Duurzaam Vermogensbeheer

Duurzaam Vermogensbeheer Een keuzeafweging

Ondersteuning keuzeproces Analytisch hiërarchisch process Voorbeelden keuze benchmark maken customized benchmark Softwarepakketten versie: 2001-11-02 doel: informatief Door: Drs Marcel de Berg RBA Your Good Choice [email protected] www.duurzaamvermogensbeheer.nl

Mei 2003 Belangrijk: Dit document is een onderdeel van een serie documenten. Regelmatig komen er nieuwe versies van de documenten. Het bijhouden van de documenten is echter zeer arbeidsintensief en het zonder vergoeding verspreiden van deze informatie is in de huidige vorm en in de huidige tijd financieel niet verantwoordelijk. Your Good Choice onderzoekt alternatieven om aanpassingen van deze informatie tegen betaling toch via de website www.duurzaamvermogensbeheer.nl beschikbaar te stellen. Tot dat moment heeft u slechts de beschikking over gedateerde (eind 2001) detaildocumenten. Deze documenten geven u een eerste denkkader. Al deze documenten worden regelmatig aangepast aan de laatste inzichten. Bij opdrachten voor pensioenfondsen en ondernemingen wordt deze informatie veelal in een reader op maat aangepast en toegesneden op de gewenste invalshoek met bijbehorend advies. Voor recentere informatie of maatwerk kunt u contact opnemen met Marcel de Berg (+31 (0) 30 636 55 81) of een e-mail sturen naar [email protected]. Disclaimer: Your Good Choice (YGC) biedt de teksten aan voor informatief gebruik. YGC is er van overtuigd dat al de gebruikte informatie van betrouwbare bronnen komt. Echter, YGC garandeert op geen enkele manier de juistheid en de uitputtendheid van deze informatie. YGC kan niet verantwoordelijk worden gehouden voor enige fouten of gebreken in deze informatie, nog voor enige schade of verlies door het gebruik van deze informatie.

www.duurzaamvermogensbeheer.nl

Your Good Choice

Inhoud

1

Keuzeproces (theorie)

3

1.1

Inleiding

3

1.2

Analytisch Hiërarchisch Proces (AHP)

3

1.3

Voordelen AHP

4

1.4

Voorbeeld stappen AHP: keuze van een standard index

4

1.4.1

voorbeeld

4

1.4.2

stap 1: verzamelen van de alternatieven

4

1.4.3

stap 2: vaststellen van drempelwaarden

5

1.4.4

stap 3: vaststellen verzameling acceptabele alternatieven

5

1.4.5

stap 4: vaststellen criteria vanuit de gewenste voorkeur (preferentie)

5

1.4.6

stap 5: construeren beslissingshiërarchie

5

1.4.7

stap 6: paarsgewijze vergelijking alternatieven

5

1.4.7.1

Alternatieve vergelijkingsmethoden

7

1.4.8

stap 7: paarsgewijze vergelijking criteria

7

1.4.9

stap 8: berekenen prioriteit alternatieven

7

1.4.10 1.5

stap 9: gevoeligheidsanalyse

Beslissingspakketten

8 10

2

Overzicht: control panel

11

3

Gewichten criteria

11

4

Gevoeligheidsanalyse

11

5

Geen goede fit

12

6

Goede fit

12

2 Voor recentere informatie kunt u contact opnemen met: Marcel de Berg ([email protected], telefoon +31 30 636 55 81)


1

Keuzeproces (theorie)

1.1

Inleiding

Your Good Choice

De beslissingstechniek genaamd ‘Analytisch Hiërarchisch Proces’ is een algemeen toepasbare beslissingsmethode voor bijna alle keuzesituaties waar een voorkeur wordt vertaald in criteria waarop geselecteerde alternatieven moeten worden beoordeeld. Aan de hand van een rekenvoorbeeld voor het maken van een "Keuze van een index van verschillende indexleveranciers” – zoals beschreven door Marcel de Berg binnen het VBA-katern – wordt de techniek nader uitgelegd. Het gaat in dit rekenvoorbeeld om de techniek en niet om een daadwerkelijke uitspraak welke index provider nu beter is. Hiervoor zou het voorbeeld veel meer moeten worden uitgediept. Met de techniek is het ook mogelijk om een ‘customized’ duurzame benchmark te creëren, zie nog invullen …. . 1.2

