H
Het uitgangspunt van dit verhaal is eenvoudig. Er komt te weinig paardensport op tv. Paardensport, of we het nu hebben over jumping, dressuur, eventing, mennen, of endurance, is fantastisch. Geen enkele sport heeft zo’n verschrikkelijke intensiteit, zo’n grote emotionele kracht, en zo’n intrinsieke spektakelwaarde, als paardensport. En toch komt er geen bal van op tv. Waarom ? België heeft ruiters op topniveau, paarden met alle kwaliteit, en schitterend georganiseerde evenementen. Is er iets verkeerd met de sport ? Moeten we onszelf beter verkopen ? Of is er iets verkeerd met de tv ? Op die vragen zoeken we een antwoord, al bekijken we in dit eerste stuk vooral de praktische kant van de zaak. In een tweede stuk, dat in het maartnummer zal worden gepubliceerd, komen de vragen, en hopelijk ook de antwoorden aan bod.
Er komt geen paard op de tv door Bart Wuyts
In de wereld van sport en sponsors is televisie een belangrijk gegeven. Verschrikkelijk belangrijk, want televisie kan een sport maken of breken. Het lijkt wel een gesloten cirkel. Hoe meer zendtijd een sport krijgt, hoe populairder die wordt, en hoe populairder een sport wordt, hoe meer zendtijd die krijgt. Wat Belgische zenders betreft zijn voetbal en wielrennen de twee absolute koplopers, maar ook kleinere sporten kunnen een graantje meepikken. Neem veldrijden oftewel cyclocross als voorbeeld. Veldrijden is een bescheiden discipline, die (met alle respect voor de renners) op internationaal vlak maar weinig voorstelt. Buiten Europa bestaat er nauwelijks belangstelling voor, maar in België kan geen veldrit voorbijgaan, of één van de nationale zenders brengt er een beeldverslag van. Waarom veldrijden wél, en andere sporten geen zendtijd krijgen, blijft een raadsel. Aan het effect daarentegen hoeft niemand te twijfelen. In korte tijd is de populariteit van veldrijden explosief toegenomen. Voor het wereldkampioenschap, dat begin februari in Zolder werd verreden, kwamen . toeschouwers opdagen, en dat is geen toeval.
FOTO © DIRK CAREMANS
Commerciële waarde
14
14
Maar er is meer. De aanwezigheid van televisie verveelvoudigt de commerciële waarde van om het even welk evenement. Publiciteit
februari 2002,
PK
FOTO © DIRK CAREMANS
voeren op televisie is namelijk efficiënt, maar afschuwelijk duur. De VRT bijvoorbeeld verkoopt zijn advertentieruimte in vaste jaarpakketten, die voor minimum . euro (.. frank) en maximum . euro (.. frank) van de hand gaan. Op het eerste zicht lijken dat absurde bedragen, maar in werkelijkheid is de belangstelling veel groter dan het aanbod. Voor de pakketten op TV1 waren er , en voor de pakketten op Canvas kandidaat adverteerders. Met die cijfers in het achterhoofd kan een evenement, dat rechtstreeks of onrechtstreeks op tv komt, voor een sponsor zeer aantrekkelijk zijn. Wat metéén betekent dat organisatoren op extra inkomsten kunnen rekenen, wat op termijn de sport in zijn geheel ten goede komt.
