Medewerkersonderzoek
Rapportage Medewerkersonderzoek Van Maerlantlyceum
In opdracht van
Vereniging Ons Middelbaar Onderwijs
Contactpersoon
mevrouw M. van der Zanden en mevrouw C. Beijers
Utrecht, juli 2013 DUO Onderwijsonderzoek drs. Vincent van Grinsven Anja Schaapman MSc
Postbus 681 3500 AR Utrecht telefoon: 030 263 1080 e-mail:
[email protected] URL: www.duo-onderwijsonderzoek.nl
Rapportage Medewerkersonderzoek Van Maerlantlyceum - DUO Onderwijsonderzoek
Medewerkersonderzoek
Inhoudsopgave 1. Inleiding 2 2. Doelstellingen van het onderzoek 3 3. Onderzoeksopzet 4 4 MANAGEMENT SUMMARY 7 4.1 Management summary 7 4.2 Aanbevelingen 10
5 ONDERZOEKSRESULTATEN 12 5.1 Overall beeld Het Van Maerlantlyceum 12 5.2 Hoofdaspecten nader bekeken 24
6. Achtergrondkenmerken van de medewerkers 43
Rapportage Medewerkersonderzoek Van Maerlantlyceum - DUO Onderwijsonderzoek
1
Medewerkersonderzoek
1. Inleiding Ons Middelbaar Onderwijs, opgericht in 1916, is een vereniging van scholen voor voortgezet onderwijs in voornamelijk NoordBrabant. Ons Middelbaar Onderwijs wil inzicht in de tevredenheid, de betrokkenheid en de motivatie van de medewerkers van de scholen. Tegen deze achtergrond heeft Het Van Maerlantlyceum in mei/juni 2013 deelgenomen aan het Landelijk Medewerkersonderzoek voortgezet onderwijs. In deze rapportage worden de resultaten van het onderzoek, dat onder de medewerkers van Het Van Maerlantlyceum is verricht, beschreven.
Rapportage Medewerkersonderzoek Van Maerlantlyceum - DUO Onderwijsonderzoek
2
Medewerkersonderzoek
2. Doelstellingen van het onderzoek De onderzoeksdoelstellingen van het Landelijk Medewerkersonderzoek voortgezet onderwijs luiden als volgt: Achterhalen hoe de medewerkers (OP en OOP) het werken bij Het Van Maerlantlyceum ervaren en hoe tevreden zij daarmee zijn. Achterhalen hoe betrokken en gemotiveerd de medewerkers van Het Van Maerlantlyceum zijn. Achterhalen hoe Het Van Maerlantlyceum scoort ten opzichte van de landelijke VO-cijfers. Achterhalen wat de verbeterpunten voor Het Van Maerlantlyceum zijn vanuit het perspectief van de medewerkers. De uitkomsten van het onderzoek bieden Het Van Maerlantlyceum houvast bij het nemen van maatregelen voor het verhogen van het werkplezier, de tevredenheid, de betrokkenheid en de (werkgerelateerde) motivatie van de medewerkers. Uiteraard zijn dat geen doelen op zich. Uitgangspunt is dat het verhogen van het werkplezier, de betrokkenheid en de motivatie van medewerkers uiteindelijk een positieve uitwerking zal hebben op het functioneren van de school en uiteindelijk op de tevredenheid van leerlingen en ouders. Het onderzoek levert een overzicht op van de verbeterpunten voor Het Van Maerlantlyceum, maar ook van de sterke punten van Het Van Maerlantlyceum (dissatisfiers én satisfiers).
Rapportage Medewerkersonderzoek Van Maerlantlyceum - DUO Onderwijsonderzoek
3
Medewerkersonderzoek
3. Onderzoeksopzet Onderzoeksmethode Medewerkersonderzoek dient te worden verricht op een manier die het de medewerker mogelijk maakt om rustig over de beantwoording van de vragen na te denken. De medewerkers van Het Van Maerlantlyceum zijn, door middel van een e-mail, uitgenodigd voor het onderzoek. Deze e-mail bevatte een link/persoonlijke inlogcode waarmee men – na erop te klikken - direct in de online vragenlijst terecht kwam. Vervolgens zijn er twee digitale reminders gestuurd naar de medewerkers die de vragenlijst na verloop van tijd nog niet (helemaal) hadden ingevuld.
Onderzoeksgroepen en respons Het onderzoek is gehouden onder alle 112 medewerkers van Het Van Maerlantlyceum. Uiteindelijk hebben 71 medewerkers de vragenlijst ingevuld, wat een respons oplevert van 63%.
Vragenlijst Er is gebruik gemaakt van de standaard vragenlijst Landelijk Medewerkersonderzoek voortgezet onderwijs. Het Van Maerlantlyceum heeft de mogelijkheid gekregen om de terminologie van de vragenlijst aan te passen aan de terminologie die op school wordt gebruikt en om schoolspecifieke vragen toe te voegen (het Pluspakket).
Rapportage Medewerkersonderzoek Van Maerlantlyceum - DUO Onderwijsonderzoek
4
Medewerkersonderzoek Leeswijzer In hoofdstuk 5 gaan we in op de bevindingen uit het onderzoek. We beginnen met de beschrijving van het overkoepelende beeld, de hoofdlijnen. In paragraaf 5.2 worden de hoofdlijnen verder uitgewerkt. Dat gebeurt steeds op een uniforme manier. Allereerst worden de gemiddelde scores (op de in dit onderzoek gehanteerde 10-puntsschaal) weergegeven. Vervolgens gaan we in op de procentuele verdeling tussen de medewerkers die over de verschillende aspecten positief of juist negatief gestemd zijn. Hoofdstuk 6 biedt een weergave van de achtergrondkenmerken van de medewerkers die de vragenlijst hebben ingevuld.
Interpretatie van de resultaten De vragenlijst bestaat voor het merendeel uit stellingen waar de medewerkers het mee eens of oneens kunnen zijn. Een stelling luidt bijvoorbeeld: Ik ben tevreden met mijn secundaire arbeidsvoorwaarden. Respondenten kunnen antwoorden met: helemaal mee oneens, mee oneens, niet mee eens/niet mee oneens, mee eens en helemaal mee eens. We kennen aan de antwoorden een waarde toe (‘1’ voor helemaal mee oneens tot ‘5’ voor helemaal mee eens). Deze scores herberekenen we naar een schaal die loopt van 1 tot en met 10. Hiertoe wordt de volgende formule gebruikt: 2,25 x (score - 1) + 1. Hiermee krijgt het antwoord 'helemaal mee oneens' een waarde 1 en 'helemaal mee eens' een waarde 10. Per aspect/stelling berekenen we vervolgens de gemiddelde score. Het gemiddelde ligt tussen de ‘1’ (als alle respondenten op het aspect/de stelling helemaal mee oneens hebben geantwoord) en ‘10’ (als alle respondenten op het aspect/de stelling helemaal mee eens hebben geantwoord). Hoe hoger de score op een aspect/stelling is, des te positiever de medewerkers over dit aspect/deze stelling zijn.
Rapportage Medewerkersonderzoek Van Maerlantlyceum - DUO Onderwijsonderzoek
5
Medewerkersonderzoek We kijken vervolgens op verschillende manieren naar de resultaten: 1 De gemiddelde scores per hoofd- en deelaspect Aan de antwoordcategorieën kennen we een waarde toe. ‘1’ voor helemaal mee oneens tot ‘10’ voor ‘helemaal mee eens’. Per voorgelegd aspect berekenen we vervolgens de gemiddelde score. Als richtlijn bij de interpretatie van de gemiddelde scores op de hoofd- en deelaspecten bij medewerkertevredenheid gebruiken we de volgende indeling: Gemiddeld 7,8 of hoger: zeer goed / zeer tevreden; 7,4 tot en met 7,7: goed / tevreden; 6,9 tot en met 7,3: redelijk / redelijk tevreden; 6,1 tot en met 6,8: matig / matig tevreden; 6,0 en lager: zeer matig/slecht / niet tevreden. 2 Het percentage ontevreden medewerkers De medewerkers die op de (positief geformuleerde) aspecten/stellingen – bijv. Ik ben tevreden met mijn secundaire arbeidsvoorwaarden - antwoorden met ‘helemaal mee oneens’ of ‘mee oneens’ kwalificeren wij als ontevreden medewerkers. Aspecten waarover 20% of meer van de medewerkers ontevreden is, typeren wij als knelpunt/aandachtspunt. De ervaring is dat als de gemiddelde score op een aspect 6,0 of lager is, er vaak sprake is van 20% of meer ontevreden medewerkers. 3 De benchmark Om de resultaten te kunnen plaatsen, is op hoofdlijnen gebruik gemaakt van een benchmark voortgezet onderwijs. De benchmark is opgesteld op basis van onderzoek dat DUO Onderwijsonderzoek heeft verricht onder medewerkers in het voortgezet onderwijs. De benchmark PO bevat de resultaten van ruim 11.000 medewerkers in het VO. Zie paragraaf 5.1.4 van deze rapportage. 4 De Prioriteitenmatrix Zie paragraaf 5.1.3 van deze rapportage voor de analysetechniek die aan het opstellen van de prioriteitenmatrix ten grondslag ligt en de tekst en uitleg bij de prioriteitenmatrix. 5 De waarde van de medewerkers voor de school Tevreden, betrokken en gemotiveerde medewerkers zijn van groot belang voor de school waar zij werken. Feit is dat tevreden, betrokken en gemotiveerde medewerkers zich meer inzetten voor de school waar ze werkzaam zijn, minder snel van baan veranderen, minder vaak ziek zijn en – last but not least – een positieve invloed hebben op de medewerkertevredenheid. Zij zijn dus van ‘grote waarde voor de school’, veel meer dan medewerkers die ontevreden, ongemotiveerd en niet betrokken zijn. In het medewerkersonderzoek dat wij voor scholen uitvoeren, gaan we dan ook op zoek naar de ‘waarde van de medewerkers voor de school’. Daarbij onderscheiden wij vijf typen medewerkers: koplopers, drijvende krachten, jobhoppers, plakkers en weglopers. Zie paragraaf 5.1.5 van deze rapportage. 6 De werkdrukbepalende aspecten We hebben een indeling gemaakt van ‘wat maakt dat leraren een hoge werkdruk ervaren’. We hebben daartoe verschillende werkdrukaspecten onderscheiden zoals persoonlijke capaciteiten van de leraar, de wijze van leidinggeven op de school, de (fysieke, mentale en emotionele) belasting die het werk van leraren met zich mee brengt enzovoort. Zie paragraaf 5.2.15 van deze rapportage. Door vanuit verschillende invalshoeken naar de resultaten te kijken, ontstaat een genuanceerde kijk op de onderzoeksresultaten.
