Rapportage enquête koopzondagen - LeidenPanel Begin juli 2011 heeft de gemeente aan het LeidenPanel enkele vragen voorgelegd over de zondagsopenstelling van winkels in Leiden. Aanleiding is de beslissing die de gemeente van de rijksoverheid moet nemen om het toeristisch gebied opnieuw vast te stellen. Het toeristisch gebied is in deze context het gebied waarin de openstelling op zon- en feestdagen aan de winkeliers wordt overgelaten. Momenteel is dat het centrum en het stationsgebied. In de rest van Leiden stelt de gemeente jaarlijks twaalf zon- en feestdagen vast waarop de winkels open mogen zijn. Van de 847 panelleden vulden 561 de enquête in, dat is 66%. Bij dit responsaantal gelden steekproefmarges van ongeveer plus of min 4% rond het gevonden percentage. Enkele interessante uitkomsten zijn: 69% van de panelleden bezoekt op zondag wel eens een supermarkt; 26% (bijna) elke week. 61% van de panelleden winkelt wel eens op zondag; 9% (bijna) elke week. Geloof speelt voor de grote meerderheid van de panelleden geen rol bij de keuze om wel of niet te gaan winkelen. Een meerderheid vindt dat de binnenstad gezelliger is als de winkels op zondag open zijn. Gemiddeld genomen zien de respondenten geen effect op de veiligheid. Het alternatief om de beslissing om wel of niet open te gaan op zon- en feestdagen bij de winkeliers te laten (in de hele stad) wordt door de grootste groep panelleden gekozen (46%). Echter, er is geen absolute meerderheid voor deze mogelijkheid. Een reden die mensen geven om de beslissing bij de winkeliers te laten is vooral dat de overheid niet te veel moet (willen) regelen. Daarnaast vinden veel mensen het handig dat de winkels op zondag open zijn omdat ze de hele week zelf werken en alles anders op de zaterdag neerkomt. De belangrijkste reden die mensen aandragen om de zondagsopenstelling te beperken tot eens per maand is de bescherming van de winkeliers met weinig of geen personeel. Hieronder volgen alle uitkomsten van de enquête. Bezoekt u wel eens een supermarkt op zondag? 40% 30% 20%
31% 26%
25% 18%
10% 0% Ja, (bijna) elke week
Ja, minimaal eens per Ja, maar minder vaak maand dan eens per maand
Nee, zelden of nooit
Winkelt u wel eens op zondag? 40% 39%
30% 27%
26%
20% 10% 9% 0% Ja, (bijna) elke week
Ja, minimaal eens per Ja, maar minder vaak maand dan eens per maand
1
Nee, zelden of nooit
Van de mensen die wel eens op zondag winkelen (dus 61% van de respondenten) doet de helft dat altijd in Leiden. 8% gaat vrijwel altijd naar een andere stad. De rest gaat de ene keer naar de Leidse binnenstad en de andere keer naar een andere stad.
Bij mijn beslissing om wel of niet te winkelen op zondag speelt geloof een rol 74% 60% 40% 11%
20%
6%
4%
4%
1%
neutraal
eens
helemaal eens
n.v.t / weet niet
0% helemaal oneens
oneens
Bij mijn beslissing om wel of niet te winkelen op zondag speelt het een rol dat ik het belangrijk vind om een rustdag te hebben voor familie, sport, recreatie, ontspanning e.d.
60%
42%
40% 13%
20%
16%
11%
17% 1%
0% helemaal oneens
oneens
neutraal
eens
helemaal eens n.v.t / weet niet
Als de winkels op zondag open zijn, is het gezelliger in het centrum van Leiden
60% 40% 20%
30% 7%
12%
27%
19% 4%
0% helemaal oneens
oneens
neutraal
eens
helemaal eens n.v.t / weet niet
Als de winkels op zondag open zijn, is het veiliger in het centrum van Leiden
60% 34%
40% 20%
18%
17%
9%
12%
11%
0% helemaal oneens
oneens
neutraal
eens
2
helemaal eens n.v.t / weet niet
Wat heeft uw voorkeur? Uitbreiding toeristisch gebied = Ik vind dat de hele gemeente als toeristisch gebied moet worden aangemerkt zodat alle winkeliers zelf kunnen beslissen wanneer ze open zijn. Bestaand toeristisch gebied = Ik vind dat de situatie zoals die nu is (centrum en stationsgebied toeristisch en het aanwijzen van twaalf zon- en feestdagen buiten dat gebied) prima. Geen toeristisch gebied = Ik vind dat het toeristisch gebied moet worden opgeheven en dat de gemeente voor alle winkels dezelfde zon- en feestdagen aanwijst waarop de winkels open mogen zijn.
