JAARPROGRAMMA AANBOD CENTRUM VOOR NATUUR- EN MILIEUEDUCATIE VOOR DE GEMEENTE HELLENDOORN SCHOOLJAAR

JAARPROGRAMMA AANBOD CENTRUM VOOR NATUUR- EN MILIEUEDUCATIE VOOR DE GEMEENTE HELLENDOORN

SCHOOLJAAR

2015 - 2016

CNME – JAARPROGRAMMA – AANBOD

AANBOD SCHOOLJAAR: INHOUD CNME - INFO INLEIDING TEAM GROEN en Milieu IVN PUBLIEKSSTERRENWACHT NP SALLANDSE HEUVELRUG SBB NBV WATERSCHAP CNME - PROJECTEN NIEUWE PROJECTEN

2015 – 2016

PAGINA

Centrum voor Natuur- en MilieuEducatie voor de gemeente Hellendoorn (CNME) Gemeente Hellendoorn Instituut voor natuureducatie en duurzaamheid Sterrenwacht Hellendoorn Nationaal Park Staatsbosbeheer Bijenhoudersvereniging Hellendoorn - Nijverdal “Vechtstromen” Centrum voor Natuur- en MilieuEducatie voor de gemeente Hellendoorn (CNME)

OVERZICHT JAARAANBOD – 2015-2016

ALFABETISCH

INSCHRIJVEN S.V.P. VÓÓR...

26 AUGUSTUS

1 2 3 4 - 5 6 - 11 12 13 - 14 15 16 17 18 - 33 34

35

2015

website: www.cnmehellendoorn.nl e-mail: [email protected]

1

U kunt op de hiernaast genoemde dag en tijd bij ons terecht voor: • •

Informatie en suggesties op het gebied van natuuren milieueducatie; Lenen of terugbrengen van door u en uw leerlingen (aangevraagd) materiaal. Al naar gelang het materiaal is dit gratis. . . of wordt er een kleine vergoeding of borg gevraagd.

CNME Hellendoorn p/a Buitencentrum Sallandse Heuvelrug Grotestraat 281 7441 GS Nijverdal Telefoonnummer: 06 10 42 09 54 e-mail:[email protected] Het CENTRUM is open: iedere... woensdag van 13.00 - 16.30 uur en... donderdag van 09.00 - 11.30 uur (schoolvakanties uitgezonderd!)

Speciale wensen? Het beste kunt u hiervoor ‘n afspraak maken. Wij kunnen dan tijd en ruimte voor u vrijmaken. Het Centrum beschikt over leskisten, lesmateriaal, een collectie opgezette dieren en hulpmiddelen zoals: loepdoosjes, loepjes, schepnetjes etc.. Vraag ons, óf...kom gerust zelf eens snuffelen! In dit jaaraanbod vindt u informatie van de volgende organisaties: • • • • • • • •

De Gemeente Hellendoorn: Team Groen en Milieu; Het Nationaal Park De Sallandse Heuvelrug; Het SBB (Staatsbosbeheer); De Publieksterrenwacht Hellendoorn; Bijenhoudersvereniging Hellendoorn-Nijverdal; Het Waterschap: “Vechtstromen”; Het IVN (Instituut voor natuureducatie en duurzaamheid ): afdeling HellendoornNijverdal. CNME (Centrum voor Natuur- & MilieuEducatie Hellendoorn )

2

INLEIDING: Inhoud: Dit is het lesprogramma-aanbod van de deelnemende natuuren milieueducatieve instellingen voor het basisonderwijs in de gemeente Hellendoorn. U kunt hieruit een keuze voor het nieuwe schooljaar maken... Voor leerkrachten en anderen die bij de natuuren milieueducatie zijn betrokken, bevat deze brochure/de website allerhande nuttige informatie. Deze brochure/de website is verzorgd door het CNME. Elke deelnemende instantie echter, is en blijft zelf verantwoordelijk voor haar inbreng. Er kunnen zich, in de loop van een schooljaar, veranderingen voordoen. Neem dan a.u.b. even contact op met de verantwoordelijke persoon van de desbetreffende instantie. Het gebruik van dit programmaboekje: Het is belangrijk dat álle leerkrachten deze brochure of uitgebreidere informatie op de website onder ogen krijgen, omdat er voor iedere groep wel een activiteit instaat. De hoofdstukken bevatten o.a. informatie over het aanbod, wijze van opgave, en adres van de instelling. Achter in de brochure vindt u weer een intekenlijst. Deze kunt u eruit nemen en door iedere belanghebbende op school laten invullen. Daarnaast is naar alle scholen de PDF-versie van het jaaraanbod verstuurd. Om alle inschrijvingen op tijd te kunnen verwerken, verwachten we vóór 26 augustus a. s. uw inschrijving via http://www.natuurenmilieuoverijssel.nl/aanbod-scholen-basisonderwijs/

C.N.M.E. - Centrum voor Natuur- en MilieuEducatie Hellendoorn p/a Buitencentrum Sallandse Heuvelrug Grotestraat 281 7441 GS Nijverdal Telefoonnummer: 06 10 42 09 54 e-mail: [email protected] open: iedere woensdag van 13.00 – 16.30 uur en donderdag van 09.00 – 11.30 uur uitgezonderd: de schoolvakanties...! SUGGESTIES? OPMERKINGEN? VRAGEN? NEEM CONTACT MET ONS OP...! Adres: zie hierboven...! website: www.cnmehellendoorn.nl e-mail: [email protected]

3

GROEN en Milieu Contactpersoon:

Dhr. Marien Visser Postadres: Gem. Hellendoorn Postbus 200 7440 AE Nijverdal Tel.: 0548 - 630000

Mailadres: [email protected]

VOORJAARSTAKKEN

WAT: VOORJAARSTAKKEN

WANNEER:10 MAART 2016

VOOR WIE: DE GROEPEN 1 T/M 8

KOSTEN: GRATIS...!

In iedere methode wordt wel aandacht besteed aan takken en knoppen. Om die reden stellen we dit jaar een pakket van diverse takken samen. Bij deze takken hoort een werkwijzer met achtergrondinformatie, suggesties voor binnen- en buitenactiviteiten en een aantal werkbladen. Deze is op uw school hopelijk nog aanwezig. (Ze zijn eventueel na te bestellen.) Dit schooljaar bestaat het pakket uit: paardenkastanje, plataan, es, linde, beuk, els.

BOOMFEESTDAG

WAT: BOOMFEESTDAG

WANNEER: MAART 2016

VOOR WIE: DE GROEPEN 7/8

In de gemeente Hellendoorn worden een aantal bomen geplant. Daar omheen worden activiteiten ontplooid waar een afvaardiging van een school bij betrokken wordt. In het CNME-centrum is veel lesmateriaal voorhanden zoals, boom- hoogte/diktemeters, posters, dia's, videobanden en zelfs allerlei soorten hout.

