IVN NIEUWSBRIEF. e.o

1/9

IVN

NIEUWSBRIEF

DELFT JANUARI e.o. 2013

Van de Groene Tafel Afgelopen donderdagavond waren er meer dan veertig toehoorders in De Papaver, waaronder een flink aantal IVN’ers, om de lezing van Diny Tubbing van de gemeente Delft tot zich te nemen. Het verhaal van de stadsecologe ging over de natuur in Delft. Naast een globaal overzicht van wat er voorkomt aan soorten, inclusief bijbehorende aantallen, kregen we een inzicht van wat je kan doen om de soortenrijkdom rondom je huis te versterken, en hoe de gemeente m.b.v. de Nationale Databank Flora en Fauna beleid probeert te maken om de verspreiding van soorten te sturen in Delft en naar het omliggende gebied. Echter, de belangrijkste mededeling was, dat er in het restant van de zittingsperiode van het huidige college ingezet zal worden op een mentaliteitsverandering, niet alleen bij bewoners maar ook binnen het gemeentelijk apparaat. Groen zal niet langer als last moeten worden beschouwd, maar als een verdienmodel. Studies tonen aan, dat de potentiële baten aanzienlijk zijn. Met andere woorden Groen ‘verrijkt’ en slim samenwerken met de natuur loont! Zo blijkt bijvoorbeeld, dat uitzicht op groen in een ziekenhuis van invloed is op het aantal ligdagen. Wie meer wil weten over de sociale, ecologische, fysieke en ecologische aspecten van (openbaar) groen, en de maatschappelijke winst of het profijt op het gebied van duurzaamheid surft naar het webadres http://ris.delft.nl/internet/ingekomenstukken_3169/item/voorstel-aan-de-gemeenteraad-inzake-nota-groen-delft-enbomenverordening_37481.html1). Volgens mij sluit het bovengenoemde politieke voornemen om te gaan samenwerken met de natuur naadloos aan bij het IVN ‘Groen (Dichterbij) menu - Aan de slag met natuur dichtbij huis’. Nu maar hopen, dat de bewoners en de bewonersverenigingen de weg weten te vinden naar Het Instituut in Delft en omstreken met kennis van de natuur en duurzaamheid. Hans Huisman 1)

Op deze pagina is ook het bestand te vinden met het verslag van de discussieavond in DOK van donderdag 13 december over het gemeentelijk groenbeleid. Overigens, de Nota Groen Delft 2012-2020 is geagendeerd voor de vergadering van de raadscommissie Bestuur, Leefomgeving en Duurzaamheid van dinsdag 5 februari.

2/9

l

Planning voor de komende maanden za 2 februari: werkochtend IVN boomgaardwerkgroep ‘Buergaard’ ma 4 februari: vergadering bestuur IVN Delft do 7 februari: ledenbijeenkomst IVN Delft de ‘Soos’ zo 10 februari: natuurwandeling IVN Delft do 14 februari: lezing (IVN Delft, KNNV Delfland, Vogelwacht Delft) za 16 februari: DKV-activiteit ‘de Natuurkoffer’ za 2 maart: Arboretum-Heemparkexcursie (Arboretum-Heemparkcommissie) di 5 maart: ledenbijeenkomst IVN Delft de ‘Soos’ zo 10 maart: natuurwandeling IVN Delft do 14 maart: lezing (IVN Delft, KNNV Delfland, Vogelwacht Delft) do 14 maart: vergadering IVN district Zuid-Holland za 16 maart: vergadering IVN Landelijke Raad za 16 maart: Arboretum-Heemparkexcursie (Arboretum-Heemparkcommissie) ma 25 maart: bestuursvergadering IVN Delft weekend 6-7 april: IVN Groen Dichterbij weekend

