NOTA VERBONDEN PARTIJEN 2011
Inhoud
Hoofdstuk
pag. nr.
1. Inleiding
2
2. Wettelijke bepalingen
3
3. Wat is een financieel- of een bestuurlijk belang?
4
4. Voorbeelden van verbonden partijen
5
5. Private verbonden partijen
6
6. Publiekrechtelijk verbonden partijen
7
7. Informatievoorziening aan de raad
8
8. Knelpunten gemeentelijke vertegenwoordiging
9
9. Besliskader deelname in een verbonden partij
11
10. Overzicht verbonden partijen I. gemeenschappelijke regelingen II. deelnemingen algemeen deelnemingen in kader van verkop Essent III. verenigingen
12 16 28 35
Gemeente Staphorst
1
Nota verbonden partijen ‘11
Nota Verbonden Partijen
1.
Inleiding
Gemeenten kunnen hun taken in hoofdzaak op 3 manieren uitvoeren: in eigen dienst, door een commerciële partij of door een verbonden partij. In de financiële verordening (ex art. 212 van de Gemeentewet) is in art. 17, 1e lid bepaald dat het college in het tweede jaar van een raadsperiode een (bijgestelde) nota verbonden partijen aan de raad ter vaststelling aanbiedt. Hiermee wordt uw raad in de gelegenheid gesteld het beleid te evalueren en kaders te stellen. De gemeente Staphorst neemt deel in een aantal gemeenschappelijke regelingen, N.V.’s. Het zijn alle organisaties die o.a. voor de gemeente Staphorst een bepaald beleidsvoornemen uitvoeren. De gemeente Staphorst legt als deelnemende gemeente als het ware haar taak bij die verbonden partij neer. Deze taken komen altijd voort uit het publieke belang. Vaak gaat het hierbij om maatschappelijke doelen bijv. nutsvoorziening of sociale werkvoorziening. Het bestuurlijk en financieel deelnemen in een dergelijke organisatie wordt volgens de voorschriften aangeduid als een verbonden partij. Voordelen van een verbonden partij kunnen zijn de kostenbesparing op grote schaal en de gezamenlijke aanpak van een regionaal probleem. Maar het geeft ook risico’s in bestuurlijke en financiële zin. In deze nota wordt inzicht gegeven in deze partijen. Wie zijn betrokken, wat is het openbaar belang, de zeggenschap, het financiële belang, eigen vermogen, laatstbekende financieel resultaat, risicoprofiel, ontwikkeling en tenslotte eventuele opmerkingen over die verbonden partij. Voordeel van deze nota is dat bij de begroting en de rekening niet elke keer uitvoerig op de uitgangspunten van het betreffende onderwerp behoeft te worden ingegaan. Bij de desbetreffende paragraaf van de programmabegroting en in de jaarstukken hoeft dan alleen nog aandacht te worden geschonken aan de meest relevante (financiële) ontwikkelingen en voornemens. Naast hetgeen is bepaald in de financiële verordening bevat de nota ook globale besliskaders voor het aangaan van nieuwe participaties. Met deze nota heeft uw raad hiermee een beleidsinstrument in handen.
Gemeente Staphorst
2
Nota verbonden partijen ‘11
2.
Wettelijke bepalingen
De belangrijkste regelgeving in dit verband is: I. Besluit Begroting en Verantwoording (BBV) Artikel 1 lid b lid b. Een verbonden partij is een privaatrechtelijke of publiekrechtelijke organisatie waarin de provincie onderscheidenlijk gemeente een bestuurlijk en financieel belang heeft. toelichting Een verbonden partij is een instelling buiten de eigen organisatie waarin de gemeente een bestuurlijk en een financieel belang heeft. Verbonden partijen zijn in elk geval alle gemeenschappelijke regelingen, NV’s en BV’s waar de gemeente aandeelhouder van is.
II. Financiële verordening gemeente Staphorst Artikel 17 1. Het college biedt ten minste in het tweede jaar van een raadsperiode een (bijgestelde) nota verbonden partijen aan ter vaststelling door de raad. 2. Van elk van de verbonden partijen wordt weergegeven het openbaar belang, het eigen vermogen, het financieel resultaat (voor zover bekend) en het financieel belang en de zeggenschap van de gemeente. 3. De nota bevat voorts de kaders voor het beleid aangaande (het aangaan van nieuwe) participaties met name de condities waaronder het publiek belang is gediend met behartiging door verbonden partijen, de taken, verantwoordelijkheden en bevoegdheden van de verbonden partijen en de financiële voorwaarden. 4. In de begroting en de jaarstukken wordt in de paragraaf verbonden partijen in elk geval ingegaan op nieuwe verbonden partijen, het beëindigen van bestaande verbonden partijen, het wijzigen van bestaande verbonden partijen en eventuele problemen bij bestaande verbonden partijen. toelichting Artikel 17 van de verordening stelt regels voor de verantwoordingsinformatie over de verbonden partijen. De verantwoordingsinformatie wordt gesplitst. Het eerste tot en met het derde lid regelt dat er een nota verbonden partijen aan de raad wordt aangeboden waarin op de stand van zaken van de verbonden partijen wordt ingegaan en de raad de kaders voor het toekomstig beleid uiteen kan zetten. Deze nota wordt minimaal eens in de vier jaar dus minimaal één keer per raadsperiode door het college aan de raad aangeboden. De raad kan de nota altijd tussentijds agenderen. Artikel 17, lid 4 regelt over welke feiten aangaande het financieel beheer van verbonden partijen de raad in elk geval in de verplichte paragraaf verbonden partijen bij de begroting en jaarstukken geïnformeerd wil worden. Hier kan de raad invulling geven aan zijn eigen informatiebehoefte over de verbonden partijen.
Gemeente Staphorst
3
Nota verbonden partijen ‘11
3.
Wat is een financieel - of een bestuurlijk belang?
Om reden van bestuurlijke, beleidsmatige en/of financiële belangen en mogelijk dito risico's is het gewenst dat in de begroting en jaarstukken aandacht wordt besteed aan rechtspersonen waarmee de gemeente een bestuurlijke en financiële band heeft. Dat zijn deelnemingen (vennootschappen), gemeenschappelijke regelingen, stichtingen en verenigingen. Het is in dit kader niet de bedoeling te rapporteren over alle partijen waarmee de gemeente op enigerlei wijze verbonden is zoals: de stichting Zwembad de Broene Eugte of de stichting openbare bibliotheek Staphorst. Het criterium is daarom gelegd bij die partijen waarin de gemeente een bestuurlijk en een financieel belang heeft. - financieel belang en financieel risico Met een financieel belang wordt bedoeld dat de gemeente geen verhaal heeft wanneer de partij failliet gaat. bijv. een vennootschap. In dat geval is de gemeente in elk geval haar kapitaal in aandelen kwijt. De gemeente is ook aansprakelijk als de partij haar verplichtingen niet nakomt bij deelname aan een gemeenschappelijke regeling. Het financiële risico bestaat dan uit het bijdragen aan het afdekken van eventuele exploitatietekorten. Bij leningen en garantstellingen is dus geen sprake van een verbonden partij. Immers de gemeente houdt juridisch verhaal als de partij failliet gaat. Ook bij exploitatiesubsidies is er geen sprake van een verbonden partij. Het gaat dan om subsidiëring. - bestuurlijk belang Onder bestuurlijk belang wordt verstaan: een zetel in het bestuur van een deelneming of het hebben van stemrecht. Een afgevaardigde van de gemeente (collegelid, raadslid of secretaris) heeft dan namens de gemeente Staphorst zitting in het bestuur of brengt namens de gemeente Staphorst zijn of haar stem uit.
Gemeente Staphorst
4
Nota verbonden partijen ‘11
4.
Voorbeelden van verbonden partijen
De volgende partijen vallen onder de definitie verbonden partij: - Gemeenschappelijke regelingen; - Naamloze Vennootschappen; - Besloten Vennootschappen; - Commanditaire Vennootschappen; - Vennootschappen onder Firma; - Stichtingen *); - Verenigingen *); - Publiek Private Samenwerkingen. *) Stichtingen en verenigingen Kunnen onder dit begrip vallen. Momenteel doet zich deze situatie niet voor. Een stichting of vereniging die jaarlijks een subsidie ontvangt, maar waaraan geen andere financiële verplichting zit die juridisch afdwingbaar is door derden, is geen verbonden partij. Voorbeeld: Stichting 4 mei. De risico’s zijn niet allen gelijk. Een 100 % deelname in een N.V. is niet te vergelijken met een stichting waarin de gemeente om uitsluitend representatieve redenen participeert.
Gemeente Staphorst
5
Nota verbonden partijen ‘11
5.
