Beroepscompetentieprofiel:
Werkvoorbereider timmerindustrie
Algemene informatie:
datum: 21 april 2005
Onder regie van kenniscentrum beroepsonderwijs bedrijfsleven:
Stichting Hout & Meubel
Ontwikkeld door:
Stichting Hout & Meubel, afdeling Ontwikkelcentrum
Brondocument(en):
Beroepsprofielen in de timmerindustrie (Dijk 12, Beleidsonderzoek, september 2001)
versie: 1
Legitimering beroepscompetentieprofiel: -
op format vereisten
Stichting Hout & Meubel d.d. 21 april 2005
-
op de inhoud
Bestuur Stichting Scholings- en Werkgelegenheidsfonds Timmerindustrie d.d. 23 mei 2005
Mogelijke functiebenamingen: • • •
Werkvoorbereider Productie-werkvoorbereider Werkvoorbereider-calculator
1
Inhoud 1. Beroepsbeschrijving ........................................................................................... 3 2. Trends/innovaties .............................................................................................. 6 3. Kerntaken van het beroep .................................................................................. 7 4. Kernopgaven van het beroep ..........................................................................
11
5. Competentiematrix .........................................................................................
13
6. Beroepscompetenties ........................................................................................ 14
2
1. Beroepsbeschrijving Beroepscontext/ werkzaamheden
De werkvoorbereider verricht zijn werkzaamheden in alle type bedrijven in de timmerindustrie en voornamelijk bij de grote bedrijven. Het betreft vooral toeleverende bedrijven voor hoofdzakelijk aannemers en bouwbedrijven. De werkvoorbereider werkt vaak op een aparte afdeling, zoals het bedrijfsbureau. Hij ontvangt leiding van het hoofd van het bedrijfsbureau, de directeur of de bedrijfsleider. De werkvoorbereider is (mede) verantwoordelijk voor het beoordelen, begroten en offreren van binnengekomen orders. Daarnaast draagt de werkvoorbereider zorg voor een optimaal verloop van productieprocessen. Daarbij heeft hij een werkvoorbereidende, aansturende en instruerende rol. De werkzaamheden behelzen het samenstellen van productiegegevens van projecten en het voorbereiden van productieprocessen, zodat projecten productietechnisch en procesmatig binnen de gestelde tijdsplanning gerealiseerd kunnen worden. Verder is de werkvoorbereider betrokken bij de innovatie van producten, processen en diensten. Hij kan daarover door de bedrijfsleiding worden gevraagd om advies, dan wel wordt hij geacht daarin ook actief en initiërend op te treden. De werkvoorbereider werkt over het algemeen individueel. Intern communiceert hij met veel verschillende partijen; hij rapporteert aan de bedrijfsleiding en directie en hij staat in direct contact met productieleider, meewerkend voorman, tekenaars. Bij grote bedrijven heeft hij ook contact met inkopers, verkopers, calculators. Extern communiceert hij met klanten, inspecteurs (bijvoorbeeld van certificerende instellingen) en leveranciers.
Rol en verantwoordelijkheden De werkvoorbereider werkt over het algemeen zelfstandig en individueel. Hij is verantwoordelijk voor zijn eigen takenpakket. Hij heeft een aansturende en instruerende rol voor de werkwijze die in het productieproces wordt toegepast. De werkvoorbereider dient verantwoording af te leggen aan zijn leidinggevende (hoofd bedrijfsbureau, bedrijfsleider of directie). Complexiteit
De werkvoorbereider moet zowel meerdere routines koppelen als zelf nieuwe routines ontwikkelen. De complexiteit van het werk is redelijk groot. De mate van complexiteit wordt bepaald door de volgende factoren: • de omvang en complexiteit van orders; • de diversiteit van de werkzaamheden; • de breedte van het takenpakket; • kostenbewaking bij het ontwikkelen van plannen; • met uiteenlopende mensen op verschillend niveau communiceren. Het afbreukrisico is groot. Wanneer in de werkvoorbereiding iets fout gaat, heeft dat meestal verregaande gevolgen. De afbreukrisico’s kunnen zich ondermeer voordoen bij materiaalkeuzes, invoer van
3
gegevens in de computer, doorvoeren van wijzigingen in bestaande producten en het bepalen van de werkvolgorde. Typerende beroepshouding
•
•
•
• • •
• • • •
•
•
•