Geen toeristisch gebied; 17% Uitbreiding toeristisch gebied; 46% Bestaand toeristisch gebied; 37%
Aanvullende opmerkingen van respondenten "Geloof" speelt wel een rol in die zin dat geloof niet moet bepalen wat mensen/ winkeliers/ ondernemers willen (die mogelijk niet geloven). Dus bij voorkeur elke zondag koopzondag als een winkelier dat wil. Alle winkels hoeven van mij niet per se open te zijn op zondag, maar ik ben toch gehecht geworden aan supermarkten die open zijn alle dagen van de week. Ik gun dit ook aan alle bewoners buiten het centrum van Leiden, zo hoeft men niet boodschappen voor meerdere dagen in huis te halen, heerlijk voor werkende moeders. Alles op zondag moet open zijn. Als je bijna tweeverdiener moet zijn om in Leiden (centrum) te kunnen wonen, moeten de faciliteiten (opening op zondag) ook dusdanig zijn. Laat niet een paar geloofs-fanatici zorgen dat de vrouw bijna gedwongen is thuis te blijven. Belachelijk. Nare mensen die andere mensen hun geloof willen opdringen. Bah. Open die winkels!! Als de middenstand alleen in het centrum open mag dan ook de hele stad LEIDEN ik blijf het discriminerend vinden. Als de winkels op zondag niet open zouden zijn is dat geen enkel probleem. Om te shoppen is dat niet echt noodzakelijk. Zeker in de zomer geeft het wel extra gezelligheid in de stad. Ook in de decembermaand geeft dat een extra sfeer. Jammer is dat niet iedere winkel op de extra
3
koopzondagen open zijn. Wat mij betreft zou het een optie zijn om de wintermaanden geen koopzondagen te houden, wanneer de winkels wel op zondag open zijn dan iedere winkel. Geeft meer duidelijkheid. Beter is dan om de koopavond op donderdag af te schaffen. Als je geloof zegt dat je op zondag rust moet houden, moet je dat vooral niet achterwege laten, ik hecht er totaal geen waarde aan, aan geloof dan. Als je zegt dat iedere winkel het zelf mag weten of en wanneer ze open zijn worden ze door de grote winkels die personeel genoeg hebben/kunnen betalen gedwongen om op zondag open te gaan om zo omzet te draaien. Als openstelling op zon- en feestdagen nadelig uitpakt voor kleine winkels (en ik denk dat dat het geval is omdat die het personeel daarvoor niet hebben of niet kunnen betalen) dan is openstelling een slechte zaak: grote winkels moet niet nog eens extra de kans worden gegeven om kleine winkels weg te concurreren. Het zijn de kleine winkels die Leiden als koopstad gezellig en bijzonder maken. Als puur pragmatisch winkelaar maakt het mij eigenlijk niets uit - ik ga alleen naar een winkel als ik iets nodig heb en pas me wel aan aan de openingstijden. Voor mij als centrumbewoner is het bestaan van een goed gesorteerde avondwinkel zoals die aan de Breestraat (kan Kort Rapenburg) belangrijker dan de openstelling van de reguliere winkels. Beter zondag alles dicht, hebben de werknemers ook een normale werkweek (ben zelf werkgever) nooit op zondag open Betutteling van de overheid. Laat de winkeliers zelf bepalen of, en wanneer, ze open willen zijn of niet. Bij het winkelen op zondag in bv Rotterdam valt het me op hoe druk het dan is. Blijkbaar hebben mensen behoefte om ook op de zondag even te gaan winkelen. Het brengt ook een stukje gezelligheid in de stad. Wat mij betreft geldt dit ook voor Leiden. Bij lekker weer is het op zondag gezellig in de stad met al zijn terrasjes. De winkelstraten ogen ook beter zonder luiken en zo. Houden zo de zondagsopening Blijft leuk om via de enquête aan te mogen geven wat één van de burgers van Leiden belangrijk vindt. Kijk uit naar de volgende vragenlijst. Breder aanbod van winkels op zondag is nodig om niet 'gedwongen' te zijn om naar Den Haag te gaan. Buiten het huidige centrum en stationsgebied, zou het prettig zijn als bouwmarkten & meubelboulevards open mogen zijn op zondag. Dat ik niet op zondagen winkel heeft te maken met het feit dat ik daar doordeweek alle tijd voor heb. Ik vind het huidige criterium (toeristisch gebied) een onding, het is willekeurig, want wie bepaalt welk gebied dat is?. (In het Westland heeft een gemeente zichzelf als geheel toeristisch benoemd.) Bovendien is het discriminerend voor winkeliers die buiten deze gebieden vallen, maar wel geopend zouden willen zijn. Dat zelf beslissen zal zeker voor kleine middenstanders heel moeilijk zijn. Maar als internetkopen zo toeneemt, en dat kan altijd, moeten de ruime openingstijden deel uitmaken van stadsattractiviteit. De link tussen toeristisch gebied en winkelopening vind ik onlogisch en leidt tot concurrentievervalsing. Van mij mogen winkels zelf hun openingstijden bepalen. Zolang de huidige wetgeving echter geldt is de huidige invulling een goede oplossing. De situatie m.b.t. de koopzondagen vind ik prima zoals deze nu is. De winkeliers moeten ook zelf kunnen bepalen of zij op zondag dicht zijn, we moeten er maar aan wennen 7-dagen openstelling. Ook goed voor de werkgelegenheid De winkels moeten altijd open zijn. De zondagsrust is een betutteling van de ergste soort en een overblijfsel uit de oertijd. Verlos ons van deze kwelling en laat de winkels open zijn op zondag. De zondagsdwang van de christelijke minderheid van de bevolking moet de gemeente Leiden eindelijk maar eens van zich afschudden. En de rust moet ze op elke dag van de week handha-