Analytisch Hiërarchisch Proces (AHP) Wanneer bij de keuze uit een aantal alternatieven, de criteria op grond

Probleem

1. Verzamelen van alternatieven

2. Vaststellen van drempelwaarden

waarvan een keuze wordt gemaakt zowel kwantitatief als kwalitatief van aard zijn, kan gebruik worden gemaakt van de methode “Analytisch Hiërarchisch Proces” (AHP). Met deze methode is de beslisser in staat criteria, die niet op één noemer zijn te herleiden en vaak zowel kwantitatief als kwalitatief van aard zijn, op een gestructureerde wijze expliciet tegen elkaar af te wegen. De methode is

3. Vaststellen verzameling acceptabele alternatieven 4. Vaststellen criteria 5. Konstrueren van beslissingshiërarchie

6. Paarsgewijze vergelijking alternatieven Relatieve voorkeur alternatieven

7. Paarsgewijze vergelijking criteria Relatieve belang criteria

ondermeer zinvol bij complexe beslissingstrajecten die een lange doorlooptijd vergen, waar veel gegevens verwerkt moeten worden en waar meerdere partijen bij betrokken zijn. AHP is in de jaren zeventig ontwikkeld door Thomas Saaty van de Wharton

8. Berekenen prioriteit alternatieven 9. Gevoeligheidsanalyse Advies optimale index

School of Business. In die tijd vormde het vele en ingewikkelde rekenwerk een belangrijk bezwaar tegen het gebruik van de methode in de managementpraktijk. Dit probleem is ondervangen door de opkomst van de PC en speciale softwarepakketten1, waarmee het mogelijk is om snel keuzes Figuur 7.1: “De negen stappen van de methode Analytic Hierarchy Process”

1

Aan het einde van dit hoofdstuk is een overzicht opgenomen van softwareleveranciers.



Your Good Choice

inzichtelijk te maken. Het gebruik van de meeste beslissingspakketten is zeer eenvoudig en is in korte tijd intuïtief te gebruiken. De werking van AHP wordt via een eenvoudig voorbeeld stap voor stap duidelijk gemaakt aan de hand van de negen stappen (zie figuur 7.1) zoals beschreven in het artikel "Multiple Criteria Decision making met behulp van Analytic Hierarchy Process"2. 1.3

Voordelen AHP De voordelen van de methode AHP zijn: Gestructureerd proces Grote lijnen en details zijn goed te combineren en te beheersen. Kwantitatief en kwalitatieve elementen zijn te combineren Overzichtelijk Verhoogd het inzicht Verschillende gezichtspunten Bevordert de communicatie, keuzeproces is goed uitlegbaar Het keuzeproces is goed vast te leggen. Intuïtief goed te begrijpen. Eenvoudig toe te passen aan te leren.

1.4

Voorbeeld stappen AHP: keuze van een standard index

1.4.1

voorbeeld3 Een belegger zoekt een index aan de hand van de volgende globale doelstellingen: •

een index om de performance te meten (op operationeel niveau)

•

een index die het universum zoveel mogelijk benadert

•

een index die voor verschillende mandaten gebruikt kan worden

•

de portefeuille mag slechts een kleine tracking error hebben.

Aan de hand van deze globale doelstellingen zijn de volgende criteria gedefineerd: •

Marktdekking

•

Methodologie

•

Free float aanpassing

•

Acceptatie

Opmerking: het voorbeeld en de uitwerking is algemeen gehouden en is niet voldoende uitgediept om harde uitspraken te kunnen doen over welke index provider nu daadwerkelijk beter is. 1.4.2

stap 1: verzamelen van de alternatieven In de eerste stap wordt de verzameling van de alternatieven – mogelijke indices - vastgesteld.

2

Dr. K.R.E. Huizingh en Drs. H.C.J. Vrolijk; “Multiple Criteria Decision Making (Multiple Criteria decision Making

met behulp van Analytic Hierarchy Process)”; MAB december 1993. 3

Dit voorbeeld van de hand van Marcel de Berg is ook opgenomen in het VBA-katern “Index selectie in het beleggingsproces” van de werkgroep Benchmarking van de VBA-commissie Portfolio Management, juli 2001 4 Voor recentere informatie kunt u contact opnemen met: Marcel de Berg ([email protected], telefoon +31 30 636 55 81)


1.4.3

Your Good Choice

stap 2: vaststellen van drempelwaarden Vervolgens worden de drempelwaarden vastgesteld, dit zijn de eisen waaraan een index minimaal moet voldoen.

