Monitor Lokale Lasten Centraal Gelderland en Regio FoodValley 2013
Colofon Met dank aan: ABF Research Uitgever: Kamer van Koophandel Centraal Gelderland op verzoek van VNO-NCW Midden en MKB-Nederland / Midden Kronenburgsingel 525 Postbus 9292 6800 KZ Arnhem internet: www.kvk.nl/lokalelastengelderland Auteur: E.A.F. Hammink, beleidsmedewerker regionale economie T (026) 353 89 76 E:
[email protected]
Arnhem, juli 2013
2013 Kamer van Koophandel voor Centraal Gelderland Het gebruik van cijfers en/of tekst als toelichting of ondersteuning in artikelen, scripties en boeken is toegestaan mits de bron duidelijk wordt vermeld. Vermenigvuldigen en/of openbaarmaking in welke vorm ook, is uitsluitend toegestaan na schriftelijke toestemming van de uitgever. De Kamer van Koophandel Centraal Gelderland aanvaardt geen aansprakelijkheid voor drukfouten of andere onvolkomenheden in deze publicatie.
Samenvatting Ieder bedrijf heeft te maken met lasten die lokaal worden geheven. Om daar een goed beeld van te krijgen, heeft de Kamer van Koophandel Centraal Gelderland samen met ABF Research de “Monitor Lokale Lasten” ontwikkeld. Deze monitor wordt ieder jaar geactualiseerd. In onderstaande tabel staan de belangrijkste resultaten voor de gemeenten in het kamergebied Centraal Gelderland en de Regio FoodValley voor het jaar 2013.
Centraal Gelderland 1 Aalten
0,2495%
2 Arnhem
0,5572%
24 € 330 3
-
10 -
Bouwleges € 100.000,-
Plaats
Toeristen belasting (3)
Plaats
Gemeentelijke Lasten (2) kleine zelfstandige
Plaats
Riool recht 300 m³
Plaats
OZB % (1)
Plaats
Totaal overzicht gemeenten Centraal Gelderland en Regio FoodValley, 2013
€ 769
28
€ 0,79
19
€ 2.870
5
€ 1.692
2
€ 0,55
23
€ 2.468
12
3 Berkelland
0,2733%
21 € 309
11
€ 825
25
€ 1,00
16
€ 3.050
4
4 Beuningen
0,5794%
2 € 148
24
€ 1.678
3
€ 1,10
7
€ 2.520
9
5 Bronckhorst
0,2321%
27 € 244
14
€ 856
24
€ 1,40
4
€ 2.500
10
6 Doesburg
0,2727%
22 € 483
3
€ 881
21
€ 1,00
15
€ 2.579
7
7 Doetinchem
0,3433%
12 € 190
20
€ 1.097
13
€ 0,00
-
€ 2.055
20
8 Duiven
0,2718%
23 € 447
6
€ 867
22
€ 0,00
-
€ 2.475
11
9 Ede
0,3243%
15
€ 995
17
€ 1,39
5
€ 2.561
8
10 Groesbeek
0,2756%
20 € 344
9
€ 862
23
€ 0,79
18
€ 1.600
28
11 Heumen
0,4646%
7 € 145
25
€ 1.372
9
€ 0,00
-
€ 2.000
22
12 Lingewaard
0,4922%
5 € 187
21
€ 1.486
6
€ 1,00
10
€ 1.680
27
13 Millingen aan de Rijn
0,4941%
4 € 204
17
€ 1.491
5
€ 0,74
21
€ 1.930
24
14 Montferland
0,2949%
19 € 474
4
€ 937
18
€ 1,00
13
€ 3.250
2
15 Mook en Middelaar
0,3592%
10 € 229
15
€ 1.178
10
€ 0,96
17
€ 2.440
13
16 Nijmegen
0,7351%
-
€ 2.115
1
€ 1,85
2
€ 2.420
15
1
-
-
-
17 Oost Gelre
0,2970%
18 € 444
8
€ 932
19
€ 1,00
14
€ 2.280
17
18 Oude IJsselstreek
0,2348%
26 € 199
18
€ 819
26
€ 1,03
9
€ 2.000
21
19 Overbetuwe
0,2237%
28 € 184
22
€ 774
27
€ 0,00
€ 1.700
26
20 Renkum
0,4020%
9 € 739
2
€ 1.607
4
€ 1,65
21 Rheden
0,3491%
11 € 446
7
€ 1.127
12
22 Rijnwaarden
0,2484%
25 € 462
5
€ 894
20
23 Rozendaal
0,2035%
29 € 193
19
€ 730
24 Ubbergen
0,4560%
8 € 248
13
25 Wageningen
0,4799%
6 € 291
12
26 Westervoort
0,3184%
16 € 211
27 Wijchen
0,3084%
17
28 Winterswijk
0,3405%
13 € 792
29 Zevenaar
0,3325%
14 € 172
Pagina 3 van 53
-
3
-
€ 1,06
8
€ 2.722
6
€ 0,75
20
€ 2.300
16
29
€ 0,00
-
€ 1.969
23
€ 1.451
7
€ 1,00
11
€ 2.100
19
€ 1.432
8
€ 1,23
6
€ 3.219
3
16
€ 1.052
14
€ 0,00
-
€ 3.270
1
-
€ 1.006
16
€ 0,67
22
€ 2.200
18
1
€ 1.163
11
€ 1,95
1
€ 2.432
14
23
€ 1.049
15
€ 1,00
12
€ 1.850
25
Kamer van Koophandel Centraal Gelderland
Regio FoodValley 30 Barneveld
0,2300%
7 € 147
31 Ede
0,3243%
4
32 Nijkerk
0,2921%
5 € 165
33 Renswoude
0,2450%
6
34 Rhenen
0,3504%
2 € 296
35 Scherpenzeel
0,2060%
8 € 390
36 Veenendaal
0,3264%
37 Wageningen
0,4799%
Bouwleges € 100.000,-
€ 754
8
€ 0,88
5
€ 2.350
7
€ 995
5
€ 1,39
2
€ 2.561
6
€ 913
7
€ 1,52
1
€ 2.085
8
€ 1.051
4
€ 0,60
7
€ 3.000
5
2
€ 1.083
2
€ 1,15
4
€ 3.000
4
1
€ 934
6
€ 0,87
6
€ 3.655
1
3 € 218
4
€ 1.079
3
€ 0,00
€ 3.500
2
1 € 291
3
€ 1.432
1
€ 1,23
€ 3.219
3
-
6 5 -
3
(1) Tarief niet-woningen (eigenaars- + gebruikersdeel) in % WOZ-waarde. (2) Gemeentelijk lasten: OZB + rioolrecht (3) Tarief per hotelovernachting
Pagina 4 van 53
Plaats
Toeristen belasting (3)
Plaats
Gemeentelijke Lasten (2) kleine zelfstandige
Plaats
Plaats
Plaats
OZB % (1)
Riool recht 300 m³
Kamer van Koophandel Centraal Gelderland
Inhoudsopgave Pagina Samenvatting
3
Hoofdstuk 1
Inleiding
6
Hoofdstuk 2
Onroerende zaak belasting (OZB)
7
Hoofdstuk 3
Rioolrecht
10
Hoofdstuk 4
Toeristenbelasting
13
Hoofdstuk 5
Bouwleges
15
Hoofdstuk 6
Reinigingsrechten
17
Hoofdstuk 7
Waterschapslasten
18
Hoofdstuk 8
Modelbedrijven
21
Bijlagen
Pagina 5 van 53
24
Kamer van Koophandel Centraal Gelderland
Hoofdstuk 1 1.1
Inleiding
Lokale lasten
De financiële lastendruk voor het Nederlandse bedrijfsleven neemt de laatste jaren almaar toe. Een belangrijke bijdrage hieraan levert de stijging van de lokale lasten. Ieder bedrijf heeft te maken met lasten die lokaal geheven worden. Zo betaalt iedere ondernemer onroerendezaakbelasting (OZB) aan de gemeente en zuiveringsheffing aan het waterschap. Daarnaast zijn er lasten die alleen voor bepaalde soorten bedrijven gelden, zoals de toeristenbelasting. Dat er lokale lasten betaald moeten worden, staat overigens niet ter discussie. Het waterschap heeft de zorg voor de dijken en de waterkwaliteit en de gemeente heeft dekkingsmiddelen nodig om voorzieningen en gemeentelijke diensten te financieren. Wel is het zo dat de lokale lasten voor een bedrijf flink in de papieren kunnen lopen. Daarbij is het soms vreemd dat er grote verschillen in lasten tussen gemeenten en regio´s zijn. Soms zijn die verschillen goed verklaarbaar, maar vaak lijkt de hoogte van de lasten vrij willekeurig. Van een gemeente mag worden verwacht dat men belastingen zo effectief en efficiënt mogelijk besteedt. De grote verschillen in de hoogte van de tarieven impliceert dat dit niet altijd het geval is. 1.2
Monitor lokale lasten
De Kamer van Koophandel Centraal Gelderland onderzoekt vanaf 1995 de gemeentelijke lasten in haar werkgebied. Vanaf 1999 heeft de Kamer van Koophandel Centraal Gelderland samen met ABF research de “Monitor Lokale Lasten” ontwikkeld. Voor het jaar 2013 is er voor gekozen om een gezamenlijk beeld naar buiten te brengen voor de Regio FoodValley en Centraal Gelderland. Met behulp van deze monitor is op snelle en inzichtelijke wijze informatie te verkrijgen over de hoogte van een aantal lokale lasten en de ontwikkeling van de lasten in de loop der tijd. Het doel van de Monitor Lokale Lasten kan als volgt worden omschreven: “Het verkrijgen van inzicht in de hoogte en ontwikkelingen van lokale lasten voor het bedrijfsleven in Centraal Gelderland en de Regio FoodValley en de verschillen daarin tussen gemeenten en regio´s” Om deze doelstelling te bereiken is voor de monitor een set van 18 modelbedrijven ontwikkeld, variërend naar sector en grootte. Met behulp van de monitor kan voor deze voorbeeldbedrijven worden uitgerekend welk bedrag deze bedrijven in een bepaalde gemeente aan lokale lasten kwijt zijn. Hierdoor kunnen vergelijkingen worden gemaakt tussen gemeenten.
1.3
Leeswijzer
De monitor lokale lasten is als volgt opgebouwd. Na een korte inleiding in hoofdstuk 1 komt in hoofdstuk 2 de onroerendezaakbelasting (OZB) aan de orde. In hoofdstuk 3 wordt ingegaan op het rioolrecht. Hoofdstuk 4 behandelt de toeristenbelasting. In het vijfde hoofdstuk komen de bouwleges aan bod. Vervolgens wordt in hoofdstuk 6 aandacht besteed aan de reinigingsrechten. In hoofdstuk 7 worden de waterschapslasten in beeld gebracht. De monitor lokale lasten wordt vervolgens in hoofdstuk 8 afgesloten met de gemeentelijk lasten die een gemiddeld modelbedrijf betaalt in 2013. Zo kan er per modelbedrijf bekeken worden hoe een desbetreffende gemeente scoort in vergelijking met andere gemeenten.
Pagina 6 van 53
Kamer van Koophandel Centraal Gelderland
Hoofdstuk 2
Onroerendezaakbelasting (OZB)
2.1 Inleiding De onroerendezaakbelastingen (OZB) zijn verreweg de belangrijkste gemeentelijke belastingen. De opbrengst behoort tot de algemene dekkingsmiddelen en mag vrij worden besteed. Er zijn twee typen onroerendezaakbelasting: één op het gebruik en één op het bezit. Daarnaast wordt onderscheid gemaakt tussen woningen en niet-woningen. Met ingang van 2009 wordt het tarief uitgedrukt in een percentage van deze waarde. De waarde van onroerende zaken worden periodiek getaxeerd conform de Wet waardering onroerende zaken (WOZ). In de wet staat dat de gemeente een vaste waardepeildatum moet aanhouden. In 2013 geldt de waarde per peildatum 1 januari 2012. Vanaf 2006 is het gebruikersdeel van de heffing wat betreft woningen afgeschaft. Voor de overige OZB-tarieven golden wettelijk voorgeschreven drempel- en maximumtarieven. Het kabinet heeft echter met ingang van 2008 de OZB-tarieven weer volledig vrijgegeven. Dit betekent dat de gemeenten de tarieven per jaar naar eigen inzicht mogen vaststellen. Ondernemers die het pand zowel gebruiken voor woondoeleinden als voor de bedrijfsuitoefening dienen goed op te letten of de gemeente het pand, voor de WOZ, gesplitst heeft in een woningdeel en een bedrijfsdeel. Zij mogen namelijk voor het gebruikersdeel van de OZB alleen worden aangeslagen voor het gedeelte van het bedrijfsdeel (niet-woningen). Neem bij twijfel contact op met de gemeente! 2.2 OZB-percentages kamergebied Centraal Gelderland en de Regio FoodValley De gemeente met het hoogste OZB-percentage voor niet-woningen (eigenaars- + gebruikersdeel) in het kamergebied Centraal Gelderland en de Food Valley is de gemeente Nijmegen. In deze gemeente dient 0,7351% van de WOZ-waarde betaald te worden. Dit is het hoogste tarief van Nederland. Een deel van deze OZB-gelden in Nijmegen (800.000 euro) worden gestort in een “ondernemersfonds”. Met het ondernemersfonds ondersteunt de gemeente projecten die helpen het ondernemersklimaat in Nijmegen te verbeteren. De goedkoopste gemeente in Centraal Gelderland en de Regio FoodValley, met een percentage van 0,2035% is de gemeente Rozendaal. In onderstaande tabel is de top vijf van duurste en goedkoopste gemeenten in Centraal Gelderland en de Food Valley weergegeven. Het betreft hier het heffingspercentage voor niet-woningen (eigenaars, + gebruikersdeel) van de WOZ-waarde. Voor een compleet overzicht met alle gemeenten in Centraal Gelderland en de Regio FoodValley zie bijlage 1.
Top 5 duurste en goedkoopste gemeenten OZB-percentages Centraal Gelderland en Regio FoodValley, 2013 Duurste
%
Goedkoopste
%
1.
Nijmegen
0,7351%
1.
Rozendaal
0,2035%
2.
Beuningen
0,5794%
2.
Scherpenzeel
0,2060%
3.
Arnhem
0,5572%
3.
Overbetuwe
0,2237%
4.
Millingen aan de Rijn
0,4941%
4.
Barneveld
0,2300%
5.
Lingewaard
0,4922%
5.
Bronckhorst
0,2321%
Bron: ABF-research, Monitor Lokale Lasten 2013
Pagina 7 van 53
Kamer van Koophandel Centraal Gelderland
2.3 Tariefsvergelijking 2012-2013 Zoals in de inleiding reeds aangegeven zijn de WOZ-waarden in 2013 opnieuw vastgesteld. Voor 2013 geldt de waarde van onroerende goed in het economisch verkeer per 1 januari 2012. De oude waarde peildatum was 1 januari 2011. In dit jaar is de waarde van het bedrijfsonroerendgoed (flink) gedaald. Uit gegevens van ABFresearch blijkt dat de waarde van niet-woningen met gemiddeld 1,0% is gedaald. Uitgaande van een gelijkblijvende OZB-opbrengst, een gelijk aantal bedrijven en een inflatiecorrectie (inflatie 2012: 2,5% (bron: CBS)) zouden de OZBtarieven derhalve licht mogen stijgen. In het kamergebied Centraal Gelderland en de Food Valley is er 1 gemeente die het OZB-percentage heeft laten dalen, namelijk de gemeente Scherpenzeel, met een tarief daling van bijna 20%. In 33 gemeenten zijn de heffingspercentages verhoogd. De gemeente Bronckhorst spant de kroon. Hier stijgt het OZB-percentage met maar liefst 31,7%. Ter vergelijk: in 2007 was de tariefstijging nog wettelijk begrensd. De maximale tariefstijging in dat jaar was bepaald op 2,75%. Zoals in de inleiding aangegeven heeft het kabinet vanaf 2008 de tarieven weer volledig vrijgegeven.