Private verbonden partijen
Artikel 160 lid 2 Gemeentewet Het college besluit slechts tot de oprichting van en de deelneming in stichtingen, maatschappen, vennootschappen, verenigingen, coöperaties en onderlinge waarborgmaatschappijen, indien dat in het bijzonderaangewezen moet worden geacht voor de behartiging van het daarmee te dienen openbaar belang. Het besluit wordt niet eerder genomen dan nadat de raad een ontwerpbesluit is toegezonden en in de gelegenheid is gesteld zijn wensen en bedenkingen van het college te brengen. toelichting In artikel 160 lid 2 van de Gemeentewet staan bepalingen die slaan op het oprichten van en deelnemen in stichtingen, maatschappen, vennootschappen, verenigingen, coöperaties en onderlinge waarborgmaatschappijen. De belangrijkste bepaling is dat de deelneming het openbaar belang behartigt. Burgemeester en wethouders nemen hierover pas een besluit nadat de raad hierover is gehoord. Ondernemingen Momenteel participeert de gemeente in een beperkt aantal ondernemingen met een privaatrechtelijke rechtsvorm. Dit zijn: NV Bank Nederlandse Gemeenten, Enexis Holding NV, Attero Holding NV, voorheen Essent Milieu Holding BV, Vordering Enexis BV, . NV RENDO Holding, NV Vitens, NV ROVA, Wadinko NV Naar aanleiding van verkoop Essent a. CBL Vennootschap BV, b. Publiek Belang Elektriciteitsproductie (opgeheven in 2011) c. Verkoop Vennootschap BV, d. Claim Staat Vennootschap BV e. Stichting Essent Sustainabiltity (in strikte zin geen verbonden partij). Gemeentelijke vertegenwoordigers kunnen binnen deze ondernemingen bestuurlijke of andere bevoegdheden uitoefenen (bijvoorbeeld commissaris, lid van de raad van bestuur of aandeelhouder). Andere publiekprivate samenwerking Publiekprivate samenwerking (pps) is een wijze om beleidsdoelen te realiseren door middel van samenwerking met marktpartijen. Dit kan zijn in de vorm van stichtingen, verenigingen, vennootschappen onder firma (vof), bestuursovereenkomsten enz. Dit kan een meerwaarde opleveren ten aanzien van het benutten van kennis en expertise van andere partijen, en het spreiden van risico's. Voorts kan het leiden tot een efficiëntere uitvoering van plannen en projecten. Voordelen van actieve participatie zijn: - meer bestuurskracht; - bevordering van samenwerking met bepaalde groepen (bijv. ondernemers). In onze gemeente is deze vorm van samenwerking nog niet toegepast.
Gemeente Staphorst
6
Nota verbonden partijen ‘11
6. Publiekrechtelijk verbonden partijen Algemeen De gemeente Staphorst participeert in een aantal gemeenschappelijke regelingen: GGD Regio IJssellland, Veiligheidsregio IJsselland,en werkvoorzieningschap Reestmond. De belangen die daarbij worden behartigt liggen vaak op het vlak van de doelmatigheid, grotere slagkracht, betere coördinatie en beïnvloeding van regionale processen. Bij het aangaan van een gemeenschappelijke regeling speelt het kostenaspect vaak een rol. Grotere organisaties hebben de potentie om efficiënter te kunnen werken. Een ander argument voor samenwerking is dat het voor de gemeente vaak ondoenlijk is zelf een organisatie op te zetten. Het gaat hier dan met name om een relatief kleine gemeentelijke taak of een taak die een zeer complexe materie omvat. Een nadeel is dat de bestuurlijke invloed afneemt omdat er besluitvorming plaatsvindt op basis van meerderheden. Wet gemeenschappelijke regelingen Gemeenschappelijke regelingen worden aangegaan op basis van de Wet gemeenschappelijke regelingen (Wgr). De gemeenschappelijke regeling regelt de vertegenwoordiging van de deelnemende gemeenten. Vanuit een gemeenschappelijke regeling kunnen zowel raads- als collegeleden deel uitmaken van het bestuur (AB en DB). Het dagelijks bestuur wordt gevormd uit (een aantal) collegeleden van de deelnemende gemeenten of er wordt uit de gekozen leden voor het algemeen bestuur van de gemeenschappelijke regeling door het algemeen bestuur een dagelijks bestuur gekozen. Samenwerkingsverbanden die zijn aangegaan op basis van de Wgr bieden de gemeenteraden van de deelnemende gemeenten de mogelijkheid hun gevoelens kenbaar te maken. Dit vindt dan meestal plaats bij de behandeling van de begroting of begrotingswijzigingen van de desbetreffende gemeenschappelijke regeling. De raad heeft bij de realisatie van de doelstelling op deze wijze invloed op het algemeen bestuur van de desbetreffende gemeenschappelijke regeling. Het kenbaar maken van de gevoelens is iets anders dan goedkeuren. Uw raad heeft bij een gemeenschappelijke regeling de mogelijkheid niet akkoord te gaan met een aangeboden begroting. Dat wil echter niet zeggen dat daarmee de begroting zou worden afgekeurd. Er is sprake van een democratisch proces waarbij de meerderheid beslist. In de Gemeentewet zijn bepalingen opgenomen betreffende de gemeenschappelijke regeling. Zo zijn bijdragen aan gemeenschappelijke regelingen zogenaamde verplichte uitgaven voor een gemeente. De bijdragen aan een gemeenschappelijke regeling moeten in de begroting van de desbetreffende gemeente zijn opgenomen. Is dit niet het geval of wenst uw raad niet de volle bijdrage in de begroting op te nemen dan volgt een aanschrijving van de provincie.
Gemeente Staphorst
7
Nota verbonden partijen ‘11
7.
Informatievoorziening aan de raad
In het duale stelsel is de uitvoering van beleid een taak en verantwoordelijkheid van het college. Het is de taak van het college om de raad actief te informeren over alle zaken die de raad mogelijkerwijs nodig heeft om kaders te kunnen stellen en goed te kunnen controleren. De informatievoorziening is in de Financiële verordening artikel 17 lid 4, als volgt geregeld. toelichting In de begroting en de jaarstukken wordt in de paragraaf verbonden partijen in elk geval ingegaan op nieuwe verbonden partijen, het beëindigen van bestaande verbonden partijen, het wijzigen van bestaande verbonden partijen en eventuele problemen bij bestaande verbonden partijen. Door middel van de programmabegroting en de jaarrekening wordt de raad op een structurele en gezette tijd over de verbonden partijen geïnformeerd. In principe dienen, net als bij onze gemeentebegroting en jaarrekening de begroting en jaarrekening van de gemeenschappelijke regelingen een antwoord geven op de drie W-vragen = wat willen wij bereiken?, wat doen wij daar voor? en wat mag het kosten? (Besluit Begroting en Verantwoording). De paragrafen die verplicht zijn voor de gemeentelijke documenten zijn ook voor sommige gemeenschappelijke regelingen verplicht. Eventueel kan informatievoorziening ook plaats vinden via de Bestuursrapportage. Als het gaat om incidentele ontwikkelingen bij verbonden partijen is het agendapunt “ingekomen stukken en mededelingen” die als vast agendapunt staat geagendeerd bij de raadsagenda’s een goed moment om informatie over bepaalde zaken of ontwikkelingen aan de orde te stellen danwel de raad te informeren. De begrotingen en jaarstukken van de verbonden partijen dienen als ingekomen stuk bij de raadsvergadering te worden opgenomen.
Gemeente Staphorst
8
Nota verbonden partijen ‘11
8. Knelpunten gemeentelijke vertegenwoordiging Bij de gemeentelijke vertegenwoordiging van een verbonden partij kunnen zich een aantal knelpunten voordoen. Duidelijk moet hier worden gesteld: “kunnen”: Het hoeft niet. De belangrijkste mogelijke knelpunten zijn: 1. Ongewenste belangenverstrengeling; 2. Onheldere positie van de gemeentelijke vertegenwoordiger; 3. Rolconflict of dubbele pettenproblematiek; 4. Professionaliteit en aansprakelijkheid; 5. Ambtelijke vertegenwoordiger. 1. Ongewenste belangenverstrengeling Belangenverstrengeling kan optreden als de gemeente in meerdere rollen heeft te maken met een verbonden partij. Hierbij kan gedacht worden aan de rol van vergunningverlener, van handhaver van de wet- en regelgeving, van subsidieverlener of van opdrachtgever. Deze relaties kunnen door elkaar heen gaan lopen. De eventueel hieruit voortvloeiende (schijn van) belangenverstrengeling kan negatieve consequenties hebben. En dat niet alleen voor de persoon van de gemeentelijke vertegenwoordiger maar ook voor het bestuurlijk imago als geheel van de gemeente. 2. Onheldere positie van de gemeentelijke vertegenwoordiger Een vertegenwoordiger van de gemeente heeft een eigen verantwoordelijkheid voor het belang van de verbonden partij. Artikel 169 Gemeentewet zegt dat leden van burgemeester en wethouders afzonderlijk en als geheel aan de raad verantwoording schuldig zijn (is) voor het door hen gevoerde bestuur. Anders gezegd; individuele leden van burgemeester en wethouders hebben een publieke en geen private verantwoordelijkheid. Ook raadsleden kunnen zitting nemen en participeren in besturen van verbonden partijen en zullen, in voorkomende gevallen, op elk door de raad gewenst moment en gewenste wijze verantwoording afleggen aan de raad omtrent hun handelen in dezen. Artikel 169 Gemeentewet 1. Het college en elk van zijn leden afzonderlijk zijn aan de raad verantwoording schuldig over het door het college gevoerde bestuur. 2. Zij geven de raad alle inlichtingen die de raad voor de uitoefening van zijn taak nodig heeft. 3. Zij geven de raad mondeling of schriftelijk de door een of meer leden gevraagde inlichtingen, tenzij het verstrekken ervan in strijd is met het openbaar belang. 4. Zij geven de raad vooraf inlichtingen over de uitoefening van de bevoegdheden, bedoeld in artikel 160, eerste lid, onder e, f, g en h, indien de raad daarom verzoekt of indien de uitoefening ingrijpende gevolgen kan hebben voor de gemeente. In het laatste geval neemt het college geen besluit dan nadat de raad zijn wensen en bedenkingen ter zake ter kennis van het college heeft kunnen brengen. 5. Indien de uitoefening van de bevoegdheid, bedoeld in artikel 160, eerste lid, onder f, geen uitstel kan leiden, geven zij in afwijking van het vierde lid de raad zo spoedig mogelijk inlichtingen over de uitoefening van deze bevoegdheid en het terzake genomen besluit.