1.4.4

stap 3: vaststellen verzameling acceptabele alternatieven Alle bij stap 1 gespecificeerde alternatieven worden vergeleken met de drempelwaarden uit stap 2. Alternatieven die niet voldoen aan de drempelwaarden vallen af. Veronderstel dat de volgende 3 indices als alternatieven resteren: MSCI, FTSE en STOXX.

1.4.5

stap 4: vaststellen criteria vanuit de gewenste voorkeur (preferentie) Nadat de acceptabele alternatieven zijn vastgesteld, moet worden aangegeven op basis van welke criteria de alternatieven worden beoordeeld. De criteria waarmee de index wordt gekozen volgen uit het gewenste beleggingsbeleid. De criteria worden zo eenduidig mogelijk beschreven. Bij het beoordelen van de alternatieven op een criterium is het mogelijk dat een criterium een alternatief beoordeelt op zowel kwalitatieve als kwantitatieve aspecten.

1.4.6

stap 5: construeren beslissingshiërarchie Na het bepalen van de indices – de alternatieven -, en de criteria wordt een beslissingshiërarchie opgesteld. Deze hiërarchie bestaat in het voorbeeld uit drie niveaus, namelijk het doel (index keuze), de criteria (het is mogelijk een criterium weer verder te verdelen in een subcriterium) en de indices. Hierna staat de hiërarchie via een boomstructuur weergegeven Doel

C riteria

Indices

D ekking van de m arkt M SCI M ethodologie Index keuze

FTSE Free float aanpassing STO XX Acceptatie

figuur: “Beslissingshiërarchie”

1.4.7

stap 6: paarsgewijze vergelijking alternatieven Op basis van de beslissingshiërarchie worden de indices door de beslisser paarsgewijs beoordeeld aan de hand van de indexbeschrijvingen. In deze stap wordt aangegeven of Index I beter scoort dan Index II op bijvoorbeeld criterium ‘marktdekking’ en in welke mate dit het geval is. Per criterium worden alle mogelijke combinaties van alternatieven paarsgewijs met elkaar vergeleken. De paarsgewijze vergelijkingen kunnen door de beslisser zowel verbaal als numeriek worden gemaakt. Bij de verbale methode maakt de beslisser een keuze uit de omschrijvingen lopend van 'equally preferred' tot 'extremely preferred' (zie tabel 7.1). Bij de numerieke methode selecteert de beslisser een score van 1 tot en met 9, waarbij geldt dat een score van 6 aangeeft dat het ene alternatief zes keer zo sterk wordt gewaardeerd als het andere alternatief. AHP veronderstelt dat directe vertaling mogelijk is van de verbale naar de numerieke beoordeling. 'Extremely preferred' betekent dat de beslisser het ene alternatief 9 keer zo sterk waardeert als het andere.



Your Good Choice

tabel 7.1: "Beoordeling methodiek"

verbale beoordeling

numerieke beoordeling

equally preferred

1

equally te moderately

2

slightly preferred

3

slightly to strongly

4

stronlgy preferred

5

strongly to very strongly

6

very strongly peferred

7

very strongly to extremely

8

extremely preferred

9

Op basis van de paarsgewijze vergelijkingen wordt voor elk criterium de relatieve voorkeur voor de verschillende indices berekend. De paarsgewijze vergelijkingen van de beslisser worden weergegeven in een beoordelingsmatrix. De beslisser hoeft deze matrix slechts voor de helft te vullen, elk paar indices wordt slechts één keer beoordeeld. De overige beoordelingen zijn dan af te leiden uit de gemaakte vergelijkingen (de gemaakte vergelijkingen worden ten opzichte van de diagonaal gespiegeld, terwijl de diagonaal met enen wordt gevuld omdat een alternatief gelijk is aan zichzelf).

tabel 7.2: "beoordelingsmatrix voor het citerium marktdekking"

MSCI

FTSE

Stoxx

MSCI

1

1/4

6

FTSE

4

1

9

1/6

1/9

1

Stoxx

Vervolgens worden de kolomtotalen berekend. Daarna worden de kolommen genormaliseerd door de waarden in een kolom te delen door het kolomtotaal, zodat de som van de waarden voor elke kolom gelijk wordt aan één.

tabel 7.3: "genormaliseerde beoordelingsmatrix voor marktdekking"

