OLON Jaarverslag
2013
OLON Jaarverslag 2013
Inhoud 1. 2.
Inleiding ........................................................................................................................................... 3 Doelstelling en visie ......................................................................................................................... 4 2.1 Doelstelling OLON ................................................................................................................... 4 2.2 Context .................................................................................................................................... 4 2.2.1. Visieplan .......................................................................................................................... 4 2.2.2. Veranderprogramma ....................................................................................................... 4 3. Beheer en exploitatie ...................................................................................................................... 9 3.1 Terugblik .................................................................................................................................. 9 3.2 Organisatie .............................................................................................................................. 9 3.2.1. Structuur organisatie ....................................................................................................... 9 3.2.2. Werkwijze organisatie ................................................................................................... 10 3.2.3. Het bureau..................................................................................................................... 11 3.2.4. Besturing........................................................................................................................ 11 3.2.5. Samenstelling ................................................................................................................ 12 3.3 Bedrijfsvoering ...................................................................................................................... 12 3.3.1. Financiën ....................................................................................................................... 12 3.3.2. HRM ............................................................................................................................... 13 3.3.3. ICT .................................................................................................................................. 13 3.3.4. Juridische zaken............................................................................................................. 13 3.3.5. Huisvesting .................................................................................................................... 13 3.3.6. Communicatie ............................................................................................................... 13 3.4 Omgevingsmanagement ....................................................................................................... 13 3.4.1. Nieuwe distributiewet ................................................................................................... 14 3.4.2. Toekomst publieke bestel ............................................................................................. 14 3.4.3. Evaluatie financiering lokale omroep ............................................................................ 14 3.4.4. Brief over de Lokale Omroep......................................................................................... 14 3.4.5. Samenwerking binnen het Publieke bestel ................................................................... 15 3.4.6. VNG................................................................................................................................ 15 3.4.7. Overleg Commissariaat voor de Media ......................................................................... 16 3.4.8. Ether .............................................................................................................................. 16 3.4.9. Tijdelijke audio verbindingen ........................................................................................ 16 3.4.10. Onderzoek nieuwsvoorziening in de Regio ................................................................... 16 3.5 Faciliteitenmanagement........................................................................................................ 17 3.6 Collectiviteitovereenkomsten ............................................................................................... 17 3.6.1. SENA .............................................................................................................................. 17 3.6.2. BUMA/STEMRA ............................................................................................................. 18 3.6.3. ANWB ............................................................................................................................ 18 3.6.4. NOS ................................................................................................................................ 18 3.7 Kennis- en contentmanagement ........................................................................................... 18 3.7.1. OLON ONLINE/Digipluggen ........................................................................................... 18 3.7.2. OLON Redactie Service .................................................................................................. 19 4. De Week van de Lokale Omroep ................................................................................................... 20 5. De publieke lokale media-instellingen .......................................................................................... 23 5.1 Publieke lokale media-instellingen en de gemeenten .......................................................... 24 6. Financieel verslag .......................................................................................................................... 25
Postbus 62 1200 AB Hilversum
[email protected] www.olon.nl
2
Bart de Graaffweg 2 1217 ZL Hilversum tel.:035-8200383
OLON Jaarverslag 2013
1.
Inleiding
Geachte lezer, Voor u ligt het jaarverslag van de OLON, de vereniging van publieke lokale omroepen in Nederland. Dit verslag betreft het tweede jaar van ingrijpende sectorale veranderingen. Nadat de lokale omroepen zich in 2012 met een nieuwe visie hebben gepresenteerd en een nieuwe ambitie hebben geformuleerd, heeft 2013 in het teken gestaan van de realisatie daarvan. Positionering en facilitering zijn daarbij sleutelwoorden geweest: positionering als de publieke omroep in de dagelijkse leefwereld van de burger, en de facilitering van omroepen om een lokaal toereikend media-aanbod te realiseren. Met de resultaten vanuit deze speerpunten hebben de publieke lokale omroepen een geweldig jaar achter de rug, waarin -noodzakelijkerwijs- reuzensprongen zijn gemaakt op het gebied van continuïteit, innovatie en kwaliteit. Deze resultaten komen voort uit eigen initiatief van de sector. De lokale omroepen worden hierbij immers niet gedreven door extern beleid, maar máken hun eigen beleid dat inspeelt op het veranderende medialandschap. De lokale omroepen herkennen daarin de bedreigingen voor vindbaarheid en relevantie, maar zien met name ook de kansen van onderscheidende content en onafhankelijk, journalistiek verantwoord nieuws uit de dagelijkse leefwereld van de Nederlandse burger. Dát is wat ons motiveert, dát is wat ons inspireert. Onze omgeving herkent en erkent onze doelstellingen. Steeds meer vinden wij partners aan onze zijde om samen de weg te vervolgen naar een toekomst gebaseerd op technologische en bestuurlijke innovatie, binnen het publieke bestel en daarbuiten. Onze sector staat open voor samenwerking: niet alleen in de regio door samenwerking onderling, maar zeker ook met maatschappelijke partners; in het bijzonder reiken we daarbij de hand aan de andere lagen van het publieke bestel en aan de bibliotheken: voor een belangrijk deel ligt de toekomst van ieder van ons in deze samenwerking. Toch moeten wij óók een handje geholpen worden: wij blijven de noodzaak benadrukken van financiële en beleidsmatige steun van onze twee belangrijkste stakeholders: het Ministerie van OCW als systeemeigenaar van het publieke bestel en de VNG als vereniging van de overheidslichamen die het allergrootste belang hebben bij een "Lokaal Toereikend Media-aanbod". Wij zijn Staatssecretaris Dekker erkentelijk voor zijn toezegging het Veranderprogramma te willen steunen en voor het vooruitzicht dat de kansen van de nieuwe Distributiewet de bedreigingen daarvan kunnen overtreffen, door de implementatie van een landelijke infrastructuur voor contributie en distributie van lineaire en non-lineaire content van de publieke lokale omroepen: de OLON Mediahub. Tegen de achtergrond van wegkwijnende lokale journalistiek en de enorme bezuinigingen op de landelijke en provinciale publieke omroep, vormen de tussenresultaten van de publieke lokale omroepsector eenzame lichtpuntjes in de donkere nacht. Daarop gaan we dus geen schijnwerpers zetten, maar we willen wel het firmament van de publieke media in Nederland in gezamenlijkheid verder kracht bijzetten. Martijn Vroom, Voorzitter OLON, 7 maart 2014 Postbus 62 1200 AB Hilversum
[email protected] www.olon.nl
3
Bart de Graaffweg 2 1217 ZL Hilversum tel.:035-8200383
OLON Jaarverslag 2013
2.
Doelstelling en visie
2.1
Doelstelling OLON
De Organisatie van Lokale Omroepen in Nederland is het door de overheid op grond van de Mediawet aangewezen overlegorgaan voor de lokale publieke media-instelling in Nederland. Het aantal lokale publieke media-instellingen dat bij de OLON is aangesloten is 98%. De OLON ondersteunt lokale media-instellingen, voor de sector als geheel als derde laag van de Nederlandse publieke omroep, voor het collectief van aangesloten omroepen en voor individuele omroepen. Zij richt zich daarbij met name op centrale borging van: - het bestaansrecht van de sector en haar maatschappelijke toegevoegde waarde; - continuïteit, kwaliteit en ontwikkel-, creatie- en innovatiekracht van de omroepen; - hun toegang tot een instrumentarium voor kennis, kunde, kwaliteit, technieken, etc.; - hun effectiviteit en efficiency.
2.2
Context
2.2.1.
Visieplan
In 2011 heeft de OLON een start gemaakt met een radicaal veranderprogramma voor de sector. In 2012 is door het bestuur het Visieplan 2012-2014 opgesteld. Dit plan richt zich op het stimuleren, faciliteren en conditioneren van lokale omroepen op een dusdanige wijze, dat zij beter in staat zijn om hun maatschappelijke rol hoogwaardig te kunnen spelen, juist ook in het veranderende medialandschap. In 2012 lag de nadruk op het stimuleren van alle actoren (omroepen en stakeholders) om mee te bouwen aan de nieuwe toekomst van de publieke lokale omroepen in Nederland. 2013 heeft in het teken gestaan van het nog altijd stimuleren van de sector maar ook op het faciliteren met als doelstelling:het ontwikkelen van instrumenten, zowel beleidsmatig als technisch, om de omslag als sector en als omroepen ook daadwerkelijk te kunnen maken. 2.2.2.