Gemeente Staphorst
9
Nota verbonden partijen ‘11
3. Rolconflict of dubbele pettenproblematiek Bij publiekrechtelijke- en privaatrechtelijke deelnemingen kan sprake zijn van een belang dat strijdig is met het publieke belang van de gemeente. Gemeentelijke vertegenwoordigers in een verbonden partij moeten bij de besluitvorming bij een verbonden partij steeds de belangen van de verbonden partij voor ogen houden. Dit is geregeld in art. 140 Boek 2 Burgerlijk Wetboek. Automatisch volgt hieruit dat het nastreven van uitsluitend het gemeentelijke belang in strijd is met de redelijkheid en de billijkheid. Dit laatste begrip is geregeld in art. 8 Boek 2 Burgerlijk Wetboek. Artikel 140 Boek 2 Burgerlijk Wetboek 1. Bij de statuten kan worden bepaald dat er een raad van commissarissen zal zijn. De raad bestaat uit een of meer natuurlijke personen. 2. De raad van commissarissen heeft tot taak toezicht te houden op het beleid van het bestuur en op de algemene gang van zaken in de vennootschap en de met haar verbonden onderneming. Hij staat het bestuur met raad ter zijde. Bij de vervulling van hun taak richten de commissarissen zich naar het belang van de vennootschap en de met haar verbonden onderneming. 3. De statuten kunnen aanvullende bepalingen omtrent de taak en de bevoegdheden van de raad en van zijn leden bevatten. 4. De statuten kunnen bepalen dat een met name of in functie aangeduide commissaris meer dan één stem wordt toegekend. Een commissaris kan niet meer stemmen uitbrengen dan de andere commissarissen tezamen. Artikel 8 Boek 2 Burgerlijk Wetboek 1. Een rechtspersoon en degenen die krachtens de wet en de statuten bij zijn organisatie zijn betrokken, moeten zich als zodanig jegens elkander gedragen naar hetgeen door redelijkheid en billijkheid wordt gevorderd. 2. Een tussen hen krachtens wet, gewoonte, statuten, reglementen of besluit geldende regel is niet van toepassing voor zover dit in de gegeven omstandigheden naar maatstaven van redelijkheid en billijkheid onaanvaardbaar zou zijn. 4. Professionaliteit en aansprakelijkheid. De gemeentelijke vertegenwoordiger kan naast, of in plaats van de vennootschap of stichting aansprakelijk worden gesteld voor de gemaakte schulden. De vertegenwoordiger van de gemeente kan daarbij worden geconfronteerd met verschillende vormen van aansprakelijkheid. Een dergelijke aansprakelijkheidsstelling kan te maken hebben met het niet naar behoren vervullen van de taak (onbehoorlijke taakvervulling), of door een onrechtmatige daad of wanprestatie door de verbonden partij. In het uiterste geval kan de vertegenwoordiger zelfs hoofdelijke aansprakelijkheid worden gesteld voor het geheel van de door de rechtspersoon of derde geleden schade. De gemeente Staphorst is voor dit risico verzekerd. Raadsleden, burgemeester en wethouders en ambtenaren zijn verzekerd voor de aanspraken van derden voor schade, in verband met een functie van bestuurder, commissaris, of toezichthouder bij een privaatrechtelijk rechtspersoon met een balanstotaal tot € 3.000.000. De verzekerde som is maximaal € 200.000 per jaar per gebeurtenis met een maximum van € 400.000 per jaar. 5. Ambtelijke vertegenwoordiger Ook een ambtenaar kan de gemeente vertegenwoordigen. Ook deze kan in de situatie komen dat er sprake is van een rolconflict. Immers de ambtenaar heeft dan een relatie met de particuliere onderneming en heeft anderzijds de plicht verantwoording af te leggen aan de bestuurder waaraan hij ondergeschikt is. Verder kan worden verwezen naar het gestelde onder 2.
Gemeente Staphorst
10
Nota verbonden partijen ‘11
9. Besliskader deelname in een verbonden partij Bij de besluitvorming tot deelname in verbonden partijen is in art. 17 van de Financiële verordening lid 3 het volgende opgenomen: De nota bevat voorts de kaders voor het beleid aangaande (het aangaan van nieuwe) participaties met name de condities waaronder het publiek belang is gediend met behartiging door verbonden partijen, de taken, verantwoordelijkheden en bevoegdheden van de verbonden partijen en de financiële voorwaarden. Toelichting: condities waaronder het publiek belang is gediend met behartiging door verbonden partijen De samenwerking moet o.a.: - een meerwaarde opleveren ten aanzien van het benutten van kennis en expertise van andere partijen, en het spreiden van risico’s en/of - een belangrijke waarde bevorderen die gunstig is voor het openbaar belang. de taken De taken moeten o.a.: - zijn gericht op het uitvoeren van (wettelijke) taken en/of - zijn gericht op het behouden van de regionale kernfunctie, en/of - zijn gericht op het versterken van de functie op zowel cultureel of economisch gebied verantwoordelijkheden en bevoegdheden van de verbonden partijen De verantwoordelijkheden van de bestuurders en bevoegdheden dienen in de gemeenschappelijke regeling te worden opgenomen. Hierin moet minimaal zijn geregeld: - wijze van toezicht door de deelnemende gemeenten, - aanstelling en ontslag bestuurders, - controlebevoegdheden deelnemende gemeenten N.b.: bij privaatrechtelijke ondernemingen is dit wettelijk geregeld. financiële voorwaarden - zichtbaar maken van de te realiseren efficiencyvoordelen (kostenbesparingen), doelmatigheid (grotere slagkracht) en of opvangen kwetsbaarheid; - het risicoprofiel en risicobeheersing dient te worden beoordeeld; - wijze waarop goedkeuring van jaarrekeningen en begrotingen wordt geregeld; - invulling geven aan een scheiding tussen de rol van klant/opdrachtgever en eigenaar; - het vastleggen van: ontbindingsvoorwaarden; uittredingsregeling; risico’s, risicoverdeling en de wijze waarop die worden beheerst
Gemeente Staphorst
11
Nota verbonden partijen ‘11
10.
Overzicht verbonden partijen
Hieronder volgt een overzicht van de verbonden partijen van onze gemeente. Hiermee wordt invullinggegeven aan art. 17 van de Financiële verordening het 2e lid. Van elk van de verbonden partijen wordt weergegeven het openbaar belang, het eigen vermogen, het financieel resultaat (voor zover bekend) en het financieel belang en de zeggenschap van de gemeente. Aanvullend wordt aandacht besteedt aan: betrokkenen, eigen vermogen, risicoprofiel, ontwikkeling en eventuele opmerkingen.
I. Gemeenschappelijke regelingen GGD regio IJsselland, Zwolle Openbaar belang
De Gemeenschappelijke Gezondheidsdienst (GGD) IJsselland bewaakt, beschermt en bevordert de gezondheid van 520.000 inwoners in twaalf gemeenten in de regio IJsselland. De GGD IJsselland is een netwerk van professionele teams dat met raad en daad gemeenten, partners en burgers bij staat met name op het gebied van openbare gezondheid. Maar ook op andere gemeentelijke beleidsterreinen kunnen gemeenten met de GGD IJsselland samenwerken.
Betrokkenen
De gemeenten: Dalfsen, Deventer, Hardenberg, Hattem, Kampen, Ommen, Raalte, Steenwijkerland, Olst-Wijhe, Zwartewaterland, Zwolle en Staphorst vormen het Samenwerkingsverband GGD regio IJsselland.
Zeggenschap
De vertegenwoordiger in het bestuur voor Staphorst is: Algemeen Bestuur: burgemeester J.D. Alssema (lid) wethouder ing. J. Talen (plaatsvervangend lid) Dagelijks Bestuur: geen gem. vertegenwoordiging
Financieel belang
Elke gemeente betaalt per inwoner op 1 januari van enig jaar een bijdrage. Deze bijdrage is gebaseerd op de uitkomsten van een 3-tal programma’s: algemeen bestuur, Halt-bureau en volksgezondheid. Uitgaande van 16.169 inwoners uit Staphorst is de bijdrage voor 2012: € 247.986 = € 15,34 per inwoner. In 2011: € 276.083. Opmerking: in de raming van 2012 zit een bezuinigingstaakstelling voor de GGD van € 710.000. Voor Staphorst geeft dat een verlaging van € 27.192.
Eigen vermogen
Situatie 31-12-2010: € 1,7 milj. Situatie 31-12-2006: € 2.9 milj.
