Rapportage LeidenPanel – Printen op aanvraag
Inleiding Eind maart 2013 is een peiling gehouden onder de leden van het LeidenPanel met als onderwerp ‘Printen op aanvraag’. Het onderwerp is aangevraagd door het Grafisch Productie Centrum en de vraag was in hoeverre inwoners van Leiden behoefte hebben aan een eventuele nieuwe service van het GPC: ‘printing on demand’ (printen op aanvraag). Het gaat erom dat bepaalde gemeentelijke documenten op verzoek kunnen worden afgedrukt. Van de 716 panelleden hebben 401 de vragenlijst ingevuld, een respons van 56%. Hieronder volgt een weergave van de uitkomsten per vraag. De algemene conclusie is dat een flinke groep mensen positief is over de mogelijkheid, maar dat meer uitgewerkt zou moeten zijn wat de service inhoudt voordat men er daadwerkelijk gebruik van gaat maken. Vooral het soort documenten dat op aanvraag kan worden afgedrukt moet duidelijk zijn. Gaat het om praktische informatie of gaat het om specifieke documenten met een afwijkend formaat (bijvoorbeeld kaarten of rapporten met een kaft of uitvouwbare bladzijden)? Ook de manier waarop de service wordt aangeboden en eventuele kosten zijn van belang voor de vraag om men van ‘printen op aanvraag’ gebruik wil maken.
Digitaal vs papier De vragenlijst begon met een aantal stellingen over papieren en digitale uitgaven. De respondenten konden aangeven of zij het met de stellingen eens dan wel oneens waren. Vervolgens konden zij een toelichting geven op de gegeven antwoorden. Die zijn te vinden in bijlage 1.
Stelling 1: Niet iedereen beschikt over internet en daarom moet zoveel mogelijk gemeentelijke informatie ook op papier beschikbaar zijn Helemaal mee oneens, 6%
Helemaal mee eens, 17%
Mee oneens, 23%
Neutraal, 14%
Mee eens, 40%
1
Stelling 2: Papier belast het milieu en daarom moet zoveel mogelijk gemeentelijke informatie alleen digitaal worden gepubliceerd Helemaal mee oneens, 7%
Helemaal mee eens, 17%
Mee oneens, 29%
Mee eens, 32%
Neutraal, 15%
Stelling 3: Digitaal publiceren is goedkoper en daarom moet zoveel mogelijk gemeentelijke informatie alleen digitaal worden gepubliceerd Helemaal mee oneens, 8%
Helemaal mee eens, 12%
Mee oneens, 30% Mee eens, 32%
Neutraal, 18%
De antwoorden op de stellingen (hierboven weergegeven in grafieken) lijken een verdeeld beeld te geven. Maar gecombineerd met de open antwoorden wordt dat wat genuanceerder. Het blijkt af te hangen van de soort informatie waar het over gaat. Bepaalde informatie acht men noodzakelijk voor iedereen en zou de gemeente actief onder de aandacht van inwoners moeten brengen, bijvoorbeeld per brief of publicatie in de Stadskrant.
2
Behoefte aan afdrukken van gemeentelijke documenten De term ‘gemeentelijke documenten’ is heel breed. Om het wat tastbaarder te maken is voor een aantal concrete documenten gevraagd om men hiernaar wel eens op zoek is geweest. Het meest heeft men gezocht naar het ophaalschema afvalinzameling. In het verleden werd dat huis-aan-huis in gedrukte vorm verspreid, nu staat het op de website. Ook naar Leidse regelgeving of een bestemmingsplan heeft meer dan een derde van de respondenten wel eens digitaal gezocht. Naar welke van de volgende gemeentelijke informatiebronnen heeft u wel eens digitaal gezocht? Ophaalschema afvalinzameling
59%
Leidse regelgeving
41%
Bestemmingsplan
37%
Projectplan van de gemeente
30%
Rapport Stadsenquête
23%
Beleidsnota van de gemeente Foto die in de Stadskrant is verschenen
22% 7%
Geen van deze
17%
Ongeveer een derde van de respondenten kan zich voorstellen dat ze gebruik zouden maken van de service van de gemeente om documenten op aanvraag te laten afdrukken als dit mogelijk zou zijn. Kunt u zich voorstellen dat u gebruikt maakt van de service van de gemeente om op verzoek documenten voor u af te drukken? Weet ik niet, 7%
Ja, 33%
Nee, 32%
Misschien, 27%
3
Vervolgens zijn weer een aantal documenten voorgelegd met de vraag of men die op aanvraag zou willen laten afdrukken. Hiervan worden bestemmingsplannen het vaakst genoemd. De respondenten konden zelf ook suggesties aandragen. Die staan onder de grafiek weergegeven. Welke documenten zou u op aanvraag willen laten printen? Bestemmingsplan
31%
Ophaalschema afvalinzameling
24%
Projectplan van de gemeente
23%
Leidse regelgeving
20%
Beleidsnota van de gemeente
16%
Foto die in de Stadskrant is verschenen Rapport Stadsenquête
10% 6%
Anders
13%
Anders:
Aanvraagformulieren Begroting, perspectiefnota, jaarverslag Bewijs van goed gedrag Bouwtekeningen van het eigen huis Boekje over Leiden Bouwtekeningen op A0 formaat College- en Raadsdocumenten, mandaatlijsten, begroting Documenten burgerzaken Documenten van flinke omvang Gegevens uit het kadaster en/of onderzoeksgegevens
Grote bestanden Hangt van grootte van document af Informatie over gemeentebelastingen Regelgeving voor dakkapel straatzijde huis Stratenkaart Stukken uit het stadsarchief Een plattegrond bij een bestemmingsplan of kapvergunning Tekeningen bouwvergunning Uittreksel bevolkingsregister e.d.
Aan het eind van de vragenlijst kon men nog ideeën of opmerkingen kwijt, zie bijlage 2. Verschillende mensen vragen zich af hoe het met de kosten zit. Sommigen zijn er voor dat de service gratis wordt verleend. Anderen vrezen in dat geval juist ongelimiteerd gebruik van de service en dus kostenverhoging voor de gemeente. Ook over de manier van aanvragen heeft men opmerkingen. Als het alleen digitaal kan worden aangevraagd mist juist de groep mensen die graag papier ontvangt deze service.