Veranderprogramma
In 2013 maakte het veranderprogramma voor de sector een vliegende start. Er zijn activiteiten ontplooid op basis van 4 actielijnen: 1. de bestuurlijke inrichting van de sector 2. de organisatie van de regionale samenwerking 3. de realisatie van centrale infrastructuren 4. de opzet van gemeenschappelijke content en acquisitie Van het ministerie van OCW ontving de OLON in augustus 2013 een extra bijdrage van 287.500 euro voor de uitvoering van specifieke onderdelen van het veranderprogramma. Actielijn 1: Bestuurlijke inrichting sector Om een antwoord te formuleren op de vraag op welke wijze de sector zich het beste kan organiseren om invulling te kunnen geven aan de nieuwe ambities is tijdens de ledenvergadering van 21 september 2013 besloten om een onderzoek te laten verrichten naar de meest passende bestuurlijke inrichting van de sector. In oktober 2013 is door het bestuur van de OLON opdracht gegeven voor Postbus 62 1200 AB Hilversum
[email protected] www.olon.nl
4
Bart de Graaffweg 2 1217 ZL Hilversum tel.:035-8200383
OLON Jaarverslag 2013 een politiek, bestuurlijk en procesmatig onafhankelijk advies over deze materie. Het advies zal in het voorjaar 2014 worden opgeleverd. Een van de nieuwe ambities omvat de uitwerking en het toezicht op de taak van de lokale omroep conform de Mediawet. Gedurende het jaar is daarom veelvuldig overleg gevoerd met het Commissariaat voor de Media over het (te vernieuwen) toezichtkader in relatie tot de ontwikkelingen in de sector. In ieder geval heeft de Algemene Ledenvergadering de bestuurlijke uitgangspunten vastgelegd: de kaders waarbinnen de aansturing van de sector verder uitgewerkt kan worden. Het betreft dan: •
•
• • • •
Er wordt een zelfstandige entiteit ingericht die op landelijk niveau, onafhankelijk en objectief moet zorgen voor collectieve faciliteiten voor de sector, d.w.z. ten behoeve van alle lokale publieke media-instellingen “nieuwe stijl”, dus met een bedrijfsvoering die voldoet aan en gericht is op de realisatie van een “Lokaal Toereikend Media-aanbod” zoals dat in het convenant tussen VNG en OLON is gedefinieerd. Deze entiteit is een onafhankelijke organisatie met een professioneel bestuur en met een toezichtsorgaan dat bestaat uit een vertegenwoordiging van de actieve lokale omroepen, een vertegenwoordiging van stakeholders (bijvoorbeeld VNG, NPO) en een onafhankelijke deskundige. Deze entiteit krijgt taken op het gebied van collectieve technische voorzieningen, collectieve informatievoorziening, collectieve content en reclame, collectieve inkoop en verkoop van rechten en het houden van horizontaal toezicht t.b.v. het CvdM. Deze entiteit krijgt geen enkele zeggenschap over lokale omroepen: deze blijven autonoom opereren en worden slechts gecontroleerd door of namens het CvdM; op verzoek en in opdracht van het CvdM kan de entiteit tot op zekere hoogte voorzien in “horizontaal toezicht”. De entiteit wordt bekostigd op twee wijzen: 1) een collectieve bijdrage, ofwel direct ofwel indirect, en 2) het doorbelasten van geleverde diensten. De OLON blijft bestaan als belangenvereniging van de lokale publieke omroepen, maar zal zich in activiteiten beperken tot pure belangenbehartiging en in algemene zin geen uitvoeringstaken op zich nemen.
Actielijn 2: De organisatie van de regionale samenwerking In 2013 werd samen met de VNG het in 2012 gesloten convenant over het Lokaal Toereikend Mediaaanbod verder uitgewerkt. Dit resulteerde in een tweede, aangescherpte en gedetailleerdere versie die op 5 juni 2013 werd vastgesteld door de VNG commissie Onderwijs, Cultuur en Sport. Het begrip “Lokaal Toereikend Media-aanbod” staat in de Mediawet en vormt de basis voor de maatschappelijke taakstelling en de bekostiging van lokale media-instellingen. De gemeente is verplicht om lokale omroepen te bekostigen op zodanige wijze dat dit media-aanbod gerealiseerd kan worden, voor zover de omroep niet zelf in de middelen kan voorzien. Met de VNG werden afspraken gemaakt over wat het Lokaal Toereikend Media -aanbod in moet houden, onafhankelijk van de lokale omstandigheden: de veranderingen in het medialandschap en het veranderende gedrag van de mediaconsument is immers geen lokaal, maar mondiaal fenomeen. Zo werd o.a afgesproken dat het exploiteren van de kanalen radio, tv en internet en het gebruik van social media daartoe behoren. Op alle kanalen is dagelijks nieuws vereist, net als een “professioneel geborgde” journalistiek en bedrijfsvoering. Op de Algemene Ledenvergadering van 21 september 2013 gingen de leden van de OLON formeel akkoord met het voorstel van het OLON bestuur voor deze nieuwe invulling van het wettelijk begrip “Lokaal Toereikend Media-aanbod” (LTMA). Daarmee werd de vastgelegde gezamenlijke ambitie Postbus 62 1200 AB Hilversum
[email protected] www.olon.nl
5
Bart de Graaffweg 2 1217 ZL Hilversum tel.:035-8200383
OLON Jaarverslag 2013 voor OLON en haar leden het uitgangspunt voor alle afspraken tussen lokale omroepen en lokale overheden. Tevens was daarmee het kader geschetst waarbinnen nieuwe afspraken gemaakt konden worden met, en beleidsmaatregelen genomen konden worden door stakeholders van de sector. Het vastleggen van de collectieve ambitie om een Lokaal Toereikend Media-aanbod te gaan realiseren, houdt tevens in dat veel omroepen gaan samenwerken met collega-omroepen, als fusieomroep of als paraplu-instelling. In oktober 2013 ontvingen alle lokale omroepen de brochure “Verbinden in de regio”. Speciaal om de omroepen te ondersteunen bij het in gang zetten van de regionale samenwerking en ze nogmaals te informeren over de achtergronden van de veranderingen. Bij deze brochure zat ook het formulier "Vorming Streekomroepen" met het verzoek om aan te geven in welke natuurlijke habitat men wil gaan samenwerken en daarbij te kijken naar het gebied waarin “hun” inwoners wonen, werken, sporten, shoppen, naar bioscoop en theater gaan. Naar verwachting zullen er tussen de 50 en 100 streekomroepen ontstaan, die ieder -indicatief- ongeveer tussen de 100.000 en 500.000 inwoners zullen bedienen. De eerste resultaten van de inventarisatie "Vorming Streekomroepen" zijn eind januari bekend en worden gevisualiseerd in verschillende digitale landkaarten. Pilots regionale samenwerking In 2013 werd de ondersteuning vanuit de OLON voor de pilot in Twente voortgezet. De ervaringen uit Twente en ook de Peel zijn de afgelopen jaren door de OLON gebruikt als input voor het convenant met de VNG, het overleg met het ministerie van OCW, het Commissariaat voor de Media en met andere landelijke en lokale stakeholders. Tijdens de regiobijeenkomsten en ledenvergaderingen en middels de speciale brochure werden in 2013 de ervaringen uit de pilots breder met de leden gedeeld. Samen met de omroepen in Twente organiseerde de OLON tijdens de Week van de Lokale Omroep een congres voor landelijke en lokale stakeholders van de sector over de toekomst van de journalistiek op lokaal en regionaal niveau. De pilot Twente is in 2013 uitgegroeid tot het Regionaal Media Centrum RMC Twente: een samenwerkingsverband van onafhankelijke omroepen met één gezamenlijk doel en een geheel eigen dynamiek. Het is gelukt om succesvol gezamenlijke activiteiten op te starten met 10 van de 11 lokale omroepen in de regio. De (beperktere) ondersteuning vanuit de OLON aan de Peel is inmiddels beëindigd. Hoewel de pilot inhoudelijk niet tot de door de initiatiefnemers gewenste uitkomst heeft geleid, mag de pilot wel geslaagd worden genoemd waar het gaat om het vaststellen wat de minimale vereisten zijn op bijvoorbeeld bestuurlijk en financieel gebied, om een beoogde samenwerking ook daadwerkelijk te kunnen realiseren. Waar de pilots gericht zijn op intensieve individuele begeleiding voor enkele initiatieven, is daarnaast een verander programma gestart, onderdeel organisatie regionale samenwerking, waarbij in de breedte regionale samenwerking wordt ondersteund. Er is een begin gemaakt met de realisatie van een “gereedschapskist voor regionale samenwerking”, waarin diverse voorzieningen worden aangeboden voor lokale omroepen die willen gaan samenwerken in een streekomroep. Zo is ieder initiatief de mogelijkheid geboden om een zgn. “kick off”-bijeenkomst onder begeleiding van de OLON te houden, waarin de agenda wordt gezet, varianten van samenwerking worden geschetst en een aanzet wordt gegeven voor een stappenplan. Hierbij is expliciet niet gekozen voor een “blauwdrukbenadering”: daarvoor is het succes te afhankelijk van het inspelen op de specifieke lokale omstandigheden. Anderzijds is door veel omroepen en samenwerkingsinitiatieven aangegeven dat men méér ondersteuning wenst in de vorm van “best practises” of zelfs algemene standaarden. Relatief vaak is men bang zelf het wiel uit te moeten vinden.
