Interview met CIO Alliander

Magazine voor Informatiemanagement

Interview met CIO Alliander Op bezoek bij Google; het werken bij... Denk niet te moeilijk over mobile security

Jaargang 13 - Editie 1 Maart 2014

Vo l .

35

INHOUDSOPGAVE

Tilburg University De .ego Magazinecommissie besloot de implementatie van

PAGINA 12

Informatiesystemen op MySis op Tilburg Universit y (TiU) nader te onderzoeken en te kijken waar zij een balletje heeft laten vallen. Ludwig Geers, projectleider van de implementatie, bleek de geschikte man te zijn voor het beant woorden van onze vragen.

Op bezoek bij Google De werkplek is natuurlijk een van de vele dingen waar Google echt bekend om staat. Er zijn maar weinig IT’ers die er niet van dromen om uiteindelijk dagelijks gebruik te kunnen maken van de pooltafels, glijbanen, massage ruimtes of fitness zalen van Google. Het is een bedrijf dat bekend staat om zijn start-up cultuur.

PAGINA 9 IN DEZE UITGAVE INTERVIEWS 4 12

9

Op bezoek bij Google; het werken bij...

Inter v iew Robber t-Jan Stegeman, CIO Alliander

20

Denk niet te moeilijk over mobile secur ity

Inter v iew Ludw ig Geers, Tilburg University

26

Zonder ICT geen treinen

COLUMNS 18

ARTIKELEN

De technologische uitdaging is niet technisch van aard

AFGESTUDEERDEN 32

Afgestudeerden augustus 2013 - februar i 2014

Oud IM’ers aan het woord

.EGO WEBLOG

28

Jeroen Jansen

38

De mobiele wereldoorlog

29

Luc Scheidel

40

Eten wat de pot schaft

30

Merel van den Berg

42

Opkomst van mobiele internetcommunicatie

Wil je een onderwerp terugzien in de .ego? Twitter mee!

#ego @dotegomagazine

Follow us on

#BIJZONDERE TIJD Vol trots presenteer ik u weer een nieuwe editie van het .ego magazine. Een editie die voor mij persoonlijk tevens de laatste zal zijn. Na ruim t wee jaar de eer gehad te hebben om hoofdredacteur te zijn van dit fantastische magazine komt mijn studententijd en daarmee mijn redactiewerk voor het .ego magazine tot een einde. Samen met deze topredactie heb ik ontzet tend veel plezier beleefd aan het houden van inter views, schrijven en verzamelen van ar tikelen, meewerken aan een nieuw design en lanceren van een website. Een website die ik in de toekomst nog regelmatig zal bezoeken om in het archief terug te kijken op deze bijzondere tijd. M et een grotendeels nieuwe redactie en Stijn IJzermans als nieuwe voorzit ter weet ik zeker dat de kwaliteit van het magazine de komende periode alleen maar zal toenemen. De editie die nu voor u ligt wijst daar al direct op. Ik zou nog pagina’s kunnen doorgaan over wat ik heb geleerd van het deelnemen aan de .ego redactie. Daar zou ik het onze briljante designkoningen echter veel te lastig mee maken; en design is leidend natuurlijk! Rest mij enkel nog alle .ego’ers har telijk te bedanken en u als lezer zoals altijd weer veel plezier te wensen bij het lezen van het .ego magazine. Dat dus!

COLOFON

@M ark Musters

Het semi- wetenschappelijke magazine .ego is een uitgave van studievereniging Asset | SBIT in samenwerking met alumnivereniging EKSBIT. Asset | SBIT is de Tilburgse vereniging voor studenten Information M anagement en andere geïnteresseerden in dit vakgebied. Het magazine wordt verspreid onder alle leden van Asset | SBIT en de alumnivereniging EKSBIT, de medewerkers van het depar tement Information Systems and M anagement aan Tilburg Universit y en geïnteresseerden uit het bedrijfsleven.

Redactieadres

Redactie

Vormgeving

Oplage

Asset | SBIT Kamer E116 t.a.v. redactie .ego Postbus 90153 50 0 0 LE Tilburg [t] 013 – 466 2998 [f] 084 - 839 1373 [e] [email protected] [i] w w w.asset-sbit.nl/ego

Casper Barbier Ruud van Cruchten Joep van Dingenen Gieljan Everaer t Carlijn Frins Stijn IJzermans M ark M usters Timon Schneider

Tom van den Berg Dion Duimel Jasper van Dun Wouter van Ooijen Xander Seerden

120 0 exemplaren

Grafisch Ont werp SBIT DsK.

Druk Orangebook | almanakken & verenigingsbladen w w w.orangebook.nl

Copyright Voor overname van (delen van) ar tikelen dient schrif telijk toestemming te worden gevraagd aan de redactie. In de ar tikelen gedane uitspraken vallen onder de verant woordelijkheid van de desbetref fende auteurs.

INTERVIEW CIO ALLIANDER Carlijn Frins & Frederic Zwetsloot

Zoals het de .ego Magazine traditie betaamt, is ook dit jaar een inter view afgelegd bij de CIO van het jaar. Op 13 november 2012 mocht Robbert-Jan Stegeman, CIO van Alliander, deze award voor het jaar 2012 in ont vangst nemen. Het thema van de CIO Day 2012 was ‘The Past is the Future’. Getoetst werd of de CIO zijn organisatie met behulp van informatietechnologie (IT) klaar maakt voor de toekomst.

Stroom van data ? Voordat het inter view de diepte in ging over Information Management bij Alliander vertelde Robbert-Jan hoe zijn carrière tot nu toe is verlopen. Tot 1994 heeft hij aan Tilburg Universit y de studie Bestuurlijke Informatiekunde (BIK) gestudeerd. In deze tijd is Robbert-Jan in aanraking gekomen met Asset | SBIT en heeft hij de Landelijke BIK dag georganiseerd. Na zijn afstuderen is hij begonnen met een baan

beheer daar van juist aansluiten. Hoe maak je als IT-

bij Accenture. Daar heef t Robber t-Jan bijna tien jaar

afdeling eenvoudige oplossingen voor grote business

gewerkt omdat hij het zeer naar zijn zin had. Je kon

problemen?” Robber t-Jan geef t daarnaast ook aan

er snel carrière maken en hij is dan ook van business

dat je pas waarde kunt toevoegen aan een bedrijf als

analist naar sr. manager gegroeid. Bij Accenture hield

de basisvoorzieningen van dat bedrijf in orde zijn.

Robber t-Jan zich bezig met grootschalige proces en

Als voorbeeld neemt hij de kantoor voorzieningen;

systeemimplementaties, o.a. ten gevolge van grote

als de pc’s van een bedrijf niet op orde zijn, kunnen

fusies. Ook een fusie van Nuon met andere bedrijven

werknemers niet hun werk doen.

viel hieronder. In dit project was hij verant woordelijk voor onder andere de implementatie van een nieuw

Robber t-Jan legt ons uit dat het belangrijk is om goed

klantinformatiesysteem voor ruim 2,5 miljoen klanten.

samen te werken met t wee groepen mensen; klanten

In 20 05 besloot Robber t-Jan dat hij aan de andere

en werknemers. “Als klanten andere dingen willen

kant van de tafel een kijkje wilde nemen; hij maakte

nadat je een oplossing geïmplementeerd hebt, wordt

de overstap naar Nuon waar hij ging werken bij

dit lastig en vooral ook duur. M et klanten wordt er

het Customer Care Center. Hierbinnen was hij

gekeken hoe een business model er uit moet zien.

verant woordelijk voor alle IT systemen. Toen in 20 08

Dat maakt het uiteindelijke werken met de klant

Nuon splitste in het productie - en leveringsbedrijf

eenvoudiger.” Daarnaast kijkt Robber t-Jan ook samen

Nuon Energy en het Net werkbedrijf Alliander, schopte

met andere werknemers naar de ont wikkelingen en

hij het tot CIO van Nuon Energy waardoor hij aan

veranderingen op het gebied van technologie. “Je

het hoofd kwam te staan van alle IT binnen Nuon en

moet mensen niet alleen gebruiken voor de huidige

verant woordelijk werd voor de IT voor energy trading,

techniek. Je zult als bedrijf moeten vernieuwen en

productie, sales en customer care. Na de fusie met

je kunt je werknemers daarin meenemen. Stilstaan

Vat tenfall is Robber t-Jan overgestapt naar Alliander,

kunnen werknemers en bedrijven zich niet veroorloven.

omdat daar veel veranderingen plaatsvinden die

Door werknemers te betrekken gaat iedereen constant

de energietransitie faciliteren en hij met IT aan de

mee en staat niemand stil, ze worden hierdoor uit hun

voorkant van het bedrijf kan lopen.

comfor t zone gehaald. De vernieuwingen in IT zijn een cyclus; technologie verander t iedere vijf jaar. Bij ons

Na deze introductie vroegen we Robber t-Jan waarom

wordt de IT- organisatie meegenomen in het proces van

hij de CIO van het jaar verkiezing heef t gewonnen.

deze veranderingen. Iedereen is dus verant woordelijk

Hij geef t aan dat het als CIO zeer belangrijk is om je

voor zijn eigen toekomst en ont wikkeling, maar ook

af te vragen hoe je daadwerkelijk waarde toevoegt

van die van het bedrijf.”

aan de business. “Het is je bestaansrecht als CIO om te kijken hoe je waarde kunt toevoegen in een

Binnen de IT- afdeling van Alliander zijn, voor het

bedrijf. Voorheen was er bij Alliander een gat tussen

goed uit voeren van deze innoverende werkwijze, drie

de business en de IT, maar je moet IT-projecten en het

kernwoorden geïntroduceerd; Understand, Challenge

5

en Deliver. Understand gaat over het écht begrijpen

We vragen Robber t-Jan of hij wat verder in kan

van zowel de huidige business als waar een business

gaan op het thema van de verkiezing; The Past is

naar toe kan gaan in de toekomst. “We willen onze

the Future. “Het thema van de verkiezing geef t aan

IT- ers proactief laten functioneren op basis van een

dat dingen uit het verleden heel erg terugkomen in

verdiept begrip van de toekomst visie van ons bedrijf.

de toekomst”, geef t hij aan. “Het thema en de winst

De behoef tes van de business die daar uit voor tkomen

van Alliander hangen niet voor 10 0% samen. Toch

behoren zij te begrijpen. Vanuit een IT achtergrond

zijn er ook bij Alliander een aantal ont wikkelingen en

kunnen ze ver volgens kritisch nadenken over de

veranderingen gaande, vooral aan de business kant.

wensen van de business-kant en mogelijk ef fectievere

Een voorbeeld hier van is Het Nieuwe Werken. In

alternatieven voorstellen om daar optimaal op in te

het verleden werkten mensen altijd aan huis. Daarna

kunnen spelen. IT- ers moeten zich altijd af vragen of

gingen ze werken waar de machines stonden; in de

het de goedkoopste en meest ef fectieve oplossing is,

fabrieken. Toen het administratieve tijdperk ontstond,

ook op langere termijn.” Robber t-Jan geef t aan dat

hield dit aan. De computers stonden op een centrale

een goede IT- afdeling zich echt kan onderscheiden

plaats, dus werkten de werknemers ook op deze

door de voorgenomen plannen op deze wijze

centrale plaats. Nu gaan we weer terug naar de

te Challengen. Misschien wel het belangrijkste

situatie waar je kan werken waar je wil. Je hebt geen

kernwoord is ‘Deliver’. “Natuurlijk moet je als IT-

centrale plaats meer nodig. Dit geef t het verleden

afdeling waarmaken wat je beloofd hebt aan de

een directe link met de toekomst.” Robber t-Jan legt

business”.

uit dat deze situatie ook specifiek in de energie -

Over Alliander Het netwerkbedrijf Alliander wordt gevormd door Liander, Endinet en Liandon. Samen zorgen zij voor onderhoud, vernieuwing, uitbreiding en aanpassing van het energienetwerk. Via het netwerk wordt er elektriciteit en gas naar 3,3 miljoen klanten in Nederland getransporteerd. In 2011 had Alliander 6.647 werknemers en een omzet van €1,4 miljard. Alliander heeft een IT afdeling van ongeveer 600 personen; 400

business voorkomt. “Vroeger had je werk zaamheden rondom een windmolen of een stoommachine. Daarna gingen de werk zaamheden, dank zij de uit vinding van elektriciteit, op andere plaatsten ontstaan, maar in de toekomst zal opwek en verbruik van energie weer dichter bij elkaar komen. Bedrijven vestigen hun activiteiten dan op de plaatsen waar de energie voorradig is. Toch moet je ook focussen op de zaken die continu blijven. Binnen de IT zijn er bijvoorbeeld veel technologische ont wikkelingen. De mens daarentegen blijf t constant en dus belangrijk. Welke

Na de introductie van deze kernwoorden waren we

IT- verandering er ook ontstaat, je hebt altijd de juiste

natuurlijk benieuwd naar hoe groot de betref fende

mensen nodig en je hebt de middelen nodig om deze

IT- afdeling is. “Alliander heef t een IT- afdeling van 60 0

mensen producten te laten ont wikkelen.”

personen. 40 0 hier van werken intern bij Alliander,

6

20 0 werken extern. Deze externe afdeling is een

Het blijkt dat dit ook veranderingen teweeg brengt

apar t IT-bedrijf wat gevormd is om bedrijfsdomeinen.

bij Alliander. “M en zei altijd dat de energie business

Voorbeelden van dergelijke domeinen zijn het

nooit zou veranderen. Toch gaat dit nu gebeuren.

domein klant en markt facilitering en het domein asset

Tegenwoordig ver vullen we naast onze eigen business

management en uit voering.” Robber t-Jan ver telt verder

ook een maatschappelijke functie. We moeten ons

dat er een significante kostenverlaging in de IT heef t

af vragen hoe we in de toekomst de energie transitie

plaatsgevonden. Zo is er bij Alliander in t wee jaar

zullen faciliteren en hoe we vraag en aanbod

ongeveer 25 procent van de IT-kosten gereduceerd.

op lokaal niveau in evenwicht moeten houden. In

Daarbij zijn zelfs nog nieuwe systemen toegevoegd.