4
ven. Dus geen lawaaievenementen meer organiseren of toelaten waarop halftalenten hun hobby mogen uitleven ten koste van de overgrote beschaafde meerderheid. Denk ook aan de middenstand - kleine zaakjes gaan ten onder aan altijd open. Doe maar lekker joh het is toch niet tegen te houden. Gaan de gemeentenhuizen en banken ook 7 dagen in de week open? Ik weet niet wanneer ik deze zaken zou moeten regelen als ik zelf 6 of 7 dagen in mijn winkel sta. Doe toch vrijheid voor de winkeliers, dat geeft omzet, bedrijvigheid en economische groei! Een minderheid (genaamd) de geloofsfanaten moet niet zijn wil opleggen aan een overgrote meerderheid. Winkelen doet men voor zijn plezier, dus ook op zondag. Eén rustdag in de week moet toch mogelijk zijn. De stad is al een pretpark met teveel platvloers lawaai. Een verkeersluwe zondag is aan te bevelen. Eenduidige informatievoorziening openingstijden op zondagen is voor mij belangrijk. 13 juni (2e pinksterdag) was volgens digitale info een koopzondag. De winkels waren nagenoeg allemaal dicht! Eigenlijk ben ik gewoon helemaal tegen openstelling van winkels op zondag. Er is slechts 1 reden waarom de winkels niet zelf zouden mogen bepalen of zij op zondag open zijn. Ik vind het intens bedroevend dat in een gemeente waar minder dan 15% zijn stem heeft uitgebracht op een religieuze partij, de gemeenteraad klaarblijkelijk niet doortastend genoeg is om in dit soort open-deur vraagstukken een snelle beslissing te kunnen nemen zonder zich daarbij eerst te moeten wenden tot een zo'n onnauwkeurig stuk meet-gereedschap als deze survey. Mijn vertrouwen in de (plaatselijke) democratie is zojuist gedaald tot een historisch dieptepunt. Het CDA heeft blijkbaar geen stemmen nodig om mee te kunnen regeren. Er zijn veel meer mogelijkheden om "leven in de brouwerij" te brengen dan de winkels openstellen. Zo trek je andere doelgroepen en onderscheidt je je van andere steden. Eventueel koopzondag aanbieden 2x per maand? Fijn dat hiernaar gevraagd wordt, hopelijk heeft de uitslag invloed op de beslissingen, hetgeen ik betwijfel in deze corrupte gemeente. Gelijke monniken gelijke kappen.... als de winkels in het zogenaamd toeristisch gebied open zijn/mogen, dan moet dit ook gelden voor de andere winkels die buiten dit gebied vallen. Voor iedere winkel dezelfde rechten.... Het belangrijkste vind ik dat de supermarkten open zijn en eventueel visboer/etc. Kledingwinkels etc is niet zo van belang. Belangrijker vind ik dan dat die maandagochtend waar de meeste winkeliers gesloten zijn verdwijnt (dat is pas raar namelijk). Het gedrag van de buurgemeentes dient meegewogen te worden bij een besluit. Te denken valt aan het winkelcentra in Leidschendam, Rijswijk en Zoetermeer Het geeft rust voor veel mensen, ook in het centrum, als op zondag de winkels dicht zijn. Men kan dan eens gaan wandelen in de natuur of iets anders gaan bekijken. Het is best handig dat de winkels bijna altijd open zijn, geeft minder druk op de zaterdag en iets plannen is niet meer nodig. Echt noodzakelijk is het niet, bovendien vind ik het wel een nadeel dat grote winkelketens personeel kunnen inhuren terwijl kleinere ondernemers dit allemaal zelf moeten doen. Het is de grootste onzin ooit als geloofsoverwegingen een rol spelen om winkels wel of niet open te hebben op zondag. Het is heerlijk om op zondagmorgen door een stille stad te fietsen of wandelen. Ik vind, dat ook een qualiteit van de stad en die wordt gemist als de winkels open zijn en er allerlei bevoorradingen plaatsvinden. Waarom geen twee koopavonden door de week, dinsdag en donderdag. En dan heerlijk rustig op zondag, met uitzondering van musea, theater en horeca en leuke ontspanning. Toeristen kunnen toch ook door de week winkelen? Op zondag kan dan iedereen
5
