THE BOX: OUT THEMA Creativiteit
DOEL Jongeren ontdekken dat ze creatief zijn en dat ze gemaakt zijn om hiermee aan de slag te gaan.
INHOUD
TOTAAL 72 MIN.
GET READY Online Energizer Starter
Statues of Liberty Haribo Art
10 min 7 min
@WORK A B C D Megabite
Roodkapje Tafelvoetbal Oplossing Gekregen creativiteit Creativiteit voor God
10 min. 7 min. 10 min. 7 min. 7 min.
MOVE OUT Reflect Kick Out Chill Out
Just droedel De grote lancering
7 min. 7 min.
INTRODUCTIE Jongeren zijn erg creatief. Ze spelen liedjes na op gitaren en maken tal van foto’s met mobieltjes. Ze schrijven gedichten en plaatsen die op gedichtensites. Ze zijn actief in sport. Ze rappen, ze krabbelen in hun agenda’s en pimpen hun gympen. Ze maken zich mooi met mode en make-up. Een eindeloze lijst. Jongeren zien zichzelf niet vaak als creatief. Ze gaan snel voorbij aan hun uniek zijn en zoeken naar hun identiteit. Dit programma is bedoeld om jongeren een positieve impuls te geven in hun zoektocht naar zichzelf. Ze ontdekken dat ze zelf creatief zijn en dat we creativiteit van God krijgen. In de Bijbel staat dat God uitzonderlijke talenten, wijsheid, vakmanschap en inzicht op allerlei gebied heeft gegeven aan Besaleël en Oholiab. Deze twee uitzonderlijk creatieve kunstenaars zetten zich voor God in bij de bouw en aankleding van de tabernakel. Tijdens de megabite bedenken tieners wat hun talenten zijn en hoe ze deze kunnen inzetten voor God(s gemeente).
Youth for Christ - Solid Friends
181
TH E BOX: OUT
Leiderstip:
Wil je meer over creativiteit lezen, dan is het boek ‘Creativiteit Hoe?Zo!’ van Igor Byttebier, Uitgeverij Lannoo nv een aanrader.
GET READY 8 MIN
ONLINE
Nodig de jongeren uit. Vraag hen om hun agenda mee te nemen en zet erbij dat ze deze afspraak niet mogen missen. Stuur hen een link met een leuke BMW 3 series reclame. Deze zijn te vinden op youtube onder de zoekterm “Funny Advertising – BMW”.
ENERGIZER
10 MIN
Voorbereiding
Zorg dat voor de avond begint de hele vloer leeg is. Zorg ook voor lekkere dancemuziek.
Doel
De avond ontspannen beginnen in het thema van creativiteit
Activiteit
• • • • •
•
182
STATUES OF LIBERTY
Youth for Christ - Solid Friends
Laat alle jongeren langs één wand gaan staan. De jongeren mogen naar voren rennen (richting de andere wand) en eindigen daar in een pose. De pose houden ze enkele seconden vast. Daarna gaan ze terug naar de beginwand. Zodra de jongere in de pose staat, krijgt hij een daverend applaus van de andere jongeren (oefen dit eventueel vooraf). Jongeren hoeven niet om de beurt. Ze kunnen gaan wanneer ze willen (en als de vloer leeg is). Zodra de jongeren dit kunnen en durven, kun je naar een tweede fase van de activiteit. Hierbij blijft de jongere in de pose staan en komt er een tweede jongere bij in een pose, die het beeld versterkt. Als de ene jongere bijvoorbeeld op de grond ligt, kan de tweede jongere zijn voet erop zetten, ernaast gaan liggen, enz. Vraag de jongeren hoeveel verschillende poses ze hebben gezien. Vertel dat je onder de indruk bent van het aantal creatieve beelden dat ze hebben laten zien.
Leiderstip:
Voor sommige jongeren kan deze activiteit eng zijn. Accepteer dus dat sommige jongeren maar één keer gaan, terwijl andere zes keer gaan. Blijf de jongeren ook stimuleren om te gaan. Dit kan op een aantal manieren. 1.) Ren zelf en doe een totaal niet indrukwekkende pose. 2.) Roep complimentjes en stimuleer het applaus van de groep. 3.) Benadruk dat je geen idee hoeft te hebben voor je gaat, het idee komt wel. Wat je doet hoeft ook niet bijzonder of uniek te zijn. 4) Voeg bij deze activiteit special effects toe. Bijvoorbeeld een spot en indrukwekkende muziek.