Nederland vindt in sterke mate vergrijzing plaats

INTERVIEW MET ROBBERT-JAN STEGEMAN

en dat zorgt voor een lager aanbod van monteurs.

krijgen klanten ook hun eigen beslissysteem. Ze

Het werk moet dus slimmer gedaan worden zodat

besluiten bijvoorbeeld zelf wanneer ze met hun

we minder monteurs nodig hebben. Dát is waar IT

zonnepanelen hun elektrische auto opladen of

komt kijken en waar dus energie en IT samenkomen.

wanneer ze de opgewekte energie verkopen. M ensen

Monteurs worden van meer faciliteiten voorzien. Ze

uit de buur t gaan samenwerken door middel van een

lossen niet meer ad hoc stroringen op maar er wordt

vir tual power plant. Er ontstaat heel veel data en

voorkomen dat er storingen zijn.

mensen wisselen deze lokaal uit. Door dit raakvlak

van IT en energie ontstaat er ook een prijsstelling.

Het samenkomen van IT en energie bij Alliander is uiteraard iets waar de redactie van het .ego magazine

Ook de onderstations worden gedigitaliseerd.

in geïnteresseerd is. “Vroeger wist je niet wat er in

Op basis van pieken in de data die gegenereerd

het net gebeurde, de kabels waren zo dik dat alles er

wordt, kunnen kabels nog voordat ze kapot gaan

toch wel doorheen ging. Nu is er soms wind en soms

gelokaliseerd worden. Monteurs worden dus aan de

zon, wat veel meer fluctuatie in de energievoorziening

gang gezet om een storing te verhelpen voordat die

veroorzaakt. We geloven dus bij Alliander in lokale

daadwerkelijk plaatsvindt. Een probleem dat vaak

gebieden waar energie opgewekt wordt. Hierdoor

voorkomt is graafschade, kabels kunnen eenvoudig

ontstaan er energie management systemen. Daarbij

een tik krijgen waardoor ze pas weken later kapot

7

INTERVIEW MET ROBBERT-JAN STEGEMAN

gaan. Ook in dat geval zijn pieken in de spanning

systemen?. Er wordt nu gezocht naar mensen die dit

te zien. Vanuit een onderstation kan dan worden

vraagstuk leuk vinden. Er ligt hier voor miljarden aan

gemeten waar de storing plaatsvindt. Monteurs die

business.”

gespecialiseerd zijn in het omleiden van stroom kunnen dit probleem oplossen. Het systeem in het

Na deze uitleg t wijfelen we niet of hij een ant woord

bedrijfsvoeringcentrum doet automatisch een voorstel

weet op de traditionele .ego M agazine vraag

voor de dichtstbijzijnde monteur die de specialisatie

‘Wat wil je de Informatie M anagement student

heef t. Op deze manier kan er snel gehandeld

meegeven?’. “Je moet als student skills ont wikkelen

worden.”

die een technologie basis vormen”, geef t hij aan. “Je behoor t te weten wat bijvoorbeeld databases

De lage interesse vanuit studenten voor het

en Java zijn en deze concepten ook begrijpen.

vakgebied Information M anagement is iets wat

Daarnaast moet je ook skills opdoen op het sociale

Robber t-Jan veel bezighoudt. “De vijver met

vlak. Je moet bijvoorbeeld weten hoe je met

Informatie M anagers wordt te klein. Deze vijver

veranderingen om moet gaan. In het begin van

moet vergroot worden en er moet meer instroom

je carrière zal je diepgang mee moeten krijgen.

komen bij de Informatie M anagement studies.” Om

Kom te weten hoe technologieën werken en hoe

dit te kunnen bereiken is Alliander bijvoorbeeld veel

implementaties gaan. Hier krijg je een enorme

aanwezig op universiteiten. Hier proberen zij de

brede kijk van waar je later grote dingen mee kunt

interesse te wekken voor zowel het bedrijf Alliander

aansturen. Als je weet hoe processen werken, kun

als het vakgebied. “IT wordt beoordeeld als saai”,

je ook over de business meepraten. Voor studenten

zegt Robber t-Jan, “als je met IT bezig bent, ben je

Information M anagement zijn er veel mogelijkheden,

boring en een nerd. Veel scholieren vergeten echter

bedrijven staan om je te springen.”

dat ze constant in contact zijn met IT, bijvoorbeeld mobiele applicaties zoals Whatsapp. Iedereen is op de hoogte van IT, maar ze associëren het niet met IT. Op dit gebied kunnen grote stappen gemaakt worden om scholieren kennis te laten maken met Informatie M anagement.” Ook is Robber t-Jan actief binnen het CIO - Plat form, waar hij samen met andere CIO’s nadenkt over hoe IT aantrekkelijker gemaakt kan worden. Voor Europa ziet hij t wee grote groeigebieden. “Er zijn t wee grote assen”, legt hij uit. “De eerste as is de energie - as. Deze houdt zich bezig met bijvoorbeeld klimaatproblemen en alle business oppor tunities die ontstaan met duurzame energie opwek. De t weede as is de IT- as, hierover gaat alle innovatie zoals 3D printing en Google Glass. Deze innovaties zorgen voor veel nieuwe business modellen. Hoe sluit je nu een nieuw front end systeem als Google Glass aan op de backend

8

Over de auteurs Carlijn Frins volgt momenteel de master Information Management aan Tilburg University. Carlijn is sinds 2010 actief als redactielid van het .ego magazine. Daarnaast organiseerde ze ook het lustrum van Asset | SBIT dat in februari 2013 plaats heeft gevonden. Tijdens het collegejaar 2012-2013 heeft ze bovendien plaatsgenomen in het bestuur van Asset | SBIT met als functie secretaris. Frederic Zwetsloot studeert momenteel in Frankrijk als onderdeel van de International Master in Management of IT. Daar voor heeft Frederic het International Bachelor in Information Management programma al succesvol afgerond. Bij Asset | SBIT was Frederic actief bij de .ego weblog, van waaruit hij dit inter view samen met het magazine heeft afgenomen.

Op bezoek bij Google;

Het werken bij... Mike Nelissen

Even voorstellen

Kenny heef t een paar tips om terecht te komen bij

“Ik ben Kenny Jagers en ben afgestudeerd aan Tilburg

Google of een ander bedrijf: “Je moet vooral je

Universit y. Ik heb hier mijn bachelor International

passie laten zien die je voor iets hebt en bereid zijn

Business Administration en mijn master M arketing

om extra dingen te doen naast je studie. Geef in een

M anagement afgerond. Ik ben actief lid geweest

CV/inter view mee wat je drijf veer is en geef daarbij

binnen Asset | International Business & M anagement

aan wat de impact is van (kleine) dingen die je hebt

(dit was voorheen Asset | FIRST International) en heb

gedaan. Je cijferlijst speelt natuurlijk ook mee, maar de

een jaar fulltime in het bestuur gefunctioneerd als

manier waarop je je onderscheidt en waar je interesses

penningmeester. Tegenwoordig werk ik bij Google in

liggen zijn veel belangrijker.”

Dublin, waar het hoofdkantoor van de EMEA regio (Europa, Midden- Oosten en A zië) is gevestigd, als

Bij een bedrijf als Google denkt men dat er bepaalde

Account Strategist op de afdeling Ser vices.”

ver wachtingen zijn als je daar mag werken. Kenny had voor een deel ook bepaalde ver wachtingen. Zo is de

Hoe kom je terecht bij Google?

informele sfeer wat hij er van ver wacht te. “Je kunt het

Kenny stelde voor zichzelf destijds een lijst op met

eigenlijk vergelijken met een studentensfeer die er hangt

interessante bedrijven waar hij graag een meeloopstage

door het gehele bedrijf. Iedereen werkt gepassioneerd

zou willen doen en tevens later graag zou willen

op alle afdelingen en het bedrijf is erg internationaal

werken. “Vooral omdat ik internationaal ben ingesteld,

ingesteld. De grote groep mensen die binnen Google

wilde ik me graag richten op bedrijven die deze

werkt zijn allemaal verschillend en wat leuk is, is dat ik

ideologie ook hebben, hier behoorde Google ook toe.

met deze mensen samen kan werken aan projecten.”

Via M ake -A- Move op Tilburg Universit y kreeg ik de kans om met Google zelf in contact te komen.”

Flexibiliteit Kenny is direct verbonden aan de Nederlandse

Kenny heef t zich ver volgens aangemeld en is

afdeling, maar het komt ook weleens voor dat

uitgenodigd voor een inter view. Naar aanleiding van

er weleens bij een andere afdeling moet worden

dat inter view is hij uiteindelijk aangenomen en heef t

bijgesprongen, zoals bijvoorbeeld de afdeling waar het

hij een meeloopstage bij Google gedaan. Hij is tot op

Verenigd Koninkrijk en Ierland onder vallen. “Ik krijg

heden erg blij met deze keuze.

op dat moment klanten door verbonden van een andere markt. Door deze flexibiliteit leer je veel nieuwe dingen

Tegenwoordig is hij binnen Google werk zaam als

en ontmoet je ook andere mensen wat erg leuk is.”

Account Strategist. “Hier werk ik binnen de ser vicetak van AdWords en Analy tics op de Nederlandse afdeling.

“Indirect ben je intern binnen één gebouw internationaal

De Nederlanse midden- en kleinbedrijven kunnen

werk aan het verrichten, dat had ik niet ver wacht.

mij en mijn collega’s op de afdeling contacteren op

Doordat er zo flexibel gewerkt kan worden binnen het

het moment dat ze bepaalde vragen hebben omtrent

bedrijf, dur f t Google ideeën snel te implementeren

AdWords en Analy tics. Daar kan ik ze dan ver volgens

binnen het bedrijf en stappen te zet ten, wat een betere

mee helpen.”

situatie creëer t op de werkvloer.”

Over de auteur Mike Nelissen is student Bsc Economie & Informatica aan de Tilburg University. Tevens is hij actief lid binnen studievereniging Asset | SBIT als voorzitter / hoofdredacteur van de .ego Weblog.

10

Omdat de flexibiliteit intern hoog is, zijn er veel mogelijkheden beschikbaar als werknemer om door te groeien. “Google is een bedrijf dat heel divers en groot is en daardoor kun je nog veel kanten op. Daarnaast zijn er veel trainingen beschikbaar en kan je in je vrije

OP BEZOEK BIJ GOOGLE; HET WERKEN BIJ...