Postbus 62 1200 AB Hilversum
[email protected] www.olon.nl
6
Bart de Graaffweg 2 1217 ZL Hilversum tel.:035-8200383
OLON Jaarverslag 2013 De ondersteuning van deze samenwerkingsinitiatieven is structureel onderdeel geworden van het “omgevingsmanagement”. Een van de conclusies daarbij is dat we nadrukkelijker aandacht moeten geven aan de verschillen en behoeften van intern en extern omgevingsmanagement. Actielijn 3: Collectieve infrastructuur Belangrijkste activiteit van de OLON met betrekking tot de collectieve infrastructuur was de verdere ontwikkeling van de OLON Mediahub. Vanaf 1 oktober 2012 biedt de OLON aan lokale omroepen een gezamenlijk platform voor contributie en distributie van lokale omroep content: “de OLON Mediahub”. Lokale omroepen hebben een belangrijke taak als nieuwsaanbieder naar de gemeenschap. De OLON MediaHub speelt hierin een belangrijke rol. Het medialandschap is de laatste jaren veel veranderd en internet en sociale media hebben een centrale rol ingenomen bij het verspreiden van nieuws. De OLON Mediahub is een belangrijk hulpmiddel om de zichtbaarheid van de lokale omroep te vergroten. De OLON Mediahub heeft verschillende mogelijkheden om nieuws op de eigen website van de lokale omroep te ontsluiten, maar ook om nieuws te verspreiden via sociale media, als Twitter en Facebook en om nieuws aan te bieden aan websites van derden. Met name het kunnen aanbieden van nieuws naar andere sites helpt bij het opbouwen van de centrale rol als nieuwsprovider binnen de gemeenschap. Via de OLON Mediahub kan content worden gedistribueerd naar de lokale omroep Iphone en Ipad app, het YouTube kanaal van een omroep, social media (Facebook en Twitter) en naar de website van de lokale omroep (www.delokaleomroep.nl). Het gaat om contributie en distributie van video, audio, tekst en foto’s. Momenteel wordt dit materiaal van lokale omroepen alleen nog gedistribueerd naar on-demand platforms zoals hierboven aangegeven. De OLON MediaHub is nu alleen geschikt voor non-lineaire distributie. In 2013 is er hard gewerkt aan een variant van de Mediahub voor (semi)live distributie van lokale omroep content. Deze variant maakt het mogelijk om de play-out van lokale omroepprogramma’s via de OLON Mediahub te distribueren naar de distributienetwerken van o.a. UPC, Ziggo en KPN. Aangezien dit een omvangrijke en technisch complexe oplossing betreft laat deze ontwikkeling van de Mediahub nog wel even op zich wachten. Het gebruik van de OLON Mediahub non lineair is voor lokale omroepen gratis. De OLON Mediahub is ook nog volop verder in ontwikkeling. Sinds 2013 is er ook een API beschikbaar om eigen omroepsystemen te koppelen aan de OLON Mediahub. Actielijn 4: Collectieve content De ambitie voor 2013 was om via landelijk opererende bedrijven campagnes en commercials uit te zetten bij lokale omroepen. Het was de bedoeling dat hiermee een nieuwe geldstroom aangeboord zou worden. Helaas is deze ambitie niet gerealiseerd. Het niet realiseren van die ambitie is vooral te verklaren doordat de functie van Manager Kennis en Content niet structureel is ingevuld en deze uit kostenoverweging op projectbasis is ingevuld. De volgende pilots/projecten zijn in 2013 van start gegaan: Timetag In 2013 heeft er bij 4 verschillende omroepen een pilot plaatsgevonden met Timetag. Timetag is een nieuwe, innovatieve dienst waarmee een bezoeker van een live evenement zijn mobiele toestel kan
Postbus 62 1200 AB Hilversum
[email protected] www.olon.nl
7
Bart de Graaffweg 2 1217 ZL Hilversum tel.:035-8200383
OLON Jaarverslag 2013 gebruiken om een video samenvatting te maken. Wanneer de gebruiker op een knop drukt dan wordt een moment in de video tijdlijn gemarkeerd. De seconden daarvoor en daarna vormen een video fragment die de gebruiker kan bekijken, redigeren en delen met anderen. De Timetag pilot is in de week van 13 mei van start gegaan. RTV Almere, TVEnschedeFM, Omroep WOS en Stichtsevecht hebben het product zes weken lang uitgeprobeerd in verschillende omgevingen. Medio 2013 is de Timetag pilot geëvalueerd. De uitkomst van deze evaluatie is dat er momenteel onvoldoende draagvlak is en onvoldoende financiële middelen beschikbaar zijn bij Timetag en bij OLON, om de huidige aanpak te continueren. NOS Met NOS is met name gesproken over het opstarten van een pilot waarbij de NOS en lokale omroepen samen rapporteren over specifieke onderwerpen en in het bijzonder over die onderwerpen die de controle op het (lokale bestuur) versterken. De gemeenteraadsverkiezingen van 2014 werden daarbij als hét moment gezien om dit voor de eerste maal uit te proberen. In 2013 heeft dat nog niet geleid tot een concrete pilot. Nederlands Debatinstituut en St. Lezen en Schrijven In 2013 is er gesproken met Stichting Lezen en Schrijven en het Debatinstituut om een gezamenlijk project te organiseren rond gemeenteraadsverkiezingen en alfabetisering. Uiteindelijk bleken de doelen van de verschillende organisaties moeilijk te combineren waardoor er gekozen is om de projecten uit elkaar te halen en dit op te splitsen in afzonderlijke projecten. Zo zijn Stichting Lezen en Schrijven en het Debatinstituut samen verder gegaan met een project analfabeten mondiger te maken tijdens debatten en zijn het Debatinstituut en OLON een project gestart rond de gemeenteraadsverkiezingen. Opsporing verzocht De OLON heeft overleg gevoerd met de landelijk politie om lokale versies van Opsporing Verzocht te maken. Idee was om een nieuwe format te creëren met een mix van centraal gemaakte items over bijv. Inbraak preventie en lokale rapportages over misdrijven. Er is gekeken of in samenwerking met de KLPD een pilot gestart kon worden om bij meerdere omroepen een lokale versie van Opsporing Verzocht te maken. Zowel de lokale omroepen als de KLPD vinden het idee om een format te ontwikkelen een aantrekkelijk idee. Na enkele gesprekken moest de conclusie worden getrokken dat dit niet haalbaar is zolang hiervoor geen financiering voor beschikbaar is. Digitale leugendetector Op initiatief van COMMIT, een organisatie die in samenwerking met o.a. de Universiteit van Amsterdam een reeks innovatieve IT-projecten heeft opzet, is gestart met de digitale leugendetector. Binnen dit project wordt software ontwikkeld die de uitspraken van politici real time vergelijkt met eerdere standpunten en uitspraken. Lokale omroepen zouden deze software kunnen inzetten in de aanloop naar de raadsverkiezingen tijdens interviews met lokale politici. Omroep Venlo en OLON zijn partner in het project. Het project wordt medegefinancierd door het Stimuleringsfonds voor de Pers. Eind 2013 is volgens planning het project van start gegaan.
Postbus 62 1200 AB Hilversum
[email protected] www.olon.nl
8
Bart de Graaffweg 2 1217 ZL Hilversum tel.:035-8200383
OLON Jaarverslag 2013
3.
Beheer en exploitatie
3.1
Terugblik
Er is enorm veel gebeurd in het afgelopen jaar. Veel veranderingsprocessen zijn in gang gezet. Dat heeft geleid tot culturele, bestuurlijke, organisatorische en facilitaire aanpassingen. De impact was groot, zowel op het OLON-bureau als op de sector. Maar het collectieve besef dat de ingezette veranderingen een noodzaak zijn voor het overleven van de sector, heeft de boventoon gevoerd. Daardoor hebben we prachtige resultaten kunnen boeken. De cultuurverandering is evident. Samen met de ontwikkelde plannen en visies heeft dat het imago bij onze stakeholders aantoonbaar verbeterd. We worden nu eerder als innovatief, betrouwbaar en collegiaal gezien; bovendien zien onze partners de mogelijkheden voor samenwerking met onze sector in de toekomst. Toch blijkt ook dat de OLON onvoldoende middelen heeft om haar ambitie ten volle waar te kunnen maken. Daarbij hebben alle veranderingen ook hun impact gehad op het bureau zelf, net als op de sector.
3.2
Organisatie
3.2.1.
Structuur organisatie
De OLON heeft op 31 december 2013 274 leden. Leden zijn zendgemachtigde publieke lokale mediainstellingen. De OLON heeft een bestuur dat bestaat uit maximaal 7 leden. Daarvan is minimaal de helft + 1 afkomstig uit de leden. Van de bestuursleden die in functie worden benoemd worden minimaal 2 van de 3 personen uit de leden gekozen. Het bestuur vergadert minimaal 4x per jaar. Samenstelling bestuur op 31 december 2013 Voorzitter Secretaris Penningmeester Algemeen lid Algemeen lid Algemeen lid Algemeen lid
M.W. Vroom R.J. Landman P.W. Feijt R. Eg G.L. Fredriksz J.S. Ponsen A. Zandbergen
De leden van het bestuur ontvangen alleen een reiskostenvergoeding voor hun werkzaamheden voor de OLON. Het Bestuur heeft zich versterkt met een programmamanager Sectorverandering, die verantwoordelijk is voor de realisatie van het Visieplan: het creëren van de interne en externe randvoorwaarden voor de gewenste sectorverandering.
Postbus 62 1200 AB Hilversum
[email protected] www.olon.nl
9
Bart de Graaffweg 2 1217 ZL Hilversum tel.:035-8200383
OLON Jaarverslag 2013 3.2.2.