4
Bijlage 1 - Toelichting op de stellingen - Huis-aan-huisbladen voldoende om te informeren over bij de gemeente beschikbare informatie evenals korte berichten, en - Incidenteel belangrijke korte documenten als bijsluiter. - Wat grotere documenten op aanvraag en gratis afhalen op gemeentehuis, inzage bibliotheek of wijkcentra. - Grote documenten inzage gemeentehuis en bibliotheek, dan wel - Toezending tegen betaling . "zo veel mogelijk" of "zoveel mogelijk" is erg ruim en ongenuanceerd. Dat hangt toch ook wel heel erg af van welke informatie en met welk belang voor de burger/bewoner. Ik zie in de vraagstelling wat verwarring tussen beschikken over een Internetverbinding (informatiekanaal) en het tot je nemen van gemeente informatie (doel). Papier, telefoon, krant, internet zijn mogelijke kanalen. Gebruik elk kanaal zo optimaal, maar geen enkel kanaal is intrinsiek beter dan het andere - de hoeveelheid energie die servers en computers verbruiken om de gemeentelijke documentatie beschikbaar te hebben dan wel te lezen, doet het hele milieuvoordeel van het vermijden van de papiercyclus teniet. ...daar niet alle mensen beschikking hebben over een internetverbinding dient de informatie niet alleen digitaal maar ook op papier beschikbaar zijn. 1- mensen zonder internet / computer moeten even goede dienstverlening ontvangen 2- digitale documenten is nog niet zo eenvoudig 3- er moet een oplossing komen voor onversleutelde mail 1) Informatie moet wel voor iedereen beschikbaar zijn. Dat vergt wat van de telefonische dienstverlening of dienstverlening aan de balie van de gemeente. Gemeentelijke medewerkers mogen niet alleen naar digitale bronnen verwijzen, maar zouden ook een gedrukte versie moeten (kunnen) aanbieden aan de vrager. Dit mag dan best een zwart/wit printje zijn ipv hoogwaardig drukwerk. Aangezien niet de gehele bevolking 'digitaal' is, ben ik van mening dat gemeentelijke informatie altijd in papiervorm aanwezig zou moeten zijn. Wel vind ik dat in principe, aan diegenen die daar geen probleem mee hebben, informatie digitaal verstrekt zou kunnen worden. Mijn stelling is dus: Verstrek zoveel mogelijk informatie digitaal, maar zorg ervoor dat de mogelijkheid voor mensen bestaat om informatie ook op papier te ontvangen (u zou bijvoorbeeld een brief kunnen rondsturen waarin staat dat informatie voortaan digitaal aangeleverd wordt, tenzij de geadresseerde kenbaar maakt informatie liever op papier te blijven ontvangen). Ad 3: zo verschuiven de kosten van de gemeente naar de burgers, lijkt me niet de bedoeling. Beter: informatie moet *desgewenst door de burger* op papier beschikbaar zijn ad vraag 1 tot en met 3) ik zou het liefst zien dat alles in de eerste plaats digitaal beschikbaar is en op aanvraag op papier verstrekt wordt. Ad vraag 3: Als dit inderdaad goedkoper is, dan zou voor digitale dienstverlening (bijvoorbeeld online aanvragen uittreksel) ook een ander legestarief kunnen gelden. Alle informatie moet in ieder geval digitaal eenvoudig beschikbaar zijn en (eventueel tegen betaling) op papier beschikbaar blijven voor personen, die niet de beschikking hebben over internet. Alles digitaal lezen is heel vermoeiend. Ik ben 52 jaar en werk al sinds mijn studietijd vrijwel dagelijks geheel met mijn PC (meer dan 25 jaar). Mijn ogen zijn de afgelopen twee jaar sterk achteruit gegaan (anderhalf bioptrie in de min). Mijn oogarts vertelde mij dat zij de laatste tijd dit vaker tegenkomt bij mensen boven de vijftig. Dat was vroeger niet het geval. Beeldschermwerk is zeer vermoeiend voor de ogen. Het is derhalve een fysiek gegeven dat ouderen op papier zullen willen blijven lezen. Wij printen thuis nu heel veel uit. Mijn vrouw en ik kunnen dat betalen. Dat zal niet iedereen kunnen. Als er maar niet nodeloos veel exemplaren worden geprint is het verder gewoon een verschuiving van kosten van gemeente naar de geïnteresseerde burger. Als je niet beschikt over internet of je bent niet meer in staat informatie via internet te ontvangen dan zal gemeente helaas ook op papier informatie moeten geven. Maar misschien uitzoeken hoeveel en wie daar nog behoefte aan hebben. Misschien toch de oudere medemens? Als men niet via eigen e-mail op belangrijke veranderingen geattendeerd wordt, kan het zijn dat de 5
informatie volkomen langs de burgers heengaat. Mensen waarvan geen e-mail bekend is moeten schriftelijk worden geattendeerd op de hen betreffende informatie: bv. veranderingen in de buurt, besluiten hen aangaande etc. Als oplossing kun je ook denken dat afdrukken alleen plaatsvindt op verzoek, ook wel "on demand" genoemd. Ben voorstander van digitaal werken. Ik vind wel dat er voor burgers die niet de gelegenheid hebben om digitaal te lezen dit op papier te kunnen krijgen. Zou mooi zijn als het college, raad en de ambtenaren meer digitaal zouden werken. Bepaalde, voor iedereen relevante informatie, zou op papier op aanvraag beschikbaar moeten zijn, omdat niet iedereen internet heeft of er raad mee weet. Maar voor verreweg de meeste informatie geldt: zo veel mogelijk digitaal. Beschikbaar zijn op aanvraag hoeft niet te betekenen een voorraad glossy uitgaves hebben liggen. Maar de gemeente moet wel kunnen helpen voor de mensen die niet op internet kunnen of willen, of zeer onhandig zijn ermee. Helpen door iets voor ze te printen in leesbaar en hanteerbaar formaat en eventueel op te sturen. Bij de vragen 2 en 3 wordt aangegeven alleen digitaal te publiceren. Voor mensen die op locatie langskomen lijkt het me prettig als ook informatie in gedrukte vorm meegenomen kan worden. Ben het er wel mee eens dat de hoeveelheid papieren informatie gereduceerd kan worden. Bijna alles wordt uiteindelijk digitaal, dus papier zit in een overgangsfase. In de tussentijd moet het nog wel beschikbaar zijn, met name voor ouderen. Op den duur moet studie uitwijzen wat niet meer op papier hoeft. Bovenstaande vragen laten te zeer gecombineerde methodes buiten beschouwing. Dat de informatie goed beschikbaar is voor iedereen, ook zonder toegang tot internet, moet voorop staan. Maar als de hoeveelheid papier verkleind kan worden, is dat natuurlijk goed voor het milieu en prettig voor de portemonnee. Dat er bezuinigd wordt op papier daar ben ik het helemaal mee eens en een groot voorstander. Toch weet ik, uit ervaring in mijn kennissenkring, dat er nog veel mensen boven de 65 jaar geen computer hebben en/of er niet mee werken. Daarom alleen al kan het nog niet alleen maar digitaal. Er zal een groot aantal jaren nodig zijn om veel op papier te verstrekken, maar eens zal die tijd wel gaan komen, dat het allemaal digitaal wordt. Mocht er een mogelijkheid zijn om dat, via een bijgevoegd formulier, aan de burgers te vragen en het formulier dan terug zenden dan kan er een begin gemaakt worden met een langzaam overgaan naar alles digitaal. Dat op papier beschikbaar zijn (vraag 1) kan natuurlijk ook op aanvraag zijn, zoals b.v. ook banken doen met afschriften. Dat papier het milieu belast ben ik het mee eens, maar gemeentelijke info zal altijd ook op papier moeten worden uitgegeven. De gemeente heeft een zorgplicht om alle burgers de juiste informatie te verstrekken, dus ook op papier. De generatie ouderen zit duidelijk in de overgang naar internet. Het is echt nog te vroeg om de papieren mededelingen af te schaffen. De meerderheid zal beschikking hebben over internet. Maar we denken toch zeker ook aan de minderheid, die mag je niet overslaan. De meeste dingen digitaal en ook nog op papier De nadruk ligt op - zoveel mogelijk - mensen, zoals ouderen, die geen internet hebben, is een papieren uitdraai vooralsnog de oplossing. De kostenbesparing door de gemeente Leiden is die nog ergens zichtbaar? WIFI aanbieden aan de bewoners is voor hen dan ook een leuke kostenbesparing. ZIGGO verdient al genoeg! De papierstroom verminderen vind ik een goede zaak. Dat wat digitaal kan zoveel mogelijk digitaal doen. Er is wel een mindere kant aan, zoals bekend heeft niet iedereen de beschikking over internet. Het zou prettig zijn als er op het Gemeentehuis mogelijkheden zijn om formulieren digitaal te bekijken en al dan niet tegen betaling uit te laten printen. Zo zie je bijvoorbeeld in ziekenhuizen op verschillende plekken computerschermen staan met internetmogelijkheid die de bezoekers vrij 6
