MAJLIS TAFSIR AL-QUR’AN (MTA) PUSAT http://www.mta.or.id
e-mail :
[email protected]
Sekretariat : Jl. Ronggowarsito No. 111A Surakarta 57131, Telp (0271) 663299 Fax (0271) 663977
Materi Nafar Ramadlan 1436 H
Materi 2 ٢ :اﳌﺎﺋﺪة
.و ﺗﻌﺎوﻧﻮا ﲆ اﻟﱪ واﻟﺘﻘﻮى
Dan tolong-menolonglah dalam kebaikan dan taqwa. [QS. Al-Maaidah : 2]
Tolong menolong dalam Kebaikan dan Taqwa
ِ ﺑِﺴ ِﻢ ﲪ ِﻦ اﻟﱠﺮِﺣْﻴ ِﻢ ٰ ْ ﷲ اﻟﱠﺮ ْ ِ ُاَﻟ ﱠﺴ َﻼم ﻋﻠَﻴ ُﻜﻢ و ر ْﲪﺔ .ُﷲ َو ﺑَـَﺮَﻛﺎﺗُﻪ َ َ َ ْ َْ ُ ِ ِ و ﻧَـﻌﻮذُ ﺑ،) َﳓﻤ ُﺪﻩ و ﻧَﺴﺘﻌِﻴـﻨﻪ و ﻧَﺴﺘـ ْﻐ ِﻔﺮﻩ ِِ ِﻣ ْﻦ ُﺷُﺮْوِر-ﺎ ْ ُ َ ُُ َ ْ َ ُ ُ ْ َ ْ َ ُ َ ْ ّٰ اَ ْﳊَ ْﻤ ُﺪ ِ ٰاَﻧْـ ُﻔ ِﺴﻨَﺎ و ِﻣﻦ ﺳﻴﺎ ِ ﻣﻦ ﻳـﻬ ِﺪ ِﻩ ﷲ ﻓَ َﻼ ﻣ.ت اَ ْﻋﻤﺎﻟِﻨَﺎ ﻀ ﱠﻞ ﻟَﻪُ َو َﻣ ْﻦ َْ ْ َ َّ ْ َ ُ ُ َ ِ ِ ِ ﻀﻠِﻞ ﻓَ َﻼ ﻫ ﻚ ﻟَﻪُ َو ﺎد َ ْ اَ ْﺷ َﻬ ُﺪ اَ ْن َﻻ ا ٰﻟﻪَ اﱠﻻ ﷲُ َو ْﺣ َﺪﻩُ َﻻ َﺷ ِﺮﻳ.ُي ﻟَﻪ َ َ ْ ْ ُﻳ ٰ اَﻟ.اَ ْﺷﻬﺪ اَ ﱠن ُﳏ ﱠﻤﺪا ﻋﺒﺪﻩ و رﺳﻮﻟُﻪ ﺻ ّﻞ َو َﺳﻠّ ْﻢ َو ﺑَﺎ ِرْك َﻋﻠَﻰ ﻢ ﻬ ﻠ ّ ﱠ َُ َ ُ ُ ْ ُ َ َ ُ ُ َْ ً َ ِ ِ ُِِﳏ ﱠﻤ ٍﺪ و ﻋﻠَﻰ آﻟ .ﲔ و ﻪ َْ ﺻ ْﺤﺒِﻪ اَ ْﲨَﻌ َ َ َ َ َ
Kaum muslimin dan muslimat rahimakumullah, sesungguhnya kita sesama muslimin adalah bersaudara, maka layaknya saudara tentu kita harus saling tolong-menolong dan kuat menguatkan, sebagaimana satu bangunan yang sebagian dengan bagian yang lain saling menguatkan : Rasulullah SAW bersabda :
ِ ـﺎل رﺳــﻮ ُل ِ اَﻟْﻤـ ْـﺆِﻣﻦ ﻟِْﻠﻤـ ْـﺆِﻣ ِﻦ َﻛﺎْﻟﺒـْﻨـﻴـ:ﷲ ص ـﺎن َ َﻋـ ْـﻦ اَِﰉ ُﻣ ْﻮ َﺳــﻰ ﻗَـ َُ ْ ُ َ َ ﻗَـ:ـﺎل ُ ُ ُ ١٩٩٩ :٤ ﻣﺴﻠﻢ.ﻀﺎ ً ﻀﻪُ ﺑَـ ْﻌ ُ ﻳَ ُﺸ ﱡﺪ ﺑَـ ْﻌ Dari Abu Musa, ia berkata : Rasulullah SAW bersabda, "Orang mukmin dengan mukmin lainnya adalah seperti satu bangunan yang sebagiannya dengan bagian yang lain saling menguatkan" [HR. Muslim juz 4, hal. 1999]
ِ ِِ ِ ﻋ ـ ِﻦ اﻟﻨـﱡﻌﻤـ ﲔ ِ ْﰱ َ ﻗَـ:ـﺎل َ ـﺎن ﺑْ ـ ِﻦ ﺑَ ِﺸـ ٍْـﲑ ﻗَـ َ ْ َﻣﺜَـ ُـﻞ اﻟْ ُﻤـ ْـﺆﻣﻨ:ـﺎل َر ُﺳـ ْـﻮ ُل ﷲ ص َْ َ 2
ِ ُِ ﺗَــﻮ ّاد ِﻫﻢ و ﺗَــﺮ ﻀـ ٌـﻮ ْ ُ ا َذا ا ْﺷــﺘَ َﻜﻰ ِﻣْﻨــﻪُ ﻋ،اﲪ ِﻬ ْﻢ َو ﺗَـ َﻌــﺎﻃُِﻔ ِﻬ ْﻢ َﻣﺜَـ ُـﻞ اْﳉَ َﺴـ ِـﺪ َ َْ َ ١٩٩٩ :٤ ﻣﺴﻠﻢ.ﺴ َﻬ ِﺮ َو اْﳊُ ﱠﻤﻰ اﻋﻰ ﻟَﻪُ َﺳﺎﺋُِﺮ اْﳉَ َﺴ ِﺪ ﺑِﺎﻟ ﱠ َ ﺗَ َﺪ
Dari Nu'man bin Basyir, ia berkata : Rasulullah SAW bersabda, "Perumpamaan orang-orang mukmin dalam berkasih sayang, cinta-mencintai, serta memadu kasih ibarat satu tubuh, apabila ada anggota badan yang sakit maka seluruh tubuh akan ikut merasa sakit, dengan tidak bisa tidur dan demam". [HR. Muslim juz 4, hal. 1999] Oleh karena itu kita harus saling tolong-menolong dalam kebaikan, baik dengan ilmunya, petunjuk, saran dan nasehatnya, dengan hartanya maupun tenaganya. Di dalam hadits disebutkan :
ِ ِ ِ ﻋــﻦ ﺳــﻬ ِﻞ ﺑ ـ ِﻦ ﺳــﻌ ٍﺪ اَ ﱠن رﺳــﻮَل َ ﷲ ص ﻗَـ َْ ْ َْ َْ ُي ﷲ َُْ َ ﻓَـ َـﻮ ﷲ َﻷَ ْن ﻳَـ ْﻬــﺪ:ـﺎل ِ ﻚ رﺟ ًﻼ و ِ :٤ اﻟﺒﺨـﺎرى.ﱠﻌ ِﻢ َ َﻚ ِﻣ ْﻦ اَ ْن ﻳَ ُﻜ ْﻮ َن ﻟ َ َاﺣ ًﺪا َﺧْﻴـٌﺮ ﻟ َ ﻚ ُﲪْ ُـﺮ اﻟـﻨـ َ َُ َ ﺑ
١٨٧٢ :٤ ﻣﺴﻠﻢ،٢٠٧
