Balance
Marja Baas heeft een succesvolle fairtrade webwinkel in relatiegeschenken
86
“De mensen hier zijn zo trots op wat ze maken. Dat is geweldig om te zien” Good for me, good for you, good for us, good for all! Dat is de slogan waarmee Marja Baas bijna drie jaar geleden Goodforall begon, een webwinkel met duurzame, fairtrade relatiegeschenken. Haar droom is een internationaal fairtrade-warenhuis, met producten die de wereld een beetje beter maken. “Waardoor consumeren bijdraagt aan de wereld, in plaats van dat het afbreuk doet.”
Gelukkig leven Mijn passie
“In India heerst een vorm van acceptatie waar we in het Westen nog wel wat van kunnen leren”
“Ook bij onze inrichting houden we rekening met het milieu”
“De sfeer op kantoor is na de yoga heel positief, we zijn weer opgeladen voor de rest van de week”
“Ons linnengoed is zo mooi dat je je in een luxe hotelbed waant”
Gelukkig leven Mijn passie
Hippe tas Van jongs af aan houdt Marja zich al bezig met de aarde, flora en fauna en hoe wij daar mee omgaan. Meer dan dertig jaar geleden schreef ze in de schoolkrant over de verschrikkingen van de kippenindustrie.Via meerdere omwegen in haar leven, van de diamantindustrie in Australië tot reisleidster in Europa, werd ze mede-eigenaar van uitgeverij Scripta Media. Deze uitgeverij van sponsored magazines werd binnen zeven jaar een van de drie grootste uitgeverijen in Nederland. Toch bleef het kriebelen om meer te betekenen voor de wereld. Marja stapte over naar de Welzijnsstichting en werd ‘baas van de buurthuizen’ in Amsterdam Westerpark.Via een adviestraject in de relatiegeschenkenhandel kwam ze op het idee van Goodforall. Tot haar grote verbazing bestelden bekende internationale bedrijven daar producten tegen zulke lage bedragen, dat zij achterdocht kreeg naar de herkomst ervan. De meeste producten bleken uit China te komen, waarbij de arbeidsomstandigheden zeker niet fairtrade waren en de grondstoffen al helemaal niet duurzaam. In de krant zag ze een artikel staan over de Ragbag, een hippe tas van gerecycled plastic, een werkgelegenheidsproject in New Delhi. Marja zag een gat in de markt, niet alleen vanuit commercieel oogpunt, maar vooral ook vanuit een noodzaak de relatiegeschenkenindustrie, waar zo veel geld in omgaat, te veranderen en daarmee een verschil in de wereld te maken. Op een vakbeurs liep ze een gepensioneerde lederwarenspecialist tegen het lijf. Hij vertelde haar over zijn streven om leerlooierijen in India, waar veel tassen vandaan komen, ecologisch te maken. Ook sprak hij over de vele mogelijkheden van fairtrade en duurzame leren tassen uit India, en ook over het gebrek aan goede ontwerpen. “Oh, maar daar kan ik wel voor zorgen”, zei Marja, zonder te weten hoe ze dit ging oplossen. Maar zoals Marja al vaker deed in haar leven, dook ze ook nu vol overgave in dit nieuwe avontuur. Ze belde de Design Academy in Eindhoven en kwam in contact met jonge designers via het Alumni Netwerk. Zo ontstond de inmiddels befaamde
My Paper Bag. Ramón Middelkoop liet zich inspireren door de Amerikaanse papieren tas en ontwikkelde daarmee de eerste leren boodschappentas. Marja: “Inmiddels komen de bestellingen binnen vanuit Amerika en Australië, maar ook in Nederland is de tas al bij veel vrouwen dagelijks in gebruik. Door het succes van deze tassen zijn tientallen mensen van de laagste kaste opgeleid, en hebben ze nu een goede baan in de leerwerkplaats in Calcutta. Mensen die anders geen uitzicht hadden op een economisch bestaan. Ook werken de leerlooiers door het succes mee aan het volledig ecologisch maken van het leerlooiproces. Wanneer zij niet genoeg werk krijgen, zullen ze dat namelijk nooit doen. Brood op de plank is hier letterlijk van levensbelang.”
Zelf zien Eén keer per jaar gaat Marja naar India waar ze voor Goodforall de producten laat maken. Dan bezoekt ze de verschillende fairtrade werkplaatsen en verdiept ze zich in het volledige productieproces. “Ik vind het belangrijk dat de productieketen van A tot Z duurzaam en fairtrade is. Je kunt alles zien of lezen in folders van de verschillende coöperaties, maar er zelf zijn, is echt heel anders. Dan pas begrijp je volledig wat er gebeurt en wat er allemaal komt kijken bij het maken van een zuiver product. Ik heb de organische katoenvelden bezocht in hartje India, met de jonge boeren gesproken over hun strijd tegen de pesticiden en een dag meegelopen in de katoenfabriek. In de fabriek was het licht en ruim, er heerste een gezellige sfeer, de dokter komt elke maand langs en de werknemers krijgen gratis medicijnen. Ook was er een uitgebreide lunchpauze, goed eten en tijd om te rusten. Daarnaast zorgt hun werkgever ook nog eens voor accommodatie: veel arbeiders werken namelijk ver van huis. De katoenboeren en de fabriek worden ondersteund door het Nederlandse Solidaridad, dat zorgt voor verbetering van productieketens van koffie, thee en katoen. En als wij er mooie producten kunnen laten maken, is de cirkel rond.”