De werkplek De werkplek is natuurlijk een van de vele dingen waar Google echt bekend om staat. Er zijn maar weinig IT’ers die er niet van dromen om uiteindelijk dagelijks gebruik te kunnen maken van de pooltafels, glijbanen, massage ruimtes of fitness zalen van Google. Het is een bedrijf dat bekend staat om zijn start-up cultuur. Passend bij deze start-up cultuur komen er ook regelmatig producten uit die je eerder van een start-up zou ver wachten, zoals de zelfrijdende auto en Google Glass. Dergelijke producten komen regelmatig voort uit de befaamde 20% regeling (voor engineers). Deze regeling houdt in dat 20% van je werktijd kan worden gebruikt om jezelf te ontwikkelen door gebruik te maken van een van de gratis cursussen die Google aanbiedt. Indien je zelf al genoeg geleerd hebt, kun je zelf deze cursussen aanbieden of een project starten (na goedkeuring van je manager). Een dergelijk project kan uitgroeien tot een nieuw Google product, maar ook bijvoorbeeld een nieuwe manier van werken. Lees meer over de bedrijfscultuur bij Google op egoweblog.nl, of scan de QR-code! tijd ook nog doorstuderen om zo door te groeien of

gescheiden en dat is pret tig. Op het werk maak je

om naar een andere afdeling toe te werken. Op de

zeker veel vrienden bij Google, maar het is niet alleen

afdeling Sales of Ser vices kun je na een programma

dat. Buiten het werk om kun je gewoon lekker van het

van t wee jaar doorgroeien.

sociale leven genieten en je eigen plannen hebben, zonder dat je nog bezig bent met wat je die dag

Echter, het is belangrijk dat je veel ambitie, passie en

gedaan hebt op het werk.” Ook Google organiseer t

een goede wilt hebt om door te groeien. Zonder dat

diverse activiteiten buiten het werk om. “Een goed

zal je niet kunnen doorgroeien; maar waarschijnlijk zal

voorbeeld daar van is de Summer Par t y, waarbij er

je dan überhaupt niet bij Google terecht zijn gekomen.”

groots werd uitgepakt met bijvoorbeeld een draaimolen waarop alle Googlers zich weer een kind voelden.”

Buiten de gebruikelijke shifts De flexibiliteit die men heef t als werknemer om in het

Uit de ontmoeting en het gesprek met Kenny is

buitenland te werken is wat minder. “Ik mag drie dagen

gebleken dat hij het geweldig vindt om bij Google te

per kwar taal (dit verschilt per afdeling) naar een ander

werken. Wellicht is dit te verklaren doordat Google

land en daar heb ik de mogelijkheid om op kantoor

een bedrijf is met een bijzondere bedrijfscultuur die

te werken en mails van klanten te beant woorden.

ook doorklinkt op de werkvloer. M eer over deze

Zodoende leer je weer andere Googlers kennen in

bedrijfscultuur wordt ook verklaard in het cololofon.

andere steden en landen. Het is echter wel zo dat je binnen je tijdzone moet blijven werken en ook gewoon

Dit inter view heef t tot stand kunnen komen dank zij

je nodige uren maakt. Je zou dus bijvoorbeeld naar

Tobias M armann en Kenny Jagers. Namens de .ego

Budapest kunnen, daar drie dagen werken en buiten

weblog commissie willen we hen ontzet tend bedanken

die uren de stad ontdekken.”

voor deze geweldige er varing. Lijkt het je ook leuk om ook bij Google stage te

Aan het eind van de dag kun je rustig je eigen tijd

lopen of voltijd aan de slag te gaan? Check dan de

invullen. “Bij mij gaat de laptop gewoon uit en ik ga

carrièremogelijkheden op w w w.google.com/students/

gewoon mijn eigen ding doen. Werk en privé zijn

emea

11

Informatiesystemen binnen de Universiteit. Heeft Tilburg de bal laten vallen? Ruud van Cruchten en Stijn Ijzermans

“Project management is like juggling three balls: time, cost and qualit y”. Deze quote van prof. Geoff Reiss bestempelt tijd, kosten en kwaliteit als de drie belangrijkste factoren voor het slagen van een project, de zogenaamde critical success factors of kort weg CSF’s. De .ego Magazinecommissie besloot de implementatie van MySis op Tilburg Universit y (TiU) nader te onderzoeken en te kijken waar zij een balletje heeft laten vallen. Ludwig Geers, projectleider van de implementatie, bleek de geschikte man te zijn voor het beant woorden van onze vragen.

Ludwig Geers

Hoe is het idee ontstaan om een nieuw informatiesysteem te implementeren?

Wat is de rol van projectgroep SANS?

Tilburg Universit y heef t van oudsher veel van haar

van ongeveer tien jaar. De kosten die je kwijt bent

informatiesystemen zelf gebouwd. Naarmate de tijd

aan het beheer en onderhoud, zijn na verloop van

vorderde groeide het besef dat van dat maat werk

tijd een veelvoud van de initiële investeringen. Men

afgestapt moest worden. Maat werk brengt veel

kwam daarom met het idee om samen met andere

kosten en onderhoud met zich mee en daar wilde de

universiteiten een systeem aan te schaf fen en dit samen

universiteit van af. De systemen waren bovendien niet

te beheren en onderhouden.

Een dergelijk informatiesysteem heef t een levensduur

geschikt voor grootschalig gebruik door alle studenten en medewerkers (self ser vice). De oude systemen

Dit was geen ongebruikelijk voorstel, voor de

‘draaiden’ op een Ingres database structuur, en ook

SAP- systemen binnen de universiteit is ook een

de kennis hierover zou verdwijnen. Een overstap naar

samenwerkingsverband ontstaan, genaamd SECU.

standaardpakket ten betekende wel dat het hosten en

Deze samenwerking is dusdanig goed bevallen dat men

het beheren van die informatievoorziening nog steeds

besloot om voorafgaand aan het aanschaf fen van een

voor eigen rekening zou komen, wat niet mogelijk was

studenteninformatiesysteem een onderzoek in te stellen.

wegens het gebrek aan kennis en resources. De afdeling

Deze onderzoeksgroep die de naam SaNS, Samen

automatisering binnen de universiteit was te klein en er

naar een Nieuw Studenten informatiesysteem, kreeg

niet op ingericht om dit uit te voeren.

is onder leiding van TiU gaan lobbyen voor meer geïnteresseerden. Het hoofd informatiemanagement

De voorkeur vanuit het beleid ging uit naar SAP,

van TiU heef t uiteindelijk interesse gevonden bij de

dit beleid hield in dat alle concernoplossingen zo

Universiteit van Nijmegen, Universiteit van Amsterdam,

mogelijk op SAP gebaseerd moesten zijn. Andere

Hogeschool van Amsterdam en de Universiteit van

concernsystemen op TiU maakten al gebruik van SAP

Leiden.

dus de keuze hier voor lag voor de hand. Een nietSAP keuze, zoals MySIS van Campus Solutions, moest

Deze vier plus Tilburg Universit y hebben toen de

uitgebreid beargumenteerd worden.

projectgroep gevormd.

13

De doelgroep van deze vijf partners bestond uit meer

in België een trial lopen. SAP werd wel gebruikt door

dan 100.000 studenten, enkele duizenden medewerkers

TiU, en ook door de Hogeschool van Amsterdam,

en tientallen faculteiten. Deze moeten allemaal gebruik

de Universiteit van Amsterdam en de Universiteit van

gaan maken van hetzelfde systeem. Aangezien het

Leiden, voor Finance en HR. Echter speelde het gebrek

project van een dergelijke groot te was, viel het onder

aan voorbeelden van onder wijsimplementaties en de

de Europese aanbestedingsnorm. Een uitgebreid

prijsstelling mee dat de keuze niet op SAP viel.

projectplan is opgesteld en ook is samenwerking

Uiteindelijk is er bewust gekozen voor Campus Solutions

gezocht met de stichting SURF. In SURF werken

van de grote marktspeler Oracle, omdat deze meer

hogescholen, universiteiten en onderzoeksinstellingen samen aan grensverleggende ICT-innovaties, met als doel de kwaliteit van het hoger onder wijs en onderzoek te verbeteren. Aan de hand van de MoSCoW methode, die staat voor de must have, should have, could have en won’t have requirements, werden er 500 functionele en technische specificaties opgesteld; de optelsom van de eisen van tientallen faculteiten van verschillende universiteiten. De Europese aanbesteding, waar de universiteiten uitgebreid aan meegewerkt hebben, is indertijd

er varing had met dergelijke grote implementaties. Het systeem van Oracle draaide al op meerdere instellingen, waaronder Font ys (60.0 0 0 studenten), InHolland (40.0 0 0 studenten) en een overgroot deel van universiteiten in de Verenigde Staten.

Waarom geen systeem van SAP als juist vier universiteiten deze gebruiken? ‘Het nadeel van Europese aanbestedingen is, vind ik, dat je selectiecriteria zeer nauwkeurig moet definiëren. Als je dit heel gedetailleerd doet, leidt dat automatisch tot de beste oplossing, is de gedachte. Er zit ten helaas altijd wat misinterpretaties in, dat is onvermijdelijk.

begeleid door Berenschot. Uiteindelijk bleven er vier

Ver volgens leiden deze criteria tot de uitkomst en daar

mogelijke leveranciers over, te weten: SAP met Campus

komt dan niet altijd het beste of het gewenste resultaat

Management, Oracle met Campus Solutions, PSB met

uit.’

Osiris en Sungard SCT, met SCT Banner. Uiteindelijk is de keuze gevallen op Campus Solutions van Oracle.

Zoals eerder genoemd is ook rekening gehouden met het feit dat SAP nog geen noemenswaardige successen

Waarom is er gekozen voor het systeem van Campus Solutions en niet voor een alternatief systeem?

had in Nederland, waar Campus Solutions al veel in de Verenigde Staten werd gebruikt en ook reeds op t wee Nederlandse hogescholen was geïmplementeerd.

De selectiemethode en de uitgebreide selectiecriteria leiden uiteindelijk tot de keuze. Wat op de achtergrond

Hoe is het implementatietraject verlopen?

en bij de weging heef t meegespeeld is het volgende.

Kor t samengevat ; de implementatie is slecht verlopen.

De Nederlandse aanbieder PSB had toen nog maar

Het begon al met een meningsverschil met de verplicht

enkele gebruikers van Osiris. De organisatie was nog

meegeleverde implementatiepar tner over de aanpak.

klein en bestond uit slechts enkele medewerkers. De

Oracle leverde Atos als implementatiepar tner.

heersende gedachte binnen de projectgroep was dat

De projectgroep raakte al snel in discussie met Atos

het project van SaNS een maat te groot zou zijn voor

vanwege een misfit van ver wachtingen vanuit de

PSB. Later is dit overigens in een ander daglicht komen

projectgroep en het aanbod van Atos. Atos streefde

te staan. PSB is gegroeid, meer organisaties zijn hun

naar een directe parameterisering van het systeem,

pakket gaan gebruiken en ze hebben inmiddels een

waar de projectgroep liever eerst een procesanalyse

groter marktaandeel. SAP had in Nederland nog

zag.

geen onder wijsimplementaties gedaan maar had wel

14

INTERVIEW MET LUDWIG GEERS

De projectgroep SaNS heef t ver volgens zelf

bijvoorbeeld 1980. Daarbij komt dat we ook alle vijf

geprobeerd om het systeem op de processen te laten

een andere infrastructuur hadden.

aansluiten en de processen te harmoniseren. ‘Begin

PID (Project Implementation Document) is geschreven in

Heeft de keuze voor een Amerikaans systeem nog voor noemenswaardige problemen geleid?

samenwerking met Oracle, ATOS en de SaNS par tners.

