TRIATHLON/DUATHLON 26E JAARGANG FEBRUARI 2013 NUMMER 2
INTERVIEW SARISSA DE VRIES TRAINING: RUSTIG AAN! ETEN OM TE PRESTEREN MAGAZINE VOOR DUATHLON EN TRIATHLON
COLOFON
Uitgever Nederlandse Triathlon Bond i.s.m. Ying Media bv Adres gegevens NTB Wattbaan 31-49 3439 ML Nieuwegein Postbus 1267 3430 BG Nieuwegein T 030 – 7513770 F 030 – 7513771 E
[email protected] I www.triathlonbond.nl
Hoofdredactie Roel Kerkhof Coranthijnestraat 22 9715 RH Groningen T 050 – 5715440 E
[email protected]
Eindredactie Nederlandse Triathlon Bond
Redactieraad Christie Brouwer Peter Dillo
Medewerkers Kitty van Bloois, Delly Carr (fotografie), Ruud de Haan, Silke Insel (fotografie), Marcia Jansen, Jeroen B. Koppenberg (fotografie), Pieter van der Meer, Frank Renia (fotografie), Norbert Veringmeier, Fred de Vries, Guido Vroemen, Frank Wechsel (fotografie)
Advertentie-exploitatie Ying Media bv Ying Mellema Zwarteweg 3, 8603 AA Sneek Postbus 4016, 8600 GA Sneek T 06 – 100 42 999 | E:
[email protected]
VOORWOORD ITEM
Móeten (of juist niet) In een tijd dat de bekentenissen van (voormalig) topsporters ons om de oren vliegen, is het de hoogste tijd dat ik zelf ook maar eens schoon schip maak. Nee, ik gebruik geen doping (maar wie wordt nog geloofd als hij dat zegt). Wel beïnvloed ik mijn prestaties op een andere manier. En niet positief, maar negatief. Mijn dagelijkse ritme draait om sport. Niet dat ik als een professioneel topsporter leef en train (verre van zelfs), maar vanaf het moment dat ik aan mijn ontbijt zit zijn mijn gedachten in eerste instantie bij de training die ik die dag wil doen. Of liever gezegd: van mezelf móet doen. De mentale energie die dit vergt staat in geen verhouding tot de fysieke inspanning die later op de dag volgt. Trainen heeft bij mij in de loop der jaren een bijna dwangmatig karakter gekregen. Ik kan het moeilijk onder controle brengen. Moeten, omdat ik elk jaar weer beter wil presteren. Moeten, omdat het lichaam daarom vraagt. Altijd maar weer trainen, ook wanneer je er geen zin in hebt. Rustdagen en overgeslagen trainingen zorgen immers voor schuldgevoel. Noem het verslaving.
Gelukkig is het allemaal niet voor niets. Mijn sportprestaties vertonen de afgelopen jaren een licht stijgende lijn. Goed bezig Kerkhof, denk je dan. Maar ik merk dat daar tegenover staat dat mijn dagelijks functioneren er niet op vooruit gaat. De arbeidsproductiviteit neemt af, het egoïsme neemt wat toe, het lichaam is onrustig, het hoofd vol. Pas als de training is afgewerkt keert de fysieke en geestelijke rust weer. Ik ben dus eigenlijk helemaal niet goed bezig, maar het is net als dopinggebruik: als je er eenmaal middenin zit lijkt er geen weg terug. Misschien wordt het tijd om de sport op een andere manier te benaderen. Het plezier is te vaak weg. Maar als ik toegeef en een training oversla, voel ik me ook rot. Misschien moet ik het gewoon rustiger aan doen. Ik ben tenslotte al 47 en moet ik als homo sapiens op z’n retour dat fanatieke gedoe gewoon niet meer willen. Volgens Frank Heldoorn staan rustige duurtrainingen garant voor prestatieverbetering (zie pagina 6 en 7 in dit nummer van Triathlon Sport). Een niet onaantrekkelijke gedachte voor een maar matig herstellend lichaam.
Wat dat betreft gaf het samenstellen van dit nummer van Triathlon Sport me nog meer stof tot nadenken. Al jaren verkeerde ik in de valse veronderstelling dat ik wel redelijk gezond met mijn voeding bezig was. Natuurlijk is er zo nu en dan plaats voor een zak chips of een vette hap – ik ben geen topper en hoef me daarom niet alles te ontzeggen -, maar verder let ik redelijk goed op mijn koolhydraten, vetten en eiwitten. In gesprek met voedingswetenschapper en triatleet Peter Res (zie pagina 8 en 9) kwam ik echter tot de vaststelling dat mijn dieet toch niet altijd even verstandig is samengesteld. Als adept van stapels boterhammen en dampende
Vormgeving en lay-out
borden pasta en rijst blijk ik toch enigszins de plank mis te slaan. En mijn hang naar lightdranken om de inname
Sprog | strategie + communicatie Manon Ferwerda 8600 AD Sneek T 0515 – 438830 E
[email protected] I http://sprog.nl
van loze calorieën te voorkomen blijkt zelfs averechts te werken. Zo zie je maar, je bent nooit te oud om te leren.
