Jaarverslag 2011 Afdeling Medische Psychologie
Afdeling Medische Psychologie Divisie Klinische Methoden en Public Health Academisch Medisch Centrum- Universiteit van Amsterdam Meibergdreef 15 1105 AZ Amsterdam www.amc.nl/MedPsych
Inhoud
Pag.
1.
Inleiding
3
2.
Patiëntenzorg
5
2.1
Directe patiëntenzorg: overzicht van activiteiten
5
2.2
Ontwikkelingen directe patiëntenzorg
7
2.3
Indirecte patiëntenzorg: overzicht van activiteiten
7
2.4
Ontwikkelingen indirecte patiëntenzorg
8
2.5
Coaching/ondersteuning collega’s
8
2.6
Bijdrage in AMC - werkgroepen/commissies
9
3.
Onderwijs
10
3.1
Onderwijsactiviteiten
10
3.2
Overige bijdragen aan onderwijs
13
3.3
Docenten
13
3.4
Nieuwe ontwikkelingen
14
3.5
Bijdragen commissies, project- en werkgroepen
14
4.
Onderzoek
16
4.1
Lopende en afgeronde onderzoeksprojecten
16
4.2
Participatie in patiëntgebonden onderzoek
20
4.3
Nieuwe ontwikkelingen in 2011
21
4.3.1
Nieuw gehonoreerd onderzoek
21
4.3.2
Samenwerking en uitwisseling
21
4.4
Prijzen
23
4.5
Bijdrage aan andere instellingen en commissies
23
5.
Publicaties/presentaties
26
5.1
Publicaties/disertaties
26
5.2
Presentaties / posters /etc
33
5.3
Medische Psychologie in de publiciteit
37
Bijlage 1: Medewerkers Afdeling Medische Psychologie 2011
38
1.
Inleiding
Voor u ligt het jaarverslag 2011 van de Afdeling Medische Psychologie van het AMC. In dit jaarverslag geven wij een overzicht van de activiteiten en de personele bezetting binnen de afdeling. Daarnaast noemen we graag een aantal belangrijke ontwikkelingen van het afgelopen jaar. Het jaar 2011 was het eerste waarin de aangepaste missie van de afdeling en het beleidsplan 2011 – 2015 van kracht waren. De Afdeling Medische Psychologie heeft er voor gekozen zich te richten op twee deelgebieden van de medische psychologie: 1) de psychologische aspecten van het zorgsysteem en 2) de psychologische gevolgen van ziekte en behandeling. Deze keuze is gemaakt op grond van de directe relevantie voor de somatisch klinische praktijk, van de aansluiting bij de strategische doelstellingen van het AMC en van de opgebouwde expertise binnen de afdeling. De missie van de afdeling is, in het verlengde van het bovenstaande, als volgt geformuleerd. ‘De Afdeling Medische Psychologie van het AMC is er op gericht de autonomie en het welbevinden van de somatisch zieke patiënt te bevorderen. Ze richt zich daarbij op de kwaliteit van medisch communicatief handelen en op de psychologische, c.q. door de patiënt ervaren gevolgen van ziekte en behandeling. Ze levert daartoe een hoogwaardige, op evidentie gebaseerde bijdrage aan onderwijs, onderzoek en patiëntenzorg.’ De positie en de stem van de patiënt is een steeds belangrijker plaats gaan innemen in de inrichting van de zorg. In deze vernieuwde missie, kreeg het bevorderen van de autonomie van de patiënt daarom meer nadruk dan voorheen. Deze accentverschuiving werd ingevuld in het kader van het persoonlijk fellowship van het Koningin Wilhelmina Fonds van dr. Inge Henselmans waarbinnen de participatie van patiënten het centrale onderwerp vormt. Ook startten wij in 2011 voor het eerst met interventieonderzoek dat expliciet tot doel heeft die participatie te versterken. Door oncologische patiënten te ondersteunen bij de vragen die zij zouden willen stellen in het consult met hun oncoloog, hopen we dat ze beter met hun ziekte kunnen omgaan en daardoor een betere kwaliteit van leven kunnen bereiken. In 2011 konden we voortbouwen op een aantal sterke kanten van de afdeling. Ook in dit jaar hebben veel medewerkers zich op kwalitatief hoog niveau ingezet voor de activiteiten daarbinnen. Men werkte met succes aan onderzoeksprojecten, behandelde patiënten met zorg en deskundigheid en gaf met enthousiasme onderwijs. Ten aanzien van ons onderwijs is een belangrijke vernieuwing dat in 2011 in samenwerking met de zusterfaculteiten de definitieve Canon Psychologie kon worden opgesteld die het uitgangspunt vormt voor de inmiddels ingestelde ‘Rode draad psychologie’ in het geneeskunde curriculum. In het kader van deze ‘Rode draad’ is in 2011 voor het eerst een aantal colleges gegeven over de relevante basisbegrippen uit de psychologie. Daarnaast werd in 2011 voor het eerst formele toetsing van medisch communicatieve vaardigheden ingevoerd in de bachelor opleiding. Hierdoor levert het vaardigheidsonderwijs een nog verdergaande structurele bijdrage aan het geneeskunde onderwijs. Ondanks de bezuinigingen kon de omvang van de directe patiëntenzorg toenemen. Ten behoeve van het Pijnteam van de afdeling anesthesie werd een psycholoog aangesteld als medebehandelaar van patiënten met pijnklachten en ter screening van patiënten in verband met behandeling middels Spinal Cord Stimulation. Ook bij de afdeling revalidatie is de formatie met 0,2 fte uitgebreid. Ook de medische psychologische onderzoeksactiviteiten werden in 2011 succesvol voortgezet. Er werden vier onderzoekssubsidies geworven waarvan één voor een persoonlijk fellowship voor dr. Kirsten Douma, toegekend door het Koningin Wilhelmina Fonds.
3
In de hierna volgende hoofdstukken laten wij graag zien welke werkzaamheden zijn ondernomen en welke verdere inhoudelijke ontwikkelingen zich hebben voorgedaan.
4
2.
Patiëntenzorg
Missie De sectie Patiëntenzorg levert, in het verlengde van de afdelingsmissie, een belangrijke bijdrage aan het optimaliseren van de zorg voor de lichamelijk zieke patiënt. Zij streeft er naar dat alle patiënten die in het AMC behandeld worden voor een lichamelijke aandoening de daarmee samenhangende noodzakelijke psychologische zorg ontvangen. Op indirecte wijze draagt de sectie Patiëntenzorg bij aan het optimaliseren van de patiëntenzorg door middel van het ontwikkelen en geven van (bij)scholingsprogramma’s ten behoeve van medisch specialisten met als doel de effectiviteit van hun communicatief handelen te vergroten.
Highlights In 2011 was sprake van twee belangrijke ontwikkelingen. Allereerst was er op twee werkplekken sprake van uitbreiding. Mevrouw Lyonne Zonneveld is als klinisch psycholoog voor 0,6 fte gedetacheerd op de pijnpoli. Na haar promotie (gepland eerste helft 2012) zal haar aanstelling worden uitgebreid naar 0,8fte op de pijn poli plus hopelijk 0,2 fte Medische Psychologie. Daarnaast is er op de Revalidatie afdeling besloten tot een uitbreiding van 0,2 fte ten behoeve van de psychologische zorg. Een tweede belangrijke gebeurtenis betreft de betalingsstructuur. In nauw overleg met de directeur van de divisie, aanvankelijk de heer Joris van Eijck, het laatste stukje de heer Albert Kok, is besloten om de verrichtingen van de Patiëntenzorg te gaan regelen via de zogenaamde Horizontale Door Berekening. Dit houdt in dat vanaf 01-01-2012 de verwijzende divisies voor onze werkzaamheden zullen gaan betalen.
De werkzaamheden van de sectie Patiëntenzorg van de afdeling Medische Psychologie waren ook in 2011 onder te verdelen in de directe en de indirecte patiëntenzorg.
2.1.
Directe patiëntenzorg: overzicht van activiteiten Aantallen patiënten Afdeling Medische Psychologie In 2011 werden 174 nieuwe patiënten individueel door de medisch psycholoog in behandeling genomen. Het betrof zowel klinische als poliklinische patiënten. Zij werden verwezen door bijna alle medische specialismen en werden gemiddeld 3,3 keer gezien. (zie Tabel 1)
Totaal aantal
Poliklinisch
Klinisch
nieuwe patiënten 174
Gemiddeld aantal gesprekken
111
63
3,3
Tabel 1.
5
In 2011 was ruim 53% van de aangemelde patiënten afkomstig uit de vier grote diagnose groepen (zie Tabel 2) .
Diagnose
Aantal
Oncologie
44
Gastro dendrologie
12
Diabetologie
18
Cardiologie
19
Andere diagnose
42
Rest
39
Tabel 2.
Indicatie en behandeling Ruim de helft van de gesprekken vond plaats met alleen de patiënt. In 10% van de gesprekken was de partner aanwezig en bijna 5% van de gesprekken vond plaats in aanwezigheid van de arts en/of verpleegkundige. Er was een vrij breed scala aan redenen waarom men naar medisch psychologische patiëntenzorg verwees. De meest gestelde diagnoses waren: -
depressie
-
angststoornissen
-
rouw
-
verstoorde verwerking
Een nieuwe vaak voorkomende reden van verwijzing was een screeningsverzoek in verband met de nieuw te starten werkzaamheden op de pijn poli. Vooruitlopend op de komst van de nieuwe collega hebben de zittende psychologen regelmatig patiënten gescreend ter voorbereiding op Spinal Cord Stimulation, een relatief nieuwe therapie voor tot nu toe onbehandelbare pijn. Doel van de screening was het te detecteren of er sprake was van een depressie, of de patiënt de impact van de behandeling goed overzag en of er sprake was van voldoende draagkracht. Aantallen patiënten op de Revalidatie afdeling Op de afdeling revalidatie (0,5 fte; vanaf 01-07-2012 0,7fte) zijn in 2011 werden 118 nieuwe patiënten gezien. Met hen vonden gemiddeld 3 consulten plaats. Daarbij werd nog bij vijf patiënten Neuro Psychologisch Onderzoek (NPO) gedaan. Dit is een nieuwe activiteit. Een NPO bestaat uit twee keer twee uur diagnostiek, verslaglegging en een uitslag gesprek.
Groepen op de Revalidatie afdeling Op de revalidatie afdeling zijn 20 eenmalige psychooteducatieve bijeenkomsten gehouden in het kader van de hart- en longrevalidatie. Aan elke groep namen gemiddeld 6 patiënten deel.