even uit de "werk-koop-malle-molen" stappen.... Het is niet altijd duidelijk welke winkel open is op zondag en welke niet. Graag uniform Het is niet zo zeer voor de winkeliers dat ik tegen koopzondagen ben. Maar van het personeel wordt ook verwacht dat ze koopzondagen draaien. Ik vind dat er zeker 1 dag per week moet zijn dat mensen samen kunnen zijn met familie en/of vrienden. Het is prettig dat de supermarkten open zijn Het maakt mij dus echt niet uit. Het zou reuze handig zijn als ook de bouwmarkten op Lammenschansweg en Merenwijk op zondag geopend zouden worden. I work every day from 9 till 5 in the Hague. I love shopping in Leiden but during the week the shops are already closed by the time I get home therefore I love shopping and eating out during Saturdays and Sundays in Leiden and I not want to think and wonder whether or not the shops are open. I hate going into town on a Sunday and some is open and some closed - you never get everything done in 1 day. I would love to shops to be open every Sunday - otherwise I go to the Hague and spend my money there! Thanks Ik ben christen dus ZONDAG is heilig voor mij. Ik ben een sterke voorstander van strikte scheiding tussen geloof en politieke (regel- en wetgeving). Sinds er meer winkels open zijn is het centrum van Leiden een stuk aantrekkelijker/ gezelliger geworden op zondag. Voorheen ging ik nooit op zondag naar het centrum om bv een terrasje te bezoeken. Sinds er winkels open zijn doe ik dat soms wel. Het stimuleert dus ook de horeca. Het lijkt me voor toeristen ook veel gezelliger. Er is niets zo saai als door een uitgestorven centrum te dwalen. Ik ben erg blij met de koopzondag. Ik ben nog nooit op zondag in de stad geweest, maar heb begrepen dat de ene winkel wel open is en de andere niet. Lijkt mij dat dit voor toeristen erg onoverzichtelijk is. Vandaar dus of alle winkels in een gebied open of niet. Ik ben van mening dat nog meer koopzondagen niet in het voordeel is van de kleine winkeliers. Kleine speciaalzaken maken het winkelaanbod gevarieerd en aantrekkelijk. Nog meer winkels van grote ketens? Daar wordt een binnenstad niet aantrekkelijker van! Ik ben voor de 24 uur economie. Hoeveel mensen werken er tegenwoordig niet op onregelmatige tijden (artsen, ziekenhuispersoneel, trein personeel, nooddiensten, opvangdiensten)? Ik vind dat deze mensen ook voldoende ruimte en aanbod moeten krijgen om hun boodschappen te doen en te winkelen. Ook op zondag. Ik ben voor koopzondagen! Ik ben zelf geen voorstander van de zogenaamde 24-uurs economie. We rennen nu al van hot naar her en dat wordt dan alleen maar erger. Winkeliers moeten zelf wel kunnen beslissen of ze al dan niet open willen zijn. Dat hoeft niet geregeld worden door de gemeente. Ik bepaal graag zelf hoe ik mijn zondagen besteed en vind het ridicuul dat 'men' voor mij bepaalt dat de zondag een rustdag/bezinningsdag moet zijn. Wie weet heb ik zo'n dag op maandag. Of helemaal nooit. In een maatschappij waarin een groot gedeelte van de vrouwen full time werkt (itt tot vroeger, waar men alle boodschappen met gemak door de week kon doen) vind ik het hoogst onhandig dat ik alles (kapper, boodschappen, kleding, etc.) op een zaterdag moet plannen. Zo bezien heb ik inderdaad een rustdag nodig op zondag, vanwege het idiote gejaag op zaterdag! De jaren '50 liggen achter ons, de maatschappij heeft andere behoeftes. Wat ik me overigens afvraag is waarom een als toeristisch aangemerkt gebied wél open mag zijn. Zijn toeristen per definitie a-religieus? Hebben zij geen rustdag nodig?! Ik heb er absoluut geen moeite mee dat de openingstijden van winkels worden uitgebreid. Ik juich het zelfs toe. Ik kan me voorstellen dat die koopzondagen voor de ondernemers een hele belasting kunnen
6
zijn. Ik heb het dan ook met ze te doen. Zelf vind ik die regeling van dat toeristisch gebied verwarrend voor de consument en niet eerlijk tegenover ondernemers die wel open willen op zondag. Ik mis een belangrijk argument, namelijk: een dag per week rust en stilte op straat voor de inwoners van de Leidse binnenstad. Laten we eens wat meer rekening houden met elkaar! Ik mis een taco-bar in de Haarlemmerstraat Ik noem het zelf altijd de koopziekzondag... Ik vind 7/24 openstelling niet noodzakelijk. Ik vind dat de winkeliers zelf moeten kunnen beslissen of ze open willen zijn op zondagen. Ik vind dat de winkels zelf mogen weten of ze wel of niet open zijn op zondag. Maar in de praktijk is het wel vervelend dat sommige winkels wel en andere niet open zijn, want ik weet nooit welke dat zijn. Maar ondanks dat vind ik toch dat het aan de winkelier moet worden overgelaten of hij op zondag open wilt zijn of niet. Ik vind het belachelijk dat de winkeliers niet zelf mogen bepalen of ze wel of niet op zondag open zijn, tevens vind ik het vreemd dat Turkse winkeliers wel iedere zondag open mogen zijn, of ze nu wel of niet in het aangewezen toeristische gebied gevestigd zijn. Ik vind het bizar dat het voor mensen die doordeweeks werken (en dat zijn er heel veel, en