Rekenprofiel Kwalificatiedossier Werkvoorbereider houtbranche
Johan de Wittlaan 11 Postbus 394 3440 AJ Woerden T (0348) 466 440
[email protected] www.shm.nl
Inleiding bij het rekenprofiel van het kwalificatiedossier Werkvoorbereider houtbranche In dit rekenprofiel zijn de beroepsgerichte rekenvaardigheden uitgewerkt die essentieel zijn voor de werkzaamheden van de Werkvoorbereider houtbranche op niveau 4. Dit rekenprofiel is een servicedocument bij het kwalificatiedossier Werkvoorbereider houtbranche. Het kan gebruikt worden als ondersteuning bij het aanleren en/of beoordelen van beroepsgerichte rekenhandelingen. Gebruikmaken van een rekenprofiel is niet verplicht. Bij de beroepsgerichte rekenhandelingen staat aangegeven welke van de vier hoofdcategorieën van 1 het Referentiekader taal en rekenen van toepassing is. In deel D van het kwalificatiedossier staan de niveaus van de beroepsgerichte rekenhandelingen genoemd. Deze niveaus kunnen afwijken van de 2 landelijk bepaalde generieke niveaus . Voor de beroepsgerichte rekenvaardigheden van de Werkvoorbereider meubelindustrie / (scheeps)interieurbouw niveau 4 geldt: 1. Getallen 3F 2. Verhoudingen 3F 3. Meten en Meetkunde 3F 4. Verbanden 3F Voor de Werkvoorbereider timmerindustrie niveau 4 geldt: 1. Getallen 3F 2. Verhoudingen 3F 3. Meten en Meetkunde 3F 4. Verbanden 3F Voor de Commercieel technisch medewerker meubelindustrie niveau 4 geldt: 1. Getallen 3F 2. Verhoudingen 3F 3. Meten en Meetkunde 3F 4. Verbanden 3F Voor elk niveau is een rekenprofiel opgesteld en in dit document opgenomen. In het rekenprofiel wordt telkens in de linkerkolom een overzicht gegeven van de beroepsgerichte rekenhandelingen van de Werkvoorbereider houtbranche. Bijvoorbeeld: Kan instructies begrijpen en opvolgen over de locatie van een materiaal of gereedschap. In de rechterkolom staat de overeenkomende categorie en het 1
Meijerink, H.P., J.F. Letschert, G.C.W. Rijlaarsdam, H.H. van den Bergh & A. van Streun (2009) Referentiekader taal en rekenen. www.steunpunttaalenrekenenmbo.nl Kaders & Regels Referentiekader 2 Naast beroepsgerichte rekenvaardigheden zijn er ook generieke rekeneisen geformuleerd voor mbo-deelnemers. Dit zijn de rekenvaardigheden die deelnemers moeten beheersen om in de maatschappij te kunnen functioneren en om eventueel door te kunnen stromen naar een hoger onderwijsniveau. Deze eisen zijn niet in het rekenprofiel opgenomen, maar worden beschreven in het Referentiekader taal en rekenen.
2
overeenkomende niveau uit het Referentiekader taal en rekenen. Bijvoorbeeld: Meten en Meetkunde 1F. Lees voor een uitgebreide uitleg over de rekenprofielen het document Handleiding bij de rekenprofielen voor de hout- en meubelbranche (www.shm.nl/taalenrekenen).
3
Rekenprofiel Werkvoorbereider meubelindustrie / (scheeps)interieurbouw niveau 4
Werkproces
Rekenhandeling
Alle werkprocessen
Kan spreken over en is bekend met de betekenis van voorkomende getallen Kan spreken over en is bekend met de betekenis van voorkomende maten en afmetingen, omtrek, oppervlakte, inhoud, vlakke en ruimtelijke figuren en veelgebruikte meetkundige begrippen
2.1, 3.1, 4.1 2.1, 3.1, 4.1 2.1, 3.1, 4.1
Kan spreken over en is bekend met de betekenis van voorkomende tijdsaanduidingen Leest en interpreteert de ruwe bouwtekeningen van gebouwen of schepen Controleert de juistheid van de (inmeet)gegevens
3.2
Kan getallen, afmetingen, tabellen, diagrammen, grafieken en tekeningen interpreteren die voorkomen in artikelen uit vakbladen of van internet Kan de route naar de locatie die moet worden ingemeten bepalen en afleggen Kan beoordelen of een ruimte overeenkomt met tekeningen Kan een situatieschets maken wanneer de aangetroffen situatie afwijkend is van de meetgegevens Neemt de maten nauwkeurig op met behulp van meetgereedschappen en noteert ze Maakt indien nodig mallen om hoeken te bepalen Leest en interpreteert ordergegevens / gegevens over aantallen / tekeningen Kan de maakbaarheid van het product inschatten / berekenen (gevraagde aantallen i.v.m. de capaciteit en andere lopende orders) Berekent de kostentechnische invloed van de order (bewerkingstijden, eventuele aanschaf van nieuwe machines, manuren) en weegt kosten en baten tegen elkaar af Selecteert voor het maken van technische schetsen de benodigde informatie uit de inmeetgegevens en bestaande tekeningen Maakt technische schetsen voor de ontwikkeling van nieuwe producten (al dan niet met behulp van tekenprogramma’s) op schaal 3.2 Kent standaardmaten van materiaal