6
Varia op de Revalidatie In 2011 hebben de twee psychologen van de Revalidatieafdeling een behandelprotocol, gericht op angst, geschreven als vroege psychologische interventie bij CVA patiënten. Daarnaast is er in 2011 een pilot van start gegaan met het standaard screenen op de aanwezigheid van depressie en angst.
Externe samenwerking De patiëntenzorg medewerkers van de verschillende afdelingen bespraken maandelijks met de collegae van de consultatieve psychiatrische dienst die patiënten waarvan de problematiek zich bevindt op het raakvlak van beide disciplines. Gemiddeld kwamen per bespreking twee à drie patiënten aan bod. Tussentijds werd, daar waar nodig, ad hoc overlegd over een patiënt.
2.2
Ontwikkelingen directe patiëntenzorg Diabetes zorg In 2011 is de invulling van de 0,1 fte ten behoeve van de diabetologie veranderd. De betreffende medisch psycholoog is nu slechts één keer per maand standaard aanwezig op de wekelijkse patiëntenbespreking. Tijdens deze bespreking komen de psychologische aspecten van de diabetes patiënt aan de orde komen. Daarnaast is hier een screeningsonderzoek gestart. Honderd diabetes patiënten zijn uitgenodigd een tweetal vragenlijsten in te vullen, de WHO-5 en de PAID. Doel is een peiling te doen van de mate waarin angst en depressie voorkomt bij diabetes patiënten
Psychosociale zorg borstkanker Het in 2009 gestarte Pink Ribbon project ter verbetering van de zorg voor de borstkanker patiënten is ook in 2011 voortgezet. De Lastmeter is geïmplementeerd op de afdeling Radiotherapie en Medische Oncologie. Op beide afdelingen is een structuur ontwikkeld die er voor moet zorgen dat een en ander zo vlekkeloos mogelijk verloopt zodat de psychologische en sociale zorg voor de borstkanker patiënt verder wordt geoptimaliseerd.
Verrichtingen registratie Vooruitlopend op de nieuwe betalingsstructuur is het bestaande registratieformulier verder aangepast opdat de verrichtingen vanaf 01-01-2012 effectief geregistreerd kunnen gaan worden in het daarvoor bedoelde ziekenhuissysteem.
2.3
Indirecte patiëntenzorg: overzicht van activiteiten De patiëntenzorg medewerkers ontwikkelden en verzorgden diverse bijscholingscursussen in communicatieve vaardigheden ten behoeve van medisch specialisten en verpleegkundigen. Hieronder volgt een overzicht van de gegeven bijscholingscursussen in 2011 (Zie tabel 3).
7
Bijscholingscursus
Opdrachtgever
Aantal
Dagdeel
Intern/
per
extern
Doelgroep
training Feedback geven
AMR
1
1
intern
diëtisten
18
2
int/ext
artsen
7
2
intern
artsen
6
1
extern
Project SJ201010 Feedback geven (Teach the
Congresorganisatie AMC
Teacher)
Opleidingsinstituut Medisch Specialistische Opleidingen
Feedback geven
Congresorganisatie AMC
Coach the co
Opleidingsinstituut Medisch Specialistische Opleidingen
Feedback geven
AMC Radiotherapie
HBO MBRT studenten
Feedback geven/coaching
HBO in Holland
2
1
extern
Consultatieve Vaardigheden
IKNL
1
2
extern
2
1
extern
docenten MBRT consulenten
Rotterdam Communicatieve
IKNL
Vaardigheden
Amsterdam
Opleiding tot chirurg
Regionaal Opleiding Commissie,
consulenten palliatieve zorg
4
2
int/ext
artsen
2
2
int/ext
artsen
1
1
intern
artsen
1
2
intern
Chirurgie Opleiding tot internist
Regionaal Opleiding Commissie, Interne Geneeskunde
Obductie verzoek IC
AMR Project SD 254003
Interventie Erfelijkheids
Klinische Genetica
risico
genetic counselors
Fouten & klachten
AMC algemeen
(Introductie cursus)
Sociale zaken Totaal:
15
2
60
108
intern
artsen
Tabel 3: Overzicht gegeven trainingen Patiëntenzorg 2011
2.4
Ontwikkelingen indirecte patiëntenzorg In 2011 is een samenwerking gestart met een onderzoeksprogramma. Onder leiding van Ellen Smets onderzoekt Evelien de Geus de mate waarin motiverende gespreksvoering bijdraagt aan het informeren door de zogenaamde Index van haar familieleden over de mogelijk erfelijke borstkanker. PZ traint de betrokken counselors uit verschillende ziekenhuizen.
2.5
Coaching/ondersteuning collega’s In 2011 heeft het ondersteunen van collegae zich beperkt tot een drietal collegae die alle drie betrokken waren bij een gemaakte fout in de patiëntenzorg.
8
Eén keer is er ondersteuning (twee gesprekken) geboden bij een conflict tussen een afdelingshoofd en een staflid.
2.6
Bijdrage in AMC - werkgroepen/commissies Mart Calff •
Vice-voorzitter AMC Klachtencommissie
•
Lid Werkgroep Adolescenten en Jongvolwassenen Oncologie (WAJO)
•
Lid Werkgroep MUST, onderdeel van het zogenaamde ‘AMC by night’ project
•
Deelnemer beleidsbijeenkomst AMC 18, 19 en 20 januari
Evelien van Valen •
Lid Projectgroep Doorbreek Depressie, RUG
9
3.
Onderwijs Missie “Wij leveren een op wetenschappelijke evidentie en klinische ervaring gebaseerde bijdrage aan de opleiding en ontwikkeling van geneeskundestudenten en coassistenten. Deze bijdrage richt zich op het ontwikkelen van 1) kennis m.b.t. basisbegrippen uit de psychologie en kennis m.b.t. psychologische aspecten van ziekte en behandeling en 2) professioneel gedrag in termen van communicatie en attitude t.b.v. het functioneren binnen het medisch systeem. In ons onderwijs zoeken wij actief naar wetenschappelijke evidentie en zowel praktische als klinische relevantie. Daartoe werken wij actief samen met de secties patiëntenzorg en onderzoek en zoeken we actief aansluiting bij de kliniek en de vertegenwoordigers van studenten en coassistenten.”
3.1
Onderwijsactiviteiten Binnen de medische faculteit verzorgt de medische psychologie het psychologieonderwijs aan studenten geneeskunde in de bachelor- en masterfase van de studie. Er zijn, in overeenstemming met de missie van de afdeling, twee kerngebieden te onderscheiden: a) De lijn: ‘Psychologische aspecten van het zorgsysteem, effectiviteit van medische communicatie’ komt met name aan bod in het vaardigheidsonderwijs. In dit verband wordt ook een belangrijke bijdrage geleverd aan het onderwijs in professioneel gedrag. Het vaardigheidsonderwijs wordt gegeven in de preklinische jaren 1 t/m 4, c.q. de bachelorfase en tijdens de (pre)coschappen. Tijdens het tweede en derde jaar en in cofase IHK-1 wordt medische communicatie summatief getoetst. Het coördinatorschap van de vaardigheidslijn in opdracht van het OWIGEN garandeert een belangrijke inbreng vanuit de afdeling in deze lijn. b) De lijn: ‘Psychologische gevolgen van ziekte en behandeling’ komt met name aan bod in hooren werkcolleges. Het aanbod is samengesteld uit 1) colleges als onderdeel van de ‘Canon van de psychologie’ en 2) colleges en bijdragen aan minisymposia in het blok- en lijnonderwijs. Tot slot wordt vanuit de afdeling een substantiële bijdrage geleverd aan het MIK onderwijs. Strikt genomen hoort dit niet tot de kerntaken van de afdeling. Dit onderwijs heeft daarom een lagere prioriteit.
10
De medewerkers van Medische Psychologie verzorgden in het studiejaar 2011 – 2012 meer specifiek de volgende bijdragen aan het geneeskundecurriculum:
Vaardigheidonderwijs in preklinische deel van de opleiding en (pre)coschappen Practicum
Jaar
N practica
N groepen
Effectief communiceren
1
3
30
Presentatietechnieken
1
1
30
Informatie verzamelen, anamnesegesprek
2
5
30
Opname gesprekken (summatieve toets)
2
1
30
Nabespreken beoordeling gesprekken
2
1
30
Multiculturele aspecten van gespreksvoering
2
1
30
Informatie geven, waaronder het slecht nieuwsgesprek
3
3
30
Overleg en besluitvorming
3
3
30
Opname gesprekken (summatieve toets)
3
1
30
Adviseren en motiveren
4
1
30
Hanteren emoties
4
3
30
Anamnesegesprek
precoschap
1
26
Ontslaggesprek
coschappen
1
26
2
78
1
26
-
basisvaardigheden
-
eerste anamnesegesprek
-
gesprekken met patiënten
DOK PROCO i.s.m. Interne Geneeskunde,
coschappen
Kindergeneeskunde en Heelkunde
IHK
Slecht nieuwsgesprek
coschappen e
11 maand
Rode draad ‘Canon van de psychologie’, jaar 1 1. Waarom is psychologie belangrijk? Medische psychologie in context (inclusief het biopsychosociaal model) 2. Psychische problemen ten gevolge van ziekte (inclusief angst en depressie / emoties in de geneeskunde) 3. Principes van artspatiëntcommunicatie
4. Therapietrouw (inclusief beïnvloeden van gedrag ter bevordering van gezondheid)
5. Symptoomperceptie (inclusief pijn) 11
6. Stress en coping (met de nadruk op stress als oorzaak van ziekte of klachten)
7. Cognities en (ziekte-)gedrag (inclusief bijvoorbeeld illness perception, placebo en leren)
8. Levensloop en persoonlijkheid
9. Lichamelijk onverklaarde klachten
10. Kwaliteit van leven
11. Seksualiteit en ziekte
12. Psychotherapie
Noot 1: De onderwerpen 10, 11 en 12 maken deel uit van de canon, maar komen op andere momenten in het curriculum aan de orde, dus niet in het eerste jaar. Deze onderwerpen maken ook geen deel uit van de te tentamineren stof aan het einde van het eerste studiejaar. Noot 2: De lijst met onderwerpen sluit aan bij het handboek Medische Psychologie onder redactie van Kaptein c.s. (BSvL, 2010). Behalve ‘psychotherapie’ komen alle onderwerpen daarin aan de orde. Dit boek staat op de verplichte boekenlijst. (Werk)colleges en bijdragen aan minisymposia in blok- en lijnonderwijs Blok 1.3
Hormonale stoornissen en farmacologie
Symptoomperceptie Compliance en adherence Van kruid tot geneesmiddel Omgaan met fouten
Blok 1.4
Maag-, darm- en leverziekten
Deelname thema-symposium IBD/Colitiden/Chronisch ziek-zijn
Blok 2.1
Voortplanting en ontwikkeling
Psychologische aspecten prenatale screening Ethische dilemma’s bij vroeggeboorte
Blok 2.2
Cardiovasculaire aandoeningen
Cognitieve gedragstherapie bij congenitale hartafwijkingen
Blok 2.3
Longziekten en gaswisselingsstoornissen
Werkcolleges ‘stoppen met roken’ Bijdrage minisymposium: psychologische beleving van ziekte patiënten met longkanker
Blok 3.4
Psychiatrische aandoeningen
COO KvL t.b.v. rode draad KWM College KvL t.b.v. rode draad KWM College psychotherapie Persoonlijkheidsstoornissen in de kliniek
Blok 4.1 12
Opstap naar de kliniek II
Codegesprek
Keuzeonderwijs Celbiologie/Medische Psychologie 2e en
Schrijven wetenschappelijk artikel
e
3 jaar Grootschalig lijnonderwijs
Euthanasie
Noot: IBD is Inflammatory Bowel Disease; COO is Computer Ondersteund Onderwijs; KvL is Kwaliteit van Leven; KWM is Klinisch Wetenschappelijke Methoden
3.2
Overige bijdragen aan onderwijs •
Begeleiden van wetenschappelijke stages
•
Medische Informatie Kunde (MIK): meerdere colleges, werkcolleges en practica in Bachelor- en Masterfase
•
MIK: scriptiebegeleiding eerstejaars studenten
•
Coronel Instituut voor Arbeid en Gezondheid: bijdrage keuzeonderwijs ‘Topsport, muziek en dans als werk’
•
Honours traject: mentorschap jaargroep
•
In alle jaren van het vaardigheidsonderwijs medische communicatie zijn simulatiepatiënten ingezet. Medewerkers van de sectie onderwijs droegen zorg voor selectie, beheer en professionalisering van (de poule) simulatiepatiënten.
