Algemene Gezondheidszorg Colofon
Jaarverslag
Medische Milieukunde
Contact
2012 Technische Hygiënezorg
Soa Sense
Infectieziektebestrijding
Reizigersadvisering
Forensische Geneeskunde
OGGz
Toezicht Kinderopvang
Tuberculose
Infectieziektebestrijding | Analyse cijfers 1/3
In 2012 kwamen er 346 meldingen van meldingsplichtige infectieziekten
Soa Sense
binnen bij GGD Flevoland. Dit is een stijging van 38,6% ten opzichte van 2011 (249). Deze stijging is vooral te wijten aan de verheffing van kinkhoest die ook landelijk speelde, zie verderop in dit jaarverslag. De grootste toename van het aantal meldingen (zowel relatief als absoluut) werd gezien op Urk.
Reizigersadvisering
Meldingen per gemeente 2011 - 2012 200 176
180 160 140
Tuberculose
Almere
134
Lelystad
120
Zeewolde
100
Dronten
80 60
40
35
40
23
20 0
57
53 35 12
14
2011
23
Medische Milieukunde
NOP Urk
33
Technische Hygiënezorg
2012
Meldingen per 10.000 inwoners 2012 35 30
30,1
Forensische Geneeskunde
25 20 Overzicht meldingsplichtige infectieziekten Flevoland
15 9,1
10
Toezicht Kinderopvang
In de tabel is een forse stijging (+32%) van het aantal meldingen van 7,1
5
7,0
6,6
5,7
kinkhoest te zien. Bij een aantal infectieziekten is te zien dat het aantal meldingen stabiel is gebleven of is afgenomen.
0 Urk
Almere
NOP
Lelystad Zeewolde Dronten
Bekijk hier de tabel voor een exact overzicht van de meldingen.
OGGz
Infectieziektebestrijding |
Analyse cijfers
2/3
Kinkhoest
Zwemseizoen 2012
Sinds januari 2012 was er een toename te zien in het aantal gemelde
Bij de start van het zwemseizoen 2012 werden alle huisartsen in Flevoland
patiënten met kinkhoest in Nederland. De meeste meldingen betroffen
geïnformeerd over de procedure bij mogelijk zwemwater gerelateerde klachten.
kinderen in de leeftijd vanaf 8 jaar en volwassenen. In Flevoland werd deze
Tijdens dit zwemseizoen kwamen in totaal 12 meldingen binnen bij het team
verheffing ook gezien. In 2012 werden in totaal 251 gevallen van kinkhoest
infectieziektebestrijding. De meldingen waren afkomstig van volwassenen en
gemeld. De piek van de verheffing werd gezien in juli (36 meldingen).
kinderen die huiduitslag en jeuk hadden gekregen na het zwemmen bij diverse
Elke 2 tot 3 jaar wordt een piek gezien in het aantal gemelde patiënten met
zwemlocaties in Flevoland.
Soa Sense
Reizigersadvisering
kinkhoest. De laatste keer dat zich een piek voordeed, was in 2008. De verheffing die zich in 2012 voordeed, is dus niet ongewoon. De periode waarin
Tijdens dit zwemseizoen werden door de provincie Flevoland 8 waarschuwingen
de verheffing zich voor heeft gedaan lijkt wel verschoven te zijn ten opzichte
ingesteld bij de zwemwateren. Van de waarschuwingen waren er 7 ten gevolge
van eerdere pieken.
van blauwalg, 1 ten gevolge van E. coli. Er zijn 2 negatieve zwemadviezen
Tuberculose
afgegeven ten gevolge van de aanwezigheid van de E. coli bacterie in het water. Tijdens dit seizoen werden geen zwemverboden ingesteld. Meldingen kinkhoest per maand 2011 - 2012
Medische Milieukunde
40
Risicovolle accidenten
35
Het aantal meldingen (c.q. verzoeken tot afhandeling) van risicovolle
30
accidenten was in 2012 stabiel ten opzichte van 2011 (respectievelijk 62 en 61 accidenten). Bij 38 van de accidenten hoefde geen actie te worden
25 20 15
2011
ondernomen. Bij de andere 23 accidenten werd bloedonderzoek verricht en/of
2012
vaccinatie verstrekt.
Technische Hygiënezorg
10
Meldingen risicovolle accidenten
5
0 Jan
Feb
Mrt
Apr
Mei
Jun
Jul
Aug
Sep
Okt
Nov
Bekijk hier het aantal meldingen van kinkhoest per gemeente.
Dec
2009
2010
2011
2012
57
62
63
55
48
Bijtaccidenten
9
9
4
3
4
Spat-, snij- of andere accidenten
9
7
8
4
9
Totaal
75
78
75
62
61
Waarvan arbeid gerelateerd
66
60
63
56
57
Prikaccidenten
2008
Forensische Geneeskunde
Toezicht Kinderopvang
OGGz
Infectieziektebestrijding |
Beleid en ontwikkeling
3/3
Netwerk
Korte keten hepatitis B
In 2012 is aandacht besteed aan de versterking van het netwerk voor de infec-
In de loop van 2012 is GGD Flevoland begonnen met het opzetten van een
tieziektebestrijding. Zo heeft onder andere een kennismakingsgesprek plaats-
zogeheten korte keten voor het screenen en vaccineren van contacten van
gevonden met de Regionaal Veterinair Consulent (RVC) van de Nederlandse
patiënten met een chronische hepatitis B-infectie. Hierbij verricht
Voedsel en Waren Autoriteit (NVWA) en heeft GGD Flevoland een regionaal
GGD Flevoland een bron- en contactonderzoek naar aanleiding van een
overleg georganiseerd met ketenpartners om het thema bijzonder resistente
melding van een nieuwe hepatitis B-drager en voert vervolgens ook de
micro-organismen (BRMO) te bespreken.
screening en beschermende vaccinatie uit bij contacten. De screening en
Soa Sense
Reizigersadvisering
vaccinatie werden voorheen door de huisarts uitgevoerd. Er zijn afspraken Project artikel 26 meldingen verpleeg- en verzorgingshuizen
gemaakt met ketenpartners (zorgverzekeraars, apotheek en Zorggroep
In de regio Noord Holland/Flevoland is in 2011 een regioproject gestart om de
Almere) en vanaf 2013 wordt gestart met deze pilot “korte keten hepatitis B” in
determinanten van meldgedrag van verpleeg- en verzorgingshuizen te onder-
Almere. GGD Flevoland biedt deze nieuwe service aan nadat landelijk is
zoeken. Landelijk werd ervaren dat er een onderrapportage was van situaties
gebleken dat de screening en bescherming door middel van vaccinatie van
die onder artikel 26 van de Wet publieke gezondheid vallen. Het doel was door
contacten effectiever kan verlopen, wanneer dit door GGD Flevoland wordt v
middel van een vragenformulier en interviews factoren te identificeren die de
erricht.
specialist ouderengeneeskunde of de zorgmanager doen besluiten wel of geen
Tuberculose
Medische Milieukunde
melding van een uitbraak van een infectieziekte te doen bij de GGD. Sociaal verpleegkundigen bezochten 30 verpleeghuizen en 30 verzorgingshuizen om interviews af te nemen. In Flevoland werden voor dit project 6 instellingen bezocht. De data van dit project worden nog geanalyseerd en het resultaat zal
Technische Hygiënezorg
in 2013 gerapporteerd worden. Tekencampagne 2012 In 2012 werd net als voorgaande jaren in het voorjaar aandacht besteed aan
Forensische Geneeskunde
preventie van tekenbeten. Wandelverenigingen en huisartsen werden aangeschreven met het aanbod kosteloos voorlichtingsmateriaal te bestellen over dit onderwerp. Uit de evaluatie is gebleken dat hiervan weinig gebruik is gemaakt. In 2011 is de campagne veel meer in eigen hand gehouden door op locatie fol-
Toezicht Kinderopvang
ders uit te delen en voorlichting te geven. Voor 2013 is besloten om scholen als doelgroep te kiezen voor de campagne, waarbij de scholen ondersteund zullen worden om voorlichting te geven aan de kinderen. OGGz
Soa Sense |
Analyse cijfers
1/3
Soa consulten
Cliënten per gemeente
In de loop van 2012 werd op de soa poli van GGD Flevoland bij 2.747 bezoekers een soa test uitgevoerd. Dit is een toename van 3,2% ten opzichte van 2011 (2.662). Jongeren onder de 25 jaar waren met 1.522 consulten voor GGD Flevoland de grootste doelgroep (55% van alle bezoekers). In 2011 waren dit nog 1.329 consulten (49,9% van het totaal). Deze toename hangt samen met een actieve benadering van jongeren als belangrijke doelgroep door GGD Flevoland
Almere
Lelystad
Infectieziektebestrijding 1730
521
Zeewolde
22
Dronten
47
Noordoostpolder
65
Urk Overig
6 358 Reizigersadvisering
Het merendeel van de consulten werd verricht bij cliënten woonachtig in Almere en Lelystad, dit zijn tevens de locaties waar het Soa Sense spreekuur wordt aangeboden. Het aantal bezoekers uit de Noordoostpolder is in 2012 met 42% toegenomen van 65 consulten in 2011 naar 92 consulten. Het aantal
Soa consulten naar leeftijd
1200
bezoekers uit overige gemeenten was stabiel ten opzichte van 2011.
