Jaarverslag 2011 School Maatschappelijk Werk Lingeborgh Geldermalsen
Stichting Thuiszorg en Maatschappelijk werk Rivierenland Hannie van Donselaar Februari 2012
Inhoudsopgave
Inleiding
2
Werkwijze van de schoolmaatschappelijk werker
3
Cijfers en toelichting
3
Inzet uren
5
Nascholing
5
ZAT
6
CJG
6
Ontwikkelingen
7
Financieel overzicht
8
1
Jaarverslag schoolmaatschappelijk werk 2011, Lingeborgh
Inleiding Voor u ligt het jaarverslag 2011 van het schoolmaatschappelijk werk op SG de Lingeborgh te Geldermalsen. Het aantal uren schoolmaatschappelijk werk is in 2011 gelijk gebleven. Deelname in het zorgadviesteam van school is gelijk gebleven. Na de zomervakantie heeft Hannie van Donselaar de werkzaamheden van Sharifa Saëbu overgenomen en is de werkdag van het schoolmaatschappelijk werk omgezet naar de donderdag. Over de paar maanden die ik nu werk voor de Lingeborgh kan ik zeggen dat ik met plezier naar deze school toe ga. De ontvangst op school en door de leerkrachten heb ik als positief ervaren. De samenwerking verloopt prettig en leerkrachten maken volop gebruik van de expertise van schoolmaatschappelijk werk. In 2011 is de STMR overgestapt op een web based registratiesysteem. Voor de maatschappelijk werkers betekent dit dat zij op iedere locatie toegang hebben tot de dossiers van de leerlingen die zij begeleiden. Zoals ieder voordeel zijn nadeel heeft (Cruyff) gaat dit ook op voor dit systeem. Er zijn kinderziekten en daardoor kunnen er over 2011 een aantal gegevens niet aangeleverd worden zoals we dat gewend waren. Ook het registeren van contacten met ouders en het goed registreren van contacten en samenwerking met andere hulpverleners is nog niet optimaal Mocht u opmerkingen of aanvullingen hebben waarmee dit jaarverslag in de toekomst verbeterd kan worden dan vernemen wij dit graag van u.
Jaarverslag schoolmaatschappelijk werk 2011, Lingeborgh
2
Werkwijze van de schoolmaatschappelijk werker Aanmelding en start Aanmelding voor het schoolmaatschappelijk werk verloopt via de zorgcoördinator, teamleider of mentor. De mentor is meestal de verwijzer. Vanuit de schoolarts en het zat kan een leerling ook worden verwezen naar het schoolmaatschappelijk werk. De mentor heeft overleg met de zorgcoördinator over de te verwijzen leerling. Indien leerlingen jonger dan 16 jaar zijn, worden de ouders geïnformeerd over de verwijzing. De mentor informeert de leerling over de eerste afspraak met de schoolmaatschappelijk werker. In het kennismakingsgesprek bespreekt de schoolmaatschappelijk werker de reden van verwijzing. welke hulpvraag de leerling heeft en welke vraag school heeft en wordt er getracht om afstemming tussen deze vragen te krijgen. De schoolmaatschappelijk werker onderzoekt van wie de leerling steun in zijn directe omgeving heeft. Wie of wat is er nodig om een probleem op te lossen of draagbaar te maken. Welke informatie gaat er terug naar school en ouders. Past de hulpvraag binnen de doelstelling van het schoolmaatschappelijk werk of is andere hulpverlening gewenst. Is samenwerking met andere instanties nodig of is er al andere hulpverlening ingezet. Cijfers en toelichting Totaal aantal leerlingen In behandeling vorige periode
Gestart
7
In behandeling
50
beëindigd
57
In uitvoering volgende periode 24
33
Leeftijd leerlingen 1993 2
1994 2
1995 7
1996 18
1997 12
1998 7
1999 1
onbekend 8
Uitgesplitst naar sexe Man
Vrouw 13
Geen Ant 41
Totaal 3
57
Naar afdeling Havo VMBO TL VMBO Kader VMBO Basis Brugklas geen antwoord totaal
3
Jaarverslag schoolmaatschappelijk werk 2011, Lingeborgh
3 17 22 7 1 7 57
Gemiddelde duur van de begeleiding STMR/SMW Traject: Duur 1e contact product tot afsluiting hulpverlening 00 binnen één dag 01 binnen één maand 02 1 tot 2 maanden 03 2 tot 3 maanden 04 3 tot 6 maanden 05 6 tot 9 maanden 06 9 tot 12 maanden 07 12 tot 18 maanden 11 36 maanden of meer 98 Onbekend (nog in begeleiding)
24 54 65 85 155 78 21 7 2 152
Procent 3,7% 8,4% 10,1% 13,2% 24,1% 12,1% 3,3% 1,1% 0,3% 23,6%
De meeste leerlingen hebben een hulpverleningstraject gehad dat ligt tussen de 3 tot 6 maanden. De overige percentages laten zien dat het merendeel van de leerlingen geholpen wordt in een tijdspanne van 1 dag tot 9 maanden. De kracht van schoolmaatschappelijk werk is dat we kortdurende hulpverlening bieden. Daar waar meer hulp nodig is zal de schoolmaatschappelijk werker verwijzen naar passende vormen van hulpverlening.