4

LESKIST: BEZIG MET BOMEN

WAT: BEZIG MET BOMEN leskist

WANNEER: VOORJAAR 2016


KOSTEN: € 2,50

Bomen en struiken bepalen de eerste aanblik van de natuur in onze omgeving. Het ligt voor de hand om er met natuuronderwijs tijd aan te besteden. De inhoud van de kist bestaat uit: boomhoogtemeters, boomdiktemeters, centimeters, boeken, determinatietabellen, de lesbrief "mijn eigen boom" video's en materialen die de afgelopen jaren in het kader van boomfeestdag ontwikkeld zijn.

5

INSTITUUT VOOR NATUUREDUCATIE EN DUURZAAMHEID*

Plantage Middenlaan 2c 1000 HC Amsterdam Tel.: 020-6228115 E-mail: [email protected]

Afdeling:Hellendoorn-Nijverdal Laurens Oude Voshaar Tel.: 0548 - 624024 E-mail:[email protected]

* Het IVN is een landelijk werkende vereniging die bevordering van natuuren milieubesef nastreeft *

VLINDERS IN DE KLAS:

WAT: VLINDERS IN DE KLAS

WANNEER: 19 mei 2016

VOOR WIE: GROEP 5

KOSTEN: ± € 15,-

Vlinders zijn bijzonder interessante dieren. Ze vormen een heel geschikt onderwerp om op school te behandelen. Boeiend is de gedaanteverwisseling: ei - rups - pop - vlinder. Het is daarom heel leuk om zelf in de klas vlinders te kweken, zodat de kinderen de hele cyclus van dichtbij kunnen volgen. Ook dit jaar kunt u weer, via ons, een pakketje met eitjes, rupsen en poppen bestellen.

Bij dit pakketje hoort (de meeste scholen hebben dit al wèl): • Een uitgebreide werkwijzer met kweekbeschrijving; • achtergrondinformatie over vlinders; • suggesties voor activiteiten en werkbladen.

U hebt dit niet (meer) in uw bezit...? Vraag er ons dan even naar...! Het project kan worden afgesloten met het vrijlaten van de uitgekomen vlinders. Opmerkingen:

Iedere school heeft recht op één vlinderkast, die men op school mag houden, maar wel eigendom blijft van het CNME.

6

UILEN leskist

WAT: UILEN leskist

WANNEER: HET GEHELE JAAR


KOSTEN: € 2,50 * Wat een bijzonder leuk project is dit mede dank zij u geworden! *

Hierin zit o. a. : o o o o

een lesbrief; braakballen; determineer spulletjes; opgezette uilen en nog meer. . .

Praktisch alle scholen hebben hiervan de afgelopen jaren gebruik gemaakt, zodat tekst en uitleg eigenlijk overbodig is.

STERRENKUNDE LESKIST WAT: STERRENKUNDE leskist


VOOR WIE: 7- 8

KOSTEN: € 5,-

Bij een prachtige Sterrenwacht hoort natuurlijk een leskist om ook in klas aandacht te besteden aan het heelal. In de leskist zit materiaal over: • Zon, maan en aarde; • Ons zonnestelsel met de planeten; • Instrumenten om verre sterrenstelsels te bekijken. De kist is in overleg met leden van de Sterrenwacht Hellendoorn gemaakt en biedt een mooie voorbereiding op een bezoek aan de Sterrenwacht.

7

VOGELS KIJKEN leskist

WAT: VOGELS KIJKEN leskist



KOSTEN: € 4,00

Hierin zit o. a. : o o o o o o

een lesbrief; video over de merel; een cd-rom met vogelgeluiden, spelletjes etc ; verrekijkers; opgezette vogels; lesbrief met werkbladen . . .

Deze lesbrief is gemaakt door enkele leden van de vogelwerkgroep van het IVN Hellendoorn – Nijverdal...!

Aan de hand van allerlei binnenactiviteiten leren de kinderen de bekendste vogels kennen. Vervolgens gaan ze met werkbladen en verrekijkers naar buiten om de vogels buiten te observeren.

TORSO, HART, OOG, en OOR educatiemodellen

WAT: TORSO/HART/OOG/OOR modellen



KOSTEN: € 5,00

Het zijn bijzonder fraaie 'natuurgetrouwe' modellen welke uit uitneembare onderdelen bestaan.

8

WAT: ENERGIE, NATUURLIJK DUURZAAM leskist WANNEER: HET GEHELE JAAR VOOR WIE: DE GROEPEN 7/8

KOSTEN: € 7,50

Doel De leerlingen leren: • wat duurzaam energiegebruik is; • waarom duurzaam energiegebruik belangrijk is; • wat zij hier zelf aan kunnen doen. Beschrijving van de leskist: De leskist Energie, Natuurlijk Duurzaam! gaat over duurzaam energiegebruik. Duurzaam energiegebruik heeft twee aspecten: • zuinig (=duurzaam) omgaan met energie, en • duurzaam opgewekte energie gebruiken (zoals wind- en zonne-energie). Opbouw programma Het programma bestaat uit drie lessen: Les 1 Les 2 Les 3 Les 4

Ordenen van bestaande kennis en ervaringen (45 minuten); Werkbladen maken over energiebesparing en het gebruik van duurzame energie (30 minuten); Proefjes doen rondom energiebesparing en duurzame vormen van energieopwekking (30- 60 minuten); Afsluitende les (30 – 60 minuten).

Les 2 en 3 bestaan uit groepswerk: verdeel de klas hiervoor in maximaal 7 groepjes.

In de leskist zitten o.a.: een handleiding, werkbladen, een woordenlijst, het boekje “Energie? Natuurlijk duurzaam!”, achtergrondinformatie en materialen die tijdens de lessen gebruikt worden.

9

WAT: FLORALIA

WANNEER: APRIL - JULI

VOOR WIE: GROEP 6

KOSTEN: ca. € 1,30 PER STEK

Jonge stekken van b.v. een geranium of fuchsia... worden uitgedeeld aan leerlingen van “Groep 6” met. . . als opdracht: "Kweek deze... in een paar maanden op, tot een fraaie, liefst bloeiende, plant... !” Geranium

Deze opdracht wordt gemakkelijker gemaakt met een instructieve lesbrief voor de leerlingen. Bezorging van de stekken: "daar krijgt u bericht van. . ."

Keuringen van de planten: Een deskundige jury bezoekt alle deelnemende scholen, keurt de opgekweekte planten en stelt vast welke leerlingen van elke school een eerste en een tweede prijs - met bijbehorend diploma - toegekend krijgen. Ook de totale inzendingen van de scholen worden gewaardeerd met een eerste, tweede en derde prijs.

10

Ook dit jaar weer bieden we de scholen champignon-kweekbakken aan en binnen 5 weken smullen de leerlingen van verse champignons in de klas.

WAT: CHAMPIGNONS /PADDENSTOELEN

WANNEER: 17 SEPTEMBER 2015

VOOR WIE: GROEP 4-6

KOSTEN: ca. € 6,00

Uitgebreide kweekinstructies en de CNME-lesbrief " Champignons ” verzekeren een mooi succes in de klas. . . !