De ambities van Oracle om hun dienst verlening uit te

Hierin zijn alle aspecten verder uitgewerkt om tot goede

breiden in het EMEA gebied (Europe, Middle East and

implementatie te komen. De implementatie zelf was een

Asia) heef t geleid tot de uitbreiding en versterking van

flinke kluif omdat vijf bronsystemen (red. De systemen

een universeel en landonafhankelijk systeem, gebaseerd

van de 5 universiteiten) geconver teerd moesten worden

op de centrale kernel van PeopleSof t. Om die kernel

naar Campus Solutions, en het systeem moest aansluiten

heef t SANS een schil ont wikkeld, die men aan kan

op andere lokale systemen (inter faces, zoals met SAP).‘

passen aan de Nederlandse wetgeving en eisen. Deze

Het informatiesysteem kan in t wee stukken opgedeeld

schil noemen we de template. De SANS par tners maken

worden: je hebt een systeem voor het inschrijven van

gebruik van deze template. Zodra iets verander t in de

een student dat wet telijk gereguleerd is, en een systeem

kern wordt de template aangepast zodat deze blijf t

voor het volgen van een student tijdens de studie. Het

functioneren. Bovenop deze template kan men dan

systeem voor het volgen van een student bevat enorm

nog kiezen voor lokale aanpassingen, inrichtingen

veel gegevens. De conversie hier van was een uitdaging,

en inter faces. De ene par tner wil een koppeling met

voor wat betref t omvang en complexiteit. Wij hebben

systeem A, de andere met Systeem B, een par tner wil

bijvoorbeeld in Tilburg al 13.0 0 0 studenten en we

een extra module voor een specifieke doelgroep, een

zijn de kleinste van de par tners. In de achterliggende

ander niet. Hierdoor krijgt het geheel een soor t bloem

jaren heb je tevens verschillende onder wijsstructuren

vorm (zie figuur 1).

20 06 werd een projectorganisatie opgezet voor de implementatie en toen ben ik aan boord gekomen. Een

gehad. De ene par tner wilde daarom conver teren met terugwerkende kracht tot 1990, de ander tot

Figuur 1 : Campus solutions

15

In Nederland is het onder wijssysteem onderhevig

organisatie gestuurd. Deze bekijkt en beoordeelt ze

aan politieke discussies zoals over de bekostiging,

om ze ver volgens naar India te sturen. Daar wordt dan

de langstudeerdersmaatregel, etc.. De kern voorziet

iets gebouwd dat door Nederlanders bedacht is, door

echter niet in deze nieuwe wetgeving. Er moet volgens

Amerikanen aangepast is naar hun standaarden en

de onderhoudsystematiek met Oracle overlegd worden

dan krijgen wij een product uit India dat doorgaans

of de kern aangepast kan worden. Oracle doet dit

van zeer matige kwaliteit is. Deze hele toestand wordt

pas als de specificaties 10 0% zeker zijn. Ze kunnen

nog steeds het best uitgelegd aan de hand van de

niet zomaar aan de grillen van de gebruikers hun

‘schommelcar toon’ (zie figuur 2).

kern gaan aanpassen. Oracle heef t daarom een strikt release beleid. Zijn de specificaties eindelijk zeker

Toen Oracle PeopleSof t overnam waren er nog

dan moeten ze eerst een aantal kanalen doorlopen

verschillende releases in omloop. Oracle had zich

voordat de kern daadwerkelijk aangepast zal worden.

voorgenomen om de sof t ware drastisch te vernieuwen

De specificaties worden eerst door een medewerker van

en heef t daar voor een langlopende releasekalender

Oracle Nederland opgesteld die verstand heef t van het

ont worpen. Dit had tot gevolg dat we te maken kregen

pakket , de gewenste verandering en de Nederlandse

met ingrijpende veranderingen in de programmatuur en

markt. Ver volgens worden ze naar de centrale

onderliggende toolset.

Figuur 2: Schommelcartoon

16

INTERVIEW MET LUDWIG GEERS

Op dit moment hebben we vier keer per jaar een

is het draagvlak verminderd en werd onder tijdsdruk

nieuwe sof t warebundel en een keer per jaar een nieuwe

op enig moment besloten de bestaande inter face van

versie van de toolset. SaNS verpakt die t wee keer per

de studenten te handhaven en alleen het zogenaamde

jaar in een major release. Dus t wee keer per jaar moet

backof fice te vernieuwen. Oud en nieuw zouden dan

de template aangepast worden aan de nieuwe versies

op elkaar moeten aansluiten. De studenten en meeste

van de kernel.

medewerkers zouden er nauwelijks iets van merken.

Dit leidt tot een forse werkdruk voor de SaNS-par tners

Tilburg is van alle vijf de par tners als eerste live gegaan

en het Exper tisecentrum dat de template beheer t. Al

met het inschrijfsysteem. Kor t daarna is de HvA met

deze updates zorgen er voor dat het systeem nooit af is.

het inschrijfsysteem live gegaan en daarna Leiden.

Je bent constant bezig met het testen en aanpassen van

Leiden wilde een big bang. Het inschrijfsysteem én het

het systeem.

volgsysteem met alles erop en eraan moest live, met het risico dat het niet 10 0% af was.

In 2011 is er gekozen voor een afgeslankte versie van het systeem, wat houdt dit in? ‘Toen we begonnen met MySIS hebben we in eerste

Heeft dit nog tastbare problemen opgeleverd die hierdoor voorkomen konden worden?

instantie alleen het inschrijfsysteem ver vangen. Het

Ja, de SaNS-par tners hebben nogal negatief in de

oude systeem had functionaliteiten voor het inschrijven

publiciteit gestaan wegens de invoeringsproblemen en

van studenten en voor student volgzaken. Het nieuwe

de kosten die men heef t moeten maken om het systeem

systeem moest daarom inschrijven en het bewaken van

toch goed werkend te kunnen krijgen. ‘In Tilburg

studieactiviteiten faciliteren. Voor het inschrijven hebben

kwamen we er toen steeds meer achter dat we last

de studenten weinig interacties met het systeem. Daar

bleven houden van het systeem en de implementatie

zullen vooral administratieve medewerkers mee moeten

er van. We zijn toch het kleintje in de klas als je nagaat

werken. Studenten komen binnen via Studielink en zullen

dat in Amsterdam het systeem voor om en nabij de

vooral te maken krijgen met die inter face.’

80.0 0 0 studenten functioneer t. Bij de SaNS-par tners zijn alle aanloop problemen nu wel opgelost. Het

Hier hadden we dus geen groot verander traject voor de

onder wijzend en het ondersteund personeel werd en

studenten op één ding na: toen we in 20 09 (als eerste)

is steeds enthousiaster, maar kreeg daardoor meer

live gingen met het systeem voor inschrijven moesten

behoef te de eisen en wensen verder uit te breiden

studenten zich ook kunnen herinschrijven en het land

en het systeem naar hun smaak te laten functioneren.

van herkomst van hun ouders kunnen aangeven. Dit was

Deze uitbreidingen moesten allemaal in de template

op dat moment alles wat de student van MySIS zag.

opgenomen worden waardoor de gezamenlijkheid in de financiering daar van verder onder druk kwam te staan.’

Uiteindelijk moest MySIS de huidige student volgsystemen gaan ver vangen. De users, de studenten en

Om de gezamenlijkheid te behouden is er toen gekozen

medewerkers, zouden aan een compleet nieuwe look

voor een cafetaria model. Dit wil zeggen dat iedereen

and feel van de systemen moeten wennen. Hier voor zou

de basisvoorziening van de template kreeg, met daarin

een uitgebreid implementatieplan opgesteld worden.

de gezamenlijke functionele eisen en wensen. Alles wat

Der tienduizend studenten en tientallen medewerkers

je bovenop de basis wenste, moest je zelf betalen.

moesten op gang geholpen worden met het nieuwe

Tilburg realiseerde zich steeds meer dat het systeem

systeem.

toch wel erg groot (en kostelijk) werd voor een nieuw backof fice systeem en dat ze misschien beter af zouden

Door verschillende oorzaken is het project ver traagd,

zijn met een andere oplossing.

17

Nijmegen was voor tijdig uitgestapt en heef t voor de

de druk om MySIS light te implementeren liep verder

implementatie van een Nederlands systeem (Osiris)

op. Noodgedwongen is voor deze oplossing gekozen ,

gekozen. Binnen de stuurgroep in Tilburg begon in

maar het is dusdanig complex dat ik achteraf spijt heb

de loop van de tijd ook een kentering te ontstaan.

van deze gestripte versie.’

Het draagvlaak om door te gaan met MySIS werd steeds kleiner en men begon ook wel meer te voelen

De toekomst

voor een drastische ommez waai. Er is toen lange

IIn 2014 zal Tilburg Universit y verder gaan met een

tijd discussie geweest over eruit stappen maar dit lag

nieuw aanbestedingsproject. De voorkeur gaat uit naar

natuurlijk lastig ,vooral omdat het project vanuit Tilburg

een nieuw , kleiner en overzichtelijk systeem. Wegens

Universit y is geïnitieerd. ‘In 2011 kregen we te maken

het par tnerschap met SaNS zal MySIS de komende vier

met de eerste bezuinigingsronde op de Universiteit. De

jaar als backend systeem gebruikt blijven worden. Van

broekriem werd strakker aangetrokken waardoor alle

het hele MySIS avontuur is geleerd; samenwerken is

tijdelijke krachten eruit moesten. M ensen verdwenen

lastig en leidt niet altijd tot besparingen. De integratie

uit de projectgroep. Resources om de implementatie af

met Studielink zal nog belangrijker geworden.

te ronden verdwenen, waardoor het zeker niet meer

Alleen de toekomst zal leren of de implementatie van

mogelijk was om heel het systeem te implementeren.

een ander studentinformatiesysteem succesvoller zal

De omslag in de stuurgroep ten opzichte van MySIS

verlopen.

en minder goede er varingen met het inschrijfsysteem hebben er toe geleid dat er toch besloten werd dat men niet verder wilde met MySIS. Het oude Ingres systeem liep echter al lang op de laatste benen, dus

Over de auteurs

18

Stijn Ijzermans is momenteel bezig met het afronden

Ruud van Cruchten is momenteel een tweedejaars

van zijn bachelor Economie en Informatica aan Tilburg

student Economie en Informatica aan Tilburg University

University, hiernaast is hij de nieuwe hoofdredacteur

en tevens actief binnen Asset | SBIT als redactielid van

van dit magazine.

.ego magazine.

ADVERTENTIE KPN

Column

De technologische Door: Tony Bosma uitdaging is niet technisch van aard

We creëren een wereld waarin de slimste persoon in de kamer de kamer zelf is. Waar economieën ontstaan tussen computers zonder menselijke tussenkomst. Waar creatie en productie in de handen van een ieder komen. 3D printing brengt huizen, organen, voedsel en wapens naar de printer. En technologie kent onze behoeften eerder dan wij zelf. Apps die depressie detecteren en wetgeving die het mogelijk maakt dat ar tsen apps voorschrijven in plaats van medicijnen. Auto’s die zelf rijden en sof t ware die rechters kan ver vangen, robots thuis uitprinten voor minder dan 10 0 0 dollar. Er zijn al draadloze headsets met diensten zoals MyndPlay, die je hersenactiviteit monitoren om de content ver volgens aan te passen op basis van jouw emotie. Wetenschappers zijn erin geslaagd om ‘in te breken’ in iemands hersenactiviteit en koopsignalen te identificeren. De eerste organisaties halen productie weer terug naar het eigen land om het ver volgens door robots te laten uit voeren. M et de versmelting van technologie en het menselijk lichaam kunnen hackers verder gaan dan alleen data stelen. Immers, als ze satellieten kunnen hacken dan ook een pacemaker. Leon Panet ta, de ver trekkende minister van Defensie van de VS, waarschuw t ons aan het begin van 2013 voor een digitaal Pearl Harbour. In een wereld waarin technologie volgens de ver trouwensmonitor van Edelman het meest ver trouwd wordt, neemt de afhankelijkheid er van zienderogen toe. Creëren wij een wereld waarin, wij als mens, volledig over trof fen worden door technologie? Het zijn menselijke handen en hersenen die de technologie van vandaag maken. De vraag is hoe lang nog? Twee exper ts op het gebied van technologie en productiviteit van MIT Center of Digital Business stelden dat de mens het aan het verliezen is van de machine. In hun e - book ‘Race against the M achine’ geven ze aan dat er meer banen worden gecreëerd voor machines dan voor mensen. Ook het Centre for the Study

Over de auteur Tony Bosma is de oprichter van de internationaal erkende trendwatching, innovatie en toekomst advies organisatie Extend Limits. Extend Limits is één van de eerste weblogs in Nederland op het gebied van trendwatching en toekomst en is in haar meer dan 10 jarig bestaan uitgegroeid tot een internationale bron voor kennis en informatie over innovatie, toekomst en daadwerkelijk verstorende trends en ont wikkelingen. Extend Limits monitor t de wereld zodat je je niet af vraagt waarom ont wikkelingen plaatsvinden maar je vraagt je af waarom ze nog niet plaatsgevonden hebben. Tony Bosma onderscheidt zich door zich niet te laten leiden door de waan van de dag en de vele hypes maar richt zich als een van de weinige trendwatchers op daadwerkelijke verstorende trends en ont wikkelingen. Die trends die een blijvend ef fect hebben op onze manier van leven, werken, communiceren en consumeren. Zijn visie op de wereld zal deze jaargang een vaste plek krijgen in .ego magazine in de vorm van een column.