MSCI

FTSE

Stoxx

MSCI

0.194

0.184

0.375

FTSE

0.774

0.734

0.563

Stoxx

0.032

0.082

0.062

1

1

1

Bij de berekening van de relatieve voorkeuren maakt AHP gebruik van de eigenwaarden en de eigenvektor van de beoordelingsmatrix. (Bij benadering zijn de relatieve voorkeuren te berekenen door voor elk alternatief het rijgemiddelde te bepalen.) 6 Voor recentere informatie kunt u contact opnemen met: Marcel de Berg ([email protected], telefoon +31 30 636 55 81)


Your Good Choice

tabel 7.4: "relatieve voorkeuren voor marktdekking"

marktdekking MSCI

0.24

FTSE

0.70

Stoxx

0.06 1.00

De relatieve voorkeuren worden voor alle criteria berekend. De relatieve voorkeur voor de indices op het criterium marktdekking wordt meegewogen in stap acht, waar de relatieve voorkeur van de indices per criterium wordt gewogen met de relatieve voorkeur voor elk criterium.

tabel 7.5: "relatieve voorkeuren voor alle criteria"

marktdekking

1.4.7.1

methodologie free float

acceptatie

MSCI

0.24

0.14

0.23

0.66

FTSE

0.70

0.14

0.67

0.27

Stoxx

0.06

0.71

0.10

0.07

1.00

1.00

1.00

1.00

Alternatieve vergelijkingsmethoden Veel software pakketten kennen tegenwoordig ook andere methoden, die het mogelijk maken alternatieven met elkaar te vergelijken (bijv. SMART-methode). Vooral bij het automatisch verwerken van grotere hoeveelheden alternatieven en grote beslissingsbomen is dit handig (bijvoorbeeld het screenen van een universum met meer dan 300 namen), het paarsgewijs vergelijken van alternatieven met de hand zou dan een te tijdrovend proces worden.

1.4.8

stap 7: paarsgewijze vergelijking criteria De belegger hanteert de volgende gewichten voor de criteria:

tabel 7.6: "gewichten criteria"

Gewicht

marktdekking methodologie

free float acceptatie

20%

20%

20%

40%

In dit voorbeeld zijn de gewichten van de alternatieven direct ingevuld en niet de resultante van het paarsgewijze vergelijken van de criteria.

1.4.9

stap 8: berekenen prioriteit alternatieven Nadat voor de gehele beslissingsboom de paarsgewijze vergelijkingen zijn ingevoerd, vindt de vaststelling van de relatieve voorkeur van een index plaats. Dit gebeurt door de relatieve voorkeur van een index binnen een criterium te vermenigvuldigen met het belang dat de belegger hecht aan het criterium zelf, en vervolgens te sommeren over alle criteria. 7 Voor recentere informatie kunt u contact opnemen met: Marcel de Berg ([email protected], telefoon +31 30 636 55 81)


Your Good Choice

De uiteindelijk relatieve voorkeur ziet er als volgt uit:

tabel 7.7: "relatieve voorkeuren voor alle criteria"

Gemiddelde MSCI

0,39

FTSE

0,41

Stoxx

0,20 1,00

Er is dus een lichte voorkeur voor de FTSE.

Contributions to Index keuze from Level:Level 2 0,45

0,45

0,40

0,40

0,35

0,35

0,30

0,30

0,25

0,25

0,20

0,20

0,15

0,15

0,10

0,10

0,05

0,05

0,00

FTSE

MSCI

Stoxx

Dekking van de markt Free float aanpassing Acceptatie Methodologie

0,00

figuur 7.3: “opbouw score indices per criterium”

De figuur maakt duidelijk hoe elk alternatief is opgebouwd uit de scores4 op de verschillende criteria. Duidelijk is dat MSCI in dit voorbeeld voornamelijk goed scoort als gevolg van een goede score op acceptatie en dit telt twee keer zo zwaar mee dan ‘free float’aanpassing, methodologie en dekking van de markt. De MSCI scoort echter in dit voorbeeld reatief laag op ‘free float’ aanpassing ten opzichte van FTSE. Wanneer MSCI hun performance op ‘free float’ sterk zou verbeteren zou de voorkeur omslaan naar MSCI. 1.4.10

stap 9: gevoeligheidsanalyse De meeste beslissingspakketen zijn in staat om op elk niveau in de beslissingshiërarchie grafisch de gevoeligheid weer te geven van een verandering in de gewichten, die toegekend zijn aan de criteria. Hierna volgt een voorbeeld voor het criterium acceptatie:

4 In de grafiek geeft het bovenste blokje van een staaf de score aan van marktdekking, daaronder die van ‘free float’ aanpassing, acceptatie en methodologie.



