interview!met!Kees!Izelaar! ! !
Stel!jezelf!eens!voor.!Wie!is!Kees?! ! Zo!je!begint!wel!met!een!moeilijke!vraag:!Wie!is!Kees?!! Die!valt!voor!mij!in!dezelfde!categorie!als!‘Hoe!is!het!met!je?’! Daar!moet!ik!eerlijk!gezegd!even!over!nadenken.!!En!meestal! laat!de!context!op!het!moment!niet!toe!dat!je!erover!nadenkt.! Als!iemand!op!straat!vraagt!‘Hoe!gaat!t?’!Antwoord!je!meestal! ‘Goed’!(of!‘!slecht’,!dat!kan!ook!nog)!maar!niemand!luistert! eigenlijk!echt!naar!het!antwoord.!!Tegelijkertijd!is!het!antwoord! ook!geen!vaststaand!iets.!Je!kunt!het!niet!fixeren.!En!als!ik!dat! wel!zou!moeten,!dan!wil!ik!dat!vanuit!mijn!perfectionisme! graag!nuanceren.!Ik!wil!wel!dat!het!klopt.!En!compleet!is.!! ! Is!het!boeiend!om!te!vertellen!dat!ik!twee!dochters!heb?!Vraag! ik!me!dan!af.!Of!het!melden!van!andere!‘feitjes’?!Eigenlijk!vind! ik!‘Wie!ben!je?’!best!een!brutale!vraag.!!Het!kind!in!mij!zegt,!bel! maar!aan!en!vraag!of!Kees!buiten!komt!spelen.!! Dan!ontdekken!we!aantrekkelijke!verschillen!en!afstotelijke! overeenkomsten.!We!hebben!pret!en!plezier,!passie!en!ook! irritaties.!Eigenlijk!alles!wat!bij!het!leven!hoort.!! ! Wat!jij!en!ik!zouden!ontdekken!als!we!samen!zouden!spelen?!! Welke!aantrekkelijke!verschillen!en!afstotelijke! overeenkomsten?!!Ik!bewonder!je!levenslust,!je!creativiteit!en! de!energie!waarmee!je!de!dingen!doet.!Ik!geniet!van!de!manier! waarop!je!in!het!leven!staat,!waarop!je!je!blind!in!het!leven! kunt!storten.!Ik!zie!dat!aan!de!vonken!in!je!ogen.!En!ik!weet!ook! dat!dat!alles!over!mij!zegt.!Dat!ik!er!herkenning!bij!heb,!dat!het! projectie!is.!Aan!de!andere!kant!ben!ik!weer!best!serieus.!Jij!ziet! overal!gelegenheden!om!te!spelen.!Terwijl!ik!daar!serieus! denkend!langs!sjok.!!Kan!ik!jou!wel!helpen!bij!het!onderwerp! spelen!vraag!ik!me!nu!af.!En!ik!vind!het!wel!leuk!om!met!jou! erover!in!gesprek!te!zijn.!! ! Eerlijk!gezegd!heb!ik!een!hekel!aan!spelletjes.!Als!volwassenen! een!spelletje!doen!is!het!niet!‘kom!je!buiten!spelen’.!Het!is!niet! spelen!als!alternatief!voor!leren!of!werken.!! 12!wegen!naar!passioneel!leiderschap!"!Spelen! !door!Annet!Struik!–!www.AnnetStruik.nl!
Spelletjes!met!volwassenen!worden!vaak!gespeeld!als!het!buiten!donker!is!en!binnen!warm!en! gezellig!moet!zijn.!Dan!stoort!het!me!in!wat!ik!aan!het!doen!ben.!Ik!kan!er!enorm!van!genieten! om!met!anderen!om!me!heen!mijn!eigen!ding!te!doen,!te!lezen,!of!iets!met!muziek.!En!dan!heb!ik! helemaal!geen!zin!in!interactie!en!voelt!een!spel!geforceerd!aan.!!! ! Ondanks!dat!heb!ik!wel!onlangs!met!Garla!en!Rutger!een!spel!gemaakt!over!personal!branding.! Toen!Rutger!me!vroeg!om!mee!te!doen!heb!ik!ja!gezegd.!Onze!onderlinge!verschillen!en!mijn! nieuwsgierigheid!naar!hoe!we!elkaar!konden!aanvullen!hielpen!me!over!de!drempel.! De!boeken!die!nu!over!personal!branding!op!de!markt!zijn!vind!ik!niet!leuk.!Ik!vind!het!überhaupt! geen!leuk!onderwerp!om!over!te!schrijven.!Ik!vind!het!wel!een!leuk!onderwerp!om!vragen!over! te!stellen.!Vragen!stellen!en!het!uitwerken!van!concepten!zijn!‘mijn!ding’.!Ik!geniet!hiervan!en! het!levert!me!energie!op.!!! ! ‘Wie!ben!je?’!vind!ik!moeilijke!vraag.!Deelvragen,!zoals!we!die!stellen!bij!‘Brand!New!You’,!zijn! een!stuk!gemakkelijker!te!beantwoorden.!Zelfs!als!het!gaat!over!je!identiteit.!Dat!vind!ik!dan!wel! weer!grappig.!!Goh!dit!is!wel!weer!een!heel!filosofisch!verhaal.!En!dat!is!ook!wel!wie!ik!ben.!Ik! ben!in!mijn!kern!ook!een!beetje!filosofisch.!Heb!je!toch!nog!een!kloppend!beeld!van!me!gekregen! in!antwoord!op!je!vraag.!!! ! ! !