1000
Vindpercentage Gemiddeld werd in 2012 bij 17% van de bezoekers (468) van de soa poli een
800 600 400 200 0
Tuberculose
Medische Milieukunde
soa aangetoond. Dit was in lijn met het vindpercentage in 2011 (17,4%). Bij
2010
een aantal groepen cliënten lag het vindpercentage duidelijk hoger (grafiek).
2011 2012
45,0%
Vindpercentage per cliëntengroep
Technische Hygiënezorg
40,0% 35,0% 30,0% 25,0%
Forensische Geneeskunde
20,0% 15,0% 10,0% 5,0% 0,0%
2010 2011 2012
Toezicht Kinderopvang
OGGz
Soa Sense |
Analyse cijfers
2/3
Opvallend was het significant hogere vindpercentage onder jongeren onder de
Infectieziektebestrijding
25 jaar (20,8%) ten opzichte van oudere cliënten (12,4%). Dit betekent dat één op de vijf jongeren die door GGD Flevoland werd gezien een soa had. Bij mannen die seks hebben met mannen (MSM), mensen met een herkomst uit een soa-endemisch land of bij soa-gerelateerde klachten werd ook gemiddeld
Reizigersadvisering
vaker een soa aangetoond. Bij cliënten die door een sekspartner gewaarschuwd waren voor een soa werd het vaakst (36,9%) een soa aangetoond. Bij de cliënten werkzaam in de prostitutie werden juist opvallend weinig soa aangetoond. Dit heeft mogelijk te maken met de inspanningen die door de sociaal verpleeg-
Tuberculose
kundigen zijn verricht richting deze doelgroep. Chlamydia is landelijk al lange tijd de meest voorkomende soa. Bij GGD Flevoland werd deze bacteriële soa bij 14,5% aangetoond in 2012. Dit was stabiel ten opzichte van 2011. Deze soa werd vooral bij de jongere doelgroep
Medische Milieukunde
gevonden (18,7% bij jongeren onder de 25 jaar in 2011 en 2012). Gonorroe kwam weliswaar minder vaak voor, maar liet wel een duidelijke toename zien over de afgelopen jaren. Deze stijging was zowel te zien bij de jongere als Sense
oudere cliëntengroep.
Technische Hygiënezorg
In het kader van Sense biedt GGD Flevoland naast curatieve soa bestrijding ook seksualiteits-hulpverlening aan jongeren tot en met 24 jaar. In 2012
Bekijk hier het aantal aangetoonde soa per jaar
werden 399 Sense consulten verricht, een flinke daling ten opzichte van 2011 (616). Dit is te verklaren doordat er besloten is dat er geen consulten meer geregistreerd worden binnen het abortusspreekuur dat door het Flevozieken-
Forensische Geneeskunde
huis bij GGD Flevoland wordt uitgevoerd. In lijn met eerdere jaren betrof het aantal bezoekers voor het merendeel vrouwelijke cliënten. Toezicht Kinderopvang
Aantal Sense consulten naar geslacht en onderwerp in 2012
Anticonceptie
Man
10
(Onbedoelde)
Fertiliteit
Seksualiteit
Zwangerschap
Seksueel
Soa
Anders
Totaal
geweld
1
0
22
0
0
9
42
Vrouw
109
178
1
51
16
2
0
357
Totaal
119
179
1
73
16
2
9
399
OGGz
Soa Sense |
Beleid en ontwikkeling
3/3
Voorlichtingen
om het benaderen van het illegale circuit. De respons op dit veldwerk lag
In 2012 werden in totaal 17 voorlichtingen verzorgd door sociaal verpleeg-
tussen de 10 en 20%, waarbij er contact is en de prostituee werd uitgenodigd
kundigen van het team Soa Sense. Dit waren er door personele problemen
op het soa spreekuur.
Infectieziektebestrijding
het afgelopen jaar minder dan in 2011 (25 voorlichtingen). Er is in 2012 aan gewerkt om dit voorlichtingsaanbod in 2013 verder uit te breiden.
Vaccinatieprogramma hepatitis B-risicogroepen In 2012 werd door GGD Flevoland voor het eerst budget aangevraagd bij het
Project Soa Sense Online
RIVM voor activiteiten om een hoger aantal deelnemers te werven voor
Veel informatie over seksualiteit is te vinden op het internet. Online zoeken
vaccinatie in het kader van het vaccinatieprogramma voor hepatitis B-risico-
jongeren veelal antwoord op vragen of problemen, die zij hebben op het gebied
groepen. De doelgroepen van dit vaccinatieprogramma zijn mannen die seks
van seksualiteit. Uit onderzoek is gebleken dat deze informatie lang niet altijd
hebben met mannen (MSM) en mensen werkzaam in de prostitutie. Voor het
volledig is. In 2012 werd daarom een start gemaakt met het project S2O (Soa
plan voor deze laatste doelgroep werd gezamenlijk met GGD Gooi en Vecht-
Sense Online). Binnen dit project zal een website ontwikkeld worden waar alle
streek een aanvraag ingediend. Voor de doelgroep MSM werd het streefaantal
informatie van GGD Flevoland over seks, seksualiteit en soa gebundeld zal
van 65 eerste vaccinaties in 2012 precies gehaald, een toename van 25% ten
worden. De drijfveer van het project is dat Soa Sense jongeren wil coachen en
opzichte van 2011 (52). In 2013 is voor deze doelgroep een gezamenlijke
ondersteunen in het verkrijgen van de juiste informatie (en antwoorden). Dit
aanvraag met GGD Gooi en Vechtstreek ingediend. Voor de doelgroep
project wordt gecoördineerd vanuit het team Soa Sense, waarbij wordt
prostitutie werd het gezamenlijke streefaantal van 55 eerste vaccinaties in
samengewerkt met Communicatie, de afdeling Beleid & Onderzoek en ICT.
2012 helaas niet gehaald en er zal daarom in 2013 voor deze doelgroep niet
Reizigersadvisering
Tuberculose
Medische Milieukunde
opnieuw budget hiervoor worden aangevraagd.
Technische Hygiënezorg
Prostitutie netwerk In 2012 werden door GGD Flevoland in totaal 116 prostituees op soa getest. Dit was een flinke toename (59%) ten opzichte van het vorige jaar (73 consulten). In 2012 werden de vergunde bedrijven in Flevoland elk tweemaal bezocht door sociaal verpleegkundigen waarbij soa onderzoek, vaccinatie tegen hepatitis B en voorlichting werd aangeboden. GGD Gooi en Vechtstreek biedt aan deze doelgroep in haar verzorgingsgebied ook hepatitis B vaccinatie en voorlichting aan. In 2012 is daarnaast gestart om hierbij ook soa testen aan te bieden via de soa poli van GGD Flevoland. Tijdens deze outreach activiteiten werden in 2012 op deze manier 28 soatesten verricht. Naast het bezoeken van de vergunde bedrijven werd een start gemaakt met het benaderen van prostituees via internet veldwerk. Het gaat hierbij vooral
Aantal consulten naar woonplaats 2011 2012 Flevoland Almere 1645 1730
Forensische Geneeskunde
Lelystad 515 521
Zeewolde
25
22
Dronten
55
47
Noordoostpolder
92
65
Urk
6
6
Overig
Regio GGD Gooi en Vechtstreek
118
145
Toezicht Kinderopvang
Overig 206 213 Bekijk hier de percentages van totaal aantal consulten per jaar
OGGz
Reizigersadvisering |
Analyse cijfers
1/3
In 2012 hebben 9.946 bezoekers het reizigerspreekkuur bezocht op de diverse GGD Flevoland locaties. Dit is een daling van 6% t.o.v. 2011 (10.565). Deze
Infectieziektebestrijding
daling is het duidelijkst te zien in het hoogseizoen (2e en 3e kwartaal). Het aantal eerste consulten in 2012 was 6.767. Dit is een daling van 5% t.o.v. 2011 (7073). Nieuwe cliënten zijn mensen die voor een nieuwe reis bij de GGD
Soa Sense
komen voor een reizigersadvies. Aantal nieuwe cliënten 2011-2012 Tuberculose
1200 1000
Medische Milieukunde
800 2011
600
2012
400
Technische Hygiënezorg
200 0 jan f eb mr apr mei juni juli aug sept okt nov dec
Forensische Geneeskunde
Het aantal herhalingsconsulten is in 2012 zelfs met 10% afgenomen (3177 in 2012 vs. 3492 in 2011), deze daling is conform de landelijke daling. Herhalingsconsulten zijn consulten van cliënten die komen om vervolg te geven
Toezicht Kinderopvang
aan een vaccinatieserie.