•
Medewerkers Medische Psychologie hebben expertise in de ontwikkeling en gebruik van het UvA portfoliosysteem. Op basis van opgedane ervaring werd het digitale portfolio ingezet voor het vaardigheidsonderwijs van tweede- en derdejaars studenten.
3.3
Docenten De sectie onderwijs bestaat primair uit 4 medewerkers -- Marcel Fabriek, Robert Hulsman, Lucille Ong en Monique van Loon -- inclusief (management)ondersteuning en secretariaat. In het studiejaar 2011-2012 had Wieke Sleeswijk Visser, als gedragswetenschappelijk begeleider verbonden aan het vaardighedencentrum, een aanstelling van 0,1 fte. De medewerkers van de sectie hielden zich op basis van hun functie en persoonlijke kwaliteiten actief bezig met ontwikkeling, organisatie, uitvoering en onderzoek van onderwijs. Daarnaast leverden alle inhoudelijk betrokken medewerkers van de afdeling met een vaste of tijdelijke aanstelling leverden, conform het door de afdeling gehanteerde principe van ‘gemengd bedrijf’, een bijdrage aan het onderwijs. In het studiejaar 2011-2012 waren dat 16 medewerkers. Bij het inzetten van docenten werd rekening gehouden met expertisegebieden en interesses. Ook werd gebruik gemaakt van freelance docenten. Het (kunnen) inzetten van freelance docenten vergroot de betrouwbaarheid en continuïteit en daarmee de kwaliteit van het onderwijs.
Marcel Fabriek, hoofd onderwijs Medische Psychologie, was in opdracht van het Onderwijs Instituut Geneeskunde (OWIGEN) tevens coördinator van de lijn vaardigheidsonderwijs. Deze functie werd uitgeoefend in samenwerking met Juliette Parlevliet, klinisch geriater.
13
3.4
Nieuwe ontwikkelingen •
Door de invoering van de BaMa-structuur in het basiscurriculum geneeskunde is toetsing van het vaardigheidsonderwijs een actueel thema. Toetsing is noodzakelijk, enerzijds om de bachelorfase te kunnen afsluiten, anderzijds om een norm te stellen voor de beheersing van medisch communicatieve vaardigheden ten behoeve van zij-instromers masterfase. In de bachelorfase zijn twee toetsmomenten voor medische communicatie vastgesteld. In het studiejaar 2010-2011 zijn studenten in het tweede jaar voor het eerst summatief getoetst op hun vaardigheden met betrekking tot het voeren van een anamnesegesprek. In het studiejaar 2011-2012 werden studenten in het derde jaar voor het eerst summatief getoetst op hun vaardigheden met betrekking tot het besluitvormingsgesprek. Deze toetsing maakt onderdeel uit van de stationstoets vaardigheidsonderwijs, al wordt het separaat van de stations lichamelijk onderzoek getoetst.
•
In het studiejaar 2011-2012 is voor het eerst vaardigheidsonderwijs gegeven aan de zijinstromers masterfase. Ook heeft de afdeling een substantiële bijdrage geleverd aan de selectie van zij-instromers.
•
In 2011 is Robert Hulsman Gerty Casteelen opgevolgd als voorzitter van de commissie decentrale selectie.
•
In studiejaar 2011 is vanuit de afdeling een substantiële bijdrage geleverd aan het ontwikkelen en uitwerken van plannen ten behoeve van de nieuwe masterfase.
•
3.5
In het studiejaar is de Canon van de psychologie geïntroduceerd in de Bachelor Geneeskunde.
Bijdragen commissies, project- en werkgroepen Medewerkers van de afdeling maakten in 2011 deel uit van de volgende commissies, project- en werkgroepen: Marcel Fabriek •
Onderwijscommissie divisie JK
•
Teach the Teacher, projectgroep assessment opleiders
•
Evaluatiecommissie onderwijs
•
Werkgroep masterjaar 1
•
Decentrale selectie studenten
•
Selectie zij-instromers masterfase
•
Netwerk Medische Communicatie, divisie J/K
•
Werkgroep Medische Communicatie, Nederlandse Vereniging voor Medisch Onderwijs (NVMO)
•
tEACH, Europese werkgroep van de European Association for Communication in Healthcare
Hanneke de Haes •
Commissie Professioneel Gedrag
Robert Hulsman •
Netwerk Medische Communicatie, divisie J/K
•
Commissie decentrale selectie (voorzitter)
•
Decentrale selectie van studenten
14
•
Leescommissie wetenschappelijke stageverslagen
Mirjam Sprangers •
Commissie Keuzeonderwijs
•
Honours Mentorenoverleg
15
4.
Onderzoek Het onderzoek van de Afdeling Medische Psychologie is ondergebracht in twee onderzoekslijnen die direct aansluiten bij de geformuleerde missie: 1) medische communicatie (‘psychologische aspecten van het zorgsysteem’) en 2) kwaliteit van leven (‘door de patiënt ervaren gevolgen van ziekte en behandeling’). Deze missie wordt waargemaakt door het uitvoeren van eigen methodologisch en theoretische onderzoek, en door een bijdrage te leveren aan klinisch-wetenschappelijk onderzoek geïnitieerd door anderen binnen en buiten het AMC (‘klinische projecten’). ‘Klinische projecten’ en eigen onderzoek kunnen elkaar wederzijds versterken.
4.1.
Lopende en afgeronde onderzoeksprojecten Kwaliteit van leven / Quality of life Goed medisch handelen is niet mogelijk zonder oog te hebben voor zowel de lichamelijke als de psychologische en sociale gevolgen ervan voor de patiënt. Deze gevolgen worden samengevat onder de noemer kwaliteit van leven. Missie De missie van de onderzoekslijn kwaliteit van leven is ‘Het bevorderen van de kwaliteit van leven van patiënten door hun kwaliteit van leven te bestuderen en te bevorderen dat door patiënten gerapporteerde uitkomsten op juiste wijze worden ingevoerd in patiënt-gebonden, klinischwetenschappelijk onderzoek.’ Deze missie wordt waargemaakt door methodologisch, theoretisch en klinisch toegepast onderzoek te verrichten.
Aan de volgende promotie projecten die primair vanuit deze onderzoekslijn zijn opgezet, werd in 2011 gewerkt: 1.
Predicting health care use and perceived health-care needs in patients with congenital heart disease. D. Schoormans (researcher), M.A.G. Sprangers, B.M.J. Mulder (co-principal investigators); Funded by the Inter-University Cardiologic Institute Netherlands: starting date 2008.
2.
Unbiased measurement of health-related quality of life. B. King-Kallimanis (researcher), F.J. Oort, M.A.G. Sprangers (co-supervisors); Funded by the Department of Medical Psychology and the Division of Public Health and Epidemiology: starting date 2008.
3.
Enhancing the quality of life of patients with inflammatory bowel disease: a multi-centre study investigating cognitive behavioural therapy. F. Bennebroek Evertsz’ (researcher), M.A.G. Sprangers, C. Bockting, R. Sanderman, P. Stokkers, (co-supervisors); Funded by the Netherlands Digestive Diseases Foundation: starting date 2009.
4.
Quality of care for breast cancer patients: distress, health care needs and use. D. Lo Fo Wong (researcher), J.C.J.M. de Haes, M.A.G. Sprangers (co-supervisors); Funded by Pink Ribbon: starting date 2010.
16
5.
Determinants of quality of life and adherence to Anti-Retroviral Therapy (ART) among people living with HIV-AIDS (PLWHA) on highly active treatment (ART) versus PLWHA who are lost to follow-up in Addis Ababa. L. Alemayehu Mekuria (researcher), M.A.G. Sprangers, J.M. Prins, P.T. Nieuwkerk (cosupervisors). Funded by Nuffic: starting date 2011.
6.
Predictors of adherence for anti-hiv medication. N. Langebeek (researcher), P.T. Nieuwkerk, P. Reis, M.A.G. Sprangers (co-supervisors). Funded by the Department of Medical Psychology (AMC) and Rijnstaete Hospital, Arnhem: starting date 2011
De volgende projecten zijn indertijd primair door derden opgezet. Bij deze projecten is kwaliteit van leven een belangrijke component en werd vanuit deze onderzoekslijn begeleiding verzorgd, in de vorm van mede-promotorschap: 7.