Rapportage Medewerkersonderzoek Van Maerlantlyceum - DUO Onderwijsonderzoek
6
Medewerkersonderzoek
4 MANAGEMENT SUMMARY 4.1 Management summary 4.1.1 Inleiding In mei/juni 2013 is een medewerkersonderzoek verricht naar de tevredenheid van medewerkers van Het Van Maerlantlyceum. De meting onder de medewerkers heeft online plaatsgevonden (waarbij de medewerkers per e-mail werden uitgenodigd om de online vragenlijst in te vullen). Er is gebruik gemaakt van de standaard vragenlijst Landelijk Medewerkersonderzoek voortgezet onderwijs, waarbij Het Van Maerlantlyceum de mogelijkheid heeft gekregen om de terminologie van de vragenlijst aan te passen aan terminologie die op school wordt gebruikt en om schoolspecifieke vragen toe te voegen (het Pluspakket). Van de 112 medewerkers van Het Van Maerlantlyceum die een uitnodiging hebben ontvangen, hebben uiteindelijk 71 medewerkers de vragenlijst ingevuld. Dit levert een respons op van 63%.
4.1.2 Interpretatie van de onderzoeksresultaten Wij hanteren voor de interpretatie van de onderzoeksresultaten een aantal criteria. Voor het bepalen van de succesfactoren hanteren wij de volgende criteria: 1. de gemiddelde score op een (hoofd- of deel)aspect: bij een 7,8 of hoger signaleren wij een succesfactor; 2. de benchmark: indien Het Van Maerlantlyceum hoger scoort dan de benchmark (uitgedrukt in een ‘+‘ of in een ‘++‘) signaleren wij een succesfactor; 3. de prioriteitenmatrix: hoofdaspecten in kwadrant II (aspecten waar medewerkers tevreden over zijn en waaraan medewerkers veel belang hechten) zijn de ‘sterke punten’. Wij hanteren vier criteria voor het bepalen van de knelpunten: 1. de gemiddelde score op een (hoofd- of deel)aspect: bij een 6,0 of lager signaleren wij een knelpunt; 2. het percentage medewerkers dat ontevreden is over een bepaald (hoofd- of deel)aspect: bij 20% of meer ontevreden medewerkers signaleren wij een knelpunt; 3. de benchmark voortgezet onderwijs: indien Het Van Maerlantlyceum lager scoort dan de benchmark (uitgedrukt in een ‘-‘ of in een ‘- -‘) signaleren wij een knelpunt; 4. de prioriteitenmatrix: de verbeterpunten met een hoge prioriteit (kwadrant I) en de verbeterpunten met een lage prioriteit (kwadrant IV) verdienen de aandacht van de organisatie.
Rapportage Medewerkersonderzoek Van Maerlantlyceum - DUO Onderwijsonderzoek
7
Medewerkersonderzoek 4.1.3 Algemeen beeld Hieronder volgt een overzichtstabel waarin de vier criteria voor het bepalen van de succesfactoren en knelpunten worden weergegeven. In onderstaande tabel ziet u een samenvatting van de belangrijkste resultaten van het onderzoek. In dit overzicht is per hoofdaspect aangegeven: de gemiddelde score de score uit de benchmark VO de afwijking ten opzichte van de benchmark het percentage ontevreden medewerkers per hoofdaspect het percentage tevreden medewerkers per hoofdaspect de positie in de prioriteitenmatrix
Gemiddelde
Benchmark VO
Afwijking t.o.v. de benchmark
Percentage ontevreden medewerkers
Percentage tevreden medewerkers
Algemene tevredenheid werk
8.7
8.0
++
1%
96 %
Inhoud van het werk
8.5
8.0
++
3%
97 %
Sterke punten
Sfeer
8.5
7.8
++
3%
94 %
Handhaven
Rector/directeur
8.4
6.5
++
1%
96 %
Handhaven
Directieleden/conrector(en)
8.1
6.5
++
1%
93 %
Handhaven
Onderwijs
8.0
7.4
++
2%
97 %
Handhaven
Direct leidinggevende
7.9
7.1
++
4%
82 %
Sterke punten
Werkomstandigheden
7.8
7.1
++
4%
85 %
Handhaven
Samenwerking op school
7.8
7.5
o
1%
89 %
Sterke punten
Identiteit
7.6
6.6
++
2%
89 %
Sterke punten
Communicatie
7.1
6.4
++
4%
74 %
Verbeterpunten minder hoge prioriteit
Persoonlijke ontwikkeling
7.1
6.5
++
9%
68 %
Verbeterpunten minder hoge prioriteit
Arbeidsvoorwaarden
7.0
6.0
++
7%
67 %
Verbeterpunten minder hoge prioriteit
Gesprekkencyclus
6.5
7.3
--
22 %
49 %
Verbeterpunten hoge prioriteit
Werkdruk
6.4
5.5
++
24 %
51 %
Verbeterpunten hoge prioriteit
Rapportage Medewerkersonderzoek Van Maerlantlyceum - DUO Onderwijsonderzoek
8
Plaats in de prioriteitenmatrix
Medewerkersonderzoek 4.1.4 Werkdruk Bekend is dat medewerkers in het onderwijs hun werkdruk als hoog ervaren. Om erachter te komen of de medewerkers van Het Van Maerlantlyceum afwijken van de landelijke VO-cijfers, hebben we een aanvullende risicoprofielanalyse gemaakt. De ‘risicoscore’ mondt uit in drie risicogroepen: 1. Laag risico: de door medewerkers ervaren werkdruk is ondergemiddeld en de medewerkers beoordelen de eigen werkdruk als acceptabel; 2. Enig risico: de door medewerkers ervaren werkdruk is gemiddeld of bovengemiddeld en de medewerkers beoordelen de eigen werkdruk als acceptabel; 3. Hoog risico: de door medewerkers ervaren werkdruk is gemiddeld of bovengemiddeld en de medewerkers beoordelen de eigen werkdruk als niet acceptabel. In de volgende tabel staat het resultaat van deze analyse voor de medewerkers van Het Van Maerlantlyceum afgezet tegen de landelijke benchmark VO. Risicogroep
% Het Van Maerlantlyceum
% benchmark VO
Laag risico
42%
45%
Enig risico
44%
35%
Hoog risico
14%
20%
Rapportage Medewerkersonderzoek Van Maerlantlyceum - DUO Onderwijsonderzoek
9
Medewerkersonderzoek 4.2 Aanbevelingen Voorop staat dat de medewerkers van Het Van Maerlantlyceum zeer tevreden zijn met hun werk en met de school waar ze werken. Dit geldt met name voor de inhoud van het werk, de sfeer, de rector/directeur, de directieleden/conrector(en), het onderwijs, de direct leidinggevende, de werkomstandigheden en de samenwerking. Medewerkersonderzoek wordt echter met name verricht om te achterhalen waar mogelijkheden tot verbetering liggen voor de tevredenheid, betrokkenheid en motivatie van medewerkers. De aanbevelingen richten zich op die hoofdaspecten die in het onderzoek als relatief zwak naar voren komen. Dit zijn: Werkdruk; Gesprekkencyclus en persoonlijke ontwikkeling; Arbeidsvoorwaarden; Communicatie.
Werkdruk Het hoofdaspect werkdruk is een belangrijk verbeterpunt binnen Het Van Maerlantlyceum. We zien dat de medewerkers matig tevreden zijn over de werkdruk en dat het aspect uit de prioriteitenmatrix naar voren komt als een verbeterpunt met hoge prioriteit. Binnen het hoofdaspect werkdruk zijn medewerkers (zeer) matig tevreden over een groot deel van de onderscheiden deelaspecten. Het is belangrijk dat de school aandacht besteedt aan (het verminderen van) de werkdruk. Hierbij kan worden gedacht aan het organiseren van een of meer themabijeenkomsten over werkdruk waarin medewerkers wordt gevraagd aan te geven waar de knelpunten zitten en samen te denken over oplossingen die in de praktijk haalbaar zijn en soelaas bieden. Ideeën als het vaker verspreiden van informatie via memo’s, het verminderen van het aantal vergaderingen of het mogelijk maken vergaderingen facultatief bij te wonen (onderwerpen zijn vaak niet voor alle medewerkers van belang) zodat meer tijd voor andere taken overblijft, zouden aan de orde kunnen komen.
