Sociaaleconomisch dossier Sociaaleconomische schets FEDERAUTO vertegenwoordigt en verdedigt de belangen van een groot aantal bedrijven uit de autosector en de aanverwante sectoren. Ze kunnen worden onderverdeeld in vijf grote sectoren: de sector Mobiliteit, de sector Onderdelen, Gereedschap en Uitrusting, de sector Land- en Tuinbouwmachines, de sector Fietsen en de sector Burgerlijke Bouwkunde en Goederenbehandeling. In deze sociaaleconomische studie willen we door middel van een aantal kengetallen de evoluties weergeven die de afgelopen jaren in onze sectoren hebben plaatsgevonden. De sectoren van FEDERAUTO in een notendop: Alle FEDERAUTO-sectoren
2011
Δ 2010
2012
Δ 2011
Omzet
106,51 mia EUR
+9,0 %
103,16 mia EUR
-3,1 %
Toegevoegde waarde (2010)
4,98 mia EUR
+11,0 %
n.b.
n.b.
Investeringen
1,22 mia EUR
+11,0 %
1,10 mia EUR
-10,1 %
Arbeidsplaatsen
88.506
+2,2 %
89.341
+0,9 %
Aantal werkgevers
9.122
+0,0 %
9.132
+0,1 %
Aantal zelfstandigen en helpers
52.435
+0,0 %
n.b.
n.b.
XXBeschrijving van de sectoren Hierna volgt een korte beschrijving van de verschillende sectoren die FEDERAUTO vertegenwoordigt. Tot de sector Mobiliteit behoren alle bedrijven die aan verkoop (autodealers, specialisten in tweedehandse voertuigen en verdelers van motorrijwielen), onderhoud, elektro en mechanische herstelling of koetswerkherstelling van voertuigen doen evenals de depannagebedrijven, de servicestations en de carwashbedrijven, de technische s pecialisten (motorrevisiebedrijven, specialisten in elektriciteit, elektronica, diesel enz.) en de bandenspecialisten. De sector Onderdelen en Uitrusting wordt gevormd door de nationale en regionale distributeurs van onderdelen en accessoires bestemd voor voertuigen, evenals van garagematerieel, uitrusting en de invoerders van elektrisch en handgereedschap. De sector Land- en Tuinbouwmachines bestaat uit enerzijds de invoerders en de algemeen vertegenwoordigers en anderzijds de verdelers en herstellers van tractors en land- en tuinbouwmachines. De vierde sector is die van de Fietsen met de fabrikanten, assemblagebedrijven en algemeen vertegenwoordigers van fietsen evenals de fabrikanten, algemeen vertegenwoordigers en distributeurs van onderdelen en accessoires voor fietsen. Deze sector omvat eveneens de detailhandelaars die zich bezighouden met de verkoop, het onderhoud en de herstelling van fietsen.
29
ACTIVITEITENVERSLAG FEDERAUTO 2012
Ten slotte is er nog de sector Burgerlijke Bouwkunde en Goederenbehandeling die bedrijven vertegenwoordigt die algemeen vertegenwoordiger zijn van machines voor burgerlijke bouwkunde en goederenbehandeling.
ACTIVITEITENVERSLAG FEDERAUTO 2012
Methodologische noot De sectoren die FEDERAUTO vertegenwoordigt en waarover cijfergegevens worden verzameld, worden afgebakend op basis van de veelgebruikte Nacebel-indeling voor sectoren. Door telkens dezelfde Nacebel-sectoren te nemen voor alle indicatoren die met deze sectorclassificatie werken, is de onderlinge vergelijkbaarheid van verschillende indicatoren gevrijwaard. Voor een overzicht van welke Nacebel2008-sectoren exact vallen onder elk van sectoren die FEDERAUTO vertegenwoordigt, verwijzen we u graag naar bijlage 3.
Onder welke Nacebel-code een bedrijf haar aangiftes (vb. btw, RSZ, jaarrekening, …) doet bij de betrokken overheidsdienst, zal dus bepalend zijn voor onder welke subrubriek van de verschillende tabellen de aangegeven cijfers zullen vallen. Onze ervaring leert dat voor sommige bedrijven deze Nacebel-code niet meer 100 % het actuele belang van die activiteiten in de omzet, tewerkstelling, … vertegenwoordigt, maar toch is dit de best mogelijke werkwijze om consistentie te krijgen in en over de verschillende cijferreeksen heen.
1. AANTAL ONDERNEMINGEN In dit gedeelte bestuderen we het aantal ondernemingen door enerzijds de kenmerken van het aantal werkgevers (met personeel) en anderzijds de kenmerken van de zelfstandigen en helpers (zonder personeel) in kaart te brengen. Daarnaast geven we ook een overzicht van het aantal faillissementen in elk van de FEDERAUTO-sectoren.
XXA. WERKGEVERS Aantal werkgevers - algemeen De vijf sectoren samen vertegenwoordigden 9.132 werkgevers in 2012. Dit is een zeer lichte stijging ten opzichte van 2011, maar wel een lichte daling ten opzichte van 2008 (-2,2 %). Die daling wordt voornamelijk verklaard door een daling in de twee grootste sectoren, Mobiliteit en Onderdelen-uitrusting. De sector Land- en Tuinbouwmachines kent als enige sector een groei in termen van aantal werkgevers. Het aandeel van elk van de subsectoren in het totale aantal werkgevers veranderde nauwelijks tussen 2008 en 2012.
Figuur 1 Aantal werkgevers
10.000
9.334
8.000
552 172 1.088
30
9.115
9.121
9.122
563 168 1.058
594 157 1.042
607 153 1.040
30
31
9.132
28
641 144 1.017
28
6.000
4.000
7.492
7.296
7.297
7.294
7.302
2008
2009
2010
2011
2012
2.000
Sector Mobiliteit
Sector Burgerlijke Bouwkunde en Goederenbehandeling
Sector Onderdelen-Uitrusting
Sector Land- en Tuinbouw
Bron: RSZ gecentraliseerde statistiek
30
Sector Fietsen
Aantal vestigingseenheden - regionale spreiding Inzoomend op de regionale verdeling van het aantal vestigingseenheden 1 per sector, stellen we vast dat in elk van de vijf sectoren, de meerderheid van de ondernemingen in Vlaanderen gevestigd is. Het aandeel ondernemingen gevestigd in Vlaanderen is het hoogst in de sector Fietsen met 81 %, gevolgd door Burgerlijke Bouwkunde en goederenbehandeling met 71 % en Onderdelen-Uitrusting met 63 %.
Figuur 2 Regionale verdeling aantal vestigingseenheden per sector (2010)
100%
9 572
12
103
696
6 80%
2.926
40
242
340
3.554
60%
40%
4.375
754
357
26
124
5.636
Mobiliteit
OnderdelenUitrusting
Land- en Tuinbouw
Fietsen
Burgerlijke Bouwkunde en Goederenbehandeling
Totaal
20%
Vlaanderen
Wallonië
Brussel
Bron: RSZ gedecentraliseerde statistiek
Wanneer we de sectorale verdeling van het aantal vestigingseenheden per gewest bestuderen, leert dit ons dat de verdeling over de drie gewesten weinig verschilt: in elk gewest vertegenwoordigt de sector Mobiliteit ongeveer 80 % van de ondernemingen. De meest uitgesproken verschillen zijn waar te nemen bij de sector Land- en Tuinbouwmachines met een aandeel van 6 % en 7 % in Vlaanderen en Wallonië, en slechts 1 % in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest. Dit is in lijn met het meer stedelijk karakter van dit gewest.
1
Voor regionale cijfers moeten we een beroep doen op de gedecentraliseerde statistiek waarbij er gewerkt wordt op basis van vestigingseenheden en niet op basis van werkgevers. Hierdoor is het totale aantal vestigingseenheden verschillend van het aantal werkgevers. Voor regionale cijfers gaan de cijfers maar tot 2010, waar ze voor niet-regionale cijfers tot 2012 lopen.
31
ACTIVITEITENVERSLAG FEDERAUTO 2012
Aantal werkgevers - spreiding volgens grootteklasse Indien we kijken naar de verdeling van de ondernemingen volgens grootteklasse, zien we dat de sectoren Mobiliteit en Land- en Tuinbouwmachines voor meer dan 80 % bestaan uit micro-ondernemingen, i.e. ondernemingen met minder dan 10 werknemers (respectievelijk 83 % en 87 %). Het aandeel middelgrote en grote ondernemingen (50 werknemers of meer) is het grootst bij de sectoren Onderdelen-Uitrusting en Burgerlijke Bouwkunde met respectievelijk 8 % en 10 %.
ACTIVITEITENVERSLAG FEDERAUTO 2012
Figuur 3 Verdeling aantal werkgevers naar grootteklasse (2012)
37 70 446
100
653
5 26 45
53 33 78
6
111
80
0 1
141
1.167
102 118 585 840
29 1.528
186
7
60
2
40
20
7 7
24
32 5.959
4.929
556
417
12
45
OnderdelenUItrusting
Land- en Tuinbouw
Fietsen
Burgerlijke Bouwkunde
0 Mobiliteit
<5
5-9
10-19
20-49
50-99
Totaal
100 of meer
Bron: RSZ gecentraliseerde statistiek
Hieronder geven we voor elk van de sectoren die uit meer dan een Nacebel2008-code bestaan een opsplitsing van het aantal werkgevers. Aantal werkgevers - sector Mobiliteit Volgende tabel zoomt in op de verdeling van het aantal werkgevers binnen de sector Mobiliteit over de verschillende subsectoren. De tabel toont de evolutie over de periode 2008–2012. De twee grootste subsectoren in termen van aantal ondernemingen zijn de ‘Handel in auto’s’ en ‘Onderhoud en reparatie van motorvoertuigen’. Deze hebben beide een aandeel van ongeveer 42 % van het totaal aantal ondernemingen binnen de subsector Mobiliteit in 2012. Terwijl het aantal ondernemingen in de sector ‘Handel in auto’s’ in de betreffende periode jaarlijks afnam (-9,1 % over de totale periode), steeg het aantal in ‘Onderhoud en reparatie van motorvoertuigen’ met +4,7 % tussen 2008 en 2012. De grootste toename (+13,4 %) vond plaats in de subsector ‘Vervaardiging van carrosserieën voor motorvoertuigen, aanhangwagens en opleggers’, maar dit is ook de kleinste sector (goed voor slechts 1 % in 2012).