Quality of life in patients undergoing endoscopic treatment of early oesophageal cancer in Barrett’s oesophagus. W. Rosmolen (researcher), M.A.G. Sprangers, J.J. Bergman, P.T. Nieuwkerk (cosupervisors); Funded by the Netherlands Digestive Diseases Foundation: starting date 2005.
8.
Long-term effects of chronic toxic encephalopathy. E. Van Valen (researcher), G. Van der Laan, E. Wekking, M.A.G. Sprangers, F. Van Dijk, (co-supervisors); Funded by Coronel Institute: starting date 2005.
9.
Clinical and patient reported outcomes in vitiligo. M. Linthorst Homan (researcher), J.P.W. van der Veen, J. de Korte, M.A.G. Sprangers, J.D. Bos (co-supervisors); Funded by the AMC: starting date 2006.
10.
Adaptation to cancer from an attachment theoretical perspective. N. Holwerda (researcher), R. Sanderman, G. van der Pool, M.A.G. Sprangers (cosupervisors); Funded by the Dutch Cancer Society: starting date: 2007.
11.
Micturition, defecation and sexual well-being in patients undergoing treatment of gynaecologic malignancies. M. Hazewinkel (researcher), J.P. Roovers, M.A.G. Sprangers, M. Burger (co-supervisors); Funded by the AMC: starting date 2007.
12.
Assessment of health-related quality of life in dermatology. S. Prinsen (researcher), J. de Korte, P.I. Spuls, M.A.G. Sprangers, J.D. Bos (cosupervisors); Funded by Stichting Aquamarijn and Pfizer: starting date 2008.
13.
Patients’ perspectives in Rosacea. M. van der Linden (researcher), J. de Korte, P.I. Spuls, M.A.G. Sprangers, J.D. Bos (cosupervisors); 17
Funded by the AMC: starting date 2010. 14.
Promoting patients’ perspectives in chronic skin diseases. O. van Cranenburgh (researcher), J.D. de Korte, M.A.G. Sprangers, E.M.A. Smets, J.D. Bos (co-supervisors); Funded by Stichting Aquamarijn; starting date 2010.
15.
Goal disturbance and goal adjustment in cancer patients. M. Janse (researcher), J. Fleer, A.V. Ranchor, M.A.G. Sprangers (co-supervisors); Funded by the Dutch Cancer Society: starting date 2010.
Op 11 mei 2011 verdedigde Marion de Boer met succes haar proefschrift “Identifying patients at risk for poor treatment adherence among HIV infected immigrants and native Dutch HIV infected persons”. De promotores waren M.A.G. Sprangers en J. Prins (Infectieziekten, AMC) en de copromotor was P.T. Nieuwkerk.
Op 22 november 2011 verdedigde Bellinda King-Kallimans met succes haar proefschrift “Unbiased measurement of health-related quality of life”, De promotores waren F.J. Oort en M.A.G. Sprangers (Pedagogiek en MP, UvA).
Medische Communicatie / Medical Communication Communicatie is het ‘voertuig van medisch handelen’: zonder communicatie is medisch handelen niet mogelijk. Speerpunt van het onderzoek is informatie verstrekking in de reguliere klinische situatie, met speciale aandacht voor informatieverstrekking binnen de context van de genetica. Naast patiëntgebonden onderzoek omvat de onderzoekslijn ook onderwijsonderzoek.
Missie De missie van de onderzoekslijn ‘Medische communicatie’ is ‘Het bevorderen van kennis over de effectiviteit van medische communicatie en daarmee het bevorderen van op evidentie gebaseerd medisch communicatief handelen’. Uitgangspunt voor deze missie is dat communicatie in de medische setting de volgende zes doelen kan dienen: 1) contact leggen en een relatie opbouwen, 2) informatie verzamelen, 3) informatie geven, 4) besluitvorming, 5) bevorderen van ziekte en behandelingsgerelateerd gedrag, en 6) emoties hanteren. Al deze doelen kunnen onderwerp van studie zijn.
Aan de volgende projecten die primair vanuit deze onderzoekslijn zijn opgezet, werd in 2011 gewerkt: 1.
Cancer patients’ wish not to know and tailored information giving, a prospective study. K.F.L. Douma (researcher), J.C.J.M. de Haes, C.C.E. Koning, E.M.A. Smets (co-principal investigators); Funded by the Dutch Cancer Society: starting date 2005.
2.
Always expect the unexpected: legal and social aspects of communicating research results from research on DNA banks. T.M. Meulenkamp, J. Bovenberg (researchers), J.K.M. Gevers (principal investigator),
18
E.M.A. Smets, J.C.J.M. de Haes (co-supervisors); Funded by the Center of Society and Genomics: starting date 2006. 3.
Cancer patients’ trust in their oncologist. M. Hillen (researcher), E.M.A. Smets (principal investigator), J.C.J.M. de Haes (cosupervisor); Funded by the Dutch Cancer Society: starting date 2008.
4.
Doctor-patient communication in oncology: the role of the patient. I. Henselmans (Post doc Fellow), E.M.A. Smets, J.C.J.M. de Haes (co-supervisors); Funded by the Dutch Cancer Society: starting date 2009.
5.
Communication about oncogenetic information: how do non-geneticists give information about heredity and cancer. K.F.L. Douma (Post Doc fellow), E.M.A. Smets, J.C.J.M. de Haes (co-supervisors); Funded by Dutch Cancer Society: starting date 2011
6.
Informing relatives about their hereditary cancer risk. A trial to assess the effectiveness of additional counselling. E. de Geus (researcher), E.M.A. Smets, C. Aalfs (Project leaders), J.C.J.M. de Haes (co-supervisor); Funded by Dutch Cancer Society (UVA 2010-4658): starting date 2011/ Hoe zeg je waar het op staat. Steun bij het informeren van familieleden over hun risico op erfelijke kanker. E. de Geus (researcher), E.M.A. Smets (Project leader), C. Aalfs , J.C.J.M. de Haes (co-supervisors); Funded by Pink Ribbon (starting date 2011)
7.
Enhancing the use of evidence-based quality of life information in clinical practice. M. Jacobs (researcher), E.M.A. Smets, (principal investigator), M.I. van Berge Henegouwen, M.A.G.Sprangers, J.C.J.M. de Haes (co-supervisors); Funded by Academic Medical Center: starting date 2011.
8.
Tips en Tops in Beeld. Kritische momenten markeren in video-opnames van toetsgesprekken van coassistenten t.b.v. feedback en beoordeling. R. Hulsman (project leader); Funded by ICTO, University of Amsterdam. Starting date 2011
De volgende projecten werden primair door derden opgezet. Vanuit de onderzoekslijn wordt begeleiding verzorgd in de vorm van (co)promotorschap: 9.
Patient satisfaction in Dutch hospitals S. Kleefstra (researcher), L.C. Zandbelt, J.C.J.M. de Haes (co-supervisors) Funded by KIWA PRISMANT: starting date 2010.
10.
Communicating risks from prediction models in the clinical encounter. E. Engelhardt (researcher; LUMC), A.M. Stiggelbout, J.C.J.M. de Haes, J.W.R. Nortier (principal investigators), E.M.A. Smets (co-supervisor); Funded by Dutch Cancer Society (UL 2010- 4624): starting date 2011.
11.
How to effectively tailor information to older cancer patients. A randomised controlled trial. N. Bol (researcher; ASCOR), J. van Weert (project leader), E. Loos, J.C.J.M. de Haes, E.M.A. Smets (co-supervisors); 19
Funded by Amsterdam School of Communication Research (ASCOR): Starting date 2011
4.2
Participatie in patiëntgebonden onderzoek Vanuit beide onderzoekslijnen werd daarnaast ondersteuning geboden aan- of geparticipeerd in patiënt-gebonden klinisch onderzoek. Het betreft hier projecten die door klinische afdelingen binnen het AMC zijn geïnitieerd. Hierbij zijn voor de beantwoording van vraagstellingen medisch psychologische variabelen relevant. De ondersteuning varieerde van een aantal consulten tot volledige participatie in het project. In 2011 werden op deze wijze 34 projecten van klinische afdelingen ondersteund, die niet zijn genoemd bij 4.1. In Figuur 1. zijn deze projecten uitgesplitst naar de betreffende onderzoeksafdelingen en in Figuur 2. naar de onderzochte aandoeningen.
Vanuit de afdeling werd ook samengewerkt met onderzoekers buiten het AMC. Zo werd in 2011 deelgenomen aan 5 nationale en 15 internationale projecten. Lang lopend onderzoek vindt bijvoorbeeld plaats in samenwerking met de European Organisation for Research and Treatment of Cancer (EORTC) Quality of Life Group, het Karolinska Instituut en het Verona Netwerk voor Sequence Analysis.
De bijdrage aan deze patiëntgebonden klinische en externe projecten werd voornamelijk vanuit de Kwaliteit van Leven lijn geleverd (42 projecten), maar ook vanuit de lijn Medische Communicatie (11 projecten).
Figuur 1. Participatie in patiëntgebonden klinisch onderzoek in het AMC, uitgesplitst naar afdeling
20
Figuur 2. Participatie in patiëntgebonden klinisch onderzoek in het AMC, uitgesplitst naar aandoening
4.3
Nieuwe ontwikkelingen in 2011
4.3.1
Nieuw gehonoreerd onderzoek In 2011 werden de volgende nieuwe projectaanvragen gehonoreerd. 1.
Using structural equation modelling to detect measurement bias in patient-reported qualityof-life outcomes to improve their interpretation. M.A.G. Sprangers en F. J. Oort (co-principal investigators). Funded by the Dutch Cancer Society (KWF)
2.
Communication about oncogenetic information: how do non-geneticists give information about heredity and cancer. dr. K.F. Douma 4 year personal fellowship grant
3.
Breast cancer patients’ trust in their oncologist: The role of nonverbal behavior and ethnic background. M.A. Hillen (post doc), E.M.A. Smets, J.C.J.M. de Haes (project leaders); Funded by Pink Ribbon
4.
TIPS en TOPs in beeld. Kritische momenten in off-line video-opnames van toetsgesprekken van co-assistenten markeren t.b.v. beoordeling en feedback. R. Hulsman (project leader); Funded by ICTO, University of Amsterdam.
4.3.2
Samenwerking en uitwisseling Werkbezoek Hanneke de Haes aan Verona, Italië Hanneke de Haes bezocht in juli de Universiteit van Verona in het kader van haar gasthoogleraarschap.