Wat!is!belangrijk!dat!de!mensen!in!relatie!tot!dit!onderwerp!van!jou!weten?! ! Een!spelletje!doen!vind!ik!geen!spelen.!Het!jongetje!in!mij!wil!wel!graag!spelen.!Ik!wil!niets! moeten.!Ik!wil!niet!moeten!werken.!Ik!wil!niet!moeten!leren.!Ik!wil!spelen.!Ik!ben!zelf!slim!genoeg! om!als!ik!aan!het!spelen!ben!te!reflecteren!en!daarvan!te!leren.!Ik!heb!dan!ook!geen!‘werk’.!Het! onderscheid!tussen!werk!en!privé!is!bij!mij!helemaal!weg.!Ik!lanterfant!als!anderen!werken!en! werk!als!anderen!lanterfanten.!Klanten!en!concurrenten!worden!vrienden!en!andersom.!Ik!word! betaald!voor!wie!ik!ben.!Dat!is!wat!ik!wil.! ! Mijn!‘spelen’!is!overigens!anders!dan!‘jouw’!spelen.!Volgens!mij!heeft!spelen!voor!jou!veel!te! maken!met!creativiteit,!met!het!maken!van!dingen,!met!expressie,!met!dansen.!Als!wij!samen! buiten!zouden!gaan!spelen!zouden!we!dat!wat!mij!betreft!niet!gaan!doen.!Wat!we!wel!zouden! doen!is!‘zijn’.!En!ontdekken!wat!daar!uit!ontstaat.!We!gaan!gewoon!in!een!boom!zitten,!daar! hoeven!we!geen!boomhut!voor!te!bouwen.!Lekker!lanterfanten.! ! Spelen!heeft!voor!mij!heel!erg!te!maken!met!improviseren,!met!incrementeel!werken.!Het!heeft! te!maken!met!laten!ontstaan.!Met!ontdekken!in!het!hier!en!nu,!stapje!voor!stapje.!Eerder!dit!jaar! was!ik!met!mijn!dochter!in!Praag.!Een!stad!die!we!allebei!nog!niet!kenden.!We!hebben!niet!een! lijst!gemaakt!met!bezienswaardigheden!die!we!allemaal!wilden!zien.!We!hebben!niet!de!helft!van! de!tijd!met!onze!neus!in!de!Lonely!Planet!gezeten.!! 12!wegen!naar!passioneel!leiderschap!"!Spelen! !door!Annet!Struik!–!www.AnnetStruik.nl!
Wat!we!wél!hebben!gedaan!is!onze!neus!gevolgd.!We!zijn!als!het!ware!op!city!safari!gegaan,! hebben!het!avontuur!opgezocht.!Avontuur!is!voor!mij!niet!weten!wat!je!volgende!stap!is.!Als!we! op!een!kruispunt!terecht!kwamen!besloten!we!steeds!in!het!moment!welke!kant!we!op!wilden.! Soms!sprongen!we!op!een!langs!rijdende!tram.!Pas!als!we!dachten!‘hier!lijkt!het!leuk’!gingen!we! er!weer!uit.!!En!als!we!zin!hadden!om!langer!op!een!bepaalde!plek!te!blijven!dan!deden!we!dat.! Daar!hebben!we!van!genoten!!! ! Spelen!is!voor!mij!bijna!filosofisch.!Ik!geniet!van!spelen!met!woorden,!spelen!met!begrippen.! Spelen!is!voor!mij!pendelen!tussen!denken,!voelen!en!dromen.!Onderzoeken!wat!je!ontdekt!als! je!omdraait!wat!iemand!zegt.!Als!je!aannames!omkeert;!ook!die!van!mijzelf!uiteraard.!(Dus!geloof! me!niet.!Denk!alsjeblieft!niet!dat!het!waar!is!wat!ik!zeg!)! Wat!leuk!om!in!dit!gesprek!te!ontdekken!dat!spelen!zich!bij!mij!vooral!in!mijn!hoofd!afspeelt!! Spelen!is!voor!mij!vrijheid!in!mijn!hoofd,!vrijheid!om!te!spelen!met!concepten!en!perspectieven.! ! ! !
