HBO SPD Hogeschool NTI © Certiked
ONDERZOEKSVERSLAG Rapportage van de toetsing van
HBO SPD Bedrijfsadministratie Hogeschool NTI Croho-registratienummer: 34426 aan het NVAO Accreditatiekader De visitatie vond plaats op 24 augustus 2006 en 29 september 2006, een aanvullend bezoek is uitgevoerd op 6 december 2006
Inhoud van het verslag Identificatie ......................................................................................................................................... 2 Managementsamenvatting.................................................................................................................... 3 Bevindingen ........................................................................................................................................ 5 Bijlage 1: Programma.........................................................................................................................28 Bijlage 2: Beoordeelde documenten .....................................................................................................30 Bijlage 3: Domeinspecifiek referentiekader ..........................................................................................32 Bijlage 4: Visitatieteam.......................................................................................................................34 Bijlage 5: Onafhankelijkheidsverklaringen...........................................................................................35 Appendix 1: Bevindingen....................................................................................................................36 Appendix 2: Beoordeelde documenten .................................................................................................39
De verantwoordelijke teamleider: ir. R.S. Kloosterman namens deze,
M.I. van de Velde Certiked Juli 2007
Pagina 1 van 40 NTI SPD def. (2) - juli 2007.doc
HBO SPD Hogeschool NTI © Certiked
Identificatie Hogeschool NTI Schipholweg 101, 2316 XC Leiden Postbus 2222, 2301 CE Leiden Telefoon 071 - 561 01 54 Website www.hogeschoolnti.nl Voor kwaliteit verantwoordelijke bestuurder: de heer M.A.M. Kolsteren, directeur MBO/HBO/University van het NTI Kwaliteitsfunctionaris: mevrouw mr. M. Pieters, business-unitmanager HBO/University
Scope en doel De visitatie heeft betrekking op: • Hogeschool NTI • HBO opleiding SPD Bedrijfsadministratie • Deeltijd/afstandsonderwijs • Locatie Leiden en afstandsonderwijs Doel van het onderzoek is te beoordelen in welke mate het NVAO Beoordelingskader (februari 2003) adequaat worden afgedekt.
Teamsamenstelling Teamleider: ir. R.S. Kloosterman Extern deskundige: drs. R.R. van Aalst Secretaris: drs. W.J.J.C. Vercouteren RC Studentlid: mevrouw B. Dumay BSc
Werkwijze De opleiding heeft een zelfevaluatie opgesteld ten aanzien van de gevisiteerde opleiding en deze doen toekomen aan het visitatieteam op 17 augustus 2006. De eerste visitatiedag is uitgevoerd op 24 augustus 2006 en op 29 september 2006 is de tweede visitatiedag uitgevoerd. Het conceptrapport is op 6 november 2006 toegezonden aan het management van de opleiding. Op 6 december 2006 vond een vervolgbijeenkomst plaats, waarbij een aantal nog niet gewaardeerde facetten wederom beoordeeld zijn. Dit heeft geleid tot een definitieve beoordeling van alle facetten. In de aanloop naar de visitatie is er tweemaal een bijeenkomst geweest tussen leden van het visitatieteam en vertegenwoordigers van de Hogeschool. Deze bijeenkomsten hadden alle een voorlichtend en planningstechnisch karakter.
Pagina 2 van 40 NTI SPD def. (2) - juli 2007.doc
HBO SPD Hogeschool NTI © Certiked
Managementsamenvatting Op 24 augustus 2006 en 29 september 2006 heeft een visitatieteam van Certiked een visitatie uitgevoerd bij de opleiding SPD Bedrijfsadministratie van Hogeschool NTI. Doelstelling was een toetsing uit te voeren van de kwaliteit van de opleiding, gerelateerd aan het NVAO Beoordelingskader.
Algemeen beeld De Hogeschool NTI is een onderdeel van het NTI, een niet-bekostigde onderwijsinstelling. Het NTI is op zijn beurt een onderdeel van het internationale opleidingsconcern Thomson Learning. Tussen de werkmaatschappijen binnen Thomson vindt een geregelde uitwisseling over aspecten van het opleiden plaats. In de Hogeschool NTI zijn de opleidingen op HBO-niveau van het NTI ondergebracht. De Hogeschool NTI verzorgt opleidingen op het gebied van onder meer personeel & arbeid, economie en administratie, recht en bestuur, marketing & verkoop en bedrijfskunde. De aansturing van de Hogeschool NTI is in handen van de business-unitmanager. In de unit HBO zijn naast de businessunit-manager twee opleidingscoördinatoren werkzaam. De business-unitmanager kan een beroep doen op twee medewerkers kwaliteitszorg bij vragen op dat gebied. Op het gebied van toetsing, scriptiebegeleiding en stagebegeleiding kan de businessunitmanager een beroep doen op vier medewerkers toetscoördinatie. De hoofddocent van de opleiding SPD Bedrijfsadministratie heeft de verantwoordelijkheid voor de inhoudelijke kwaliteit van de opleiding. De mentoren zijn het aanspreekpunt voor de studenten en dienen ook eigener beweging contact op te nemen met de studenten. De missie van het NTI kent vijf punten, te weten blended learning, flexibel onderwijs, financieel aantrekkelijk onderwijs, waardevol onderwijs en onderwijs met doorgroeimogelijkheden. Blended learning wil zeggen dat de studenten gebruik kunnen maken van verschillende onderwijsvormen zoals zelfstudie, contactonderwijs en onderwijs onder begeleiding via de digitale leeromgeving. Flexibel onderwijs betekent dat de studenten op elk moment met de studie kunnen beginnen en deze kunnen volgen in hun eigen tempo en op de plaats die zij verkiezen. Financieel aantrekkelijk onderwijs wil zeggen dat door op de kosten te letten het NTI de leertrajecten voor een relatief lage prijs kan aanbieden. Waardevol onderwijs houdt in dat het NTI opleidingen wil aanbieden die aansluiten op de beroepspraktijk en dat NTI erkende diploma’s wil uitreiken. Het NTI wil ook het doorgroeien van studenten naar een vervolgstudie of naar een positie op de arbeidsmarkt bevorderen. Hogeschool NTI stelt zich tot doel om de slagingspercentages van haar studenten te verhogen en meer competentiegericht op te leiden. De opleiding SPD Bedrijfsadministratie biedt Hogeschool NTI in de vorm van afstandsonderwijs en in de vorm van contactonderwijs aan. Dat laatste wordt onder toezicht van het NTI uitgevoerd door instituut NIFA, Nederlands Instituut voor Financieel-economisch Administratieve opleidingen.
Pagina 3 van 40 NTI SPD def. (2) - juli 2007.doc
HBO SPD Hogeschool NTI © Certiked
De zelfevaluatie met de bijlagen die de opleiding samengesteld heeft, was van een goed niveau en gaf het visitatieteam van Certiked voldoende informatie om de opleiding mede aan de hand daarvan te beoordelen. Het visitatieteam van Certiked heeft vastgesteld, dat de opleiding SPD Bedrijfsadministratie ten aanzien van alle facetten van het NVAO Accreditatiekader een voldoende behaalt. Daarmee concludeert het visitatieteam van Certiked dat de opleiding SPD Bedrijfsadministratie aan alle facetten aan het NVAO Beoordelingskader voldoet.
Pagina 4 van 40 NTI SPD def. (2) - juli 2007.doc
HBO SPD Hogeschool NTI © Certiked
Bevindingen Voor de NVAO-onderwerpen zijn hieronder de bevindingen van het visitatieteam weergegeven. Steeds zijn in de ‘blokken’ de NVAO-criteria aangegeven die bij betreffend onderwerp en facetten horen, is een beschrijving gegeven van de bevindingen en wordt vervolgens een beoordeling ten aanzien van betreffend facet gegeven. Daarbij dient in ogenschouw genomen te worden, dat voldoende te interpreteren is als: voldoet aan de eisen. De waardering ‘goed’ wordt gegeven op het moment dat er duidelijk sprake is van een beoordeling die daar bovenuit stijgt. Een waardering ‘excellent’ zou willen zeggen dat voor dat facet betreffende opleiding een voorbeeldfunctie in Nederland vervult.
Pagina 5 van 40 NTI SPD def. (2) - juli 2007.doc
HBO SPD Hogeschool NTI © Certiked
1. Onderwerp: doelstellingen opleiding 1.1 Domeinspecifieke eisen De eindkwalificaties van de opleiding sluiten aan bij de eisen die door (buitenlandse) vakgenoten en de beroepspraktijk gesteld worden aan een opleiding in het betreffende domein. Bevindingen: Het visitatieteam heeft op grond van de gevoerde gesprekken en de bestudering van de verstrekte informatie het navolgende kunnen vaststellen: •
•
•
•
•
•
De eindkwalificaties van de opleiding HBO SPD Bedrijfsadministratie zijn aan het Beroepsprofiel SPD Bedrijfsadministratie ontleend. Dit profiel is door het bestuur van de Stichting Examenbureau NGO SPD Bedrijfsadministratie (ENS) vastgesteld. De stichting ENS is opgericht door het Nederlands Genootschap van Opleiders voor de comptabele en economische examens (NGO) en ziet toe op het waarborgen van de kwaliteit van de examens. Het beroepsprofiel is vastgesteld op 1 januari 2005. In NGO ENS zijn de opleidingsinstituten verenigd die de opleiding HBO SPD Bedrijfsadministratie aanbieden. De bij NGO ENS betrokken opleidingen zijn die van ABC Hogeschool, Hogeschool Avans, Fontys Bedrijfshogeschool, Hogeschool Hanzesteden, InHolland Select Studies, LOI Hogeschool, Hogeschool Markus Verbeek, Fontys Bedrijfshogeschool, HBO Nederland/Hogeschool GEO, Hogeschool NTI en Hogeschool Praehep. Alle opleidingen hebben dezelfde doelstellingen. Zij vergaderen periodiek en stellen eenmaal per jaar de Onderwijs- en Examenregeling van SPD Bedrijfsadministratie vast, waar het beroepsprofiel een onderdeel van is. De Onderwijs- en Examenregeling dateert van 1 januari 2006. In het Beroepsprofiel HBO SPD Bedrijfsadministratie staan de eisen waaraan de afgestudeerde van de opleiding SPD Bedrijfsadministratie moet voldoen. Het beroep van de afgestudeerde is omschreven en van daaruit zijn de eisen aan de afgestudeerde geformuleerd. In deze omschrijving staan de functies die de afgestudeerde kan vervullen, de maatschappelijke ontwikkelingen die voor het beroep van belang zijn en de kennis, vaardigheden en houding die de afgestudeerde SPD’er nodig heeft om het beroep goed te kunnen uitvoeren. In 1999 is door NGO ENS in samenwerking met de belangenvereniging SPD een bedrijfsenquête gehouden, waarbij meer dan 30 representatieve bedrijven uit alle branches zijn bevraagd. De resultaten van deze bedrijfsenquête vormen nog steeds de belangrijkste basis onder het beroepsprofiel. De bijstelling van het profiel in 2005 geeft weliswaar een actualisering maar het fundament daaronder is hetzelfde gebleven. Om de afstemming tussen de eisen aan de afgestudeerde en de beroepspraktijk te bewaken heeft NGO ENS een beroepenveldcommissie in het leven geroepen. Deze commissie heeft het beroepsprofiel van 2005 bestudeerd en gevalideerd als zijnde een goede weergave van wat de afgestudeerde moet kennen en kunnen. In de beroepenveldcommissie hebben vijf personen zitting vanuit het werkveld. Van de vijf leden van de beroepenveldcommissie zijn enkele verbonden aan accountantskantoren, heeft één persoon een leidinggevende functie bij de Belastingdienst en is één persoon manager finance and control bij een non-profit instelling. In deze samenstelling is de commissie voldoende breed samengesteld en omvat de relevante disciplines.