32
Tabel 1: Aantal werkgevers in de sector Mobiliteit in detail Categorie van ondernemingen
2008
2009
2010
2011
2012
2012 vs 2011
2012 vs 2008
Vervaardiging van carrosserieën voor motorvoertuigen; vervaardiging van aanhangwagens en opleggers
67
75
77
74
76
2,7 %
13,4 %
Vervaardiging van carrosserieën voor motorvoertuigen
39
41
42
40
40
0,0 %
2,6 %
Vervaardiging van aanhangwagens, caravans en opleggers
28
34
35
34
36
5,9 %
28,6 %
Handel in auto’s
3.408
3.267
3.210
3.151
3.099
-1,7 %
-9,1 %
Groothandel in auto’s en lichte bestelwagens (< 3,5 ton)
294
262
242
247
238
Handelsbemiddeling in auto’s en lichte bestelwagens (< 3,5 ton)
14
13
14
16
17
-3,6 % -19,0 % 6,3 %
21,4 %
Detailhandel in auto’s en lichte bestelwagens (< 3,5 ton)
2.938
2.834
2.796
2.733
2.682
-1,9 %
-8,7 %
Groothandel in andere motorvoertuigen (> 3,5 ton)
78
79
81
78
80
2,6 %
2,6 %
Handelsbemiddeling in andere motorvoertuigen (> 3,5 ton)
1
2
2
3
3
0,0 %
200,0
Detailhandel in andere motorvoertuigen (> 3,5 ton)
24
25
25
25
26
4,0 %
8,3 %
Handel in aanhangwagens, opleggers en caravans
59
52
50
49
52
6,1 % -11,9 %
Onderhoud en reparatie van motorvoertuigen
2.958
2.918
2.961
3.028
3.096
2,2 %
4,7 %
Algemeen onderhoud en reparatie van auto’s en lichte bestelwagens
1.527
1.489
1.464
1.475
1.501
1,8 %
-1,7 %
89
89
92
97
97
0,0 %
9,0 %
Reparatie en montage van specifieke auto-onderdelen
139
127
124
131
137
4,6 %
-1,4 %
Carrosserieherstelling
777
759
786
791
801
1,3 %
3,1 %
%
(< 3,5 ton) Algemeen onderhoud en reparatie van overige motorvoertuigen (> 3,5 ton)
Bandenservicebedrijven
102
121
142
156
171
9,6 %
67,6 %
Wassen en poetsen van motorvoertuigen
257
269
290
312
323
3,5 %
25,7 %
Onderhoud en reparatie van motorvoertuigen, n.e.g.
67
64
63
66
66
0,0 %
-1,5 %
Handel in en onderhoud en reparatie van motorfietsen en delen en toebehoren van motorfietsen
327
315
308
295
291
-1,4 % -11,0 %
Detailhandel in motorbrandstoffen in gespecialiseerde winkels
732
721
741
746
740
-0,8 %
TOTAAL
7.492
7.296
7.297
7.294
7.302
1,1 %
0,1 % -2,5 %
Bron: RSZ gecentraliseerde statistiek
Aantal werkgevers - sector Onderdelen-Uitrusting In de sector Onderdelen-Uitrusting was er een afname van het aantal ondernemingen in 2012 ten opzichte van 2011 met -2,2 %. Ten opzichte van 2008 is de afname -6,5 %. In de subsector ‘Vervaardiging van andere onderdelen en toebehoren van motorvoertuigen’ was deze daling het meest uitgesproken, met -15,1 %. In de grootste subsector, ‘Handelsbemiddeling en groothandel in onderdelen en accessoires van motorvoertuigen’ bleef de daling over de afgelopen 5 jaar beperkt tot -5,3 %.
ACTIVITEITENVERSLAG FEDERAUTO 2012
33
ACTIVITEITENVERSLAG FEDERAUTO 2012
Tabel 2: Aantal werkgevers in de sector Onderdelen en Uitrusting in detail Categorie van ondernemingen
2008
2009
2010
2011
2012
2012 vs 2011
2012 vs 2008
Vervaardiging van binnen- en buitenbanden
17
15
17
17
16
-5,9 %
-5,9 %
14
13
14
14
14
0,0 %
0,0 %
126
120
117
111
107
-3,6 % -15,1 %
599
588
576
579
567
-2,1 %
van rubber; loopvlakvernieuwing Vervaardiging van elektrische en elektronische benodigdheden voor motorvoertuigen Vervaardiging van andere onderdelen en toebehoren van motorvoertuigen Handelsbemiddeling en groothandel in onderdelen
-5,3 %
en accessoires van motorvoertuigen Detailhandel in onderdelen en accessoires van motorvoertuigen
332
322
318
319
313
-1,9 %
-5,7 %
TOTAAL
1.088
1.058
1.042
1.040
1.017
-2,2 %
-6,5 %
Bron: RSZ gecentraliseerde statistiek
Aantal werkgevers - sector Land- en Tuinbouwmachines In de sector Land- en Tuinbouwmachines was er globaal een sterke stijging van het aantal werkgevers, maar het beeld voor beide subsectoren is verschillend. Zo is er vooral een stijging van het aantal werkgevers in de subsector van de ‘Reparatie van machines’. In deze subsector is er ten opzichte van 2008 een forse toename met +62,0 % van het aantal werkgevers. Binnen de grotere subsector van de ‘Groothandel in machines, werktuigen en toebehoren voor de landbouw’ schommelde het aantal werkgevers steeds rond de 400.
Tabel 3: Aantal werkgevers in de sector Land- en Tuinbouwmachines in detail Categorie van ondernemingen
2008
2009
2010
2011
2012
2012 vs 2011
2012 vs 2008
Reparatie van machines
143
159
192
214
236
10,3 %
65,0 %
Groothandel in machines, werktuigen
409
404
402
393
405
3,1 %
-1,0 %
552
563
594
607
641
5,6 %
16,1 %
en toebehoren voor de landbouw TOTAAL Bron: RSZ gecentraliseerde statistiek
XXB. ZELFSTANDIGEN EN HELPERS Hieronder geven we een overzicht van het aantal bij de RSVZ aangesloten zelfstandigen en helpers in de periode 2007-2011 voor enkele FEDERAUTO-sectoren die voldoende nauwkeurig kunnen worden afgebakend binnen de beschikbare statistieken. Binnen de voorgestelde cijfers is het aandeel van de zelfstandigen aanzienlijk groter dan het aandeel van de helpers. Verder zal er ook een opsplitsing gemaakt worden naar de aard van de bezigheid van de zelfstandigen en helpers en wordt ook ingezoomd op het domicilie van de verzekeringsplichtige (per gewest), al stemt dit uiteraard niet altijd overeen met de plaats waar de zelfstandige activiteit wordt uitgeoefend. Aantal zelfstandigen en helpers – algemeen Het aantal zelfstandigen en helpers is in de periode 2007-2011 voor de geselecteerde sectoren in stijgende lijn, al is er in 2011 een zeer lichte daling ten opzichte van 2010. In drie van de vier sectoren is er in 2011 een daling van het aantal zelfstandigen en helpers. Ten opzichte van 2007 is er een daling van het aantal zelfstandigen en helpers in de subsector van de ‘Handel in motorvoertuigen’ (-10,1 %), terwijl er een stijging is in ‘Onderhoud en reparatie van auto’s’ (+8,6 %). In de twee andere sectoren is het aantal zelfstandigen en helpers min of meer stabiel. De sector ‘Onderhoud en reparatie van auto’s’ is verantwoordelijk voor het leeuwendeel van het aantal zelfstandigen en helpers met een aandeel van liefst 73 %. Het is dan ook niet verwonderlijk dat deze subsector in grote mate de evolutie van het aantal aangeslotenen bepaalt. 34
Aantal zelfstandigen en helpers - regionale verdeling De regionale verdeling van het aantal zelfstandigen volgens het domicilie van de verzekeringsplichtige leert dat er relatief meer Vlamingen als zelfstandige of helper actief zijn in de FEDERAUTO-sectoren, waarbij vooral het aandeel van Wallonië lager is in vergelijking met de regionale verdeling van het aantal werkgevers. Ongeveer 1 % van de zelfstandigen woont in het buitenland, maar oefent wel een zelfstandige activiteit uit in België.
Figuur 4 Aantal zelfstandigen en helpers in enkele FEDERAUTO-sectoren
60.000
50.000
40.000
49.668
50.926
52.428
52.446
52.435
4.495
4.563
4.583
4.516
4.441
6.821
6.691
7.152
7.003
6.897
35.409
36.494
37.920
38.196
38.450
2.943
2.878
2.773
2.731
2.647
2007
2008
2009
2010
2011
30.000
20.000
10.000
Handel in motorvoertuigen
Handel/onderhoud/reparatie motorrijwielen
Onderhoud en reparatie van auto’s
Detailhandel in motorbrandstoffen
Bron: RSVZ
Aantal zelfstandigen en helpers – per aard van bezigheid De meerderheid van de zelfstandigen en helpers in de geïdentificeerde FEDERAUTO-sectoren oefenen deze activiteit uit als hoofdactiviteit, variërend van 66 % in de sector ‘Onderhoud en reparatie van auto’s’ tot 73 % in de subsector ‘Handel in motorvoertuigen’. Een kwart van de aangeslotenen oefenen dit uit als nevenactiviteit en ten slotte zijn ook nog 7 % van de zelfstandigen en helpers nog na hun pensioen actief in de sector.
ACTIVITEITENVERSLAG FEDERAUTO 2012
35
ACTIVITEITENVERSLAG FEDERAUTO 2012
Figuur 5 Verdeling aantal zelfstandigen en helpers in enkele FEDERAUTO-sectoren per aard activiteit (2011) Totaal
67 %
Detailhandel in motorbrandstoffen
72 %
Handel/onderhoud/reparatie motorrijwielen
67 %
25 %
8%
Onderhoud en reparatie van auto's
66 %
26 %
7%
Handel in motorvoertuigen
73 %
14 %
13 %
0 Hoofdactiviteit
20
Actief na pensioen
25 % 21 %
40
60
80
8% 8%
100
Nevenactiviteit
Bron: RSVZ
Aantal zelfstandigen en helpers – regionale verdeling De regionale verdeling van het aantal zelfstandigen volgens het domicilie van de verzekeringsplichtige leert dat er relatief meer Vlamingen als zelfstandige of helper actief zijn in de FEDERAUTO-sectoren, waarbij vooral het aandeel van Wallonië lager is in vergelijking met de regionale verdeling van het aantal werkgevers: 25 % zelfstandigen en helpers wonen in Wallonië ten opzichte van 36 % van het aantal ondernemingen. Ongeveer 1 % van de zelfstandigen woont in het buitenland, maar oefent wel een zelfstandige activiteit uit in België.