Wat!is!voor!jou!de!essentie!van!spelen?! ! Het!is!een!activiteit!(mentaal,!spiritueel,!fysiek)!waarbij!het!doel!en!de!weg!samengaan.!Het!heeft! te!maken!met!avontuur,!met!ontdekken!en!verwonderen.!Het!mooie!van!spelen!is!dat!je!niks!uit! sluit.!Je!sluit!alles!in.! ! Een!vraag!die!ik!mezelf!regelmatig!stel!is!hoe!je!zodanig!kunt!leren!en!werken!dat!het!spelen! wordt.!Dat!het!een!avontuur!mag!zijn.!Dat!het!een!proces!is!waarbij!‘fouten’!een!natuurlijk! onderdeel!zijn!van!het!geheel!en!bijdragen!aan!het!resultaat.!! ! ! !
Wat!is!jouw!ervaring!met!spelen!in!je!dagelijks!leven?! ! Spelen!en!creativiteit!zijn!voor!mij!iets!mentaals.!Het!speelt!zich!vooral!in!mijn!hoofd!af.!Het! vertrouwen!dat!ik!daaraan!ontleen!maakt!dat!ik!kan!spelen!met!mensen!en!situaties.!! ! Wat!ik!als!professional!graag!wil,!is!dat!ik!steeds!meer!mezelf!word!als!trainer,!coach!en!adviseur.! Daar!heb!ik!diverse!redenen!voor.!Dat!kun!je!je!misschien!wel!voorstellen.!Het!leven!wordt! gemakkelijker,!luchtiger.!Het!is!minder!hard!werken,!niet!meer!duwen!en!trekken.!Je!leeft!dichter! bij!je!passie.!Als!je!dichter!bij!je!passie!leeft!doe!je!waar!je!goed!in!bent.!Dat!levert!wat!op.!Ik!heb! er!dus!alle!belang!bij!steeds!meer!mezelf!te!worden.!! ! !
12!wegen!naar!passioneel!leiderschap!"!Spelen! !door!Annet!Struik!–!www.AnnetStruik.nl!
Dit!betekent!ook!dat!ik!geen!scheiding!ervaar!tussen!werk!en!privé.!!Ik!kijk!veel!meer!naar!of!ik! iets!leuk!vind.!Heb!ik!er!zin!in,!dan!wat!levert!het!wat!op.!Of!het!nou!vrijdagavond!is!of!weekend.! Ik!vind!het!eigenlijk!heel!zielig!als!je!op!enig!moment!beslist!!‘Dat!ga!ik!nu!niet!doen,!want!nu!is! mijn!‘privétijd’.!!Dat!vind!ik!een!koekjesfabriekmentaliteit.!Ik!weet!ook!niet!of!ik!de!mensen!! waarmee!ik!werk!collega’s!of!vrienden!moet!noemen.!Collega’s!met!wie!ik!werk!kunnen!vrienden! worden!en!andersom.!Wat!is!werktijd?!Als!ik!op!zondagochtend!zin!heb!om!na!te!denken!en! achter!mijn!laptop!te!gaan!zitten!ervaar!ik!dat!niet!als!werk.!Als!ik!op!maandagochtend!besluit! om!uit!te!slapen!ervaar!ik!dat!niet!als!spijbelen.!!Als!je!het!zo!bekijkt!werk!ik!of!nooit!of!altijd.!Of! misschien!werk!ik!nooit!en!dús!altijd?!! ! ! !