Dari Sahl bin Sa'ad bahwasanya Rasulullah SAW bersabda (kepada Ali RA), "Demi Allah, sungguh Allah memberi petunjuk kepada satu orang lantaran kamu, itu lebih baik bagimu dari pada kamu mendapatkan onta merah". [HR. Bukhari juz 4, hal. 207; Muslim juz 4, hal. 1872] Orang yang menunjukkan kepada kebaikan, maka iapun mendapat kebaikan pula. Di dalam hadits disebutkan :
َﻣـﺎ ِﻋْﻨ ِـﺪى َﻣـﺎ:ـﺎل َ ـﱯ ص ﻓَ َﺴـﺄَﻟَﻪُ ﻓَـ َﻘ َ ََﻋ ْﻦ اَِﰉ َﻣ ْﺴﻌُ ْﻮٍد ﻗ اَﺗَﻰ َر ُﺟ ٌـﻞ اﻟﻨﱠِ ﱠ:ﺎل ِ اُ ْﻋ ِ ْ وٰﻟ ِﻜﻦ اِﺋ،ﻚ ـﺎل َر ُﺳ ْـﻮ ُل ﻴ ﻄ َ ﻓَـ َﻘ،ُ ﻓَـﺎَﺗَﻰ اﻟﱠﺮ ُﺟ َـﻞ ﻓَﺎَ ْﻋﻄَـﺎﻩ:ـﺎل َ َ ﻗ،ـﺖ ﻓَُﻼﻧًـﺎ َ ْ ْ َ ِ ِ َ ﻣﻦ د ﱠل ﻋﻠَﻰ ﺧ ٍﲑ ﻓَـﻠَﻪ ِﻣﺜْﻞ اَﺟـ ِﺮ ﻓ:ﷲ ص اﺑـﻦ ﺣﺒـﺎن. اَْو َﻋ ِﺎﻣﻠِ ِـﻪ،ﺎﻋﻠِ ِـﻪ ْ ُ ُ َْ َ َ ْ َ ٢٨٩ : رﻗﻢ،٥٢٥ :١ ﰱ ﺻﺤﻴﺤﻪ
3
Dari Abu Mas'ud, ia berkata : Pernah seorang laki-laki datang kepada Nabi SAW lalu minta kepada beliau. (Nabi SAW) menjawab : "Saya tidak mempunyai sesuatu yang bisa saya berikan kepadamu, tetapi datanglah kamu kepada si fulan". (Abu Mas’ud) berkata, “Lalu orang tersebut datang kepada orang (yang ditunjuk oleh Nabi tersebut), lalu orang itu memberinya”. Maka Rasulullah SAW bersabda, "Barangsiapa yang menunjukkan kepada kebaikan, maka dia mendapatkan (pahala) seperti orang yang mengerjakannya, atau orang yang melakukannya". [HR. Ibnu Hibban di dalam Shahihnya juz 1, hal. 525, no. 289]
ِ ﻋﻦ اَِﰉ ﻫﺮﻳـﺮَة اَ ﱠن رﺳﻮَل َﻣ ْـﻦ َد َﻋـﺎ اِ َﱃ ُﻫ ًـﺪى َﻛـﺎ َن ﻟَـﻪُ ِﻣ َـﻦ:ﺎل َ َﷲ ص ﻗ ْ ُ َ َ َْ ُ ْ َ ِ اْﻻَﺟـ ِﺮ ِﻣﺜْــﻞ اُﺟــﻮِر ﻣــﻦ ﺗَﺒِﻌــﻪ َﻻ ﻳ ـْﻨـ ُﻘ َوَﻣـ ْـﻦ.ـﻚ ِﻣـ ْـﻦ اُ ُﺟـ ْـﻮِرِﻫ ْﻢ َﺷـْـﻴﺌًﺎ َ ﺺ ٰذﻟـ ُ َ َُ ْ َ ُْ ُ ْ ِ دﻋﺎ اِ َﱃ ﺿﻼَﻟٍَﺔ َﻛﺎ َن ﻋﻠَﻴ ِﻪ ِﻣﻦ اْ ِﻻ ِْﰒ ِﻣﺜْﻞ آﺛَ ِﺎم ﻣﻦ ﺗَﺒِﻌﻪ َﻻ ﻳـْﻨـ ُﻘ ـﻚ َ ﺺ ٰذﻟ َ ََ ُ َ َُ ْ َ ُ َ َْ ٢٠٦٠ :٤ ﻣﺴﻠﻢ.ِﻣ ْﻦ آﺛﺎَِﻣ ِﻬ ْﻢ َﺷْﻴﺌًﺎ Dari Abu Hurairah, bahwasanya Rasulullah SAW bersabda : "Barangsiapa yang mengajak orang kepada suatu petunjuk (jalan yang baik), maka dia mendapatkan pahala seperti pahalanya orang yang mengikutinya, dengan tidak mengurangi pahala mereka sedikitpun. Dan barangsiapa yang mengajak kepada kesesatan, maka dia mendapatkan dosa seperti dosa-dosanya orang yang mengikutinya, dengan tidak mengurangi dosa-dosa mereka sedikitpun". [HR. Muslim juz 4, hal. 2060] Bagi yang diberi kelapangan harta, hendaklah mempergunakan hartanya untuk mendapatkan ridla Allah, karena orang yang berharta mempunyai kewajiban untuk menolong orang yang lemah. Allah SWT berfirman :
(١٣)ﻚ َرﻗَـﺒَ ٍﺔ ( ﻓَ ﱡ١٢)ُﯨﻚ َﻣﺎ اْ َﻟﻌ َﻘﺒَﺔ َ ( َو َﻣﺂ اَ ْد ٰر١١)َﻓَﻼَ اﻗْـﺘَ َﺤ َﻢ اْ َﻟﻌ َﻘﺒَﺔ ( اَْو ِﻣ ْﺴ ِﻜْﻴـﻨًﺎ١٥)( ﻳَﺘِْﻴ ًﻤﺎ َذا َﻣ ْﻘَﺮﺑٍَﺔ١٤)اَْو اِﻃْ َﻌ ٌﺎم ِ ْﰲ ﻳَـ ْﻮٍم ِذ ْي َﻣ ْﺴﻐَﺒَ ٍﺔ ١٦-١١:( اﻟﺒﻠﺪ١٦)َذا َﻣْﺘـَﺮﺑٍَﺔ Maka tidakkah sebaiknya (dengan hartanya itu) ia menempuh jalan yang mendaki lagi sukar ? Tahukah kamu apakah jalan yang mendaki lagi sukar itu ?