Pagina 6 van 40 NTI SPD def. (2) - juli 2007.doc
HBO SPD Hogeschool NTI © Certiked
•
•
De eisen waaraan de afgestudeerde van de opleiding HBO SPD Bedrijfsadministratie moet voldoen, zijn als volgt in het Beroepsprofiel verwoord. Ten aanzien van de kennis dient de afgestudeerde te beschikken over actuele kennis, die zich concentreert op de vakgebieden Bedrijfsadministratie, Bedrijfseconomie, Bedrijfsrecht en Belastingrecht en Bestuurlijke informatievoorziening. Daarbij komt dat de afgestudeerde moet beschikken over kennis van vakgebieden die daarop aansluiten. Op het gebied van vaardigheden moet de afgestudeerde in staat zijn om de genoemde kennis toe te passen in de beroepspraktijk. Hij beschikt daartoe over vaardigheden op het gebied van het verzamelen van gegevens en het geven van een oordeel daarover, de vaardigheid een rapportage op te stellen op grond van de gegevens en hij kan zowel zelfstandig als in samenwerking met anderen de benodigde werkzaamheden verrichten. De afgestudeerde heeft tevens een methodische aanpak en een kritische instelling en weet zich op verschillende niveaus in de organisatie en daarbuiten te presenteren. De opleiding heeft het Beroepsprofiel SPD Bedrijfsadministratie als uitgangspunt genomen voor de eindkwalificaties van de opleiding HBO SPD Bedrijfsadministratie.
Beoordeling door het Certiked visitatieteam: Het visitatieteam beoordeelt op grond van deze bevindingen de eindkwalificaties van deze opleiding als voldoende. Het visitatieteam heeft vastgesteld dat de eindkwalificaties van de opleiding gebaseerd zijn op de eisen van het beroepenveld en op de eisen van vakgenoten. Daar komt bij dat de eindkwalificaties jaarlijks worden geëvalueerd.
1.2 Niveau De eindkwalificaties van de opleiding sluiten aan bij algemene, internationaal geaccepteerde beschrijvingen van de kwalificaties. Bevindingen: Hieronder wordt nagegaan of en in hoeverre de eindkwalificaties van HBO SPD Bedrijfsadministratie overeenkomen met de algemeen geldende beschrijvingen van de kwalificaties, zoals deze naar voren komen in de Dublin descriptoren. Het visitatieteam heeft op grond van de gevoerde gesprekken en bestudering van de verstrekte informatie het navolgende kunnen vaststellen: •
De afgestudeerde moet over kennis en inzichten beschikken die up-to-date zijn. Deze kennis en inzichten zijn hoofdzakelijk geconcentreerd in de vakgebieden bedrijfsadministratie (inzicht in rekeningstelsels, budgettering, kostencalculaties), bedrijfseconomie (inzicht in investeringsanalyse, financieringsstructuur, vermogensbepaling), bedrijfsrecht en belastingrecht (inzicht in arbeidsrecht, sociaal recht en grondig inzicht in het Nederlandse belastingstelsel) en bestuurlijke informatievoorziening (inzicht in administratieve organisatie, interne controle, geautomatiseerde gegevensverwerking). Daarnaast dient de afgestudeerde kennis te bezitten van vakgebieden die daarbij aansluiten, te weten marketing en organisatie, bedrijfsstatistiek, algemene economie en externe verslaggeving. De afgestudeerde dient over kennis omtrent communicatie en over kennis van de moderne ICT te beschikken. De diepgang van de kennis wettigt een HBO-bachelorniveau.
Pagina 7 van 40 NTI SPD def. (2) - juli 2007.doc
HBO SPD Hogeschool NTI © Certiked
•
•
•
•
De toepassing van kennis en inzicht blijkt in het profiel uit het vermogen van de afgestudeerde om de hiervoor genoemde kennis en inzicht toe te passen in de praktijk. Het toepassen van de kennis heeft vooral betrekking op het financieel-economische gebied en het gebied van de bestuurlijke informatievoorziening. De afgestudeerde dient de kennis toe te passen op een professionele wijze en in de beroepspraktijk. Daarnaast dient de afgestudeerde in staat te zijn kostencalculaties uit te voeren en financiële stukken (balans, verlies- en winstrekening, begroting, financieel-economische kentallen, verslagen van prestatie-indicatoren, financiële managementrapportages) op te stellen. Ook is de afgestudeerde in staat goed om te gaan met kantoorautomatisering, zoals spreadsheets, boekhoudpakketten en ook ERP-systemen. De afgestudeerde beschikt over kennis en inzicht op een wijze dat hij in staat is problemen te signaleren en daadwerkelijk op te lossen. Hij heeft de vaardigheid om relevante gegevens te verzamelen, te interpreteren en zich hierover een oordeel te vormen. De afgestudeerde kan conclusies trekken en weet hoofdzaken en bijzaken van elkaar te onderscheiden. De afgestudeerde is in staat zowel zelfstandig als in samenwerking met anderen problemen op te lossen. Omdat de complexiteit van vraagstukken groter wordt binnen organisaties en de verantwoordingsplicht verzwaart, worden steeds hogere eisen gesteld aan de informatie die de afgestudeerde dient te leveren. Dat doet een groot beroep op het oplossingsgerichte vermogen van de afgestudeerde. In de afstudeerscriptie wordt op de oordeelsvorming van de afgestudeerde sterk de nadruk gelegd. De afgestudeerde is vaardig in het opstellen van rapportages en het maken van samenvattingen. Hij kan zijn argumenten goed verwoorden en kan zijn bevindingen op een professionele wijze en met overtuigingskracht aan verschillende groepen presenteren. De afgestudeerde kan op verschillende niveaus binnen en buiten de organisatie goed communiceren en adviseren. Hij is met name in staat het management van de organisatie door het correct toepassen van kennis en inzichten te adviseren over het te voeren beleid vanuit bedrijfseconomisch perspectief. De afgestudeerde weet zijn activiteiten goed te plannen en te organiseren. Hij heeft een methodische aanpak en een reflecterende manier van denken en handelen. De afgestudeerde is flexibel en is bereid zich aan te passen aan de bedrijfscultuur en is daardoor in staat leidinggevende functies te bekleden. Hij is zich bewust van de maatschappelijke relevantie van zijn beroep.
Beoordeling door het Certiked visitatieteam: Het visitatieteam beoordeelt op grond van de bevindingen het HBO-bachelorniveau van de eindkwalificaties als voldoende. Uit de analyse kan worden afgeleid dat het niveau van HBO-bachelor, zoals in de Dublin descriptoren weerspiegeld, op adequate wijze naar voren komt in de eindkwalificaties van de opleiding.
Pagina 8 van 40 NTI SPD def. (2) - juli 2007.doc
HBO SPD Hogeschool NTI © Certiked
1.3 Oriëntatie HBO De eindkwalificaties van de opleiding zijn mede ontleend aan de door of met het relevante beroepenveld opgestelde beroepsprofielen en/of beroepscompetenties. Een HBO-bachelor heeft de kwalificaties voor het niveau van een beginnend beroepsbeoefenaar in een specifiek beroep of in een samenhangend spectrum van beroepen waarvoor een HBO-opleiding vereist of dienstig is. Bevindingen: Het visitatieteam heeft op grond van de gevoerde gesprekken en de bestudering van de verstrekte informatie het navolgende kunnen vaststellen: •
• •
• •
In het Beroepsprofiel SPD Bedrijfsadministratie staan de vereisten die aan de afgestudeerde worden gesteld. Het beroepsprofiel omschrijft op duidelijke wijze het beroep en de beroepspraktijk van de afgestudeerde. Het beroepsprofiel is ontleend aan de enquête onder representatieve bedrijven die ondervraagd zijn over de beroepsvereisten van de afgestudeerde van HBO SPD Bedrijfsadministratie. De eindkwalificaties sluiten om die reden aan bij het beroepenveld en bij wat een beginnend beroepsbeoefenaar op HBO-bachelorniveau moet kennen en kunnen. De beroepenveldcommissie van NGO ENS stelt zich ten doel ervoor te zorgen dat de opleiding SPD Bedrijfsadministratie blijft aansluiten bij de beroepspraktijk. Dat is een waarborg voor het afstemmen van het profiel op de beroepspraktijk. De opleiding heeft als doelstelling op te leiden voor functies die zich richten op de uitvoering van financieel-economische, informatieverzorgende, controlerende en adviserende taken. In kleine en middelgrote organisaties zijn veel van deze taken in één persoon verenigd. In grotere organisaties worden deze taken als specialismen gezien. In het beroepsprofiel zijn functies benoemd die de afgestudeerde als beginnend beroepsbeoefenaar moet kunnen bekleden. Deze functies zijn onder andere medewerker financiën, assistent-econoom, medewerker financiële administratie, kredietadviseur, assistent-accountant en assistent-controller. De afgestudeerde van de opleiding zal in de eerste jaren van de beroepspraktijk in samenwerking met meer ervaren collega’s doorgroeien naar een volledig zelfstandige beroepsuitoefening.
Beoordeling door het Certiked visitatieteam: Het visitatieteam beoordeelt op grond van deze bevindingen de HBO-oriëntatie van de eindkwalificaties van de opleiding als voldoende. Het visitatieteam heeft vastgesteld dat de eindkwalificaties zijn ontleend aan het beroepenveld en dat zij zich richten op de beginnend beroepsbeoefenaar op HBO-bachelorniveau. Beoordeling van het onderwerp ‘Doelstellingen opleiding’ Het visitatieteam beoordeelt op grond van de bovenstaande bevindingen het onderwerp Doelstellingen opleiding als positief. De eindkwalificaties van de opleiding zijn door het beroepenveld bekeken en voldoende bevonden. De eindkwalificaties reflecteren ook in voldoende mate de algemene kwalificaties voor het HBO-bachelorniveau en ze sluiten aan bij de eisen die aan een beginnend beroepsbeoefenaar op HBObachelorniveau gesteld moeten worden. Tot slot worden de eindkwalificaties geregeld op hun actualiteit getoetst.
Pagina 9 van 40 NTI SPD def. (2) - juli 2007.doc
HBO SPD Hogeschool NTI © Certiked
2. Onderwerp: programma 2.1 Eisen HBO Kennisontwikkeling door studenten vindt plaats via vakliteratuur, aan de beroepspraktijk ontleend studiemateriaal en via interactie met de beroepspraktijk en/of (toegepast) onderzoek. Het programma heeft aantoonbare verbanden met actuele ontwikkelingen in het vakgebied / de discipline. Het programma waarborgt de ontwikkeling van beroepsvaardigheden en heeft aantoonbare verbanden met de actuele beroepspraktijk. Bevindingen: Het visitatieteam heeft op grond van de gevoerde gesprekken en de bestudering van de verstrekte informatie het navolgende kunnen vaststellen: •
• •
•
•
•
•
De opleiding maakt gebruik van boeken op de verschillende vakgebieden. Deze vakliteratuur is vaak speciaal geschreven met het oog op de vereisten van de opleiding HBO SPD Bedrijfsadministratie. De boeken zijn maatgevende, bekende boeken, behandelen de relevante stof en zijn van een voldoende niveau. Elk van de modulen heeft één of meer boeken. Enige sprekende voorbeelden van deze vakliteratuur zijn Fuchs: Bedrijfsadministratie voor SPD, Tijhaar: Bedrijfseconomie, Epe/Koetsier: Jaarverslaggeving en Heijnsdijk/Van de Sar: Organisatie & Leiding. Naast de vakliteratuur ontwikkelt de opleiding modulewijzers. In deze modulewijzers wordt nadere informatie over de module ofwel het vak gegeven. De modulewijzers geven zinvolle extra informatie over het vakgebied en bieden extra handvatten om de stof in de leerboeken te kunnen beheersen. Nog niet alle modulewijzers zijn beschikbaar, overigens. De opleiding beschikt over een beroepenveldcommissie. Deze commissie is breed samengesteld met vertegenwoordigers van accountantskantoren, het bedrijfsleven en non-profit organisaties. Deze beroepenveldcommissie draagt zorg voor de afstemming van de opleiding met de beroepspraktijk. Om de afstemming met de landelijke beroepenveldcommissie te waarborgen, hebben twee leden in deze landelijke commissie zitting. De beroepenveldcommissie van de opleiding SPD Bedrijfsadministratie van Hogeschool NTI heeft een nieuw beroepsprofiel opgesteld. Naar alle waarschijnlijkheid zal dit beroepsprofiel met ingang van 2007 het landelijke beroepsprofiel voor de opleiding SPD Bedrijfsadministratie worden. Deze ontwikkeling zegt iets over de betrokkenheid en deskundigheid van de beroepenveldcommissie van Hogeschool NTI. De opleiding HBO SPD Bedrijfsadministratie is voldoende actueel. Dat blijkt onder andere uit het feit dat de opleiding in 2005 is vernieuwd. Bij deze vernieuwing is onder andere IFRS aan het programma toegevoegd. De actualiteit van de opleiding wordt ook geborgd door het overleg van de opleidingen op het niveau van NGO ENS en door de beroepenveldcommissie van NGO ENS. Deze beide beoordelen regelmatig de actualiteit. De aangeboden leerstof is voldoende actueel. De opleiding verleent in de meeste gevallen vrijstelling voor de stage, omdat de studenten veelal een werkkring op het vakgebied hebben en deze werkkring kunnen inbrengen om aan de stageverplichting te voldoen.