Werkbezoek Mirjam Sprangers aan de VS en Zweden Mirjam Sprangers bracht van 2 t/m 8 april 2011 een bezoek aan Dr. Carolyn Schwartz (Delta Quest Foundation, Inc, Concord, MA, en Departments of Medicine and Orthopaedic Surgery, Tufts University Medical School, Boston, MA, USA) om aan gezamenlijke projecten te werken op het gebied van response shift.
21
Op 18 augustus 2011 bracht zij een bezoek aan de afdeling Medische Epidemiologie en Biostatistiek van het Karolinska Instituut. In samenwerking met Profs. Yvonne Brandberg, Kamila Czene, Per Hall en Henrik Gronberg werd gebrainstormd over onderwerpen voor artikelen die voort kunnen komen uit twee grote, lopende cohort studies die als doel hebben geïndividualiseerde screening voor borstkanker en prostaatkanker mogelijk te maken. Besloten werd een post-doc aan te stellen die zich speciaal bezig gaat houden met vraagstellingen rondom kwaliteit van leven.
Werkbezoek Ellen Smets aan Sydney en Melbourne, Australië Ellen Smets bezocht op basis van een reisbeurs van de Koninklijke Akademie voor Wetenschappen van 13 juni tot 2 juli 2011 Prof. dr PN Butow: Psycho-oncolopy co-operative research Group + Centre for Medical Psychology & Evidence-based Decision-making, School of Psychology, University of Sydney; Dr. Kirsten McCaffery: School of Public Health, University of Sydney; Dr. Bettina Meiser, Dr. Nadine Kasparian: Psychosocial Research, Prince of Wales Clinical School University of New South Wales, Sydney; Dr. Jan Hodgson, Dr. Clara Gaff: Genetic Health Services Victoria,Royal Children's Hospital Parkville Victoria, Melbourne.
Buitenlandse gasten Dr. Deb Feldman-Stewart (Division of Cancer Care and Epidemiology, Cancer Research Institute, Queen’s University, Kingston, Canada) bezocht onze afdeling op 12 september. Dr. Feldman heeft een theoretisch model ontwikkeld dat als leidraad dient voor arts-patient communicatie. Zij heeft in in een research seminar een voordracht gehouden en feedback gegeven naar aanleiding van presentaties van andere onderzoekers van de afdeling.
Adam Walzack, promovendus verbonden aan de Psycho-oncolopy Co-operative Research Group (POCOG), University of Sydney, Australië, bezocht onze afdeling van 10 – 13 oktober 2011. Hij sprak met verschillende onderzoekers om een indruk te krijgen van de projecten die hier lopen. Daarnaast zijn voorbereidingen getroffen voor een werkbezoek van Inge Henselmans aan POCOG in het voorjaar 2012.
Prof. dr. Arnstein Finset bezocht 26 april de afdeling in het kader van een gezamenlijk onderzoek naar psychofysiologische uitkomsten in communicatie onderzoek. Hij heeft ter toelichting een voordracht tijdens een research meeting gegeven.
Congresorganistie De afdeling Medische Psychologie (onderzoekslijn Medische Communicatie) is geselecteerd om, samen met het NIVEL, het tweejaarlijkse internationale congres van the European Association of Communication in Health Care (EACH) van 2014 te organiseren.
22
4.4
Prijzen Dounya Schoormans won op het NVCC (Nederlandse Vereniging Voor Cardiologen) congres op 31 maart met haar poster ‘Patients with a congenital heart defect and Type D personality feel functionally more impaired, worry more, but use less health care’ de posterprijs. Marij Hillen verkreeg de ‘Julius and Regine Steffens EACH Young Investigators Grant’ om deel te nemen aan de 5-daagse Young Investigators Workshop gehouden in Vnà, Zwitserland, van 4-9 september. Doel van de workshop is getalenteerde communicatie onderzoekers aan het begin van hun carrière te stimuleren hun ideeën uit te wisselen en hun huidige werk te bediscussiëren.
4.5
Bijdrage aan andere instellingen en commissies In 2011 droegen de onderzoeksmedewerkers van de afdeling Medische Psychologie bij aan andere instellingen en namen aan redactieraden, wetenschappelijke adviesraden en andere commissies deel.
Affiliaties aan andere instellingen Hanneke de Haes •
Gasthoogleraar, afdeling Psychiatrie en Klinische Psychologie / WHO Collaborating Centre for Research and Training in Mental Health and Service Evaluation aan de Universiteit van Verona, Italië
Mirjam Sprangers •
Foreign Adjunct Professor, Department of Medical Epidemiology and Biostatistics, Karolinska Institute, Stockholm, Sweden
•
Research Collaborator with Dr. Jeff A. Sloan, Department of Health Sciences Research, Mayo Clinic, Rochester, MN, US
Redactieraden / Editorial boards Hanneke de Haes •
Member, Editorial Board, Social Indicators Research
•
Member, Editorial Board, Psychologie & Gezondheid
Robert Hulsman •
Member, Editorial Board, Patient Education and Counseling
Mirjam Sprangers •
Member, Editorial Advisory Board, Social Indicators Research Book Series
•
Member, Editorial Board, Journal of Clinical Oncology
Marij Hillen •
Lid redactie 'Psychosociale Oncologie', het tijdschrift van de Nederlandse Vereniging voor Psychosociale Oncologie
Wetenschappelijke commissies Hanneke de Haes •
Member, Scientific Council Cancer (WR), Dutch Cancer Society (KWF) 23
•
Chair, Scientific Committee for Social Oncology, Dutch Cancer Society (KWF)
•
Member, Central Committee on Research involving Human Subjects (CCMO)
•
Member, Scientific Advisory Board, Pink Ribbon Association
•
Member, Scientific Committee, American Association Association for Communication in Health Care (AACH)
•
Chair, Research Committee European Association for Communication in Health Care (EACH)
•
Member, Scientific Committee, 2012 International Conference on Communication in Health Care (ICCH-EACH)
Robert Hulsman •
Member, Scientific Committee, 2011 International Conference of the Association for Medical Education in Europe (AMEE)
•
Member, Scientific Committee, 2011 conference of de Nederlandse Vereniging voor Medisch Onderwijs (NVMO)
•
Member Ethical Review Board, Nederlandse Vereniging voor Medisch Onderwijs (ERB-NVMO).
Mirjam Sprangers •
Member, ZonMW TOP subsidies Committee
Andere commissies / Other committees Kirsten Douma •
Voorzitter, Werkgroep Website van de Nederlandse Vereniging voor Psychosociale Oncologie (NVPO)
•
Lid adviesraad van de Polyposis Contactgroep
Hanneke de Haes •
Raad van advies, Nederlandse Vereniging voor Psychosocial Oncologie
•
Member, Groesbeek-Assenbroekstichting (providing grants for students in need)
Inge Henselmans •
Lid, Werkgroep Website van de Nederlandse Vereniging voor Psychosociale Oncologie (NVPO)
Marij Hillen •
Lid van de werkgroep Wetenschappelijk Onderzoek van de Nederlandse Vereniging voor Psychosociale Oncologie
Bellinda King-Kallimanis •
Chair, New Investigators Special Interest Group of the International Society for Quality of Life Research (ISOQOL)
Ellen Smets •
Member, Committee Law on Population Screening, Health Council of the Netherlands Commissie Wet Bevolkingsonderzoek (Gezondheidsraad)
•
Member (vice-chair), Association for Researchers in Psychology and Health
•
Member Advisory board project ‘Leven met Kanker’, Nivel/Integraal Kankercentrum Nederland (IKNL)
•
Member committee on guideline development of the Dutch Federation of Clinical Geneticists (VGKN).
24
Mirjam Sprangers •
Member, European Organisation for Research and Treatment of Cancer (EORTC) Quality of Life Group
•
International Society for Quality of Life Research (ISOQOL) Advisory Council of Past Presidents
•
Member, Advisory Board, Stichting Aquamarijn
25
5.
Publicaties/presentaties
5.1
Publicaties/disertaties De volgende publicaties zijn in 2011 verschenen.
Internationale gerefereerde tijdschriften
Boer M de, Prins JM, Sprangers MAG, Smit C, Nieuwkerk PT. Self-reported symptoms among HIV-infected pateints on highly active antiretroviral therapy in the ATHENA cohort in the Netherlands. HIV Clinical Trials 2011; 12(3): 161-170.
Del Piccolo L, Haes H de, Heaven C, Jansen J, Verheul W, Bensing J, Bergvik S, Deveugele M, Eide H, Fletcher I, Goss C, Humphris G, Kim YM, Langewitz W, Mazzi MA, Mjaalandm T, Moretti F, Nuebling F, Rimondini M, Salmon P, Sibbern T, Skre I, Dulmen S van, Wissow L, Young B, Zandbelt L, Zimmermann C, Finset A. Development of the Verona coding definitions of emotional sequences to code health providers’ responses (VR-CoDES-P) to patient cues and concerns. Patient Education and Counseling 2011; 82(2):149-55.
Edward GM, Naald NVD, Oort FJ, de Haes HCJM, Biervliet JD, Hollmann MW, Preckel B. Information gain in patients using a multimedia website with tailored information on anaesthesia. British Journal of Anaesthesia 2011; 106(3):319-24.
Engelen van K, Baars MJ, van Rongen LT, van der Velde ET, Mulder BJ, Smets EM. Adults with congenital heart disease: patients' knowledge and concerns about inheritance. American Journal of Medical Genetics Part A 2011; 155A(7): 1661-1667.
Ferns SP, Nieuwkerk PT, van Rooij WJJ, Rinkel GJE, Majoie CBLM. Long-term MRA follow-up after coiling of intracranial aneurysms: impact on mood and anxiety. Neuroradiology 2011; 53(5): 343348.
Gum AM, Iser L, King-Kallimanis BL, Petkus A, Demuth A, Schonfeld L. Six-month longitudinal patterns of mental health treatment utilization by older adults with depressive symptoms. Psychiatric Services 2011; 62(11): 1353-60.
Hakvoort R, Nieuwkerk P, Burger M, Emanuel M, Roovers J. Patient preferences for clean intermittent catheterisation and transurethral indwelling catheterisation for treatment of abnormal post-void residual bladder volume after vaginal prolapse surgery. BJOG: An International Journal of Obstetrics and Gynaecology 2011; 118(11): 1324-1328.
Harinck F, Nagtegaal T, Kluijt I, Aalfs C, Smets E, Poley JW, Wagner A, van Hooft J, Fockens P, Bruno M, Bleiker EM. Feasibility of a pancreatic cancer surveillance program from a psychological 26
point of view. Genetics in Medicine 2011; 13(12): 1015-1024.