De wereldbekerwedstrijd jumping, zoals die in Mechelen werd verreden, was dit jaar integraal op de VRT te bekijken. Tenminste, in uitgesteld relais dan toch, en laten we eerlijk zijn, alleen omdat tussen Kerst en Nieuw het aanbod wat sport betreft zo goed als nul is. Maar toch, het was een integrale uitzending, en dat is en blijft hoogst zeldzaam. Al zijn er verschillen van zender tot zender, paardensport komt Op Jumping Mechelen is Mario Peeters actief als tv-coördinator. Hij draagt in België maar zelden in beeld. Toen het Beler zorg voor dat het concours zo goed mogelijk in beeld wordt gebracht, gisch team in Aken () de landenwedstrijd en dat zoveel mogelijk tv-stations de beelden uitzenden. won, een prestatie waarover nog jaren zal worden nagepraat, bracht de VRT een minuscule samenvatting, goed voor precies 1 minuut 43 seconden zendtijd. De halve finale op Roland Garros daar‘Televisie is voor ons verschrikkelijk belangrijk. Rechtstreeks entegen, die een week vroeger werd gespeeld, kwam rechtbrengt het geen frank op. Het kost ons alleen een pak geld. streeks en integraal op het scherm. Met een live uitzending Hoeveel exact, nee, dat kan ik niet zeggen, daar heb ik nu geen van maar liefst twee uur, zodat de kijkers van de match tuszicht op. De budgettering van dit jaar is nog niet gemaakt. sen Kim Clijsters en Justine Henin geen seconde hoefden Maar het gaat toch om een paar honderdduizenden franken*. te missen. Waarom twee uur tennis, en Natuurlijk, onrechtstreeks recupereren we die investering via twee minuten paardensport ? Waar zit het sponsoring. Dan moet je wel op zoek naar sponsors die tv-minverschil ? ded zijn. We hebben bijvoorbeeld een aantal contracten waarin werd vastgelegd dat de sponsor x aantal keer, met zichtbare publiciteit in de ring, in beeld moeten komen. Investering Daarnaast moeten we ons programma aanpassen aan de teleDat is natuurlijk de one million dollar question, maar laten we die voorlopig van tafel vegen, en eerst de praktische kant van de zaak bekijken. Mechelen, de Nekkerhal, Mar* Lucien Somers is voorzichtig in zijn uitspraken, maar zit met zijn kus Merschformann. Hoe breng je een wereldbekerwedschatting van een paar honderdduizenden franken veel te laag. Om strijd jumping in beeld ? En hoe komen de beelden tot in vijf camera’s, een captatiewagen, en het nodige personeel te reserveren, moet per dag een bedrag tussen drie- en vierhonderdduizend de huiskamer ? De hele wereld draait om geld, en dat is frank worden betaald. Natuurlijk, als zo’n ploeg meerdere dagen ter met sport op tv niet anders. Een vaststelling die Lucien Soplaatse blijft worden er deals gemaakt, maar waarschijnlijk heeft mers, bondscoach en mede-organisator in Mechelen, alJumping Mechelen alleen om de tv-beelden te maken een klein miljoen geïnvesteerd. leen maar kan beamen. Lucien Somers :
PK, februari 2002
FOTO © DIRK CAREMANS
Zeldzaam
15
15
FOTO © DIRK CAREMANS
en heeft een sterke reputatie opgebouwd. Vader Frans deed in Mechelen de chrono, terwijl broer Gino verantwoordelijk was voor licht en geluid. Mario zelf heeft de firma Beeldlijn opgericht, die zich uitsluitend met de captatie en verwerking van beeldmateriaal bezig houdt. Op Jumping Mechelen was Mario tv-coördinator, een functie die hem ook in Monaco en Lanaken werd toevertrouwd. Mario Peeters: ‘In principe moet ik alles wat maar iets met televisie te maken heeft coördineren. Nog voor de jumping van start gaat neem ik contact op met alle mogelijke tv-stations. Dat is een belangrijk moment, want Mechelen moet proberen zoveel mogelijk zendtijd los te krijgen. Ik bezorg iedereen een overzicht van het programma, en vertel er metéén bij welke proeven we zeker, en welke proeven we eventueel zullen capteren met een tv-wagen. Naargelang de reacties bekijken we wat effectief aan de tv-stations kan worden aangeboden. Dat gebeurt in samenspraak met het organisatiecomité van Jumping Mechelen, want ik werk volledig in dienst van de organisatie’. De manier waarop Mario werkt kun je min of meer vergelijken met de manier waarop de catering in Mechelen functioneert. De catering wordt door buitenstaanders verzorgd, die werken in dienst van de organisatie. Toch is er één groot verschil. Jumping Mechelen moeit zich niet met het menu in het restaurant, maar heeft wel zijn zeg over het menu dat aan de tv-stations wordt aangeboden. Dat is ook logisch, want aan het eind van de rit wordt de rekening door de organisatie betaald. De tv-zenders krijgen de beelden gratis aangeboden. De VRT is lid van de European Broadcasting Association. Via deze zendmast worden de beelden van Mechelen naar Brussel, en verder naar de rest van Europa gestuurd.