Werkwijze organisatie
De vereniging OLON kent de jaarlijkse Algemene Ledenvergadering als hoogste orgaan. Binnen de vereniging stelt het bestuur het beleid vast. De praktische voorbereiding en uitvoering van dit beleid laat het over aan het bureau. Het bestuur is ondermeer verantwoordelijk voor de uitvoering van het beleid, bewaken van de identiteit, opstellen en vaststellen van begroting en jaarrekening, bestuurlijke en inhoudelijke representatie; de algemene ledenvergadering wordt 2 maal per jaar gehouden: de begrotingsvergadering in het najaar en de verantwoordingsvergadering in het voorjaar. In 2013 vond op 20 april de verantwoordings Algemene Ledenvergadering plaats. De ALV ging akkoord met financiële verslag en het jaarverslag over 2012. 32 stemgerechtigde omroepen vertegenwoordigd door 46 omroepmedewerkers bezochten deze vergadering in Hilversum. Op 21 september vond de begrotings Algemene Ledenvergadering plaats. Tijdens deze belangrijke vergadering ging de ALV akkoord met de volgende voorstellen: a. Vaststelling jaarplan en begroting 2014 b. Uitwerking Lokaal Toereikend Media-aanbod
c. Voorstel convenant distributeurs d. Uitgangspunten bestuurlijke inrichting e. Voorstel ledenbijdrage aan veranderprogramma 45 stemgerechtigde omroepen vertegenwoordigd door 62 omroepmedewerkers bezochten deze vergadering in Hilversum. Ter voorbereiding van de besluitvorming ten behoeve van het veranderprogramma op de ledenvergaderingen organiseerde het bestuur van de OLON regiobijeenkomsten. In april werden er twee regiobijeenkomsten georganiseerd, een in Hilversum en een in Eindhoven. Postbus 62 1200 AB Hilversum
[email protected] www.olon.nl
10
Bart de Graaffweg 2 1217 ZL Hilversum tel.:035-8200383
OLON Jaarverslag 2013
In september vonden er vier regiobijeenkomsten plaats: in Heerenveen, Cuijk, Ridderkerk en Hoofddorp. Binnen de vereniging zijn klankbordgroepen actief op verschillende aandachtsgebieden, analoog aan de aandachtsgebieden binnen het bureau. De klankbordgroepen adviseren het bestuur over beleid en uitvoering, gevraagd en ongevraagd. Deelname aan klankbordgroepen staat open voor ieder lid (één afgevaardigde); de vergaderingen worden voorbereid door een kleine, vaste kerngroep in samenwerking met het bureau. De klankbordgroep sectorontwikkeling kwam in 2013 twee maal bij elkaar, voorafgaand aan de ledenvergadering in april en september. De voorbereidingsgroep kwam drie maal bij elkaar. Tijdens deze bijeenkomsten werd met name gesproken over de uitwerking van het Lokaal Toereikend Mediaaanbod (LTMA). De klankbordgroep Infrastructuur werd vijf keer georganiseerd. Belangrijkste thema’s waren de ontwikkeling van de Mediahub (lineair en non-lineair) en het etherbeleid. De klankbordgroep redactie kwam in 2013 drie keer bij elkaar. De volgende onderwerpen stonden op de agenda: samenwerking publieke omroeplagen en met name met de NOS; onderzoeken mogelijkheden gezamenlijke formatontwikkeling ( o.m. Opsporing Verzocht Lokaal); mogelijke samenwerking met NOC*NSF; gemeenteraadsverkiezingen; en redactiesysteem (Mediahub). Er was een bijeenkomst van de klankbordgroep bedrijfsvoering gepland voorafgaand aan de ledenvergadering in april 2013. Wegens te weinig belangstelling is deze bijeenkomst niet doorgegaan. 3.2.3.
Het bureau
Het landelijke bureau is verantwoordelijk voor de ondersteuning van het bestuur bij de vorming en vaststelling van haar missie, visie en strategie. Vervolgens is het bureau integraal verantwoordelijk voor de uitvoering daarvan in jaar- en projectplannen. 3.2.4.
Besturing
De OLON wordt vanaf 2013 vanuit twee leidende principes bestuurd: het strategisch verandermanagement vanuit het Visieplan door het bestuur enerzijds, en het beheer- en exploitatiemanagement vanuit het bureau anderzijds. Het bestuur heeft zich versterkt met een programmamanager sectorverandering, die verantwoordelijk is voor de realisatie van het Visieplan: het creëren van de interne en externe randvoorwaarden voor de gewenste sectorverandering. Deze programmamanager werkt daarbij nauw samen met de bureaumanager, die verantwoordelijk is voor de realisatie van het jaarlijkse Business Plan: de implementatie van de veranderingen bij de organisatorische uitvoering door het OLON-bureau. Beide managers vallen onder directe verantwoordelijkheid van het (dagelijks) bestuur van de OLON en zijn gezamenlijk verantwoordelijk voor de uitvoering. Beide functies zijn ingesteld tot eind 2014.
Postbus 62 1200 AB Hilversum
[email protected] www.olon.nl
11
Bart de Graaffweg 2 1217 ZL Hilversum tel.:035-8200383
OLON Jaarverslag 2013 3.2.5.
Samenstelling
De OLON heeft een landelijk bureau met betaalde medewerkers in dienst. Daarnaast wordt voor specifieke werkzaamheden externe deskundigheid ingehuurd op het terrein van onderzoek, mediapolitiek, financiële administratie en personeelsbeleid. In 2013 heeft het OLON-bureau door onvoorziene omstandigheden wederom een periode zonder bureaumanager moeten werken. Hoewel dit intern ad interim is opgelost, heeft dat een extra druk gelegd op de toch al zeer forse uitdaging voor het OLON-bureau om de veranderingen te begeleiden en faciliteren. Mede door deze hectische omstandigheden was er in 2013 sprake van een bovengemiddeld ziekteverzuim. In september 2013 is de vacature alsnog ingevuld. Door deze vacature voor een bureaumanager zijn ook andere vacatures in 2013 op interim basis ingevuld. Het bestuur van de OLON heeft grote waardering voor het operationele team dat in hectische en complexe omstandigheden een bijzondere prestatie heeft neergezet. Samenstelling landelijk bureau mw. drs. C.M.H. Bastiaansen mw. M.J. van Batenburg mw. J.F. van der Beek mw. drs. M.J.B van den Berg mw. G.F. Dokter mw. I.J.D.A Geukers mw. J. Gras dhr. H. Jaarsma
manager omgeving Secretaresse medewerker projecten medewerker kennis bureaumanager (vanaf 1 september 2013) bureaumanager a.i tot 1 september, vanaf 1 september manager staf management assistent bureaumanager (van 1 februari tot 1 april 2013)
Overzicht externe inhuur (freelancers) dhr. drs. H.C.P.M. Disch programmamanager sector verandering mw. J.L. Feaster manager kennis en content (tot 1 juli 2013) dhr. drs. ir. M.C.N. Mokveld manager faciliteiten dhr. M.A. de Ruiter medewerker communicatie (tot 1 juli 2013) De OLON is als werkgever sinds 1988 aangesloten bij de CAO voor Omroeppersoneel. De OLON onderschrijft de Code Goed Bestuur en Integriteit van de publieke omroep en voert deze in alle geledingen van de organisatie uit. In het kader van de Wet Openbaarmaking uit de Publieke Middelen gefinancierde Topinkomens (WOPT) zijn er ook over 2013 (dat wil zeggen net als in voorgaande jaren) geen mededelingen te doen, aangezien de salarissen en vergoedingen gedaan door de OLON aan haar personeelsleden hiervoor te laag zijn.
3.3
Bedrijfsvoering
3.3.1.
Financiën
De financiële administratie wordt sinds december 2012 verzorgd door een administratiekantoor. Hiermee is ook een interne formatieplaats op dit gebied in 2013 vervallen.
Postbus 62 1200 AB Hilversum
[email protected] www.olon.nl
12
Bart de Graaffweg 2 1217 ZL Hilversum tel.:035-8200383
OLON Jaarverslag 2013 3.3.2.
HRM
De HRM-functie is (deels) uitbesteed aan de HRM-afdeling van de NPO. De OLON volgt zoveel mogelijk het NPO beleid ten aanzien van regelingen en de HRM-cyclus van aanvang/voortgang en beoordelingsgesprekken. 3.3.3.
ICT
De organisatie van de interne (kantoor-) automatisering is in tegenstelling tot de eerdere plannen niet gewijzigd in 2013. De oorzaak hiervoor is de late invulling van de vacature van bureaumanager en het gegeven dat de functie van manager infrastructuur op project basis is ingevuld en als prioriteit de ontwikkeling van de Mediahub had. 3.3.4.
Juridische zaken
Ondersteuning op juridisch gebied koopt de OLON in bij zowel de juridische afdeling van de NPO als bij een extern kantoor dat is gespecialiseerd in mediabeleid. 3.3.5.
Huisvesting
Er wordt een kantoorruimte gehuurd in het pand van de NPO in Hilversum. In 2012 is de vestiging in Nijmegen al sterk verkleind in gehuurd oppervlakte. In 2013 is besloten het kantoor op termijn te sluiten, per 1 april 2014 zal dit zijn geëffectueerd. Om het personeel in Nijmegen tegemoet te komen heeft de OLON in 2013 geïnvesteerd in thuiswerkvoorzieningen. 3.3.6.
Communicatie
De OLON communiceert via verschillende kanalen met haar leden en derden. In 2013 is vier keer Interlokaal uitgegeven. Daarnaast is de OLON actief op social media met verschillende Twitteraccounts, een Facebook pagina, websites en een ledenforum. “ De Lokale Omroep” wordt vooralsnog niet als keurmerk ingezet maar alleen als publieksmerk. Het inzetten van De Lokale Omroep als keurmerk is pas aan het eind van het veranderprogramma mogelijk. Wel heeft het merk eigen social media kanalen.