Communicatieve vaardigheden zijn van belang, omdat de werkvoorbereider communiceert voor uiteenlopende doeleinden met uiteenlopende mensen op verschillende werkniveaus (bijvoorbeeld klanten, tekenaars, productieleiders, productiemedewerkers). Daarnaast dient de werkvoorbereider over goede schriftelijke uitdrukkingsvaardigheden te beschikken, bijvoorbeeld bij het opstellen van schriftelijke werkinstructies. Zorgvuldigheid en nauwkeurigheid zijn van belang, omdat het werk van de werkvoorbereider in sterke mate de financiële kaders van projecten, de kwaliteit van producten en de efficiëntie van productieprocessen bepaalt. Zelfstandigheid is van belang, omdat de werkvoorbereider onder alle omstandigheden zelfstandig moet kunnen opereren. Tegelijkertijd is de werkvoorbereider verantwoording schuldig aan bijvoorbeeld het hoofd bedrijfsbureau of de bedrijfsleider. Kwaliteitsbewustzijn is van belang, omdat de werkvoorbereider aan het begin van het productieproces actief is, waardoor hij een grote invloed heeft op de kwaliteit van het eindproduct. Kostenbewustzijn is van belang, omdat de werkvoorbereider met name bij de productievoorbereiding rekening dient te houden met de beschikbare budgetten. Signalerend en oplossend vermogen zijn van belang, omdat de werkvoorbereider vooraf moet inschatten waar in het productieproces eventuele knelpunten en problemen kunnen ontstaan en hoe deze voorkomen of opgelost dienen te worden. Organiserend vermogen is van belang om het productieproces en de logistieke activiteiten in goede banen te leiden. Organisatiebewustzijn is van belang, omdat het werk van de werkvoorbereider bepalend is voor het gehele productieproces en de kwaliteit van het eindproduct. Stressbestendigheid is van belang, omdat de werkvoorbereider ook onder tijdsdruk goed moet kunnen werken en kalm moet reageren op onverwachte ontwikkelingen en problemen. Flexibiliteit is van belang, omdat de werkvoorbereider moet kunnen inspelen op veranderende omstandigheden en daarop zijn werkwijze moet aanpassen binnen de marges van wet- en regelgeving en conform de wensen en eisen van de klant. Sociale vaardigheden en samenwerken zijn van belang voor het toelichten van beslissingen of instructies, het instrueren van medewerkers en het voeren van overleg. In dit kader moet de werkvoorbereider goed kunnen samenwerken met collega’s op uiteenlopende functieniveaus en met klanten. Leerbereidheid is van belang om allerlei ontwikkelingen op het vakgebied (bijvoorbeeld CNC, wijzigingen in het Bouwbesluit) te volgen en in het werk te integreren. Dit houdt onder meer in een bereidheid om zich aanvullend te laten bijscholen, maar ook bijvoorbeeld het bezoeken van beurzen e.d. Creativiteit en inventiviteit zijn van belang om een optimum te vinden tussen enerzijds de specifieke wensen en eisen van de klant en anderzijds de (wettelijke) normen en richtlijnen ten aanzien van producten.
4
• •
Initiatiefrijkheid is van belang, bijvoorbeeld voor het aandragen van nieuwe voorstellen of verbeterpunten met betrekking tot kwaliteitszorg of het productieproces. Besluitvaardigheid is van belang omdat de werkvoorbereider in staat moet zijn om beslissingen te nemen en knopen door te hakken.
5
2. Trends/innovaties •
Toenemende complexiteit producten en productieproces. Producten worden steeds complexer, bijvoorbeeld door afwijkende vormen, nieuwe technieken en nieuwe materialen. De werkvoorbereider dient daarom zijn kennis up-to-date te houden.
•
Producten en diensten worden completer. Er is een trend naar een kant-en-klaar-product dat direct op de bouw kan worden geplaatst. Dit betekent dat er meer werkzaamheden in het productieproces worden verricht. Bovendien neemt de dienstverlening (bijvoorbeeld nazorg) aan klanten toe. De werkvoorbereider gaat zich met steeds meer facetten van het productieproces bezighouden en wordt daardoor steeds meer een belangrijke ‘spin in het web’.
•
Toenemende wet- en regelgeving. Het betreft allereerst een toenemende wet- en regelgeving met betrekking tot arbo en milieu. Bij de voorbereiding en uitvoering van de werkzaamheden moet hier rekening mee gehouden worden. Daarnaast kunnen wijzigingen in het Bouwbesluit (bijvoorbeeld met betrekking tot inbraakwerendheid) gevolgen hebben voor producten en productiemethoden.
•
CE-markering bouwproducten (op termijn verplicht) Een aangebrachte CE-markering betekent dat het product voldoet aan de eisen van de Europese bouwrichtlijn. Het betekent ook dat het product zonder beperkingen verhandelbaar is binnen de economische ruimte. De werkvoorbereider zal in zijn werk met de voorwaarden voor CE-markeringen te maken krijgen.
Technologische ontwikkelingen
•
Toenemende automatisering Hierbij gaat het om automatisering van werkvoorbereiding en het productieproces. Een deel van de werkvoorbereiders werkt nu al met specifieke werkvoorbereidingspakketten op de pc, waarbij automatisch tekeningen, stuklijsten, bestellijsten, werkstaten, etc. worden aangemaakt. Ook in het productieproces is sprake van toenemend gebruik van computergestuurde (CNC-gestuurde) machines. Het programmeren van CNC-gestuurde machines zal een steeds groter deel gaan uitmaken van de werkvoorbereidende werkzaamheden.
Bedrijfsorganisatorische Ontwikkelingen Internationale ontwikkelingen Loopbaanmogelijkheden
Niet van toepassing.
Marktontwikkelingen
Wetgeving/ overheidsregulering
Niet van toepassing. De werkvoorbereider kan doorstromen naar een leidinggevende positie, bijvoorbeeld op het bedrijfsbureau of binnen de productie.
