Onderzoeksrapport Skatesor
Onderzoeksrapport Skatesor Bijlagen (low)budget evaluatiemethode voor Schaatsers
Sander Bloem
5-7-2010
Pagina 1
Onderzoeksrapport Skatesor
Inhoud Bijlagen .................................................................................................................................................... 3 Bijlage 1
Operationalisatieschema................................................................................................. 3
Bijlage 2
Mindmap unten interviews / deskresearch .................................................................... 4
Bijlage 3
Interviews ........................................................................................................................ 5
3a1 - (oriënterend) interview schaatscoach Martin ten Hove ........................................................ 5 3a2 - 2e interview schaatscoach Martin ten Hove ......................................................................... 6 3b1 - discussie schaatsers................................................................................................................ 8 3b2 - discussie schaatsers.............................................................................................................. 13 3c1 - interview experts (Dennis Vredeveld) .................................................................................. 16 3c2 - interview Mevrouw Benjaminse........................................................................................... 17 Bijlage 4
Persona’s ....................................................................................................................... 19
Bijlage 5
Tien heuristieken van Jacob Nielsen. ............................................................................ 20
Pagina 2
Onderzoeksrapport Skatesor
Bijlagen Bijlage 1
Operationalisatieschema
Operationalisatieschema Begrip
Dimensie
-
Positie Coördinaten (x,y,z)
-
Snelheid (kilometers per uur)
-
Tijd (seconden / minuten)
-
Functinaliteit (komt software overeen met de wensen/eisen doelgroep )
-
Bruikbaarheid (usability, understandability, learnability, operability)
Fysieke eigenschappen
-
(Deel) lichaam beweging (graden)
Datacommunicatie
-
Verzending gegevens (type signaal)
Behoeften
- Schaatsers (positie - / bevestiging sensoren) - Schaatscoaches (visualisatie 3D-model)
Foutgevoeligheid
-
Navigeren baan
Leerbaarheid (gebruiksvriendelijkheid interface / gebruikscenario)
Innovatief product om schaatsprestaties te verbeteren
Indicatoren
-
Visueel systeem (lettertype, kleurstelling tekst en achergrond Indeling interface (groepeer functie, niet te volgeprop)
Pagina 3
Onderzoeksrapport Skatesor
Bijlage 2
Mindmap unten interviews / deskresearch
Pagina 4
Onderzoeksrapport Skatesor Bijlage 3
Interviews
3a1 - (oriënterend) interview schaatscoach Martin ten Hove Nr.
Vraag
Antwoord
1
Maakt u al gebruik van technische middelen om de techniek van schaatsers te verbeteren. Zo ja welke?
Momenteel wordt alles vastgelegd met behulp van filmopnamen en foto’s Die vervolgens na de wedstrijd geanalyseerd worden.
2
Wat is voor een schaatser van essentieel belang aangaande de houding en beweging van de lichaamsdelen?
De schaatszit is een belangrijke houding (zie hiervoor het boek van Henk Gemser.)
3
Hoe meet u de snelheid van schaatsers op meerdere plekken van de baan of kijkt u nu alleen na de technieken?
Momenteel wordt er alleen gekeken na de techniek, we kunnen de snelheid niet meten op willekeurige posities van de ijsbaan. Dit vinden we erg jammer omdat nu niet te zien is waar iemand tijd dan wel snelheid verliest.
4
Op wat voor wijze wordt de snelheid nu gemeten en waar gaat u voorkeur na uit?
Momenteel kan alleen de gemiddelde snelheid berekend worden. Dit doen we met behulp van de (rit)afstand en rondetijd. Als deze 2 factoren bekend zijn kan de gemiddelde snelheid berekend worden.
Hoe wordt er naar de juiste houding van schaatsers gekeken en zijn hiervoor bepaalde richtlijnen? (bijvoorbeeld de hoeken waarin de schaatser de bocht neemt en de hoek van de benen tijdens het schaatsen).
De schaatscoaches bevinden zich meestal net voor de bocht zodat we de schaatsers kunnen zien op het rechte stuk maar natuurlijk ook op het moment wanneer ze de bocht induiken. (aanvallen).
De positie van de schaatser op de baan is van essentieel belang kan u hier op een toelichting geven?
De positie / houding van de schaatser is van belang omdat het van essentieel belang is hoe de schaatser bijvoorbeeld de bocht aansnijdt en de bocht uit komt. Gebeur dit op de juiste wijze zal er veel tijdswinst geboekt worden en zal er met een hogere snelheid door de bocht kunnen worden gereden.
Wilt u de snelheid en positie direct op de baan zien of is het goed als deze waarden eerst worden opgeslagen en later kunnen worden terug gekeken (ge-upload worden naar een computer)
Het liefst wil ik dat de snelheid en positie en de bewegingen van de schaatser live uitgelezen kunnen worden. Als een schaatser dan op een bepaald punt erg veel snelheid verliest kan ik hem bij me roepen en direct laten zien wat de oorzaak is, zodat hij er tijdens de training per direct aan kan gaan werken. Natuurlijk wil ik de gegevens ook kunnen opslaan dat deze ook later bekeken kunnen worden.
Indien er een live - verbinding tussen de schaatser en de computer moet worden onderhouden zijn er dan regels met betrekking tot het signaal. (Radiofrequentie, Bluetooth etc. etc.)