kunnen gebruiken. Het uitprinten zou dan een extra service kunnen zijn. De standaard zou 'digitaal' moeten worden, met de mogelijkheid om bijvoorbeeld op het stadhuis / stadsbouwhuis waar je nu papieren stukken raadpleegt, via een computer de stukken te kunnen opvragen. Voor mensen die daar echt problemen mee hebben (ouderen?) nog 1 afgedrukt exemplaar en een eigen afgedrukt exemplaar op verzoek (en tegen printkosten?) De stelling: papier belast het milieu: gebruik gerecycled papier, is duurzaam. Dus stelling niet waar. Digitaal publiceren is goedkoper: alles wordt al digitaal gemaakt, dus er is geen sprake van 'goedkoper'. De vraag naar digitaal publiceren zal vanzelf toenemen De vraagstelling is doelredenerend; naar mijn mening die zou het snel afnemende aantal mensen zonder internet ook altijd wordt geïnformeerd. De vraagstelling 'zoveel mogelijk' op is papier maakt de beantwoording moeilijk: als u zich op de ouderen richt met een bericht (dus ook op papier) is dat anders als dat u zich op de jongeren richt (een bericht bijv over LVC of een popconcert) Default moet digitaal zijn, op aanvraag papier Denk aan ouderen die niet bekend zijn met de nieuwe media, die worden dan uitgesloten hiervan Dikwijls zijn zij de enige groep die deze info daadwerkelijk lezen. Denk dat er altijd papier nodig is, als iets digitaal binnenkomt wordt het ook uitgeprint. Digitaal als kan en schriftelijk moet ook kunnen als mensen dit aangeven. Digitaal geniet dus de voorkeur, maar je moet rekening houden met ouderen die niet vertrouwd zijn met digitale info Digitaal heeft de ruime voorkeur maar papier dient beschikbaar te blijven voor ouderen, allochtonen, armen, digibeten etc. Verder ontvang ik belangrijke informatie graag gewoon per post. Het jaarlijkse gemeentegidsje over Leiden vind ik pure papierverspilling; kondig aan dat de info op www.leiden.nl te vinden is en dat papieren exemplaren bij gemeente en kiosk etc. te krijgen zijn. Digitaal is beter, maar papier moet mogelijk blijven Digitaal is NIET goedkoper dan print. Digitaal is perfect, maar het moet niet alleen digitaal beschikbaar zijn. Er moet ook altijd voor iedereen mogelijk zijn om documenten in te zien op papier. Digitaal is sneller, makkelijker aan te passen en betrouwbaarder dan de post. Digitaal publiceren moet de norm en uitgangspositie zijn, de optie van papier moet echter waar nodig open blijven, bijvoorbeeld voor mensen die geen internet hebben; eventueel tegen een kleine vergoeding Digitaal publiceren zou voldoende moeten zijn, maar als men een document of folder in print zou willen hebben (ophalen op gemeentehuis) dan zou de gemeente een bepaalde service moeten bieden Digitaal publiceren, maar wel op aanvraag op papier kunnen leveren. Kan wel met minder kleur en minder dik papier. Goedkoper en minder milieubelastend Documenten die vaak worden ingezien (een detailkaart van Leiden bijvoorbeeld) zijn nog steeds makkelijker te pakken en in te lezen wanneer deze op papier zijn gepubliceerd. Dubbelzinnige vragen 2 en 3.. Er blijft toch altijd wel een bepaalde groep mensen welke niet over internet beschikken en dit dus niet kunnen ontvangen. Dus alles via het digitale kanaal zal nooit lukken al willen we dat nog zo graag. Er is een onderscheid tussen nodige info (ophaalschema vuil) en niet direct noodzakelijke info. Het is niet nodig alle gemeentelijke informatie op papier beschikbaar te stellen. In dat laatste geval zou een exemplaar kunnen worden ingezien op het gemeentehuis. Er is steeds meer neiging om wie in de maatschappij wil participeren te dwingen internet te gebruiken. Dat is duur, en geeft veel stress. Vooral ouderen worden hiervan de dupe. Daarom kom ik op voor de rechten van de digivrije burger. Er moet een mogelijkheid blijven voor mensen die niet over een computer beschikken Er moet wel een mogelijk zijn voor personen, die niet over internet beschikken, om een papieren afdruk te krijgen.
7
Er zijn natuurlijk altijd mensen waarvan je niet kunt verwachten of eisen dat die al digitaal mee kunnen komen. Die moeten ook hun manier van input blijven behouden. Er zijn nog mensen die geen computer hebben! Er zijn nog steeds mensen die geen internet hebben, zij zouden bij alleen digitale publicatie geen toegang hebben tot de gemeentelijke informatie hebben. Een gemeente mag mensen nooit verplichten om internet aan te schaffen. Internet in openbare ruimten is niet altijd een oplossing, dus informatie moet ook op papier beschikbaar blijven. Er zijn nog steeds veel ouderen die niet over internet beschikken. Ook voor hen moet deze informatie beschikbaar zijn. Desnoods op aanvraag. Er zijn toch nog een aantal ouderen die geen internet hebben, die kunnen we toch niet zomaar vergeten. Is wel makkelijk en goedkoop maar ze worden al weggezet als overbodig, laat de gemeente daar nou niet aan meedoen. Er zijn volgens mij nog veel mensen zonder internet. Daarnaast levert Leiden veel interessante publicaties die de moeite van het herlezen waard zijn. Er zou zo veel mogelijk digitaal moeten worden gepubliceerd, maar alles moet op papier beschikbaar blijven (eventueel op aanvraag) voor ouderen die niet over internet beschikken. Ook moet de website van de gemeente duidelijk en goed toegankelijk zijn, met makkelijk vindbare informatie (dat is hij nu niet). Geen vaste oplage drukken maar op papier beschikbaar op aanvraag lijkt mij goed. Of een openbare documentenprinter op de stadhuis waar mensen zelf gratis gemeentelijke informatie kunnen afdrukken. geen dure drukkerkosten in ieder geval. Gemeentelijke info moet zowel digitaal als op papier beschikbaar zijn, waarbij de papieren info beperkt kan zijn. Gemeentelijke stukken moeten altijd op papier beschikbaar blijven. Vaak is het gebruik van computers lastig voor oudere mensen door allerlei kwalen, maar met name afnemend zicht. Misschien kan het een keuze worden, bijv. via DigiD? Gemeente geeft minder uit maar inwoner moet apparatuur kopen om de documenten te kunnen lezen Genoeg mensen hebben niet toegang tot internet, daarnaast is de site niet altijd even makkelijk te volgen als je niet thuis bent op het internet Goede ontwikkeling en print is voor mij persoonlijk absoluut niet nodig, maar vind zeker wel dat het op aanvraag beschikbaar moet zijn voor mensen zonder internet. Graag alles digitaal aanbieden, maar papier kan nog niet helemaal weg Het begrip "alleen" is te absoluut. Digitaal publiceren en de mogelijkheid bieden om hard copy te (ver)krijgen. Juist degenen die geen digitale ingang hebben verdienen "extra" dienstverlening. Ouderen, digibeten, economisch beperkten ed moeten niet uitgesloten worden van informatie verkrijging Het één sluit het ander niet uit, in beperkte oplage op aanvraag bij de balie beschikbaar stellen is van belang, evenals deze info in Braille. Het gaat hier niet om een 1 of ander, maar om een EN. Zowel digitaal aanbieden voor diegenen die dit willen of kunnen, maar vooral ook de mogelijkheid van papier behouden (evt. op aanvraag via telefoon, internet, of een papier/internet register). Zeker in geval van belangrijke documenten (uitbetalingsoverzichten etc) waarvoor een bewaarplicht geldt is papier de aangewezen methode, zeker gezien vrijwel niemand een back-up maakt van zijn computer. Het gaat jullie allen maar om zoveel mogelijk te bezuinigen en niet meer denken aan de burger, die trouw zijn gemeentelijke belastingen betaalt. Het hangt ook af van de vraag om wat voor informatie het gaat. En digitaal publiceren is niet per definitie goedkoper dan op papier. Wel is het vaak efficiënter. Het is lastig. Veel mensen zullen genoegen nemen met informatie via e-mail. Maar voor de oudere mensen is dit erg lastig. Misschien een idee om mensen te laten aangeven hoe ze graag op de hoogte gehouden willen worden. Het is milieu technisch beter om informatie digitaal te versturen, maar heeft als enige nadeel dat niet 8
