27e jaargang • december 2014 nummer 11
TRIATHLON/DUATHLON
NK duathlon Assen Helden van Hawaii Training:
jaarplan, Zwemtechniek, vermoeidheid MAGAZINE VOOR DUATHLON EN TRIATHLON
Triathlonvereniging TZC Vahalis
Drie disciplines, één doel. FORTE Sportswear heeft een collectie compromisloze sportkleding voor onder andere de wielersport, schaatsen en running, waarin wij al onze kennis over de sport, confectie en pasvormen hebben samengevoegd. Wij maken zorgvuldig een keuze uit de allerbeste materialen en fournituren,voeren veelvuldig en nauwgezet testen uit en fabriceren met de grootste nauwkeurigheid onze sportkleding.
www.fortesportswear.nl Forte Sportswear: dé standaard voor hoogwaardige sportkleding.
powered by
VOORWOORD De Nederlandse Triathlon Bond (NTB) overkoepelt alle multi-disciplinaire duursporten en is aangesloten bij het NOC*NSF, ETU en ITU. Triathlon Sport is het officiële bondsorgaan van de NTB met daarin aandacht voor zomer- en wintertriathlon, duathlon en andere duursportcombinaties. Triathlon Sport verschijnt 12 keer per jaar. Het volgende nummer van Triathlon Sport verschijnt in week 5 - 2015.
Uitgever Ying Media bv i.s.m. Nederlandse Triathlon Bond Ying Media bv Ying Mellema Zwarteweg 3 8603 AA Sneek Postbus 4016 8600 GA Sneek T 06 – 100 42 999 E
[email protected]
NTB Wattbaan 31-49 3439 ML Nieuwegein Postbus 1267 3430 BG Nieuwegein T 030 – 7513770 F 030 – 7513771 E
[email protected] I www.triathlonbond.nl
Hoofdredactie Roel Kerkhof Coranthijnestraat 22, 9715 RH Groningen T 050-5715440 E
[email protected]
Eindredactie Nederlandse Triathlon Bond
Redactieraad Christie Brouwer Peter Dillo
Medewerkers Pieter van der Meer, Kitty van Bloois, Norbert Veringmeier, Guido Vroemen, Marco van der Ham (fotografie), Jojanneke van der Ham (fotografie) en Marcia Jansen.
Aan dit nummer werken verder mee Hanneke Boon, Charlie Crowhurst (fotografie), Frank Huisman, Richard Jong-A-Pin, Eric van der Linden, Janos Schmidt (fotografie), Meijco van Velzen (fotografie), Lex Verveer (fotografie), Sonja Jaarsveld (fotografie), Toon Dompeling (fotografie), Andre Kwakernaat (fotografie).
Advertentie-exploitatie Ying Media bv Zwarteweg 3, 8603 AA Sneek T 06 – 100 42 999 | E
[email protected]
Opmaak Frans van Dam, Quod Media Heerenveen
Abonnementen Alle NTB-leden krijgen het bondsblad Triathlon Sport thuis gestuurd. Voor niet-leden kost een los abonnement € 35,- (buitenland € 50,-) Jaarabonnementen worden tot wederopzegging aangegaan. Opzegging van een abonnement dient uiterlijk voor 1 december van het lopende abonnementsjaar te geschieden, anders wordt dit automatisch verlengd met een jaar. Adreswijzigingen dienen uiterlijk een maand voor het verschijnen van het eerstvolgende nummer binnen te zijn. U kunt uw adreswijziging sturen per e-mail naar
[email protected] of per post naar Postbus 1267, 3430 BG Nieuwegein.
Niets uit deze uitgave mag worden verveelvuldigd en/of openbaar gemaakt op welke wijze dan ook, zonder een vooraf verkregen, schriftelijke toestemming van de uitgever.
You are an Ironman! Dig Me Beach, Alii Drive, Queen K Highway, Hawi, Palani Road en Energy Lab. Het zijn de iconische namen op Big Island die elke finisher van de Ironman Hawaii na de race in het geheugen gegrift staan en waarvan nog meer triatleten dromen. Om nog maar te zwijgen van de magische woorden waarmee speaker Mike Reilly elke atleet die de meet in Kona overschrijdt binnenhaalt: ‘You are an Ironman!’ Dit jaar legden slechts twaalf Nederlanders het lange traject af om die droom uit te laten komen. Tien van hen haalden de finish.
DECEMBER 2014
COLOFON
Maar was het ook de vervulling van een lang gekoesterde droom? Ik vroeg vier van hen naar hun ervaringen en waar ik louter juichverhalen verwachte te horen, hoorde ik toch ook steeds een ‘maar’. Ja, de sfeer is fantastisch, de landenparade bijna olympisch – al leek de Nederlandse delegatie in vergelijking met veel andere landen op een ongeregeld zootje –, je wordt door de duizenden vrijwilligers als een ‘pro’ behandeld, Ironman-legendes lopen er in het wild rond, toppers zijn benaderbaar en de Underpants Run en de Espressoboat tijdens de zwemtraining uniek. Maar ook: het is allemaal wel erg commercieel, op het best wel saaie parkoers word je gekweld door onbarmhartige hitte en stevige Mumuku-winden, er wordt flink gestayerd en buiten Kona zie je weinig publiek, iets wat zesvoudig winnaar Dave Scott eveneens tegen de borst stuitte: “We do enough bloody hours of training by ourselves.” O ja, en het is ook nog eens verschrikkelijk duur. Dat begint bij het inschrijfgeld (vanaf 500 euro) voor de kwalificatie-Ironman, die meestal niet naast de deur ligt. Heb je aan de stevige kwalificatie-eisen voldaan (ter indicatie: mannen onder de veertig moeten een hele triathlon sneller dan 9.30 uur in de benen hebben, een fitte veertiger moet onder de tien uur kunnen finishen), dan mag je vervolgens meteen ruim 700 euro aftikken voor je Hawaii-slot en moet je de halve wereld rondvliegen om er te komen. Misschien was de relativering die ik hoorde toeval, waarschijnlijker is dat het past bij de Nederlandse psyche. Hoogleraar Herman Pleij constateerde in zijn boek ‘Moet kunnen: op zoek naar een Nederlandse identiteit’ dat in ons land de gewoonheid triomfeert. Oftewel: we laten ons hoofd niet zo snel op hol brengen. Ook niet door de Ironman Hawaii. Dat verklaart wellicht het bescheiden aantal landgenoten onder de ruim tweeduizend starters in het Mekka van de triathlonsport (onze oosterburen klaagden overigens over ‘slechts’ 165 Duitse deelnemers). Misschien dat een Nederlandse Ironman daar verandering in brengt…. ROEL KERKHOF
INHOUD Verslag: Vier age groupers vertellen over hun Ironman Hawaii beleving ���������������������������������� Training: Met een jaarplan gerichter het nieuwe triathlonseizoen in ���������������������������������������� Verslag: Wim Nieuwkerk neemt met nationale duathlontitel afscheid ������������������������������������� Interview: Duatlete Lesley Smit sluit in ‘snuffeljaar’ aan bij top ��������������������������������������������������� Training: Zwemtrainer Frank Huisman ontleedt fouten in de zwemtechniek ������������������������� Achtergrond: Nederlandse triathlonmarkt is hot ������������������������������������������������������������������������������ Verslag: De Jong en Van Vliet winnen NK Crossduathlon Pijnacker. �������������������������������������������� Training: Waarom ben ik zo moe? Vermoeidheid verklaard ������������������������������������������������������������ Voeding: Drink je fit! Do’s en don’ts bij vochtinname ����������������������������������������������������������������������� Actueel: World Cup Tongyeong, Ironman Florida, Ironman Cozumel ����������������������������������������� Achtergrond: NTB-opleiding NTC/RTC steeds verder geoptimaliseerd ��������������������������������������� Tri Kort: Het triathlongevoel van Fenna de Boer, Vereniging in Beeld: De Punderman, Juniorenpraat: Marije Dankelman, TriColumn, Teamcompetities in 2015, Atleten van het Jaar ��
4 10 14 18 20 24 28 30 34 38 44
48
Foto cover: Wim Nieuwkerk neemt afscheid met nationale duathlontitel in Assen. (foto Meijco van Velzen)
3
Sebastian Kienle
Triathlondromen in de schaduw van de top
Aan de jaarlijkse hoogmis van de triathlonsport, de Ironman Hawaii, deed dit jaar een bescheiden aantal van twaalf Nederlanders mee. In de schaduw van ‘world champs’ Sebastian Kienle en Mirinda Carfrae beleefden zij hun eigen wedstrijd. Loste de wedstrijd de hoge verwachtingen in? Triathlon Sport sprak met vier van hen. TEKST ROEL KERKHOF
4
Maar eerst alle eer aan wie die eer toekomt: de beide winnaars van de Ironman Hawaii. Bij de mannen was dat Sebastian Kienle, die eerder dit jaar ook al de sterkste was bij het Ironman-EK in Frankfurt. De Duitser won ‘Hawaii’ voor het eerst en deed dat op de voor hem gekende wijze: door hard rijden tijdens de door een harde, vlagerige wind lastige 180 fietskilometers. Kienle pakte na zeventig kilometer de leiding, nam 8,5 minuut voorsprong en finishte na een gedegen marathon in 8.14.18 uur. Titelverdediger Frederik van Lierde lag tot 30 kilometer lopen in tweede positie, maar de Belg kreeg last van steken in de zij en zakte naar de achtste plaats. De verrassende Amerikaan Ben Hoffman schoof door naar plaats twee, terwijl oud-olympisch kampioen Jan Frodeno op Big Island debuteerde met een derde plaats.
Onno de Boer (H30) - 10.05.37 Hij had erg genoten van het parkoers op Hawaii, maar het Ironman-exhibitionisme kon Onno de Boer gestolen worden. “Ik ben een echt natuurmens en duursporter, minder een echte Ironman-atleet. Het parkoers voldeed echter volledig aan al mijn verwachtingen, met de uitzichten, de warmte, de leegte. Daar heb ik enorm van genoten. Het massale karakter van de Ironman vind ik daarentegen verschrikkelijk; dat iedereen in de week voor de race in zijn Ironman t-shirt rondloopt. Ik probeerde het Ironman-bandje dat mij als deelnemer identificeerde juist te verstoppen.”
december 2014
Ironman Hawaii
Onno de Boer
Bij de vrouwen leek een andere debutant lange tijd op weg naar de zege. De Zwitserse Daniëla Ryf greep de leiding tijdens het fietsonderdeel en leek op weg om een ijzersterk seizoen – met in een tijdsbestek van acht weken twee Ironmanzeges en Europese en wereldtitels Ironman 70.3 – te bekronen. Titelverdedigster Mirinda Carfrae begon met bijna een kwartier achterstand aan de marathon, maar rolde met een mannentijd de concurrentie op en veroverde in 9.00.55 uur haar derde Hawaii-titel. Nooit eerder kwam een winnaar op Hawaii van zo’n grote achterstand terug. Ryf werd twee, de Britse Rachel Joyce derde. Yvonne van Vlerken, vorig jaar nog fraai vierde, haalde het einde van de race niet. De Krimpense lag voortdurend op grote achterstand en stapte in de marathon uit. “Ik had door mijn sleutelbeenbreuk eerder dit jaar al nooit echt topvorm kunnen vinden en nu had ik een echte offday. De dag voor de race voelde ik me al niet echt scherp. Ik denk dat ook de hitte me parten speelde, na een voorbereiding thuis in Oostenrijk met slecht weer en veel regen, ook in mijn laatste twee voorbereidingsraces. Zwemmen en fietsen gingen niet geweldig, maar de eerste acht kilometer lopen gingen echt goed. Toen had ik opeens geen energie meer, lukte het niet meer mijn lichaam af te koelen. Uitstappen leek me het meest verstandig.”
UITSLAGEN IRONMAN HAWAII
Waarom dan toch meedoen? “Samen met mijn vriendin Karin ben ik 4,5 jaar geleden met triathlon begonnen. Voor we goed en wel onze eerste triathlon hadden gedaan, was Hawaii een doel; dat zou fantastisch moeten zijn.” Het plan was om bij de Ironman Florida vorig jaar kwalificatie af te dwingen voor de Ironman Hawaii 2014. “Daar hadden we alles op gezet. Daarvoor zouden we de Ironman Nice nog doen. Karin plaatste zich verrassend voor Hawaii 2013 door haar age group te winnen. Naar Hawaii én Florida gaan was financieel niet mogelijk.” Gekozen werd voor de Ironman Florida. Daar plaatste De Boer zich wel, vriendin Karin niet. “Daar heb ik me wel lang schuldig over gevoeld. Karin heeft het in Zürich nog eens geprobeerd, maar zonder succes. Dat was wel heel >>> jammer.”
5
>>> Vriendin Karin beleefde haar Ironman door een deel van het parkoers op rolski’s af te leggen, De Boer volbracht zijn Ironman zonder al te veel problemen. “Als je het hele jaar gericht hebt getraind, dan is finishen niet zo’n uitdaging. Het is meer een bevestiging dat je het kunt, een soort ererondje van 226 kilometer. Ik heb vooral geprobeerd van de wedstrijd te genieten en me niet te haasten. Vier keer heb ik de wedstrijd via internet live gevolgd, nu kon ik die beelden met mijn eigen ogen in het echt zien. Het was alsof ik door mijn eigen filmset liep. En zul je altijd zien: loop ik juist in deze wedstrijd tegen een tijdstraf aan wegens stayeren. Dat heeft me wel genekt, waardoor mijn marathon tegenviel.” Ondanks de massaliteit van het evenement, roemt De Boer de sfeer op Hawaii. “Die is leuker dan bij andere Ironmans. De Parade of Nations is fantastisch, het is alsof je aan de Olympische Spelen meedoet. Je wordt er sowieso als topsporter behandeld.” Het thuisfront zag dat ook zo. “Mijn werkgever heeft me ondersteund met een flinke financiële bijdrage in de kosten. Maar ik ben voorlopig wel even klaar met de Ironman, tenzij Karin zich alsnog wil kwalificeren voor Hawaii. Voor volgend jaar heb ik me ingeschreven voor de Norseman: lekker in de natuur de strijd met jezelf aangaan in plaats van met de tijd en met andere atleten.”
gedacht. De eerste poging op Lanzarote mislukte. “Ik had me in de laatste weken op Lanzarote over de kop getraind.” Twee maanden later in Zürich lukte het wel: Pennekamp pakte het vierde en laatste slot. “Ik heb altijd gedacht, wat een rare jongens die triatleten en hun droom van Hawaii. Daar heb ik inmiddels veel meer respect voor gekregen. Er zijn atleten die 25 jaar proberen zich te kwalificeren zonder dat het ze een keer lukt. Drie jaar geleden dacht ik nog: ik ga kijken of ik op Hawaii kan winnen. Dit jaar vroeg ik me af of ik me wel zou kwalificeren.” De doelstelling werd aangepast: top tien H50. Door materiaalpech met zijn gloednieuwe Trek lukte dat niet: zeventiende. “Al na zestig kilometer fietsen knapte een bout van mijn zadel en voelde ik dat ik naar beneden zakte. Bij een technische post vroeg ik om hulp, maar hun advies was: stoppen. Daar peinsde ik niet over. Mijn missie veranderde: T2 halen en dan finishen. Dat is gelukt.” Ondanks de tegenvallende klassering, vindt Pennekamp Hawaii absoluut de moeite waard geweest. “Het is duur en het parkoers is soms best
Walter Pennekamp (H50) – 10.14.34 Toen Walter Pennekamp in 2011 met triathlon begon was het niet zijn bedoeling om ooit eens de Ironman Hawaii te doen. “Ik wist van toeten nog blazen. Überhaupt een hele triathlon volbrengen vond ik al heel bijzonder.” Dat was in Almere, met amper zes maanden voorbereiding. Zijn coach Frank Heldoorn vertelde dat zijn tijd genoeg zou zijn om zich voor Hawaii te kwalificeren. “Ik wilde er niet meteen aan, te heet. Mijn vrouw zei: leuk, gaan we doen.”
6
Pennekamp maakte er een driejarig project van. “Als ik zou gaan, dan wilde ik het goed doen: top drie op Hawaii in het jaar dat ik vijftig zou worden. In het tweede jaar plaatste ik me al, maar ik besloot niet mee te doen. Anderen verklaarden me voor gek, maar ik vond dat ik nog niets te zoeken had op Hawaii. Ik zou me het jaar erop wel weer kwalificeren.” Dat bleek minder eenvoudig dan
Walter Pennekamp
>>>
>>> saai, maar het is ook een supergave ervaring. Voor de wedstrijd loop je tegen legendes aan als Dave Scott, Mark Allen, Chrissie Wellington en Paula Newby-Fraser, waarmee mijn drie kinderen nog op de foto zijn gegaan. 5.000 vrijwilligers behandelen je alsof je een professional bent. Van inchecken tot finish word je voortdurend begeleid. Maar na 3,5 jaar trainen volgens schema ben ik het nu even zat. Het is fijn om dat nu los te laten, ook voor mijn gezin.” Alhoewel. “Door de sfeer en de beleving van de hele triathlons waaraan ik meedeed hebben mijn kinderen ook de smaak te pakken gekregen. Op Hawaii hebben ze de Ironkids meegedaan.”
Bas van Rens (H40) – 10.55.43 Voor Bas van Rens geen moeizaam kwalificatietraject om zich te kwalificeren voor de Ironman Hawaii, maar een uitnodiging. Van Rens is directeur van MyLaps, dat de apparatuur levert aan de officiële timer van de Ironman Hawaii. Samen met zijn broer Joost mocht hij afreizen naar ‘Big Island’. De verwachtingen vooraf waren niet al te hoog gespannen. “Ik heb in mijn jeugd wel eens triathlon gedaan, maar door studie en werk raakte dat in de vergetelheid, al heb ik nog wel op hoog niveau geroeid. Joost vond 2,5 jaar geleden dat ik maar weer eens moest sporten. Dat werd triathlon. Vorig jaar deed ik mijn eerste hele in 12,5 uur. Ik had dan ook het gevoel dat ik hier niets te zoeken had.
Voor de race voelde ik me vooral toeschouwer.” Hij verbaasde zich over de hoeveelheid testosteron die over Alii Drive vloeide. “De helft van de mannen loopt zonder shirt rond. Het was een beetje een dierentuin vol afgetrainde, fitte lijven. Iedereen probeerde elkaar te intimideren. Gingen wij rustig trainen, werd je aan alle kanten voorbij gezwommen en gelopen. Toch was de sfeer ook heel gemoedelijk. Terwijl 200 atleten in het water liggen, staan 200 atleten op de wal samen te praten. Onwezenlijk en grappig was ook dat iedereen op zijn triathlonfiets traint. Thuis zie je dat nooit.”
december 2014
Ironman Hawaii
Tijdens de wedstrijd kwam Van Rens erachter dat hij toch beter in het deelnemersveld paste dan vooraf gedacht. “Ik had een goed voedingsplan – dat is echt het vierde onderdeel – en met bikram yoga had ik me voorbereid op de hitte. Dat heeft geholpen. Het zwemmen verliep met veel trappen en meppen in de wasmachine minder dan gehoopt en het fietsen was met wisselende windomstandigheden heel zwaar, maar pas na 3 à 4 kilometer lopen kwam mijn broer, wiens pr drie uur sneller was, mij voorbij. Het laatste stuk van de marathon was het knokken om onder de elf uur te komen, een tijd die ik vooraf voor onmogelijk hield.” “Op 1,5 kilometer voor de finish zei iemand langs de kant tegen me ‘Remember to enjoy this’. Toen klikte
>>>
Bas van Rens Walter Pennekamp
7
BEVEILIGINGS
GROEP
®
I NBRAAK B EVEILIGING N EDERLAND
Bos en Olgers Krommenie Roco Sport, Nieuwe Niedorp Running Centre, Heerhugowaard duesette.nl
Valkering Beveiliging
DueStte Sportsfashion nu te koop bij:
THE NEW BRAND FOR TEAMFASHION
duesette.nl
Ironman Hawaii >>> er iets: ik doe dit voor de lol, het gaat keigoed, geniet hiervan. Ik heb anderhalf uur van mijn persoonlijk record afgehaald en veel atleten achter me gelaten die zich gewoon hadden gekwalificeerd. Daar ben ik apetrots op. Het zou gaaf zijn ook eens mee te doen door me echt te kwalificeren, maar met deze prestatie heb ik het gevoel gehad dat ik er toch een beetje bij hoor.”