Balance
“Ik vind het belangrijk dat de tas van A tot Z duurzaam en fairtrade wordt gemaakt”
89
“Op dinsdagochtend gaan we met z’n allen naar yoga”
Balance
Luxe hotelbed
90
“Ons linnengoed is dus echt fairtrade en duurzaam. En zo mooi dat je je ermee in een luxe hotelbed waant. Als je in bed ligt, wil je toch ook niet anders dan dat alles om je heen zuiver en mooi is. Het leer dat wij gebruiken voor de tassen komt van buffels die door ouderdom zijn gestorven. Alle projecten waarmee wij werken, doen bovendien meer dan alleen goede werkgelegenheid creëren. Er zijn scholingstrajecten, boerenondersteuningsplannen, gezondheidsprojecten of spaarsystemen aan verbonden. Zodat de mensen eerst uit hun uitzichtloos bestaan komen en daarna op eigen kracht verder kunnen.”
Met z’n allen naar yoga “Ook binnen mijn eigen bedrijf probeer ik zo duurzaam en fairtrade mogelijk te handelen, bijvoorbeeld door een eerlijke betaling aan jonge Nederlandse designers en een samenwerking met sociale werkplaatsen. We sparen nog voor een volledige ecologische inrichting. Tot nu toe komt alles uit de kringloopwinkel. En op dinsdagochtend gaan we met alle werknemers naar yoga. De sfeer op kantoor is daarna heel positief, dan zijn we weer opgeladen voor de rest van de week.”
TEKST & FOTOGRAFIE: Tessa Jol.
Berusten in je lot De eerste keer in India had Marja het vreselijk moeilijk met de immense armoede en ellende die daar zo zichtbaar is. “In Calcutta liggen werkelijk mensen te sterven op straat, wonen hele gezinnen op een paar vierkante meter stoeptegels en groeien kinderen op tussen de uitlaatgassen van de alsmaar toeterende auto’s. Ik had echt het gevoel dat ik in de hel op aarde was beland. Nu zie ik het toch wat anders. Al die arme mensen gaan me nog steeds aan het hart, maar zelf lijken ze wel tevreden en te berusten in hun lot. Er heerst hier een vorm van acceptatie waar we in het Westen nog wel wat van kunnen leren. Wij willen altijd meer, beter, anders. We zijn nooit tevreden.Vanuit het hindoeïsme gelooft men hier in karma: het is zoals het is.
Ook bepaalt het kastensysteem tot welke laag je behoort en dat is dan gewoon zo. Het beroemde boek van Dominique Lapierre heet niet voor niets The City of Joy, de stad der vreugde. In dit boek gaat een Franse pater wonen in de sloppenwijken van Calcutta. Hij wil ervaren hoe het is om in werkelijke armoede te leven, om vanuit die wetenschap echt te kunnen helpen. En ontdekt de bijzondere levenskracht en vreugde van diegenen die tot de ‘onaanraakbaren’ van de Indiase maatschappij behoren.”
Vol trots In de sloppenwijk die in De Stad der Vreugde wordt genoemd, ligt Asha Niketan, Huis van Hoop, een woon- en werk-community voor verstandelijk gehandicapten. Elke keer weer wordt Marja hier hartelijk ontvangen. Deze keer krijgt ze een demonstratie kaarsjes maken. Het zijn de terracotta geurkaarsjes in hartvorm die zij voor Amnesty International laat produceren. Daarna worden ze heel zorgvuldig stuk voor stuk met de hand ingepakt. Terwijl een gehandicapte jongen haar vol trots uitlegt hoe ze een stukje plakband om het kaarsje heen moet vouwen, beseft Marja opeens wat haar werkelijke passie is: “Het feit dat ze hier zo trots zijn op wat ze doen en dat ik daar via Goodforall aan bij kan dragen.” Kijk voor meer informatie op www.goodforall.eu
Zelf ook dat luxe gevoel en tegelijkertijd de boeren ondersteunen? Speciaal voor lezers van Libelle Balance geeft Goodforall 25% korting op het organic katoenen Allpure bedlinnen en op de 100% organic zachte badhanddoeken. Vul bij uw bestelling bij ‘couponcode’ de code LIBELLEBALANCE in. Uw eindbedrag wordt met 25% verminderd. Dat scheelt! Deze actie is geldig tot 1 november 2010. Kijk voor de producten op www.goodforall.eu.
Gelukkig leven Mijn passie
Balance
“door het succes van de leren tas, zijn nu tientallen mensen van de laagste kaste opgeleid”
91
“Wij helpen de mensen eerst uit hun uitzichtloos bestaan zodat ze daarna op eigen kracht verder kunnen”