Voor de meeste plantenvrienden is de winter een rustige tijd. WAT: BLOEMBOLLEN /BOLBLOEMEN

WANNEER: 14 JANUARI 2016

VOOR WIE: GROEP 1-3

KOSTEN: ca. € 7,50

Ook in en buiten de klas groeit en bloeit weinig. Gelukkig zijn er dan de bolbloemen die binnenshuis voor kleur zorgen... Buiten kunnen de sneeuwklokjes en vroege krokussen al pronken... Het is daarom leuk om zelf in de klas bollen te planten en te zien opgroeien tot een winterse bloemenweelde, zeker voor de jongere leerlingen van Uw school.

We leveren een vrolijk bollenpakket, waar de kinderen veel plezier aan kunnen beleven. . .

11

DE PUBLIEKSSTERRENWACHT IN HELLENDOORN

Secretaris:

Hennie Stemerding 7447 HD H’doorn e-mail: reserveringen@sterrenwacht hellendoorn.nl http://www.sterrenwachthellendoorn.nl

Beleef de Sterrenwacht Hellendoorn De sterrenwacht is gehuisvest in het Buitencentrum Sallandse Heuvelrug van Staatsbosbeheer. De locatie, gelegen aan de rand van een prachtig groot natuurgebied, is ronduit uniek te noemen. Er is weinig lichtvervuiling, er kunnen - bij een heldere onbewolkte avond - wel tegen de ± 1250 sterren met het blote oog worden waargenomen. De Koepel beschikt over een modern instrumentarium. Een tweetal telescopen en een zonnetelescoop vormen de belangrijkste instrumenten. Er valt veel te beleven, het uitzicht is ronduit prachtig. Bij een sterrenwacht kan een Planetarium natuurlijk niet ontbreken. Op de eerste etage van de toren, kan de bezoeker – ook als het bewolkt is – genieten van een heldere sterrenhemel. Scholen zijn van harte welkom, het programma wordt in overleg met de docenten samengesteld. Op afspraak kan men de sterrenwacht bezoeken, dat kan ook bij slecht weer en overdag. Groepsafspraken voor groepen tot 40 personen kunnen gemaakt worden op alle werkdagen met uitzondering van maandagen, vrijdagavonden en zaterdagmiddagen.

WAT: PUBLIEKSSTERRENWACHT


VOOR WIE: DE GROEPEN 6/7/8

KOSTEN: € 1,50 PER PERSOON

De maximale groepsgrootte bedraagt 40 personen.

12

NATIONAAL PARK “DE SALLANDSE HEUVELRUG” COMMUNICATIE EN EDUCATIE: IVN Overijssel Linda de Haan Huis 'de Horte' Poppenallee 39 7722 KW Dalfsen 06-12472155 (Huis 'De Horte') 06-29538640

OP REIS MET JOEP DE EEKHOORN

WAT: OP REIS MET JOEP DE EEKHOORN



KOSTEN: € 25

De kinderen gaan met Joep de Eekhoorn op reis over de Sallandse Heuvelrug. De wandeling is ongeveer 2 kilometer en Joep de Eekhoorn is de reisleider. Het doel is de kinderen zich laten verwonderen via kijk-, luister- en voelopdrachten. Geen kennisoverdracht, maar belevingsopdrachtjes. Op de startkaart staat een introductieverhaaltje om de kinderen in de juiste stemming te krijgen. Onderweg zijn er vijf ‘stations’ aangegeven waar de opdrachten gedaan kunnen worden. Als suggesties zijn er routes opgenomen vanuit Informatieschuur De Pas in Haarle en het Buitencentrum in Nijverdal.

Opmerking: De opdrachten kunnen ook elders in het Nationaal Park gedaan worden. Zie voor informatie: http://www.sallandseheuvelrug.nl/onderwijs

WOORDVOERDERS VAN DE NATUUR,

WAT: WOORDVOERDERS VAN DE NATUUR


VOOR WIE: IN OVERLEG

KOSTEN: € 25

Twee jaar geleden is gestart met Woordvoerders voor de Natuur. Er is toen een presentatie gegeven voor een aantal schoolcoördinatoren. Zowel de kinderen als de leerkrachten reageerden enthousiast. Zie voor informatie: http://www.sallandseheuvelrug.nl/onderwijs . Bent u geïnteresseerd, Neem dan vrijblijvend contact op met Linda de Haan.

13

WONDERWEB

WAT: WONDERWEB


VOOR WIE: 5/6

KOSTEN: € 25

Hierbij verkennen de leerlingen de hoeveelheid planten en dieren in het Nationaal Park De Sallandse Heuvelrug. Zie voor informatie: http://www.sallandseheuvelrug.nl/onderwijs

SPEURDERS VAN TWILHAAR

WAT: SPEURDERS VAN TWILHAAR


VOOR WIE: 6 T/M 8

KOSTEN: € 25

Kinderen worden de Speurders van Twilhaar. Met GPS-apparaten gaan ze aan op zoek naar schatten en daarnaast voeren ze allerlei opdrachten uit. Zie voor informatie: http://www.sallandseheuvelrug.nl/onderwijs

14

NATUUR- EN MILIEU- EDUCATIE: 'IN EN OM' HET BUITENCENTRUM SALLANDSE HEUVELRUG Grotestraat 281 7441 GS Nijverdal Tel.: 0548 – 612711 Buitencentrumsallandseheuvelrug @staatsbosbeheer.nl

* ACTIVITEITEN STAATSBOSBEHEER

WAT: WISSELEND THEMA



Kosten: Neem contact op. Zie boven.

STAATSBOSBEHEER HEEFT ONDERSTAANDE ACTIVITEITEN IN DE AANBIEDING. WE RADEN U AAN ZELF CONTACT OP TE NEMEN MET DE MEDERWERKERS VAN STAATSBOSBEHEER. DAARNAAST ORGANISEERT STAATSBOSBEHEER IN DE LOOP VAN HET JAAR EEN AANTAL PROJECTEN WAAROVER ZIJ (OOK VIA DE CNMEDEDELINGEN) DE SCHOLEN ZELF INFORMEERT.

ALGEMEEN:

1. Verschillende (kinder)films, bekijken van de expositie VOOR KINDEREN TOT 8 JAAR:

2. Boekje Joep – Een kleurig doeboekje voor langs het speelbospad; 3. Het dierenvriendjespad – Met kleurdraaier en opdrachtjes in een rugzakje ga je op pad; 4. Kabouterpad natuurbelevingstocht voor de jongste kinderen; ieder seizoen anders !!

VOOR GROEP 4/5/EN 6 5.Bolderkar. In groepjes aan de slag met allerlei verschillende natuur ontdekopdrachten. Goed

voor een leuke en leerzame ochtend of middag;

VOOR KINDEREN VAN 8 JAAR EN OUDER:

6. Met de rugtas met allerlei attributen op zoek naar Kriebelbeestjes; 7. Hulpboswachter – wat doet een boswachter zoal, leuke en leerzame natuuropdrachten. Aan het einde krijgt ieder kind zijn/haar diploma als hulpboswachter; 8. Boekje Jonas – Een doeboekje voor langs het speelbospad; * Prijzen op aanvraag...!