visie. De proeven die live gaan moeten worden gereden op een uur dat de zenders past. In Mechelen hebben we ons prioritair gericht op Eurosport, en op de VRT. Voor de wereldbeker heeft de FEI een contract afgesloten met Eurosport. Eurosport heeft er zich toe verplicht om alle wereldbekerproeven uit te zenden. Wij, als organisatoren, moeten Eurosport van beelden voorzien. Jawel, dat betekent dat we zélf voor beelden moeten zorgen, zowel van de wereldbekerwedstrijd jumping als van de wereldbekerwedstrijd dressuur. Voor de andere proeven hoeft dat in principe niet, maar het heeft weinig zin om de zenders op dat vlak in de kou te laten staan. Daarom hebben we dit jaar een afspraak gemaakt met Mario Peeters. Mario verzorgt de tv-coördinatie’.
Coördinatie Mario Peeters heeft een bekende naam. De familie Peeters is al jaren actief op diverse paardensportmanifestaties,
16
16
Camera’s Televisie betekent voor Jumping Mechelen in eerste instantie dat er kosten worden gemaakt. Hoe hoog die kosten oplopen, hangt af van het materiaal en de mensen die worden ingezet. Mario Peeters : ‘Voor de Masters bijvoorbeeld was er weinig interesse. Ik heb zelf met één camera wat beelden genomen, maar meer is er rond de Masters niet gebeurd. Voor de wereldbekerwedstrijden dressuur en springen was de belangstelling veel groter. Eurosport, Rtbf, VRT, Cheval-Passion, en de Zweedse zender Svt wilden stuk voor stuk beelden hebben van de wereldbeker springen. Voor zo’n proef gooien we vijf camera’s in de strijd. Vier vaste camera’s rond de piste, en één losse camera die gebruikt wordt om de prijsuitreiking te filmen. Van de vaste camera’s staan er twee in de hoeken van de eerste lange zijde, één in het midden op de andere lange zijde, en één in het dak van de Nekkerhal, bij de perstribune. Voor de wereldbeker dressuur hebben we met de losse camera ook beelden genomen in de piste’. Belangrijke proeven worden met vier vaste camera’s in beeld gebracht. Op die manier krijg je beelden uit vier ver-
februari 2002,
PK
CHAMBERLAIN sBs Holsteiner - 1996 - bruin - 1.71m - Stam 18B1 Calypso II
Cor de la Bruyère Tabelle
Gofine
Ramiro Cita
Ahorn Z
Almé Z Heureka Z
Gitta
Wahnfried Nagina
Calypso II
Cor de la Bruyère Tabelle
Inderin
Capitano Ungarin
Ahorn Z
Almé Z Heureka Z
Odopa
Montanus Bene
Contender Concerto II Bagina
Coriolan Griet Zenit II
Jules Van Schil Lode De Boningestraat 20 2650 Edegem
Tel. 03 / 457 79 55 Fax. 03/458 13 66 Gsm.0475 / 28 17 09
CAPAN Holstein Holsteiner - 1986 - schimmel - 1.76m - Stam 4294 Capan is op zijn prestaties goedgekeurd voor het leven. Na dekdienst in Denemarken nu in België beschikbaar. Zijn nakomelingen in Denemarken presteren boven het gemiddelde en munten uit in beweging en techniek. Corporal Capitano Retina H Capitol I Maximus Folia Vase Masetto xx Little Lion xx Fanar Light xx Hanka Galapeter II Urwelt Anne