3.4
Omgevingsmanagement
De relaties van de OLON worden integraal benaderd, dat wil zeggen niet vanuit de verschillende clusters en disciplines, maar vanuit één “account management”. Dat heeft inmiddels vruchten afgeworpen: er wordt veel duidelijker welke relatie we met een stakeholder wensen en wat de samenhang is in de vragen op de verschillende aandachtsgebieden. In 2013 is deze werkwijze verder uitgebouwd. In 2013 heeft de OLON regelmatig overleg gevoerd met het ministerie van OCW en EZ, het Commissariaat voor de Media, NPO en ROOS, VNG, Agentschap Telecom en de leden van de Tweede Kamer. Uiteraard stonden veel van deze overleggen in het kader van het veranderprogramma van de sector. Daarnaast eisten de aangekondigde toekomstverkenning Mediabestel, de bezuinigingen op het publieke bestel, de nieuwe distributiewet, de evaluatie van de financiering van de sector en de brief van staatssecretaris Dekker over de Lokale omroep aandacht op. Het overleg met deze “stakeholders” hebben we ook in 2013 als zeer constructief ervaren. Lokale omroepen vinden bij hen gehoor wanneer de sectorale veranderingen worden besproken en ieders ondersteuning daaraan wordt verkend. De waardering van derden voor de sector in het algemeen en het Veranderprogramma in het bijzonder is groot; wel moet worden opgemerkt dat er nog een hiaat zit tussen deze “morele” ondersteuning en de concrete middelen die daar vervolgens aan gekoppeld worden. Postbus 62 1200 AB Hilversum
[email protected] www.olon.nl
13
Bart de Graaffweg 2 1217 ZL Hilversum tel.:035-8200383
OLON Jaarverslag 2013 3.4.1.
Nieuwe distributiewet
Tussen januari en maart 2013 zijn er gesprekken gevoerd met de mediawoordvoerders in de Tweede Kamer om aandacht te vragen voor de consequenties voor de lokale omroepsector van de voorgenomen wijziging van de Mediawet 2008 inzake de omroepdistributie. De nadruk lag daarbij op het onbeheersbaar worden van de distributiekosten van de sector. De nut en noodzaak van het realiseren van een centrale faciliteit voor de contributie en distributie werden daarbij door de OLON benadrukt. Tijdens het debat over deze wetswijziging gaf de staatssecretaris aan positief te staan tegenover de plannen van de OLON om te komen tot een centrale infrastructuur. Zo zouden lokale omroepen kunnen blijven voldoen aan de aanleverplicht en zouden pakketaanbieders, conform de nieuwe Distributiewet, aan hun “must carry”-verplichting kunnen voldoen. De staatssecretaris gaf daarbij aan samen met de OLON te willen kijken hoe een en ander verder juridisch en financieel vormgegeven zou kunnen worden. 3.4.2.
Toekomst publieke bestel
Aan Raad voor Cultuur is door de staatssecretaris gevraagd een advies te schrijven over de toekomst van het publieke bestel. Het onderzoek moest worden beperkt tot de landelijke publieke omroep en (de integratie van) de regionale publieke omroep. De OLON had graag gezien dat de toekomstverkenning zou worden onderzocht en geredeneerd vanuit het belang van de publieke mediavoorziening in een veranderend medialandschap, en niet vanuit het belang van omroeporganisaties of omroepverbanden. De omroeporganisaties en hun gelaagdheid zijn geen doel op zich, maar een middel om te komen tot een effectieve en duurzame publieke omroep, landelijk én dichtbij de mensen. OLON heeft daarom, tevergeefs, gepleit voor een toekomstvisie die éérst ingaat op de missie, visie en strategie van het publieke omroepbestel van de toekomst, en dan pas ingaat op de rol van en gevolgen voor de betrokken omroeporganisaties en –lagen. In het kader van de toekomstverkenning heeft de OLON deelgenomen aan de consultatiebijeenkomst die door de Commissie Toekomst Mediabestel op 20 november 2013 werd georganiseerd. Tevens heeft de OLON schriftelijk haar standpunten toegelicht. 3.4.3.
Evaluatie financiering lokale omroep
Op 10 juli 2013 werd het rapport van het Commissariaat voor de Media “Evaluatie van de financiering van de lokale publieke media-instellingen in de jaren 2009 – 2012” naar de Tweede Kamer gestuurd. Dit rapport schetste als verwacht een dramatisch beeld. Uit het onderzoek bleek dat veel omroepen, bijna de helft, door financiële oorzaken direct in hun voortbestaan worden bedreigd. Ook werd geconstateerd dat meer dan de helft van de lokale omroepen niet de normbekostiging krijgt van de gemeente zoals deze door de Rijksoverheid in het Gemeentefonds wordt gestort. De OLON had graag gezien dat het Commissariaat voor de Media de evaluatie van de bekostigingswet in een ruimer kader had geplaatst. Onder andere door de relatie tussen de hoogte van de bekostiging en de in de Mediawet 2008 vastgelegde (uitgebreide) mediaopdracht voor publieke lokale omroepen mee te nemen. Reden voor de OLON om in combinatie met het sectorale veranderprogramma de gesprekken met VNG en OCW te continueren om de financiering van publieke lokale omroepen op een betere manier te organiseren, dat wil zeggen efficiënter en effectiever. Door D66 werden Kamervragen gesteld over de zorgelijke financiële toestand van lokale omroepen. 3.4.4.
Brief over de Lokale Omroep
Het antwoord van de staatssecretaris op de Kamervragen van D66 kwam op 15 november 2013 samen met de brief over de lokale omroep. Hierin werd door de staatssecretaris grote waardering Postbus 62 1200 AB Hilversum
[email protected] www.olon.nl
14
Bart de Graaffweg 2 1217 ZL Hilversum tel.:035-8200383
OLON Jaarverslag 2013 uitgesproken voor de lokale omroep sector in het algemeen en de sectorale ontwikkelingen en ambities in het bijzonder. Tegelijkertijd wees hij op onderdelen de (mede) verantwoordelijkheid voor de derde laag van het publieke omroepbestel af, waaronder voor de financiering. Ook op andere punten werden de eerder uitgesproken morele steun en complimenten voor het OLON veranderprogramma beleidsmatig en financieel niet concreet gemaakt. Na de teleurstellende brief van de staatssecretaris zijn de diverse Kamerleden door de OLON benaderd met de vraag de staatssecretaris op deze punten te bevragen en op te roepen tot concrete actie. Tijdens het debat over de Mediabegroting op 25 november 2013 sprak de Kamer de staatssecretaris aan om de ontwikkelingen binnen de lokale omroepsector te ondersteunen en tot actie te komen. Dit resulteerde slechts in een toezegging van de staatsecretaris om het initiatief van de lokale omroepen en de OLON actief te ondersteunen,en te bevorderen dat de OLON Mediahub wordt gerealiseerd en de Kamer voor de voorjaarsnota hierover verder informeren. Helaas lukte het niet om in dit stadium te komen tot het centraliseren van de bijdrage van het Rijk aan het Gemeentefonds. OLON trok de voorlopige conclusie dat de staatssecretaris, ondanks het brede draagvlak in de Tweede Kamer, de wettelijke taak en plicht van de gemeenten tegenover de lokale omroep niet volmondig onderstreepte. Op 2 december 2013 werd hierover door de OLON een zeer kritische brief naar de staatssecretaris gestuurd. Het overleg hierover vond in 2014 plaats. Tijdens het debat over de Mediabegroting werd de motie (CDA, Heerma) over een onderzoek naar de mogelijkheden tot meer horizontale regionale integratie en verticale samenwerking van regionale en lokale omroepen aangenomen. Eind 2013 was nog niet duidelijk hoe deze motie invulling zou gaan krijgen en hoe dit eventuele onderzoek zich zou gaan verhouden tot de toekomstverkenning. 3.4.5.
Samenwerking binnen het Publieke bestel
Gedurende 2013 werd het regulier overleg tussen NPO, ROOS en OLON voortgezet. Het bleek niet mogelijk om een gezamenlijke visie op de toekomst van het publieke bestel neer te leggen bij de staatssecretaris als input voor zijn toekomstverkenning. Voor de OLON was dit reden temeer om vooral zelf door te gaan op de ingeslagen weg, daartoe ook nadrukkelijk aangemoedigd en aangespoord door de staatssecretaris. De OLON blijft hameren op het belang van een gemeenschappelijke visie en de noodzaak van integrale samenwerking van de verschillende lagen in het publieke bestel, waarbij regie op die samenwerking nadrukkelijk ingericht zou moeten worden. 3.4.6.
VNG
Ook in 2013 heeft er weer regelmatig overleg plaats gevonden tussen OLON en VNG. Er werd vooral gesproken over het verder uitwerken en aanscherpen van het convenant. Daarnaast richtte de OLON zich in oktober 2013 met een formeel verzoek tot de VNG voor (financiële en/of personele) ondersteuning voor het veranderprogramma conform de wens van het ministerie van OCW. De noodzaak van de inzet van de VNG richting gemeenten bleek des te meer uit de “Evaluatie van de financiering van de publieke lokale media-instellingen” door het Commissariaat voor de Media. Samen met de VNG werd tijdens de Week van de Lokale omroep een bijeenkomst georganiseerd voor vertegenwoordigers van de lokale omroepen en gemeenten in de vier grote steden met als thema “Lokale omroep in de vier grote steden, een verhaal apart?”. Doel van deze bijeenkomst was om de wethouders en directeuren van de lokale omroepen in de grote steden te informeren over het verandertraject en te bespreken wat hun wensen hierin zijn. Alle vier de grote steden waren vertegenwoordigd door zowel de wethouder als de omroepdirecteur.
Postbus 62 1200 AB Hilversum
[email protected] www.olon.nl
15
Bart de Graaffweg 2 1217 ZL Hilversum tel.:035-8200383
OLON Jaarverslag 2013 Tevens hebben OLON en VNG het initiatief genomen om tot een gezamenlijke aanpak te komen voor de realisatie van regionale samenwerkingsverbanden; in 2014 moet dat leiden tot ondermeer initiatieven om ook gemeenten actief te laten bijdragen aan de vorming van streekomroepen. 3.4.7.
