Jaarverslag medische psychologie & medisch maatschappelijk werk

Jaarverslag medische psychologie & medisch maatschappelijk werk

2014

| Inhoud

1 De afdeling medische psychologie & medisch maatschappelijk werk

1.1 Inleiding

2 Organisatie en formatie

5 5 6

2.1 Algemeen 2.2 Personele mutaties

3 Productie van de afdeling medische psychologie & mmw

3.1 Patiëtenzorg

4 Onderwijs en opleiding

7 7 10 10 11 13 14

4.1 Geneeskundecurriculum 4.2 Extern onderwijs 4.3 Onderwijs divers 4.4 Postdoctorale opleiding

5 Wetenschappelijk onderzoek

4 4

5.1 Verworven subsidies 5.2 Promoties

15 15 15

6 Lidmaatschappen en bijdrage aan nationale en internationale congressen

16

16 18 18

6.1 Bestuur, adviescommissies nationaal en internationaal 6.2 Editorial board 6.3 Bijdrage aan nationale en internationale congressen

7 Medische psychologie in de publiciteit

22

8

23

Publicaties

Bijlage I

Medewerkers afdeling medische psychologie en medisch maatschappelijk werk

Bijlage II Overzicht wetenschappelijke resultaten 2014

Jaarverslag medische psychologie & medisch maatschappelijk werk | 2014

28 31

3

| 1. D e afdeling medische psychologie & medisch maatschappelijk werk 1.1 Inleiding Voor u ligt het jaarverslag 2014 van de afdeling medische psychologie en medisch maatschappelijk werk. De afdeling heeft ook dit jaar weer bijzonder goed gepresteerd ondanks redelijk ingrijpende ombuigingen. Kenmerkend voor de afdeling is de brede inzet en integratie in het VUmc, in onderwijs, onderzoek en patiëntenzorg. De afdeling heeft drie kerntaken: onderwijs, patiëntenzorg en wetenschappelijk onderzoek. De afdeling wil door het inzetten van medisch psychologische expertise in onderwijs, zorg en onderzoek bijdragen aan het behoud c.q. de verbetering van het fysieke, sociale en psychologische welzijn van patiënten en hun naasten.

4

De productie in de patiëntenzorg is nauwelijks afwijkend van vorige jaren, met een groei op thema’s als neuro-oncologie, diabetes en genderdysforie. Zoals de METIS analyse laat zien (bijlage II) scoort de afdeling goed op wetenschappelijk gebied, met twee promoties, aantal publicaties en citaties. Belangrijke ontwikkeling is de alliantie met het AMC. In dit kader is gekozen voor een uiteindelijke integratie van de afdeling met de Medische Psychologie van het AMC. In 2015 zullen verdere stappen worden gezet.

Frank J. Snoek Juli 2015


| 2. Organisatie en formatie

2.1 Algemeen De afdeling medische psychologie en medisch maatschappelijk werk stond in 2014 onder leiding van prof.dr. F.J. Snoek (afdelingshoofd). De afdeling bestaat uit zes secties, met elk een sectiehoofd:

4. gender en seksuologie (sectiehoofd mw. drs. S.A. Wensing-Kruger)

1. pediatrische psychologie (sectiehoofd mw. dr. K.J. Oostrom)

6. onderwijs (sectiehoofd mw. drs. J.J.S van de Kreeke).

2. klinische psychologie (sectiehoofd mw. dr. E.H. Collette)

De sectiehoofden vormen samen met het afdelingshoofd het MT.

3. medische neuropsychologie (sectiehoofd dr. M. Klein)

Op 31 december 2014 bestond de afdeling uit totaal 58,2 fte.

5. medisch maatschappelijk werk (sectiehoofd mw. drs. M.M Meijer)

Hoofd prof.dr. F.J. Snoek

Hoofd afdeling MP AMC

MT: sectiehoofden

mmw drs. M.M. Meijer

12,7 fte

klinische psychologie dr. E.H. Collette

6,0 fte

medische neuropsychologie dr. M. Klein 3,9 fte

pediatrische psychologie dr. K.J. Oostrom

11,4 fte

gender en seksuologie drs. S.A. WensingKruger 12,0 fte

onderwijs drs. J.J.S. van de Kreeke

10,3 fte

Aantal fte WP 1e geldstroom 32,8 Aantal fte 3e geldstroom 4,1 (aios, junior onderzoekers en post docs) Aantal fte NWP 21,3 (administratief, psychologisch medewerker, maatschappelijk werkers)


5

2.2 Personele mutaties In dienst per: 15 januari 2014

Helen Mulder, medisch maatschappelijk werker, sectie medisch maatschappelijk werk

1 maart 2014

Carlos Hoogenboom, GZ psycholoog i.o., sectie klinische psychologie

1 juni 2014

Marieke Verkleij, medisch psycholoog, sectie pediatrische psychologie

1 juli 2014

Maryse Roos, medisch psycholoog, sectie gender en seksuologie

1 september 2014

Rita Jager, medisch maatschappelijk werker, sectie medisch maatschappelijk werk

1 september 2014

Gülcan Bektas, onderzoeksassistent diabetes

15 oktober 2014

Maaike Matulewicz, wetenschappelijk docent, sectie onderwijs

1 november 2014

Annemiek Geijsel, medisch psycholoog, sectie gender en seksuologie

1 november 2014

Carolien Weststrate, medisch psycholoog, sectie gender en seksuologie

1 november 2014

Susanne Tetteroo, junior onderzoeker diabetes

15 november 2014 Yvonne Kievit, medisch psycholoog, sectie gender en seksuologie

Uit dienst per: 1 april 2014

Sanne de Geus-Driessen, GZ psycholoog, sectie klinische psychologie

1 mei 2014

Inez Enderink, GZ psycholoog, sectie pediatrische psychologie

1 augustus 2014

Suzanne van Esch, sectie onderwijs

1 september 2014

Eelco van Duinkeren, onderzoeker diabetes

1 december 2014

Marit de Heus, medisch maatschappelijk werker, sectie medisch maatschappelijk werk

6


| 3. Productie van de afdeling medische psychologie & medisch maatschappelijk werk 3.1 Patientenzorg

Sectie medisch maatschappelijk werk

De afdeling verzorgt directe patiëntenzorg in de vorm van diagnostiek en behandeling en indirecte patiëntenzorg in de vorm van onderwijs, communicatie en training van medici, paramedici en verpleegkundigen. De patiëntenzorg van de afdeling strekt zich uit over de verschillende medische specialismen van het VUmc en wordt, met uitzondering van de patiënten van het kennis- en zorgcentrum genderdysforie en de polikliniek diabetes mentaal, uitsluitend verleend op aanvraag van medisch specialisten van het VUmc. In 2014 werden in totaal 3.370 patiënten verwezen naar de afdeling medische psychologie en medisch maatschappelijk werk.

Afdeling Nieuw Heraan- Totaal meldingen

Oncologie Kind en vrouw Klinische genetica Nefrologie Audiologie Neurologie en neurochirurgie Overig

246 243 85 122 84 82

48 21 2 0 17 6

294 264 87 122 101 88

217

30

247

Productie MMW 2014, n=1203, waarvan 124 heraanmeldingen

Per sectie: Klinische psychologie: Pediatrische psychologie: Gender en seksuologie: Medische neuro psychologie: Medisch maatschappelijk werk:

402 584 562 619 1.203

Sectie klinische psychologie Afdeling Nieuw Heraan- Totaal meldingen

Oncologie 93 Diabetes Mentaal 80 Neurologie en revalidatie 68 Kind en vrouw 30 Overige 85 Totaal 356

8 17 21 0 0 46

101 97 89 30 85 402

Productie 2014, klinische psychologie, n=402, waarvan 46 heraanmeldingen


7

Sectie pediatrische psychologie Afdeling Kindergeneeskunde Audiologie Revalidatie Oogheelkunde Overige Totaal

Sectie medische neuropsychologie Aantal 392 141 22 7 22 584

Productie 2014, pediatrische psychologie, n=584, waarvan 75 heraanmeldingen

In 2014 zijn er in totaal 619 patiënten (57% man, 43% vrouw) gezien voor een NPO op de afdeling sectie neuropsychologie van het VUmc. De onderstaande tabel geeft de verschillende afdelingen weer waarvan de consultaanvragen zijn ontvangen. Daarbij is per afdeling het aantal patiënten weergegeven met een bijbehorend percentage ten opzichte van het totaal aantal patiënten dat gezien is. In de laatste twee kolommen staat per geslacht het aantal patiënten en het bijbehorende percentage. Afdeling

Sectie gender en seksuologie Aanmeldingen Kinderen Adolescenten Volwassenen Totaal

Aantal 36 127 399 562

Aantal Percen- Aantal patiënten tage mannen

Aantal vrouwen

Geriatriepoli

175

28,3% 79 (45%) 96 (55%)

Geheugenpoli

143

23,1% 92 (64%) 51 (36%)

Poli neurologie

135

21,8% 77 (57%) 58 (43%)

Parkinsonpoli

104

16,8% 68 (65%) 36 (35%)

Poli neurochirurgie

29

4,7% 15 (52%) 14 (48%)

Poli revalidatie

27

4,4% 14 (52%) 13 (48%)

Poli psychiatrie

2 -

-

-

Poli hematologie

1 -

-

-

Verpleegafdeling neurologie

1 -

-

-

Medische psychologie-diabetes

1 -

-

-

Medische

1 -

-

psychologie-K&J

In het onderstaande taartdiagram is de oorsprong van aanvragen grafisch weergegeven.