OGGz
Reizigersadvisering |
Analyse cijfers
2/3
Aantal vaccinaties 2011 - 2012 verdeeld over het jaar
In het aantal verstrekte vaccins is ook een duidelijke daling te zien, waar dit al een aantal jaren stabiel was.
Aantal vaccinaties van 2004 - 2012
Aantal eenheden
25000
Infectieziektebestrijding
2500 2000
Soa Sense
1500 2011
20000
2012
1000
15000
500
10000
Tuberculose
0 jan
5000
f eb mrt apr
mei juni
juli
aug sept okt
nov dec
In het najaar van 2012 was er sprake van een wereldwijd tekort aan vaccin tegen buiktyfus. Hierdoor werd in Nederland tijdelijk een verscherpt beleid met
Medische Milieukunde
betrekking tot indicatie ingesteld door het Landelijk Coördinatiecentrum
0 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012
Het aantal gegeven vaccinaties aan de reizigers in 2012 was 14.995, dit is een
Reizigersadvisering. Dit zal geen grote bijdrage hebben geleverd aan de daling ten opzichte van het vorige jaar.
Technische Hygiënezorg
daling van 10% t.o.v. 2011 (16.275).
1400
De 12 meest populaire vakantiebestemmingen in 2011 en 2012
1200 Forensische Geneeskunde
1000 800 600 400
2011 2012
Toezicht Kinderopvang
200 0 OGGz
Reizigersadvisering |
Beleid en ontwikkeling
3/3
GGD op reis App De GGD Op Reis app stelt de gebruiker in staat om snel en gemakkelijk te
Infectieziektebestrijding
achterhalen welke vaccinaties nodig zijn voor de reis. Door het land van bestemming te kiezen, ziet de gebruiker in één oogopslag welke vaccinaties voor de reisbestemming nodig zijn of aanbevolen worden. Via de app kan de gebruiker dan direct contact opnemen met de GGD.
Soa Sense
De app is door GGD Flevoland ontwikkeld en in mei officieel gelanceerd. De app is gratis beschikbaar voor iPhone en Android. De GGD Op Reis app is in 2012 27.881 gedownload. Ook tonen andere GGD’en belangstelling voor de app.
Tuberculose
Medische Milieukunde
Technische Hygiënezorg
Forensische Geneeskunde
Toezicht Kinderopvang
OGGz
Tuberculose 1/2
In 2012 zijn in Flevoland 41 patiënten met tuberculose (tbc) behandeld en
Onderverdeling in vormen van tuberculose:
begeleid. Het gaat om 36 patiënten waarbij de diagnose door GGD Flevolandse
19 patiënten hadden longtuberculose,
en de (long)artsen van de ziekenhuizen van Flevoland is gesteld. Daarnaast
9 daarvan hadden een besmettelijke vorm van longtuberculose.
Infectieziektebestrijding
werden 5 patiënten overgenomen uit een andere regio. Het aantal tbc patiënten in Flevoland is in 2012 praktisch gelijk aan het aantal van het vorige jaar. Het aantal personen dat in 2012 werd gevonden met een Latente tuberculose infectie (LTBI) was aanzienlijk minder dan het jaar ervoor, het waren er 19. Alle 41 patiënten kregen verpleegkundige begeleiding.
45
17 patiënten hadden een extra pulmonale tbc te weten:
• • •
8 halsklier 4 meningitis 1 wervel
• • •
2 pleuritis 1 buik 1 oog
Onderverdeling in etnische afkomst:
Aantal tbc-patiënten 2005 - 2012
• • • • •
40 35 30 25
9
Soa Sense
Reizigersadvisering
patiënten hadden de Nederlandse nationaliteit
14 patiënten waren afkomstig uit Afrika 10 patiënten waren afkomstig uit Azië 1
patiënt uit Zuid Amerika
2
patiënten uit Oost Europa
Medische Milieukunde
20 Negen patiënten verbleven gedurende hun behandeling in asielzoekerscentra.
15 10
Latente tuberculose-infecties
5 0 2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
Tbc aantallen 2005 - 2012 LTBI Foto’s
2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2005 51
35
26
11
20
22
34
19 1579
3079
1501
1243
2077
2296
2112
1475
Mantoux 1196
977
1052
1343
1212
1108
1228
878
BCG
287
777
652
616
284
168
705
544
• • •
Technische Hygiënezorg
19 mensen werden gevonden met een Latente tuberculose infectie 17 werden hiervoor behandeld 2
blijven 2 jaar onder röntgencontrole
Forensische Geneeskunde
Zes kinderen kregen een primaire profylaxe omdat ze eersterings contacten waren van besmettelijke patiënten. Tbc screening met behulp van de Mobiele Röntgen Unit (MRU)
Toezicht Kinderopvang
De Mobiele Röntgen Units worden ingezet voor screening van risicopersonen in penitentiaire inrichtingen, asielzoekerscentra, GGD’en en incidenteel voor overige aanvragers. GGD Flevoland had daarvoor in 2012 twee en vanaf oktober 2013 drie MRU’s beschikbaar. In 2012 hebben de MRU’s 11.517 foto’s gemaakt.
OGGz
Tuberculose 2/2
Ook was een MRU (MRU 3) gestationeerd geweest in Ter Apel. Daar gebruikte GGD Groningen deze voor de screening van de asielzoekers ten behoeve van
Infectieziektebestrijding
de Centraal Orgaan opvang Asielzoekers (COA). Eind 2012 is deze MRU verkocht. MRU 3
2008
2009
2010
2011
2012
8.037
5.715
4.899
9.189
0
MRU 4
14.647
11.902
10.904
5.977
3.871
MRU 5
7.733
10.176
8.544
8.259
6.884
MRU 6
762
Soa Sense
Reizigersadvisering
35.000 30.000
Medische Milieukunde
25.000 20.000 15.000
Technische Hygiënezorg
10.000 5.000 0
Forensische Geneeskunde
Aantal f oto’s COA
Aantal f oto’s PI
Aantal f oto’s overig
Totaal aantal f oto’s
Voor de resultaten van onze MRU-screeningen verwijzen wij u naar de jaarverslagen van GGD Nederland (www.ggd.nl). Samen met het Ministerie
Toezicht Kinderopvang
van Veiligheid & Justitie en met het COA is GGD Nederland contracthouder inzake de landelijke uitvoering van de screeningwerkzaamheden voor de risicogroepen op tuberculose.
OGGz
Medische Milieukunde|
Analyse verrichtingen
1/2
In 2012 heeft het team medische milieukunde (MMK) 97 meldingen,
Behalve de hiernaast genoemde meldingen zijn er nog drie incidenten in
incidenten en/of beleidsvragen in behandeling genomen. Dit is vergelijkbaar
behandeling genomen, waarvan twee in Almere en 1 in Lelystad. Ook zijn er
met het jaar 2011.
drie beleidsadviezen uitgebracht: 1 in Almere, 1 in Lelystad en 1 aan de
Infectieziektebestrijding
provincie Flevoland. Uitgelicht
•
Soa Sense
Aantal meldingen per gemeente
Het grootste gedeelte van de meldingen betrof vragen met betrekking tot het binnenmilieu in woningen. Problemen aangaande vocht en schimmel
Almere
werden het meest gemeld.
•
In 2012 zijn meer vragen over asbest binnengekomen van burgers en gemeenten dan in voorgaande jaren. Dit heeft te maken met de grootschalige media-aandacht voor asbest in het afgelopen jaar naar aanleiding
47%
Lelystad
28%
NOP
Reizigersadvisering
12%
van het asbest incident in Kanaleneiland in Utrecht.
•
Het team MMK heeft in samenwerking met het team Infectieziektebestrijding een onderzoek uitgevoerd naar de mogelijke gezondheidsrisico’s voor omwonenden van een mestdrogerij in de gemeente Dronten. Het onderzoek is uitgevoerd in opdracht van de provincie Flevoland.
Aantal meldingen, incidenten en beleidsvragen Meldingen
Almere
Dronten
Lelystad
NOP
Urk
Zeewolde
Totaal
Dronten
7%
Zeewolde
Tuberculose
5%
Provincie
1%
Urk
1% 0%
Technische Hygiënezorg
10%
20%
30%
40%
50%
Binnenmilieu 33 5 18 9 1 3 69 Buitenmilieu 12 2 9 3 - 2 28 Totaal
45 7 27 12 1 5 97
Forensische Geneeskunde
Toezicht Kinderopvang
OGGz
Medische Milieukunde|
Beleid en ontwikkeling
2/2
Bewustwordingsproject ‘binnenmilieu basisscholen’ In het voorjaar van 2012 heeft het team MMK het landelijke bewustwordings-
Infectieziektebestrijding
project ‘binnenmilieu scholen’ in Flevoland afgerond. In de provincie Flevoland zijn in totaal 71 basisscholen met natuurlijke ventilatie beoordeeld volgens de ééndagsmethode. Uit het bewustwordingsproject blijkt dat op veel natuurlijk geventileerde basisscholen de luchtkwaliteit in lokalen niet goed te noemen is.