Pagina 10 van 40 NTI SPD def. (2) - juli 2007.doc
HBO SPD Hogeschool NTI © Certiked
Beoordeling door het Certiked visitatieteam: Het visitatieteam beoordeelt op grond van deze bevindingen de HBO-eisen als voldoende. Het visitatieteam heeft vastgesteld dat de inhoud van de modulen voldoende is afgestemd op de beroepspraktijk en voldoende aansluit bij de actuele ontwikkelingen in het vakgebied. De beroepenveldcommissie is zeer betrokken bij de ontwikkelingen in de opleiding.
2.2 Relatie tussen doelstellingen en inhoud programma Het programma is een adequate concretisering van de eindkwalificaties qua niveau, oriëntatie en domeinspecifieke eisen. De eindkwalificaties zijn adequaat vertaald in leerdoelen van (onderdelen van) het programma. De inhoud van het programma biedt de studenten de mogelijkheid om de geformuleerde eindkwalificaties te bereiken. Bevindingen: Het visitatieteam heeft op grond van de gevoerde gesprekken en de bestudering van de verstrekte informatie het navolgende kunnen vaststellen: •
•
•
•
•
De Onderwijs- en examenregeling van de opleiding is opgesteld door NGO ENS. De Onderwijs- en examenregeling geeft per vakgebied zowel de eindtermen als de leerdoelen van de modulen weer. Dit is vertaald in de beschrijving van de leerstof per vakgebied. De leerstofomschrijving is zeer uitgebreid. In de leerstofbeschrijving staat een overzicht van de begrippen die de student moet kennen en de soorten berekeningen en analyses die hij moet kunnen uitvoeren. In de beschrijving van de practica staat vermeld welke oefeningen de student moet uitvoeren. De eindkwalificaties uit het Beroepsprofiel SPD Bedrijfsadministratie die betrekking hebben op de kennis op het gebied van HBO SPD Bedrijfsadministratie zijn met name terug te vinden in enkele modulen van de hoofdfase, te weten Bedrijfsadministratie (21 ECTS), Bedrijfseconomie (14 ECTS), Belastingrecht (12 ECTS), Bedrijfsrecht (14 ECTS) en Bestuurlijke informatievoorziening (10 ECTS). In de propedeuse is sprake van een aantal modulen die aan deze vakken voorafgaan en daar een inleiding op bieden. Dat zijn de modulen Inleiding bedrijfsadministratie (11 ECTS), Inleiding bedrijfseconomie (11 ECTS), Inleiding Belastingrecht (11 ECTS) en Inleiding bestuurlijke informatievoorziening (10 ECTS). Het niveau en de breedte van deze modulen, zowel in de propedeuse als in de hoofdfase is beslist voldoende. Het niveau en de reikwijdte van de overige modulen in de hoofdfase, waaronder Bedrijfsstatistiek (10 ECTS), Bedrijfscalculatie (9 ECTS) en Externe verslaggeving (10 ECTS) is voldoende. De eerste twee vakken zijn onder meer van belang voor het verzamelen van gegevens. De flankerende vakken Marketing en organisatie (10 ECTS) en Algemene economie (9 ECTS) sluiten ook in voldoende mate aan bij wat de eindkwalificaties vereisen. Daarnaast kent de opleiding enkele practica. Deze zijn ook van een adequaat niveau. Door de aandacht die wordt besteed aan de toepassing van de kennis door middel van te maken analyses en berekeningen, komt de toepassing van kennis en inzicht in deze modulen ook op een adequate wijze aan de orde. De lesstof is zo ingericht dat het oefenen van analyses en berekeningen en ook het tussentijds toetsen daarvan een prominente plaats in het programma inneemt. In de verschillende modulen staan onderwerpen waar aan het aspect van oordeelsvorming aandacht wordt besteed. De eindkwalificaties op het gebied van de oordeelsvorming komen ook tot uitdrukking in de eisen die de opleiding aan de afstudeeropdracht stelt.
Pagina 11 van 40 NTI SPD def. (2) - juli 2007.doc
HBO SPD Hogeschool NTI © Certiked
•
•
Aan de student worden zowel in de stage (30 ECTS) als in de afstudeeropdracht (20 ECTS) eisen gesteld als het om de communicatieve vaardigheden gaat, zowel in woord als geschrift. De module Communicatieve en sociale vaardigheden (hoofdfase, 7 ECTS) richt zich daar ook op. Deze module wordt in de vorm van contactonderwijs gegeven om de communicatieve vaardigheden daadwerkelijk te oefenen. De studenten zijn in het deeltijd conctactonderwijs verplicht tenminste 6 van de 7 lessen bij te wonen. In het afstandsonderwijs is sprake van drie praktijkdagen (6 dagdelen). De studenten zijn verplicht al deze praktijkdagen bij te wonen. In de eisen voor de afstudeeropdracht wordt ook expliciet geformuleerd dat de student in staat moet zijn de door hem aangedragen oplossingsrichtingen te analyseren en daarop kritisch te reflecteren. In de beoordeling van de afstudeerscriptie speelt de mate waarin de student daartoe in staat is, een rol.
Beoordeling door het Certiked visitatieteam: Het visitatieteam beoordeelt op grond van deze bevindingen de relatie tussen doelstellingen en programma als voldoende. Het visitatieteam heeft vastgesteld dat de eindkwalificaties in voldoende mate aan de orde komen in de verschillende modulen. Ook het niveau en de breedte van de modulen is voldoende. 2.3 Samenhang programma Studenten volgen een inhoudelijk samenhangend studieprogramma. Bevindingen: Het visitatieteam heeft op grond van de gevoerde gesprekken en de bestudering van de verstrekte informatie het navolgende kunnen vaststellen: •
• •
• • •
De propedeuse van de opleiding is opgebouwd uit in totaal zeven modulen, waaronder Inleiding bedrijfsadministratie (11 ECTS), Inleiding bedrijfseconomie (11 ECTS), Inleiding statistiek (10 ECTS), Inleiding belastingrecht (11 ECTS) en Inleiding bestuurlijke informatievoorziening (10 ECTS). Deze modulen of vakken bieden over de volledige breedte een beeld van de vakken in de hoofdfase. De kernvakken uit de hoofdfase komen als inleidende vakken in de propedeuse voor. De propedeuse voldoet op die wijze aan de eis dat het een goede oriëntatie op de opleiding biedt. De kernvakken in de propedeuse nemen 53 ECTS van de in totaal 60 ECTS in. Dat betekent dat de kernvakken bijna 90 % van alle ECTS in de propedeuse beslaan. Dat de vakken een compleet beeld van de opleiding en van het toekomstige beroep geven, geldt ook voor de hoofdfase. In de hoofdfase zijn in totaal 12 modulen opgenomen, waaronder Bedrijfseconomie (14 ECTS), Bedrijfsadministratie (21 ECTS), Bestuurlijke informatievoorziening (10 ECTS), Belastingrecht (12 ECTS), Bedrijfsrecht (14 ECTS) en Externe verslaggeving (10 ECTS). Deze kernvakken bieden in hun onderlinge samenhang een geheel van wat de SPD’er in de beroepspraktijk te wachten staat. In de hoofdfase nemen de kernvakken 81 ECTS van de in totaal 130 ECTS (hoofdfase minus stage en minus afstudeerscriptie) in beslag. Dat is ruim 62 %. Ook hierin blijkt hoezeer de inrichting van de opleiding zich concentreert op de kernvakken van SPD Bedrijfsadministratie. Tussen de vakken onderling is er samenhang. De inhoud van Bedrijfscalculatie en Bedrijfseconomie vertoont samenhang. Dat geldt ook voor Bedrijfsadministratie, Bestuurlijke informatievoorziening en Externe verslaggeving. Daarnaast volgen de studenten vier practica. In de propedeuse zijn dat het Practicum toegepaste informatietechnologie (3 ECTS) en het Practicum Bedrijfsadministratieve software (4 ECTS).
Pagina 12 van 40 NTI SPD def. (2) - juli 2007.doc
HBO SPD Hogeschool NTI © Certiked
• •
In de hoofdfase gaat het om het Practicum communicatieve en sociale vaardigheden (7 ECTS) en het Practicum bestuurlijke informatievoorziening (4 ECTS). In deze practica wordt van de studenten gevraagd aan te tonen dat zij de opgedane kennis kunnen toepassen. Dat dienen zij te doen in de vorm van werkstukken. De practica zijn aldus een aanvulling op de kennisverwerving tijdens de modulen. De onderwerpen van de practica sluiten aan bij de inhoud van de vakken of modulen. Bij de afstudeeropdracht komt de integratie van de verschillende onderwerpen uit de vakken aan de orde. Uit het onderzoek van Choice onder de studenten valt af te leiden dat de studenten de samenhang van het curriculum over het algemeen positief beoordelen. Het studentenpanel van de opleiding SPD Bedrijfsadministratie van het NTI beaamt dat sprake is van een voldoende samenhang in het programma.
Beoordeling door het Certiked visitatieteam: Het visitatieteam beoordeelt op grond van deze bevindingen de samenhang van het programma als zijnde voldoende. De propedeuse biedt een oriënterend beeld op de gehele opleiding. De opleiding is sterk gericht op de kernvakken en besteedt ruim voldoende aandacht aan de relevante vakgebieden. De kernvakken vertonen een onderlinge coherentie en bieden aldus voor de student een samenhangende studie.
2.4 Studielast Het programma is studeerbaar doordat factoren, die betrekking hebben op dat programma en die de studievoortgang belemmeren zoveel mogelijk worden weggenomen. Bevindingen: Het visitatieteam heeft op grond van de gevoerde gesprekken en de bestudering van de verstrekte informatie het navolgende kunnen vaststellen: • •
• • •
In de Onderwijs- en examenregeling staan de eindtermen van de vakken helder en in concrete termen aangegeven. De studenten weten derhalve waar ze in de bestudering van deze vakken naar toe moeten werken en welke zaken daarin relevant zijn. De studenten kunnen zich bij problemen in de studievoortgang wenden tot hun mentoren. De mentoren volgen de voortgang van de studie van de studenten. De mentoren helpen de studenten, indien gewenst, ook met de planning van hun studie. Zij worden sinds kort ook geacht de studenten pro-actief te bellen. De studenten hebben de gelegenheid om de startdag van de opleiding bij te wonen. Deze vindt plaats aan het begin van de studie is vooral bedoeld om de studenten de nodige studievaardigheden bij te brengen. De startdag wordt begeleid door de mentoren. Tijdens de studie krijgen de studenten feedback van de docenten op de ingestuurde huiswerkopgaven. De docent is het vakinhoudelijke aanspreekpunt voor de studenten, niet alleen ten aanzien van het huiswerk maar ook bij andere vakinhoudelijke vragen. Bij het NIFA ondervinden de studenten een intensieve begeleiding door de docenten tijdens de lessen. In de lessen besteden de docenten aandacht aan problemen die de studenten met de lesstof kunnen hebben.
Pagina 13 van 40 NTI SPD def. (2) - juli 2007.doc
HBO SPD Hogeschool NTI © Certiked
• •
Bij het NIFA krijgen de studenten desgewenst een studieadviesgesprek met de directeur. Daarin komen aspecten van studieplanning aan de orde. De studenten krijgen een persoonlijk advies over de manier waarop zij het beste de studie kunnen inrichten. Dat is een vorm van maatwerk. Wanneer studenten drie lessen hebben verzuimd, dan neemt NIFA contact met hen op om eventuele knelpunten in de studie te bespreken en mogelijk weg te nemen.
Beoordeling door het Certiked visitatieteam: Het visitatieteam beoordeelt op grond van de bevindingen de manier waarop de opleiding met de studielast omgaat als zijnde voldoende. De opleiding zet voldoende middelen in om de studenten te ondersteunen en te begeleiden.