Hartman EE, Oort FJ, Aronson DC, Sprangers MAG. Quality of life and disease-specific functioning of patients with anorectal malformations or Hirschsprung’s disease: a review. Acrhives of Disease in Childhood 2011; 96(4): 398-406.
Hazewinkel MH, Burger MP, Sprangers MA, Roovers J-PW. Corrigendum to “Response to: Longterm cervical cancer survivors suffer from pelvic floor symptoms (vol 119, pg 399, 2010)”. Gynecologic Oncology 2011; 120(1): 163.
Hillen MA, Haes HCJM de, Smets EMA. Cancer patients’ trust in their physician – a review. PsychoOncology 2011; 20(3): 227-41.
Hoeven ter CL, Zandbelt LC, Fransen S, De Haes H, Oort F, Geijsen D, Koning C, Smets E. Measuring cancer patients’ reasons for their information preference: Construction of the Considerations Concerning Cancer Information (CCCI) questionnaire. Psycho-Oncology 2011; 20(11): 1228-35.
Hooft JE van, Bemelman WA, Oldenburg B, Marinelli AW, Lutke Holzik MF, Grubben MJ, Sprangers MA, Dijkgraaf M, Fockens P, for the collaborative Dutch Stent-In study Group. Colonic stenting versus emergency surgery for acute left-sided malignant colonic obstruction: a multicentre randomised trial. The Lancet Oncology 2011; 12(4): 344-352.
Hulsman RL. The art of assessment of medical communication skills. Patient Education and Counseling 2011; 83:143–144.
Hulsman RL, Smets EMA, Karemaker JM, Haes JCJM de. The psychophysiology of medical communication. Linking two worlds of research. Patient Education and Counseling 2011; 84(3): 420-427.
King-Kallimanis BL, Oort FJ, Nolte S, Schwartz CE, Sprangers MAG. Using structural equation modeling to detect response shift in performance and health-related quality of life scores of multiple sclerosis patients. Quality of Life Research 2011; 20: 1527–1540.
King-Kallimanis BL, Oort FJ, Nolte S, Schwartz CE, Sprangers MAG. Erratum to: Using structural equation modeling to detect response shift in performance and health-related quality of life scores of multiple sclerosis patients. Quality of Life Research 2011; 20: 1541.
Lok CA, Donker M, Calff MM, Massuger LF, Ansink AC. Psychologic impact of follow-up after lowrisk gestational trophoblastic disease. Journal of Reproductive Medicine 2011; 56(1-2): 47-52.
27
point of view. Genetics in Medicine 2011; 13(12): 1015-1024.
Hartman EE, Oort FJ, Aronson DC, Sprangers MAG. Quality of life and disease-specific functioning of patients with anorectal malformations or Hirschsprung’s disease: a review. Acrhives of Disease in Childhood 2011; 96(4): 398-406.
Hazewinkel MH, Burger MP, Sprangers MA, Roovers J-PW. Corrigendum to “Response to: Longterm cervical cancer survivors suffer from pelvic floor symptoms (vol 119, pg 399, 2010)”. Gynecologic Oncology 2011; 120(1): 163.
Hillen MA, Haes HCJM de, Smets EMA. Cancer patients’ trust in their physician – a review. PsychoOncology 2011; 20(3): 227-41.
Hoeven ter CL, Zandbelt LC, Fransen S, De Haes H, Oort F, Geijsen D, Koning C, Smets E. Measuring cancer patients’ reasons for their information preference: Construction of the Considerations Concerning Cancer Information (CCCI) questionnaire. Psycho-Oncology 2011; 20(11): 1228-35.
Hooft JE van, Bemelman WA, Oldenburg B, Marinelli AW, Lutke Holzik MF, Grubben MJ, Sprangers MA, Dijkgraaf M, Fockens P, for the collaborative Dutch Stent-In study Group. Colonic stenting versus emergency surgery for acute left-sided malignant colonic obstruction: a multicentre randomised trial. The Lancet Oncology 2011; 12(4): 344-352.
Hulsman RL. The art of assessment of medical communication skills. Patient Education and Counseling 2011; 83:143–144.
Hulsman RL, Smets EMA, Karemaker JM, Haes JCJM de. The psychophysiology of medical communication. Linking two worlds of research. Patient Education and Counseling 2011; 84(3): 420-427.
King-Kallimanis BL, Oort FJ, Nolte S, Schwartz CE, Sprangers MAG. Using structural equation modeling to detect response shift in performance and health-related quality of life scores of multiple sclerosis patients. Quality of Life Research 2011; 20: 1527–1540.
King-Kallimanis BL, Oort FJ, Nolte S, Schwartz CE, Sprangers MAG. Erratum to: Using structural equation modeling to detect response shift in performance and health-related quality of life scores of multiple sclerosis patients. Quality of Life Research 2011; 20: 1541.
Lok CA, Donker M, Calff MM, Massuger LF, Ansink AC. Psychologic impact of follow-up after lowrisk gestational trophoblastic disease. Journal of Reproductive Medicine 2011; 56(1-2): 47-52.
27
Maanen van A, Meijer AM, Smits MG, Oort FJ. Termination of short term melatonin treatment in children with delayed Dim Light Melatonin Onset: effects on sleep, health, behavior problems, and parenting stress. Sleep Medicine 2011; 12(9): 875-879.
Mando AM, Peek L, Brown LM, King-Kallimanis BL. Hurricane preparedness and sheltering preferences of Muslims living in Florida. Journal of Emergency Management 2011; 9:51-64.
Musters AM, Taminiau-Bloem EF, van den Boogaard E, van der Veen F, Goddijn M. Supportive care for women with unexplained recurrent miscarriage: patients' perspectives. Human Reproduction 2011; 26(4): 873-877.
Nyklíček I, Schoormans D, Zijlstra WP. Authors' reply to response to "Mindfulness and psychological well-being: are they related to type of meditation technique practiced?". The Journal of Alternative and Complementary Medicine 2011; 17(12): 1101-1102.
Pieterse AH, Henselmans I, de Haes HC, Koning CC, Geijsen ED, Smets EM. Shared decision making: Prostate cancer patients' appraisal of treatment alternatives and oncologists' eliciting and responding behavior, an explorative study. Patient Education and Counseling 2011; 85: e251–e259.
Schoormans D, Mulder BJM, Sprangers MAG. Letter by Schoormans et al. regarding article, “Recommendations for improving the quality of interdisciplinary care of grown-up with congenital heart disease (GUCH)”. International Journal of Cardiology 2011; 151(1): 121.
Schoormans D, Nyklıcek I. Mindfulness and psychologic well-being: are they related to type of meditation technique practiced? The Journal of Altnernative and Complementary Medicine 2011; 17(7): 629-634.
Schoormans D, Sprangers MA, Pieper PG, van Melle JP, van Dijk AP, Sieswerda GT, HulsbergenZwarts MS, Plokker TH, Brunninkhuis LG, Vliegen HW, Mulder BJ. The perspective of patients with congenital heart disease: does health care meet their needs? Congenital Heart Disease 2011; 6(3): 219-227.
Schwartz CE, Sprangers MA, Oort FJ, Ahmed S, Bode R, Li Y, Vollmer T. Response shift in patients with multiple sclerosis: an application of three statistical techniques. Quality of Life Research 2011; 20(10): 1561-72.
Silverman J, Deveugele M, de Haes H, Rosenbaum M. Unskilled creativity is counterproductive. Medical Education 2011; 45(9): 959-60.
Stanback B, King-Kallimanis BL. Older offenders and homicide: what can we learn from the chicago homicide dataset? Homicide Studies 2011; 15(1): 32-47.
28
Taminiau-Bloem EF, Van Zuuren FJ, Visser MR, Tishelman C, Schwartz CE, Koeneman MA, Koning CC, Sprangers MA. Opening the black box of cancer patients' quality-of-life change assessments: A think-aloud study examining the cognitive processes underlying responses to transition items. Psychology & Health 2011; 26(11): 1414-1428.
Vlug MS, Wind J, Hollmann MW, Ubbink DT, Cense HA, Engel AF, Gerhards MF, van Wagensveld BA, van der Zaag ES, van Geloven AA, Sprangers MA, Cuesta MA, Bemelman WA; on behalf of the collaborative LAFA study group. Laparoscopy in combination with fast track multimodal management is the best perioperative strategy in patients undergoing colonic surgery: A randomized clinical trial (LAFA-study). Annals of Surgery 2011; 254(6): 868-75.
Vos MS, de Haes HJ. Denial indeed is a process. Lung Cancer 2011; 72(1): 138.
Vos MS, Putter H, Houwelingen van HC, Haes de HC. Denial and social and emotional outcomes in lung cancer patients: The protective effect of denial. Lung Cancer 2011; 72(1): 119-24.
Wieske L, Richard E, Wijers D, Stam J, Smets EMA, Vergouwen MDI. Long-term satisfaction after neurological second opinions and tertiary referrals. European Journal of Neurology 2011; 18(11): 1310-1316.
Wouda JC, Zandbelt LC, Smets EMA, van de Wiel HBM. Assessment of physician competency in patient education: Reliability and validity of a model-based instrument. Patient Education and Counseling 2011; 85(1): 92-8.
Zimmermann C, de Haes H, Visser A. Enhancing the patient position in the world of health care: Contributions from the EACH conference 2010 in Verona. Patient Education and Counseling 2011; 84(3): 283-6.
Zimmermann C, Del Piccolo L, Bensing J, Bergvik S, Haes de H, Eide H, Fletcher I, Goss C, Heaven C, Humphris G, Kimi YM, Langewitz W, Meeuwesen L, Nuebling M, Rimondini M, Salmon P, Dulmen van S, Wissow L, Zandbelt L, Finset A. Coding patient emotional cues and concerns in medical consultations: The verona coding definitions of emotional sequences (VR-CoDES). Patient Education and Counseling 2011; 82(2):141-8.
Nederlandse tijdschriften (wetenschappelijk)
Aaronson NK, Sprangers MA. Kwaliteit van leven meten bij elke oncologiepatiënt. Nederlands tijdschrift voor Geneeskunde 2011; 155: 3749-3751.
Bennebroek Evertsz F, Haes de H. Minder terugkeer van cardiovasculaire ziekte na psychotherapie. Nederlands Tijdschrift voor Geneeskunde 2011; 155: A3277.