Leonie Verstegen (D40) – 13.07.08 Tien jaar geleden was Leonie Verstegen op vakantie op Hawaii. “Dat was rond de Ironman. Ik wist niet wat het inhield, maar het voelde wel heel magisch.” De voormalig wedstrijdzwemster kon toen niet vermoeden dat ze zelf ooit deel zou uitmaken van het Ironman-circus. “Vijf jaar geleden ben ik met triathlons begonnen. Ik kwalificeerde me door bij de Ironman Sweden in augustus eerste te worden in mijn leeftijdscategorie. Door een fout in de uitslagenlijst werd dat pas op het podium duidelijk. Er was slechts één ‘slot’. Over Kona had ik eigenlijk nooit nagedacht.” Twee maanden voor herstel en voorbereiding bleek kort. “Ik heb het te licht opgevat om ook nog ‘even’ Hawaii te racen. Ik stond niet scherp aan de start. Mijn grootste moment van euforie was achteraf de kwalificatie in Kalmar. Tijdens de wedstrijd speelden de rukwinden en de hitte mij parten. Ik verloor veel energie om mijn fiets recht te houden en begon al met kramp aan de marathon. Ik was bang dat ze me uit de wedstrijd zouden halen, maar wilde niet naar huis zonder medaille. Na de finish ben ik in elkaar geklapt; zes kilo lichter. Twee uur heb ik aan het infuus gelegen. Dat heeft me wel nederig gemaakt; je moet goed voorbereid zijn om in Kona te presteren.” Toch spreekt Verstegen van een bijzondere ervaring. “Omdat ik aan Alii Drive wilde zitten waar alles gebeurt, sliep ik in een yogazaaltje in een budget B&B, maar wel met een geweldige internationale triatletengroep. In de week vooraf heb ik alles in me opgezogen. Er heerst een waanzinnige vibe, bijna olympisch. Zoals Amerikanen en Australiërs als nationale helden worden gezien omdat ze mee mogen doen is fantastisch. Als je vertelt dat je eerste was in Zweden, dan vinden ze dat ‘awesome’. Iedereen is ook enorm benaderbaar
Leonie Verstegen en aardig, zoals de Ironmancoryfeeën tijdens de Master Breakfast voor alle 40+ vrouwen en titelverdediger Frederik van Lierde die bij de check-in voor me stond.” Maar na een week kon Verstegen ook geen M-dot meer zien. “Het is allemaal wel heel erg commercieel. Ik ben dan maar een kaasmeisje en haal eigenlijk net zoveel lol uit kleine triathlons in Nederland.” Hoewel ze niet tevreden was over haar prestatie, dacht de buitenwereld daar anders over. “Bij mijn zwemvereniging deelde ik als deelneemster aan het WK mijn ervaringen met de kinderen. Ook ben ik uitgenodigd om als motivational speaker op een congres voor managers van DSM en Danone in Barcelona te vertellen hoe je dat doet: je met een baan en drie jonge kinderen kwalificeren voor Hawaii. Je gaat dan toch beseffen dat het bijzonder is geweest.”
9
Pieken = Plannen Voormalig NTB-bondscoach Eric van der Linden brengt via een serie artikelen (beginnende) triatleten de fijne kneepjes van het trainen voor de triathlon bij. Nu iedereen weer lekker aan het trainen is en de data van evenementen langzaam maar zeker bekend worden doemt de vraag op: waar ga ik komend jaar starten. Een heldere jaarplanning kan helpen bij het maken van keuzes. TEKST Eric van der Linden Veel triatleten zullen het herkennen: om maar niets te hoeven missen van hun verslaving, lifestyle of hoe je het ook wilt noemen, staan ze voor ze er zelf erg in hebben bijna wekelijks – en soms zelfs meerdere malen per week – in de zwembril te spugen, de fiets te stallen en de sloffen onder te binden. Is dat erg? Nee, helemaal niet! Als dat voor jou de manier is om te genieten van de sport, dan zou ik dat vooral blijven doen. Maar gerichter wedstrijden uitkiezen kan misschien nog wel meer bevrediging brengen. Met een doordacht, persoonlijk jaarplan kan je één of enkele keren per jaar boven jezelf uitstijgen. Als ik zie hoe het gros van de triatleten traint, dan valt op dat: • Er weinig variatie is in trainingsomvang. Elke week is min of meer gelijk. • Er te weinig variatie is in intensiteit. Training
10
vindt plaats in een smalle hartslagrange, niet het hele spectrum wordt benut. • Er te weinig oog is voor herstel. Zonder herstel geen aanpassing. • Het ontbreken van een plan dat toewerkt naar piekmomenten in het jaar.
Adaptatie Waarom we dat anders zouden willen? Het antwoord: adaptatie, de aanpassing van het lichaam aan een (nieuwe) stimulans/prikkel. De kunst van slim trainen is ervoor te zorgen dat steeds andere, nieuwe trainingsprikkels lichaam én geest uit balans brengen om aanpassingen mogelijk te maken. Trainen verstoort de balans, het herstel zorgt dat je beter wordt dan voorheen. Dit variëren met arbeid en rust vormt het basisprincipe van trainingsleer en periodisering. Door elke nieuwe prikkel op het juiste moment en goed gedoseerd te plannen, >>>
>>> boek je de meeste vooruitgang. De aanpassingen Jaarplan opstellen moeten daarnaast opbouwend en versterkend aan elkaar zijn, zodat het prestatieniveau hierin meegaat. Dat valt niet mee met drie sporten, waarin prikkels elkaar ook nog beïnvloeden. Plan je de intensieve trainingen voor de drie sporten verspreid over de week of ook wel eens op één dag? Dat verschilt per persoon en is mede afhankelijk van het herstelvermogen en aandacht voor herstel na een training. Een goede planning kan daarbij helpen. Voor verschillende prikkels geldt een verschillende adaptatietijd. Een vuistregel die je kunt hanteren is dat een prikkel in de regel zes weken moet worden toegepast om in je systeem opgenomen te zijn. Na die zes weken kan de prikkel in meer of mindere mate worden aangepast zodat het lichaam opnieuw uit balans wordt gebracht. Het heeft dan ook weinig zin om één of twee techniektrainingen te doen en deze vervolgens achterwege te laten. In hogere trainingszones – bijvoorbeeld zeer intensieve training boven de verzuringsdrempel (anaerobe drempel = de snelheid en hartslagwaarde waarbij er meer melkzuur wordt aangemaakt dan kan worden afgevoerd waardoor melkzuurophoping plaatsvindt in het spierweefsel) – is aanpassing echter al wel mogelijk met slechts enkele trainingen. De adaptatietijd is bij deze vorm van training dan ook korter. Bovenstaande is een belangrijk gegeven voor het inplannen van de verschillende vormen van training gedurende het jaar. Wordt hier geen rekening mee gehouden dan bestaat de kans dat aanpassingen uitblijven of dat aanpassingen juist weer teniet worden gedaan door ‘overprikkeling’.
Het uitgangspunt bij het opstellen van het jaarplan is de wedstrijdkalender. Het toewerken naar een piekmoment is daarbij een gangbaar protocol voor een lange afstand wedstrijd, bijvoorbeeld een halve of hele triathlon, maar kan je ook gebruiken als je sowieso maar één of enkele triathlons per jaar doet. In de weken na de wedstrijd hoef je en kun je vaak niet op niveau presteren. En dat hoeft ook niet. Op de kortere afstanden (sprint en olympisch) ligt dat anders. Zeker atleten die aan één van de verschillende teamcompetities meedoen zullen het prestatieniveau in een bepaalde periode voor langere tijd op peil willen houden. Dit heeft invloed op de trainingsopzet binnen het jaarplan. Voor de lange afstand bouw je een huis dat na de wedstrijd weer enigszins uit elkaar kan en mag vallen. Voor de kortere afstanden wil je juist dat je bouwwerk een langere periode intact blijft. Onderhoudswerkzaamheden zullen dan afbraak van het prestatieniveau tegen moeten gaan, zodat in de weken na een belangrijke wedstrijd wederom op niveau kan worden gepresteerd.
december 2014
TRAINING
Het opstellen van het persoonlijke jaarplan begint met het terugtellen van het aantal trainingsweken vanaf de datum dat je ‘er wilt staan’. Daarna deel je het seizoen in, van het leggen van het fundament tot en met de datum van oplevering (de wedstrijd). Het leggen van het fundament en de solide bouw van het huis kosten verreweg de meeste tijd. Dit kan variëren van zes weken (als er nog een goede basis ligt) tot meerdere maanden. De laatste afwerking kost grofweg drie tot zes weken. Dit is altijd individueel maatwerk. Elke atleet zal een ander jaarplan nodig hebben om tot zijn/haar optimale prestatieniveau te komen. >>>
11
december 2014
>>>
Zelf hecht ik waarde aan een overzichtelijke en duidelijke jaarplanning waarin de noodzakelijke punten staan beschreven en een duidelijke lijn in de opbouw zichtbaar is. In een goede jaarplanning zouden per week de volgende punten moeten staan: • Trainingsperiode (een naam die omschrijft welke type trainingen worden gedaan) • Trainingsaccent (accent op één of meerdere onderdelen) • Testen (in alle vormen) • Aantal trainingen over de onderdelen • Aantal uren over de onderdelen • Wedstrijd(en)
Trainingsperiodes Voor de verschillende trainingsperiodes in het jaar doen verschillende namen de ronde, maar de beschrijvingen zullen veelal gelijk zijn. Dat zijn achtereenvolgens: • Basis 1 (B1) • Herstel 1 (H1) • Basis 2 (B2) • Herstel 2 (H2) • Wedstrijdvoorbereiding (WV) • Wedstrijdspecifiek (WS) • Wedstrijdperiode (WP)
B1 – Basisperiode 1 kenmerkt zich door rustige training, grotendeels in de lage trainingszones, en krachten stabilisatietraining. Deze periode leent zich ook uitstekend voor het aanleren van aanpassingen in de techniek. Verder is deze periode belangrijk om na een rustperiode of een piekwedstrijd weer de basis te leggen voor toekomstige prestaties. In hun enthousiasme om mee te willen trainen met een groep slaan sporters deze fase nogal eens over. Er wordt dan intensiever getraind dan noodzakelijk is voor een goede opbouw. H1 – Herstelperiode 1 is de rustigste trainingsweek/weken in een jaarplan. Het gas gaat er dan flink af; de training wordt drastisch verlaagd (tot wel 50% ten opzichte van de week ervoor) om zodoende trainingsprikkels in de weken erna weer goed te laten binnenkomen. Het is ook een moment om tijd vrij te maken voor alles waaraan je in andere weken niet toekomt. >>>
12
>>> B2 – Basisperiode 2 is een mix van rustige training aangevuld met enkele kwaliteitstrainingen, zoals trainingen tot de anaerobe drempel en sprints bij zwemmen, fietsen of hardlopen ter ontwikkeling van de motoriek. Aangezien het nog steeds een basisperiode betreft hebben trainingen die het fundament ontwikkelen nog steeds de overhand. De duurtrainingen zijn in de regel langer van aard. Focus op techniekaanpassingen heeft nog altijd de aandacht, net als kracht- en stabilisatietraining. Deze periode kenmerkt zich vooral door kilometers maken. Mèt aandacht voor een goede uitvoering.
Ook in deze fase zijn combinatietrainingen nog onderdeel van het trainingsplan, maar dan korter en intensiever. Wie traint voor de lange afstand beperkt de trainingsintensiteit tot maximaal de wedstrijdintensiteit. Training boven de anaerobe drempel lijkt niet zinvol. Sommige atleten lijken echter baat te hebben bij een aantal trainingen tot de anaerobe drempel.
december 2014
INTERVIEW TRAINING
WP – De wedstrijdperiode beslaat één tot een aantal weken waarbinnen de sporter prestaties gaat leveren. Voor de lange afstand zal dit de week van de wedstrijd zijn, voor de korte afstand kan het een periode zijn waarin een atleet in meerdere wedstrijden wil presteren. In het laatste geval zullen trainingen een mix zijn van onderhouden en (lichtere) wedstrijdspecifieke trainingen.
H2 – Herstelperiode 2 is een rustiger trainingsweek, maar minder drastisch dan H1. De training wordt met 20-30% teruggenomen vergeleken met voorgaande weken. Tijdens kwaliteitstrainingen zou je de kern in deze week kunnen halveren, zodat deze trainingen minder Tweede piek Triatleten die willen toewerken naar een impact hebben en herstel kan plaatsvinden tweede piek in het seizoen herhalen de cyclus. voor de komende, zwaardere, weken. De omvang van de hele cyclus zal bij een tweede piek echter korter zijn. Het systeem is WV – De wedstrijdvoorbereiding kenmerkt de laatste maanden immers goed opgebouwd, zich door trainingen waarin meer de dat hoeft niet helemaal herhaald te worden. Er energiesystemen worden getraind die ook in wordt dan weer teruggerekend vanaf de datum de wedstrijd(en) worden aangesproken. De van de tweede piek(periode), waarna je weer omvang van de training kan nog altijd hoog een nieuwe verdeling van de verschillende fases liggen. Dit is tevens de trainingsperiode om maakt. Kijk daarbij ook naar het resultaat uit facetten uit de wedstrijd in de trainingen te de eerste piek. Zijn er nog punten die verbeterd verweven. Ben je in voorbereiding op een moeten worden? Het is dan zinvol om deze lange afstand, dan kan je in deze periode mee te nemen ter verbetering naar de tweede bijvoorbeeld prima een lange (tempo)duurrit piek. doen met een groep, waarbij tegelijk de wedstrijdvoeding wordt uitgetest. Verder zijn Voorbeelden van een jaarplanning en verdere combinatietrainingen in deze fase belangrijk, uitleg over de trainingsintensiteit in de bijvoorbeeld na openwater zwemmen direct verschillende periodes vind je hier fietsen of een lange fietsrit combineren met www.ericvanderlinden.com/triathlonsport lopen. WS – In de wedstrijdspecifieke periode wordt de ‘finishing touch’ aangebracht. Zeker op de korte afstand betekent dit ook trainen boven de wedstrijdsnelheid. Bij het zwemmen kan dit oplopen tot bijna elke training. Bij het fietsen of hardlopen zal dit voor de meeste triatleten beperkt blijven tot één of twee trainingen. De trainingsomvang ligt lager (tot wel 50% minder), maar de training bevat veel kwaliteit.
d o o g a H ave training!! 13
De cirkel is rond Wim Nieuwkerk en Lesley Smit veroverden in Assen de Nederlandse titels duathlon korte afstand (10-40-5). Nieuwkerk sloot er zijn topsportcarrière mee af, voor Smit betekende het de eerste grote zege in een nog prille duathloncarrière. TEKST ROEL KERKHOF | FOTO’S Meijco van Velzen Vijftien jaar geleden veroverde Wim Nieuwkerk als junior voor het eerst een Nederlandse titel. Dat was tijdens de Wintertriathlon Assen. Het vormde de opmaat voor een carrière die hem onder meer vijf nationale titels duathlon
14
lange afstand opleverde. Maar de titel op de korte afstand ontglipte hem steeds. Vaak was achtvoudig nationaal kampioen op de korte afstand Armand van der Smissen een sta-in-deweg. En was de Tilburger er een keer niet dan
zetten de laatste jaren triatleten als Mark Oude Bennink en Evert Scheltinga hem de voet dwars. In zijn allerlaatste wedstrijd was het dan eindelijk raak voor de 33-jarige Brabander. “De cirkel is rond. Het begon in Assen, het eindigt in Assen.”
Startnummer 1 De Stichting Wintertriathlon Assen, dit jaar gastheer voor het NK duathlon, begreep de symboliek en kende Nieuwkerk het startnummer 1 toe. Hij had immers ook al vier keer de Nederlandse titel wintertriathlon veroverd in Assen. Dankbaar hield de winnaar het startnummer bij het passeren van de finish omhoog. “Nadat vorig jaar bekend werd dat het NK duathlon in Assen gehouden zou worden had ik zoiets van: daar wil ik nog één keer goed presteren, dit is de mooiste plek om afscheid te nemen. Dit voorjaar heb ik een marathon gelopen, daarna de Marmotte gefietst en vervolgens heb ik alles op Assen gezet. Ik ben hier twee keer geweest om het parkoers te verkennen.”
zo’n zin om te trainen. Maar daar komen andere mooie dingen voor in de plaats. In februari verwachten mij vrouw Lisette en ik ons eerste kindje.”
Tweede duathlon Op gepaste afstand van Nieuwkerk finishte Daan de Groot als tweede en nationaal kampioen <23 jaar. De voor De Jonge Renner koersende amateurwielrenner uit Utrecht wist op de fiets slechts 25 seconden van zijn achterstand van 1.11 minuut na de eerste run af te snoepen. Na de duathlon in Groningen een paar weken eerder was het NK pas zijn tweede duathlon. “Het fietsen was in mijn voordeel: smal, veel draaien en keren en hard optrekken na de bochten. Hardlopen wordt door mijn wielerploeg niet aangemoedigd, dus dat doe ik weinig. Wel weet ik dat ik er aanleg voor heb. Ik heb 53 minuten gelopen in de Zevenheuvelenloop. De laatste drie weken voor het NK heb ik elke dag hardgelopen, op YouTube heb ik filmpjes bekeken hoe ik snel >>> moest wisselen. De tweede wissel kreeg ik
december 2014
NK DUATHLON ASSEN
Dat betaalde zich uit. De wedstrijd kende volgens Nieuwkerk een droomscenario. Al in de eerste run nam hij samen met Michael Groen, Stein Posthuma en Coen de Wit afstand van de rest van het veld. “Ik had vooraf een beetje schrik, want ik was niet in mijn allerbeste vorm. Ik vreesde vooral Daan de Groot, een goede fietser. Ik denk dat de rest op hangen en wurgen kon volgen met het lopen, want toen ik op de fiets sprong was ik ook meteen weg. Blijkbaar was er nog voldoende gedrevenheid om goed te presteren.” Met ruim twee minuten voorsprong won Nieuwkerk de felbegeerde titel. “Zo is het een afscheid in stijl geworden.” En dat terwijl de nieuwe nationaal kampioen eigenlijk twee jaar geleden de topsport al adieu had gezegd. Werk en gezin zouden op de eerste plaats komen. Het debuut van de duathlon op de World Games in Cali vorig jaar verleidde hem een jaartje door te gaan. Kort daarna brak hij een sleutelbeen en eindigde het duathlonjaar 2013 voortijdig. “Zo wilde ik het ook niet laten eindigen, maar ik merkte de afgelopen weken wel dat de ambitie om topduatleet te zijn weg is. Zodra het weer wat minder was, had ik niet
Wielrenner Daan de Groot verrast.