6
3. Kerntaken van het beroep 1. Begrotingen en offertes opstellen
2. Productie voorbereiden
Kerntaak 1
Begrotingen en offertes opstellen
Proces
Input: De werkvoorbereider ontvangt van zijn leidinggevende projectplannen van klanten (bijvoorbeeld bestekken) met bijbehorende tekeningen, die hij moet uitwerken tot begrotingen en offertes. Verwerking: De werkvoorbereider: • bestudeert de projectplannen en analyseert de orders; • toetst projectplannen aan wet- en regelgeving en maakbaarheid; • overlegt zonodig met zijn leidinggevende en/of met de klant; • maakt orderspecificaties, bijvoorbeeld overzichtstekeningen van te maken producten; • maakt kostenberekeningen (bedrijfskosten, materialen, manuren); • stelt begrotingen en offertes op; • archiveert en beheert de informatie. Output: Begrotingen, die de werkzaamheden en geschatte kosten van orders voor het bedrijf weergeeft en onderbouwt. Offertes die de werkzaamheden, kosten en levering van orders voor klanten weergeven en onderbouwen. Informatie over orders is voor betrokkenen van het bedrijf toegankelijk.
Rol/verantwoordelijkheden
De werkvoorbereider is verantwoordelijk voor zijn eigen werk. Zijn werk vindt plaats binnen door het bedrijf vastgestelde richtlijnen en procedures. Hij kan voor advies naar zijn leidinggevende of naar de bedrijfsleiding gaan, die uiteindelijk ook de begrotingen en offertes dienen te accorderen.
Complexiteit
De werkvoorbereider voert de taken zelfstandig uit. De werkzaamheden zijn voor een groot deel gestandaardiseerd. De mate van complexiteit is groot en wordt vooral bepaald door de volgende factoren: • de omvang en complexiteit van projecten; • specifieke wensen van de klant die afwijken van gestandaardiseerde oplossingen.
7
Betrokkenen
De werkvoorbereider heeft bij het opstellen van begrotingen en offertes te maken met zijn leidinggevende of bedrijfsleider/directie (voor advies, controle en vaststelling) en met de klant (overleg bijvoorbeeld over alternatieve materialen). Daarnaast zal hij voor bijvoorbeeld ontbrekende productspecificaties en prijzen van toe te passen materialen leveranciers raadplegen.
(Hulp-)middelen
De werkvoorbereider dient bij het opstellen van begrotingen en offertes te beschikken over ten minste de volgende (hulp)middelen: • actuele bedrijfsvoorschriften (met betrekking tot kwaliteit en milieu); • procedurebeschrijvingen voor het maken van begrotingen en offertes; • computer; • moderne communicatiemiddelen.
Kwaliteit van proces en resultaat
De werkvoorbereider moet bij het opstellen van begrotingen en offertes rekening houden met de (wettelijke) normen, richtlijnen en kwaliteitseisen met betrekking tot het product (bijvoorbeeld maximale afmetingen, te gebruiken materialen en onderdelen e.d) alsook met de specifieke wensen van de klant. De werkzaamheden moeten binnen deze kaders volgens bedrijfsprocedures worden uitgevoerd.
Keuzes en dilemma’s
•
Winst versus concurrerende prijzen De werkvoorbereider moet een afweging maken om offertes te maken die voor klanten aantrekkelijk zijn en die gunstig zijn ten opzichte van de concurrentie. Tegelijkertijd moeten offertes voldoende kostendekkend zijn en minimale winstmarges hebben. Dilemma’s kunnen liggen in het verliezen van (vaste) klanten aan de concurrentie, of het niet winstgevend werken. Hij staat voor de opgave om continue het kostenaspect mee te laten wegen in keuzes die hij maakt. Kosten kunnen bijvoorbeeld de doorslag geven bij materiaalkeuzes of werkwijzen.
•
Zelf beslissen versus overleg De werkvoorbereider moet afwegingen maken wanneer het nog verantwoord is om zelf beslissingen te nemen of wanneer overleg nodig is, bijvoorbeeld bij het vaststellen van een aanbiedingsprijs. Hij moet de consequenties van zijn beslissingen kunnen overzien.
•
Drukte, complexiteit versus kwaliteit De werkvoorbereider staat voor de opgave nauwkeurig en efficiënt te blijven werken. Hij kan in de verleiding komen onzorgvuldiger te werken, wanneer hij door drukte en/of complexiteit zaken niet meer volledig overziet. Problemen hierover dient hij met zijn leidinggevende te bespreken.
8
Kerntaak 2
Productie voorbereiden
Proces
Input: De werkvoorbereider beschikt over de informatie die van belang is om productieprocessen en logistieke processen voor te bereiden en productiegegevens samen te stellen. Verwerking: De werkvoorbereider: • stelt productiewerkzaamheden en logistieke activiteiten vast; • bepaalt werkwijze, werkvolgorde, logistieke activiteiten en tijdsbestedingen; • stemt met bedrijfsleider/productieleider de voorgenomen werkzaamheden en tijdsbestedingen af; • maakt productieplanningen (inzet personeel, materialen en productiemiddelen), tijdsplanningen en werkinstructies; • stelt de toe te passen materialen, toebehoren en de hoeveelheden vast; • maakt productiegegevens zoals afkortstaten, schaafstaten, contramalstaten • informeert en instrueert betrokkenen; • archiveert en beheert de informatie. Output: Opdrachten zijn voorbereid om productietechnisch en procesmatig in de gewenste kwaliteit en binnen de gestelde tijdsplanning gerealiseerd te kunnen worden. Betrokkenen voor de uitvoering zijn geïnformeerd en geïnstrueerd. De informatie is voor betrokkenen van het bedrijf toegankelijk.