Figuur 6 Verdeling aantal zelfstandigen en helpers in enkele FEDERAUTO-sectoren naar domicilie verzekeringsplichtige (2011)
Totaal
68 %
26 %
6% 1%
Detailhandel in motorbrandstoffen
66 %
26 %
8% 2%
Handel/onderhoud/ reparatie motorrijwielen
71 %
23 %
6% 1%
Onderhoud en reparatie van auto's
69 %
26 %
5% 1%
Handel in motorvoertuigen
60 %
34 %
6% 1%
80
100
0 Vlaanderen Bron: RSVZ
36
Wallonië
Brussel
20 Buitenland
40
60
Faillissementen Het aantal faillissementen in de gehele sector vertoont een schommelend patroon. Na een piek van de faillissementen in het crisisjaar 2010, daalden de faillissementen in 2011 opnieuw om in 2012 opnieuw te stijgen. Wat betreft de subsectoren blijkt uit de cijfers dat de sector mobiliteit het overgrote deel van de faillissementen vertegenwoordigt. Deze sector kent ook verhoudingsgewijs het grootste aantal faillissementen met een verhouding faillissementen t.o.v. aantal werkgevers van 4,96 %. De sector Onderdelen-Uitrusting kent een lager percentage van 3,44 %.
Figuur 7 Aantal faillissementen
500
400
376
2 9 43
382
0
1 10 42
434
2
2 14 34
410 2
4 7 33
417 0
4 16 35
0
300
200
322
327
382
366
362
2008
2009
2010
2011
2012
100
0
Sector Mobiliteit
Sector Burgerlijke Bouwkunde en Goederenbehandeling
Sector Onderdelen-Uitrusting
Sector Land- en Tuinbouw
Sector Fietsen
Bron: ADSEI
ACTIVITEITENVERSLAG FEDERAUTO 2012
37
ACTIVITEITENVERSLAG FEDERAUTO 2012
2. TEWERKSTELLING Arbeidsplaatsen - algemeen De volgende grafiek geeft het aantal arbeidsplaatsen weer in de verschillende sectoren die FEDERAUTO vertegenwoordigt. In 2012 waren er in de sectoren van FEDERAUTO in totaal 89.341 arbeidsplaatsen. Op zich kunnen we hier al minstens 35.000 additionele ‘arbeidsplaatsen’ bijtellen indien we ervan uitgaan dat elke zelfstandige in hoofdberoep meegerekend wordt als één arbeidsplaats. Het totaal aantal arbeidsplaatsen, over de 5 sectoren heen, nam af in 2009 en 2010. In 2011 nam het aantal plaatsen opnieuw toe met +2,2 % en ook in 2012 was er een toename van +0,9 %, zodat het peil van 2008 bijna opnieuw bereikt werd. Ook in termen van arbeidsplaatsen is de sector Mobiliteit veruit de grootste, met 61 % van het totaal aantal arbeidsplaatsen in 2012. De sterkste stijging over de periode 2008–2012 vond plaats in de sector Land- en Tuinbouwmachines (+32,6 %), terwijl de sector Burgerlijke Bouwkunde en Goederenbehandeling de grootste daling kende (-31,8 %). Bij de andere subsectoren bleven de aandelen in het totale aantal arbeidsplaatsen van de FEDERAUTO sectoren ongeveer gelijk.
Figuur 8 Aantal arbeidsplaatsen
100.000
80.000
89.618 4.092 4.873
87.499 395
4.713 3.471
86.574 382
4.794 3.275
88.506 397
5.070 3.210
89.341 381
5.428 3.323 366
24.702
24.934
24.329
24.943
25.476
55.556
53.999
53.779
54.902
54.748
2008
2009
2010
2011
2012
60.000
40.000
20.000
0
Sector Mobiliteit
Sector Burgerlijke Bouwkunde en Goederenbehandeling
Sector Onderdelen-Uitrusting
Sector Land- en Tuinbouw
Bron: RSZ gecentraliseerde statistiek
38
Sector Fietsen
Arbeidsplaatsen - regionale spreiding In 2010 kende het Vlaams Gewest in elk van de sectoren het hoogste aantal arbeidsplaatsen. Net als bij het aantal ondernemingen, is het aandeel arbeidsplaatsen in Vlaanderen het hoogst in de sector Fietsen met 86 %, gevolgd door de sector Onderdelen-Uitrusting met 77 %. Het aandeel Waalse arbeidsplaatsen is het hoogst in de sectoren Mobiliteit (31 %) en Land- en Tuinbouwmachines (30 %). Dit laatste strookt met het meer rurale karakter van dit gewest. Voor de sectoren Onderdelen-Uitrusting, Land- en Tuinbouwmachines zijn de beschikbare arbeidsplaatsen in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest verwaarloosbaar (met respectievelijk slechts 3 % en 1 % van het totaal in de betreffende sectoren).
Figuur 9 Arbeidsplaatsen in de verschillende sectoren per gewest (2010)
100%
5.227
60
783
54
4.757 80%
1.419
6.888 818 23.638
16.735
673
60%
40%
31.211
18.828
3.261
343
3.064
56.707
Mobiliteit
OnderdelenUitrusting
Land- en Tuinbouw
Fietsen
Burgerlijke Bouwkunde en Goederenbehandeling
Totaal
20%
0%
Vlaanderen
Wallonië
Brussel
Bron: RSZ gedecentraliseerde statistiek
ACTIVITEITENVERSLAG FEDERAUTO 2012
39
ACTIVITEITENVERSLAG FEDERAUTO 2012
Arbeidsplaatsen - spreiding volgens grootteklasse De verdeling van de arbeidsplaatsen volgens grootteklasse van de onderneming verschilt sterk van sector tot sector. Terwijl in de sectoren Mobiliteit en Land- en Tuinbouwmachines het aandeel arbeidsplaatsen in micro-ondernemingen (minder dan 10 werknemers) respectievelijk 31 % en 32 % bedraagt, ligt dit aandeel in de overige sectoren slechts rond de 10 %. Het aandeel arbeidsplaatsen in middelgrote ondernemingen (50 werknemers of meer) is daarentegen veruit het hoogst in de sector Onderdelen-Uitrusting met 75 %, gevolgd door de sectoren Burgerlijke Bouwkunde en Goederenbehandeling met 53 %. In de sector Fietsen overheersen de ‘grotere’ kleine ondernemingen (10 tot 49 werknemers) met een aandeel van 72 %.
Figuur 10 Verdeling aantal arbeidsplaatsen per grootteklasse (2012)
100
7.972
3.533 1.269 3106
766
4.439
65
634
3.195
80
4.464
9.406
728
3.852
691
290 491
60
13.651
4.938
3.676
8.801
449 17.955
612
884
2.319 7.539
20
11.370 937
2.429
89 357
1.511 9.190
1.212 1.100
789
13 23
Mobiliteit
OnderdelenUItrusting
Land- en Tuinbouw
Fietsen
0
7.852 7.788
176 815
40
5.887
<5
10-19
50-99
200-499
5-9
20-49
100-199
500-999
9.912
211 97
11.199
Burgerlijke Bouwkunde
Totaal
1.000 of meer
Bron: RSZ gecentraliseerde statistiek
Loontrekkenden in de sector ‘Garages’ Volgende grafiek illustreert het aantal loontrekkenden dat door het Paritair Comité voor de Garages (PC112) werd meegedeeld. In 2012 noteerden we een lichte daling van het totaal aantal loontrekkenden ten opzichte van 2011 (-0,3 %). Deze daling vond plaats bij de arbeiders, terwijl het aantal bedienden een lichte stijging kende. Ten opzichte van 2008 is het aantal loontrekkenden stabiel gebleven. De verhouding tussen arbeiders en bedienden is licht gewijzigd over de tijd: het aandeel arbeiders daalde jaarlijks lichtjes over de periode 2008-2012 van 57,6 % naar 56,1 %, ten voordele van het aandeel van de bedienden.
40
Figuur 11 Aantal loontrekkenden in de sector ‘Garages’
50.000 40.000
49.259
48.547
48.902
49.391
49.261
20.869
20.810
21.168
21.478
21.641
28.390
27.737
27.734
27.913
27.620
2008
2009
2010
2011
2012
30.000 20.000 10.000
0 Arbeiders
Bedienden
Bron: RSZ - PC garagebedrijf (PC112 - code 064)
Loontrekkenden in de sector ‘Metaalhandel’ Het aantal loontrekkenden binnen de sector ‘Metaalhandel’, meegedeeld door zijn Paritair subComité (PsC149.04) nam tussen 2008 en 2012 sterk af en kende vooral een opmerkelijke afname van het aantal bedienden in 2012. Het aantal arbeiders blijft hier min of meer stabiel. De verhouding arbeiders-bedienden binnen de metaalhandel verschilt sterk van die in de sector garages: de meerderheid van de loontrekkenden (66 %) zijn bedienden. De verhouding tussen beide is tijdens de geobserveerde periode wel veranderd in het voordeel van arbeiders.
Figuur 12 Aantal loontrekkenden in de sector 'Metaalhandel'
80.000 70.000
62.563
62.135
61.258
52.730
54.226
43.923
43.578
43.086
34.362
35.687
18.640
18.557
18.172
18.368
18.539
2008
2009
2010
2011
2012
60.000 50.000 ACTIVITEITENVERSLAG FEDERAUTO 2012
40.000 30.000 20.000 10.000 0 Arbeiders
Bedienden
Bron: RSZ - PC metaalhandel (PsC 149.04 - code 077)
41
ACTIVITEITENVERSLAG FEDERAUTO 2012
Loontrekkenden in de sector ‘Carrosseriebedrijven’ Volgende grafiek toont de tewerkstelling in de onafhankelijke carrosseriebedrijven (zowel carrosserieherstel- als carrosseriebouwbedrijven). Sinds 2008 neemt zowel het aantal arbeiders als het aantal bedienden toe, maar de stijging is veruit het sterkst bij de bedienden (+61,2 % in vergelijking met slechts +2,7 % bij de arbeiders). Dit is te verklaren door de toenemende administratieve verplichtingen die o.a. worden opgelegd door de verzekeringsmaatschappijen en de grotere omvang van de bedrijven. De sterkste stijging vond plaats in 2010 met +46 %. Een mogelijke verklaring is dat 2010 een kanteljaar was waarbij een groot aantal werkplaatsverantwoordelijken niet langer ingeschreven werd als arbeider, maar wel als bediende. Ook in 2012 was er een stijging in het aantal bedienden (+4,0 %), terwijl het aantal loontrekkende arbeiders afnam (-3,0 %).