Top 5 gemeenten met hoogste en laagste stijging OZB-percentage 2013 t.o.v. 2012 in Centraal Gelderland en Regio FoodValley Hoogste
Laagste
1.
Bronckhorst
31,7%
1.
Scherpenzeel
2.
Zevenaar
22,9%
2.
Renkum
-19,8%
3.
Beuningen
17,8%
3.
Berkelland
0,7%
4.
Heumen
16,8%
4.
Mook en Middelaar
0,7%
5.
Oost Gelre
13,8%
5.
Nijkerk
1,6%
0,0%
Bron: ABF-research, Monitor Lokale Lasten 2013
Pagina 8 van 53
Kamer van Koophandel Centraal Gelderland
2.4 Tariefdifferentiatie Met ingang van 1997 mag voor woningen een ander OZB-tarief worden vastgesteld dan voor niet-woningen (voornamelijk bedrijfspanden). Tariefdifferentiatie werd destijds ingevoerd omdat woningen veel sterker in waarde bleken te stijgen dan niet-woningen. Door verschillende tarieven te hanteren konden gemeenten voorkomen dat de aandelen van beide categorieën in de OZB-opbrengst na hertaxatie erg zouden veranderen. Gemeenten zijn geheel vrij om de tarieven vast te stellen. De enige beperking was dat (tot 2007) het tarief van de eigenarenbelasting niet hoger mocht zijn dan 125% van het tarief van de gebruikersbelasting (relatieve limiet). Vanaf 2006 is het gebruikersdeel van de heffing wat betreft woningen overigens afgeschaft. Hierdoor is de tariefdifferentiatie sterk toegenomen. De gemeente Ubbergen kent de hoogste tariefdifferentiatie (412%). Dit betekent dat het OZB-percentage voor nietwoningen hier ruim vier keer zo hoog is als voor woningen. De gemeente Oude IJsselstreek kent de laagste tariefdifferentiatie met 183%.
Top 5 gemeenten Centraal Gelderland en Regio FoodValley met de hoogste en laagste tariefdifferentiatie in %, 2013 Hoogste
Laagste
1.
Ubbergen
412%
1.
Oude IJsselstreek
183%
2.
Wageningen
378%
2.
Rozendaal
211%
3.
Nijmegen
374%
3.
Bronckhorst
212%
4.
Beuningen
373%
4.
Westervoort
213%
5.
Winterswijk
365%
5.
Scherpenzeel
220%
Bron: ABF-research, Monitor Lokale Lasten 2013
Voor een compleet een overzicht van de tariefdifferentiatie van alle gemeenten in Centraal Gelderland en de Regio FoodValley zie bijlage 2.
Pagina 9 van 53
Kamer van Koophandel Centraal Gelderland
Hoofdstuk 3
Rioolrecht
3.1 Inleiding Gemeenten kunnen de kosten van het beheren en in stand houden van het rioolstelsel verhalen door rioolrecht te heffen. De opbrengst van het rioolrecht is geoormerkt geld. Dit betekent dat de opbrengst niet naar de algemene middelen vloeit, maar moet worden gebruikt om de kosten te dekken voor het beheren en het in stand houden van het rioolstelsel. Het rioolrecht is onderverdeeld in: Het aansluitrecht: geheven per aansluiting op het riool, de eigenaar van het object is belastingplichtig. Het afvoerrecht: geheven naar rato van de hoeveelheid op het riool geloosd water. De gebruiker van het object is belastingplichtig. Van de 29 gemeenten in het kamergebied Centraal Gelderland zijn er 9 die aansluitrecht heffen. Daarnaast zijn er 16 gemeenten die naast aansluitrecht ook afvoerrecht heffen. Voor een viertal gemeenten (Arnhem, Ede, Nijmegen, en Wijchen) is vergelijken niet mogelijk. De reden hiervoor is dat deze gemeenten een andere heffingsgrondslag kennen. Zo baseren de gemeenten Arnhem, Nijmegen en Wijchen de hoogte van het rioolrecht op de WOZ-waarde. In Arnhem bedraagt het percentage 0,0837% (niet-woningen) van de WOZ-waarde en wordt dit in rekening gebracht bij de gebruiker. In de gemeente Nijmegen wordt de eigenaar aangeslagen. Hier betaalt men 0,0659% van de vastgestelde WOZ-waarde van het pand. Maximum bedrag dat per pand aan rioolheffing geheven kan worden: € 1977, In de gemeente Wijchen wordt onderscheid gemaakt tussen woningen en niet-woningen evenals tussen eigenaren en gebruikers. De percentages van de WOZ op een rij voor een niet-woning: 0,027580% (eigenaar) en 0,045167% (gebruiker). In de gemeente Ede wordt het rioolrecht naast een vast tarief per geloosde m³ water mede bepaald op basis van het bebouwde oppervlak. In de Regio FoodValley is de gemeente Veenendaal de enige gemeente die aansluitrecht heft. De ander gemeenten heffen afvoerrecht. Zoals hierboven reeds aangegeven hanteert de gemeente Ede een afwijkende systematiek. Dit geldt ook voor de gemeente Renswoude. Hier is het rioolrecht voor niet woningen gebaseerd op het aantal werknemers. 3.2 Kosten rioolrecht Onderstaand wordt ingegaan op de kosten voor het riool bij divers waterverbruik. Achtereenvolgens worden de kosten in beeld gebracht voor afvalwaterlozingen van 200 m³, 300 m³, 2.500 m³ en 30.000 m³. Voor een compleet overzicht van alle gemeenten in Centraal Gelderland en de Regio FoodValley zie bijlage 3. Rioolrecht bij een waterverbruik van 200 m³ Bedrijven die 200 m³ of minder lozen, zoals kleine en middelgrote winkels, kleine kantoren en bouwbedrijven zijn het voordeligst uit in de gemeente Nijkerk met een aanslag van € 142,-. De duurste gemeente is (net als het voorgaande jaar) Renkum. Hier dient € 546,- betaald te worden. Met dit tarief is Renkum de duurste gemeente van Nederland. De e gemeente Winterswijk staat landelijk op de 3 plaats met een tarief van € 528,-. Top 5 duurste en goedkoopste gemeenten Centraal Gelderland en Regio FoodValley, bij een afvalwaterlozing van 200 m³ of minder per jaar, 2013 Duurste
Goedkoopste
1.
Renkum
€ 546
1.
Nijkerk
€ 142
2.
Winterswijk
€ 528
2.
Heumen
€ 145
3.
Scherpenzeel
€ 390
3.
Barneveld
€ 147
4.
Rijnwaarden
€ 350
4.
Beuningen
€ 148
5.
Doesburg
€ 322
5.
Zevenaar
€ 172
Bron: ABF-research, Monitor Lokale Lasten 2013
Pagina 10 van 53
Kamer van Koophandel Centraal Gelderland
Rioolrecht bij een waterverbruik van 300 m³ Voor bedrijven die 300 m³ lozen (b.v. supermarkten, middelgrote kantoren en kleine industriële bedrijven) is de gemeente Winterswijk het duurst met een rioolheffing van € 792,-. De gemeente Renkum volgt met een aanslag van € 739,-. De gemeenten Renkum en Winterswijk zijn hiermee wederom de duurste gemeenten van Nederland. De goedkoopste gemeente binnen Centraal Gelderland en de FoodValley is Heumen. Hier wordt (bij een waterverbruik van 300 m²) alleen maar aansluitrecht geheven en dus heeft de hoeveelheid geloosde water geen invloed op de aanslag. Top 5 duurste en goedkoopste gemeenten Centraal Gelderland en Regio FoodValley, bij een afvalwaterlozing van 300 m³ per jaar, 2013 Duurste
Goedkoopste
1.
Winterswijk
€ 792
1.
Heumen
€ 145
2.
Renkum
€ 739
2.
Barneveld
€ 147
3.
Doesburg
€ 483
3.
Beuningen
€ 148
4.
Montferland
€ 474
4.
Nijkerk
€ 165
5.
Rijnwaarden
€ 462
5.
Zevenaar
€ 172
Bron: ABF-research, Monitor Lokale Lasten 2013
Rioolrecht bij een waterverbruik van 2.500 m³ Voor bedrijven die 2.500 m³ afvalwater lozen (b.v. grotere horecagelegenheden en middelgrote industriële ondernemingen) moet in sommige gemeenten al diep in de buidel getast worden. In de gemeenten die afvoerrecht heffen lopen de tarieven sterk uiteen van € 368,- in de gemeente Overbetuwe tot € 6.420 ,- in de gemeente e Winterswijk. Met dit tarief staat Winterswijk op de 1 plek van duurste gemeenten in Nederland. Het goedkoopst zijn natuurlijk ook hier de gemeenten die alleen maar aansluitrecht heffen. Top 5 duurste en goedkoopste gemeenten Centraal Gelderland en Regio FoodValley, bij een afvalwaterlozing van 2.500 m³ per jaar, 2013 Duurste
Goedkoopste
1.
Winterswijk
€ 6.420
1.
Heumen
€ 145
2.
Doesburg
€ 4.025
2.
Beuningen
€ 148
3.
Montferland
€ 3.950
3.
Doetinchem
€ 190
4.
Duiven
€ 3.725
4.
Rozendaal
€ 193
5.
Oost Gelre
€ 3.700
5.
Oude IJsselstreek
€ 199
Bron: ABF-research, Monitor Lokale Lasten 2013
Pagina 11 van 53
Kamer van Koophandel Centraal Gelderland
Rioolrecht bij een waterverbruik van 30.000 m³ Naarmate de geloosde hoeveelheid water stijgt, nemen ook de verschillen tussen de gemeenten toe. Bedrijven die jaarlijks 30.000 m³ afvalwater lozen (b.v. grote industriële bedrijven) zijn het goedkoopst uit in de gemeente Heumen. Hier hoeft alleen maar het aansluitrecht (€ 145,-) betaald te worden. Dit is niets in vergelijking met gemeenten als Winterswijk en Doesburg. De gemeente Winterswijk blijft de duurste gemeente in Centraal Gelderland en de Regio FoodValley, met een tarief € 50.445,-. Top 5 duurste en goedkoopste gemeenten Centraal Gelderland en Regio FoodValley, bij een afvalwaterlozing van 30.000 m³ per jaar, 2013 Duurste
Goedkoopste
1.
Winterswijk
€ 50.445
1.
Heumen
€ 145
2.
Doesburg
€ 48.300
2.
Beuningen
€ 148
3.
Montferland
€ 47.400
3.
Doetinchem
€ 190
4.
Duiven
€ 44.700
4.
Rozendaal
€ 193
5.
Oost Gelre
€ 44.400
5.
Oude IJsselstreek
€ 199
Bron: ABF-research, Monitor Lokale Lasten 2013
Pagina 12 van 53
Kamer van Koophandel Centraal Gelderland
Hoofdstuk 4
Toeristenbelasting
4.1 Inleiding Toeristenbelasting wordt geheven wanneer personen die hun vaste woonplaats buiten de gemeente hebben, in de gemeente verblijven. De belasting wordt geheven via beroepsmatige verschaffers van onderdak, zoals campings, hotels en vakantiehuisjes. De belasting zit bij de overnachtingkosten inbegrepen. De eigenaar van het verblijf betaalt de belasting vervolgens aan de gemeente. Het tarief is meestal een vast bedrag per persoon. De toeristenbelasting wordt gerechtvaardigd door het feit dat de gemeente investeringen pleegt om de gemeente aantrekkelijker te maken voor bezoekers van buiten de gemeente. De toeristenbelasting zou voor gemeenten een tegemoetkoming in die investeringskosten zijn. Het is dus een baatbelasting of zou dat moeten zijn. In de praktijk vloeien inkomsten uit de toeristenbelasting vaak terug naar de algemene middelen en zijn dus voor de gemeente vrij besteedbaar. Niet in alle gemeenten wordt toeristenbelasting geheven; ongeveer een derde van de gemeenten in Nederland hanteert geen toeristenbelasting. In Centraal Gelderland en de Regio FoodValley geldt dit voor de volgende gemeenten: Doetinchem, Duiven, Heumen, Overbetuwe, Rozendaal, Veenendaal en Westervoort. In dit onderzoek zijn een drietal tarieven voor de toeristenbelasting onderzocht: Tarief per hotelovernachting Tarief campingovernachting Watertoeristenbelasting 4.2 Tarief hotelovernachting De hoogte van de toeristenbelasting per hotelovernachting lopen in het kamergebied Centraal Gelderland en de Regio FoodValley uiteen van € 0,55 in de gemeente Arnhem tot € 1,95 in de gemeente Winterswijk. De duurste gemeente in Nederland is Eindhoven met een tarief van € 3,50. Top 5 duurste en goedkoopste gemeenten Centraal Gelderland en Regio FoodValley, toeristenbelasting per hotelovernachting, 2013 Duurste
Goedkoopste
1.
Winterswijk
€ 1,95
1.
Arnhem
€ 0,55
2.
Nijmegen
€ 1,85
2.
Renswoude
€ 0,60
3.
Renkum
€ 1,65
3.
Wijchen
€ 0,67
4.
Nijkerk
€ 1,52
4.
Millingen aan de Rijn
€ 0,74
5.
Bronckhorst
€ 1,40
5.
Rijnwaarden
€ 0,75
Bron: ABF-research, Monitor Lokale Lasten 2013
Gemeenten die de toeristenbelasting het meest hebben laten stijgen zijn Doesburg (16%), Renswoude (9%) en Rijnwaarden (7%). Het gemiddelde tarief in Centraal Gelderland komt in 2013 uit op € 0,86. In 2012 was dit nog € 0,84. Dit betekent een stijging van 2,4%. In de Regio FoodValley komt de stijging uit op 1,1%.
Pagina 13 van 53
Kamer van Koophandel Centraal Gelderland
4.3 Tarief campingovernachting Het hoogste tarief in Centraal Gelderland en de Regio FoodValley voor een campingovernachting heeft de gemeente Wageningen. Hier dient een campinggast € 1,23 te betalen voor een overnachting. De gemeente Wijchen heeft het laagste campingtarief in Centraal Gelderland en de Regio FoodValley. Het gemiddelde tarief in Nederland komt uit op € 0,75 (2012: € 0,72). Ook hier is Eindhoven de duurste gemeente met € 3,50. Top 5 duurste en goedkoopste gemeenten Centraal Gelderland en Regio FoodValley, toeristenbelasting per campingovernachting, 2013 Duurste
Goedkoopste
1.
Wageningen
€ 1,23
1.
Wijchen
€ 0,42
2.
Winterswijk
€ 1,20
2.
Groesbeek
€ 0,44
3.
Rhenen
€ 1,15
3.
Nijmegen
€ 0,54
4.
Rheden
€ 1,06
4.
Arnhem
€ 0,55
5.
Ede
€ 1,03
5.