Rol/verantwoordelijkheden
De werkvoorbereider is verantwoordelijk voor zijn eigen werk. Zijn werk vindt altijd plaats binnen door het bedrijf vastgestelde richtlijnen en procedures. Er vindt wel overleg plaats met zijn leidinggevende of de bedrijfsleider/productieleider. Verder geeft de werkvoorbereider instructies aan productiemedewerkers.
Complexiteit
Het voorbereiden van de productie voert de werkvoorbereider zelfstandig uit volgens standaard procedures. De mate van complexiteit is groot en wordt vooral bepaald door de volgende factoren: • inzicht verkrijgen en overzicht behouden in beschikbare capaciteit van personeel en productiemiddelen; • het realiseren van een optimale productiviteit (bijvoorbeeld het voorkomen van verliestijden als gevolg van bottlenecks); • overzicht blijven houden over geldende bedrijfsvoorschriften over kwaliteit, arbo en milieu en procedurebeschrijvingen.
Betrokkenen
De werkvoorbereider heeft bij de voorbereiding van de productie direct contact met zijn leidinggevende en/of de bedrijfsleider/directie en het met andere medewerkers van het bedrijfsbureau (bijvoorbeeld de inkoper). Hij voert overleg met productieleiders van afdelingen in verband met
9
de uitvoering en afstemming van werkzaamheden (bijvoorbeeld in verband met logistieke zaken) en biedt hen ondersteuning. Daarnaast is hij betrokken bij het (mondeling) instrueren van productiemedewerkers. (Hulp-)middelen
De werkvoorbereider dient bij de voorbereiding van de productie te beschikken over ten minste de volgende (hulp)middelen: • actuele bedrijfsvoorschriften (met betrekking tot kwaliteit, arbo en milieu) en procedurebeschrijvingen (bijvoorbeeld handwerkboeken) voor het vastleggen van werkwijze en werkvolgorde; • planningsformulieren en/of planningssoftware voor het maken van productieplanningen en tijdsplanningen; • computer; • moderne communicatiemiddelen.
Kwaliteit van proces en resultaat
Productieprocessen en logistieke activiteiten zijn zo voorbereid dat orders op zo efficiënt mogelijke wijze, rekening houdend met bedrijfsvoorschriften en procedurebeschrijvingen, binnen de tijdsplanningen gehaald kunnen worden en in de vereiste kwaliteit afgeleverd kunnen worden. De voorbereidingen zijn tot stand gekomen via vaste procedures in samenspraak met de bedrijfsleider/directie, bedrijfsbureau en productieleiders van de afdelingen.
Keuzes en dilemma’s
•
Zelf beslissen versus overleg De werkvoorbereider moet afwegingen maken wanneer het nog verantwoord is om zelf beslissingen te nemen of wanneer overleg nodig is. Hij moet de consequenties van zijn beslissingen kunnen overzien.
•
Tijd versus kwaliteit, arbo en milieu De werkvoorbereider staat voor de opgave om voorschriften met betrekking tot kwaliteit, arbo en milieu in de voorbereidingen consequent toe te passen. Hij moet bijvoorbeeld de verleiding weerstaan om ten gunste van de tijdsplanning veiligheid en gezondheid van medewerkers op het spel te zetten.
•
Tijd versus leverdatum De werkvoorbereider staat voor de opgave om beschikbare personeelsinzet en tijd af te stemmen op de leverdatum. Wanneer hierin problemen ontstaan, dient hij dit op te lossen, bijvoorbeeld door overwerk, inhuren extra personeel of het uitbesteden van delen van het werk.
10
4. Kernopgaven van het beroep
Kernopgave 1 Tijdsdruk versus kwaliteit
De werkvoorbereider staat voor de opgave om zijn werkzaamheden in de vereiste kwaliteit en binnen de afgesproken tijd af te leveren. Door tijdsdruk ontstaat al snel het gevaar dat aan kwaliteit moet worden ingeboet. Van hem wordt verwacht een verantwoorde beslissing te nemen om tijdsplanning of kwaliteit te laten prevaleren of daar een evenwicht in zien te vinden.
Kernopgave 2 Personeelsplanningen en tijdsplanningen maken
De werkvoorbereider staat voor de opgave om personeelsplanningen en tijdsplanningen voor de korte en lange termijn te maken. De vakantie- en verlofdagen van de medewerkers moet hij zodanig inroosteren dat enerzijds de continuïteit en kwaliteit van het werkproces gewaarborgd blijft en anderzijds zoveel mogelijk tegemoet gekomen wordt aan de wensen van de individuele werknemer. Vooral bij piekdruktes kunnen de belangen botsen. Hij kan verder geconfronteerd worden met onverwachte omstandigheden. Machines en materieel kunnen kapot gaan, bestelde materialen kunnen niet geleverd worden of personeel kan ziek worden. Hij moet dan praktische en creatieve oplossingen bedenken en een inschatting kunnen maken of de order nog gehaald kan worden. Van belang is dat hij overlegt met betrokken afdelingen en de bedrijfsleiding en belangrijke zaken terugkoppelt.