Hoog tijd dat we de captatiewagen eens van dichtbij gaan bekijken. Zo’n wagen vertegenwoordigt een kapitaal waar een mens stil van wordt, maar op de parking valt hij nauwelijks op tussen de andere vrachtwagens. Alleen het aantal kabels dat er heen loopt is veel groter. Het interieur van de wagen ziet er wel helemaal anders uit. De captatiewagen is in vier stukken opgedeeld. In het eerste deel worden de camera’s bestuurd. Een gek idee, want je zou denken dat de cameramensen dat doen. In werkelijkheid moet een cameraman de ruiters volgen, in- en uitzoomen, en scherp stellen. De verdere sturing gebeurt in
18
18
de captatiewagen, en houdt vooral verband met de belichting en de kleuren. In de televisiewagen zorgt een vakman er voor dat de helderheid en kleuren van de vier camera’s met elkaar overéénkomen. De rode of blauwe jas van de ruiter moet er op de beelden van alle camera’s even rood of blauw uitzien. Het grootste stuk van de wagen wordt ingenomen door de regiekamer. Dit is het werkterrein van de regisseur. In Mechelen was dat Filip Lombaerts van de VRT. Lombaerts heeft in het verleden het BK jumping in Kapellen geregisseerd, naast diverse andere sportmanifestaties, inclusief de Ronde van Vlaanderen. In de regiekamer worden van de verschillende camera’s
FOTO © DIRK CAREMANS
Captatiewagen
FOTO © DIRK CAREMANS
schillende hoeken, telkens met een ander perspectief. Wie beslist er welke beelden werkelijk worden gebruikt ? ‘De plaats van de camera’s wordt uitgezocht door de regisseur. Voor een cameraman heeft het geen belang of hij iets van paardensport kent. Wat hij ook filmt, een cameraman moet mooie beelden maken, en daar houdt het op. Voor de regisseur ligt dat anders. De vier camera’s leveren constant beeldmateriaal, en het is de regisseur die beslist welke beelden de kijkers te zien krijgen. Op ieder moment bepaalt hij het standpunt van waaruit de actie wordt bekeken, en dan moet je toch min of meer vertrouwd zijn met de sport. Kijk, een driesprong in vooraanzicht levert misschien spectaculaire beelden op, maar de geïnteresseerde paardensportkijker heeft er weinig aan’. Het klinkt allemaal eenvoudig, maar het werk met vier (of vijf ) verschillende camera’s, waaruit de regisseur op ieder moment naar believen kan kiezen, is een staaltje van spitstechnologie. Het zenuwcentrum van de hele operatie, het knooppunt waar alle kabels samenkomen, is de captatiewagen. ‘Als je meer dan één camera gebruikt heb je een captatiewagen nodig. Die televisiewagen, de cameramensen, en vaklui als een regisseur en een beeldcutter, huur ik voor de gelegenheid in bij Outcast Broadcasting. Outcast Broadcasting is een bedrijf dat gespecialiseerd is in beeldverwerking. Ze doen allerlei sportwedstrijden. Daarom moeten we op voorhand goed kunnen inschatten in welke proeven de tv-stations geïnteresseerd zijn. We hadden bijvoorbeeld beslist om alleen de wereldbekers springen en dressuur met vijf camera’s op te nemen. Achteraf blijkt dat er bij de Rtbf ook interesse was voor de wereldbeker mennen. Jammer genoeg was het toen te laat om de captatiewagen en de mensen nog te reserveren’.
heid. Wij leveren met de captatiewagen een kant en klaar product, dat bij wijze van spreken zo op antenne kan’.