Excursies, wandelingen en lezingen Publiekswandelingen en -excursies Zondag 10 februari; 14:00 – 15:30 uur Excursie: Knoppen herkennen Bomen en struiken zijn in de winter uitstekend te herkennen. Met behulp van zoekkaarten en bomenboekje gaan we dat leren doen. Start: Wilhelminapark, ingang tegenover Sportfondsenbad, hoek Colijnstraat en Weteringlaan, Delft Gidsen: Thea Rengers, Anja de Vries en Martin Tijdgat zondag 10 maart; 14:00 – 15:30 uur Natuurwandeling: Vogels en stinzeplanten Start: Parkje Buitenhof, verzamelen bij Zwembad Kerkpolder Gidsen: Gerda Hoogendam, Anja de Vries en Marius Huender Lezingen donderdag 14 februari; 20:00 – 22:15 uur ‘Moluks grootpoothoen’ door Kees Heij. Wegens succes geprolongeerd. De spreker hield vorig jaar een zeer gewaardeerde lezing over mussen. Deze keer gaat over zijn onderzoek aan het gedrag van de ‘boskip’, het Moluks grootpoothoen. Kees Heij bestudeert het dier al sinds 1984. Locatie: De Papaver, Korftlaan 6, Delft

3/9

donderdag 14 maart; 20:00-22:15 uur ‘Weidevogels’ door Aad van Paasen Aad van Paasen is een autoriteit op het gebied van weidevogelbeheer. Hij is niet alleen stafmedewerker van Landschapsbeheer Nederland en één van de oprichters van de Weidevogelwacht Schipluiden en omstreken, maar hij behoort ook tot het selecte gezelschap dat aan de wieg heeft gestaan van IVN afdeling Delft. Locatie: De Papaver, Korftlaan 6, Delft Arboretum-Heemparkexcursies Zaterdag 2 maart beginnen de excursies weer. De wandelingen worden verzorgd door leden van de Arboretum-Heemparkcommissie. Een aanrader voor wie zijn vormenkennis van bomen en inheemse planten wil vergroten. De excursie begint om 15:00 uur. Het park heeft een eigen website http://www.arboretum-heemparkdelft.nl/ Voor alle bovengenoemde activiteiten geldt, dat aanmelden niet nodig is en er geen kosten aan verbonden zijn.

Ledenbijeenkomst de ‘Soos’ donderdag 7 februari is de eerste Soos van het nieuwe jaar. Het thema is de ‘Natuurkoffer’. Arthur zal iets over de achtergrond van het initiatief vertellen en het voornemen is om met elkaar ideeën te generen, hoe de inhoud van de koffers aan te vullen met natuurlijke materialen. Er zijn vier koffers, voor ieder seizoen één. Zie ook rubiek cursussen, pag.5, DKV-activiteit de ‘Natuurkoffer’. De Soos wordt dit jaar samen met de Delftse Natuurwacht georganiseerd en vindt plaats in de Natuurschuur, Linneauspad 3, Delft. Aanvang 20:00 uur, inloop vanaf 19:30 uur.

Nieuws van de werkgroepen en vertegenwoordigingen Cursussen: de Natuurgidsencursus gaat niet door wegens te weinig aanmeldingen. Met hulp van Cora Cox wordt in het voorjaar een Natuuroudercursus in Delfgauw georganiseerd. Boomgaardwerkgroep ‘Buergaard’: zin om de handen uit de mouw te steken? Iedere 1ste zaterdag van de maand wordt er gewerkt van 10:00-14:00 uur. Contactpersoon Gert-Jan Majoor, tel. (015) 261 77 28 Kleine Beestjes Paradijs: Rob Jansen laat weten, dat de groep nog wel wat versterking kan gebruiken. Voor nadere inlichtingen kan je hem bellen: (015) 257 11 42, of mailen:[email protected]

4/9

Platform Delftse Hout: in het ontwerpbestemmingsplan Delft Oost heeft het Arboretum-Heempark de bestemming ‘natuur’ gekregen, evenals de kelder van het Oude Gemaal aan Aan ‘t Verlaat (vanwege een kolonie watervleermuizen), en de strook tussen de Hertenkamp en de Nootdorpse Plassen. In een zienswijze wordt verzocht om ook de paddenpoel in de Hertenkamp en het ‘Vogeleiland’ naast de kindertuinen dezelfde status te geven.

