Een duurzame samenwerking tussen student en bedrijf via projectonderwijs Onderwijscongres 15 maart 2012 KHLim, PBA milieuzorg Maria Frederix Pieter-Jan D’Huys Jordy Celis
Inhoud • Historiek projectonderwijs studenten • Huidige situatie project • IOO: project milieuzorg in relatie tot PWOproject • Beleving student • Beleving docent • Aandachtspunten - positieve ervaringen onderwijscongres 15 maart 2012
Historiek projectonderwijs studenten • Start projectonderwijs: 2002-2003 • Waarom? – Motivatie bevorderen – Onderzoeksgericht: onderzoekscompetenties bevorderen – In derde opleidingsfase
onderwijscongres 15 maart 2012
Historiek projectonderwijs studenten • Onderzoekscompetenties? – Kritisch nadenken en reflecteren – Verbanden kunnen leggen tussen ≠ disciplines – Probleemoplossend denken (projectmatige aanpak) – Onderzoek/project kunnen opzetten – Communicatievaardig zijn – Ingesteldheid tot levenslang leren onderwijscongres 15 maart 2012
Historiek projectonderwijs studenten • Hoe aangepakt? – Werkgroep: 2 jaar voorbereiding – Naast projectonderwijs geopteerd om als onderwijsvorm OGO te gebruiken – OGO: naast HC ook WC – Bijscholing gevolgd
onderwijscongres 15 maart 2012
Historiek projectonderwijs studenten • Hoe aangepakt? – Ruimte maken voor studenten – Vakinhouden kritisch bekeken – Geschrapt en geschoven – Projectdraaiboek ontwikkeld – Evaluatie van product en proces
onderwijscongres 15 maart 2012
Historiek projectonderwijs studenten • Onderwerp? – Bij start: zelf bepaald uit veiligheid – Daarna: keuze onder voorwaarden – Nu: samen met bedrijf of PWO-project
onderwijscongres 15 maart 2012
Historiek projectonderwijs studenten • • • •
Eerste jaar: 2002-2003 Help o help! Programma bleek toch nog te omvangrijk Deze studenten = echte proefkonijnen (achteraf wel heel hechte groep) • Gelukkig was er studentenoverleg voorzien • Tijdens project nog wijzigingen doorgevoerd onderwijscongres 15 maart 2012
Historiek projectonderwijs studenten • Evaluatie na eerste jaar: overwegend positief! • Toch verder doen, mits veel meer ruimte • Opnieuw aanpassingen van hele curriculum: meer geschrapt, meer geschoven • Echt gekeken naar de essentie, de basiscompetenties die ze moeten verwerven onderwijscongres 15 maart 2012
Huidige situatie project • Projectvakken en ondersteunende vakken • Labo’s werden projectlab • Communicatieve integratie: - 2u: overleg met begeleider - 2u: overleg zonder begeleider • In derde jaar geen klassieke lessen maar OGO onderwijscongres 15 maart 2012
Naam OLOD/dOLOD PROJECT: BODEM Milieutopics Toxicologie Bodemsaneringstechnieken Projectlab Teamwerk Communicatieve Integratie Sollicitatietraining Ethiek ONDERSTEUNEND Atomaire spectroscopie Chromatografie en elektroforese Colloïdchemie Milieuadministratie Milieurecht (project) Milieukosten en -investeringen Milieucommunicatie Milieu- en natuurbeheer III Biotoopstudie III Capita selecta III STAGE
SP dOLOD
SP OLOD
3 PBA_Milieuzorg
Semester 1 (14 weken) HC
WC
2 1
7 10
L
4
2 2
80
7 6 1 1
32 9 11
4 4 1
8 8 4
1 2 2
3 1 1
6 13 13
2 1
2
8
4 1 1
3 3 5 5
3
24 onderwijscongres 15 maart 2012
25
Huidige situatie project • Evaluatie? – Ideaal? – Ondersteunende vakken: examen – In project geïntegreerde vakken: gezamenlijk examen met mondeling en schriftelijk deel – Presentatie van project
onderwijscongres 15 maart 2012
Huidige situatie project • Evaluatie communicatieve integratie Product
Proces
Presentatie en gemeenschappelijke vragenronde
8
Inhoud en lay-out van eindrapport en poster
12
Projectbegeleider en docent communicatie
Peerassessment
6
Projectleden
Vergaderen en verslaggeving
8
Procesverloop
6
20
20
onderwijscongres 15 maart 2012
Docententeam (en externe begeleiders)
Projectbegeleider en docent communicatie Projectbegeleider
IOO: project milieuzorg in relatie tot PWO-project • 2011-2012 – Project studenten milieuzorg geïntegreerd in lopende PWO-project: “Optimalisatie van on-site sanering van bodems verontreinigd met minerale olie mbv cyclodextrines”
onderwijscongres 15 maart 2012
PWO-project • Wat is PWO? – – – – – – – –
Projectmatig Wetenschappelijk Onderzoek Middelen van Vlaamse regering Enkel voor professionele bachelor Verdeeld over hogescholen à rato van aantal studenten Onderzoek met toegepast karakter Kennisverkenning, -vertaling, -verspreiding Behoefte in werkveld Relevant voor de opleiding onderwijscongres 15 maart 2012
PWO-project • Ontstaan huidige PWO-project – Bioterra: bodemsaneerder in Opglabbeek – Op basis van enkele artikels een test opgezet tijdens stage van een student – Resultaten zijn veelbelovend – Maar zelf geen tijd voor uitvoering – Mogelijkheid voor PWO-project
onderwijscongres 15 maart 2012
PWO-project • Opstart huidige PWO-project – Preproposal en proposal geschreven – Goedkeuring in februari 2005 – Aanwerving van projectmedewerker in augustus 2005 – Start project in september 2005
onderwijscongres 15 maart 2012
PWO-project • Kenniskring intern: – Marina Vanhecke, projectleider – Sonja Achten, medewerker – Maggy Timmermans – Paul Vanherwegen – Ludo Leijnen – (Kris Henrioulle, onderzoekscoördinator)
onderwijscongres 15 maart 2012
PWO-project • Kenniskring extern:
onderwijscongres 15 maart 2012
Situering • Bodemvervuiling: wijd verspreid • Vervuilingen: zware metalen, cyanide, pesticide, minerale olie, PAK’s, … • Minerale olie afkomstig van – Benzinestations, – Lekkende tanks en vulinstallaties, –…
onderwijscongres 15 maart 2012
Probleem • Slechte oplosbaarheid van minerale olie Sanering verloopt traag Gewenste concentratie wordt vaak niet bereikt
Optimalisatie aangewezen!