3.2
Kent maten van verbindingsmiddelen en hang- en sluitwerk
3.3
Berekent afmetingen, oppervlakte, omtrek en eventueel inhoud
2.2 2.2 2.3 2.3 2.3 3.1, 4.1, 4.2 3.1
3.1
3.2
3.2
4
Categorie en niveau uit Referentiekader Getallen 3F Meten en Meetkunde 3F Verhoudingen 3F Verbanden 3F
3.3
3.3 3.4
4.1 4.2, 4.3, 4.5, 5.1, 5.2
4.2 4.3
4.2, 4.5
4.5 4.5 5.1
5.1 5.2 5.2 5.3
5
van materialen en de benodigde hoeveelheden materialen voor het opstellen van de materiaalstaat en/of tekeningen Geeft de berekende aantallen en afmetingen weer in een materiaalstaat en/of werktekening op schaal (met beschikbare programmatuur als CAD programma’s, werkvoorbereidingspakketten en Excel) Genereert CNC-programma’s vanuit het tekenprogramma /werkvoorbereidingspakket Stelt met behulp van planningsprogramma’s de productieplanning (korte- en langetermijnplanning) op en daarbij activiteiten, tijdsindeling en mensen en middelen op elkaar afstemmend Leest programma’s van eisen of gelijkwaardige informatie Leest nacalculaties van vergelijkbare producten Berekent de kostprijs (materiaal en manuren) Berekent zijn winstmarge Berekent afschrijfkosten Berekent algemene kosten Berekent de doorlooptijd van de totale opdracht binnen de gehele planning Voert berekeningen uit voor het opstellen van een correct geformuleerde offerte (rekening houdend met o.a. “afschrijving” van machines, winstmarge, arbeidsuren en tarieven, materiaal, uitbestede deelactiviteiten en inkoop) Berekent met behulp van een werkvoorbereidingspakket de calculatie en de nacalculatie Berekent daarvoor de verwachte en daadwerkelijke materiaalkosten, materieelkosten, kosten van de afzonderlijke bewerkingen, loonkosten, kosten van eventueel uit te besteden werk, algemene bedrijfskosten en de doorlooptijd van de totale opdracht Berekent de verschillen tussen de eerder gemaakte calculatie en de nacalculatie Kan eventueel de resultaten van de verschilanalyse in een tabel /spreadsheet /diagram weergeven Bepaalt wat hij moet inkopen (materialen en/of diensten) aan de hand van de productiegegevens en voorraadinventarisatie versus capaciteit en orderomgang Maakt met behulp van een werkvoorbereidingspakket een overzicht van de in te kopen materialen en/of diensten Vergelijkt bij verschillende leveranciers aangevraagde offertes met elkaar Bepaalt zijn winstmarge om te kunnen onderhandelen Stelt een planning op
Rekenprofiel Werkvoorbereider timmerindustrie niveau 4 Werkproces
Rekenhandeling
Categorie en niveau uit Referentiekader
Alle werkprocessen
Kan spreken over en is bekend met de betekenis van voorkomende getallen
Getallen 3F Meten en Meetkunde 3F Verhoudingen 3F Verbanden 3F
Kan spreken over en is bekend met de betekenis van voorkomende maten en afmetingen, omtrek, oppervlakte, inhoud, vlakke en ruimtelijke figuren en veelgebruikte meetkundige begrippen Kan spreken over en is bekend met de betekenis van voorkomende tijdsaanduidingen 3.1, 4.1
Controleert de juistheid van de gegevens
3.1, 4.1
Kan getallen, afmetingen, tabellen, diagrammen, grafieken en tekeningen interpreteren die voorkomen in artikelen uit vakbladen of van internet of die voorkomen in voorschriften
3.1, 4.1
Leest en interpreteert bestek, bestektekeningen, technische omschrijvingen, gegevens over aantallen
3.1
Kan de maakbaarheid van het product inschatten / berekenen (gevraagde aantallen i.v.m. de capaciteit en andere lopende orders)
3.3
Berekent afmetingen, oppervlakte, omtrek en eventueel inhoud van materialen en de benodigde hoeveelheden materialen voor het opstellen van de materiaalstaten / afkortstaten en/of tekeningen
3.3
Geeft de berekende aantallen en afmetingen weer in een materiaalstaat of afkortstaat en/of werktekening op schaal (met beschikbare programmatuur als CAD programma’s, werkvoorbereidingspakketten en Excel)
3.3
Kan normen omrekenen naar de van toepassing zijnde situatie
3.3
Genereert CNC-programma’s vanuit het tekenprogramma /werkvoorbereidingspakket
3.4
Kan normtijden voor activiteiten hanteren