Beuningen
€ 0,60
Bron: ABF-research, Monitor Lokale Lasten 2013
Voor een compleet overzicht met daarin alle tarieven toeristenbelasting van alle gemeenten in Centraal Gelderland en de Regio FoodValley zie bijlage 4. 4.4 Watertoeristenbelasting Een bijzonder vorm van toeristenbelasting is de watertoeristenbelasting. Deze belasting wordt namens de gemeente in rekening gebracht bij houders van vaartuigen die verblijven in de gemeente en geen ingezetene van de gemeente zijn. De belasting wordt geïnd door degene die gelegenheid biedt tot het houden van verblijf. In de praktijk zijn dit voornamelijk jachthavens (ligplaatsen). Het tarief van de watertoeristenbelasting is een vast bedrag per persoon per etmaal. In Centraal Gelderland en de Regio FoodValley zijn slechts 5 gemeenten die watertoeristenbelasting heffen. Zoals te zien is in onderstaande tabel variërende tarieven van € 0,67 in de gemeente Bronckhorst tot € 2,12 in de gemeente Rheden. Hiermee heeft Rheden –net als in 2012- het hoogste tarief van Nederland.
Watertoeristenbelasting gemeenten Centraal Gelderland en Regio FoodValley, 2013 1.
Rheden
€ 2,12
2.
Doesburg
€ 1,00
3.
Mook en Middelaar
€ 0,96
4.
Rijnwaarden
€ 0,75
5.
Bronckhorst
€ 0,67
Bron: ABF-research, Monitor Lokale Lasten 2013
Pagina 14 van 53
Kamer van Koophandel Centraal Gelderland
Hoofdstuk 5
Bouwleges
5.1 Inleiding Bouwleges moeten aan gemeenten worden betaald voor het in behandeling nemen van een aanvraag van een omgevingsvergunning. De kosten die een gemeente maakt voor het afgeven van een bouwvergunning mag zij via 1 leges verhalen. Het totaal van de inkomsten uit leges mag niet meer zijn dan kostendekkend . Bij een vergunningverlening wordt overigens meestal niet de afgifte van de vergunning als belastbaar feit aangemerkt maar het in behandeling nemen van de aanvraag. De belastingplicht ontstaat op het moment dat de gemeente begint met de nodige werkzaamheden, zodat ook leges kunnen worden berekend als de vergunning wordt geweigerd. De gemeente heeft immers al een inspanning geleverd. Soms wordt bij weigering van de vergunning een deel van de betaalde leges terugbetaald, maar gemeenten zijn er vrij in hoe ze dat regelen. Sinds oktober 2010 wordt geen onderscheid meer gemaakt tussen een lichte bouwvergunning en een regulier bouwvergunning. De bouwvergunning is opgegaan in de omgevingsvergunning. Voor het in kaart brengen van de bouwleges is het tarief voor de omgevingsvergunning dat betrekking heeft op een bouwactiviteit (artikel 2.1, eerste lid onder a van de WABO) opgenomen. De hoogte van de voor een omgevingsvergunning te betalen bouwleges is afhankelijk van de hoogte van de bouwsom. Voor de vergelijking van de bouwleges is voor iedere gemeente uitgegaan van verschillende bouwsommen exclusief BTW en exclusief toeslagen zoals welstandsadvies, het verbouwen van een monument of grondonderzoek. Een compleet overzicht per gemeente m.b.t. bouwleges bij verschillende bouwsommen is opgenomen in de bijlagen 5 t/m 9. 5.2 Bouwleges bij een bouwsom van € 25.000,Voor een bouwsom van € 25.000,- dient in Centraal Gelderland gemiddeld € 649,- aan bouwleges betaald te worden. Dit komt neer op 2,6% van de bouwsom. Voor de Regio FoodValley is het gemiddelde € 788,- (3,2% van de bouwsom). De verschillen tussen de gemeenten zijn aanzienlijk. Het goedkoopst is de gemeente Groesbeek met € 400,-. De duurste gemeente is Beuningen. Hier bedragen de bouwleges € 1.090. Gemeenten die een flinke verhoging hebben doorgevoerd zijn Renswoude (+50,0%) en Duiven (+39,7%). Top 5 duurste en goedkoopste gemeenten Centraal Gelderland en Regio FoodValley, bouwleges bouwsom € 25.000,- (2013) Duurste
Goedkoopste
1.
Beuningen
€ 1.090
1.
Groesbeek
€ 400
2.
Scherpenzeel
€ 1.030
2.
Lingewaard
€ 420
3.
Duiven
€ 950
3.
Overbetuwe
€ 425
4.
Wageningen
€ 902
4.
Zevenaar
€ 463
5.
Mook en Middelaar
€ 876
5.
Nijkerk
€ 463
Bron: ABF-research, Monitor Lokale Lasten 2013
1
Met betrekking tot de kostendekkendheid van leges bepaalt artikel 229 b lid 1 van de gemeentewet dat “… de tarieven zodanig worden vastgesteld
dat de geraamde baten van de rechten niet uitgaan boven de geraamde lasten ter zake.” Dit niveau van kostendekking geldt echter niet specifiek voor het onderdeel bouwleges, maar voor de legesverordening in zijn geheel. Formeel kunnen gemeenten dus beleidskeuzen maken in verdeling van de kosten binnen de legesverordening. Pagina 15 van 53
Kamer van Koophandel Centraal Gelderland
5.3 Bouwleges bij een bouwsom van € 100.000,De gemeente Scherpenzeel is bij een bouwsom van € 100.000,- de duurste gemeente. De bouwleges in deze gemeente bedragen € 3.655,- oftewel 3,7% van de bouwsom. De gemeente Groesbeek is de voordeligste gemeente om te gaan bouwen met € 1.600,- euro. Het gemiddelde tarief in Centraal Gelderland komt uit op € 2.373,-. In de Regio FoodValley ligt dat hoger met € 2.921,-. Top 5 duurste en goedkoopste gemeenten Centraal Gelderland en Regio FoodValley, bouwleges bouwsom € 100.000,- (2013) Duurste
Goedkoopste
1.
Scherpenzeel
€ 3.655
1.
Groesbeek
€ 1.600
2.
Veenendaal
€ 3.500
2.
Lingewaard
€ 1.680
3.
Westervoort
€ 3.270
3.
Overbetuwe
€ 1.700
4.
Montferland
€ 3.250
4.
Zevenaar
€ 1.850
5.
Wageningen
€ 3.219
5.
Millingen aan de Rijn
€ 1.930
Bron: ABF-research, Monitor Lokale Lasten 2013
5.4 Bouwleges bij een bouwsom van € 500.000,Bij een bouwsom van € 500.000,- nemen de verschillen in bouwleges tussen de gemeenten verder toe. In de duurste gemeente, Scherpenzeel, dient € 16.750,- aan de gemeente te worden overgemaakt. In de gemeente Duiven is een bouwvergunning een stuk goedkoper. In deze gemeente bedragen de bouwleges € 7.025,-. In 2012 was dit nog bijna twee keer zoveel in deze gemeente (€ 13.600,-). Het gemiddelde tarief in het kamergebied Centraal Gelderland bedraagt € 11.039,-. De gemeenten in de Regio FoodValley zijn gemiddeld gezien duurder uit (€ 13.524,-). Top 5 duurste en goedkoopste gemeenten Centraal Gelderland en Regio FoodValley, bouwleges bouwsom € 500.000,- (2013) Duurste
Goedkoopste
1.
Scherpenzeel
€ 16.750
1.
Duiven
€ 7.025
2.
Veenendaal
€ 16.730
2.
Millingen aan de Rijn
€ 7.093
3.
Montferland
€ 16.250
3.
Groesbeek
€ 8.000
4.
Westervoort
€ 15.350
4.
Lingewaard
€ 8.400
5.
Wageningen
€ 15.057
5.
Overbetuwe
€ 8.500
Bron: ABF-research, Monitor Lokale Lasten 2013
Pagina 16 van 53
Kamer van Koophandel Centraal Gelderland
Hoofdstuk 6
Reinigingsrechten
De gemeenten hebben de wettelijke taak om zorg te dragen voor de verwijdering van de afvalstoffen die afkomstig zijn van particuliere huishoudens. Dit in tegenstelling tot de verwijdering van afvalstoffen van bedrijven, waartoe de gemeenten niet verplicht zijn. Voor de verwijdering van afvalstoffen kan een gemeente aan huishoudens een heffing opleggen. Tegenover deze heffing staat de wettelijke plicht om bij iedere woning regelmatig het huisvuil op te (laten) halen. Slechts als de gemeente weigert deze plicht bij een bepaald perceel na te komen, kan geweigerd worden de heffing te voldoen. Ten aanzien van de bedrijven bestaat een dergelijke verplichting niet. Wel kan een gemeente met daar gevestigde bedrijven overeenkomen dat zij er voor zal zorgen dat het bedrijfsafval regelmatig wordt opgehaald. Voor deze specifieke dienstverlening zijn zogenaamde reinigingsrechten verschuldigd. Als een bedrijf kan aantonen dat zijn afval niet door de gemeente wordt opgehaald zijn deze rechten niet verschuldigd. Dit in tegenstelling tot de reinigingsheffing bij huishoudens, die altijd verschuldigd zijn als de gemeente haar verplichting tot inzameling nakomt. De gemeenten voeren hieromtrent geen eenduidig beleid. Sommige gemeenten weigeren het afval bij bedrijven op te halen en verwijzen daarvoor naar speciaal op deze afvalverwerking gerichte bedrijven. Als een gemeente wel bereid is bedrijfsafval op te halen, brengt zij daarvoor een kostendekkend tarief in rekening. Sommige gemeenten hebben gezamenlijk een afvalverwijderingsbedrijf opgericht dat zowel bij huishoudens als bij bedrijven het afval ophaalt, in het laatste geval tegen een commercieel tarief. Als een gemeente huishoudelijk en bedrijfsafval gezamenlijk ophaalt, zoals bijvoorbeeld het geval kan zijn bij woon/winkelpanden of bij woningen met praktijkruimte zijn zowel de reinigingsheffing als het reinigingsrecht verschuldigd. Bij sommige gemeenten wordt aan bedrijven die niet kunnen aantonen dat zij afval door een erkende afvalverwijderaar laten afvoeren een forfaitair tarief in rekening gebracht. Daarbij wordt er van uit gegaan dat het bedrijf zijn afval tezamen met het huishoudelijke afval laat verwijderen en hiervoor dus een vergoeding verschuldigd is. De gemeenten gebruiken een veelheid van maatstaven om de eventuele door de bedrijven te betalen reinigingsrechten vast te stellen. Vergelijking van deze tarieven is om deze reden niet goed mogelijk gebleken. Ook weigerden gemeenten soms uit concurrentieoverwegingen deze tarieven bekend te maken. Zij begeven zich met deze activiteiten immers op dezelfde markt als de particuliere afvalverwijderaars en bevinden zich daar niet in een monopoliepositie. De prijs van de bedrijfsafvalverwijdering kan in principe door ieder bedrijf afzonderlijk met de gemeente worden overeengekomen en zal afhangen van de aard en de hoeveelheid van het afval en de frequentie van het ophalen. Om deze redenen is verder geen vergelijking opgenomen van de door de desbetreffende gemeenten gehanteerde tarieven.
Pagina 17 van 53
Kamer van Koophandel Centraal Gelderland
Hoofdstuk 7
Waterschapslasten
7.1 Inleiding Waterschappen zijn, evenals het Rijk, de provincies en gemeenten publiekrechtelijke lichamen. De eerste waterschappen zijn al in de 12e eeuw gevormd. Ze komen voort uit samenwerkingsverbanden die lokale gemeenschappen moesten beschermen tegen wateroverlast van de zee en de rivieren. Om nederzettingen te beschermen tegen overstromingen werden dammen en dijkjes gebouwd en moest overtollig water worden afgevoerd door sluizen en kanaaltjes. De activiteiten die hiervoor nodig zijn, moesten worden verricht door de leden van lokale gemeenschappen. Door de instelling van afzonderlijke overheidslichamen met publiekrechtelijke bevoegdheden kon de medewerking van betrokkenen worden afgedwongen. Door het sterk lokale karakter was het aantal waterschappen lange tijd zeer groot. In een voortdurend proces van herstructurering is het aantal waterschappen door fusies sterk teruggebracht. De zorg voor de waterstaat behoort nog steeds tot de kerntaken van de waterschappen. Traditioneel zijn dat de waterkering (veilige dijken) en de waterbeheersing (juist waterpeil), soms ook de zorg voor land- en vaarwegen. Eind zestiger jaren is de zorg voor schoon oppervlaktewater toegevoegd, de waterkwaliteitszorg. Nieuwe Waterschapswet 2009 Met ingang van 1 januari 2009 heeft er een stelselwijziging plaatsgevonden. De doelstelling van de nieuwe Waterschapswet is om het belastingstelsel eenvoudiger en transparanter te maken. Het nieuwe financieringsstelsel heeft grote gevolgen voor de waterschapsbelastingen. Binnen het nieuwe belastingstelsel worden de kosten op een andere manier verdeeld over de belastingplichtigen. Dit leidt tot verschuivingen die de wetgever met de invoering van het nieuwe stelsel zo heeft gewild, namelijk van bedrijfsleven en agrarische sector naar de burger. De reden daarvan is dat het waterbeleid voor de burger steeds belangrijker wordt. Onder de nieuwe wetgeving wordt geen onderscheid meer gemaakt tussen het waterkwantiteitbeheer, de waterkeringzorg en het (passieve) kwaliteitsbeheer. Voorheen gold bij sommige waterschappen bijvoorbeeld dat mensen in hoogwatergebieden (die beschermd worden door de dijken) een extra waterkeringsheffing betaalden. De kosten voor onderhoud en beheer van de dijken worden nu verdeeld over alle inwoners van het beheersgebied. Bij een beperkt aantal waterschappen geldt dat inwoners van bepaalde delen van het beheersgebied een extra heffing moeten betalen, omdat het waterschap daar een taak heeft wat betreft wegenbeheer. Tot slot wordt hier nog vermeld dat sommige waterschappen een onderscheid maken in binnendijkse en buitendijkse tarieven. Als uitgangspunt worden steevast de binnendijkse tarieven gehanteerd. Per 1 januari 2009 zijn er nog slechts twee financieringsbronnen, te weten Watersysteembeheer en Zuiveren. Zuiveren omvat alleen de kosten die samenhangen met het transporteren en zuiveren van het aangeleverde afvalwater (en slibverwerking). Het Watersysteembeheer omvat de huidige taken waterkeringzorg en kwantitatief oppervlakte waterbeheer. Tevens wordt het zogenaamde passief kwalitatief oppervlaktewaterbeheer, ofwel het beheer van de fysieke oppervlaktekwaliteit in het nieuwe stelsel toegerekend aan het Watersysteembeheer. Deze kosten werden vroeger verdisconteerd in de heffing voor het zuiveren van water. Voor de Monitor Lokale Lasten 2013 zijn - volgens het nieuwe belastingstelsel met ingang van 2009 - de volgende drie heffingen van waterschappen in kaart gebracht: - Zuiveringsheffing - Watersysteemheffing - Verontreinigingsheffing
Pagina 18 van 53
Kamer van Koophandel Centraal Gelderland
In het kamergebied van Centraal Gelderland en de Regio FoodValley is een vijftal waterschappen actief. Dit zijn Rivierenland, Rijn & IJssel, Vallei & Veluwe, De Stichtse Rijnlanden en Peel & Maasvallei. In het verleden heeft in het gebied een aantal fusies plaatsgevonden waaruit de 5 waterschappen uiteindelijk zijn ontstaan. Het grootste gedeelte van het kamergebied Centraal Gelderland (16 gemeenten) valt (gedeeltelijk) binnen waterschap Rijn & IJssel. Het betreft hier de volgende gemeenten: Aalten, Arnhem (gedeeltelijk), Berkelland, Bronckhorst, Doesburg, Doetinchem, Duiven, Oost-Gelre, Montferland, Oude IJsselstreek, Rheden, Rijnwaarden, Rozendaal, Westervoort, Winterswijk en Zevenaar. Waterschap Vallei en Veluwe kent 7 gemeenten: de Regio FoodValley gemeenten Ede, Wageningen, Scherpenzeel, Nijkerk, Renswoude, Veenendaal en Barneveld. Waterschap Rivierenland volgt met 10 gemeenten: Arnhem (gedeeltelijk), Beuningen, Groesbeek, Heumen, Lingewaard, Millingen aan de Rijn, Nijmegen, Overbetuwe, Ubbergen en Wijchen. De gemeente Rhenen valt onder HHS De Stichtse Rijnlanden Tot Waterschap Peel & Maasvallei behoort alleen de gemeente Mook en Middelaar. Soms zijn de grenzen van de gebieden waarin de waterschappen actief zijn, afwijkend van de gemeentegrenzen. Het kan dus voorkomen dat in dezelfde gemeente verschillende tarieven gelden. Dit geldt in het kamergebied van Centraal Gelderland voor de gemeente Arnhem. Het noordelijke gedeelte van Arnhem behoort tot waterschap Rijn & IJssel en het zuidelijke gedeelte valt onder waterschap Rivierenland. 7.2 Zuiveringsheffing De zuiveringsheffing (voorheen: verontreinigingsheffing genoemd) geldt voor huishoudens en bedrijven en is een tarief per vervuilingseenheid (VE). De vervuilingseenheid is de maat voor de hoeveelheid vervuiling van water die door een huishouden of bedrijf jaarlijks wordt geloosd. Voor een eenpersoonshuishouden wordt 1 VE in rekening gebracht en voor een meerpersoonshuishouden 3 VE. Waterschap Rijn & IJssel heeft het laagste tarief in het kamergebied Centraal Gelderland en de Regio FoodValley. Hier is een ondernemer € 43,43 per verontreinigingseenheid kwijt. Het bedrijfsleven dat valt onder het Hoogheemraadschap De Stichtse Rijnlanden is duurder uit. Het tarief van € 57,44 is het hoogst van de vijf werkzame waterschappen in Centraal Gelderland en de Regio FoodValley.