Verwijzingen naar GGZ BJZ / AMK Geen antwoord Totaal
3 2 27 32
Opvallend is dat geen antwoord zo hoog staat. Voor 2012 is het zaak om beter in kaart te brengen waar leerlingen naar toe worden verwezen.
Problematiek Relatie met ouders Verwerking Psychische problemen Gedragsproblemen Identiteit Motivatie / Spijbelen / Drop out Relatie met leeftijdgenoten
20 13 13 9 6 6 4
Opgeteld komt hier een hoge score uit. Dit komt omdat er in het systeem meerdere problematieken kunnen worden aangegeven. De relatie met ouders staat op nummer 1 als het gaat om waar leerlingen problemen ervaren. Voor een goede uitvoering van hulpverlening kan het wenselijk zijn om ouders te betrekken, immers zijn zij ‘deskundig’ als het om hun kind gaat. Uit de huidige registratie konden de oudercontacten niet opgevraagd worden. Dat is jammer, maar een snelle screening levert op dat bij de leerlingen onder de 16 jaar is samengewerkt met de ouders. De leeftijdsfase van leerlingen is de puberteit. Voor ouders en kind/leerling kan dit een turbulente tijd zijn. Het helpt om ouders zicht te geven op de ontwikkelingsfase van hun kind en hen handvaten aan te reiken voor de omgang met hun puber. Onder dit kopje valt niet
Jaarverslag schoolmaatschappelijk werk 2011, Lingeborgh
4
alleen faseproblematiek maar ook dat jongeren zorg hebben om ouders die ruzie hebben met elkaar of hun omgeving. Ouders die verdriet en eigen zorgen hebben. Jongeren hebben vaak oog voor de nood van hun ouders, maar kunnen zich onmachtig voelen om hier adequaat vorm aan te geven. De andere kant komt ook voor dat ouders niet zien op welke wijze hun kind hen probeert te ontlasten. Bij verwerking wordt geen onderverdeling meer gemaakt of het gaat om verwerking van echtscheiding of dat het verwerking van het overlijden van een dierbare of verlies van gezondheid is. We kunnen stellen dat een scheiding of verlies van een dierbare diepe invloed heeft op het welbevinden en functioneren van een leerling. Een leerling heeft tijd nodig om verlies te verwerken. Het helpt om een leerling inzicht te geven in dit proces en naar vormen te zoeken om met dit verdriet om te gaan. Belangrijk is om er te zijn en te luisteren naar de leerling. Het helpt om leerkrachten te ondersteunen bij de begeleiding van deze leerlingen. Gedragsproblemen staan doorgaans niet op zichzelf. Er kan sprake van een stoornis zijn, maar vaker betreft het in deze context leerlingen die niet in staat zijn om hun gevoel van onbehagen en onkunde adequaat te uiten. Het doet er toe om te onderzoeken wat het kind met dit lastige gedrag ons wil duidelijk maken. Pas dan kan er een passend plan van aanpak worden gerealiseerd. Omgang met leeftijdgenoten. Identiteit en de omgang met leeftijdgenoten zijn terreinen waarin leerlingen in de puberteit zich meer kwetsbaar in voelen. Daarbij komt dat zij het vertrouwde terrein van de basisschool hebben verlaten en voor een boel nieuwe levenstaken worden gesteld. In het voortgezet onderwijs worden leerlingen nog meer aangesproken op hun sociale vaardigheden. Afkomstig uit de volgende gemeenten Geldermalsen Tiel Buren Culemborg Houten Neerijnen Lingewaal
38 9 6 1 1 1 1
Inzet uren Er wordt 8 uur schoolmaatschappelijk werk ingezet op de Lingeborgh. Het merendeel van de uren wordt door de school betaald. Daarin onderscheidt de Lingeborgh zich binnen de scholen van het samenwerkingsverband. (Ter vergelijking: op een tweetal scholen van het samenwerkingsverband wordt 8 uur schoolmaatschappelijk werk per week ingezet, wat volledig wordt gefinancierd door de betreffende gemeente. Op een andere school wordt 27 uur ingezet, hiervan wordt een deel door de school en een deel door de gemeente gefinancierd).