Financieel resultaat Situatie 31-12-2010: € 47.458 (batig + na bestemming) Situatie 31-12-2006: € 169.990 (idem) Risicoprofiel
Gemeente Staphorst
Vrij hoog omdat een e.v.t. exploitatietekort voor rekening van de deelnemende gemeenten komt.
12
Nota verbonden partijen ‘11
Ontwikkeling
De GGD hanteert zeven strategische hoofddoelstellingen/ambities voor haar organisatie, die in het meerjarenbeleidsplan 2011 – 2015 nader zijn uitgewerkt. 1. adviseur/regisseur van de (samenwerkende) gemeenten(n) op het gebied van publieke gezondheidszorg; 2. professionele uitvoerder op het gebied van wettelijke taken in de publieke gezondheidszorg; 3. bewaker kwaliteit publieke gezondheidszorg; 4. lerende organisatie; 5. proactief; 6. zichtbare organisatie; 7. legt (maatschappelijke) verantwoording af.
Opmerking
De gemeente Deventer is per 2011 toegetreden. Daarbij is een overgangsperiode van 4 jaar afgesproken waarin de frictiekosten worden afgebouwd die bij de GGD Gelre IJssel zijn ontstaan.
Gemeente Staphorst
13
Nota verbonden partijen ‘11
Veiligheidsregio IJsselland, Zwolle Openbaar belang
In 2014 te voldoen aan de Wet veiligheidsregio’s. De veiligheidsregio is ingesteld om de inwoners van onze regio (meer dan 500.000) beter te beschermen tegen de risico`s van branden, rampen en crises. De veiligheidsregio IJsselland bestaat uit vier 'kolommen' die samenwerken te weten: gemeenten, GHOR (Geneeskundige Hulpverlening bij Ongevallen en Rampen), brandweer en politie.
Betrokkenen
In de Veiligheidsregio IJsselland werken 11 gemeenten (Dalfsen, Deventer, Hardenberg, Kampen, Ommen, Olst-Wijhe, Raalte, Staphorst, Steenwijkerland, Zwartewaterland en Zwolle) samen om de kwaliteit van rampenbestrijding te verbeteren.
Zeggenschap
De Veiligheidsregio IJsselland is een netwerkorganisatie die aangestuurd wordt door de lijn: Algemeen Bestuur > Dagelijks Bestuur > Directie. Het veiligheidsbureau is het onderdeel binnen de Veiligheidsregio dat een coördinerende functie vervult bij de samenwerking van de verschillende disciplines. De vertegenwoordiger in het bestuur voor Staphorst is: Dagelijks Bestuur: burgemeester J.D. Alssema (2e vice-voorzitter) portefeuillehouder programma veiligheid: leiding en coördinatie, planvorming, opleiden en oefenen. Algemeen Bestuur: burgemeester J.D. Alssema (2e vice-voorzitter) wethouder mr. S. de Jong (plaatsvervanger)
Financieel belang
Elke gemeente betaalt per inwoner op 1 januari van dat jaar een bijdrage. Deze bijdrage is gebaseerd op de uitkomsten van een 6-tal programma’s: veiligheid, GHOR, brandweer, meldkamer, gemeenten en bestuur. Uitgaande van 16.169 inwoners uit Staphorst is de bijdrage voor 2012: € 130.639 = € 8,08 per inwoner. In 2011: € 131.406.
Eigen vermogen
Situatie 31-12-2010: € 2.9 milj.; Idem 31-12-2006: was nog niet opgericht
Financieel resultaat
Situatie 31-12-2010: € 590.827 (batig + na bestemming) Idem 31-12-2006: was nog niet opgericht
Risicoprofiel
Vrij hoog omdat een e.v.t. exploitatietekort voor rekening van de deelnemende gemeenten komt.
Ontwikkeling
Per 1-1-2014 dient de brandweerzorg te zijn geregionaliseerd.
Opmerking
In kader trap-op-trap-af-principe heeft de regio tot en met 2012 de algemene bijdrage met 11,6% verlaagd. (2010 – 11% en 2011 – 0,6%).
Gemeente Staphorst
14
Nota verbonden partijen ‘11
Werkvoorzieningschap Reestmond, Meppel Openbaar belang
Het uitvoeren van de Wet Sociale Werkvoorziening door zorg te dragen voor werkgelegenheid voor inwoners met een lichamelijke, verstandelijke of psychische handicap. Hiervoor is een gemeenschappelijke regeling aangegaan waarbinnen het bedrijf Reestmond wordt geëxploiteerd.
Betrokkenen
Deelnemers in de gemeenschappelijke regeling zijn de gemeenten: Meppel, Westerveld, de Wolden en Staphorst
Zeggenschap
De vertegenwoordiger in het bestuur voor Staphorst is: dagelijks bestuur: wethouder ing. J. Talen (vice-voorzitter); algemeen bestuur: wethouder ing. J. Talen (vice-voorzitter); wethouder mr. S. de Jong (lid).
Financieel belang
Doelstelling is dat Reestmond (opgedeeld in de onderdelen werkbedrijf Industrie/Druk, Werkbedrijf Groen/Stratenmaken en Mensontwikkeling) met B.V’s die deel hier deel van uit maken: Reestmond Raat Combinatie BV (reïntegratieactiviteiten), Bestolux B.V. (handelsorganisatie gericht op reddingssystemen en –materialen) en Reestmond Sales & Participation B.V. (participatie in Alreno Bouw BV) een sluitende exploitatie realiseert. Tekorten komen of ten laste van een reserve of er worden via een gemeentelijke bijdrage gedekt. Niet aangesloten gemeenten betalen per werknemer per jaar.
Eigen vermogen
Situatie 31-12-2010: € 6,7 milj. Situatie 31-12-2006: € 7,2 milj.
Financieel resultaat
Situatie 31-12-2010: € 490.000 negatief bedrijfsresultaat; Idem 31-12-2006: € 234.000 negatief bedrijfsresultaat. Voor zover daar ruimte voor is worden de negatieve resultaten verrekend met de algemene reserve.
Risicoprofiel
Vrij hoog omdat een e.v.t. exploitatietekort voor rekening van de deelnemende gemeenten komt. Dit omdat de algemene vanaf 2011 reserve is uitgeput.
Ontwikkeling
Door de aangekondigde korting van het rijk per medewerker. zal het exploitatieresultaat een toename van het verlies te zien geven die zal oplopen tot ruim € 2 milj. in 2015. Op basis van de huidige verdeelsleutel is dat voor Staphorst € 300.000 in 2015. In hoeverre dit daadwerkelijk wordt geëffectueerd is nog onduidelijk. Vanaf 2012 kunnen de negatieve saldi niet meer uit de (algemene) reserves worden gedekt. Daarnaast zal per 1 januari 2013 de Wet Werken naar Vermogen worden ingevoerd. Een regeling waarin de Wet Werk en Bijstand, de Wet Wajong en Wet Sociale Werkvoorziening worden samengebracht. Deze wijziging zal zeker gevolgen hebben voor Reestmond.
Opmerking Per 31-12-2010
Gemeente Staphorst
Wachtlijst gem. Staphorst 13 personen
15
Geplaatst gem. Staphorst 50 personen
Totaal geplaatst 604 pers
Nota verbonden partijen ‘11
II.
Deelnemingen (algemeen)
N.V. Rendo Holding, Meppel Openbaar belang
Het distribueren en transporteren van energie, het in stand houden, beheren, exploiteren en uitbreiden van distributie en transportnetten in relatie tot energie, het doen uitvoeren van alle taken ingevolge de Elektriciteits-en Gaswet zijn toebedeeld aan een netwerk-beheerder, het binnen de wettelijke grenzen ontplooien van andere operationele en ondersteunende activiteiten. De taken zijn vastgelegd in de Elektriciteit- en Gaswet en bestaan hoofdzakelijk uit: - het zorg dragen voor een veilige, betrouwbare, betaalbare en duurzame energievoorziening; - het verzorgen van de administratieve processen en het berichtenverkeer met betrekking tot aansluitingen, zoals inen uithuizingen, leveranciersswitches, leegstand en einde levering, evenals facturatie van netbeheerskosten; - het beschikbaar stellen van elektriciteit- en gasmeters en het verzorgen van meetdata. Voor de gemeente Staphorst is dat het beheer van aardgasnetten.
Betrokkenen
De gemeenten Coevorden, Hardenberg, Hoogeveen, Meppel, Staphorst, Steenwijkerland, Westerveld, De Wolden en Zwartewaterland.
Zeggenschap
De vertegenwoordiger in het bestuur voor Staphorst is: Raad van commissarissen: burgemeester J.D. Alssema; Algemene vergadering van aandeelhouders: wethouder ing. J. Talen.
Financieel belang
Gemeentelijk aandelenpakket van 43 aandelen van de in totaal: 991. Dit betekent een belang van: 4,3% van het totaal met een gestorte waarde = € 19.513. Een van de Rendo ontvangen afkoopsom n.l.: € 3.023.002 is als lening uitgezet bij de NV Bank voor Nederlandse Gemeenten tegen een rentepercentage van: 9,36681% op 1 augustus 2012 valt deze lening vrij. De jaarlijkse opbrengst bedraagt: € 283.159. De directie streeft ernaar door verhoging van het dividend in 2012 e.v. dit nadelig effect op te kunnen vangen.