Wat!is!jouw!ervaring!met!spelen!in!je!beroepspraktijk?!! ! Spelen!en!improviseren!zijn!voor!mij!nauw!met!elkaar!verbonden.!Vorige!week!bijvoorbeeld!had! ik!een!training!waar!ik!kon!improviseren.!Er!lag!niks!vast.!Dat!is!eigenlijk!in!al!mijn!trainingen!zo.!! Maar!om!écht!te!improviseren!heb!je!iemand!anders!nodig,!een!gelijkwaardige!partner.!Net!als! bij!theatersport.!Je!hebt!medespelers!nodig.!Vaak!is!er!met!een!groep!geen!sprake!van! improvisatie.!Deelnemers!gaan!maar!al!te!vaak!een!training!echt!helemaal!in!met!het!vertrouwen! dat!iemand!anders!voor!hen!de!inhoud,!het!programma!en!de!gang!van!zaken!regelt.!! ! Vorige!week!werkte!!(speelde..)!ik!met!een!co"trainer!die!op!dezelfde!manier!naar!leren!kijkt!als! ik.!Zijn!visie!is!ook!dat!leren!en!ervaring!opdoen!samen!gaan.!Dat!als!je!gaat!spelen!in!een!training! je!door!middel!van!ervaring!leert.!Dat!niet!alleen!praten!maar!ook!doen!een!grotere!waarde! heeft.!En!dat!inzichtelijk!maken!is!leuk.!Eigenlijk!heb!je!twee!trainers!nodig!om!voluit!te!kunnen! improviseren.!Of!je!moet!als!trainer!de!groep!kennen!en!jezelf!andere!rol!kunnen!geven.!Dat!je! meer!participant!bent.!Maar!dat!kunnen!niet!alle!groepen!aan.!Spelen!en!improviseren!heeft!te! maken!met!gelijkwaardigheid!en!een!ervaring!bieden.! !! Wat!ik!in!mijn!werk!als!trainer!bedoel!met!improviseren!is!dat!ik!bijvoorbeeld!een!vraag!stel.!Ik! geef!ruimte!om!in!de!groep!dingen!te!laten!ontstaan!en!ga!erin!mee.!Ik!bedenk!niet!van!tevoren! wát!we!gaan!doen!of!hóe!we!het!gaan!doen.!Ik!laat!de!vorm!los.!Waar!ik!wél!van!tevoren!over! nadenk!zijn!de!vragen.!Deze!vormen!het!kader!waarbinnen!ik!tijdens!de!training!werk.!De! invulling!van!dit!kader!ontstaat!ter!plekke.!Ik!denk!vooral!na!over!waarom!en!waartoe.!Dit! ontstaat!in!mijn!hoofd.!Voor!mij!is!een!goeie!vraag!belangrijker!dan!een!goeie!werkvorm.!Dat!is! volgens!mij!ook!wel!een!verschil!tussen!jou!en!mij.!Voor!mij!komt!de!vorm!op!de!tweede!plaats.!! Jij!denkt!volgens!mij!in!vormen!waarin!vragen!zich!aandienen,!net!zoals!jij!in!beelden!denkt.! (Annets!antwoord!hierop:!‘Zo!had!ik!het!nog!nooit!bekeken.!En!dat!is!inderdaad!precies!zoals!het! bij!mij!gaat!)! ! ! 12!wegen!naar!passioneel!leiderschap!"!Spelen! !door!Annet!Struik!–!www.AnnetStruik.nl!
Bij!creativiteit!en!spelen!denken!we!meestal!meer!aan!de!vorm.!Ik!ben!dan!ook!niet!gewend!om! mijn!mentale!spelen!creativiteit!te!noemen.!!Het!wordt!me!steeds!duidelijker!dat!dit!spelen! belangrijk!is!voor!improviseren!en!innoveren.!Spelend!kom!je!namelijk!op!de!meest!onverwachte! wendingen.!! ! Doordat!ik!in!mijn!werk!gefocust!ben!op!waarom!en!waartoe,!maakt!wat!en!hoe,!het!onderwerp! en!de!inhoud,!niet!zo!uit.!Een!training!van!mij!kan!dan!ook!gaan!over!allerhande!onderwerpen.!! Het!maakt!me!niet!uit!op!welke!manier!we!in!de!training!het!resultaat!gaan!halen.!!Het!is!me!om! het!even!of!dat!!door!middel!van!rollenspellen!is!of!praten!of!een!andere!!werkvorm.!!Waar!het! mij!om!gaat!is!te!werken!met!vragen!die!mensen!uitnodigen!om!in!beweging!te!komen.!!In!mijn! trainingen!ligt!de!nadruk!op!het!hier!en!nu.!Het!gaat!over!aandacht.!! ! ! !