Figuur 13 Aantal loontrekkenden in de sector 'Carrosseriebedrijven'
7.000
5.569
5.605
6.137
6.261
6.154
743
759
1.107
1.152
1.198
4.826
4.846
5.030
5.109
4.956
2008
2009
2010
2011
2012
6.000 5.000 4.000 3.000 2.000 1.000 0 Arbeiders
Bedienden
Bron: RSZ - PC carrosserie (PsC 149.02 - code 065)
Economische werkloosheid in de sectoren ‘Garages’, ‘Metaalhandel’ en ‘Carrosseriebedrijven’ Na de cijfers omtrent tewerkstelling, toont volgende grafiek de evolutie van het aantal dagen economische werkloosheid in de drie bovenvernoemde sectoren. Van de drie sectoren is de werkloosheid het meest volatiel in de sector van de metaalhandel, en het minst in de garagesector. In de garagesector, is er een relatief constante stijging van het aantal dagen economische werkloosheid tussen 2008 en 2010. Deze steeg in 2009 met +37 % tegenover 2008, gevolgd door een veel lichtere stijging in 2010 van +4 % tegenover 2009. In 2011 nam de werkloosheid af, met -11 % ten opzichte van 2010. In 2012 was er terug een sterke stijging met +31 %. Deze stijging zet zich door in 2013 gedurende de eerste drie maanden met 38,5 %. Daarentegen was er in de metaalsector een veel abruptere stijging in 2009 ten opzichte van 2008. De economische crisis was in deze sector veel meer voelbaar en verplichtte bijna alle bedrijven al vanaf september 2008 technische werkloosheid in te voeren. In 2009 was er een verviervoudiging van het aantal dagen technische werkloosheid ten opzichte van 2008. Daarna, in 2010 en 2011 kende de sector wel een herstel: het aantal dagen werkloosheid daalde met respectievelijk -32 % en -30 % t.o.v. het voorgaande jaar. In 2012 bleef het aantal dagen economische werkloosheid relatief constant in vergelijking met 2011. Het niveau van voor de crisis wordt echter nog lang niet bereikt: er was quasi een verdubbeling van technische werkloosheid tussen 2008 en 2012. Ook in de sector van de carrosseriebedrijven steeg de werkloosheid sterk in 2009 (+200 %) gevolgd door een bijkomende stijging in 2010 (+64 %). In tegenstelling tot de sector van de metaalhandel, keerde de situatie pas in 2011 door een sterke daling van -65 %. In 2012 was er vervolgens opnieuw een belangrijke stijging (+68 %). Hierdoor ligt de economische werkloosheid terug ongeveer op het niveau van 2009. In verhouding tot zijn sectorgrootte, kan men wel stellen 42
dat het aantal dagen economische werkloosheid in de sector Carrosseriebedrijven het belangrijkste is. Ook voor 2013 zien de vooruitzichten er voor de carrosseriebedrijven er allerminst goed uit vermits het aantal dagen economische werkloosheid in de eerste 3 maanden van 2013 er liefst 56 % hoger dan in dezelfde periode van 2012.
Figuur 14 Aantal dagen economische werkloosheid
120.000
112.806
100.000 77.012
80.000
54.269
60.000 43.249
40.000 20.000
30.478 27.951 7.969
0 Metaalhandel
2008
Garages
41.651
50.632
40.603 14.190
24.827
2009
38.563
53.326
2010
2011
23.873
2012
Carrosseriebedrijven
Bron: Sociaal Fonds voor het Garagebedrijf, Sociaal Fonds Metaalhandel, Sociaal Fonds Carrosserie
ACTIVITEITENVERSLAG FEDERAUTO 2012
43
Omzet - algemeen De totale omzet gerealiseerd door de verschillende sectoren die FEDERAUTO vertegenwoordigt is in 2012 gedaald ten opzichte van 2011, dit na een sterke stijging in 2010 en 2011. We noteren een daling van de totale omzet met -3,1 % tot 103,16 miljard EUR 2. Hiermee is er terug licht verval na de herstelling van de economische crisis die in de tweede jaarhelft van 2008 en vooral in 2009 diepe sporen had nagelaten (-19,4 % in 2009). Nu zakt de sector terug wat weg en blijft de omzet in 2012 ongeveer -3,7 % onder het niveau van 2008.
Figuur 15 Omzet per sector (in miljoen EUR) Miljoenen
ACTIVITEITENVERSLAG FEDERAUTO 2012
3. OMZET
120.000
107.136
86.352
97.711
1.244 2.743
100.000
19.980 133 80.000
106.506 1.281 3.087
953 2.599
702 2.497
3.272 22.515 155
148
133
1.402
23.483
20.490
15.682
103.164
158
60.000
40.000
84.037
67.338
73.521
78.499
75.816
2009
2010
2011
2012
20.000 0 2008 Sector Mobiliteit
Sector Land- en Tuinbouw
Sector Fietsen
Sector Onderdelen-Uitrusting
Sector Burgerlijke Bouwkunde en Goederenbehandeling
Bron: FOD Economie, btw-aangiftes
Zoals elk jaar blijft de sector Mobiliteit het grootste aandeel van de totale omzet voor haar rekening nemen met 73,5 % in 2012. Deze sector kende wel een daling van -3,4 % in 2012 ten opzichte van 2011. De sector blijft in 2012 ruim onder zijn ‘pre-crisis’ niveau van 2008 (-9,8 %). Ongeveer 83 % van de omzet van de sector Mobiliteit wordt gerealiseerd door de ‘Handel in motorvoertuigen’, die van nature erg conjunctuurgevoelig is. De omzetdaling in 2012 ligt in lijn met de daling van het aantal inschrijvingen van nieuwe voertuigen (-8 %). De cijfers worden wel in belangrijkere mate bepaald door de invoer van voertuigen van grote (voornamelijk) Aziatische autoproducenten die in België een Europees verdeelcentrum hebben. Slechts een fractie hiervan is voor de lokale markt bestemd, de meerderheid wordt onmiddellijk weer uitgevoerd. Naast de sector Mobiliteit kent ook de tweede grootste sector Onderdelen-Uitrusting een daling van de omzet in 2012 van -4,1 %. Voor deze sector ligt de omzet in 2012 wel een eind boven het niveau van 2008 (+18,6 %). Deze algemene stijging was het gevolg van een sterk gestegen aandeel van de uitvoer in de omzet van de sector. De kleinere sectoren kenden wel een stijging in 2012 ten opzichte van 2011. De sector Land- en Tuinbouwmachines kende een omzetstijging in 2012 van +6,0 % en een totale stijging van 2012 ten opzichte van 2008 van +19,3 %: dit is de 2
De FEDERAUTO-sectoren omvatten zowel de groot- als de kleinhandel van motorvoertuigen en onderdelen en accessoires van auto’s waardoor een bepaald deel van de omzet twee keer zal terugkomen (één keer op groothandels- en één keer op detailhandelsniveau).
44
sterkste stijging van alle sectoren. Enkel in crisisjaar 2009 was er in deze sector een daling van de omzet te noteren. De sector Burgerlijke Bouwkunde en Goederenbehandeling kende in 2012 een sterke omzetgroei van +9,5 %. Deze sector kende een sterke groei in de periode 2010-2012 en slaagde erin zijn omzet quasi te verdubbelen. Deze sector is duidelijk erg volatiel, want de omzet in 2009 was een halvering ten opzichte van 2007. Men kan dus stellen dat deze sector nu terug op hetzelfde niveau zit als zijn precrisisniveau van 2007. De enige sector die blijkbaar niet geleden heeft onder de crisis was de sector Fietsen. In deze sector was er een constante omzetstijging zonder terugval. Over de periode 2008-2012 kent de sector een sterke omzetstijging van +18,9 %. In het jaar 2012 bedroeg de stijging wel slechts 2,0 % ten opzichte van 2011. Omzet - uitvoergerichtheid Omdat we eerder al observeerden dat de uitvoer vaak een groot belang heeft in de (evolutie van de) omzet, geven we in onderstaande figuur voor elk van de gedetailleerde sectoren van FEDERAUTO in 2012 het aandeel van de omzet dat uit uitvoer gehaald wordt. Hieruit blijkt dat gemiddeld 50 % van de omzet in het buitenland gehaald wordt, maar dit percentage verschilt sterk tussen de FEDERAUTO-sectoren. De sector die over het algemeen het sterkst op export gericht is, is Onderdelen-Uitrusting. Maar uit figuur 16 blijkt eveneens dat er ook tussen subsectoren sterke verschillen kunnen optreden.
Figuur 16 Uitvoergerichtheid (% uitvoer in omzet) 2012 67 %
Vervaardiging van carrosserieën en aanhangwagens Handel in auto’s en lichte bestelwagens (≤ 3,5 ton)
53 %
Handel in andere motorvoertuigen
28 % 9%
Onderhoud en reparatie van motorvoertuigen
29 %
Handel/onderhoud/reparatie motorrijwielen en onderdelen 1%
Detailhandel in motorbrandstoffen
45 %
SECTOR MOBILITEIT Vervaardiging binnen- en buitenbanden en loopvlakvernieuwing
40 % 36 %
Vervaardiging elek. benodigdheden motoren en voertuigen
73 %
Vervaardiging onderdelen motorvoertuigen 8%
Handel in onderdelen en accessoires van auto's SECTOR ONDERDELEN EN UITRUSTING
67 % 42 %
SECTOR LAND- & TUINBOUW
58 %
SECTOR BURGERLIJKE BOUWKUNDE ALLE FEDERAUTO-SECTOREN
50 %
0
10
20
30
40
50
60
70
80 ACTIVITEITENVERSLAG FEDERAUTO 2012
Bron: FOD Economie, btw-aangiftes
45
ACTIVITEITENVERSLAG FEDERAUTO 2012
Omzet - sector Mobiliteit Gezien de sector Mobiliteit het grootste deel van de totale omzet vertegenwoordigt van de sectoren van FEDERAUTO, gaan we nader in op de omzet die door de verschillende activiteiten werd gegenereerd. In volgende tabel wordt de samenstelling van het omzetcijfer van deze sector weergegeven.
Tabel 4: Evolutie van de omzet binnen de sector Mobiliteit Categorie van ondernemingen
2008
2009
2010
2011
2012
2012 vs 2011
2012 vs 2008
Vervaardiging van carrosserieën voor motorvoertuigen; vervaardiging van aanhangwagens en opleggers
2.140.420.000
1.139.078.000
1.173.897.000
1.572.697.000
1.483.632.000
-5,7 %
-30,7 %
Handel in auto's 69.990.691.000 55.085.623.000 61.240.107.000 65.336.509.000 62.971.948.000
-3,6 %
-10,0 %
Onderhoud en reparatie van motorvoertuigen
6.002.303.000
6.014.043.000
5.184.216.000
5.499.430.000
5.184.337.000
-5,7 %
-13,6 %
Handel in en onderhoud en reparatie van motorfietsen en delen en toebehoren van motorfietsen
1.003.831.000
782.696.000
730.209.000
667.739.000
675.711.000
1,2 %
-32,7 %
Detailhandel in otorbrandstoffen in m gespecialiseerde winkels
4.900.384.000
4.317.110.000
5.193.274.000
5.423.622.000
5.501.130.000
1,4 %
12,3 %
TOTAAL
84.037.629.000
67.338.550.000
73.521.703.000
78.499.997.000
75.816.758.000
-3,4 %
-9,8 %
Bron: FOD Economie, btw-aangiftes
Na een daling van de omzet in 2008 en 2009, te wijten aan de algemene recessie, herstelde de omzet van de sector Mobiliteit fors in 2010 en 2011. In 2012 kende de sector echter terug een lichte daling. Deze daling was voelbaar in de grootste subsector ‘Handel in auto’s’, maar ook in ‘Onderhoud en reparatie’ evenals in ‘Vervaardiging van carrosserieën, aanhangwagens en opleggers’. De subsectoren ‘Handel in motorfietsen’ en ‘Detailhandel in motorbrandstoffen’ kenden wel een lichte stijging. Over de periode 2008-2012, kende enkel de ‘Detailhandel in motorbrandstoffen’ een stijging, ten gevolge van de sterk gestegen brandstofprijzen. De sterkste daling vond plaats in de kleinere subsectoren ‘Vervaardiging van carrosserieën, aanhangwagens en opleggers’ en in ‘Handel in motorfietsen’, die beide ongeveer een derde van hun omzet verloren tussen 2008 en 2012. Ook de grotere sectoren kenden een daling tussen 2008 en 2012 van ongeveer 10 %. Over het algemeen blijkt er zich dus eerder een patroon van dalende omzet voor te doen in het segment Mobiliteit over de periode 2008-2012.