Soa Sense
Uit evaluatie van het bewustwordingsproject blijkt ook dat het project heeft bijgedragen aan een groter bewustzijn op het gebied van een gezond binnenmilieu en adequater ventilatiegedrag. Het team MMK heeft het bewustwordingsproject in goede samenwerking met de gemeenten in de
Reizigersadvisering
provincie Flevoland uitgevoerd. Het team MMK heeft een folder ontwikkeld voor professionals waarin informatie wordt gegeven over de taken en werkzaamheden van het team. In 2012 is het
Tuberculose
team gestart met een actieve benadering van de Flevolandse gemeenten om hen voor te lichten over medische milieukunde waarbij de folder ter informatie is aangeboden. Technische Hygiënezorg In het kader van het GGD rampenopvangplan (GROP) heeft het team deelgenomen aan twee oefeningen waarbij naast de inbreng van de eigen expertise ook de samenwerking met andere afdelingen binnen GGD Flevoland aan bod kwamen.
Forensische Geneeskunde
Toezicht Kinderopvang
OGGz
Technische Hygiënezorg|Analyse verrichtingen 1/3
Publieksevenementen In 2012 zijn 60 adviezen uitgebracht bij het aanvragen van een vergunning
Infectieziektebestrijding
voor een publieksevenement. Naast het geven van een advies heeft GGD Flevoland ook vijf inspecties uitgevoerd tijdens evenementen. Dit betrof evenementen waarbij potentiele risico’s kunnen zijn op gebied van infectieziekten en/of waar een tattoo of piercingstudio aanwezig is. Naast
Soa Sense
evenementen zoals Lowlands, Defqon en de Opwekking, die al vaker geïnspecteerd zijn door GGD Flevoland, is er in 2012 één nieuw evenement bezocht, te weten het Free festival in Almere. Reizigersadvisering Tattoo- en piercingshops en shops voor permanente make-up (PMU) In 2012 zijn 21 vergunningen verleend. Het betreft 11 bedrijven die permanente make-up aanbrengen, 8 tattooshops, 1 piercingstudio, 1 combinatie van een tattoo & piercingshop en 1 juwelier. In het proces van
Tuberculose
vergunningaanvraag is 1 bedrijf gestopt. Het totaal aantal inspecties ligt echter hoger omdat in het proces van de vergunningaanvraag vijf herkeuringen zijn uitgevoerd, waarvan twee bij een juwelier en drie bij een schoonheidssalon. Deze bedrijven kregen een zoge-
Medische Milieukunde
naamde verbeterlijst. Nadat de verbeteringen waren doorgevoerd kon alsnog een vergunning afgegeven worden. Bij de vergunde bedrijven was sprake van 11 nieuwe ondernemers, waarvan 5 tattooshops en 6 pmu bedrijven.
Forensische Geneeskunde
Verleende vergunningen per gemeente en doelgroep
Almere Dronten Lelystad
Zeewolde
Biddinghuizen
Totaal
Juwelier
1
0
0
0
0
1
Tattoo
1
1
1
5
0
8
Piercing
0
0
0
0
1
1
PMU
6
1
4
0
0
11
Combi tattoo & piercing
1
0
0
0
0
1
Totaal
9
2
5
5
1
22
Toezicht Kinderopvang
OGGz
Technische Hygiënezorg|Analyse verrichtingen 2/3
Overige activiteiten
verzamelen omdat bij een kinderboerderij ook potentiele risico’s zijn met
In 2012 zijn in Almere vijf seksinrichtingen bezocht, te weten één sm-studio en
betrekking tot infectieziekten en zoonosen voor de bevolking. Er zijn zes
vier escortservices in het kader van hygiëne en veiligheid.
kinderboerderijen in Almere, twee in Dronten, drie in Lelystad, twee in
In Lelystad is één parenclub en één erotische massagesalon bezocht.
Emmeloord, één in Urk en twee in Zeewolde bezocht.
Bij drie asielzoekerscentra heeft een hygiëne onderzoek plaatsgevonden in het
Alle kinderboerderijen hebben een rapportage gekregen van het onderzoek met
kader van landelijke afspraken over publieke gezondheidzorg voor asielzoekers.
daarbij adviezen ter verbetering. De resultaten worden in 2013 gepresenteerd
Bij twee van de asielzoekerscentra is naar aanleiding van het onderzoek
aan de gemeenten van Flevoland.
Infectieziektebestrijding
Soa Sense
voorlichting verzorgd voor de medewerkers. GGD Flevoland wordt regelmatig geraadpleegd door burgers en/of instellingen Alle ondernemers van een Bed & Breakfast in Flevoland zijn door middel van
met vragen op het gebied van Technische Hygiënezorg. In 2012 zijn in totaal
een brief geïnformeerd over het gewijzigde drinkwaterbesluit en de consequen-
65 vragen binnengekomen over allerlei onderwerpen.
ties daarvan voor hun bedrijfsvoering.
Indien er veel vragen over een bepaald onderwerp of probleem binnenkomen dan kan dit voor de GGD aanleiding zijn tot een gerichte actie zoals bijvoor-
Om inzicht te krijgen in de hygiëne bij kinderboerderijen en de bekendheid bij
beeld het geven van voorlichting of een bezoek naar aanleiding van klachten.
hen met landelijke richtlijnen heeft GGD Flevoland bij dertien kinderboerderijen
Meerdere klachten rondom toilethygiëne op een basisschool hebben bijvoor-
onderzoek gedaan. Voor de GGD is het belangrijk om meer gegevens te
beeld in 2012 geleid tot verdere actie van GGD Flevoland.
Reizigersadvisering
Tuberculose
Medische Milieukunde
Forensische Geneeskunde
Toezicht Kinderopvang
OGGz
Technische Hygiënezorg|Beleid en ontwikkeling 3/3
Publieksevenementen Door gemeenten wordt aan de Geneeskundige Hulpverleningsorganisatie
Infectieziektebestrijding
in de Regio (GHOR) advies gevraagd over vergunningen voor evenementen. Landelijk is vastgesteld dat een THZ-advies hier een onderdeel van moet zijn. Binnen GGD Flevoland werken GHOR en de afdeling Technische Hygiëne-
Soa Sense
zorg (THZ) dan ook intensief om te komen tot een integraal advies aan gemeenten. Seksinrichtingen
Reizigersadvisering
In 2011 heeft de gemeente Almere een onderzoek gedaan naar de verschillende soorten prostitutie die in Almere bedreven worden en de mogelijkheden om zich te vestigen als seksinrichting. Naar aanleiding hiervan is GGD Flevoland gevraagd mee te werken aan een gezondheids-
Tuberculose
plan voor prostituees in Almere. Hiermee is in 2012 een start gemaakt. De afdeling THZ en Soa Sense zullen hier in 2013 gezamenlijk verder aan werken. Klanttevredenheidsonderzoek
Medische Milieukunde
In 2012 hebben de organisatoren van de publieksevenementen de afdeling THZ beoordeeld op klantvriendelijkheid, bejegening en bereikbaarheid. Op alle drie de onderdelen werd de dienstverlening van GGD Flevoland als positief beoordeeld.
Forensische Geneeskunde
Toezicht Kinderopvang
OGGz
Forensische Geneeskunde|Analyse cijfers 1/3
In 2012 kwam het totale verrichtingenaantal op 2.126 uit. In 2011 waren dit
Lelystad verbleven, weer vaak zijn meegeteld bij Lelystad. Eenzelfde
er 1.879. Dit is een stijging van ruim 13%. Per verrichtingensoort zijn er maar
verschuiving doet zich voor van Zeewolde naar Almere en van Dronten naar
kleine verschillen ten opzichte van 2011, behalve bij de arrestantenconsulten.
Lelystad.
Infectieziektebestrijding
Hier zien wij een stijging van ruim 210 consulten (22%). Bij iedere gemeente zien wij een lichte stijging van het totale aantal verrichtingen. Almere en
Het totale aantal lijkschouwingen in 2012 is duidelijk toegenomen ten opzichte
Lelystad laten de grootste groei zien.
van 2011. Dit betreft vooral het aantal lijkschouwingen bij niet natuurlijk
Soa Sense
overlijden. Daarentegen is het aantal letselverklaringen over 2012 wat Vooral de getallen voor Urk en Zeewolde zijn geflatteerd. Hier doet zich het
afgenomen ten opzichte van 2011. Dit is vooral in Almere het geval.
volgende fenomeen voor. De verrichtingen voor de politie Urk zijn vaak bij de Noordoostpolder meegeteld. Omdat personen uit Urk op het politiebureau in
Het aantal middelencontroles is in verhouding hoog ten opzichte van 2011.
