LEAN in de zorg introductie Limpens & Partners
“Most people spend more time and energy in going around problems than in trying to solve them” – Henri Ford
Wat is Lean? Doe… … alleen activiteiten die waarde toevoegen
Lean
Minimale kosten
… om de door de klant vereiste kwaliteit te leveren …
Juiste kwaliteit
… op het vroegst mogelijke moment.
Minimale tijd
Klant krijgt wat hij nodig heeft op het juiste moment, zonder fouten.
1
Wat is Lean? Lean is een teamgerichte benadering die de totale doorlooptijd tussen klantvraag en de levering van de dienst verkort door het identificeren en elimineren van verspilling (Activiteiten die geen waarde toevoegen). Lean is een manier van kijken, denken en werken (filosofie). Daarbij wordt een aantal specifieke methoden en technieken gehanteerd om procesverbeteringen te identificeren en te realiseren.
Lean
HKZ
Procesverbetering en/of beheersing
AO/IC (administratieve organisatie en interne controles)
Doel
Verwijder verspilling (verbeteren)
Voldoen aan de norm (verbeteren)
Reduceer risico’s (verbeteren)
Focus
Flow Verbeteren
Normen en proces
Risico’s
Aanpak
Veel kleine verbeteringen (veel pilots, doenken)
Processen in kaart brengen
Risicobeperking (controles, functiescheiding etc.)
Prestatie meting
Snellere doorlooptijd
Uniforme output
Duurzaamheid/weinig issues en reputatieschade
Resultaten
Minder verspilling, meer efficiëntie
Meer afstemming en meer structuur
Financiële/juridische verantwoording
In de praktijk zit er overlap in deze methoden. Elk heeft zijn toegevoegde waarde.
2
Een Lean zorgsector
Klantgerichtheid Leren en verbeteren
Efficiëntie
Kwaliteit
(Verspillen en Flow)
(In één keer goed)
Sterke teams Professionaliteit (regelmaat en standaarden) Strategische doelen (de bedrijfs- en besturingsfilosofie)
Hoofdprincipes Lean
Klantgerichtheid Leren en verbeteren
Efficiëntie
Kwaliteit
(Verspillen en Flow)
(In één keer goed)
Sterke teams Professionaliteit (regelmaat en standaarden) Strategische doelen (de bedrijfs- en besturingsfilosofie)
3
Principe 1: doe alleen dingen met klantwaarde
Focus je op klantwaarde en langere termijn strategische doelen
Het ministerie van … Omwonenden Klantgericht. Op welke klant richt ik me dan?
Interne controle / Accountant
Hoofdprincipes Lean
Klantgerichtheid Leren en verbeteren
Efficiëntie
Kwaliteit
(Verspillen en Flow)
(In één keer goed)
Sterke teams Professionaliteit (regelmaat en standaarden) Strategische doelen (de bedrijfs- en besturingsfilosofie)
4
Principe 2: Zorg voor een regelmatige werkverdeling (Heijunka)
Efficiëntie
Als werk ongelijkmatig instroomt, raken mensen overbelast. Heijunka is gericht op gelijkmatige instroom van werk. 100 80 60 40 20
Aantal taken 1
2
3
4
5
6
Minder gelijktijdig en meer na elkaar leidt in totaal tot een sneller en beter resultaat.
Principe 2: Zorg voor een regelmatige werkverdeling (Heijunka)
Veel dossiers gelijktijdig onderhanden. Veel aanvragen per keer
?!
1 dossier afgehandeld
5
Principe 2: Zorg voor een regelmatige werkverdeling (Heijunka)
1 aanvraag per keer
☺
1 dossier afgehandeld
‘One Piece Flow’
Principe 3: Creëer standaarden •
Professioneel werk wordt beschreven in ‘standaarden’.
•
Standaarden worden regelmatig herzien en aangepast.
•
Als werk niet is gestandaardiseerd, is het onmogelijk om het te verbeteren.