20

of Existential Risk (CSER) kwam onlangs in actie met een onderzoek naar de risico’s van de snelle technologische ont wikkelingen. Centrale vraag is in hoeverre we kunnen onderzoeken wat de ef fecten zijn van digitalisering en robotisering? Immers al onze aannames worden op dit moment uitgedaagd. Nu kunt u denken dat ik negatief ben over de vele technologische ont wikkelingen. Dat ben ik niet. Juist niet zelfs. Wel is het tijd voor visie en het bewustzijn dat de uitdaging ligt in de toepassing van technologie vanuit een nieuwe tijdsgeest. Een nieuw paradigma. De grootste uitdaging die we als mensheid op het gebied van technologie hebben is niet een technische. Het is vooral een mindset en toepassing. We bevinden ons op een dunne scheidslijn. Gaan we de nieuwe technologische mogelijkheden toepassen vanuit ons bestaande en zo veelvuldig omarmde paradigma van consumptie en groei of vanuit menselijke maat en balans? Zoals gezegd is deze keuze essentieel voor de wereld die we nu aan het vormen zijn. Het advies uit het boek ‘Race of the M achines’ is: technologie ont wikkelen die complementair is en niet concurrerend. Laten we ons in dit technologische geweld niet verliezen in de mogelijkheden van techniek, maar hem gebruiken voor de realisatie van verbinding, balans en menselijke maat.

21

<Titel>

Denk niet te moeilijk over mobile security

Arie Timmerman

Welke risico’s kleven er aan het gebruik van bedrijfsapplicaties op mobieltjes en tablets? En hoe kunnen deze risico’s worden ingeperkt? Mobile devices worden overal mee naartoe genomen met nieuweRodney risico’s alsDekkers gevolg. Je vergeet ze in de trein of laat ze in de haast liggen op de toonbank na het afrekenen van een patatje. Bekende gevaren die de bedrijfsvoering bedreigen en niet genoeg benadrukt kunnen worden. Of valt het allemaal wel mee?

DENK NIET TE MOEILIJK OVER MOBILE SECURITY

Er zijn grof weg t wee t ypen mobile apps. Het eerste t ype is de native app, gebouwd met platformspecifieke code en vaak geïnstalleerd via een app store. De t weede soort is de mobile web app. Deze apps maken gebruik van dezelfde technieken als reguliere websites, maar met een geoptimaliseerde weergave voor kleine schermen en aangepast aan de mogelijkheden van een touchscreen. Web apps hoeven vaak niet geïnstalleerd te worden via een app store; als dit toch moet dan bestaat de installatie enkel uit het laden van een schil om de webbrowser. Een keuse voor één van beide opties zou rekening moeten houden met de veiligheidsaspecten.

Native Apps

Om data in de centrale bedrijfssystemen op te slaan is

Native apps lijken een meerderheid te vormen. Dat is

een connectie met het internet nodig. Daar voor

niet vreemd. Oorspronkelijk bestonden voor mobieltjes

worden vaak speciale communicatie -inter faces

alleen native apps. Voordat 3G gemeengoed werd

gebouwd bedoeld voor specifieke apps (data

moesten applicaties en data lokaal opgeslagen

aanvragen). Ser ver-side access controls moeten

worden. Hoewel dit toen de enige - en dus beste - optie

opnieuw worden geïmplementeerd of aangepast aan

was, heef t deze mogelijkheid verschillende nadelen.

deze nieuwe communicatiemogelijkheid. Daar kunnen

Afgezien van het gegeven dat het ont wikkelproces

fouten gemaakt worden.

van native apps duur is omdat voor elk plat form Verder bestaat het risico op onveilige

plat form specifieke aanpassingen gemaakt

datatransmissie. Hoewel ssl(secure

moet worden, zijn er veiligheidsrisico’s verbonden met het bouwen van dit

sockets layer)- connecties

t ype applicatie. Ik benoem er

standaard zijn bij veel web

hier drie.

applicaties, moet de beveiliging van de transpor tlaag handmatig

Een belangrijk voordeel

geprogrammeerd worden

van native apps is de

in native apps. Verder zijn

eenvoudige toegang tot het

er gevallen bekend waarin

lokale bestandssysteem.

ssl-beveiliging wel in de programmacode aanwezig

Dit is ook een potentieel

is, maar dat deze omwille van

risico; data wordt bij de grote mobiele besturingssystemen niet versleuteld opgeslagen en

testdoeleinden uitgeschakeld was door de ont wikkelaars. Bij het lanceren van deze apps

kan dus eenvoudig gekopieerd en

wordt ver volgens vergeten deze beveiliging weer in te

gestolen worden. Er is nauwelijks controle mogelijk

schakelen.

op versnipperde bedrijfsinformatie die over honderden devices verspreid staat opgeslagen.

Deze drie risico’s worden door het toonaangevende

Sommige voorgeïnstalleerde apps - zoals een e -mail

OWASP genoemd in de mobile securit y top 10; drie

client - bewaren alleen een beperkt aantal dagen

risico’s die respectievelijk van toepassing zijn op data

e -mails. Oude e -mail kan met een internet verbinding

securit y, application securit y en net work securit y. Om

opgevraagd worden. Deze slimme oplossing beperkt

deze risico’s in te perken is een duur en tijdrovend

de schade die veroorzaakt wordt door het verlies van

ont wikkelen testproces nodig. Voor elk plat form

een device. Helaas wordt deze werkwijze niet door

moet deze procedure doorlopen worden wat de

alle native apps toegepast.

onderhoudbaarheid van de applicatie niet ten goede komt. Het is veiliger en eenvoudiger om mobile web apps te gebruiken voor bedrijfstoepassingen.

23

DENK NIET TE MOEILIJK OVER MOBILE SECURITY

Mobile web apps

kwetsbaarheden verholpen. Een mobile web app

Een mobile web app is vaak niets meer dan een

kan van deze voordelen profiteren. Ook is de

nieuwe inter face die wordt gemaakt door het

winst dat de test procedures van mobile web apps

aanpassen van een st ylesheet. Web apps nemen

zich alleen hoeven te richten op functionaliteit

snel toe in populariteit. Er bestaat sinds kor t zelfs

en gebruikersvriendelijkheid. De securit y van de

een mobiel besturingssysteem speciaal bedoeld

mobile web app wordt met dezelfde securit y testing

voor web apps: Firefox OS. Deze ont wikkelingen

procedures onder worpen als de eigenlijke web

zijn mede te danken aan de evolutie die mobielee

applicatie. Er is niet langer een apar te teststrategie

webbrowsers doormaken. Functies die eerder alleen

nodig voor mobile devices.Problemen met onveilige

voor native apps beschikbaar waren - zoals het

opslag van data, onveilige toegang tot de ser ver

bedienen van een webcam of hardware acceleratie

of onveilige datatransmissie, zijn nauwelijks van

- zijn ook beschikbaar in moderne mobiele

toepassing bij mobile web apps.

webbrowsers. Een web app doet qua functionaliteit en gebruikersvriendelijkheid niet langer onder voor native

De eerste kan worden opgelost door de tijdelijke

apps. Dat heef t veel voordelen.

opslag van gegevens te minimaliseren door slim gebruik van ht tp cache - control mechanismen, de

Mobile securit y wordt web securit y

t weede door gebruik van ssl- verbindingen die ook

Om te beginnen kan door gebruik te maken van

op de originele website aanwezig zouden moeten

mobile web apps geput worden uit tientallen jaren

zijn, en het probleem van onveilige ser ver-side access

er varing in web securit y. Door de opmars van web

controls is beperkt omdat dezelfde controls in gebruik

apps wordt een nieuw probleem - het probleem

zijn op zowel de gewone web applicatie als de

van mobile securit y - verholpen met oplossingen

mobile web app. Door een mobile app te zien als

voor bestaande web securit y problemen. Verder

een traditionele website in een nieuw jasje wordt de

hebben al ont wikkelde websites de ‘test of

beveiligingsproblematiek inzichtelijk.

time’ doorstaan en zijn de belangrijke bugs en

24

ADVERTENTIE Capgemini

Zonder ICT geen treinen Margreet Sandee

ZONDER ICT GEEN TREINEN

Je hebt het vast zelf wel eens meegemaakt. Je zit in de trein op weg naar een afspraak en er is een verstoring waardoor de trein tot stilstand komt. Een kapotte wissel, een stroomstoring, een aanrijding met een persoon, een defecte trein; de reden is al dan niet meteen duidelijk. De impact voor de reizigers des te meer: onver wachte vertraging en soms onzekerheid over mogelijke alternatieven om op tijd te komen op je afspraak. NS zet in een dergelijke situatie alles op alles om de reiziger snel te voorzien van de juiste informatie, de ver wachte duur van het oponthoud en de mogelijke alternatieven bijvoorbeeld per bus. Hoe doen we dat zogenaamde ‘bijsturen’ van het treinverkeer en wat voor rol speelt ICT daarbij? Hoe werken we op dat vlak aan de toekomst om reizigers nog sneller te kunnen helpen?

Wat is bijsturen? Bijsturen houdt in dat we de vooraf gemaakte

Besturing 3.0: nieuwe systemen voor sneller bijsturen.

planning wat betref t de inzet van treinen, machinisten

Één storing raakt soms wel honderden andere treinen

en conducteurs gaan aanpassen aan de actuele

(en dus reizigers). Wat is er nodig om snel en ef fectief

situatie. NS rijdt treinen volgens een dienstregeling,

te kunnen bijsturen als je het hebt over duizenden

die we een keer per jaar herzien (jaarplan). NS

personeelsleden en duizenden treinrit ten per dag? Ten

Logistiek maakt ver volgens het zogeheten dagplan.

eerste is overzicht in de locatie van treinen en rijdend

Een planning die 36 uur voor uit voering kloppend

personeel nodig. Als er bijvoorbeeld een seinstoring

moet zijn. In deze planning wordt rekening gehouden

is, betekent dit dat ons personeel niet op de plek kan

met de laatste ont wikkelingen op het spoor. Denk

zijn voor volgende treinrit ten. Bij dit soor t verstoringen

aan Koninginnedag en andere grote evenementen,

wijkt de actuele situatie af van de geplande situatie,

werk zaamheden aan of naast het spoor, etcetera. Dit

die we in alle ICT-systemen hebben geregistreerd.

Dagplan wordt gecommuniceerd naar het personeel

De buitenwereld komt niet meer overeen met de

op de trein (machinisten en conducteurs), naar

werkelijkheid in de ICT-systemen. Dit vraagt om

Reisinformatie en naar ProRail, die verant woordelijk

slimme nieuwe ICT-systemen die ons personeel

is voor de verkeersleiding. Ver volgens worden de

helpen razendsnel (treinen personeels)diensten te

treinen volgens deze laatste planning gereden. Echter,

herplannen op de meest optimale manier voor de

op ’de dag van uit voering’ kunnen zich natuurlijk

klant. Nu doen mensen (zogeheten bijstuurders) dit

altijd incidenten en omstandigheden voordoen,

werk veelal nog handmatig, maar door de grote

waardoor er opnieuw aanpassingen nodig zijn voor

drukte op het spoor is dit steeds kwetsbaarder

reizigers. Alle aanpassingen in het Dagplan kor ter

geworden. Nieuwe ICT-systemen en rekenkracht gaan

dan 36 uur voor uit voering noemen we bijsturen.

hen dan ook in toenemende mate ondersteunen.