Eurovisie Op antenne, daar gaat het natuurlijk allemaal om. Nu de beelden klaar zijn moeten ze ook nog tot in de huiskamer worden gestuurd. Daarmee komen we bij de tweede hoofdrolspeler in dit verhaal, de tv-stations. Voor Jumping Mechelen zijn dat in eerste instantie Eurosport en de VRT, al heeft de Rtbf waarschijnlijk meest zendtijd aan Mechelen besteed. Eurosport is belangrijk omwille van het contract met de FEI. De VRT speelt dan weer een cruciale rol bij het doorsturen van de beelden. We laten het ons uitleggen door Stefaan Lammens, de VRT-man die zich over paardensport ontfermt. Stefaan Lammens : ‘Nagenoeg alle nationale omroepen zijn aangesloten bij de EBU, de European Broadcasting Union, ook wel bekend als
FOTO © DIRK CAREMANS
beelden geselecteerd, die samengevlochten worden tot één doorlopend verslag. De regisseur kiest op ieder moment de camera die hij wil gebruiken, maar het eigenlijke knipwerk wordt door een beeldcutter gedaan. De beelden kunnen rechtstreeks van de camera’s komen, maar op dode momenten worden ook slowmotions ingelast, die door een derde persoon werden klaargezet. Daarnaast bestaat er nog een kanaal waarvan de regiekamer gebruik kan maken. Hierop worden de namen en de resultaten van de deelnemers vermeld. De gegevens worden geleverd door de firma Sport Computer Graphics. De hele operatie gebeurt in real-time, terwijl de proef bezig is, zodat je stressbestendig moet zijn om in de regiekamer te werken. Het resultaat van alle werk wordt doorgestuurd naar het derde compartiment van de captatiewagen. Hier wordt het beeldverslag op band opgenomen. Voor elk geïnteresseerd tv-station wordt één band aangemaakt. Het geluid tenslotte wordt gemixt in het vierde en laatste deel van de wagen. De
Tijdens de opnames is de captatiewagen het hart van de gebeurtenissen. Van hieruit wordt de volledige operatie gestuurd.
commentaarstem wordt gemixt met achtergrondgeluid. De commentaar kan ter plaatse, of in een studio worden ingesproken, maar wordt altijd door de tv-stations zelf verzorgd. Mario Peeters : ‘Als televisieploegen, zoals de regionale omroepen bijvoorbeeld, ter plaatse nog interviews willen doen met bepaalde ruiters, dan moeten ze zelf voor beelden zorgen, en die zelf monteren. Dat is dan hun eigen verantwoordelijk-
PK, februari 2002
Eurovisie of EVS. Voor Vlaanderen is de VRT aangesloten, maar VTM niet. Elke dag stuurt Evs een paar zendingen naar de verschillende omroepen die aangesloten zijn. Zo’n zending bevat beelden van allerlei wedstrijden en sportmanifestaties. Het zijn korte stukken van één tot twee minuten, die geschikt zijn voor journaalbeelden, maar niet voor langere items in het Sportpaleis of zo. Soms gaat het om ruw materiaal, dat we zelf nog moeten monteren. Daarnaast is het verre van zeker dat je de beelden krijgt die je zoekt. In een WK-rally bijvoorbeeld, is voor ons vooral Freddy Loix interessant. Het kan best gebeuren
19
19
dat Loix ergens zesde werd, maar dat we er geen beelden van hebben, omdat die net niet in de zending zitten. Je kunt wél op voorhand een aanvraag doen om bepaalde beelden te krijgen. Zo heb ik beelden aangevraagd van Bordeaux, de volgende wereldbekerwedstrijd’. Bij de dagelijkse korte items blijft het niet. Eurovisie maakt het voor zijn leden mogelijk om uitzendingen die door een andere aangesloten zender worden verzorgd, integraal en rechtstreeks over te nemen. Het bekendste evenement dat op die manier wordt gebracht is het Eurovisie Songfestival. Dankzij de VRT horen ook de wereldbekerwedstrijden van Mechelen bij het aanbod. Hoe gaat dat concreet in zijn werk ? Naast de captatiewagen staan nog twee wagens van de VRT. Eén wagen met een massa apparatuur, waar we het maar niet verder zullen over hebben, en een tweede wagen met een grote zendmast. Alle beelden, inclusief de beelden voor Eurosport en de Zweedse omroep, worden door de twee wagens naar de Madou-toren aan de Reyerslaan gezonden. Van daaruit worden de beelden voor Eurosport naar Parijs gestuurd, en de beelden voor SVT naar Zweden.