4
(yaitu) melepaskan budak dari perbudakan, atau memberi makan pada hari kelaparan, (kepada) anak yatim yang ada hubungan kerabat, atau orang miskin yang sangat faqir. [QS. Al-Balad : 11-16]
.(٢٥)( ﻟِﻠ ﱠﺴﺂﺋِ ِﻞ َو اﻟْ َﻤ ْﺤُﺮْوِم٢٤)َو اﻟﱠ ِﺬﻳْ َﻦ ِ ْﰲ اَْﻣ َﻮاﳍِِ ْﻢ َﺣ ﱞﻖ ﱠﻣ ْﻌﻠُ ْﻮٌم ٢٥-٢٤:اﳌﻌﺎرج
Dan orang-orang yang dalam hartanya tersedia bagian tertentu, bagi orang (miskin) yang meminta dan orang yang tidak mempunyai apa-apa (yang tidak mau meminta). [QS. Al-Ma’aarij : 24-25]
ِ ِ ِ .ﲔ َو اﺑْ َﻦ اﻟ ﱠﺴﺒِْﻴ ِﻞ َو َﻻ ﺗُـﺒَ ّﺬ ْر ﺗَـْﺒ ِﺬﻳْـًﺮا َ ْ َو اٰت َذا اْﻟ ُﻘْﺮٰﰉ َﺣ ﱠﻘﻪ َو اﻟْﻤ ْﺴﻜ ٢٦:اﻻﺳﺮاء
Dan berikanlah kepada keluarga-keluarga yang dekat akan haqnya, kepada orang miskin dan orang yang dalam perjalanan, dan janganlah kamu menghambur-hamburkan (hartamu) secara boros. [QS. Al-Israa’ : 26] Dan juga Allah SWT berfirman :
ِ و ﷲ ِﻋْﻨ َﺪﻩ اَﺟﺮ ﻋ،ٌاِﱠﳕَﺂ اَﻣﻮاﻟُ ُﻜﻢ و اَوَﻻ ُد ُﻛﻢ ﻓِْﺘـﻨَﺔ ﱠ ﷲ ا ﻮ ﻘ ـ ﺗ ـﺎ ﻓ ( ١٥ ) ﻢ ـﻴ ﻈ َ ُ َ ُ َ ْ ْ َ ْ َْ ٌ ْ َ ٌْ َو َﻣ ْـﻦ ﻳـﱡ ْـﻮ َق،اﲰَﻌُ ْﻮا َو اَ ِﻃْﻴـﻌُ ْﻮا َو اَﻧْ ِﻔ ُﻘ ْﻮا َﺧْﻴـًﺮا ّﻻَﻧْـ ُﻔ ِﺴـ ُﻜ ْﻢ ْ اﺳﺘَﻄَ ْﻌﺘُ ْﻢ َو ْ َﻣﺎ ِ ِ ﺿـﺎ َﺣ َﺴـﻨًﺎ َ ُِﺷ ﱠﺢ ﻧَـ ْﻔ ِﺴﻪ ﻓَﺎُوﻟـٰۤﺌ ً ﺿـﻮا ﷲَ ﻗَـْﺮ ُ ( ا ْن ﺗُـ ْﻘ ِﺮ١٦)ﻚ ُﻫ ُـﻢ اﻟْ ُﻤ ْﻔﻠ ُﺤ ْـﻮ َن ١٧-١٥:( اﻟﺘﻐﺎﺑﻦ١٧) َو ﷲُ َﺷ ُﻜ ْﻮٌر َﺣﻠِْﻴ ٌﻢ،ﻀﻌِ ْﻔﻪُ ﻟَ ُﻜ ْﻢ َو ﻳَـ ْﻐ ِﻔ ْﺮ ﻟَ ُﻜ ْﻢ ٰ ﻳﱡ Sesungguhnya hartamu dan anak-anakmu hanyalah cobaan (bagimu), dan di sisi Allah lah pahala yang besar. Maka bertaqwalah kamu kepada Allah menurut kesanggupanmu dan dengarlah serta tha'atlah, dan nafqahkanlah nafqah yang baik untuk dirimu. Dan barangsiapa yang dipelihara dari kekikiran dirinya, maka mereka itulah orang-orang yang beruntung. Jika kamu meminjamkan kepada Allah pinjaman yang baik, niscaya Allah melipat gandakan (pembalasannya) kepadamu dan mengampuni kamu. Dan Allah Maha Pembalas Jasa lagi Maha Penyantun”. [QS. At-Taghaabun : 15-17] 5
Dan di dalam hadits disebutkan :
ِ ﻋ ـ ِﻦ ﻋﺒـ ِـﺪ ِ َ ﷲ ﺑ ـ ِﻦ اﻟْﻤﺴ ــﺎ ِوِر ﻗَـ ٍ ـﺖ اﺑْـ َـﻦ َﻋﺒﱠـ ـﺎس ُﳜْـ ِـﱪُ ﺑْـ َـﻦ اﻟ ـﱡﺰﺑَـ ِْﲑ ُ َﲰ ْﻌـ:ـﺎل َْ َ ْ َُ ِ ﻟَــﻴﺲ اﻟْﻤــﺆِﻣﻦ اﻟﱠـ: َِﲰﻌــﺖ اﻟﻨﱠـ ِـﱯ ص ﻳـ ُﻘــﻮ ُل:ﻳـ ُﻘــﻮ ُل ـ ﺟ و ﻊ ـﺒ ـ ﺸ ﻳ ى ـﺬ ْ ُـﺎرﻩ ْ َ ُ َ َ َُ َ ُ ُْ َ ْ ْ َ ْ ُ ﱠ ١١٢ : رﻗﻢ،٥٢ :١ اﻟﺒﺨﺎرى ﰱ اﻻدب اﳌﻔﺮد.َﺟﺎﺋِ ٌﻊ Dari ‘Abdullah bin Musaawir, ia berkata : Saya mendengar Ibnu 'Abbas memberitahu Ibnu Zubair, ia berkata : Saya mendengar Nabi SAW bersabda, "Bukanlah orang mukmin, orang yang dirinya kenyang sedang tetangganya lapar". [HR. Bukhari, dalam Al-Adabul Mufrad juz 1, hal. 52, no. 112]
ِ ـﺎل رﺳــﻮ ُل ٍ ـﺲ ﺑ ـ ِﻦ ﻣﺎﻟِـ َﻣــﺎ اٰ َﻣـ َـﻦ ِﰉ َﻣـ ْـﻦ:ﷲ ص َ ـﻚ رض ﻗَـ َ ْ ِ َﻋـ ْـﻦ اَﻧَـ ْ ُ َ َ ﻗَـ:ـﺎل اﻟﻄ ـﱪاﱏ ﰱ اﻟﻜﺒــﲑ.ـﺎرﻩُ َﺟــﺎﺋِ ٌﻊ اِ َﱃ َﺟْﻨﺒِـ ِـﻪ َو ُﻫـ َـﻮ ﻳَـ ْﻌﻠَـ ُـﻢ َ ﺑَـ ُ ـﺎت َﺷ ـْﺒـ َﻌﺎﻧًﺎ َو َﺟـ
٧٥١ : رﻗﻢ،٢٥٩ :١
Dari Anas bin Malik RA, ia berkata : "Rasulullah SAW bersabda, "Tidaklah beriman kepadaku orang yang bermalam dalam keadaan kenyang sedang tetangganya lapar, padahal ia mengetahui". [HR. Thabarani dalam Al-Kabir juz 1, hal. 259, no. 751] Bahkan orang yang tidak mau mempedulikan terhadap anak yatim dan orangorang miskin, dia termasuk orang yang mendustakan agamanya. Allah SWT berfirman :