Overleg Commissariaat voor de Media
Met het Commissariaat voor de Media werd in 2013 veelvuldig overleg gevoerd. Leidend in alle gesprekken met het Commissariaat voor de Media was het convenant tussen OLON en VNG: hoe kan deze intern en extern breed gedragen ambitie ook gehanteerd worden bij de aanwijzing, bekostiging en ondersteuning van streekomroepen, als de "publieke lokale media-instellingen" van de toekomst. Wat de OLON betreft is er in 2013 onvoldoende gebruik gemaakt van de kansen om het toezicht op de sector -vanuit een gezamenlijke benadering- efficiënter en effectiever vorm te geven. Waar de OLON een horizontale toezichtsfunctie niet schuwt en het Commissariaat voor de Media veel te weinig toezichtscapaciteit heeft voor de lokale publieke omroepsector, is het jammer dat hierin geen doorbraak gerealiseerd is. Het doel van het toezicht zou daardoor immers veel efficiënter worden bereikt, maar bovendien zou zo’n samenwerking ook echt een stimulans zijn voor de kwaliteit van de sector, zonder in te grijpen op de autonomie van de omroeporganisaties. Dit blijft dus een belangrijk speerpunt voor 2014. 3.4.8.
Ether
Met het Agentschap Telecom zijn in 2013 nadere afspraken gemaakt ten aanzien van de FM frequentieplanning voor lokale omroepen. Een technische werkgroep heeft in nauwe samenwerking met de OLON gewerkt aan belangrijke verbeterpunten in de frequentieplanning. Onder meer op het gebied van het maximaal zendvermogen en antennehoogtes zijn de regels verruimd voor lokale omroepen. Daarnaast heeft de OLON intensief overleg gevoerd met het Ministerie van Economische Zaken en het Agentschap Telecom over het verkrijgen van DAB frequenties voor lokale omroepen in Band III. De huidige L-Band frequenties hebben geen toekomstperspectief meer voor lokale omroepen op DAB en de OLON heeft dan ook de ambitie uitgesproken om DAB+ frequenties te verkrijgen, voor in ieder geval de toekomstige ‘streekomroepen’, in Band III. De eerste stappen in het onderzoeken van deze mogelijkheden laten een positief beeld zien. Vraag daarbij wel is hoe de OLON dit zou moeten bekostigen. 3.4.9.
Tijdelijke audio verbindingen
De komende jaren treden er belangrijke veranderingen op in het beschikbare frequentiespectrum voor draadloze audioverbindingen. Onder meer voor draadloze microfoons en wandelzenders zal een deel van het frequentiespectrum wijzigen. Dit raakt ook vele lokale omroepen die deze apparatuur wellicht moeten vervangen. De OLON heeft, in afstemming met de PMSE, in een brief aan het ministerie van Economische Zaken haar zorgen geuit over deze frequentiespectrum wijzigingen ten aanzien van de situatie bij lokale omroepen. 3.4.10. Onderzoek nieuwsvoorziening in de Regio
Op 3 september 2013 werd door het Stimuleringsfonds voor de Pers het rapport “Nieuwsvoorziening in de regio” gepresenteerd. Uit het daarin opgenomen onderzoek “Wie waakt er in de regio?” blijkt dat het met de lokale journalistiek niet goed gaat. Tegelijkertijd ondersteunde het onderzoek de noodzaak en de relevantie van de lokale omroepen. Ze scoorden (online) goed in nieuws over lokaal beleid in een gemeente. Daarmee spelen ze in de regio een belangrijke rol als (eenzame) waakhond
Postbus 62 1200 AB Hilversum
[email protected] www.olon.nl
16
Bart de Graaffweg 2 1217 ZL Hilversum tel.:035-8200383
OLON Jaarverslag 2013 van de lokale democratie. In het onderzoek werd de kwaliteit geanalyseerd van online nieuws in 80 Nederlandse gemeenten. De onderzoekers bestudeerden het aantal artikelen, het aandeel van lokaal bestuurlijk nieuws, de diversiteit aan onderwerpen en de originele bronnen van de artikelen. De lokale omroep scoorde daarbij procentueel het hoogst als het gaat om nieuwsberichten over lokaal beleid, gevolgd door het regionale dagblad. Uit het achterliggende onderzoeksmateriaal bleek verder ook dat lokale omroepen in de onderzochte gemeenten een gevarieerder palet aan lokaal nieuws brachten in vergelijking met andere beschikbare online nieuwsmedia.
3.5
Faciliteitenmanagement
Vanuit dit cluster wordt het aanbod aan en voor leden gecoördineerd van uiteenlopende faciliteiten, met name op technisch en infrastructureel gebied. Een heel belangrijk onderdeel hiervan bestaat uit de Mediahub en de daarop aansluitende functies. Ten aanzien van het realiseren van een noodzakelijke collectieve technische infrastructuur zijn er in 2013 veel meters gemaakt. Het non-lineaire deel van de OLON Mediahub is eind 2012 van start gegaan. Eind 2013 zijn er 112 lokale omroepen aangesloten op de OLON Mediahub. Gezamenlijk hebben deze omroepen in 2013 meer dan 700.000 items in de OLON Mediahub geplaatst. De databases van de OLON Mediahub verwerken per uur 3,5 miljoen database requests! Dat zijn er ca. 58.000 per minuut. Om de lokale omroepen zo goed mogelijk te informeren heeft de OLON bijeenkomsten georganiseerd met als titel “Wegwijs op de OLON Mediahub” en “Hoe haal ik meer uit de OLON Mediahub”. Voor deze bijeenkomsten was zeer veel belangstelling. In 2014 worden dergelijke bijeenkomsten weer georganiseerd. Tegelijkertijd is er hard gewerkt aan de lineaire oplossing. Tijdens de Week van de Lokale Omroep was er een speciale bijeenkomst voor distributeurs en pakketaanbieders om hen te informeren over de noodzaak en de mogelijkheden van de OLON Mediahub in het licht van de nieuwe distributiewet. In oktober 2013 vond een tweede bijeenkomst plaats. Geconcludeerd kan worden dat het overgrote deel van de partijen ziet dat centrale contributie en distributie de toekomst heeft. Er wordt daarbij wel verschillend gedacht over het tempo waarin dit dient te gebeuren. In december is begonnen met het aftasten van de details van een convenant met (alle) distributeurs/pakketaanbieders. In december 2013 is het OLON bestuur akkoord gegaan met het Programma van Eisen voor het lineaire deel van de OLON Mediahub (het Centraal Distributie Platform) en is een akkoord gegeven voor het starten van een RfP (Request for proposal) procedure om te komen tot een leveranciers selectie. Over de OLON Mediahub is veelvuldig overleg gevoerd met de ministeries van OCW en EZ. Het jaar 2014 zal daarbij in het teken staan naar het onderzoek van verdere financieringsmogelijkheden.
3.6
Collectiviteitovereenkomsten
3.6.1.
SENA
In mei 2013 werd met met SENA overeenstemming bereikt voor de afdracht over de jaren 2012 en 2013. 275 lokale omroepen van de 281 omroepen namen deel aan deze collectieve regeling van de OLON. Samen verzorgen zij 99% van het mediagebruik van de lokale omroepen. Postbus 62 1200 AB Hilversum
[email protected] www.olon.nl
17
Bart de Graaffweg 2 1217 ZL Hilversum tel.:035-8200383
OLON Jaarverslag 2013 3.6.2.
BUMA/STEMRA
Met BUMA/STEMRA werd op 19 december 2013 overeenstemming bereikt over de afdracht voor 2013. De reden van de moeizaamheid van deze gesprekken is in de kern gelegen in een verschillende visie op de ontwikkelingen in het medialandschap. De OLON erkent en waardeert auteursrechten zeer, maar meent dat de huidige vergoedingssystematiek niet meer van deze tijd is en sectorale en technologische innovatie in de weg staat. 275 lokale omroepen van de 281omroepen namen deel aan deze collectieve regeling van de OLON. Samen verzorgen zij 99% van het mediagebruik van de lokale omroepen. 3.6.3.
ANWB
De overeenkomst met de ANWB werd in 2013 voortgezet. In 2013 maakte 59 omroepen gebruik van deze service. 3.6.4.
NOS
De overeenkomst met de NOS met betrekking tot de overname van het NOS Radionieuws werd in 2013 gecontinueerd. Door 131 omroepen werd hiervan gebruik gemaakt. Daarnaast werd afgesproken dat omroepen die via de OLON gebruik maken van het NOS Radionieuws gratis de Nieuwsminuut voor tv mogen gebruiken. Verder zijn met de NOS verkennende gesprekken geweest over op welke wijze lokale omroepen en de NOS (redactioneel) met elkaar kunnen samenwerken. In 2013 heeft dat nog niet geleid tot een concreet resultaat.
3.7
Kennis- en contentmanagement
In 2013 lag er weer een grote nadruk op de organiseren van opleidingen. In 2013 zijn er twee opleidingendagen, twee OLON 3FM DJ dagen en thema bijeenkomsten over vrijwilligersmanagement (in samenwerking met Movisie), reclame, muziekgebruik en radioautomatisering georganiseerd. Daarnaast organiseerde de OLON een politieke verslaggeving dag in samenwerking met de NOS in Den Haag. De Opleidingendagen werden in 2013 bezocht door bijna 200 deelnemers van zo’n 85 verschillende lokale omroepen. De opleidingendagen en de bijeenkomsten werden gewaardeerd met ruim een 8. Alle deelnemers ontvingen cursusmateriaal en een certificaat van deelname. Op het gebied van content is de aandacht uitgegaan naar het vormen van beleid voor bestaande en nieuwe, collectieve content: het gezamenlijk delen én maken van innovatieve (crossmediale) producties, die niet alleen waardevol zijn voor het publiek en de moderne mediaconsument, maar ook de kracht, ambitie en mogelijkheden van onze sector aantonen. Dit bleek als gevolg van de beperkte personele bezetting op het OLON bureau en mede door de economische crisis niet haalbaar. Gedurende 2013 is er met diverse partijen binnen de publieke omroep gesproken over contentuitwisseling en programmatische en facilitaire samenwerking. Ook werden afspraken gemaakt over de juridische implicaties van programma-uitwisseling. 3.7.1.