Dit zal ik na moeten vragen bij de directie van de schaatsbaan. Hierover zul je zo spoedig mogelijk wat te horen krijgen.
5
6
7
8
Pagina 5
Onderzoeksrapport Skatesor
3a2 - 2e interview schaatscoach Martin ten Hove Nr.
Vraag
1
Wat zijn de typische kenmerken die u vind passen bij een schaatscoach?
Antwoord De schaatscoach heeft over het algemeen de volgende kenmerken: -
2
3
4
Dragen de schaatssport een warmhart toe. (liefhebbers) Geven alles om hun schaatsers een zo hoog mogelijk niveau te laten behalen Zijn in veel gevallen in hun jeugd jaren zelf schaatser geweest of schaatsen zelf ook nog steeds. Zijn geïnteresseerd in nieuwe technieken om schaatsprestaties te verbeteren. (betrokken om het schaatsen op een hoger niveau te brengen)
In een eerder interview gaf u aan dat het van belang is dat onder andere de rondetijden, positie op de baan en de bewegingen van schaatsers van belang zijn. Als deze in een interface (applicatie) gezet worden, moeten er dan ook verbanden gelegd kunnen worden?
Ja, we willen graag de volgende verbanden zien:
Zijn er nog meer aspecten die u graag wilt terugzien in de interface?
Ik wil graag dat de interface (software) op een laptop kan draaien en dat de grafische weergave er strak uit ziet. Onder straks versta ik dat de software eenvoudig van opzet moet zijn en er niet te veel poespas om heen moet zitten (onnodige functies). Voor de rest wil ik ook dat de data die verkregen wordt netjes opgeslagen wordt zodat op een later tijdstip terugkijken ook tot één van de opties behoort. Zodat schaatsers ook kunnen zien wat de vorderingen zijn.
Zijn er nog meer wensen / eisen die u aan het product stelt, naast dat dit lowbudget moet zijn?
Het uiteindelijke product moet natuurlijk veilig zijn. Denk er aan dat een schaatser hard kan vallen en vervolgens de boarding in vliegt hierbij moet dus rekening gehouden worden dat de schaatser zich niet bezeerd aan de sensoren die hij draagt.
-
-
-
Verband tussen lichaamsbeweging en positie op de baan zodat er nauwkeurig gekeken kan worden welke beweging er gemaakt wordt. Verband tussen versnelling/ snelheid en positie op de baan zodat het duidelijk wordt waar de snelheid hoog is en waar de snelheid langzamer / laag is. We willen ook kunnen zien hoe dicht iemand bij de “steentjes” langs schaatst en hoe deze de bochten aansnijdt. De meest ideale bocht wordt gereden van buiten naar binnen toe en vervolgens weer na buiten.
Bij het meten van de snelheid over de baan willen we deze gedurende het terugkijken ook kunnen stil zetten om te laten zien wat er niet goed gaat en dat er op een bepaald punt echt tijd / snelheid verloren gaat. Het mooiste is: een “schuifbalkje”, zodat we precies het juiste moment kunnen zoeken wat we bedoelen.
Pagina 6
Onderzoeksrapport Skatesor
5
Is er ook netstroom (230 V) aanwezig in het midden of rond om bij de schaatsbaan? Zo niet wat zijn de mogelijkheden?
Er zijn in het midden en rond om de schaatsbaan voldoende punten waar 230 volt te verkrijgen is. Wel willen wel dat het systeem door accu’s gevoed kan worden en dat het niet te veel werk is om op te zetten. (insteltijd)
Indien het systeem gevoed moet worden door accu’s, hoelang wilt u dat dit systeem blijft functioneren (minimale tijd) zonder dat deze opnieuw opgeladen moet worden.
Van het systeem wordt verwacht dat het plus minus 2 uur werkt op accu. Dit omdat de training bijna nooit langer als een uur duurt.
7
Zijn er nog andere punten die van essentieel belang zijn om tot een goed eindproduct te komen?
Ja, het uiteindelijke systeem (technisch) dient eenvoudig en gebruikvriendelijk te zijn. We verwachten wel dat jullie naast het uiteindelijke doel ook met een low budget toepassing komen. Met als indicatoren:de snelheid (kilometers / uur),tijd (seconden) en positie op de baan. Hiermee bedoelen we dat we graag willen zien hoe hard iemand op een bepaalde plek van de baan schaatst / hoe lang deze er over doet en hoe iemand de bocht aansnijdt en vervolgens weer uitrijdt. Hierin zal de baan dus in acht verschillende secties moeten worden opgebouwd.
8
Hoeveel personen wilt u tegelijk kunnen observeren?
Het observeren en vervolgens analyseren gebeurd nooit tegelijk. Dit omdat het al snel onoverzichtelijk wordt. Het mooiste is dus als we aan de hand van het programma 1 schaatser kunnen observeren en in het meest uiterste geval hooguit 2. Dit omdat de sport op zo´n hoge snelheid beoefend wordt dat je alleen maar 1 persoon tegelijkertijd kan analyseren.
6
Pagina 7
Onderzoeksrapport Skatesor
3b1 - discussie schaatsers Nr. 1
Punt Schaatssport een geweldige sport, wat betekent deze sport voor jullie?