6
Principe 3: Creëer standaarden en maak werk zichtbaar Lean informatieborden Dossiers
Wie
Status vorige check
Status laatste check
Opmerking
Patiënt X
Jan
Op koers
Let op!
Advies V&V
Patiënt Y
Joost
Op koers
Op koers
Welstandtoets
Patiënt Z
Peter
Start
Op koers
-
Patiënt ….
René
Let op!
Gereed
Controle
Patiënt…..
Rob
Op koers
Let op!
Termijn
Principe 3: Creëer standaarden en maak werk zichtbaar
5S (clean desk) Overzichtelijke rustige werkplekken.
1. 2. 3. 4. 5.
Scheiden Schikken Schoonmaken Standaardiseren Standhouden
7
5S voorbeeld: gebruik visuele hulpmiddelen
Hoofdprincipes Lean
Klantgerichtheid Leren en verbeteren
Efficiëntie
Kwaliteit
(Verspillen en Flow)
(In één keer goed)
Sterke teams Professionaliteit (regelmaat en standaarden) Strategische doelen (de bedrijfs- en besturingsfilosofie)
8
Principe 4: In één keer goed (Jidoka)
? Input voldoet aan standaard beginwaarden
Hanteer een standaard werkwijze
Principe 4: In één keer goed (Jidoka)
9
Principe 4: In één keer goed (Jidoka)
Checklisten
Principe 4: In één keer goed (Jidoka)
10
Hoofdprincipes Lean
Klantgerichtheid Leren en verbeteren
Efficiëntie
Kwaliteit
(Verspillen en Flow)
(In één keer goed)
Sterke teams Professionaliteit (regelmaat en standaarden) Strategische doelen (de bedrijfs- en besturingsfilosofie)
Principe 5: Elimineer verspilling (Muda) nee
Een Lean proces is een proces zonder verspillingen, gezien vanuit het perspectief van de klant
verspillingen
ja
geen waarde toevoegende activiteiten
noodzakelijk?
noodzakelijke niet waarde toevoegende activiteiten
nee
activiteiten
Waarde toevoegend?
ja
waarde toevoegende activiteiten
11
Vormen van verspilling (Muda) 8. Talent
1. Overproductie
2. Wachten
We geven de klant meer dan nodig voor de klant.
Wachten op een collega, informatie, antwoorden, documenten. Etc.
Medewerkers niet inzetten op hun niveau. Verlies van kennis, vaardigheden, motivatie, capaciteiten, opleidingsinvesteringen.
3. Transport Lopen naar de tekeningenkast, zoeken naar de TL, lopen naar experts op andere verdieping. Etc.
7. Fouten Vergissingen, verkeerde informatie verwerken, versturen, onvoldoende afgestemde opdrachten/verwachtingen.
4. Overbewerking Onnodige informatie verwerken of dubbel werk doen.
6. Onnodige beweging Onhandige ICT, onhandige locaties voor dossiers, tekeningen, vergaderingen.
5. Onnodige voorraad Te veel aanvragen, brieven, vakbladen, projecten, bureauinhoud etc.
Principe 6: Een gestroomlijnd proces (Flow)
12
Principe 6: Een gestroomlijnd proces (Flow) Tijd
Tijd
13
Intake (huidige stiuatie) Intramuraal, geplande zorg Ti tel proce s: Intake Col orie t (hui dige status)
Functies
Functie s
Familie
Klant
Cliënt neemt contact op
EKG HT
Onduidelijk wie vraag cliënt afhandeld!