8


Hieronder volgt een tabel met de meest voorkomende conclusies op basis van de testonderzoeken. Diagnose obv NPO GCS DEM MCI COG BEP TUM GSM GMD OV

Aantal 169 158 90 64 50 27 20 20 16

Percentage 27,3% 25,5% 14,5% 10,3% 8,1% 4,4% 3,2% 3,2% 2,6%

Geheugenpoli Diagnose obv NPO MCI DEM GCS COG BEP GSM GMD OV SUB

Aantal 36 35 18 16 16 10 7 4 1

Percentage 25,2% 24,5% 12,6% 11,2% 11,2% 7% 4,9% 2,8% 0,7%

Aantal 71 22 16 9 5 4 3 2 2 1

Percentage 52,6% 16,3% 11,9% 6,7% 3,7% 3% 2,2% 1,5% 1,5% 0,7%

Aantal 51 14 13 11 8 3 2 2

Percentage 49% 13,5% 12,5% 10,6% 7,7% 2,9% 1,9% 1,9%

Poli neurologie

*GCS : geen cognitieve stoornissen DEM : dementie MCI : mild cognitive impairment COG : cognitieve stoornissen in één of meerdere domeinen zonder dat gesproken kan worden van MCI of DEM BEP : beperkt functioneren in één of meerdere domeinen TUM : pre/post-OK GSM : grens subjectieve klachten en MCI GMD : grens MCI en DEM OV : overig SUB : subjectieve klachten

Diagnose obv NPO GCS COG MCI BEP OV DEM GSM TUM SUB GMD

In onderstaande tabellen zijn de conclusies van de vier belangrijkste aanvragende afdelingen weergegeven. Parkinsonpoli Poli geriatrie Diagnose obv NPO DEM MCI GCS GMD COG BEP GSM SUB OV

Aantal 111 24 9 8 8 6 5 2 2

Percentage 63,4% 13,7% 5,1% 4,6% 4,6% 3,4% 2,9% 1,1% 1,1%

Diagnose obv NPO GCS MCI COG BEP DEM GMD GSM OV


9

| 4. O nderwijs en opleiding

4.1 Geneeskundecurriculum De medische psychologie was in 2014-2015 verantwoordelijk voor ontwikkeling en coördinatie van de volgende onderdelen: - cursus Leren dokteren 1 in bachelor 1 (cursuscoördinator dr. Emma Collette) - cursus Sekse, seksualiteit en relaties in bachelor 2 (cursuscoördinator dr. Luc Gijs) - onderdelen cursus Van baby tot jong volwassene in bachelor 2 (cursuscoördinator drs. Alice van Dijk-Lokkart) - leerlijn Professionele communicatie met patiënten en collega’s: communicatieonderwijs in alle jaren van het basiscurriculum (coördinator drs. José van de Kreeke, vice-coördinator drs. Naomi Ehrlich) - leerlijn Reflectie: reflectie en intervisie in alle jaren van het basiscurriculum (coördinator drs. Veronica Selleger)

- Intervisie voor aios, onderdeel Discipline Overstijgend Onderwijs voor aios VUmc. (coördinator: drs. José van de Kreeke) - TeAMS-VUmc project, trainingen voor medisch specialisten van het VUmc. (Ontwikkeling onderdelen: drs. Lianne Both) Het onderwijs wordt in nauwe samenwerking met diverse medische specialismen gegeven; psychologische inhoud is met medische inhoud verweven. Simulatiepatiënten (amateurs) worden ingezet bij enkele practica. Voor het trainen van lastige situaties worden acteurs ingezet. De hoeveelheid practica en colleges staan in onderstaande tabel in aantallen per student.

Basiscurriculum

Jaar1

Onderdeel

Hoeveelheid per student/soort onderwijs

Medische psychologie

B1

Leren Dokteren-1

2 practica 4 colleges studieopdrachten

B1

Hersenen en zintuigen

1 college

B2

Van baby tot jong volwassene


B2

Sekse, seksualiteit en relaties


Communicatie

10

Leerlijn Professionele communicatie met patiënten en collega’s B1

Anamnese: communicatie en klinisch Redeneren

10 practica

B2

Informatie- en advies geven, motivational interviewing

5 practica

samenwerken

1 practicum


B3

Regie in lastige situaties - lastige communicatie met patiënt - lastige communicatie met collega

8 practica 2 practica

M1

Anamnesetraining Specifieke anamneses / lastige situaties Weerbaarheid en seksuele intimidatie

9 practica 10 practica 1 practicum

M2

Disclosure; suïcide

2 practica

M3

Crew resource management

workshop

B en M1

Stationstoetsen (STAT), gesprek met simulatiepatiënt/acteur

1 STAT per jaar

Reflectie

Leerlijn Reflectie B1

Snijzaal, lichamelijk onderzoek Voorbereiding verpleeghulpstage

2 practica

B2

terugkompractica rond de huisartsstage

4 practica

M2

Intervisie

5 bijeenkomsten

M3

Intervisie tijdens semi-artsstage

2 bijeenkomsten

AIOS

Intervisie voor AIOS (diverse afdelingen)

8 bijeenkomsten (diverse groepen)

Vervolgopleidingen

Lastige situatietraining voor arts-assistenten (CostaVU)

Medisch specialisten

TeAMS (Training en Assessment voor medisch Specialisten) - Complexe situatietraining (4 uur) - MDO observatie (2x observatie, 1x nabespreken) - Acute simulatietraining (4 uur)

4 dagen per cursus, 4x per jaar

4.2 Extern onderwijs VU Faculteit Psychologie en Pedagogiek • Neuropsychologische interventietechnieken. Docent: dr. Kim Oostrom en drs. Tinka BröringStarre. • Medische psychologie (hoorcollege in vak Introductie in GGZ, bachelor, 2de jaar psychologie). Docent: dr. Emma Collette, klinische psychologie.

• Medische psychologie (hoorcollege in vak klinisch psychologische behandelvormen, 3de jaar bachelor psychologie). Docent: dr. Emma Collette, klinische psychologie. • Medische psychologie. Keuzevak master klinische psychologie. Cursuscoördinator: dr. Emma Collette, klinische psychologie.


11

• Medische psychologie (hoorcollege in keuzevak master klinische psychologie). Docent: drs. Tinka Bröring-Starre, pediatrische psychologie. • Afdeling klinische neuropsychologie. Cursus Medical Neuroscience. Docent: dr. Martin Klein, klinische neuropsychologie. • Research Master Clinical and Developmental Psychopathology. Cursus Brain, Cognition and Mental Health. Docent: dr. Martin Klein, medische neuropsychologie.

VU Faculteit Gezondheidswetenschappen • Minorcursus Neurological land Psychiatric Disorders. Docent: dr. Martin Klein, medische neuropsychologie.

VU Faculteit Aard- en Levenswetenschappen • Gender Dysphoria – Clinical procedures and Research. The developing brain, Minor. Docenten: dr. Thomas Steensma en dr. Baudewijntje Kreukels, gender en seksuologie.

VUmc Amstel Akademie • Bij – nascholingen nefrologie. Docenten: drs. Manon Meijer en Azziz Taabani, medisch maatschappelijk werk. • Na- en bijscholingen verpleegkundigen. Docent: drs. Ted Koene, medische neuropsychologie. • Genderdysforie, opleiding verpleegkunde. Docent: drs. Winkie Sandberg, gender en seksuologie. • Opleiding kinderverpleegkundige (hoorcolleges). Docent: drs. Tinka Bröring-Starre.

RINO Amsterdam • Pychosociale zorg in de oncologie (binnen cursus ‘Soma en psyche’-KP). Docent: dr. Mecheline van der Linden, klinische psychologie.

12

• Postdoctorale opleiding Gezondheidszorg Psycholoog Wet BIG. Docent: dr. Martin Klein, medische neuropsychologie. • Postdoctorale opleiding Klinische Psychologie. Docent: dr. Martin Klein, medische neuropsychologie. • Onderzoek naar transgenders en mensen met intersekse/DSD). Postdoctorale opleiding tot seksuoloog. Docent: drs. Tim van de Grift, gender en seksuologie. • Postdoctorale opleiding tot Gezondheidszorg Psycholoog Wet BIG. Route: K&J. Module: Soma en Psyche. Docent: drs. Alice van Dijk-Lokkart, pediatrische psychologie.

RINO Utrecht • Klinische Neuropsychologie, NAH Kinderen. Docent: dr. Kim Oostrom, pediatrische psychologie. • Postdoctorale opleiding Klinische Psychologie. Docent: dr. Martin Klein, medische neuropsychologie. • Postdoctorale opleiding Klinische Neuropsychologie. Docent: dr. Martin Klein, medische neuropsychologie. • Postdoctorale opleiding Gezondheidszorg Psycholoog Wet BIG. Docent: dr. Martin Klein, medische neuropsychologie. • Postdoctorale opleiding tot Klinisch Neuropsycholoog Wet BIG-module Fundamentele Kennis. Hoofddocent: dr. Martin Klein, medische neuropsychologie. • Supervisor in kader van Postdoctorale opleiding Gezondheidszorg Psycholoog Wet BIG. Dr. Martin Klein, medische neuropsychologie. • Seksuologie. Docenten: drs. Winkie Sandberg en dr. Lus Gijs, gender en seksuologie. • Postdoctorale opleiding tot Gezondheidszorg Psycholoog Wet BIG. Route: K&J. Module: Psychologische problemen en interventies bij somatische stoornissen. Docent: drs. Alice van Dijk-Lokkart, pediatrische psychologie.