15
december 2014
>>> kramp, maar ik zag tijdens de tweede run ook dat de anderen niet snel dichterbij kwamen.” Teun van de Meulen kwam nog het dichtste bij. De rijzige triatleet uit Rotterdam finishte op een halve minuut op de bronzen positie, nadat hij samen met Stein Posthuma aan de tweede run was begonnen. “Zwemmen is mijn zwakste onderdeel. Het is dan een verademing om in een duathlon vanaf het begin voorin te kunnen meedraaien. Dit motiveert wel: voor het eerst op een podium en dat tijdens een NK en in Assen, waar ik geboren ben.” Posthuma werd in de strijd om plaats vier nog voorbij gestreefd door Alexander Picard. De winnaar van de laatste twee races uit het Dare2Tri Duathloncircuit behoorde vooraf tot de favorieten. Een voetblessure in de laatste weken gooide roet in het eten. Als troostprijs schreef hij wel het duathloncircuit op zijn naam.
Vroege beslissing Bij de vrouwen ging de titel naar Lesley Smit. De in Duitsland woonachtige Twentse kende een goede tweede helft van het seizoen, met onder meer topklasseringen in de Franse GrandPrix Duathlon. Vooral in het lopen excelleerde ze. Het was dan ook niet verrassend dat Smit al in de eerste run twee minuten voorsprong pakte en dat daarmee de titelstrijd al vroeg in het slot gooide, al wist Marina van Dijk op de fiets nog een flink stuk van haar achterstand af te halen om op bijna anderhalve minuut achterstand als tweede te finishen. Triatlete Jony Heerink had het in de tweede run zwaar en moest nog
Eerste nationale titel Lesley Smit. knokken om Laura Hak in de strijd om het brons te verslaan. Ondanks de ruime marge waarmee ze won, passeerde Smit uitgeteld de finish. “Ik was helemaal dood. In de tweede wissel viel ik bijna van mijn fiets, zo zwaar had ik het gehad. De focus dit jaar lag bij kortere stayerduathlons in >>>
NK NA JAAR AFWEZIGHEID WEER TERUG OP KALENDER Het NK Duathlon stond na een afwezigheid van een jaar weer op de kalender nadat de Stichting Wintertriathlon Assen en triathlonvereniging AAC – organisator van de Asser Duathlon die vorig jaar door gebrek aan menskracht van de kalender was verdwenen – de handen ineensloegen. De NTB heeft al jaren moeite een organisator voor het NK te vinden, in Assen wilde men het graag organiseren. Veel kanshebbers op de topklasseringen bleven echter weg. Lesley Smit toonde begrip voor de wegblijvers, Wim Nieuwkerk was stelliger in zijn oordeel. “Iedere duatleet hoort bij een NK duathlon aan de start te staan.” Duathloncoördinator Armand van der Smissen – zelf geblesseerd, maar als coach aanwezig in Assen – was vooral blij dat er überhaupt een NK werd gehouden. “En ondanks de late datum, stonden er toch nog veel deelnemers aan de start.” Al moest de Tilburger ook toegeven dat hij zelf nog wat atleten had moeten aansporen om zich toch vooral in te schrijven.
16
NK jeugd en junioren
De kampioenen bij de jeugd: Joëlle de Ruijter en Joey van ’t Verlaat
>>> Frankrijk. Dit is toch wat anders. Daarom wist ik dat ik de eerste run mijn voorsprong moest pakken. Ik voelde ook dat het seizoen lang was geweest, dat ik aan rust toe was. Eerst was ik ook niet van plan om te starten en begrijp daarom ook dat veel atleten om die reden er niet waren. Maar het is ook een NK en dan is het raar als je niet start.”
Gewoon leuk Van Dijk had geen moeite met het late tijdstip in het seizoen. “Als het een maand later was geweest had ik ook meegedaan. Gewoon, omdat ik het leuk vind. Zo benader ik de sport ook. Tot vier jaar geleden deed ik niets aan sport, toen ben ik gaan hardlopen, daarna kwam het fietsen erbij. Deze zomer heb ik drie maanden alleen maar gefietst, vooral lange afstanden voor de Dolomietenmarathon. Begin september heb ik het lopen weer opgepakt. Volgend jaar moet ik dat wat slimmer aanpakken, nu viel ik wel heel ver terug.”
VIDEOVERSLAG NK DUATHLON ASSEN
Bij de junioren jongens was Thijs Wiggers na 5 km lopen, 20 km fietsen en 2,5 km lopen duidelijk een maatje te groot voor Youri Keulen (zilver) en Jisk Hoogervorst (brons). Datzelfde gold bij de junioren meisjes voor Fleur Baljet, die op het podium geflankeerd werd door Loena Bank (zilver) en Paulien Koster (brons). De jeugd werkte de titelstrijd af over 2,5 km lopen, 10 km fietsen en 1 km lopen. Bij de jongens won Joey van ’t Verlaat voor Hugo Kwaaitaal en Jelle van Lanen. Bij de meisjes was Joëlle de Ruijter duidelijk de sterkste. Kim van ’t Verlaat werd tweede, Jitske Weersma derde.
december 2014
NK DUATHLON ASSEN
Bronzen medaillewinnares Heerink, atlete uit het team van Eredivisiekampioen Hellas, kwam net als Smit uitgeteld over de finish. “Het seizoen was lang en ik was een paar weken voor het NK nog ziek. De week voor het NK was ik zelfs nog uitgestapt bij een loopwedstrijd. Maar een NK is leuk, ik zag podiumkansen en ik had een goede positie te verdedigen in het duathloncircuit. Maar ik heb er wel hard voor moeten werken.”De beloning was er echter naar: brons in het NK. Daarmee kwam Heerink in punten gelijk met de in Assen afwezige Joyce Vrijenhoek, waardoor ze het Dare2Tri Duathloncircuit won. De uitslag in Assen gaf de doorslag. Bij de masters gingen de titels naar Roland Besselink (H40), Coen de Wit (H45), Johan Lek (H50), Wout Graafmans (H55), Her Tesselaar (H60), Hans van Wijk (H65), Sandra de Jonge (D40), Guusje Vrehen (D45) en Diana ten Cate (D50).
UITSLAGEN NK DUATHLON ASSEN
17
december 2014
Het snuffeljaar voorbij Lesley Smit is een snelle leerling. Begin dit jaar debuteerde de 25-jarige Twentse in de Frans GrandPrix Duathlon met een zeventiende plaats. Aan het eind van het seizoen kon ze de wereldtop volgen en werd ze Nederlands kampioene duathlon. “Het was een mooi seizoen.” TEKST ROEL KERKHOF | FOTO’S Meijco van Velzen
Met een vierde plaats tijdens de laatste GrandPrix Duathlon van het jaar in Chartres, nadat ze een week eerder in Liévin al zesde was geworden, liet Smit zien over de nodige potentie te beschikken voor de duathlonsport. Ze bleef onder meer in het spoor van wereldkampioene Sandra Levenez, die vier seconden voor haar finishte. “Ik had niet verwacht dat ik zo snel aansluiting bij de top zou krijgen”, zegt Smit. “Dit was een soort snuffeljaar. Dat het zo uitpakt is mooi meegenomen.”
Weddenschap Opmerkelijk is het wel. Na in haar jeugd aan paardrijden en hockey te hebben gedaan, begon Smit pas vier jaar geleden met hardlopen. “Ik wedde met mijn vader dat ik de halve marathon van Enschede in 1.45 uur zou uitlopen. Ik verloor de weddenschap – ik had ook maar twee keer getraind –, maar was wel gegrepen door het loopvirus. Later dat jaar liep ik, ook weer met heel weinig training, 20 minuten op een 5 kilometer. Sinds twee jaar train ik vier, vijf keer per week op schema’s van Herman Moelaard van LAAC en maak ik veel progressie.” Twee jaar geleden deed ze haar eerste duathlon, in Deurningen. Ze viel op bij Armand van der Smissen, die haar stimuleerde meer duathlons te doen. Later haalde de NTBduathloncoördinator Smit bij de nationale selectie. Fietsen deed ze er aanvankelijk maar een beetje bij en ook nu traint ze nog altijd relatief weinig op de fiets. “Ik werk fulltime als >>>
18
>>> fysiotherapeute en heb daardoor weinig tijd om te fietsen. Ik doe op advies van Armand de intervaltraining van TC Twente – daar heb ik dit jaar heel veel aan gehad – en in het weekend doe ik een rustige duurtraining. Daarnaast rijd ik regelmatig op de fiets heen en weer tussen mijn huis in Altstätte, net over de grens in Duitsland, en mijn werk in Enschede. Het is elke keer maar 11 kilometer, maar het gaat meestal wel in een aardig tempootje; ik kan er niet tegen als ik word ingehaald door een elektrische fiets.”
Focus op lopen Bovendien ligt de nadruk in eerste instantie ook heel bewust op het verder ontwikkelen van het loopniveau. “Armand gaf aan het begin van het seizoen te kennen dat de kopgroep in stayerwedstrijden in zicht zou zijn als ik iets harder zou lopen. Daar heb ik me dus op gefocust.” Dat resulteerde dit jaar naast persoonlijke records op vrijwel alle loopafstanden, waaronder 35.25 minuut op de 10 kilometer, in topklasseringen in de laatste GrandPrix-wedstrijden. Op het fietsonderdeel kan ze inmiddels ook goed mee. “In het begin van het jaar werd ik er nog afgereden, nu kan ik erbij blijven, terwijl in de laatste GrandPrix echt verschrikkelijk hard werd doorgereden. Hoe heuvelachtiger het parkoers, hoe beter zelfs.”
nog niet van plan meer te gaan fietsen, tenzij in wedstrijden blijkt dat ik tekort schiet of niet fris genoeg van de fiets kom.” Bovendien heeft Smit haar doelen in de loopsport. “Omdat het mij nog ontbreekt aan basissnelheid denkt mijn looptrainer dat het een stuk harder kan.”
december 2014
Interview Lesley Smit
Kiezen tussen duathlon en hardlopen wil ze ook niet. “Ik denk dat ik afgelopen jaar heb laten zien dat het goed te combineren is. Lopen is bovendien de basis voor een goede duathlon en af en toe fietsen zorgt voor een wisselende belasting, wat weer goed is voor mijn lopen. In de wedstrijdplanning krijgt de duathlon wel meer prioriteit. Ik wil me kwalificeren voor EK en WK duathlon en ik denk dat het nu wel realistisch is om volgend jaar voor podiumplaatsen te gaan in de GrandPrix.”
In de Alpe d’Huez duathlon leverden haar klimmerscapaciteiten Smit al een tweede plaats op. WK en EK – beide met lastige fietsomlopen – verliepen evenwel wat minder. “Tijdens het WK kreeg ik al in de eerste loopkilometers kramp, bij het EK kon ik net niet met de snelste loopsters mee en heb ik bijna 40 kilometer alleen gefietst. Het verbaasde me toen wel dat ik zolang voor de achtervolgers uit kon blijven fietsen. Over mijn presteren was ik dan ook tevreden, alleen de uitslag was wat minder.” Met winst in Borne en de nationale duathlontitel in Assen, nadat ze eerder dit jaar zilver had veroverd bij het NK sprintduathlon, werd dat verhoogde fietsniveau in niet-stayerwedstrijden nog eens onderstreept.
Goede combinatie Het sterkt haar in de gedachte dat de weg die nu wordt gevolgd de juiste is. “Ik ben daarom
19
december 2014
Zwemtechniek: VAN JE FOUTEN, LEER JE Zwemmen is de technisch lastigste discipline van de triathlon. Een goede zwemprestatie begint dan ook met een goede techniek. Daar schort het bij nogal wat triatleten aan, zeker als ze pas op latere leeftijd met zwemmen beginnen. Zwemtrainer Frank Huisman zet de meest gemaakte techniekfouten op een rijtje en vertelt hoe je deze kunt verbeteren. De zwemtechniek is qua coördinatie behoorlijk complex omdat arm- en beenactiviteit tegelijkertijd in een verschillend patroon moeten worden uitgevoerd, terwijl het lichaam zoveel mogelijk gestrekt en gestroomlijnd moet blijven. De ademhaling is hierbij de slagroom op de taart; die maakt of breekt de continuïteit van de zwemslag. Veel triatleten zien de progressie van het zwemmen daarom snel stagneren: één – en
vaak meerdere – techniekfouten beperken de voortgang. Meestal zijn de fouten aan elkaar gelinkt en veroorzaken een soort sneeuwbaleffect: de ene techniekfout initieert de andere. Dit zorgt voor bijvoorbeeld onbalans, waardoor het lichaam een correctieve beweging maakt die afremt et cetera. De tabel geeft per techniekelement de veel voorkomende fouten weer. De meest >>> voorkomende worden hierna besproken.
Veel gemaakte techniekfouten tijdens het zwemmen Houding / Ligging Onvoldoende gestrekt in: - armen/schouders - romp/heupen (1) - heupen/voeten Hoofd niet in neutrale positie
20
Beenslag Geen actieve beenslag
Armslag Stuwtechniek Contrafase/insteek - geen actieve catch (8) - elleboog laag (9) - te vroeg uithalen
Beenslag komt vanuit Stuwbaan ligt: de knie (2) - te diep (10) Voeten in de - t e veel buiten het ‘loopstand’ lichaam - over de middenlijn
Insteekfouten: - te dicht voor het hoofd - te smal - te wijd - ‘dropped elbow’ (7) Contrafase: - arm teveel zijwaarts (6) -a rm teveel opwaarts - gestrekte arm
Ademen
Dynamiek
Onregelmatige Hoofdrotatie: - overrotatie (<90 gr) beenslag - hoofd optillen (3) Overname armslag: - te vroeg (SF te hoog/SL Timing: - niet/onvolledig te kort) (4) uitademen (4) - te laat (SF te laag) - te laat uitademen - geen glijfase - frequentie te hoog - lichaamsrotatie, te veel/weinig (5) Ademfrequentie te hoog
FOTO: Frank Wechsel/triathlon.org
training >>> Houding/Ligging: onvolledige heupstrekking (1) Voor een goede borstcrawl is een goede ligging noodzakelijk. Deze wordt gekenmerkt door een volledig gestrekt lichaam, toch zo dat er ontspannen kan worden bewogen. Bij veel zwemmers zien we onvoldoende heupstrekking. Het lichaam is dan bijna volledig gestrekt, behalve in de heupen. Door de heupen niet volledig te strekken komen de bovenbenen teveel onder het lichaam te liggen en creëren ze frontale weerstand.
Beenslag vanuit de knie (gebogen)
Beenslag vanuit de heup (gestrekt)
Ligging met gebogen heup
Oplossing: Zwem met ‘lange’ (volledig gestrekte) benen, maak een kleine bewegingsuitslag en beweeg in een hogere frequentie. Het neergaande been mag worden gebogen, echter niet te veel (i.v.m. knie- en bovenbeenheffing). Het onderbeen wordt zwiepend naar beneden bewogen, het bovenbeen wordt gestrekt naar boven gebracht. Als je het goed uitvoert, voel je dat de neergaande beweging het opgaande gestrekte been stimuleert.
Ligging volledig gestrekt Oplossing: Door de benen zo goed mogelijk te strekken, strek je ook de heupen. Wie daar moeite mee heeft kan op het droge wat Yoga-achtige oefeningen doen (bijvoorbeeld: omhoog kijkende hond) om de heupstrekking te verbeteren. Beenslag: vanuit de knie (2) Door een onvolledige strekking van de heupen, worden de benen niet gestrekt en zal de beenslag vanuit de knieën worden ingezet. Het onderbeen (scheenbeen en wreef) stuwt hierbij het water wel effectief naar beneden, maar ook weer omhoog (kuiten). Het effect hiervan is dat de zwemmer met de benen tegenstuwt. Ook kom je zo weer dieper in het water te liggen.
VIDEO BEENSLAG
Ademhaling: hoofdrotatie en timing (3, 4) Wanneer niet wordt ademgehaald ligt het hoofd in een neutrale positie; oftewel, je ligt met het gezicht naar beneden gericht in het water. Vanuit deze positie is het draaien van het hoofd (circa 90 graden) voldoende om te kunnen ademen. Het lichaam blijft hierbij dan gestroomlijnd. Vanuit een naar voren kijkende positie zal het hoofd moeten worden opgetild >>> om te kunnen ademen. Het bovenlijf wordt
21
december 2014
>>> dan te veel opgericht wat ten koste gaat van een gestroomlijnde ligging. Vaak wordt ook te frequent geademd (elke slagcyclus, frequentie 1:2), waardoor er niet of onvolledig wordt uitgeademd en er ook niet voldoende kan worden ingeademd.
weerstand. Alle energie lijkt door het water te worden opgenomen en komt niet ten goede aan de zwemsnelheid. Met een onvolledige ademhaling als bijkomend probleem houd je het niet lang vol. Oplossing: Train op ‘Front Quadrant Freestyle’, oftewel glijslag, de lange afstandstechniek van de borstcrawl. Door de overname van de armen te vertragen train je het gevoel voor deze timing. Doe hiervoor een oefening als: armen bijplaatsen en wissel op korte afstanden, 25 en 50 meter, bijplaatsen en glijslag met elkaar af.
VIDEO Front Quadrant Freestyle/glijslag Oplossing: Focus tijdens het zwemmen op naar de bodem kijken of iets (circa 1 meter) voor je uit en train dan op het zwemmen met een lagere ademhalingsfrequentie, bij voorkeur 1:4. Dit geeft rust en controle. Concentreer daarbij meer op uitblazen dan op inademen. Als je goed en volledig uitblaast, gaat het ademen vanzelf. Wat goed werkt is het uitblazen en inademen te koppelen aan de insteek van de arm. Bij elke insteek (drie keer) blaas je met een puf uit, bij de vierde insteek strek je de arm goed door en leg je het oor op de schouder. Hierbij roteert het hoofd tot de mond aan het wateroppervlak ligt en je vrij kan ademhalen. Gebruik het 1:4 ademen vooral tijdens korte afstanden (tot circa 100 meter) en je techniektraining. Streef naar bilateraal (1:3) ademen voor de langere afstanden. Slagdynamiek: slagfrequentie (4) Om de bovenstaande fouten (1, 2 en 3) te compenseren worden de armen vaak sneller doorgehaald. De stuwfase wordt dan niet goed afgemaakt en de zwemmer strekt niet goed uit na de insteek. De stuwefficiency gaat daardoor aanzienlijk omlaag en de slagfrequentie schiet omhoog. Je hebt dan het gevoel dat je aan het sprinten bent zonder dat je echt snel vooruitkomt. Zo wordt veel energie in zowel de beenslag als de armslag gestopt, maar deze werken elkaar tegen. Het resultaat is een diepere ligging met meer
22
LIchaamsrotatie en contrafase (5, 6, 7) De contrafase is de terugkomende beweging van de armen over het wateroppervlak. Voor een ontspannen (conventionele) contrafase dient het lichaam wat op de zij te liggen. De schouder van de terugkomende arm komt hierbij uit het water te liggen. Hierdoor kan de elleboog hoger worden opgetild en de onderarm kan zo ontspannen naar voren worden gebracht om vervolgens heel beheerst te worden ingestoken en door te strekken, waardoor je een impuls geeft in de zwemrichting. De elleboog is hierbij het hoogste punt en de vingertoppen het laagste. Door het onvolledig uitduwen tijdens de stuwfase blijft bij veel zwemmers het lichaam echter te vlak in het water liggen. Het schoudergewricht belemmert dan het optillen van de elleboog, dus wordt de arm zijwaarts overgehaald. De elleboog bevindt zich hierbij relatief laag bij het wateroppervlak, zakt tijdens de overhaal en raakt het water tegelijk met of eerder dan de hand. Er is dan eigenlijk geen sprake van de arm insteken, maar van inleggen. De elleboog bevindt zich na het inleggen lager dan de vingertoppen waarbij de hand tegen de zwemrichting induwt. Er wordt als het ware op de rem getrapt. Dit wordt een ‘dropped elbow’ >>> genoemd.