OLON ONLINE/Digipluggen
In 2013 is de OLON een samenwerking aangegaan met Digipluggen. Digipluggen vervangt hiermee de vroegere OLON LP, OLON CD en OLON Online Service. Postbus 62 1200 AB Hilversum
[email protected] www.olon.nl
18
Bart de Graaffweg 2 1217 ZL Hilversum tel.:035-8200383
OLON Jaarverslag 2013 Digipluggen (www.digipluggen.nl) is hét promotiesysteem voor de Nederlandse muziekindustrie. Het aanbod bij Digipluggen bestaat uit Nederlands én internationaal repertoire. Het is daarmee een zeer compleet aanbod. Binnen Digipluggen vind je een overzicht van ALLE officiële releases in Nederland, gerubriceerd naar genre, artiest of week van release. Door de goede samenwerking met alle labels en promotors in Nederland is Digipluggen altijd up to date. De releases zijn streaming te beluisteren of te downloaden als MP3 of WAV file, dus direct bruikbaar in uitzendkwaliteit. Digipluggen is een besloten systeem en allen bedoeld voor B2B gebruik binnen de muziekbranche. Eind 2013 maakte 86 omroepen gebruik van deze service. 3.7.2.
OLON Redactie Service
De OLON Redactie Service biedt overheidsinstanties, ideële instellingen en non-profit organisaties de mogelijkheid om campagne te voeren via publieke lokale media-instellingen. De OLON Redactie Service bestaat uit programmamodules (interviews en spots) en extra achtergrondinformatie. Dit materiaal wordt via de OLON website verspreid. In 2013 maakte de volgende organisaties gebruik van deze mogelijkheid: KWF Kankerbestrijding, Stichting 4 en 5 mei, Animalfarm, De hond kan de was doen, Donorfonds, Ouderenhulp, SHO, Zomerkamp: Zending over grenzen.
Postbus 62 1200 AB Hilversum
[email protected] www.olon.nl
19
Bart de Graaffweg 2 1217 ZL Hilversum tel.:035-8200383
OLON Jaarverslag 2013
4.
De Week van de Lokale Omroep
Van 1 tot en met 7 juni 2013 organiseerde de OLON voor de tweede keer De Week van de Lokale Omroep. In de eerste week van juni heeft de OLON evenementen georganiseerd: van landelijke open dagen tot congres, van een bijeenkomst voor kabelaars tot de Uitreiking van de Lokale omroep Awards. Deze week was een enorm succes en maakte de veranderingen en ambities van de sector zichtbaar. Het doel van de organisatie van de Week om de lokale omroep als derde laag van de publieke omroepsector te profileren is zeer geslaagd. De door de OLON georganiseerde evenementen hebben deze week meer dan 1000 bezoekers getrokken. Dit is exclusief de bezoekers aan de open dagen van de lokale omroepen. De hoogtepunten op een rij: 1 en 2 juni: Open Dagen Op 1 en 2 juni 2013 gooiden de lokale omroepen de deuren open! Bezoekers konden zien hoe een radio-programma gemaakt wordt, of hoe een tv-studio er van binnen uit ziet. Veel omroepen deden mee met deze landelijke open dagen. 3 juni: Congres 'Revolutie gezocht! de toekomst van de lokale omroep: het regionaal mediacentrum.' Maandag 3 juni 2013 organiseerde de OLON in samenwerking met TV Enschede FM en het RMC Twente het minicongres “De Toekomst van de lokale omroep: het regionale mediacentrum” in Enschede. Doel van dit congres was om met voor de sector belangrijke stakeholders van gedachten te wisselen over de thema’s die de sector bezighouden en hen te informeren de laatste ontwikkelingen. Juist in de regio Twente heeft de samenwerking tussen lokale omroepen onderling en met andere partijen in de regio verder vorm gekregen. Door de gezamenlijke lokale omroepen is daar in samenwerking met de OLON het Regionaal Media Centrum Twente opgericht. De eerste ervaringen die hier zijn opgedaan werden in het congres gedeeld en in een breder perspectief geplaatst. In het TV Enschede FM magazine 2013 is een speciale bijlage opgenomen over het congres. Ruim 200 personen bezochten het congres. 5 juni: Bijeenkomst Media Hub Op woensdag 5 juni 2013organiseerde de OLON een bijeenkomst over de Mediahub in het Mediacentrum in Hilversum. In de ochtend was er een bijeenkomst voor distributeurs en pakketaanbieders en vertegenwoordigers van de ministeries van OCW en EZ. En in de middag was er een bijeenkomst voor de lokale omroepen. Ruim 70 mensen bezochten deze bijeenkomst. 6 juni: Bijeenkomst 'Lokale omroep in de grote steden, een verhaal apart?' Op donderdag 6 juni 2013 organiseerde de OLON een lunchbijeenkomst rond het thema: Lokale omroep in de vier grote steden, een verhaal apart? Vertegenwoordigers van de gemeenten (wethouders en ambtenaren) en de lokale omroepen van vier grote steden en de VNG waren vertegenwoordigd.
Postbus 62 1200 AB Hilversum
[email protected] www.olon.nl
20
Bart de Graaffweg 2 1217 ZL Hilversum tel.:035-8200383
OLON Jaarverslag 2013 7 juni: Kennisdag voor lokale omroepmedewerkers Op vrijdag 7 juni 2013 organiseerde de OLON in Hilversum voor alle lokale omroepmedewerkers de Kennisdag. Er werden ruim 20 gratis workshops aangeboden voor lokale omroepmedewerkers op en rond het Media Park. Bijna 300 lokale omroepmedewerkers volgden een workshop of activiteit op en rond het Media Park in Hilversum. Ze konden workshops volgen bij onder meer: Youtube, 3FM, NOS,NCRV, KRO, TROS, Omroep MAX, VHU, The Rocketeers en het RNTC. Het doel van de Kennisdag is tweeledig: 1. Omroepmedewerkers kunnen gratis kennis opdoen die ze verder kunnen verspreiden binnen hun omroep 2. Landelijke omroepen en mediabedrijven erkennen de rol van “kweekvijver” van de lokale omroep. Zij doen graag iets terug voor de sector waar zoveel talent zich kan ontwikkelen en uiteindelijk doorstroomt naar de landelijke media. 7 juni: Uitreiking De Lokale Omroep Awards Op vrijdag 7 juni heeft de jury van de Lokale Omroep Awards tijdens een feestelijke uitreiking in Beeld en Geluid in Hilversum de winnaars bekend gemaakt. Ruim 300 mensen woonden de prijsuitreiking bij. Winnaars De Lokale Omroep Awards: - Radio: OOG (Groningen): Glasnost - Televisie: RTV Dordrecht: Hoogeëerd publiek - Crossmediaal: RTV Stichtse Vecht: 24 uur Stichtse Vecht - Nieuws en Actualiteiten: Studio040 (Eindhoven): Eindhovens Stadsjournaal 2012 - Presentatietalent: Marloes ten Kate (OOG Groningen) - Lokale Omroep van het Jaar: Omroep Venlo De Lokale Omroep Awards zijn de prijzen voor de beste publieke lokale omroepprogramma’s en de Lokale Omroep van het Jaar. In 2013 is de wijze van jureren beter aangepast aan de praktijk. Er is gekozen om de jury op te delen in twee expertises: een jury die de programma’s beoordeelt en een jury die oordeelt over de Lokale omroep van het Jaar. De belangstelling om mee te doen met de Lokale Omroep Awards was in 2013 net als voorgaande jaren groot. Er zijn in 2013 300 programma’s ingezonden door 100 verschillende omroepen. Alle deelnemende omroepen deden automatisch mee in de strijd om de titel “Lokale Omroep van het Jaar 2013″. Na een voorselectie zijn de zevenbeste lokale omroepen van Nederland genomineerd voor deze titel. De jury heeft bij de selectie van deze omroepen onder meer gelet op: gevarieerde programmering met dagelijks actueel nieuws, lokale verbondenheid, gebruik van nieuwe mediatechnologieën en een actuele, informatieve website. Nieuw dit jaar was dat bij de Lokale omroep van het Jaar geselecteerde omroepen zich moesten presenteren tijdens een pitch zodat de jury nog beter kon oordelen over de kwaliteit van de omroep. Quote uit het algemeen juryrapport De inzendingen voor de Lokale Omroep Awards laten ook dit jaar weer de grote kracht van lokale media zien. De programma’s staan dichtbij luisteraars en kijkers en er is een grote mate van
Postbus 62 1200 AB Hilversum
[email protected] www.olon.nl
21
Bart de Graaffweg 2 1217 ZL Hilversum tel.:035-8200383
OLON Jaarverslag 2013 diversiteit. Dat samen maakt dat je bij de lokale omroep onderwerpen ziet en hoort die op landelijk en regionaal niveau nauwelijks aan bod komen. Dit jaar is de jury streng geweest in de beoordeling van de inzendingen voor de Lokale Omroep Awards want het gaat immers om de hoogste erkenning en waardering. Daarom is er niet alleen gekeken naar de inhoud, technische kwaliteit, muziekgebruik en lokale verbondenheid. De jury heeft er voor gekozen om de inzendingen langs een professionele meetlat te leggen. En dat is een compliment voor de makers! De Lokale Omroep van het Jaar Omroep Venlo is een lokale omroep die heel zichtbaar is in de samenleving en die haar rol in de lokale nieuwsvoorziening goed oppakt. De omroep werkt bedrijfsmatig en weet dit op de juiste manier te combineren met een goede inhoud van de content die zij brengt. De jury vindt de programma’s goed en van hoge kwaliteit. Een ambitieuze omroep als Omroep Venlo is zeker in staat is om het visitekaartje van de lokale omroepsector te zijn. De jury was unaniem in haar oordeel: De Lokale Omroep van het Jaar 2013 Omroep Venlo is een waardige opvolger van TV Enschede FM! Jury De jury van De Lokale Omroep Awards 2013 bestond uit: Juryvoorzitter: Jeroen Latijnhouwers (presentator RTL4) Onderdeel Programma’s: Timo Kamst (opleidingscoördinator 3FM), Jeroen Overbeek (presentator NOS Journaal), Iwan Reuvekamp (programmadirecteur Q-music) en Fleur Wallenburg (nieuwslezer NOS op 3). Onderdeel De Lokale Omroep van het Jaar: Mezen Dannawi (NPO, Strategie en Beleid), Sieb Kroeske (docent Radiomanagement Hogeschool InHolland), Frits Lintmeijer (VNG, wethouder Utrecht), Jan Westerhof (Directeur Audio NPO) en Flip van Willigen (stationmanager TV Enschede FM). Het jurysecretariaat werd gevormd door Carmen Fernald (journalist), Egbert Hermsen (verslaggever en docent journalistiek) en Mireille van der Werff (freelance regisseur en redacteur).