2.5 Instroom Het programma sluit qua vorm en inhoud aan bij de kwalificaties van de instromende studenten: VWO, HAVO, middenkaderopleiding of specialistenopleiding (WEB) of daarmee vergelijkbare kwalificaties, blijkend uit toelatingsonderzoek. Bevindingen: Het visitatieteam heeft op grond van de gevoerde gesprekken en de bestudering van de verstrekte informatie het navolgende kunnen vaststellen: • • • • •
De opleiding stelt de juiste formele eisen aan de instroom van de studenten. Volgens de Onderwijs- en examenregeling van de opleiding hebben studenten met een diploma op het niveau van HAVO, VWO of MBO-4 recht op toegang tot de propedeutische fase van de opleiding. Studenten die ouder zijn dan 21 jaar, hebben toegang als ze de 21+-toets juist kunnen afronden. Zij krijgen op grond van het resultaat van de toets een bindend studieadvies van de toelatingscommissie. In de Onderwijs- en examenregeling staat aangegeven op basis van welke bewijsstukken en welke getuigschriften de studenten voor welke vakken vrijstelling kunnen krijgen. Bij NIFA bestaat er geen 21+-regeling. NIFA laat alleen studenten toe die in haar ogen een voldoende kans van slagen in de opleiding hebben. Als de aankomend student te weinig kennis op administratief gebied heeft, raadt NIFA hem aan eerst het praktijkdiploma boekhouden te halen. Bij NIFA krijgen alle studenten een intakegesprek. In dat gesprek krijgen ze advies over hoe ze de studie het beste kunnen inrichten. De leerroute kan dus per student verschillen.
Beoordeling door het Certiked visitatieteam: Het visitatieteam beoordeelt op grond van de bevindingen de manier waarop de opleiding de instroomeisen van de studenten behandelt als adequaat. De opleiding gaat daar gewetensvol mee om.
Pagina 14 van 40 NTI SPD def. (2) - juli 2007.doc
HBO SPD Hogeschool NTI © Certiked
2.6 Duur De opleiding voldoet aan de formele eisen met betrekking tot de omvang van het curriculum: 240 studiepunten. Bevindingen: Het visitatieteam heeft op grond van de gevoerde gesprekken en de bestudering van de verstrekte informatie het navolgende kunnen vaststellen: • • • •
Het aantal studiepunten in ECTS van de opleiding bedraagt 240 ECTS. De propedeutische fase telt 60 ECTS, terwijl de hoofdfase een omvang van 180 ECTS heeft. Studenten die kunnen aantonen dat zij een relevante werkplek hebben, kunnen vrijstelling van de stage verkrijgen. Bij het afstandsonderwijs hebben de studenten meer dan 4 uur per week studiebelasting. Bij NIFA is de studiebelasting ongeveer 15 uur per week, inclusief lessen. Omdat de studenten in verreweg de meeste gevallen een werkplek op het gebied van de administratie hebben, kunnen ze de studietijd bekorten. De studie zelf geeft de theoretische onderbouwing van dat wat studenten in de praktijk aan werk doen.
Beoordeling door het Certiked visitatieteam: Het visitatieteam beoordeelt op grond van de bevindingen de duur van de studie als zijnde voldoende. Aan de formele eis van de nominale studieduur van 240 ECTS is voldaan.
2.7 Afstemming tussen vormgeving en inhoud Het didactisch concept is in lijn met de doelstellingen. De werkvormen sluiten aan bij het didactisch concept. Bevindingen: Het visitatieteam heeft op grond van de gevoerde gesprekken en de bestudering van de verstrekte informatie het navolgende kunnen vaststellen: •
•
De opleiding hanteert het didactische concept van blended learning. Dat wil zeggen dat de studenten bij het afstandsonderwijs hun studie uitvoeren in een combinatie van zelfstudie, contactonderwijs en onderwijs onder begeleiding. Zelfstudie is het op eigen plaats en tijd bestuderen van de leerboeken en het overige lesmateriaal, waaronder met de name de modulewijzers. Contactonderwijs doet zich voor bij de startdag en bij het Practicum communicatieve en sociale vaardigheden. Onderwijs onder begeleiding hangt voor een belangrijk deel af van het gebruik van de digitale leeromgeving, DLO. Daarin kunnen de studenten met de docenten en met medestudenten interactief over de lesstof van gedachten wisselen en zich deze eigen maken. De studiewijzers voor de meeste vakken zijn sinds december 2006 aanwezig en dat geldt ook voor het aantal activerende leeropdrachten. Het aantal activerende leeropdrachten is nog beperkt. Hogeschool NTI wacht met het uitbreiden daarvan totdat het curriculum van de SPD opleidingen in Nederland competentiegericht zal zijn ingericht. Dat is gepland voor 1 januari 2008. De activerende leeropdrachten komen vooral tot hun recht in een competentiegericht curriculum.
Pagina 15 van 40 NTI SPD def. (2) - juli 2007.doc
HBO SPD Hogeschool NTI © Certiked
•
•
•
De opleiding beschikt sinds november 2006 over de DLO, die een actievere begeleiding van de studenten en meer interactie tussen studenten en docenten en tussen studenten onderling mogelijk maakt. In de DLO kunnen de studenten hun huiswerk insturen en vragen stellen. De docenten kijken het huiswerk na en geven hun reactie aan de studenten. Ook beantwoorden zij de vragen. De DLO maakt contact tussen studenten onderling mogelijk, waardoor de studenten ook elkaar kunnen helpen. Hogeschool NTI ziet in de DLO een belangrijk middel om de studieactiviteiten van studenten en docenten te volgen. Bij NIFA bestaat het didactisch concept uit de toepassing van contactonderwijs, waarbij in de lessen het huiswerk wordt besproken. Zo biedt de opleiding aan de studenten de gelegenheid actief op de huiswerkopgaven in te gaan, daarover vragen te stellen en daarvan zo veel mogelijk te leren. Ook stimuleert NIFA de gedachtenwisseling van de studenten onderling tijdens de lessen. De docenten van NIFA stellen het huiswerkschema op en treden zo op als coach en stimulator van de studenten. In de lessen bespreken de docenten ook extra opgaven om de voortgang van de student te kunnen peilen.
Beoordeling door het Certiked visitatieteam: Het visitatieteam beoordeelt op grond van de bevindingen de afstemming tussen vorm en inhoud van het onderwijs als voldoende. De opleiding heeft een helder didactisch concept en heeft dat ook daadwerkelijk ingevuld. Met name het sinds november en december 2006 ingericht zijn van de DLO en de studiewijzers draagt bij aan het invullen van het didactisch concept van de opleiding.
2.8 Beoordeling en toetsing Door de beoordelingen, toetsingen en examens wordt adequaat getoetst of de studenten de leerdoelen van (onderdelen van) het programma hebben gerealiseerd. Bevindingen: Het visitatieteam heeft op grond van de gevoerde gesprekken en de bestudering van de verstrekte informatie het navolgende kunnen vaststellen: • • • •
De meeste modulen van de opleiding SPD Bedrijfsadministratie worden via extern gelegitimeerde examens getoetst. Dat geldt zowel voor de modulen in de propaedeuse als voor de modulen in de hoofdfase. De examens van de opleiding worden ontwikkeld door onafhankelijke commissies van NGO ENS. Twee keer per jaar heeft het dagelijks bestuur van NGO ENS overleg met deze commissies over de kwaliteit van de examens. Een externe organisatie, te weten de Associatie van Praktijkexamens is belast met het organiseren en het afnemen van de examens. De kwaliteit van de externe examens is van een voldoende niveau. Met name de moeilijkheidsgraad van de examens, het vermogen van kandidaten tot inzicht te komen en kennis en inzicht toe te passen komen voldoende in de examens tot hun recht.
Pagina 16 van 40 NTI SPD def. (2) - juli 2007.doc
HBO SPD Hogeschool NTI © Certiked
•
• •
De opleiding neemt in eigen beheer de examens voor de practica af. Hetzelfde geldt voor de stage en de afstudeeropdracht. Aan de afstudeeropdracht zijn in de gemeenschappelijke Onderwijsen examenregeling eisen gesteld over het niveau waarop de kandidaat de complexiteit van vraagstukken, de eigen oordeelsvorming en het zelfstandig opzetten en uitvoeren van een onderzoek dient te beheersen. Deze eisen zijn adequaat. De opleiding beschikt over een scriptieadviseur die de studenten tijdens het maken van de scriptie begeleidt. In het voorjaar van 2006 heeft de opleiding voor de eerste keer ook eigen examens in de theoretische vakken van de propedeuse afgenomen. De kwaliteit en het niveau van deze examens was voldoende. De studenten vinden het een handicap dat ze een halfjaar moeten wachten alvorens ze een examen kunnen herkansen. Dat geldt de externe examens. De interne examens van de opleiding kunnen vaker afgelegd worden.
Beoordeling door het Certiked visitatieteam: Het visitatieteam beoordeelt op grond van deze bevindingen de beoordeling en de toetsing als zijnde goed. De extern gelegitimeerde examens bevinden zich op een goed niveau. De door de opleiding zelf gemaakte examens zijn ook van een adequaat niveau. De eisen die worden gesteld aan de afstudeerscriptie leiden tot de juiste diepgang, complexiteit en mate van oordeelsvorming. Beoordeling van het onderwerp ‘Programma’ Het visitatieteam beoordeelt alle facetten van het onderwerp Programma als voldoende en kan daarom het onderwerp als geheel als positief beoordelen. De vakinhoud bevindt zich op een voldoende niveau, het curriculum van de opleiding is voldoende afgestemd op de eindkwalificaties en de samenhang is adequaat. De opleiding doet voldoende aan de studeerbaarheid van de opleiding. De afstemming tussen de vorm en inhoud van het onderwijs voldoet aan de eisen die daaraan gesteld moeten worden.
Pagina 17 van 40 NTI SPD def. (2) - juli 2007.doc
HBO SPD Hogeschool NTI © Certiked
3. Onderwerp: inzet van personeel 3.1 Eisen HBO Het onderwijs wordt voor een belangrijk deel verzorgd door personeel dat een verbinding legt tussen de opleiding en de beroepspraktijk. Bevindingen: Het visitatieteam heeft op grond van de gevoerde gesprekken en de bestudering van de verstrekte informatie het navolgende kunnen vaststellen: •
• •
• • •
De opleiding kent de functies hoofddocent en moduledocenten. De hoofddocent is verantwoordelijk voor het doorvertalen van het beroepsprofiel naar het onderwijsprogramma, voor de inhoud van de opleiding en voor de samenhang in het curriculum. Daarnaast is hij in samenspraak met de businessunitmanager belast met het samenstellen van het docentencorps. De moduledocenten zijn belast met het samenstellen van het studiemateriaal van een module of vak, binnen de eisen van het opleidingsconcept en in overeenstemming met de vastgestelde leerdoelen. De opleiding heeft de eisen die zij aan de hoofddocent en moduledocenten stelt, neergelegd in heldere functiebeschrijvingen. De hoofddocent heeft een hbo- of academisch denk- en werkniveau, is op de hoogte van relevante ontwikkelingen in het vakgebied en heeft ervaring met het inrichten en verzorgen van onderwijs. Getuige het curriculum vitae van de hoofddocent, voldoet hij aan deze eisen. De hoofddocent heeft zowel een ruime ervaring in de beroepspraktijk op de vakgebieden van SPD Bedrijfsadministratie als kennis en ervaring over het onderwijs. Hij kan aldus de relatie tussen beide leggen. De moduledocenten hebben zowel ervaring op het vakgebied dat zij geven alsook voldoende kennis en ervaring in het lesgeven. Zij kunnen derhalve de relatie tussen de beroepspraktijk en de opleiding leggen. De moduledocenten zijn in de achterliggende periode beoordeeld op hun recente praktijkervaringen. Op grond van die evaluatie is een aantal nieuwe docenten geworven en aangesteld. Bij NIFA leggen de docenten tijdens de lessen het verband tussen de lesstof en de beroepspraktijk, waarbij zij dikwijls ook aandacht besteden aan de actuele beroepspraktijk om zodoende de lessen naar de hedendaagse praktijk te vertalen.
Beoordeling door het Certiked visitatieteam: Het visitatieteam beoordeelt op grond van deze bevindingen de mate waarin de docenten aan de HBO eisen kunnen beantwoorden als voldoende. De moduledocenten en de hoofddocent hebben voldoende kennis van en ervaring in de beroepspraktijk en kunnen deze toepassen in het onderwijs.