iedereen een computer heeft. Het is niet of/of, het is en/en. Digitaal als het kan, maar op papier voor wie dat wil of moet. Het is van groot belang dat de gemeente transparant is naar de burger toe en derhalve informatie op elk mogelijk manier beschikbaar maakt. De belang weegt vele malen zwaarder dan het zogezegde milieubelang. Van die paar extra geprinte documenten zal het oerwoud niet verdwijnen. Daar liggen andere oorzaken aan ten grondslag. Het lijkt erop dat dit als makkelijk excuus wordt gebruikt om de zaken niet meer op papier beschikbaar te maken. Het is voor mij niet zondermeer duidelijk dat papier het milieu sterker belast dan internet. Het is wel van belang dat iedereen toegang heeft tot de informatie. Daarom is het van belang dat ook mensen zonder PC en met beperkte PC-vaardigheden de info kunnen vinden en bekijken. Daarvoor is beschikbaarheid openbare, goed en ruim toegankelijke ruimten (w.o. bibliotheek, verzorgingstehuizen, wijkcentra) met gratis gebruik PC,s en hulp bij gebruik van belang. Het is wel wenselijk dat het eerste kanaal digitaal is maar het moet wel mogelijk zijn om ook altijd aan te geven dat je iets ook geprint wilt hebben, wat een goed idee!! Het moet uit te printen zijn om aan mensen mee te geven die niet beschikken over internet Het moet wel mogelijk blijven om op verzoek iets op papier te krijgen, vooral van belang voor bejaarden en digibeten. Het moet wel mogelijk zijn voor mensen die niet beschikken over internet desgewenst informatie op papier te krijgen Het past niet in een democratie om een substantieel deel van de bevolking uit te sluiten van informatie Het probleem hierbij lijkt me dat burgers moeten weten dat de informatie beschikbaar is. Weinig mensen kijken iedere week op de pagina's van de huis-aan-huisbladen of er nieuwe, interessante info is. Het zou normaal moeten zijn dat de gemeente net als het woonadres ook het e-mailadres van burgers heeft. Er zijn maar heel weinig mensen die geen mailadres hebben. Uitzonderingen kunnen dan de informatie per post ontvangen. Ik denk dat veel burgers dat ook prettig vinden, de info kan dan eventueel digitaal bewaard worden, dat neemt ook geen ruimte in. Ik zou bv ook de aanslag gemeentelijke heffingen digitaal willen ontvangen. Houd rekening met mensen die geen internet hebben. En als het dan toch alleen digitaal staat, zorg dan dat het duidelijk, overzichtelijk is, niet achter een heel stel pagina's op internet hier en daar een link maar een duidelijk overzicht en een goed functionerende zoekfunctie (neem bijvoorbeeld géén voorbeeld aan de website van B&C). Ik bedoel dus dat digitaal publiceren normaal is, maar dat papier moet blijven kunnen. Ik ben grote voorstander van alles digitaal, maar er bestaan nog (oude) mensen zonder internet. Ik ben het er mee eens dat zoveel mogelijk digitaal wordt gepubliceerd. Aan de andere kant moet er wel een mogelijkheid zijn bijvoorbeeld op het gemeentehuis of de bibliotheken om eenvoudig een afdruk op papier te kunnen maken. Ik ben het er mee eens dat zoveel mogelijk informatie digitaal wordt gepubliceerd. Echter op aanvraag dient het ook op papier verstrekt te worden aan mensen die niet over internet beschikken. Ik ben het met alle 3 stellingen eens. Het gaat mij daarbij vooral om het "zoveel mogelijk". Met andere woorden bij ieder stuk moet 'de gemeente' zich afvragen voor welke doelgroep het stuk relevant zal zijn en daar de papieren oplage aan aanpassen. Ik ben van mening dat het zoveel mogelijk digitaal moet worden gepubliceerd maar het moet ook altijd (op aanvraag) op papier beschikbaar zijn. Ik denk dat de overheid rekening moet houden dat sommige mensen het digitaal helaas niet kunnen ontvangen, daarvoor dienen middelen beschikbaar te blijven. Voor mij persoonlijk: liefst 100% digitaal Ik denk dat er altijd de mogelijkheid moet zijn voor papieren informatie op aanvraag, voor de mensen die niet over internet of computervaardigheden beschikken. Ik denk dat je de papieren informatie beknopt moet blijven aanbieden. Met een verwijzing naar de website. De uitgebreide informatie kunnen gebruikers, zonder internet, terugvinden op b.v. computer in de bibliotheek of bij de buurthuizen. Waar vaak ondersteuning wordt gegeven aan b.v. ouderen zonder internet kennis. Alleen digitaal publiceren is nu nog geen optie. Ik denk dat veel materiaal online kan, maar er zijn ook veel mensen die geen computer of internet 9
hebben of kunnen betalen en daar zou natuurlijk ook informatie beschikbaar voor moeten zijn. Ik ga er hierbij van uit dat de meeste mensen wel toegang tot internet hebben Ik heb moeite met de keuze alleen digitaal beschikbaar. Een beperkte hoeveelheid geprint of af te halen op het stadhuis en ter plaatse geprint is voor alle bewoners die daar behoefte aan hebben een oplossing. Desnoods tegen een kleine vergoeding. Dan is de keuze gratis via internet en zelf printen of verzorgd door de gemeente maar dan kosten vergoeden Ik snap dat niet iedereen over internet beschikt. Wellicht is het een mogelijkheid om voor mensen die geen internet hebben, digitale inzage van gemeentelijke informatie op het gemeentehuis mogelijk te maken. Ik snap dat sommige mensen geen computer hebben en stukken liever op papier hebben. Het is belangrijk dat er voor die doelgroep voorzieningen zijn. Dat kan een computer in de bibliotheek zijn of in het stadhuis. Ik stel voor: alles digitaal maar op het gemeentehuis kun je een geprinte versie ophalen als je dat wil. Misschien ben ik beïnvloed door de titel van de enquête though. Ik vind dat voor bijzondere doelgroepen wel info op papier moet kunnen worden verstrekt Ik vind deze vragen niet optimaal duidelijk, Door het gebruik van "zo veel mogelijk" kan je met de interpretatie alle kanten op. Past u alstublieft mijn antwoorden indien nodig zo aan dat het resultaat is dat er zoveel mogelijk papier wordt bespaard, maar dat de informatie beschikbaar blijft voor mensen die niet op internet kunnen. Ik vind wel dat bevorderd moet worden dat zoveel mogelijk mensen de informatie digitaal gebruiken, maar voor diegenen voor wie dit niet mogelijk of niet praktisch is, moet er ook een mogelijkheid zijn de informatie op papier te krijgen. Ik vind wel dat dit veel meer op aanvraag moet, zodat je niet ongewenst informatie op papier krijgt die je net zo goed op internet zou kunnen raadplegen. Ik vind wel dat er zo min mogelijk op papier gepubliceerd moet worden, maar dat het wel op papier beschikbaar is voor als mensen het op papier willen. Digitaal de standaard en op papier de uitzondering. Ik vul 'neutraal' in omdat ik de vraagstelling verkeerd vind. Natuurlijk is niet iedereen, vooral ouderen, op internet aangesloten of weet daarin zijn/ haar weg te vinden. Essentiele informatie van de gemeente moet dus beschikbaar blijven op papier, desnoods incidenteel voor die gevallen uitgeprint en met de post opgestuurd. In uw vraagstelling moet u hiervoor een keuzemogelijkheid aangeven. Vraag 1 en 2 zijn controlevragen over en weer. Tot zover een slappe en waardeloze enquête, sorry dat ik het moet zeggen, want ik doe er steeds graag en trouw aan mee. Ik wil graag zelf de keus kunnen maken tussen digitaal of op papier. Op papier kan je er zelf aantekeningen in maken, je kan het overal lezen waar je wil, in de trein, in bed b.v. Ik heb alleen een vaste computer. Belangrijke stukken bewaar ik ook gewoon en dat is op papier ook makkelijker, want niet alles is later digitaal terug te vinden of op te slaan op je eigen computer. Ik vind dus dat er altijd de mogelijkheid moet zijn om iets op papier te krijgen en dat betekent niet dat je op voorhand een stuk op papier uitgeeft, maar het laat printen naar behoefte. Ik zelf kan redelijk overweg met computer en internet maar mijn vrouw helemaal niet. Ik denk dat er veel meer van die situaties zijn dan de overheid denkt. De toekomst zal daar wel verandering in brengen, maar nu nog niet. Persoonlijk vind ik dat alles op papier moet blijven staan je weet nooit wat er kan gebeuren en papier is geduldig. Ik zie het als een taak van iedere gemeente om mensen die niet over internet beschikken, vaak hoog bejaarden, tóch van alle noodzakelijke informatie te voorzien. Zij mogen niet worden buitengesloten! Ik zou zeggen zoveel mogelijk digitaal, en bij informatie balies kan de medewerkster het altijd even uitprinten als een persoon dat graag wil. Je hoeft daarin toch geen keuze te maken? Je stimuleert alleen digitaal. In die uitzonderlijke gevallen dat personen geen toegang hebben tot internet en dit in hun directe omgeving ook niet kunnen organiseren zou de mogelijkheid tot het verkrijgen van een papieren versie er wel moeten zijn naar mijn mening. In principe alleen digitaal publiceren, maar de mogelijkheid bieden om tegen kostprijs uit te laten printen en toe te laten zenden voor diegenen die geen computer en/of internet hebben of er niet mee 10