Zo reden we afgelopen winter vanwege de sneeuw

Binnen NS is hier voor het programma ‘Besturing

op verschillende dagen met een aangepaste

3.0’ gestar t. Het doel hier van is om de bijsturing

dienstregeling waardoor er meer ruimte op spoor was

van machinisten, conducteurs en treinen verder te

om storingen snel op te lossen en te voorkomen dat

verbeteren door het gebruik van slimme ICT-systemen

het treinverkeer op ons drukke spoor wegnet (drukste

en rekenkracht. NS wil sneller en completer kunnen

spoor van Europa) vastliep. Ook bij grote storingen

bijsturen in geval van verstoringen, waardoor we als

sturen we bij. Personeel bemant andere treinen dan

NS grip blijven houden op onze dienst verlening aan

gepland en extra treinen worden verplaatst. Zo

reizigers. Hierdoor kunnen we een betrouwbaarder

wijzigt er van alles voor soms honderden treinen en

product aanbieden aan onze klanten en NS

conducteurs per dag.

medewerkers en is het treinverkeer weer eerder in de

27

benen na een storing en spelen we nog slimmer op

omdat er steeds meer treinen per uur rijden. De puz zel

storingen in.

die moet worden opgelost door bijstuurders, wordt dus steeds complexer. Veel activiteiten gebeuren echter

Jantina Woudstra is vanuit IT Operations programma

nog met de hand door er varen bijstuurders. Om de

manager van Besturing 3.0. Jantina geef t aan:

kwaliteit van de bijsturing een stap verder te brengen,

“Ter wijl de wereld om ons heen steeds complexer

investeren we nu in beslis ondersteunende systemen

wordt met meer ver voerders en treinen op het spoor

zoals de Solver. De Solver zal landelijk ingezet

en ook hogere eisen worden gesteld wat betref t

worden bij ernstige verstoringen en calamiteiten,

hoogfrequente treindiensten en continuïteit, zijn onze

waardoor we sneller en completer kunnen bijsturen.

systemen daar nog niet altijd op ont worpen. De

De Solver wordt nu al ingezet voor het berekenen

systemen van planning, bijsturing, reisinformatie én

van een alternatieve dienstregeling voor de volgende

de systemen ProRail moeten daarbij ook nog eens

dag. Momenteel ont wikkelen we de Solver, zodat we

naadloos op elkaar aansluiten. Dat maakt dit tot een

deze ook realtime in kunnen zet ten bij verstoringen

boeiende klus waarbij de reiziger straks nog sneller

om rijdend personeel bij te sturen op de dag zelf.

geholpen moet zijn en we nog slimmer inspelen op

Dit heef t als voordeel dat treinen weer sneller rijden

storingen.”

voor onze reizigers. Rijdend personeel weet waar zij de rest van de dag aan toe is omdat niet slechts

De Solver bij real time verstoringen

één enkele rit wordt bijgestuurd, maar de complete

De afdeling NS Reizigers heef t als ambitie om de

dienst voor de hele dag. Er wordt al voorzichtig

impact van verstoringen voor reizigers en voor

getest met het nieuwe systeem en komend jaar moet

rijdend personeel zoveel mogelijk te beperken. Een

het steeds vaker worden ingezet bij storingen op

van de speerpunten van NS is dat zij altijd grip wil

de dag zelf. Razendsnel rekent het systeem dan de

houden op de kwaliteit van de dienst verlening aan

nieuwe personeelsplanning door. Het systeem werkt

treinreizigers. Dat is vandaag de dag steeds lastiger,

op basis van door NS zelf ont wikkelde algoritmes.

ZONDER ICT GEEN TREINEN

AIO’s en universitaire medewerkers zijn nauw betrokken

zegt: “We moeten ons als NS-brede ICT- organisatie

geweest bij het ont wikkelen van dit systeem. Voor het

opnieuw uit vinden. Straks moeten we cruciale primaire

bijsturen van de treinen is er geen kanten-klaar pakket

processen gaan ondersteunen die een zeer hoge

beschikbaar op de markt, zoals het Crews-pakket.

beschikbaarheid vereisen. Door de drukte op het

Dat betekent dat NS zelf iets moet ont wikkelen,

spoor is de noodzaak hier toe steeds groter geworden.

waarbij zoveel mogelijk gebruik wordt gemaakt van de

Hetzelfde geldt voor onze leveranciers. Vanuit ICT

kennis en resultaten van bestaande planningssystemen

moeten we ook 24/7 het beheer van deze cruciale

van NS Reizigers. De ont wikkeling van dit systeem

systemen kunnen ondersteunen. Als er iets fout gaat in

B@M (Bijsturing @pplicatie M aterieel) is inmiddels

een systeem, heef t dat direct impact op de operatie.

gestar t. Nedtrain, het onderhoudsbedrijf van NS, en

Onze core business als NS is het rijden van treinen

NS Hispeed zullen ook gebruik gaan maken van dit

met behulp van ICT systemen. Om dat goed te kunnen

planningssysteem.

doen, is het belangrijk dat je elkaars wereld begrijpt, elkaars processen kent en goede werkafspraken maakt

Uitdagingen voor ICT binnen NS

in de gehele keten inclusief het Shared Ser vice Center

Voor de ICT- organisatie binnen NS is Besturing

ICT en onze leveranciers. Het is belangrijk dat we

3.0 tegelijk een vehikel om de kwaliteit van de ICT

hierbij dezelfde urgentie er varen; als onze ICT-systemen

infrastructuur en de beheerorganisatie op een

haperen, heef t dit direct impact op de operatie”.

hoger plan te tillen. Leon Jansen, hoofd IT Operations

Meer weten? Kijk op youtube http://www.youtube.com/user/ NS voor een filmpje over het bijsturen van treinen. Auteur: Margeet Sandee

29

OUD IM’ERS AAN HET WOORD Jeroen Jansen Leef tijd:

31

Woont in:

Tilburg

Checkt elke dag:

Email, nu.nl, Facebook

Huidige functie:

Informatie - analist

Opleiding:

Bestuurlijke Informatiekunde, UvT

Opleiding Studieperiode:

1999-20 05

Universiteit:

Universiteit van Tilburg

Activiteiten SBIT:

De feesten gecombineerd met andere (sociale) studieverenigingen kon ik altijd wel waarderen. Verder natuurlijk altijd handig om via de site van SBIT oude tentamens op te zoeken die soms bijna let terlijk overeen kwamen met de feitelijke tentamens die werden afgenomen (didactisch niet geheel verant woord, maargoed).

Belang studie:

De studie bereid je erop voor om een ef fectieve brugfunctie te kunnen gaan ver vullen tussen techniek en organisatie. Leren samenwerken in teams met verschillende mensen en disciplines vond ik tijdens de studie een van de belangrijkste leerer varingen, vooral omdat het in zoveel situaties terugkomt.

Mooiste herinnering:

Een bloemlezing van wat momenten die me zijn bij gebleven: Kof fiedrinken ter wijl dhr. Casimir op miraculeuze wijze Infogame weer tot leven brengt. De zeer ef ficiënte en pret tige samenwerking met enkele ex-studiegenoten, waaronder: Bram Hoekman, Zairo Ruiz, Anja Franken. De feesten in het centrum van Tilburg, de TIK-feesten, de har t van Brabantloop, et cetera. Ongeveer tegelijk met Roel Houben de laatste loodjes van de studie afronden. Afstudeerceremonie. Na hard werken en een z ware periode een mooi resultaat kunnen presenteren aan de mensen die dichtbij je staan.

Huidige situatie Huidige baan & werkzaamheden:

Ik werk nu bijna 4 jaar voor VECOZO als informatie - analist. VECOZO staat voor veilige communicatie in de zorg. Als informatie - analist ben ik met mijn mede teamleden verant woordelijk voor het ont werp en de realisatie van een aantal forse informatiesystemen. “Fors” in de zin van gebruik, maatschappelijke relevantie en de besparingen die de systemen opleveren voor de hele zorgketen.

30

Zo zijn we als team verant woordelijk voor het systeem dat de controle op verzekeringsrecht (COV) uit voer t. Dit is een systeem dat gebruikt wordt in de gehele zorgsector op landelijke schaal, met miljoenen aanroepen op dagbasis. Een huisar ts kan bijvoorbeeld via COV het verzekeringsrecht controleren van zijn patiënten.

Specifieke Expertise:

RUP, requirements management met use - cases, Agile/Scrum.

Connecties Volgende oud-BIKker: Ben benieuwd hoe het met mijn studiemakker Bram Hoekman gaat.

Luc Scheidel Leef tijd:

43

Woont in:

Nieuwegein

Checkt elke dag:

Nu.nl, facebook en vele t weets (ondermeer @Logistiek _nl en @ vLmNL, @PostNL en @ Omdenken)

Huidige functie:

IT M anager bij PostNL. Verant w xoordelijk voor de IT van het transpor t bij brieven in Nederland en voor de IT van de postbezorging.

Opleiding:

Bestuurlijke informatiekunde, nu beter bekend als Information M anagement


1987-1993

Universiteit:

Katholieke Universiteit Brabant

Activiteiten SBIT:

Bestuurslid (ergens begin jaren 90) met SBIT Info en BIK M ag in mijn por tefeuille. BIK M ag is de voorloper van .ego M agazine. Daarom kon ik geen “nee” zeggen, toen mij gevraagd werd mijn profiel in te sturen!

Belang studie:

Een stevige economische basis, gecombineerd met het inzicht van de functie van IT voor organisaties. De colleges van Nielen en Ribbers leken science fiction, maar zijn voor een groot deel bewaarheid. Nielen voorspelde rond 1987 een vorm van computer in elke kamer van het huis, vergelijkbaar met de verspreiding van klokken. Dat de meesten nu op hun smar tphone kijken om de tijd te checken, bevestigt zijn gelijk.

Mooiste Herinnering: Natuurlijk het bestuursjaar van SBIT. M aar ook de ER ASMUS studie in Limerick, Ierland.

31

OUD IM’ERS AAN HET WOORD Huidige situatie Huidige baan & werkzaamheden:

PostNL bevindt zich in de meest ingrijpende reorganisatie in haar 20 0 jarig bestaan. Als onderdeel daar van zijn alle transpor tactiviteiten (ondermeer: legen van brievenbussen, halen en brengen van post bij zakelijke klanten, post brengen naar de depots voor postbezorgers) ondergebracht in één businessunit, waar ik IT manager van ben. In de afgelopen drie jaar hebben we nieuwe systemen voor planning en uit voering ingevoerd. Daarnaast ben ik sinds een jaar verant woordelijk voor de IT van de postbezorging. Ook hier moet IT helpen om het bedrijf ef ficiënter te maken en volumedalingen in de postmarkt op te vangen.

Specifieke Expertise:

Supply Chain M anagement, Transpor t en Logistiek

Connecties Volgende oud-BIKker: Bij een seminar kwam ik onlangs Karin Swets weer tegen. Ik draag hierbij graag het

stokje aan haar over.

Merel van den Berg Leeftijd:

36

Woont in: Utrecht

Utrecht

Checkt elke dag:

Nu.nl, Telegraaf.nl, mail, Facebook en de AEX

Huidige functie:

Mama van twee kleine meisjes, Emma en Julia (tsja, we wonen in de koningsbuurt van Utrecht). Naast hardlopen, knutselen , winkeltje spelen, armbandjes maken en koekjes bakken ben ik Senior Risk Manager bij Syntrus Achmea.

Opleiding:

Bestuurlijke Informatiekunde en EDP Auditing (2002-2004), beide UvT


1996 -20 01

Universiteit:

Universiteit van Tilburg

Activiteiten SBIT:

Ehhh.. ik kende wel veel mensen van SBIT! Was een gezellige tijd, maar was zelf meer actief betrokken bij het organiseren van de TIK- week destijds, de introductieweek van nieuwe studenten in Tilburg.

Belang studie

Ik zou zeggen de ver taalslag maken tussen de business en de IT organisatie. Het klinkt simpel, maar doordat die t wee werelden in praktijk toch veelal ver van elkaar af staan, kun je hiermee vaak van toegevoegde waarde zijn.

32

Mooiste herinnering: Dat is toch wel mijn TIK periode geweest. Een half jaar lang hebben we met een hechte groep studenten de TIK week ’99 vormgegeven en neergezet. We hebben elkaar laatst weer bijna allemaal gezien! Daarnaast heel veel stapavonden en op de -uni- hangdagen met mijn BIK vriendjes! En Kof fietijd kijken met mijn huisgenoten met het Kof fietijdspel natuurlijk!