3.4
Stelt met behulp van planningsprogramma’s de productieplanning (korte- en langetermijnplanning) op en daarbij activiteiten, tijdsindeling, orders en mensen en middelen op elkaar afstemmend
3.5
Kan productiegegevens en werktekeningen interpreteren
4.1
Leest programma’s van eisen of gelijkwaardige informatie Leest nacalculaties van vergelijkbare producten Leest bestek(tekeningen) en werktekeningen
4.2
Berekent de doorlooptijd van de totale opdracht binnen de gehele planning
4.3
Berekent de aanbiedingsprijs Berekent de winstmarge
6
4.3
Voert berekeningen uit voor het opstellen van een correct geformuleerde offerte (rekening houdend met o.a. “afschrijving” van machines, winstmarge, arbeidsuren en tarieven, materiaal, uitbestede deelactiviteiten en inkoop)
4.3
Kent de geldigheidsduur van offertes
4.2, 4.5
Berekent met behulp van een werkvoorbereidingspakket de calculatie en de nacalculatie Berekent daarvoor (eventueel met programmatuur) de verwachte en de daadwerkelijke materiaalkosten, materieelkosten, kosten van de afzonderlijke bewerkingen, loonkosten, kosten van eventueel uit te besteden werk, algemene bedrijfskosten en de doorlooptijd van de totale opdracht
4.5
Berekent de verschillen tussen de eerder gemaakte calculatie en de nacalculatie
4.5
Kan eventueel de resultaten van de verschilanalyse in een tabel /spreadsheet /diagram weergeven
5.1
Bepaalt wat hij moet inkopen (materialen en/of diensten) aan de hand van de productiegegevens en voorraadinventarisatie versus capaciteit en orderomgang
5.2
Vergelijkt bij verschillende leveranciers aangevraagde offertes met elkaar
5.2
Bepaalt zijn winstmarge om te kunnen onderhandelen
5.2, 5.3
Kent leveringstijden en bewaakt deze
7
Rekenprofiel Commercieel technisch medewerker niveau 4 Werkproces
Rekenhandeling
Categorie en niveau uit Referentiekader
Alle werkprocessen
Kan spreken over en is bekend met de betekenis van voorkomende getallen
Getallen 3F Verhoudingen 3F Meten en Meetkunde 3F Verbanden 3F
Kan spreken over en is bekend met de betekenis van voorkomende maten en afmetingen, omtrek, oppervlakte, inhoud, vlakke en ruimtelijke figuren en veelgebruikte meetkundige begrippen
1.1, 1.2, 1.4 1.1, 1.2, 1.4
1.2, 1.4 1.4 1.4, 3.1, 4.1, 4.4
3.1, 4.1 3.1, 4.1 3.1
4.4 4.1 4.2 4.3 4.3
4.3 4.2, 4.5
8
Kan spreken over en is bekend met de betekenis van voorkomende tijdsaanduidingen Kent garantietermijnen, leveringstijden en de wettelijke procedures met betrekking tot termijnen Kan voorlichten en onderhandelen over aantallen, prijzen en eventuele kortingen rekening houdend met het beoogde winstmarge Kan offertes interpreteren Voert berekeningen uit voor de klachtafhandeling Kan getallen, afmetingen, tabellen, diagrammen, grafieken en tekeningen interpreteren die voorkomen in artikelen uit vakbladen of van internet of die voorkomen in betalings- en leveringsvoorwaarden Controleert de juistheid van de gegevens Leest en interpreteert bestek, bestektekeningen, technische omschrijvingen, gegevens over aantallen Kan de maakbaarheid van het product inschatten / berekenen (gevraagde aantallen i.v.m. de capaciteit en andere lopende orders) Kent offertetermijnen en houdt in de gaten of deze niet verlopen zijn Leest programma’s van eisen of gelijkwaardige informatie Leest nacalculaties van vergelijkbare producten Berekent de doorlooptijd van de totale opdracht binnen de gehele planning Berekent de aanbiedingsprijs Berekent de winstmarge Voert berekeningen uit voor het opstellen van een correct geformuleerde offerte (rekening houdend met o.a. “afschrijving” van machines, winstmarge, arbeidsuren en tarieven, materiaal, uitbestede deelactiviteiten en inkoop) Kent de geldigheidsduur van offertes Berekent met behulp van een werkvoorbereidingspakket de calculatie en de nacalculatie Berekent daarvoor (eventueel met programmatuur) de verwachte en de daadwerkelijke materiaalkosten,
4.5 4.5
9
materieelkosten, kosten van de afzonderlijke bewerkingen, loonkosten, kosten van eventueel uit te besteden werk, algemene bedrijfskosten en de doorlooptijd van de totale opdracht Berekent de verschillen tussen de eerder gemaakte calculatie en de nacalculatie Kan eventueel de resultaten van de verschilanalyse in een tabel /spreadsheet /diagram weergeven