Pagina 18 van 40 NTI SPD def. (2) - juli 2007.doc
HBO SPD Hogeschool NTI © Certiked
3.2 Kwantiteit personeel Er wordt voldoende personeel ingezet om de opleiding met de gewenste kwaliteit te verzorgen. Bevindingen: Het visitatieteam heeft op grond van de gevoerde gesprekken en de bestudering van de verstrekte informatie het navolgende kunnen vaststellen: •
•
De opleiding heeft een overzicht samengesteld van de moduledocenten die voor de verschillende vakken of modulen ingepland staan. Bij elk van de modulen heeft de opleiding gezorgd voor een tweede docent die in voorkomende gevallen als vervanger kan optreden. Aldus voorziet de opleiding in de bezetting van de modulen. Bij NIFA zijn er groepen studenten in de dagopleiding en zijn er groepen in de avondopleiding. Het aantal docenten om aan deze groepen te doceren is voldoende.
Beoordeling door het Certiked visitatieteam: Het visitatieteam beoordeelt op grond van deze bevindingen het aantal docenten als voldoende. Met name het beschikken over tweede docent is een adequate voorziening.
3.3 Kwaliteit personeel Het personeel is gekwalificeerd voor de inhoudelijke, onderwijskundige en organisatorische realisatie van het programma. Bevindingen: Het visitatieteam heeft op grond van de gevoerde gesprekken en de bestudering van de verstrekte informatie het navolgende kunnen vaststellen: •
•
•
•
De hoofddocent van de opleiding heeft veel ervaring in de inrichting en uitvoering van opleidingen, met name ook op het gebied van SPD Bedrijfsadministratie. De onderwijskundige en organisatorische realisatie van het lesprogramma is bij hem gewaarborgd. Het curriculum vitae van de hoofddocent geeft dat aan. Naast de hoofddocent zijn ook de business-unitmanager, assistent opleidingscoördinator, mentoren en scriptieadviseur bij de organisatie en invulling van de opleiding betrokken. De opleiding heeft aldus voldoende personen die zich met de organisatie van de opleiding bezighouden. De eisen die aan deze personen worden gesteld, zijn helder verwoord in de functiebeschrijvingen. De moduledocenten hebben de juiste vakinhoudelijke kennis, die onder andere tot uitdrukking komt in de opleiding die deze docenten hebben gevolgd. Deze opleidingen zijn relevant voor de vakken die zij doceren. De moduledocenten hebben voldoende onderwijskundige ervaring. Ze hebben deze opgedaan in het lesgeven aan deze en andere opleidingen. Recentelijk heeft een herschikking in het docentencorps plaatsgevonden. Deze herschikking had met name tot doel docenten bij de opleiding te betrekken die meer recente werkervaring in de beroepspraktijk hebben.
Pagina 19 van 40 NTI SPD def. (2) - juli 2007.doc
HBO SPD Hogeschool NTI © Certiked
•
De directeur van NIFA is tegelijk belast met het geven van een aantal van de lessen. Hij is toegerust om de taken op inhoudelijk, onderwijskundig en organisatorisch gebied op adequaat te vervullen. De docenten bij NIFA zijn vakinhoudelijk voldoende toegeruste docenten. Beoordeling door het Certiked visitatieteam: Het visitatieteam beoordeelt op grond hiervan de vakinhoudelijke, onderwijskundige en organisatorische kwaliteiten van de docenten als voldoende. De docenten hebben de juiste opleiding voor het vak, hebben ruime ervaring in het geven van onderwijs en worden getoetst op hun organisatorische kwaliteiten. Naast de docenten beschikken ook de andere bij de opleiding betrokken personen over de juiste kwalificaties om hun werkzaamheden uit te voeren. Beoordeling van het onderwerp ‘Inzet van personeel’ Het visitatieteam is van oordeel dat het onderwerp Inzet van personeel positief is. Alle facetten van het onderwerp krijgen een voldoende beoordeling. De opleiding zet vakbekwame docenten in, die beschikken over een voldoende achtergrond in en voeling met de beroepspraktijk. De docenten hebben veel ervaring in het geven van onderwijs en dienen organisatorische taken naar behoren te vervullen. Het aantal docenten is afdoende om de lessen te kunnen geven en eventuele vervanging te kunnen waarnemen. De overige personen die bij de opleiding betrokken zijn, hebben de juiste kwalificaties.
Pagina 20 van 40 NTI SPD def. (2) - juli 2007.doc
HBO SPD Hogeschool NTI © Certiked
4. Onderwerp: voorzieningen 4.1 Materiële voorzieningen De huisvesting en materiële voorzieningen zijn toereikend om het programma te realiseren. Bevindingen: Het visitatieteam heeft op grond van de gevoerde gesprekken en de bestudering van de verstrekte informatie het navolgende kunnen vaststellen: •
• •
Voor afstandsonderwijs zijn minder materiële voorzieningen noodzakelijk dan voor contactonderwijs. De studenten studeren met name in hun eigen tijd op een door henzelf te kiezen plaats. Daar waar sprake is van contactonderwijs, zoals tijdens de startdag en het practicum communicatieve en sociale vaardigheden, beschikt de opleiding over lesruimten die voorzien zijn van de gewenste voorzieningen. Afstandsonderwijs vraagt om adequate voorzieningen voor het contact tussen studenten en docenten. Dat bestaat nu vooral uit de digitale leeromgeving, de DLO. De leslokalen bij NIFA en de voorzieningen aldaar zijn van een voldoende niveau. De studenten zijn tevreden over deze voorzieningen.
Beoordeling door het Certiked visitatieteam: Het visitatieteam is op grond van deze bevindingen van oordeel dat de materiële voorzieningen van de opleiding voldoende zijn.
4.2 Studiebegeleiding en informatievoorziening De studiebegeleiding en de informatievoorziening aan studenten zijn adequaat met het oog op studievoortgang. De studiebegeleiding en de informatievoorziening sluiten aan bij de behoefte van studenten. Bevindingen: Het visitatieteam heeft op grond van de gevoerde gesprekken en de bestudering van de verstrekte informatie het navolgende kunnen vaststellen: • • • • •
De studenten kunnen hun huiswerk insturen via de DLO. De docenten reageren in het algemeen correct en tijdig op deze berichten. De opleiding stelt aan de studenten een studiehandleiding ter beschikking. In deze studiehandleiding zijn op overzichtelijke wijze de belangrijkste aspecten van de studie en de opzet en inhoud van de modulen aangegeven. Per vak of module stelt de opleiding lesplanners of studiewijzers beschikbaar aan de studenten. In deze zijn de te bestuderen vakliteratuur en te maken vragen en opgaven voor elke les aangegeven. De opleiding kent een stagewijzer waarin aangegeven is wat de doelstellingen van de stage zijn en waaraan de stage en de stageplaats moeten voldoen. In de onderwijs- en examenregeling van de opleiding is aangegeven met welke eisen de studenten rekening moeten houden ten aanzien van de afstudeeropdracht.
Pagina 21 van 40 NTI SPD def. (2) - juli 2007.doc
HBO SPD Hogeschool NTI © Certiked
• •
De mentoren hebben tot taak de studenten tijdig te attenderen op de data dat de landelijke examens van de vakken zullen zijn. De studenten bij NIFA hebben direct toegang tot de docenten van de vakken en tot de directeur van NIFA. Beiden volgen de studievoortgang van de student en zijn te benaderen bij knelpunten in de studievoortgang. De studenten zijn te spreken over de begeleiding bij NIFA.
Beoordeling door het Certiked visitatieteam: Het visitatieteam beoordeelt op grond van deze bevindingen de studiebegeleiding en informatievoorziening voor de studenten als voldoende. De opleiding zorgt voor voldoende informatie over de studie en de docenten en mentoren begeleiden de studenten op vakinhoudelijk en organisatorisch gebied. Bij NIFA zijn de informatievoorziening en studiebegeleiding direct vanuit de docenten en de directeur van NIFA. Beoordeling van het onderwerp ‘Voorzieningen’ Het visitatieteam beoordeelt het onderwerp Voorzieningen als positief. De facetten van het onderwerp zijn alle voldoende. De materiële voorzieningen beantwoorden aan de eisen die daaraan gesteld moeten worden. De opleiding is voldoende actief op het gebied van studiebegeleiding en informatievoorziening, zowel in het afstandsonderwijs als in het contactonderwijs.
Pagina 22 van 40 NTI SPD def. (2) - juli 2007.doc
HBO SPD Hogeschool NTI © Certiked
5. Onderwerp: interne kwaliteitszorg 5.1 Evaluatie resultaten De opleiding wordt periodiek geëvalueerd, mede aan de hand van toetsbare streefdoelen. Bevindingen: Het visitatieteam heeft op grond van de gevoerde gesprekken en de bestudering van de verstrekte informatie het navolgende kunnen vaststellen: •
• • •
De opleiding i.c. Hogeschool NTI heeft een kwaliteitszorgsysteem op basis van het CIPP (context-input-proces-product)-model. In dat model zijn de relevante aspecten van de opleiding opgenomen. Het systeem is dekkend ten aanzien van de zaken die zich binnen het opleidingsbedrijf afspelen en waarvan de kwaliteit bepaald kan worden. Het systeem is van recente datum en door de opleiding ingevoerd in 2005. De opleiding neemt zich daarom voor ook het systeem zelf nog te evalueren. De opleiding heeft toetsbare streefdoelen geformuleerd. Deze liggen op het gebied van het behalen van minimaal de landelijke examenresultaten, het ontwikkelen van competentiegericht onderwijs en het verhogen van de tevredenheid van de stakeholders over de opleiding. De opleiding evalueert deze zaken periodiek. Naar aanleiding van het tevredenheidsonderzoek onder studenten in 2006 heeft de opleiding op een aantal onderwerpen de tevredenheid van de studenten geëvalueerd, mede in vergelijking met de resultaten van het onderzoek onder studenten in 2005. NIFA heeft een kwaliteitshandboek waarin onder meer opgenomen zijn taken, verantwoordelijkheden en bevoegdheden van functionarissen, procedures, werkinstructies en registratieformulieren. De evaluatie van NIFA zal vanaf 1 januari 2007 plaatsvinden volgens de cyclus van het systeem van kwaliteitszorg van Hogeschool NTI. Er is heden binnen NIFA evenwel nog geen sprake van formele schriftelijke evaluaties maar eerder van informele, mondelinge evaluaties. Deze laatste vinden wel op een correcte wijze plaats.
Beoordeling door het Certiked visitatieteam: Het visitatieteam beoordeelt op grond van deze bevindingen de evaluatie van de opleiding als voldoende. De opleiding beschikt over een werkend systeem voor kwaliteitszorg en evalueert binnen dat systeem periodiek de resultaten van de opleiding. NIFA heeft een eigen kwaliteitszorgsysteem maar sluit per 1 januari 2007 bij het systeem van Hogeschool NTI aan, als het om de evaluaties gaat. De evaluaties binnen NIFA vinden heden nog niet formeel plaats maar het visitatieteam heeft wel de overtuiging dat de evaluaties op zich op een verantwoorde wijze tot stand komen.
Pagina 23 van 40 NTI SPD def. (2) - juli 2007.doc
HBO SPD Hogeschool NTI © Certiked
5.2 Maatregelen tot verbetering De uitkomsten van deze evaluatie vormen de basis voor aantoonbare verbetermaatregelen die bijdragen aan de realisatie van de streefdoelen. Bevindingen: Het visitatieteam heeft op grond van de gevoerde gesprekken en de bestudering van de verstrekte informatie het navolgende kunnen vaststellen: • •
•
•
De opleiding heeft een aantal verbeterpunten geformuleerd, waaronder de kwaliteit en tijdigheid van de correcties door de docenten, het contact tussen studenten en docenten, het aantal examenmomenten per jaar en de deskundigheid van de mentoren. De opleiding heeft een aantal verbeteracties ingezet die ertoe moeten leiden dat op deze en andere punten de verbeteringen tot stand komen. Deze acties zijn onder meer de vervanging van een aantal docenten door andere, organisatorisch, onderwijskundig en vakmatig sterkere docenten, het onderzoek naar de mogelijkheid om examens digitaal af te nemen, het verhogen van de frequentie van de examens van de opleiding zelf, de ontwikkeling van de digitale leeromgeving, de DLO en de trainingen voor mentoren. De opleiding beschikt aldus over een lijst van te verbeteren punten. De daadwerkelijke verbeteringen worden adequaat uitgevoerd. Het visitatieteam heeft in december 2006 kennis genomen van de lijst met nieuwe docenten, de mogelijkheden om interne examens af te nemen, de implementatie en de werking van de DLO en het trainen en instrueren van mentoren. Bij NIFA zal hogeschool NTI in de toekomst elk halfjaar een audit uitvoeren om na te gaan welke verbeteringen nodig zijn en om vast te stellen of en in welke mate de verbeteringen daadwerkelijk tot stand komen. Tot op heden komen de verbeteringen bij NIFA op een informele manier tot stand; naar de opvatting van het visitatieteam gebeurt dat adequaat. De persoon van de directeur speelt een belangrijke rol in de kwaliteitscyclus. Het visitatieteam wijst er echter tegelijkertijd op dat deze situatie ook een potentieel afbreukrisico in zich heeft.