ACTIVITEITEN MET DE BOSWACHTER: 9. Werken in de natuur met de boswachter – Op een morgen of middag, van september tot maart (INFORMATIE EN OPGAVE: BOSWACHTER WILCO VAN BURKEN – TEL.: 06-21 26 66 67) 10. Op pad met de boswachter – leuke leerzame belevingstocht gericht op alle zintuigen. ALGEMENE INFORMATIE: - Graag denken we met u mee over de invulling voor een ‘bos- en heidedag’ voor alle groepen van de school. Dit kan als schoolreisje en/of als educatieve activiteit Voor vragen en een programma op maat: tel. 0548-612711.

15

NEDERLANDSE BIJENHOUDERS VERENIGING

BIJENHOUDERSVERENIGING: HELLENDOORN - NIJVERDAL

Coördinator:

Dhr. D.T. Slot Tiesselinckserve 20 7441 KB Nijverdal Tel.: 0548 – 616604 De NBV bevordert de Bijenteelt. Dit is daarom ook de reden tot deelname van de vereniging in het Centrum.

BIJEN project WAT: BIJEN project


VOOR WIE: GROEP 5/6

KOSTEN: € 4,50

Samen met het CNME is er een heel leuk "BIJENPROJECT" gemaakt.

Dit project bestaat uit: o lesbrieven; o werkbladen; o echte materialen welke door bijen en imkers nodig zijn... en nog heel veel méér...! In 2013 bestond de bijenhoudervereniging Nijverdal-Hellendoorn 100 jaar. In mei 2008 werd op De Jipkesbelt in Hulsen een verenigingsbijenstal met informatieruimte officieel in gebruik genomen. Het CNME was een van de sponsoren. Graag zien we dat leerkrachten, na (gezamenlijke?) instructie door een imker van de vereniging, lesgeven over bijen en daarna met hun klas/groep een bezoek brengen aan ’t Immenschoer. We denken dan aan leerlingen van groep 5/6. Het mes snijdt dan aan twee kanten: educatie en voorlichting aan leerkracht èn leerling. In goed overleg zijn er meerdere mogelijkheden om kennis te maken met bijen.

16

Agnes Schurink Medewerker communicatie Waterschap Vechtstromen t: +3188 2203327 m: 06 21882454 e: [email protected]

Waterles en bezoek Rioolwaterzuivering Het waterschap Vechtstromen vanaf het seizoen 2014-2015 gestart met het geven van waterlessen en excursies naar een rioolwaterzuiveringsinstallatie in de buurt voor leerlingen in het basisonderwijs (groep 7 & 8) door vrijwilligers. Het aanbieden van deze lessen is echter afhankelijk van de beschikbare vrijwilligers. Wilt u meer weten over de mogelijkheden voor uw leerlingen neem dan contact op met het waterschap. Doel van de waterles Het doel van de waterles is tweeledig: • We willen kinderen van de groepen 7 actief kennis laten maken met de taken van het waterschap. • Door de opgedane kennis willen we de kinderen bewuster met water en natuur laten omgaan. Opzet De lessen zijn opgedeeld in twee dagen: Deel 1: Het eerste deel van de waterles duurt 2 – 2,5 uur en is theoretisch en interactief. Iemand van het waterschap komt in de klas uitleggen wat de taken van het waterschap zijn. Dit gebeurt aan de hand van speciaal voor de waterles ontwikkelde filmpjes. Deze sluiten aan op de belevingswereld van kinderen in groep 7. In het eerste deel is ook veel aandacht voor vraag en antwoord. Verder laten wij de kinderen door middel van proefjes op een leuke manier kennismaken met water en wat erin leeft. Deel 2: In het tweede deel van de waterles bezoeken we een afvalwaterzuiveringsinstallatie. Aan de waterles en de excursie naar de zuivering zijn geen kosten verbonden. U dient wel zelf voor vervoer naar de zuivering te zorgen. Droppie Water Leerlingen en leerkrachten van groep 1 t/m 8 kunnen terecht op de site http://www.droppiewater.nl

17

CNME Hellendoorn p/a Buitencentrum Sallandse Heuvelrug Grotestraat 281 7441 GS Nijverdal Telefoonnummer: 06 10 42 09 54 e-mail: [email protected]

CNME PROJECTEN:

DE BOERDERIJ leskist

WAT: BOERDERIJ (DIEREN) leskist


VOOR WIE: GROEP 1 EN 2

KOSTEN: € 2,50

In onze gemeente zijn nog een groot aantal boerenbedrijven. Wat is er allemaal te zien en te doen op een boerderij? Welke dieren wonen er? De opzet van deze kist is de kinderen spelenderwijs vertrouwd te maken met de boerderij. Vooral de boerderijdieren, de werkzaamheden van de boer en boerderijdieren komen aan bod. In de leskist zitten onder andere verkleedmaterialen, liedjes, speelgoed en opdrachten, puzzels. Met de maquette van een veestal kan met dieren en werktuigen gespeeld worden.

SMAAKLESSEN leskist WAT:


SMAAKLESSEN leskist

VOOR WIE: GROEP 1 TOT EN MET 8

KOSTEN: € 7,50

Wilt u in de klas aan de slag met, voeding en voedsel? Schrijf uw school dan in voor Smaaklessen. Smaaklessen is een zinnenprikkelend, speels en praktisch lesprogramma. Door te ruiken, voelen, proeven, horen en te zien komen uw leerlingen meer te weten over eten. Kijk voor meer informatie op www.smaaklessen.nl 18

SLAKKEN leskist

WAT: SLAKKEN leskist

WANNEER: APRIL – OKTOBER *


KOSTEN: € 2,50

* Tijdens de maanden september en oktober kunnen huisjesslakken worden geleend. Kinderen zijn al jong geïnteresseerd in kleine beestjes. Kevers en vlinders, maar ook minder attractieve dieren als wormen, slakken en rupsen vragen hun aandacht. Soms worden deze verzameld en als huisdieren gehouden in potjes, soms gaan ze er veel minder zorgzaam mee om. Dit thema speelt in op deze interesse. De kinderen gaan slakken onderzoeken. Als kinderen goed waarnemen, zullen ze veel aan de slakken ontdekken. Slakken zijn erg geschikt om te onderzoeken. Omdat ze langzaam zijn, kunnen ze goed geobserveerd worden. Dit thema neemt de kinderen ook mee naar buiten. Buiten zien de kinderen de slakken in hun milieu. Het wordt de kinderen dan pas goed duidelijk hoe de slak zich aanpast aan zijn milieu. Het onderzoek aan de dieren en de kennis van hun milieu zal ook bijdragen tot een grotere zorg voor de dieren. Milieueducatie...! • Iedere school binnen de gemeente Hellendoorn heeft de lesbrief toegestuurd gekregen. • De bijbehorende lesdoos moet apart aangevraagd worden. In deze doos zitten een videoband, plastic bakjes, een plantenspuit en vergrootglazen. • Tijdens de maanden september en oktober kunnen tevens huisjesslakken worden geleend.