Antwoord (MR) De sport betekent veel voor ons, velen zijn in de vroege jeugd al begonnen met schaatsen. De schaatssport is zo mooi omdat het een combinatie is van kracht uithoudingsvermogen en techniek. (MW) Klopt, Iedereen schaats met als hoofddoel de snelste te kunnen zijn. Maar ook om ervaringen met andere schaatsers te kunnen delen.
2
Hoe zien jullie elkaar (als concurrent of….)?
(MW) We zien elkaar tijdens trainingen als een team hierbij helpen we elkaar onze prestaties te verbeteren. Maar zodra er een wedstrijd plaats vindt zijn we elkaars directe concurrenten. (MR) Ja, de schaatssport kan gezien worden als teamsport tijdens training en individuele sport tijdens wedstrijden. Tijdens trainingen schaats je vaak ook in groepsverband zodat je kunt zien hoe de schaatsers die zich voor je bevinden schaatsen. Dit levert een goede bedrage aan het efficiënt sneller schaatsen. Je leert dus als schaatser ook erg veel van andere teamleden.
(doorvragen) Loop je dan geen risico dat je elkaars sterkten en zwakten kent en hiervan gebruik kunt maken tijdens een wedstrijd ?
(MW) Dat risico is een feit, natuurlijk ken je als trainingsmaten elkaars sterke en zwakke punten. Maar dit kan je ook als voordeel zien: op het moment dat je een wedstrijd rijdt, met name de langere afstanden, bijvoorbeeld de 5 - of 10 km kan je elkaar ondersteuning bieden. (MR) Ja, de tactiek is ook dat je gebruik maakt van je tegenstander. Als je dit niet doet is het erg zwaar bij met name de langere afstanden. Je bent je concurrentes hulp dan echt nodig. In veel gevallen is het ook zo dat als je een slechte directe tegenstander hebt je zelf ook veel minder hard rijdt. Het is gewoon iets mentaals waar je dan tegen kunt vechten. (MW) Ja, als je vermoeid raakt is het echt een metaal duwtje in de rug door te zeggen ik haal je nog wel in wacht maar. Het drijft je veel meer tot het uiterst.
3
Wat zijn jullie verwachtingen ten aanzien van de evaluatiemethode? (om uiteindelijk tot hogere prestatie te kunnen laten komen. )
(MR) Ja dat is een goede vraag, wat denk jij Mark? (MW) We verwachten een systeem die op eenvoudige wijze onze lichaamsbeweging, snelheid op de baan en positie kan meten. Waarvan ik ook weet dat het de opdracht was richting CENSI.
Pagina 8
Onderzoeksrapport Skatesor
(doorvragen) Ja dat is wat jullie verwachten. Maar hoe zien jullie het totaalplaatje voor je op het moment dat het product er is.
(MW) Oké nu snap ik de insteek. We willen graag een systeem die onze lichaamsbeweging snelheid en positie op de baan meet. Zodat we nadien met onze schaatscoach deze beelden kunnen evalueren. Hierbij draait het er voor ons natuurlijk om wat gaat er goed en waar laten we steekjes liggen. We willen eigenlijk gewoon de bevestiging. (MR) Wat mij ook een leuk idee lijkt, wat in ieder geval erg mooi voor ons zal zijn dat de informatie direct aangeboden kan worden op het intranet. Zodat we deze beelden ook thuis kunnen bekijken en dat de coach ook kan aangeven wat van essentieel belang is om even naar te kijken / op te letten tijdens het terugkijken. (MW) Ja wat we dan niet moeten vergeten is dat die data ook beveiligd moet worden! Dus dat het alleen voor ons (ons team) toegankelijk is zodat andere verenigingen/ concurrenten niet kunnen zien waar onze zwakke plekken liggen.
4
Zijn er bepaalde eisen / wensen waaraan het product moet voldoen?
(MW) Zoals we net al aangaven dat de verkregen informatie ook thuis nogmaals nagekeken kan worden. (MR) Klopt, Maar ook veiligheid staat hoog in het vaandel omdat er bij het schaatsen hoge snelheden worden gehaald moet er natuurlijk wel voor gezorgd worden als iemand valt hij zich niet kan bezeren aan de sensoren. (MW) Ja, en ik denk dat wij als schaatsers ook zo min mogelijk last willen hebben van de sensoren die op ons lichaam geplaatst worden. De positie is dus ook heel erg belangrijk!!
5
Er zijn diverse methoden om sensoren te bevestigen. Waar gaat jullie voorkeur naar uit ?
(doorvragen) Maar waarom nou juist bandjes die verstelbaar zijn in maat en waarom niet een andere bevestigingsmethode?
(MW) Het mooiste is als de sensoren aan de hand van een soort van bandjes bevestigd worden die je om je lijf heen bindt. Denk hierbij aan het principe van een hartslagmeter die vaak om je lichaam wordt gedragen aan de hand van een band op de hoogte van je borst. (MR) Precies!, zo’n zelfde principe willen wij ook voor de sensoren als dat mogelijk is. (MR) Omdat plakkers problemen kunnen veroorzaken, ik ben bang als ik ga transpireren of ze per ongeluk aantikt de sensor loslaat of in
Pagina 9
Onderzoeksrapport Skatesor het ergste geval op het ijs terecht komt, met de kans dat een andere schaatser of ik door de sensor ten val kom. (MW) Ja klopt! Echter bij elastiek gaat de rek op een gegeven moment er wel uit. Of het moet al een elastiek zijn die je kan afstellen naarmate de rek er uit gaat. Bijvoorbeeld door met een “klipje” het elastiek te verstellen. Dat zal ideaal zijn, en zal het altijd goed om het lichaamdeel sluiten. (MR) Ja, of een soort van gespjes die je kan aansnoeren dat zal ook nog een goede optie zijn. Er moet natuurlijk niet vergeten worden dat het toegepast moet kunnen worden op alle schaatser. van het postuur en de plaats waar de sensoren bevestigd worden is ook belangrijk.