Beoordeling door het Certiked visitatieteam: Het visitatieteam beoordeelt op grond van deze bevindingen de maatregelen tot verbetering als voldoende. De opleiding heeft verbeterpunten geformuleerd en werkt aan het realiseren daarvan. De opleiding heeft de uitvoering van de verbeteringen aangetoond. Voor NIFA geldt dat het formuleren en realiseren van de verbeteringen op een informele wijze maar zeker wel op een toereikende wijze tot stand komen.
Pagina 24 van 40 NTI SPD def. (2) - juli 2007.doc
HBO SPD Hogeschool NTI © Certiked
5.3 Betrekken van medewerkers, studenten alumni en beroepenveld Bij de interne kwaliteitszorg zijn medewerkers, studenten alumni en beroepenveld van de opleiding actief betrokken. Bevindingen: Het visitatieteam heeft op grond van de gevoerde gesprekken en de bestudering van de verstrekte informatie het navolgende kunnen vaststellen: • • • • • •
Zowel in 2005 als 2006 heeft de opleiding een tevredenheidsonderzoek onder de studenten gehouden. Via dit onderzoek betrekt de opleiding de studenten bij de kwaliteitszorg. Naast deze onderzoeken vindt een enquête plaats onder de studenten in het studentenpanel, dat is een vertegenwoordiging van de studenten die SPD Bedrijfsadministratie. De resultaten daarvan zijn ook input voor de opleiding. De studentenraad is het derde middel dat de opleiding inzet om de mening van de studenten over de opleiding te vernemen. De mening van het beroepenveld over de opleiding komt via de beroepenveldcommissie tot de opleiding. De opleiding houdt een evaluatie onder de medewerkers. De hoofddocent houdt minimaal één keer per jaar een overleg dienaangaande met de docenten. Bij NIFA gebeurt dat in de vorm van gesprekken van de directeur met de docenten. Onder alumni worden geen tevredenheidsonderzoeken gehouden. De reden is dat het aantal alumni nog zeer gering is. De alumni van NIFA hebben een getuigschrift van een andere hogeschool en zijn aldus geen alumni van NIFA.
Beoordeling door het Certiked visitatieteam: Het visitatieteam beoordeelt het betrekken van medewerkers, studenten, alumni en beroepenveld bij de kwaliteit van de opleiding als voldoende. De opleiding gaat gewetensvol bij de studenten, docenten en beroepenveld na of en in hoeverre zij vertrouwen in de opleiding hebben. Bij alumni is dat moeilijk, omdat het aantal alumni zeer beperkt is. Beoordeling van het onderwerp ‘Interne kwaliteitszorg’ Het visitatieteam beoordeelt het onderwerp Interne kwaliteitszorg als positief. De opleiding beschikt over een werkend kwaliteitszorgsysteem, streeft de nodige verbeteringen na en vraagt de studenten, docenten en beroepenveld naar hun tevredenheid over de opleiding. De mate waarin deze verbeteringen daadwerkelijk tot stand komen, is voldoende. Het visitatieteam ziet als positief dat de opleiding de kwaliteitssystemen van het afstandsonderwijs en NIFA verder wil afstemmen op elkaar.
Pagina 25 van 40 NTI SPD def. (2) - juli 2007.doc
HBO SPD Hogeschool NTI © Certiked
6. Onderwerp: resultaten 6.1 Gerealiseerd niveau De gerealiseerde eindkwalificaties zijn in overeenstemming met de nagestreefde eindkwalificaties qua niveau, oriëntatie en domeinspecifieke eisen. Bevindingen: Het visitatieteam heeft op grond van de gevoerde gesprekken en de bestudering van de verstrekte informatie het navolgende kunnen vaststellen: •
•
•
De extern gelegitimeerde examens die door NGO ENS worden gemaakt en door de Associatie van Praktijkexamens worden afgenomen, zijn van door het visitatieteam beoordeeld en van een voldoende niveau bevonden. De interne examens van de opleiding komen ook aan een voldoende niveau. De examens zijn aldus een waarborg voor het gerealiseerde eindniveau van de opleiding. De mate van toepassing van kennis en inzicht, complexiteit, oplossend vermogen, oordeelsvorming en reflectie op de gekozen oplossingsrichtingen is voldoende. Deze eisen worden aan de afstudeerscriptie gesteld en zijn in de onderwijs- en examenregeling van de opleiding aangegeven. De opleiding eist daarnaast dat de student de afstudeerscriptie mondeling zal verdedigen. Op die wijze komen ook de mondelinge en schriftelijke uitdrukkingsvaardigheden voldoende aan de orde. Er zijn overigens nog geen studenten die de afstudeerscriptie hebben geschreven. Het niveau daarvan heeft het visitatieteam daarom niet kunnen vaststellen. De genoemde eisen bieden evenwel voldoende waarborgen dat de studenten het beoogde niveau zullen bereiken.
Beoordeling door het Certiked visitatieteam: Het visitatieteam beoordeelt op grond van deze bevindingen het gerealiseerde niveau van de opleiding als voldoende. Met name het niveau van de extern gelegitimeerde en de interne examens en de eisen die de opleiding aan de afstudeerscriptie stelt, waarborgen dat de studenten het gewenste niveau bereiken.
6.2 Onderwijsrendement Voor het onderwijsrendement zijn streefcijfers geformuleerd in vergelijking met relevante andere opleidingen. Het onderwijsrendement voldoet aan deze streefcijfers. Bevindingen: Het visitatieteam heeft op grond van de gevoerde gesprekken en de bestudering van de verstrekte informatie het navolgende kunnen vaststellen: • •
De opleiding is van oordeel dat binnen het concept van het afstandsonderwijs de verantwoordelijkheid voor het tempo van de studie en de studieduur bij de studenten ligt. Op het punt van de studieduur heeft de opleiding om die reden geen specifieke streefcijfers geformuleerd. De opleiding heeft wel streefcijfers opgesteld ten aanzien van het slagingspercentage bij de landelijke examens haar eigen studenten. Deze slagingspercentages zouden zich in elk geval op het landelijke gemiddelde moeten bevinden. Dat streefcijfer geldt ook voor NIFA.
Pagina 26 van 40 NTI SPD def. (2) - juli 2007.doc
HBO SPD Hogeschool NTI © Certiked
• •
De gerealiseerde cijfers voor het rendement bieden een wisselend beeld. Bij sommige vakken scoren de studenten van de opleiding beter dan het landelijk gemiddelde en bij andere vakken scoren ze minder goed dan het landelijk gemiddelde. Analyse door de visitatiecommissie van de examencijfers door de tijd heen toont aan dat nog geen sprake is van verbetering. Het streefcijfer is dus nog niet voor alle vakken bereikt.
Beoordeling door het Certiked visitatieteam: Het visitatieteam beoordeelt op grond van deze bevindingen het onderwijsrendement van de opleiding als voldoende. De opleiding heeft streefcijfers geformuleerd voor de examencijfers. Deze streefcijfers zijn nog niet bereikt op dit moment maar dat kan heel goed een gevolg zijn van het feit dat de streefcijfers nog niet zo lang geleden zijn opgesteld. Beoordeling van het onderwerp ‘Resultaten’ Het visitatieteam beoordeelt het onderwerp Resultaten als zijnde positief. De facetten van dit onderwerp hebben een voldoende beoordeling. Het gerealiseerde niveau van de opleiding is in overeenstemming met de beoogde eindkwalificaties. Voor het onderwijsrendement heeft de opleiding streefcijfers opgesteld. Deze streefcijfers zijn nog niet bereikt maar kunnen dat wel zijn, na verloop van enige tijd.
Pagina 27 van 40 NTI SPD def. (2) - juli 2007.doc
HBO SPD Hogeschool NTI © Certiked
Bijlage 1: Programma Eerste visitatiedag (24 augustus 2006)
10.00 – 10.30
Opleidingsdirecteur en business-unitmanager HBO Voorstellen, doornemen van het programma van de visitatiedag M.A.M. Kolsteren, directeur en mevrouw M. Pieters, business-unitmanager HBO/University
10.30 - 12.00
Opleidingsdirecteur en curriculumverantwoordelijke Domeinspecifieke eisen, bachelorniveau, hbo-oriëntatie Programma van de opleiding M.A.M. Kolsteren, directeur en mevrouw M. Pieters, business-unitmanager HBO/University
12.00 - 13.30
Documentenonderzoek, lunch Inclusief demonstratie van digitale leeromgeving
13.30 - 14.00
Opleidingsmanagement NTI/NIFA Samenwerking NTI/NIFA, organisatie en didactisch concept NIFA Drs. H.S.J. Bos, opleidingsmanager NIFA
14.00 - 15.00
Werkveldadviescommissie Domeinspecifieke eisen, hbo-oriëntatie C.L.W. Slobbe RA en mevrouw C.C.M. Ursem-Appel
15.00 – 16.00
Aanvullend onderzoek
16.00 – 16.30
Opleidingsmanagement Terugkoppeling van de bevindingen van de visitatiedag, maken van vervolgafspraken
Pagina 28 van 40 NTI SPD def. (2) - juli 2007.doc
HBO SPD Hogeschool NTI © Certiked
Tweede visitatiedag (29 september 2006)
09.00 - 10.30
Hoofddocent en overige docenten, docerend in hoofdvakken Vakinhoud, beroepsoriëntatie en didactiek J.J.M. Krol, hoofddocent, mevrouw A.M.E. Vriens, docent, drs. H.S.J. Bos, docent en J.A.J.M. van Moorsel MSc, docent
11.00 - 12.30
Studenten contactonderwijs, verdeeld over de leerjaren Studiebegeleiding, studielast, informatievoorziening, faciliteiten G.J. op ’t Landt, mevrouw H. Noordhuis van Leeuwen, mevrouw A. Mol-Oomen en B. Jonker
12.30 - 14.00
Documentenonderzoek, lunch
14.00 - 15.00
Studenten afstandsonderwijs en alumni Studiebegeleiding, studielast, informatievoorziening, faciliteiten, aansluiting opleidingen op de beroepspraktijk K.S. van der Goot, mevrouw C.C.M. Ursem-Appel
16.00 - 16.45
Aanvullend onderzoek, intern beraad van visitatieteam
16.45 - 17.15
Opleidingsmanagement Terugkoppeling van bevindingen
Aanvullende visitatie (6 december 2006)
14.00 – 15.30
Opleidingsdirecteur en business-unitmanager HBO Facetten 2.7 en 5.2 M.A.M. Kolsteren, directeur en mevrouw M. Pieters, business-unitmanager HBO/University
15.30 - 16.15
Aanvullend onderzoek, intern beraad van visitatieteam
16.15 - 16.30
Opleidingsmanagement Terugkoppeling van bevindingen
Pagina 29 van 40 NTI SPD def. (2) - juli 2007.doc
HBO SPD Hogeschool NTI © Certiked
Bijlage 2: Beoordeelde documenten • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • •
Zelfevaluatie SPD Bedrijfsadministratie, NTI Hogeschool, juli 2006 Visie en missie, NTI Naar blended learning en competentiegericht opleiden, Opleidingsconcept NTI, maart 2006 (concept) Beroepsprofiel SPD Bedrijfsadministratie, maart 2005 Samenstelling landelijke beroepenveldcommissie SPD Bedrijfsadministratie Notulen van de landelijke beroepenveldcommissie SPD Bedrijfsadministratie Samenstelling beroepenveldcommissie SPD Bedrijfsadministratie, NTI Notulen beroepenveldcommissie SPD Bedrijfsadministratie, NTI NTI beroepsprofiel HBO SPD Bedrijfsadministratie, NTI, mei 2006 (concept) Rapportage aangaande de eisen voor accreditatie inzake de opleiding HBO SPD Bedrijfsadministratie Onderwijs- en examenregeling SPD Bedrijfsadministratie Evaluatieresultaten studenten, 2005, NTI Literatuurlijst SPD Bedrijfsadministratie, NTI Evaluatieresultaten studenten, 2006, NTI Lesplanner HBO Bestuurlijke informatievoorziening 2, NTI Modulewijzer Bestuurlijke informatievoorziening, NTI Eigen examens van NTI voor propaedeuse SPD Bedrijfsadministratie Rapport vergelijkende oordelen studenten van hogescholen, Choice, september 2005 Enquête studentenpanel SPD Bedrijfsadministratie, juli 2006, NTI Draaiboek startdag MBO/HBO, NTI Standaardlijst vrijstellingen SPD Bedrijfsadministratie, NGO/ENS Functiebeschrijving docent NIFA Profiel studenten SPD Bedrijfsadministratie, NTI Functiebeschrijving mentor, NTI Functiebeschrijving docent afstandsonderwijs, NTI Inzetlijst docenten per vak, NTI Curricula vitae docenten, NTI Functiebeschrijving hoofddocent, NTI Functiebeschrijving business-unitmanager, NTI Functiebeschrijving assistent opleidingscoördinator, NTI Functiebeschrijving afstudeer-/stageadviseur, NTI Organogram NTI Studiehandleiding SPD Bedrijfsadministratie, studiejaar 2006/2007, NTI Kwaliteitszorgstelsel, NTI Kwaliteitshandboek NIFA Stagewijzer SPD Bedrijfsadministratie, NGO/ENS Studiegids Hogeschool NTI Vergelijking resultaten evaluaties studenten 2005 en 2006, gekoppeld aan kwaliteitsdoelstellingen Aanpassingen kwaliteitshandboek NIFA Slagingspercentages SPD Bedrijfsadministratie, NTI Voortgangsrapport implementatie DLO, digitale leeromgeving