TOMAATJES IN DE KLAS WAT: TOMAATJES IN DE KLAS

WANNEER 12 mei 2016

VOOR WIE: DE GROEPEN 5/6/7

KOSTEN: € 7,00

Een Pluktomaatje is een tomatenplantje van 40 cm hoog. Ieder plantje produceert minimaal tussen de 40 en 50 cherrytomaatjes die je zelf kunt plukken. Door het plantje op de juiste manier te verzorgen kan het aantal cherrytomaatjes van een plant

19

Doel: • • • •

stijgen. Voor kinderen is Pluktomaatje een educatief product, omdat ze zo zien hoe tomaatjes worden gekweekt en waar ze vandaan komen. Ontdekken dat er veel verschillende soorten tomaten zijn. Leren in welke landen tomaten groeien. Leren waarom tomaten in Nederland in de kas groeien. Leren welke producten van tomaten gemaakt worden. Leren waarom een tomaat gezond is.

Materialen: • •

tomatenplant; lesbrief.

KIKKERVISJES IN DE KLAS WAT: KIKKERVISJES IN DE KLAS

WANNEER: VOORJAAR (± half MAART)

VOOR WIE: GROEP 1 T/M 4

KOSTEN: GRATIS...!

Kikkers zijn bijzonder interessante dieren. Ze vormen een heel geschikt onderwerp om in de klas te behandelen. Het is boeiend hun gedaanteverandering te volgen. Het is dan ook heel leuk om dit zelf in de klas te kunnen observeren. Bijna alle scholen zijn via onze vereniging al wel in het bezit van een kweek-aquarium. Hiervoor wordt bij inschrijving omstreeks maart door het CNME kikkerdril bezorgd. Hierbij is eventueel beschikbaar; een uitgebreide werkwijzer met kweekbeschrijving, achtergrondinformatie over kikkers, suggesties voor activiteiten en werkbladen. Het project kan worden afgesloten met het vrijlaten van de kikkertjes/-visjes. DIERENAMBULANCE TWENTE Regio - Hellendoorn, Rijssen-Holten

06 21 45 62 85

Voor lezingen plus uitleg over de dierenambulance kunt u contact opnemen met Postbus 646 7550 AP Hengelo Telefoon: 088-8113450 (maandag t/m donderdag van 09.00 t/m 17.00 uur) E-mail: [email protected] Hieraan zijn kosten verbonden.

20

AARDBEIEN project

WAT: AARDBEIEN project

WANNEER 18 MEI 2016


KOSTEN: € 8,00

Lusten alle kinderen aardbeien? Weten ze hoe aardbeien groeien? Na een les met echte aardbeien weten de kinderen het vast wel. Iedere school die intekent, krijgt... • een aardbeienhangplant; • een doosje aardbeien; • plus een korte lesbrief. . . op school bezorgd...!

BLOEMEN SPAREN / HERBARIUM leskist

WAT: BLOEMEN SPAREN / HERBARIUM

WANNEER: HERFST, VOORJAAR, ZOMER


KOSTEN: € 2,50

Kinderen vinden het leuk om planten te verzamelen. Het is boeiend en leerzaam om met de leerlingen buiten op zoek te gaan naar die planten. Zo kunnen de kinderen de planten leren kennen en er geuren en kleuren aan ontdekken.

In dit project moeten de kinderen op onderzoek uit, en leren ze hoe ze een herbarium kunnen maken.

De leskist zit vol met hulpmiddelen: • van loepjes tot plantenpersen • en van een flora op cd-rom tot zoekplaten.

Op deze manier hopen we dat de kinderen gaan houden van planten. Dat, houden van, is immers de belangrijkste voorwaarde voor leren zorg dragen voor je naaste omgeving.

21

LIEVEHEERSBEESTJES leskist

WAT: LIEVEHEERSBEESTJES leskist

WANNEER: VOORJAAR, ZOMER


KOSTEN: € 2,50

Iedereen kent het lieveheersbeestje, misschien wel het meest geliefde insect. Vooral bij kinderen. Tegenwoordig symbool. . . 'tegen zinloos geweld' vanwege zijn vermeende vreedzaamheid. Lieveheersbeestjes kunnen gevoelig bijten, maar dat weet bijna niemand.

Er vliegen een groot aantal soorten rond in ons land. • Aantal stippen = leeftijd? Nee hoor! • Nuttig diertje? Jazeker!

Kortom... Een project met allerlei wetenswaardigheden over dit roofdiertje. • • • •

zingen; verhalen vertellen; prentenboeken; knutselen.

Veel plezier met het werken aan dit project...! “AAN DE SLAG...!”

SPINNEN leskist

WAT: SPINNEN leskist

WANNEER: NAJAAR


KOSTEN: € 2,50

Zijn spinnen griezelig? Als u de kinderen het onderwerp van dit thema bekend maakt, zullen er altijd wel een paar zijn die griezelen.

22

Maar als ze spinnen nader gaan bekijken en er meer van te weten komen, verdwijnt die weerzin hopelijk snel.

De leskist bevat; • een spinnenhuis; • loepjes. . . • en een paar

om spinnen van dichtbij te bekijken; spinnenboeken.

De leskist is goed te gebruiken bij de lesbrief die in 2000 verschenen is.

Deze lesbrief staat vol met: • verhalen; • versjes; • en. . . suggesties voor binnen- en buitenactiviteiten.

WANDELENDE TAKKEN

WAT: WANDELENDE TAKKEN



KOSTEN: SCHOLEN € 2,50

Tijdens het hele schooljaar kunt u weer wandelende takken bij ons lenen. Het biedt een uitstekende gelegenheid een kringgesprek te houden over kenmerken, gedrag etc. Met wandelende takken in de klas, bent u verzekerd van belangstelling. U kunt de wandelende takken twee weken in de klas houden. U krijgt de diertjes in een passende kweekbak inclusief voer en verdere benodigdheden. Informatie en lessuggesties zijn beschreven in de begeleidende lesbrief.

23

NATUUR ROND DE SCHOOL leskist

WAT: NATUUR ROND DE SCHOOL leskist



KOSTEN: € 2,50

Met de leskist ontdekken leerlingen in de directe omgeving van school de verscheidenheid aan dieren plantsoorten, de relaties daartussen en het belang van die verscheidenheid. De leskist bestaat uit: • de Wonderplaat op schoolformaat • de WonderKoffer; • dertig WonderWijzers;

• veldwerkmaterialen; • de docentenhandleiding.

én: toegang tot alle achtergrondinformatie en de WonderGame op de website!