Gesprekkencyclus en persoonlijke ontwikkeling De medewerkers zijn matig tevreden over het hoofdaspect gesprekkencyclus. Het aspect scoort sterk lager dan de benchmark voortgezet onderwijs en komt in de prioriteitenmatrix naar voren als een verbeterpunt met hoge prioriteit. Over het hoofdaspect persoonlijke ontwikkeling zijn de medewerkers redelijk tevreden. Hoewel dit aspect sterk hoger scoort dan de benchmark voortgezet onderwijs komt het in de prioriteitenmatrix naar voren als een verbeterpunt met minder hoge prioriteit. De medewerkers zijn (zeer) matig tevreden over de frequentie en kwaliteit van de functionerings- en beoordelingsgesprekken. Daarnaast zien we dat de medewerkers ontevreden zijn over hun vooruitzichten op doorgroei en de afspraken die ze met hun leidinggevende hebben gemaakt over hun persoonlijke ontwikkeltraject. Het zou goed zijn om tijdens gesprekken in de gesprekkencyclus meer in te gaan op de persoonlijke wensen van de medewerkers en te kijken naar de mogelijkheden van doorgroei/verandering van functie binnen Het Van Maerlantlyceum.
Arbeidsvoorwaarden De medewerkers zijn redelijk tevreden over de arbeidsvoorwaarden. Het aspect scoort sterk hoger dan de benchmark voortgezet onderwijs, maar komt in de prioriteitenmatrix naar voren als een verbeterpunt met minder hoge prioriteit. De relatieve onvrede met de arbeidsvoorwaarden richt zich voornamelijk op het salaris, de mate waarin het salaris past bij het werk en de wijze waarop de functiemix is ingevoerd op school. Wat dit aspect betreft is Het Van Maerlantlyceum gehouden aan de CAO voor onderwijspersoneel. Om de beloning aan te laten sluiten bij de wens van de medewerkers kan worden gekeken naar de mogelijkheden voor een vorm van prestatiebeloning die binnen de wettelijke kaders past. Binnen de school zou men bijvoorbeeld met de medewerkers om tafel kunnen gaan om te bespreken hoe de medewerkers het liefst invulling geven aan de prestatiebeloning. Rapportage Medewerkersonderzoek Van Maerlantlyceum - DUO Onderwijsonderzoek
10
Medewerkersonderzoek Communicatie De medewerkers zijn redelijk tevreden over de communicatie. Dit aspect scoort sterk hoger dan de benchmark voortgezet onderwijs, maar komt het in de prioriteitenmatrix naar voren als een verbeterpunt met minder hoge prioriteit. De relatieve onvrede met de communicatie uit zich voornamelijk in de openheid, eerlijkheid en tijdigheid van de communicatie op school, in de informatie die de medewerkers krijgen over de resultaten van het werk en in de diverse overleggen op school. Ook geven medewerkers aan dat zij ontevreden zijn over de mate waarin kennis wordt gedeeld met collega’s binnen en buiten de school. Winst valt te behalen door de openheid van de communicatie onder de loep te nemen. Daarnaast kan samen met de medewerkers worden gekeken naar de inhoud en de frequentie van de diverse overleggen.
Algemeen Als wij de deelaspecten nader bestuderen komen nog een aantal punten naar voren. De medewerkers zijn matig tevreden over de ICTen financiële middelen voor het uitvoeren van de werkzaamheden, over de huisvesting en over de werkplek wanneer zij niet voor de klas staan. Om de tevredenheid van de medewerkers met de school te verhogen zou het voor Het Van Maerlantlyceum goed zijn om hier aandacht aan te besteden.
Rapportage Medewerkersonderzoek Van Maerlantlyceum - DUO Onderwijsonderzoek
11
Medewerkersonderzoek
5 ONDERZOEKSRESULTATEN 5.1 Overall beeld Het Van Maerlantlyceum 5.1.1 Algemene tevredenheid In de linker grafiek op de volgende pagina gaan we in op de gemiddelde score van de medewerkers op de verschillende aspecten. Aspecten waarop Het Van Maerlantlyceum ‘zeer goed’ scoort, treft u boven de groene lijn aan. Treft u geen groene lijn aan, dan heeft Het Van Maerlantlyceum geen, danwel uitsluitend ‘zeer goede’ scores gekregen. Beneden de rode lijn staan de aspecten waarop Het Van Maerlantlyceum een ‘slechte’ score krijgt. Treft u geen rode lijn aan, dan heeft Het Van Maerlantlyceum geen, danwel uitsluitend ‘slechte’ scores gekregen. In de rechter grafiek op de volgende pagina gaan we in op de procentuele verdeling tussen de medewerkers die over de verschillende aspecten positief (helemaal mee eens of mee eens) of juist negatief (mee oneens of helemaal mee oneens) gestemd zijn. De neutrale positie (niet mee eens, niet mee oneens) is niet in de grafiek opgenomen.
Rapportage Medewerkersonderzoek Van Maerlantlyceum - DUO Onderwijsonderzoek
12
Medewerkersonderzoek De medewerkers zijn zeer tevreden met de school waar ze werken als werkgever (8.8), over hun betrokkenheid bij de school/scholengroep (8.8), over de loyaliteit die zij voelen naar hun school (het opnieuw kiezen om voor de school te gaan werken) (8.7), over hun betrokkenheid bij het team/afdeling (8.7), over de mate waarin zij zich zeker voelen van hun baan op school (8.5) en over de mate waarin zij trots zijn op hun school (8.4). Relatief veel medewerkers zijn negatief gestemd over hun betrokkenheid bij OMO (5.7; 25% negatief).
Algemeen beeld van het werk Gemiddelde score tevredenheid
Percentages tevredenheid
8.7
Over het algemeen ben ik tevreden met mijn werk
1%
96%
8.8
Over het algemeen ben ik tevreden met de school waar ik werk als mijn werkgever
1%
94%
8.8
Ik voel me betrokken bij de school/scholengroep waar ik werkzaam ben
4%
93%
8.7
Als ik nu zou kunnen kiezen waar ik zou gaan werken, dan kies ik opnieuw voor mijn school
1%
94%
8.7
Ik voel mij betrokken bij mijn team/afdeling
4%
92%
8.5
Ik voel mij zeker van mijn baan op mijn school
3%
93%
8.4
Ik ben trots op mijn school
1%
0
1
2
3
4
5
25%
Ik voel me betrokken bij OMO
5.7 6
7
8
9
10
Rapportage Medewerkersonderzoek Van Maerlantlyceum - DUO Onderwijsonderzoek
97%
-100 -75
13
-50
31% -25
0
25
50
75
100
Medewerkersonderzoek Daarnaast hebben we de medewerkers gevraagd of ze van plan zijn om volgend jaar ander werk te zoeken.
Ik ben van plan om volgend jaar werk op een andere school te zoeken
Helemaal mee oneens
78%
13%
Mee oneens Niet mee eens/niet mee oneens
5%
Mee eens
3%
Helemaal mee eens
2%
Geen mening/n.v.t.
0% 0%
20%
40%
60%
80%
100%
Ik ben van plan om volgend jaar werk buiten het onderwijs te zoeken
Helemaal mee oneens
83%
11%
Mee oneens 5%
Niet mee eens/niet mee oneens Mee eens
0%
Helemaal mee eens
2%
Geen mening/n.v.t.
0% 0%
20%
Rapportage Medewerkersonderzoek Van Maerlantlyceum - DUO Onderwijsonderzoek
40%
60%
14
80%
100%
Medewerkersonderzoek Positieve en negatieve punten We hebben de medewerkers twee open vragen (zonder voorgecodeerde antwoordcategorieën) voorgelegd: 1. Wat vindt u de leukste aspecten van het werken op uw school? 2. Wat vindt u de minst leuke aspecten van het werken op uw school? In de onderstaande twee tabellen staan de antwoorden die door relatief veel medewerkers zijn gegeven. Een compleet overzicht van de antwoorden treft u aan in de bijlage. Als belangrijkste positieve punten werden genoemd:
%
Omgang met de leerlingen
46.5%
Het lesgeven
14.1%
De afwisseling
8.5%
Contact met de medewerkers
5.6%
De sfeer
4.2%
Als belangrijkste negatieve punten werden genoemd:
%
Slecht gemotiveerde collega’s/slechte band met collega’s
14.1%
(Te veel) nakijkwerk
11.3%
Administratieve bezigheden/nevenactiviteiten
11.3%
Leerlingen zetten zich niet in
7.0%
Slechte communicatie
4.2%
(Niet nuttige) vergaderingen/bijeenkomsten
4.2%
Klagende ouders
4.2%
Rapportage Medewerkersonderzoek Van Maerlantlyceum - DUO Onderwijsonderzoek
15
Medewerkersonderzoek Eigen bijdrage aan de school Daarnaast hebben we de medewerkers de volgende open vragen (zonder voorgecodeerde antwoordcategorieën) voorgelegd: 1. Kunt u drie acties/activiteiten noemen die u zelf zou kunnen oppakken waardoor de school (nog) beter gaat functioneren? 2. Kunt u drie acties/activiteiten noemen die uw afdeling zou kunnen oppakken waardoor de school (nog) beter gaat functioneren? In de onderstaande twee tabellen staan de antwoorden die door relatief veel medewerkers zijn gegeven. Een compleet overzicht van de antwoorden treft u aan in de bijlage. Als belangrijkste acties/activiteiten die ze zelf zouden kunnen oppakken, werden genoemd:
%
Meer digitaal communiceren / ICT gebruik / ELO
9.9%
Collegialiteit /teambuilding / samenwerking bevorderen
7.0%
Schoonhouden school
7.0%
(Interne) communicatie bevorderen
5.6%
Als belangrijkste acties/activiteiten die hun team/afdeling zou kunnen oppakken, werden genoemd:
%
Mentorlessen / LOB
5.6%
Betere communicatie (intern / samenwerking)
4.2%
Visie meer profileren
4.2%
Betere taakverdeling / afspraken
2.8%
ICT verbeteren / gebruiken / ELO
2.8%
Geen / niets
2.8%
Rapportage Medewerkersonderzoek Van Maerlantlyceum - DUO Onderwijsonderzoek
16
Medewerkersonderzoek 5.1.2 Tevredenheid over de werkbelevingsaspecten (de hoofdaspecten) De medewerkers zijn zeer tevreden over de inhoud van het werk (8.5), over de sfeer (8.5), over de rector/directeur (8.4), over de directieleden/conrector(en)/directeur (8.1), over het onderwijs (8.0), over de direct leidinggevende (7.9), over de werkomstandigheden (7.8) en over de samenwerking (7.8). Relatief veel medewerkers zijn negatief gestemd over de werkdruk (6.4; 24% negatief) en over de gesprekkencyclus (6.5; 22% negatief).