6
Op welke plekken zouden jullie beslist geen sensoren willen hebben of zeggen jullie op die plek ervaren wij het als irritant ?
(MW) Als we kijken naar de grote van dat kastje van Sun.. die jullie net hebben laten zien kan die het beste op de op de buik of op borsthoogte gepositioneerd worden. Dit i.v.m. de wijze hoe de meeste schaatsers vallen. De meeste schaatsers vallen in de bocht dit houdt in dat ze op hun zij terecht zullen komen en in veel gevallen zal hij / zij vervolgens na de rug toe draaien en vervolgens de boarding invliegen. (MR) Ja en dit houdt in dat de buik / borst hoogte in veel gevallen het ijs en boarding niet raken , voor ons de ideale plek om in ieder geval de Sun-Spot te positioneren.
7
8
Wat als jullie bijvoorbeeld de kniehoek willen meten: dan dient er een sensor in de buurt van de knie geplaatst te worden. Dit kan als minder prettig ervaren worden. Hebben jullie hier een idee bij hoe dit het beste gerealiseerd kan worden.
(MR) Ja, we kunnen ons best voorstellen dat er op bepaalde minder handige plekken (waar ook op gevallen kan worden) een sensor bevestigd moeten worden omdat anders bepaalde lichaamshoudingen niet gemeten kunnen worden.
Hebben jullie ervaring met het dragen van sensoren / meetsystemen tijdens het schaatsen, zo ja welke?
(MW) Nee wij hebben zelf geen ervaring met het dragen van sensoren. Het Duitse team maakt wel gebruik van een systeem dat de rondetijden registreert dit hebben ze bevestigd op de rug m.b.v. een vestje. Wat naar ons idee geen verstandige plek is om dit soort apparatuur te bevestigen omdat 9 van de 10 keer gevallen wordt op de zij en dan naar de rug gedraaid wordt.
(MW) Inderdaad , dan geef ik het advies deze sensoren zo veilig mogelijk te maken. Als de schaatser valt de veiligheid is gewaarborgd.
Pagina 10
Onderzoeksrapport Skatesor (MR) Klopt want de meest kwetsbare ledematen zoals gezicht etc., bevinden zich aan de voorkant van het lichaam wat ook maar goed is ook. Het gekke is gewoon een schaatser valt bijna nooit voor over.
9
Hebben jullie misschien enig idee hoe we het systeem uiteindelijk kunnen beveiligen tegen een val? (met als aandachtspunten: plaats, bevestigingmethode, bescherm middel zowel voor schaatser als de sensor, etc.)?
(MR) Zoals we al aangaven is de wijze en plaats van bevestiging van groot belang. Daarnaast zal er eventueel om de harde sensoren een soort van “rubber”of ander verzachtend en klap opvangend materiaal geplaatst kunnen worden. Zodat schaatser en sensor er na een “crash”goed van af komen. (MW) Ja, maar het meest belangrijke is natuurlijk hoe de schaatser er van af komt! Ik vind materiaal schade minder belangrijk als schade aan een mens.
10
Hoe zien jullie de interactie (communicatie) tussen coach / schaatser en het evaluatiesysteem?
(MR) We zien de interactie als volgt: De schaatscoach roept ons vaak halverwege de training bij zich om ons te voorzien van commentaar waar we op moeten letten. Het is dan belangrijks dat het systeem stil gezet kan worden en hervat kan worden. We willen nadien ook nogmaals voorzien kunnen worden van feedback of we deze aanwijzingen correct opgevolgd hebben aan de hand van de meetgegevens. (MW) Ja en natuurlijk willen we zoals eerder aangegeven de gegevens ook thuis terugzien,met het bijgeleverde commentaar van de coach!
11
Wat voor gevoel zal het jullie uiteindelijk geven als jullie met dit systeem gaan trainen?
(MW) Het zal mij een ge rustellend gevoel geven. Want vaak voelen het direct wanneer een bocht niet helemaal lekker loopt, maar we willen graag de bevestiging dat hij inderdaad beter had gekund. We kunnen dan zien waar het precies aan gelegen heeft. Dit zelfde geld dan ook voor een bocht die naar ons idee ideaal gereden wordt, dan willen we ook kunnen zien of dit daadwerkelijk het geval is. (MR) Inderdaad, wat ook erg belangrijk is dat we naarmate we het systeem langer gebruiken de oude gegevens ook met de nieuw verkregen meetgegevens kunnen vergelijken zodat we kunnen zien of er echt vorderingen zijn aangaande de techniek.
Pagina 11
Onderzoeksrapport Skatesor
12
Zal er met de data die het systeem registreert (snelheid, positie op de baan en lichaamsbeweging) er in de toekomst harder geschaatst worden? Zo, ja of nee, waarom?