CNME: LESBRIEVEN/PROJECTBOEKJES

WAT: EIGEN PROJECTEN


VOOR WIE: ALLE GROEPEN

KOSTEN: SCHOLEN € 2,50 / PARTICULIEREN € 3,50

De afgelopen jaren hebben we veel projecten gemaakt. Bij de meeste hoort een lesbrief. Deze boekjes, waarvan het eerste exemplaar gratis aan de scholen verstrekt is, kosten voor particulieren . . . € 3,50 - Indien voor schooldoeleinden

24

VLEERMUIZEN leskist

WAT: VLEERMUIZEN leskist



KOSTEN: € 2,50

In iedere biologiemethode, wordt aandacht besteed aan vleermuizen.

Deze leskist bevat de volgende aanvullende materialen: • • • • •

een lesbrief; 2 grote en 5 kleine vleermuizen van stof; audiovisueel materiaal; een batdetector; en een vleermuizenkast.

De docentenhandleiding geeft vele suggesties en ideeën voor een creatieve verwerking. De nodige materialen voor het uitvoeren van de opdrachten zijn in de leskist aanwezig.

 Weet u overigens, dat in Neede een vleermuizenmuseum gevestigd is?

AARDAPPELPROJECT

WAT: AARDAPPELPROJECT

WANNEER: 16 JUNI 2016


KOSTEN: € 2,50

Heel wat mensen eten elke dag aardappels: gebakken, gekookt, als frietjes en chips of als aardappelpuree. Voldoende redenen om extra aandacht te besteden aan wereldvoedsel nummer 4.

Het pakket bestaat uit: • een aardappelplant in een pot; • een lesbrief met allerlei lessuggesties.

25

EIERPROJECT

WAT: EIERPROJECT

WANNEER: 10 MAART 2016


KOSTEN: € 5,00

Dit project gaat over het (kippen)ei en De nadruk ligt op de onderbouw.

wat daarmee samenhangt.

Het gebruikspakket bestaat uit: • een lesbrief; • een doosje met verschillende soorten eieren; • een doosje kippeneieren om proefjes/onderzoekjes mee te doen.

VAN TARWE TOT BROOD leskist

WAT: VAN TARWE TOT BROOD



KOSTEN: € 5,00

Inhoud: • lesbrief; • broodmachine; • broodbakmeel.

In dit project wordt aandacht besteed aan de volgende onderwerpen:      

Geschiedenis van het brood. Waarvan wordt het brood gemaakt? Hoe maak je brood? Welke soorten brood zijn er? Waarom is brood zo’n belangrijk voedsel? Weetjes over brood.

Tot slot kunt u met de kinderen een heerlijk brood bakken.

26

RUGTASSEN I.C.M. NATIONAAL PARK “SALLANDSE HEUVELRUG”

WAT: 6 x 2 RUGTASSEN MET INHOUD



KOSTEN: IN OVERLEG

Wanneer u met de groep een educatieve buitenspeurtocht wilt maken, kunt u bij ons 6 x 2 duo-rugtassen (de inhoud is over 2 rugtassen verdeeld) lenen.

De inhoud van de rugtas bestaat uit: BOEKJES (5x): o o o o o

DIVERSEN:

natuur om de hoek; het sporenboekje; het paddenstoelenboekje; het enge beestjesboekje; het bomenboekje.

o o o o o o o

NAAMZOEKLIJST:

ZOEKKAARTEN (4x): o o o o

een boomhoogtemeter; een meetlint van 20 meter; een opzetloep; een potloep; petrischaaltjes; insectenzuigers; een verrekijker.

om vruchten aan de bomen te herkennen; om bomen aan bladeren te herkennen; om vogels te herkennen; om bodemdieren te herkennen;

o

*1

wilde planten.

opdrachtkaarten voor ‘n bosexcursie

*1

Leuke veldwerkopdrachten om de natuur in het Nationaal Park de Sallandse Heuvelrug eens met andere ogen te bekijken. Er is een fietsroute bijgeleverd, met suggesties voor locaties. Startpunten zijn De Pas in Haarle, of het Buitencentrum in Nijverdal. De duur van de fietstocht inclusief de opdrachten is ongeveer 2,5 uur. Maar ook tijdens een wandeling zijn er genoeg geschikte plekjes te vinden. Per setje rugtassen kunnen vier leerlingen werken.

27

RUGTASSEN IN EN OM HET WATER

WAT: 6 RUGTASSEN IN EN OM HET WATER

WANNEER: WEERSAFHANKELIJK


KOSTEN: GRATIS

Wanneer u met de groep een educatieve buitenspeurtocht rondom het water wilt maken kunt u bij ons 6 rugtassen lenen.

De inhoud van de rugtas bestaat uit: BOEKJES (3x): o o o

DIVERSEN:

het sporenboekje; het enge beestjesboekje; het bomenboekje.

o o o o o o o

NAAMZOEKLIJST: o o

1 verrekijker; petrischaaltjes; kompas; 4 spiegeltjes in plastic doosje; 1 bakje met een mes, potloep en potje; lepel; een plankje met klem en potlood.

wilde planten; waterdieren.

ZOEKKAARTEN (4x): o o o o

Om aan de knoppen de bomen te herkennen; Om de namen van de bodemdieren mee op te zoeken; Om vlinders te herkennen; Om namen van waterdieren mee op te zoeken.

BIJ DE RUGTASSEN HOREN OOK 15 SCHEPNETJES...!

28

EGEL leskist

WAT: EGEL leskist

WANNEER: HET HELE JAAR


KOSTEN: : € 2,50

De leskist bestaat uit: • • • •

• • • • •

multoband met achtergrondinfo, 10 werkbladen, kleurplaten e.d.; egelpad : 10 egelbordjes, opdrachten en bijbehorende spullen; egelknuffel; maquette egeltuin en toebehoren; dit zijn 2 grondplaten met daarop gras/straat/vijver etc. met de spulletjes (egelmodellen, struiken, huisje, boompjes, boomstammetjes, andere diermodellen etc.), kunnen de kinderen hiermee een egelvriendelijke tuin inrichten; boekjes; egelspel a3 speelbord + 30 kaartjes; egel het jaar rondspeelbord + kaartjes; extra opties: opgezette egel; en. . . een dvd met een uitzending van huisje, boompje, beestje + nieuws uit de natuur over de egel.

MOL leskist

WAT: MOL leskist

WANNEER: HET HELE JAAR


KOSTEN: € 2,50

De leskist bestaat uit: • • • •

de lesbrief mol; kijken leesboek mol; een opgezette mol; poppen;

MAIS lesbrief

WAT: LESBRIEF MAIS

WANNEER: 23 SEPTEMBER 2015

VOOR WIE: DE GROEPEN 5 EN 6

KOSTEN: GRATIS

Het pakket bestaat uit: • • •

de lesbrief maïs; maïskolf; maïs.