Pagina 30 van 40 NTI SPD def. (2) - juli 2007.doc
HBO SPD Hogeschool NTI © Certiked
Op 6 december 2006 zijn aanvullend tevens beoordeeld: • • • • • • • • • • • • • • • • • • • •
Overzicht training pro-actief benaderen van studenten door mentoren Mailing DLO aan SPD studenten Statistieken pro-actief benaderen van SPD studenten Modulewijzers van verschillende, in totaal 8 vakken Evaluatie STO SPD 2006 Frequently asked questions van SPD Screenshots productportfolio Screenshots website NTI SPD Screenshots opdracht in DLO Voorbeelden van activerende leeropdrachten Docentenlijst SPD per november 2006 Verslag ENS vergadering van november 2005 Examenroosters SPD (2006/2007) Screenshots StudentenNet + Screenshots StudentenNet + ‘uw mentor’ Periodiek contact tussen hoofddocent en mentor Quick wins Materiaal hoofddocent voor de docentenbijeenkomst Presentatie DLO Overzicht van e-mailverkeer op DLO tusssen docenten en studenten
Pagina 31 van 40 NTI SPD def. (2) - juli 2007.doc
HBO SPD Hogeschool NTI © Certiked
Bijlage 3: Domeinspecifiek referentiekader Voor het domeinspecifieke kader is gebruik gemaakt van een beroepsprofiel SPD Bedrijfsadministratie, als beschreven in dit rapport bij het onderwerp: doelstellingen opleiding. Dit profiel is vastgesteld door het bestuur van de Stichting Examenbureau NGO SPD Bedrijfsadministratie (ENS). Voor een complete weergave wordt verwezen naar de genoemde documenten. Hieronder wordt een beknopt overzicht van enkele kernpunten gegeven. De SPD-er bedrijfsadministratie vervult een sleutelfunctie binnen vrijwel iedere organisatie. De SPD-er voert de werkzaamheden op HBO niveau uit. Het verantwoordingsniveau van de SPD-er komt naar voren in de wijze waarop aan anderen duidelijk gemaakt wordt wat de achtergrond en motivatie zijn voor het beroepsmatig handelen. Zodra zich complexe situaties voordoen en de SPD-er niet kan terugvallen op standaard procedures zal de SPD-er in staat zijn nieuwe procedures te ontwikkelen dan wel bestaande procedures te combineren. In dergelijke situaties wordt doelmatig en flexibel gehandeld. De opleiding SPD Bedrijfsadministratie is er op gericht, dat de afgestudeerde van deze opleiding in korte tijd zelfstandig kan functioneren. De SPD-er is in staat zijn theoretisch kennis in zijn dagelijkse praktijk toe te passen. Na enige jaren ervaring te hebben opgedaan op middel management niveau kan de SPD-er bedrijfsadministratie zich verder ontwikkelen in financiële management functies door het volgen van post -HBO en/of Masteropleidingen. Om goed te kunnen functioneren in zijn beroepspraktijk beschikt de afgestudeerde SPD Bedrijfsadministratie over voldoende kennis, de adequate vaardigheden en een correcte beroepshouding. Kennis, vaardigheden en houding zijn geïntegreerd in de beroepsbeoefenaar. In de opleiding moet deze integratie dan ook herkenbaar zijn. Tijdens de opleiding wordt in de stage periode ervaring opgedaan op deze terreinen. Kennis Op financieel-economisch terrein en het bestuurlijk informatieverzorgend gebied moet de SPD-er over probleemsignalerende en probleemoplossende kennis beschikken die actueel en up-to-date is. Deze kennis is vooral geconcentreerd in de vakgebieden: Bedrijfsadministratie - inzicht in rekeningstelsels,budgettering, kostencalculaties en informatieverstrekking Bedrijfseconomie - inzicht op het gebied van bedrijfseconomische vraagstukken zoals investeringsanalyse, financieringsstructuur en vermogensbepaling. Bedrijfsrecht en belastingrecht – inzicht in het arbeidsrecht, sociaal recht en grondig inzicht in het Nederlands belastingstelsel. Bestuurlijke informatie voorziening – inzicht in de administratieve organisatie, interne controle en geautomatiseerde gegevensverwerking. De SPD-er moet tevens beschikken over kennis op vakgebieden die hier nauw op aansluiten, namelijk marketing en organisatie, bedrijfsstatistiek, algemene economie en externe verslaglegging. Van andere verwante disciplines moet de SPD-er over kennis beschikken in die mate, dat hij een verwijsfunctie kan vervullen en met deskundigen op die gebieden kan communiceren. Om zijn beroep goed te kunnen uitoefenen heeft de afgestudeerde kennis omtrent communicatie en communicatieprocessen en kent hij de gebruiksmogelijkheden van moderne ICT.
Pagina 32 van 40 NTI SPD def. (2) - juli 2007.doc
HBO SPD Hogeschool NTI © Certiked
Vaardigheden De SPD-er zal in de eerste jaren van zijn beroepspraktijk in samenwerking met meer ervaren managers doorgroeien tot een volledig zelfstandig functioneren. Op financieel-economisch terrein en het bestuurlijk informatieverzorgend gebied moet de SPD-er over de vaardigheid beschikken de genoemde kennis en inzicht op een professionele manier toe te passen in de praktijk. Hij heeft de vaardigheid om relevante gegevens te verzamelen, te interpreteren en zich hierover een oordeel te vormen. De afgestudeerde kan zijn argumenten goed verwoorden. Hij heeft vaardigheid in het opstellen van rapporten en rapportages, het maken van samenvattingen en het trekken van conclusies. Hij weet hoofd- en bijzaken te scheiden. De SPD-er is in staat om zowel zelfstandig als in samenwerking met anderen problemen op te lossen. Hij kan ondermeer kostencalculaties uitvoeren, financiële stukken opstellen (balans, winst- en verliesrekening, financieel-economische kengetallen, prestatie-indicatoren, kostenoverzichten, begrotingen, financiële managementrapportages e.d.) en die vervolgens op professionele wijze en met overtuigingskracht aan diverse groepen presenteren. De afgestudeerde weet zijn activiteiten goed te plannen en te organiseren. De afgestudeerde kan goed omgaan met kantoorautomatisering (tekstverwerker, spreadsheetsoftware, databasesoftware, boekhoudpakketten en ERP systemen). De afgestudeerde bezit de sociale vaardigheid om zowel autonoom als in teamverband goed te functioneren. Hij is zich voortdurend bewust van zijn omgeving. De SPD-er heeft veel contacten op alle niveaus in de organisatie en moet in staat zijn met verschillende doelgroepen in de organisatie te communiceren. De communicatie met buitenlandse organisaties en die met deskundigen uit andere disciplines behoren hier ook toe. Houding Van de SPD-er wordt verwacht dat deze voor het management een goede gesprekspartner en adviseur is op het gebied van de verstrekte financiële informatie. Om de relevante gegevens te kunnen verzamelen heeft hij een methodische aanpak en reflecterende manier van denken en handelen. De SPD-er heeft een kritische houding en kan tegelijkertijd goed communiceren met zijn directe omgeving. Hetzelfde geld voor de buitenlandse contacten. De afgestudeerde weet dat zijn persoonlijke presentatie een visitekaartje is voor de onderneming waarin hij werkt. De SPD-er beheerst de basisvaardigheden in sociale omgang.. De afgestudeerde is representatief, flexibel en bereid zich in te passen in de bedrijfscultuur. Daardoor is de SPD-er in staat leidinggevende functies te vervullen. De SPD-er is zich tevens bewust van de maatschappelijke relevantie van het uitoefenen van zijn beroep.
Pagina 33 van 40 NTI SPD def. (2) - juli 2007.doc
HBO SPD Hogeschool NTI © Certiked
Bijlage 4: Visitatieteam Ir René S. Kloosterman, teamleider Na zijn studie Technische Bedrijfskunde (TUE, 1991) heeft Kloosterman gewerkt voor het adviesbureau KPMG Consulting. Belangrijke aandachtsgebieden waren daarbij marktonderzoeken en het formuleren van strategische plannen. Na twee jaar heeft hij zich zelfstandig gevestigd en sindsdien grote projecten uitgevoerd in binnen- en buitenland (Rusland, Kazakhstan, Tsjechië, Curaçao), op het grensvlak van strategie, marktoriëntatie en managementsystemen. In Oekraïne en Kazakhstan betrokken geweest bij projecten in de agrarische en foodsector. Voorts: het opzetten van buitenlandse operations in opdracht van Rijnconsult en in opdracht van Barents Consulting (London). Sinds 1995 is hij werkzaam voor Certiked, sinds 2002 fulltime in de rol van directeur. Veel visitaties geleid, van voltijd bekostigd tot deeltijd aangewezen onderwijs. Drs R..R. van Aalst, extern deskundige Raoul van Aalst volgde de opleiding Bedrijfseconomie aan de RijksUniversiteit Groningen. Na afronding daarvan is hij werkzaam geweest in zowel controllersfuncties als adviesfuncties, onder andere voor Hewlett Packard, KPN en PricewaterhouseCoopers. Tot 2002 is hij mede-eigenaar geweest van het financieel detacheringsbedrijf 4U Control, dat zich toelegde op detacheren van personeel in administratieve functies teneinde administraties op te zetten, te verbeteren en jaarrekeningen samen te stellen. De heer Van Aalst was daarin zowel leidinggevend als mede-uitvoerend. Sinds 2002 vervult hij de functie van concerncontroller bij energiebedrijf NUON. Drs. W.J.J.C. Vercouteren RC, secretaris De heer Vercouteren heeft een aantal jaren in managementfuncties bij onderwijsinstellingen gewerkt. Sedert 1990 is hij zelfstandig gevestigd als adviseur en interimmanager. Hij richt zich op specifiek op het oplossen van vraagstukken van besturing en externe verantwoording, met name voor instellingen in het onderwijs. Hij treedt regelmatig op als secretaris bij visitaties door Certiked. Hij is daarnaast parttime docent aan Universiteit Nijenrode op het vakgebied van de bestuurlijke informatievoorziening. Bianca Dumay, studentlid Bianca studeert sinds 2000 Economie aan de Erasmus Universiteit. Thans zit zij in de afronding van de opleiding Master of Urban and Transport Management. Tevens vervult zij een studentassistentschap. Zij organiseerde het openingsdebat Nationale Logistiek Week 2006 met als thema: “China niet te stuiten, logistiek onderwijs moet zijn grenzen verleggen” en was voorzitter van studievereniging Transito.
Pagina 34 van 40 NTI SPD def. (2) - juli 2007.doc
HBO SPD Hogeschool NTI © Certiked
Bijlage 5: Onafhankelijkheidsverklaringen
Pagina 35 van 40 NTI SPD def. (2) - juli 2007.doc
HBO SPD Hogeschool NTI © Certiked
Appendix 1: Bevindingen Op verzoek van de NVAO heeft Certiked VBI nadere informatie van de hogeschool NTI opgevraagd en beoordeeld. De resultaten hiervan zijn hieronder weergegeven.