overweg kunnen. In principe publicaties digitaal aanleveren, op verzoek op schrift Indien in de administratie opgenomen kan worden, dat de betreffende inwoner over internet beschikt, dan alleen digitale info opslaan, anders ook de papieren versie beschikbaar houden. E.e.a. is uiteraard afhankelijk hoe het in de wet geregeld is of dient te worden. Informatie op papier kan in kleine hoeveelheden gedrukt worden. Informeren via een plaatselijke weekblad lijkt mij al voldoende!? Ja, papier is duur en milieuonvriendelijk, maar niet iedere bejaarde en uitkeringsgerechtigde heeft een pc, tablet of smartphone, voor deze mensen dient de papieren informatie gemakkelijk, zonder ellenlange procedures toegankelijk te zijn. Je kan niet van iedereen verwachten, dat zij omdat het voor de gemeente makkelijker is digitaal te communiceren, dat er verplichting bestaat internet te hebben. Je kunt als gemeente een service bieden voor mensen die geen pc hebben om hun te helpen bij het zoeken van hun informatie (ik ga er even vanuit dat de mensen die geen pc hebben ook geen ervaring hebben met het zoeken van informatie op internet). Als er een dergelijke oplossing geboden wordt dan is het niet meer nodig om het op papier toegankelijk te hebben. Je kunt NIET alleen digitaal publiceren. Voor diegenen die niet of niet frequent van internet gebruik maken moeten ook andere publicatievormen beschikbaar zijn. Laat mensen zelf kiezen of ze op papier of digitaal willen worden geïnformeerd. Je kunt niet een bevolkingsgroep (bv de ouderen) uitsluiten van informatievoorziening. Dus een deel moet wel degelijk op papier beschikbaar blijven. Voor de jongeren/werkenden is informatie per email wellicht handiger dan per post (en goedkoper en beter voor het milieu). Maar hoe zouden jullie dit praktisch willen benaderen? Je moet altijd rekening blijven houden met burgers die niet 'gedigitaliseerd’ zijn, maar dat zullen er steeds minder worden. Zij kunnen op het stadhuis een uitdraai van documenten komen halen. Maar biedt dan wel de gelegenheid aan mensen zonder internet dat ergens op te kunnen halen, hulp te kunnen krijgen bij het printen. Bijvoorbeeld in de internetcafés voor bijvoorbeeld ouderen. En zorg dat je ook nog eens wat zonder een digid uit kan printen, kan vragen etc. Men moet ook aan de digibeten denken! Zie aanvraag uitkeringen die thans digitaal moet (veel mensen kunnen dat niet of vinden dat erg lastig)! Dus deze mensen moeten de gelegenheid krijgen om een papieren versie van alle info te ontvangen! En het milieuaspect moet men niet gebruiken want haast een ieder die digitaal eea kan opzoeken print de digitale versie toch uit! Laat de gemeente ook kijken naar alle stukken van de raad en onderzoeksrapporten die kunnen wel digitaal, ipv de burgers lastig te vallen! Men moet zelf de keuze krijgen of digitaal of op papier te worden geïnformeerd. (enquête ?) Met de tegenwoordige apparatuur kan de keuze printen of niet gemakkelijk aan de aanvrager worden overgelaten. De beslissing valt dan pas als er gevraagd/gekocht wordt. Met dien verstande dat men altijd de gelegenheid moet krijgen deze evt. op een computer in het stadhuis in te zien en/of geprint aan te vragen zonder kosten. Met name voor ouderen kan het belangrijk zijn dat gemeentelijke informatie op papier beschikbaar is. Dat zou kunnen door inzage-exemplaren op het gemeentehuis ter beschikking te (blijven) stellen. Op die manier wordt papierverspilling binnen de perken gehouden. Eventueel zou dit alleen op aanvraag kunnen, maar dat maakt wel de barrière om documenten te lezen groter. Naast digitaal ook publiceren in het lokale suffertje dus "het Leids Nieuwsblad" Natuurlijk is het heel goed om aan het milieu te denken, maar voor oude mensen (70+) is internet vaak te lastig. Ik zie het aan mijn ouders; die hebben wel internet en e-mail en ze willen er heus mee omgaan, maar het gaat heel vaak fout, waarna ze gefrustreerd raken en toch maar weer naar het gemeentehuis of andere diensten afreizen om dingen persoonlijk te regelen. Ik denk dat het nog net iets te vroeg is voor deze stappen. Neem gerecycled papier voor mensen die geen internet hebben, en ik denk dat internet net zo goed vervuilend is als nieuw papier. Niet iedereen heeft internet, documenten etc. moeten beschikbaar zijn d.m.v. afdrukeenheid op 11
stadhuis. Niet iedereen heeft pc of check regelmatig mails/berichtgeving; waar moet je zoeken, als je niet weet dat er een publicatie is, ga je er ook niet naar op zoek. Een abonnement of iets dergelijks op digitale nieuwsbrief bijvoorbeeld? Bezorging van huis aan huis bladen laat te wensen over, dus ook met papieren berichtgeving gaat er dikwijls iets mis Niet iedereen heeft toegang tot internet en tevens vereist dit een actieve houding van de burger. Terwijl de overheid op diverse momenten zelf ook actief haar inwoners moet informeren over zaken. Niet iedereen -vooral ouderen- hebben grote moeite met een computer laat staan internet. Kijk naar de bankzaken van veel ouderen. Niet iedereen, vooral ouderen denk ik, hebben internet en/of kunnen hier goed mee omgaan, daarom vind ik het belangrijk dat alles óók in een papieren versie beschikbaar moet blijven. Of een eenvoudige manier een papieren versie aanvragen. Sommige informatie wil je bijvoorbeeld ook bewaren. Omdat informatievoorziening van groot belang is vind ik het kostenaspect eigenlijk geen argument. Het milieu wel. Op aanvraag printen is toch ook mogelijk. Op het stadhuis moeten wel diverse computers ter beschikking gesteld worden voor burgers die niet in het bezit zijn van een eigen computer. Om misbruik te voorkomen zou de burger bij de servicebalie een inlogcode moeten halen zodat deze dan de gewenste informatie kan bekijken. Op verzoek moet informatie op papier aangeleverd worden. Ouderen zijn eerder bang digitaal fouten te maken die zij niet zelf kunnen herstellen. Daarom dient essentiële informatie ook op schrift beschikbaar te zijn. En altijd in begrijpelijke taal.. Paper is more permenant , computer text can easily be forged or tampered with and is not so secure , problems with computer viruses etc. the environment issue is also dubious as computer need electricity and also also have a big environment problem when they are no longer of use. Papiergebruik moet zoveel mogelijk worden beperkt, maar voor ouderen moet er de mogelijkheid zijn om van een papieren versie gebruik te maken. Persoonlijk vind ik het fijn om dingen op papier in te kunnen zien, dat geeft een gevoel van permanentheid, waar digitale informatie vaak makkelijk te veranderen/verwijderen valt. Printen op aanvraag lijkt me een oplossing. Soms is het makkelijk om gemeentelijke informatie op papier te hebben. Dit geldt zeker voor de mensen die ouder zijn en ook voor mensen die geen printer