Hoofdaspecten Gemiddelde score tevredenheid
Percentages tevredenheid
8.5
Inhoud van het werk
3%
97%
8.5
Sfeer
3%
94%
8.4
Rector/directeur
1%
96%
8.1
Directieleden/conrector(en)
1%
8.0
Onderwijs
2%
7.9
Direct leidinggevende
4%
82%
7.8
Werkomstandigheden
4%
85%
7.8
Samenwerking op school
1%
89%
Identiteit
2%
89%
7.1
Communicatie
4%
7.1
Persoonlijke ontwikkeling
9%
68%
7.0
Arbeidsvoorwaarden
7%
67%
7.6
0
1
2
3
4
5
93% 97%
74%
6.5
Gesprekkencyclus
22%
49%
6.4
Werkdruk
24%
51%
6
7
8
9
10
Rapportage Medewerkersonderzoek Van Maerlantlyceum - DUO Onderwijsonderzoek
-100 -75
17
-50
-25
0
25
50
75
100
Medewerkersonderzoek 5.1.3 Verbeterprioriteiten Om de beoordeling van verschillende hoofdsaspecten goed te kunnen interpreteren, is het nodig om, naast de tevredenheid van de medewerkers met de verschillende hoofdaspecten ook inzicht te krijgen in het belang van deze hoofdaspecten voor de medewerkers. Het betreft hier dan het vinden van een antwoord op een vraag als: hoe belangrijk is de tevredenheid van medewerkers met ‘de arbeidsvoorwaarden’ in vergelijking met bijvoorbeeld de tevredenheid van medewerkers met ‘de werkomstandigheden’? Immers: een lage tevredenheidsscore op een hoofdaspect dat van weinig belang blijkt voor de medewerkers vraagt een andere/lagere prioriteit van de school dan een lage tevredenheidsscore op een aspect dat voor medewerkers juist van groot belang blijkt te zijn. Het belang van een hoofdaspect voor de medewerkers bepalen we door de correlatie/de samenhang te berekenen tussen de algemene tevredenheid van de medewerkers met hun werk enerzijds en de tevredenheid van de medewerkers met de verschillende hoofdaspecten anderzijds (met behulp van een zogeheten meervoudige regressieanalyse). De aanname daarbij is dat hoe sterker de correlatie/de samenhang tussen het hoofdaspect en de algemene tevredenheid is, hoe belangrijker het hoofdaspect kennelijk is voor de medewerkers. Op basis van ‘belangscores’ (die we dus bepalen aan de hand van een meervoudige regressieanalyse) en ‘tevredenheidsscores’ stellen we een prioriteitenmatrix op met vier kwadranten.
Inhoud van het werk Identiteit Direct leidinggevende Gesprekkencyclus Samenwerking op school Werkdruk
Rector/directeur Directieleden/conrector(en) Arbeidsvoorwaarden Werkomstandigheden Onderwijs Communicatie Persoonlijke ontwikkeling Sfeer
Rapportage Medewerkersonderzoek Van Maerlantlyceum - DUO Onderwijsonderzoek
18
Medewerkersonderzoek De 4 kwadranten hebben de volgende betekenis: VERBETERPUNTEN HOGE PRIORITEIT
STERKE PUNTEN
In dit kwadrant staan de hoofdaspecten waar de medewerkers relatief ontevreden over zijn en waar zij relatief veel belang aan hechten(deze hoofdaspecten spelen een belangrijke rol bij de algemene tevredenheid van de medewerkers). Op deze hoofdaspecten valt veel winst te behalen in termen van medewerkertevredenheid en – betrokkenheid. Hoofdaspecten in dit kwadrant verdienen nadrukkelijk de aandacht van de school. Het gaat om de volgende hoofdaspecten: Gesprekkencyclus, Werkdruk.
In dit kwadrant staan de hoofdaspecten waar de medewerkers relatief tevreden over zijn en waar zij relatief veel belang aan hechten (deze hoofdaspecten spelen een belangrijke rol bij de algemene tevredenheid van de medewerkers). Dit zijn de sterke punten, de succesfactoren van de school. Het gaat om de volgende hoofdaspecten: Inhoud van het werk, Direct leidinggevende, Samenwerking op school, Identiteit.
VERBETERPUNTEN MINDER HOGE PRIORITEIT
HANDHAVEN
In dit kwadrant staan de hoofdaspecten waar de medewerkers relatief ontevreden over zijn en waar zij relatief weinig belang aan hechten (deze hoofdaspecten spelen een ondergeschikte rol bij de algemene tevredenheid van de medewerkers).Op deze hoofdaspecten valt minder winst te behalen in termen van medewerkertevredenheid en – betrokkenheid. Hoofdaspecten in dit kwadrant behoeven minder aandacht van de school, maar dienen wel bewaakt te worden. Er kan zich immers een situatie voordoen waarin het belang van deze hoofdaspecten voor de medewerkers toeneemt. Het gaat om de volgende hoofdaspecten: Persoonlijke ontwikkeling, Arbeidsvoorwaarden, Communicatie.
In dit kwadrant staan de hoofdaspecten waar de medewerkers relatief tevreden over zijn en waar zij relatief weinig belang aan hechten (deze hoofdaspecten spelen een ondergeschikte rol bij de algemene tevredenheid van de medewerkers). De hoofdaspecten in dit kwadrant behoeven weinig aandacht van de school. Het gaat om de volgende hoofdaspecten: Directieleden/conrector(en), Rector/directeur, Werkomstandigheden, Sfeer, Onderwijs.
Rapportage Medewerkersonderzoek Van Maerlantlyceum - DUO Onderwijsonderzoek
19
Medewerkersonderzoek 5.1.4 Benchmark voortgezet onderwijs In de volgende tabel benchmarken we de scores op de hoofdaspecten met de scores voor het voortgezet onderwijs. Het Van Maerlantlyceum scoort op de volgende hoofdaspecten (sterk) hoger dan gemiddeld, dat wil zeggen (sterk) hoger dan de benchmark voortgezet onderwijs: Algemene tevredenheid werk, Inhoud van het werk, Sfeer, Rector/directeur, Directieleden/conrector(en), Onderwijs, Direct leidinggevende, Werkomstandigheden, Identiteit, Communicatie, Persoonlijke ontwikkeling, Arbeidsvoorwaarden en Werkdruk. Het Van Maerlantlyceum scoort op het volgende hoofdaspect (sterk) lager dan de benchmark voortgezet onderwijs: Gesprekkencyclus. Gemiddelde score van Het Van Maerlantlyceum
Benchmark VO
Afwijking t.o.v. de benchmark VO
Algemene tevredenheid werk
8.7
8.0
++
Inhoud van het werk
8.5
8.0
++
Sfeer
8.5
7.8
++
Rector/directeur
8.4
6.5
++
Directieleden/conrector(en)
8.1
6.5
++
Onderwijs
8.0
7.4
++
Direct leidinggevende
7.9
7.1
++
Werkomstandigheden
7.8
7.1
++
Samenwerking op school
7.8
7.5
o
Identiteit
7.6
6.6
++
Communicatie
7.1
6.4
++
Persoonlijke ontwikkeling
7.1
6.5
++
Arbeidsvoorwaarden
7.0
6.0
++
Gesprekkencyclus
6.5
7.3
--
Werkdruk
6.4
5.5
++
De schaal heeft de volgende betekenis: -- = sterk lager/slechter dan de benchmark (verschil van 0,5 of meer) - = lager/slechter dan de benchmark (verschil van 0,3 of 0,4) 0 = (ongeveer) gelijk aan de benchmark (verschil van 0,2 of minder) + = hoger/beter dan de benchmark (verschil van 0,3 of 0,4) ++ = sterk hoger/beter dan de benchmark (verschil van 0,5 of meer)
Rapportage Medewerkersonderzoek Van Maerlantlyceum - DUO Onderwijsonderzoek
20
Medewerkersonderzoek 5.1.5 De waarde van de medewerkers voor de school Tevreden, betrokken en gemotiveerde medewerkers zijn van groot belang voor de school waar zij werken. Feit is dat tevreden, betrokken en gemotiveerde medewerkers zich meer inzetten voor de school waar ze werkzaam zijn, minder snel van baan veranderen, minder vaak ziek zijn en – last but not least – een positieve invloed hebben op de medewerkertevredenheid. Zij zijn dus van ‘grote waarde voor de school’, veel meer dan medewerkers die ontevreden, ongemotiveerd en niet betrokken zijn. In het medewerkersonderzoek dat wij voor scholen uitvoeren, gaan we dan ook op zoek naar de ‘waarde van de medewerkers voor de school’. Wij maken onderscheid naar vijf typen medewerkers: Koplopers: gemotiveerde en zeer betrokken medewerkers, werk speelt een belangrijke rol in hun leven, tevreden met het werk en de school, zetten per definitie een stapje extra. Drijvende krachten: gemotiveerde en betrokken medewerkers, tevreden met het werk en de school, werk is weliswaar belangrijk maar het belang ervan toch relatief, zetten – indien nodig – zonder ‘morren’ een stapje extra. Jobhoppers: vaak dezelfde kenmerken als de ‘drijvende krachten’, maar de betrokkenheid bij de school is lager. Zijn altijd in voor een nieuwe baan/werkgever als ze daar meer mogelijkheden (carrière en/of financieel) zien. Plakkers: niet gemotiveerd, niet betrokken en matig tevreden met het werk en de school. Hebben (of althans, zien) weinig mogelijkheden voor henzelf buiten hun huidige school. Weglopers: (erg) ontevreden, niet gemotiveerd en niet betrokken. Zijn actief op zoek naar een andere werkgever.