Stuifmail Stuifmail is de naam van de landelijke digitale nieuwsbrief voor actieve IVN'ers met nieuws van, voor, door en over IVN'ers. Stuifmail zal 6 keer per jaar verschijnen. Wie de nieuwsbrief wil ontvangen, kan zich abonneren door een mailtje te sturen met naam, adres en lidnummer naar [email protected] o.v.v. 'Stuifmail'. Eerdere afleveringen zijn te vinden op https://ivn.nl/afdeling/intranet/informatie/stuifmail.

Nieuws van de Landelijke Raad Kort verslag van de Landelijke Raad IVN op zaterdag 15 december 2012 door Rien Cardol, Verenigingssecretaris IVN Het was druk bij de Landelijke Raad. Met nieuwe mensen uit regio’s die tot nu toe nog niet waren vertegenwoordigd. De onrust over enkele voorstellen van het bestuur was ongetwijfeld mede debet aan de goede opkomst: een verheugende bijkomstigheid. Ledenbeleid en contributieontwikkeling Een flink aantal afdelingen schreef brieven met principiële en/of praktische bezwaren tegen de voorstellen van het bestuur inzake het ledenbeleid. Andere afdelingen konden zich vinden in de principes, maar vonden het tempo van de voorgestelde veranderingen te hoog. In een brief aan de Landelijke Raad had voorzitter Peter Visser al voor de vergadering geschreven dat er nog geen besluiten zouden worden genomen. De Landelijke Raad sprak uit dat er eerst een uitgebreide gespreksronde in het land moet komen. Bestuursleden gaan langs de regio’s om met afdelingen te praten over de doelstellingen en het ledenbeleid. In juni volgend jaar maken we de balans op; eerder wordt er niets besloten over het ledenbeleid. Jeugdbeleid en jeugdlidmaatschap Ook de voorstellen voor een jeugdlidmaatschap - waarom de Landelijke Raad het bestuur had gevraagd - bleken nu nog een brug te ver. Aandacht voor de jeugd is vrijwel onomstreden. Ook het accent op Scharrelkids zien velen zitten (al zijn er nog vraagtekens bij de term). Een jeugdlidmaatschap kan er in de toekomst wel komen, maar de Landelijke Raad vindt dat nu nog te vroeg. Het moet ontstaan vanuit het jeugdwerk in de afdelingen. Ook de rol van WoesteLand moet nog uitkristalliseren. Verzoek aan het bestuur: kom eerst met een concept, de invulling komt later!

5/9

Regionalisering en de Landelijke Raad Het bestuur had enkele ideeën geopperd om de regionalisering door te zetten en de vergaderingen van de Landelijke Raad iets anders te organiseren. De Landelijke Raad was in het algemeen positief over de regio-ontwikkeling: we moeten hier verder op inzetten en zorgen voor een sterke en representatieve Landelijke Raad! De Landelijke Raad blijft vier keer per jaar vergaderen, soms in de regio. De data voor 2013 zijn: 16 maart, 8 juni, 5 oktober en 14 december. Het volledige conceptverslag van de Landelijke Raad staat op MijnIVN. Daar zijn ook presentaties te vinden over de evaluatie van de IVN deelname aan de Floriade en binnenkort de resultaten en plannen inzake fonds- en ledenwerving. Tevens op MijnIVN een eerste voorstel voor een landelijke IVN-ledendag – zeer waarschijnlijk op zaterdag 21 september 2013. Opmerkingen, suggesties, ideeën graag naar [email protected].