(MR) Ja zeker, want met de meetgegevens kunnen we zien waar er verbeteringen moet plaatsvinden . We kunnen zo effectiever trainen om deze foutjes nooit meer te maken en we kunnen ook zien wat er wel goed gaat zodat we deze lijn ook aan kunnen houden. (MW) Ik vind het een goed idee, maar ik twijfel er nog een beetje aan: dat het allemaal gerealiseerd kan worden . Dat het daadwerkelijk gemeten kan worden en de schaatsers van de sensoren geen last van ondervinden. Zijn de huidige technieken al zo ver door ontwikkeld.
13
Zijn er nog andere punten die jullie van essentieel belang vinden ten aanzien van het dragen van de sensoren of de informatie die verkregen gaat worden aan de hand van metingen?
(MR) Ja misschien is het in de toekomst ook leuk dat er in de uiteindelijke interface echte videobeelden (aan hand van camera) kunnen komen dat je echt een totaal overzicht van de gehele baan hebt (televisie) zodat je de echte persoon ziet rijden. (MW) Ja maar dit zal denk ik wel erg moeilijk zijn omdat videobeelden dan gekoppeld moeten worden aan de verkregen data. Het moet vervolgens ook nog synchroon lopen. Dit is dan ook een idee als het systeem zoals wij hem eerder geschetst hadden al werkt. (toekomst). (MR) Inderdaad richten jullie je eerst maar op de huidige vraag.
Pagina 12
Onderzoeksrapport Skatesor
3b2 - discussie schaatsers Nr. 1
Punt Schaatssport een geweldige sport, wat betekent deze sport voor jullie?
Antwoord (LD) Schaatsen betekent veel voor mij omdat ik schaatsen zie als topsport maar ook als ontspanning. Ik geniet er van op het moment dat ik goede rondetijden rij en wedstrijden win. Ik zie het ook als een methode om weer lekker tot me zelf te komen. (JB) Ik zie schaatsen echt als topsport. Bij mij draait het echt om de hoge snelheiden die gehaald kunnen worden. Schaatsen is voor mij ook wel een stuk ontspanning en dat ik na een inspanning lekker kan ontladen. Het leukste is natuurlijk om de snelste te zijn tijdens wedstrijden. Maar het meest belangrijke vind ik het plezier wat ik beleef tijdens het uitvoeren van deze sport.
2
Hoe zien jullie elkaar (als concurrent of….)?
(JB) Ik zie ons als teammaatjes dit omdat we elkaar helpen tijdens trainingen, We helpen elkaar beter te worden zeg maar. (LD) Ja, Ik zie ons helemaal niet als concurrenten dit omdat het tijdens wedstrijden ook op geslacht ingedeeld word “ mannen tegen de mannen”, “vrouwen tegen vrouwen”.
3
Wat zijn jullie verwachtingen ten aanzien van de evaluatiemethode?
(LD) Tja mijn verwachting …. Ik verwacht dat het systeem de schaatser dusdanige ondersteuning bied dat ik samen met mijn coach gemakkelijker mijn persoonlijke fouten kan vinden. Ik wil erg graag weten waar ik precies versnel / vertraag tijdens mijn ronden en wat mijn snelheden zijn op de baan. (JB) Ja precies en dat het systeem je lichaamsbeweging weergeeft zodat je verkeerde lichaamsbewegingen kan corrigeren
4
Zijn er bepaalde eisen / wensen waaraan het product moet voldoen?
(LD) Het product zelf moet gemakkelijk te gebruiken zijn voor de schaatscoach Maar omdat er ook sensoren op schaatser geplaatst moeten worden neem ik aan dat dit wel veilig is dat we van de bevestiging geen hinder ondervinden. (JB) Ik vind veiligheid ook belangrijk voor de schaatser. Als een schaatser valt , hij zich niet verwond aan de draden doordat hij hier bijvoorbeeld verstrikt in raakt of een schok krijgt. Ik vind dat er dus goed naar de bevestiging gekeken moet worden.
Pagina 13
Onderzoeksrapport Skatesor Er zijn diverse methoden om sensoren te bevestigen. Waar gaat jullie voorkeur naar uit ?
5
(Doorvragen: en wat vind jij Lisanne?) 6
Op welke plekken zouden jullie beslist geen sensoren willen hebben of zeggen jullie op die plek ervaren wij het als irritant ?
(JB) Ik zit te denken aan elastiek in combinatie met klittenband. Dit omdat klittenband alleen afglijd door de intensieve bewegingen en elastiek rekt op een begeven moment ook uit vandaar een combinatie van deze twee. (LD) Ik sluit me aan bij Jeroen. (LD) Ik wil beslist geen sensoren op plaatsen waar snel op gevallen kan worden. Dit omdat ik niet wil dat ik door een stel “sensoren” weken uit de running ben. (JB) Ja ik ook niet! Ik weet dat er soms sensoren op plaatsen komen waar er wel een zeker risico gelopen wordt. Maar dan moet er echt rekening mee gehouden worden dat de schaatser zich er niet tot nauwelijks aan kan bezeren.
7
8
9
10
Wat als jullie bijvoorbeeld de kniehoek willen weten dan zal er wel een sensor in de buurt van de knie geplaatst moeten worden. Dit zou als minder prettig ervaren kunnen worden. Hebben jullie hier een idee bij hoe dit het beste gerealiseerd kan worden.