In onderstaande tabel wordt de verdeling van medewerkers naar bovenvermelde groepen weergegeven:
Koplopers
Drijvende krachten
Jobhoppers
Plakkers
Weglopers
16%
70%
6%
7%
1%
In onderstaande tabel wordt de verdeling van medewerkers naar bovenvermelde groepen weergegeven voor de benchmark VO:
Koplopers
Drijvende krachten
Jobhoppers
Plakkers
Weglopers
1%
77%
13%
8%
1%
Rapportage Medewerkersonderzoek Van Maerlantlyceum - DUO Onderwijsonderzoek
21
Medewerkersonderzoek 5.1.6 Loyaliteit We meten de loyaliteit van de medewerkers van de scholen van Het Van Maerlantlyceum tevens met behulp van de zogeheten Net Promotor Score. Aan alle medewerkers is de vraag voorgelegd ‘Hoe waarschijnlijk is het (op een schaal van 0 tot 10) dat u anderen zou aanraden om bij Het Van Maerlantlyceum te komen werken?’ Hierbij staat een 0 voor ‘ik zal Het Van Maerlantlyceum beslist niet aanraden’ en een 10 voor ‘ik zal Het Van Maerlantlyceum beslist wel aanraden’. De onderstaande grafiek laat de resultaten op deze vraag zien.
Hoe waarschijnlijk is het (op een schaal van 0 tot 10) dat u anderen zou aanraden om bij de school waar u voor werkt te komen werken?
0-beslist niet aanbevelen
0%
1
0%
2
0%
3
1%
4
0%
5
0% 6%
6
13%
7 8
47%
9
16% 17%
10-beslist wel aanbevelen 0%
20%
Rapportage Medewerkersonderzoek Van Maerlantlyceum - DUO Onderwijsonderzoek
40%
60%
22
80%
100%
Medewerkersonderzoek Op basis van de loyaliteitsvraag zijn de medewerkers in te delen in drie groepen; 1. Promotors (score 9-10): dit zijn loyale medewerkers die Het Van Maerlantlyceum beslist aanraden aan anderen als potentiële werkgever; 2. Passives (score 7-8): dit zijn tevreden medewerkers die Het Van Maerlantlyceum desondanks niet actief aanraden aan anderen als potentiële werkgever; 3. Detractors (score 0-6): dit zijn niet-loyale, ontevreden medewerkers die Het Van Maerlantlyceum zeker niet aanraden aan anderen als potentiële werkgever en die mogelijk een bijdrage leveren aan een negatieve beeldvorming over Het Van Maerlantlyceum. De verdeling voor Het Van Maerlantlyceum is als volgt:
Net Promotor Score
Promotors
33%
Passives
60%
7%
Detractors 0%
20%
40%
60%
80%
100%
Aan de hand van deze indeling berekenen we de Net Promotor Score (NPS): percentage Promotors -/- percentage Detractors. Daarmee geeft de NPS de verhouding tussen deze twee groepen weer. Een positieve NPS staat voor een gezond evenwicht tussen loyale en niet-loyale medewerkers. De NPS voor Het Van Maerlantlyceum is 26 (33 - 7), zonder meer een goede score.
Rapportage Medewerkersonderzoek Van Maerlantlyceum - DUO Onderwijsonderzoek
23
Medewerkersonderzoek 5.2 Hoofdaspecten nader bekeken 5.2.1 Inleiding In dit hoofdstuk zoomen we in op de hoofdaspecten. Medewerkers is niet alleen gevraagd naar hun tevredenheid met het hoofdaspect maar ook naar de tevredenheid met tal van deelaspecten die onder het hoofdaspect vallen.
Rapportage Medewerkersonderzoek Van Maerlantlyceum - DUO Onderwijsonderzoek
24
Medewerkersonderzoek 5.2.2 Inhoud van het werk De medewerkers zijn zeer tevreden over de mate waarin ze weten wat er van hen verwacht wordt (9.2), over de hoeveelheid kennis en vaardigheden die ze hebben om hun werk goed te kunnen uitoefenen (9.1), over de mate waarin ze zeker zijn in hun werk (8.8), over de afwisseling in hun werk (8.6), over de manier waarop ze hun taken/activiteiten uitvoeren (8.6), over de uitdagendheid van hun werk (8.4), over de hoeveelheid ruimte die ze hebben om hun lessen/taken/werkzaamheden inhoudelijk te vullen (8.4) en over de ruimte die ze krijgen om zelfstandig beslissingen te nemen (8.1). Er zijn geen deelaspecten waarover de medewerkers negatief gestemd zijn.
Inhoud van het werk Gemiddelde score tevredenheid
Percentages tevredenheid Over het algemeen ben ik tevreden met de inhoud van mijn werk
8.5
Ik weet in mijn werk wat er van mij verwacht wordt
99%
9.1
Ik heb voldoende kennis en vaardigheden om mijn werk goed te kunnen uitoefenen
99%
Ik voel me zeker in mijn werk
1%
8.6
Mijn werk is afwisselend
3%
8.6
Ik kan voldoende zelf bepalen op welke manier ik mijn taken/activiteiten uitvoer
3%
92%
8.4
Mijn werk is uitdagend
4%
92%
8.4
Ik heb voldoende ruimte om mijn lessen/taken/werkzaamheden naar eigen inzicht inhoudelijk in te vullen
4%
92%
Ik heb de ruimte om zelfstandig beslissingen te nemen
4%
8.1 1
2
3
4
5
6
7
97%
9.2
8.8
0
3%
8
9
10
Rapportage Medewerkersonderzoek Van Maerlantlyceum - DUO Onderwijsonderzoek
-100 -75
25
-50
-25
94% 87%
87% 0
25
50
75
100
Medewerkersonderzoek 5.2.3 Gesprekkencyclus Er zijn geen deelaspecten waarover de medewerkers zeer tevreden zijn. Relatief veel medewerkers zijn negatief gestemd over de frequentie van de beoordelingsgesprekken (5.0; 38% negatief), over de frequentie van de functioneringsgesprekken (5.9; 29% negatief) en over de kwaliteit van de beoordelingsgesprekken (6.0; 25% negatief).
Gesprekkencyclus Gemiddelde score tevredenheid
Percentages tevredenheid Over het algemeen ben ik tevreden over de manier waarop mijn direct leidinggevende de gesprekkencyclus uitvoert
6.5
1
2
3
4
In de functioneringsgesprekken worden heldere afspraken gemaakt over mijn inbreng/bijdrage aan de school
17%
62%
6.7
Ik ben tevreden over de kwaliteit van de functioneringsgesprekken die mijn direct leidinggevende met mij voert
15%
60%
6.0
Ik ben tevreden over de kwaliteit van de beoordelingsgesprekken die mijn direct leidinggevende met mij voert
5.9
Ik ben tevreden over de frequentie van de functioneringsgesprekken die mijn direct leidinggevende met mij voert
25%
6
7
8
9
10
Rapportage Medewerkersonderzoek Van Maerlantlyceum - DUO Onderwijsonderzoek
45%
29%
Ik ben tevreden over de frequentie van de beoordelingsgesprekken die mijn direct leidinggevende met mij voert 5
49%
6.8
5.0
0
22%
41%
38%
-100 -75
26
-50
23%
-25
0
25
50
75
100
Medewerkersonderzoek 5.2.4 Directieleden/conrector(en) De medewerkers zijn zeer tevreden over de mate waarop de directieleden/conrector(en)/directeur ervoor zorgt dat de school/deelschool /locatie goed is georganiseerd (8.2), over de visie die de directieleden/conrector(en)/directeur heeft op de toekomst van de school/deelschool/locatie (8.1) en over de bijdrage die de directieleden/conrector(en)/directeur levert aan de goede sfeer op school/deelschool/locatie (7.9). Er zijn geen deelaspecten waarover de medewerkers negatief gestemd zijn.