ook nog eens de mensen met het grootste budget om uit te geven) en zaterdag vaak andere verplichtingen hebben het zo moeilijk wordt gemaakt om te winkelen. Voor de rest is het 2011 en niet 1911. Winkels zouden zelf moeten kunnen uitmaken wanneer ze open zouden willen, snap niet dat de overheid zich daarmee moet bemoeien. Ik vind het echt belachelijk in een stad te wonen van over de 100.000 inwoners en dat ik voor een grote supermarkt naar Oegstgeest ga op zondag. Verder vind ik de sluiting van de winkels op zaterdag ook veel te vroeg. Ik vind het heel storend dat supermarkten buiten het centrum op zondag niet meer open mogen zijn. Als het gaat om zondagsrust, dan vind ik funshoppen in het centrum een stuk meer daarmee in strijd dan even boodschappen doen in je eigen wijk. Heel veel mensen zijn op zaterdag aan het werk of staan op het sportveld met hun kinderen. In de C1000 in de merenwijk was het elke zondag behoorlijk druk. Ik vind het oneerlijk dat winkeliers die buiten het 'toeristische gebied' zitten niet op zondag geopend mogen zijn. Gooi die winkels gewoon lekker open; als mensen uit die wijken dan iets nodig hebben, hoeven ze tenminste niet meer in hun auto te stappen om naar het centrum te rijden. Dat komt de rust ook ten goede en is beter voor het milieu. Ik ben sowieso van mening dat de winkeltijdenwet in zijn geheel afgelast moet worden. Het is een onvolledigheid in de scheiding tussen kerk en staat waardoor trucjes moeten uithalen als het benoemen van toeristische gebieden. Maar de vrije dagen ben ik dan wel weer dankbaar voor :) Ik vind het vooral heel erg handig dat de winkels open zijn op zondag. Met een druk gezin, twee banen is het heel erg fijn dat je op zondag ook nog boodschappen kunt doen. Geeft meer ruimte Ik vind het wel een moeilijk punt dat kleine winkeliers i.v.m. de concurrentie wellicht tegen hun zin genoodzaakt zijn ook op zondag te werken. Het is voor hen toch al zwaar opboksen tegen de grotere winkelketens. Juist de kleinere winkels, zoals drogisterij Boerhaave, hebben mijn voorkeur; zij maken het winkelaanbod gevarieerd. Ik vind het wel fijn als ik ook op zondag hier in de buurt naar een winkel kan. Ik vind jammer dat een stelletje gelovigen bepalen wat ik op zondag moet doen. Als ik rust of naar de kerk wil dan bepaal ik dat zelf. Maw geef de winkeliers de ruimte te bepalen wanneer ze open en of dicht gaan! Ik vind persoonlijk; we hebben gevochten voor een vrij weekend,dus voor mij hoeft er geen enkele winkel op zondag open !! Ik vind vooral belangrijk hoe de winkeliers er zelf over denken. Als winkeliers zelf zouden mogen beslissen wanneer zij open zouden willen zijn, dan kan dit betekenen dat de kleine winkeliers
7
daardoor gedwongen zijn ook altijd open te zijn om hun concurrentiepositie te verdedigen. En dat kan er weer toe leiden dat de kleine winkeliers niet mee kunnen komen en verdwijnen. Dat zou ik heel jammer vinden. Hoe fijn ik het ook vind om te kunnen winkelen wanneer ik wil, heb ik dat er niet voor over. Dan maar liever wat minder koopzondagen. Ik winkel nooit op een zondag, gewoon omdat ik er in de week genoeg tijd voor heb. Ik zou het persoonlijk erg prettig vinden wanneer er in de Kopermolen (buiten toeristisch gebied) tenminste 1 supermarkt per 1 of 2 weken op zondag is geopend. Ik zou willen dat je duidelijker wist wanneer een winkel wel/niet open is, want de openingstijden variëren enorm, dus ga ik maar nooit voor 10.00 de deur uit. In sommige plaatsen waren er ook winkels open op 1e pinksterdag. Deze ontwikkeling vind ik veel te ver gaan; ook winkelpersoneel heeft recht op vrije feestdagen. Laat de 2e dag van kerst etc. over aan de keuze van de winkeliers om wel of niet open te zijn, maar de 1e dag hoort gewoon voor iedereen een vrije dag te zijn. Er zijn ook andere dingen in het leven dan winkelen. Ja. Ik vind het prima als winkels/supermarkten open zijn op zondagen maar wat mij wél stoort is als ze op een eerste Paas- Kerst- en Pinksterzondag open zijn. Als ze open zijn op de tweede, dus maandagen van deze feestdagen lijkt mij meer dan genoeg. Jammer dat de supermarkten in de Merenwijk dicht zijn op zondag, maar Oegstgeest is een meer dan uitstekend alternatief. Jaren in Engeland gewoond en gewerkt. Meest recent in Oxford, onze twintown. Veel winkels elke zondag open. Prima. Bij uitstek de dag voor wat selectiever en feestelijker winkelen (incl lunch etc). Je kan een onderscheid maken tussen supermarkten en andere winkels: supermarkten ook buiten het centrum open. Juist het centrum dient - zowel in belang van Leidenaars als toeristen - wekelijks een dag te hebben (bij voorkeur de zondag) waarop geen winkels open zijn. Op die momenten