Nieuwsbrief IVN Stadskanaal Augustus 2014
De verwilderde kat op Schiermonnikoog. Wij komen nog wel eens op Schier en in juni mochten we daar tijdens een meeuwenexcursie op de kwelder kennis maken met een ‘bescheiden’ probleem op Schiermonnikoog. Wij troffen op ons pad namelijk een drol aan en de boswachter vertelde ons een mooi verhaal daarbij. “Kijk” zei hij, “dat is een kattendrol , want er leven hier veel verwilderde katten”. Drollen en urine worden afgezet om het territorium te markeren. Een kat is een solitair levend beest en gaat in wilde staat andere katten en mensen uit de weg. Jonge, nieuwe katten hebben geen schijn van kans in het territorium van een sterke gezonde kat. Dus de mogelijkheden om verder uit te breiden zijn zeer beperkt in de natuur. Dat is geruststellend, want er is de laatste jaren een hevige discussie gaande over het al of niet bestrijden van de verwilderde katten. Men schat het aantal op 40 tot 100. Alleen met de automatische camera heeft men een indruk gekregen van hun aanwezigheid en mogelijke aantallen, want deze katten zijn zeer schuw. Ik moet zeggen wij hebben er wel eens eentje gezien bij toeval en dan op grote afstand. De katten zitten voornamelijk in de struikgroepen op de kwelder waar vlier en duindoorn overheersen. Hier strijken ‘s winters duizenden spreeuwen, koperwieken en kramsvogels neer om zich te goed te doen aan de bessen. Nu is het bekend dat alle bessen vroeg of laat gaan
Secretariaat: A.A.C.Bellers-van Dale e-mail:
[email protected] Tel. 0599-332531
gisten, zelfs al aan de struik. Het gevolg is dat vele trekvogels in de wintermaanden half beschonken onder de stuiken fladderen. Die zijn natuurlijk voor de poes. Het zal er af en toe een feestmaal zijn voor de vogels en daarna voor de verwilderde kat. Men wilde er toch wat aan doen, want men vindt het faunavervalsing. Bovendien eten deze katten natuurlijk veel muizen en vogels wat weer gevolgen heeft voor de stand van andere roofdieren. Men had het plan om ze te vangen met kooien, want schieten is uit den boze, maar dat plan is voorlopig uitgesteld. Het vangen of afschieten levert niets op is het tegenargument. Opengevallen plaatsen worden direct ingenomen door andere (jonge) katten en de populatie blijft gewoon in stand. Toch wel een bekend verhaal. Het doet me denken aan de vossendiscussie. Het is nooit zo simpel in de natuur. Van uw voorzitter, Hans Bellers
Activiteiten en cursussen Leer- en Doemarkt Datum: zaterdag 6 september 2014 Aanvang : van 10.00 – 16.00 uur Locatie: centrum Stadskanaal Vijftig maatschappelijke organisaties, waaronder de IVN Stadskanaal, presenteren hun activiteiten voor het komende seizoen. De IVN doet weer haar best om zoveel mogelijk informatie over het IVN aan de man/vrouw te brengen. Ze verwelkomen U graag!
Paddenstoelenstruuntocht Een beeldverslag van de cursus Grassen van Datum: zondag 14 september 2014 22 juni 2014 (de praktijkdag!) Aanvang: 14.00 uur Locatie: parkeerplaats van SBB, Borgerweg 7 te Sellingen. Kosten: €2,-- IVN leden en kinderen tot 12 jr gratis. De IVN Westerwolde organiseert een paddenstoelenstruuntocht onder leiding van Henk Pras in het natuurgebied van Ter Borg. Het is altijd weer verbazingwekkend hoeveel paddenstoelen je vindt/ ziet onder leiding van een kenner…….
Paddenstoelen Datum: dinsdag 23 september 2014 Aanvang: 19.30 uur Locatie: de Nieuwe Gaarde Henk Pras laat u kennismaken met de vormen- en kleurenrijkdom van de zwammenwereld. Dit ter voorbereiding op de excursie die zaterdag 4 oktober plaats zal vinden.
Met dank voor de foto’s: Tineke van Hemmen
Foto’s van de Slootjesdag van 21 juni 2014
De kleine watersalamander
29 augustus a.s. Gronings Groen Op de laatste bladzijde van de nieuwsbrief van juni vindt U het programma!
Raadsel: Wie weet het?
SLOOTJESDAG 21 JUNI. De landelijke “Slootjesdag” van het I.V.N. heeft na een gedegen PR in de media en via uitgebreide mailing naar de scholen weinig belangstellenden naar de “Nieuwe Gaarde” gelokt. Echter, diegenen die wel de moeite namen waren enthousiast en griezelden van het roofzuchtig leven onder de waterspiegel waarvan enkele dikkopjes het slachtoffer werden door de gifkaken van de larven van de gele watertor, de staafwants en waterschorpioenen. De aaibare kleine watersalamanders en hun larven met kieuwen werden alom bewonderd. De zestien bezoekers die we mochten begroeten keerden tevreden huiswaarts. Groet van Tonny, Gerrit en Henk.
Op de grens van de volkstuinen en de kruidentuin heb ik (John de Grooth) een vogeltje gespot die lastig te determineren was. Even kijken of jullie hem kunnen thuisbrengen. Je hoort hem vaak in de kruidentuin, maar zien en fotograferen is iets anders.