46
4.
TOEGEVOEGDE WAARDE
De toegevoegde waarde van de groot- en detailhandel in en het onderhoud en de herstelling van motorvoertuigen en motorfietsen bedroeg in 2010 bijna 5 miljard EUR: een stijging van 11,0 % ten opzichte van 2009, wat de toegevoegde waarde weer boven precrisisniveau van 2008 bracht. Er is wel nog een achterstand ten opzichte van topjaar 2007 voor de sector Mobiliteit van -4,6 %. Voor de overige FEDERAUTO -sectoren zijn er geen betrouwbare cijfers beschikbaar over de toegevoegde waarde omdat deze sectoren onderdeel zijn van grotere indelingen binnen de nationale rekeningen.
Figuur 17 Bruto toegevoegde waarde per regio Groot- en detailhandel in en onderhoud en reparatie van motorvoertuigen en motorfietsen
6.000 5.225 5.000
4.779
715
4.509 611
655 4.000
4.983
4.816 510
1.124 1.110
1.074
635 1.160
1.103
3.000
2.000 3.049
3.386
3.095
2.896
3.187
2006
2007
2008
2009
2010
1.000 0
Vlaanderen
Wallonië
Brussel
Bron: INR-NBB, bruto toegevoegde waarde in lopende prijzen, NUTS64
Vlaanderen genereerde in 2010 64 % van de toegevoegde waarde, Wallonië 23 % en Brussel 13 %. Ten opzichte van 2006 is de toegevoegde waarde alleen afgenomen in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest (-3,1 %). Wallonië kende dan weer een toename met +8,0 % en Vlaanderen een toename met +4,5 %. ACTIVITEITENVERSLAG FEDERAUTO 2012
47
ACTIVITEITENVERSLAG FEDERAUTO 2012
Figuur 18 Bruto toegevoegde waarde in lopende prijzen en kettingeuro's Groot- en detailhandel in en onderhoud en reparatie van motorvoertuigen en motorfietsen 12 %
12 10 8 6 4 2 0 -2 -4 -6 -8 -10 -12
11 % 7%
9% 4%
1%
2006
2007
2008
2009
2010
-8 % -7 % -10 %
-10 %
Bruto toegevoegde waarde in kettingeuro’s Bruto toegevoegde waarde in lopende prijzen Bron: INR-NBB, bruto toegevoegde waarde in lopende prijzen en in kettingeuro’s, NUTS64
Uitgedrukt in kettingeuro’s 3 (waarmee we het prijseffect elimineren en dus de volumegroei aangeven) was de gemiddelde jaarlijkse groei van de toegevoegde waarde negatief (-0,7 % jaarlijks voor de periode 2006-2010), tegenover +0,9 % uitgedrukt in lopende prijzen. Dit betekent dus dat het enkel door de prijsstijgingen is dat de toegevoegde waarde is kunnen toenemen in de voorbije 5 jaren.
3
Bij toepassing van kettingeuro’s wordt de volumegroei tussen twee opeenvolgende periodes, t en t+1, berekend door de prijzen van het jaar t te gebruiken. Referentiejaar is 2010.
48
5. INVESTERINGEN Wat het aantal investeringen betreft, zien we verschillen tussen de FEDERAUTO-subsectoren in de periode 2008-2012. Ten opzichte van 2008 was de terugval het sterkste bij de sectoren Fietsen en Burgerlijke Bouwkunde en Goederenbehandeling met dalingen van respectievelijk -32,9 % en -21,1 %). Deze sectoren kenden in 2012 wel een bescheiden groei van respectievelijk +3,9 % en +0,1 %. De sector Mobiliteit kende een achteruitgang van de investeringen met -10,4 % ten opzichte van 2008 en een terugval van -13,5 % ten opzichte van 2011. Hierbij dient wel vermeld te worden dan 2011 een fors investeringsjaar was in de sector Mobiliteit. De sectoren Onderdelen-Uitrusting en Land- en Tuinbouw kenden zowel ten opzichte van 2011 als ten opzichte van 2008 een groei van de investeringen. Ten opzichte van 2011 kenden deze sectoren een stijging van de investeringen van 10 % of meer. Omdat investeringen over de jaren heen sterk kunnen fluctueren, werd in onderstaande tabel in een groot detailniveau de investeringen over de jaren heen weergegeven.
Tabel 5: Evolutie van de investeringen in de FEDERAUTO-sectoren 2008
2009
2010
2011
2012
2012 vs 2011
2012 vs 2008
Vervaardiging van carrosserieën voor motorvoertuigen; vervaardiging van aanhangwagens en opleggers
72.503.000
15.868.000
15.407.000
44.822.000
55.437.333
23,7 %
-23,5 %
627.391.000
515.631.000
499.985.000
695.489.000
611.849.000
-12,0 %
-2,5 %
Handel in auto's en lichte bestelwagens (≤ 3,5 ton)
620.689.000
497.609.000
477.284.000
668.010.000
589.718.000
-11,7 %
-5,0 %
Handel in andere motorvoertuigen
6.702.000
18.022.000
22.701.000
27.479.000
22.131.000
-19,5 %
230,2 %
Onderhoud en reparatie van motorvoertuigen
232.334.000
234.783.000
301.220.000
249.106.000
187.447.000
-24,8 %
-19,3 %
Handel in en onderhoud en reparatie van motorrijwielen en onderdelen en toebehoren van motorrijwielen
20.435.000
19.153.000
19.458.000
13.970.000
13.114.000
-6,1 %
-35,8 %
Detailhandel in motorbrandstoffen
54.489.000
45.730.000
40.038.000
39.752.000
34.707.000
-12,7 %
-36,3 %
Sector Mobiliteit
1.007.152.000
831.165.000
876.108.000
1.043.139.000
902.554.333
-13,5 %
-10,4 %
Vervaardiging van binnen- en buitenbanden van rubber; loopvlakvernieuwing
5.728.000
4.605.000
5.538.000
6.421.000
5.605.000
-12,7 %
-2,1 %
Vervaardiging van elektrische en elektronische benodigdheden voor motorvoertuigen
n.b.
n.b.
n.b.
n.b.
n.b.
n.b.
n.b.
Vervaardiging van andere onderdelen en toebehoren van motorvoertuigen
n.b.
n.b.
n.b.
n.b.
n.b.
n.b.
n.b.
Groothandel in onderdelen en accessoires van motorvoertuigen
49.661.000
57.001.000
39.843.000
55.678.000
65.661.000
17,9 %
32,2 %
Detailhandel in onderdelen en accessoires van motorvoertuigen
19.337.000
17.763.000
20.217.000
19.128.000
21.298.000
11,3 %
10,1 %
Sector Onderdelen en Uitrusting
74.726.000
79.369.000
65.598.000
81.227.000
92.564.000
14,0 %
23,9 %
Sector Land- en Tuinbouw
57.997.000
50.046.000
49.785.000
58.465.000
64.257.667
9,9 %
10,8 %
Sector Fietsen
4.290.000
4.425.000
2.687.000
2.770.000
2.878.667
3,9 %
-32,9 %
Sector Burgerlijke Bouwkunde en Goederenbehandeling
48.089.000
30.482.000
108.065.000
37.888.000
37.922.000
0,1 %
-21,1 %
Subtotaal 1.192.254.000
995.487.000
1.102.243.000
1.223.489.000
1.100.176.667
-10,1 %
-7,7 %
Handel in auto's
Bron: FOD Economie, btw-aangiftes
49
ACTIVITEITENVERSLAG FEDERAUTO 2012
Sector
ACTIVITEITENVERSLAG FEDERAUTO 2012
6. RENDEMENT Het behalen van een voldoende rendement is noodzakelijk opdat in de FEDERAUTO-sectoren de nodige investeringen worden gedaan, die op hun beurt weer de noodzakelijke werkgelegenheid creëren. Daarom onderzoeken we hieronder hoe de rendabiliteit in de FEDERAUTO-sectoren geëvolueerd is in de periode 2007-2011 aan de hand van twee i ndicatoren die door de Balanscentrale van de NBB werden opgesteld. Deze indicatoren zijn enkel beschikbaar voor een beperkt aantal - zij het belangrijke - sectoren van FEDERAUTO. Rendement van het eigen vermogen na belastingen Het rendement van het eigen vermogen na belastingen geeft een indicatie van de opbrengst van de belegging van de aandeelhouders. In de beschikbare FEDERAUTO-sectoren bedroeg het in de periode 2007-2011 gemiddeld 7,5 %. Het jaar 2007 was in alle beschikbare subsectoren een sterk jaar (gemiddeld 8,5 %) in tegenstelling tot de crisisjaren 2008 en 2009 waar het rendement van het eigen vermogen na belastingen slechts 6,7 % bedroeg. In 2010 is er terug een stijging tot 8,0 %, gevolgd door een lichte daling in 2011 tot gemiddeld 7,6 %. In 2011 is er alleen een stijging op te tekenen voor het rendement van ‘Handel in onderdelen en accessoires van auto’s’. In vergelijking met 2007 ligt het rendement van het eigen vermogen na belastingen wel gemiddeld 10,6 % lager in 2011.