STARTER
HARIBO-ART
Voorbereiding
Zorg voor (schone) tafels, Haribo Banaantjes en Haribo Perziken.
Doel
Het introduceren van het thema creativiteit.
Activiteit
• •
• • • Vertel
7 MIN
Maak groepjes van drie jongeren. Laat ieder groepje acht snoepjes uitzoeken. Deze mogen ze nog niet opeten. Elk groepje krijgt een tafel om aan te werken. Vertel dat de jongeren met de snoepjes straks voorwerpen gaan uitbeelden. Voor het uitbeelden krijgen ze vijftien seconden. Als het goed wordt uitgebeeld krijgt het groepje een punt. Ze bepalen zelf hoe ze het voorwerp uitbeelden. Denk aan de snoepjes neerleggen, deels afbijten, in de lucht houden enz. Doe eerst een oefenvoorwerp bijvoorbeeld: ‘een lamp’. Vraag na de oefening ook de andere groepen mee te doen en noem bijvoorbeeld de volgende voorwerpen: een tafel, een zeilboot, een meisje, een telefoon, een stoel, een jongen, een konijn, de naam van een leider, vuur enz.. Houd als leider de tijd en de punten bij. Het winnende groepje krijgt het restant van de snoepjes.
Vandaag gaat het bij Solid Friends over creativiteit. Vertel dat de jongeren in deze activiteit en tijdens de vorige activiteit ontzettend veel creativiteit hebben laten zien. Er werden met alleen snoepjes heel herkenbare afbeeldingen gemaakt. Een ander woord voor creativiteit is “scheppingskracht”. In de jongeren schuilt scheppingskracht.
Leiderstip:
Idee Maak vandaag eens groepjes met elkaar op basis van schoenmaat, kleur broek of kleur ogen.
183
TH E BOX: OUT
@ WORK ROODKAPJE Voorbereiding
Zorg dat je onderstaande originele tekst van ‘Roodkapje’ bij de hand hebt, zoals het is geschreven door de broeders Grimm. Er was eens een lief klein meisje. Iedereen die haar zag hield veel van haar, maar haar grootmoeder wel het allermeest. En die wist eenvoudig niet, wat ze het kind allemaal zou willen geven. Op een keer gaf ze haar een rood fluwelen mutsje. En omdat het haar zo goed stond en ze nooit meer iets anders droeg, werd ze voortaan enkel maar Roodkapje genoemd. Op een dag zei haar moeder: "Kom, Roodkapje, hier heb je een stuk koek en een fles wijn. Breng dat eens naar je grootmoeder. Ze is zwak en ziek en het zal haar goed doen. Ga er heen voor het te warm wordt en als je het dorp uit bent, loop dan netjes en ga niet van het pad af, want anders val je nog en breekt de fles en dan heeft grootmoeder niets. En als je bij haar binnen komt, niet vergeten dadelijk goedendag te zeggen en niet eerst overal rondsnuffelen.""Ik zal goed oppassen," zei Roodkapje tegen haar moeder en ze gaf er haar de hand op. Grootmoeder woonde buiten in het bos, een half uur van het dorp vandaan. Toen Roodkapje in het bos was gekomen, kwam ze de wolf tegen. Maar Roodkapje wist niet dat het een gevaarlijk dier was en bang was ze al helemaal niet.
Doel
Jongeren ontdekken dat ze creatief zijn.
Activiteit
• • • • •
Vertel (een gedeelte van) het verhaal van Roodkapje. Stop wanneer je wilt. Stel daarna een aantal vragen over het verhaal. Vraag de jongeren hoe de genoemde mensen (en dingen) er uit zien. Bijvoorbeeld: ‘Wat voor kleding droeg roodkapje?’ ‘Hoe ziet de wolf er uit?’ ‘Hoe ziet het huis van oma eruit?’ ‘In wat voor gebied speelt het verhaal zich af?’ Laat de jongeren de plaatjes die zij bij het verhaal hebben bedacht en die in hun hoofd zitten delen. Zijn de jongeren het met elkaar eens? Vertel dat onze hersens allemaal plaatjes creëren bij een verhaal. We zijn creatief. De plaatjes die onze hersens maken zijn bij iedereen verschillend. Als we hetzelfde verhaal zouden uittekenen, zouden er allemaal verschillende tekeningen ontstaan. Elk beeld dat jij bedenkt is dus een origineel voor iemand anders.