hebben. Tegenstrijdige antwoorden maar zolang niet iedereen internet heeft en weet hoe hiermee om te gaan is papieren versie nodig. Digitaal heeft echter mijn voorkeur. Ten alle tijde moeten burgers kunnen beschikken over gemeente informatie. Voor veel kan dat digitaal, maar een percentage zal afhankelijk blijven van papier. Net als geld uit een pinautomaat zeg maar. Uit eigen ervaring weet ik dat veel ouderen geen computer tot hun beschikking hebben en toch behoefte hebben aan informatie. Telefonische informatie is vaak voor ouderen niet voldoende vanwege een slechter gehoor, of het niet goed kunnen onthouden van de gegeven info. Ik kan me voorstellen dat ook sociale minima niet altijd over een computer of internet beschikken. Het is daarom belangrijk dat alle info op verzoek ook op papier te krijgen is. Uiteraard moet het op papier beschikbaar zijn, maar dan op aanvraag en niet dat er dan duizenden folders gedrukt zijn, die wellicht niet volledig gebruikt worden, voordat de informatie al weer oud is. Uitsluitend vertrouwen op computers is erop vertrouwen dat er nooit stroomstoringen zijn! De werkelijkheid leert ons anders. Vanwege, de eerste vraag. Er zijn nog steeds Leidenaren die geen internet hebben, veelal ouderen, dus ja zal altijd gedrukt materiaal voorhanden moeten hebben om iedereen dezelfde informatie te geven. Publiceer via de stadskrant. Verwijs waar de info digitaal kan worden verkregen en waar de papieren versie opgevraagd kan worden. Natuurlijk zal het digitaal meer gebruikt worden en in de loop van decennia zal het pappierwerk steeds meer naar de achtergrond verdwijnen. Veel gemeentelijk nieuws kan ook in de gratis huis aan huis bladen worden gepubliceerd, zoals nu 12
ook al gebeurt. Veel gemeentelijke informatie wordt verspreid in het Leids nieuwsblad. De bezorging hiervan is echter bedroevend slecht. Zo heb ik het LN de afgelopen twee jaar slechts driemaal ontvangen en wordt ook de klachtenlijn zeer slecht bezet. Het zou daarom fijn zijn als gemeentelijke informatie helder en op een goed vindbare plaats op internet terug te vinden zou zijn. Veel informatie zou op papier toegankelijk moeten zijn op het stadhuis cs. Dit kan vermeld worden in de jaarlijkse Gemeentegids. Veel ouderen hebben geen computer! Zij moeten niet van informatie verstoken blijven. Volledig digitaal is nu eenmaal de toekomst. Analoge tijdperk in stand houden is complex en duur. Laat mensen zonder internet\printer zaken op het gemeentehuis\bibliotheek of ander openbare gelegenheid uitdraaien. Voor alle antwoorden geldt dat de informatie niet standaard in duizenden gedrukt moet worden, maar op verzoek kan worden toegezonden en/of afgehaald. Voor de mensen die geen internet hebben is de TV wellicht een uitkomst? Alternatief kan ook via de Abri's worden aangegeven dat de gemeente wat wil communiceren. Voor hen die niet over internet beschikken zal papieren informatie beschikbaar moeten blijven, maar dit kan dan toch bijvoorbeeld ook door die informatie in de huis- aan-huisbladen te plaatsen? Voor mensen zonder internet moet de gemeente print beschikbaar stellen (op aanvraag) Voor mensen zonder internet of computer moet informatie altijd beschikbaar zijn. Maar dit hoeft niet per se direct in gedrukte vorm te zijn. Als het maar opvraagbaar is. Voor mijzelf zou ik genoegen nemen met alleen digitale informatie maar lang niet al mijn leeftijdgenoten, ik ben 75, hebben een computer. Als alles alleen digitaal wordt aangereikt zijn deze mensen afhankelijk van anderen om goed geïnformeerd te worden en dat kan toch niet de bedoeling zijn? Voor sommige ouderen blijft digitale informatie lastig. Vooral ouderen zijn niet goed bekend met digitale informatie. Veranderingen zijn voor hen dan ook moeilijk. Vooral voor hen papier behouden. Daarnaast voor mensen zoals mijzelf digitaal. Misschien een "mijn leiden" account, op een officiële Leiden site, om informatie digitaal op te vragen, indien nodig. Vraag 1 geeft ook antwoord op de vragen 2 en 3. Ikzelf heb wel internet en printmogelijkheid. Vraag 1 weegt voor mij het zwaarst. Veel (oudere) mensen hebben niets met Internet. Maak hun leven s.v.p. niet veel moeilijker. Dit geldt overigens niet voor mij. Ik heb een groot deel van mijn leven in de ICT gezeten. Vraag 1: hoeft niet persé in grote getalen, maar kan bijvoorbeeld ook op gemeentehuis in een leeszaal of bij een soort van bibliotheek in te zien zijn Vraag 2 en 3 : Let op de toenemende (zo lijkt het) kwetsbaarheid van internet ! PRIVACY ! Daarnaast : Is het zo, dat gemeentelijke informatie ook privé-gegevens van burgers bevat ? In dat geval is grote terughoudendheid geboden met het oog op privacy ! In het andere geval kan ik het tot op zekere hoogte eens zijn met de beweringen. Vraagstelling hierboven is ietwat vreemd. Ik ben het eens met 2 en 3, maar ben van mening dat voor mensen zonder internet het mogelijk moet zijn om over bepaalde documenten te beschikken. Vragen zijn moeilijk te beantwoorden. Zelf ben ik wel "digitaal" bereikbaar. Veel buren in mijn straat beschikken niet over een pc. De gemiddelde leeftijd van deze mensen ligt iets boven de vijfenzeventig. Wanneer gemeentelijke informatie alleen digitaal beschikbaar wordt gesteld worden met name oudere mensen daar de dupe van. Wat willen jullie nou eigenlijk weten?? Vermindering van de hoeveelheid papier vind ik een prima streven, maar dat betekent toch niet dat dan alles alleen maar digitaal moet worden gepubliceerd? En over wat voor informatie gaat het nou eigenlijk? Om dingen die gepubliceerd worden, zoals gemeenteberichten, of gemeentelijke documenten zoals een vergunningsaanvraag? Volstrekt onduidelijk hoor. Wat heb je hier nou aan. Zachte drang om van het internet gebruik te maken is wel gewenst. Mogelijk kunnen de kosten van 13
papieren informatie worden doorberekend, als die informatie ook digitaal beschikbaar is. Zelf beschik ik over internet en kan ermee omgaan. Toch zijn er nog al wat mensen (ouderen) die dat niet hebben of niet goed beheersen. Derhalve lijkt het mij logisch dat "papier" beschikbaar blijft. Het streven naar digitaliseren op zich lijkt me goed. Zelfs als er nog bejaarden zijn zonder Internet dan hebben ze wel kinderen die ze kunnen helpen (en dat met gedrukte formulieren waarschijnlijk ook al moeten doen) Zo lang er inwoners van Leiden - en dan heb ik het over bejaarden - zijn die geen beschikking hebben over internet moet papieren info beschikbaar blijven Zo min mogelijk op papier, maar het moet wel op papier beschikbaar zijn voor mensen die geen computer of internet hebben. Zo veel mogelijk digitaal publiceren, maar voor ouderen zonder internet moet het ook mogelijk zijn over de informatie te beschikken. Zoals al bovenaan omschreven staat, niet iedereen maakt gebruik van internet. Als alles dus digitaal wordt, blijven deze mensen achter in de informatie. Dat er minder papier gebruikt moet worden overal, daar ben ik het volledig mee eens. Zoals ik bij vraag een heb aangegeven. niet iedereen beschikt over internet. Oudere gebruikers kunnen ook afhaken van wege kosten voor internet of fysieke ongemakken. Zoals u bovenstaande stellingen poneert is ieder antwoord verdedigbaar. Natuurlijk is digitaal publiceren goedkoper voor u, maar niet voor degene die het zelf dan alsnog uitprint. Een papieren versie leest en bespreekt makkelijker, kennelijk ook voor de raadsleden tijdens een raadsvergadering. Ik heb ervaren dat ze de inhoud van de digitale versie niet kenden, niet eens wisten dat ie bestond en daardoor geen goede vragen konden stellen. Wel zaten ze te chatten, met hun i-pad voor zich en de telefoon in de hand. Een tastbare papieren versie hebben we nog steeds nodig! Er kan bezuinigd worden door alléén voor belanghebbenden en geïnteresseerden een papieren versie beschikbaar te stellen. Zoveel mogelijk digitaal, maar zie ook antw.1 Zoveel mogelijk informatie digitaal, maar ook een papieren versie op verzoek voor wie geen internet heeft.