29
Haes de H, Smets EM. Het effect van placebo; telt objectief of subjectief? Nederlands Tijdschrift voor Geneeskunde 2011; 155: 3949.
Wieske L, Vergouwen MD, Wijers D, Stam J, Smets EM, Richard E. Beperkte opbrengst van een diagnostische second opinion op een neurologieafdeling. Nederlands Tijdschrift voor Geneeskunde 2011; 155(32): A3542.
Nederlandse vaktijdschriften
Verdonck-de Leeuw I, Haes de H. Organisatie van psychosociale zorg bij patiënten met kanker. Kanker Breed 2011; 3:6-9.
Vos MS, Putter H, Houwelingen van HC, Haes de HC. De voor- en nadelen van ontkenning bij longkanker. Huisarts & Wetenschap 2011; 54(11): 602-606.
Redactie boek
Beunderman R, Maas van der F (red.). Supervisie in de GGz: een orientatie op de praktijk. Assen, Koninklijke Van Gorcum 2011; 1e druk: 204 pagina’s.
Hoofdstuk uit een boek
Bakker P, Smets E. Praat dat (er) maar eens uit: kiezen tussen kwantiteit en kwaliteit van leven. In:Ubbink DT, Legemate DA, Schelfhout A-B (red.). Het bespreken van medische kansen en risico’s. Houten, Bohn Stafleu van Loghum 2011; 1e druk (121 pag). Blz: 67-77.
Beunderman R. Beëindigen. In: Beunderman R, Maas van der F (red.). Supervisie in de GGz: een orientatie op de praktijk. Assen, Koninklijk Van Gorcum 2011; 1e druk. Blz: 119-123.
Beunderman R, Maas van der F. De supervisor. In: Beunderman R, Maas van der F (red.). Supervisie in de GGz: een orientatie op de praktijk. Assen, Koninklijk Van Gorcum 2011; 1e druk. Blz: 31-38.
Beunderman R, Maas van der F. Evalueren, een continu proces. In: Beunderman R, Maas van der F (red.). Supervisie in de GGz: een orientatie op de praktijk. Assen, Koninklijk Van Gorcum 2011; 1e druk. Blz: 77-85.
Beunderman R, Maas van der F. Fasen, vormen, methoden en technieken. In: Beunderman R, Maas van der F (red.). Supervisie in de GGz: een orientatie op de praktijk. Assen, Koninklijk Van Gorcum 2011; 1e druk. Blz: 87-95.
30
Beunderman R, Maas van der F. Supervisie: begripsbepaling en positionering. In: Beunderman R, Maas van der F (red.). Supervisie in de GGz: een orientatie op de praktijk. Assen, Koninklijk Van Gorcum 2011; 1e druk. Blz: 9-16.
Beunderman R, Maas van der F, Peute L. Supervisie-interfererende factoren. In: Beunderman R, Maas van der F (red.). Supervisie in de GGz: een orientatie op de praktijk. Assen, Koninklijk Van Gorcum 2011; 1e druk. Blz: 105-117.
Peute L, Beunderman R. Opleiden van supervisoren. In: Beunderman R, Maas van der F (red.). Supervisie in de GGz: een orientatie op de praktijk. Assen, Koninklijk Van Gorcum 2011; 1e druk. Blz: 137-144.
Richel D, Haes de H. Helpen keuzehulpen kiezen? De patient is toenemend betrokken. In: Ubbink DT, Legemate DA, Schelfhout A-B (red.). Het bespreken van medische kansen en risico’s. Houten, Boh Stafleu van Loghum 2012; 1e druk (121 pag). Blz: 53-66.
Rientsma M, Beunderman R. Het discriminatiemodel. In: Beunderman R, Maas van der F (red.). Supervisie in de GGz: een orientatie op de praktijk. Assen, Koninklijk Van Gorcum 2011; 1e druk. Blz: 57-63.
Rientsma M, Beunderman R. Leren. In: Beunderman R, Maas van der F (red.). Supervisie in de GGz: een orientatie op de praktijk. Assen, Koninklijk Van Gorcum 2011; 1e druk. Blz: 39-47.
Rientsma M, Beunderman R. Supervisie in de (cognitieve) gedragstherapeutische literatuur. In: Beunderman R, Maas van der F (red.). Supervisie in de GGz: een orientatie op de praktijk. Assen, Koninklijk Van Gorcum 2011; 1e druk. Blz: 129-134.
Rientsma M, Beunderman R. Supervisiemodellen. In: Beunderman R, Maas van der F (red.). Supervisie in de GGz: een orientatie op de praktijk. Assen, Koninklijk Van Gorcum 2011; 1e druk. Blz: 49-55.
Rientsma M, Beunderman R, Maas van der F. Contractfase. In: Beunderman R, Maas van der F (red.). Supervisie in de GGz: een orientatie op de praktijk. Assen, Koninklijk Van Gorcum 2011; 1e druk. Blz: 69-75.
Stiggelbout AM, Aaronson NK, Sprangers MAG, de Haes JCJM. Onderzoek naar de kwaliteit van leven van kankerpatienten. In: van der Velde CJH, van der Graaf WTA, van Krieken JHJM, Marijnen CAM, Vermorken JB (Red.). Oncologie. Houten, Bohn Stafleu van Loghum, 2011; 8e druk. Blz: 617623.
31
5.2
Presentaties/posters/etc F. Bennebroek Evertsz’
3 maart
Amsterdam
F. BennebroekEvertsz
2 september
Reykjavik, IJsland
R. Beunderman
4-5 februari
Zeist
R. Beunderman
8 oktober
Delft
R. Beunderman
11 november
Utrecht
R. Beunderman
16 december
Utrecht
M.M. Calff
28 januari
Amersfoort
M.M. Calff
5 en 6 april
Zurich, Zwitserland
M.M. Calff
29 september
Amsterdam
M.M.Calff D. van Woerden
29 september
Amsterdam
K.F.L. Douma
28 april
Amsterdam
K.F.L. Douma
16-19 oktober
Chicago, VS
Afdeling Klinische Psychologie UvA, gast-college Symposium: Cognitive Behaviour Therapy for Irritable Bowel Syndrome and Inflammatory Bowel Disease; is it effective?, presentatie Wetenschappelijke Conferentie VKJP (Vereniging voor Kinder- en Jeugdpsychotherapie), presentatie Congres 1nP (1e netwerk Professionals in de ambulante GGZ) Praktijkopleidersmiddag RINO Groep Utrecht Studiemiddag ‘De supervisiepraktijk: Omzien in verwondering en vooruitzien in hoop’ RINO Groep Utrecht RINO (Nascholing & Opleiding GGZ) congres, De kracht van de stille taal in de gezondheidszorg Wereldcongres voor hemofilie verpleegkundigen Symposium AMC, Incidenten in de patiëntenzorg, presentatie Symposium AMC, Incidenten in de patiëntenzorg, workshop IMPAHC (12th International Meeting on Psychosocial Aspects of Hereditary Cancer), presentatie ICCH (International Conference Communication in Healthcare, presentatie
Cognitieve gedragstherapie bij somatisch zieken en bij hypochondrie CBT in patients with inflammatory bowel disease with a poor quality of life: a randomised controlled trial
Supervisie in de GGz. Een oriëntatie op de supervisiepraktijk
De kaarten van Blaue: Superviseren en werkbegeleiden Supervisie in de GGz. Een oriëntatie op de praktijk Supervisie in de GGz
Leven met een lichamelijke ziekte
Motivational Interviewing
Opvang van een medewerker die een fout heeft gemaakt
Professioneel communiceren i.g.v. een fout
Attitudes towards genetic testing in childhood and reproductive decision-making for familial adenomatous polyposis (FAP) Tailored information provision to radiotherapy patients
33
K.F.L. Douma
1-2 december
Lunteren
M. Fabriek
17 november
Egmond aan Zee
E. de Geus
28 april
Amsterdam
J.C.J.M. de Haes
8 februari
Amsterdam
J.C.J.M. de Haes
19-22 juni
Maastricht
J.C.J.M. de Haes
5 september
VNA, Zwitserland
J.C.J.M. de Haes
21 november
Amsterdam
J.C.J.M. de Haes
9 december
Parijs
I. Henselmans
15 februari
Groningen
I. Henselmans
13 maart
Sydney, Australie
I. Henselmans
18 november
Dordrecht
I. Henselmans
1-2 december
Lunteren
(M. Jacobs, M.I. van Berge Henegouwen H.C.J.M de Haes, M.A.G. Sprangers, E.M.A. Smets)
34
ARPH (Association for Researchers in Psychology and Health), presentatie NVMO (Nederlandse Vereniging voor Medisch Onderwijs), ronde tafelsessie IMPAHC (12th International Meeting on Psychosocial Aspects of Hereditary Cancer), posterpresentatie KWF, afscheidsymposium Ton Hanselaar, directeur 6th International Shared Decision Making conference, Keynote speaker REACH, summercourse, presentatie Workshop voor promovendi van het AMC, “Sturen van de eigen loopbaan”?, presentatie Institut Gustave Roussy, Mesures subjectives en santé et recherche en psycho-ocologie, presentatie UMCG, Thema-avond over psychosociale gevolgen van borstkanker voor patiënten, hun naasten en zorgverleners, presentatie University of Sydney, Centre for Medical Psychology and Evidence-based Decision Making, presentatie Contactgroep Meyloom en Waldestrompatienten presentatie ARPH (Association for Researchers in Psychology and Health), presentatie
Radiation oncologists do not tailor information to patients needs. But do patients care? Communicatieonderwijs op maat
Communicating hereditary risk information within families
Afscheidsspeech
On implementing shared decision making, communicative barriers in clinicians Evidence in medical communication research, developing a framework of functions, outcomes & theory Begeleiden van Promovendi
Evidence based medical communication or, Developing a framework for medical communication research Hoe is het om borstkanker te hebben? De psychosociale gevolgen van borstkanker
Enhancing patient participation in oncology consultations: a Dutch research fellowship
Communiceren met je arts
Postoperative information needs and communication barriers of esophageal cancer patients
M.A. Hillen
5 september
Vna, Zwitserland
REACH, Summercourse, presentatie eigen onderzoek ICCH (International Conference Communication in Healthcare, presentatie
Cancer patients’ trust in their oncologist - Oncologists’ communication and patients’ attachment style Assessing cancer patients' trust in their oncologist: development and validation of the Trust in Oncologist Scale
M.A. Hillen
16-19 oktober
Chicago, VS
16-19 oktober
Chicago, VS
ICCH (International Conference Communication in Healthcare,workshop ARPH (Association for Researchers in Psychology and Health), poster
How to develop videovignettes for research of provider-patient communication Assessing cancer patients’ trust in their oncologist; Development and validation of the Trust in Oncologist Scale (TiOS)
1-2 december
Lunteren
R.L. Hulsman (P.A. van Katwijk)
17-18 november
Egmond aan Zee
NVMO (Nederlandse Vereniging voor Medisch Onderwijs), workshop
24-30 oktober
Denver, VS
M. Jacobs
1-2 december
Lunteren
ISOQOL (International Society for Quality of Life Research), poster ARPH (Association for Researchers in Psychology and Health), presentatie
B.L. KingKallimanis
25 maart
Marburg, Duitsland
Toetsing van medische consultvaardigheden en de reflectie daarop. De meerwaarde van zelf-evaluatie en peer-feedback Health Related Quality of Life of Esophageal Cancer Patients after Potentially Curative Treatment: Methodological Limitations Health Related Quality of Life of Esophageal Cancer Patients after Potentially Curative Treatment: Methodological Limitations Comparison of strategies used to assess the presence of measurement non-invariance.