Kernopgave 3 Zelf beslissen versus overleggen
De werkvoorbereider staat voor de opgave om juiste afwegingen te maken problemen zelf op te lossen of hierover te overleggen met zijn leidinggevende. Problemen kunnen bijvoorbeeld betrekking hebben op fouten in projectgegevens, planningsproblemen in verband met piekdruktes. In extreme gevallen moet hij wel kunnen terugvallen op zijn leidinggevende.
11
Kernopgave 4 Goedkeuren versus afkeuren
De werkvoorbereider staat voor de opgave om voorgelegde orders goed te keuren of af te keuren. Hij moet bijvoorbeeld een juiste inschatting kunnen maken of afwijkende detailleringen van een product voldoen aan de (wettelijke) regelgevingen. Zonodig raadpleegt hij interne of externe deskundigen en draagt hij in een overleg met leidinggevende en/of klant andere oplossingen voor.
12
5. Competentiematrix 1
Beroepscompetenties 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13
Begrotingen en offertes opstellen Productiegegevens samenstellen Productie- en logistieke processen voorbereiden Voorbereiden eigen werkzaamheden Projectinformatie beheren Communiceren tijdens werkzaamheden Overleg voeren met opdrachtgever/klant Omgaan met productie-technische problemen Samenwerken Veilig en milieubewust werken Beroepscompetenties blijven ontwikkelen Zorgdragen voor kwaliteit Rapporteren over werkzaamheden
Kerntaak 1 2 X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X
Kernopgave 1 2 3 4 X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X
X X X X X
Kerntaken 1. Begrotingen en offertes opstellen 2. Productie voorbereiden
Kernopgaven 1. Tijdsdruk versus kwaliteit 2. Personeelsplanningen en tijdsplanningen maken 3. Zelf beslissen versus overleggen 4. Goedkeuren versus afkeuren
1
Dit schema geeft de relatie tussen competenties en kerntaken weer en de relaties tussen competenties en kernopgaven. Het schema bevat dus geen verwijzing naar de relatie kerntaak en kernopgave.
13
6. Beroepscompetenties
Verklaring dimensies: Dimensies die aan beroepscompetenties toegekend zijn:
VM BO S SC ON
Dimensie Vakmethodische dimensie Bestuurlijk organisatorische en strategische dimensie Sociaal-communicatieve dimensie Ontwikkelingsdimensie
Toegekend aan competenties: die gericht zijn om met behulp van technieken en hulpmiddelen kerntaken en kernopgaven uit te voeren. die gericht zijn op het beroepsmatig functioneren in de context van arbeidsorganisaties. die gericht zijn op het leggen en onderhouden van contacten, samenwerken, functioneren in een team etc. die bijdragen aan de ontwikkeling van een individu, team, beroep, organisatie of bedrijf.
14
1.
Begrotingen en offertes opstellen
Beroepscompetentie De werkvoorbereider is in staat om op adequate wijze begrotingen en offertes op te stellen. (BOS/SC/ON) Succescriteria Proces
1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. 15. 16. 17. 18. 19. 20. 21. 22.
Resultaat
1. 2.
Verzamelt en controleert de projectgegevens op volledigheid en actualiteit. Analyseert wat de order concreet inhoudt (soorten producten, aantallen). Controleert of te maken producten voldoen aan wet- en regelgeving (Bouwbesluiten, normen). Controleert of de producten door zijn bedrijf gemaakt kunnen worden en raadpleegt daarbij zonodig de productieleiding. Overweegt of het maken van producten uitbesteed moet worden. Overlegt met de opdrachtgever bij onduidelijkheden of tekortkomingen. Draagt zonodig andere oplossingen voor. Maakt volgens richtlijnen productspecificaties. Vraagt prijzen op bij leveranciers. Vergelijkt offertes van leveranciers. Maakt zonodig (overzichts)tekeningen van de te maken producten. Verzamelt en controleert productspecificaties. Raadpleegt gegevens van uitgevoerde projecten. Bepaalt materiaalhoeveelheid. Berekent volgens richtlijnen materiaalkosten, manurenkosten en algemene bedrijfskosten. Gebruikt juiste eenheden voor kostenberekeningen. Controleert tussentijds zijn werkzaamheden en lost eventuele problemen op. Stelt aanbiedingsprijzen vast. Stelt in overleg met betrokkenen aflevertijden vast. Stelt aan de hand van de gegevens begrotingen en offertes op. Zorgt dat de plannen en de ramingen zodanig zijn opgesteld dat ze tussentijds geëvalueerd en eventueel bijgesteld kunnen worden. Houdt bedrijfsgegevens up-to-date zoals inkoopbudget, kwaliteit, voorschriften, assortiment, leveringsdata, leveringsvoorwaarden etc. Een begroting, die de werkzaamheden en geschatte kosten van het project voor het bedrijf weergeeft en onderbouwt. Een offerte die de werkzaamheden, kosten en levering van een project voor de klant weergeeft en onderbouwt.
15
2.
Productiegegevens samenstellen
Beroepscompetentie De werkvoorbereider is in staat om op adequate wijze productiegegevens samen te stellen. (BOS/SC/ON) Succescriteria Proces
Resultaat
1. 2. 3.