Leiderstip:
Als de jongeren weinig antwoorden geven, kun je ze prikkelen door vreemde mogelijkheden te suggereren. Bijvoorbeeld: Was oma een alcoholist? Zou Roodkapje een kerstmuts op hebben gehad? Zou ze het koud hebben gehad in de sneeuw? In mijn hoofd speelt dit verhaal zich af in Afrika enz.
184
10 MIN
Youth for Christ - Solid Friends
TAFELVOETBAL
7 MIN
Voorbereiding
Kopieer voor ieder groepje een aantal malen het werkblad. Kopieer het werkblad ook (vergroot) op A3 (of teken het na). Zorg voor pennen en bereid het praatje voor.
Doel
Jongeren ontdekken hoe hersenen werken.
Activiteit
• •
• • Leg uit
Maak weer groepjes van drie (dit kunnen nieuwe groepjes zijn, maar ook dezelfde groepjes uit de starter). Geef ieder groepje een stapeltje werkbladen. Vertel dat op deze tafelvoetbal nog geen bal getekend is. Het is aan de jongeren om te tekenen hoe de bal in de goal kan komen. Laat een voorbeeld zien. Ze hebben meerdere werkbladen gekregen, want er zijn tal van mogelijkheden. Geef ieder groepje enkele minuten de tijd om diverse mogelijkheden te tekenen. Laat de jongeren een aantal mogelijkheden noemen en teken deze allemaal op het A3 werkblad.
Vertel dat je hersenen bestaan uit allemaal cellen (ook wel de grijze massa genoemd). Deze worden ook wel neuronen genoemd en zijn te vergelijken met de poppetjes aan de tafelvoetbal. Tussen al die neuronen lopen allerlei zenuwbanen, ook wel dendrieten genoemd. Deze zijn te vergelijken met de mogelijke banen waarbij de bal aankomt bij een speler. Zoals jullie weten wordt heel het menselijke lichaam bestuurd vanuit de hersenen. Er is een signaal dat wordt doorgegeven, waardoor nu mijn mond praat, of mijn hand naar links gaat. Dit is het rollen van de bal. Nu is het zo dat als je een bepaalde activiteit vaak doet, er een soort pad uitslijt in de hersenen. Dit is handig, want je legt deze weg vaker af. Hoe vaker je dit doet, hoe beter dat pad loopt. Iets vaak herhalen zorgt dus letterlijk dat iets erin slijt. Denk aan rijles, wiskunde sommetjes oefenen of het steeds herhalen van danspasjes, gitaarakkoorden of voetbalbewegingen. Je wordt er steeds beter in. In de volgende activiteit kijken we wat er gebeurd in onze hersenen tijdens een creatief proces.
OPLOSSING
10 MIN
Voorbereiding
Zorg dat je het volgende You tube filmpje kan laten zien. Zoek op You Tube op: Just imagine de Ilana Yahav. http://www.youtube.com/watch?v=ON6tYdtwv2w&feature=player_embedded# Zorg dat alle jongeren lege blaadjes hebben en een pen (of laat hen de werkbladen uit de vorige activiteit omdraaien). De oplossing van het raadsel is:
Doel
Jongeren ontdekken wat creativiteit is en hoe je dit kan stimuleren.
Activiteit
•
•
Geef de jongeren het volgende raadsel. Teken negen puntjes, drie keer drie puntjes onder elkaar. Vertel de jongeren dat ze met vier rechte lijnen door alle puntjes moeten gaan, zonder de pen van het papier te halen. Mochten ze het raadsel al kennen, dan genieten ze van de verwoede pogingen van de andere jongeren. Geef na enige tijd proberen de oplossing of laat de jongeren elkaar de oplossing vertellen.
185
TH E BOX: OUT Leg uit
Onze hersenen maken een soort vierkantje rondom de puntjes, waardoor je er niet aan denkt dat je buiten de punten ook kunt tekenen. Dat is juist wat creativiteit is, het ´buiten kaders denken´, buiten de uitgesleten paden lopen. Je schept iets nieuws en dat kan op allerlei manieren. In de tafelvoetbal gebeurt dit wanneer je tegenstander door heeft hoe jij vaak schiet, waardoor je iets nieuws moet bedenken. Maar ‘buiten kaders’ denken kan ook een nieuw plaatje zijn van Roodkapje, het bedenken van een nieuwe dansbeweging, het op noten zetten van een deuntje in je hoofd of het inbrengen van een argument waar nog niemand ooit aan heeft gedacht!