komen veel waardevolle aspecten van de stad veel beter tot hun recht. De meeste toeristen komen naar Leiden voor de historische stad, de musea, de grachten en niet voor allerlei winkels die ook overal elders te vinden zijn. Keuzevrijheid is een belangrijk goed. Koopzondagen zijn alleen interessant als het grootste gedeelte van de winkels open is. Koopzondagen zijn voor mij vaak een uitkomst vanwege zeer drukke werkweken. Al is het maar een paar uur, dat is al fijn. Koopzondagen zijn wel in het nadeel van kleine zelfstandige winkeliers en in het voordeel van grootwinkelbedrijf. Bij de besluitvorming over koopzondagen zou daarmee ook rekening moeten worden gehouden Laat de openingstijden aan de winkeliers zelf over, al die betutteling van "bovenaf" slaat nergens op. Laat er vooral een dag in de week rust zijn, voor iedereen, klant en winkelpersoneel. Laat ondernemers zelf bepalen of ze open zijn, dan kunnen bezoekers ook zelf bepalen of ze wel of niet willen winkelen op zondag. Leiden heeft een gezellige binnenstad met veel mooie terrasjes. Het open zijn van de winkels in de binnenstad, leidt tot meer drukte en grotere gezelligheid. Ondernemers moeten zelf kunnen beslissen of ze op zondag wel of niet open willen. Leiden is goed bezig op dit vlak. Maak de zondag niet te 'gewoon'. Leiden moet de ondernemers zelf laten beslissen of ze de zondag open zijn of niet. Niet alleen in het centrum, maar ook daar buiten. Het is van de zotte dat we in een 24 uurs economie niet naar de supermarkt op de hoek kunnen gaan, maar daarvoor naar het centrum of andere gemeenten moeten reizen. Maak de stad toegankelijker voor mensen buiten Leiden. Er valt zoveel te halen. Nu gaan men-
8
sen naar Den Haag ed en geven hun geld daar uit en dat vind ik zonde. Probeer ook een Zara/ Bijenkorf naar Leiden te halen, dat zal voor nog meer verkeer zorgen en dan zal de stad op zondag nog drukker worden. Als werkende vrouw is het lastig om te winkelen. Als de winkels op zondag ook open zijn zal de drukte op zaterdag misschien iets afnemen, want ik ontloop zelf de stad op zaterdag door de drukte. Verder blijft er dan dus eigenlijk geen dag van mij week open om mijn geld uit te geven in de stad. Dan wordt het donderdagavond, maar dan moet ik ook maar net kunnen. Markt op zondag zou ik ook graag willen, zou voor mij een reden zijn om vaker in Leiden te winkelen. Met twee werkende ouders en twee kinderen is het fijn om in het weekend rustig te kunnen shoppen en niet gehaast op koopavond of even in een uurtje inkopen te moeten doen. Mijn geloof speelt een rol maar nog belangrijker vind ik het dat de stad één dag in de week tot zichzelf komt. Een stad in rust is zo charmant. Dat is niet saai. Helaas wil de huidige mens alleen maar vermaak. Jammer. Laat de historische stad op jou inwerken. Dat pas wordt de stad beleeft. Nee, duidelijke vragen met duidelijke antwoordmogelijkheden. Benieuwd naar resultaat. Nee, ik maak haast tot geen gebruik van de openingstijden op zondag. Leuker zou ik het vinden dat er vrijdag koopavond is, extra of in de plaats van donderdag. Neen, wij vinden het zeer plezierig dat in Leiden er regelmatig een koopzondag is. Niet echt. Status quo is OK. Wij doen onze inkopen op zaterdag en eigenlijk nooit op zondag, een dag die we eerder voor uitstapjes buiten Leiden of voor museumbezoek in Leiden gebruiken. Nog meer shoppen? Heb medelijden met de kleine winkeliers die het toch al zo moeilijk hebben in de binnenstad. Nog ruimere openingstijden maken de spoeling alleen maar dunner zodat de winkeliers in lege winkels op klanten moeten wachten. Met al dat online-winkelen raakt de winkelstraat toch al leger en leger. Ruimere openingstijden lijken me niet echt nodig. En bovendien is het heerlijk om één dag in de week verlost te zijn van de voortdurende druk om geld uit te geven. Als de zondag op de zaterdag gaat lijken heb je nooit meer rust! Om de aantrekkelijkheid van het centrum, ook voor niet-Leidenaren te vergroten, zou op die dag gratis parkeren moeten gelden. Ik weet, dat voor mensen die de hele dag in de stad willen doorbrengen, de slechte naam, die LEIDEN op parkeergebied heeft en de daaraan verbonden kosten een beletsel is hier naartoe te komen. Om Leiden aantrekkelijk te houden als winkelstad, moet Leiden de kleine winkelier steunen en max. 12 zondagen vrijstellen. De grote winkelketens kunnen gemakkelijk de kosten van de zondagsopening betalen, de kleinere ondernemer niet. Deze zullen dan verdwijnen en dan wordt Leiden een van de zovele provinciale steden met hetzelfde winkelaanbod. Ondanks dat ze open mogen zijn, blijven veel winkels in het centrum dicht. Het is op zondag een beetje een dooie boel in het