Hogeschool INHOLLAND • Trainingen communicatief lastige situaties. Opleiding voor Physician Assistants en HBOmasteropleiding Advanced Nursing Practice. Docent: drs. José van de Kreeke.

DOKh • Workshop ‘het gebruik van rollenspellen binnen trainingen’ op een jaarlijkse nascholingscursus voor huisartsen in Rotterdam. Docent: drs. Naomi Ehrlich.

4.3 Onderwijs divers • PRISMA Train de Trainer cursus (incompany en binnen VUmc). Docent: drs. Marloes Hogenelst, klinische psychologie. • Hoe reageer je op een cliënt met kanker? En hoe ga je er zelf mee om? (lezing binnen module ‘De voetzorgverlener en de patiënt met kanker’organisatie De Medische Voet). Docent: dr. Mecheline van der Linden, klinische psychologie. • Communicatie met de patiënt met kanker (lezing organisatie Stichting ‘Yoga en Kanker’), Docent: dr. Mecheline van der Linden, klinische psychologie. • Stand van zaken in de psychosociale zorg in Nederland (lezing – organisatie Stichting ‘Yoga en Kanker’. Door: dr. Mecheline van der Linden, klinische psychologie. • Interculturele communicatie/zorg (Themamiddagen Landelijke werkgroep transplantatie verpleegkunde (LWTV) - UMC Utrecht. Docent: Azziz Taabani, medisch maatschappelijk werk. • Gender Dysphoria – Clinical procedures and Research. Brain & Mind, Brain & Cognition Amsterdam University College, Amsterdam 12 maart 2014. Docenten: dr. Thomas Steensma en dr. Baudewijntje Kreukels, gender en seksuologie. • Gender dysphoria. Wetenschappelijk Focus Onderwijs K&J, VUmc, Amsterdam, 17 juni 2014. Docent: dr. Baudewijntje Kreukels, gender en seksuologie. • Genderdysforie – Bachelor Psychobiologie

Universiteit van Amsterdam, UvA Science Park, Amsterdam, 19 juni 2014. Docent: dr. Baudewijntje Kreukels, gender en seksuologie. • Gender Dysphoria. Researchmaster Neuroscience, Clinical & Experimental Neuroendocrinology, Vumc, Amsterdam, 13 november 2014. Docent: dr. Baudewijntje Kreukels, gender en seksuologie. • Body-image en behandelevaluatie bij transgenders. MSc neuroendocrinologie. VUmc, Amsterdam. Docent: drs. Tim van de Grift, gender en seksuologie. • Effecten van chirurgie bij genderdysforie. UVA psychologie (SPS NIP congres). Docent: drs. Tim van de Grift, gender en seksuologie. • Dsd-life, Europees onderzoek naar de uitkomsten van medische behandelingen bij mensen met een intersekse/DSD conditie. Jonge Nederlandse Vereniging voor Endocrinologie. Docent: drs. Tim van de Grift, gender en seksuologie. • Dsd-life, Europees onderzoek naar de uitkomsten van medische behandelingen bij mensen met een intersekse/DSD conditie. ALV DSD Nederland. Docent: drs. Tim van de Grift, gender en seksuologie. • Genderdysforie bij kinderen en adolescenten. MSc Geneeskunde, Universiteit van Amsterdam, 7 oktober 2014. Docent: dr. Dominique Meijssen, gender en seksuologie. • De deskundigenverklaring inzake wetswijziging juridisch geslacht. Landelijk GGZ overleg, 28 november 2014, Utrecht. Docent: dr. Dominique Meijssen, gender en seksuologie. • Genderdysforie bij volwassenen. Behandelprotocol VUmc. Amstelland Ziekenhuis, 30 oktober 2014, Amstelveen. Docent: drs. Brand Coumou, gender en seksuologie. • Genderdysforie en sociaal welbevinden. Werkwijze Genderteam VUmc. SOA aids congres, op invitatie van W.P.F. Rutgers. Docent: drs. Brand Coumou, gender en seksuologie. • Autogynefilie. Intervisie Psychologen sectie gender en seksuologie van de afdeling medische sychologie (Vumc), 3 april 2014. Docent: dr. Luc Gijs, gender en seksuologie. • Transgenderisme. Gastcollege voor cursus Seksuologie (coördinator A. Beekman) in de opleiding psychologie van de Universiteit Leiden,


13

14 maart 2015. Docent: dr. Luc Gijs, gender en seksuologie. • Smelling the sex of the brain – neuroimaging studies in children and adolescents with Gender Dysphoria. Genderdysforie. College 2.2.1. Geneeskunde,29 januari 2014, VUmc, Amsterdam. Docent: drs. Sarah Burke. • Smelling the sex of the brain – neuroimaging studies in children and adolescents with Gender Dysphoria. Symposium Seksuologisch Onderzoek, NVVS, 7 februari 2014 in Amersfoort. Docent: drs. Sarah Burke, gender en seksuologie. • Smelling the sex of the brain – neuroimaging studies in children and adolescents with Gender Dysphoria. Journal Club presentation Michael Baum lab, Department of Biology, Boston University. Docent: Sarah Burke, gender en seksuologie. • 11e nascholingscursus Diabetes Mellitus: Psychosociale aspecten van diabetes mellitus. AMC, 13 maart 2014. Docent: prof.dr. Frank Snoek.

14

4.4 Postdoctorale opleiding GZ-psychologen in opleiding (volwassen route): Sanne de Geus-Driessen (afgerond april 2014) Carlos Hoogendoorn (2014 – 2016) Dr. Ellis van der Putten-Bierman (2014 – 2016)

GZ-psycholoog in opleiding (kinderen jeugd route): Jona Talens (2014 – 2016)


| 5. Wetenschappelijk onderzoek

5.1 Verworven subsidies

5.2 Promoties

Prof.dr. Frank Snoek en dr. Maartje de Wit hebben een subsidie van € 20.000 ontvangen van Sanofi om analyses te doen naar de relatie tussen kwaliteit van leven en hypoglycemien bij diabetes type 2 patiënten. Dr. Maartje de Wit. Onderzoek KLIK-diabetes. Gefinancierd door het Diabetes Fonds met een bedrag van € 75.000. Dr. Marieke Verkleij heeft de CF-innovatieprijs ontvangen van de Nederlandse CF-Centrale in het Haga Ziekenhuis. Het betreft een bedrag van € 1.000 voor haar pilotstudie ‘CF My Way’, een studie naar verbetering van therapietrouw bij jonge mensen. Dr. Martin Klein heeft als medeaanvrager een subsidie van € 1.458.434 ontvangen van The Brain Tumor Funders Collaborative om onderzoek te doen naar onder meer cognitief functioneren en kwaliteit van leven van lange-termijn overlevers van een glioblastoom: ‘Molecular genetic, host-derived and clinical determinants of long-term survival in glioblastoma’. 2014: The Brain Tumor Funders Collaborative (1,995,000 $) unconditional grant.

Promovendus: Proefschrift: Promotoren: Copromotor: Datum:

Sarah Burke Coming of Age: Gender Identity, Sex Hormones & the Developing Brain. prof.dr. P.T. Cohen-Kettenis en prof.dr. J.J. Veltman dr. J. Bakker 16 juni 2014

Promovendus: Proefschrift: Promotor: Copromotoren: Datum:

Wieke Heideman Diabetes Prevention Education, aimed at Dutch and Turkish relatives at risk. prof.dr. F.J. Snoek prof.dr. K. Stronks en prof.dr. B.J.C. Middelkoop 30 oktober 2014

Dr. Martin Klein heeft een subsidie van € 37.385 ontvangen van de Parkinson Vereniging om te onderzoeken of het cognitief functioneren van patiënten met Parkinson op een innovatieve manier kan worden verbeterd: ‘Improving cognitive functioning in Parkinson’s Disease with transcranial Direct Current Stimulation’.


15

| 6. Lidmaatschappen

6.1 B estuur, adviescommissies nationaal en internationaal Prof.dr. Frank Snoek • Lid VCW (Vaste Commissie Wetenschap) VUmc • Lid Audit Kwaliteits Commissie Zorg (AKZ) VUmc • Voorzitter commissie multi-disciplinaire richtlijn depressie bij diabetes, Nederlandse Diabetes Federatie • Lid Wetenschappelijke adviesraad MEDIQ, integrale farmaceutische zorg • Lid Global Advisory Board Roche Diagnostics, Diabetes Care • Lid Convent Hoogleraren Medische Psychologie

•

• •

• •

Brain Study Group European Organization for the Research and Treatment of Cancer – Member writing committee Brain Metastasis Platform Institute National du Cancer (France) – Lid Clinical Trials Awards & Advisory Committee International Primary Central Nervous System Lymphoma (PCNSL) Collaborative Group, Member steering committee National Brain Tumor Society’s Clinical Trial Endpoints Steering Committee Organisation 4th Annual Brain Metastases Research and Emerging Therapies Conference; 2014, September 19-20; Marseille, France

Onderzoek diabetes

Klinische psychologie

Dr. Maartje de Wit • International Society of Pediatric and Adolescent Diabetes (ISPAD) – Social media board • Psychosocial Aspects of Diabetes (PSAD) (European working group) • Nederlandse-Vlaamse werkgroep psychosociale Aspecten van Diabetes (PSAD) • NDF werkgroep ‘Kind & Diabetes ondersteuningsaanbod’