Verzamelt en controleert (aangeleverde) projectgegevens. Adviseert over de maakbaarheid van nieuwe producten. Beoordeelt de uitvoerbaarheid van werkzaamheden binnen de productiemogelijkheden van het bedrijf. 4. Vertaalt projectgegevens naar productietekeningen en productiestaten (bijvoorbeeld afkortstaten, schaafstaten, contramalstaten). 5. Bepaalt de te gebruiken materialen en toebehoren. 6. Maakt optimaal gebruik van gegevens van eerder uitgevoerde projecten. 7. Controleert tussentijds zijn werk en lost fouten op. 8. Onderkent gevolgen van slordigheden/fouten. Vereiste productgegevens die nodig zijn voor de productie zijn beschikbaar.
16
3.
Productie- en logistieke processen voorbereiden
Beroepscompetentie De werkvoorbereider is in staat om op adequate wijze productie- en logistieke processen voor te bereiden. (BOS/SC/ON) Succescriteria Proces
1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. 15. 16.
Resultaat
17. 1. 2. 3. 4.
Verzamelt alle relevante informatie. Interpreteert deze informatie. Stelt te maken productiegegevens vast. Bepaalt de benodigde werkzaamheden en werkvolgorde. Stemt met leidinggevende processen af volgens bedrijfseconomische uitgangspunten. Berekent de benodigde manuren, de hoeveelheid goederen en diensten. Bepaalt hoe de werkzaamheden verdeeld kunnen worden over de medewerkers. Houdt rekening met capaciteit en omstandigheden van medewerkers. Houdt bij de verdeling van het werk rekening met de kwaliteiten van de medewerkers en eventueel met de voorkeur voor bepaald werk. Maakt afwegingen tussen bedrijfs- en personeelsbelangen. Overlegt met andere afdelingen om tot een optimale capaciteitsbezetting te komen. Bepaalt voor welke momenten en/of werkzaamheden specialisten moeten worden ingezet. Overlegt met bedrijfsleiding over aanvang van opstarten van projecten. Maakt werkplanningen en schriftelijke werkinstructies. Geeft mondelinge werkinstructies aan productiemedewerkers. Plant logistieke activiteiten met betrekking tot aanvoer van te verwerken materialen en afvoer van gerealiseerde (half)producten. Controleert samengestelde gegevens op compleetheid en juistheid. De werkzaamheden zijn efficiënt over het personeel verdeeld. De werkzaamheden zijn efficiënt over de productiemiddelen verdeeld. Productiemiddelen en te verwerken materialen zijn akkoord bevonden om ingezet te worden. De opdracht kan productietechnisch en procesmatig in de gewenste kwaliteit binnen de gestelde tijdsplanning gerealiseerd worden.
17
4.
Voorbereiden eigen werkzaamheden
Beroepscompetentie De werkvoorbereider is in staat om op adequate wijze zijn werkzaamheden voor te bereiden. (VM/BOS) Succescriteria Proces
Resultaat
1.
Verzamelt op basis van de ontvangen werkopdracht alle relevante informatie en interpreteert deze. 2. Neemt voor aanvang van zijn werkzaamheden kennis van de vastgestelde planning. 3. Bepaalt de optimale volgorde voor de uitvoering van zijn werkzaamheden. 4. Stelt vast welke werkzaamheden moeten worden uitgevoerd. 5. Schat in hoelang de werkzaamheden gaan duren. 6. Houdt rekening met mogelijke knelpunten. 7. Delegeert zonodig de werkzaamheden. 8. Stemt de aanpak van werken zonodig af met de leidinggevende en/of andere betrokkenen. De eigen werkzaamheden kunnen efficiënt worden uitgevoerd.
18
5.
Projectinformatie beheren
Beroepscompetentie De werkvoorbereider is in staat om op adequate wijze projectinformatie te beheren en te archiveren. (BOS/SC/ON) Succescriteria
Resultaat
1. 2. 3.
Stelt een archief volgens richtlijnen op. Bepaalt welke informatie wel en welke niet relevant is. Administreert projectgegevens, productiegegevens, urenverantwoordingen van medewerkers en projectresultaten. 4. Legt afspraken (bijvoorbeeld met klanten) op een nauwkeurige en heldere manier vast. 5. Houdt het archief voortdurend inzichtelijk. 6. Werkt het archief voortdurend bij. Een toegankelijk archief waar projectgegevens up-to-date zijn en ordelijk zijn gearchiveerd.
19
6.
Communiceren tijdens werkzaamheden
Beroepscompetentie De werkvoorbereider is in staat om op adequate wijze met alle betrokkenen in het werkproces te communiceren, zodat dit ten goede komt aan het verloop van (SC) de werkzaamheden. Succescriteria Proces
1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. 15. 16. 17. 18. 19. 20. 21.
Resultaat
1. 2. 3.
Hanteert correcte omgangsvormen. Stemt de communicatie af op de ander en op de situatie. Luistert aandachtig en toont geduld. Spreekt helder en duidelijk Nederlands Stimuleert collega’s om vragen te stellen. Stelt gerichte vragen om relevante informatie te achterhalen. Vraagt zonodig door om de noodzakelijke informatie helder te krijgen. Brengt een boodschap kort en duidelijk over. Combineert informatie uit verschillende bronnen en brengt deze informatie kernachtig over. Vraagt of de ander de boodschap begrepen heeft. Verheldert eigen positie en standpunt. Overtuigt op basis van onderbouwde argumenten. Geeft zo volledig mogelijk voor- en nadelen aan bij de verschillende mogelijkheden. Vat het resultaat van het overleg samen. Geeft na een ontvangen opdracht aan wat hij gaat doen. Vraagt feedback aan collega’s. Deelt relevante informatie tijdig mee. Stemt relevante informatie af met anderen. Zorgt voor een goede overdracht van het werk. Legt een probleem op duidelijke wijze voor aan de leidinggevende. Formuleert schriftelijke boodschappen, zoals werkinstructies en verbetervoorstellen, en schriftelijke verslagen van bijvoorbeeld gesprekken met een klant in duidelijk Nederlands. Een vlot lopend werkproces. Adequaat mondeling of schriftelijk geïnformeerde betrokkenen. De onderlinge werkverhoudingen zijn optimaal.