Tarieven zuiveringsheffing per waterschap per verontreinigingseenheid (VE), Centraal Gelderland en Regio FoodValley 2012 - 2013
2012
2013
Verschil (%)
Hoogheemraadschap De Stichtse Rijnlanden
€ 54,66
€ 57,44
5,1%
Waterschap Rivierenland
€ 52,28
€ 52,75
0,9%
Waterschap Peel en Maasvallei
€ 49,35
€ 49,35
0,0%
Waterschap Vallei en Veluwe
€ 47,64
€ 48,54
1,9%
Waterschap Rijn en IJssel
€ 41,76
€ 43,43
4,0%
Bron: ABF-research, Monitor Lokale Lasten 2013
Wanneer de tarieven voor 2013 vergeleken worden met die van 2012 dan kan de volgende conclusie getrokken worden. Eén waterschap, Waterschap Peel en Maasvallei, heeft de tarieven gelijk gehouden met die van vorig jaar. De overige waterschappen in de regio hebben de tarieven verhoogd.
Pagina 19 van 53
Kamer van Koophandel Centraal Gelderland
7.3 Watersysteemheffing De Watersysteemheffing ingezetenen (voorheen: ingezetenenheffing) betreft een vast bedrag per woonruimte (of huishouden). Belastingplichtig voor deze heffing is de (hoofd)bewoner van een woonruimte, die blijkens de gemeentelijke basisadministratie persoonsgegevens bij het begin van het belastingjaar woonplaats heeft in het gebied van het waterschap en die aldaar het gebruik heeft van een woonruimte. Gebruikers van bedrijfsruimten worden niet in de ingezetenenomslag betrokken. De Watersysteemheffing gebouwd eigendom (voorheen: omslag gebouwd) is een percentage van de WOZ-waarde. Deze heffing wordt uitsluitend opgelegd aan huiseigenaren en bezitters van bedrijfspanden. Grondslag voor de heffing is de waarde van het gebouwde eigendom volgens de onroerendezaakbelasting (OZB). Daarnaast bestaan er nog de Watersysteemheffing ongebouwd eigendom (een bedrag per hectare) en de Watersysteemheffing ongebouwd natuurterrein (ook een bedrag per hectare). Onderstaande tabel geeft de percentages voor de “watersysteemheffing gebouwd eigendom” per gemeente weer. De tarieven lopen uiteen: van 0,0177% van de WOZ waarde tot 0,0374%.
Tarief % watersysteemheffing gebouwd eigendom (2013], Centraal Gelderland en Regio FoodValley Beuningen
0,0374%
Oost Gelre
0,0276%
Groesbeek
0,0374%
Oude IJsselstreek
0,0276%
Heumen
0,0374%
Rheden
0,0276%
Lingewaard
0,0374%
Rijnwaarden
0,0276%
Millingen aan de Rijn
0,0374%
Rozendaal
0,0276%
Nijmegen
0,0374%
Westervoort
0,0276%
Overbetuwe
0,0374%
Winterswijk
0,0276%
Ubbergen
0,0374%
Zevenaar
0,0276%
Wijchen
0,0374%
Rhenen
0,0227%
Arnhem
0,0320%
Barneveld
0,0177%
Mook en Middelaar
0,0293%
Ede
0,0177%
Aalten
0,0276%
Nijkerk
0,0177%
Berkelland
0,0276%
Renkum
0,0177%
Bronckhorst
0,0276%
Renswoude
0,0177%
Doesburg
0,0276%
Scherpenzeel
0,0177%
Doetinchem
0,0276%
Veenendaal
0,0177%
Duiven
0,0276%
Wageningen
0,0177%
Montferland
0,0276%
Bron: ABF-research, Monitor Lokale Lasten 2013
7.4 Verontreinigingsheffing De (nieuwe) verontreinigingsheffing is voor directe lozingen op het oppervlaktewater. Het tarief is gelijk aan het tarief voor de zuiveringsheffing (zie paragraaf 7.2).
Pagina 20 van 53
Kamer van Koophandel Centraal Gelderland
Hoofdstuk 8
Gemeentelijke lasten modelbedrijven
8.1 Inleiding Ten behoeve van de Monitor Lokale Lasten zijn er 18 modelbedrijven gedefinieerd. Dit is gebeurd op basis van informatie uit de praktijk en op basis van voorbeelden uit andere rapporten, zoals de monitor van het Ministerie van Financiën en de sectormonitor van het Hoofdbedrijfschap Detailhandel. Bij de ontwikkeling van de profielen is gekozen voor een zo groot mogelijke variëteit, zowel in bedrijfsomvang als in bedrijfsactiviteit. Met behulp van deze modelbedrijven kunnen gemeenten objectief met elkaar vergeleken worden. Zo kan bekeken worden wat de duurste en wat de goedkoopste gemeenten zijn in een bepaald gebied. De volgende 18 modelbedrijven zijn in het onderzoek opgenomen: 1. Kleine zelfstandige/kleine winkel
6. Groot kantoorpand
11. Transportbedrijf
16. Groot metaal bedrijf
2. Middelgrote winkel
7. Café
12. Bouwbedrijf
17. Jachthaven
3. Supermarkt
8. Hotel
13. Kleine industriële ondernemingen 18. Camping
4. Klein kantoor
9. Bakkersbedrijf
14. Klein metaalbedrijf
5. Middelgroot kantoor
10. Garagebedrijf
15. Middelgroot metaalbedrijf
Om de gemeentelijke lasten voor een gemiddeld modelbedrijf te kunnen berekenen is een aantal aannames gedaan. Onderstaand wordt hier kort op ingegaan. Voor een compleet overzicht van de aangehouden rekenparameters zie bijlage 10. Vanaf bijlage 11 is er per modelbedrijf een overzicht opgenomen van de verschillende gemeenten en de lasten die betaald moeten worden. Onroerende zaak belasting (OZB) In de afgelopen jaren hebben de gemeenten voor niet-woningen (en woningen) jaarlijks nieuwe WOZ-waarden vastgesteld. De gemeentelijke OZB-percentages zijn hierop aangepast. Om de vergelijkbaarheid met voorgaande jaren in stand te houden zijn daarom voor de diverse modelbedrijven nieuwe WOZ-waarden vastgesteld. Rioolrecht In principe wordt in de Monitor Lokale Lasten een rioolheffing voor bedrijven opgenomen op basis van het waterverbruik in m³. Het bepalen van de rioolheffing op basis van het waterverbruik is de meest voorkomende systematiek bij gemeenten. Met ingang van 2007 wordt ook een aantal gemeenten waar de rioolheffing niet op basis van het waterverbruik wordt berekend, het rioolrecht berekend en opgenomen. Meer specifiek gaat het hier om gemeenten die als grondslag de WOZ-waarde of het aantal werkzame personen hanteren. Voor alle modelbedrijven geldt dat voor het berekenen van de rioolrechten er vanuit is gegaan dat de gebruiker van het pand tevens de eigenaar is. Reinigingsrecht In de berekening van de gemeentelijk lasten voor een modelbedrijf is geen rekening gehouden met reinigingsheffing. Deze heffing is namelijk niet eenduidig te bepalen. Toeristenbelasting De toeristenbelasting is niet opgenomen omdat deze belasting alleen relevant is voor recreatiebedrijven.
Pagina 21 van 53
Kamer van Koophandel Centraal Gelderland
8.2
Gemeentelijke lasten vier uitgelichte modelbedrijven
Kleine zelfstandige / kleine winkel Gekozen is om een viertal modelbedrijven nader te bekijken. De reden hiervoor is het concretiseren van het modelbedrijf in een aantal aansprekende voorbeelden. Allereerst volgt er een overzicht van een kleine zelfstandige / kleine winkel en wie de goedkoopste en duurste gemeenten zijn wat betreft lokale lasten. Uit de gegevens blijkt de gemeente Nijmegen met afstand de duurste gemeente te zijn met € 2.115,- (5% hoger dan in 2012). Met dit tarief is Nijmegen de op één na duurste gemeente van Nederland. Een kleine zelfstandige / kleine winkel is in 2013 het goedkoopste uit in de gemeente Rozendaal. Hier moet € 730,- euro betaald worden (8% hoger dan in 2012). Top 5 duurste en goedkoopste gemeenten Centraal Gelderland en Regio FoodValley, kleine zelfstandige / kleine winkel, (2013) Duurste
Goedkoopste
1.
Nijmegen
€ 2.115 1.
Rozendaal
€ 730
2.
Arnhem
€ 1.692 2.
Barneveld
€ 754
3.
Beuningen
€ 1.678 3.
Aalten
€ 769
4.
Renkum
€ 1.607 4.
Overbetuwe
€ 774
5.
Millingen aan de Rijn
€ 1.491 5.
Oude IJsselstreek
€ 819
Bron: ABF-research, Monitor Lokale Lasten 2013
Pagina 22 van 53
Kamer van Koophandel Centraal Gelderland
Klein kantoor Indien hetzelfde overzicht gemaakt wordt maar dan voor een klein kantoor, dan blijkt de gemeente Nijmegen wederom de duurste gemeente te zijn met € 4.205,-. Ook landelijk is dit het geval. Het goedkoopst zijn de ondernemers uit in de gemeente Rozendaal. Hier moet men € 1.261,- betalen. Top 5 duurste en goedkoopste gemeenten Centraal Gelderland en Regio FoodValley, klein kantoor, (2013) Duurste
Goedkoopste
1.
Nijmegen
€ 4.205
1.
Rozendaal
€ 1.261
2.
Arnhem
€ 3.365
2.
Barneveld
€ 1.354
3.
Beuningen
€ 3.190
3.
Overbetuwe
€ 1.358
4.
Millingen aan de Rijn
€ 2.781
4.
Oude IJsselstreek
€ 1.432
5.
Lingewaard
€ 2.771
5.
Bronckhorst
€ 1.462
Bron: ABF-research, Monitor Lokale Lasten 2013
Café Vervolgens volgt er een overzicht van de gemeentelijke lasten die worden opgelegd aan cafés. Uit dit overzicht blijkt dat de gemeente Winterswijk de duurste gemeente is om een café te runnen in Centraal Gelderland en de Regio FoodValley. Op de gemeentelijst van Nederland blijkt dat Winterswijk de op één na duurste gemeente is om een café te exploiteren. De goedkoopste gemeente is de gemeente Rozendaal. Hier zijn de lasten € 1.736,-. Top 5 duurste en goedkoopste gemeenten Centraal Gelderland en Regio FoodValley, café, (2013) Duurste
Goedkoopste
1.
Winterswijk
€ 9.001 1.
Rozendaal
€ 1.736
2.
Montferland
€ 6.185 2.
Oude IJsselstreek
€ 1.979
3.
Doesburg
€ 6.092 3.
Bronckhorst
€ 2.003
4.
Nijmegen
€ 6.072 4.
Overbetuwe
€ 2.063
5.
Oost Gelre
€ 5.951 5.
Renswoude
€ 2.261
Bron: ABF-research, Monitor Lokale Lasten 2013
Kleine industriële onderneming Tot slot volgt het voorbeeld van een kleine industriële onderneming. Het duurst is zo´n bedrijf af in de gemeente Nijmegen met € 15.900,- aan gemeentelijke lasten. Een stijging van 4,7% ten opzicht van vorig jaar. Dit tarief is het hoogst van alle gemeenten in Nederland. De gemeente Rozendaal is ondanks een stijging van het tarief met 16% ook hier het goedkoopst. Hier moet € 4.232,- betaald worden. Top 5 duurste en goedkoopste gemeenten Centraal Gelderland en Regio FoodValley, kleine industriële onderneming (2013) Duurste
Goedkoopste
1.
Nijmegen
€ 15.900
1.
Rozendaal
€ 4.232
2.
Arnhem
€ 12.722
2.
Scherpenzeel
€ 4.479
3.
Beuningen
€ 11.649
3.
Overbetuwe
€ 4.624
4.
Millingen aan de Rijn
€ 10.062
4.
Barneveld
€ 4.735
5.
Lingewaard
€ 9.957
5.