Figuur 19 Rendement van het eigen vermogen
9,0 8,5 8,0
8,8 % 8,6 % 8,5 %
8,5 % 8,2 %
8,1 %
8,0 % 7,9 %
7,5
7,6 % 7,0 %
7,0
6,8 % 6,8 %
6,9 % 6,7 %
6,5
7,6 % 7,6 % 7,4 %
6,7 %
6,5 %
6,6 %
2008
2009
6,0 5,5 5,0
2007
Onderhoud en reparatie van auto’s
Handel in auto’s
2010
Handel in onderdelen en accessoires van auto’s
Verkoop en reparatie van auto’s en motorrijwielen, verkoop van motorbrandstoffen Bron: NBB Balanscentrale
50
2011
Brutoverkoopmarge De brutoverkoopmarge geeft aan hoe groot het brutobedrijfsresultaat is in verhouding tot de omzet en is een van de meest gebruikte rendabiliteitsratio’s. Het bepaalt hoeveel euro bedrijfsresultaat er overgehouden wordt per 100 euro omzet zonder rekening te houden met de niet-kaskosten (afschrijvingen, waardeverminderingen en voorzieningen). De brutoverkoopmarge lag in de periode 2007-2011 gemiddeld slechts rond 3,5 % in de beschikbare FEDERAUTO-sectoren, waarbij net als bij het rendement van het eigen vermogen 2007 de beste cijfers kon voorleggen. Opnieuw ligt de brutomarge in 2011 lager dan in 2007 (-5,4 %) en is er een lichte stijging in het jaar 2010 ten opzichte van 2008-2009. De brutoverkoopsmarge in de ‘handel in auto’s’ is erg beperkt (gemiddeld 2,8 %), terwijl bij ‘Onderhoud en reparatie van auto’s’ en ‘Handel in onderdelen’ betere brutoverkoopsmarges gehaald worden.
Figuur 20 Brutoverkoopmarge
7% 6%
6,2 %
5,5 %
3%
5,7 %
5,4 % 5,6 %
4,7 %
5% 4%
5,9 %
3,7 % 2,9 %
5,2 %
3,4 %
3,4 %
2,6 %
2,6 %
2006
2007
5,6 % 5,4 %
3,6 %
5,6 %
2,9 %
2,8 %
2008
2009
2% 1% 0%
2005
Onderhoud en reparatie van auto’s
Handel in auto’s
Handel in onderdelen en accessoires van auto’s
Totaal Bron: NBB Balanscentrale
ACTIVITEITENVERSLAG FEDERAUTO 2012
51
ACTIVITEITENVERSLAG FEDERAUTO 2012
7.
FISCALE EN PARAFISCALE BIJDRAGEN
Eerder vermeldden we dat de FEDERAUTO-sectoren 89.341 werknemers tewerk stellen. Op de beroepsinkomsten van deze werknemers wordt er bedrijfsvoorheffing ingehouden en doorgestort naar de staat en daarnaast wordt er op de brutolonen ook nog werkgeversbijdragen voor de RSZ aangerekend. De directe werkgelegenheid in de FEDERAUTO-sectoren leverde in 2011 zowat 492 miljoen EUR bedrijfsvoorheffing op en 954 miljoen EUR aan patronale bijdragen. In vergelijking met 2007 zijn de bedrijfsvoorheffing en de patronale RSZ-bijdragen met +10 % toegenomen.
Figuur 21 Bedrijfsvoorheffing
300.000 246.251
262.844
277.127 256.729
256.985
250.000 200.000 156.834
158.992
157.300
168.449
138.747
150.000 100.000 50.000
30.007 11.300
0
2007
31.132 12.321
2008
30.754 12.102
2009
30.864 12.402
2010
32.773 13.003
2011
Sector Land- en Tuinbouw
Sector Mobiliteit
Sector Onderdelen-Uitrusting
Sector Burgerlijke Bouwkunde en Goederenbehandeling
Bron: Bureau Van Dijk, Belfirst
Figuur 22 Werkgeversbijdragen RSZ
600.000
528.137
556.961
562.125
556.807
584.920
500.000 400000 300.000
251.964
258.259
100.000
54.604
58.220
58.491
0
28.660
51.030
30.928
31.932
2006
2007
2008
2009
234.360
252.727
274.358
200.000 59.151 33.384
2010
Sector Land- en Tuinbouw
Sector Mobiliteit
Sector Onderdelen-Uitrusting
Sector Burgerlijke Bouwkunde en Goederenbehandeling
Bron: Bureau Van Dijk, Belfirst
52
58.136
Naast deze parafiscale bijdragen vanuit de FEDERAUTO-sectoren, komen er nog fiscale bijdragen bovenop door de belastingen die er op het resultaat worden geheven. In 2011 bedroegen deze voor alle subsectoren samen 267 miljoen EUR, waardoor ze -14,5 % lager lagen dan in 2007. Het is duidelijk dat de belastingen op het resultaat de meer volatiele inkomstenstroom is voor de staat vanuit de FEDERAUTO-sectoren.
Figuur 23 Belastingen op het resultaat
150.000
144.169 126.550
120.000
131.834
114.343 124.764
97.336
90.000
95.116
63.558
92.022
60.000 52.079
30.000 0
26.706 13.029 9.146
9.120
2007
2008
8.102 6.467
2009
8.204 4.997
2010
8.887 6.672
2011
Sector Land- en Tuinbouw
Sector Mobiliteit
Sector Onderdelen-Uitrusting
Sector Burgerlijke Bouwkunde en Goederenbehandeling
Bron: Bureau Van Dijk, Belfirst
In totaal leverden de FEDERAUTO-sectoren in 2011 samen zowat 1,71 miljard EUR aan fiscale en parafiscale bijdragen aan de samenleving. De sector Mobiliteit neemt het leeuwendeel van deze bijdragen voor zich (58 %), gevolgd door de sector Onderdelen-Uitrusting met 33 %.
ACTIVITEITENVERSLAG FEDERAUTO 2012
53
ACTIVITEITENVERSLAG FEDERAUTO 2012
8.
INSCHRIJVINGEN VOERTUIGEN
2011 was een recordjaar voor de inschrijvingen van voertuigen met niet minder dan 8 % meer inschrijvingen dan in 2010, waar de inschrijvingen ook al met +6 % waren toegenomen. In 2012 vond er dan weer een sterke daling plaats (-8 %) waardoor de inschrijvingen weer in lijn zijn met voorgaande jaren (uitgenomen 2011). In 2012 was er vooral een afname in nieuwe personenwagens (-15,0 %) en in nieuwe bedrijfsvoertuigen (-11,5 %). Daarnaast was er ook een daling in inschrijvingen van tweedehands personenwagens (-2,5 %) en tweedehands bedrijfsvoertuigen (-4,3 %), maar deze afname was minder uitgesproken dan voor nieuwe wagens. Dit is mogelijk het gevolg van de afschaffing van de federale korting op nieuwe wagens met een lage CO2-uitstoot vanaf 1 januari 2012. Hierdoor was er een toeloop op nieuwe wagens tijdens 2011 en werden een deel van de geplande verkopen voor 2012 al in 2011 gerealiseerd. Daarnaast was er ook de invoering van de bijkomende belasting op bedrijfswagens tijdens het jaar 2012. Over de gehele periode 2008-2012 noteren we een toename van het aantal inschrijvingen voor tweedehandswagens: personenwagens +11,4 % en bedrijfswagens +17,4 %. Daarnaast noteren we een afname van inschrijvingen van nieuwe wagens (personenwagens -9,2 % en bedrijfswagens -18,2 %).
Figuur 24 Inschrijvingen van nieuwe en tweedehandsvoertuigen
1.600.000 1.400.000
1.353.210
1.308.038
1.381.375
1.495.286
1.377.615
99.937 81.524
85.713
91.920
95.681
1.200.000 1.000.000
653.109
681.766
676.572
745.858
61.222
72.109
727.403
800.000 600.000
78.035
60.639
63.820
400.000 540.542
479.920
551.661
577.382
490.711
2008
2009
2010
2011
2012
200.000 0
Nieuwe personenwagens en wagens voor dubbelgebruik Tweedehands personenwagens Bron: FOD Mobiliteit en Vervoer
54
Nieuwe bedrijfsvoertuigen
Tweedehands bedrijfsvoertuigen
De evolutie van het aantal inschrijvingen van nieuwe personenwagens per gewest leert dat de afname van het aantal inschrijvingen in 2012 het sterkst was in Wallonië (-25,0 %), gevolgd door Vlaanderen (-11,5 %) en Brussel (-6,5 %). Over de volledige periode 2008-2012 was de afname sterker in Brussel (-14,9 %) en in Wallonië (-13,0 %) dan in Vlaanderen (-5,3 %). Het relatief aandeel van Vlaanderen in het aantal nieuwe inschrijvingen steeg bijgevolg licht van 53,3 % in 2008 tot 55,6 % in 2012.
Figuur 25 Inschrijvingen van nieuwe personenwagens en wagens voor dubbelgebruik per gewest
600.000
540.542
479.920
551.661
577.382
490.711
179.243
500.000 154.401
176.059 149.435
400.000
134.394
300.000 288.085
252.010
286.285
308.260
272.712
98.056
78.475
88.770
89.247
83.439
2008
2009
2010
2011
2012
200.000
100.000 0
Vlaanderen
Wallonië
Brussel
Bron: FOD Mobiliteit en Vervoer
ACTIVITEITENVERSLAG FEDERAUTO 2012
55
ACTIVITEITENVERSLAG FEDERAUTO 2012
9.
PRIJSEVOLUTIES IN DE AUTOMOBIELSECTOR
Indexcijfer aankoop nieuwe wagens De onderstaande figuur geeft de evolutie weer van de prijs van nieuwe wagens over de voorbije 5 jaar en dit in vergelijking met de algemene inflatie, meer bepaald de consumptieprijsindex. Hieruit blijkt duidelijk dat de algemene prijsindex veel sneller gestegen is dan de prijsindex voor de aankoop van nieuwe wagens. Terwijl de algemene prijsindex met +8,7 % gestegen is tussen 2008 en 2012, liggen de prijzen voor de aankoop van nieuwe wagens slechts +1,4 % hoger. De enorme prijsconcurrentie tussen de verschillende constructeurs zorgt er dus voor dat de prijzen van nieuwe wagens amper gestegen zijn. In 2012 is er zelfs een daling te noteren voor de prijzen van nieuwe wagens, van gemiddeld -0,3 %, terwijl het algemene prijsniveau 2,8 % hoger lag dan in 2011.
Figuur 26 Indexcijfer nieuwe wagens vs. algemeen indexcijfer 121,05
120
117,71 113,69
115 111,32
111,26
110 105 103,87
104,44
104,85
105,67
105,31
100 95 Algemene prijsindex
2008
2009
2010
2011
2012
Prijsindex ‘aankoop nieuwe wagens’
Bron: FOD Economie, 2004=100
Kosten voor het gebruik van wagens Een tweede grote uitgavenpost voor gezinnen op het vlak van de mobiliteit, is deze met betrekking tot de kosten voor het gebruik van wagens. Deze gebruikskosten zijn zeer gedetailleerd. De belangrijkste subrubrieken worden hierna in tabel 6 weergegeven.