Dr. Emma Collette • Klachtencommissie van VUmc • Calamiteitencommissie van VUmc

Medische neuropsychologie Dr. Martin Klein • Lid Medisch Ethische Toetsingscommissie VUmc • Lid Commissie Wetenschappelijk Onderzoek (CWO) VUmc CCA • Lid wetenschappelijke commissie Landelijke Werkgroep Neuro-Oncologie • Namens Landelijke Werkgroep Neuro-Oncologie en Nederlandse Vereniging voor Neuropsychologie lid van de commissie ontwikkeling nieuwe behandelrichtlijn gliomen • Namens de Landelijke werkgroep Neuro-Oncologie lid van de Raad van Advies van Nederlandse stichting voor hersen-tumorpatiënten: www.hersentumor.nl Nederlandse Vereniging voor Neuropsychologie – Bestuurslid • European Organization for the Research and Treatment of Cancer – Member writing committee

16

Dr. Mecheline van der Linden • Stichting Verdriet door je Hoofd, voorzitter • Nederlandse Vereniging Voor Oncologie (NVVO), bestuurslid • Voorzitter landelijke werkgroep herziening richtlijn ‘Detectie van psychosociale zorgbehoefte’ • Stichting Doorgang, lid adviesraad • Stichting Yoga en kanker, lid adviesraad • Adviseur stichting Gastenverblijven VU medisch centrum

Pediatrische psychologie Drs. Alice van Dijk-Lokkart • Voorzitter werkgroep Kind & Jeugd, sectie ‘Psychologen Algemene Ziekenhuizen’ (PAZ), Nederlands Instituut van Psychologen

Gender en seksuologie Dr. Baudewijntje Kreukels • Steering Committee European Network for the Investigation of Gender Incongruence • Scientific Committee EPATH 2015Mental HealthStream (European Professional Association for


Transgender Health) • Local Organizing Committee 24th Biennial WPATH Symposium 2016 (World Professional Association for Transgender Health) • Scientific Committee 24th Biennial WPATH Symposium 2016 (World Professional Association for Transgender Health

Dr. Thomas Steensma • S enior Adviseur de IJsbrekers, Nederlands Instituut van Psychologen • Organisatielid Deskundigheidsverklaring transgender, VUmc, Amsterdam • Local Organizing Committee 24th Biennial WPATH Symposium 2016 (World ProfessionalAssociation for Transgender Health • Scientific Committee 24th Biennial WPATH Symposium 2016 (World Professional Association for Transgender Health

Onderwijs Drs. José van de Kreeke • Werkgroep leerlijn Professionele communicatie met patiënten en collega’s VUmc • Werkgroep Professionele ontwikkeling VUmc • Werkgroep Professioneel gedrag • Werkgroep Intervisie AIOS VUmc • Werkgroep NVMO Communicatie Drs. Doortje Roosdorp • NVMO werkgroep Simulatiepatiënten

Slaap Prof.dr. Eus van Someren • Platform Slapeloosheid • Center for Timing Research • Founding member Light, Cognition & Behavior Programme ICT-Innovatie Platform (IIP) Brain & Cognition • Strategic Planning Board of the Sleep Research Society (SRS) • International Scientific Committee of The World Association of Sleep Medicine (WASM) • Committee member of the “Engineering and Information Science in Sleep” Special Interest Group (E-ISiS SIG) of the World Sleep Federation • Founding member of the Insomnia Genetics Consortium • Founding member of the International Sleep Science and Technology Association • Founding member of the European Insomnia Network • Scientific Advisory Board Stockholm Stress Center • Scientific Board of the Bial Foundation

Medisch maatschappelijk werk Marcia Buitenhuis • Lid van de werkgroep Kind in de Knel VUmc • Lid van de werkgroep psychosociale zorg prematuren VUmc Gert Jan Hersbach • Voorzitter landelijke werkgroep MMW in de niertransplantatie

Drs. Veronica Selleger • Werkgroep Reflectie-lijn VUmc • Werkgroep Professionele ontwikkeling VUmc • Werkgroep anatomie t.a.v. monument/herdenking mensen die hun lichaam ter beschikking hebben gesteld • Werkgroep Intervisie AIOS VUmc • Werkgroep Diversiteit, NVMO

Anja van Nunen • Lid van de Medische Ethische Commissie (VUmc) • Lid van de werkgroep Toevalsbevindingen bij genetisch onderzoek (VUmc) • Lid van de NVPO (werkgroep Familiaire Tumoren) • Lid van Globe ( werkgroep maatschappelijk werkers in de genetica)

Drs. Naomi Ehrlich • NVMO Diversiteit • NVMO Communicatie

Jacqueline Boekhoff • Lid van NVMW functiegroep revalidatie maatschappelijk werk


17

6.2 Editorial boards Prof.dr. Frank Snoek • Diabetes Research and Clinical Practice • Primary Care Diabetes • Diabetes/Metabolism Research and Reviews

Psychologische behandeling bij diabetes mellitus. Sessies, PAZ/LVMP, Workshop Diagnostiek en tailoring van interventies – diabetes mellitus, Davos Sessies, PAZ/LVMP, Davos, Zwitserland, 5 – 8 februari 2014. Depression and diabetes: psychotherapy – how effective? German Diabetes meeting, Berlin, Duitsland, 29 – 30 mei 2014.

Medische neuropsychologie Dr. Martin Klein • Neuro-Oncology Practice – Associate editor

Gender en seksuologie Dr. Baudewijntje Kreukels • Archives of Sexual Behavior • Neuropraxis • International Journal of Transgenderism • Leerboek Seksuologie Dr. Thomas Steensma • Archives of Sexual Behavior • International Journal of Transgenderism

Slaap Prof.dr. Eus van Someren, medische neuropsychologie • Sleep • Sleep and Biological Rhythms • Chronobiology International • Journal of Sleep Research • Nature and Science of Sleep

6.3 B ijdrage aan nationale en internationale congressen

Fear of Hypoglycemia, Diabetes Symposium, Sanofi, Kopenhagen, Denemarken, 29 oktober 2014. Drs.ing. Michael van Vugt Feasibility pilot study of a web-based self-management program as addition to the Prisma course (oral presentation). Psychosocial Aspects of Diabetes (PSAD), Netherlands, Santpoort, May 2014. Use of behavioral change techniques in web-based self-management programs for type 2 diabetes patients: a systematic review (oral presentation). Psychosocial Aspects of Diabetes (PSAD) Science Award, Netherlands, Santpoort, May 2014. Drs. Minke Eilander A lack of confidence and management of diabetes self-care in youth with behavioral problems is associated with increased HbA1c (oral). International Society for Pediatric and Adolescents Diabetes (ISPAD), Toronto, Canada, 5 september 2014. A lack of confidence and management of diabetes self-care in youth with behavioral problems is associated with increased HbA1c(oral). International Paediatric Psychology Conference, Amsterdam, 26 september 2014.

Diabetes psychologie Prof.dr. Frank Snoek Hoe motiveer je diabetische voetpatiënten? Nationale Diabetische Voet Congres, Almelo, 29 januari 2014. Instructional workshop ‘DiAlert’ – education for diabetes prevention. Tawam and Al-Ain Hospitals. College of Medicine and Health Sciences, United Arab Emirates University, Al Ain, Abu Dhabi, UAE, 31 januari – 1 februari 2014. 18

Stefanie Rondags HypoAware: a combined group and online educational program for diabetes patients with problematic hypoglycaemia. A cost-effectiveness randomized controlled trial (work-in-progress) (oral). PSAD. Nederland / Santpoort. 11 mei 2014.


HypoAware: a light group and online psychoeducational program for patients with type 1 and 2 diabetes with problematic hypoglycaemia. (oral). Danish Diabetes Academy. Denemarken / Kopenhagen. 21 augustus 2014. Emine Kayan Cultural adaptation of a web-based cognitive behavioural therapy programme for Turkish diabetic patients with depressive symptoms (oral). PSAD. Nederland / Santpoort. 11 mei 2014.

Medische neuropsychologie, neuro-oncologie Dr. Martin Klein Hersenfuncties en Kwaliteit van leven. 4e Publieksdag Hersentumoren. InnStyle, Maarssen. 25 januari 2014. Plenary Session: Cognitive assessment. 11th Congress of the European Association of Neuro-Oncology (EANO X), Turin, Italy. September 9-12, 2014. Neurocognitive assessment in BM. 4th Annual Brain Metastases Research and Emerging Therapies Conference Marseille, France. September 19-20, 2014.

Gender en seksuologie Dr. Baudewijntje Kreukels Effects of cross-sex hormones on the brain – studies in transgender individuals. WPATH 2014, Bangkok, Thailand, 16.02.2014. The European Network for the Investigation of Gender Incongruence; First results of the follow up study. WPATH 2014, Bangkok, Thailand, 16.02.2014. Dr. Thomas Steensma De psychoseksuele ontwikkeling van gendervariante en genderdysfore kinderen Symposium Seksuologisch Onderzoek 2014, Regardz de Eenhoorn, Amersfoort. Nederlandse Wetenschappelijke Vereniging voor Seksuologie (NVVS): Kijken naar de toekomst. 07.02.2014. Factors associated with desistence and persistence of childhood gender dysphoria: A quantitative follow-up study . WPATH symposium, Bangkok, Thailand, 17.02.2014

Neurocognitive functioning in patients with primary brain tumors. 7ème séminaire nord-est de neurooncologie, Dijon, France. October 24, 2014.