Bronckhorst
€ 4.851
Bron: ABF-research, Monitor Lokale Lasten 2013
Pagina 23 van 53
Kamer van Koophandel Centraal Gelderland
Bijlagen Bijlage 1: OZB-percentage totaal niet-woningen (gebruiker en eigenaar) Centraal Gelderland + Regio FoodValley 2012 en 2013 Bijlage 2: Verhouding OZB-tarief niet-woning/woning (tariefdifferentiatie), 2013 Bijlage 3: Tarieven rioolrecht naar waterverbruik (200 m³, 300 m³, 2.500 m³, 30.000 m³), 2013 Bijlage 4: Toeristenbelasting (tarief hotelovernachting en campingovernachting), 2012 en 2013 Bijlage 5: Bouwleges bij een bouwsom van € 25.000,- (2012 en 2013) Bijlage 6: Bouwleges bij een bouwsom van € 50.000,- (2012 en 2013) Bijlage 7: Bouwleges bij een bouwsom van € 100.000,- (2012 en 2013) Bijlage 8: Bouwleges bij een bouwsom van € 500.000,- (2012 en 2013) Bijlage 9: Bouwleges bij een bouwsom van € 1.000.000,- (2012 en 2013) Bijlage 10: Rekenparameters modelbedrijven, 2013 Bijlage 11: Gemeentelijke lasten per modelbedrijf, 2013
Pagina 24 van 53
Kamer van Koophandel Centraal Gelderland
Bijlage 1
OZB - percentage totaal niet-woningen (gebruiker en eigenaar) voor Centraal Gelderland + Regio FoodValley 2012 en 2013 Verschil 2013 t.o.v. 2012 % 2012
%2013
Relatief (%)
Aalten
0,2294
0,2495
8,8%
Arnhem
0,5338
0,5572
4,4%
Berkelland
0,2715
0,2733
0,7%
Beuningen
0,492
0,5794
17,8%
Bronckhorst
0,1762
0,2321
31,7%
Doesburg
0,2657
0,2727
2,6%
Doetinchem
0,3197
0,3433
7,4%
Duiven
0,2447
0,2718
11,1%
Ede
0,3078
0,3243
5,4%
Groesbeek
0,2506
0,2756
10,0%
Heumen
0,3977
0,4646
16,8%
Lingewaard
0,4731
0,4922
4,0%
Millingen aan de Rijn
0,4637
0,4941
6,6%
Montferland
0,2863
0,2949
3,0%
Mook en Middelaar
0,3567
0,3592
0,7%
Nijmegen
0,7215
0,7351
1,9%
Oost Gelre
0,261
0,297
13,8%
0,2251
0,2348
4,3%
Overbetuwe
0,2166
0,2237
3,3%
Renkum
0,4018
0,402
0,0%
Rheden
0,3309
0,3491
5,5%
Rijnwaarden
0,2353
0,2484
5,6%
Rozendaal
0,192
0,2035
6,0%
Ubbergen
0,4381
0,456
4,1%
Wageningen
0,4587
0,4799
4,6%
Westervoort
0,3091
0,3184
3,0%
Wijchen
0,2847
0,3084
8,3%
Winterswijk
0,3042
0,3405
11,9%
Zevenaar
0,2705
0,3325
22,9%
Gemiddelde Centraal Gelderland
0,4147
0,4363
5,2%
Barneveld
0,2209
0,23
4,1%
Ede
0,3078
0,3243
5,4%
Nijkerk
0,2875
0,2921
1,6%
0,228
0,245
7,5%
0,3299
0,3504
6,2%
Oude IJsselstreek
Renswoude Rhenen Scherpenzeel
0,257
0,206
-19,8%
Veenendaal
0,3084
0,3264
5,8%
Wageningen Gemiddelde Regio FoodValley
0,4587 0,3151
0,4799 0,3295
4,6% 4,6%
Gemiddelde Nederland
0,3649
0,3874
6,2%
Bron: ABF-research, Monitor Lokale Lasten 2013
Pagina 25 van 53
Kamer van Koophandel Centraal Gelderland
Bijlage 2 Verhouding OZB-percentage niet woning/woning (tariefdifferentiatie) Centraal Gelderland + Regio FoodValley 2013 Aalten
236%
Arnhem
289%
Berkelland
224%
Beuningen
373%
Bronckhorst
212%
Doesburg
221%
Doetinchem
302%
Duiven
304%
Ede
307%
Groesbeek
347%
Heumen
288%
Lingewaard
284%
Millingen aan de Rijn
306%
Montferland
231%
Mook en Middelaar
319%
Nijmegen
374%
Oost Gelre
252%
Oude IJsselstreek
183%
Overbetuwe
229%
Renkum
355%
Rheden
299%
Rijnwaarden
220%
Rozendaal
211%
Ubbergen
412%
Wageningen
378%
Westervoort
213%
Wijchen
293%
Winterswijk
365%
Zevenaar Gemiddeld Centraal Gelderland
289% 301%
Barneveld
250%
Ede
307%
Nijkerk
295%
Renswoude
331%
Rhenen
279%
Scherpenzeel
220%
Veenendaal
346%
Wageningen
378%
Woudenberg
312%
Gemiddeld FoodValley
250%
Bron: ABF-research, Monitor Lokale Lasten 2013
Pagina 26 van 53
Kamer van Koophandel Centraal Gelderland
Bijlage 3
Tarieven rioolrecht naar waterverbruik Centraal Gelderland, 2013
200 m³
Verschil 2013 t.o.v. 2012 (%)
€ 220
Aalten 1
Arnhem
-
0,9% -
300 m³
Verschil 2013 t.o.v. 2012 (%)
€ 330 -
0,9% -
2.500 m³
Verschil 2013 t.o.v. 2012 (%)
€ 2.750 -
0,9% -
30.000 m³
Verschil 2013 t.o.v. 2012 (%))
€ 6.241 -
1,0% -
Berkelland
€ 206
0,0%
€ 309
0,0%
€ 2.500
0,0%
€ 17.700
0,0%
Beuningen
€ 148
8,8%
€ 148
8,8%
€ 148
8,8%
€ 148
8,8%
Bronckhorst
€ 244
2,0%
€ 244
2,0%
€ 244
2,0%
€ 244
2,0%
Doesburg
€ 322
0,0%
€ 483
0,0%
€ 4.025
0,0%
€ 48.300
0,0%
Doetinchem
€ 190
5,5%
€ 190
5,5%
€ 190
5,5%
€ 190
5,5%
Duiven
€ 298
4,2%
€ 447
4,2%
€ 3.725
4,2%
€ 44.700
Ede
2
-
-
-
-
-
-
-
4,2% -
Groesbeek
€ 222
6,7%
€ 344
6,8%
€ 421
-59,2%
€ 9.359
6,8%
Heumen
€ 145
3,0%
€ 145
3,0%
€ 145
3,0%
€ 145
3,0%
Lingewaard
€ 187
4,8%
€ 187
4,8%
€ 752
2,3%
€ 8.149
1,6%
Millingen aan de Rijn
€ 187
5,6%
€ 204
5,7%
€ 830
5,9%
€ 8.462
6,0%
Montferland
€ 316
6,0%
€ 474
6,0%
€ 3.950
6,0%
€ 47.400
6,0%
Mook en Middelaar
€ 229
1,6%
€ 229
1,6%
€ 229
1,6%
€ 229
Nijmegen
3
-
-
-
-
-
-
-
1,6% -
Oost Gelre
€ 296
0,0%
€ 444
0,0%
€ 3.700
0,0%
€ 44.400
0,0%
Oude IJsselstreek
€ 199
0,0%
€ 199
0,0%
€ 199
0,0%
€ 199
0,0%
Overbetuwe
€ 184
-3,0%
€ 184
-3,0%
€ 368
-3,0%
€ 3.300
57,1%
Renkum
€ 546
0,0%
€ 739
0,0%
€ 2.280
0,0%
€ 23.477
0,0%
Rheden
€ 206
-4,0%
€ 446
-4,0%
€ 3.141
-4,0%
€ 24.179
-4,0%
Rijnwaarden
€ 350
8,3%
€ 462
8,4%
€ 1.976
7,3%
€ 11.226
8,8%
Rozendaal
€ 193
6,0%
€ 193
6,0%
€ 193
6,0%
€ 193
6,0%
Ubbergen
€ 248
10,0%
€ 248
10,0%
€ 248
10,0%
€ 248
10,0%
Wageningen
€ 228
2,0%
€ 291
1,9%
€ 2.200
2,3%
€ 26.400
2,3%
Westervoort
€ 211
5,5%
€ 211
5,5%
€ 211
4
Wijchen
-
-
-
-
-
5,5% -
€ 211 -
5,5% -
Winterswijk
€ 528
-0,4%
€ 792
-0,4%
€ 6.420
-0,4%
€ 50.445
-0,1%
Zevenaar
€ 172
4,4%
€ 172
4,4%
€ 1.646
4,2%
€ 11.294
4,8%
Gemiddeld Centraal Gelderland
€ 249
2,1%
€ 328
1,8%
€ 1.827
0,4%
€ 16.599
2,1%
Bron: ABF-research, Monitor Lokale Lasten 2013
1
Gebaseerd op de WOZ-waarde
2
Tarief gebaseerd op waterverbruik en bebouwde oppervlakte
3
Gebaseerd op de WOZ-waarde
4
Gebaseerd op de WOZ-waarde
Pagina 27 van 53
Kamer van Koophandel Centraal Gelderland
Tarieven rioolrecht naar waterverbruik Regio FoodValley 2013
200 m³
Verschil 2013 t.o.v. 2012 (%)
€ 147
Barneveld 5
Ede
-
5,0% -
€ 142
Nijkerk 6
Renswoude
-
300 m³ € 147 -
0,9% -
Verschil 2013 t.o.v. 2012 (%) 5,0% -
€ 165 -
Verschil 2013 t.o.v. 2012 (%)
2.500 m³ € 1.114 -
0,9% -
0,6% -
€ 672 -
30.000 m³
Verschil 2013 t.o.v. 2012 (%)
€ 11.239
0,1%
1,0%
-
-
€ 7.016
1,1%
-
-
Rhenen
€ 227
19,5%
€ 296
19,9%
€ 1.814
20,9%
€ 20.789
21,0%
Scherpenzeel
€ 390
4,4%
€ 390
4,4%
€ 1.949
4,4%
€ 23.385
4,4%
Veenendaal
€ 218
2,1%
€ 218
2,1%
€ 218
2,1%
€ 218
2,1%
Wageningen
€ 228
2,0%
€ 291
1,9%
€ 2.200
2,3%
€ 26.400
2,3%
Gemiddeld FoodValley
€ 200
4,2%
€ 224
4,5%
€ 1.136
4,9%
€ 12.285
5,2%
Bron: ABF-research, Monitor Lokale Lasten 2013
5
Tarief gebaseerd op waterverbruik en bebouwde oppervlakte
6
Gebaseerd op het aantal werknemers
Pagina 28 van 53
Kamer van Koophandel Centraal Gelderland
Bijlage 4 Toeristenbelasting gemeenten Centraal Gelderland + Regio FoodValley, 2012-2013 hotelovernachting
campingovernachting
2012
2013
Verschil (%)
2012
2013
Verschil (%)
Aalten
€ 0,78
€ 0,79
1,3%
€ 0,78
€ 0,79
1,3%
Arnhem
€ 0,54
€ 0,55
1,9%
€ 0,54
€ 0,55
1,9%
Berkelland
€ 1,00
€ 1,00
0,0%
€ 1,00
€ 1,00
0,0%
Beuningen
€ 1,05
€ 1,10
4,8%
€ 0,55
€ 0,60
9,1%
Bronckhorst
€ 1,37
€ 1,40
2,2%
€ 0,66
€ 0,67
1,5%
Doesburg
€ 0,86
€ 1,00
16,3%
€ 0,86
€ 1,00
16,3%
Doetinchem
-
-
-
-
-
-
Duiven
-
-
-
-
-
-
Ede
€ 1,35
€ 1,39
3,0%
€ 1,00
€ 1,03
3,0%
Groesbeek
€ 0,78
€ 0,79
1,3%
€ 0,43
€ 0,44
2,3%
Heumen
-
-
-
-
-
-
Lingewaard
€ 1,00
€ 1,00
0,0%
€ 1,00
€ 1,00
0,0%
Millingen aan de Rijn
€ 0,73
€ 0,74
1,4%
€ 0,73
€ 0,74
1,4%
Montferland
€ 1,00
€ 1,00
0,0%
€ 1,00
€ 1,00
0,0%
Mook en Middelaar
€ 0,94
€ 0,96
2,1%
€ 0,94
€ 0,96
2,1%
Nijmegen
€ 1,82
€ 1,85
1,6%
€ 0,53
€ 0,54
1,9%
Oost Gelre
€ 1,00
€ 1,00
0,0%
€ 1,00
€ 1,00
0,0%
Oude IJsselstreek
€ 1,00
€ 1,03
3,0%
€ 1,00
€ 1,03
3,0%
-
-
-
-
-
-
Renkum
€ 1,65
€ 1,65
-
€ 0,90
€ 0,90
0,0%
Rheden
€ 1,04
€ 1,06
1,9%
€ 1,04
€ 1,06
1,9%
Rijnwaarden
7,1%
Overbetuwe
€ 0,70
€ 0,75
7,1%
€ 0,70
€ 0,75
Rozendaal
-
-
-
-
-
-
Ubbergen
€ 1,00
€ 1,00
0,0%
€ 0,65
€ 0,65
0,0%
Wageningen
€ 1,23
€ 1,23
0,0%
€ 1,23
€ 1,23
0,0%
Westervoort
-
-
-
-
-
-
Wijchen
€ 0,66
€ 0,67
1,5%
€ 0,41
€ 0,42
2,4%
Winterswijk
€ 1,95
€ 1,95
0,0%
€ 1,10
€ 1,20
9,1%
Zevenaar Gemiddelde Centraal Gelderland
€ 1,00 € 0,84
€ 1,00 € 0,86
0,0% 2,4%
€ 1,00 € 0,66
€ 1,00 € 0,67
0,0% 1,5%
Barneveld
€ 0,88
€ 0,88
0,0%
€ 0,88
€ 0,88
0,0%
Ede
€ 1,35
€ 1,39
3,0%
€ 1,00
€ 1,03
3,0%
Nijkerk
€ 1,52
€ 1,52
0,0%
€ 0,86
€ 0,86
0,0%
Renswoude
€ 0,55
€ 0,60
9,1%
€ 0,55
€ 0,60
9,1%
Rhenen
€ 1,13
€ 1,15
1,8%
€ 1,13
€ 1,15
1,8%
Scherpenzeel
€ 0,83
€ 0,87
4,8%
€ 0,83
€ 0,87
4,8%
Veenendaal
-
-
-
-
-
-
Wageningen
€ 1,23
€ 1,23
0,0%
€ 1,23
€ 1,23
0,0%
Gemiddelde FoodValley
€ 0,94
€ 0,95
1,1%
€ 0,81
€ 0,83
2,5%
Bron: ABF-research, Monitor Lokale Lasten 2013
Pagina 29 van 53
Kamer van Koophandel Centraal Gelderland
Bijlage 5 Bouwleges bij een bouwsom van € 25.000,- Centraal Gelderland + FoodValley, 2012-2013 Verschil 2013 t.o.v. 2012 2012
2013
Aalten
€ 710
€ 718
€8
1,1%
Arnhem
€ 607
€ 617
€ 10
1,7%
Berkelland
€ 750
€ 763
€ 13
1,7%
Beuningen
€ 990
€ 1.090
€ 100
10,1%
Bronckhorst
€ 625
€ 625
€0
0,0%
Doesburg
€ 703
€ 704
€1
0,1%
Doetinchem
€ 488
€ 495
€8
1,5%
Duiven
€ 680
€ 950
€ 270
39,7%
Ede
€ 747
€ 758
€ 11
1,5%
Groesbeek
€ 400
€ 400
€0
0,0%
Heumen
€ 500
€ 500
€0
0,0%
Lingewaard
€ 420
€ 420
€0
0,0%
Millingen aan de Rijn
€ 483
€ 483
€0
0,0%
Montferland
€ 813
€ 813
€0
0,0%
Mook en Middelaar
€ 868
€ 876
€8
0,9%
Nijmegen
€ 596
€ 606
€ 10
1,7%
Oost Gelre
€ 560
€ 570
€ 10
1,8%
Oude IJsselstreek
€ 500
€ 500
€0
0,0%
Overbetuwe
€ 425
€ 425
€0