Druk DeltaHage, Den Haag
Abonnementen Alle NTB-leden krijgen het bondsblad Triathlon Sport thuis gestuurd. Voor niet-leden kost een los abonnement € 35,- (buitenland € 50,-) Jaarabonnementen worden tot wederopzegging aangegaan. Opzegging van een abonnement dient uiterlijk voor 1 december van het lopende abonnementsjaar te geschieden, anders wordt dit automatisch verlengd met een jaar. Adreswijzigingen dienen uiterlijk een maand voor het verschijnen van het eerstvolgende nummer binnen te zijn. U kunt uw adreswijziging sturen per e-mail naar
[email protected] of per post naar Postbus 1267, 3430 BG Nieuwegein.
Niets uit deze uitgave mag worden verveelvuldigd en/of openbaar gemaakt op welke wijze dan ook, zonder een vooraf verkregen, schriftelijke toestemming van de uitgever.
FEBRUARI 2013
De Nederlandse Triathlon Bond (NTB) overkoepelt alle multi-disciplinaire duursporten en is aangesloten bij het NOC*NSF, ETU en ITU. Triathlon Sport is het officiële bondsorgaan van de NTB met daarin aandacht voor zomer- en wintertriathlon, duathlon en andere duursportcombinaties. Triathlon Sport verschijnt 12 keer per jaar. Het volgende nummer van Triathlon Sport verschijnt in week 12 – 2013.
En nu móet ik echt gaan trainen. Die zak chips van gisteravond verbrandt niet vanzelf…
ROEL KERKHOF
INHOUD Interview:Sarissa de Vries wil deel uitmaken van circus Olympische Spelen .............................................................4 Training: Frank Heldoorn houdt een pleidooi voor rustige duurtrainingen ................................................................6 Voeding: Voedingswetenschapper Peter Res wijst op het belang van gevarieerde voeding ...............................8 Trainingsschema: bereid je voor op de Challenge Almere-Amsterdam .....................................................................10 Actueel: kort nieuws uit de wedstrijden..................................................................................................................................13 Jeugdzone: Juniorenpraat: Menno Koolhaas, Nationale Talentendag 2013.............................................................15 Tri Kort: Dare2Tri Duathloncircuit 2013, Vereniging in Beeld: TG Voorne, Het triathlongevoel van Richard Jong-A-Pin, De favoriete trainingen van May Kerstens, Medische Post: plotselinge dood, TriColumn: supporteren ..................................................................................................................................................................16 Foto cover: Frank Renia
3
FEBRUARI 2013
“Ik wil het beste uit mezelf halen” Rachel Klamer en Maaike Caelers hebben meer talent, maar dat hoeft volgens Sarissa de Vries niet te betekenen dat niet ook zij met de internationale top mee zou kunnen draaien. Dat bewees ze afgelopen jaar door in Genève haar eerste ETU Cup race te winnen en in Auckland zilver te veroveren bij het WK voor beloften. “Ik word elk jaar iets beter.” TEKST ROEL KERKHOF
Soms lopen dingen anders in het leven dan gedacht. En soms komen daar mooie dingen uit voort. Neem Sarissa de Vries. De geboren en getogen Lekkerkerkse dacht na het afronden van het VWO in 2007 een studie technische wiskunde te gaan volgen in Delft. Maar toen kwam er een uitnodiging van het pas opgerichte Nationaal Topsport Centrum (NTC) in Sittard. Of ze daar wilde komen trainen. “Ik dacht, laat ik het proberen, kijken waar ik uitkom. Maar ik was op dat moment helemaal niet zo goed. Ik liep 22 minuten op de vijf kilometer, terwijl Maaike dat toen al in ongeveer 17 minuten deed. Rachel eindigde in haar eerste triathlon ooit meteen voor me. Ik wilde daarom wel iets naast de sport hebben om op terug te kunnen vallen.” Dat werd een studie Gezondheidswetenschappen aan de Universiteit Maastricht.
FOTO TRIATHLON.ORG/DELLY CARR/ITU
4
De atlete ontwikkelde zich gestaag en dacht na een zestiende plaats bij de World Triathlon Series in Londen een jaar voor de Spelen zelfs even aan olympische deelname, maar kon geen plaatsing afdwingen. Na het olympische kwalificatietraject voor Londen – waarin de studie vrijwel stil had gelegen – besloot ze haar studie weer vol op te pakken. Het doel: bachelor afronden en aan de masters beginnen. “Op een bepaald moment ben je toch zo ver met je studie dat je de tijd die je er in hebt gestopt niet verloren wilt laten gaan.” Er kwam echter een kink in de kabel. “Ik mocht vanwege nieuwe regels nog niet met mijn masters beginnen.” De Vries besloot daarop haar seizoen maar te verlengen tot het WK in Auckland. Daar veroverde ze in haar laatste jaar als neosenior verrassend zilver. “Ik baalde eerst enorm dat ik mijn studie niet kon voortzetten. Nu vind ik dat niet erg meer.”