Cursussen IVN district Zuid-Holland: DKV-activiteit de ‘Natuurkoffer’ De cursus is bedoeld voor IVN-gidsen en leden, en vindt plaats op 16 februari in Rotterdam. Op de bijeenkomst zal Jan Westera, IVN Zwolle en de bedenker van de Natuurkoffer, aanwezig zijn om het gebruik van de koffer toe te lichten. Ook zal er gelegenheid zijn voor het uitwisselen van ervaringen van afdelingen, die al met de Natuurkoffer werken, en voor het presenteren van andere activiteiten in het verzorgen van natuurbelevingsactiviteiten voor (demente) bejaarden. Geïnteresseerden voor de trainingsbijeenkomst kunnen zich alvast aanmelden bij [email protected]. Personen die graag hun ervaringen willen delen: gaarne zich even melden bij Peter Mol, [email protected] of tel.(070) 302 30 30. Cursus: DKV bijeenkomst ‘Natuurkoffer’2) Datum: zaterdag 16 februari 2013 (1100 - 1600 uur) Locatie: kinderboerderij de Molenwei (Zuiderpark) Brammertstraat 10, Rotterdam Bestemd voor: IVN-natuurgidsen en leden Deelnamekosten: geen, wel zelf lunchpakket meenemen; nadere informatie volgt nog. 2) DKV= districtskadervorming

Landschapsbeheer Zuid-Holland: basiscursus Weidevogelbeheer Zuid-Holland is een weidevogelrijk provincie met soorten als kievit, grutto en tureluur. Zo’n 80% van alle weidevogels in Zuid-Holland broedt op gangbaar agrarisch land. Zij worden o.a. bedreigd door de verdergaande verstedelijking en de voorjaarswerkzaamheden van de agrariërs. Veehouders willen wel rekening houden met weidevogels, maar hebben vaak de kennis of de tijd niet om de nesten op te sporen. Vrijwilligers kunnen hen daarbij helpen: zij zoeken de nesten op en markeren deze, zodat de veehouder er omheen kan maaien, of ze plaatsen nestbeschermers als het vee de wei in gaat. Met deze samenwerking tussen vrijwilliger en agrariër kunnen veel weidevogels gespaard worden.

6/9

Inhoud van de cursus De cursus bestaat uit de volgende onderdelen: Herkennen van weidevogelsoorten met hun nesten en eieren. Gedragingen van weidevogels en interpretatie daarvan. Agrarische werkzaamheden waarmee u te maken krijgt bij het vrijwilligerswerk. Communicatie tussen vrijwilliger en agrariër. Beschermmaatregelen van de nesten. Registratie van nestgegevens. Methoden en zoektechnieken. Activiteiten van een weidevogelgroep. Omgaan met invoeren in database weidevogelbescherming. Weidevogelbeheer door verlaat maaien op sommige weidevogelrijke percelen. Registratie van gedragsgegevens (monitoring). Aan het eind van de cursus krijgt u de mogelijkheid om zich aan te melden als vrijwilliger bij een weidevogelgroep bij u in de buurt. In het voorjaar van 2013 kunt u dan al als vrijwilliger aan de slag. Het beschermingswerk vraagt ongeveer 4 uur per week in de periode van begin april tot half juni. In april volgt een excursie waarbij in de praktijk naar gedragingen van weidevogels wordt gekeken. Tevens zullen we (voorzichtig) de nesten van enkele soorten bekijken. Datum: donderdag 31 januari 2013 - 14 februari 2013 Locatie: Boerderijk Akkerlust (familie Van Boheemen), Stompwijkseweg 55A, 2266 GD Stompwijk Theorieavonden: 31 januari, 7 en 14 februari 2013 Tijd: 20.00 - 22.15 uur Praktijkexcursie: 20 april 2013 (locatie en tijden worden tijdens de cursus bekend gemaak) Prijs: € 25, de prijs is inclusief cursusmateriaal en consumptie Aantal plaatsen: 25 Aanmelden: http://www.landschapsbeheerzuidholland.nl/agenda/bericht/basiscursusweidevogelbeheer/143 link in de rechterkolom aanklikken. Landschapsbeheer Zuid-Holland: basiscursus Landschapsmentor Landschapsbeheer Zuid-Holland verzorgt tijdens dit voorjaar voor de derde keer de Basiscursus Landschapsmentor. In deze cursus wordt u opgeleid om op vrijwillige basis volwassenen, jongeren en/of kinderen te ondersteunen bij hun werkzaamheden in natuur en landschap in Zuid-Holland. De cursus start op 28 februari 2013. Wat doet een landschapsmentor? De landschapsmentoren van Landschapsbeheer Zuid-Holland helpen mee bij het begeleiden van werkdagen in het groen. Dat kunnen werkdagen zijn voor jongeren, in de vorm van maatschappelijke stages, of werkdagen voor kinderen in het basisonderwijs. Ook voor volwassen organiseren wij activiteiten om onze groene leefomgeving te onderhouden, zoals de jaarlijkse Natuurwerkdag of onze Vrijwilligersdag. De activiteiten bestaan uit bijvoorbeeld het knotten van wilgen, het afzetten van hakhout of de aanleg van een takkenril. De landschapsmentor houdt in de