Het heeft een roestbruine kuif……..Wie weet welk vogeltje het is? Laat het de redactie maar weten…..
struikheide zeker nog in bloei staan. U zult nu misschien vragen; "Waarom was je er Verhaal van een thuisblijver. Al geruime tijd werkten we als tuingroep toe zelf dan niet?" Wel, de korfbalclub naar 28 juni. Dan moest onze tuin er pico Stadskanaal 74 vierde het 40-jarig jubileum bello bijliggen voor de bezoekers van de en daar moest ik zijn. Henk Russchen. open tuinmiddag. We hadden veel pech, want het regende te vaak op de woensdagavond, de avond waarop we aan 't werk zijn. Het weer was wel gunstig voor het onkruid; dat groeide ons bijna boven het hoofd. Het bleek zelfs nodig, op wisselende dagen ook 's morgens te gaan werken en dat lukte wonderwel: 's avonds zijn we altijd met zo'n tien mensen en 's morgens waren er toch ook gemiddeld zeven. Tel daarbij het maaiwerk van Reinder, David en nu ook Johan op andere tijden op, dan krijgt u een Rhinanthus angustifolius: de grote ratelaar. De zaden ratelen in de kelken als de plant op en neer beweegt idee, hoeveel energie er in de tuin is gestoken. We waren dan ook tevreden met het resultaat: prachtig bloeiende perken in mooie kleuren. De bezoekers waren die zaterdag erg enthousiast, maar..... het waren er te weinig. Te weinig om een voldaan gevoel aan over te houden. Ongetwijfeld heeft de regenbui die de spullen in de kraam veel schade toebracht mensen thuisgehouden. Toch is dit voor deze thuisblijvers een gemiste kans, ook voor de vrijwilligers die rondleidingen verzorgden. Vooral het gebied rond de vijver is daarbij nu Reuzenhoutwesp interessant. Daar had u o.a. de volgende In augustus zijn de wespenkoloniën op hun grootst. bloeiende planten kunnen zien: Vaak leidt dat tot overlast, zeker als men buiten Orchideeën, grote ratelaar, moerasandoorn, drinkt en eet. Deze reuzenhoutwesp ziet er zeer moeraskartelblad, wolfsklauw, zonnedauw, gevaarlijk uit, maar is het niet. Ze lijkt op een zwaardrus, dopheide, brunel, hazenpootje, hoornaar. Ze is vaak actief op warme, zomerse dagen en de eileg vindt vaak plaats op liggende wilgenroosje en teunisbloem. Verder sparrenstammen. Met de dunne, maar zeer lekkere aardbeien bijna overal en langs het stevige legboor kan meer dan 1 cm diep in het hout pad boven o.a. de grote klis, mooie grote worden geboord om een ei te leggen De ontwikwegdistel, kroonkruid en veel kaardenbolkeling neemt enige jaren in beslag. De wesp komt daarom wel eens uit in een woning waarin het hout len. Natuurlijk is er meer te zien en reeds is verwerkt en kan de bewoners grote schrik bezoekers vertellen we, als we er zijn, daar aanjagen. Foto Henk Pras altijd graag over. Op dit moment zal de
De open tuindag van 28 juni.
Laatste tijd zie ik toch wel veel leuke en vooral fotogenieke dingen in de natuur. Zowel voor macro als “gewone” fotografie. Deze Dennenwants is klein en meestal goed verborgen. Dus een extra uitdaging hem op te sporen en op foto te krijgen. Dat is gelukt, maar het bijzondere is dat ik nog nooit eerder een Dennenwants bellen had zien blazen. Het diertje op de foto is net 10mm groot en zit op de punt van een stuk prikkeldraad. In mijn ogen is dit de mooiste wants die hier voorkomt omdat hij hele fraaie kleuren heeft. ( de ijsvogel onder de wantsen) John de Grooth
Avond in een tuin
Waarom zie je ’s avonds vaak grote groepen spreeuwen in de lucht? Spreeuwen slapen bij voorkeur in samen grote groepen. Samen in veiliger. Kort voor de schemering zoeken de vogels vrijwel allemaal tegelijkertijd hun slaapplek op. niet dat ze meteen gaan zitten. Luid roepend vliegen ze eerst een poosje rond, in steeds groter wordende groepen. Af en toe strijkt er een groepje neer om even later weer op te vliegen. Dat gecirkel is niet voor niets. Vermoedelijk verdelen de dieren zo de slaapplekken. Dominante vogels bezetten de veiligste plekken, dus middenin de groep. Bij de groepen die (ook) in bomen slapen is ook de zithoogte van belang. De dominante vogels zitten bovenin. Onderin de boom wordt je ondergescheten! Slaapplaatsen blijven jarenlang in gebruik.
In de tuin wordt het donker. Een grote stilte omvat alle geluiden. Vogels proberen verwoed haar te verbreken. Je hoort de fluittonen heel duidelijk gescheiden, en het gefluit in zijn geheel ook weer gescheiden van de stilte. Beken het maar: je kunt wel huilen om dit krankzinnige verwisselen van licht en donker, stilte en geluiden. Uit: Adriaan Morrien Avond in een tuin G.A. van Oorschot/Amsterdam 1980 (inzending van Tineke van Hemmen)
Dit vrouwtje van het Bleek Blauwtje (Polyommatus coridon) vloog rond in de kruidentuin. Het is een zeer beweeglijk vlindertje die nauwelijks stil zit. Behalve als het wat lekkers vindt. Zo heeft John de Grooth deze foto begin augustus kunnen maken. Het is in Nederland een zeer zeldzame dwaalgast! Ze vliegen in één generatie in juli en augustus. Spanwijste circa 4 cm.