56
Tabel 6: Evolutie van de kosten voor het gebruik van privévoertuigen 2008
2009
2010
2011
2012
2012 vs 2011
2012 vs 2008
Delen en Toebehoren
105,3
108,4
108,8
110,2
112,2
1,8 %
6,6 %
Banden
95,2
94,8
91,6
91,3
92,9
1,7 %
-2,5 %
Ruitenwisser
106,7
110,2
114,0
117,1
119,4
2,0 %
11,9 %
Autobatterij
119,0
127,3
129,6
132,2
134,3
1,6 %
12,9 %
Onderhoud en Reparatie
118,6
124,9
130,1
135,1
138,3
2,3 %
16,6 %
Garagetarief
118,0
123,9
127,9
132,6
136,1
2,6 %
15,3 %
Vervangen remblokjes
113,2
117,8
122,3
127,3
128,2
0,7 %
13,3 %
Olie verversen
124,6
133,1
140,6
146,3
151,4
3,5 %
21,5 %
Abonnement pechverhelping
119,0
123,6
126,0
129,3
132,5
2,5 %
11,3 %
Brandstoffen
136,0
114,6
131,7
152,3
162,3
6,5 %
19,4 %
Eurosuper
128,5
114,2
127,1
140,8
149,9
6,5 %
16,6 %
Diesel
143,4
114,3
135,2
163,7
174,4
6,5 %
21,6 %
Autoverzekering BA
111,9
110,5
110,9
111,3
112,7
1,3 %
0,7 %
Autokeuring
100,0
100,0
109,0
113,5
119,6
5,3 %
19,6 %
Andere diensten
Huur garage
115,4
119,6
122,9
126,6
129,3
2,1 %
12,1 %
Verkeersbelasting
89,6
91,1
91,9
93,5
95,3
1,9 %
6,4 %
TOTAAL
122,4
113,7
123,9
136,2
142,5
4,6 %
16,4 %
Bron: FOD Economie, 2004=100
De kosten van het gebruik voor privévoertuigen stegen over de periode 2008-2012 met +16,4 %. Hierna bestuderen we de evolutie van de verschillende subrubrieken van de kosten voor het gebruik van wagens. We stellen vast dat in de periode 2008-2012 de grootste stijging van de prijsindex te noteren valt bij de aankoop van diesel en meer algemeen bij de categorie ‘brandstoffen’. De prijsindex hiervan steeg de voorbije 5 jaar met bijna +20 %. De stijging van de totale index in 2012 (+4,6 %) is ook in belangrijke mate gedreven door de stijging van de brandstofprijs (+6,5 %).
Er is maar één subrubriek waar we een verlaging noteren van het indexcijfer over de periode 2008-2012. Het betreft de subrubriek banden waar de prijsindex daalde met -2,5 %. Dit is nog te wijten aan een prijzenoorlog die zich in de periode 2006-2010 heeft voorgedaan in de bandensector. In 2012 was er wel een lichte stijging van het indexcijfer ten opzichte van 2011.
57
ACTIVITEITENVERSLAG FEDERAUTO 2012
Daarnaast steeg tijdens de voorbije 5 jaar ook de prijs van autobatterijen aanzienlijk (+12,9 %). Dit is een gevolg van de sterk gestegen prijs van lood dat 72 tot 78 % van het gewicht van een batterij uitmaakt. Het is dan ook niet verwonderlijk dat dergelijke prijsverhoging van de voornaamste grondstof van de batterij, werd doorgerekend aan de gebruiker. Ook het onderhoud en reparatie van de wagen is een stuk duurder geworden (+16,6 %) ten opzichte van 2008. Vooral het verversen van de olie van een wagen is met +21,5 % een pak duurder geworden ten opzichte van 2008. Voor de andere diensten uit de subgroep onderhoud en reparatie stegen de prijsindexen over de periode 2008-2012 met +11 % à +15 %. De reden hiervoor is dat de loonkosten een belangrijk deel van de kosten vertegenwoordigen. De loonkosten zijn de voorbije jaren gestegen als gevolg van loonsverhogingen en indexeringen. Daarnaast stegen ook de werkgeverslasten. We blijven echter benadrukken dat de prijzen voor onderhoud en reparatie in België nog steeds lager liggen dan in de ons omringende landen. Tot slot kende ook het tarief voor een autokeuring, evenals de huur van een garage of in mindere mate de verkeersbelasting, een belangrijke stijging in de periode 2008-2012.
ACTIVITEITENVERSLAG FEDERAUTO 2012
Gemiddelde prijzen motorbrandstoffen Gegeven de grote prijsevoluties van motorbrandstoffen en hun belang in de gebruikskosten, bekijken we de prijsevoluties hieronder in detail. Na sterke prijsstijgingen in 2010 en 2011, heeft de prijsstijging zich doorgezet maar is de groei wel iets afgenomen in 2012. Lpg kende de sterkste jaarstijging met +8,7 %, terwijl de andere brandstoffen een stijging kenden van rond de +6,5 %. In de periode 2008-2012 kenden lpg (+26,2 %) en diesel (+22,3 %) de sterkste stijgingen, maar steeg ook de benzineprijs met +17,2 %.
Figuur 27 Gemiddelde prijzen motorbrandstoffen (incl. btw, in EUR) 1,7076
1,7396
1,8 1,6
1,3372
1,4
1,3164
1,6328 1,4805
1,6051
1,7396
1,7076
1,5318
1,4405
1,4559
1,2
1,2530
1,0
1,2023 1,0225
0,8 0,6 0,5694
0,4
0,5895
0,7183
0,6610
0,4630
0,2 0,0 Super 98 oct 10ppm
2008
2009
Super 95 oct 10ppm
2010
2011
Diesel 10ppm
2012 LPG
Bron: FOD Economie, Bestuur Energie
Globaal auto-indexcijfer Om een nauwkeuriger beeld te krijgen van de evolutie van de algemene kosten berekenen we de “auto-index”. We vertrekken van de basishypothese dat de gebruikskost tweemaal hoger ligt dan de aankoopkost. Logischerwijze zullen het dan ook vooral de evoluties van de gebruikskosten zijn die de auto-index in sterke mate zullen beïnvloeden.
Figuur 28 Vergelijking algemene index met de kost van de auto-index 142
140
136
135
130
130
124
125
122
120 116
121 118
111 114
110 105
111
111
104
104
2008
2009
105
106
105
2010
2011
2012
Algemene prijsindex
Totale kost auto
Prijsindex ‘aankoop nieuwe wagens’
Prijsindex ‘gebruikskost wagens’
Bron: FOD Economie, eigen berekeningen FEDERAUTO
58
118
114
115
100
126
Bestuderen we de globale auto-index (aankoop- en gebruikskosten) in 2012 dan zien we een stijging van +3,2 % in vergelijking met 2011, nadat deze ook al in 2011 met +7,2 % gestegen was. Vooral de sterke stijging van de gebruikskosten in deze jaren zijn verantwoordelijk voor de stijging van de auto-index. De index ‘aankoop nieuwe wagens’ heeft ertoe bijgedragen dat de groei van de globale index getemperd werd. Zo daalde deze index zoals eerder vermeld met -0,3 % in 2012. Bekijken we de evolutie van de globale auto-index over een periode van 5 jaar met de algemene prijsindex, dan constateren we dat de globale auto-index (+11,9 %) een stuk sneller gestegen is dan de algemene prijsstijging (+8,7 %). Het is vooral het indexcijfer voor de gebruikskosten, dat hiervoor verantwoordelijk is (+16,4 %) vermits het indexcijfer voor de aankoop van nieuwe wagens slechts met +1,4 % is toegenomen.
10. ONDERNEMERSVERTROUWEN De maandelijkse conjunctuurenquête van de Nationale Bank van België geeft een idee over de appreciatie van de economische toestand door circa 6.000 bedrijfsleiders. Voor de sector van de distributie van motorvoertuigen wordt maandelijks een representatief staal van bedrijfsleiders ondervraagd over het reilen en zeilen in hun onderneming.
Figuur 29 Ondernemersvertrouwen distributie van personenwagens
40 30 20 10 0 -10 -20 -30 -40 -50 -60 -70 -80
2006
2007
Seizoengezuiverde bruto reeks
2008
2009
2010
2011
2012
Afgevlakte seizoengezuiverde reeks
Bron: NBB Conjunctuurenquête
59
ACTIVITEITENVERSLAG FEDERAUTO 2012
Het ondernemersvertrouwen is in 2012 opnieuw weggezakt, nadat het in de periode 2010-2011 hersteld was van de dip veroorzaakt door de crisis eind 2008-2009. Eind 2012 is het ondernemersvertrouwen weggezakt en ligt nu in de buurt van het dieptepunt van begin 2009. Er zijn wel tekenen dat het dieptepunt in september 2012 bereikt werd en langzaam terug zou kunnen beginnen stijgen.
ACTIVITEITENVERSLAG FEDERAUTO 2012
11. FISCALITEIT in 2012 en 2013 en de gevolgen voor de vennootschappen actief in de automotive XX1.
Regeringsmaatregelen en meten fiscale opbrengsten
De verhoogde belastingen op beleggingen brachten in 2012 niet de helft op van wat werd begroot: geen 1,4 miljard maar 600 miljoen EUR. Het tarief van de roerende voorheffing ging met 66 % omhoog, de opbrengst daalde met 7,6 %. Dat is wat men noemt ‘l’impôt tue l’impôt’. De federale begrotingscontrole van maart 2013 toont aan dat België op zoek diende te gaan naar 2,8 miljard EUR nieuwe besparingen en inkomsten. In overleg met Europa streeft de federale regering ernaar om het begrotingstekort terug te brengen tot 2,15 % van het BBP in 2013, maar kreeg de toestemming deze doelstelling wat af te zwakken, op voorwaarde dat onder meer voor 1 % ‘structurele maatregelen’ worden genomen. Vorig jaar werd de sector getroffen door de toch expliciete impact van de nieuwe berekeningswijze voordeel alle aard (VAA), dat voor de federale overheid niet de verhoopte 200 miljoen EUR zal opbrengen, hoogstens 60 miljoen of iets meer.
XX2.
Nieuwste fiscale maatregelen: impact op de bedrijven
Op 30 maart 2013 bereikte de federale regering een nieuw begrotingsakkoord waarin men streeft naar één derde belastingverhogingen en twee derde nieuwe besparingen. De nieuwe fiscale maatregelen die enerzijds de economie moeten aanzwengelen en anderzijds nieuwe inkomsten teweegbrengen, kunnen als volgt worden samengevat: - Wijzigingen op het vlak van de roerende voorheffing (RV): > Verlaging van het tarief van de roerende voorheffing op dividenden uit nieuwe aandelen in kmo’s: enkel voor inbrengen in geld en bij ononderbroken bezit van de aandelen: • De eerste twee jaren: 25 % RV; • Het derde jaar: 20 % RV; • Vanaf het vierde jaar: 15 % RV, ook als de vennootschap in een later stadium kwalificeert als een grote onderneming of geliquideerd wordt. - Verhoging van het tarief van de roerende voorheffing op de liquidatiebonus van 10 naar 25 % vanaf 1 oktober 2014: als vertegenwoordiger van kmo’s kan FEDERAUTO zich hier niet gelukkig mee verklaren. - Nieuwe maatregelen inzake kapitaalverhoging en -verlaging tot 1 oktober 2014: > Incorporatie van belaste reserves in kapitaal: belast aan 10 % RV > Bij latere kapitaalvermindering worden de geïncorporeerde reserves als volgt degressief belast: • De eerste twee jaren: 15 % RV op het ogenblik van de incorporatie; • Het derde jaar: 10 % RV • Het vierde jaar: 5 % RV • Vanaf vijfde jaar: 0 % RV
XX3. Vennootschapsbelasting Vanaf aanslagjaar 2014 is geen cumul meer mogelijk van DBI-aftrek en notionele intrestaftrek. De DBI-regelgeving heeft voorrang op de notionele interestaftrek. Dit wil zeggen dat geldbeleggingen slechts in de basis voor de notionele intrestaftrek kunnen worden opgenomen wanneer voor het betrokken aanslagjaar niet aan de voorwaarden voor DBIaftrek is voldaan.