‘Dropped elbow’ voor arminsteek
Armpositie na insteek conventionele contrafase
december 2014
training
Oplossing: Train de hand- en armpositie tijdens het stuwen. Hiervoor bestaan diverse oefeningen, zoals scullen met gestrekte armen (vanuit de schouder), scullen met gebogen armen (vanuit de ellebogen) en schoolslag armen en hondjesslag. Conventionele contrafase
>>> Oplossing: Train op de contrafase. Door een pullbuoy te gebruiken kun je je hierop concentreren. Een voorwaarde is wel het volledig afmaken van de stuwbeweging, dus achterwaarts volledig uitduwen. Oefeningen zijn oksel schampen en slepen (‘fingertip drag’). Til hierbij de elleboog goed op en laat deze de beweging leiden.
VIDEO uitvoering ‘FINGERTIP drag’ Stuwtechniek (8,9,10) Het gevolg van de ‘dropped elbow’ is een zeer ongunstige uitgangspositie voor de stuwtechniek. De vingertoppen wijzen naar boven in plaats van naar beneden waardoor geen ‘catch’ kan plaatsvinden; de elleboog wordt naar achter getrokken en de doorhaal wordt uitgevoerd met ofwel een gestrekte arm (te diep) of met een horizontaal gepositioneerde onderarm. Dit levert te weinig stuweffect op.
Armpositie na insteek met ‘dropped elbow’
VIDEO OEFENINGEN HAND- EN ARMPOSITIES Grote fouten eerst Voor de meest effectieve aanpak is het belangrijk dat de meest dominante fouten het eerst worden aangepakt. Daarnaast moet het verbetertraject eenvoudig worden gehouden. Beperk je tot maximaal drie verbeterpunten. Als deze worden aangepakt, ziet de zwemslag er al heel anders uit en komen er weer andere verbeterpunten boven water. Met behulp van een zwemtrainer en eventueel opnames van je zwemtechniek kan je heel gericht je zwemtrainingen invullen en verbeter je het snelst. Houd er wel rekening mee dat adaptatie, voordat techniekoefeningen daadwerkelijk tot verandering in je slag leiden, doorgaans zes tot twaalf trainingen kosten. Ook geldt dat één keer per week oefenen weinig tot geen resultaat zal geven. Train minimaal twee keer per week, drie keer is ideaal. Met twee techniektrainingen en één conditionele zwemtraining met techniekfocus zal je meer progressie boeken dan alleen je baantjes te trekken in de vorm van een duur- en/of intervaltraining. F rank Huisman, Tri-Experience, www.tri-experience.com
23
december 2014
Grand Final WTS 2017 in Rotterdam De Nederlandse Triathlon Bond behoort tot de top-drie van snelst groeiende sportbonden in ons land. Internationaal wordt de triathlonsport in Nederland inmiddels ook als een serieuze groeimarkt gezien. De Grand Final van de World Triathlon Series is in 2017 in Rotterdam. het jonge Spaanse triathlonlabel ICAN komt naar Amsterdam en wellicht komt er een Ironman in Maastricht. TEKST ROEL KERKHOF De afgelopen maanden zwol de geruchtenstroom steeds meer aan en ook in de media verschenen de eerste berichten: zowel de World Triathlon Corporation (Ironman) als de International Triathlon Union (World Triathlon Series) hadden hun oog op Nederland laten vallen. De eerste stappen werden zo’n twee jaar geleden al gezet. Sportkoepel NOC*NSF had eerder dit jaar de WTS Grand Final al op de Strategische Topsportkalender geplaatst. Op basis daarvan worden de komende jaren (als nalatenschap van het Olympisch Plan 2028) meerdere grote evenementen in Nederland ondersteund. Begin deze week kwam dan de toekenning van de WTS Grand Final aan Rotterdam. “Met support van de gemeente Rotterdam hebben we dit proces zorgvuldig voorbereid”, zegt Rembert Groenman, directeur van het NTB-bondsbureau. “Uit de vroege toekenning van het WK spreekt veel vertrouwen bij de ITU.” Maastricht lijkt nog steeds in de markt voor een Ironman. “Maar tot de definitieve handtekening is gezet blijft dit onzeker”, aldus Groenman.
24
Erasmusbrug vanaf 2016 wellicht beeldmerk van de WTS Rotterdam.
WTS Rotterdam De toewijzing van het WK in 2017 volgde tegelijk met de bekendmaking van Mexico als gastland voor het WK in 2016. Volgend jaar is de Grand Final in Chicago. De kans is groot dat Rotterdam al in 2016 één van de tien stops in de World Triathlon Series wordt. Er zal in ieder geval een internationale ITU-wedstrijd worden gehouden om het beoogde parkoers van de Grand Final in 2017 te kunnen testen. Dat bestaat uit zwemmen in de Rijnhaven en fietsen en hardlopen in de omgeving van de Kop van Zuid met passages van de Erasmusbrug en Willemsbrug. Het definitieve parkoers zal nog worden vastgelegd in overleg met de politie en gemeentelijke diensten. Naast de WTS-races waarin circa 150 topatleten (mannen en vrouwen) aan de start verschijnen komt een evenement (met iets andere parkoersen) voor naar schatting 3.500 amateurs en breedtesporters over verschillende afstanden, met in 2017 het WK >>> sprint en olympische afstand voor age groupers.
De NTB-directeur is heel blij met de toekenning van de Grand Final 2017 aan Rotterdam. “De komst van de World Triathlon Series naar Nederland zal een enorme boost geven aan de triathlonsport in ons land. Het zal een aanzuigende werking hebben op zowel top- als breedtesporter. Dit biedt de mogelijkheid om de sport breed te laten leven en initiatieven te ontplooien om mensen zich optimaal te laten voorbereiden op een bijzonder evenement, bijvoorbeeld met clinics voor de jeugd, waardoor de recente groei van onze sport ook in de komende jaren door kan zetten. Het is de bedoeling dat Rotterdam ook na 2017 een permanente plek op de jaarlijkse WTS-kalender houdt.” Rotterdams sportwethouder Adriaan Visser reageerde eveneens enthousiast op het toewijzingsbesluit. “Een prachtig nieuw evenement op de Rotterdamse sportkalender en
december 2014
over 2016 bestaat nog geen duidelijkheid. De organisatie is in handen van Lagardère Unlimited Events Germany, in samenwerking met de Nederlandse Triathlon Bond (NTB) en YBBP/ Shivers en wordt mede mogelijk gemaakt door de gemeente Rotterdam, Rotterdam Topsport, het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) en NOC*NSF. Rotterdam Topsport zorgt voor de begeleiding en coördinatie. “De NTB zal een faciliterende rol hebben en geen financieel risico nemen en/of lopen in de organisatie van het evenement”, verzekert Groenman.
foto triathlon.org
>>> Het WK zal plaatsvinden in de maand september,
/Delly Carr
WTS, ICAN, Ironman
Grand Final met wereldtop komt in 2017 naar Rotterdam.
een geweldige stimulans voor de triathlonsport en voor de NTB. De triathlon is een olympische tak van sport die zich nationaal en internationaal snel ontwikkelt en Rotterdam biedt met de stad een uniek podium voor deelnemers, toeschouwers en media. De basissporten zwemmen, fietsen en hardlopen kunnen in verschillende afstanden bovendien goed worden ingepast in onze school- en sportstimuleringsprogramma’s.”
ICAN Amsterdam Het triathlonlabel ICAN zet eveneens voet op Nederlandse bodem. Op 28 juni 2015 worden in Amsterdam een olympische afstand en een
ICAN duikt op 28 juni 2015 het IJmeer in.
>>>
25
december 2014
>>> halve triathlon gehouden. Het wordt de achtste race van de Spaanse franchiseorganisatie, naast zes wedstrijden in Spanje in één in het Duitse Nordhausen. De organisatie is in handen van het Amsterdamse sportorganisatiebureau Swim Bike Run Events, waarvan triatleet René Visser de directeur is. Hij is samen met marketingdirecteur Kim Doets tevens de initiatiefnemer van de wedstrijd in Amsterdam. “Na mijn deelname aan de Ironman in Nice in 2012 vroeg ik mij af waarom we dit soorten evenementen niet in Nederland hebben.” Visser sprak met Ironman, maar dat wilde Maastricht de kans geven. Vervolgens kwam hij bij ICAN terecht. “Ik was op zoek naar een kwalitatief hoogstaande en onderscheidende formule, die een meerwaarde voor de stad Amsterdam zou betekenen. De gemeente Amsterdam en Amsterdam Citymarketing waren enthousiast en hebben hun medewerking toegezegd, maar wilden ook dat Amsterdam en Noord-Holland goed op de kaart worden gezet. Met ICAN kan dat. ICAN biedt dezelfde sportieve beleving en kwaliteit als Ironman of Challenge, maar richt zich meer op de breedtesport en is een echt familie-evenement. Zo hebben we een
expo die zich zowel op sport als toerisme richt en is er direct na de finish een ruimte waar atleten meteen met de familie herenigd worden. Voor wie dat wil bieden we complete pakketten met hotel en nevenactiviteiten. ICAN staat voor een totaalbeleving: triathlon én stad.” ICAN Amsterdam wordt een vierdaags evenement met onder meer verschillende activiteiten voor kinderen en een sprinttriathlon. Zondag 28 juni is dan de apotheose met de olympische afstand (ook voor teams) en de halve triathlon. Volgens de voorlopige plannen wordt gestart vanaf het stadsstrand op IJburg voor het zwemmen in het IJmeer. Het fietsparkoers voert vervolgens via Durgerdam ten noorden van de stad de gemeente Waterland in om vervolgens terug te keren op het Museumplein. Hier staan de schoenen klaar voor een loopronde van 5 kilometer door het Vondelpark. De finish is weer op het Museumplein, waar ook de expo is voorzien. “Dit is allemaal nog onder voorbehoud van de vergunningen”, laat Visser weten. “Zodra de parkoersen definitief zijn worden deze op de website geplaatst.” De inschrijving is inmiddels geopend. Vroege
TEAM FUSION RAIDLIGHT NEDERLAND
26
WWW.FUSIONSPORTS.NL
Marco Hoogenraad
>>>
>>> inschrijvers betalen een gereduceerd inschrijfgeld. Visser mikt op in totaal 2.000-2.500 deelnemers, waarvan veertig procent uit het buitenland. Een ambitieus doel. “Als je wat goeds van de grond wilt krijgen moet je goede doelen stellen”, is zijn filosofie. “Maar als er het eerste jaar 1.300 deelnemers komen zal ik echt niet teleurgesteld zijn hoor. Maar ik geloof dat er een markt voor is. Er is ook overleg met de andere Amsterdamse triathlonorganisaties. We zijn aanvullend op de triathlons die er nu al in Amsterdam zijn. En met onder meer een oververhitte Duitse triathlonmarkt en met veel (internationale) bedrijven in de hoofdstad denk ik dat we een concept in handen hebben dat voor veel sporters aantrekkelijk is.”
INFORMATIE EN INSCHRIJVEN ICAN TRIATHLON Ironman Maastricht Met de Ironman-organisatie bestaan vanuit Nederland al vele jaren contacten. Tot een daadwerkelijke Ironman kwam het om uiteenlopende redenen echter steeds niet. Zekerheid dat het deze keer wel doorgaat is er ook nu nog niet, maar Groenman schat de kans
op tachtig procent. De NTB is sinds december vorig jaar één van de gesprekspartners. “Het grote verschil met het verleden is dat Ironman nu zelf contact heeft opgenomen, ze willen zelf graag naar Maastricht komen.” Hoewel de Ironman-kalender voor 2015 begin oktober al is gepresenteerd wordt ingezet op een evenement over de hele afstand (3,8 kilometer zwemmen, 180 kilometer fietsen, 42,2 kilometer lopen) begin augustus volgend jaar.
december 2014
WTS, ICAN, Ironman
Ironman – dat de organisatie volledig in eigen regie zal uitvoeren –, NTB, Stichting Triathlon Limburg, provincie Limburg en gemeente Maastricht hadden dit al bekend willen maken voorafgaand aan de Amstel Gold Race dit voorjaar. Het in de ogen van de Limburgse politiek te hoge prijskaartje (€ 400.000) en veranderingen in het politieke landschap na de gemeenteraadsverkiezingen in maart van dit jaar zorgden echter voor vertraging. Eind oktober vond een nieuw gesprek plaats tussen de betrokken partijen, waarbij duidelijk werd dat Ironman haar financiële eisen heeft bijgesteld. Maar provincie en gemeente willen pas hun fiat geven als helemaal duidelijk is hoeveel het hen gaat kosten. “Het definitieve besluit wordt zeer binnenkort verwacht”, laat Groenman weten.
Juichend over de finish in een Ironman. Vanaf volgend jaar ook in Maastricht?
27
december 2014
Arie de Jong schudde Frank Schotman vlak voor de finish van zich af.
ARIE De Jong en LINDA Van Vliet winnen NK ‘modder’duathlon De ‘modderigste duathlon van Nederland’ vierde haar 25ste verjaardag met een Nederlands kampioenschap. De continu neerdalende regen maakte het 16 november, tot groot plezier van de meeste deelnemers, nog modderiger dan gewoonlijk. Pas toen het ergste zwart van hun gezichten was weggespoeld, zag het publiek pas goed wie de Nederlands kampioenen Arie de Jong en Linda van Vliet waren. Tekst Norbert Veringmeier | Foto’s Toon Dompeling Het was afzien in de natte polders van Pijnacker en Delft. Winnaar Arie de Jong stond kort na zijn finish hevig rillend op het podium voor de huldiging. “Dat hadden ze beter wat later kunnen plannen”, bromde de Fries even. Eenmaal voorzien van droge kleding keerde de brede glimlach terug. “Voor mij telt in een wedstrijd alleen de overalltitel maar het is toch wel bijzonder als je als master ook al je jongere concurrenten verslaat.” Tijdens het tweede looponderdeel zette De Jong de wedstrijd definitief naar zijn hand. “Soms heb je dat. De ‘vorm van de dag’. Ik naderde zo snel op Mitchell Huenders en Frank Schotman dat ik
28
het gevoel kreeg dat ik kon winnen.”
Stoempen Met het viertal De Jong, Schotman, Huenders en Van Woersem binnen een halve minuut kende het NK een bijzonder spannende apotheose. De Jong schudde kort voor de finish Schotman definitief van zich af. De oudmountainbiketopper baalde dat hij de winst nog uit handen gaf maar was vooral verbaasd als nieuwkomer zo kansrijk voor de titel te kunnen zijn. “Sporten is voor mij geen ‘moeten’ meer. Misschien miste ik daarom net de echte wil om te winnen. Ik had lopend geen idee wat >>>
december 2014
NK CROSSTRIATHLON PIJNACKER
>>> zich achter mij afspeelde. Het verbaasde mij dat juist Arie voorbijkwam. Ik rekende op Jarrich van Woersem.” Maar Van Woersem miste achter Schotman (zilver) en Huenders (brons) als nummer vier opnieuw nipt het podium. “Ik baal, maar ik kan ook niet het hele seizoen in vorm zijn. Sinds het voorjaar doe ik al wegtriathlons. Met lopen mis ik nu de echte scherpte”, zei Van Woersem. De tweede run besliste over goud, zilver en brons maar al op de ATB werden de mannen van de jongens gescheiden. Vooral (oud-)wielrenners/ mountainbikers Huenders, Schotman, De Jong en thuisrijder Paul Kneppers namen het initiatief. Toch vonden juist zij het geen echt mountainbikeparkoers. De Jong: “Het was vooral stoempen.” Schotman omschreef Pijnacker als een ‘veldrit’. “Techniek was niet echt nodig. Als het niet zo nat was geweest, hadden wij veel meer moeite gehad Evert Scheltinga bij te halen.” De Team4Talent-atleet zette de eerste run royaal naar zijn hand maar verloor fietsend door de drek titelprolongatie uit het zicht. Scheltinga eindigde uiteindelijk als zesde. Jarrich van Woersem was de enige van de ‘triatleten’ die tussen de fietsspecialisten standhield. Even reed hij op kop. “Vanaf dat moment ging ik ook foutjes maken. Ik ben jong en mentaal misschien nog niet sterk genoeg om een wedstrijd dan af te maken.” Eigenlijk reed niemand aan kop foutloos. Het was daardoor een voortdurend stuivertje wisselen. Dat kwam ook door de steeds wisselende ondergrond. Arie de Jong: “Ik koos voor slicks en daarmee had ik veel voordeel op sintelpaden en het forse stuk asfalt in het parkoers. Maar op de gladde dijkjes stond ik bijna stil en dacht ik de anderen definitief kwijt te zijn.”
Lang seizoen Ook bij de vrouwen was het ATB-parkoers scherprechter. Regio-atlete Sanne Broeksma (brons) ging er lopend als een haas vandoor, maar moest op de fiets Linda van Vliet en Riikka Vreeswijk-Kelja ruim voorrang verlenen. Van Vliet verwachtte weinig van het NK: “Voor mij is het een lang seizoen geweest en ik was afgelopen week grieperig. Maar ik vond dat ik mijn titel
Linda van Vliet met in haar spoor Riikka Vreeswijk-Kelja. moest verdedigen.” Voor haar belangrijkste opponente was alles dit seizoen bonus na het winnen van het WK crosstriathlon op Maui in haar agegroup en de Inferno Triathlon. “Het verbaast mij dat ik vandaag nog zo goed kon meekomen. Ik ben daarom blij met zilver.” Even leek Linda van Vliet te capituleren in de NK-tweestrijd. Vreeswijk-Kelja wisselde sneller en nam een voorsprong bij het afsluitende looponderdeel. “Ik maakte mij geen illusies, hoor. Linda was gewoon sneller”, lachte Vreeswijk-Kelja. Ook na afloop was Linda van Vliet nog lichtelijk beduusd dat zij met de gouden medaille in handen stond. “Ik vind zo’n modderrace helemaal niks. Een wedstrijd zoals vorig jaar in Groesbeek bevalt mij veel beter.” Of Van Vliet volgend jaar opnieuw haar titel zal verdedigen, is nog maar de vraag. Al ligt dat niet aan de modder. “Ik geef voorrang aan de paratriathlon. Samen met slechtziende triatlete Odette van Deutekom ga ik mij richten op de Paralympics in 2016.”
UITSLAGEN NK CROSSTRIATHLON
29
december 2014
‘O, wat ben ik moe’ Tijdens het seizoen – als flink veel trainingsuren worden gemaakt – kan het vaker voorkomen dat je vermoeid bent. De oorzaak is duidelijk: meer trainingsarbeid dan je gewend bent. In feite is een training een prikkel die het lichamelijk evenwicht verstoort. Deze verstoring wordt vaak als vermoeidheid ervaren. Wie niet oppast kan overtraind raken. Vermoeidheid kan echter ook andere oorzaken hebben. TEKST Guido Vroemen Als de training en het herstel daarvan goed gedoseerd worden, zal het prestatievermogen toenemen. Dat wordt adaptatie ( of ook wel supercompensatie) genoemd. De herstelfase is dus een essentieel onderdeel van de training! De kunst van het trainen is om op het juiste moment na het herstel, weer een trainingsprikkel te geven. De duur van het herstel is onder andere afhankelijk van de duur van de training en hoe intensief getraind wordt. Dit is voor iedere sporter verschillend en kan ook per dag verschillen. Het zal duidelijk zijn dat het volledige herstel na een zeer zware inspanning (bijvoorbeeld een intensieve tempotraining of een maximaal krachttrainingsprogramma) langer kan duren. De vraag is natuurlijk of dit herstel positief te beïnvloeden is. Het eten van eiwitten en koolhydraten binnen 1-2 uur na beëindiging van de (duur)inspanning verkort de duur van dit herstel, terwijl ook massage na de inspanning daaraan lijkt bij te dragen. Allerlei andere (voedings)middelen hebben weinig invloed op de totale duur van dit herstel. Door goed te luisteren naar je lichaam kan je er voor zorgen dat de vermoeidheid niet te veel gaat opstapelen. Heel veel en langdurig opstapelen van vermoeidheid kan leiden tot overtraindheid, wat een lange periode van herstel nodig heeft.