Emmeloord worden gezien, is het voor de arts niet altijd duidelijk wie de
Dit is omdat 2012 weer een heel jaar besloeg en de Reclassering Nederland in
aanvrager is. Ten aanzien van de arrestantenzorg is het zo dat ingeslotenen
de tweede helft van 2011 maar enkele controles aanvroeg.
Reizigersadvisering
van de politie Noordoostpolder en Urk die op het arrestantencomplex te Tuberculose Verrichtingen Forensische Geneeskunde
Almere
Dronten
Lelystad
NOP
40
1
18
5
688
5
456
4
Zedenonderzoeken
15
_
2
Lijkschouw NNO
44
12
Lijkschouw NO
27
_
Euthanasie
61
Laisser Passer Letselverklaringen
Bloedproeven Arrestantenconsulten
Urk 1
Zeewolde
Overige
Totaal
2
3
70
_
1
2
1156
_
_
_
_
17
24
5
_
8
_
93
12
8
_
_
_
47
7
8
4
_
4
_
84
2
_
3
2
_
1
_
8
342
30
162
27
4
19
2
586
Uitstel lijkbezorging
7
1
1
_
_
_
_
9
Meldingen ovl. <18 jr.
4
1
1
_
_
_
_
6
Middelencontrole Totaal
_
_
_
_
_
_
50
50
1230
57
687
55
5
35
57
2126
Medische Milieukunde
Technische Hygiënezorg
Toezicht Kinderopvang
OGGz
Forensische Geneeskunde|Analyse cijfers 2/3
Doodsoorzaken
crisis. Het CBS meldt dat het voor Nederland nog niet bekend is of er sprake is
De getallen vertonen jaarlijks wat fluctuatie. In 2012 zijn er door de
van een dergelijke relatie. Mogelijk is het nog te vroeg om nu al conclusies te
forensisch geneeskundigen van GGD Flevoland 93 lijkschouwingen bij niet
verbinden aan deze Flevolandse cijfers. Uit ervaring weten wij dat ook bij deze
natuurlijk overlijden verricht ten opzichte van 57 in 2011. Het aantal
categorie de getallen jaarlijks aan fluctuatie onderhevig zijn.
schouwingen na een verkeersongeval lag op 5 ten opzichte van 8 in 2011 en14 in 2010. Er lijkt sprake te zijn van een afnemende tendens. Deze getallen
Bij overige ongevallen gaat het vaak om een accidentele val in de woon-
geven overigens niet de totale sterfte weer ten gevolge van een verkeers-
omgeving, vooral van hoogbejaarde personen, naast een enkel bedrijfsongeval.
ongeval in Flevoland. Verkeersslachtoffers die buiten Flevoland in een ziekenhuis overlijden, worden daar geschouwd.
30
Suïcides
20
Het aantal suïcides in Flevoland is in 2012 fors gestegen ten opzichte van de jaren daarvoor. Tot 2012 lag het aantal suïcides in Flevoland altijd ruim onder het landelijk gemiddelde. Het landelijk gemiddelde in 2011 bedroeg 9,9
Infectieziektebestrijding
Soa Sense
Doodsoorzaken niet natuurlijk overlijden 2012 Reizigersadvisering
10 Tuberculose
0 Almere
suïcides per 100.000 inwoners.
Dronten
Lelystad
NOP
Zeewolde
In 2012 is er in Flevoland in totaal 45 keer een lijkschouw verricht na suïcide.
Verkeersongevallen
Verdrinking
Overige ongevallen
Dat zijn 11,3 suïcides per 100.000 inwoners. In 2011 waren er 22 suïcides, een
Intoxicatie
Zelfdoding
Moord/ Doodslag
stijging dus van meer dan 100% in 2012.
Overige
Medische Milieukunde
Het blijkt dat suïcide in 2012 het meest in Almere voorkwam, namelijk 26 keer. Ook dat is een forse stijging ten opzichte van 2011 (14 suïcides) en 2010 (9 suïcides). Almere komt hiermee voor 2012 op 13,3 suïcides per 100.000 inwoners. Ook Dronten en Zeewolde scoren in 2012 hoog met respectievelijk
30
14,7 en 18,8 suïcides per 100.000 inwoners. Door de relatief kleine aantallen
25
kan het beeld bij deze twee gemeenten wat geflatteerd zijn. Uit de gegevens van het CBS blijkt dat het aantal suïcides landelijk ook is gestegen (2012: 10,5 per 100.000 inwoners, 2011: 9,9 per 100.000 inwoners).
Aantal suïcides per gemeente 2011 - 2012 Technische Hygiënezorg
20 15 10
Dit jaar komt het sterftecijfer voor suïcide in Flevoland voor het eerst uit boven
5
het landelijk gemiddelde. Over het algemeen is het wel zo dat suïcide in grote
0
Toezicht Kinderopvang
2011
steden meer voorkomt. In internationaal onderzoek wordt ook een toename gezien en wordt er een relatie gelegd met de huidige financieel-economische
Almere
Dronten
2012 Lelystad
NOP
Zeewolde
OGGz
Forensische Geneeskunde|Beleid en ontwikkeling 3/3
Op 1 januari 2010 werd de gewijzigde Wet op de lijkbezorging van kracht. In deze wet werd ter voorkoming en opsporing van kindermishandeling een
Infectieziektebestrijding
meldingsplicht voor behandelend artsen opgenomen ten aanzien van alle overleden minderjarigen. Dit betekent dat alle overleden minderjarigen, dus ook die, die op natuurlijke wijze zijn overleden, aan de gemeentelijk lijkschouwer moeten worden gemeld en dat de gemeentelijk lijkschouwer
Soa Sense
daarvan een registratie moet voeren. Hiervoor wordt een landelijk ontwikkeld registratieformulier gebruikt. In dit kader wordt een natuurlijk overlijden bij een minderjarige, zonder dat daarbij een overlijdensoorzaak werd vastgesteld, niet meer geaccepteerd en onderworpen aan de zogenaamde NODO (Nader
Reizigersadvisering
Onderzoek Doodsoorzaak) procedure. Per 1 oktober 2012 is dit onderzoek een wettelijke verplichting geworden. Binnen dit kader is geregeld dat er in een groter regionaal verband NODO
Tuberculose
lijkschouwers optreden. Flevoland valt hiervoor onder de regio Noord-Holland/ Flevoland. Landelijk zij er nu twee NODO ziekenhuizen, het UMCU en de samenwerkingscombinatie AMC/VUMC, die bij toerbeurt dienst doen. In deze ziekenhuizen vindt het daadwerkelijke onderzoek plaats.
Medische Milieukunde
GGD Flevoland heeft voor de digitale gegevensverwerking en dossiervorming binnen de forensische geneeskunde besloten het programma ‘Formatus’ te gaan gebruiken. De webbased versie van dit programma kwam eind 2012 gereed. Invoering staat gepland voor het voorjaar van 2013.
Technische Hygiënezorg
In 2012 heeft het team forensische geneeskunde een kwaliteitsslag gemaakt door het primaire proces onder de loep te nemen en te beschrijven in een procedure en werkinstructies. In het voorjaar van 2013 zal de externe toetsing
Toezicht Kinderopvang
van dit proces in het kader van een HKZ-certificaat plaatsvinden. Op landelijk niveau speelde zich de verdergaande protocolontwikkeling en professionalisering van de forensische geneeskunde af. Deze wordt door GGD Flevoland gevolgd en geïmplementeerd.
OGGz
Toezicht kinderopvang|Analyse cijfers 1/3
In 2012 zijn in totaal 1400 inspecties uitgevoerd. Een stijging van ca. 20% ten opzichte van 2011.