Zorgmedewerker
Onduidelijk wie de bijlage bespreekt met de cliënt Opname
Inventariseren relatiebeheer efficiëntie
BT 0
Relatiebeheerder
Cliëntvraag komt binnen
Inventariseren zorgvraag
Verzamelen cliënt gegevens
Meegeven info map
Aanvragen indicatie
Opdracht geven tot LO
BT 30 min
BT 60 min
BT 30 min
BT min
BT 30 min
BT min
EKG 0%
0
EKG %
HT 0 min
HT min
Cliëntvraag komt binnen
Afhandelen cliënt vraag
BT min
BT min
EKG 0%
EKG 0%
HT 0 min
HT 0 min
Onduidelijke aanlevering gegevens t.b.v. plancare
Medewerker cliënt administrat ie
60
EKG %
60
HT min
EKG 100%
60
HT min
60
EKG 90%
Doorgeven vrij bed
Afstemmen vraag & aanbod
Tekenen aanvraag indicatie
BT min
BT min
BT min
EKG % HT min
60
EKG %
0
HT 10 min Onvolledige info? bv. start zorg / opname
0
EKG
EKG HT
HT Voorbereiding start zorg / dossier BT EKG
0
HT
HT min
Invoeren in plancare
Controle bijlage door afd
Maken van LO en bijlage
BT min
BT min 0
BT 15 min
EKG 0%
Versturen getekende LO int ern/extern post
EKG 90%
1 dag
HT 0 min Secretariaat
Tekenen LO
BT
BT EKG 90%
EKG %
0
HT min
Verschillende/meerdere LO's voor verschillende producten = ruis voor cliënt
Zorg inzet
BT 10 min
HT 0 min
HT min
Alarmopvolging clavisio/sleutel zor gaf name
memo versturen naar zorg
240
EKG %
0
HT
Post bezorger
binnen 1
Ondert ekenen
Locat iedirect eur
BT 0
HT
Aanvullen cliëntgegevens bij opname
Terugkoppeling van controle
BT min 0
HT Getekende LO ret our
1 dag max
Regist rat ie diensten in plancare
Kopie naar fin. administ rat ie
Kopie naar afdeling
Archiveren LO en bijlage
BT 2 min
BT 7 min
BT 3 min
BT 3 min
BT 3 min
EKG
EKG 75%
EKG 100%
EKG 100%
0
HT
HT 15
0
EKG 95%
0
HT 5 min
0
HT
HT
EKG % HT
Controleren LO en bijlage (volledigheid)
BT
BT 3 min EKG 100%
Onduidelijk controle taak van zorgmedewerker van beide kanten
EKG %
0
EKG 100% HT
Niet gecontroleerde bijlage gaat naar fin. adm.
Sfinx via HZW
EKG 100% HT
Cont role LO en bijlage Wachttijd overleg met HZW over opname. Waarom niet bij zorg mdw?
Hoofd KaPa
BT 2 min 0
Persoonlijk tekenen directeur ipv digitale handtekening
Ondertekenen LO door loc.dir.
EKG 95% HT
Medewerker servicebalie 0
Afst emmen vraag en aanbod
Controle van de indicatie
BT
BT
EKG HT
0
Toegevoegde waarde controle hfd KaPa
EKG
Factuur opmaak zonder controle op juistheid
HT Facturering aanvullende diensten
Hoofd zorg en welzijn Wachttijd plannen arts als toestemming afstemming
BT min 0
EKG %
Afgenomen diensten niet goed controleerbaar
HT
Klant/familie
Hoofdprincipes Lean
Klantgerichtheid Leren en verbeteren
Efficiëntie
Kwaliteit
(Verspillen en Flow)
(In één keer goed)
Sterke teams Professionaliteit (regelmaat en standaarden) Strategische doelen (de bedrijfs- en besturingsfilosofie)
14
Een kaizen is een gestructureerde methodiek om problemen op te lossen en bestaat uit zes stappen
Voor elke stap zijn tools en methodieken beschikbaar
15
Principe 7: Continu verbeteren (Kaizen) 1.
Stuur continu op verbeteren. Een belangrijke management taak.
2.
Doe zeer regelmatig een ‘keek op de week’.
3.
Houdt de organisatie en processen vitaal, stel verbeterdoelen.
4.