Wanneer voldoende hersteld? Triatleten zijn vaak bang niet hard genoeg te trainen, waardoor ze niet naar hun lichaam (willen) luisteren. Hier is een belangrijke rol weggelegd voor een trainer. Deze dient te vragen of een atleet zich na een training goed hersteld voelt en hoe zwaar de training aanvoelt. Een goed hulpmiddel, voor zowel de atleet als de trainer, kan het bijhouden van een trainingslogboek zijn, waarin wekelijks een aantal overtrainingsverschijnselen ‘gescoord’ kan worden, middels vragen als: Voel je je de laatste dagen sneller moe? Heb je het gevoel niet volledig hersteld te zijn? Presteer je op dit moment minder? Kost de training je meer moeite? Zou je graag eens een training overslaan? Zijn de spieren stijver of pijnlijker? Ben je sneller geïrriteerd? Heb je meer moeite met inslapen? Is je eetlust achteruit gegaan? Vind je de training onvoldoende afwisselend? Is je motivatie minder? Beleef je minder plezier aan het sporten? Heb je vaak geen zin in trainen? Hoe meer vragen er met JA worden beantwoord, des te meer aandacht er moet worden besteed aan beter herstel.
Rol sportarts Een sportarts kan eveneens een bijdrage leveren een dreigende overtraining te voorkomen. Naast een goede monitoring – zowel op fysieke belasting maar ook op mentale belasting – kan een sportarts bij een onverklaarbare of te lang
30
>>>
VERMOEIDHEID
Dat vaak en zwaar trainen in combinatie met weinig tijd voor rust en herstel kan leiden tot overtraining, zal iedereen duidelijk zijn. Maar welke factoren spelen nu mee bij het ontstaan daarvan? Dat zijn:
>>> aanhoudende vermoeidheid een bloedonderzoek uitvoeren. Hoewel recent onderzoek onder huisartsen liet zien dat direct uitvoeren van bloedonderzoek niet beter is dan hiermee te wachten (vaak is dat beter, zie ook de studie hieronder), kan dit toch zinvol zijn.
DOWNLOADEN STUDIE Een doelgericht bloedonderzoek kan eventuele fysieke oorzaken van vermoeidheid zoals ijzertekort, ziekte of een virusinfectie uitsluiten dan wel aantonen. Zijn er geen afwijkingen of tekorten in het bloedonderzoek, dan is de vermoeidheid zeer waarschijnlijk het gevolg van een te grote opeenstapeling van zowel fysieke als vaak ook mentale stress. Om overtraining te voorkomen of te herkennen, dien je wel per sporter meerdere individuele uitgangswaarden van bloedonderzoeken te hebben uit een periode dat deze goed in training en in vorm was. Dat is lastiger als deze referentie ontbreekt. Een overzicht van welke waardes zinvol zijn om te testen en welke kunnen helpen om een oorzaak te vinden voor onbegrepen vermoeidheid is hieronder te downloaden. Labonderzoek bij vermoeidheid
is afhankelijk van de de erytrocyten (BSE, bezinking) • De bezinkingssnelheid van bezinking kan een acute en/of bloedplasma. Bij een normale eiwitsamenstelling van het worden uitgesloten. kt chronische ontsteking nagenoeg door de lever wordt aangemaa is een eiwit dat bij infecties bacteriën zoals • CRP of C-reactief proteïne van opruimen behulpzaam bij het (acuut fase eiwit). CRP is is ook verhoogd bij grote de naam. Het CRP-gehalte kt en weer afgebroken pneumococcen C, vandaar gen. CRP wordt snel aangemaa verwondin (acute) een ernstige van en verdwijnen operaties is voor het optreden en weer waardoor het een goede maat en infectie (of verwonding). of er voldoende aanmaak (Hb) van het bloed geeft aan rdelijk voor het • Het hemoglobinegehalte n. Hemoglobine is verantwoo e als geestelijke vulling is van de rode bloedcelle Aangezien voor zowel lichamelijk zuurstoftransport in het bloed. hemoglobinegehalte laag te een geeft van zuurstof vereist is, inspanning een goede aanvoer . inspanning bij verlies of of problemen aanleiding tot vermoeidheid veroorzaakt door een versneld of bloedarmoede) kan worden de vulling (volume) Een verlaagd Hb (anemie bepalen van de grootte en rode bloedcellen. Door het bouwstoffen (foliumzuur, vitamine vertraagde aanmaak van de aanwezigheid van belangrijke ten) kan er een van de rode bloedcellen (MCV), (LDH) en aanmaak (reticulocy afbraak voor n in het B12, ferritine) alsmede merkstoffe mogelijk oorzaak van de bloedarmoede. Er wordt dan en, over de emde waardes worden meegenom uitspraak worden gedaan bepaald waarin al deze bovengeno algemeen een bloedbeeld wordt aangemaakt of te inclusief ook hematocriet. hormoon insuline te weinig het als op treedt mellitus) ) heeft. Dit leidt tot een verstoorde • Suikerziekte (diabetes (m.n. spiercellen en levercellen lichaam het op effect spiegels. er) weinig verhoogde glucose (bloedsuik stofwisseling met onder andere ng. Bij een tekort aan gaat met centrale rol in de stofwisseli trager hetgeen vaak gepaard • De schildklier heeft een allerlei processen in het lichaam en obstipatie. Een te snel schildklierhormoon verlopen lusteloosheid, gewichtstoename, tot gejaagdheid, klachten als moeheid, traagheid, processen wat kan leiden juist tot versnelling van veel werkende schildklier zal de traag werkende schildklier leidt te of snel te een en diarree. Bij gaat het hormoon dat de vermagering, hartkloppingen te hoog of te laag zijn. Daarbij T4) aan of (vrij gevoelig ormoon hoeveelheid schildklierh gen in dit TSH geven heel omlaag of omhoog. Veranderin schildklier stimuleert (TSH) traag werkt. de schildklier te snel of te Er wordt een normaalwaarde in de winterperiode flink dalen. Vitamine D is een • Vitamine D kan met name is optimaal boven de 75 nmol/l. sporters voor ook maar waarde nmol/l, aangehouden van 50 e, afweer en - bij een te lage betrokken is bij spierfuncti belangrijk hormoon dat o.a. ichtspijn geeft. van veel te vermoeidheid en spier/gewr ng. Dit kan ontstaan bij inname eid geven bij een overdoseri n dagelijkse dan 500% van aangerade • Vitamine B6 kan vermoeidh upplementen met vaak meer hoog gedoseerde voedingss eidsklachten zijn het gevolg. of wedstrijd) hoeveelheid (ADH). Vermoeidh (bijvoorbeeld na zware training beschadiging van de spiercel • Creatinekinase (CK). Bij verhoogd. waarde en is de CK indruk geven zal er CK uit de spier lekken van eiwitten, dus dit kan een wat vrij komt na afspraak • Ureum is een afbraak product in het lichaam. en over de (eiwit)afbraakprocess is in als er geen oorzaak gevonden vaak pas later uitgevoerd, De volgende bepalingen worden blijven bestaan: toch klachten en boventaande bepalingen zoals M. worden naar virale infecties vermoeidheid kan er ook gekeken genoemd, en ook Cytomegalie Virus • Bij al veel langer bestaande infectiosa osis of ook wel mononucle Pfeiffer (Epstein Barr virus) het r zijn. (CMV) kan een veroorzake meestal niet zo zinvol. Vanwege kun je testosteron en cortisol) zijn ritme) (zoals dag-nacht het bepalingen met • Hormonale iegels (deze spiegels variëren meerdere waardes van hormonen circadiane ritme van de hormoonsp trekken. Verder moet je ook hierover weinig harde conclusies de concentratie. over afname of toename van hebben om iets te zeggen is te vinden op: de diverse bloedwaardes Veel meer informatie over php gformulier. www.uwbloedserieus.nl/aanvraa
DOWNLOADEN TESTEN
Verandering in lichamelijke belasting. Hierbij zijn bijvoorbeeld het vakantiebaantje (vakken vullen/ post rondbrengen) en verhuizen berucht. Energie- of voedingsmiddelentekorten. Direct na een zware inspanning schreeuwen de spieren om snelle energie om het herstel optimaal te kunnen uitvoeren. Het is dus zaak om zo snel als praktisch gezien mogelijk een eiwit- en koolhydraatrijke maaltijd of voedingssupplement te nuttigen waaruit voldoende energie gehaald kan worden. Ook een goede ijzervoorraad in het bloed en in de spieren is essentieel voor een goed herstel. Stress in de privésituatie. Denk hierbij aan examens, sociale en financiële problemen. Onvoldoende (nacht)rust. Een atleet moet voldoende slapen, terwijl ook overdag voldoende tijd voor rust aanwezig moet zijn. De hele dag efficiënt volplannen en tijd besparen op de nachtrust, is vragen om ellende. Een sporter dient zich te realiseren dat in een zware trainingsperiode de behoefte aan (nacht)rust toeneemt. Infectieziekten. Hierbij dient opgemerkt te worden dat het herstel ook na een geringe infectieziekte (zoals een verkoudheid) al gedurende meerdere dagen vertraagd kan zijn. Aanpassen van de trainingsbelasting is hierbij dus het advies. Sporter en trainer dienen zich teven te realiseren dat infectieziekten eerder optreden als een sporter al overtraind is!
december 2014
Andere factoren
Samenvatting Een sporter kan dus zelf het beste voelen of zijn lichaam na een training hersteld is. In de praktijk blijkt het echter vaak moeilijk voor atleet (en trainer) om hier voldoende naar te luisteren en de training hierop aan te passen. Monitoring door middel van het bijhouden van logboek kan helpen om inzichtelijk te krijgen wanneer herstel goed is. In een logboek moeten niet alleen fysieke data worden bijgehouden, maar ook vragenlijsten die een indruk geven hoe een sporter zich mentaal voelt. Bloedonderzoeken kunnen bij langer bestaande vermoeidheid uitsluitsel geven of er fysieke oorzaken zijn voor deze aanhoudende vermoeidheid.
31
foto Charlie Crowhurst/Getty Images
Vermoeidheid verklaard Zuur in de benen, leeg rijden, de man met de hamer; atleten hebben net zo veel namen voor vermoeidheid als Eskimo’s voor sneeuw. Wellicht niet zo vreemd, de vermoeidheid in een sprint voelt immers anders dan die in een 5 kilometer race, en die is weer niet te vergelijken met een hele triathlon. Wat ze echter gemeen hebben, is dat je uiteindelijk op een punt komt waarbij je het oorspronkelijke tempo niet meer vol kan houden of zelfs moet stoppen. Maar waarom eigenlijk? Wat is dat, vermoeidheid?
Vermoeidheid tijdens inspanning wordt gedefinieerd als het verlies van de capaciteit om het gewenste vermogen te leveren. Door te stoppen met de inspanning wordt die capaciteit weer hersteld. In een sprint zijn de laatste seconden langzamer dan de eerste, in een marathon gaan de laatste 10 kilometer zelden zo hard als de eerste 10 kilometer. Kortom, met deze definitie van vermoeidheid maakt het niet uit welke inspanning je levert; ijkpunt is dat je niet meer het gewenste vermogen kan leveren (en dat dit vermogen wordt hersteld als je stopt met de inspanning). Zo simpel als de definitie is, zo ingewikkeld en veelbesproken zijn de verklaringen voor vermoeidheid. Misschien wel één van de meest verhitte discussies binnen de inspanningsfysiologie is de vraag wat
32
vermoeidheid veroorzaakt. Grofweg zijn de verklaringen in te delen in twee categorieën: de centrale en de perifere mechanismen. Met perifeer wordt bedoeld dat de oorzaak in de spier ligt, terwijl de centrale verklaringen het in de impulsen vanuit de hersenen zoeken.
Perifere mechanismen Belangrijke perifere mechanismen zijn verstoringen in de activatie van de spiercontractie, tijdens de contractie zelf en na de spiercontractie. De precieze verklaringen zijn ingewikkeld, maar werken ongeveer als volgt. Om een spier te kunnen laten samentrekken, is calcium in de spiervezel nodig. Calcium wordt vrijgelaten als een zenuw een signaal naar de spier stuurt. Krijgt de spier te veel of te lang signalen, dan is er niet meer genoeg calcium beschikbaar en kan de spier >>> niet meer goed samentrekken.
>>> In het contractieproces zelf kan ook vermoeidheid optreden. Dit gebeurt als de eiwitten die voor spierverkorting zorgen niet meer zo goed hun werk kunnen doen, bijvoorbeeld als de zuurgraad in de spier verlaagd is door melkzuur. Ten slotte kan een verstoorde balans ontstaan in de spier tussen natrium en kalium, twee mineralen die belangrijk zijn om te zorgen dat de spier opnieuw een prikkel van een zenuw kan verwerken. Een ‘hongerklop’ (hypo’s of hypoglycemie) en een tekort aan suikervoorraad (glycogeen) in de spier beïnvloeden al deze bovenstaande processen omdat er energie nodig is om ze op gang te houden.
Centrale verklaringen In scherp contrast met deze biochemische verklaringen voor het verminderde vermogen of zelfs totale falen van de spier, staan de centrale verklaringen voor vermoeidheid. Voorstanders van deze theorieën wijzen erop dat de perifere mechanismen niet verklaren waarom atleten een eindsprint eruit kunnen persen. Ook verklaren ze niet, waarom in de hitte atleten al onder de kritieke lichaamstemperatuur van 40 graden⁰ Celsius (waarbij de meeste biochemische processen op het punt van falen staan) hun tempo aanpassen. Ze verklaren ook niet waarom een atleet aan het begin van een wedstrijd, nog voordat hij/zij vermoeidheid echt kan voelen, een bepaald tempo kiest en dat voor een groot deel van de wedstrijd vol zal houden. Kortom, er lijkt door de hersenen een beslissing te worden gemaakt over het geschikte tempo en het is moeilijk om hier nog iets aan te veranderen. Waarschijnlijk heeft dit alles te maken met zelfbescherming. De spier zou nog wel harder kunnen werken, maar doet dit niet omdat het onherstelbare schade aan zou kunnen brengen. In noodsituaties – kom je als holbewoner een mammoet tegen of wil je als moderne mens de eindsprint winnen – kan er nog een schepje bovenop, maar dan bevind je je wel in de gevarenzone.
verwerken samen met input van andere factoren (o.a. temperatuur, motivatie en ervaring). Alle informatie tezamen leidt uiteindelijk tot de keuze voor een bepaald tempo. Wat heb je hier aan in de praktijk? Door de juiste training kan je in elk geval zorgen dat de processen in de spier zelf zo soepel mogelijk verlopen. Training zorgt bijvoorbeeld voor meer en sterkere eiwitten die betrokken zijn bij spiercontractie, of een grotere opslag van glycogeen om de processen van energie te voorzien. Helaas lijkt extra inname van de genoemde mineralen (natrium, kalium en calcium) onder normale omstandigheden niet echt iets uit te halen. De voorraad is er wel maar kan simpelweg niet aangesproken worden. Voor glycogeen is dit uiteraard anders: met de juiste voeding en training kan je de glycogeenvoorraden goed op peil brengen voor die ene belangrijke wedstrijd.
december 2014
Science in Training
Hersenen ‘trainen’ Je kan echter ook je hersenen ‘trainen’. Ook al is niet precies duidelijk welke signalen ervoor zorgen dat jij bij de start van de wedstrijd een bepaald tempo kiest, spelen motivatie en ervaring een belangrijke rol. Heb je eerder een bepaald tempo vol kunnen houden, dan is het een ‘veilige’ aanname dat je dat de volgende keer (onder dezelfde omstandigheden) weer kan doen. Slimme strategieën zijn: je bewust mee laten slepen door concurrenten, of supporters vragen te gaan staan op punten waar je motivatie het laagst zal zijn. Dat kan je net het laatste zetje geven om je tempo vol te houden of zelfs de eindstreep te halen. Hanneke Boon, inspanningsfysioloog Guido Vroemen, medisch bioloog en sportarts
Praktijk Welke theorie is nu correct? Zoals zo vaak ligt de waarheid waarschijnlijk ergens in het midden. De spieren sturen signalen over hun status naar de hersenen, die deze signalen vervolgens
MEER INFORMATIE EN WETENSCHAPPELIJKE LITERATUUR
33
Drink je fit!
De meeste triatleten kennen het belang van hydratatie tijdens een wedstrijd of training. Maar drink je ook genoeg voor en na trainingen? En wat kun je eigenlijk het beste drinken gedurende de dag? Marcia Jansen vroeg het aan Marja Ockeloen, als sportdiëtiste verbonden aan het NTC in Sittard. Tekst Marcia Jansen Ons lichaam bestaat voor zestig procent uit water. Vocht in het lichaam is onder meer belangrijk voor het transporteren van voedingsstoffen en het op peil houden van de lichaamstemperatuur. Het is dus zaak dat je gedurende de dag voldoende vocht tot je neemt. Maar hoeveel is genoeg? “Ik adviseer sporters, buiten de trainingen om, zeker twee liter op een dag te drinken”, vertelt Marja Ockeloen. “Je urine moet een lichtgele kleur hebben. Is het donkerder dan weet je dat je te weinig drinkt op een dag.” Maar té veel drinken is volgens Ockeloen ook
34
weer niet goed. “Heb je erg veel dorst en drink je meer dan drie liter op een dag, dan is het verstandig om even langs de huisarts te gaan. Het kan zijn dat een medische achtergrond, zoals diabetes, de oorzaak is voor de grote behoefte aan vocht. Ook is het niet verstandig om te veel water in korte tijd te drinken. Water is een verstandige keuze, het bevat geen suiker of andere toevoegingen, maar bij grote hoeveelheden wordt de natriumbalans in het lichaam verstoord. Dat is niet de bedoeling. Variatie is, net als met voeding, belangrijk. Maar maak wel slimme keuzes, want in sommige >>> dranken zitten veel calorieën.”
december 2014
voeding
>>> Thee en koffie
het calcium is goed voor de botten en het vocht zorgt voor hydratatie. Gewone melk is ook goed als hersteldrank, maar eet er dan wel een paar boterhammen bij voor de koolhydraten. Als je geen melk- of melkproducten wilt of kunt gebruiken, dan is bijvoorbeeld sojamelk een goed alternatief. Aan sojamelk is extra calcium toegevoegd, waardoor het eenvoudiger is om voldoende calcium binnen te krijgen.