Your Good Choice

MSCI

FTSE

Stoxx

figuur 7.4: “gevoeligheid index keuze voor gewicht toegekend aan acceptatie”

De verticale lijn geeft het huidige gewicht aan van het criterium ’acceptatie’. In het voorbeeld is een gewicht aan het criterium toegekend van 40%. Indien we in de grafiek naar rechts lopen kennen we een groter gewicht toe aan marktdekking. Door de verticale lijn ook mee te laten lopen kunnen we op de snijpunten van de verticale lijn met de lijnen van de indices aflezen hoe de voorkeur verschuift. Indien we meer gewicht toekennen aan acceptatie gaat de voorkeur meer uit voor MSCI en minder voor FTSE en Stoxx. Wanneer daarentegen het gewicht van acceptatie wordt verlaagd neemt de relatieve voorkeur voor FTSE sterk toe.

FTSE

MSCI

Stoxx

figuur 7.5: “gevoeligheid index keuze voor gewicht toegekend aan 'free float' aanpassing”

Wanneer meer gewicht wordt toegekend aan ‘free float’ aanpassing - gegeven de huidige score van de alternatieven op het criterium – neemt de relatieve afstand tussen FTSE en MSCI sterk toe.



Stoxx

MSCI

Your Good Choice

FTSE

figuur 7.6: “onzekerheidsanalyse”

Met de meeste pakketten is het ook mogelijk om verschillende willekeurige weging scenario’s te genereren waarna wordt bepaald wat de mogelijkheid is dat voorkeuren elkaar overlappen. In dit voorbeeld is de keuze voor FTSE robuust ondanks dat het verschil met MSCI relatief klein is. Dit blijkt uit het niet overlappen van de kansverdelingen, zie figuur 7.6: “onzekerheidsanalyse”. Dat de kansverdelingen in dit voorbeeld niet overlappen is mede het gevolg van het feit dat de alternatieven en criteria zeer consistent zijn gewogen. Wanneer de alternatieven en criteria in dit voorbeeld minder consistent ten opzichte van elkaar waren gewogen zou er een grotere kans zijn geweest dat in sommige gevallen MSCI beter zou scoren dan FTSE. 1.5

Beslissingspakketten Meer informatie over beslispakketten en software leveranciers is te vinden op de volgende websites: [1]

Logical Decisions

http://www.logicaldecisions.com [2]

Criterium DecisionPlus, InfoHarvest/Integrated Software Solutions LLC

http://www.infoharvest.com [3]

HIPRE 3+, Systems Analysis Laboratory, HUT

http://www.hut.fi/Yksikot/SAL/Downloadables [4]

Expert Choice, Expert Choice Inc.

http://www.expertchoice.com [5]

Web-HIPRE, Systems Analysis Laboratory, HUT

http://www.hipre.hut.fi [6]

Nederland: Qualiflex van het Nederlands Economisch Instituut

http://www.nei.nl [7]

De volgende website geeft een interessant overzicht van beslissingspakketten:

http://dss.cba.uni.edu/products/decanalysis.html



2

Your Good Choice

Overzicht: control panel Deze methode kan ook heel goed worden toegepast bij de keuze van mogelijke thema-varianten binnen het duurzame beleggingsbeleid. Deze techniek wordt ook gebruikt bij het rangschikken van bedrijven op het gedefinieerde duurzaamheidsprofiel. In het schema "Duurzaam beleggingsbeleid: een keuzeafweging” of “Control panel”, zie Figuur staan de vier blokken (ALM-beleggingsprofiel, Beleggingsbeleid, Corporate Governance / Betrokkenheid en Normen en Waarden) en een mogelijke vertaling van de preferenties van een pensioenfonds overzichtelijk weergegeven. Duurzaam beleggingsbeleid: een keuze afweging ALM-beleggingsprofiel

Landen verdeling Min.