Is!er!een!schaduwkant!of!valkuil?!! ! Wat!volgens!mij!een!risico!zou!kunnen!zijn!is!dat!je!gaat!denken!in!tegenstellingen.!In!!goed!of! fout,!waar!of!niet!waar.!Dat!je!gaat!denken!dat!creativiteit!leuk!is!en!innoveren!goed.!!Dat!spelen! of!innoveren!de!norm!wordt!en!dat!het!iets!wordt!dat!moet.!!De!grootste!valkuil!is!volgens!mij! dat!je!niet!meer!zelf!nadenkt.!Dat!je!dingen!voor!waar!aanneemt!zonder!te!onderzoeken!hoe!het! voor!jou!is.!!Je!zou!in!situaties!kunnen!komen!waar!alles!wat!ik!net!gezegd!heb,!van!toepassing!is.! Dat!het!waar!is!en!goed.!!Maar!neem!dat!vooral!niet!klakkeloos!aan!!! ! !
! Wat!is!een!belangrijke!les?! ! Het!belangrijkste!is!dat!je!ruimte!laat!om!te!improviseren.!En!dat!je!ruimte!laat!voor!verwarring.! Verwarring,!even!niet!weten!wat!je!moet,!is!een!fase!waar!je!doorheen!moet.!!Er!is!dan!even! geen!structuur.!Je!bedenkt!gaandeweg!zelf!de!spelregels.! ! Creatieve!en!(mentaal)!spelende!mensen!zijn!lang!niet!altijd!leuk.!Ze!stellen!veel,!vaak!irritante,! vragen.!Ze!stellen!overal!vragen!bij.!Stellen!dingen!ter!discussie!en!doen!recalcitrante!dingen.!Dit! houdt!op,!je!kunt!niet!automatisch!door.!Het!is!een!onderbreking!van!patronen!die!hun!waarde! bewezen!hebben.!Het!kan!veel!opleveren!om!dingen!op!een!andere!manier!te!doen.!Maar!daar! heb!je!wel!tijd,!ruimte!en!bereidheid!om!te!onderzoeken!voor!te!creëren.! ! Ook!individuele!creativiteit!(creatie!talent)!komt!soms!moeilijk!op!gang.!Vrijmaken!ervan!gaat! vaak!gepaard!met!pijn!en!verdriet.!Begin!maar!eens!met!'stoppen!met!oordelen!over!jezelf'.!Dat! is!pas!echt!ingewikkeld.!Want!waar!zeg!je!dan!'ja'!tegen?!Er!moet!een!mentale!knop!om!voor!het! spelen!kan!beginnen.! 12!wegen!naar!passioneel!leiderschap!"!Spelen! !door!Annet!Struik!–!www.AnnetStruik.nl!
! Creativiteit!en!spelen!zijn!dus!niet!alleen!luchtig!en!fun.!Het!levert!niet!alleen!maar!energie!op.! Als!je!gaat!spelen!komen!ook!je!eigen!negativiteit!en!waar!je!niet!tevreden!over!bent!naar!boven.! En!hopelijk!kun!je!die!dan!ook!weer!ter!discussie!stellen!en!spelen!met!het!perspectief!dat!je! hierop!hebt.! ! ! !
Heb!je!tips?!Of!misschien!kan!ik!aan!jou!beter!vragen:!Heb!je!vragen?! ! Als!je!met!je!collega's!in!een!teamoverleg!zit.!Vraag!ze!dan!tijdens!de!rondvraag!eens!!of!ze!vijf! minuten!over!je!willen!roddelen!waar!je!bij!bent.! ! Organiseer!tijdens!lange!vergaderingen!een!afhaak!moment.!Wel!eerst!een!orde!voorstel!doen!!!! En!organiseer!momenten!voor!de!groepsknuffel.! ! Stel!eens!een!vraag!als:!Wat!zou!er!gebeuren!als!dit!een!sprookje!was?! ! Hoeveel!procent!van!jezelf!heb!je!laten!zien!tijdens!dit!interview?! !
!
Besteed!minimaal!een!kwart!van!je!tijd!op!kantoor!aan!lanterfanten!!
! ! ! Contact! ! Kees!Izelaar! The!Curious!network! !www.thecuriousnetwork.nl!
[email protected]!! telefoon!06!"!54!95!70!41! !
12!wegen!naar!passioneel!leiderschap!"!Spelen! !door!Annet!Struik!–!www.AnnetStruik.nl!