Infectieziektebestrijding
Totaal aantal inspecties provincie Flevoland per type
gastouders
Soa Sense
incidenteel onderzoek nader onderzoek Reizigersadvisering
inspectie peuterspeelzaal risicogestuurd toezicht inspectie na 3 maanden
Tuberculose
nieuwe melding 0
100
200
300
400
500
600
700 Medische Milieukunde
Technische Hygiënezorg
Forensische Geneeskunde
OGGz
Toezicht kinderopvang|Analyse cijfers 2/3
Onderstaande tabel laat in relatie tot 2011 zien dat ondanks de economische
Infectieziektebestrijding
25
situatie in 2012 het aantal nieuwe meldingen ongeveer gelijk is gebleven. Het 26
aantal nadere onderzoeken is echter fors gestegen in relatie tot 2011. Dit is
90
enerzijds veroorzaakt doordat er meer inspecties uitgevoerd zijn bij kindercentra maar anderzijds betekent dit ook dat veel kindercentra nog niet voldoen
Uitkomst risicogestuurde inspecties
Soa Sense
aan de gestelde eisen uit de wet. Het aantal klachten en signalen dat ontvangen is, lag een fractie hoger dan vorig jaar. 151
300
Overzicht van specifieke inspecties Reizigersadvisering
250 Inspecties per gemeente
200 nieuwe melding 150
nader onderzoek klacht/signaal
100
In 2012 is bij één gemeente een inhaalslag uitgevoerd met betrekking tot het praktijk onderzoek van gastouders. In de andere gemeenten is gestart met het
Tuberculose
uitvoeren van steekproeven bij geregistreerde gastouders. De omvang van de steekproef is bepaald door de gemeenten maar moet minimaal 5% tot maximaal 30% van het aantal geregistreerde gastouders zijn. Daarnaast
50
hebben zich in 2012 ook weer veel nieuwe gastouders gemeld.
0 2010
2011
2012
Medische Milieukunde
Uitgevoerde inspecties per gemeente 250
Risicogestuurde inspecties In 2012 heeft een doorontwikkeling van het risicogestuurde toezicht plaatsgevonden. Voor bestaande kindercentra of gastouderbureaus is op basis van
200
Technische Hygiënezorg Inspectie A
150
Inspectie B
het risicoprofiel de omvang van het toezicht bepaald. De uitkomst van het profiel wordt uitgedrukt in een kleurcodering (groen, geel, oranje en rood).
Inspectie A+B
100
NO
Forensische Geneeskunde
In praktijk betekent dit voor een ‘groen’ centrum dat ze minder toezicht kunnen verwachten en voor een ‘rood’ centrum meer. In 2012 is van 292 kindercentra een risicoprofiel opgemaakt. 30 % van deze kindercentra voldoet dus geheel aan de voowaarden van de Wet kinderopvang en kwaliteitseisen peuterspeelzalen. 51 % voldoet bijna aan de voorwaarden en 19% (oranje en rood) voldoet niet.
50
0 Almere
Dronten
Lelystad
Nop
Urk
Zeewolde
OGGz
Toezicht kinderopvang|Beleid en ontwikkeling 3/3
Gemeenschappelijke Inspectieruimte (GIR)
aantal uit te voeren inspecties vindt er ook overleg plaats over voortgang en
2012 stond ook in het teken van een doorontwikkeling van de GIR, de
dossiers die specifieke aandacht nodig hebben in kader van toezicht en
webapplicatie die GGD Flevoland gebruikt voor het uitwerken van rapportages.
handhaving.
Infectieziektebestrijding
In het kader van deze ontwikkeling is regelmatig feedback en informatie van de gebruikers gevraagd. Vier gemeenten uit de provincie Flevoland werken met
Bijzondere situaties
GIR Handhaven.
In 2012 zijn meerdere kindercentra failliet gegaan door de economische
Soa Sense
situatie. De verwachting was dat het aantal centra in de provincie Flevoland Samenwerking met gemeenten
zou afnemen maar door de vele nieuwe meldingen is deze verwachting niet
Bij het toezicht op de kinderopvang wordt nauw samengewerkt met alle
uitgekomen.
gemeenten in de provincie Flevoland. Naast het maken van afspraken over het
Reizigersadvisering
Tuberculose
Medische Milieukunde
Technische Hygiënezorg
Forensische Geneeskunde
OGGz
OGGz|Centrale Toegang|Analyse cijfers 1/12
Het team Openbare Geestelijke Gezondheidszorg (OGGz) houdt zich bezig met alle activiteiten op het gebied van de geestelijke volksgezondheid. Het gaat om
Infectieziektebestrijding
gevraagde en ongevraagde bemoeienis met kwetsbare mensen die kampen met meervoudige problemen waaronder veelal psychische- en/of verslavingsproblemen. Deze mensen zijn onvoldoende zelfredzaam en vragen meestal niet duidelijk om hulp.
Soa Sense
Het doel van het team OGGZ is mensen te helpen een aanvaardbare kwaliteit van leven te realiseren. Het team OGGz bestaat uit de volgende onderdelen: •
Centrale Toegang OGGz
•
Meldpunt Vangnet en Advies
•
Opschalingsmodel Almere
•
Nazorg ex-gedetineerden
Reizigersadvisering
Tuberculose In 2012 zijn er 1406 personen, oftewel 36 van de 10.000 Flevolanders, aangemeld bij het team OGGz. Centrale Toegang Het doel van de Centrale Toegang (CT) is om dak- en thuislozen uit de
Medische Milieukunde
Maatschappelijke Opvang (MO) te laten doorstromen naar een instantie die de zorgbehoefte van de cliënt kan vervullen. Wekelijks worden in het expertteam alle nieuwe plannen van aanpak besproken zoals deze zijn aangeleverd door de MO. Een plan van aanpak wordt geschreven in samenspraak met de cliënt
Technische Hygiënezorg
waarbij rekening wordt gehouden met de wensen en mogelijkheden. Door deze persoonlijke benadering is het streven dat cliënten sneller in reguliere zorg terechtkomen. De CT is in 2011 gestart en in 2012 is gewerkt aan de verdere professionalisering.
Forensische Geneeskunde
Toezicht Kinderopvang
OGGz|Centrale Toegang|Analyse cijfers 2/12
In 2012 is er in Flevoland 338 keer een persoon in een Maatschappelijke
Een groot deel van de 312 dak- en thuislozen geven aan dat zij het huis zelf
Opvang gehuisd.
verlaten hebben door bijvoorbeeld ruzie met de hoofdbewoner of het beëindi-
Infectieziektebestrijding
gen van een relatie en daardoor dakloos zijn geworden. Verrassend is dat het
12 6
ook regelmatig voorkomt dat mensen naar Nederland komen zonder vooraf woonruimte te organiseren en in Nederland dakloos zijn.
Soa Sense
DNO Almere
76
Reden voor dak- of thuisloosheid
DNO Lelystad 165
Ontslag uit zorginstelling
Noodopvang Perspectief Noodopvang Kwintes
Reizigersadvisering
Ontslag uit detentie Huis verlaten Huisuitzetting uit koopwoning
79
Iriszorg
Zoals het cirkeldiagram laat zien, melden dak- en thuislozen zich in bijna de helft van de gevallen bij het Dienstencentrum en Nachtopvang (DNO) Almere. De analyse van de cijfers is gebaseerd op de uitstroom uit de MO. De CT heeft in 2012 312 keer geregistreerd dat een dak- of thuisloze uit een MO is uitgestroomd. Van de 312 cliënten is 76% van het mannelijke geslacht, 23%
Tuberculose
Huisuitzetting uit huurwoning Einde marginale/tijdelijke … Akomstig uit buitenland Niet ingevuld
Medische Milieukunde
Anders 0
20
40
60
80
100
120
van het vrouwelijke geslacht en voor 1% zijn deze gegevens niet bekend. 75 dossiers (24%) zijn van jongeren onder de 23 jaar. Slechts 1 dossier is van
Technische Hygiënezorg
iemand onder 18 jaar. De MO heeft in 68% van de gevallen een aanmelddiagnoseformulier aan de CT doen toekomen, waardoor er gegevens over deze dak- en thuislozen beschik-
Forensische Geneeskunde
baar zijn en zij in het expert team zijn besproken. In 32% van de gevallen is er geen aanmelddiagnoseformulier vanuit de MO naar de CT gezonden. Dit betreft dan cliënten die zich bij de dagopvang hebben gemeld, of die al vertrokken waren voordat het aanmelddiagnoseformulier kon worden ingevuld.
Toezicht Kinderopvang
OGGz|Centrale Toegang|Analyse cijfers 3/12
De Maatschappelijke Opvang geeft bij de Centrale Toegang aan wat het
Omdat dit het eerste jaar is dat er cijfers beschikbaar zijn, is het moeilijk om
resultaat is van hun gezamenlijke inspanningen, deze treft u in het diagram.
conclusies te verbinden aan de gegevens.
Infectieziektebestrijding
Uitkomst bemoeienissen MO en CT Client is opgenomen in instelling
Soa Sense
Client zit in detentie Client is verhuisd naar adres buiten de regio Client leef t op straat
Reizigersadvisering
Client is verhuisd naar adres binnen de regio Client vertrokken met onbekende bestemming Niet ingevuld
Tuberculose 0
20
40
60
80
100
120
140
Medische Milieukunde
Technische Hygiënezorg
Forensische Geneeskunde
Toezicht Kinderopvang
OGGz|Centrale Toegang|Beleid en ontwikkeling 4/12
Infectieziektebestrijding
Soa Sense In 2012 heeft er een enorme professionaliseringslag plaatsgevonden binnen de CT. De MO wordt actief gevraagd om een plan van aanpak, wat daarna door het expertteam wordt beoordeeld op geschiktheid. Er wordt continu inspanning geleverd op de kwaliteit van de inhoud van het aanmelddiagnoseformulier, want alleen wanneer dit goed wordt ingevuld, kan het expertteam een gedegen inschatting maken van de meest effectieve route voor de cliënt.