0,0%
-
-
-
-
Rheden
€ 729
€ 751
€ 22
3,0%
Rijnwaarden
€ 575
€ 575
€0
0,0%
Rozendaal
€ 618
€ 627
€9
1,4%
Ubbergen
€ 575
€ 575
€0
0,0%
Wageningen
€ 803
€ 902
€ 98
12,3%
Westervoort
€ 813
€ 818
€5
0,6%
Wijchen
€ 500
€ 550
€ 50
10,0%
Winterswijk
€ 599
€ 609
€ 10
1,7%
Zevenaar
€ 463
€ 463
€0
0,0%
Gemiddelde Centraal Gelderland
€ 626
€ 649
€ 23
3,7%
Barneveld
€ 750
€ 775
€ 25
3,3%
Ede
€ 747
€ 758
€ 11
1,5%
Nijkerk
€ 457
€ 463
€6
1,2%
Renswoude
€ 500
€ 750
€ 250
50,0%
Rhenen
€ 750
€ 750
€0
0,0%
Renkum
1
Absoluut (€)
Relatief (%)
€ 1.027
€ 1.030
€3
0,3%
Veenendaal
€ 858
€ 875
€ 18
2,0%
Wageningen
€ 803
€ 902
€ 99
12,3%
Gemiddelde FoodValley
€ 736
€ 788
€ 52
7,0%
Scherpenzeel
Bron: ABF-research, Monitor Lokale Lasten 2013
1
op basis van bouwvolume
Pagina 30 van 53
Kamer van Koophandel Centraal Gelderland
Bijlage 6 Bouwleges bij een bouwsom van € 50.000,- Centraal Gelderland + FoodValley, 2012-2013 Verschil 2013 t.o.v. 2012 2012
2013
Absoluut (€)
Relatief (%)
Aalten
€ 1.420
€ 1.435
€ 15
1,1%
Arnhem
€ 1.214
€ 1.234
€ 20
1,7%
Berkelland
€ 1.500
€ 1.525
€ 25
1,7%
Beuningen
€ 1.240
€ 1.260
€ 20
1,6%
Bronckhorst
€ 1.250
€ 1.250
€0
0,0%
Doesburg
€ 1.328
€ 1.329
€1
0,1%
Doetinchem
€ 1.125
€ 1.140
€ 15
1,3%
Duiven
€ 1.360
€ 1.700
€ 340
25,0%
Ede
€ 1.393
€ 1.414
€ 21
1,5%
€ 800
€ 800
€0
0,0%
€ 1.000
€ 1.000
€0
0,0%
Lingewaard
€ 840
€ 840
€0
0,0%
Millingen aan de Rijn
€ 965
€ 965
€0
0,0%
Montferland
€ 1.625
€ 1.625
€0
0,0%
Mook en Middelaar
€ 1.479
€ 1.490
€ 11
0,7%
Nijmegen
€ 1.190
€ 1.210
€ 20
1,7%
Oost Gelre
€ 1.120
€ 1.140
€ 20
1,8%
Oude IJsselstreek
€ 1.000
€ 1.000
€0
0,0%
€ 850
€ 850
€0
0,0%
-
-
-
-
Rheden
€ 1.386
€ 1.408
€ 22
1,6%
Rijnwaarden
€ 1.150
€ 1.150
€0
0,0%
Rozendaal
€ 1.082
€ 1.074
-€ 8
-0,7%
Ubbergen
€ 1.150
€ 1.150
€0
0,0%
Wageningen
€ 1.505
€ 1.690
€ 185
12,3%
Westervoort
€ 1.625
€ 1.635
€ 10
0,6%
Wijchen
€ 1.000
€ 1.100
€ 100
10,0%
Winterswijk
€ 1.196
€ 1.216
€ 20
1,7%
€ 925
€ 925
€0
0,0%
Gemiddelde Centraal Gelderland
€ 1.204
€ 1.234
€ 30
2,5%
Barneveld
€ 1.250
€ 1.300
€ 50
4,0%
Ede
€ 1.393
€ 1.414
€ 21
1,5%
Nijkerk
€ 1.160
€ 1.175
€ 15
1,3%
Renswoude
€ 1.000
€ 1.500
€ 500
50,0%
Rhenen
€ 1.500
€ 1.500
€0
0,0%
Scherpenzeel
€ 1.902
€ 1.905
€3
0,2%
Veenendaal
€ 1.715
€ 1.750
€ 35
2,0%
Wageningen Gemiddelde FoodValley
€ 1.505 € 1.428
€ 1.690 € 1.529
€ 185 € 101
12,3% 7,1%
Groesbeek Heumen
Overbetuwe Renkum
1
Zevenaar
Bron: ABF-research, Monitor Lokale Lasten 2013
1
op basis van bouwvolume
Pagina 31 van 53
Kamer van Koophandel Centraal Gelderland
Bijlage 7 Bouwleges bij een bouwsom van € 100.000,- Centraal Gelderland + FoodValley, 2012-2013 Verschil 2013 t.o.v. 2012 2012
2013
Absoluut (€)
Aalten
€ 2.840
€ 2.870
€ 30
1,1%
Arnhem
€ 2.428
€ 2.468
€ 41
1,7%
Berkelland
€ 3.000
€ 3.050
€ 50
1,7%
Beuningen
€ 2.480
€ 2.520
€ 40
1,6%
Bronckhorst
€ 2.500
€ 2.500
€0
0,0%
Doesburg
€ 2.578
€ 2.579
€1
0,0%
Doetinchem
€ 2.025
€ 2.055
€ 30
1,5%
Duiven
€ 2.720
€ 2.475
-€ 245
-9,0%
Ede
€ 2.540
€ 2.561
€ 21
0,8%
Groesbeek
€ 1.600
€ 1.600
€0
0,0%
Heumen
€ 2.000
€ 2.000
€0
0,0%
Lingewaard
€ 1.680
€ 1.680
€0
0,0%
Millingen aan de Rijn
€ 1.930
€ 1.930
€0
0,0%
Montferland
€ 3.250
€ 3.250
€0
0,0%
Mook en Middelaar
€ 2.429
€ 2.440
€ 11
0,4%
Nijmegen
€ 2.380
€ 2.420
€ 40
1,7%
Oost Gelre
€ 2.240
€ 2.280
€ 40
1,8%
Oude IJsselstreek
€ 2.000
€ 2.000
€0
0,0%
Overbetuwe
€ 1.700
€ 1.700
€0
0,0%
-
-
-
-
Rheden
€ 2.678
€ 2.722
€ 44
1,6%
Rijnwaarden
€ 2.300
€ 2.300
€0
0,0%
Rozendaal
€ 2.009
€ 1.969
-€ 40
-2,0%
Ubbergen
€ 2.100
€ 2.100
€0
0,0%
Wageningen
€ 2.866
€ 3.219
€ 353
12,3%
Westervoort
€ 3.250
€ 3.270
€ 20
0,6%
Wijchen
€ 2.000
€ 2.200
€ 200
10,0%
Winterswijk
€ 2.392
€ 2.432
€ 40
1,7%
Zevenaar
€ 1.850
€ 1.850
€0
0,0%
Gemiddelde Centraal Gelderland
€ 2.349
€ 2.373
€ 24
1,0%
Barneveld
€ 2.250
€ 2.350
€ 100
4,4%
Ede
€ 2.540
€ 2.561
€ 21
0,8%
Nijkerk
€ 2.060
€ 2.085
€ 25
1,2%
Renswoude
€ 2.000
€ 3.000
€ 1.000
50,0%
Rhenen
€ 3.000
€ 3.000
€0
0,0%
Scherpenzeel
€ 3.652
€ 3.655
€3
0,1%
Veenendaal
€ 3.430
€ 3.500
€ 70
2,0%
Wageningen Gemiddelde FoodValley
€ 2.866 € 2.725
€ 3.219 € 2.921
€ 353 € 197
12,3% 7,2%
Renkum
1
Relatief (%)
Bron: ABF-research, Monitor Lokale Lasten 2013
1
op basis van bouwvolume
Pagina 32 van 53
Kamer van Koophandel Centraal Gelderland
Bijlage 8 Bouwleges bij een bouwsom van € 500.000,- Centraal Gelderland + FoodValley, 2012-2013 Verschil 2013 t.o.v. 2012 2012
2013
Absoluut (€)
Aalten
€ 14.200
€ 14.350
€ 150
1,1%
Arnhem
€ 12.138
€ 12.342
€ 204
1,7%
Berkelland
€ 12.500
€ 12.700
€ 200
1,6%
Beuningen
€ 12.400
€ 12.600
€ 200
1,6%
Bronckhorst
€ 12.500
€ 12.500
€0
0,0%
Doesburg
€ 11.905
€ 11.925
€ 20
0,2%
Doetinchem
€ 9.225
€ 9.375
€ 150
1,6%
Duiven
€ 13.600
€ 7.025
-€ 6.575
-48,3%
Ede
€ 10.575
€ 10.738
€ 163
1,5%
Groesbeek
€ 8.000
€ 8.000
€0
0,0%
Heumen
€ 9.300
€ 9.300
€0
0,0%
Lingewaard
€ 8.400
€ 8.400
€0
0,0%
Millingen aan de Rijn
€ 7.093
€ 7.093
€0
0,0%
Montferland
€ 16.250
€ 16.250
€0
0,0%
Mook en Middelaar
€ 10.258
€ 10.273
€ 15
0,1%
Nijmegen
€ 11.900
€ 12.100
€ 200
1,7%
Oost Gelre
€ 8.700
€ 8.850
€ 150
1,7%
Oude IJsselstreek
€ 10.000
€ 10.000
€0
0,0%
Overbetuwe
€ 8.500
€ 8.500
€0
0,0%
-
-
-
-
Rheden
€ 13.103
€ 13.322
€ 219
1,7%
Rijnwaarden
€ 11.500
€ 11.500
€0
0,0% -3,2%
Renkum
1
Relatief (%)
Rozendaal
€ 9.429
€ 9.129
-€ 300
Ubbergen
€ 10.000
€ 10.000
€0
0,0%
Wageningen
€ 13.400
€ 15.057
€ 1.657
12,4%
Westervoort
€ 15.250
€ 15.350
€ 100
0,7%
Wijchen
€ 10.000
€ 11.000
€ 1.000
10,0%
Winterswijk
€ 11.960
€ 12.161
€ 201
1,7%
Zevenaar
€ 9.250
€ 9.250
€0
0,0%
Gemiddelde Centraal Gelderland
€ 11.119
€ 11.039
-€ 80
-0,7%
Barneveld
€ 9.900
€ 10.175
€ 275
2,8%
Ede
€ 10.575
€ 10.738
€ 163
1,5%
Nijkerk
€ 8.635
€ 8.740
€ 105
1,2%
Renswoude
€ 10.000
€ 15.000
€ 5.000
50,0%
Rhenen
€ 15.000
€ 15.000
€0
0,0%
Scherpenzeel
€ 16.750
€ 16.750
€0
0,0%
Veenendaal
€ 16.415
€ 16.730
€ 315
1,9%
Wageningen Gemiddelde FoodValley
€ 13.400 € 12.584
€ 15.057 € 13.524
€ 1.657 € 939
12,4% 7,5%
Bron: ABF-research, Monitor Lokale Lasten 2013
1
op basis van bouwvolume
Pagina 33 van 53
Kamer van Koophandel Centraal Gelderland
Bijlage 9 Bouwleges bij een bouwsom van € 1.000.000,- Centraal Gelderland + FoodValley, 2012-2013 Verschil 2013 t.o.v. 2012 2012
2013
Absoluut (€)
Aalten
€ 18.450
€ 18.650
€ 200
1,1%
Arnhem
€ 24.276
€ 24.684
€ 408
1,7%
Berkelland
€ 23.000
€ 23.400
€ 400
1,7%
Beuningen
€ 24.800
€ 25.200
€ 400
1,6%
Bronckhorst
€ 25.000
€ 25.000
€0
0,0%
Doesburg
€ 22.015
€ 22.060
€ 45
0,2%
Doetinchem
€ 18.075
€ 18.375
€ 300
1,7%
Duiven
€ 23.800
€ 24.525
€ 725
3,0%
Ede
€ 18.034
€ 18.294
€ 260
1,4%
Groesbeek
€ 16.000
€ 16.000
€0
0,0%
Heumen
€ 18.300
€ 18.300
€0
0,0%
Lingewaard
€ 16.800
€ 16.800
€0
0,0%
Millingen aan de Rijn
€ 12.093
€ 12.093
€0
0,0%
Montferland
€ 31.000
€ 31.000
€0
0,0%
Mook en Middelaar
€ 19.758
€ 19.773
€ 15
0,1%
Nijmegen
€ 23.800
€ 24.200
€ 400
1,7%
Oost Gelre
€ 17.200
€ 17.500
€ 300
1,7%
Oude IJsselstreek
€ 17.500
€ 17.500
€0
0,0%
Overbetuwe
€ 15.000
€ 17.000
€ 2.000
13,3%
-
-
-
-
Rheden
€ 26.133
€ 26.571
€ 438
1,7%
Rijnwaarden
€ 23.000
€ 23.000
€0
0,0%
Rozendaal
€ 18.704
€ 18.079
-€ 625
-3,3%
Ubbergen
€ 20.000
€ 20.000
€0
0,0%
Wageningen
€ 26.325
€ 29.569
€ 3.244
12,3%
Westervoort
€ 28.500
€ 28.600
€ 100
0,4%
Wijchen
€ 20.000
€ 22.000
€ 2.000
10,0%
Winterswijk
€ 23.919
€ 24.321
€ 402
1,7%
Zevenaar
€ 18.500
€ 18.500
€0
0,0%
Gemiddelde Centraal Gelderland
€ 21.071
€ 21.464
€ 393
1,9%
Barneveld
€ 18.750
€ 19.025
€ 275
1,5%
Ede
€ 18.034
€ 18.294
€ 260
1,4%
Nijkerk
€ 15.835
€ 16.040
€ 205
1,3%
Renswoude
€ 20.000
€ 30.000
€ 10.000
50,0%
Rhenen
€ 30.000
€ 30.000
€0
0,0%
Scherpenzeel
€ 31.750
€ 31.750
€0
0,0%
Veenendaal
€ 32.015
€ 32.630
€ 615
1,9%
Wageningen Gemiddelde FoodValley
€ 26.325 € 24.089
€ 29.569 € 25.914
€ 3.244 € 1.825
12,3% 7,6%
Renkum
1
Relatief (%)
Bron: ABF-research, Monitor Lokale Lasten 2013
1
op basis van bouwvolume
Pagina 34 van 53
Kamer van Koophandel Centraal Gelderland
Bijlage 10 Rekenparameters modelbedrijven 2013 Woz-waarde
VE
water
aantal 1. kleine zelfstandige/klein winkelpand
€ 264.000
M³
3
100
werknemers toiletten aantal
aantal 2
1
€ 585.000
3
100
5
2
€ 1.519.000
10
400
20
2
€ 525.000
7
200
5
2
5. middelgroot kantoor
€ 1.406.000
11
400
25
5
6. groot kantoorpand
€ 6.208.000
40
2.100
100
10
7. café
€ 758.000
60
2.500
5
4
8. hotel
€ 2.103.000
40
6.000
25
50
9. bakkersbedrijf
€ 619.000
60
2.100
10
3
10. garagebedrijf
€ 331.000
26
300
10
3
11. transportbedrijf
€ 440.000
7
400
20
3
2. middelgrote winkel 3. supermarkt 4. klein kantoor
12. bouwbedrijf
€ 1.188.000
3
200
50
3
13. kleine industriële onderneming
€ 1.985.000
10
400
20
3
14. klein metaalbedrijf
€ 371.000
10
500
20
3
15. middelgroot metaalbedrijf
€ 712.000
50
6.000
50
5
€ 10.316.000
800
30.000
100
10
€ 505.000
13
2.100
10
5
€ 2.019.000
150
6.000
8
50
16. groot metaalbedrijf 17. jachthaven 18. camping Bron: ABF-research, Monitor Lokale Lasten 2013