20
7.
Overleg voeren met opdrachtgever/klant
Beroepscompetentie De werkvoorbereider is in staat om op adequate wijze overleg te voeren met opdrachtgever/klant. (BOS/SC/ON) Succescriteria Proces
Resultaat
1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 1. 2. 3.
Bereidt het overleg voor. Is representatief, afgestemd op de klant. Stemt zijn manier van communiceren af op de klant en de situatie. Informeert de klant over de werkzaamheden. Vraagt naar wensen en behoeften van de klant. Herkent (on-)uitgesproken wensen en behoeften van de klant. Vertaalt de wens(en) van de klant naar het uit te voeren werk. Verheldert eigen positie en standpunt. Stimuleert de ander tot verheldering van diens standpunt. Toont vasthoudendheid, maar is tevens flexibel en oplossingsgericht. Overtuigt op basis van onderbouwde argumenten. De klant is tevreden over de wijze waarop hij behandeld is. De klant is tevreden over de gegeven adviezen. De partijen bereiken overeenstemming.
21
8.
Omgaan met productie-technische problemen
Beroepscompetentie De werkvoorbereider is in staat om op adequate wijze met productie-technische problemen om te gaan, zodat deze verholpen en in de toekomst voorkomen (BOS/SC) worden. Succescriteria Proces
1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. 15. 16.
Resultaat
17. 1. 2.
Signaleert het probleem. Analyseert het probleem (of brengt het probleem in kaart). Raadpleegt zonodig collega’s, leidinggevende(n) en/of deskundige(n). Meldt problemen bij leidinggevende. Brengt oplossingen in kaart. Maakt de juiste overweging om het probleem zelf te verhelpen of het te melden bij leidinggevende en/of andere belanghebbenden. Blijft kalm in moeilijke situaties. Weegt mogelijke oplossingen af en kiest de meest geschikte oplossing. Verhelpt het probleem. Biedt hulp bij het verhelpen van het probleem. Test of het probleem niet meer optreedt. Registreert gegevens over het probleem. Maakt op verzoek een rapportage van het probleem. Evalueert resultaat van werkzaamheden. Neemt maatregelen ter voorkoming van het probleem. Neemt zelf initiatief door zijn werkwijze bij te stellen als de situatie hier om vraagt. Speelt in op onverwachte en/of urgente zaken. Het probleem is verminderd, beheersbaar gemaakt of opgelost. Indien mogelijk zijn maatregelen ter preventie van verdere problemen opgenomen.
22
9.
Samenwerken
Beroepscompetentie De werkvoorbereider is in staat om op adequate wijze samen te werken, zodat het werk zo goed mogelijk wordt uitgevoerd. (BOS/SC) Succescriteria Proces
1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. 15. 16. 17. 18.
Resultaat
19. 1. 2.
Past zich aan de bedrijfscultuur aan. Houdt rekening met verschillen tussen mensen en hun manier van werken. Maakt werkafspraken met collega’s. Komt gemaakte werkafspraken na. Wijzigt werkwijze indien nodig naar aanleiding van gekregen feedback. Communiceert met zijn collega’s. Vraagt collega’s om hulp als hij er zelf niet uitkomt. Stimuleert en helpt collega’s als de situatie daarom vraagt en het werk het toelaat. Stelt het gemeenschappelijke resultaat van het team centraal. Heeft inzicht in de werkzaamheden van collega’s. Gaat flexibel om met wisselende taken. Draagt bij aan een positieve werksfeer en toont interesse in het werk van anderen. Levert op positieve wijze kritiek en staat zelf open voor kritiek. Gaat respectvol om met mensen van andere disciplines, houdt rekening met de werkzaamheden van derden en overlegt bij eventuele problemen. Zorgt voor een duidelijke werkoverdracht naar collega’s. Onderhoudt, indien nodig, externe relaties in relatie tot zijn werkzaamheden. Laat zich overtuigen, indien hier gegronde reden voor zijn. Brengt voorstellen in, ook als anderen hiervan nog overtuigd moeten worden. Schakelt bij weerstanden over op een aanpak die wel tot het doel leidt. De werkvoorbereider functioneert effectief en efficiënt binnen een team. De werkvoorbereider levert in een prettige werksfeer met anderen een gezamenlijke prestatie om doelen te realiseren.
23
10. Veilig en milieubewust werken Beroepscompetentie De werkvoorbereider is in staat om op adequate wijze productiewerkzaamheden volgens voorschriften voor arbo en milieu voor te bereiden, zodat het werk (BOS/SC) verantwoord wordt uitgevoerd. Succescriteria Proces
Resultaat
1.