Risicoprofiel
Vrij laag: beperkt zich tot het aandelenkapitaal.
Eigen vermogen
Situatie 31-12-2010: € 78,9 milj. Idem 31-12-2006: € 74,0 milj.
Financieel resultaat
Situatie 31-12-2010: Positief: € 9,4 milj. Idem 31-12-2006: Positief: € 4,7 milj.
Ontwikkeling
Rendo richt zich ook op netwerkversterkende en tevens duurzame activiteiten gericht in haar regio. Daarvoor is in 2010
Gemeente Staphorst
16
Dividend: € 7 milj.
Nota verbonden partijen ‘11
Rendo Duurzaam opgericht. Per 1 januari 2012 wordt gestart met de kleinschalige invoering van de slimme meter bij nieuwbouw, renovatie en vervanging. Hierdoor kan men op afstand het verbruik uitlezen, aan– en afschakelen. Opmerking
Gemeente Staphorst
Op basis van de gehouden Europese aanbesteding voor gaslevering is E-on met ingang van 1 januari 2012 de leverancier.
17
Nota verbonden partijen ‘11
N.V. ROVA, Zwolle Openbaar belang
Het op financieel, milieutechnisch- en maatschappelijk verantwoorde wijze exploreren en exploiteren van de afvalzorgplicht die is opgedragen aan de gemeente. Deze zorgplicht is door de gemeente Staphorst opgedragen aan ROVA.
Betrokkenen
ROVA is de afvaladvies-, regie- en verwijderingsorganisatie van 20 gemeenten waaronder Staphorst en 2 regio’s in Midden- en Oost-Nederland. ROVA is in 1996 opgericht door de samenwerkende gemeenten in de Regio IJssel-Vecht. Sindsdien zijn nieuwe gemeenten toegetreden, waardoor het verzorgingsgebied is gegroeid tot ruim 300.000 huisaansluitingen.
Zeggenschap
De juridische structuur van ROVA wordt gevormd door een groep werkmaatschappijen die voor 100% dochter zijn van NV ROVA Holding (met uitzondering van Stichting ROVA Stortgas die 100% dochter is van NV ROVA Afvalverwerking). Alle aandelen van NV ROVA Holding zijn in handen van de deelnemende gemeenten en regio's. Daarbij geldt een 1 op 1 relatie tussen het houden van aandelen en het opdragen van zorgtaken aan ROVA. De vertegenwoordiger voor Staphorst is: Algemene vergadering van aandeelhouders: wethouder ing. J. Talen.
Financieel belang
Samen met haar aandeelhouders - de aangesloten gemeenten streeft ROVA er naar om de kosten die betrekking hebben op het verwijderen en verwerken van huishoudelijk afval zo laag mogelijk te houden. aandelen A Gemeentelijk aandelenpakket van 217 aandelen A à € 113,45 nominaal = 2,538% van het totaal. Dit betekent een belang van € 24.620. De dividenduitkering voor 2010 is € 717,30 per aandeel is € 155.655. achtergestelde lening Er is een achtergestelde lening verstrekt van: € 378.903. De rente is bepaald op 8%. Opbrengstraming in 2012: € 30.312.
Eigen vermogen
Situatie 31-12-2010: € 20,8 milj. Idem 31-12-2006: € 15,2 milj.
Financieel resultaat
Situatie 31-12-2010: Positief: € 7,5 milj (na belastingen) Idem 31-12-2006: Positief: € 7.3 milj (na belastingen)
Risicoprofiel
Vrij laag: beperkt zich tot het aandelenkapitaal.
Gemeente Staphorst
18
Nota verbonden partijen ‘11
Ontwikkeling
In de komende jaren zal ROVA zich inzetten op het verder stimuleren van de gescheiden inzameling van herbruikbare deelstromen met als doel een afvallloze en duurzame samenleving. Hierbij wordt afval gezien als grondstof. Daarvoor is een nieuwe visie ontwikkeld: “anders denken, anders doen”. Daarnaast wil de ROVA zich ontwikkelen door de samenwerking met de aandeelhoudende gemeenten te intensiveren door beheertaken in de openbare ruimte uit te voeren. Tot slot is er de ambitie om in te zetten op productie van duurzame energie.
Opmerking
Aantal aansluitingen in 2010: 5.313. Besloten is nieuwe aandelen aan de gemeenten toe te kennen op basis van af te nemen taken van het dienstenpakket van ROVA: afvalbeheer, beheer openbare ruimte en/of duurzame energie. De aandelen A worden niet meer uitgegeven. Deze blijven gekoppeld aan de afvaltaken van de founding fathers. Bij uitbreiding van het pakket worden uitsluitend aandelen B uitgegeven. Nominaal zijn deze ook: € 113,45. Aandeelhouders B betalen daarnaast voor goodwill.
Gemeente Staphorst
19
Nota verbonden partijen ‘11
Enexis Holding N.V. Openbaar belang
Het distribueren en transporteren van energie, het in stand houden, beheren, exploiteren en uitbreiden van distributie en transportnetten in relatie tot energie, het doen uitvoeren van alle taken ingevolge de Elektriciteits-en Gaswet zijn toebedeeld aan een netwerk-beheerder, het binnen de wettelijke grenzen ontplooien van andere operationele en ondersteunende activiteiten. Enexis beheert o.a. het energienetwerk in zeven provincies in Noord-, Oost-, en Zuid-Nederland en daarmee verantwoordelijk voor de aansluiting van ongeveer 2,6 miljoen huishoudens, bedrijven en overheden. Enexis Holding N.V. is sinds 2009 de nieuwe naam van Essent Netwerk. In Staphorst gaat het om de elektriciteitsnetten.
Betrokkenen
Enexis Holding N.V. is een naamloze vennootschap. Van de aandelen van Enexis is ongeveer 74% in handen van de provincies Groningen (6%), Drenthe (2,3%), Overijssel (18%), Flevoland (0,02%), Noord-Brabant (30,8%) en Limburg (16,1%). De overige circa 26% van de aandelen zijn in handen van 121 (stand per 1-1-2011) Nederlandse gemeenten in de genoemde provincies en in Friesland. Onder Enexis B.V. zijn de activabedrijven waarin de netten van Enexis zitten als dochterbedrijven samengebracht.
Zeggenschap
De vertegenwoordiger voor Staphorst is in de algemene vergadering van aandeelhouders: burgemeester J.D. Alssema
Financieel belang
Het maatschappelijk aandelenkapitaal van de vennootschap bedraagt 300 miljoen euro. Dit betreft 300 miljoen aandelen van elk 1 euro. Hiervan zijn ultimo 2010 149.682.196 aandelen geplaatst en volgestort. De gemeente Staphorst bezit 32.331 aandelen; is 0,0216% met een balanswaarde van: € 19.210. De geraamde dividenduitkering voor 2012 is € 12.550.
Eigen vermogen
Per 31-12-2010: € 2.93,9 milj. Idem 31-12-2006: € -,was nog niet opgericht.
Financieel resultaat
Per 31-12-2010 toe te rekenen aan de aandeelhouders: Positief € 193,7 milj. = € 1,29 per aandeel Reservering € 135,6 milj. Dividenduitkering € 58,1 milj. = € 0,39 per aandeel
Risicoprofiel
Vrij laag: beperkt zich tot het aandelenkapitaal.
Ontwikkeling
Enexis streeft ernaar dat klanten in één provincie slechts met één netbeheerder te maken hebben zodat maatschappij, klanten en aandeelhouders van de hieruit voortvloeiende synergie kunnen profiteren.
Opmerking
Gedurende het jaar 2010 is Intergas Energie B.V. (148.000 aansluitingen) overgenomen tegen een bedrag van € 200 milj. Dit zal in 2011 naar verwachting leiden tot extra resultaat en dividend bij Enexis
Gemeente Staphorst
20
Nota verbonden partijen ‘11
Attero Holding N.V. Openbaar belang
Attero Holding N.V. is de voorzetting van Essent Milieu Holding en richt zich op grootschalige verwerking van huishoudelijk, organisch en mineraal afval. Attero ziet afval als een bron van energie en van herbruikbare materialen. Het bedrijf begeeft zich met zijn activiteiten op het snijvlak van 3 deelmarkten: afvalverwerking, energieopwekking en grondstoffenproductie. Het stelt zich tot doel om de potentie die aanwezig is in het afval maximaal te benutten: door er hernieuwbare grondstoffen uit terug te winnen en door er duurzame energie mee te produceren. Deze strategie wil men realiseren door: - ontwikkelen van innovatieve en duurzame activiteiten. - intensiveren en verbreden relatie gemeentelijke klanten. - borgen continuïteit van de dienstverlening door lange termijn relaties met klanten te bestendigen, - operational excellence voor bestaande activiteiten.
Betrokkenen
Attero Holding N.V. is een naamloze vennootschap naar Nederlands recht, waarop het structuurregime van toepassing is. De aandelen worden gehouden door 6 Nederlandse provincies (74%) en 130 gemeenten (26%). Om de belangen te bundelen is de VEGANN (Vereniging van Gemeenten Aandeelhouders binnen Noord Nederland) opgericht. De leden bestaan uit de noordelijke gemeenten (Overijssel, Groningen en Drenthe. De VEGANN is vertegenwoordigd in de aandeelhouderscommissie.