Sector verdeling

Neutraal Max. % % % % % % % % % % % % % % % % % % 100%

Beleggingsbeleid

Marktkapitalisatie

% Minimaal % Maximaal Aantal namen % Minimaal % Maximaal

Neutraal Max. % % % Diensten % % % Detail- / groothandel % % % Bouw/materialen % % % Elektronica % % % Chemie % % % ………, etc. 100%

Peer group risico ++

Z-score risico ++

--

--

Distributie voorkeursuniversum versus investeerbaar universum Landen ++

Sector ++

Marktkapitalisatie Small Mid Large

% % % % %

Minimaal Maximaal

(Karakteristieken) Investeerbaar Universum

Criteria afhankelijk van profiel pensioenfonds, uiteindelijke keuze afhankelijk van toegekende gewichten aan criteria en minimale drempelwaarden van de criteria.

Control Panel: Voorkeursuniversum

Keuze index

o Standaard o Customized

Min. Nederland Euroland ex. Ned. Europe ex. Euroland US / Canada Azië Opkomende markten

Houdbaarheid Tracking duurzaam beleid Stabiliteit Gewenste marktBeleggingserror onder alle voorkeurscontrol omstandigheden universum kapitalisatie horizon ++ ++ ++ ++ kort

Free float aanpassing Weging aangepast aan ranking

Beleggingsstijl

o Passief o replicate o tracken o Actief % Track. error

Thema aanpak O Best of sector O Best of universum

o Absoluut

Marktkapitalisatie % Minimaal % Maximaal Aantal namen % Minimaal % Maximaal

o Relatief

+/0/% % % % % % % %

--

O Beter dan benchmark

Score benchmark Ranking 1 - 10% 11 - 20% 21 - 30 % Minimaal 31 - 50% % beter 51 – 70% 71 – 80 % O Maximaal 81 – 90% binnen risicokader 91 – 100%

--

Corporate Governance / Betrokkenheid O Ja O Nee

--

--

--

--

lang

Normen en Waarden Vooraf uitsluitende criteria Mensenrechten Kinderarbeid Dierproeven Tabak Kernenergie Wapenindustrie ….., etc.

Vergelijkende criteria Gewichten hoofd sub

% %

% % %

Milieu Werknemers % arbeidsverhoudingen % arbeidsomstandigheden % …., etc. Plaats in de maatschappij Corporate governance Klantrelatie & kwaliteit beheersing

Figuur 1 “Control Panel, afweging duurzaambeleggingsbeleid” Door het maken van de verschillende keuzes in de vier blokken ontstaat een alternatief om uit te kiezen en het middelste scherm geeft aan hoe het alternatief scoort op de verschillende criteria. Welk alternatief uiteindelijk wordt gekozen is afhankelijk van de drempelwaarden van de verschillende criteria, de gewichten van de criteria en de score van de alternatieven op elk criterium.

3

Gewichten criteria Door rekening te houden met de toegekende gewichten van de verschillende criteria kunnen de alternatieven die voldoen aan de drempelwaarden onderling met elkaar worden vergeleken en worden gerangschikt.

4

Gevoeligheidsanalyse Met een gevoeligheidsanalyse kan worden onderzocht in welke mate de voorkeur voor een alternatief afhankelijk is voor de gewichten van de verschillende criteria en voor de score van elk alternatief op deze criteria. Hierdoor krijgt de beslisser inzicht of het alternatief een robuuste keuze is of dat andere alternatieve gelijkwaardig zijn of door een kleine gewichtsverandering van een gewicht ineens de voorkeur genieten. 11 Voor recentere informatie kunt u contact opnemen met: Marcel de Berg ([email protected], telefoon +31 30 636 55 81)


5

Your Good Choice

Geen goede fit Indien er geen variant is die voldoet aan de gestelde drempelwaarden zijn er de volgende mogelijkheden: •

kijken naar andere thema varianten. Bijvoorbeeld door de grens lager te leggen en meer aandacht te besteden aan het beïnvloeden van bedrijven door het aangaan van de dialoog;

•

te gaan kijken naar de definitie van de criteria en drempelwaarden van de normen en waarden;

•

de afwegingscriteria en drempelwaarden waarop de verschillende alternatieven zijn beoordeeld tegen het licht aan te houden en / of

•

te kijken naar de basis uitgangspunten, o

de gewenste normen en waarden of

o

het gewenste rendement risicoprofiel volgend uit de ALM-studie, door het gewenste nutsprofiel tegen het licht aan te houden.

6

Goede fit Wanneer een themavariant aan alle eisen voldoet kan het gewenste beleid papier worden toevertrouwd en een gedrags- of beleggingscode worden opgesteld.


Duurzaam Vermogensbeheer

Recommend Documents