ِ ِ اَرءﻳــﺖ اﻟﱠـ ( َو َﻻ٢)ﻚ اﻟﱠـ ِـﺬ ْي ﻳَـ ُـﺪعﱡ اْﻟﻴَﺘِـ ْـﻴ َﻢ ﺬ ـ ﻜ ﻳ ي ـﺬ َ ّ َ ( ﻓَـ ٰـﺬﻟ١)ب ﺑِﺎﻟ ـ ّﺪﻳْ ِﻦ َ َْ َ ُ ُْ ِ ْ ﻠﻰ ﻃَ َﻌ ِﺎم اﻟْ ِﻤﺴ ِﻜ ٣-١ : اﳌﺎﻋﻮن.(٣)ﲔ َﳛُ ﱡ ٰ ﺾ َﻋ ْ Tahukah kamu (orang) yang mendustakan agama ? (1) Itulah orang yang menghardik anak yatim. (2) Dan tidak menganjurkan memberi makan orang miskin (3). [QS. Al-Maa'uun : 1-3] Orang yang memelihara anak yatim akan masuk surga bertemu dengan Nabi
6
SAW :
َِﻋ ْﻦ َﺳ ْﻬ ِﻞ ﺑْ ِﻦ َﺳ ْﻌ ٍﺪ َﻋ ِﻦ اﻟﻨ اَﻧَﺎ َو َﻛﺎﻓِ ُﻞ اْﻟﻴَﺘِْﻴ ِﻢ ِﰱ اْﳉَﻨ ِﱠﺔ:ﺎل َ َﱠﱯ ص ﻗ ّ ِ ﺎل ﺑِﺎُﺻﺒـﻌﻴ ِﻪ اﻟ ﱠﺴﺒﱠﺎﺑ ا و ﺔ ٧٦ :٧ اﻟﺒﺨﺎرى.ﻟﻮ ْﺳﻄَﻰ ْ َْ ُ ْ َ َ َو ﻗ.ٰﻫ َﻜ َﺬا ُ َ َ
Dari Sahl bin Sa’ad, dari Nabi SAW beliau bersabda, “Saya dan orang yang memelihara anak yatim seperti ini di surga”. Sambil beliau mengisyaratkan dengan dua jari beliau, yaitu jari telunjuk dan jari tengah”. [HR. Bukhari juz 7, hal. 76] Dan orang yang menolong janda dan orang miskin, akan mendapatkan pahala seperti orang yang berjihad di jalan Allah, bepuasa sunnah dan orang yang shalat malam :
ِ ﷲ ﺑـ ـ ِﻦ ﻋﻤ ــﺮ رض اَ ﱠن رﺳ ــﻮَل ِ ﻋـ ـ ِﻦ ﻋﺒ ـ ِـﺪ اﻟْ ُﻤ ْﺴ ــﻠِ ُﻢ اَ ُﺧ ــﻮ:ـﺎل َ ﷲ ص ﻗَ ـ ُ َْ َ ْ َُ ََ ْ ِ ِ ِ ﺎﺟـ ِـﺔ اَ ِﺧْﻴـ ِـﻪ َﻛــﺎ َن َ َو َﻣـ ْـﻦ َﻛــﺎ َن ِﰱ َﺣ،ُ َو َﻻ ﻳُ ْﺴــﻠ ُﻤﻪ،ُ َﻻ ﻳَﻈْﻠ ُﻤــﻪ،اﻟْ ُﻤ ْﺴــﻠ ِﻢ َو َﻣـ ْـﻦ ﻓَـ ـﱠﺮ َج َﻋـ ْـﻦ ُﻣ ْﺴــﻠِ ٍﻢ ُﻛْﺮﺑَـﺔً ﻓَـ ـﱠﺮ َج ﷲُ َﻋْﻨــﻪُ ُﻛْﺮﺑَـﺔً ِﻣـ ْـﻦ،ﺎﺟﺘِـ ِـﻪ َ ﷲُ ِﰱ َﺣ ِ ْ و ﻣ ــﻦ ﺳ ـ ـﺘـﺮ ﻣﺴ ــﻠِﻤﺎ ﺳ ـ ـﺘـﺮﻩ ﷲ ﻳـ ــﻮم ا،ـﺎت ﻳـ ــﻮِم اْ ِﻟﻘﻴﺎﻣ ـ ِـﺔ ِ ُﻛﺮﺑ ـ ﻴ ﻟﻘ .ﺎﻣ ـ ِـﺔ َ َ ُ َ َ َ ْ َ ُ َ َ ً ْ ُ َ َ ْ َ َ َ َ ْ َ َُ ٩٨ :٣ اﻟﺒﺨﺎرى
ِ ﺎل رﺳﻮ ُل ِ اﻟ ﱠﺴ:ﷲ ص ﺎﻋﻰ َﻋﻠَﻰ اْﻻَْرَﻣﻠَ ِﺔ َو َ ََﻋ ْﻦ اَِﰉ ُﻫَﺮﻳْـَﺮَة رض ﻗ ْ ُ َ َ َ ﻗ:ﺎل ِ ﲔ َﻛﺎﻟْﻤﺠ ِ ﺎﻫ ِﺪ ِﰱ ﺳﺒِﻴ ِﻞ ِ اﻟْ ِﻤﺴ ِ ٧٧ :٧ اﻟﺒﺤﺎرى.ﷲ ﻜ ْ َْ َُ ْ
Dari ‘Abdullah bin ‘Umar RA, bahwasanya Rasulullah SAW bersabda, “Orang Islam saudaranya orang Islam yang lain, tidak boleh ia menganiayanya, tidak boleh membiarkannya (dengan tidak mau menolongnya). Dan barangsiapa menolong kebutuhan saudaranya, Allah akan menolong kebutuhannya. Barangsiapa yang meringankan satu kesusahan orang muslim, Allah akan meringankan satu kesusahan dari kesusahan-kesusahannya pada hari qiyamat, dan barangsiapa menutup aib (cela) orang Islam, Allah akan menutup aib (cela)nya besok pada hari qiyamat”. [HR. Bukhari juz 3, hal. 98]
ِﻋﻦ ﺻ ْﻔﻮا َن ﺑ ِﻦ ﺳﻠَﻴ ٍﻢ ﻳـﺮﻓَـﻌﻪ ا ِ اَﻟ ﱠﺴ:ـﺎل ِﱃ اﻟﻨﱠ ـﺎﻋﻰ َﻋﻠَـﻰ اْﻻَْرَﻣﻠَ ِـﺔ َ َـﱯ ص ﻗ ّ َ ُ ُ َْ ْ ُ ْ َ َ ْ َ ِ ِِ ِ ِ ْ و اﻟْ ِﻤﺴ ِﻜ ﱠﻬ َﺎر َو ﻳَـ ُﻘ ْـﻮُم ُ َﲔ َﻛﺎﻟْ ُﻤ َﺠﺎﻫﺪ ِﰱ َﺳﺒِْﻴ ِﻞ ﷲ اَْو َﻛﺎﻟﱠﺬى ﻳ َ ﺼ ْﻮُم اﻟﻨـ ْ َ ٧٦ :٧ اﻟﺒﺨﺎرى.اﻟﻠﱠْﻴ َﻞ
ِ ـﺎل رﺳــﻮ ُل ﱠ ـ ﻔ ـ ﻧ ـﻦ ـ ﻣ : ص ﷲ َ َﻋـ ْـﻦ اَِﰉ ُﻫَﺮﻳْـ َـﺮَة ﻗَـ َ ًـﺲ َﻋـ ْـﻦ ُﻣـ ْـﺆِﻣ ٍﻦ ُﻛْﺮﺑَـﺔ ْ َ ْ ُ َ َ ﻗَـ:ـﺎل َ ِ ِﻣﻦ ُﻛﺮ ﱠ ﱡ َو َﻣ ْﻦ ﻳَ ﱠﺴَﺮ،ﺲ ﷲُ َﻋْﻨﻪُ ُﻛْﺮﺑَﺔً ِﻣ ْﻦ ُﻛَﺮ ِب ﻳَـ ْﻮِم اْ ِﻟﻘﻴَ َﺎﻣ ِﺔ ﻔ ـ ﻧ ﺎ ﻴ ـ ﻧ ﺪ اﻟ ب ْ َ َ ْ َ َ ِ ْﻋﻠَــﻰ ﻣﻌ ِﺴ ـ ٍﺮ ﻳ ﱠﺴــﺮ ﷲ ﻋﻠَﻴـ ِـﻪ ِﰱ اﻟ ـ ﱡﺪﻧْـﻴﺎ و ا َو َﻣـ ْـﻦ َﺳ ـﺘَـَﺮ ُﻣ ْﺴــﻠِ ًﻤﺎ.ﻵﺧـ َـﺮِة ْ َ ُ َ َ ُْ َ َ َ ِ ْﺳ ـﺘَـﺮ ﷲ ِﰱ اﻟ ـ ﱡﺪﻧْـﻴﺎ و ا َو ﷲُ ِﰱ َﻋـ ْـﻮ ِن اْ َﻟﻌْﺒـ ِـﺪ َﻣــﺎ َﻛــﺎ َن اْ َﻟﻌْﺒـ ُـﺪ ِﰱ.ﻵﺧـ َـﺮِة ُ َ َ َ َ ٢٠٧٤ :٤ ﻣﺴﻠﻢ.َﻋ ْﻮ ِن اَ ِﺧْﻴ ِﻪ