Hebben jullie ervaring met het dragen van sensoren / meetsystemen tijdens het schaatsen, zo ja welke?
(JB) De sensoren zo plat mogelijk ontwikkelen. Zodat het minder pijn doet als er op gevallen wordt. Of misschien iets van een materiaal dat de klap opvangt. (LD) Misschien dat er iets van een systeem gemaakt kan worden dat de sensoren tijdens een val automatisch los laten. Zodat je er niet op kunt vallen.
(JB) Ik heb totaal geen ervaring met het dragen van sensoren. (LD) Ik heb wel ervaring met het dragen van een sensor. Althans dat denk ik , is een horloge met die reageert op tijdswaarneming op de baan voor rondetijden ook een sensor ? (JB) Ik denk het wel, als dat zo is heb ik er ook één.
Hebben jullie misschien enig idee hoe we het systeem uiteindelijk kunnen beveiligen tegen een val? (met als aandachtspunten: plaats, bevestigingmethode, bescherm middel zowel voor schaatser als de sensor, etc.)?
(JB) Betreffende de schaatser hebben we net gezegd. Met betrekking tot het systeem. Eigenlijk geen idee misschien dat verzachtende materiaal?
Hoe zien jullie de interactie (communicatie) tussen coach / schaatser en het evaluatiesysteem?
(LD) Interactie?
(LD) Ja ik neem aan dat het materiaal kan zowel de sensor als de schaatser beschermen.
(JB) Ja, interactie is de communicatie tussen jou, je coach en systeem hoe zie jij dat voor je?
Pagina 14
Onderzoeksrapport Skatesor
(LD) Op het moment dat het systeem een meting verricht wil ik dat mijn schaatscoach deze direct kan uitlezen. En op het moment dat mijn schaatscoach ziet dat iets niet lekker loopt, wil ik direct geroepen worden door de coach. Zodat ik tijdens de training het advies kan opvolgen die de coach mij geeft. (JB) Ja inderdaad hoe eerder we het inzien, hoe sneller wij ook ons kunnen proberen aan te passen. Dus onze fouten kunnen herstellen.
11
Wat voor gevoel zal het jullie uiteindelijk geven als jullie met dit systeem gaan trainen?
(LD) Ik denk dat het in het begin erg wennen zal zijn. Dit omdat we eigenlijk geen ervaring hebben met het dragen van sensoren. Maar ik denk dat het uiteindelijk wel een geruststellend gevoel zal geven. Dit omdat het systeem eigenlijk bevestigd of iets goed gaat of juist hartstikke fout gaat. (JB) Ja ik denk dat het voor mij in het begin ook erg wennen zal zijn. Ik zie het meer als bevestiging van punten die je al weet. Vaak voel ik zelf al wel of een bocht lekker loopt of niet. Maar gewoon de bevestiging of iets goed of slecht gaat zal me een geruststellend gevoel geven. (wat de oorzaak is geweest)
12
Zal er met de data die het systeem registreert (snelheid, positie op de baan en lichaamsbeweging) er in de toekomst harder geschaatst worden? Zo, ja of nee, waarom?
(JB) Ik denk het wel, de bevestiging dat iets goed of slecht gaat. Zal mij een zelfverzekerder gevoel geven. Met zo’n gevoel zal ik denk ik wel harder gaan schaatsen. (LD) Ja, dat is het hem juist, de bevestiging is o zo belangrijk voor ons.
13
Zijn er nog andere punten die jullie van essentieel belang vinden ten aanzien van het dragen van de sensoren of de informatie die verkregen gaat worden aan de hand van metingen?
(JB) Ja produceer het product maar snel als het realiseerbaar is, ik kan niet wachten. Om het product werkend te zien! (LD) Ik ook, lijkt me een erg mooi systeem.
Pagina 15
Onderzoeksrapport Skatesor
3c1 - interview experts (Dennis Vredeveld) Vragenlijst na aanleiding van Literatuuronderzoek Positiebepaling aan de hand van Wireless - LAN. Vraag
Antwoord
U geeft aan dat er binnen een ruimte enkele punten gekalibreerd moeten worden om de exacte positie van de sporter / persoon (schaatser) te kunnen uitlezen. Is het mogelijk om een complete schaatsbaan te kalibreren met uw systeem zodat we exact kunnen zien waar de schaatser zich op dat moment bevindt. Als er gebruik gemaakt wordt van meerdere Accespoints?
Dat is mogelijk. Er dient wel rekening mee gehouden te worden, dat de nauwkeurigheid sterk afhankelijk is van het aantal gebruikte access points enerzijds en de omgeving anderzijds. De hoogste nauwkeurigheid wordt behaald in omgeving met meerdere ruimtes (vanwege het grotere verloop in signaalsterkte). In open ruimtes (zoals een schaatsbaan) zal de nauwkeurigheid beduidend slechter zijn. Vermoedelijk zal dit er voor zorgen dat lokalisering niet exact genoeg meer is maar dat hangt van de eisen af (deze zie ik hier niet terug).
Is het ook zo als een schaatser zich voortdurend voortbeweegt op de schaatsbaan, de exacte positie ook uitgelezen kan worden aan de hand van een vloeiende stip die zich uit eindelijk in een interface/ map voortbeweegt? Of is het zo dat de schaatser een bepaald aantal seconden stil moet staan om te kunnen berekenen waar hij zich op dat moment bevindt.