Reizigersadvisering
Deze professionaliseringsslag zal in 2013 verder gaan, onder andere door de uitvoer van de plannen door de MO te monitoren en zo inzichtelijk te maken waar de doorstroom stagneert.
Tuberculose
Medische Milieukunde
Technische Hygiënezorg
Forensische Geneeskunde
Toezicht Kinderopvang
OGGz|Vangnet en Advies|Analyse cijfers 5/12
Meldpunt Vangnet en Advies
Niet alleen zijn het absolute aantal meldingen in Almere, Lelystad en
Er zijn mensen die volgens professionals hulp nodig hebben maar die zorg niet
Noordoostpolder het grootst, ook als gekeken wordt naar het aantal meldingen
zelf opzoeken en soms zelfs uit de weg gaan. Deze sociaal kwetsbare mensen
per 10.000 inwoners blijkt dit het geval te zijn.
Infectieziektebestrijding
worden zorgwekkende zorgmijders genoemd. Ze zijn niet in staat om in eigen bestaansvoorwaarden te voorzien en hebben meerdere problemen tegelijker-
Afgesloten meldingen per 10.000 inwoners
tijd. Het kan bijvoorbeeld gaan om verwaarlozing, overlast, vervuiling, sociaal
Zeewolde
isolement, psychische problemen of verslaving. Professionals kunnen het Meldpunt Vangnet en Advies inschakelen wanneer zij een zorgwekkende zorgmijder tegenkomen. Er is dit jaar gekozen om de Reguliere meldingen
•
Adviesvragen
•
Protocolmeldingen
Urk Noordoostpolder
Reizigersadvisering
Lelystad
meldingen te categoriseren naar: •
Soa Sense
Dronten Almere
Tuberculose
0
2
4
6
8
10
12
14
Reguliere meldingen
Nader onderzoek zou moeten uitwijzen of er in die gemeenten daadwerkelijk
In 2012 zijn er 448 meldingen afgesloten, in 2011 waren dit nog 381 meldin-
in verhouding een grotere kwetsbare groep bestaat. Het kan namelijk ook zijn
gen. Het betreft voornamelijk personen die voor de eerste keer bij het Vangnet
dat kwetsbare mensen in de andere gemeenten niet in beeld komen bij
en Advies waren aangemeld (80%).
professionals of dat professionals minder snel een melding bij het Meldpunt
Medische Milieukunde
Vangnet en Advies doen. Aantal afgesloten meldingen per gemeente
Zeewolde
Technische Hygiënezorg
Urk Noordoostpolder Lelystad
Forensische Geneeskunde
Dronten Almere 0
50
100
150
200
250
300
Toezicht Kinderopvang
OGGz|Vangnet en Advies|Analyse cijfers 6/12
De vier meest voorkomende aanleidingen om een persoon aan te melden zijn
De zorgcoördinatoren gaan op huisbezoek om de problemen in kaart te
vrijwel in elke gemeente gelijk, in willekeurige volgorde zijn dat:
brengen. Regelmatig liggen er psychische problemen ten grondslag aan het
• • • •
Hygiënische woonproblematiek
gedrag. Maar ook een verslaving wordt door de zorgcoördinator regelmatig als
Maatschappelijke teloorgang
hoofdprobleem aangeduid.
Vreemd gedrag
Hoofdproblematiek per gemeente
Overlast
100
100
Infectieziektebestrijding
Soa Sense Financiële problemen
90
Aanleiding van de melding per gemeente
80
Gedragsproblematiek
70
80
60
60
Hygiënische woonproblematiek
50 40
40
Reizigersadvisering
Psychiatrisch
30
20
20
Verslaving
Tuberculose
10
0 Almere
Dronten
Lelystad
NOP
Urk
Zeewolde
Vreemd gedrag
Overlast
Maatschappelijke teloorgang
Hygienische woonproblematiek
Overige aanleidingen
0
Overige problematiek
Medische Milieukunde In slechts 29 gevallen blijkt de aangemelde persoon geen bijkomende problematiek te hebben, in alle overige gevallen blijkt er wel sprake te zijn
Bekijk hier het totaaloverzicht aanleidingen tot melden per gemeente
van multi problematiek. Technische Hygiënezorg Bekijk hier het totaaloverzicht van de hoofdproblematiek per gemeente
Forensische Geneeskunde
Toezicht Kinderopvang
OGGz|Vanget en Advies|Analyse cijfers 7/12
Binnen de mogelijkheden van de cliënt, wordt gekeken wat er georganiseerd moet worden om de cliënt weer te laten participeren in de maatschappij.
Infectieziektebestrijding
Onderstaande grafiek geeft weer welke interventies er in gemeenten worden ingezet. Soa Sense
Type interventie per gemeente 100 90 80 70 60 50 40 30 20 10 0
Reizigersadvisering
Tuberculose Almere
Dronten
Lelystad
NOP
Urk
Zeewolde
Client is doorverwezen
Client is opgenomen instelling
Herstellen zelf zorg
Herstellen zorgkader
Medische Milieukunde
Bekijk hier het totaaloverzicht van het type interventie per gemeente Technische Hygiënezorg
Forensische Geneeskunde
Toezicht Kinderopvang
OGGz|Vanget en Advies|Beleid en ontwikkeling 8/12
In 2012 is er veel aandacht geweest voor het werkproces en zijn er
In 2012 zijn er door de zorgcoördinatoren van het Meldpunt Vangnet en Advies
verbeteringen aangebracht. Er is gestart met een outreach team, zodat er
87 protocolmeldingen afgesloten.
Infectieziektebestrijding
specialistische outreachende capaciteit kon worden ingezet bij cliënten die zonder deze capaciteit niet naar reguliere zorg toegeleid zouden kunnen
De eerste focus van de zorgcoördinatoren bij een protocolmelding is het orga-
worden. Eind 2012 is er besloten om de outreachende capaciteit binnen het
niseren van financiën zodat de huur betaald kan worden en er een huisuitzet-
Meldpunt Vangnet en Advies te organiseren, waardoor het Outreach Team als
ting voorkomen kan worden. Wanneer de woonsituatie weer stabiel is, worden
zodanig opgeheven is.
overige problemen aangepakt.
Adviesvragen
Ondanks de vele inspanningen van GGD Flevoland is het niet gelukt om met
De zorgcoördinatoren van het Meldpunt Vangnet en Advies worden regelmatig
alle woningcorporaties tot overeenstemming te komen met betrekking tot de
om advies gevraagd. De adviezen gaan over eventuele verwijsmogelijkheden,
uitvoering van de protocolmeldingen Preventie Huisuitzettingen. Een
contactgegevens van netwerkpartners, mogelijk te lopen route om cliënt in
uitzondering hierop zijn de woningcorporaties Mercatus en Centrada, waarmee
reguliere zorg te krijgen, informatie over betrokken partners et cetera. In
afzonderlijke productieafspraken zijn gemaakt. Voor de overige Flevolandse
2012 hebben de zorgcoördinatoren 135 keer advies gegeven, in 2011 was dit
woningcorporaties biedt GGD Flevoland deze dienst per 1 april 2012 niet meer
nog 120. Het aantal adviesvragen zegt iets over de goede verankering van
aan. De aantallen die in diagram 9 weergegeven zijn van de Alliantie Flevoland,
het Meldpunt Vangnet en Advies in het netwerk. De zorgcoördinatoren worden
Ymere en Goede Stede, betreffen meldingen die voor 1 april bij GGD Flevoland
klaarblijkelijk gezien als een betrouwbare partner die veel kennis heeft op het
zijn binnengekomen.
gebied van kwetsbare groepen.
Soa Sense
Reizigersadvisering
Tuberculose
Medische Milieukunde Het door de woningcorporaties (behalve Mercatus en Centrada) niet meer
1
Melders van protocolmeldingen
18
actief inzetten op de preventie van huisuitzettingen heeft al schrijnende gevallen opgeleverd en met de voortdurende crisis is de verwachting dat dit vaker zal voorkomen.