Maka hendaklah kita saling tolong-menolong dengan apasaja yang bisa kita lakukan. Di dalam hadits disebutkan :
Dari Abu Hurairah RA, ia berkata : Rasulullah SAW bersabda, “Barangsiapa meringankan satu kesusahan orang mukmin dari kesusahan-kesusahan-nya di dunia, maka Allah akan meringankan satu kesusahan dari kesusahankesusahan pada hari qiyamat. Barangsiapa memberi kemudahan kepada orang yang dalam kesulitan, Allah akan memberi kemudahan kepadanya di dunia dan
Dari Abu Hurairah RA, ia berkata, Rasulullah SAW bersabda, “Orang yang menolong janda dan orang miskin seperti orang yang berjihad di jalan Allah”. [HR. Bukhari juz 7, hal. 77]
Dari Shafwan bin Sulaim, ia merafa’kannya kepada Nabi SAW, beliau bersabda, “Orang yang menolong janda dan orang miskin adalah seperti orang yang berjihad di jalan Allah, atau seperti orang yang senantiasa berpuasa di siang hari dan shalat malam di malam harinya”. [HR. Bukhari, juz 7, hal. 76]
7
8
di akhirat. Barangsiapa menutup aib orang muslim, maka Allah akan menutup aibnya di dunia dan di akhirat. Dan Allah selalu menolong hamba-Nya selama hamba itu suka menolong udaranya”. [HR. Muslim juz 4, hal. 2074] Rasulullah SAW adalah teladan kita yang terbaik, beliau tidak pernah menolak orang yang meminta kepada beliau. Di dalam hadits disebutkan :
ِ ﻣ ــﺎ ﺳ ــﺌِﻞ رﺳ ــﻮ ُل:ـﺎل ِِ ٍ َﻋ ـ ْـﻦ ُﻣ ْﻮ َﺳ ــﻰ ﺑْ ـ ِﻦ اَﻧَـ ﷲ ص َﻋﻠَ ــﻰ ْ ُ َ َ ُ َ َ ـﺲ َﻋ ـ ْـﻦ اَﺑْﻴ ــﻪ ﻗَـ ـﲔ َ ﻗَ ـ.اْ ِﻻ ْﺳ ـ َـﻼِم َﺷـ ـ ْـﻴﺌًﺎ اِﱠﻻ اَ ْﻋﻄَـ ـﺎُﻩ َ ْ ﻓَ َﺠـ ــﺎءَﻩُ َر ُﺟـ ـ ٌـﻞ ﻓَﺎَ ْﻋﻄَ ــﺎﻩُ َﻏﻨَ ًﻤـ ــﺎ ﺑَـ ـ:ـﺎل ِ ْ َﺟﺒَـﻠَـ ﻳَــﺎ ﻗَ ـ ْـﻮِم اَ ْﺳ ــﻠِ ُﻤ ْﻮا ﻓَـ ِـﺎ ﱠن ُﳏَ ﱠﻤ ـ ًـﺪا ﻳـُ ْﻌ ِﻄ ــﻰ:ـﺎل َ ﻓَـَﺮ َﺟ ـ َـﻊ اِ َﱃ ﻗَـ ْﻮِﻣ ـ ِـﻪ ﻓَـ َﻘ ـ.ـﲔ ١٨٠٦ :٤ ﻣﺴﻠﻢ.َﺸﻰ اْﻟ َﻔﺎﻗَﺔ َ َْﻋﻄَﺎءً َﻻ َﳜ
Dari Musa bin Anas, dari bapaknya, ia berkata, “Tidak pernah Rasulullah SAW dimintai sesuatu dalam Islam melainkan beliau pasti memberikannya”. (Anas) berkata : Pernah datang seseorang yang meminta kepada beliau, maka beliau memberinya kambing yang berada diantara dua bukit. Maka setelah orang itu kembali kepada kaumnya ia mengajak kaumnya dan berkata, “Hai kaumku, masuk Islamlah kalian, karena Muhammad memberi sebagai pemberian orang yang sama sekali tidak takut melarat”. [HR. Muslim juz 4, hal. 1806]
ِ ﻓَﺎَﻋﻄَــﺎﻩ ا.ـﲔ ٍ َﻋـ ْـﻦ اَﻧَـ ـﺎﻩ ـ ﻳ ﱠ ـﺲ اَ ﱠن َر ُﺟـ ًـﻼ َﺳ ـﺄ ََل اﻟﻨﱠـ ِ ﱠ َ ْ ـﱯ ص َﻏﻨَ ًﻤــﺎ ﺑَـ ُ ُ ْ ِ ْ ـﲔ َﺟﺒَـﻠَـ ِ ﻓَـﻮ، اَي ﻗَـﻮِم اَﺳﻠِﻤﻮا:ﺎل ﷲ اِ ﱠن ُﳏَ ﱠﻤ ًﺪا ﻟُﻴُـ ْﻌ ِﻄﻰ َﻋﻄَﺎءً َﻣـﺎ َ ْ ُ ْ ْ ْ َ ﻓَﺎَﺗَﻰ ﻗَـ ْﻮَﻣﻪُ ﻓَـ َﻘ ، اِ ْن َﻛــﺎ َن اﻟﱠﺮ ُﺟـ ُـﻞ ﻟَﻴُ ْﺴــﻠِ ُﻢ َﻣــﺎ ﻳُِﺮﻳْـ ُـﺪ اِﱠﻻ اﻟـ ﱡﺪﻧْـﻴَﺎ:ـﺲ َ ﻓَـ َﻘـ.ـﺎف اْﻟ َﻔ ْﻘـَـﺮ ُ َﳜَـ ٌ ـﺎل اَﻧَـ .ـﺐ اِﻟَْﻴـ ِـﻪ ِﻣـ َـﻦ اﻟ ـ ﱡﺪﻧْـﻴَﺎ َو َﻣــﺎ َﻋﻠَْﻴـ َﻬــﺎ ﻓَ َﻤــﺎ ﻳُ ْﺴــﻠِ ُﻢ َﺣـ ﱠـﱴ ﻳَ ُﻜـ ْـﻮ َن اْ ِﻻ ْﺳـ َـﻼ ُم اَ َﺣـ ﱠ