2.6 Duur De opleiding voldoet aan de formele eisen met betrekking tot de omvang van het curriculum: 240 studiepunten. Bevindingen: Het visitatieteam heeft op grond van de gevoerde gesprekken en de bestudering van de verstrekte informatie het navolgende kunnen vaststellen: • •
• •
•
Het aantal studiepunten in ECTS van de opleiding bedraagt 240 EC’s. De propedeutische fase telt 60 EC’s, terwijl de hoofdfase een omvang van 180 EC’s heeft. De overgrote meerderheid van de studenten (meer dan 90% van hen) in zowel het afstandsonderwijs als het contactonderwijs hebben een werkkring. Voor ongeveer 70% ligt deze werkkring op financieeleconomisch en administratief gebied, dat wil zeggen op het vakgebied van de opleiding. Voor deze studenten geldt de werking van het zogenoemde ‘concurrency’-beginsel. Dat beginsel zegt dat deze studenten met minder studie-uren toe kunnen dan voltijdstudenten, omdat de eerstgenoemden een werkplek op het vakgebied van de studie hebben en aldus een belangrijk deel van hun kennis en inzicht in hun werk kunnen opdoen en kunnen toepassen. De studenten in het contactonderwijs besteden gemiddeld 15 uur per week aan de studie. Deze uren behelzen zowel de uren contactonderwijs als de uren zelfstudie. Dergelijke tijdsbestedingen zijn naar de ervaring van het visitatieteam vaker voorkomend in het deeltijd volwassenen-contactonderwijs. Van de studenten die het afstandsonderwijs volgen, studeert tussen de 60% en 70% meer dan 4 uur per week; ongeveer 40 % van de studenten studeert tussen de 5 en 12 uur per week, ruim 20% studeert meer dan 12 uur per week. Deze gegevens zijn ontleend aan de enquêtes die de opleiding elk jaar onder de studenten houdt. Deze cijfers dienen in het licht gezien te worden van het gegeven dat SPD studenten vaak vele jaren benutten om hun studie te voltooien en een beperkt aantal modules (1 à 2) per examenperiode volgen. Studenten die kunnen aantonen dat zij een relevante werkplek hebben, kunnen vrijstelling van de stage verkrijgen. Daardoor kunnen ze de studieduur van de opleiding bekorten.
Beoordeling door het Certiked visitatieteam: Aan de formele eis van de nominale studieduur van 240 EC’s is voldaan. Het aantal uren dat de studenten aan de studie besteden, verschilt per individu. Doordat de studenten bijna altijd een relevante werkkring hebben, kunnen zij met minder studie-uren volstaan. Het visitatieteam beoordeelt op grond van deze bevindingen de duur van de studie als zijnde voldoende.
Pagina 36 van 40 NTI SPD def. (2) - juli 2007.doc
HBO SPD Hogeschool NTI © Certiked
2.7 Afstemming tussen vormgeving en inhoud Het didactisch concept is in lijn met de doelstellingen. De werkvormen sluiten aan bij het didactisch concept. Bevindingen: Het visitatieteam heeft op grond van de gevoerde gesprekken en de bestudering van de verstrekte informatie het navolgende kunnen vaststellen: •
•
•
•
•
De opleiding hanteert voor het afstandsonderwijs het didactische concept van blended learning. Dit didactisch concept houdt in dat studenten de studie in hun eigen tempo en plaats- en tijdonafhankelijk kunnen volgen. Daartoe bestaat blended learning uit een aantal verschillende werkvormen en leervormen. Deze sluiten aan bij de aard en de inhoud van de leerdoelen, zoals opgenomen in de Onderwijs- en examenregeling SPD Bedrijfsadministratie. De werk- en leervormen die bij blended learning horen zijn zelfstudie, contactmomenten, e-learning en een praktijkcomponent (stage). Bij zelfstudie gaat het erom dat de studenten zelfstandig, in eigen tijd de leerstof doornemen. Bij de contactmomenten verzorgt de opleiding praktijktrainingen voor de studenten. Met e-learning biedt de opleiding de mogelijkheden voor studenten om met name via de Digitale Leeromgeving (DLO) het onderwijs te volgen en feedback te krijgen. De opleiding streeft naar een optimale combinatie van deze leervormen en werkvormen. Zelfstudie is het door de studenten op eigen plaats en tijd bestuderen van de verplichte studieboeken. De opleiding bevordert zelfstudie met name door het ter beschikking stellen van modulewijzers. Deze modulewijzers geven de studenten inzicht in de opbouw, de volgorde, de inhoud en de uitwerking van de modulen van de opleiding. Door middel van de modulewijzers leidt de opleiding de studenten door de leerstof heen, vergroot hun begrip en biedt hen handreikingen voor het effectief bestuderen van de voorschreven literatuur. Naast de modulewijzers biedt de opleiding aan de studenten activerende leeropdrachten aan. Deze bieden de studenten de mogelijkheid hun kennis en inzicht te toetsen aan de hand van casussen. Het aantal activerende leeropdrachten is nog beperkt. Hogeschool NTI wacht met het uitbreiden daarvan totdat het curriculum van de SPD opleidingen in Nederland competentiegericht zal zijn ingericht. Dat is gepland voor 1 januari 2008. De activerende leeropdrachten komen vooral tot hun recht in een competentiegericht curriculum. Bij de verplichte startdag en bij de module Practicum Communicatieve en sociale vaardigheden krijgen studenten contactonderwijs van praktijkdocenten. Bij het Practicum is mondelinge taalvaardigheid een wezenlijk element. De opleiding biedt deze onderdelen conform haar didactisch concept aan via vaardigheidstrainingen.. E-learning hangt voor een belangrijk deel af van het gebruik van de digitale leeromgeving, DLO. De DLO verschaft de studenten de mogelijkheid met de docenten en met hun medestudenten interactief over de leerstof van gedachten wisselen en zich deze eigen maken. Door middel van de DLO kunnen de studenten hun huiswerk digitaal insturen en vragen stellen aan docenten, medestudenten en de mentor. De docenten kijken het huiswerk na en geven hun reactie aan de studenten. Ook beantwoorden zij de vragen. De DLO maakt contact tussen studenten onderling mogelijk, waardoor de studenten ook elkaar kunnen helpen. De opleiding ziet in de DLO een belangrijk middel om de studieactiviteiten van studenten en docenten te volgen om eventueel de studenten tot meer activiteit aan te sporen of de docenten te vragen direct op de vragen van de studenten te reageren alsmede de kwaliteit van de feedback van de docent te monitoren.
Pagina 37 van 40 NTI SPD def. (2) - juli 2007.doc
HBO SPD Hogeschool NTI © Certiked
•
•
Bij NIFA bestaat het didactisch concept uit de toepassing van contactonderwijs. Het onderwijs bestaat uit het bespreken (in de lessen) van de leerstof, het beantwoorden van de vragen van studenten en het behandelen van de huiswerkopgaven. Zo biedt de opleiding aan de studenten de gelegenheid actief op de huiswerkopgaven in te gaan, daarover vragen te stellen en daarvan zo veel mogelijk te leren. Ook stimuleert NIFA de gedachtewisseling van de studenten onderling tijdens de lessen, dit eveneens om het leereffect te optimaliseren. De docenten van NIFA stellen het huiswerkschema op en treden zo op als coach en stimulator van de studenten. In de lessen bespreken de docenten ook extra opgaven om de voortgang van de student te kunnen peilen.
Beoordeling door het Certiked visitatieteam: Het visitatieteam heeft gezien dat de opleiding een helder didactisch concept heeft opgesteld en heeft dat ook daadwerkelijk ingevuld. Het visitatieteam heeft vastgesteld dat de opleiding verschillende leervormen en werkvormen aan de studenten ter beschikking stelt. Deze vormen zijn afgeleid van het didactisch concept en maken het mogelijk voor de studenten om zich de leerstof eigen te maken naar eigen tempo en op een tijden plaatsonafhankelijke wijze. Met name de DLO en de modulewijzers zijn belangrijke instrumenten om invulling aan het didactisch concept van de opleiding te geven. Het visitatieteam heeft vastgesteld dat deze instrumenten ‘in place’ zijn. Het visitatieteam beoordeelt op grond van de bevindingen de afstemming tussen vorm en inhoud van het onderwijs als voldoende.
Pagina 38 van 40 NTI SPD def. (2) - juli 2007.doc
HBO SPD Hogeschool NTI © Certiked
Appendix 2: Beoordeelde documenten • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • •
Zelfevaluatie SPD Bedrijfsadministratie, NTI Hogeschool, juli 2006 Visie en missie, NTI Naar blended learning en competentiegericht opleiden, Opleidingsconcept NTI, maart 2006 (concept) Beroepsprofiel SPD Bedrijfsadministratie, maart 2005 Samenstelling landelijke beroepenveldcommissie SPD Bedrijfsadministratie Notulen van de landelijke beroepenveldcommissie SPD Bedrijfsadministratie Samenstelling beroepenveldcommissie SPD Bedrijfsadministratie, NTI Notulen beroepenveldcommissie SPD Bedrijfsadministratie, NTI NTI beroepsprofiel HBO SPD Bedrijfsadministratie, NTI, mei 2006 (concept) Rapportage aangaande de eisen voor accreditatie inzake de opleiding HBO SPD Bedrijfsadministratie Onderwijs- en examenregeling SPD Bedrijfsadministratie Evaluatieresultaten studenten, 2005, NTI Literatuurlijst SPD Bedrijfsadministratie, NTI Evaluatieresultaten studenten, 2006, NTI Lesplanner HBO Bestuurlijke informatievoorziening 2, NTI Modulewijzer Bestuurlijke informatievoorziening, NTI Eigen examens van NTI voor propedeuse SPD Bedrijfsadministratie Rapport vergelijkende oordelen studenten van hogescholen, Choice, september 2005 Enquête studentenpanel SPD Bedrijfsadministratie, juli 2006, NTI Draaiboek startdag MBO/HBO, NTI Vormgeving NTI afstandsonderwijs Standaardlijst vrijstellingen SPD Bedrijfsadministratie, NGO/ENS Studiebelasting SPD-studenten Functiebeschrijving docent NIFA Profiel studenten SPD Bedrijfsadministratie, NTI Functiebeschrijving mentor, NTI Functiebeschrijving docent afstandsonderwijs, NTI Inzetlijst docenten per vak, NTI Curricula vitae docenten, NTI Functiebeschrijving hoofddocent, NTI Functiebeschrijving business-unitmanager, NTI Functiebeschrijving assistent opleidingscoördinator, NTI Functiebeschrijving afstudeer-/stageadviseur, NTI Organogram NTI Studiehandleiding SPD Bedrijfsadministratie, studiejaar 2006/2007, NTI Kwaliteitszorgstelsel, NTI Kwaliteitshandboek NIFA Stagewijzer SPD Bedrijfsadministratie, NGO/ENS Studiegids Hogeschool NTI Vergelijking resultaten evaluaties studenten 2005 en 2006, gekoppeld aan kwaliteitsdoelstellingen Aanpassingen kwaliteitshandboek NIFA Slagingspercentages SPD Bedrijfsadministratie, NTI Voortgangsrapport implementatie DLO, digitale leeromgeving Overzicht training pro-actief benaderen van studenten door mentoren Mailing DLO aan SPD studenten Statistieken pro-actief benaderen van SPD studenten
Pagina 39 van 40 NTI SPD def. (2) - juli 2007.doc
HBO SPD Hogeschool NTI © Certiked
• • • • • • • • • • • • • • • • •
Modulewijzers van verschillende, in totaal acht vakken Evaluatie STO SPD 2006 Frequently asked questions van SPD Screenshots productportfolio Screenshots website NTI SPD Screenshots opdracht in DLO Voorbeelden van activerende leeropdrachten Docentenlijst SPD per november 2006 Verslag ENS vergadering van november 2005 Examenroosters SPD (2006/2007) Screenshots StudentenNet + Screenshots StudentenNet + ‘uw mentor’ Periodiek contact tussen hoofddocent en mentor Quick wins Materiaal hoofddocent voor de docentenbijeenkomst Presentatie DLO Overzicht van e-mailverkeer op DLO tussen docenten en studenten
Pagina 40 van 40 NTI SPD def. (2) - juli 2007.doc