29

BUITEN KIJKEN leskist

WAT: BUITEN KIJKEN leskist



KOSTEN: € 5.00

De kist is voorzien van vele materialen om de schoolomgeving te verkennen. In de meeste gevallen zal deze overeenstemmen met de situatie rondom het eigen huis van de kinderen. Een aantal aspecten van de schoolomgeving wordt door middel van speelse werkvormen behandeld. Er zijn verschillende thema's en over elk thema is er een lesbrief met daarin een beschrijving welke materialen u per onderwerp nodig heeft en hoe u het beste te werk kunt gaan. De leskist bevat de volgende thema's: • • • • • • •

zintuigen; het weer; de bodem; kleine beestjes; wilde planten; vogels; kabouterpad.

SPELEN MET WATER leskist

WAT: SPELEN MET WATER lskist

WANNEER: HERFST, LENTE EN ZOMER


KOSTEN: € 5,00

Met deze leskist komen kinderen spelenderwijs in aanraking met een aantal aspecten van water. Wat kan je met water doen? Waar gebruik je het voor? Ook het belang van schoon water voor mensen, planten en dieren komt aan bod. De kist bevat o.a. de volgende onderdelen: • • • •

een voorbereidende les; het kikkerpad (bezoek sloot of plas); het water-doe-circuit; afsluiting.

30

PADDENSTOEL ontdekdoos

WAT: PADDENSTOEL ontdekdoos

WANNEER: HERFST


KOSTEN: € 3,00

Deze doos is ontwikkeld voor peuters, maar ook te gebruiken voor kinderen in de onderbouw. Als belangrijkste doelen kunnen worden genoemd:

• • • •

Stimuleren van de bewondering over en de bewondering voor paddenstoelen. Regels leren over de omgang met paddenstoelen. Ontdekken waar je paddenstoelen kunt vinden. Veel materiaal, waaronder een poppenspel en paddenstoelenpad.

MAGNETEN en WEGEN ontdekdoos

WAT: MAGNETEN en WEGEN ontdekdoos



KOSTEN: GRATIS

2 dozen met allerlei materialen voor magneet- en weegexperimenten. U vindt in de handleiding suggesties voor experimentjes en demonstratieproeven.

Aan de hand daarvan ontdekken de kinderen dat magneten sommige materialen aantrekken en andere niet. Door opdrachten leren de leerlingen dat ieder voorwerp zijn eigen gewicht heeft. De opdrachten kunnen zelfstandig door de leerlingen worden uitgevoerd.

De ontdekdozen bieden mogelijkheden om een eigen experiment op te zetten en uit te voeren.

31

PIETER DE PIER leskist

WAT: PIETER DE PIER LESKIST



KOSTEN: € 5,00

Doel: Kennismaken met bodemdiertjes en hun nuttig werk als opruimers in de natuur. De kinderen raken op speelse manier vertrouwd met het mysterieuze, boeiende en misschien ook wel een beetje enge bodemleven. Ze krijgen wat inzicht in wat er gebeurt met verschillende soorten afval in de natuur en leren iets over afvalscheiding. Inhoud De kinderen maken kennis met Pieter de pier en zijn vriendjes de bodemdiertjes: als pissebed, duizendpoot en slak. Met sokpop Pieter testen we wat hij lekkerder vindt: een afgevallen boomblaadje of een plastic zakje? Het doet de leerlingen inzien dat afval niet bestaat in de natuur, tenminste als Pieter het lust! Materialen: • • • • •

handleiding en lessuggesties; sokpop Pieter de pier; set afbeeldingskaarten bodemdieren; afvalbakjes voor groen en grijs afval; wormenbak, veldwerkmateriaal.

KAMERPLANTEN IN DE KLAS

WAT: 2 KAMERPLANTEN PER SEIZOEN

WANNEER: BEGIN VAN ELK SEIZOEN

VOOR WIE: DE GROEPEN 4/5/6/7

KOSTEN: € 25,00

U krijgt in de Herfst: Broedplant (Kalanchoe) en Lidcactus Winter: Graslelie en Geldboom (Crassula ovata) Lente : Parapluplant (Cyperus) en Kindje-op-moeders-schoot (Tolmiea menziesii) Zomer Vaderplant (Tradescantia) en Citroengeranium (Pelargonium) Bij iedere zending hoort een werkwijzer met achtergrondinformatie over de planten en een aantal werkbladen.

32

HEIDE SCHONEN project

Vereniging

voor natuuren milieu educatie

< IN SAMENWERKING MET >

PROJECT: Voor de groepen 7 en 8 hebben wij een project opgezet om het heidelandschap in stand te houden d.m.v. opschoonwerk. Het is mogelijk (m.u.v. 1 november tot 1 maart) om te starten in het Buitencentrum van Staatsbosbeheer te Nijverdal. Hier kan een diaklankbeeld vertoond worden. Daar zal nadere toelichting worden gegeven over het doel van het project en tevens assistentie worden verleend bij het werken met de gereedschappen.

WAT: HEIDEOPSCHOONPROJECT

WANNEER: AUGUSTUS T/M FEBRUARI –


WAAR: DE SALLANDSE HEUVELRUG

NIET IN... DECEMBER...!

AAN DE SLAG: Met zaag en schop en onder deskundige leiding zal het teveel aan kleine berkenboompjes en/of dennetjes worden omgezaagd en opgeruimd. Omdat het belangrijk is, dat het werk op de juiste manier uitgevoerd wordt en er gewerkt wordt met gereedschap (zaag, schop) is het vereist, dat de school naast de leerkracht voor minimaal 1 begeleider per 10 kinderen zorgt.

33

Nieuwe projecten in 2015-2016 DE BOER OP

WAT: DE BOER OP

WANNEER: VERSCHILLEND PER BOER

VOOR WIE: 1-8

KOSTEN:

van gratis tot € 2,50 per ll.

Een aantal boeren is bereid om groepen leerlingen uit het basisonderwijs te ontvangen. Wie belangstelling heeft, kan contact opnemen met: • De familie Heuven, Raamsweg 23 7448PW Haarle tel. 0548 595287/0613910925. o Zij hebben een melkveebedrijf. Men wil groepen van de basisschool uit Haarle ontvangen, eventueel ook groepen van andere scholen. • De familie Beumer Ekkelweg 2 7447ST Hellendoorn tel. 0548 681581 / 061366509. o Zij hebben een melkgeitenbedrijf. In februari maart/ juni / november zijn er lammeren. • De familie Hulsman, Hexelerweg 33 7441 PB Nijverdal tel. 0548 618820. o Zij hebben een melkveebedrijf. Januari / februari is er het meest te zien / doen. • De familie Ekkel, Hammerweg 18 7447SM Hellendoorn tel. 0548 681837. o Zij hebben een varkensbedrijf en willen kinderen van de school uit de buurt van Marle ontvangen. • Familie van Lenthe Esweg 29, 7688RA, Daarle tel.: 0546 698444 / 0646574877. o Zij hebben een zorgboerderij met groentetuin en ook vleeskalveren, paarden, enz. enz. o Er is een natuurpad (ook voor kleuters). Het bezoek kost € 2,50 per ll.. JAN STEEN

WAT: STENEN, FOSSIELEN, MINERALEN IN DE KLAS

VOOR WIE: GROEP 3 - 4

WANNEER VANAF NOVEMBER 2015 KOSTEN: ± € 2,50

Stenen, fossielen en mineralen geven vaak aanleiding tot bewondering en verwondering. Ze getuigen ook van het ontstaan en de vorming van de aarde. Door middel van een leskist kunnen kinderen letterlijk in aanraking komen met de geologie, met stenen, hun geheimen en hun geschiedenis. Educatief materiaal over geologie is echter niet ruim voorhanden. Een leskist met stenen, fossielen en mineralen voorziet dus zeker in een behoefte.