7/9

gaten dat op een veilige manier wordt gewerkt en hij of zij staat de deelnemers bij met raad en daad. Waarom aan de slag als landschapsmentor? De natuur en het unieke landschap in onze provincie hebben de zorg nodig van haar inwoners. Wanneer we samen zorgen voor onze groene leefomgeving, kunnen we de bijzondere landschappelijke en cultuurhistorische waarden behouden voor toekomstige generaties. Wij bieden u de mogelijkheid om eerst zelf en daarna anderen kennis te laten maken met het onderhoud van natuur en landschap in Zuid-Holland. Wanneer u aan de slag gaat als landschapsmentor van Landschapsbeheer Zuid-Holland, wordt u professioneel ondersteund bij de organisatie en begeleiding van werkdagen. Wij zullen uw hulp inroepen bij werkdagen die wij zelf organiseren, of u vragen om zelfstandig activiteiten op te zetten. U kunt gebruik maken van onze faciliteiten (waaronder gereedschapuitleen, verzekeringen en arboplannen) en kosteloos deelnemen aan onze cursussen, zoals snoeicursussen of EHBO. Wij bieden u een vrijwilligerscontract aan, waarin we afspraken maken over uw rechten (bijvoorbeeld onkostenvergoedingen) en plichten (waaronder een integriteitsprotocol). Hoe ziet de basiscursus landschapsmentor eruit? De Basiscursus landschapsmentor bestaat uit 5 theorieavonden en 1 praktijkdag. U leert over het ontstaan en beheer van de diverse landschapselementen van Zuid-Holland en over het gebruik van gereedschap en persoonlijke beschermingsmiddelen. Daarnaast komen de onderwerpen eerste hulp bij calamiteiten en levensreddend handelen aan bod. Om verschillende doelgroepen te leren begeleiden, wordt apart aandacht besteed aan het begeleiden van kinderen (8-12 jaar) en van jongeren (13-18 jaar). Na het volgen van de cursus is het mogelijk om uw voorkeur aan te geven voor een bepaalde doelgroep en alleen deze werkdagen te begeleiden. Na voltooiing van de cursus, ontvangt u een certificaat. Cursusprogramma voorjaar 2013 Als pdf-bestand bij deze nieuwsbrief toegevoegd. Het landschap heeft u nodig? Landschapsmentoren zijn mensen die het leuk vinden om groepen, waaronder jongeren en kinderen, op vrijwillige basis te begeleiden bij werkzaamheden in het landschap. U bent fysiek fit en u hebt interesse in natuur en landschap, inhoudelijke kennis van landschapsbeheer is niet vereist. Bij voorkeur hebt u ervaring met het begeleiden van groepen, ook dit is geen vereiste. Het gaat er vooral om dat u het leuk vindt om samen met anderen te werken aan natuur en landschap. Veel werkdagen vinden doordeweeks plaats, daarom is het belangrijk dat u tijdens de week beschikbaar bent. De jongerenwerkdagen worden georganiseerd op aanvraag van een school, daarom wisselt het aantal werkdagen per week. U kunt uiteraard zelf beslissen welke dagen u mee wilt helpen. Wij vragen u om minimaal twee werkdagen per jaar aanwezig te zijn. De werkdagen vinden plaats verspreid over de provincie, daarom is het nodig dat u bereid bent om te reizen.