centrum van Leiden. Ik ga dus liever in Den Haag winkelen op zondag, waar alles gewoon open is. In Leiden is het nu maar een soort halfslachtige zondagsopening. Puntje voor de winkeliersvereniging? Of (bijna) allemaal open, of niet (alleen de supermarkten bijv.) Ondernemer moet zelf beslissen. Ook buiten de singels de supermarkten open op zondag. Zoals Diamantplein, Stevenshof etc. Ook voor toeristen is het gezellig als de winkels iedere zondag open zijn en dus een reden om naar deze stad te gaan. Op zich is het wel goed als er een rustdag is, waarop alle winkels dicht zijn. Maar nu is het beleid halfslachtig (en daar doe ik aan mee). Personally I find it fine that Sunday is different from the rest of the week. Religie zou in geen enkele - dus ook niet in deze - discussie een rol mogen spelen. Religie is een persoonlijke opvatting. Mensen die op zondag willen winkelen moeten dat gewoon kunnen
9
doen. In ieder geval moeten supermarkten op zondag open zijn. Stel een lijn met openingstijden. Winkels zijn vaak en lang genoeg open, dus zondag kan het ook best zonder. Als het dan open is alle supermarkten open niet alleen die in het centrum. Strikt genomen vind ik dat Leiden niet als toeristisch gebied is aan te merken en dus op grond van de regeling niet op zondag open zou moeten zijn. Dit neemt echter niet weg dat ik het wel fijn vind dat iig de supermarkten op zondag open zijn. Suggestie: alle winkels 's avonds een uurtje langer open en 's morgens een half uurtje later open. Dit ivm met al die werkende vaders en moeders. Zij hebben dan wat meer tijd om bv na schooltijd inkopen te doen. BV: je kind zal maar een paar voetbalschoenen nodig hebben. Supermarkten open prima, maar ik ga echt niet op zondag winkelen voor de lol. Svp sluit de winkels niet op zondag. Ik zou het een verarming vinden en een stap terug in de tijd. Iedereen mag nu kiezen wat hij op zondag doet. Als je gelovig bent kun je kiezen om thuis blijven op zondag, maar ik vind het heerlijk om op zondag naar de winkels te kunnen, als ik dat wil. Het komt er door werk en gezinsdrukte op de andere dagen van de week er juist niet van. Vaak gebruik ik de zaterdag om even bij te komen van de werkweek. Bijzonder storend als ik dan op zondag bijna niets kan kopen. Van mij mogen de winkels ´s zondags ook helemaal dicht blijven. Van ons hoeft het helemaal niet om de winkels op zondag open te doen Wij vinden dat ook voor winkelpersoneel een heel vrij weekend belangrijk is. Er is buiten de zondag genoeg tijd om boodschappen te doen (denk aan de koopavond). Vaste koopzondag schept duidelijkheid, nu zijn sommige winkels wel open en andere niet, dat is erg saai en verwarrend. Verdere uitbreiding van zondagopenstelling is niet nodig, omdat er in Leiden en andere steden de winkels open zijn en er dus voldoende keus is als je daarvan gebruik zou willen maken. Verregaande betutteling van zelfstandig ondernemers is geen zaak van de overheid, laat ondernemers zelf bepalen wanneer zij hun winkel openen, bovendien is het in de horeca en het bioscoopwezen al een feit. Voor inwoners van Leiden die full-time werken is koopzondag fantastisch. Het speelt een grote rol bij mijn woongenot en beslissing om in het centrum van Leiden te blijven wonen. Voor mensen die 5 dagen per week werken zoals ik is het ontzettend handig dat de winkels en supermarkten open zijn op zondag! Toen dat nog niet zo in Leiden was ging ik daardoor altijd naar Den Haag of Amsterdam Voor mij is de zondagopenstelling van winkels in het centrum een van de aantrekkelijke aspecten van het wonen in Leiden; uitbreiding zou heel goed zijn, opheffing hiervan reden tot vertrek naar elders. Voor mijn pensionering had ik heel veel overwerk door personeelstekort daarbij mijn huishouden en wekelijks twee dagen mijn kinderen op bezoek, en had altijd tijd om de boodschappen in huis te krijgen en van de zondagsrust te genieten; kijk nu eens op de koopzondag rond 16 uur op bv de Korevaarstraat wat er aan rommel ligt en de herrie er rond omheen, dat is geen toonbeeld van beschaving in Leiden. Voorstander van zo groot mogelijke vrijheid om mensen zelf te laten beslissen wat ze doen, niet door godsdienstige overwegingen opgelegde verplichte zondagsrust. Vraag 1 en 3 zijn in wezen identiek. Ik mis de keuze om de zondagsopening af te schaffen, zodat (de noodzakelijke) rust gewaarborgd is. Vrijheid blijheid: iedere ondernemer bepaalt zelf wanneer hij onderneemt, ieder consument bepaalt zelf of, waar en wanneer hij consumeert! Vrijheid voor ondernemers Vroeger was er ook in de Kopermolen, Merenwijk gelegenheid om Zondags boodschappen te doen. Nu jammer genoeg niet meer. Ik hoop dat dit weer wordt teruggedraaid.