Aannames Gemeentelijke heffingen OZB In de afgelopen jaren hebben gemeenten voor niet-woningen (en woningen) geregeld nieuwe WOZ-waarden vastgesteld. De gemeentelijke OZB-tarieven worden hierop doorgaans naar beneden aangepast. Om de vergelijkbaarheid met voorgaande jaren in stand te houden zijn voor de diverse categorieën modelbedrijven nieuwe WOZ-waarden vastgesteld. Reinigingsrecht In de Lokale Lasten Monitor wordt geen gemeentelijke reinigingsrecht voor bedrijven opgenomen. Deze heffing is namelijk niet eenduidig per gemeente te bepalen. In de eerste plaats kan het zo zijn dat een gemeente geen mogelijkheid biedt om de afvalinzameling voor bedrijven te verzorgen. Verder kunnen veel gemeenten bedrijven zelf bepalen of zij gebruik maken van de gemeentelijke of een particuliere reinigingsdienst. Ten slotte kunnen binnen de gemeente verschillende wijzen van afvalinzameling voor bedrijven (bijv. per wijk) gelden. Rioolrecht Sinds 2002 wordt in de Lokale Lasten Monitor een rioolheffing voor bedrijven opgenomen op basis van het waterverbruik (in m3). Het bepalen van de hoogte van de rioolheffing op basis van het waterverbruik is de meest voorkomende systematiek bij gemeenten. Met ingang van 2007 wordt ook voor een aantal gemeenten waar de rioolheffing niet op basis van het waterverbruik wordt berekend, het rioolrecht berekend en opgenomen. Meer specifiek gaat het hier om gemeenten die als grondslag de WOZ-waarde of het aantal werkzame personen hanteren. Voor alle modelbedrijven geldt dat tijdens het berekenen van de rioolrechten er vanuit is gegaan dat de gebruiker van een pand tevens de eigenaar is. Waterschapsheffingen VE = Aantal vervuilingseenheden Omslag gebouwd berekend op basis van WOZ-waarde Kosten waterleiding Water = Verbruik water (m3) NB: opgenomen watertarieven zijn exclusief 6% BTW. Pagina 35 van 53
Kamer van Koophandel Centraal Gelderland
Bijlage 11 Totale gemeentelijke lasten voor een kleine zelfstandige / kleine winkel, 2013 Nijmegen
€ 2.115
Arnhem
€ 1.692
Beuningen
€ 1.678
Renkum
€ 1.607
Millingen aan de Rijn
€ 1.491
Lingewaard
€ 1.486
Ubbergen
€ 1.451
Wageningen
€ 1.432
Heumen
€ 1.372
Mook en Middelaar
€ 1.178
Winterswijk
€ 1.163
Rheden
€ 1.127
Doetinchem
€ 1.097
Westervoort
€ 1.052
Zevenaar
€ 1.049
Wijchen
€ 1.006
Ede
€ 995
Montferland
€ 937
Oost Gelre
€ 932
Rijnwaarden
€ 894
Doesburg
€ 881
Duiven
€ 867
Groesbeek
€ 862
Bronckhorst
€ 856
Berkelland
€ 825
Oude IJsselstreek
€ 819
Overbetuwe
€ 774
Aalten
€ 769
Rozendaal
€ 730
Gemiddelde Centraal Gelderland
€ 1.143
Wageningen
€ 1.432
Rhenen
€ 1.083
Veenendaal
€ 1.079
Renswoude
€ 1.051
Ede
€ 995
Scherpenzeel
€ 934
Nijkerk
€ 913
Barneveld Gemiddelde FoodValley
€ 754 € 1.030
Bron: ABF-research, Monitor Lokale Lasten 2013
Pagina 36 van 53
Kamer van Koophandel Centraal Gelderland
Totale gemeentelijke lasten voor een middelgrote winkel, 2013 Nijmegen
€ 4.686
Arnhem
€ 3.749
Beuningen
€ 3.537
Millingen aan de Rijn
€ 3.077
Lingewaard
€ 3.066
Wageningen
€ 2.973
Ubbergen
€ 2.915
Renkum
€ 2.898
Heumen
€ 2.863
Mook en Middelaar
€ 2.331
Winterswijk
€ 2.256
Rheden
€ 2.248
Wijchen
€ 2.229
Doetinchem
€ 2.199
Zevenaar
€ 2.117
Westervoort
€ 2.074
Ede
€ 2.036
Oost Gelre
€ 1.885
Montferland
€ 1.883
Doesburg
€ 1.756
Groesbeek
€ 1.746
Duiven
€ 1.739
Berkelland
€ 1.702
Rijnwaarden
€ 1.691
Bronckhorst
€ 1.601
Oude IJsselstreek
€ 1.573
Aalten
€ 1.570
Overbetuwe
€ 1.493
Rozendaal
€ 1.383
Gemiddelde Centraal Gelderland
€ 2.320
Wageningen
€ 2.973
Rhenen
€ 2.207
Veenendaal
€ 2.127
Ede
€ 2.036
Nijkerk
€ 1.850
Renswoude
€ 1.838
Scherpenzeel
€ 1.595
Barneveld Gemiddelde FoodValley
€ 1.492 € 2.015
Bron: ABF-research, Monitor Lokale Lasten 2013
Pagina 37 van 53
Kamer van Koophandel Centraal Gelderland
Totale gemeentelijke lasten voor een supermarkt, 2013 Nijmegen
€ 12.167
Arnhem
€ 9.735
Beuningen
€ 8.949
Millingen aan de Rijn
€ 7.759
Lingewaard
€ 7.663
Wageningen
€ 7.644
Heumen
€ 7.203
Ubbergen
€ 7.174
Renkum
€ 6.845
Winterswijk
€ 6.228
Wijchen
€ 5.789
Rheden
€ 5.748
Mook en Middelaar
€ 5.686
Doetinchem
€ 5.405
Zevenaar
€ 5.222
Montferland
€ 5.112
Oost Gelre
€ 5.103
Ede
€ 5.065
Westervoort
€ 5.048
Doesburg
€ 4.786
Duiven
€ 4.725
Berkelland
€ 4.563
Groesbeek
€ 4.530
Rijnwaarden
€ 4.347
Aalten
€ 4.230
Bronckhorst
€ 3.769
Oude IJsselstreek
€ 3.766
Overbetuwe
€ 3.582
Rozendaal
€ 3.284
Gemiddelde Centraal Gelderland
€ 5.901
Wageningen
€ 7.644
Rhenen
€ 5.687
Veenendaal
€ 5.176
Ede
€ 5.065
Nijkerk
€ 4.625
Renswoude
€ 4.291
Barneveld
€ 3.663
Scherpenzeel Gemiddelde FoodValley
€ 3.519 € 4.959
Bron: ABF-research, Monitor Lokale Lasten 2013
Pagina 38 van 53
Kamer van Koophandel Centraal Gelderland
Totale gemeentelijke lasten voor een klein kantoor, 2013 Nijmegen
€ 4.205
Arnhem
€ 3.365
Beuningen
€ 3.190
Millingen aan de Rijn
€ 2.781
Lingewaard
€ 2.771
Wageningen
€ 2.748
Renkum
€ 2.657
Ubbergen
€ 2.642
Heumen
€ 2.585
Winterswijk
€ 2.316
Mook en Middelaar
€ 2.115
Rheden
€ 2.039
Wijchen
€ 2.001
Doetinchem
€ 1.993
Zevenaar
€ 1.917
Westervoort
€ 1.883
Montferland
€ 1.864
Oost Gelre
€ 1.855
Ede
€ 1.841
Doesburg
€ 1.754
Duiven
€ 1.725
Groesbeek
€ 1.669
Rijnwaarden
€ 1.654
Berkelland
€ 1.641
Aalten
€ 1.530
Bronckhorst
€ 1.462
Oude IJsselstreek
€ 1.432
Overbetuwe
€ 1.358
Rozendaal
€ 1.261
Gemiddelde Centraal Gelderland
€ 2.147
Wageningen
€ 2.748
Rhenen
€ 2.066
Veenendaal
€ 1.931
Ede
€ 1.841
Renswoude
€ 1.691
Nijkerk
€ 1.675
Scherpenzeel
€ 1.471
Barneveld Gemiddelde FoodValley
€ 1.354 € 1.847
Bron: ABF-research, Monitor Lokale Lasten 2013
Pagina 39 van 53
Kamer van Koophandel Centraal Gelderland
Totale gemeentelijke lasten voor een middelgroot kantoor, 2013 Nijmegen
€ 11.262
Arnhem
€ 9.011
Beuningen
€ 8.294
Millingen aan de Rijn
€ 7.201
Lingewaard
€ 7.107
Wageningen
€ 7.102
Heumen
€ 6.678
Ubbergen
€ 6.659
Renkum
€ 6.391
Winterswijk
€ 5.843
Wijchen
€ 5.358
Rheden
€ 5.354
Mook en Middelaar
€ 5.280
Doetinchem
€ 5.017
Zevenaar
€ 4.847
Montferland
€ 4.778
Oost Gelre
€ 4.768
Ede
€ 4.698
Westervoort
€ 4.688
Doesburg
€ 4.478
Duiven
€ 4.418
Berkelland
€ 4.255
Groesbeek
€ 4.219
Rijnwaarden
€ 4.067
Aalten
€ 3.948
Bronckhorst
€ 3.507
Oude IJsselstreek
€ 3.500
Overbetuwe
€ 3.329
Rozendaal
€ 3.054
Gemiddelde Centraal Gelderland
€ 5.487
Wageningen
€ 7.102
Rhenen
€ 5.291
Veenendaal
€ 4.807
Ede
€ 4.698
Nijkerk
€ 4.295
Renswoude
€ 4.015
Barneveld
€ 3.403
Scherpenzeel Gemiddelde FoodValley
€ 3.286 € 4.612
Bron: ABF-research, Monitor Lokale Lasten 2013
Pagina 40 van 53
Kamer van Koophandel Centraal Gelderland
Totale gemeentelijke lasten voor een groot kantoorpand, 2013 Nijmegen
€ 47.612
Arnhem
€ 39.787
Beuningen
€ 36.117
Wageningen
€ 31.640
Millingen aan de Rijn
€ 31.504
Lingewaard
€ 31.200
Heumen
€ 28.988
Ubbergen
€ 28.556
Renkum
€ 27.044
Winterswijk
€ 26.538
Rheden
€ 24.813
Wijchen
€ 23.657
Mook en Middelaar
€ 22.528
Zevenaar
€ 22.082
Montferland
€ 21.625
Oost Gelre
€ 21.546
Doetinchem
€ 21.502
Ede
€ 20.959
Doesburg
€ 20.310
Duiven
€ 20.002
Westervoort
€ 19.977
Berkelland
€ 19.074
Aalten
€ 17.799
Groesbeek
€ 17.530
Rijnwaarden
€ 17.101
Oude IJsselstreek
€ 14.775
Bronckhorst
€ 14.652
Overbetuwe
€ 14.255
Rozendaal
€ 12.826
Gemiddelde Centraal Gelderland
€ 24.000
Wageningen
€ 31.640
Rhenen
€ 23.290
Ede
€ 20.959
Veenendaal
€ 20.480
Nijkerk
€ 18.714
Renswoude
€ 15.779
Barneveld
€ 15.213
Scherpenzeel Gemiddelde FoodValley
€ 14.426 € 20.063
Bron: ABF-research, Monitor Lokale Lasten 2013
Pagina 41 van 53
Kamer van Koophandel Centraal Gelderland
Totale gemeentelijke lasten voor een café, 2013 Winterswijk
€ 9.001
Montferland
€ 6.185
Doesburg
€ 6.092
Nijmegen
€ 6.072
Oost Gelre
€ 5.951
Wageningen
€ 5.838
Rheden
€ 5.787
Duiven
€ 5.785
Renkum
€ 5.328
Arnhem
€ 4.858
Aalten
€ 4.641
Millingen aan de Rijn
€ 4.575
Berkelland
€ 4.572
Beuningen
€ 4.540
Lingewaard
€ 4.482
Zevenaar
€ 4.166
Rijnwaarden
€ 3.859
Ubbergen
€ 3.704
Heumen
€ 3.667
Ede
€ 3.457
Mook en Middelaar
€ 2.952
Wijchen
€ 2.889
Doetinchem
€ 2.793
Westervoort
€ 2.624
Groesbeek
€ 2.510
Overbetuwe
€ 2.063
Bronckhorst
€ 2.003
Oude IJsselstreek
€ 1.979
Rozendaal
€ 1.736
Gemiddelde Centraal Gelderland
€ 4.280
Wageningen
€ 5.838
Rhenen
€ 4.470
Scherpenzeel
€ 3.510
Ede
€ 3.457
Nijkerk
€ 2.886
Barneveld
€ 2.858
Veenendaal
€ 2.692
Renswoude Gemiddelde FoodValley
€ 2.261 € 3.496
Bron: ABF-research, Monitor Lokale Lasten 2013
Pagina 42 van 53
Kamer van Koophandel Centraal Gelderland
Totale gemeentelijke lasten voor een hotel, 2013 Winterswijk
€ 22.466
Nijmegen
€ 16.845
Montferland
€ 15.682
Doesburg
€ 15.395
Wageningen
€ 15.372
Oost Gelre
€ 15.126
Duiven
€ 14.656
Arnhem
€ 13.478
Renkum
€ 13.432
Beuningen
€ 12.333
Millingen aan de Rijn
€ 12.175
Lingewaard
€ 12.044
Berkelland
€ 10.968
Rheden
€ 10.483
Aalten
€ 10.153
Zevenaar
€ 10.116
Heumen
€ 9.916
Ubbergen
€ 9.837
Ede
€ 9.324
Wijchen
€ 8.014
Groesbeek
€ 7.931
Mook en Middelaar
€ 7.783
Rijnwaarden
€ 7.570
Doetinchem
€ 7.410
Westervoort
€ 6.907
Overbetuwe
€ 5.364
Oude IJsselstreek
€ 5.137
Bronckhorst
€ 5.125
Rozendaal
€ 4.473
Gemiddelde Centraal Gelderland
€ 10.880
Wageningen
€ 15.372
Rhenen
€ 11.597
Ede
€ 9.324
Scherpenzeel
€ 9.009
Nijkerk
€ 7.623
Barneveld
€ 7.526
Veenendaal
€ 7.082
Renswoude Gemiddelde FoodValley
€ 5.722 € 9.157
Bron: ABF-research, Monitor Lokale Lasten 2013
Pagina 43 van 53
Kamer van Koophandel Centraal Gelderland
Totale gemeentelijke lasten voor een bakkersbedrijf, 2013 Winterswijk
€ 7.508
Rheden
€ 5.302
Montferland
€ 5.143
Doesburg
€ 5.069
Nijmegen
€ 4.958
Oost Gelre
€ 4.946
Wageningen
€ 4.819
Duiven
€ 4.811
Renkum
€ 4.576
Arnhem
€ 3.967
Millingen aan de Rijn
€ 3.888
Aalten
€ 3.854
Berkelland
€ 3.800
Beuningen
€ 3.734
Lingewaard
€ 3.691
Zevenaar
€ 3.498
Rijnwaarden