14
Bijlage 2 - Afsluitende opmerkingen "Snel" en duidelijk aangegeven hoe snel snel is, lijkt me heel belangrijk voor het gebruik dat de burger wel of niet van de dienst maakt. 1 kopie voor eigen gebruik kan ik makkelijk en sneller thuis zelf printen, daar hoef ik de Gemeente niet om te vragen. Ik neem aan dat het vooral nuttig is voor mensen die geen computer hebben of voor grote groepen (scholen, congressen, e.d.) Aangezien niet de gehele bevolking 'digitaal' is, ben ik van mening dat gemeentelijke informatie altijd in papiervorm aanwezig zou moeten zijn. Wel vind ik dat in principe, aan diegenen die daar geen probleem mee hebben, informatie digitaal verstrekt zou kunnen worden. Mijn stelling is dus: Verstrek zoveel mogelijk informatie digitaal, maar zorg ervoor dat de mogelijkheid voor mensen bestaat om informatie ook op papier te ontvangen (u zou bijvoorbeeld een brief kunnen rondsturen waarin staat dat informatie voortaan digitaal aangeleverd wordt, tenzij de geadresseerde kenbaar maakt informatie liever op papier te blijven ontvangen). Aanvraagformulieren zijn op papier met een pen vaak makkelijker in te vullen dan digitaal. Alle stukken die onder de wet openbaarheid van bestuur vallen zouden in ieder geval op aanvraag moeten kunnen worden geprint Alleen printen wat echt van belang is voor de Leidenaar. Als ik documenten zelf kan printen is het op aanvraag printen minder noodzakelijk. Maar ik vind het wel een dienstverlening die ik verwacht van de gemeente. Als jullie gaan printen op aanvraag, maak dan niet de fout om de aanvraag via internet te laten lopen. Het zal hier met name mensen betreffen, die niet over internet beschikken of daar niet mee om kunnen gaan. Je wilt niet weten, hoe vaak deze fout gemaakt wordt. Begin eens met opmaken van pdf's op aanvraag, dan print ik die zelf wel. Heb afgelopen week een uittreksel GBA aangevraagd. Aan het loket klaar terwijl je wacht, via internet een dramatisch onhandige site, met te veel stappen naar de kassa (iDeal). Dan na betaling een mail dat mijn aanvraag 'in behandeling' is. Betaling via iDeal is net zo instantaan als pinnen aan de balie, dus kom op met dat formulier. En dat voor dik €12 ???? Elke groenteboer om de hoek heeft tegenwoordig een makkelijkere en snellere webwinkel. Ben ik niet echt mee bezig. Bijv. in plaats van 'printen op aanvraag' : op verzoek opsturen naar een (geverifieerd!) email-adres. Bouwvergunningen! De aanvraag zou dan mondeling eventueel telefonisch moeten verlopen, want mensen zonder computer kunnen niet via mail of internet om info vragen. De documenten moeten beschikbaar gemaakt worden zodat de inwoner desgewenst zelf kan printen of documenten digitaal kan opslaan ter raadpleging. De faciliteiten hiervoor zo laagdrempelig mogelijk maken De mogelijkheid moet wel geboden worden, maar zoals eerder opgemerkt, de andere mogelijkheden moeten (voorlopig) wel blijven bestaan. De vraag is of dit een gemeentelijke taak is. Kan het misschien ook door een stichting, publieke instantie of bibliotheek o.i.d. gedaan worden. Deze enquête wordt vanzelfsprekend niet ingevuld door digibeten of analfabeten. en is dus erg vertekenend. Digitalisering is een goede zaak, mits een afdruk straks kosteloos kan worden opgevraagd want degene die dit zullen opvragen behoren waarschijnlijk niet tot de doelgroep die dit geld zouden moeten hoeven betalen Dit lijkt me op zich een zinvolle zaak, maar ...... internetpagina's kunnen nu toch ook al worden geprint? Drempel op ongelimiteerd printen; inkijkexemplaar op gemeente en in buurtcentra; bij wijkverenigingen etc Een gemeente moet niet alleen een knop op een computer zijn. Een link, waar eventueel later, nog ideeën of suggesties over 'printen op aanvraag' geplaatst kunnen 15
worden. Een vergoeding vragen voor deze dienst kan, maar hou het reëel. Eerste probleem is hoe te communiceren wat de gemeente aan adviserende, faciliterende en na te leven informatie nu eigenlijk heeft. Rondzenden van zo'n geldende inventarislijst is een start. Gebruik van de pers als medium kan helpen. Kosteloos uitprinten en opsturen kon dan wel eens een minimale service zijn. Zal er zelf geen gebruik van maken. Er zou een klein bedrag voor betaald moeten worden, zodat mensen niet alles lukraak printen. Dan streeft het plan het doel voorbij. Formaten dusdanig aanbieden dat ze thuis uit te printen zijn. Ook duidelijk leesbaar Goed idee, minder overbodige brochures drukken (dwz pallets achterhaalde info, niet dat brochure overbodig is) Goed voor de mensen die geen internet hebben. Wordt het vervolgens thuis gestuurd? Of moeten mensen het ophalen? Ophalen = extra barrière... Goede ontwikkeling. Zou ook via internet en betalen via ideaal mogelijk moeten zijn. Wordt dan per post thuisbezorgd Gratis!!! De ouderen hebben (nog) geen computer en worden daarom ook weer de dupe! Het is belangrijk om de keuzes te kunnen maken over de wijze waarop je het ontvangt, gebonden of niet kleur of zwart wit maar bijvoorbeeld ook hoe je het ontvangt en betaalt. Ben benieuwd!!! Het is een goede manier om bewuster na te denken of je het papier ook daadwerkelijk wilt hebben en gebruiken. Ik zou het een zeer vriendelijke en toegankelijke service vinden, waardoor het voor mensen die geen internet hebben ook mogelijk is om aan formulieren te komen. Zo kan je de papierstroom beter beheren en is ook goed voor het milieu. Het lijkt me een prima service voor bepaalde groepen. Het lijkt me een uitstekend idee om niet alles af te drukken. Dat scheelt inderdaad stapels papier. Ik vraag me alleen af hoe iemand zonder internet er achter moet komen dat er iets is om af te drukken. Het lijkt me goed dat dat er is, zo kunnen de mensen die geen computer hebben daar gebruik van maken, andere mensen kunnen het dan wel gewoon digitaal doen. Hoe is het op dat gebied met de privacy gesteld, zo vraag ik mij af. Wordt identiteitsdiefstal en schending van de privacy gegarandeerd uitgesloten? Hoe vraag je dat aan? Is daar dan een balie voor? Ik denk wel dat deze optie er moet komen, daar niet in elk huishouden een computer met een printer staat. Ik hoop dat je op een hele gemakkelijke manier kunt regelen dat je een printje krijgt. Als het moeilijk wordt, laat je het er misschien wel bij zitten terwijl je eigenlijk de informatiebehoefte wel hebt Ik vind dat het afvalschema gewoon voor iedereen huis aan huis verspreid zou moeten worden. Digitaal is niet handig. Dit zijn dingen die je op een vaste plaats in huis ophangt om snel te raadplegen. Het staat wel in de gemeentegids maar het is daar slecht te vinden. De gemeentelijke site vind ik ook een ramp: dingen zijn slecht op te zoeken en lastig te vinden. De trefwoorden werken vaak niet goed (ik ben bibliothecaris, dus weet echt wel wat goede trefwoorden zijn) Ik vind dit een goed initiatief; het vermindert kosten, maar houdt toch opties open voor mensen voor wie dit niet voldoet. Het is wel belangrijk om na te gaan of alle documenten wel geschikt zijn om met standaard printers te printen. Ik vind dit printen op aanvraag wel een goed idee. Ik vind dat dit wel een service moet blijven. Het is mooi dat als het een besparing oplevert, maar het moet ook niet zo zijn dat men moet gaan betalen voor de informatie. Ik weet niet of jullie deze enquêtes ook via andere media dan internet afnemen, maar zo niet vermoed ik dat de groep die het meest baat heeft bij deze dienst, mensen zonder internet, niet in het panel vertegenwoordigd is. Ik zou de mensen die geen internet hebben of zelfs helemaal geen computer aan het loket uitnodigen en dan samen de zaken invullen. Dan kunnen ze ook zien hoe eenvoudig het is en kunnen ze het de volgende keer misschien samen digitaal doen met iemand die ze kennen en die wel een computer heeft. 16