Activiteit
• • •
Laat de jongeren naar het filmpje kijken en laat hen benoemen wat zij er mooi aan vinden. Vinden ze dit creatief? Wat wel en wat niet? Creatief is iedereen, maar je kunt creativiteit wel ontwikkelen. Vraag de jongeren hoe je creativiteit stimuleert. Vraag hen ideeën te noemen. Sluit eventueel af met de volgende tips: 1. Ruimte: er moet ruimte in je hoofd zijn om iets te bedenken. 2. Voorbereiding: elk creatief proces wortelt in het voorbereidende werk. Eerst verzamel je gegevens, check je de stand van zaken, verzamel je al bedachte of uitgewerkte oplossingen… 3. Spuien: hoe meer hoe beter. Ga ideeën niet in de kiem smoren, omdat ze niet haalbaar, onbetaalbaar, niet geschikt of niet origineel zijn. 4. Doorzetten: zoek zoveel mogelijk alternatieve oplossingen. Waarom? Omdat er vaak veel betere oplossingen bijzitten dan de eerste waarmee je al tevreden was. 5. Kiezen: uiteindelijk moet je kiezen voor welk idee je gaat. 6. Structuur: creatief denken doe je binnen een structuur, welke past jou het beste? 7. Waarderen: zorg dat anderen je idee waarderen! 8. Samen: bedenk dat je samen meer kunt bereiken!
GEKREGEN CREATIVITEIT Voorbereiding
Zorg voor een wasknijper, tube verf, schaar, rekenmachine, steen, potlood, naald, papier met allerlei vakjes, deksel van een pan, enz.
Doel
Jongeren ontdekken dat we creativiteit van God ontvangen.
Activiteit
• • •
Vertel
186
7 MIN
Youth for Christ - Solid Friends
Leg alle materialen duidelijk zichtbaar op tafel. Vraag aan vijf jongeren welk voorwerp hen het meeste aanspreekt? Vraag ook waarom? Leg uit dat dit laat zien dat voorkeuren enorm verschillen per persoon.
In de Bijbel lezen we dat Mozes de opdracht krijgt om een tabernakel (soort tempel) voor God te maken. Geen tempel van steen of hout, maar een tent die mee kan reizen met het volk Israël dat onderweg is naar het beloofde land. Bijzonder is dat het hele volk betrokken is bij de bouw. Mozes vraagt aan het volk of zij iets willen afstaan aan
de Heer voor de bouw van de tabernakel. Iets van goud, sierraden, maar ook stoffen. (Exodus 35:4-10.) Het volk geeft zoveel dat er gewoon te veel is (Exodus 36:5). Met al die materialen gaan vaklieden aan de slag. Er staat dat God uitzonderlijke talenten, wijsheid, vakmanschap en inzicht op allerlei gebied heeft gegeven aan Besaleël en Oholiab (Exodus 35:30-35). Ze beheersen de techniek van wol en fijn linnen weven, borduren en ze maken zelf de ontwerpen. Deze twee uitzonderlijk creatieve kunstenaars zetten zich voor God in bij de bouw en aankleding van Zijn tabernakel (soort tempel). Creativiteit is iets wat je van God krijgt. Mooi is dat Besaleël en Oholiab hun talenten heel concreet ook weer inzetten om God te dienen dat is ook precies hoe God het heeft bedoeld. Je ontdekte in dit programma al dat je creatief kunt zijn op allerlei gebieden! Vaak krijg je op een school al een beetje een indruk waar jij goed in bent. De een is heel goed in rekenen en de ander scoort altijd hoge cijfers bij Nederlands. Sommige klasgenoten kijken uit naar handenarbeid en maken er de meest creatieve bouwwerken en vinden het heerlijk als hun handen vol verf of plaksel zit. Misschien denk jij al ‘help’ als je naar die les moet. Je houdt er helemaal niet van om vieze handen te krijgen. Ongetwijfeld ken je ook een klasgenootje waar je vol verbazing naar kijkt als hij of zij een potlood neemt. In nowtime ontstaan er levensechte tekeningen! Maar je hebt ook mensen die timmeren hun eigen meubels of pimpen hun tasje om tot een heel nieuw exemplaar. God geeft iedereen weer andere talenten. Misschien weet jij al waar je in uitblinkt, misschien ben je dat nog aan het ontdekken. Durf te experimenteren en ga ermee aan de slag, want het is natuurlijk ontzettend tof als je iets creëert met je creatieve talent! Vertel als leider ook waar jij creatief mee bent. Wellicht zet jij je creativiteit ook in voor God bijvoorbeeld in je gemeente.
Leiderstip:
Concreet voorbeeld van sporters die hun talent inzetten voor Gods Koninkrijk zijn de Sports Witnesses die de Nederlandse sportwereld bereiken met het evangelie van Jezus Christus.