Demographics and behavioural problems in adolescents with gender dysphoria: A cross-national, cross-clinic comparative analysis. WPATH symposium, Bangkok, Thailand, 17.02.2014

Vermoeidheid en behandeling bij patiënten met primaire hersentumoren. NVvO Milestonedag 2014: Late effecten na kankerbehandeling. Amsterdam, 31 oktober 2014.

Drs. Annelijn Wensing-Kruger Dana Dwek Children Hospital. Childhood and Adolescence Transgender Symposium, Tel Aviv, Israel. 19.03.2014.

Neurocognitive functioning as coprimary endpoint in malignant brain tumor clinical trials. Brain Tumor Clinical Trial Endpoints Workshop 2 (Clinical Outcome Assessment). Jumpstarting Brain Tumor Drug Development Coalition (National Brain Tumor Society, Accelerate Brain Cancer Cure, Musella Foundation, and Society for Neuro-Oncology). Bethesda MD, USA. October 15, 2014.

Drs. Tim van de Grift ENIGI, body image, WPATH symposium, Bangkok, Thailand, 17.02.2014. Sarah Burke Sexual Differentation, brain and behavior, WPATH symposium, Bangkok, Thailand, 17.02.2014.


19

Onderwijs Drs. José van de Kreeke Draw your dream: an artistic tool for reflection on students’ career choices. AMEE conference 2014, Milan, Italy. Difficult patient encounters: setting a limit while preserving a good relationship. AMEE conference 2014, Milan, Italy. Draw your dream: an artistic tool for reflection on students’ career choices. EACH conference 2014 in Amsterdam. Difficult patient encounters: setting a limit while preserving a good relationship. EACH conference 2014 in Amsterdam. Drs. Veronica Selleger Draw your dream: an artistic tool for reflection on students’ career choices. AMEE conference 2014, Milan, Italy. Coming out: three simple steps for reflection on medical students’ stereotypes, taboos and cultural values. EACH conference 2014 in Amsterdam. Draw your dream: an artistic tool for reflection on students’ career choices. EACH conference 2014 in Amsterdam. Geen moordkuil: twee werkvormen voor reflectie op sterven en dood. NVMO congress 2014, Egmond aan Zee, the Netherlands. Reflection on professional growth during clerkships and residencies: Cherish the person behind the curtain. Pre-conference workshop, INMED, Annual Scientific Meeting, Belfast, 2014. Preparing students to discuss dying: tools for educators. Workshop for teachers, Newcastle University, UK, 2014. Hokjes, vakjes en coming out: drie eenvoudige stappen voor reflectie op stereotypen, taboes en eigen cultuur. Workshop for teachers, NVMO-werkgroep PMO.

Drs. Naomi Ehrlich Coming out: three simple steps for reflection on medical students’ stereotypes, taboos and cultural values. EACH conference 2014 in Amsterdam. Hokjes, vakjes en coming out: drie eenvoudige stappen voor reflectie op stereotypen, taboes en eigen cultuur. Workshop for teachers, NVMO-werkgroep PMO. Difficult patient encounters: setting a limit while preserving a good relationship. AMEE conference 2014, Milan, Italy. Difficult patient encounters: setting a limit while preserving a good relationship. EACH conference 2014 in Amsterdam. Drs. Albert Wenisch Draw your dream: an artistic tool for reflection on students’ career choices. AMEE conference 2014, Milan, Italy. Draw your dream: an artistic tool for reflection on students’ career choices. EACH conference 2014 in Amsterdam. Maak het boeiend! Ervarend leren tijdens practica. NVMO congress 2014, Egmond aan Zee, the Netherlands. Drs. Dick van Zanten Maak het boeiend! Ervarend leren tijdens practica. NVMO congress 2014, Egmond aan Zee, the Netherlands.

Pediatrische psychologie Dr. Kim Oostrom Communication problems in Cerebral Palsy: a multidisciplinary approach. 26th Annual Meeting of the European Academy of Childhood Disability. Wenen, Oostenrijk, Juli 2014. Comprehension of spoken language in non-speaking children with severe cerebral palsy (oral). Second International Pediatric Psychology Conference in Europe, Amsterdam. September 2014.

20 Jaarverslag medische psychologie & medisch maatschappelijk werk | 2014

Dr. Hestien Vreugdenhil Transition of care from parents to adolescents with spina bifida, H.J.I. Vreugdenhil, R.A. Zalmijn, A.I. Buizer, K.J. Oostrom. Second International Pediatric Psychology Conference in Europe, Amsterdam. 25-26 September 2014. Drs. Alice van Dijk-Lokkart Effects on quality of life of participation in a combined physical exercise and psychosocial intervention program for childhood cancer patients. 2nd International Conference in Pediatric Psychology, Amsterdam. 26 september 2014. Effects on quality of life of participation in a combined physical exercise and psychosocial intervention program for childhood cancer patients. 46th Congress of the International Society of Paediatric Oncology (SIOP), Toronto, Canada. 22 oktober 2014. Drs. Mieke Ouwendijk Memory performance in children born small for gestational age, Henrica M.A. de Bie, Michiel B. de Ruiter, Mieke Ouwendijik, Kim J. Oostrom, Marko Wilke, Maria Boersma, Dick J. Veltman, Henriette A. Delemarre-Van de Waal. Pediatric Psychology Conference, Amsterdam. September 2015.


21

| 7. Medische psychologie in de publiciteit

Dr. Emma Collette, sectie klinische psychologie.

Interview in Crohniek/CCUVN over ‘Relaties en IBD’. Maart 2014.


| 8. Publicaties

Neuro-oncologie/neuropsychologie Artikelen Berghoff, AS, Sax, C, Klein, M, Furtner, J, Dieckmann, K, Gatterbauer, B, Widhalm, G, Rudas, M, Zielinski, CC, Bartsch, R, & Preusser, M. (2014). Alleviation of brain edema and restoration of functional independence by bevacizumab in brain-metastatic breast cancer: a case report. Breast Care (Basel), 9(2), 134-136. Epub 2014/06/20. Boele, FW, Klein, M, Reijneveld, JC, Verdonck-de Leeuw, IM, & Heimans, JJ. (2014). Symptom management and quality of life in patients with primary malignant brain tumors and their significant others. CNS Oncology, 3(1), 37-47. Boele, FW, Verdonck-de Leeuw, IM, Cuijpers, P, Reijneveld, JC, Heimans, JJ, & Klein, M. (2014). Internet-based guided self-help for glioma patients with depressive symptoms: design of a randomized controlled trial. BMC Neurology, 14, 81. Boele, FW, Zant, M, Heine, ECE, Aaronson, NK, Taphoorn, MJB, Reijneveld, JC, Postma, TJ, Heimans, JJ, & Klein, M. (2014). The association between cognitive functioning and health-related quality of life in lowgrade glioma patients. Neuro-Oncology Practice. Epub May 6, 2014. Douw, L, Derks, J, Reijneveld, JC, Klein, M, & Stam, CJ. (2014). Interesting hypothesis, which might benefit from some elaboration. Comment on Disturbed Small-World Networks and Neurocognitive Function in Frontal Lobe Low-Grade Glioma Patients, PLoS One DOI: 10.1371/journal.pone.0094095. PLoS ONE. Epub 2014/05/23. Froklage, FE, Oosterbaan, LJ, Sizoo, EM, de Groot, M, Bosma, I, Sanchez, E, Douw, L, Heimans, JJ, Reijneveld, JC, Lagerwaard, FJ, Buter, J, Uitdehaag, BM, Postma, TJ, & Klein, M. (2014). Central neurotoxicity of standard treatment in patients with newly-diagnosed high-grade glioma: a prospective longitudinal study. Journal of Neuro-Oncology, 116(2), 387-394. Epub 2013/11/23.

Gerrits, NJ, van der Werf, YD, Hofman, M, Foncke, EM, Klein, M, Berendse, HW, & van den Heuvel, OA. (2014). Gray matter differences contribute to variation in cognitive performance in Parkinson’s disease. European Journal of Neurology, 21(2), 245-252. Epub 2013/10/12. Habets, EJ, Kloet, A, Walchenbach, R, Vecht, CJ, Klein, M, & Taphoorn, MJ. (2014). Tumour and surgery effects on cognitive functioning in high-grade glioma patients. Acta Neurochirurgica, 156(8), 1451-1459. Habets, EJ, Taphoorn, MJ, Nederend, S, Klein, M, Delgadillo, D, Hoang-Xuan, K, Bottomley, A, Allgeier, A, Seute, T, Gijtenbeek, AM, de Gans, J, Enting, RH, Tijssen, CC, van den Bent, MJ, & Reijneveld, JC. (2014). Health-related quality of life and cognitive functioning in long-term anaplastic oligodendroglioma and oligoastrocytoma survivors. Journal of NeuroOncology, 116(1), 161-168. Ho, VK, Reijneveld, JC, Enting, RH, Bienfait, HP, Robe, P, Baumert, BG, Visser, O, & Dutch Society for Neuro-Oncology. (2014). Changing incidence and improved survival of gliomas. European Journal of Cancer, 50(13), 2309-2318. Schagen, SB, Klein, M, Reijneveld, JC, Brain, E, Deprez, S, Joly, F, Scherwath, A, Schrauwen, W, & Wefel, JS. (2014). Monitoring and optimising cognitive function in cancer patients: present knowledge and future directions. European Journal of Cancer. Epub May 29, 2014.