Zeggenschap
De vertegenwoordiger voor Staphorst is in de algemene vergadering van aandeelhouders: burgemeester J.D. Alssema. Via stemrecht op aandelen: 0,0216%.
Financieel belang
32.331 aandelen tegen een waarde van € 1, -.
Eigen vermogen
Per 31-12-2010: € 257.399 Idem 31-12-2006: € -,-
Financieel resultaat
Per 31-12-2010: € Idem 31-12-2006: €
25.690 -,-
per 1 oktober 2009 afgesplitst van energiebedrijf Essent. na belastingen per 1 oktober 2009 afgesplitst van energiebedrijf Essent.
Dividendbeleid Het dividendpercentage bedraagt 30% van de winst indien solvabiliteit <35% en 50% indien solvabiliteit >35%, met een minimum van € 7,5 milj (t/m 2013). Dividend 2010 Het solvabiliteitspercentage kwam voor 2010 uit op 30,7%, waardoor er een uitkering aan de aandeelhouders ontstaat van 30% met een minimum van €7,5 milj. = € 0,050106 per aandeel is: € 1.620. Risicoprofiel
Gemeente Staphorst
Vrij laag: beperkt zich tot het aandelenkapitaal.
21
Nota verbonden partijen ‘11
Ontwikkeling
Opmerking
Gemeente Staphorst
De resultaten van Attero zullen de komende jaren onder druk komen te staan als gevolg van gewijzigde marktomstandigheden. Er is sprake van structurele overcapaciteit, waardoor marktprijzen onder druk blijven staan. Attero verwerkt bijna 40% (rest)afval van alle Nederlandse huishoudens en produceert in zijn afvalenergiecentrales (duurzame) elektriciteit voor 350.00 huishoudens. Is de grootste verwerker van gft en grootste producent van groen gas in Nederland.
22
Nota verbonden partijen ‘11
Vordering Enexis BV Openbaar belang
Enexis Holding N.V. in staat gesteld de koopprijs van het netwerk te kunnen betalen door een lening. Deze lening is bij de verkoop aan RWE niet mee verkocht maar aan de aandeelhouders overgedragen.
Betrokkenen
Verkopende aandeelhouders Essent.
Zeggenschap
De vertegenwoordiger voor Staphorst is in de algemene vergadering van aandeelhouders: burgemeester J.D. Alssema. Via stemrecht op aandelen: 0,0216%.
Financieel belang
Op het moment van overdracht aan RWE bedroeg de vordering € 1,8 miljard. De aflossing is vastgelegd in een leningsovereenkomst, bestaande uit verschillende looptijden (tot en met 10 jaar). Het rentepercentage dat op deze lening wordt vergoed bedraagt ongeveer 4,65%. Op basis van de Aanwijzing van de Minister van Economische Zaken is een bedrag van € 350 milj. geoormerkt als achtergesteld ten behoeve van mogelijke toekomstige conversie naar het eigen vermogen van Enexis. De vordering is vastgelegd in een leningovereenkomst bestaande uit vier tranches (3, 5, 7 en 10 jaar). Dit houdt in een stabiele inkomensstroom aan rente. Te verwachten rendement: - nominaal aandelenkapitaal 0,0216% van € 20.000 = € 4,32 geen opbrengst - verstrekte lening: 0,0216% van € 1,8 miljard = € 388.796 (opgenomen in balans). opbouw: Lening A: einddatum 30-9-2012 € 450 milj. 3,27% Lening B: einddatum 30-9-2014 € 500 milj. 4,1% Lening C: einddatum 30-9-2016 € 500 milj. 4,65% Lening D: einddatum 30-9-2019 € 350 milj. 7,2% geraamde opbrengst 2012: 4,65% x € 388.800 = € 18.000 (afgerond)
Eigen vermogen
Situatie per 31-12-2010
€ 92.145 (incl. resultaat 2010)
Financieel resultaat
Situatie per 31-12-2010
€
Risicoprofiel
Vrij laag. Beperkt zich tot: - het nominale aandelenkapitaal van € 4,32 - verstrekte lening (€ 388.800) in verband met niet tijdige betaling van rente en/of aflossing en e.v.t. faillissement van Enxis Holding N.V.
Ontwikkeling
Vordering Enexis B.V. zal samen met Enexis Holding N.V. er naar streven, mede afhankelijk van de condities op de kapitaalmarkt, na verloop van tijd, (een deel van) de Vordering op Eenxis te herfinancieren op de kapitaalmarkt, al dan niet via de uitgifte van obligaties.
Opmerking
Geen.
Gemeente Staphorst
23
7.483 (negatief)
Nota verbonden partijen ‘11
N.V. Vitens Openbaar belang
Als publieke onderneming zorg dragen voor een goede (drink)watervoorziening door winning, zuivering en levering. Vitens is het grootste drinkwaterbedrijf van Nederland. Drinkwater wordt geleverd aan ruim 5,4 miljoen mensen en bedrijven in Friesland, Gelderland, Utrecht, Overijssel, Flevoland en een aantal gemeenten in Drenthe en Noord-Holland. Gerekend in aantal aansluitingen neemt Vitens ongeveer een derde van de Nederlandse drinkwatermarkt in. Vitens zendt mensen met kennis uit om elders in de wereld hun expertise te delen met anderen.
Betrokkenen
Vitens is een publiek bedrijf. De aandelen van de NV zijn (in)direct in handen van provinciale- en gemeentelijke overheden.
Zeggenschap
Gemeenten en provincies in het voorzieningsgebied aandeelhouder van Vitens, dat is opgezet als een naamloze vennootschap. De aandeelhouders hebben geen directe bemoeienis met de dagelijkse gang van zaken binnen het bedrijf. Een Raad van Commissarissen houdt toezicht. Twee keer per jaar is er een aandeelhoudersvergadering. Daarin wordt gestemd over nieuwe tariefvoorstellen, dividendvoorstellen en wordt het jaarverslag vastgesteld. Sinds 2008 is er een Commissie van Aandeelhouders benoemd. Deze heeft een adviesfunctie voor de aandeelhoudersvergadering, de directie en de Raad van Commissarissen. De vertegenwoordiger voor Staphorst in de algemene vergadering van aandeelhouders is burgemeester J.D. Alssema
Financieel belang
- aandelen Gemeentelijk aandelenpakket van 18.531 aandelen à € 1 nominaal = 0,369% van het totaal: 5.022.404. De geraamde dividenduitkering voor 2010 is het aandelenkapitaal, x € 2,68 = € 49.663. De aandeelhouders krijgen jaarlijks dividend uitgekeerd. Dividendbeleid vanaf 2011: - de omvang van het dividend wordt gerelateerd aan het netto resultaat en niet meer aan de boekwaarde van het eigen vermogen. - de dividenduitkering bedraagt minimaal 40% en maximaal 75% van het netto resultaat (afhankelijk van solvabiliteit van de onderneming) jaarlijks wordt een dividendvoorstel ter goedkeuring voorgelegd aan de Algemene Vergadering van Aandeelhouders. - achtergestelde lening In 2006 is besloten de preferente aandelen om te zetten in een achtergestelde lening. Voor Staphorst is dat: € 1.217.900.
Gemeente Staphorst
24
Nota verbonden partijen ‘11
Aflossing in 15 jaar (1e afl. is in 2007). Rentevergoeding: op basis van een 10 jarige staatslening + 1 %. Eigen vermogen
Situatie 31-12-2010: € 359,0 milj. Idem ie 31-12-2006: € 218,3 milj.
Financieel resultaat
Situatie 31-12-2010: Positief: € 26,9 milj. Idem 31-12-2006: Positief: € 30,7 milj.
Risicoprofiel
Vrij laag: beperkt zich tot het aandelenkapitaal.
Ontwikkeling
De tariefsharmonisatie voor klein verbruik is in 2010 afgerond. Doelstelling is om de tarieven voor 2012 en 2013 niet te verhogen Uiterlijk in 2015 zal dit ook het geval zal voor het grootverbruik.
Opmerking
Geen.
Gemeente Staphorst
25
Nota verbonden partijen ‘11
Wadinko N.V., Zwolle Openbaar belang
-
-
het deelnemen in en het directie voeren over andere ondernemingen die bij voorkeur werkzaam zijn in Overijssel, waaronder bedrijven die werkzaam zijn op het gebied van kunststoffen en milieutechnieken; het bevorderen van werkgelegenheid in die provincie, één en ander in de ruimste zin, waarbij de vennootschap bij het nastreven van bovengenoemde doelstelling zal handelen conform hetgeen in de markt waarin zij opereert gebruikelijk is.
Betrokkenen
De aandeelhouders van Wadinko NV zijn de provincie Overijssel en gemeenten in Overijssel, Noordoostpolder en Drenthe.
Zeggenschap
De vertegenwoordiger voor Staphorst in de algemene vergadering van aandeelhouders is burgemeester J.D. Alssema.
Financieel belang
Het maatschappelijk kapitaal groot: € 1 milj. is verdeeld in 10.000 gewone aandelen van € 100. Hiervan zijn 2.398 aandelen geplaatst en volgestort. Staphorst neemt deel met 40 gewone aandelen is: 1,67%. In 2006 is de kapitaalbehoefte voor het uitvoeren van de doelstelling over een periode van 10 jaar bepaald. Het overschot is uitgekeerd. Bij vaststelling van het dividend moet rekening worden gehouden met een vereist minimaal eigen vermogen van € 60 milj. en een liquiditeitbuffer van minimaal € 15 milj. Er zijn derhalve geen jaarlijkse inkomsten te verwachten.