Directieleden/conrector(en) Gemiddelde score tevredenheid
Percentages tevredenheid
8.1
Over het algemeen ben ik tevreden over de directieleden/conrector(en) /directeur
8.2
De directieleden/conrector(en) /directeur zorgt/zorgen ervoor dat de school/deelschool/locatie goed is georganiseerd
8.1
De directieleden/conrector(en) /directeur heeft/hebben een duidelijke visie op de toekomst van de school/deelschool/locatie
1
2
3
4
5
6
7
93%
91%
1%
84%
De directieleden/conrector(en) /directeur draagt/dragen bij aan een goede sfeer op de school/deelschool /locatie
7.9
0
1%
8
9
10
Rapportage Medewerkersonderzoek Van Maerlantlyceum - DUO Onderwijsonderzoek
84%
-100 -75
27
-50
-25
0
25
50
75
100
Medewerkersonderzoek 5.2.5 Rector/directeur De medewerkers zijn zeer tevreden over de bijdrage die de rector/directeur levert aan de organisatie van de school/scholen (8.6), over de visie die de rector/directeur heeft op de toekomst van de school/scholen (8.4), over de bijdrage die de rector/directeur levert aan de professionalisering van het personeelsbeleid (8.2), over de zichtbaarheid van de rector/directeur (8.0) en over de mate waarin de rector/directeur de mening van de medewerkers serieus neemt (7.9). Er zijn geen deelaspecten waarover de medewerkers negatief gestemd zijn.
Rector/directeur Gemiddelde score tevredenheid
Percentages tevredenheid Over het algemeen ben ik tevreden over de rector/directeur
8.4
3%
8.0
De rector/directeur is zichtbaar
4%
87%
7.9
De rector/directeur neemt de mening van de medewerkers op de school/scholen serieus
3%
88%
De rector/directeur is transparant over de maatregelen die hij/zij neemt
7.7 3
4
5
6
7
90%
De rector/directeur draagt bij aan de professionalisering van het personeelsbeleid op de school/scholen
8.2
2
97%
De rector/directeur heeft een duidelijke visie op de toekomst van de school/scholen
8.4
1
96%
De rector/directeur draagt er aan bij dat de school/scholen goed zijn georganiseerd
8.6
0
1%
8
9
10
Rapportage Medewerkersonderzoek Van Maerlantlyceum - DUO Onderwijsonderzoek
90%
7% -100 -75
28
-50
-25
81% 0
25
50
75
100
Medewerkersonderzoek 5.2.6 Werkomstandigheden De medewerkers zijn zeer tevreden over de mate waarin ze zich veilig voelen op school (9.1), met de methoden/leermiddelen die op school worden gebruikt (8.2) en over hun werkplek (8.0). Relatief veel medewerkers zijn negatief gestemd over de hoeveelheid financiële middelen die beschikbaar zijn (6.1; 24% negatief), met de ICT-middelen die ze tot hun beschikking hebben (6.4; 23% negatief), over de huisvesting (6.4; 24% negatief) en over de werkplek die ze hebben wanneer ze niet voor de klas staan (6.7; 26% negatief).
Werkomstandigheden Gemiddelde score tevredenheid
Percentages tevredenheid Over het algemeen ben ik tevreden over mijn werkomstandigheden
7.8
8.0
5
80%
13%
61%
Ik heb een werkplek waar ik goed kan werken (wanneer ik niet voor de klas sta)
26%
6.4
Ik vind dat wij een goede huisvesting hebben
24%
52%
6.4
Ik ben tevreden met de ICT-middelen die ik tot mijn beschikking heb
23%
51%
Als er iets nodig is voor mijn werk, zijn er voldoende financiële middelen beschikbaar om dit te realiseren
24%
6.1
4
8%
Op school wordt voldoende aandacht besteed aan het voorkomen van ziekteverzuim
6.7
3
90%
Ik heb een prettige werkplek
6.9
2
99%
Ik kan goed werken met de methoden/leermiddelen die op school worden gebruikt
8.2
1
85%
Ik voel mij veilig op school
9.1
0
4%
6
7
8
9
10
Rapportage Medewerkersonderzoek Van Maerlantlyceum - DUO Onderwijsonderzoek
-100 -75
29
-50
58%
-25
44%
0
25
50
75
100
Medewerkersonderzoek 5.2.7 Persoonlijke ontwikkeling De medewerkers zijn zeer tevreden over de hoeveelheid kennis en vaardigheden waarover ze beschikken om het werk goed te kunnen doen (8.8) en over de mate waarin ze in hun werk voldoende nieuwe dingen leren en ervaringen opdoen (7.8). Relatief veel medewerkers zijn negatief gestemd over de afspraken die zijn gemaakt met hun direct leidinggevende over hun persoonlijke ontwikkeltraject (5.6; 31% negatief) en over de vooruitzichten op verdere doorgroei (6.1; 22% negatief).
Persoonlijke ontwikkeling Gemiddelde score tevredenheid
Percentages tevredenheid Over het algemeen ben ik tevreden over de mogelijkheden om mij persoonlijk te ontwikkelen
7.1
7.8
7.4
4
5
4%
In mijn werk komen mijn talenten voldoende tot hun recht
6%
6
7
8
9
10
Rapportage Medewerkersonderzoek Van Maerlantlyceum - DUO Onderwijsonderzoek
83%
74%
13%
57%
22%
Ik heb met mijn direct leidinggevende afspraken gemaakt over mijn persoonlijke ontwikkeltraject
5.6
3
Ik kan in mijn huidige werk voldoende nieuwe dingen leren en ervaringen opdoen
Ik heb op mijn school voldoende vooruitzichten op doorgroei
6.1
2
97%
Ik word door mijn direct leidinggevende gestimuleerd om na te denken over mijn ontwikkeling en professionalisering
6.8
1
68%
Ik beschik over voldoende kennis en vaardigheden om mijn werk goed te kunnen doen
8.8
0
9%
47%
31%
-100 -75
30
-50
38%
-25
0
25
50
75
100
Medewerkersonderzoek 5.2.8 Arbeidsvoorwaarden De medewerkers zijn zeer tevreden over de mogelijkheden die de arbeidsvoorwaarden bieden om een goede balans te creëren tussen werk en privé (7.8). Relatief veel medewerkers zijn negatief gestemd over de wijze waarop de functiemix op school wordt uitgevoerd/toegepast (5.6; 29% negatief), over de mate waarin het salaris past bij het werk dat ze doen (6.1; 26% negatief) en met het salaris (6.4; 21% negatief).
Arbeidsvoorwaarden Gemiddelde score tevredenheid
Percentages tevredenheid
7.0
7.8
7.6
6.1
2
3
4
5
Ik ben tevreden over de mogelijkheden die de arbeidsvoorwaarden bieden om een goede balans te creëren tussen werk en privé (zoals regeling ouderschapsverlof en OMO Seniorenregeling)
5%
Ik ben tevreden met mijn secundaire arbeidsvoorwaarden, zoals deze zijn vastgelegd in de CAO OMO (werkverdelingsbeleid, verlof, jaarlijkse uitkeringen, etc.)
4%
7
8
9
10
Rapportage Medewerkersonderzoek Van Maerlantlyceum - DUO Onderwijsonderzoek
84%
81%
55%
26%
Ik ben tevreden over de wijze waarop de functiemix op mijn school wordt uitgevoerd/toegepast 6
67%
21%
Mijn salaris past bij het werk dat ik doe
5.6
1
7%
Ik ben tevreden met mijn salaris
6.4
0
Over het algemeen ben ik tevreden over mijn arbeidsvoorwaarden (salaris en secundaire arbeidsvoorwaarden)
49%
29%
-100 -75
31
-50
33%
-25
0
25
50
75
100
Medewerkersonderzoek 5.2.9 Samenwerking op school De medewerkers zijn zeer tevreden over de samenwerking binnen de sectie (8.3), over de samenwerking tussen de docenten en het onderwijsondersteunend personeel (8.2), over de manier waarop er met de ouders van de leerlingen wordt samengewerkt (7.9), over de mate waarin ze elkaar helpen wanneer dat nodig is (7.8) en over de samenwerking binnen het team (7.8). Er zijn geen deelaspecten waarover de medewerkers negatief gestemd zijn.
Samenwerking op school Gemiddelde score tevredenheid
Percentages tevredenheid Over het algemeen ben ik tevreden over de wijze waarop wij op school met elkaar samenwerken
7.8
8.3
Ik ben tevreden over de samenwerking binnen mijn sectie
8.2
De samenwerking tussen de docenten en het onderwijsondersteunend personeel verloopt goed
1
2
3
4
5
6
89%
5%
84%
1%
96%
7.9
Op mijn school wordt op een goede manier met de ouders van de leerlingen samengewerkt
7.8
Op mijn school helpen wij elkaar wanneer dat nodig is
4%
85%
7.8
Ik ben tevreden over de samenwerking binnen mijn team
5%
85%
7.7
Ik ben tevreden over de samenwerking met de omgeving van de school (basisscholen, vervolgonderwijs, bedrijfsleven, buurt ,etc.)
7
94%
80%
Ik ben tevreden over de betrokkenheid van ouders/verzorgers bij de school
7.1 0
1%
8
9
10
Rapportage Medewerkersonderzoek Van Maerlantlyceum - DUO Onderwijsonderzoek
6% -100 -75
32
-50
-25
68% 0
25
50
75
100
Medewerkersonderzoek 5.2.10 Communicatie Er zijn geen deelaspecten waarover de medewerkers zeer tevreden zijn. Relatief veel medewerkers zijn negatief gestemd over de mate waarin kennisdeling met collega's buiten de school wordt gestimuleerd (5.7; 20% negatief).