M. Jacobs
D.N.N. Lo-FoWong
15 februari
Groningen, UMCG
D.N.N. Lo-FoWong
27 mei
Amsterdam NKI-AVL
D.N.N. Lo-FoWong
5 juli
Maastricht
L.M.L. Ong W. Sleeswijk Visser
17 november
Egmond aan zee
D. Schoormans
31 maart
Arnhem
(C.E. Koning, H.W. Wilmink, J.H.G. Klinkenbijl, E. Eddes, B.L. Kallimanis-King, J. C.J.M. de Haes & E. M.A. Smets)
M.A. Hillen (samen met L.van Vliet)
M.A. Hillen (C.E. Koning, H.W. Wilmink, J.H.G. Klinkenbijl, E. Eddes, B.L. Kallimanis-King, J. C.J.M. de Haes & E. M.A. Smets)
Working Group Structural Equation Modeling - Annual Meeting, presentatie UMCG, Afdeling radiotherapie. Introductie onderzoek, presentatie Afdeling radiotherapie, presentatie Academisch Ziekenhuis Maastricht, presentatie Congres Nederlandse Vereniging voor Medisch Onderwijs (NVMO), ronde tafelsessie Congres NVCC (Nederlandse Vereniging Voor Cardiologen), posterpresentatie
Quality of care for breast cancer patients: distress, health care needs and use
Quality of care for breast cancer patients: distress, health care needs and use. Quality of care for breast cancer patients: distress, health care needs and use Waarborging kwaliteit van simulatiepatiënten in geneeskunde opleiding
Patients with a congenital heart defect and Type D personality feel functionally more impaired, worry more, but use less health care 35
E.M.A. Smets
4 maart
Amsterdam
E.M.A. Smets
16-19 oktober
Chicago, VS
16-19 oktober
Chicago, VS
E.M.A. Smets (I. Henselmans, M. Jacobs, M.I. van Berge Henegouwen, J.C.J.M. de Haes, M.A.G. Sprangers)
16-19 oktober
Chicago, VS
M.A.G. Sprangers
9 juni
Utrecht
E.M.A. Smets
8 december
Utrecht
L. Zonneveld
16,17,18 november
Veldhoven
(L. van Doornen, M. Tollenaar)
E.M.A. Smets (K. Douma, C. Koning, L. Zandbelt, H. de Haes)
36
AMC, Afdeling Radiotherapie, wetenschappelijke bespreking, presentatie ICCH (International Conference Communication in Healthcare), presentatie ICCH (International Conference Communication in Healthcare, presentatie ICCH (International Conference Communication in Healthcare), presentatie Miniconferentie “Kwaliteit van leven in onderzoek en praktijk, nut en noodzaak voor de fondsen” van Samenwerkende Gezondheidsfondsen (SGF), introductie Klinische en Gezondheidspsychologie, Universiteit van Utrecht, colloquim Najaarscongres VGCt (Vereniging voor Gedragstherapie en Cognitieve therapie) 'Gewoon doen', poster
Does being informed and feeling informed affect patients' trust in their radiation oncologist Recall of information: Response to patients’ distress & Psychophysiological arousal
Do patients’ information preferences decrease over the course of radiotherapy?
Post-operative information needs and communication barriers of esophageal cancer patients Kwaliteit van leven in onderzoek en praktijk
Psychology in the interaction between doctor and patient
CBT in patients with Unexplained Physical Symptoms (UPS): assess or just DO IT
Bijlage 1: Medewerkers Afdeling Medische Psychologie 2011 OW1
OZ2 X
PZ3 X
X
X
Medewerker mw. drs. F. (Floor) Bennebroek Evertsz'
Functie Psycholoog C
X
dhr. dr. R. (Ruud) Beunderman
Gastdocent
X
mw. A. (Anne) Beijaerts, MSc
Medisch Psycholoog
X
mw. J.W. (Jolande) Boot
Secretaresse C
mw. drs. M.M. (Mart) Calff
hoofd Patiëntenzorg Psycholoog C Post-doc, KWF-fellow
X
hoofd Onderwijs Universitair docent B OIO
X X
X
X
X
mw. dr. I. (Inge) Henselmans
Afdelingshoofd Hoogleraar B Post doc, KWF-fellow
X
X
mw. M.A. (Marij) Hillen, MSc
OIO
X
X
dhr. dr. R.L. (Robert) Hulsman
Universitair docent B
X
X
dhr. M. (Marc) Jacobs, MSc
OIO
X
X
(gastvrijheidsaanstelling)
mw. dr. K.F.L. (Kirsten) Douma dhr. drs. M. (Marcel) Fabriek mw. E. (Eveline) de Geus, MSc
X
X X
(in dienst per 1/1/2011)
mw. prof. dr. J.C.J.M. (Hanneke) de Haes
(in dienst per 1/2/2011)
mw. drs. B.L. (Bellinda) King (uit dienst per 1/12/2011)
OIO
X
mw. A.P. (Petra) Lantink
Secretaresse C
mw. M.D. (Monique) van Loon
Secretaresse C
mw. D.N.N. (Deborah) Lo-Fo-Wong, MSc, MPhil
OIO
X
mw. drs. S. (Sandra) de Moree
Psycholoog C
X
mw. dr. P.T. (Pythia) Nieuwkerk
X
mw. dr. L.M.L. (Lucille) Ong
Wetenschap. onderzoeker B Wetenschap. docent B
dhr. dr. F.J. (Frans) Oort (gastvrijheidsaanstelling)
Wetenschap. onderzoeker C
dhr. drs. J.D. (Hans) de Ruiter
Psycholoog C
mw. D. (Dounya) Schoormans, MSc
OIO
X X X
X X
X X
X
(in dienst via ICIN)
mw. E. (Kate) Sitnikova, MSc (in dienst per 15/10/2011)
Onderzoeksassistente
mw. dr. E.M.A. (Ellen) Smets
Universitair hoofddocent
38
X
X
X
Bijlage 1: Medewerkers Afdeling Medische Psychologie 2011 OW1
OZ2 X
PZ3 X
X
X
Medewerker mw. drs. F. (Floor) Bennebroek Evertsz'
Functie Psycholoog C
X
dhr. dr. R. (Ruud) Beunderman
Gastdocent
X
mw. A. (Anne) Beijaerts, MSc
Medisch Psycholoog
X
mw. J.W. (Jolande) Boot
Secretaresse C
mw. drs. M.M. (Mart) Calff
hoofd Patiëntenzorg Psycholoog C Post-doc, KWF-fellow
X
hoofd Onderwijs Universitair docent B OIO
X X
X
mw. dr. I. (Inge) Henselmans
Post doc, KWF-fellow
X
X
mw. prof. dr. J.C.J.M. (Hanneke) de Haes
X
X
mw. M.A. (Marij) Hillen, MSc
Afdelingshoofd Hoogleraar B OIO
X
X
dhr. dr. R.L. (Robert) Hulsman
Universitair docent B
X
X
dhr. M. (Marc) Jacobs, MSc
OIO
X
X
(gastvrijheidsaanstelling)
mw. dr. K.F.L. (Kirsten) Douma dhr. drs. M. (Marcel) Fabriek mw. E. (Eveline) de Geus, MSc
X
X X
(in dienst per 1/1/2011)
(in dienst per 1/2/2011)
mw. drs. B.L. (Bellinda) King (uit dienst per 1/12/2011)
OIO
X
mw. A.P. (Petra) Lantink
Secretaresse C
mw. M.D. (Monique) van Loon
Secretaresse C
mw. D.N.N. (Deborah) Lo-Fo-Wong, MSc, MPhil
OIO
X
mw. drs. S. (Sandra) de Moree
Psycholoog C
X
mw. dr. P.T. (Pythia) Nieuwkerk
X
mw. dr. L.M.L. (Lucille) Ong
Wetenschap. onderzoeker B Wetenschap. docent B
dhr. dr. F.J. (Frans) Oort (gastvrijheidsaanstelling)
Wetenschap. onderzoeker C
dhr. drs. J.D. (Hans) de Ruiter
Psycholoog C
mw. D. (Dounya) Schoormans, MSc
OIO
X X X
X X
X X
X
(in dienst via ICIN)
mw. E. (Kate) Sitnikova, MSc (in dienst per 15/10/2011)
Onderzoeksassistente
mw. dr. E.M.A. (Ellen) Smets
Universitair hoofddocent
38
X
X
X
Medewerker mw. prof. dr. M.A.G. (Mirjam) Sprangers mw. drs. E.F. (Elsbeth) Taminiau-Bloem
Functie hoofd Onderzoek Hoogleraar A OIO
X
OZ2 X
X
X
OW1
PZ3
(gastvrijheidsaanstelling)
mw. drs. E. (Evelien) van Valen
GZ-psycholoog i.o.
mw. J. (Jane) van der Vloodt, BA
onderzoeksassistente
X
X X
(in dienst per 15/3/2011)
mw. drs. D. (Dorine) van Woerden
Psycholoog C
mw. drs. L.N.L. (Lyonne) Zonneveld
Psycholoog C
X
X X
(in dienst per 1/9/2011) 1
:kolom geeft aan dat medewerker onderwijs verzorgt :kolom geeft aan dat medewerker onderzoek verricht 3 :kolom geeft aan dat medewerker patiëntenzorg verricht of trainingen verzorgt vanuit de sectie patiëntenzorg 2
39