Huidige situatie Ik Huidige baan &

werkzaamheden:

werk als Risk M anager bij Syntrus Achmea en fungeer als sparring par tner voor

zowel de business als voor de (Internal) Audit organisatie. Ik heb ruim tien jaar er varing opgedaan als IT Auditor, zowel bij Ernst&Young als bij de ING, maar toch t wee jaar geleden deze zijstap gemaakt om wat dichter bij de business te staan en om de business zodoende beter te kunnen adviseren in oplossingen. Dat laatste stapje miste ik als Auditor. M aar nu denk ik ook vaak ‘wat was alles lekker duidelijk als Auditor, Risk M anagement is zo vaag..’. Houd me momenteel vooral bezig met het implementeren van een nieuw Achmea breed normenkader bij Syntrus, adviseer in lopende projecten en ben sparring par tner voor allerlei vraagstukken uit de vermogensbeheerorganisatie.

Specifieke expertise:

Het ijs breken in gesprekken en dingen toch bij mensen gedaan krijgen. Nu we het er toch over hebben.. deze vragen kunnen wel iets spannender.

Connecties Volgende oud-

Hoe is het met oud BiKker en oud-TIKker Niels van Gemst, of is die al drie keer

BIKker:

gevraagd?

33

Afgestudeerden augustus 2013 - februari 2014 K.J.M.G. Meesters 4-8-2013 Towards an Impact Evaluation Framework for a Collaborative Information Supply Chain Dr. Van de Walle M. LI 4-22-2013 Information Diffusion in Twitter Based on Co re proporties Analysis Dr. Ou A.C. Dickinson 4-24-2013 Cloud Service Based Applications A framework for management and control of the Quality of Service of Cloud Service Based Applications (CBAs) Prof. dr. Van den Heuvel A.M. Vermeer 5-15-2013 The adoption of agile practices and increased customer collaboration Prof. dr. ir. Van Groenendaal J.M.F.J. Evertse From Paper to Pixels Dr. Ou E. Zaicanu Provider-Agnostic Acces Shared Cassandra Clusters Prof. dr. Van den Heuvel

5-29-2013

6-17-2013 Enforcement in

P. Kazmirchuk 6-17-2013 Mapping and resolution of heterogeneous product identifiers during its lifecycle Prof. dr. Van den Heuvel B. Tao 6-17-2013 Trade knowledge: a marketplace for expert knowledge and information Prof. dr. ir. Papazoglou S. Chen 6-17-2013 Business process reengineering for atlassian support workflow Prof. dr. Van den Heuvel

34

R. Makhani 6-17-2013 A language-agnostic mechanism for composing data stream queries with an arbitrary number of inputs Prof. dr. Van den Heuvel K. Suri 6-17-2013 Domain Specific Business Process Monitoring Through Aggregation of Multi-Layer RunTime Data Prof. dr. Van den Heuvel I. Brito 6-17-2013 Blueprint for Manufacturing Applications Prof. dr. ir. Papazoglou E. Vovc Access Regulations in Clusters Prof. dr. Van den Heuvel

Shared

6-17-2013 Cassandra

R. Lamllari 6-17-2013 Extending a methodology for Migration of the Database Layer to the Cloud Considering Relational Database Schema Migration to NoSQL Prof. dr. Van den Heuvel V. Devadoss 6-17-2013 USDL Construction using a servise registry and BPMN 2.0 extensions Prof. dr. Van den Heuvel Y. Gao 6-17-2013 The Critical success factors of adopting agile methodology in it portfolio management Prof. dr. ir. O’Callaghan J. Duan 6-17-2013 IT adoption in supply chain risk management Prof. dr. Rutkowski O. Latsenko 6-17-2013 Customers’ acceptance of big data projects in banking Prof. dr. ir. Van der Zee

J.A. Blanco Lopez 6-17-2013 Building A Cross-functional Integraded Roadmap for Implementing Digital Positions Prof. dr. ir. O’Callaghan

A.C. Lankhaar 6-21-2013 Information Security of eHealth The Security Awareness of the User Prof. dr. Rutkowski

R. Hendrawan 6-17-2013 Mobilizing colloboration systems: A design science approach Prof. dr. Rutkowski

B.A. Pronk 6-24-2013 IT Architecture in Capabilities-bijdragen aan modulariteit van de enterprise Prof. dr. Ribbers

A. Yushenkov 6-17-2013 A model of IT Business value. Validation of the model in financial sector Dr. Leino

W.G. Colsen 6-28-2013 High Reliability Theory and Incident Management: A study into applicability to organizational subdivisions Dr. Van de Walle

C. Vittavutkarnvej 6-17-2013 Identifying factors which influence communication in ERP maintenance activities Prof. dr. ir. Van Groenendaal D. Pankin 6-17-2013 Capacity planning maturity model for multiple agile teams in large organizations Dr. Koskivaara N. Verdegem 6-17-2013 E-Discovery in times of Big Data: three case studies and impressions of the future Prof. dr. ir. Daniels A.M. Tuta Osman 6-17-2013 An approach for improving decision making: recommendation systems for setting goals Dr. Weigand A. Mekezhan 6-17-2013 Becoming digital: Interrelations among digital capabilities in the Dutch Insurance Company Achmea Prof. dr. ir. Van der Zee L. Ristic 6-17-2013 Optimization of capacity management in software as a service (SAAS) Prof. dr. Rutkowski T. Rondeel 6-19-2013 Synthesis approach for developing a logical SOE reference model: Case Study at European Micro-Breweries Prof. dr. Van den Heuvel C.H. Lee 6-20-2013 The impact of cloud computing on the mobile worker performance Dr. Smits

M.K. Haagoort 6-28-2013 The impact of habit on technology acceptance with a consumerization context Dr. Van de Walle O. Fesak 7-11-2013 Defining Process Performance Indicators: A Management Framework for Design-time Analysis Prof. dr. Van den Heuvel T. van Eijk Mobile Business Intelligence Prof. dr. Ribbers

8-5-2013

W.S. Tang 8-13-2013 Factors stimulating Dutch people to purchase on B2C e-commerce websites Dr. Weigand J.B. Straver Improving Management Serious Games Dr. Smits

Decisions

8-23-2013 through

P.M. Olejnik 8-23-2013 Excelling in Procurement IT Contract Management with Lean and Six Sigma Case study on legacy contract management at Philips Global IT Prof. dr. ir. Van der Zee J. Shao 8-28-2013 Creating a model to predict disclosures of material weaknesses in internal control The role of audit analytics to provide industrylevel evidence Dr. Hexspoor

35

Afgestudeerden augustus 2013 - februari 2014 L.F. Mattos Schlindwein 8-29-2013 Configurable Smart Public Services Prof. dr. Van den Heuvel K.H. Dang 8-29-2013 How to Leverage Cloud Computing Benefits, an I TIL-perspective Dr. Weigand T.J.A.C. Peters 8-29-2013 Mobile Business Intelligence Succes An Empirical Evaluation of the Role of Mobile BI Capabilities Dr. Weigand A. Askar yar 9-4-2013 Business and IT alignment in Geneva Intgernational Centre for Humanitarian Demining Dr. Van de Walle E. Jongepier 10-23-2013 The impact of XBRL Adoption on Information Asymmetry Dr. Hexspoor R.A.W. Van Buuren 10-25-2013 Big Data and its impact on IT-auditing Dr. Ou H.E. Hovius 10-25-2013 Adoption of Electronic Payment Systems from a merchant perspective, is there a future for Bitcoin? Dr. Ou F.C.J. Verschuren 10-24-2013 Ensuring compliance with EU’s Data Protection Regulation; Privacy guidelines for municipalities Prof. dr. Ribbers G.G.M. Everaert 10-24-2013 Towards Successful M-Health projects Dr. Smits

36

R. S. Van Dongen 11-7-2013 Effect of Big Data analytics on KPIs used to assess business performance Dr. Smits M. Sprong 11-15-2013 Tersuasive Advertising Een onderzoek naar de invloed van overtuigingstechnieken en zoekgedrag op de prestatie van online advertenties Dr. Weigand S.W. Cramer 12-6-2013 The desirable level of Software reuse within agile Software Development in the application framework.NET Prof. dr. Van den Heuvel J. Janssen 12-4-2013 How to enhance business value using Big Data: an analysis in the Dutch energy sector Dr. Smits J.M.O. Vossen 1-17-2014 Online Surgical Troubleshooting: developing a responsive web application Prof. dr. Rutkowski T.A.H.W. Van den Hurk 1-22-2014 Pre-merger IS fit in M&A transactions Prof. dr. Ribbers B.J.H. Van der Sommen 1-13-2014 De inzet van business intelligence door de politie bij het bestrijden van lading diefstal van vrachtwagens in Nederland Prof. dr. ir. Daniels K.L.J. van Eeden 2-20-2014 The mobile road to purchase: A study on effective mobile advertising Dr. Ou R. Harmsen Testing IT General Analytics Prof. dr. ir. Daniels

Contacts

2-20-2014 using Data

Bedankt! Bij deze willen we namens de gehele .ego commissie Carlijn, Gieljan en Mark bedanken voor alle bijdrages die ze hebben geleverd aan de afgelopen jaren .ego magazine!

Carlijn, zonder wie er b ergen aan

M ark, als voorzit ter voor het aansturen

Gieljan, voor zijn scherp e inter views

overb odige komma’s in onze edities

en in de hand houden van de voltallige

en ar tikelen

zouden staan

commissie

.ego weblog

De Mobiele Wereldoorlog Door: Pim Smulders Gepubliceerd: 9 september 2013

Het besturingssysteem Android van Google wordt

gemaakt door zoekgigant Google. Microsoft, dat

steeds machtiger. De strijd die men voert omtrent de

relatief laat uit de startblokken kwam, heeft nu nog

smartphone markt is enorm en gaat om immens grote

geen 4% in handen. Microsoft probeert dit aandeel

bedragen. De hardware-strijd die daarmee gemoeid

te vergroten door verschillende openbare acties op

gaat is alom bekend. Samsung en Apple doen hun

te zetten om Android als een minderwaardig systeem

uiterste best om elkaar verschrikkelijk dwars te liggen.

aan te prijzen. Enkele reclames en advertenties zijn

Microsoft is de meest recente ‘indringer’ in deze markt,

hier exemplarisch voor. Het is vrij vanzelfsprekend

maar het verkrijgen van marktpenetratie gaat niet zonder

dat Google niet van plan is om een deel van haar

slag of stoot…

marktaandeel op te geven. En wat doe je dan? Juist, dwarsliggen.

Microsoft concurreert al op meerdere markten met Google, bijvoorbeeld op de markt voor search engines

Actie

en de ‘browsermarkt’. Microsoft heeft voor de mobiele

Google probeert op zo veel mogelijk manieren haar

markt een pact gesloten met Nokia, dat hiermee

eigen (eventueel gekochte) diensten niet te leveren aan

probeert op te krabbelen uit een diep dal.

de concurrent. Microsoft is daar op de harde manier achter gekomen. De meeste smartphone gebruikers

Eerst de Cijfers

hebben het liefst ‘een beetje van allemaal’: Windows

Het is duidelijk dat Android de leider is van de

Phone gebruikers hebben graag het besturingssysteem,

smartphone markt (zie figuur 1). Bijna 80% van alle

maar de maildienst van Google. Laat Google dáár nou

smartphones draait op het operating system dat is

net misbruik van maken

Figuur 1: Smartphone markt

38

.ego weblog

Gmail

tot stand was gekomen door reverse engineering

Eind 2012 kondigde Google aan haar protocol aan

waren enkele cruciale onderdelen volgens Google

te passen betreffende de synchronisatie van Gmail.

verkeerd ontwikkeld. De app van Windows stond het

Dit betekende dat alle Windows Phones die reeds

namelijk toe om video’s van Youtube te downloaden

gesynchroniseerd waren geen hinder ondervonden,

en bovendien waren er geen advertenties in de

maar nieuwe telefoons konden geen

app opgenomen. Op de dag dat Google Microsoft

Gmail meer gebruiken. Google

oplegde de app te verwijderen, publiceerde Microsoft

had eerder al aangekondigd geen

een update waardoor het niet meer mogelijk was

apps voor de Windows Phone te

video’s te downloaden, echter waren de advertenties

willen ontwikkelen. Een tegenslag

nog steeds niet aanwezig. Enkele dagen later

voor zowel gebruiker als producent.

brachten de twee gezamelijk een statement naar

Microsoft had niet direct een

buiten waarin ze aangaven

antwoord op deze actie en het heeft dan ook een

samen te werken aan een

poos geduurd voordat Windows Phone gebruikers

Youtube app. Er is uiteindelijk

weer via de applicatie Gmail konden gebruiken.

een app vanuit Microsoft gekomen, maar deze is

Maps

half augustus j.l. wederom

In dezelfde maand als deze Gmail problemen (januari)

geblokkeerd. Zo strijden de

blokkeerde Google daar bovenop Google Maps.

giganten voorlopig nog even door.