Communicatie Gemiddelde score tevredenheid
Percentages tevredenheid Over het algemeen ben ik tevreden over de communicatie
4%
7.6
Over het algemeen ben ik tevreden over de wijze waarop de school communiceert met ouders
2%
7.6
Ik krijg voldoende informatie om mijn werk goed te kunnen doen
1%
83%
De diverse overleggen (o.a. team- en afdelingsoverleg, mentoroverleg, werkoverleg) op mijn school verlopen over het algemeen goed
4%
81%
7.0
Ik ben tevreden over de communicatie vanuit het bestuur en het bureau van de Vereniging Ons Middelbaar Onderwijs (o.a. OMO nieuwsbrief, OMO-portal, salarisspecificaties)
3%
68%
7.0
De diverse overleggen (o.a. team- en afdelingsoverleg, mentoroverleg, werkoverleg) op mijn school leiden tot resultaten
5%
68%
6.9
De communicatie op mijn school is te kenmerken als open en eerlijk
7%
66%
6.9
Ik krijg voldoende informatie over het resultaat van mijn werk
7%
7.1
7.4
6.5
Op mijn school wordt kennisdeling met collega’s in de school gestimuleerd
17%
6.4
De communicatie op mijn school is te kenmerken als tijdig
15%
Op mijn school wordt kennisdeling met collega’s buiten de school gestimuleerd
5.7
0
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
Rapportage Medewerkersonderzoek Van Maerlantlyceum - DUO Onderwijsonderzoek
74%
87%
63%
59%
53%
20%
-100 -75
33
-50
-25
31%
0
25
50
75
100
Medewerkersonderzoek 5.2.11 Sfeer De medewerkers zijn zeer tevreden over de mate waarin ze met plezier naar hun werk gaan (8.7), over het in de dagelijkse praktijk centraal staan van de leerling (8.3) en over de mate waarin ze collegialiteit ervaren (7.9). Er zijn geen deelaspecten waarover de medewerkers negatief gestemd zijn.
Sfeer Gemiddelde score tevredenheid
Percentages tevredenheid Er heerst over het algemeen een plezierige sfeer op mijn school
8.5
8.7 8.3
1
2
3
4
5
94%
Ik ga met plezier naar mijn werk
96%
Op mijn school staat in de dagelijkse praktijk de leerling centraal
94%
Ik ervaar op mijn school een grote mate van collegialiteit
3%
85%
7.6
Op mijn school staat kwaliteit in het werk centraal
4%
84%
7.6
Mijn school wordt gekenmerkt door een lerende cultuur
4%
83%
7.0
Er is op mijn school sprake van een hecht team
6%
64%
6.9
Afspraken over het werk worden door mijn collega’s goed nageleefd
7%
63%
7.9
0
3%
6
7
8
9
10
Rapportage Medewerkersonderzoek Van Maerlantlyceum - DUO Onderwijsonderzoek
-100 -75
34
-50
-25
0
25
50
75
100
Medewerkersonderzoek 5.2.12 Onderwijs De medewerkers zijn zeer tevreden over de begeleiding van de zorgleerlingen (8.4), over de mate waarin het onderwijs pas bij de leerlingpopulatie (8.2), over het centraal staan van de kennis-/cognitieve ontwikkeling van de leerlingen (8.0), over de hoeveelheid aandacht die er op school besteed wordt aan de sociale vaardigheden van de leerlingen (7.9) en over de manier waarop de school de leerlingen begeleid naar hun 'volgende stap' (7.9). Er zijn geen deelaspecten waarover de medewerkers negatief gestemd zijn.
Onderwijs Gemiddelde score tevredenheid
Percentages tevredenheid Over het algemeen ben ik tevreden over de wijze waarop wij op mijn school het onderwijs verzorgen
8.0
2
3
4
5
6
97%
Het onderwijs op mijn school past goed bij de leerlingpopulatie
2%
94%
8.0
Op mijn school staat de kennis-/cognitieve ontwikkeling van de leerlingen centraal
2%
92%
7.9
Op mijn school besteden we voldoende aandacht aan de sociale vaardigheden van de leerlingen
3%
7.9
Op school begeleiden wij de leerlingen op een goede manier naar hun ‘volgende stap’: een vervolgopleiding of een arbeidsfunctie in de maatschappij
2%
8.2
1
7.2
Op mijn school gebruiken docenten de toetsresultaten om hun onderwijs te verbeteren
8%
7.2
Op mijn school halen wij het maximaal haalbare uit de leerling
5%
7
97%
Zorgleerlingen worden op mijn school goed begeleid
8.4
0
2%
8
9
10
Rapportage Medewerkersonderzoek Van Maerlantlyceum - DUO Onderwijsonderzoek
-100 -75
35
-50
-25
89%
93%
73%
69% 0
25
50
75
100
Medewerkersonderzoek 5.2.13 Identiteit De medewerkers zijn zeer tevreden over de mate waarin ze bekend zijn met de identiteit die de school wil uitdragen (8.0) en over de mate waarin de identiteit van de school terug komt in de omgangsvormen tussen leerlingen (7.8). Er zijn geen deelaspecten waarover de medewerkers negatief gestemd zijn.
Identiteit Gemiddelde score tevredenheid
Percentages tevredenheid
7.6
8.0
0
1
2
3
4
5
6
Over het algemeen ben ik tevreden over de manier waarop de school invulling geeft aan haar identiteit
2%
89%
De identiteit die de school uit wil dragen, is mij voldoende bekend
3%
91%
7.8
De identiteit van de school zie ik voldoende terug in de omgangsvormen op school tussen de leerlingen
89%
7.7
De identiteit van de school zie ik voldoende terug in de omgangsvormen op school tusen medewerkers en leerlingen
89%
7.6
De identiteit van de school zie ik voldoende terug in het onderwijs dat wij op school verzorgen
7.5
De identiteit van de school zie ik voldoende terug in de omgangsvormen op school tussen de medewerkers
7.4
De medewerkers van de school dragen de identiteit van de school goed uit
7
8
9
10
Rapportage Medewerkersonderzoek Van Maerlantlyceum - DUO Onderwijsonderzoek
3%
82%
81%
2% -100 -75
36
-50
-25
82% 0
25
50
75
100
Medewerkersonderzoek 5.2.14 Direct leidinggevende De medewerkers zijn zeer tevreden over de hoeveelheid vrijheid die ze krijgen wat betreft de inhoudelijke invulling van hun lessen/taken/werkzaamheden (8.3), over de manier waarop de school georganiseerd wordt (8.3), over de mate waarin de verstandhouding met hun direct leidinggevende goed is (8.3), over de steun die ze krijgen van hun direct leidinggevende (7.9), over de visie van hun direct leidinggevende op de toekomst van de school (7.8), over de mate waarin hun direct leidinggevende serieus ingaat op suggesties over het werk (7.8) en over de mate waarin hun direct leidinggevende open staat voor feedback (7.8). Er zijn geen deelaspecten waarover de medewerkers negatief gestemd zijn.
Rapportage Medewerkersonderzoek Van Maerlantlyceum - DUO Onderwijsonderzoek
37
Medewerkersonderzoek
Direct leidinggevende Gemiddelde score tevredenheid
Percentages tevredenheid Over het algemeen ben ik tevreden over mijn direct leidinggevende
4%
8.3
Mijn direct leidinggevende geeft me voldoende vrijheid wat betreft de inhoudelijke invulling van mijn werk
4%
8.3
Mijn direct leidinggevende zorgt ervoor dat de school goed is georganiseerd
8.3
De verstandhouding met mijn direct leidinggevende is goed
3%
7.9
Mijn direct leidinggevende steunt me wanneer dat nodig is
3%
7.8
Mijn direct leidinggevende heeft een duidelijke visie op de toekomst van de school
3%
7.8
Mijn direct leidinggevende gaat serieus in op mijn suggesties over het werk
3%
7.8
Mijn direct leidinggevende staat open voor mijn feedback
6%
7.7
Ik voel mij in mijn werk gewaardeerd door mijn direct leidinggevende
4%
7.9
1
2
3
4
5
6
90%
90%
83%
78%
72%
76%
78%
70%
7.5
Mijn direct leidinggevende geeft de teamleden voldoende ruimte cq ondersteunt de teamleden in voldoende mate om binnen het team de werkzaamheden op een goede manier te verdelen
7.4
Mijn direct leidinggevende stimuleert me om extra initiatieven te nemen
9%
68%
7.3
Mijn direct leidinggevende geeft de sectieleden voldoende ruimte cq ondersteunt de sectieleden in voldoende mate om binnen de sectie de werkzaamheden op een goede manier te verdelen
7%
69%
7.1
Mijn direct leidinggevende geeft mij constructieve feedback
9%
68%
7.0
Mijn direct leidinggevende versterkt het teamgevoel
10%
60%
7.0
Mijn direct leidinggevende geeft me voldoende begeleiding
8%
59%
68%
Mijn direct leidinggevende is inhoudelijk goed op de hoogte van mijn werkzaamheden
6.6
0
82%
7
8
9
10
Rapportage Medewerkersonderzoek Van Maerlantlyceum - DUO Onderwijsonderzoek
13%
-100 -75
38
-50
-25
53%
0
25
50
75
100
Medewerkersonderzoek 5.2.15 Werkdruk Algemeen De medewerkers beoordelen de werkdruk met gemiddeld een 7.4. De medewerkers zijn zeer tevreden over de hoeveelheid werk die ze te doen hebben (8.9) en over de mate waarin ze te maken hebben met verbale en/of fysieke agressie tussen de leerlingen (8.3). Relatief veel medewerkers zijn negatief gestemd over de mate waarin hun planning verstoord wordt door onverwachte gebeurtenissen/aanvullende werkzaamheden (5.0; 44% negatief), over de mate waarin het werk spanningen met zich meebrengt (5.7; 35% negatief), over de hoeveelheid invloed die ze hebben op de werkdruk (6.0; 27% negatief), over de hoeveelheid tijd die ze besteden om zorgleerlingen te begeleiden (6.1; 23% negatief), over de mate waarin ze het druk hebben, zodat ze hun werk meestal goed kunnen doen (6.2; 21% negatief), over de mate waarin hun werk mentaal/geestelijk niet te inspannend is (6.3; 23% negatief), over de mate waarop hun werk evenwichtig over de week is verspreid (6.4; 23% negatief) en over de mate waarin ze hun werk thuis van zich af kunnen zetten (6.4; 23% negatief).