Thee, zonder suiker, is naast water het perfecte drankje voor een sporter om gedurende de dag te drinken. Met de vele smaken waaruit je kunt kiezen, is het makkelijk variëren. Het beste is om kruidenthee zonder theïne te drinken. Theïne remt de ijzeropname uit voedsel. Koffie drink je met mate: maximaal vier tot vijf koppen per dag. Koffie bevat cafeïne en té veel cafeïne kan voor een verhoogde bloeddruk zorgen. En wie er gevoelig voor is, kan last krijgen van rusteloosheid, Bietensap angstgevoelens, prikkelbaarheid, hoofdpijn, beven, Bietensap zou een positieve invloed hebben op het uithoudingsvermogen. Voor atleten met duizeligheid, suizende oren en hartkloppingen. een lagere VO2max zou het prestatievermogen Vruchtensap inderdaad verbeteren, maar over de invloed Vruchtensap, ook biologisch sap zonder op de wedstrijdprestaties van topsporters is toevoegingen, bevat van nature veel suikers. Je nog niet alles duidelijk. Ook is er weinig bekend verwacht het niet, maar het suikergehalte in over de gezondheidsrisico’s. Ik raad dan ook frisdrank en vruchtensap ontloopt elkaar niet veel. aan voorzichtig te zijn met het gebruik van En suiker in vruchtensap is niet ‘gezonder’ dan geconcentreerd bietensap. Wil je toch meer nitraat suiker in frisdrank. Dus als je graag vruchtensap binnenkrijgen, kies er dan voor vaker nitraatrijke drinkt, verdun het dan met water. Een voordeel groenten op het menu te ten opzichte van frisdrank is dat in vruchtensap zetten. In het verleden vitamines, mineralen en soms vezels zitten. werd altijd geadviseerd Zo bevordert vitamine C in vruchtensap de om maximaal ijzeropname uit bijvoorbeeld brood. IJzer is twee keer per belangrijk voor de vorming van hemoglobine, dat week nitraatrijke nodig is voor het zuurstoftransport in het bloed groenten te en de stofwisseling. Vers geperst sap (wel meteen eten en geen vis opdrinken) is de beste keus omdat daar de meeste te combineren vitamine C in zit. met nitraatrijke groenten, (Chocolade)melk maar die Chocolademelk is uitermate geschikt als richtlijn hersteldrank. De koolhydraten in de vorm van is zeer suiker vullen de glycogeenvoorraad aan, de recent eiwitten in de melk zijn zeer geschikt om ervoor losgelaten. te zorgen dat de koolhydraten snel op de juiste >>> plek komen en helpen spierschade te herstellen,
35
december 2014
voeding
Sportwater >>> Ik ben geen voorstander van zogenaamd
Wijn en bier
sportwater, met toegevoegde vitaminen en mineralen. Het is duur en bevat best veel extra natrium, kalium en andere mineralen. Die toevoegingen kunnen wel nuttig zijn tijdens of na je inspanning, maar heb je daarbuiten niet nodig omdat gewone voedingsmiddelen die ook bevatten. Omdat sportwater gezoet kan zijn met zoetstof, redelijk wat natrium bevat en vaak vitamine B6 bevat, zie ik liever niet dat sporters het in grote hoeveelheden drinken. Een teveel aan vitamine B6 kan leiden tot afwijkingen van het zenuwstelsel. Gewoon water blijft voor mij dorstlesser nummer één. Wil je toch wat extra’s, kies dan voor bronwater of mineraalwater. Daar zitten ook extra mineralen in, maar de hoeveelheden zijn niet zo hoog als bij een sportwater.
Eerlijk gezegd vind ik sport en alcohol niet zo’n goede combinatie. Het gebruik van alcohol heeft een negatieve invloed op prestatie en herstel. En als je moeite hebt je wedstrijdgewicht te bereiken of te behouden, zou ik die lege calorieën als eerste schrappen. Toch heeft alcohol ook positieve kanten. Het heeft een bloedverdunnende werking, wat het risico op hart- en vaatziekten kan verminderen, en kan zorgen voor ontspanning voor een belangrijke wedstrijddag. Maar alcohol is geen dorstlesser. Ook alcoholvrij bier – dat nog wel eens na een wedstrijd wordt geschonken – is geen ideale hersteldrank omdat het te weinig koolhydraten en nauwelijks eiwit bevat. Een alcoholvrij biertje kan een eerste aanzet zijn tot herstel na een wedstrijd, maar vergeet niet daarna ook iets te eten voor het aanvullen van koolhydraten en eiwitten.
Smoothies
Frisdrank
Smoothies zijn een makkelijke en lekkere manier om je dagelijkse portie groenten en fruit binnen te krijgen. Mijn ervaring is dat sporters vaak geen moeite hebben om twee stuks fruit te eten, maar twee ons – of liever nog iets meer – groenten is een stuk moeilijker. Een smoothie is een prima manier om de dag mee te starten of te gebruiken als hersteldrank na een training. Drink ze echter niet de hele dag door, want zoals eerder gezegd, zit in fruit ook suiker.
Frisdrank is vanwege het hoge suikergehalte het laatste wat ik een sporter adviseer om te drinken. Het zijn lege calorieën, dus zonder enige voedingswaarde, daar heb je helemaal niets aan. Kun je echt niet zonder frisdrank, kies dan voor de light variant. Puur en alleen omdat daar minder calorieën in zitten. Twee glazen light frisdrank per dag kan geen kwaad. Het is namelijk niet zo dat zoetstoffen gevaarlijk zijn of de gezondheid in gevaar brengen.
37
foto Triathlon.org
UITSLAGEN ITU WORLD CUP TONGYEONG VERSLAG ITU WORLD CUP TONGYEONG
Caelers sluit seizoen af met derde plaats in Tongyeong Drie weken na haar wereldbekerzege in Alanya heeft Maaike Caelers haar seizoen afgesloten met andermaal een podiumplaats. Bij de World Cup in het Zuid-Koreaanse Tongyeong werd ze derde. Daarmee liet de Limburgse in een seizoen waarin ze veel tegenslag kende andermaal zien over welke kwaliteiten ze beschikt. Toch was ze vooraf allerminst zeker van een nieuwe topklassering. “In een wedstrijd weet je het maar nooit. Er zijn zoveel factoren die je niet kan beïnvloeden, maar die wel uitwerking kunnen hebben op het resultaat.”
38
Voor Caelers blijft vooralsnog van doorslaggevend belang of ze na het zwemonderdeel aansluiting kan vinden bij de kop van de wedstrijd. “Samen met coach Jordi Meulenberg ben ik het zwemmen anders gaan benaderen, maar het heeft tijd nodig voor ik dat in wedstrijden 1.500 meter lang op volle snelheid kan volhouden. Het begint wel weer ergens op te lijken.” Met ruim een minuut achterstand sprong ze op de fiets. “Vanuit de wissel heb ik hard lopen duwen. Zoals Anne Haug ooit zei: ‘You can better put the hammer down in the beginning, so you can save and recover for the run’. Dat is wat ik heb gedaan.”
Een grote eerste groep van 34 atletes stapte vervolgens van de fiets voor de afsluitende 10 kilometer lopen. De Australische titelverdedigster Emma Jackson, de Japanse Ai Ueda en Caelers scheidden zich al snel af van de rest van het veld, waarbij Caelers probeerde van haar concurrentes weg te lopen. Dat bleek op het licht heuvelachtige loopparkoers iets te overmoedig. Caelers werd teruggepakt, waarna ze op het laatste klimmetje op circa 500 meter voor de finish moest lossen. Jackson sprintte daarop naar haar tweede opeenvolgende zege in Tongyeong. “Ik was met lopen te snel vertrokken”, blikte Caelers afloop terug. “Aangezien Alanya zo makkelijk en goed voelde dacht ik: ‘Ik probeer het gewoon’. Dit is een leermoment voor de volgende keer. In deze positie heb ik natuurlijk ook nog niet zo vaak gezeten. Zoals John Hellemans (oud-bondscoach, RK) altijd zegt: ‘Je leert trainen, je leert wedstrijden doen en dan leer je winnen’. Daarnaast had ik ook wel last van een jetlag. Ik was een paar dagen voor de race na een lange vermoeiende reis in Korea aangekomen. Dat hakte er wel een beetje in, maar dat hoort ook bij het vak.”
Grote Van Vlerken show in Florida Yvonne van Vlerken heeft voor de derde keer op rij de Ironman Florida gewonnen. Met een voorsprong van liefst 35 minuten degradeerde ze de Zweedse nummer twee Camilla Lindholm en de Amerikaanse Ashley Clifford tot toeschouwers in de grote Van Vlerken show. Het was een race zonder zwemonderdeel, vanwege harde wind en sterke stromingen langs de kust (zogeheten riptides) van de Golf van Mexico. De professionals werden daarop met tussenpozen van een halve minuut weggestuurd voor een tijdrit van 180 kilometer gevolgd door een marathon. De age groupers volgden daarna met secondenintervals. Als titelverdedigster mocht Yvonne van Vlerken als eerste vrouw vertrekken. De concurrentie zag haar nooit meer terug. Vorig jaar nam Van Vlerken haar goede vorm van de Ironman Hawaii (waarin ze vierde was geworden) mee naar Florida voor een topprestatie. Dit jaar was er juist veel onzekerheid na haar uitvallen drie weken eerder op Big Island (zie pagina 4). “Omdat ik niet exact weet waarom het op Hawaii verkeerd is gegaan, voelde ik me voor de race zeer onzeker. Wel was ik heel gemotiveerd om
te winnen. Het was balen dat het zwemmen niet doorging, want ik wilde graag een achtste keer een Ironman onder de acht uur. Voor mijn schouder was het echter beter zo. Ik kon nu zonder pijn aan het fietsen beginnen en ook de rest van de race had ik minder last. Dat scheelde energie.” Eind dit jaar wordt de plaat die sinds haar val eind maart haar gebroken sleutelbeen bijeen houdt verwijderd en hoopt Van Vlerken weer pijnvrij te kunnen sporten.
december 2014
ACTUEEL
Voor Van Vlerken zal het bij drie overwinningen in Florida blijven. Vanaf volgend jaar is de snelle race in Florida één van de Ironmans die in de ban wordt gedaan voor professionals. Het betreft met name Noord-Amerikaanse wedstrijden in de maanden rond de Ironman Hawaii, wanneer maar weinig professionele triatleten aan de start verschijnen. Bijna net zo indrukwekkend als de zege van Van Vlerken was het optreden van Lionel Sanders bij de mannen. In zijn tweede Ironman ooit (zijn eerste was in 2009) fietste en liep de Canadees de concurrentie op negentien minuten achterstand. Mijn name zijn fietstijd was gezien de harde wind indrukwekkend: 4.12.26 uur.
UITSLAGEN ironman florida VERSLAG ironman florida
39
december 2014
Toekomst Wintertriathlon Assen onzeker
Roos Hoogeboom
Met de Wintertriathlon Assen ging in het laatste weekend van oktober de WinterSeries 2014-2015 van start. De beide winnaars vormden geen verrassing: de nationale kampioenen Teun Sweere en Roos Hoogeboom wonnen net als vorig jaar. Voor Sweere betekende het alweer zijn vierde overwinning in de Asser klassieker over 10 km lopen, 50 km fietsen en 20 km schaatsen. Het duurde langer dan verwacht voordat Sweere de 23 seconden verschil met snelste loper Martin Veenhuizen (H40) op de fiets had goed gemaakt. Tijdens het schaatsen kwam de zege van Sweere geen moment in gevaar. Veenhuizen leverde zijn beste prestatie ooit in Assen door tweede te worden voor voormalig nationaal kampioen wintertriathlon Guido Gosselink (H40). Hoogeboom was bij de vrouwen duidelijk een maatje te groot voor de concurrentie. Ze leidde van start tot finish en maakte vooral op de fiets en de schaats indruk. Nummer twee Carin Ceelaert moest liefst elf minuten toegeven. Geke Venema (D40), die de hele wedstrijd op een halve tot driekwart minuut achter Ceelaert bivakkeerde, werd derde. Op de sprintafstand ging de winst naar Robert Beute, die voor de 25ste keer van start ging op één van de afstanden van de Asser wintertriathlon. Bij de vrouwen won Yvonna Tinga overtuigend. Volgend jaar staat de Wintertriathlon vrijwel zeker nog op de kalender, maar de 32e editie zal dan waarschijnlijk de laatste worden. De uit 1971 daterende ijsbaan van De Bonte Wever zal uiterlijk eind dit jaar, maar mogelijk al na dit winterseizoen, de deuren sluiten. Het sport- en evenementencomplex is in 2009, toen het nog DeSmelt heette, door de gemeente Assen verkocht aan ondernemer Jan Smit, voorzitter van Heracles Almelo, die het ombouwde tot horecacomplex. “Commercieel gezien is de ijsbaan voor de huidige eigenaar niet heel interessant”, weet Jan Hulzebos, voorzitter van de Stichting Wintertriathlon Assen. “Toen DeSmelt werd overgenomen was al sprake van achterstallig onderhoud en het verouderde vriessysteem met ammoniak wordt gedoogd. Alles up-todate brengen vraagt miljoenen aan investeringen.” Eigenaar Smit wil die investeringen – naar verluidt minimaal tien miljoen euro – voor de verlies lijdende ijsbaan niet ophoesten en de gemeente heeft aangegeven geen subsidies beschikbaar te hebben. “Zolang er ijs ligt, zullen we een wintertriathlon organiseren. Meer kan ik er op dit moment niet over zeggen”, reageert Hulzebos. Doorgaan als duathlon is een optie, maar dat zal volgens hem dan wel met een deels nieuwe organisatie moeten. “Er lopen zowel binnen het bestuur als bij de 265 vrijwilligers veel grijze haren rond. Velen zullen stoppen als de wintertriathlon verdwijnt. Of er voldoende kader en vrijwilligers overblijven voor voortzetting als duathlon is dus onzeker, ook al hebben we een optie voor het NK duathlon in 2015.”
40
Teun Sweere
UITSLAGEN WINTERTIATHLON ASSEN VIDEO WINTERTIATHLON ASSEN
Een paar goede wielerbenen leken ook tijdens de ongewoon warme Beachduathlon in Noordwijk (7-16-3,5) een voorwaarde om met de zege aan de haal te gaan. Rond St(r) andplaats Nederzandt toonde mountainbiker (maar ook voormalig hardloper) Michael Emmerik zich de sterkste. Op anderhalve minuut van de Alkmaarder kwam titelverdediger Michael Krijnen (H40) over de finish. Erik van der Heijden werd derde. Jessica Glasbergen sloeg haar slag op de mountainbike voor haar eerste duathlonzege. Laura Hak werd net als vorig jaar tweede, de derde plaats ging naar Marieke van Lierop.
UITSLAG CROSSDUATHLON WEERT
De Spanjaard Ruben Ruzafa en Flora Duffy uit Bermuda hebben bij het wereldkampioenschap XTerra op Maui de titels veroverd. Voor Rufaza, die eerder dit jaar ook al ITUwereldkampioen crossduathlon werd, was het zijn derde titel. Hij kreeg de Amerikaan Josiah Middaugh (zilver) en de Australiër
december 2014
Zomers najaarsweer tijdens Beachduathlon Met de IJzeren Man Crossduathlon in Weert Noordwijk. en de Running Center Beachduathlon in Noordwijk is het Schwalbe X-Athlon Crosscircuit van start gegaan. De wedstrijd in Weert (5-20-5) werd gewonnen door Paul Kneppers. De voormalig profwielrenner die tot vorig jaar een aantal jaren voor kleinere Spaanse ploegen reed, blijkt inmiddels ook te kunnen hardlopen. Samen met de Belg Davy Vos nam hij de leiding in de eerste run. Jarrich van Woersem wist op de mountainbike aan te sluiten, maar uiteindelijk bleek Kneppers over de meeste inhoud te beschikken. Van Woersem verwees Vos naar de derde plaats. Bij de vrouwen was Judith Visser net als vorig jaar de snelste. Karin van der Sangen en Ilona Meter foto Lex Verveer werden tweede en derde.
1-2-3
Uit de Circuits
ACTUEEL
Na de Wintertriathlon Assen heeft Teun Sweere ook de tweede wedstrijd uit de WinterSeries 2014-2015 op zijn naam geschreven, de Winterduathlon in Alkmaar. Dit jaar waren de beide disciplines omgedraaid ten opzichte van voorgaande jaren: begonnen werd met 11 kilometer lopen, daarna werd 20 kilometer geschaatst. Nationaal kampioen wintertriathlon Sweere was oppermachtig. Jack van Honschoten finishte op zeven minuten als tweede,. De derde plaats was voor Jan van der Veer. Bij de vrouwen bestond het podium uit Laura Gorter, Geke Venema en Annelies Vrancke. Op de korte afstand vierden Jeroen Lute en Eline Lute-Kuin een familiefeestje.
UITSLAG BEACHTRIATHLON NOORDWIJK
Ben Allen (brons) mee op het podium. Duffy bleef de Chileense Barbara Riveros Diaz en de NieuwZeelandse titelverdedigster Nicky Samuels voor. Beste Nederlandse was Maud Golsteyn op een 22ste plaats. Ze mikte op een tiende plaats, maar moest door maagproblemen veel terrein prijsgeven. Judy van den Berg werd
UITSLAG WINTERTRIATHLON ALKMAAR
24ste. Beide triatletes debuteerden op Maui. Riikka Vreeswijk (D45), ooit namens Finland elfde op Maui, won haar age group.
VIDEO VERSLAG MAUI 41
LIGHT FAST NATURAL TRI-X-TREME ™ 225 The stripped-back speed demon.
inov-8.com RADEMAKER SPORTS - LEUSDEN
ACTUEEL
Marco van der Stel is in de ETU European Cup Triathlon in het Griekse Loutraki als derde geëindigd. Het betekende zijn eerste internationale podiumplaats. Van der Stel kwam als tweede uit het water en wist met tien medevluchters een minuut voorsprong te nemen tijdens het fietsen. Te voet probeerde de NTC-atleet drie overgebleven concurrenten nog af te schudden, maar uiteindelijk bleken de Noor Kristian Blummenfeld en de Israëliër Shachar Sagiv sterker. Aan het eind van een lang seizoen werden medio oktober tijdens de Half Challenge Mallorca de Europese titels van de ETU op de middenafstand verdeeld. Op een bijzonder lastig parkoers, vrijwel zonder vlakke kilometers, gingen de titels naar de Italiaan Giulio Molinari en de Oostenrijkse Lisa Hutthäler. Bij de age groupers stonden zestien landgenoten aan de start, van wie Johan Neevel (H45) een zilveren medaille veroverde. Tijdens de Half Challenge Forte Village-Sardinia is Sven Strijk als zesde geëindigd. Onze in Antwerpen woonachtige landgenoot debuteerde op de halve triathlon. Tot en met het fietsen bevond hij zich in de kopgroep, maar uiteindelijk moest hij acht minuten toegeven op de Italiaanse winnaar Domenico Passuello die op de fiets al afstand had genomen. Bij de vrouwen won de Ierse Eimear Mullan.
Foto: Andre Kwakernaat.
1-2-3
Bas Diederen sprong vlak achter de kop op de fiets.
Bas Diederen kijkt verder na opgave in Cozumel De Ironman Cozumel (Mexico) moest het mindere seizoen van Bas Diederen goedmaken en het WK Ironman Hawaii 2015 dichterbij brengen. Maar nadat hij eerder dit jaar bij het EK in Frankfurt uitviel door voetproblemen en bij de Ironman Texas door maagproblemen niet finishte, moest hij in Cozumel opnieuw door maagklachten de strijd vroegtijdig staken. “De teleurstelling overheerst natuurlijk nu”, liet hij terug in het in dertig graden koudere Nederland weten. “Maar aan de andere kant moet je nu ook juist direct verder kijken.” Hij zag een duidelijk parallel met zijn opgave in Texas. Diederen kwam in Mexico als zevende uit het water en fietste in een grote groep achter de kopgroep. Op de fiets voelde hij al dat zijn voeding niet optimaal werd opgenomen. Liggend in tijdrithouding had hij daar nog niet echt last van, maar eenmaal op het loopparkoers dwongen de maagklachten hem toch al na 6 km te stoppen. “Het was nu precies hetzelfde patroon als in Texas. Dan weet je wel dat het geen incident was.” Na de race sprak Diederen in Cozumel al met voedingsexpert Asker Jeukendrup over zijn voedingsplan. “De oplossing is vaak heel simpel. Mijn doel is nog steeds Hawaii 2015, maar ik wil ook zorgen dat die andere jongens dit niet gebeurt.” Dat past ook in de beslissing die Team4Talent onlangs nam om volledig op de lange afstand te focussen, zegt teammanager André Kwakernaat. “Bas is de oudste en hij loopt dus ook vaak als eerste tegen dit soort problemen aan. Die kennis is voor jongens op de korte afstand veel minder interessant. Het wordt dan heel erg moeilijk die twee bloedgroepen met dezelfde focus in je team te hebben.”