Gender dysforie Hoofdstukken in boeken Cohen-Kettenis, PT, & de Vries, ALC. (2014). Hormones, puberty-delaying. In P Whelehan & A Bolin (Eds.), International Encyclopedia of Human Sexuality. Malden, Oxford: John Wiley and Sons. DeCuypere, G, & Cohen-Kettenis, PT. (2014). Genderidentiteitsstoornissen. In FC Verhulst, F Verheij & M Danckaerts (Eds.), Kinder- en Jeugdpsychiatrie Psychopathologie. Assen: van Gorcum.


23

Artikelen Balleur-van Rijn, A, & de Vries, AL. (2014). Comorbide genderdysforie en autisme: Hypotheses over de etiologie en een exploratie van de behandelmogelijkheden. Kinder & Jeugd Psychotherapie, 41(2), 30-47. Burke, SM, Cohen-Kettenis, PT, Veltman, DJ, Klink, DT, & Bakker, J. (2014). Hypothalamic response to the chemo-signal androstadienone in gender dysphoric children and adolescents. Frontiers in Endocrinology (Lausanne), 5, 60. Epub 2014/06/07. Burke, SM, Menks, WM, Cohen-Kettenis, PT, Klink, DT, & Bakker, J. (2014). Click-evoked otoacoustic emissions in children and adolescents with gender identity disorder. Archives of Sexual Behavior, 43(8), 1515-1523. Epub 2014/02/26. Cerwenka, S, Nieder, TO, Briken, P, Cohen-Kettenis, PT, De Cuypere, G, Haraldsen, IR, Kreukels, BPC, & Richter-Appelt, H. (2014). Intimate partnerships and sexual health in gender dysphoric individuals before the start of medical treatment. International Journal of Sexual Health, 26, 52-65. Cerwenka, S, Nieder, TO, Cohen-Kettenis, P, De Cuypere, G, Haraldsen, IR, Kreukels, BP, & RichterAppelt, H. (2014). Sexual behavior of gender-dysphoric individuals before gender-confirming interventions: a European multicenter study. Journal of Sex and Marital Therapy, 40(5), 457-471. Epub 2014/05/23.

Soleman, RS, Staphorsius, AS, Cohen-Kettenis, PT, Lambalk, CB, Veltman, DJ, van Trotsenburg, MA, Hompes, PG, Drent, ML, de Ronde, WP, & Kreukels, BP. (2014). Oestrogens are Not Related to Emotional Processing: a Study of Regional Brain Activity in Female-to-Male Transsexuals Under Gonadal Suppression. Cerebral Cortex. Steensma, TD, Zucker, KJ, Kreukels, BP, Vanderlaan, DP, Wood, H, Fuentes, A, & Cohen-Kettenis, PT. (2014). Behavioral and emotional problems on the Teacher’s Report Form: a cross-national, cross-clinic comparative analysis of gender dysphoric children and adolescents. Journal of Abnormal Child Psychology, 42(4), 635-647. Epub 2013/10/12. van de Grift, TC, & Özer, M. (2014). Big, bigger, biggest. Backgrounds in penile lengthening requests. Tijdschrift voor Seksuologie, 38(1), 1-6. van de Grift, TC, & Özer, M. (2014). Penis enlargement: sofa or scalpel. Tijdschrift voor Seksuologie, 28(1), 7-13. van der Sluis, WB, Bouman, MB, Gijs, L, & van Bodegraven, AA. (2014). Gonorrhoea of the sigmoid neovagina in a male-to-female transgender. International Journal of STD and AIDS. Epub 2014/07/26.

Diabetes

de Vries, AL, McGuire, JK, Steensma, TD, Wagenaar, EC, Doreleijers, TA, & Cohen-Kettenis, PT. (2014). Young adult psychological outcome after puberty suppression and gender reassignment. Pediatrics, 134(4), 696-704. Epub 2014/09/10.

Artikelen

Heylens, G, Elaut, E, Kreukels, BP, Paap, MC, Cerwenka, S, Richter-Appelt, H, Cohen-Kettenis, PT, Haraldsen, IR, & De Cuypere, G. (2014). Psychiatric characteristics in transsexual individuals: multicentre study in four European countries. British Journal of Psychiatry, 204(2), 151-156. Epub 2013/07/23.

de Wit, M, Pulgaron, ER, Pattino-Fernandez, AM, & Delamater, AM. (2014). Psychological support for children with diabetes: are the guidelines being met? Journal of Clinical Psychology in Medical Settings, 21(2), 190-199. Epub 2014/05/08.

Bot, M, Pouwer, F, de Jonge, P, & Snoek, FJ. (2014). Response to Kawada. Depressive symptoms and HbA1c in patients with Type 1 and Type 2 diabetes. Diabetic Medicine, 31(6), 760-761. Epub 2014/03/13.


Delamater, AM, de Wit, M, McDarby, V, Malik, J, & Acerini, CL. (2014). Psychological care of children and adolescents with type 1 diabetes. Pediatric Diabetes, 15 Suppl 20, 232-244. Epub 2014/09/04. Demuru, M, van Duinkerken, E, Fraschini, M, Marrosu, F, Snoek, FJ, Barkhof, F, Klein, M, Diamant, M, & Hillebrand, A. (2014). Changes in MEG restingstate networks are related to cognitive decline in type 1 diabetes mellitus patients. NeuroImage. Clinical, 5, 69-76. Epub 2014/07/09. Hajos, TR, Polonsky, WH, Pouwer, F, Gonder-Frederick, L, & Snoek, FJ. (2014). Toward defining a cutoff score for elevated fear of hypoglycemia on the hypoglycemia fear survey worry subscale in patients with type 2 diabetes. Diabetes Care, 37(1), 102-108. Epub 2013/08/31. International Diabetes Federation Guideline Development Group:, Aschner, P, Beck-Nielsen, H, Bennett, P, Boulton, A, Colagiuri, R, Colagiuri, S, Franz, M, Gadsby, R, Gagliardino, JJ, Home, P, McGill, M, Manley, S, Marshall, S, Mbanya, JC, Neil, A, Ramachandran, A, Ramaiya, K, Roglic, G, Schaper, N, Siminerio, L, Sinclair, A, Snoek, FJ, van Crombrugge, P, Vespasiani, G, Viswanathan, V, & Sim, K. (2014). Global guideline for type 2 diabetes. Diabetes Research and Clinical Practice, 104(1), 1-52. Epub 2014/02/11. Lee, EH, Lee, KW, Song, R, Snoek, FJ, & Moon, SH. (2014). Psychometric evaluation of the Korean version of the Diabetes Symptom Checklist-Revised (DSC-R) for patients with type 2 diabetes. Health and Quality of Life Outcomes, 12, 77. Epub 2014/06/03. Ouwens, DM, van Duinkerken, E, Schoonenboom, SN, Herzfeld de Wiza, D, Klein, M, van Golen, L, Pouwels, PJ, Barkhof, F, Moll, AC, Snoek, FJ, Teunissen, CE, Scheltens, P, & Diamant, M. (2014). Cerebrospinal fluid levels of Alzheimer’s disease biomarkers in middle-aged patients with type 1 diabetes. Diabetologia, 57(10), 2208-2214. Epub 2014/07/19.

Roelofsen, Y, Hendriks, SH, Sieverink, F, van Vugt, M, van Hateren, KJ, Snoek, FJ, de Wit, M, Gans, RO, Groenier, KH, van Gemert-Pijnen, JE, Kleefstra, N, & Bilo, HJ. (2014). Design of the e-Vita diabetes mellitus study: effects and use of an interactive online care platform in patients with type 2 diabetes (e-VitaDM-1/ ZODIAC-40). BMC Endocrinological Disorders, 14(1), 22. Epub 2014/03/07. Rutte, A, van Splunter, MM, van der Heijden, AA, Welschen, LM, Elders, PJ, Nijpels, G, Dekker, JM, Snoek, FJ, & Enzlin, P. (2014). Prevalence and Correlates of Sexual Dysfunction in Men and Women With Type 2 Diabetes. Journal of Sex and Marital Therapy, 1-10. Epub 2014/09/27. Stoop, CH, Nefs, G, Pop, VJ, Wijnands-van Gent, CJ, Tack, CJ, Geelhoed-Duijvestijn, PH, Diamant, M, Snoek, FJ, & Pouwer, F. (2014). Diabetes-specific emotional distress in people with Type 2 diabetes: a comparison between primary and secondary care. Diabetic Medicine, 31(10), 1252-1259. Epub 2014/04/29. van der Pols-Vijlbrief, R, Dekker, JM, Stehouwer, CD, de Boer, MR, Nijpels, G, Snoek, FJ, & Adriaanse, MC. (2014). Symptom burden and its association with change in glucose metabolism status over a 7-year period: the Hoorn Study. Diabetic Medicine, 31(6), 747753. Epub 2014/02/06. van Duinkerken, E, Ijzerman, RG, van der Zijl, NJ, Barkhof, F, Pouwels, PJ, Schoonheim, MM, Moll, AC, Boerop, J, Wessels, AM, Klein, M, Snoek, FJ, & Diamant, M. (2014). Differential impact of subclinical carotid artery disease on cerebral structure and functioning in type 1 diabetes patients with versus those without proliferative retinopathy. Cardiovascular Diabetology, 13(1), 58. Epub 2014/03/14. van Duinkerken, E, Schoonheim, MM, Steenwijk, MD, Klein, M, Ijzerman, RG, Moll, AC, Heymans, MW, Snoek, FJ, Barkhof, F, & Diamant, M. (2014). Ventral striatum, but not cortical volume loss, is related to cognitive dysfunction in type 1 diabetic patients with and without microangiopathy. Diabetes Care, 37(9), 2483-2490. Epub 2014/06/29.