De persoon hoeft niet stil te staan. In principe kan een positie net zo snel worden uitgerekend als er signaalsterktes gemeten worden. Dit hangt o.a. van het aantal access points af, maar standaard zal elke 100ms een nieuwe waarde ontvangen kunnen worden. Hierbij dient wel rekening te worden gehouden met het feit, dat niet bij alle WLAN-hardware dit ook daadwerkelijk een nieuwe meetwaarde oplevert. Sommige chipsets levert slecht eenmaal per seconde een nieuwe meetwaarde af. Posities kunnen vervolgens worden geïnterpoleerd.
Zijn er nog andere mogelijkheden om de exacte positie te bepalen binnen een gebouw (andere onderzoeken)?
Jazeker, ook lokalisering op basis van UWB (uitra-wideband) technologie is bij dit project betrokken. Het hangt er echter wel van af wat onder “exact” wordt verstaan.
Heett u ook ervaring met het uitlezen van de snelheid en de afgelegde weg binnen een gebouw ? Is dit ook mogelijk aan de hand van Wireless - lan ?
Ja, er zijn post-processing filters ontwikkeld waarmee de snelheid en het afgelegde pad gevisualiseerd kunnen worden. Dit betreft echter bewerkingen in software en zijn als zodanig dus onafhankelijk van de gebruikte technologie (WLAN in dit geval).
Pagina 16
Onderzoeksrapport Skatesor
3c2 - interview Mevrouw Benjaminse Onderzoek Meet – analysesysteem sportzaal Hanzehogeschool. Vraag
Antwoord
Kunt u ons in het kort de werking van het analyse systeem uitleggen?
Het systeem meet de tijd die een sporter nodig heeft om een (korte) afstand af te leggen. Met sensoren wordt de baan / traject in twee secties verdeeld (begin en eind). e Op het moment dat de sporter een 2 meetpaal is gepasseerd gaat de tijd lopen. Halverwege de baan moet de sporter op een in de grond verwerkte drukmat gaan staan. Dan wordt er aangegeven door welk “poortje”(links of rechts) hij moet. Op het moment dat de sporter het gewenste poortje heeft gepasseerd kan de vertraging van de sporter worden vastgesteld. Dit systeem zal / kan bij basketballers worden toegepast. Hiermede kan de basketballer trainen / oefenen, wanneer een tegenstander op hem afkomt, (snel) moet reageren, een keuze moet maken , langs welke zijde hij de tegenstander kan passeren (voor een vrije doorgang). Deze gegevens worden weergegeven in een 3D beeld op de computer waardoor we precies kunnen zien hoe iemand zich voortbeweegt wat zijn reactie tijd is en hoe lang er over gedaan is om door het gewenste poortje te lopen.
Wat voor type sensoren registreren deze bewegingen?
Met “Sensorstickers” , die door camera’s worden herkend. De camera´s registreren de bewegingen van de sporter en met behulp van deze waarden wordt een grafisch model (mannetje) aangestuurd. Voor de tijdsmeting maken we gebruik van infrarood sensoren en reflectieplaatjes. Bij het onderbreken van de lichtbundel, door de sporter, kan de doorlooptijd worden vastgesteld.
Wat is de maximale afstand waarop deze camera´s de stickers kunnen zien?
De camera´s kunnen de stickers identificeren / zien tot een max. afstand van 4 meter. Veel meer zal het niet zijn omdat dan niet meer is scherp te stellen.
Dit houdt in dat er om de 4 meter een nieuwe camera opgesteld moet worden die de beweging detecteert ?
Klopt voor een schaatsbaan is het niet te realiseren of je moet al meerdere camera´s gaan plaatsen. Of je moet een bepaalt traject van de schaatsbaan gaan meten.
De sensoren zijn op diverse positie´s van het lijf gepositioneerd kunt u mij vertellen waar?
De sensoren zijn geplaatst bij de scharnierende lichaamsdelen denk hierbij aan: tenen hak enkel kuit knie bil (zijkant) voorkant heupen
Pagina 17
Onderzoeksrapport Skatesor Hoe ervaren de sporters de plaksensoren over het algemeen.
Af en toe worden deze als irritant ervaren omdat sporters gaan transpireren, hierdoor vallen af en toe de sensorstickers af waardoor de grafische weergave van bepaalde lichaamsdelen gaan stil staan/niet meer werken tijdens de 3D visualisatie.
Hoe ervaren de sporters het analyse systeem denken ze hier wat aan te hebben ?
De sporters zijn zeer te spreken over het analyse systeem het mooie aan dit systeem is dat we precies kunnen zien of de sporter tijd verlies indien er plots een tegenspeler voor hem komt te staan en hij er omheen moet. Het uiteindelijke doel is dat de sporter getraind wordt zo snel mogelijk door te blijven lopen en te wenden om de tegenstander heen. Met een zo laag mogelijk snelheidsverlies. Dit systeem gaat voornamelijk gebruikt worden bij basketballers.