XX4.
Indirecte belastingen btw gemengd gebruik bedrijfsvoertuigen (beperkingen aftrek btw)
De nieuwe beperking van de btw-aftrek op bedrijfswagens moet 105 miljoen EUR extra inkomsten voor de Staat opbrengen. Als daar ook de andere bedrijfsmiddelen dan wagens worden bijgerekend, dan wordt de totale opbrengst van de maatregel geraamd op 115,1 miljoen EUR. In tegenstelling tot de vorige minister van Financiën ontkent de huidige niet langer dat de opbrengst van de circulaire miniem is. Idem dito voor de opbrengsten voordeel alle aard. Er blijven op dit moment nog heel wat vragen open over de praktische uitwerking van de nieuwe maatregelen.
60
11.
OFFICIEEL NETWERK VAN VERDELERS
XX1.
OFFICIEEL NETWERK VAN VERDELERS VAN PERSONENWAGENS
In de volgende tabel vinden we een overzicht van de officiële netwerken van de verschillende automerken van personenwagens. Het gaat hier om de dealers, filialen, agenten, bijhuizen en erkende herstellers. Sinds 2009 hebben we een nieuwe methodologie aangenomen: • De erkende herstellers, die zich uitsluitend met naverkoop bezighouden, worden apart vermeld. • We leggen de nadruk op het aantal contracten en niet meer zozeer op het aantal dealers, aangezien hoe langer, hoe meer dealers verscheidene merken vertegenwoordigen. Het is dus niet logisch deze dealers voor één merk te hernemen en niet voor het andere merk of voor de andere merken, zoals we voordien deden. Aangezien deze methodologie opnieuw werd gebruikt voor 2012, zijn de cijfers van 2009, 2010, 2011 en 2012 vergelijkbaar en noteren we, na een afname met 122 contracten in 2010 een nieuwe daling in 2011 van 91 contracten en ook in 2012 een daling van 35 contracten voor de verdeling van personenwagens; van 3.870 in 2010 naar 3.779 in 2011 naar 3.744 in 2012. De afname van het aantal contracten in 2012 situeert zich op het niveau agenten (-53) en erkende herstellers (-15), terwijl het aantal dealers lichtjes toeneemt (+33) en grotendeels te wijten is aan de heropstart van het merk Lada (19 dealers). Ssangyong dat in 2011 opnieuw op de Belgische markt kwam, breidt zijn netwerk verder uit en heeft nu 31 concessiehouders en 5 erkende herstellers. De jaren voorafgaand aan 2012 vloeide de daling van het aantal dealers voornamelijk voort uit het verdwijnen van de merken Chrysler/Dodge en Saab. De belangrijke herstructureringen die in 2011 werden doorgevoerd, worden gedeeltelijk in 2012 voortgezet. We zien een daling van het aantal agenten bij Ford (-10), Peugeot (-9) en Nissan (-7), terwijl bij de erkende herstellers vooral gesnoeid wordt bij Suzuki (-14). De Franse merken hebben in België nog steeds het grootste aantal verkoop- en servicepunten en ook het aantal contracten blijft vrij stabiel, na een turbulent jaar 2011 in de netwerken van Citroën en Peugeot. In 2012 identificeren we 3.042 bedrijven (dealers, agenten en erkende herstellers), of 21 minder dan in 2011 en 85 minder dan in 2010. Naast de lichte daling van het aantal vestigingen, blijft het aantal verdelers die meerdere merken vertegenwoordigen dalen en proberen constructeurs multimerk-vertegenwoordiging te ontmoedigen.
ACTIVITEITENVERSLAG FEDERAUTO 2012
61
ACTIVITEITENVERSLAG FEDERAUTO 2012
1. Officieel netwerk van verdelers van personenwagens Dealers & filialen, aantal verkooppunten ABARTH AIXAM / MEGA ALFA ROMEO ASTON MARTIN AUDI BENTLEY BMW CHEVROLET (ex Daewoo) CHRYSLER + DODGE CITROEN DACIA DAIHATSU FERRARI FIAT FORD HONDA HYUNDAI INFINITI ISUZU JAGUAR JEEP KIA LADA LANCIA LANDROVER LEXUS LIGIER LOTUS (geen invoerder in België) MASERATI MAZDA MERCEDES MINI MITSUBISHI NISSAN OPEL + GM US PEUGEOT PORSCHE RENAULT ROLLS-ROYCE SAAB SEAT SKODA SMART SSANGYONG SUBARU SUZUKI TOYOTA VOLKSWAGEN
62
Erkende agenten
Enkel herstellers
Totaal
3 27 38 1 + 2 enkel verkoop 71 1 69 57
1 30 33
1 7 24
86 34 25 3 48 85 33 68 2 60 19 21 + 4 enkel verkoop 79+ 7 enkel verkoop 19 27 + 3 enkel verkoop 24 7 33 3 3 49 67 32 54 67 118 82 + 3 enkel verkoop 8 145 1
174 246
5 64 95 3 75 1 75 86 34 260 280 36 3 118 223 39 96 2 60 21 34 86 19 41 26 10 33 3 3 102 95 68 89 104 203 228 8 299 1 32 69 89 25 36 24 84 129 162
58 70 20 + 2 enkel verkoop 31 19 48 98 137
VOLVO
61
TOTAAL
2.132
4
19
6 10 34
11 53 128 2 21
17 10 4 7
2 9
11 2 3
26 + 1 enkel verkoop
32 29 62 139
26 28 36 3 8 23 4
153
1
1 3
32 10 16 3 5 5
36 8
31 17 5
66
1.197
415
3.744
XX2
DEALERS VAN BEDRIJFSVOERTUIGEN, FILIALEN, BIJHUIZEN EN AGENTEN EN ERKENDE ATELIERS INBEGREPEN
In de tabel hieronder vinden we het aantal verkoop- en servicepunten voor de bedrijfsvoertuigen. Het totaal aantal contracten blijft op ongeveer hetzelfde niveau van 2011 en 2010. Zowel bij de zware als bij de lichte bedrijfsvoertuigen blijft het netwerk vrij stabiel. 2. Dealers van bedrijfsvoertuigen, filialen, bijhuizen, agenten en erkende ateliers inbegrepen VERDELERS ZWARE BEDRIJFSVOERTUIGEN Dealers & filialen
Erkende agenten
Enkel herstellers
Totaal
DAF
18
8
3
29
IVECO
11
16
16
43
MAN
29
29
MERCEDES
22
11
33
MITSUBISHI
38
8
46
13
RVI
11
SCANIA
22
VOLVO
26
TOTAAL
177
24 22
24
5
31
56
257
VERDELERS LICHTE BEDRIJFSVOERTUIGEN ISUZU
Dealers & filialen
Erkende agenten
Enkel herstellers
Totaal
53 + 1 enkel verkoop
53
21
128
MERCEDES
35
NISSAN
51
38
35 89
UNIMOG
24
8
32
VOLKSWAGEN - CVI
131
6
16
153
TOTAAL
317
60
88
465
ACTIVITEITENVERSLAG FEDERAUTO 2012
63
Sector
NACE2008 29.20
Omschrijving 2008 Vervaardiging van carrosserieën voor motorvoertuigen; vervaardiging van aanhangwagens en opleggers
29.201
Vervaardiging van carrosserieën voor motorvoertuigen
29.202
Vervaardiging van aanhangwagens, caravans en opleggers
45.111
Groothandel in auto's en lichte bestelwagens (< 3,5 ton)
45.112
Handelsbemiddeling in auto's en lichte bestelwagens (< 3,5 ton)
45.113
Detailhandel in auto's en lichte bestelwagens (< 3,5 ton)
45.191
Groothandel in andere motorvoertuigen (> 3,5 ton)
45.192
Handelsbemiddeling in andere motorvoertuigen (> 3,5 ton)
45.194
Handel in aanhangwagens, opleggers en caravans
MOBILITEIT
45.2
Onderhoud en reparatie van motorvoertuigen
45.201
Algemeen onderhoud en reparatie van auto's en lichte bestelwagens (< 3,5 ton)
45.202
Algemeen onderhoud en reparatie van overige motorvoertuigen (> 3,5 ton)
45.203
Reparatie en montage van specifieke auto-onderdelen
45.204
Carrosserieherstelling
45.205
Bandenservicebedrijven
45.206
Wassen en poetsen van motorvoertuigen
45.209
Onderhoud en reparatie van motorvoertuigen, n.e.g.
45.4
Handel in en onderhoud van motorfietsen en delen en toebehoren van motorfietsen
45.401
Handelsbemiddeling en groothandel in motorfietsen en delen en toebehoren van motorfietsen
45.402
Detailhandel in en onderhoud en reparatie van motorfietsen en delen en toebehoren van
47.300
Detailhandel in motorbrandstoffen in gespecialiseerde winkels
LAND- &
UITRUSTING
FIETSEN
TUINBOUW
ONDERDELEN &
motorfietsen
64
22.110
Vervaardiging van binnen- en buitenbanden van rubber; loopvlakvernieuwing
29.31
Vervaardiging van elektrische en elektronische benodigdheden voor motorvoertuigen
29.32
Vervaardiging van andere onderdelen en toebehoren van motorvoertuigen
45.310
Handelsbemiddeling en groothandel in onderdelen en accessoires van motorvoertuigen
45.320
Detailhandel in onderdelen en accessoires van motorvoertuigen
33.12
Reparatie van machines
46.610
Groothandel in machines, werktuigen en toebehoren voor de landbouw
30.92
Vervaardiging van fietsen en invalidenwagens
30.920 28.220
& GB
BURGERLIJKE BOUWKUNDE
ACTIVITEITENVERSLAG FEDERAUTO 2012
XX3 AFBAKENING VAN DE SECTOREN VAN FEDERAUTO OP BASIS VAN DE NACEBEL2008-SECTORINDELING
Vervaardiging van fietsen en andere transportmiddelen Vervaardiging van hijs-, hef- en transportwerktuigen