Hanteert de richtlijnen/relevante voorschriften en bedrijfsvoorschriften op het gebied van arbo en milieu. 2. Zorgt dat de voorschriften op het gebied van arbo en milieu bekend zijn bij de medewerkers. 3. Doet voorstellen voor het op- en bijstellen van richtlijnen/voorschriften op het gebied van arbo en milieu. 4. Stelt richtlijnen/voorschriften op op het gebied van arbo en milieu. 5. Reageert alert en actief op (het ontstaan van) onveilige situaties. 6. Stelt preventieve maatregelen voor om problemen te voorkomen. 7. Wijst collega’s op risico’s van onveilige situaties. 8. Werkt mee aan de risico-inventarisatie en analyse. 9. Meldt de situaties, waarin de richtlijnen op het gebied van arbo en milieu, niet worden nageleefd. Het werk kan conform de voorschriften voor arbo en milieu worden uitgevoerd.
24
11. Beroepscompetenties blijven ontwikkelen Beroepscompetentie De werkvoorbereider is in staat om op adequate wijze zijn beroepscompetenties te ontwikkelen om gedurende de loopbaan goed te blijven functioneren in zijn (ON) beroep. Succescriteria Proces
Resultaat
1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 1. 2.
Reflecteert zelf op het beroepsmatig handelen. Evalueert de eigen werkzaamheden. Reflecteert met de leidinggevende op het beroepsmatig handelen. Brengt zelf in kaart wat goed en nog niet goed gaat. Bepaalt welke beroepscompetenties hij verder moet ontwikkelen. Bepaalt welke activiteiten hij daartoe moet ondernemen. Onderneemt de met de leidinggevende afgesproken activiteiten. Overziet ontwikkelingen in de branche. Past in overleg nieuwe werkwijzen toe. Informeert regelmatig in- en extern naar nieuwe ontwikkelingen. Leest regelmatig vakliteratuur. Bezoekt vakbeurzen, trainingen, cursussen en seminars. Constante ontwikkeling en toepassing van de eigen beroepscompetenties. Bijdrage aan de kwaliteitsverbetering van de werkzaamheden.
25
12. Zorgdragen voor kwaliteit Beroepscompetentie De werkvoorbereider is in staat om op adequate wijze zijn werk en dat van anderen in de vereiste kwaliteit af te leveren, zodat zowel aan de belangen van (BOS/ON) de klant als die van het eigen bedrijf tegemoet gekomen wordt. Succescriteria Proces
1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. 15. 16.
Resultaat
1. 2.
Werkt volgens het kwaliteitssysteem van de werkgever. Werkt volgens de kwaliteitsvoorschriften van de werkgever/ fabrikant / leverancier. Komt gemaakte afspraken na. Presenteert zichzelf en het bedrijf aan de klant als bewust optredend beroepsbeoefenaar. Doet voorstellen voor verbetering van de kwaliteit van het werk. Geeft input en stelt mede richtlijnen op voor verbetering van de kwaliteit van het werk. Werkt (gedurende een lange periode) nauwkeurig, geconcentreerd en met oog voor detail. Ziet erop toe, dat gewerkt wordt volgens de relevante voorschriften op het gebied van kwaliteit en grijpt indien nodig in. Controleert na afloop het resultaat van het eigen werk en dat van anderen en lost eventuele problemen op. Evalueert het eigen werk-/productieproces en dat van anderen. Is kritisch over eigen prestaties. Toont initiatief om verbeterpunten aan te dragen. Registreert werkzaamheden in verband met kwaliteitsborging. Toont bij inspectie de geregistreerde kwaliteitsborging aan. Geeft bij inspectie verklaring van de geregistreerde kwaliteitsborging. Oriënteert zich op de externe markt om de eigen producten en diensten te kunnen verbeteren en onderneemt hierop actie. Een goede kwaliteit van het afgeleverde werk. Kwalitatief goed verlopende werk- en productieprocessen.
26
13. Rapporteren over de werkzaamheden Beroepscompetentie De werkvoorbereider is in staat om op adequate wijze mondeling en schriftelijk te rapporteren, zodat alle belanghebbenden doelmatig worden geïnformeerd. (SC) Succescriteria Proces
Resultaat
1. 2. 3. 4. 5. 6.
Bepaalt welke informatie wel en niet van belang is om vast te leggen. Bepaalt welke informatie relevant is voor degene aan wie hij rapporteert. Geeft duidelijke en complete informatie. Controleert gegevens op juistheid en lost eventuele problemen op. Gebruikt de gebruikelijke (éénduidige) vaktermen. Vult alle vereiste formulieren, werkbonnen en checklists volledig en duidelijk in. 7. Doet zo nodig aanbevelingen voor de volgende persoon die werk aan het project zal verrichten. 8. Legt verbetervoorstellen vast. 9. Legt relevante gegevens vast. 10. Maakt indien nodig een schets. 11. Houdt een compleet en overzichtelijk archief bij. 12. Slaat registratieformulieren volgens richtlijnen op. 13. Rapporteert over de voortgang van de werkzaamheden. 14. Ziet toe op de registratie van gegevens en stuurt indien nodig bij. 15. Gebruikt duidelijk Nederlands. Alle belanghebbenden zijn adequaat geïnformeerd over de werkopdracht of de werkzaamheden.
27