Hoe ziet de 3d interface er uit
De interface is een 3D simulatie waarin we een 3Dmanneken zien voortbewegen door een ruimte. Aan de hand van tijd en afstand die er afgelegd word berekenen we de snelheid waarmee iemand zich voortbeweegt door het gymlokaal. Het gehele veld dat door de camera´s wordt waargenomen wordt ook in deze interface weergeven. Al met al kan je het voor je zien als een speelveld met een drukmat en een aantal poortjes waar een manneken doorheen voort beweegt met de diverse meetwaarden. De drukmat zorg draagt er voor dat de reactietijd van de sporter gemeten kan worden.
Pagina 18
Onderzoeksrapport Skatesor Bijlage 4
Persona’s
Topsporter (Schaatser) Paul Visser Studeert- Psychologie en is topsporter. 26 jaar; woont samen in Groningen; studeert; topsport schaatsen. Sleutel attributen: ≥ 18 jaar schaatservaring; sociaal; houdt van individuele en teamsport; wil graag zijn prestaties verbeteren; traint meer als 8 uur per week.
Omschrijving: Paul Visser woont sinds 2 jaar samen met zijn vriendin. Hij studeert psychologie en houd van topsport. Hij schaatst momenteel bij de schaatsselectie te Groningen. Hier wil hij graag zijn prestaties verbeteren zodat hij op Nederlands topniveau kan mee schaatsen. Voor hem is het van belang om te weten te komen waar zijn zwakke punten liggen. Zodat hij hier aan kan werken. Zijn droom is om uiteindelijk bij de (wereld) top te behoren en mogelijkerwijs wereldkampioen te worden.
Schaatscoach – Selectie Groningen Bert Kamphuis Manager bij Snijder beeld en geluid en is in vrije tijd actief schaatscoach. Sleutel attributen: 30 jaar ervaring in de schaatssport; sociaal; houdt van de schaatssport; wil graag zijn sporters op weg helpen naar de top;
40 jaar; getrouwd; coach van selectie Groningen; beschikt over een laptop.
Omschrijving: Bert Kamphuis is getrouwd en werkt als manager bij Snijder beeld en geluid. In zijn vrij tijd is hij schaatscoach en heeft binnen de schaatssport al 30 jaar ervaring. Hij is fanatiek coach van de schaatsselectie Groningen en wil graag de schaatsers helpen hun prestaties te verbeteren. Om dit te kunnen realiseren heeft hij zich erg verdiept in de schaatssport. Hij heeft onder andere zich erg verdiept in de diverse vakliteratuur en weet dus na genoeg alles met betrekking tot deze sport.
Pagina 19
Onderzoeksrapport Skatesor
Bijlage 5
Tien heuristieken van Jacob Nielsen.
1. Zichtbaarheid van de systeemstatus De systeemstatus is uitgewerkt met een algemene systeem check. Als deze check heeft plaatsgevonden kan de uiteindelijke meting beginnen. Zo is het voor een ieder duidelijk wat de systeemstatus is en of alles naar behoren functioneert. Ook als er een meting plaatsvindt wordt er op een eenvoudige wijze weergegeven of deze actief is. Dit geld ook als de meting gestopt is en / of als deze opgeslagen wordt: ook dan komt er een bevestiging in beeld dat de data daadwerkelijk opgeslagen is. 2. Overeenstemming tussen systeem en de echte wereld De taal is natuurlijk Nederlands het systeem is voorzien van heldere termen zodat het voor een ieder gemakkelijk te begrijpen is. 3. Gebruiksvriendelijkheid en vrijheid Het programma is helder opgebouwd, indien de gebruiker een fout maakt kan er gemakkelijk terug gegaan worden na de voorgaande stap en indien nodig kan een reset (herstart) worden uitgevoerd. Een Helpfunctie is aanwezig. 4. Consistentie en standaarden Het systeem is opgebouwd uit “blokken” die gedurende het doorlopen van het programma consistent blijven. Voor een functie wordt in het programma ook continu dezelfde term gebruikt om verwarring te voorkomen. 5. Fout preventie Indien er fouten optreden zal het programma de oorzaak vermelden. Neem als voorbeeld de check of alle Sun Spots correct gepositioneerd zijn op de schaatsbaan. Bij een fout geeft het systeem keurig aan: welke Sun Spot en oorzaak. 6. Herinneren beter als opnieuw uitzoeken De gebruiker hoeft geen informatie te onthouden met betrekking tot voorgaande stappen. Omdat de opzet duidelijk is en er kan in veel gevallen altijd worden teruggevallen naar een voorgaande stap. Belangrijke aspecten worden bij iedere stap wederom vermeld / weergegeven. 7. Flexibel en efficiënt in gebruik Het is een gebruiksvriendelijke en flexibele Interface. Zie gebruikscenario. 8. Esthetisch en minimalistisch design De interface is minimalistisch opgezet, ook met betrekking tot het verschaffen van de informatie. De termen zijn eenvoudig. Indien er meer informatie nodig is met betrekking tot functionaliteit kan op eenvoudige wijze de helpfunctie geraadpleegd worden. 9. Help gebruiker fouten diagnosticeren en verhelpen De gebruiker kan altijd de documentatie eenvoudig raadplegen door helpfunctie te activeren. In de helpfunctie zal in de meeste gevallen een document zitten die de gebruiker ondersteunt het probleem te diagnosticeren en vervolgens te verhelpen. 10. Help en documentatie De interface beschikt over een uitgebreide helpfunctie met betrekking tot de werking van het evaluatiesysteem.
Pagina 20