5
Jaarverslag schoolmaatschappelijk werk 2011, Lingeborgh
De werkdag voor het smw is de donderdag. Incidenteel werkt de schoolmaatschappelijk werker op een ander moment bijvoorbeeld om ouders te spreken. De schoolmaatschappelijk werker is 4 dagen per week goed bereikbaar via mobiele telefoon en e-mail. De schoolmaatschappelijk werker kan een deel van de uren op andere dagen beschikbaar stellen voor hulp aan leerlingen en ouders en daar wordt gebruik van gemaakt. De meeste tijd wordt ingezet ten behoeve van hulpverlening aan leerlingen en ouders. Met betrekking tot schoolondersteuning heeft de schoolmaatschappelijk werker regelmatig contact met leerkrachten ten behoeve van consultatie en verwijzing. Dit gebeurt veelal in pauzes en ook op afspraak. In het urentotaal van 8 behoren eveneens de administratieve handelingen zoals; het bijwerken van dossiers, telefoneren, deelname aan het schoolmaatschappelijk werk overleg van de STMR, nascholingscursussen en het maken van het jaarverslag.
Nascholing In 2011 heeft de schoolmaatschappelijk werker geïnvesteerd in een thema middag verliesverwerking. Daarnaast is er bijscholing geweest rond gameverslaving. Voor 2012 staan er trainingen huiselijk geweld, ouderschapsreorganisatie, oplossingsgericht werken en werken volgens de Equip methode op de agenda. Het zorgadvies team (ZAT) De schoolmaatschappelijk werker neemt deel aan het zorgadviesteam van SG De Lingeborgh. Zij maakt hierbij deel uit van een multidisciplinair team, waarin naast het smw de volgende disciplines zitting hebben: - een leerplichtambtenaar, - een schoolarts, - een medewerker van Bureau Jeugdzorg, - een orthopedagoog, - de voorzitter van het ZAT (een daarvoor vrijgestelde leerkracht), - Coördinerende docenten nemen op afroep deel, afhankelijk van de leerlingen, die besproken worden. - Een preventief ambulant begeleider - Als er vraag naar is kan iemand van een externe organisatie uitgenodigd worden voor het ZAT CJG Het schoolmaatschappelijk werk heeft deelgenomen aan de werkconferenties die door het CJG zijn georganiseerd. Daarnaast is het schoolmaatschappelijk werk actief betrokken bij de werkgroep die maandelijks bij elkaar komt. Door de werkgroep worden de vorm en inhoud van jet CJG verder vorm gegeven
Jaarverslag schoolmaatschappelijk werk 2011, Lingeborgh
6
Ontwikkelingen Binnen het onderwijs en binnen de (jeugd)hulpverlening zijn allerhande ontwikkelingen gaande. Beiden zijn dynamische werkvelden. Voor het onderwijs noem ik de komst van Passend Onderwijs. Een uitdaging die veel vraagt van alle betrokkenen. Of schoolmaatschappelijk werk hierin een rol kan hebben en hoe dan is nu nog een vraag. Vanuit de hulpverlening wordt er vanuit de Gemeente Geldermalsen gewerkt aan het inrichten van het Centrum voor Jeugd en Gezin. Hierin is een rol weggelegd voor het schoolmaatschappelijk werk. Lingeborgh en Lek en Linge zijn overeengekomen dat zij in 2013 samengaan waarbij de identiteit van de scholen gehandhaafd blijft.
7
Jaarverslag schoolmaatschappelijk werk 2011, Lingeborgh
Financieel overzicht: Inzet 2011 SMW 40 weken á 8 uur = 320 uur Deelname ZAT Totaal
25 uur 345 uur
Financiering door gemeente Geldermalsen 80 uur SMW 25 uur ZAT Betreft € 7.455 Financiering door SG De Lingeborgh 240 uur SMW Betreft € 17.040
Inzet 2012 De gemeente Geldermalsen heeft in verband met bezuinigingen voor 2012 de subsidie voor het schoolmaatschappelijk werk verlaagd. Indien de huidige inzet wordt gehandhaafd en de school de uren die de gemeente minder financiert overneemt ziet het financieel overzicht in 2012 er als volgt uit. Financiering door gemeente Geldermalsen 64 uur SMW 25 uur ZAT Betreft € 6.305,25
Financiering door SG De Lingeborgh 256 uur SMW Betreft € 18.176
Jaarverslag schoolmaatschappelijk werk 2011, Lingeborgh
8