34

JAARAANBOD 2015-2016

Wij ontvangen u bestelling graag vóór 26 augustus 2015 via http://www.natuurenmilieuoverijssel.nl/aanbod-scholen-basisonderwijs/ Blz. boekje

WANNEER OPMERKING

0 AANBOD

GROEP ORGANISATIE

1 AARDAPPELPROJECT

3 t/m 5 CNME

25

16-jun-16 wordt bezorgd

€ 2,50

2 AARDBEIEN

1 t/m 4 CNME

21

18-mei-16 wordt bezorgd

€ 8,00

het hele jaar 3 ACTIVITEITEN STAATSBOSBEHEER

1 t/m 8 STAATSBOSBEHEER

4 BEZIG MET BOMEN

6 t/m 8 TEAM GROEN EN MILIEU

5 BIJEN 6 BLOEMBOLLEN / BOLBLOEMEN

5 en 6 BIJENVERENIGING 1 t/m 3 CNME

15

het nr. van de activiteit vermelden

KOSTEN AANTAL

zie pagina aantal lln:

5

voorjaar/ wordt bezorgd

€ 2,50

16

het hele jaar wordt bezorgd

€ 4,50

11

14-jan-16 wordt bezorgd

€ 7,50 € 2,50

het hele wordt bezorgd

€ 5,00

17-sep-15 wordt bezorgd

€ 6,00

7 BLOEMEN SPAREN /HERBARIUM

7 en 8 CNME

8 BOERDERIJ

1 en 2 CNME

herfst, voorjaar en 21 zomer wordt bezorgd het hele jaar wordt bezorgd 18

9 BUITEN KIJKEN

1 t/m 4 CNME

30

10 CHAMPIGNONS

4 t/m/6 CNME

11

11 DE BOER OP

1 t/m 8 CNME

34

het hele jaar op aanvraag

gratis

12 DE BOER OP NAAR VAN LENTHE

1 t/m 8 CNME

34


per ll. € 2,50 op aanvraag

€ 2,50

13 DIERENAMBULANCE

1 T/M 8 CNME

20


14 EGEL

3 t/m 8 CNME

29


15 EIERPROJECT

1 t/m 3 CNME

26

10-mrt-16 wordt bezorgd

€ 5,00

7 en 8 CNME

9


€ 7,50

6 CNME

10

16 ENERGIE, NATUURLIJK DUURZAAM 17 FLORALIA 18 HEIDE OPSCHONEN

7 en 8 IVN / STAATS-BOSBEHEER

33

april-juni wordt bezorgd augustus- maart

niet in december

€ 2,50

per ll. € 1,30 aantal lln: GRATIS aantal lln:

19 KAMERPLANTEN IN DE KLAS

4/5/6/7 CNME

32

20 KIKKERVISJES IN DE KLAS

1 t/m 4 CNME

20

ieder seizoen 2 planten wordt bezorgd half maart wordt bezorgd

21 LIEVEHEERSBEESTJES

1 t/m 4 CNME

22

voorjaar zomer wordt bezorgd

€ 2,50

22 MAGNETEN en WEGEN

1 t/m 3 CNME

31


GRATIS

23 MAIS

5 en 6 CNME

29

23-sep-15 wordt bezorgd

GRATIS

24 MOL

3 t/m 8 CNME

29


€ 2,50

25 NATUUR ROND DE SCHOOL

5 en 6 CNME

24


€ 2,50

26 OP REIS MET JOEP

3 en 4 NP SALLANDSE H'RUG

13

het hele jaar

27 PADDENSTOEL ONTDEKDOOS

1 t/m 3 CNME

31

28 PIETER DE PIER

5 en 6 IVN

32

7 en 8 STERRENWACHT

€ 25 GRATIS

€ 25

herfst wordt bezorgd herfst, lente zomer

€ 3,00

12

wordt bezorgd het hele jaar wordt contact opgenomen

30 RUGTASSEN (12) MET INHOUD

5 t/m 8 NP SALLANDSE H'RUG

27


31 RUGTASSEN (6) ‘IN EN OM HET WATER’

5 t/m 8 CNME

28

wordt bezorgd

GRATIS

32 SLAKKEN

1 t/m 4 CNME

19

april- okt./ wordt bezorgd

€ 2,50

33 SMAAKLESSEN

1 t/m 8 CNME

18


€ 7,50

29 PUBLIEKSSTERRENWACHT

herfst lente zomer

herfst lente zomer

€ 5,00 € 1,50 p.p. max. 40 ll. IN OVERLEG

34 SPELEN MET WATER

1 t/m 4 CNME

30

35 SPEURDERS VAN TWILHAAR


14

36 SPINNEN

3 t/m 5 CNME

22

najaar wordt bezorgd

37 STENEN

3 t/m 5

34


38

7


€ 5,00

38 STERRENKUNDE 39 TOMAATJES IN DE KLAS

7 en 8 CNME 5 t/m 7

CNME

40 TORSO/HART/OOG

6 t/m 8 IVN

41 UILEN

6 t/m 8 IVN


€ 7,00


€ 5,00 € 2,50

7

het hele jaar wordt bezorgd het hele jaar wordt bezorgd

€ 5,00


€ 2,50 € 15,00

1 t/m 6 CNME

43 VLEERMUIZEN

6 t/m 8 CNME

25

46 VOORJAARSTAKKEN 47 WANDELENDE TAKKEN 48 WONDERWEB 49 WOORDVOERDERS VAN DE NATUUR

€ 25,€ 2,50

8

42 VAN TARWE TOT BROOD

45 VOGELS KIJKEN

€ 5,00

19

26

44 VLINDERS IN DE KLAS

wordt bezorgd


5 IVN

6


5 en 6 IVN

8


€ 4,00

4

10-mrt-16 wordt bezorgd

GRATIS

1 t/m 8 TEAM GROEN EN MILIEU

23


€ 2,50

5-jun NP SALLANDSE H'RUG

14


€ 25,-


13


€ 25,-

5 en 6 CNME

JAARPROGRAMMA AANBOD CENTRUM VOOR NATUUR- EN MILIEUEDUCATIE VOOR DE GEMEENTE HELLENDOORN SCHOOLJAAR

Recommend Documents