€ 3.218
Ubbergen
€ 3.070
Heumen
€ 3.021
Ede
€ 2.834
Mook en Middelaar
€ 2.453
Wijchen
€ 2.359
Doetinchem
€ 2.315
Westervoort
€ 2.182
Groesbeek
€ 2.127
Overbetuwe
€ 1.753
Bronckhorst
€ 1.680
Oude IJsselstreek
€ 1.652
Rozendaal
€ 1.453
Gemiddelde Centraal Gelderland
€ 3.575
Wageningen
€ 4.819
Rhenen
€ 3.706
Scherpenzeel
€ 2.912
Ede
€ 2.834
Nijkerk
€ 2.388
Barneveld
€ 2.358
Veenendaal
€ 2.238
Renswoude Gemiddelde FoodValley
€ 2.086 € 2.918
Bron: ABF-research, Monitor Lokale Lasten 2013
Pagina 44 van 53
Kamer van Koophandel Centraal Gelderland
Totale gemeentelijke lasten voor een garagebedrijf, 2013 Nijmegen
€ 2.651
Arnhem
€ 2.121
Renkum
€ 2.069
Beuningen
€ 2.066
Winterswijk
€ 1.919
Wageningen
€ 1.880
Millingen aan de Rijn
€ 1.839
Lingewaard
€ 1.816
Ubbergen
€ 1.757
Heumen
€ 1.683
Rheden
€ 1.601
Montferland
€ 1.450
Oost Gelre
€ 1.427
Mook en Middelaar
€ 1.418
Doesburg
€ 1.386
Duiven
€ 1.347
Doetinchem
€ 1.327
Rijnwaarden
€ 1.284
Zevenaar
€ 1.272
Westervoort
€ 1.265
Wijchen
€ 1.261
Groesbeek
€ 1.256
Berkelland
€ 1.214
Ede
€ 1.212
Aalten
€ 1.156
Bronckhorst
€ 1.012
Oude IJsselstreek
€ 976
Overbetuwe
€ 924
Rozendaal
€ 867
Gemiddelde Centraal Gelderland
€ 1.499
Wageningen
€ 1.880
Rhenen
€ 1.455
Renswoude
€ 1.381
Veenendaal
€ 1.298
Ede
€ 1.212
Nijkerk
€ 1.132
Scherpenzeel
€ 1.072
Barneveld Gemiddelde FoodValley
€ 908 € 1.292
Bron: ABF-research, Monitor Lokale Lasten 2013
Pagina 45 van 53
Kamer van Koophandel Centraal Gelderland
Totale gemeentelijke lasten voor een transportbedrijf, 2013 Nijmegen
€ 3.524
Arnhem
€ 2.820
Beuningen
€ 2.697
Winterswijk
€ 2.554
Renkum
€ 2.508
Wageningen
€ 2.466
Millingen aan de Rijn
€ 2.428
Lingewaard
€ 2.352
Ubbergen
€ 2.254
Heumen
€ 2.190
Rheden
€ 1.982
Montferland
€ 1.930
Oost Gelre
€ 1.899
Doesburg
€ 1.844
Mook en Middelaar
€ 1.810
Duiven
€ 1.792
Doetinchem
€ 1.701
Wijchen
€ 1.677
Rijnwaarden
€ 1.667
Zevenaar
€ 1.635
Berkelland
€ 1.615
Westervoort
€ 1.612
Ede
€ 1.566
Groesbeek
€ 1.557
Aalten
€ 1.538
Bronckhorst
€ 1.265
Oude IJsselstreek
€ 1.232
Overbetuwe
€ 1.168
Rozendaal
€ 1.088
Gemiddelde Centraal Gelderland
€ 1.944
Wageningen
€ 2.466
Rhenen
€ 1.906
Veenendaal
€ 1.654
Renswoude
€ 1.648
Ede
€ 1.566
Nijkerk
€ 1.473
Scherpenzeel
€ 1.296
Barneveld Gemiddelde FoodValley
€ 1.181 € 1.649
Bron: ABF-research, Monitor Lokale Lasten 2013
Pagina 46 van 53
Kamer van Koophandel Centraal Gelderland
Totale gemeentelijke lasten voor een bouwbedrijf, 2013 Nijmegen
€ 9.516
Arnhem
€ 7.614
Beuningen
€ 7.031
Millingen aan de Rijn
€ 6.057
Lingewaard
€ 6.034
Wageningen
€ 5.929
Heumen
€ 5.665
Ubbergen
€ 5.665
Renkum
€ 5.322
Winterswijk
€ 4.573
Wijchen
€ 4.527
Mook en Middelaar
€ 4.497
Rheden
€ 4.353
Doetinchem
€ 4.269
Zevenaar
€ 4.122
Westervoort
€ 3.994
Ede
€ 3.991
Oost Gelre
€ 3.824
Montferland
€ 3.819
Doesburg
€ 3.562
Duiven
€ 3.527
Groesbeek
€ 3.496
Berkelland
€ 3.453
Rijnwaarden
€ 3.301
Aalten
€ 3.184
Bronckhorst
€ 3.001
Oude IJsselstreek
€ 2.989
Overbetuwe
€ 2.841
Rozendaal
€ 2.611
Gemiddelde Centraal Gelderland
€ 4.578
Wageningen
€ 5.929
Rhenen
€ 4.389
Veenendaal
€ 4.095
Ede
€ 3.991
Nijkerk
€ 3.612
Renswoude
€ 3.480
Barneveld
€ 2.879
Scherpenzeel Gemiddelde FoodValley
€ 2.837 € 3.902
Bron: ABF-research, Monitor Lokale Lasten 2013
Pagina 47 van 53
Kamer van Koophandel Centraal Gelderland
Totale gemeentelijke lasten voor een kleine industriële onderneming, 2013 Nijmegen
€ 15.900
Arnhem
€ 12.722
Beuningen
€ 11.649
Millingen aan de Rijn
€ 10.062
Lingewaard
€ 9.957
Wageningen
€ 9.880
Heumen
€ 9.368
Ubbergen
€ 9.299
Renkum
€ 8.718
Winterswijk
€ 7.815
Wijchen
€ 7.564
Rheden
€ 7.375
Mook en Middelaar
€ 7.359
Doetinchem
€ 7.005
Zevenaar
€ 6.772
Ede
€ 6.576
Westervoort
€ 6.531
Oost Gelre
€ 6.487
Montferland
€ 6.486
Doesburg
€ 6.057
Duiven
€ 5.991
Berkelland
€ 5.837
Groesbeek
€ 5.815
Rijnwaarden
€ 5.505
Aalten
€ 5.393
Oude IJsselstreek
€ 4.860
Bronckhorst
€ 4.851
Overbetuwe
€ 4.624
Rozendaal
€ 4.232
Gemiddelde Centraal Gelderland
€ 7.610
Wageningen
€ 9.880
Rhenen
€ 7.320
Veenendaal
€ 6.697
Ede
€ 6.576
Nijkerk
€ 5.986
Renswoude
€ 5.433
Barneveld
€ 4.735
Scherpenzeel Gemiddelde FoodValley
€ 4.479 € 6.388
Bron: ABF-research, Monitor Lokale Lasten 2013
Pagina 48 van 53
Kamer van Koophandel Centraal Gelderland
Totale gemeentelijke lasten voor een klein metaalbedrijf, 2013 Nijmegen
€ 2.972
Winterswijk
€ 2.583
Arnhem
€ 2.378
Beuningen
€ 2.298
Renkum
€ 2.230
Wageningen
€ 2.198
Millingen aan de Rijn
€ 2.121
Lingewaard
€ 2.040
Ubbergen
€ 1.939
Montferland
€ 1.884
Heumen
€ 1.869
Oost Gelre
€ 1.842
Doesburg
€ 1.817
Duiven
€ 1.753
Zevenaar
€ 1.748
Rheden
€ 1.741
Rijnwaarden
€ 1.608
Mook en Middelaar
€ 1.562
Berkelland
€ 1.529
Aalten
€ 1.476
Doetinchem
€ 1.464
Wijchen
€ 1.414
Westervoort
€ 1.392
Groesbeek
€ 1.366
Ede
€ 1.342
Bronckhorst
€ 1.105
Oude IJsselstreek
€ 1.070
Overbetuwe
€ 1.014
Rozendaal
€ 948
Gemiddelde Centraal Gelderland
€ 1.748
Wageningen
€ 2.198
Rhenen
€ 1.733
Renswoude
€ 1.479
Veenendaal
€ 1.428
Ede
€ 1.342
Nijkerk
€ 1.295
Scherpenzeel
€ 1.154
Barneveld Gemiddelde FoodValley
€ 1.067 € 1.462
Bron: ABF-research, Monitor Lokale Lasten 2013
Pagina 49 van 53
Kamer van Koophandel Centraal Gelderland
Totale gemeentelijke lasten voor een middelgroot metaalbedrijf, 2013 Winterswijk
€ 17.729
Doesburg
€ 11.602
Montferland
€ 11.580
Oost Gelre
€ 10.995
Duiven
€ 10.875
Wageningen
€ 8.697
Renkum
€ 7.840
Berkelland
€ 7.166
Aalten
€ 6.682
Nijmegen
€ 5.703
Rheden
€ 5.627
Zevenaar
€ 5.491
Millingen aan de Rijn
€ 5.302
Lingewaard
€ 5.197
Ede
€ 4.813
Arnhem
€ 4.563
Beuningen
€ 4.273
Rijnwaarden
€ 4.115
Groesbeek
€ 4.097
Ubbergen
€ 3.494
Heumen
€ 3.453
Mook en Middelaar
€ 2.787
Wijchen
€ 2.713
Doetinchem
€ 2.635
Westervoort
€ 2.478
Overbetuwe
€ 2.253
Bronckhorst
€ 1.896
Oude IJsselstreek
€ 1.871
Rozendaal
€ 1.642
Gemiddelde Centraal Gelderland
€ 5.778
Wageningen
€ 8.697
Rhenen
€ 6.723
Scherpenzeel
€ 6.144
Ede
€ 4.813
Barneveld
€ 4.327
Nijkerk
€ 3.559
Veenendaal
€ 2.541
Renswoude Gemiddelde FoodValley
€ 2.314 € 4.890
Bron: ABF-research, Monitor Lokale Lasten 2013
Pagina 50 van 53
Kamer van Koophandel Centraal Gelderland
7
Totale gemeentelijke lasten voor een groot metaalbedrijf, 2013 Winterswijk
€ 85.571
Montferland
€ 77.822
Nijmegen
€ 77.810
Doesburg
€ 76.432
Wageningen
€ 75.906
Oost Gelre
€ 75.039
Duiven
€ 72.739
Arnhem
€ 66.115
Renkum
€ 64.948
Rheden
€ 60.192
Beuningen
€ 59.919
Millingen aan de Rijn
€ 59.433
Lingewaard
€ 58.924
Heumen
€ 48.074
Ubbergen
€ 47.288
Ede
€ 46.279
Berkelland
€ 45.894
Zevenaar
€ 45.595
Wijchen
€ 39.312
Groesbeek
€ 37.790
Mook en Middelaar
€ 37.284
Rijnwaarden
€ 36.851
Doetinchem
€ 35.605
Westervoort
€ 33.057
Aalten
€ 31.979
Overbetuwe
€ 26.377
Oude IJsselstreek
€ 24.421
Bronckhorst
€ 24.187
Rozendaal
€ 21.186
Gemiddelde Centraal Gelderland
€ 51.449
Wageningen
€ 75.906
Rhenen
€ 56.936
Ede
€ 46.279
Scherpenzeel
€ 44.636
Nijkerk
€ 37.150
Barneveld
€ 34.966
Veenendaal
€ 33.889
Renswoude
€ 25.844
Gemiddelde FoodValley
€ 44.451
Bron: ABF-research, Monitor Lokale Lasten 2013
7
In deze gemeenten bevinden zich geen metaalbedrijven met meer dan 50 werkzame personen: Heumen, Lingewaard, Millingen aan de Rijn,
Rijnwaarden, Rozendaal, Ubbergen, Wageningen, Westervoort, Wijchen, Renswoude, Rhenen, Scherpenzeel en Woudenberg. De vermelding van het tarief voor een groot metaalbedrijf heeft voor deze gemeenten dan ook geen reële betekenis. Pagina 51 van 53
Kamer van Koophandel Centraal Gelderland
Totale gemeentelijke lasten voor een jachthaven, 2013 Winterswijk
€ 7.120
Rheden
€ 4.904
Montferland
€ 4.807
Doesburg
€ 4.758
Oost Gelre
€ 4.608
Duiven
€ 4.502
Wageningen
€ 4.272
Renkum
€ 4.118
Nijmegen
€ 4.045
Aalten
€ 3.570
Berkelland
€ 3.488
Millingen aan de Rijn
€ 3.325
Arnhem
€ 3.237
Lingewaard
€ 3.130
Zevenaar
€ 3.119
Beuningen
€ 3.074
Rijnwaarden
€ 2.934
Ubbergen
€ 2.550
Heumen
€ 2.492
Ede
€ 2.464
Mook en Middelaar
€ 2.043
Wijchen
€ 1.924
Doetinchem
€ 1.924
Westervoort
€ 1.819
Groesbeek
€ 1.813
Overbetuwe
€ 1.497
Bronckhorst
€ 1.416
Oude IJsselstreek
€ 1.385
Rozendaal
€ 1.221
Gemiddelde Centraal Gelderland
€ 3.157
Wageningen
€ 4.272
Rhenen
€ 3.307
Scherpenzeel
€ 2.677
Ede
€ 2.464
Barneveld
€ 2.096
Nijkerk
€ 2.055
Veenendaal
€ 1.866
Renswoude Gemiddelde FoodValley
€ 1.807 € 2.568
Bron: ABF-research, Monitor Lokale Lasten 2013
Pagina 52 van 53
Kamer van Koophandel Centraal Gelderland
Totale gemeentelijke lasten voor een camping, 2013 Winterswijk
€ 22.180
Nijmegen
€ 16.172
Montferland
€ 15.434
Doesburg
€ 15.166
Wageningen
€ 14.969
Oost Gelre
€ 14.876
Duiven
€ 14.428
Renkum
€ 13.095
Arnhem
€ 12.940
Beuningen
€ 11.846
Millingen aan de Rijn
€ 11.760
Lingewaard
€ 11.631
Berkelland
€ 10.738
Rheden
€ 10.190
Aalten
€ 9.943
Zevenaar
€ 9.837
Heumen
€ 9.526
Ubbergen
€ 9.454
Ede
€ 9.051
Groesbeek
€ 7.699
Wijchen
€ 7.694
Mook en Middelaar
€ 7.482
Rijnwaarden
€ 7.361
Doetinchem
€ 7.122
Westervoort
€ 6.640
Overbetuwe
€ 5.177
Oude IJsselstreek
€ 4.940
Bronckhorst
€ 4.930
Rozendaal
€ 4.302
Gemiddelde Centraal Gelderland
€ 10.572
Wageningen
€ 14.969
Rhenen
€ 11.303
Ede
€ 9.051
Scherpenzeel
€ 8.836
Nijkerk
€ 7.377
Barneveld
€ 7.333
Veenendaal
€ 6.808
Renswoude Gemiddelde FoodValley
€ 5.351 € 8.879
Bron: ABF-research, Monitor Lokale Lasten 2013
Pagina 53 van 53
Kamer van Koophandel Centraal Gelderland