Ik zou het alleen als service bieden voor mensen die geen internet hebben. Dus niet dat je per internet zou kunnen aanvragen om iets te laten afdrukken. Ik zou zelf alleen gebruik maken van printen op aanvraag bij omvangrijke (en relevante) documenten waarbij het wel erg veel werk is om het zelf te printen en het tegelijkertijd goed is om de info niet alleen digitaal te hebben (bijvoorbeeld omdat ze nodig zijn voor vergadering of inspraak). Ik vind het wel een goed idee printen op aanvraag als aanvullende service aan te bieden. In gemeentelijke instellingen kunnen digitale schermen met informatie worden geplaatst, indien er benodigde informatie geprint moet worden, dan tegen zeer geringe vergoeding. In samenwerking met BplusC moet dit alles toch toegankelijk gemaakt kunnen worden voor de burger, zowel digitaal als op papier In stadskernen melden en in ieder geval ook telefonisch kunnen doen. Eventueel prijs van kopietjes vragen. Digitaal mooie opmaak, print eenvoudiger. Indien "printen op aanvraag" zal worden uitgevoerd zal dit ook kosten met zich meebrengen voor de aanvrager. Is dat wenselijk? Hoe gaat dit geregeld worden? Indien hier kosten aan verbonden zouden zijn, lijkt het me dat de meeste burgers hun documenten zelf uitprinten, tenzij het bv om documenten gaat op A3 of groter. Informatie via huis-aan-huis bladen over de mogelijkheden. Digitaal leest lastiger. Als de gemeente graag wil dat iedereen iets weet, dan moet men zich ervan bewust zijn dat digitaal weliswaar goedkoper is, maar niet direct effectiever. Je zou nog kunnen differentiëren: gratis of tegen een vergoeding. Kunt u uitleggen wat met 'printen op aanvraag van gemeentelijke documenten' eigenlijk wordt bedoeld? Wat, wanneer, waar, hoe, waarom en tegen welke kosten....? Laat de mogelijkheid bestaan om selecties/pagina's te kiezen in plaats van hele mappen en dossiers. Laat het niet te veel kosten en ziet het niet als een melkkoe. Let op: dit is een digitale enquête en heeft dus een ernstige bias naar digitaal vaardige mensen. Probeer langzaam aan eens steeds meer alleen digitaal beschikbaar te maken (en op aanvraag te printen) om te kijken hoe dat bevalt. Het is typisch iets wat niet in 1 keer 100% ingevoerd hoeft te worden. Lijkt me een goede optie. Niet gelijk alles afschaffen maar de mogelijkheid wel open houden om het op papier te krijgen. Lijkt me een goede service voor mensen zonder toegang tot het internet, dan hoeven stukken ook niet naar een drukker en opgeslagen gedistribueerd etc. Lijkt me goed idee Lijkt mij prima als je het mogelijk maakt. Ik denk echter dat er niet veel naar gevraagd zal worden. Misschien is het handig dat mensen thuis hun uittreksels kunnen downloaden. eventueel betalen via i-deal en aanvragen met je digi-d code. Nee. Lijkt mij een goed plan voor mensen die zelf geen printer hebben of maar matig met internet kunnen omgaan. Ik had er zelf nooit aan gedacht! Niet deze kant op gaan. Niet doen. Mensen die het kunnen regelen het toch wel voor zichzelf. Notulen van vergaderingen Parkeerregelingen Printen op aanvraag? Telefonisch aanvragen? Niet iedereen heeft toch een pc (internet) Printing on demand is denk ik een veelvoorkomend fenomeen. In de literatuuruitgifte wordt het ook gebruikt. Stel je kunt wel op internet maar helaas beschik je niet over een printer (ben zo iemand!) dan kan ik het (soms) doorsturen naar iemand die een printer heeft maar indien ik die informatie voor mezelf wil houden dan zou ik graag rechtstreeks via de gemeente e.e.a. uitgeprint willen hebben. En het zou prettig zijn dat hier dan een mogelijkheid voor bestaat. Suggestie: Mogelijk is het handig als het printen op aanvraag ook via de bibliotheek kan, zodat mensen die niet over internet beschikken, bij de bibliotheek online kunnen en het daar kunnen laten
17
uitprinten. Tegen betaling en door commerciële drukker. Telefonisch aanvragen. Afdrukken afhalen op stadhuis of bibliotheek. Uiteraard tegen betaling uitprinten om zo te voorkomen dat mensen te pas en te onpas zaken uitgeprint wil hebben. Uittreksel bevolkingsregister, verklaring omtrent gedrag, festiviteiten programma Vergeet de mensen zonder internet niet. Via e-mail laten weten welke informatie beschikbaar is, de burger vragen waarin hij/zij geïnteresseerd is en vervolgens een geprinte versie naar huisadres opsturen. Houden we de posterijen ook aan het werk, bespaart de burger printkosten die hij/zij weer aan andere middelen kan besteden. Goed voor de economie! Vind het goed en service gericht dat het kan, bv bij een informatiebalie in het gemeentehuis, krijgen ze ook gelijk uitleg als ze iets niet snappen. En dan moeten mensen er ook een beetje moeite voor doen en kunnen ze zelf beslissen of ze het even opzoeken op internet, of dat ze liever even langs gaan. Want al die informatie die op internet beschikbaar is vind ik erg handig. Vindt het een goed plan! Door informatie digitaal aan te bieden en de mogelijk deze te printen, bereik je een groot deel van de mensen. Niet op voorhand alles op papier, maar alleen zo nodig. Voor inwoners zonder computer/internet zal e.e.a. schriftelijk moeten geschieden misschien de oplossing. Inwoners die hierover wel beschikken kunnen gebruik maken van een eigen printer. Voor mensen die goed om kunnen gaan met internet heeft printen op aanvraag geen functie. Ze hebben geen behoefte aan een print of ze printen zelf wel uit. Voor mensen die geen internet hebben of er niet mee om kunnen gaan, is het frustrerend om een print aan te moeten vragen. Ze moeten ervoor bellen (=vervelend) of ze moeten het aanvragen via internet (en dat internet is nou net het probleem)? Voor mensen zonder internet, met name ouderen, is het van belang te beschikken over papieren versies van documenten. Voor mij persoonlijk hoeft het niet te veranderen, ik ben namelijk bijna 77 jaar Wat er niet bij staat: is dit op kosten van de aanvrager of van de gemeente. Gaan daardoor de gemeentelijke kosten omlaag, en dus ook mijn kosten? Dat wordt helemaal niet aangegeven. Wees de burger behulpzaam en staan hem ten dienste. Weet niet precies welke documenten er dan op aanvraag geprint kunnen worden, beetje onduidelijke survey Wellicht een terminal (of meerdere) plaatsen in het stadhuis waar mensen informatie op kunnen zoeken (eventueel onder begeleiding) waar kosteloos ook afdrukken van gemaakt kunnen worden. Wie gaat kosten dragen? Gratis printen of kosten koper van document?? Als document er is kan de zoeker deze wellicht zelf printen?? Zelf printen, niet op aanvraag. Burger kan dit prima zelf indien dit nodig is. Zet gewoon een computer neer op het stadhuis (of de plaats waar men vroeger gedrukte documenten / formulieren ophaalde) en bereken gewoon de afdrukkosten conform een kopieermachine. Zo breed en onbeperkt mogelijk (wat onderwerp betreft). Zo snel mogelijk invoeren Zorg dat informatie die op papier verspreid wordt in een medium verschijnt dat iedereen bereikt. Zou acceptabel zijn, indien degene die daar niet aan mee willen doen aanvullende faciliteiten wordt geboden (zoals printen op aanvraag) Zou alleen beschikbaar moeten zijn voor degene die de moeite neemt dit document dan op te halen bij Gemeente/Stadhuis. Als men dit gratis zou doen en ook nog kosteloos verstuurd kost dit alsnog veel geld en wordt er waarschijnlijk ook onnodig gebruik van gemaakt.
18