10
Wat er op zondag uitgegeven wordt, kan niet op zaterdag uitgegeven worden. Wellicht dat het voor de op zaterdag en doordeweeks werkenden prettig is op zondag winkelen, ik zie het nut er niet van in. Winkelen voor de gezelligheid vind ik onzinnig, er zijn veel leukere dingen die je op zondag kan doen, maar misschien ligt dat aan mij. Wat mij betreft hoeven de winkels niet perse op zondag open, maar als dat wel zo is dan heb ik daar geen enkel bezwaar tegen. Wat mij betreft mogen winkels best open zijn op zondag. Wat ik wel belangrijk vind is dat zelfstandig ondernemers er niet teveel onder mogen lijden. Zij zijn vaak aangewezen op minder personeel en kunnen niet op tegen grotere winkelketens die dat wel kunnen. Wat mij betreft zou opening op zondag niet afhankelijk moeten zijn van de aanduiding toeristisch gebied, maar volledig naar keuze/eigen inzicht van winkeliers. We hebben 6 dagen in de week en kun je dan boodschappen doen, waarom moet die zondag er nu ook nog bij, toen de winkels niet op zondag open waren konden we toch ook op tijd de dingen halen die we nodig hadden, voor mij mag U terug naar zes dagen in de week. We leven als nooit te voren allen ons eigen leven en daar hoort tegenwoordig bij dat je 24 uur per dag betrokken bent bij de economie via internet e.d. Dus is het voor de gewone ondernemer steeds belangrijker om de consument wanneer dan ook te verleiden tot aankopen. In een maatschappij waar het winkelaanbod weinig verscheidenheid biedt zul je wel moeten geloven in een 24 uurs economie, die in Nederland maar mondjes maat op gang komt. Roei met de riemen die je hebt dus bied aan wat je kunt op elk moment. Weer een paar rare/dubbelzinnige stellingen in de enquête. Ik snap nu zelf niet eens of ik wel of niet een rustdag wil hebben en wat mijn antwoord nu aangeeft. En waarom moet het per se een rustDAG zijn? Mag het ook een betere verdeling van momenten zijn? Inkopen doen kost ca. 2 uur en dat komt soms handiger uit op een zondag. Kortom: Mag het ook gewoon omdat je op zondag in de winkels niet over de hoofden heenloopt en op zaterdag wel? Mag het ook omdat de verschillende programma's (ouders, kinderen) niet toestaan dat je op zaterdag winkelt? En waarom moet religie erbij gehaald worden in een samenleving die in meerderheid profaan is? Wel moeten alle winkels in het centrum open zijn wil het effectief zijn. Welke toerist zal het in zijn hoofd halen om op zondag in Leiden te gaan winkelen? Op de vreeslijke Haarlemmerstraat of de ongezellige Breestraat? Verhoog het aanbod aan interessante winkels en zorg dat de stad schoon wordt, dan kan er misschien iets van worden. Wellicht, als toeristentrekker, wat activiteiten zondag's op het stadshuisplein b.v. Winkelgebied Leiden is ongezellig, en aanbod is beperkt. Winkelen in Leiden op zondag doe ik om gericht iets te kopen, voor een leuk middagje shoppen ga ik ergens anders heen. Winkeliers buiten het centrum zouden ook gebruik kunnen maken van de avondopenstellingsregel. Ze kunnen dan bijvoorbeeld op zondag van 16:00 tot 20:00 uur open zijn zonder dat het toeristisch gebied verruimd hoeft te worden. Wordt in diverse andere gemeenten gedaan, met succes. Winkels open op zondag is soms makkelijk maar verder voor mij onbelangrijk. Zes dagen in de week is alle mogelijkheid om te winkelen. Door de zondag ook open te zijn, zijn de kosten veel hoger voor de winkeliers o a personeelskosten, die doorberekend worden op alle producten. Zo min mogelijk open. Geef de werkers een vrije dag. Hun kinderen ( evenntueel) zijn ook thuis. en dat zeg ik NIET op grond van religie. Ik vind dat persoonlijk. Zolang de mensen maar niet gedwongen worden om op zondag te werken zou ik zelf ook niet fijn vinden Zondag is toch een dag die het mogelijk maakt met anderen af te spreken, een teamsport te kunnen blijven beoefenen, naar de kerk te gaan, je verjaardag overdag te vieren, met vrienden leuke dingen te gaan doen etc. Laat staan dat je kinderen vrij zijn van school. Als je dan iedere zaterdag en zondag in een winkel moet staan zie je je kinderen eigenlijk nooit. Daar moeten we
11
toch niet heen willen. Zo spek je enkel het grootwinkelbedrijf die toch wel weet dat de kleine ondernemer niet iedere zondag open kan en zo de omzet naar zich toe trekt, terwijl de directie van die bedrijven gewoon in het weekend met de kinderen op de boot zit. Die werken natuurlijk niet op zondag. Straks heb je alleen nog filiaalbedrijven in de stad en weg is je diversiteit van winkels die het aantrekkelijk maakt in Leiden te winkelen. Zondag is vaak de enige dag dat ik rustig even naar de winkel(s) kan gaan. Ik ben dan ook erg blij met de openstelling op zondag. Zondag: rustdag is een gezonde zaak. Of dat nou vanuit je geloof is of niet. Iedereen heeft het nodig om tot rust te komen, vaker opstellen van de winkels heeft tot gevolg dat het vaker onrustig is in de stad. Hier hebben wij geen behoefte aan. Zondagopenstelling heeft niets met toerisme te maken. Die komen namelijk niet op zondag naar Leiden om hier gezellig te winkelen. Als ze dat al doen gebeurt dit waarschijnlijk in Amsterdam, maar daar komen ook (soms meerdere tegelijk) cruiseschepen met 2000 passagiers per schip aan die zich luxe winkelen, "shopping", ook kunnen veroorloven. Zondagsopenstelling in Leiden betekent niets anders dan dat gewone boodschappen worden uitgesteld tot zondag die net zo goed door de weeks of in ieder geval op zaterdag gedaan kunnen worden. Met een buitensporige inzet aan personeel, lees extra financiële middelen, die nooit in de omzet terug te vinden zijn bij het kleine MKB. Als je echt "gezelligheid" in Leiden wil bevorderen zal de Gemeente de hele binnenstad auto- en busvrij moeten maken, de "doorvaarbaarheid" van de Oude Vest voor grotere passagiersschepen moeten realiseren en moeten proberen de steeds strengere "normen" van bijv. geluidsoverlast tot een gewoon stedelijk niveau terug te brengen. Leiden is immers een bruisende stad (dat is dacht ik de bedoeling) en niet een dorp! En dat heeft niets met zondagsopenstelling te maken. Zonder openstelling is het centrum anders gezellig. Zorgen dat het gezelliger wordt om in Leiden te winkelen met betere winkels!
12