Postbus 62 1200 AB Hilversum
[email protected] www.olon.nl
22
Bart de Graaffweg 2 1217 ZL Hilversum tel.:035-8200383
OLON Jaarverslag 2013
5.
De publieke lokale media-instellingen
Op 31 december 2013 telde Nederland 281 publieke lokale media-instellingen. De 281 omroepen hadden samen voor 378 gemeenten een zendtijdtoewijzing. Daarmee had 93 procent van de 408 gemeenten die Nederland in 2013 telde een eigen lokale omroep. Het landelijk bereik (= het aantal mensen woonachtig in een gemeente met lokale omroep) was 15.999.268 personen. Daarmee was 95 procent van de Nederlandse bevolking (16.805.037 personen) woonachtig in een gemeente met een lokale omroep. Aantal publieke lokale media-instellingen per medium Lokale radio Lokale televisie Lokale tekst-tv Lokale teletekst Lokale website Totaal aantal lokale omroepen
260 143 191 59 275 281
Onderstaande tabel laat zien hoeveel publieke lokale media-instellingen actief waren in Nederland in de periode 1985-2013. Na het hoogtepunt in 1995 loopt het aantal publieke lokale mediainstellingen langzaam terug. Dit heeft alles te maken met het proces van gemeentelijke herindelingen. Aantal publieke lokale media-instellingen: 1985 - 2013 1985 1990 1995 2000 2005 2010 2013
77 255 376 320 298 286 281
Het dekkingspercentage van de publieke lokale media-instellingen (het aantal inwoners van Nederland dat woonachtig is in een gemeente met een publieke lokale omroep) is stabiel en boven de 90%. Dekkingspercentage publieke lokale media-instellingen: 2000 - 2013 2000 90% 2005 93% 2010 93% 2013 93%
Postbus 62 1200 AB Hilversum
[email protected] www.olon.nl
23
Bart de Graaffweg 2 1217 ZL Hilversum tel.:035-8200383
OLON Jaarverslag 2013
5.1
Publieke lokale media-instellingen en de gemeenten
De ontwikkeling van publieke lokale media-instellingen in Nederland hangt nauw samen met het proces van gemeentelijke herindelingen. Een lokale omroep heeft een zendtijdtoewijzing voor één of meerdere gemeenten, zodra in één van deze gemeenten sprake is van een gemeentelijke herindeling verandert ook het uitzendgebied van de betreffende publieke lokale media-instelling. Als een aantal gemeenten wordt samengevoegd tot een nieuwe gemeente, kan er maar één publieke lokale mediainstelling zendtijdtoewijzing krijgen voor deze nieuwe gemeente. Dat kan dus ook betekenen dat een aantal publieke lokale media-instellingen uit de voorheen afzonderlijke gemeenten fuseert tot een nieuwe publieke lokale media-instelling. Op 1 januari 2013 telde Nederland 408 gemeenten. Dat zijn er zeven minder dan een jaar eerder. Deze afname is veroorzaakt door een aantal gemeentelijke herindelingen. In onderstaande tabel staat het aantal gemeenten met een publieke lokale media-instelling afgezet tegen het totaal aantal gemeenten in Nederland in de periode 1995 - 2013. Het aantal gemeenten is teruggelopen van 633 gemeenten in het jaar 1995 naar 408 in 2013. Het aantal gemeenten met een publieke lokale media-instelling daalde in diezelfde periode van 481 naar 378. Gemeenten in Nederland met een publieke lokale media-instelling jaar gemeenten Gemeenten met omroep Percentage gemeenten met omroep 1995 633 481 76% 2000 537 453 84% 2005 467 410 88% 2010 430 390 91% 2013 408 378 93% Het percentage van de gemeenten waar een publieke lokale media-instelling actief is ten opzichte van het totaal der gemeenten stijgt: in 1995 was in 76% van de gemeenten een lokale omroep actief, in 2013 is dit percentage gestegen tot 93 %.
Postbus 62 1200 AB Hilversum
[email protected] www.olon.nl
24
Bart de Graaffweg 2 1217 ZL Hilversum tel.:035-8200383
OLON Jaarverslag 2013
6.
Financieel verslag
Op de volgende pagina’s treft u de balans en de staat van baten aan van de vereniging Organisatie van Lokale Omroepen in Nederland te Hilversum over 2013. Deze is ontleend aan de door TjakkesRiethorstNijssen+ Accountants en Belastingadviseurs gecontroleerde jaarrekening 2013 waar zij op 7 maart 2014 een goedgekeurde controleverklaring bij hebben verstrekt.
Postbus 62 1200 AB Hilversum
[email protected] www.olon.nl
25
Bart de Graaffweg 2 1217 ZL Hilversum tel.:035-8200383
OLON Jaarverslag 2013
BALANS PER 31 DECEMBER 2013 31 december 2013
31 december 2012
€
€
€
€
ACTIVA Vaste activa Immateriële vaste activa Website Materiële vaste activa Verbouwing Inventaris Media Hub
15.995
1.255 11.423 148.755
26.667
2.567 17.118 51.736 161.433
71.421
Vlottende Activa Vorderingen Debiteuren Belastingen en premies sociale lasten Overige vorderingen en overlopende activa
17.585 36.382 56.879
Liquide middelen
29.576 52.643 77.169 110.846
159.388
250.784
309.466
539.058
566.942
PASSIVA Vermogen Algemene reserve Bestemmingsreserves
118.629 96.300
Voorzieningen Kortlopende schulden Crediteuren Belastingen en premies sociale lasten Overige schulden en overlopende passiva
Postbus 62 1200 AB Hilversum
[email protected] www.olon.nl
118.629 119.491 214.929
238.120
18.453
17.408
85.966 18.079 201.631
26
29.916 13.492 268.006 305.676
311.414
539.058
566.942
Bart de Graaffweg 2 1217 ZL Hilversum tel.:035-8200383
OLON Jaarverslag 2013
STAAT VAN BATEN EN LASTEN OVER 2013 Realisatie 2013 Begroting 2013 € €
Realisatie 2012 €
Baten Lidmaatschapsgelden en opbrengsten Collectiviteitsovereenkomsten Activiteiten Directe opbrengsten Bijdrage OCW Som der baten
220.825 1.054.718 36.082 1.311.625 793.500 2.105.125
221.000 860.000 108.000 1.189.000 506.000 1.695.000
219.906 1.018.982 63.948 1.302.836 506.000 1.808.836
993.935 16.539 138.518 241.200 1.390.192
810.000 25.000 168.000 0 1.003.000
950.678 4.972 160.862 0 1.116.512
Lasten Activiteiten Collectiviteitsovereenkomsten Activiteiten Projecten Veranderprogramma Totaal activiteiten Apparaatskosten Personeelskosten Huisvestingskosten Kantoorkosten Algemene kosten Publiciteitskosten Bestuurskosten Afschrijvingen Overige baten en lasten Rentebaten Betalingskorting Totaal apparaatskosten Totaal Lasten Saldo voor resultaatbestemming Bestemmingreserve Reallocatie Personeel Bestemmingreserve Huisvestingskosten Bestemmingreserve Implementatie Visieplan Bestemmingreserve Veranderprogramma Mutatie Algemene reserve Saldo na verwerking voorstel resultaatbestemming
Postbus 62 1200 AB Hilversum
[email protected] www.olon.nl
27
424.029 52.892 29.821 85.593 36.507 15.010 41.433 58.121 (11.109) 5.827 738.124
533.450 45.650 25.950 61.750 32.300 17.750 12.500 23.500 (12.000) 0 740.850
2.128.316
1.743.850
(23.191) 0 19.491 50.000 ( 46.300) 0 0
(48.850) 0 0 50.000 0 (1.150) 0
542.252 88.648 37.631 36.908 45.194 18.022 22.017 34.451 (19.470) 15.698 821.351 1.937.863 (129.027) 75.000 5.509 50.000 0 (1.482) 0
Bart de Graaffweg 2 1217 ZL Hilversum tel.:035-8200383