43
Van tip naar top In Triathlon Sport nummer 8 is uiteengezet hoe de Nederlandse Triathlon Bond de inspanningen om (tijdig) triathlontalent te herkennen en op te sporen flink heeft opgeschroefd. De volgende stap vormt het opleiden van deze beloftevolle sporters. Dat gebeurt onder meer bij het NTC/RTC in Sittard en het RTC in Almere. “We doen niets geheimzinnigs; gewoon twee, drie keer per dag, zes dagen in de week verstandig trainen.” Tekst Roel Kerkhof
Bij het Nationaal Trainings Centrum (NTC)/ Regionaal Trainings Centrum (RTC) in Sittard en het RTC in Almere treffen beloftevolle triatleten de condities zich te ontwikkelen tot toptriatleet. Sander Berk en Jordi Meulenberg zijn verantwoordelijk voor de begeleiding bij het NTC/RTC in Sittard. Talentcoach Berk houdt zich op papier vooral bezig met de zeventien junioren en tien RTC-atleten, Meulenberg traint primair de acht NTC-atleten (inclusief de twee kernploegatleten Maaike Caelers en Marco van der Stel). “In de praktijk is er echter veel overlap”, zeggen de beide coaches. Hoofdcoach Louis Delahaije heeft als opvolger van John Hellemans sinds oktober de trainingstechnische eindverantwoordelijkheid en ondersteunt de coaches in hun verdere ontwikkeling. In Sittard trainen tevens zes paratriatleten onder leiding van bondscoach Bas de Bruin richting Rio 2016. Bij het RTC Almere werken onder hoofdcoach Rob Barel negen atleten
44
VIDEO OVER HET NTC/RTC in SITTARD
een vijfdaags trainingsprogramma af. Dit is de top van het opleidingstraject waarvan de uitvoering onder verantwoording van de Nederlandse Triathlon Bond wordt uitgevoerd. Het opleidingslandschap van de NTB bestaat daarnaast uit vier NTB Opleidingsverenigingen – ZSC Oceanus (Aalsmeer), TV Almere, TC Twente (Enschede) en GVAV Triathlon (Groningen) – die opleiden volgens het Meerjaren Opleidingsplan Triathlon (MOtri).
Doorlopende leerlijn De toestroom van nieuw talent vraagt om een verdere uitwerking van het regionale trainingsaanbod, stelt Berk. “De verhoogde inspanning op het gebied van scouting heeft veel nieuwe instroom opgeleverd. Tot voor kort kregen deze beloftevolle atleten een uitnodiging om met de juniorenselectie, die bij het NTC in Sittard een weekendprogramma afwerken, of één van beide RTC’s mee te trainen. De >>> begeleiding van deze groep kost echter zoveel
Hier moet het opleidingstraject eindigen: aan de start bij de World Triathlon Series. foto Janos Schmidt/ITU
Talentontwikkeling
De juniorenselectie voor 2015
>>> energie, dat we zagen dat atleten in hun tweede en derde jaar te weinig verbeterden. Door meer regiotrainingen aan te bieden willen we gescoute atleten zoveel mogelijk in de eigen regio opvangen en zo de druk op het topprogramma verlichten.” Onder leiding van ‘coördinator regionale talentontwikkeling’ Koen de Haan zijn in Alkmaar, Tilburg en Eindhoven daartoe de eerste stappen gezet. In Groningen, Aalsmeer, Enschede, Spijkenisse en nog twee locaties in centraal Nederland wordt getracht dit verder van de grond te krijgen. Daarnaast is Armand van der Smissen in Tilburg dit najaar gestart met een RTC Duathlon, waar ook regionale triathlontraining wordt aangeboden. Het is onderdeel van de doorlopende leerlijn die via de juniorenselectie, de regionale weekopleiding (RTC) en nationale weekopleiding (NTC) eindigt bij de olympische kernploeg (NTC). Het NTC in Sittard (sinds 2007) en het RTC in Almere (sinds 2011) bieden fulltime begeleidingstrajecten. Voor het RTC in Sittard zijn een aantal NTC-trainingen opengesteld met de mogelijkheid om fulltime bij het trainingsprogramma aan te haken. “De invulling is mede afhankelijk van wat een individuele atleet wel/niet kan doen in verband met school en wat hij of zij nodig heeft”, zegt Berk. Dit is geheel in lijn met het principe ‘atleet centraal, coach
december 2014
Het NTC/RTC in Sittard wordt grotendeels gefinancierd met gelden die de NTB daarvoor krijgt van NOC*NSF. De doorontwikkeling van het topsportprogramma en de toegang tot sportaccommodaties wordt verder mogelijk gemaakt dankzij steun van de provincie Limburg, gemeenten binnen de Sportzone Limburg, Topsport Limburg met haar partners en sponsors. In Almere zijn TV Almere, de gemeente Almere, Sportservice Flevoland en de provincie Flevoland de partners die dit mogelijk maken. gestuurd, prestatiegericht’ dat binnen het hele opleidingstraject wordt gebezigd: wat heeft een atleet nodig om later als senior goed te worden.
Trainen en studeren De trainingsprogramma’s van RTC/NTC zijn zodanig ingericht dat sport en studie gecombineerd kunnen worden. “Het liefst zien we dat sporters zich volledig op de sport richten, maar om verschillende redenen kan dat niet”, beseft oud-olympiër Berk. “Voor veel atleten is studiefinanciering in eerste instantie ook de enige manier om naar Sittard te kunnen komen. Wel zien we dan graag dat een opleiding wordt gekozen die te combineren is met sport of dat de studie over meerdere jaren wordt uitgesmeerd.” Voor de echte stap naar de top is een volledige keuze voor sport echter vrijwel onvermijdelijk, meent Meulenberg. “Hoe meer je moet trainen en hoe vaker je van huis bent, hoe lastiger het wordt om studie met sport te combineren, zo blijkt in de praktijk.” Dat in Sittard RTC-atleten meetrainen op de NTC-trainingsuren heeft duidelijk meerwaarde, vertelt Berk. “RTC-atleten zien dan naar welk niveau ze toe moeten, NTC-atleten voelen dat er atleten aankomen die hun plek willen innemen. Zo kunnen ze van elkaar leren en stuwen ze elkaar naar een hoger niveau. Eigenlijk maakt het niet uit in welke fase je zit; er zijn altijd punten die >>> verbeterd moeten worden.”
45
bepaald door tactische en mentale vaardigheden. Ook voor de juniorenselectie en het RTC worden wedstrijdresultaten en ranking leidend.” Voor atleten die niet aan de NTC-eisen voldoen valt de deur evenwel niet automatisch in het slot, voegt Berk toe. “Als atleten hun proces op orde hebben en er ook alles voor doen, maar desondanks niet aan de criteria voldoen, dan biedt het RTC atleten de mogelijkheid om zich alsnog te bewijzen.” NTC-atleet Menno Koolhaas.
foto Hamperium.com
>>> Topprestaties worden evenwel niet meteen geëist. “Of je nu vijfde, tiende of vijftiende wordt in een Junior Cup is minder belangrijk, wèl dat je progressie maakt en gemotiveerd blijft. Je wordt alleen goed als senior als je bij de junioren – naast een goed trainingsprogramma – ook plezier hebt gehad. Uitgangspunt is altijd de ontwikkeling op lange termijn.”
Objectieve criteria Objectieve selectiecriteria bepalen wie uiteindelijk de stap naar het NTC kunnen maken. Tot en met dit jaar werd gekeken naar zowel wedstrijdresultaten als zwem- en looptesten. Met ingang van komend seizoen wordt alleen nog gekeken naar wedstrijdresultaten en de ETU/ITU-ranking. Meulenberg: “Het behalen van een zwem- en/of looplimiet vormt geen garantie dat je ook een goede wedstrijdatleet wordt. Triathlon is meer dan een optelsom van drie onderdelen en prestaties worden mede
Wie het fulltime programma van het NTC wil volgen moet naar Zuid-Limburg verhuizen. Via NTC-partner Woonpunt zijn de meeste NTC-atleten sinds augustus 2012 gehuisvest in het studiocomplex ‘Stationskwartier’ in het centrum van Sittard. Hier is ook het NTC-kantoor gevestigd. Meulenberg: “We hadden eerst een atletenhuis, maar verschillende persoonlijkheden die toevallig goed in triathlon zijn bij elkaar zetten bleek niet te werken. Nu kan iedereen zich terugtrekken in zijn of haar eigen appartementje. Vier keer per week krijgen de atleten via Daily Fresh Food hier maaltijden geleverd om ervoor te zorgen dat ze ook op drukke dagen goed blijven eten.”
Detailniveau Het is één van de maatregelen die de afgelopen twee jaar is genomen om de begeleiding van de atleten verder te optimaliseren. Verder is veel aandacht besteed aan de wetenschappelijke onderbouwing van het trainingsprogramma (Berk is sinds 2013 mede aangesteld als ‘embedded scientist’), de inzet van technische hulpmiddelen >>>
RTC Almere, net even anders Trainingsinhoudelijk bestaat er voor RTC-atleten weinig verschil tussen Sittard en Almere. Maar volgens Rob Barel, hoofdcoach van het RTC Almere, is Almere geen kopie van Sittard. “Onze trainingsuren zijn meer afgestemd op de situatie van atleten die trainen bij het RTC, al blijkt het ook dan in combinatie met school moeilijk om iedereen op alle trainingsuren present te hebben. We hebben vier trainers en trainen tevens op reguliere verenigingsuren, zoals de baantraining bij de atletiekvereniging. Ook delen we zwemuren met TV Almere. De band met TV Almere is sowieso belangrijk. Er komen veel talenten vandaan en de vereniging zorgt dat atleten die niet doorstromen naar het NTC goed worden opgevangen. Daarnaast verloopt de (para)medische begeleiding minder vanuit een vaste structuur, maar via Sportservice Flevoland hebben we wel toegang tot bijvoorbeeld fysiotherapeuten, sportpsychologen en diëtisten.”
46
INTERVIEW
december 2014
foto Meijco van Velzen
RTC Duathlon Tilburg Naast het NTC/RTC in Sittard en het RTC in Almere kent de NTB sinds dit najaar ook een Regionaal Trainings Centrum Duathlon in Tilburg. De NTB en gemeente Tilburg hebben de handen ineen geslagen om een regionaal trainingscentrum op te richten voor de verdere ontwikkeling en opleiding van duathlontalent. Armand van der Smissen is de coördinator en zal tevens actief zijn als regiotrainer en talentscout, om nieuwe aanwas voor het RTC te zoeken. Het RTC Tilburg is bedoeld voor jonge, talentvolle atleten die topsport willen combineren met studie of werk. Van der Smissen gaat van start met een atletengroep die bestaat uit Erik van der Heijden, Juul van de Kruijs, Stein Posthuma, Joep Staps en Alexander Picard. Met een aantal andere atleten wordt nog gesproken over toetreding. Ook voor talentvolle triatleten uit het ontwikkelingsprogramma van de NTB kan een plek worden gecreëerd in de overgangsfase tussen hun vereniging en het NTC. Naast de gemeente Tilburg en de NTB zijn ook Tilburg University, Johan Cruyff University, SMC Tilburg, Fysiotherapie Tilburg Reeshof en Osteopathie van Eijck verbonden als partners aan het RTC Tilburg.
Alexander Picard (midden) en Joep Staps (links) zijn twee van de atleten in het nieuwe RTC Duathlon in Tilburg.
>>> voor de monitoring van training en prestaties, het aantrekken van gespecialiseerde trainers en het optimaliseren van de (para)medische begeleiding (fysiotherapie, sportartsen, voedingdeskundigen, sportpsychologen, masseur). Tegelijk betrok NTC-partner Fitland (accommodatie, trainingsfaciliteiten) eind 2013 een nieuw pand. “De hoofdstructuur staat, nu gaan we steeds meer kijken naar verbeteringen op detailniveau”, zegt Meulenberg. “Triathlon is een complexe sport. Om internationaal mee te kunnen is gespecialiseerde kennis nodig en zullen we voortdurend nieuwe dingen moeten oppakken.” De kennis die wordt opgedaan bij het NTC wordt zoveel mogelijk gedeeld met triathlontrainers in het hele land. Zo worden informatieve artikelen op de NTC-site geplaatst en sinds vorig jaar worden trainers uit heel Nederland uitgenodigd voor de trainingsweekeinden van de juniorenselectie. Meulenberg: “We willen als instituut voor de top niet losstaan van de rest van de triathlonsport in Nederland. De kennis die we vergaren willen we graag delen, zodat ook de triathlonsport op verenigingsniveau daar z’n voordeel mee kan doen.” Volgens Berk is het voordeel wederzijds. “Ook wij kunnen weer van anderen leren. We hebben niet de pretentie alles al te weten.”
Eindstation Uiteindelijk zal slechts een enkeling uit het opleidingstraject de kernploeg en/of de internationale top halen. Waar het maximum van een atleet ligt is volgens Berk hooguit een ‘educated guess’. “Voor de één zal het NTC Opleiding het eindstation zijn, voor de ander een podiumplaats in de World Triathlon Series.” Of nog mooier: een medaille tijdens de Olympische Spelen. Want NOC*NSF eist eens in de vier jaar prestaties wil de sportkoepel de financiële ondersteuning van het opleidingsprogramma voortzetten, beseffen ze in Sittard.
47
Dreams to survive Dreams make a wish come true, oooh Keep your dreams alive Dream... dream on Your dream will come alive 2 Brothers on the 4th floor (Dreams) Hij was hier vaker geweest. Dat wist hij zeker. Hij herkende de spullen. Een gele fietspomp voor een tube met een Frans ventiel lag naast een stel lichtgewicht bandenlichters. Daarboven zweefde een binnenband voor een wiel met een hoge velg. De ruimte waarin hij stond rook naar gebruikte poetsdoeken en kettingolie. Hij werd er een beetje melancholisch van omdat hij zeker wist dat hij ruim een jaar geen racefiets had schoongemaakt. Toen hij zich omdraaide, schrok hij. De versnellingshendels van een tijdritfiets prikten in zijn buik. Hij bekeek de fiets die er zonet nog niet stond. Er hing een startnummerband aan het stuur met zijn naam erop. De fiets was wedstrijdklaar, want zijn geltasje was op het frame gemonteerd en zijn fietsschoenen zaten vastgeklikt in de pedalen. Op de zadelpen plakte een sticker met het startnummer van zijn laatste wedstrijd. Het begon hem te dagen dat deze ruimte zijn eigen schuur moest zijn. De andere fietsen staan vast buiten dacht hij. Hij schoof de tijdritfiets opzij en deed een kleine stap voorwaarts. In plaats van de schuurdeur, trof hij een chaise longue. Hij was in een andere ruimte dan zoeven en dit leek op zijn woonkamer. Er lag een bebaarde man, gekleed in doktersjas, op de chaise longue. De man, die zich voorstelde als De Anesthesist, bekeek Youtube-clips over triathlon op een IPad. De jongen keek over de schouder van de man mee en meende het filmpje over Scott Goodfellow te herkennen. De Anesthesist draaide zich om, keek hem diep in de ogen aan en playbackte mee met de monoloog van de triatleet die op het beeldscherm was verschenen: “Ironman is a swim, a bike and a run, it’s what I do everyday of my life”. De Anesthesist begon te lachen toen daarna een knappe dame op het beeldscherm verscheen en zei: “It is sort of like a drug, Ironman is the drug”. De Anesthesist fluisterde: “Jij wilt je drugs hè?”. Toen begon hij nog harder te lachen. Terwijl de zin over de verslavende werking van Ironman zich herhaalde en herhaalde, begon het gele Post-its te regenen waarop trainingsschema’s geschreven waren. De Post-its vielen op zijn hoofd en elke keer als hij er eentje probeerde te verwijderen trok hij een badmuts van zijn hoofd. Hij werd er zenuwachtig van en begon te zweten. “Misschien moet je je wetsuit uitdoen als je in huis loopt”, zei zijn vriendin, die klaarblijkelijk ook in de kamer aanwezig was. “Zo ga je nooit onder de drie uur op de marathon”, voegde ze er aan toe. Hij schrok wakker.
48
De jongen opende zijn ogen en realiseerde zich dat hij op de bank in slaap was gevallen. Hij zag een brief van het ziekenhuis op de eettafel liggen met de instructies voor zijn aanstaande knieoperatie. Hij moest aan de werkelijke woorden van de anesthesist denken tijdens het intakegesprek eerder die week. “Denk aan iets moois, en je zult er tijdens de narcose over dromen.” De jongen dacht aan iets moois, pakte een balpen en schreef op een Post-it: “Ironman 2015/2016?”. De Post-it plakte hij op de brief van het ziekenhuis. Daarna kraste hij het vraagteken weg en verving het voor een uitroepteken. Hij had zich goed voorbereid.
TriColumn
december 2014
Droom
door Eigenwijzerman www.eigenwijzerman.nl foto SONJA JAARSVELD
Boek ‘De hartslag van een ander’ Deze zomer vervulde Wouter Duinisveld zijn grootste droom door de Ironman Frankfurt te volbrengen. Dat is al een enorme prestatie voor gezonde topsporters, laat staan voor een amateursporter met een donorhart. Wouter is zijn donor elke dag dankbaar dat hij of zij hem een nieuw hart heeft gegund. “Ik heb mijn leven weer kunnen oppakken en inrichten op een manier die mij heel gelukkig maakt. Vlak na de transplantatie had ik niet durven dromen dat ik weer kan sporten op hoog niveau.”
De hartslag van een ander
Wouter Duinisveld
Marcia Jansen
Van transplantatie naar triatlon
december 2014
TRIKORT
Duinisveld wil een inspiratiebron zijn voor mensen die er nog aan twijfelen om orgaandonor te worden. “Mijn ziekteperiode was niet alleen heel zwaar, het heeft me ook mooie dingen gebracht. Ik geniet nu elke dag optimaal van het leven. Het is prachtig.” Samen met TSmedewerkster Marcia Jansen schreef hij het boek ‘De hartslag van een ander, van transplantatie naar triatlon’, dat uitgebreid zijn verhaal verteld. Het boek is verkrijgbaar in de boekhandel en via www.uitgeverijlucht.nl, www.bol.com en www.wouterduinisveld.nl. Het boek kost 15 euro (exclusief verzendkosten).