25

van Esch, SC, Nijkamp, MD, Cornel, MC, & Snoek, FJ. (2014). Illness representations of type 2 diabetes patients are associated with perceptions of diabetes threat in relatives. Journal of Health Psychology, 19(3), 358-368. Epub 2013/02/13. Woerdeman, J, van Duinkerken, E, Wattjes, MP, Barkhof, F, Snoek, FJ, Moll, AC, Klein, M, de Boer, MP, Ijzerman, RG, Serne, EH, & Diamant, M. (2014). Proliferative retinopathy in type 1 diabetes is associated with cerebral microbleeds, which is part of generalized microangiopathy. Diabetes Care, 37(4), 1165-1168. Epub 2013/12/10.

Pediatrische psychologie

Klinische psychologie C.S.E.W. Schuurhuizen, H.W.W. Verheul, A.M.J. Braamse, M.H.M. van der Linden, J. Dekker en I.R.H.M. Konings. Nieuwe ADCO-richtlijn voor het signaleren en behandelen van angst- en depressieve klachten bij volwassenen met kanker. Nederlands Tijdschrift voor Oncologie, jaargang 11-nr. 7, november 2014, 278-283.

Onderwijs Boeken van Esch, SCM, de Vries, H, & van de Kreeke, JJS. (2014). Recepten voor een goed gesprek. Communicatie in de medische praktijk. Amsterdam: Afdeling Medische Psychologie VU medisch centrum.

Artikelen Geytenbeek, JJ, Mokkink, LB, Knol, DL, Vermeulen, RJ, & Oostrom, KJ. (2014). Reliability and validity of the C-BiLLT: a new instrument to assess comprehension of spoken language in young children with cerebral palsy and complex communication needs. Augmentative and Alternative Communication, 30(3), 252-266. Epub 2014/06/21.

Artikelen

Scholten, L, Willemen, AM, Napoleone, E, MauriceStam, H, Last, BF, van Dijk-Lokkart, EM, Zandbelt, N, Ensink, E, Grootenhuis, MA, & Schuengel, C. (2014). Moderators of the Efficacy of a Psychosocial Group Intervention for Children With Chronic Illness and Their Parents: What Works for Whom? Journal of Pediatric Psychology. Epub 2014/10/25.

Slaap

van Oers, HA, Haverman, L, Limperg, PF, van DijkLokkart, EM, Maurice-Stam, H, & Grootenhuis, MA. (2014). Anxiety and depression in mothers and fathers of a chronically ill child. Maternal and Child Health Journal, 18(8), 1993-2002. Epub 2014/05/06. van de Griendt EJ, Verkleij M, Douwes JM, van Aalderen WM, Geenen R. Journal of Asthma. 2014 Apr;51(3):315-9. doi: 10.3109/02770903.2013.871557. Epub 2014 Jan 9. Problematic severe asthma in children treated at high altitude: tapering the dose while improving control.

Whitehead, C, Selleger, V, van de Kreeke, J, & Hodges, B. (2014). The ‘missing person’ in roles-based competency models: a historical, cross-national, contrastive case study. Medical Education, 48(8), 785795. Epub 2014/07/22.

Artikelen Diaz, BA, Van der Sluis, S, Benjamins, JS, Stoffers, D, Hardstone, R, Mansvelder, HD, Van Someren, EJW, & Linkenkaer-Hansen, K. (2014). The ARSQ 2.0 reveals age and personality effects on mind-wandering experiences. Frontiers in Psychology, 5, 271. Joustra, SD, Thijs, RD, van den Berg, R, Dijk, Mv, Pereira, AM, Lammers, GJ, Van Someren, EJW, Romijn, JA, & Biermasz, NR. (2014). Alterations in diurnal rhythmicity in patients treated for nonfunctioning pituitary macroadenoma; a controlled study and literature review. European Journal of Endocrinology, 171(2), 217–228. Stoffers, D, Altena, E, van der Werf, YD, Sanz-Arigita, EJ, Voorn, TA, Astill, RG, Strijers, RL, Waterman, D, & Van Someren, EJ. (2014). The caudate: a key node in


the neuronal network imbalance of insomnia? Brain, 137(Pt 2), 610-620. Epub 2013/11/29. van der Meer, JN, Heijtel, DF, van Hest, G, Plattel, GJ, van Osch, MJ, van Someren, EJ, van Bavel, ET, & Nederveen, AJ. (2014). Acoustic noise reduction in pseudo-continuous arterial spin labeling (pCASL). Magma - Magnetic Resonance Materials in Physics, Biology and Medicine, 27(3), 269-276. van Mill, JG, Vogelzangs, N, Van Someren, EJW, Hoogendijk, WJ, & Penninx, BW. (2014). Sleep duration, but not insomnia, predicts the 2-year course of depressive and anxiety disorders. Journal of Clinical Psychiatry, 75(2), 119-126. Van Someren, EJW. (2014). Colors cast long shadows on brain activity. Proceedings of the National Academy of Sciences, 111(16), 5769-5770. van Straten, A, Emmelkamp, J, de Wit, J, Lancee, J, Andersson, G, van Someren, EJW, & Cuijpers, P. (2014). Guided Internet-delivered cognitive behavioural treatment for insomnia: a randomized trial. Psychological Medicine, 44(7), 1521-1532. Verweij, IM, Romeijn, N, Smit, DJ, Piantoni, G, Van Someren, EJ, & van der Werf, YD. (2014). Sleep deprivation leads to a loss of functional connectivity in frontal brain regions. BMC Neuroscience, 15(1), 88.


27

| Bijlage I

Medewerkers afdeling medische psychologie en medisch maatschappelijk werk (per 31-12-2014) Leiding Prof.dr. F.J. Snoek, afdelingshoofd

Mw. drs. J.J.S. van de Kreeke, sectie onderwijs medische psychologie Mw. drs. M.M. Meijer, medisch maatschappelijk werk Mw. dr. K.J. Oostrom, sectie pediatrische psychologie Mw. drs. S.A. Wensing-Kruger, sectie gender en seksuologie

MT-leden

Secretariaat

Mw. dr. E.H. Collette, sectie klinische psychologie Dr. M. Klein, sectie medische neuropsychologie

Mw. R.F.M. Hoogland, secretaresse afdelingshoofd

Sectie klinische psychologie Mw. dr. E.H. Collette Mw. drs. M.H.E. Hogenelst J.C. Hoogenboom Mw. drs. M. Houniet - de Gier Mw. dr. M.H.M. van der Linden Mw. drs. M. Oremus Mw. drs. J.A. Stoker Drs. D. van Zanten

sectie hoofd/medisch psycholoog GZ medisch psycholoog/GZ GZ-psycholoog i.o. medisch psycholoog GZ medisch psycholoog KP medisch psycholoog GZ medisch psycholoog GZ medisch psycholoog GZ

Sectie medische neuropsychologie Mw. drs. F.W. Boele Mw. drs. K. Hilverda-Hooijboer Dr. M. Klein Mw. drs. T. Koene Mw. drs. I.E.W. Reuling Prof.dr. E.J.W. van Someren

OIO/promovendus medisch neuropsycholoog GZ medisch neuropsycholoog GZ/sectiehoofd medisch neuropsycholoog GZ medisch neuropsycholoog wetenschappelijk onderzoeker C

Sectie onderwijs medische psychologie Mw. drs. C.A. Both Mw. drs. N.D. Ehrlich Mw. drs. J. Jeltes Mw. drs. J.J.S. van de Kreeke Mw. K.E. Kweldam Mw. L.A.M. Leegwater Mw. M.V. Matulewicz Drs. W.J. Netelenbos Mw. drs. D. Roosdorp Mw. drs. V.J. Selleger Drs. A. Wenisch Drs. D. van Zanten

docent docent docent sectie hoofd secretaresse secretaresse wetenschappelijk docent A docent docent docent docent docent


Sectie pediatrische psychologie Mw. drs. A. Balleur- van Rijn Mw. C. Braams-van der Hoeven Mw. drs.T. Bröring Mw. I. van Dijk - van Eijsden Mw. drs. E.M. van Dijk- Lokkart Mw. dr. J. van Dijk - Zijlstra Mw. drs. M.J. van Dool Mw. drs. A.M. Goutbeek Mw. Y.G. Lases Mw. drs. A.C. Molderink Mw. dr. K.J. Oostrom Mw. drs. M. Ouwendijk Mw. drs. I.M.P. Rosenberg Mw. M.W. Smorenberg Mw. J.G. Talens Mw. C.P. Traas Mw. drs. M. Verkleij Mw. dr. H.J.I. Vreugdenhil Mw. M. de Vries

medisch psycholoog KP psychologisch medewerker medisch psycholoog GZ secretaresse medisch psycholoog KP medisch psycholoog GZ medisch psycholoog GZ medisch psycholoog GZ secretaresse medisch psycholoog KP sectiehoofd/KNP junior researcher medisch psycholoog KP psychologisch medewerker GZ-psycholoog i.o. psychologisch medewerker medisch psycholoog medisch psycholoog GZ post doc