Neem de tijd om na te denken, voer veranderingen snel door.
5.
Blijf je afvragen … waarom?
16
Principe 7: Continu verbeteren (Kaizen) Lean verbeterbord Datum
Door
Omschrijving probleem/verbetermogelijk heid
Voorstel oplossing+actie
Wie
Deadline
07-07
Jan P
Overdracht patiënten verloopt niet goed
Status van patiënten op bord in koffiekamer ophangen en overdracht daar doen.
Arnold
01-10
07-07
Joost
Onvoldoende administratieve capcaiteit
Etc.
Etc.
07-07
Jan L
Etc.
Bijwerken op vaste momenten in de week. Evt. Combineren met de keek op de week
Hoe start je nu met Lean? • Start met kleine projecten (quick wins) • Haal kennis in huis over Lean (cursussen), creëer draagvlak door verspreiden van kennis • Maak directie enthousiast (directieverantwoordelijkheid) • Maak verbeterproces vast onderdeel van het werk
17
…start morgen met LEAN door je eigen werkplek (en dat van de collega’s middels 5S methodiek in te richten…..
STAP 1 – Sorteren (Seiri)
• Bepaal wat noodzakelijk is in de werkplaats, verwijder al het overige • Bepaal opslagplaats op basis van veelvuldigheid van gebruik
“Wanneer je twijfelt, gooi je het weg” Bepaal enkel wat op korte termijn noodzakelijk is, in de juiste hoeveelheid 5S actie: gebruik stickers of labels GROEN: spullen die moeten blijven GEEL : wat je niet zeker weet ROOD : spullen die weg kunnen
Geen onnodige onderdelen
Geen onnodig materiaal
18
STAP 2 – Schikken (Seiso)
• •
• •
Plan een optimale lay-out en voer dit uit Bepaal de beste locatie voor gereedschap, meetinstrumenten en ander klein werkmateriaal (binnen reikafstand) Duidt alle plaatsen aan met labels en kleuren Maak schaduwborden voor veel gebruikt gereedschap
Schik onderdelen op logische plek
Gebruik vaste plaatsen
“Een plaats voor alles en alles op zijn plaats” Visuele controlemiddelen geven informatie over de werkplaats
Gebruik visuele ondersteuning
5S voorbeeld: geef alles een vaste plek
19
5S voorbeeld: gebruik visuele hulpmiddelen
Heb ik alles in mijn bureaula ?
20
Is er nog genoeg papier? Moeten we bestellen?
STAP 3 – Schoonmaken (Seiton)
• • • • •
Maak de gehele werkplek schoon Label en elimineer vervuilingsbronnen en defecten Breng de werkplaats met gereedschappen terug in zijn oorspronkelijke staat Verzeker de aanwezigheid van geëigende schoonmaakgereedschappen en werkwijzen Verwijder alle overbodige gereedschappen en materiaal
• • •
Alles in topconditie houden maakt het mogelijk te allen tijde te functioneren Schone werkplekken vermijden frustratie en stress Dagelijks schoonmaken is een deel van het normale werk (bijhouden)
21
STAP 4 – Standaardiseren (Seiketsu)
• •
•
•
Definieer een gestandaardiseerde aanpak Bepaal wat gedaan moet worden op een reguliere basis voor het onderhoud van de werkplek Bepaal de beoogde frequentie – wat doe je dagelijks, wekelijks, maandelijks en halfjaarlijks Maak gestandaardiseerde 5S-checklijsten en wijs verantwoordelijken aan
• • • •
Maak de beste manier de makkelijkste manier Verzeker dat de eerste 3 stappen geborgd worden Ontwikkel een discipline voor 5S Bepaal de basis voor verdere ontwikkeling
We kunnen elkaar vanaf nu aanspreken op gemaakte afspraken
5S voorbeeld: duidelijke instructies
22
Hoe standaardiseren? Hoe zorg je ervoor dat: • Alles in één keer goed gaat; • Dat ook gemakkelijk, bijna vanzelf gaat;
Hoe standaardiseren?