Ultrakort
De ITU heeft de data bekend gemaakt voor de olympische testevenementen in aanloop naar de Olympische Spelen in Rio de Janeiro 2016. Het ITU World Olympic Qualification Event en het World Paratriathlon Event worden gehouden op 1 en 2 augustus 2015. Aan het World Olympic Qualification Event mogen 75 mannen en 75 vrouwen meedoen, die er evenveel kwalificatiepunten kunnen verdienen als tijdens de Grand Final van de World Triathlon Series. Bij het World Paratriathlon Event kunnen minimaal 60 atleten starten. Het parkoers in Rio de Janeiro voert de deelnemers langs het strand van Copacabana en de Avenida Atlantica. Voormalig wereldkampioene triathlon Jackie Gallagher is op
46-jarige leeftijd overleden. De Australische, die aan depressies leed, werd in 1996 in Cleveland wereldkampioene op de olympische afstand en won tevens drie zilveren medailles op WK’s op deze afstand. Daarnaast werd ze tweemaal wereldkampioene duathlon, in 1996 en 1999. Gallagher toonde zich deze eeuw ook een verdienstelijk marathonloopster met een persoonlijke besttijd van 2.32 uur en brons tijdens de Gemenebest Spelen in Manchester in 2002. TV De Schieter uit Soest heeft dit najaar het 25-jarig jubileum gevierd met twee feestelijke evenementen: het clubkampioenschap tijdens de jaarlijkse Bikkeltriathlon op het defensieterrein De Vlasakkers
TV De Schieter – met voor de gelegenheid een halve triathlon – en een sportieve feestdag bij Atletiekvereniging Pijnenburg met eten, een atletiekclinic, bosgolf en een disco. Onder het motto ‘niets mag, alles moet’ bereiden de 75, vooral recreatief ingestelde, leden zich via drie zwemtrainingsuren, een loop- en een fietstraining voor op duathlons en triathlons in binnen- en buitenland. Sinds drie jaar organiseert de club de Pyramide Duathlon bij Austerlitz. website TV De SchiEter
49
december 2014
Vereniging IN BEELD vereniging
Triathlongroep De Punderman Plaats: Asten-Someren Opgericht: september 1991 Aantal leden: 40 Clubblad: informatie via de website Clubsponsors: Belasting Adviesgroep Asten, Kuijpers, Hoeben Installaties, O-Vision, Bouwbureau Jos Meeuws, Astein Wijnwinkel, Anja Verstappen E-mail:
[email protected] Website: www.punderman.nl
Zwemvereniging De Punderman vierde dit jaar het 50-jarig jubileum. De triathlongroep van de club hoopt over twee jaar stil te kunnen staan bij de eigen 25ste verjaardag. “De triatleten hebben het feest van de zwemvereniging natuurlijk wel meegevierd”, vertelt coördinerend triathlonlid René Wijnen, “De triathlongroep was aanvankelijk nog een losstaand initiatief van enkele fanatieke triatleten die gebruik maakten van twee zwemuren van De Punderman. Pas de laatste jaren is de triathlongroep echt onderdeel van de zwemclub geworden, waarbij de volwassen triathlonleden inmiddels een welkome bron zijn van vrijwilligers binnen de zwemclub die verder voornamelijk uit jeugdleden bestaat.” De triathlontak bestaat vooral uit recreatieve atleten, zegt Wijnen. “Een heel hechte groep. De meesten zijn al vanaf de begintijd lid. De
gemiddelde leeftijd was vorig jaar 49 jaar, maar enkele nieuwe leden hebben dat gemiddelde wat omlaag gebracht. We vinden het leuk samen dingen te doen en daarom gaan wij ook veelal als groep naar wedstrijden toe. In onze blauwe triathlonpakken zijn we dan duidelijk herkenbaar.” De Punderman heeft het voornemen vanaf komend seizoen met een team mee te doen aan de nieuwe 3eDivisie Triathlon. “Hier is zoveel animo voor dat we twee teams inschrijven.” Welbeschouwd biedt De Punderman haar triathlonleden alleen de twee wekelijkse zwemtrainingen van een uur. Nagenoeg alle triatleten van De Punderman zijn daarnaast lid van hardloopvereniging ’t Jasper Sport en op zondag fietsen verschillende leden regelmatig samen. Het plan is dat meer te structureren zodat het echt een clubtraining wordt. Jaarlijks wordt ook een onderlinge clubcompetitie georganiseerd. “Degene die het dichtst bij een van tevoren opgegeven tijd finisht wint”, zegt Wijnen. Met veertig triatleten hanteert De Punderman momenteel een ledenstop. “Bij zwemtrainingen is het vaak erg vol in ons bad. Als mensen vertrekken, nemen wij wel nieuwe leden aan, maar stellen dan als eis dat zij ook daadwerkelijk aan triathlons deelnemen. Op dit moment telt onze club 27 van dergelijke actieve triatleten.” Norbert Veringmeier
50
TRIKORT
december 2014
Juniorenpraat Marije Dankelman
Geboortedatum: 11 februari 1997 Woonplaats: Sittard Vereniging: Dedemsvaart AC Hoogtepunten: NK limiet 400 meter 2014, juniorenselectie NTB Zwemster Marije Dankelman viel vorig jaar bij de talentendag al op. Sinds september woont en traint ze in Sittard. Ze ziet daar nu al dat ze vooruitgaat. Ook als zwemster: afgelopen maand behaalde ze voor het eerst een NK-limiet, op de 400 meter. “Via de sociale media las ik over de talentendagen. Ik zou eerst in Almere meedoen, maar door een blessure kwam dat toen te vroeg en heb ik in Sittard meegedaan. Het zwemmen doe ik al sinds ik mijn zwemdiploma’s heb. In 2010 ben ik ook begonnen met hardlopen. In het wedstrijdzwemmen kom ik op nationaal niveau nu redelijk mee, maar de top zal moeilijk worden. Ik ben niet zo goed in keerpunten namelijk. Ik was daarom op zoek naar een nieuwe uitdaging. Dat vind ik nu ook zo leuk aan triathlon: dat je meerdere sporten kunt doen.”
Ultrakort
“Na de talentendag deed ik vorig jaar mijn eerste triathlons in Rijssen en Klazienaveen. Ik vond het vooral erg leuk om te doen en het viel ook mee hoe zwaar het was. In oktober vorig jaar ben ik opgenomen in de juniorenselectie die in de weekenden op het NTC mocht meetrainen. Afgelopen jaar heb ik meer triathlons gedaan, waaronder mijn eerste stayerwedstrijden in Weert, tijdens de kwalificatiewedstrijd voor de Youth Olympic Games, en de ETU Junior Cups in Edo van der Meer is bij de Ironman Arizona (VS) in Tempe twaalfde geworden op veertig minuten van winnaar Brent MacMahon. Van der Meer kwam in een kopgroep als zevende uit het water, werkte zich in korte tijd op naar een derde plaats op de fiets, waarna de echte hardfietsers naar voren kwamen. Van der Meer raakte buiten de top-tien, maar verdedigde zijn twaalfde plek
Foto hamperium.com
Holten en Genève. In die laatste wedstrijd moest je veel klimmen. Dat ben ik niet gewend en dus kon ik niet goed meekomen. Deze winter wil ik daarom meer gaan fietsen, zodat ik volgend jaar beter mee kan draaien.” “Ik woon nu ook in Sittard omdat ik in Heerlen fysiotherapie studeer en kan daardoor vaker meetrainen. Het is nu veel gemakkelijker om sport en school te combineren. We trainen hier samen met hetzelfde doel. Bij mijn zwemclub zwommen we een uurtje samen en dan ging ik daarna nog alleen hardlopen. Dit is veel fijner en ik groei met de dag. Ik zwem nu ook meer lange afstanden. Dat ligt mij beter. Voor de zomervakantie zwom ik 4.50 minuut op de 400 meter vrije slag en eind september kwalificeerde ik me met 4.42 minuut voor het NK. De verhuizing naar Sittard is het dus meer dan waard geweest.” PIETER VAN DER MEER kranig tijdens een solide marathon. Zijn tijd van 8.37 uur was twaalf minuten sneller dan zijn PR van Frankfurt vorig jaar. Vooral over zijn marathon was Van der Meer zeer tevreden. Bij de vrouwen prolongeerde Meredith Kessler haar titel.
51
december 2014
Het triathlongevoel van… Fenna de Boer
Leeftijd: 36 Beroep: Arbeidshygiënist bij een Arbodienst Woonplaats: Dordrecht Vereniging: TV Dordrecht Triatleet sinds: 2009 Du/triathlons per jaar: acht als triatleet, vier als jurylid
52
“Ongeveer een jaar geleden las ik in Triathlon Sport een oproep voor nieuwe juryleden. Mijn vriend zei meteen ‘is dat niet iets voor jou?’ Ik hou namelijk nogal van regeltjes en ik erger me dood aan mensen die stayeren. In plaats van daarover te klagen, zou ik zo actief kunnen meehelpen dat aan te pakken. Daarnaast is het gewoon heel erg nodig dat er nieuwe juryleden bijkomen, want er zijn te weinig officials en het jurykorps vergrijst. Ik heb een cursus van een dag gevolgd met naast theoretische stof ook veel duidelijke praktijkvoorbeelden.”
“Ik jureerde in vier wedstrijden, wat ik goed kon combineren met mijn eigen races en trainingsschema. Dat ik zelf aan triathlon doe zie ik als een groot voordeel. Ik ben er vijf jaar geleden mee begonnen; eerst de sprint- en de kwartafstand en vorig jaar volbracht ik mijn eerste halve triathlon. De plannen zijn om in 2016 mee te doen aan de Ironman in Kopenhagen. Triathlon is voor mij een verslaving geworden. Ik weet dus hoe het er in een wedstrijd aan toegaat. Ik wil geen politieagent zijn en probeer dan ook soepel met de regels om te gaan. Het is een samenspel.”
“Mijn eerste wedstrijd was dit jaar in Dordrecht, een thuiswedstrijd. Ik had mijn clubgenoten vooraf niet verteld dat ik als jurylid actief zou zijn en vond het best spannend. Want wat als ik een clubgenoot een tijdstraf zou moeten geven? Dat was gelukkig niet nodig en de reacties waren naderhand heel positief. Wat ik ook erg fijn vond, is dat je tijdens je eerste wedstrijden wordt begeleid door een officialcoach: iemand die speciaal daarvoor een opleiding heeft gevolgd bij NOC*NSF. De jurycursus is weliswaar een goed begin, maar het meeste leer je toch in de praktijk.”
“Ik kan iedereen het jurywerk aanraden. Je doet wat terug voor de sport, maar het is ook gewoon heel leuk om een wedstrijd eens op een andere manier te beleven. Veel mensen van mijn leeftijd kom ik echter niet tegen als jurylid. Dat komt misschien omdat jurywerk een beetje een stoffig imago heeft. Onterecht vind ik. Het is verre van saai.” MARCIA JANSEN
TRIKORT
Uitbreiding teamcompetities met 3eDivisie De teamcompetities in Nederland krijgen uitbreiding. Het vierde seizoen van de Lotto Eredivisie Triathlon begint volgend jaar op 31 mei in Weert met het NK Olympische Afstand. Het teamcompetitieseizoen is dan een maand eerder al geopend in Arnhem, waar de 2eDivisie en de 3eDivisie (Zuid) zullen starten. Met de uitbreiding naar een 3eDivisie in 2015 kunnen verenigingsteams op vier niveaus deelnemen aan de teamcompetities. Het concept van de teamcompetitie in Nederland lijkt sinds het begin in 2012 elk jaar weer te groeien. Komend seizoen zullen naar verwachting 1200 atleten in actie komen in teamverband. Door de uitbreiding van de teamcompetities met een 3eDivisie voor mannen en een 2eDivisie voor vrouwen doen in 2015 maar liefst 190 teams mee. In 2012 lag dit aantal nog op 45. Voorzitter Berteke de Jong van de Teamcompeties ziet een enorm enthousiasme bij atleten en wedstrijdorganisaties. “In 2015 zijn 20 triathlonevenementen betrokken bij de teamcompetities. Een ongekend samenwerkingsverband.”
‘3 uit 4’-regel
Op de kalender staan in elke divisie vijf races. Elk niveau heeft tenminste één teamwedstrijd, naast de individuele races. Daar zit bij de wedstrijden in Apeldoorn en de Rutbeek Triathlon in Enschede ook een nieuw wedstrijdformat: de ‘aflossing’. Bij
deze estafette lossen de vier teamleden elkaar steeds per onderdeel (zwemmen, fietsen en lopen) af. Voor de teams is ook nieuw dat één resultaat per race geschrapt mag worden. Deze ‘3 uit 4’-regel beschermt teams tegen pechgevallen en blessures, die het competitieresultaat negatief kunnen beïnvloeden. De Lotto Eredivisie start op 31 mei 2015, net als afgelopen jaar, in Weert met het NK OD. Vervolgens komen sprints in Amsterdam (7 juni), nieuwkomer in de Eredivisie Didam (4 juli), en het NK Sprint in Veenendaal (22 augustus). De Eredivisie sluit traditie getrouw af in Almere met een teamrelay. De UT-Triathlon in Enschede vormt op 17 mei het openingstreffen in de 1eDivisie en de 3eDivisie Noord. De 1eDivisie heeft dit jaar twee stayerwedstrijden over de sprintafstand: Almere (7 juni) en Leiderdorp (9 augustus). Een OD in Oud-Gastel (27 juni) en de finale teamrelay bij de Bosbaantriathlon in Amsterdam maken de 1eDivisie compleet. De 2eDivisie en 3eDivisie zijn opgedeeld in een Noord en Zuid-competitie met wedstrijden in Arnhem, Nijeveen, Stiens, Utrecht, Enschede, Amsterdam, Apeldoorn, Groningen, Didam, Oss en Spijkenisse.
Meer informatie over de teamcompetities Volledige kalendeR alle diviSIes volledige Kalender
53
december 2014
Cadeautip: NTB-Fotokalender 2015
Bestel hier!
Ben je op zoek naar een leuk kerstcadeau voor een triatleet, bestuurder of vrijwilliger? Bestel dan nu de NTB-fotokalender 2015. De kalender met foto’s van de hoogtepunten van 2014 én een overzicht van alle nationale- en internationale kampioenschappen in 2015, is te koop voor slechts tien euro (incl. verzendkosten binnen Nederland).
Van Vlerken vijfde in laatste Ironman van seizoen Yvonne van Vlerken is vijfde geworden in de Ironman van West Australie in Busselton. Het was een turbulente laatste seizoensrace voor Van Vlerken met twee flinke valpartijen op de fiets. Ze begon evengoed als derde aan de marathon van haar 25ste hele triathlon. Lange tijd bleef het podium binnen haar zicht, maar pas in de finale kwam de uiteindelijke winnares Britta Martin haar voorbij. Van Vlerken kwam negen minuten later als vijfde met een glimlach van oor tot oor binnen in 9.05.39 uur.
Aparte vrouwenserie bij TVH Duathlon 2015 Het deelnemersaantal van de TVH Duathlon in Hilversum is de afgelopen jaren fors gegroeid. In 2005 had de duathlon 85 deelnemers aan de start, dit jaar was dat aantal opgelopen tot 200 met nog 60 op de wachtlijst.
54
Voor de 23e editie van de TVH Duathlon op 22 maart 2015 heeft de organisatie door dit groeiende aantal deelnemers besloten voor het eerst een aparte startserie voor vrouwen te maken. Dat is uniek in Nederland. De Hilversumse duathlon kenmerkt zich door een uitdagend offroad loopparcours , met als scherprechter de bult van Anna’s Hoeve die
je 6 keer op en af gaat. Na afloop krijgt elke finisher een overheerlijk Marathonbrood cadeau. De wedstrijd vormt ook al enige jaren traditiegetrouw de opening van het Duathloncircuit. Voor de komende editie kunnen 200 mannen (senioren en masters) en 100 vrouwen zich inschrijven.
Meer informatie EN INSCHRIJVEN
triatleten van 2014
Dirk Wijnalda en Maaike Caelers Tijdens het Triathloncongres op 22 november in het Huis van de Sport zijn de Triatleten van 2014 bekendgemaakt. Dirk Wijnalda kreeg de Rob Barel Award voor beste triatleet van 2014. De Thea Sybesma Award voor de beste triatlete van 2014 ging naar Maaike Caelers. Kirsten Nuyes werd bekroond met de Gijs Klerkx Award als talent van 2014. Wouter Duinisveld werd in het zonnetje gezet als agegrouper van het jaar. Beste Paratriatleet van 2014 werd net als vorig jaar Jetze Plat. Dirk Wijnalda kreeg de Rob Barel Award uitgereikt door de naamgever van de prijs. De belangrijkste basis voor zijn verkiezing vormde zijn Nederlandse titel bij het NK en zijn tweede plek op het EK in Almere. Maaike Caelers had haar uitverkiezing te danken aan haar eerste plaats in de ETU-wedstrijd in Alanya, na een mindere start van het seizoen door blessures. Kirsten Nuyes dankte haar verkiezing aan haar vijfde plaats in Brno en haar zesde plaats bij de Jeugd Olympische Spelen in Nanjing. Wouter Duinisveld werd tot agegrouper van het jaar gekozen. De Haagse triatleet met een donorhart heeft een enerverend jaar achter de rug, met zijn deelname aan de Ironman van Frankfurt, het over hem verschenen boek ‘De hartslag van een ander’ en alle presentaties en speeches die daar weer het gevolg van waren. Niet alleen was hij een enorme ambassadeur voor het donorschap, maar evenzeer voor de triathlonsport. De genomineerde paratriatleten waren niet persoonlijk aanwezig vanwege een Paralympisch evenement op Papendal, maar daar kreeg Jetze Plat eerder die dag de award al uitgereikt van de bondscoach paratriathlon Bas de Bruin. Beelden van die uitreiking werden tijdens het congres getoond. Plat werd dit jaar in zijn klasse Europees kampioen paratriathlon in Kitzbühel en won de worldcup in Madrid.
DIRK WIJNALDA FOTO TOON DOMPELING
MAAIKE CAELERS FOTO Janos Schmidt-ITU
JETZE PLAT
55
WIJ WENSEN U PRETTIGE KERSTDAGEN EN EEN GEZOND EN SPORTIEF SUCCESVOL 2015! DE VOLGENDE UITGAVE VAN TRIATHLONSPORT VERSCHIJNT IN WEEK 5 VAN 2015! TR IATH LON/DTUR IATH LON/D U A AT H LO N TRI ATH LON/DU ATH LON TRTIAHTLHOLNON/D U AT H LO N HLON 27E JAARGANG • MAART 2014 NUMMER 3
27 e jaargang • april 2014 nummer 4
27 e jaargang • jUnI 2014 nUm mer 6
27 e jaargang • september 2014 nummer 9
I 2014 NUMMER 2 27E JAARGAN G • FEBRUAR
TR IATH LON/ DU AT
Héél veel wedstri
INTERVIEW
Het gevoelige z adel Ek/nk PowErm an Horst
INTERVIEWS
EVERT SCHELTINGA De toekomst van de duathlon Voeding: wat eten de experts?
BAS DE BRUIN HANNEKE DE BOER Trainen op gevoel
IntervIew
Erik-Simon Strijk
MAGAZINE VOOR DUATHLON EN TRIATHLON
maga Zine VOOr DuaT HlOn en TriaT HlOn
3x Eredivisie,jden : 3 NK’s, 3x 2eDivis ie, 2x 1eDivisie, 2x World Triathlo n Series, 2 EK’s, 1 WK, 1 he en Ch2al halve lenge le
almere
EK/NK laNgE af staNd
nK Crosstriath lon grand Fi EdmoNtoN nal Wts amElaNd
maga ZIne VOOr DUaT HLOn en TrIaT HLOn
N EN TRIATHLO N MAGAZINE VOOR DUATHLO TS 4 -2014.indd 1 13-03-14 16:30
maga ZIne VOOr Duat HLOn en trIat HLOn
10-02-14 17:19 TS 2 -2014.indd 1
Hou uw brievenbus in de gaten! MAGAZINE VOOR DUATHLON EN TRIATHLON
56
www.triathlonbond.nl