Medisch maatschappelijk werk Mw J.M. Balcombe - Fennis Mw J.C. Boekhoff mw. M. van de Bongardt Mw. C.M. Buitenhuis Mw. F.J.M. Eskens J.J.G. Hersbach Mw. M.S. de Heus Mw. K. Herder R. Hoogakker Mw. R.M. Jager Mw. C.A.M. Jansen Mw. C. Kee Mw. drs. M.M Meijer Mw. H.G. Mulder Mw. E.E.B. Neijenhuis Mw. J.F.M. van Nunen Mw. B.M.L. Pecht A. Taabani

medisch maatschappelijk werker medisch maatschappelijk werker secretaresse medisch maatschappelijk werker medisch maatschappelijk werker medisch maatschappelijk werker medisch maatschappelijk werker secretaresse medisch maatschappelijk werker medisch maatschappelijk werker medisch maatschappelijk werker medisch maatschappelijk werker medisch maatschappelijk werker/sectiehoofd medisch maatschappelijk werker medisch maatschappelijk werker medisch maatschappelijk werker medisch maatschappelijk werker medisch maatschappelijk werker


29

Sectie gender en seksuologie Mw. drs. A. Balleur- van Rijn Mw. T. Beek Mw. I.A. Bok Drs. B. Coumou Mw. drs. L. van der Donk Mw. dr. C.E. Fuchs Mw. A.M.J. Geijsel Dr. L.A.C.L. Gijs Drs. T.C. van de Grift Mw. W. Janbroers-Sander Mw. drs. J. Jeltes Mw. drs. M.J.A. de Jonge Mw. Y. Kievit Mw. dr. B.P.C. Kreukels Mw. drs. D. Meijssen Mw. drs. I.P. Peeters Mw. dr. E.J.M. van der Putten - Bierman Mw. M.H. Roos Mw. drs. J.L. Sandberg Mw. R. Schepers Dr. T.D. Steensma D. Takkenberg Mw. drs. S.A. Wensing - Kruger

medisch psycholoog KP onderzoeksassistent medisch psycholoog medisch psycholoog GZ medisch psycholoog GZ medisch psycholoog GZ medisch psycholoog medisch psycholoog GZ wetenschappelijk onderzoeker A secretaresse psychologisch medewerker medisch psycholoog GZ medisch psycholoog wetenschappelijk onderzoeker B medisch psycholoog GZ medisch psycholoog GZ GZ-psycholoog i.o. medisch psycholoog medisch psycholoog KP medisch psycholoog GZ medisch psycholoog GZ psychologisch medewerker sectiehoofd medische psycholoog GZ

Mw. C.D. Weststrate Mw. A.I. Wortel

medisch psycholoog medisch psycholoog GZ

Onderzoek diabetes Mw. G. Bektas Mw. W.H.J.J. Cleijne Mw. drs. M.M.A. Eilander Mw. drs. E. Kayan Mw. drs. S. Rondags Prof.dr. F.J. Snoek Mw. drs. S.J. Tetteroo Drs.ing. M. van Vugt Mw. dr. M. de Wit

onderzoeksassistent psychologisch medewerker junior onderzoeker / promovendus OIO OIO afdelingshoofd junior onderzoeker OIO / promovendus wetenschappelijk onderzoeker B


| Bijlage II

Verdeling publicaties over onderzoeksinstituten & samenwerking met VU

Overzicht wetenschappelijke resultaten 2014 Afdeling Medische Psychologie, divisie 2 Input1 2014

Wetenschappelijk personeel in fte per geldstroom 1e 2e 3e 4e Totaal 2,0 0,0 7,08 0,0 9,08

CCA EMGO ICaR-VU MOVE NCA Overig Faculteiten VU

12 26 6 0 29 1 9

Output2 Dissertaties WpR A B C/D Totaal A+B 2 0 0 2 48

Vakpu- Boek/ blicaties Boekdeel 4

Kwaliteit Overige indicatoren onderzoek Waarde Norm- 2014 waarde VUmc

1

Trend

Percentage publicaties (WpR) 25% in de top

42%

65%

Percentage publicaties (WpR) 10% in de top

31%

NVT

Percentage publicaties binnen de instituten

98%

95%

Aantal publicaties (WpR) per fte 1e gs

24,0

NVT

Aantal publicaties (WpR) per fte totaal

5,3

NVT

Aantal promoties (A+B) per fte 1 gs

1,0

NVT

e

Top 5 meest geciteerde wetenschappelijke artikelen gepubliceerd in de periode 2009 - 2014 (medewerker afdeling als 1e of laatste auteur): Altena, E., Vrenken, H., van der Werf, Y.D., van den Heuvel, O.A. & van Someren, E.J.W. (2010). Reduced Orbitofrontal and Parietal Gray Matter in Chronic Insomnia: A Voxel-Based Morphometric Study. Biological Psychiatry, 67(2), 182-185. Citaties: 54 http://dx.doi.org/10.1016/j.biopsych.2009.08.003 Fte staat voor ‘fulltime-equivalent’. Fte’s onderzoek worden jaarlijks opgevraagd via de afdelingen 2 WpR beslaat alle internationale wetenschappelijke publicaties in tijdschriften met peer review systeem. Vakpublicaties zijn alle publicaties in Nederlandstalige tijdschriften bedoeld voor vakgenoten. Dissertaties zijn onderverdeeld in 4 categorieën: A (volledig intern), B (extern voorbereid) (A en B vormen samen het aantal interne promoties), C (intern voorbereid maar extern gepromoveerd) en D (volledig extern, alleen betrokkenheid middels een (co)promotor). 1

Cohen-Kettenis, P.T. & Pfafflin, F. (2010). The DSM Diagnostic Criteria for Gender Identity Disorder in Adolescents and Adults. Archives of Sexual Behavior, 39(2), 499-513. Citaties: 51 http://dx.doi.org/10.1007/s10508-009-9562-y


31

van Bastelaar, K.M.P., Pouwer, F., Cuijpers, P., Riper, H. & Snoek, F.J. (2011). Web-based depression treatment for type 1 and type 2 diabetic patients a randomized, controlled trial. Diabetes Care, 34(2), 320-325. Citaties: 43 http://dx.doi.org/10.2337/dc10-1248 van Veen, M.M., Kooij, J.J.S, Boonstra, A. M., Gordijn, M.C.M. & van Someren, E.J.W. (2010). Delayed Circadian Rhythm in Adults with Attention-Deficit/ Hyperactivity Disorder and Chronic Sleep-Onset Insomnia. Biological Psychiatry, 67(11), 1091-1096. Citaties: 43 http://dx.doi.org/10.1016/j.biopsych.2009.12.032 Pouwer, F., Geelhoed-Duijvestijn, P.H.L.M., Tack, C.J., Bazelmans, E., Beekman, A.T.F., Heine, R.J. & Snoek, F.J. (2010). Prevalence of comorbid depression is high in out-patients with Type 1 or Type 2 diabetes mellitus. Results from three out-patient clinics in the Netherlands. Diabetic Medicine, 27(2), 217-224. Citaties: 40 http://dx.doi.org/10.1111/j.1464-5491.2009.02903.x

Top 5 meest geciteerde wetenschappelijke artikelen gepubliceerd in de periode 2009-2014 (medewerker afdeling als co-auteur): Hembree, W.C., Cohen-Kettenis, P.T., Delemarre-van de Waal, H.A., Gooren, L.J.G., Spack, N.P., Tangpricha, V. & Montori, V.M. (2009). Endocrine Treatment of Transsexual Persons: An Endocrine Society Clinical Practice Guideline. Journal of Clinical Endocrinology and Metabolism, 94(9), 3132-3154. Citaties: 155 http://dx.doi.org/10.1210/jc.2009-0345 Douw, L., Klein, M., Fagel, S.S.A.A., van den Heuvel, J., Taphoorn, M.J.B., Aaronson, N.K., Postma, T.J., Vandertop, W.P., Mooij, J.J., Boerman, R.H., Beute, G.N., Sluimer, J.D., Slotman, B.J., Reijneveld, J.C. & Heimans, J.J. (2009). Cognitive and radiological effects of radiotherapy in patients with low-grade glioma: longterm follow-up. Lancet Neurology, 8(9), 810-818.

Citaties: 145 http://dx.doi.org/10.1016/S1474-4422(09)70204-2 Soffietti, R., Baumert, B.G., Bello, L., von Deimling, A., Duffau, H., Frenay, M., Grisold, W., Grant, R., Graus, F., Hoang-Xuan, K., Klein, M., Melin, B., Rees, J., Siegal, T., Smits, A., Stupp, R. & Wick, W. (2010). Guidelines on management of low-grade gliomas: report of an EFNS-EANO* Task Force. European Journal of Neurology, 17(9), 1124-1133. Citaties: 118 http://dx.doi.org/10.1111/j.1468-1331.2010.03151.x van der Feltz-Cornelis, C.M., Nuyen, J. v.d., Stoop, C., Chan, J., Jacobson, A.M., Katon, W., Snoek, F.J. & Sartorius, N. (2010). Effect of interventions for major depressive disorder and significant depressive symptoms in patients with diabetes mellitus: a systematic review and meta-analysis. General Hospital Psychiatry, 32(4), 380-395. Citaties: 87 http://dx.doi.org/10.1016/j. genhosppsych.2010.03.011 Goos, J.D.C., Kester, M.I., Barkhof, F., Klein, M., Blankenstein, M.A., Scheltens, P. & van der Flier, W.M. (2009). Patients With Alzheimer Disease With Multiple Microbleeds Relation With Cerebrospinal Fluid Biomarkers and Cognition. Stroke, 40(11), 3455-3460. Citaties: 59 http://dx.doi.org/10.1161/STROKEAHA.109.558197

Nadere informatie bij VUmc Metis: E: [email protected] T: 020 444 8001 W: http://intranet/afdelingen/thema/METIS/


Vormgeving Gerda Lieftink DPC

Jaarverslag medische psychologie & medisch maatschappelijk werk

Recommend Documents