Vandalux ➥
!! N I E UW
!! T e Huur wedst : rijdbo xen binne n bu ruim stevig iten - veilig vaste d 3 x 3 x 2,5 m ak h bedek king (g oog één te ntzeil)
* BETAALBARE PAARDENBOXEN VOOR ZELFBOUWERS Zeer eenvoudig te plaatsen. Blijvend verplaatsbaar. Zwaar metalen frame, warm gegalvaniseerd. Massief tropisch hout, onverwoestbaar. Dakbedekking en bevestigingsmaterialen inbegrepen in het volledige pakket.
➥
1.340 euro (4 wanden+dak)
• Volgende aanbouwbox : 1.145 euro (3 wanden+dak)
Altijd welkom, ook op zaterdag en zondag tussen 10 en 12 uur. Steeds na afspraak ! Voor meer informatie : Tel. + Fax : 055 / 30.18.40 Gsm 0475 / 46.37.07 * Door velen nagemaakt, maar nooit geëvenaard in prijs en kwaliteit !
20
Wat de praktische kant van de zaak betreft is daarmee het verhaal rond. En eigenlijk zijn we terug bij het uitgangspunt. Mario Peeters (als tv-coördinator, maar ook als paardenman) : ‘Als ik terugkijk op het werk dat we in Mechelen hebben verzet, dan ben ik heel tevreden. Alles is perfect verlopen. Geen problemen gehad, en iedereen heeft zijn materiaal tijdig en in het juiste formaat aangekregen. Maar nee, helemaal gelukkig ben ik niet. Kijk, voor de tv-stations is Mechelen een cadeau met een strik er rond. Ze krijgen het materiaal gratis en professioneel aangeleverd. En wat doen ze d’er mee ? De VRT heeft de wereldbeker jumping uitgezonden, maar voor de wereldbeker dressuur was er al geen tijd meer. Terwijl we daar toch prachtige beelden van hadden. Goed, ik weet het wel, Mechelen mag niet klagen. Maar als ik zie wat voor geld er tegen tennis wordt gegooid, en hoeveel voetbal en wielrennen we te zien krijgen, dan begrijp ik het niet’. Op die manier reageert waarschijnlijk iedereen die van paardensport houdt. Volgende maand leggen we alle vragen op tafel, en gaan we op zoek naar concrete antwoorden.
De Federale Politie zal in de loop van het eerste semester 2002 overgaan tot de aankoop van meerdere paarden. De vereisten waaraan deze paarden moeten voldoen, alsook de te volgen procedure, zijn nauwkeurig omschreven in een bestek (prijsaanvraag) dat vanaf maandag 11 februari 2002 op eenvoudige aanvraag (mondeling of schriftelijk) kan worden bekomen bij de volgende dienst :
AANKOOPDIENST VAN DE FEDERALE POLITIE Fritz Toussaintstraat 8 1050 Brussel Telefoon : (02) 642 66 25 - (02) 642 66 26
Afhaalprijzen (excl. b.t.w) :
• Volledige paardenbox :
20
Cadeau
De aandacht van de kandidaat-verkoper wordt gevestigd op het feit dat hun schriftelijke aanbieding (inschrijving) voor verkoop op de bovenvermelde dienst wordt verwacht ten laatste op dinsdag 23 april 2002 te 12.00 uur. De aanbiedingen die na deze datum en dit uur nog worden overgemaakt zullen NIET meer in aanmerking worden genomen.
februari 2002,
PK