١٨٠٦ :٤ ﻣﺴﻠﻢ
Dari Anas bahwasanya ada seseorang meminta kepada Nabi SAW kambing yang berada diantara dua bukit. Maka beliau memberikannya kepada orang itu. Setelah orang itu kembali kepada kaumnya ia mengajak kaumnya dan berkata,
9
“Hai kaumku, masuk Islamlah kalian. Demi Allah, sesungguhnya Muhammad memberi sebagai pemberian orang yang sama sekali tidak takut menjadi faqir”. Anas berkata, “Sungguh dahulunya seseorang masuk Islam tidak lain karena ingin dunia, tetapi tidak lama kemudian ia cinta pada Islam melebihi daripada dunia dan apa yang ada padanya”. [HR. Muslim juz 4, hal. 1806]
ِ ِ َﻣﺎ:ﺖ َ َﻋ ْﻦ َﻋﺎﺋِ َﺸﺔَ اَﻧـﱠ ُﻬ ْﻢ َذ َﲝُ ْﻮا َﺷﺎ ًة ﻓَـ َﻘ ْ َ َﻣﺎ ﺑَﻘ َﻲ ﻣْﻨـ َﻬﺎ؟ ﻗَﺎﻟ:ﱠﱯ ص ﺎل اﻟﻨِ ﱡ ِﺑ ِﻘﻲ ِﻣْﻨـﻬﺎ اِﱠﻻ َﻛﺘ ﻗ . ﺎ ﻬ ﻔ ٥٨ :٤ اﻟﱰﻣﺬى. ﺑَِﻘﻲ ُﻛﻠﱡ َﻬﺎ َﻏْﻴـَﺮ َﻛﺘِ ِﻔ َﻬﺎ:ﺎل َ َ ُ َ َ َ َ َ
Dari ‘Aisyah, bahwasanya para shahabat menyembelih seekor kambing, lalu Nabi SAW bertanya, “Apa yang masih sisa dari kambing itu ?”. ‘Aisyah menjawab, “Tidak ada yang tersisa selain sampil depannya”. Beliau bersabda, “Semuanya masih, kecuali sampil depannya”. [HR. Tirmidzi juz 4, hal. 58] Pernah terjadi di masjid Rasulullah SAW ada shahabat yag menagih hutang kepada shahabat yang lain dengan suara keras sehingga terdengar oleh Rasulullah SAW, maka Rasulullah SAW memberikan nasehat yang baik, sebagaimana dijelaskan dalam hadits :
ِ ﻋﻦ ﻋﺒ ِﺪ ِ ٍ ِﺐ ﺑـ ِﻦ ﻣﺎﻟ ِ ِ ﺎﺿـﻰ اﺑْ َـﻦ اَِﰉ َﺣـ ْﺪ َرَد ﻌ ﻛ ﻦ ﺑ ﷲ َ َ ـﻚ َﻋ ْـﻦ اَﺑِْﻴـﻪ اَﻧﱠـﻪُ ﺗَـ َﻘ ْ َْ ْ َ ْ ْ َ ِِ ِ ِ ِ ـﺖ ْ َدﻳْـﻨً ــﺎ َﻛ ــﺎ َن ﻟَ ــﻪُ َﻋﻠَْﻴ ــﻪ ِﰱ َﻋ ْﻬ ــﺪ َر ُﺳ ـ ْـﻮِل ﷲ ص ِﰱ اﻟْ َﻤ ْﺴ ــﺠﺪ ﻓَ ْﺎرﺗَـ َﻔ َﻌ ـ ِ ﺣـ ﱠـﱴ َِﲰﻌﻬــﺎ رﺳــﻮ ُل.اَﺻــﻮاﺗُـﻬﻤﺎ ﻓَ َﺨـ َـﺮ َج اِﻟَْﻴ ِﻬ َﻤــﺎ.ﷲ ص َو ُﻫـ َـﻮ ِﰱ ﺑَـْﻴﺘِـ ِـﻪ َ َُ َْ ْ ُ َ ََ ِ رﺳ ــﻮ ُل ِِ ِ ﷲ ص ﺣـ ـ ﱠـﱴ َﻛ َﺸـ ـ ـﺐ ﺑْـ ـ َـﻦ َ َو ﻧَـ ـ.ﻒ ُﺣ ْﺠَﺮﺗـ ــﻪ َ ـﺠ َ ْ ـﻒ ﺳـ ـ َ ْ َُ َ ـﺎدى َﻛ ْﻌـ ـ ِ ﻟَﺒﱠـﻴﻚ ﻳـﺎ رﺳـﻮَل:ﺎل ٍ ِﻣﺎﻟ ﻓَﺎَ َﺷ َـﺎر اِﻟَْﻴ ِـﻪ ﺑِﻴَ ِـﺪ ِﻩ،ﷲ ﻘ ـ ﻓ ، ﺐ ﻌ ﻛ ﺎ ﻳ : ﺎل ﻘ ـ ﻓ . ﻚ َ َ َ َ َ َ َ َ ْ ْ َ ُ َ َ ْ َ ُ ِ ﻗَـ ْﺪ ﻓَـﻌْﻠـﺖ ﻳـﺎ رﺳـﻮَل:ﺎل َﻛﻌﺐ ِاَ ْن ﺿ ِﻊ اﻟ ﱠﺸﻄْﺮ ِﻣﻦ دﻳﻨ ـﺎل ﻗ . ﻚ َ َ ﻗ.ﷲ َ َ َ َ ْ ُ َْ ْ َ ٌ َُْ َ َ ِ رﺳﻮ ُل ِ ْ ﻗُﻢ ﻓَﺎﻗ:ﷲ ص ١١٩٢ :٣ ﻣﺴﻠﻢ.ﻀ ِﻪ ُْ َ ْ Dari ‘Abdullah bin Ka’ab bin Maalik, dari ayahnya, bahwasanya ia (Ka’ab bin Maalik) di jaman Rasulullah SAW pernah menagih hutang kepada Ibnu Abi
10
Hadrad di masjid dan suara mereka keras sehingga terdengar oleh Rasulullah SAW dari rumah beliau. Lalu Rasulullah SAW bergegas kepada mereka, dan beliau membuka tirai kamarnya, lalu memanggil Ka’ab bin Maalik. Beliau bersabda, “Hai Ka’ab”. Ka’ab menjawab, “Labbaik, ya Rasulullah”. Kemudian beliau berisyarat dengan tangannya, “Ikhlashkanlah separoh dari hutangmu”. Ka’ab menjawab, “Baiklah, aku laksanakan ya Rasulullah”. Rasulullah SAW bersabda (kepada Ibnu Abi Hadrad), “Berdirilah dan bayarlah hutangmu”. [HR. Muslim juz 3, hal. 1192] Maka jadilah orang Islam yang suka menolong orang lain, Orang yang mempelopori suatu kebaikan akan memperoleh pahala seperti orang yang mengikutinya. Di dalam hadits disebutkan :