Eigen vermogen
Situatie 31-12-2010: € 47,9 milj. Idem 31-12-2006: € 50,9 milj.
Financieel resultaat
Situatie 31-12-2010: Positief: € 1,1 milj. Idem 31-12-2006: Positief: € 1,3 milj.
Risicoprofiel
Vrij laag: beperkt zich tot het aandelenkapitaal.
Ontwikkeling
Nieuwe participaties worden voorzien. In 2010 heeft op verzoek van de Algemene vergadering van Aandeelhouders een evaluatie van Wadinko plaats gevonden. Door de aandeelhouders werd op basis van de uitgebrachte rapportage besloten: continuering van het participatiefonds Wadinko N.V. dat op een succesvolle manier belangrijke maatschappelijke doelen dient als de ontwikkeling van de bedrijvigheid en bevordering van werkgelegenheid; in 2016 evaluatie van het gevoerde beleid van Wadinko N.V. en formulering beleid voor de jaren erna; bij het vaststellen van het dividend rekening houden met een vereist minimaal eigen vermogen van € 60 milj. en een liquiditeitsbuffer van minimaal € 15 mln.
-
Opmerking
Gemeente Staphorst
Ultimo 2010 werken in totaal circa 1.725 mensen bij de bedrijven waarin Wadinko participeert. In het licht van de economische situatie kan de directie geen uitspraken doen omtrent de te verwachten rendementen. Met name die op de korte termijn.
26
Nota verbonden partijen ‘11
N.V. Bank Nederlandse Gemeenten Openbaar belang
Bankieren met een bankinstelling die voldoet aan de hoogste ranking (AAA). De NV Bank Nederlandse Gemeenten (BNG), opgericht in 1914 en gevestigd in Den Haag, is de bank van de overheid en voor het maatschappelijk belang. De BNG draagt bij aan de uitvoering van publieke taken tegen zo laag mogelijke kosten.
Betrokkenen
De publieke sector in Nederland zoals gemeenten, provincies, gemeenschappelijke regelingen, politieregio's en met overheden verbonden instellingen en bedrijven op het terrein van volkshuisvesting, openbaar nut, onderwijs en gezondheidszorg.
Zeggenschap
De vertegenwoordiger voor Staphorst in de algemene vergadering van aandeelhouders is wethouder mr. S. de Jong
Financieel belang
De BNG is een structuurvennootschap. De aandelen zijn voor de helft in handen van de Staat; de andere helft is geplaatst bij gemeenten en provincies. Er zijn in totaal 55.690.720 aandelen waarvan 30.030 aandelen in handen van de gemeente Staphorst = 0,0539%.
Eigen vermogen
Situatie 31-12-2010: € 2,259 milj. Idem 31-12-2006: € 2,576 milj.
Financieel resultaat
Situatie 31-12-2010: Positief: € 257 milj. en na aftrek belastingen. Over 2010 is uitgekeerd: € 2,30 per aandeel is € 69.070 (afgerond). Idem per 31-12-2006: Positief: € 199 milj. en na aftrek belastingen. Over 2006 is uitgekeerd: € 1,78 per aandeel is € 53.000 (afgerond).
Risicoprofiel
Vrij laag: beperkt zich tot het aandelenkapitaal.
Ontwikkeling
De economische crisis en de rijsksbezuinigingen zullen naar verwachting leiden tot een terugloop in kredietverleningen. De bank wordt geconfronteerd met verzwaring van de regeldruk (IFRS: boekhoudeisen/rapportagelasten) en Baselse akkoord: (verzwaring kapitaaleisen). De bank acht het niet uitgesloten dat door deze eisen op termijn het dividendbeleid moet worden bijgesteld. Het kabinet wil in 2012 een bankenbelasting invoeren. Dat geeft naar verwachting een kostenpost van 15 á 20 milj..
Opmerking
De triple AAA rating is in 2010 voor het zeventiende jaar bevestigd door de belangrijkste rating agencies. De Bank streeft in de komende jaren naar een verdere versterking van haar Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen-beleid en de uitvoering daarvan. MVO beleid: Het bewust richten van de ondernemingsactiviteiten op lange termijn en waardecreatie in drie dimensies: markt, mens en milieu.
Gemeente Staphorst
27
Nota verbonden partijen ‘11
II.
Deelnemingen (in kader van verkoop Essent)
A. CBL Vennootschap BV Openbaar belang
Naar aanleiding van de verkoop van Essent N.V. het namens de aandeelhouders van Essent beheren of doen beheren van fondsen ter dekking van eventuele aansprakelijkheid van haar aandeelhouders in het kader van cross border leases. Door splitsing en verkoop van Essent is er een verandering in de structuur opgetreden. De cross border leases (CBL’s) die zowel op het netwerkbedrijf en de productie eenheden rusten kunnen er mogelijk toe leiden dat de Amerikaanse investeerders schadeclaims indienen. Om het risico voor de verkopende aandeelhouders te beperken is bij de verkoopovereenkomst met RWE overeengekomen dat het financiële risico als gevolg van vervroegde beëindiging gedekt wordt door een fonds: CBL Vennootschap B.V.
Betrokkenen
Verkopende aandeelhouders Essent, RWE AG, Enexis Holding N.V. en Essent N.V. CBL Vennootschap vertegenwoordigt en beheert namens de aandeelhouders van Essent, De overige partijen zijn medebeheerders van het CBL Fonds.
Zeggenschap
De vertegenwoordiger voor Staphorst is in de algemene vergadering van aandeelhouders: burgemeester J.D. Alssema. Via stemrecht op aandelen: 0,0216%.
Financieel belang
De verkopende aandeelhouders van Essent en RWE hebben voor 50% in geparticipeerd. De omvang is bepaald op 125% van de berekende waarde die nodig was om eind 2008 nog bestaande CBL’s vervroegd af te wikkelen. De maximale vrijwaring is 25% van de berekende waarde van de CBL’s per eind 2008. De vrijwaring heeft een termijn van 6 jaar. Voor zover na beëindiging van alle CBL’s en de betalingen uit het CBL Fonds nog geld overblijft in het CBL Fonds, wordt het resterende weer in verhouding 50% - 50% verdeeld tussen RWE en verkopende aandeelhouders Essent In september 2011 zijn twee CBL’s voortijdig beëindigd. Na aftrek van de kosten die hiermee samenhangen resteert een bedrag van $ 212,6 mln. Besloten is voor eventuele resterende kosten en belastingrisico’s (naheffingen) $ 20 mln. in het fonds te laten. Van het reterende bedrag ad $ 192,6 mln. komt 50% beschikbaar voor de voormalige aandeelhouders Essent. Dit is ongeveer € 70 mln. Uitbetaling heeft nu wij dit schrijven (1 november 2010) nog niet plaats gevonden.
Eigen vermogen
Situatie per 31-12-2010 $ 280.536
(incl. verliessaldo)
Financieel resultaat
Situatie per 31-12-2010 $
(verliessaldo)
Risicoprofiel
Vrij laag: beperkt zich tot het ingebrachte vermogen in de B.V. destijds bij de verkoop van Essent aan RWE. Maatschappelijk kapitaal: $ 143.400. Gestort: $ 28.800.
Gemeente Staphorst
28
85.697
Nota verbonden partijen ‘11
Ontwikkeling
De verwachting is dat de komende jaren praktisch alle CBL contracten vervroegd zullen worden afgelost, waardoor er naar verwachting een overschot zal resteren die weer voor 50% ten goede komst aan de aandeelhouders.
Opmerking
Geen.
Gemeente Staphorst
29
Nota verbonden partijen ‘11
B. Publiek Belang Elektriciteitsproductie BV Openbaar belang
Eigendom enige Nederlandse kerncentrale (Delta). De oud aandeelhouders van Essent zijn door de oprichting van Publiek Belang Eelktriciteitsproductie B.V. (hierna PBE) voor 50% mede-eigenaar geworden van EPZ (kerncentrale Borssele).
Betrokkenen
Oud aandeelhouders van Essent. De aandelen worden gehouden door 6 Nederlandse provincies (74%) en 130 gemeenten (26%).
Zeggenschap
De vertegenwoordiger voor Staphorst is in de algemene vergadering van aandeelhouders: burgemeester J.D. Alssema. Via stemrecht op aandelen: 0,0216%.
Financieel belang
Door de aandeelhouders is bij verkoop Essent een bedrag van € 950 milj. gestort in PBE, zijnde de overeengekomen verkoopprijs. Het in eigendom houden van de aandelen EPZ heeft voor de aandeelhouders grote risico’s. De waarde van de onderneming is, gelet op de onzekere energiemarkt een behoorlijk risico. Er is een juridisch geschil ontstaan met de grootaandeelhouder; Delta in Zeeland. Het juridische geschil doorlopen betekent minimaal een onzekerheid voor een periode van 3 á 4 jaar en hindert partijen in het uitzetten van toekomststrategieën. In de vergadering van de Algemene Vergadering van Aandeelhouders d.d. 19 oktober 2011 is besloten akkoord te gaan met een schikkingsvoorstel waardoor er direct zekerheid is over de opbrengst. Het gaat om 32.331 aandelen € 5,775570 Ontvangen in 2011: € 186.730. Nominale waarde 32.331 aandelen tegen een waarde van € 1, -.