MEGABITE
CREATIVITEIT VOOR GOD
7 MIN
Voorbereiding
Zorg voor Bijbels.
Doel
Jongeren ontdekken dat we worden opgeroepen om onze gaven in te zetten voor God en de gemeente.
Activiteit
• •
Vraag alle jongeren te noemen waar zij goed in zijn (bijvoorbeeld Nederlands). Zijn ze ook creatief in of met datgene waar ze goed in zijn (bijv. je schrijft gedichtjes)?
187
TH E BOX: OUT • • •
•
• •
Wanneer gebruiken ze hun creativiteit (misschien voor de schoolkrant, dagboek enz.)? Genieten ze van hun creativiteit? Leg uit dat we God als het ware ook bedanken voor onze gaven door er mee aan de slag te gaan. Het is bizar om gaven te krijgen en er vervolgens niets mee te doen. (Verduidelijk dit eventueel met een voorbeeld: stel je voor dat je van je vader een auto krijgt en hij blijft maar in de garage staan.) Leg uit dat God aan ieder mens gaven geeft die hij/zij kan inzetten voor de opbouw van de gemeente. Paulus zegt daarover dat we niet neerbuigend mogen doen over de gaven van iemand anders. Laat niemand opscheppen, maar ook niet denken ‘ik ben niet nodig, ik kan niks’. Iedereen is nodig (1 Kor. 12). Leg als leider uit wat je ziet aan gaven binnen jouw gemeente. Hoe zetten mensen hun creativiteit en gaven in om God en de gemeente te dienen. Afhankelijk van je groep kan je ook aan jongeren vragen op welke manier zij hun gaven kunnen inzetten voor God(s) gemeente?
Leiderstip:
• als jongeren het moeilijk vinden om een talent te noemen, vraag dan aan iemand anders om minstens één talent te noemen van hem/haar. • Als het past bij je groep kun je afsluiten door God te bedanken voor de gaven die Hij ons geeft.
MOVE OUT RE: FLECT
188
JUST DROEDEL
7 MIN
Voorbereiding
Zorg voor schrijf- of tekenmateriaal. Denk aan stiften, maar eventueel ook aan vingerverf. Maak als leider zelf een ‘just droedelvoorbeeld´ met allerlei creatieve activiteiten. Zorg voor bekende dingen als “koken”, “make-up”, “voetbal”, “fotografie” enz. Het eindresultaat is een blaadje met een lege binnenkant en een vrolijk versierde rand. Vraag jongeren om nu hun agenda te gebruiken, maar zorg voor de zekerheid ook voor papier.
Doel
Jongeren bedenken op welke gebieden ze creatief zijn.
Youth for Christ - Solid Friends
Activiteit
• • • • •
Verdeel de jongeren in kleine groepjes van drie personen. Vertel de jongeren dat we hebben gepraat en gespeeld met creativiteit. We zijn allemaal creatief! We bedenken allemaal regelmatig nieuwe oplossingen of proberen alternatieven. Leuk is om te ontdekken waar je creatief in bent. Vraag jongeren dit te gaan droedelen. Droedels zijn de simpele tekeningetjes die je maakt in je agenda of op de rand van je proefwerkblaadjes. Geef de jongeren enkele minuten de tijd om een bladzijde in hun agenda vol te droedelen. Laat de jongeren in de kleine groepjes hun droedels toelichten. Daag de jongeren uit om in allerlei alledaagse dingen creatief te zijn.
KICK OUT
DE GROTE LANCERING
7 MIN
Voorbereiding
Zorg voor rietjes, eieren, rolletjes plakband, lolly’s en een plastic zakje.
Doel
Jongeren proberen hun creativiteit optimaal te benutten voor de lancering van hun ei.
Activiteit
• • • • • • •
Vraag jongeren om teams te maken. Geef ieder team 30 rietjes, een rol plakband, een plastic zakje en een ei. Leg uit dat ze 4 minuten hebben voor de grote lancering. Hun ei wordt dan van 2 meter hoogte naar beneden geworpen. Aan hen de opdracht om het ei dusdanig te verpakken dat het niet breekt. Moedig jongeren aan om creatief te zijn en samen te werken. Geef het team waarbij het ei heel is gebleven een lolly.
Leiderstip:
De lancering kun je ook buiten doen.
CHILL OUT
189
TAFELVOETBAL
TH E BOX: OUT
190
Youth for Christ - Solid Friends