Failsafe
Visuele * stuurmiddelen
Dwingen: Kan niet fout Waarschuwen: Waarschuwen voor afwijkingen * Of mbv geluid, geur, e.d.
Visuele * hulpmiddelen
Kunnen zien: Eénpuntslessen Visuele informatie
23
Standaardiseren
Failsafe
Visuele stuurmiddelen
Visuele hulpmiddelen
Failsafe
Niet zo:
Maar zo:
24
Failsafe
Waar moet dat in?
Failsafe Door de schuine rand kan er niets meer boven op de stelling liggen
25
Visuele hulpmiddelen Wat betekent dit ?
STAP 5 – Standhouden (Shitsuke)
• Ontwikkel voorschriften voor een 5S-audit • Plan regelmatig audits en voer deze strikt uit • Verdeel de werkplaats in verschillende delen en wijs verantwoordelijken aan voor 5S • Betrek gebruikers, toezichthouders en managers regelmatig bij de 5S-audits (wekelijks) • Communiceer de resultaten van de audits
• Implementeer het auditproces • Betrek iedereen • Ontwikkel 5S-gewoontes
26
5S audit uitvoeren Werkplek:
5S cat
2 2
3 3
4 4
1
2
3
4
2 2
3 3
4 4
1 1 1 1
2 2 2 2
3 3 3 3
4 4 4 4
0
1
2
3
4
Ieder bevoegd persoon kan elk document binnen 30 sec. vinden. Voorraden en afwijkingen worden in één oogopslag gecontroleerd. Alle standaarden zijn helder vastgelegd, gevisualiseerd en worden regelmatig gebruikt. Alle archiefprocedures zijn duidelijk waarneembaar op de plaats waar deze worden gebruikt. De voortgang van de primaire processen is in één oogopslag duidelijk.
0 0 0
0
1
2
3
4
0
1
2
3
4
0 0 0
1 1 1
2 2 2
3 3 3
4 4 4
Subtotaal
Subtotaal
Subtotaal
Seiri: Scheiden
1 1
0 0 0 0
Shitsuke: Standhouden
1 1
0
Seiton: Schikken
0 0
Alle vloeren zijn schoon, vrij van spullen/papier en in orde. Aan het einde van elke dag zijn alle bureaus en werktafels leeg. Alle afvalbakken worden geleegd voor ze overlopen. Aangewezen personen zijn verantwoordelijk voor schoonmaakwerkzaamheden en opruimen. Medewerkers houden uit zichzelf, volgens vaste regels, werkplekken en vloeren bij en ruimen op.
Iedereen komt afspraken altijd na. Alle documenten worden juist gearchiveerd en consequent op de juiste tijd opgeruimd. Regelmatig worden verbetermemo’s geschreven, waarop altijd binnen 1 week wordt gereageerd. Standaarden worden regelmatig geëvalueerd en herzien. Alle activiteiten- en informatieborden zijn up-to-date en worden regelmatig herzien.
0 0
Seiso: Scnoonmaken
Seiri: Scheiden
Alle kasten en voorraden hebben plaats- en artikelaanduidingen. Alle documenten en voorraden hebben een eigenaar / beheerder. Alle documenten en apparaten hebben vaste plaatsen en liggen daar ook. Publicatie- en informatieborden hebben vaste indelingen. Alle documenten en voorraden zijn slim gerangschikt en gemakkelijk te pakken en terug te leggen.