8/9

Inschrijven U kunt zich inschrijven via de link in de rechterkolom van webpagina http://www.landschapsbeheerzuidholland.nl/agenda/bericht/basiscursuslandschapsmentor/144. Een kennismakingsgesprek maakt onderdeel uit van de inschrijvingsprocedure. De Basiscursus Landschapsmentor is geheel kosteloos dankzij een financiële bijdrage van het Amendement Groen en Doen van het ministerie van Economische Zaken, Landbouw en Innovatie.

Voor de oplettende kijkertjes Wie door het groengebied tussen kasteel Duivenvoorde in Voorschoten en het Wassenaarse landgoed De Horsten reist en een nogal groot uitgevallen Zwarte kraai ziet, kijk dan goed. Het kan een Raaf zijn. Voor het eerst sinds 1904 (ook in Wassenaar) heeft er weer een koppel gebroed in Zuid-Holland. 15 mei vlogen twee jongen uit in genoemd gebied. Raven zijn monogaam en honkvast, dat vergroot de kans dat je ze dit jaar weer kan zien op de grens van Wassenaar en Voorschoten. De Raaf is significant groter dan de Zwarte kraai. De kop-staartlengte bedraagt 65 cm en de spanwijdte is 1,20 meter. De snavel is ook in verhouding wat zwaarder en licht gekromd. In de vlucht zijn ze te herkennen aan het naar verhouding wat grotere kopprofiel en de breder uitwaaierende, ruitvormige staart (zie fig.1+2, pag.9). Ook vliegen raven hoger en met tragere vleugelslag, en zweven geregeld even waar een kraai meer doelgericht ergens naar toe vliegt. Het geluid is lager dan bij kraaien.

Boeken Voor degene die zijn (dak)tuin, balkon of gevel wil aanpassen voor wilde dieren is het boek ‘Tuinieren voor (wilde) dieren’ een uitkomst. Het boek is geschreven door Barbara Rijpkema in het dagelijks leven milieuadviseur bij de gemeente Utrecht. Voorheen werkte de auteur bij de Vlinderstichting en bij Stichting WILDzoekers. Het is een makkelijk toegangbaar boek met leuke instructies en illustraties waarmee je direct aan de slag kan. De activiteiten zijn per maand en seizoen ingedeeld en voor veelvoorkomende tuindieren wordt vermeld wat ze nodig hebben. Op http://www.knnvuitgeverij.nl/NL/webwinkel/verschijnt%20binnenkort/0/16308 kan je een inkijkexemplaar aanklikken. Verdere gegevens: 1ste druk, jaar van uitgave 2012, ISBN: 978 90 5011 408 0, prijs €14,95. Het boek is via de IVN webshop http://ivn.nl/webshop te verkrijgen. Leden hebben dan 10% korting. Wie wat verder wil gaan dan zijn tuin of voorgevel en niet op de regie van de gemeente of bewonersorganisatie wil wachten, kan zijn toevlucht nemen tot het boek ‘Zaadbommen - guerrilla tuinieren met bloemen’ van Josie Jeffery. Na het lezen van de handleiding, heb je een volledige opleiding genoten als ‘guerrilla-gardener’ en kan je je

9/9

straat op een slimme en spannende manier opleuken. Naast de recepten van de bommen en uitleg over de techniek van werpen, wordt er ook aandacht besteed aan het medisch en culinair gebruik van de gezaaide planten. Het ISBN nummer is 978 90 5210 873 5 en net als het vorige boek is de prijs €14,95. Voor verdere gegevens, zie http://natuur.defonteintirion.nl/josie-jeffery-zaadbommen.html. Tips en kopij voor de nieuwsbrief zijn altijd welkom, voor de 6e van de maand ingeleverd, betekent die maand nog geplaatst. Stuur het naar: [email protected]. Wilt u deze nieuwsbrief niet meer ontvangen, dan kunt u dit kenbaar maken in een retourmailtje.

Fig.1. Raaf

Fig.2. Zwarte kraai