Gebruikers van Windows Phones werden sindsdien doorgestuurd naar de homepage van Google.De

Windows

verklaring was dat de browser van Windows, Internet

Google werkt meer tegen (achter de schermen)

Explorer (mobile), Google Maps niet correct zou

dan dat het hun eigen systeem promoot of anderen

weergeven en dat de logische stap was genomen om

afkraakt. Google’s motto “Don’t be evil” wordt daarbij

de gebruikers van deze browser (alle Windows Phone

af en toe met een behoorlijke korrel zout genomen.

gebruikers dus) geen toegang te geven tot de app.

Sterker nog, het wordt in deze titanenstrijd compleet

Na een paar dagen vol klachten vanuit de mobiele

genegeerd. Het blokkeren van je diensten voor mensen

Windows gebruikers besloot Google de blokkering

die deze via een ander systeem proberen te bereiken,

weer op te heffen.

is niet bepaald aardig. Zoals gezegd probeert Windows een noemenswaardig aandeel te krijgen

Youtube

in de markt van smartphones door de media op te

Het meest bekende en spraakmakende voorbeeld

zoeken. Zo maakten ze gebruik van de patentenoorlog

van het gevecht van Microsoft en Google is Youtube.

van Samsung (Android) en Apple (iOS) om het eigen

Twee jaar geleden vroeg Microsoft al aan Google

systeem te promoten.

om een mobiele applicatie te ontwikkelen geschikt voor hun nieuwe besturingssysteem. Google leverde een applicatie die de gebruiker slechts de mobiele website van Youtube toonde. Microsoft ontwikkelde na een tijdje een eigen applicatie die vergelijkbaar was met de Android app. Echter, doordat de app

39

.ego weblog

Eten wat de pot schaft Door: Luuk Olthof Gepubliceerd: 3 oktober 2013

Eten wat de pot schaft, geen eigen keuze hebben, het

Dell

aanbod bepaald de vraag. Hier lijkt steeds meer een

Een speler die ingespeeld heeft op het idee dat

einde aan te komen. Vanaf het begin van de kolonisatie

consumenten meer invloed willen hebben op het

hebben we als consumenten steeds meer keuze gekregen

aanbod, is Dell. Voordat Dell het mogelijk maakte

op allerlei gebieden. Toch is het zo dat bedrijven

om een desktop aan te passen naar wens, kon een

proberen te achterhalen wat wij willen en bedrijven

consument óf een kant en klare pc in de winkel kopen,

verkopen vervolgens deze informatie aan derden door.

óf alle onderdelen zelf aanschaffen en in elkaar

Maar wij weten zelf toch veel beter wat we willen?!

zetten. Dat laatste is helaas voor de meeste mensen niet weggelegd, het vraagt toch enige technische

In iedere supermarkt vind je tegenwoordig producten die

kennis. Dell wist hier gebruik van te maken door een

geïmporteerd zijn uit alle hoeken van de wereld. Niet

middenweg te bieden. Tegen dezelfde prijzen als kant

alleen in de levensmiddelen sector is er meer aanbod,

en klare computers konden consumenten online een

in bijna alle industrieën hebben we als consumenten

bestelling plaatsen en zelf stap voor stap aangeven wat

steeds meer keuze. Klantenonderzoek wordt vaak

ze wilden. Hoeveel RAM? Hoeveel opslag? Snelheid

gebruikt om erachter te komen waar onze preferenties

van de processor? Grote van de monitor? Dit was

liggen. Gegevens worden verzameld, geaggregeerd,

allemaal te combineren. Dell zet de PC in elkaar en

geanalyseerd en vervolgens wordt het product of

bezorgt deze een paar dagen later.

de dienst die het beste aansluit bij onze voorkeuren samengesteld. Door het samenvoegen van al deze data

Phoneblocks

wordt de unieke smaak van de individuele consument

Een andere vorm van meer input hebben over de vorm

weggevaagd. Een trend die al een tijd zichtbaar is, is

van je product komt van de bedenkers van Phonebloks.

die van het customizen waarbij je zelf meer bepaalt en

Het product dat ze bedacht hebben, is de oplossing

invloed uitoefent op je product.

40

van het probleem van de vergankelijkheid van mobiele

Kickstarter

telefoons. De oude Nokia’s worden op menig website

Bij de vorige voorbeelden werd duidelijk dat

geroemd om hun robuustheid, maar tegenwoordig

consumenten steeds meer invloed krijgen op het

zijn de meeste smartphone’s na één jaar al weer

product dat al op de markt is, maar het kan nog

verouderd.

verder gaan. Tegenwoordig kunnen we ook bepalen of een product de markt wel haalt. Kickstarter is een

Aangezien de meeste abonnementen twee jaar lopen

crowd-funding platform waarop mensen met ideeën

zijn de telefoons tegen die tijd helemaal verouderd.

maar zonder de juiste middelen hun producten of

Stel je koopt een nieuwe iPhone, dit toestel heeft

diensten kunnen plaatsen. Als jij als consument een

een waarde van ongeveer 650 euro. Twee jaar later

bepaald product op de markt wilt zien verschijnen,

mag je opnieuw dat bedrag neerleggen omdat de

dan kun je een bijdrage leveren aan het benodigde

processor niet meer optimaal is. Dit probleem zou te

bedrag en als de target gehaald wordt zal het product

voorkomen zijn met Phonebloks. Het idee is dat alle

verder ontwikkeld worden. In een ander perspectief

onderdelen op de telefoon makkelijk vervangbaar

betekent dit dus ook dat consumenten de macht

zijn. Je kiest dus zelf hoeveel ruimte je wilt, of hoe

hebben om aan te geven wat ze nièt willen. De vraag

goed je camera is. Dit betekent dus ook dat je

gaat op deze manier het aanbod bepalen. Zeker door

continu onderdelen kunt vervangen zodra ze ‘out

de crisis en wegvallende overheidssubsidies zullen

of date’ dreigen te raken. Je hoeft dus niet meer de

er in de toekomst steeds meer projecten gefinancierd

hele telefoon te vervangen. Je krijg dus als consument

worden via crowd funding en dus door de keuze van

veel meer inspraak over je eigen product. Bij de

de consumenten, oftewel door ons.

haalbaarheid van dit idee worden nog flink wat

Meer keuze dan voorheen en meer invloed op welke

vraagtekens gezet, maar het doet natuurlijk enorm aan

keuzes we maken, een ontwikkeling die zich nog wel

het denken zetten.

door zal zetten denken wij.

41

.ego weblog

Opkomst van mobiele Internet communicatie - Social media Door: Mike Nelissen Gepubliceerd: 26 september 2013

Niet alleen mobiel internet en ‘Instant M essaging’-

likes op Facebook gegeven. LinkedIn, pas publiekelijk

applicaties hebben bijgedragen aan het feit dat we

geworden in 2011, heeft reeds 238 miljoen

steeds meer communiceren via het mobiele internet.

gebruikers en er zijn in een periode van zes maanden

Social media is daar ook een belangrijke speler bij

na de introductie al maar liefst 1 miljard endorsements

geworden. En als we kijken naar Nederland, hebben

(onderschrijvingen) gegeven aan mensen. Het zijn

we met 65 procent het hoogste percentage social

flinke getallen waar we over praten en social media

media gebruikers van Europa.

heeft dan ook nog veel toekomstperspectief.

De groei van social media

Ons ‘gebruik’ van social media

Social Media is pas de afgelopen vijf jaar echt

In het vorige artikel uit deze serie was te lezen hoe

booming geworden. We denken bij social media

drastisch de omzet daalt van sms-opbrengsten bij de

meteen aan Facebook, LinkedIn, Twitter, de grote

providers en hoe de data-opbrengsten juist behoorlijk

namen. Deze bedrijven zijn tussen 2003 en 2006

stijgen. Social media heeft hier een behoorlijk groot

opgericht en bestaan dus al relatief lang. Bij de

aandeel in gehad. Ons gebruik is tenslotte vrij logisch,

meesten zal ook MySpace naar boven komen, wat in

al je vrienden op de hoogte houden van je verhalen,

2007 maar liefst 100 miljoen profielen had. Nadat

speciale gebeurtenissen en laten zien waar je wel en

Facebook in 2008 MySpace inhaalde op de Alexa

niet van houdt. Doordat we dit doen, verspreiden we

Ranking, is het netwerk alleen maar in populariteit

meteen alles van ons waardoor een sms’je van ‘hoe is

afgenomen en is het nu nietig als je het vergelijkt met

het met je’ eigenlijk overbodig is. Je kunt gewoon naar

de ‘grote social media’ bedrijven. Op Twitter worden

iemand zijn social media profiel gaan en checken wat

maar liefst 170 miljard tweets gepost en 60% hiervan

die persoon gedaan heeft de afgelopen tijd.

wordt via een smartphone of tablet gedaan. Facebook

Twee jaar geleden is er reeds geschreven op onze

heeft 1,15 miljard actieve gebruikers ter wereld en

weblog over social media ‘verslaving’, met cijfers die

er zijn sinds de oprichting maar liefst 1,13 biljoen

alleen nog maar meer zijn gegroeid. In Nederland

42

hebben Facebook met 8,8 miljoen unieke bezoekers,

te versturen via Facebook Messenger als je geen

LinkedIn met 3,9 miljoen en Twitter met 3,5 miljoen

gebruiker bent van Facebook. Hierdoor werd

toch behoorlijke getallen in handen wat betreft het

Facebook Messenger een geduchte concurrent voor

gebruik van social media. Al helemaal met het feit

Whatsapp en andere IM-apps. Van de 65 procent

dat al deze netwerken voortaan steeds toegankelijker

van alle Nederlanders, maakt 29 procent tussen de

worden via een app op je smartphone, waardoor het

leeftijdscategorie 16-74 gebruik van een mobiel

allemaal nóg makkelijker wordt om alles te volgen van

apparaat om social media in de gaten te houden.

iedereen.

Filteren we de leeftijdscategorie van 16-24 er uit, is dit maar liefst 72 procent. Dat hoge percentage

Mobiele communicatie

laat al snel zien dat deze communicatie vooral wordt

Doordat social media nu ook gemakkelijk bereikbaar

gebruikt bij de jeugd. Zij zullen hier later tevens

is via apps en mobiele websites op je telefoon of

gebruik van maken waardoor het percentage bij de

tablet, kunnen we makkelijker met elkaar in contact

mensen boven de 24 jaar ook hoger zal worden.

blijven en op die manier met elkaar communiceren.

Doordat er zo veel gebruik wordt gemaakt van social

Het is echter zo dat social media veel te open is en

media via apps en mobiele websites, zal de mobiele

dat je graag een persoonlijk gesprek wilt hebben.

internetcommunicatie veel harder stijgen de komende

Daar heeft Facebook slim op in gespeeld door

jaren.

Facebook Messenger (FBM) te lanceren. Twitter heeft daar zo zijn eigen functionaliteit voor, namelijk het

Het gebruik van social media is nog steeds stijgende

gebruik van een ‘direct message’ die je kunt sturen.

en we weten niet wat ervan te verwachten in

Beiden zijn een communicatiemedium op het netwerk

de toekomst. Het gebruik van mobiel internet in

tussen bepaalde mensen zonder dat anderen er bij

combinatie met social media heeft er in ieder geval

kunnen, zowaar te vergelijken met IM-apps. Sinds

voor gezorgd dat ook meer communicatie verloopt via

december 2012 is het zelfs mogelijk om berichten

onze smartphones en tablets.

43

Magazine voor Informatiemanagement

Het semi- wetenschappelijke magazine .ego is een uitgave van studievereniging Asset | SBIT in samenwerking met alumnivereniging EKSBIT. Asset | SBIT - Kamer E116 - t.a.v. redactie .ego Postbus 90153 - 50 0 0 LE Tilburg [t] (013) 466 2998 - [e] [email protected] - [i] w w w.egomagazine.nl

Interview met CIO Alliander

Recommend Documents