Technische Hygiënezorg
Alliantie Centrada 44
11
Goede Stede
Forensische Geneeskunde
Ymere Mercatus
14
Toezicht Kinderopvang
OGGz|Opschalingsmodel Almere|Analyse cijfers 9/12
In Almere wordt bij de hulpverlening aan gezinnen en jongeren gewerkt met
De brandpuntfunctionaris en procescoördinatoren organiseren in 76% van de
het opschalingsmodel Jeugd.
gevallen ronde tafel gesprekken om de hulpverlening rondom het kind of gezin
Infectieziektebestrijding
weer op gang te brengen. In onderstaande tabel wordt het aantal ronde tafel In 95% van de gevallen kunnen de instellingen de zorg rondom het kind goed
gesprekken weergegeven.
organiseren. Maar als er meer instanties betrokken zijn bij een kind of gezin,
Soa Sense
blijkt regelmatig dat de samenwerking tussen instanties niet goed verloopt,
Aantal rondetafelgesprekken
waardoor er niet meer gewerkt wordt volgens ‘één gezin, één plan’. Daarbij
Geen rondetafelgesprek
31
komt het veelvuldig voor dat de instanties die betrokken zijn bij het gezin geen
1
rondetafelgesprek
42
zicht hebben op alle beschikbare informatie. Dit alles leidt tot een haperende
2
rondetafelgesprekken
15
hulpverlening voor het gezin en kind. Professionals die dit signaleren, kunnen
3
rondetafelgesprekken
14
de hulp inroepen van de procescoördinator. De procescoördinator probeert alle
4
rondetafelgesprekken
6
partijen (inclusief de ouders van het kind) bij elkaar om de tafel te krijgen,
5
rondetafelgesprekken
6
gezamenlijk de beschikbare informatie door te nemen en een plan van aanpak
6
rondetafelgesprekken
1
op te stellen. Soms is de hulpverlening echter al zover gestagneerd, dat verder
7
rondetafelgesprekken
3
moet worden opgeschaald en de hulp van de brandpuntfunctionaris wordt inge-
8
rondetafelgesprekken
4
roepen. De brandpuntfunctionaris heeft de bevoegdheid om op korte
9
rondetafelgesprekken
4
termijn organisaties en personen bijeen te roepen die moeten bijdragen aan
10 rondetafelgesprekken
1
een gezamenlijk plan van aanpak. Zo nodig kan de brandpuntfunctionaris
11 rondetafelgesprekken
1
gebruik maken van doorzettingsmacht om bijvoorbeeld wachtlijsten van
Reizigersadvisering
Tuberculose
Medische Milieukunde
instellingen omzeilen. Daarmee wordt de hulpverlening rondom het kind of gezin weer op gang gebracht. In 2012 zijn er 146 meldingen afgesloten binnen het opschalingsmodel Almere,
Technische Hygiënezorg
waarvan het 18 keer een adviesvraag betrof. De 128 reguliere meldingen zijn al jaren op dezelfde wijze verdeeld, namelijk bij 27% van de gezinnen werd de hulp van de brandpuntfunctionaris
Forensische Geneeskunde
ingeroepen (N=35) en bij 73% van de gevallen die van de procescoördinatoren (N=95). In meer dan de helft van de gevallen wordt de Brandpuntfunctionaris ingeroepen omdat hulpverleners niet op één lijn komen. Toezicht Kinderopvang
OGGz|Opschalingsmodel Almere|Beleid en ontwikkeling 10/12
Infectieziektebestrijding In 2012 heeft het onderzoeksbureau Regioplan onderzoek gedaan naar de effectiviteit van het opschalingsmodel Almere.
Soa Sense
Hieruit blijkt dat de ambitie om gezinnen de regie terug te geven niet altijd haalbaar is. De constatering dat het einddoel dikwijls niet behaald wordt, doet niets af aan de waarde die men hecht aan de werkwijze van het
Reizigersadvisering
opschalingsmodel. In 2012 hebben de brandpuntfunctionaris en procescoördinatoren de gemeente Almere regelmatig geadviseerd betreffende de
Tuberculose
transitie Jeugdzorg, waarbij de gemeente de regie krijgt over alle jeugdhulp. De gevolgen van deze transitie op het opschalingsmodel Almere, zullen in 2013 helder worden.
Medische Milieukunde
Technische Hygiënezorg
Forensische Geneeskunde
Toezicht Kinderopvang
OGGz|Vrijwillige nazorg ex-gedetineerden|Analyse cijfers 11/12
De gemeenten in Flevoland zijn verantwoordelijk voor een goede terugkeer van gedetineerden in de samenleving. Deze verantwoordelijkheid omvat de coördinatie van het organiseren van de vijf basisvoorzieningen:
• • •
een geldig identiteitsbewijs; onderdak direct na ontslag uit detentie; inkomen uit werk of een (tijdelijke) uitkering om direct na ontslag uit detentie in het eerste levensonderhoud te kunnen voorzien en indien arbeid niet haalbaar is een vorm van dagbesteding;
•
inzicht in schulden en (indien van toepassing) een plan voor schuldhulpverlening;
•
het vaststellen van zorgbehoeften en het vinden van een regiehouder die zorg kan realiseren/continueren.
In opdracht van de gemeenten in Flevoland registreert het team OGGz alle gedetineerden en coördineren de procescoördinatoren van het team OGGz de inzet van interventies op de vijf basisvoorzieningen. In 2012 zijn er 853 gedetineerden uit detentie in een Flevolandse gemeente teruggestroomd.
Dronten Lelystad NOP
Infectieziektebestrijding
Zeewolde Urk NOP
Soa Sense
Lelystad Dronten Almere 0
5
10
15
20
25
30
35
Reizigersadvisering
Uit het diagram blijkt dat in Almere en Lelystad naar verhouding veel meer gedetineerden terugstromen naar de maatschappij dan dat dat het geval is in Dronten, de Noordoostpolder, Urk en Zeewolde. Ten opzichte van 2011 is er
Tuberculose
in 2012 108 keer vaker een gedetineerden uitgestroomd in een Flevolandse gemeenten. De stijging lijkt zich voornamelijk te concentreren in de NOP en Almere, terwijl in Urk juist minder gedetineerden zijn uitgestroomd. Medische Milieukunde Het diagram laat zien welke interventies er zijn ingezet. Het blijken
Gemeente Uitstroom Almere
Uitgestroomde gedetineerden per gemeente per 10.000 inwoners
voornamelijk interventies op het leefgebied zorg en huisvesting te betreffen
555
Inzet interventies op basisvoorziening
21 208 52
Technische Hygiënezorg
Schulden
Urk
8
Zorg
Zeewolde
9
Huisvesting
Forensische Geneeskunde
Werk/inkomen ID Bewijs 0
50
100
150
200
250
Toezicht Kinderopvang
OGGz|Vrijwillige nazorg ex-gedetineerden|Beleid en ontwikkeling 12/12
In 2012 heeft het team OGGz in opdracht van de gemeente Almere het proces van de nazorg van ex-gedetineerden beschreven. Hierdoor werden knelpunten
Infectieziektebestrijding
zichtbaar die met mogelijke oplossingen aan de gemeente zijn gepresenteerd. Dit heeft geresulteerd in een veranderende opdracht. Team OGGz registreert elke gedetineerden maar voert alleen interventies uit voor die gedetineerde die tijdens detentie aan de medewerker maatschappelijk dienstverlening (MMD)
Soa Sense
heeft aangegeven hulp nodig te hebben. Voor de groep gedetineerden die in detentie bij de MMD hebben aangegeven geen hulpvraag te hebben, kunnen soms toch interventies worden ingezet. Reizigersadvisering Dit is het geval wanneer:
• • • •
het een gedetineerde betreft die jonger is dan 27 jaar; waarbij de MMD LVB problematiek vermoedt; dDie bekend is bij een ander proces van het team OGGz;
Tuberculose
dDie drie keer of vaker gedetineerd is.
Daarnaast is ook geconstateerd dat de mogelijkheden van de procescoördinatoren om interventies op de vijf basisvoorzieningen te organiseren, zeer beperkt zijn. De gemeenten worden hierover door het team OGGz continu
Medische Milieukunde
geïnformeerd. De procescoördinatoren participeren in de veiligheidsketen. Er vinden structurele overleggen plaats als het Scenario Overleg Volwassenen, Scenario
Technische Hygiënezorg
Overleg Jeugd, Justitieel Casus overleg en het Trajectberaad. Daarnaast vindt er op casusniveau veelvuldig overleg plaats met ketenpartners als politie, sociale dienst en burgerzaken, reclassering en zorgpartijen. Forensische Geneeskunde
Toezicht Kinderopvang
Colofon Uitgave, samenstelling en vormgeving: GGD Flevoland Teksten De teksten zijn tot stand gekomen in samenwerking met de teams van de afdeling Algemene Gezondheidszorg. Illustraties Alle illustraties zijn eigendom van GGD Flevoland
GGD Flevoland, 2013
Contact GGD Flevoland afdeling Algemene Gezondheidszorg T: 088 0029910 Algemeen postadres: Postbus 1120 8200 BC Lelystad T: 0320 276211 E:
[email protected] I: www.ggdflevoland.nl