ِ ِ ِ ﺻـ ْﺪ ِر َ ََﻋ ِﻦ اﻟْ ُﻤْﻨ ِﺬ ِر ﺑْ ِﻦ َﺟ ِﺮﻳْ ٍﺮ َﻋ ْﻦ اَﺑِْﻴ ِﻪ ﻗ َ ُﻛﻨﱠﺎ ﻋْﻨ َـﺪ َر ُﺳ ْـﻮل ﷲ ص ِﰱ:ﺎل ِ ﻓَﺠﺎءﻩ ﻗَـﻮم ﺣ َﻔـﺎةٌ ﻋـﺮاةٌ ُﳎﺘ ِـﺎﰉ اﻟﻨﻤـﺎ ِر اَ ِو اْﻟﻌﺒ:ﺎل ِ َ اﻟﻨـ ـﺎء ُﻣﺘَـ َﻘﻠّ ِـﺪى ََ َ ّ َْ َ ُ ُ ٌ ْ ُ َ َ َ َ ﻗ.ﱠﻬﺎر ِ ِ ِ ﻓَـﺘَ َﻤﻌﱠ َـﺮ َو ْﺟـﻪُ َر ُﺳ ْـﻮِل،ﻀ َـﺮ َ ﻀَﺮ ﺑَ ْﻞ ُﻛﻠﱡ ُﻬ ْﻢ ﻣ ْـﻦ ُﻣ َ َﻋﺎ ﱠﻣﺘُـ ُﻬ ْﻢ ﻣ ْﻦ ُﻣ.اﻟ ﱡﺴﻴُـ ْﻮف ِ ﻓَـ َـﺪ َﺧ َﻞ ﰒُﱠ َﺧـَـﺮ َج ﻓَـﺎََﻣَﺮ ﺑِـ َـﻼًﻻ ﻓَـﺎَذﱠ َن َو.ِِـ ْـﻢ ِﻣـ َـﻦ اْﻟ َﻔﺎﻗَـ ِـﺔ¢ ﷲ ص ﻟِ َﻤــﺎ َرأَى ﻓَ َ ﱠ.ـﺎم ـﺎس اﺗﱠـ ُﻘ ـ ْـﻮا َرﺑﱠ ُﻜ ـ ُـﻢ اﻟﱠ ـ ِـﺬ ْي َ ـﺐ ﻓَـ َﻘ ـ َ اَﻗَ ـ ُ ٰﻳۤﺎَﻳﱡـ َﻬ ــﺎ اﻟﻨﱠ ـ:ـﺎل َ ﺼـ ـﻠﻰ ﰒُﱠ َﺧﻄَ ـ ِ ا،اﺣـ ـﺪ ٍة ِ ـﺲ ﱠو ٍ َﺧﻠَ َﻘ ُﻜ ـ ْـﻢ ّﻣ ـ ْـﻦ ﻧﱠـ ْﻔ ـ اِ ﱠن ﷲَ َﻛ ــﺎ َن َﻋﻠَ ـ ْـﻴ ُﻜ ْﻢ،ﱃ آ ِﺧ ـ ِﺮ اْﻵﻳَـ ِـﺔ َ َ ِ ا: و اْﻵﻳﺔ اﻟﱠِﱴ ِﰱ ا ْﳊﺸـ ِﺮ.(١:)اﻟﻨﺴﺎء.رﻗِﻴﺒﺎ ﱠ ـﺲ ﻔ ـ ﻧ ـﺮ ﻈ ﻨ ـ ﺘ ْ ﻟ و ﷲ ـﻮا ﻘ ـ ﺗ ُ ْ ُ َ ْ َْ ََ َ َ ًْ َ ََ ٌ ْ ٍ ِ ْ ﱠﻣﺎ ﻗَ ﱠﺪﻣ ،ﱠق َر ُﺟ ٌﻞ ِﻣ ْﻦ ِدﻳْـﻨَـﺎ ِرِﻩ َ ﺼﺪ َ َ َ( ﺗ١٨ : َو اﺗﱠـ ُﻘﻮا ﷲَ )اﳊﺸﺮ،ﺖ ﻟﻐَﺪ ِ ،ـﺎع ﺑــﺮِﻩ ِ ، ِﻣـﻦ ﺛَـﻮﺑِ ِـﻪ،ِﻣﻦ ِدرَِﳘ ِﻪ ـﺎل( َو ﻟَ ْـﻮ ـﻦ ﻣ ﺻ ـﻦ ﻣ ِﺻ ِ َ َـﱴ ﻗ ـﺎع َﲤـْ ِﺮِﻩ ) َﺣ ﱠ َ ْ ُّ َ ْ ْ ْ ْ ْ ِ ت َﻛ ﱡﻔــﻪُ ﺗَـ ْﻌ ِﺠـ ُـﺰ َ ﻗَـ.ﺑِ ِﺸـ ّـﻖ َﲤـْ َـﺮٍة ْ ـﺎد َ ﺼ ـﱠﺮِة َﻛـ ُ ِﺼــﺎ ِر ﺑ َ ْ ﻓَ َﺠــﺎءَ َر ُﺟـ ٌـﻞ ﻣـ َـﻦ اْﻻَﻧ:ـﺎل ِ ْ ـﺖ َﻛـﻮَﻣ ﲔ ِﻣ ْـﻦ َ َ ﻗ.ت ْ ﺑَ ْﻞ ﻗَـ ْﺪ َﻋ َﺠ َـﺰ،َﻋْﻨـ َﻬﺎ ْ ُ ْ َﺣ ﱠـﱴ َرأَﻳ.ـﺎس ُ ﰒُﱠ ﺗَـﺘَـﺎﺑَ َﻊ اﻟﻨﱠ:ـﺎل 11
ِ ـﺎب ﺣ ﱠـﱴ رأَﻳـﺖ وﺟـﻪ رﺳـﻮِل ٍ ِ ٍ ـﺎل َ ﻓَـ َﻘ.ٌﷲ ﻳَـﺘَـ َﻬﻠﱠ ُـﻞ َﻛﺎَﻧﱠـﻪُ ُﻣ ْﺬ َﻫﺒَـﺔ ْ ُ َ َ ْ َ ُ ْ َ َ َﻃَ َﻌﺎم َو ﺛﻴ ِ رﺳــﻮ ُل َﻣـ ْـﻦ َﺳ ـ ﱠﻦ ِﰱ اْ ِﻻ ْﺳـ َـﻼِم ُﺳ ـﻨﱠﺔً َﺣ َﺴــﻨَﺔً ﻓَـﻠَــﻪُ اَ ْﺟُﺮَﻫــﺎ َو اَ ْﺟـ ُـﺮ:ﷲ ص َُْ ِ ِ ِ َو َﻣ ْﻦ َﺳـ ﱠﻦ،ٌﺺ ِﻣ ْﻦ اُ ُﺟ ْﻮِرِﻫ ْﻢ َﺷ ْﻲء َ َﺎ ﺑَـ ْﻌ َﺪﻩُ ﻣ ْﻦ َﻏ ِْﲑ اَ ْن ﻳَـْﻨـ ُﻘ¢ َﻣ ْﻦ َﻋﻤ َﻞ َـﺎ ِﻣ ْـﻦ ﺑَـ ْﻌ ِـﺪ ِﻩ¢ِ ِﰱ اْ ِﻻ ْﺳ َﻼِم ُﺳﻨﱠﺔً َﺳﻴّﺌَﺔً َﻛﺎ َن َﻋﻠَْﻴ ِﻪ ِوْزُرَﻫﺎ َو ِوْزُر َﻣ ْـﻦ َﻋ ِﻤ َـﻞ ِ ِ ﻘ ـ ﻨ ـ ﻳ ن ا ﲑ ﻏ ﻦ ﻣ ٧٠٤ :٢ ﻣﺴﻠﻢ.ٌﺺ ِﻣ ْﻦ اَْوَزا ِرِﻫ ْﻢ َﺷ ْﻲء ْ َ َ ْ ُ ْ ْ َ َ
Dari Al-Mundzir bin Jarir, dari ayahnya, ia berkata : Dahulu kami berada di sisi Rasulullah SAW pada permulaan siang, tiba-tiba datang sekelompok orang tanpa alas kaki, (hampir-hampir) telanjang dan hanya memakai pakaian yang terbuat dari bulu atau mantel yang terbuka bagian depannya, dan berselempang pedang. Kebanyakan mereka dari qabilah Mudlar, bahkan semuanya dari Mudlar. Maka berubahlah wajah Rasulullah SAW ketika melihat mereka itu karena sangat miskinnya. Kemudian beliau masuk, lalu keluar dan menyuruh Bilal untuk menyerukan adzan dan iqamah. Kemudian beliau shalat (Dhuhur). Setelah itu beliau berkhutbah, “Hai sekalian manusia, bertaqwalah kepada Tuhan-mu yang telah menciptakan kamu dari diri yang satu, dan daripadanya Allah menciptakan istrinya; dan daripada keduanya Allah memperkembang biakkan laki-laki dan perempuan yang banyak. Dan bertaqwalah kepada Allah yang dengan (mempergunakan) nama-Nya kamu saling meminta satu sama lain, dan (peliharalah) hubungan silaturahmi. Sesungguhnya Allah selalu menjaga dan mengawasi kamu”. An-Nisaa’ : 1. Dan beliau juga membaca