0: Erg veel afwijkingen 2: Weinig afwijkingen
Onderdeel Alle machines en andere apparaten op de werkplek worden wekelijks gebruikt. Alle instrumenten en houders, e.d. worden wekelijks gebruikt. Alle materialen en onderdelen worden wekelijks gebruikt. Elke standaard wordt minimaal eens per maand gebruikt. Alle niet gebruikte zaken zijn zichtbaar gestickerd of gemarkeerd. Looppaden en opslagplaatsen zijn met lijnen gemarkeerd. Alle opslagplaatsen hebben een overzicht van wat er moet liggen. Alle opslagplaatsen hebben plaats- en artikelaanduidingen. Minimaal en maximaal toegestane aantallen zijn duidelijk aangegeven. Instrumenten en hulpmiddelen zijn slim gerangschikt en gemakkelijk te pakken en terug te leggen. Het gehele werkgebied is opgedeeld in verantwoordelijkheidsgebieden en duidelijk toegewezen. Alle vloeren zijn schoon (vrij van water, vuil, enz.). Alle machines en apparaten worden schoon gehouden en zijn vrij van materiaal, stof, enz. Medewerkers combineren inspectie en schoonmaken als onderdeel van het (dagelijks) onderhoud. MEdewerkers houden hun werkgebied continu en uit zichzelf schoon.
1 1 1
2 2 2
3 3 3
4 4 4
0
1
2
3
4
0
1
2
3
4
0 0
1 1
2 2
3 3
4 4
0
1
2
3
4
0 0
1 1
2 2
3 3
4 4
Subtotaal
Beoordeling* 0
1
2
3
4
Sub-
0 0 0 0
1 1 1 1
2 2 2 2
3 3 3 3
4 4 4 4
totaal
0 0 0 0 0
1 1 1 1 1
2 2 2 2 2
3 3 3 3 3
4 4 4 4 4
Subtotaal
0
1
2
3
4
Sub-
0 0
1 1
2 2
3 3
4 4
totaal
0
1
2
3
4
0
1
2
3
4
Afspraken over de 1 drie S’n zijn vastgelegd en gevisualiseerd. Ieder bevoegd persoon kan elk instrument, materiaal of document binnen 30 sec. vinden. Afwijkingen van opslagmethoden en instellingen zijn in één oogopslag duidelijk. Alle standaarden zijn helder vastgelegd, gevisualiseerd en worden regelmatig gebruikt. De voortgang van ‘het werk ‘ (de primaire processen) is in één oogopslag duidelijk.
0 0
1 1
2 2
3 3
4 4
0
1
2
3
4
0
1
2
3
4
0
1
2
3
4
Iedereen is getraind en getest in standaarden. Iedereen houdt zich aan alle opslag- en bestelmethoden. Iedereen is punctueel t.a.v. pauzes en afspraken. Standaarden worden regelmatig gecontroleerd en herzien. Alle activiteiten- informatieborden zijn up-to-date en worden regelmatig herzien.
0 0 0 0 0
1 1 1 1 1
2 2 2 2 2
3 3 3 3 3
4 4 4 4 4
ste
Seiketsu: Standaardiseren
Seiketsu: Standaardiseren
Seiton: Schikken
Beoordeling*
Seiso: Schoonmaken
Onderdeel Alle materialen in de kasten worden maandelijks gebruikt. Alle materialen op bureaus en in laden worden dagelijks/wekelijks gebruikt. Alle onnodige materialen, documenten, voorraden, enz. zijn als zodanig zichtbaar gestickerd of gemarkeerd. De afspraken voor het opruimen van onnodige zaken zijn bij iedereen bekend. Elke standaard wordt minstens eens per maand toegepast.
Subtotaal
Subtotaal
* Omcirkel de passende waarde * Omcirkel de passende waarde
Datum:
4: Perfecte score ☺ 4: Perfecte score ☺
5S cat
Uitgevoerd door:
0: Erg veel afwijkingen 2: Weinig afwijkingen
Shitsuke: Standhouden
Datum:
Score
Uitgevoerd door:
Score
5S-Audit (voor werkvloer)
5S-Audit (voor kantoren) Werkplek:
Totaal
Subtotaal
Totaal
Houden we stand?
27
En ook nog….een leuke werkplek!
Einde
28