Rapportage Medewerkersonderzoek Van Maerlantlyceum - DUO Onderwijsonderzoek
39
Medewerkersonderzoek
Werkdruk Gemiddelde score tevredenheid
Percentages tevredenheid Over het algemeen ben ik tevreden met de werkdruk
6.4
7.5
Ik heb niet het gevoel dat ik beter zou moeten presteren dan ik doe
7.5
Ik kom normaliter wel toe aan het voorbereiden van mijn werk
7.3
Ik heb geen gezondheidsklachten waarvan ik vermoed dat ze (mede) door mijn werk komen
7.2
De hoeveelheid tijd die ik besteed aan vergaderingen en overleggen is acceptabel
7.1
Ik heb invloed op mijn werktempo
7.0
Personeelswisselingen binnen mijn team brengen een acceptabele werkbelasting met zich mee
13%
6%
80%
14%
70%
7%
73%
11%
67%
7%
67%
15%
62%
23%
6.4
Mijn werk is evenwichtig over de week verspreid
23%
6.4
Personeelswisselingen binnen mijn sectie brengen een acceptabele werkbelasting met zich mee
6.3
Mijn werk is mentaal/geestelijk niet te inspannend
23%
6.2
Ik heb het in de regel niet té druk, zodat ik mijn werk meestal goed kan doen
21%
49%
6.1
Ik heb voldoende tijd om mijn zorgleerlingen te begeleiden
23%
51%
6.0
Ik heb voldoende invloed op mijn werkdruk
7
8
9
10
Rapportage Medewerkersonderzoek Van Maerlantlyceum - DUO Onderwijsonderzoek
59%
54%
52%
27%
Ik ben nooit gespannen door mijn werk
6
52%
15%
46%
35%
Mijn planning wordt bijna nooit verstoord door onverwachte gebeurtenissen 5
76%
Ik kan mijn werk thuis goed van me afzetten
5.0
4
89%
6.4
5.7
3
94%
6%
Ik vind mijn werkdruk acceptabel
6.6
2
1%
Ik heb weinig te maken met agressie tussen mijn leerlingen onderling
8.3
1
51%
Ik heb altijd voldoende werk te doen
8.9
0
24%
38%
44%
-100 -75
40
-50
32%
-25
0
25
50
75
100
Medewerkersonderzoek Risicoprofiel Bekend is dat medewerkers in het onderwijs hun werkdruk als hoog ervaren. Om erachter te komen of de medewerkers van de scholen van Het Van Maerlantlyceum afwijken van de landelijke VO-cijfers, hebben we een aanvullende risicoprofielanalyse gemaakt. Voor deze analyse gebruiken we de resultaten op twee vragen: Vraag 1 Kunt u door middel van het toekennen van een rapportcijfer aangeven hoe u in het algemeen uw werkdruk op school ervaart? Antwoordcategorieën van 1 tot en met 10 waarbij een ‘1’staat voor ‘niet of nauwelijks werkdruk’ en een ‘10’ staat voor ‘zeer hoge werkdruk’. Vraag/stelling 2: Ik vind mijn werkdruk acceptabel. Antwoordcategorieën: ‘helemaal mee eens’, ‘mee eens’, ‘niet mee eens/niet mee oneens’, ‘mee oneens’ en ‘helemaal mee oneens’. We hebben vervolgens een ‘risicoscore’ die uitmondt in drie risicogroepen: 1. Laag risico: de door medewerkers ervaren werkdruk is ondergemiddeld en de medewerkers beoordelen de eigen werkdruk als acceptabel; 2. Enig risico: de door medewerkers ervaren werkdruk is gemiddeld of bovengemiddeld en de medewerkers beoordelen de eigen werkdruk als acceptabel; 3. Hoog risico: de door medewerkers ervaren werkdruk is gemiddeld of bovengemiddeld en de medewerkers beoordelen de eigen werkdruk als niet acceptabel. In de volgende tabel staat het resultaat van deze analyse voor de medewerkers van Het Van Maerlantlyceum afgezet tegen de landelijke benchmark VO. Risicogroep
% Het Van Maerlantlyceum
% benchmark VO
Laag risico
42%
45%
Enig risico
44%
35%
Hoog risico
14%
20%
Rapportage Medewerkersonderzoek Van Maerlantlyceum - DUO Onderwijsonderzoek
41
Medewerkersonderzoek Werkdrukbepalende aspecten We hebben vervolgens gekeken naar ‘wat maakt dat medewerkers een hoge werkdruk ervaren’. We hebben daartoe verschillende werkdrukaspecten onderscheiden: 1. de persoonlijke capaciteiten van de medewerker (als je over onvoldoende capaciteiten voor je werk beschikt, zul je over het algemeen eerder een hoge werkdruk ervaren); 2. de wijze van leidinggeven op de school (als de directeur van de school niet op de juiste wijze organiseert, kan dat negatieve gevolgen hebben voor de werkdruk die medewerkers ervaren); 3. de samenwerking op school (als er op school niet goed wordt samengewerkt – in een team, binnen de school enzovoort – kan dat ‘werkdrukverhogend’ werken); 4. de (fysieke, mentale en emotionele) belasting die het werk van medewerkers met zich mee brengt; 5. de niet-lesgevende taken (correctiewerk, vergaderingen enzovoort); 6. de mogelijkheid van medewerkers om hun eigen werk goed te kunnen plannen en vorm te geven (het gaat daarbij bijvoorbeeld om een ‘onevenwichtige verdeling van het werk over de week’ en om de (mogelijke) druk die het al dan niet continu veranderen van vakinhoudelijke en didactische eisen met zich mee brengt); 7. de ondersteuning met middelen als leermiddelen/lesmethoden en ICT-middelen als digiborden en laptops (als je niet de beschikking hebt over adequate middelen, zal dat in het algemeen een negatief effect hebben op de werkdruk); 8. personeelswisselingen (veel en frequente personeelswisselingen in het medewerkerscorps en het schoolmanagement dragen over het algemeen niet in positieve zin bij aan de werkdruk). De impact (het belang) van de verschillende werkdrukaspecten (de niet-lesgevende taken, de persoonlijke capaciteiten, de personeelswisselingen op school enzovoort) op de door medewerkers ervaren ‘overall werkdruk’ is bepaald op basis van een statistische analyse (meervoudige regressie). Met deze analyse is de samenhang van de verschillende werkdrukaspecten met de ‘overall werkdruk’ van de medewerkers bepaald. De aanname hierbij is dat hoe sterker de relatie is tussen een werkdrukaspect en de ervaren ‘overall werkdruk’, hoe belangrijker dit aspect is. Op basis van de bovenstaande 'werkdrukbepalende aspecten/ thema’s/ factoren' is er een indeling gemaakt naar het belang voor de door de medewerkers ervaren werkdruk. Hierbij zijn de 'werkdrukbepalende aspecten/ thema’s/ factoren' ingedeeld in een van de drie groepen die hieronder zijn afgebeeld.
Niet-lesgevende taken
Belasting
Personeelswisselingen
Wijze van leidinggeven
Planning
Samenwerking Persoonlijke capaciteiten
Rapportage Medewerkersonderzoek Van Maerlantlyceum - DUO Onderwijsonderzoek
Ondersteuning
42
Medewerkersonderzoek
6. Achtergrondkenmerken van de medewerkers In deze paragraaf bieden we een weergave van een aantal kenmerken van de medewerkers die aan het onderzoek hebben deelgenomen.
Wat is uw geslacht?
Man
45% 55%
Vrouw 20%
0%
40%
60%
80%
100%
60%
80%
100%
60%
80%
100%
Wat is uw leeftijd?
24 jaar of jonger
0% 13%
25 - 34 jaar 35 - 44 jaar
17%
45 - 54 jaar
25% 45%
55 jaar of ouder 0%
20%
40%
Werkt u voltijd of deeltijd?
Voltijd
41% 59%
Deeltijd 0%
20%
Rapportage Medewerkersonderzoek Van Maerlantlyceum - DUO Onderwijsonderzoek
40%
43
Medewerkersonderzoek
In welke functie/categorie bent u werkzaam?
Docent LB/LC/LD/LE
61%
13%
OOP primair proces OOP
20%
Manager Onderwijs / Docent LD met leidinggevende taken Directie (directielid/conrector/directeur)
4% 1% 5%
Anders
20%
0%
40%
60%
80%
100%
60%
80%
100%
Hoe lang bent u werkzaam op uw school?
4%
Minder dan 2 jaar
11%
2 - 5 jaar 6 - 10 jaar
15%
11 - 15 jaar
30%
11%
16 - 20 jaar
28%
21 jaar of langer 0%
20%
Rapportage Medewerkersonderzoek Van Maerlantlyceum - DUO Onderwijsonderzoek
40%
44