ayat yang ada dalam surat Al-Hasyr “Bertaqwalah kamu sekalian kepada Allah, dan hendaklah setiap diri memperhatikan apa yang telah diperbuatnya untuk hari esok (akhirat), dan bertaqwalah kepada Allah”. Al-Hasyr : 18. (Hendaklah) seseorang menyedekahkan dari dinarnya, dari dirhamnya, dari pakaiannya, dari satu sha’ gandumnya, dari satu sha’ kurmanya (hingga beliau bersabda) walaupun hanya separoh biji kurma”. Jarir berkata : Lalu datanglah seorang laki-laki Anshar dengan membawa sedeqah satu kantong yang hampir-hampir tangannya tidak kuat membawanya, bahkan betul-betul tidak kuat. Jarir berkata : Kemudian orang-orang susul-menyusul mengikutinya hingga aku melihat dua tumpukan dari makanan dan pakaian, sehingga aku lihat wajah Rasulullah SAW berseriseri, seolah-olah wajah beliau tersepuh emas. Kemudian Rasulullah SAW bersabda, “Barangsiapa mempelopori perbuatan baik dalam Islam, maka dia
12
akan mendapat pahala perbuatan itu dan pahala perbuatan orang yang mengikutinya, tanpa berkurang sedikitpun dari pahala mereka. Dan barangsiapa mempelopori perbuatan buruk di dalam Islam, maka ia menanggung dosa perbuatannya itu dan dosa orang yang mengikutinya, tanpa berkurang sedikitpun dari dosa-dosa mereka. [HR. Muslim juz 2, hal. 704] Memang demikianlah seharusnya kita kaum muslimin baik laki-laki maupun perempuan, hendaklah satu sama lain saling tolong-menolong dalam kebaikan dan taqwa. Allah SWT berfirman :
ِ ِ ﻳ ـ ـﺄْﻣﺮو َن ﺑِـ ــﺎﻟْﻤﻌﺮو.ـﺾ ِ ِ ف ُ ـﺖ ﺑَـ ْﻌ ُ َواﻟْ ُﻤ ْﺆﻣﻨُ ـ ـ ْـﻮ َن َواﻟْ ُﻤ ْﺆﻣ ٰﻨـ ـ ُْ ْ َ ْ ُ ُ َ ٍ ﻀـ ـ ُـﻬ ْﻢ اَْوﻟﻴَ ـ ـﺂءُ ﺑَـ ْﻌـ ـ ِ َوﻳَـْﻨـ َﻬ ـ ْـﻮ َن َﻋ ـ ِﻦ اﻟْ ُﻤْﻨ َﻜ ـ ِﺮ َوﻳُِﻘْﻴ ُﻤ ـ ْـﻮ َن اﻟ ﱠ َﺼ ــﻠ ٰﻮَة َوﻳـُ ْﺆﺗُ ـ ْـﻮ َن اﻟﱠﺰﻛ ـ ٰﻮَة َوﻳُﻄْﻴـﻌُ ـ ْـﻮ َن ﷲ ِ ِ َ ِ اُوﻟ ــٰۤﺌ،َوَر ُﺳ ـ ْـﻮﻟَﻪ ُ( َو َﻋ ـ َـﺪ ﷲ٧١) ا ﱠن ﷲَ َﻋ ِﺰﻳْ ـ ـٌﺰ َﺣﻜ ـ ْـﻴ ٌﻢ،ُﻚ َﺳـ ـﻴَـْﺮ َﲪُ ُﻬ ُﻢ ﷲ ٍ ـﺖ ﺟ ٰﻨّ ـ ِ اﻟْﻤ ـ ْـﺆِﻣﻨِﲔ واﻟْﻤ ْﺆِﻣ ٰﻨ ـ ـﺖ َْﲡـ ـ ِﺮ ْي ِﻣ ـ ْـﻦ َْﲢﺘِ َﻬ ــﺎ اْﻻَﻧْـ ٰﻬـ ـُﺮ ٰﺧﻠِ ـ ِـﺪﻳْ َﻦ ﻓِْﻴـ َﻬ ــﺎ َ ُ َ َْ ُ ِ ِ ِ ّوﻣ ٰﺴ ِﻜﻦ ﻃَﻴﺒﺔً ِﰲ ﺟ ٰﻨ ﻚ ُﻫ َﻮ اﻟْ َﻔ ْﻮُز ْ َوِر،ﺖ َﻋ ْﺪ ٍن َ ٰذﻟ،ﺿ َﻮا ٌن ّﻣ َﻦ ﷲ اَ ْﻛﺒَـُﺮ َ ْ َّ َ َ َ ٧٢-٧١ :( اﻟﺘﻮﺑﺔ٧٢)اﻟْ َﻌ ِﻈْﻴ ُﻢ
Dan orang-orang yang beriman, lelaki dan perempuan, sebagian mereka (adalah) menjadi penolong bagi sebagian yang lain. Mereka menyuruh (mengerjakan) yang ma'ruf, mencegah dari yang munkar, mendirikan shalat, menunaikan zakat, dan mereka tha'at kepada Allah dan Rasul-Nya. Mereka itu akan diberi rahmat oleh Allah; sesungguhnya Allah Maha Perkasa lagi Maha Bijaksana. (71) Allah menjanjikan kepada orang-orang yang mu'min lelaki dan perempuan, (akan mendapat) surga yang di bawahnya mengalir sungai-sungai, kekal mereka di dalamnya, dan (mendapat) tempat-tempat yang bagus di surga 'Adn. Dan keridlaan Allah adalah lebih besar; itu adalah keberuntungan yang besar. (72) [QS. At-Taubah : 71-72] Demikianlah, semoga Allah menjadikan kita orang-orang yang suka beramal shalih, suka tolong-menolong, dan semoga Allah mengampuni kita. Aamiin. ~oO[ @ ]Oo~
13