Eigen vermogen
Situatie per 31-12-2010 € 184.8 milj.
Financieel resultaat
Situatie per 31-12-2010 €
Ontwikkeling
Het bedrijf PBE gaat een volgende fase in; het afwikkelen van zaken die uit de verkoop voortkomen. Daarnaast is PBE verplichtingen aangegaan in het kader van het Convenant borging publiek belang kerncentrale Borssele uit 2009 die nopen tot voortbestaan van PBE in afgeslankte vorm. PBE zal hiervoor nog een beperkt werkkapitaal nodig hebben.
Gemeente Staphorst
30
27,9 milj.
Nota verbonden partijen ‘11
C.
Verkoop Vennootschap B.V.
Openbaar belang
De garanties en vrijwaringen die onder de verkoopovereenkomst met RWE vallen zijn door Verkoop Vennootschap B.V. van de verkopende aandeelhouders overgenomen. De Vennootschap zal eventuele garantieclaimprocedures voeren tegen RWE en treedt op als vertegenwoordiger met betrekking tot het geven van instructies wat betreft het beheer van het bedrag dat in escrow is gestort.
Betrokkenen
Verkopende aandeelhouders Essent.
Zeggenschap
Maatschappelijk kapitaal: 100.000. Geplaatst en volgestort maatschappelijk kapitaal: € 20.000. De vertegenwoordiger voor Staphorst is in de algemene vergadering van aandeelhouders: burgemeester J.D. Alssema. Via stemrecht op aandelen: 0,0216%.
Financieel belang
Bij de verkoop van Essent is € 800 milj. van het verkoopbedrag gestort in een speciaal daarvoor ingerichte voorziening, ook wel escrow genoemd. Op 30 maart 2011 is 50% van deze escrow vrij gevallen. Hierop is in mindering gebracht de op dat moment ingediende claims van RWE: € 40 milj. Voor Staphorst is dat na aftrek kosten en een toevoeging van € 1,4 milj aan het werkkapitaal een ontvangst van: € 77.00 (afgerond). Op het beheerde geld zal een rentevergoeding worden uitgekeerd. Een eventueel overschot aan het einde komt geheel ten goede aan de verkopende aandeelhouders.
Eigen vermogen
Situatie per 31-12-2010
€ 86.573 (incl. verliessaldo)
Financieel resultaat
Situatie per 31-12-2010
€ 13.458 (verliessaldo)
Risicoprofiel
Vrij laag. Beperkt zich tot: - het nominale aandelenkapitaal van € 4,32 - het restant van de escrow van ruim € 400 milj. Voor Staphorst is dat € 86.000.
Ontwikkeling
De planning is er op gericht dat het restant van de escrow op 30 september 2015 (periode van 6 jaar) vrij zal vallen
Opmerking
Geen.
Gemeente Staphorst
31
Nota verbonden partijen ‘11
D. Claim Staat Vennootschap B.V. Openbaar belang
De belangen te behartigen wegens de te lijden schade van de splitsingswetgeving door aandeelhouders Essent. toelichting: In februari 2008 zijn Essent en Essent Nederland BV met toestemming van de aandeelhouders een procedure begonnen tegen de Staat der Nederlanden. Hierin vragen zij “een verklaring voor recht” dat bepaalde bepalingen van de Wet Onafhankelijk Netbeheer (WON- de splitsingswet) onverbindend zijn.
Betrokkenen
Verkopende aandeelhouders Essent.
Zeggenschap
Maatschappelijk kapitaal: 100.000. Geplaatst en volgestort maatschappelijk kapitaal: € 20.000. De vertegenwoordiger voor Staphorst is in de algemene vergadering van aandeelhouders: burgemeester J.D. Alssema. Via stemrecht op aandelen: 0,0216%.
Financieel belang
Nominaal aandelenkapitaal 0,0216% van € 20.000 = € 4,32 Als de rechter eventueel van oordeel is dat delen van de splitsingswet onverbindend zijn zal de vordering via de Claim Staat Vennootschap BV worden gecedeerd aan de aandeelhouders Essent.
Risicoprofiel
Vrij laag. Beperkt zich tot: - het nominale aandelenkapitaal van € 4,32
Ontwikkeling
De rechtbank heeft de vordering afgewezen. Essent is in beroep gegaan. Totdat de rechter uitspraak doet is deze Bv een slapende vennootschap.
Opmerking
Geen.
Gemeente Staphorst
32
Nota verbonden partijen ‘11
E. Stichting Essent Sustainability Development (te noemen Stichting Duurzaamheid) Deze stichting is in strikte zin geen verbonden partij. Echter omdat deze wel deel uit maakt van de verkoop Essent aan RWE is het voor het totaalbeeld gewenst deze op te nemen. Openbaar belang
Deze stichting zal toezien op de uitvoering van de met RWE gemaakte afspraken over investeringen in duurzame energieproductie in Nederland. Tussen RWE en Essent is daarvoor een zogenaamd duurzaamheidscontract gesloten. In het duurzaamheidscontract zijn bindende afspraken gemaakt over • Opwekking van betaalbare en duurzame energie • Investeringen gericht op de productie van duurzame energie en reductie van CO2 emissies • Investeringen in innovatie • Excellente service aan klanten tegen een concurrerende prijs • Serviceverlening richting gebieden waar Essent actief is
Betrokkenen
De voormalige aandeelhouders van Essent nemen deel in de Stichting Essent Sustainability Development. Bij de verkoop van de aandelen Essent zijn op dringend verzoek van de aandeelhouders tussen RWE en Essent afspraken gemaakt over investeringen in duurzame energieproductie in Nederland. Er is afgesproken dat een aparte stichting zal toezien op de naleving van deze afspraken en dat alle voormalig aandeelhouders van Essent (provincies en gemeenten) in deze stichting vertegenwoordigd zullen zijn.De stichting is momenteel in oprichting en kan haar activiteiten aan vangen zodra alle voormalig aandeelhouders hun besluitvorming over deelname aan de stichting hebben afgerond. Om deel te kunnen nemen in de stichting is formeel goedkeuring van de minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties nodig. De raad heeft daar op 7 oktober 2010 toe besloten en is bij brief van ged. staten van Overijssel d.d. 24-1-2011 goedgekeurd.
Zeggenschap
De Stichting Essent Sustainabilty Development (te noemen Stichting Duurzaamheid) kent een bestuur, een Sustainability Development Council (SDC) en een Vendors Council (VC = verkopersraad). Het bestuur bestaat uit 6 leden, waarvan 3 worden benoemd door de verkopende aandeelhouders Essent en 3 worden benoemd door RWE en Essent. In de VC heeft elke verkopende aandeelhouder een vertegenwoordiger met stemrechten conform het aandelenbelang in Essent N.V. dat de verkopende aandeelhouder ten tijde van de verkoop had. De vertegenwoordiger voor Staphorst is in de algemene vergadering van aandeelhouders: burgemeester J.D. Alssema. Via stemrecht op aandelenbelang bij verkoop: 0,0216%.
Gemeente Staphorst
33
Nota verbonden partijen ‘11
Financieel belang
Geen direct financieel belang. Wanneer Essent/RWE in gebreke blijft, kan via de rechter een boete van €20 mln. euro worden afgedwongen. Dit bedrag kan worden verhoogd met nog eens €20 mln. euro indien RWE/Essent een termijn wordt gegeven om de inbreuk te verhelpen en deze daar niet aan voldoet. De boetebedragen zullen uitgekeerd worden aan de verkopende aandeelhouders naar rato van hun voormalig belang in Essent. Deze dienen de ontvangen gelden te besteden aan duurzame energieprojecten in de regio.
Risicoprofiel
Het duurzaamheidscontract, de opgerichte stichting die de naleving van het contract moet bewaken, met adequate corporatie gouvernante en boeteclausule geven een grote mate van zekerheid dat de vastgelegde publieke doelstellingen gerealiseerd zullen worden.
Ontwikkeling
De stichting is naar verwachting eind 2011 operationeel.
Opmerking
Geen.
Gemeente Staphorst
34
Nota verbonden partijen ‘11
III. Verenigingen Geen. Vereniging Bestuursacademie Nederland Aangezien de Stichting Bestuursacademie in 2009 is omgezet in een andere rechtsvorm (BV) heeft de Vereniging Bestuursacademie Nederland geen invloed meer op deze BV. Hierdoor is het bestaansrecht van de stichting komen te vervallen en is de stichting tijdens de algemene ledenvergadering in juli 2011 opgeheven. Onlangs is de BV Bestuursacademie overgenomen door een grote BV (een opleidingsinstituut). Met "het onderbrengen van de borging van de kwaliteit van het Bestuursdienstonderwijs" is bedoeld een soort certificerende instantie, die beoordeeld of de examens van een opleiding (wie dan ook) voldoende zijn om erkend te worden als een goede opleiding voor het Bestuursdienstonderwijs. Het vermogen (€ 200.000; deel Staphorst € 700) is uitgekeerd aan de deelnemende gemeenten.
Gemeente Staphorst
35
Nota verbonden partijen ‘11