onderwijscongres 15 maart 2012
Oplossing • Moleculen (cyclodextrines) om wateroplosbaarheid te verhogen
onderwijscongres 15 maart 2012
Labo-experimenten
onderwijscongres 15 maart 2012
Rol studenten • meewerken aan opstart labo-opstelling • verschillende analytische methodes testen voor meten van minerale olie en cyclodextrines in de bodem- en waterstalen • …
onderwijscongres 15 maart 2012
Beleving student • Begin=*zucht*
• Vaak heel druk: “happen naar adem” • Teamwerk niet evident: problemen als niet iedereen even goed meewerkt • Frustraties als niet alles van eerste keer gaat onderwijscongres 15 maart 2012
Beleving student • Maar nadien: succeservaring!
onderwijscongres 15 maart 2012
Beleving student • Beter leren communiceren • Je leert jezelf kennen: sterke en zwakke punten • Je leert informatie opzoeken, verwerken en interpreteren • Veel grondigere kennis dan via klassieke lessen • Interessanter om projectmatig te werken onderwijscongres 15 maart 2012
Beleving docent • Eerste jaar • Rol = projectbegeleider & vakdocent – Begeleiden, ondersteunen en motiveren – Stimuleren om alle stappen van proces te doorlopen – Hulp bij afbakenen project en timing bewaren
• Begin = sceptisch… • Eindconclusie = voorstander! onderwijscongres 15 maart 2012
Beleving docent • Insteek anders dan stage of eindwerk • Niet klakkeloos meer uitvoeren – Zelf materiaal & methoden opzoeken – Echt leren kritisch zijn
• • • •
Planning is cruciaal: student & docent! Student leert “leertijd” incorporeren Niet meer in ‘vakjes’ denken = realiteit Niet alles voorkauwen = zelfwerkzaamheid onderwijscongres 15 maart 2012
Beleving docent • Groepsdynamiek – Zie je evolueren – Vaak ook bemiddelings-skills nodig
• Evolutie student – Begin: inschatting sterke & zwakke punten tijdens groepswerk – Einde: herevaluatie Vooropgestelde onderzoekscompetenties daadwerkelijk bereikt onderwijscongres 15 maart 2012
Beleving docent • Begeleiding project is zeer intensief – Tijdsintensief – Actief mee zoeken – Verantwoordelijkheidsgevoel voor goed verloop
• projectbegeleider ↔ inhoudsdeskundige Moeilijk om onderwijzende rol los te laten tijdens vergaderingen met studenten: “aapje moet op de mouw van de studenten blijven” onderwijscongres 15 maart 2012
Aandachtspunten • Begeleiding project is zeer intensief • Medewerking van studenten is niet altijd pluspunt voor onderzoek, wel voor studenten
• Lifters = probleem
onderwijscongres 15 maart 2012
Positieve ervaringen • Boeiend! • Verruiming kennis (technieken, mensen, …) • Hulp/suggestie van collega’s, ook uit andere opleidingen, voor optimaliseren project • PWO-project = extra investeringen voor labo • Opleiding naar studenten toe is verbeterd: – meer geïntegreerde aanpak – meer gericht op werkveld – veel betere verwerving van kennis onderwijscongres 15 maart 2012
Positieve ervaringen – Studenten bezitten betere communicatievaardigheden – Ideaal om onderzoekscompetenties te verwerven en/of te verfijnen
• Start klein project in 2de opleidingsfase • Perfecte voorbereiding op alle facetten van de stage en beroepsleven • Nieuwe PWO-projecten: leveren nieuwe inbreng voor opleiding studenten onderwijscongres 15 maart 2012
Bedankt voor jullie interesse! Vragen?
[email protected] Pieter-Jan.D’
[email protected] [email protected] onderwijscongres 15 maart 2012