Jeugd- en Juniorencircuit Dat ze ooit zo’n sportieve prestatie zou leveren had de volgende maand 24 jaar wordende atlete nooit verwacht. “Toen ik 5,5 jaar geleden voor het NTC werd gevraagd had ik niet gedacht dat ik zo’n niveau zou kunnen halen.” Tot haar twaalfde deed De Vries aan turnen, maar als klein meisje wilde ze eigenlijk wat anders; net als haar vader aan triathlon doen. “Mijn ouders zeiden, dat komt wel.” Na het turnen volgde wedstrijdzwemmen en op haar zestiende deed ze dan eindelijk haar eerste triathlon. Ze was meteen verkocht. Samen met haar één jaar jongere broer Peter, die rond dezelfde tijd met triathlon begon, stortte ze zich op het NTB Jeugd- en Juniorencircuit. “Dat was echt superleuk en een enorme stimulans om triathlon te doen en beter te willen worden. Het waren echte familie-uitjes.” Ook broer Peter bleek talentvol en volgde zijn zus naar het NTC. Hij werd onder meer Nederlands kampioen bij de junioren en de neosenioren (sprintafstand), maar haakte na een reeks blessures een jaar geleden af. De sportieve loopbaan van Sarissa de Vries voltrok zich de afgelopen jaren redelijk onopvallend. Terwijl Rachel Klamer regelmatig internationaal van zich deed spreken en zich met Danne Boterenbrood nomineerde voor de Spelen van Londen en ook Maaike Caelers af en toe een glimp van haar talent toonde, kon De Vries geen echte topklasseringen laten noteren. Tot de World Triathlon Series in Londen in 2011. Op het olympische parkoers overtrof ze zichzelf door voor het eerst onder de 35 minuten te lopen op de tien kilometer. Daarmee werd ze zestiende en was ze
slechts acht seconden verwijderd van een olympische nominatie. “Dat was een eyeopener. Ik dacht, ok, de Olympische Spelen is een realistisch doel. Stel dat alles klopt en het lopen zo goed blijft gaan, dan moet ik voor mijn eigen kansen gaan. Tot dan had ik vooral een mogelijke rol als helper in gedachten.”
Eten en diëten Maar het lukte De Vries daarna niet om het niveau van haar wedstrijd in Londen vast te houden. “Ik wilde te graag. Alles moest perfect zijn, ook mijn racegewicht. Daardoor kreeg ik problemen met de voeding. Door de druk die ik mezelf oplegde ging ik echter juist meer eten. Dat doe ik altijd als ik me zorgen maak. En daardoor sta ik bij veel wedstrijden niet met een goed gevoel aan de start.” Een vicieuze cirkel was het gevolg. Het vormt de verklaring waarom sinds 2008 op een slechte eerste seizoenshelft een betere afsluiting van het jaar volgt. “Al een aantal jaren wisselen periodes met veel eten en periodes met diëten elkaar af”, bekent De Vries. “Dan wil ik in het begin van het seizoen zo snel mogelijk afvallen en gaat het vervolgens mis. Halverwege gaat dan de knop om: laat ik dan maar het beste er van maken. En dan gaat het opeens weer goed.”
Vechten voor ranking
Olympisch circus
Het seizoen begint voor De Vries – die begin dit jaar het Triathlon Top Team Limburg waar ze ruim vier jaar deel van uitmaakt verruilde voor het Pro Triathlonteam – met de ITU African Cup sprinttriathlon in Kaapstad komende maand. “Ik sta nu 91ste op de ranking. Als ik in Kaapstad in de toptien eindig dan kan ik de eerste seizoenshelft vooruit, want de punten van vorig jaar worden door tien gedeeld waardoor de wedstrijd nu relatief zwaar telt. De afgelopen jaren was het steeds afwachten of ik wel kon starten in de World Triathlon Series en moest ik voortdurend extra wedstrijden doen om mijn ranking in stand te houden. Door te veel wedstrijden, het vele reizen dat daarbij hoorde en
Zo liep De Vries in Genève en Auckland ook haar wedstrijden. “Ik liep met het idee mijn positie vast te houden, niet met de gedachte anderen te verslaan, al speelde in Auckland wel door mijn hoofd ‘ik hoor bij de beste neosenioren van de wereld’. Tijdens trainingen is die instelling wel in mijn voordeel. Ik loop me niet zo snel over de kop als anderen er een wedstrijdje van willen maken. Tijdens de wedstrijd kan het je echter wel een extra push geven als je wat competitiever bent ingesteld. Maar misschien komt dat over een paar jaar nog wel als ik ook echt voor posities kan racen.” Het zal nodig zijn om naar de Olympische Spelen van Rio te kunnen, het hoofddoel van De Vries. “Ik denk dat ik daar wel een kans voor maak, zeker als er voor Nederland drie plekken zijn. Dat is wel reëel als we ons allemaal zo door blijven ontwikkelen. Ik ben in Londen wezen kijken. Een week kamperen, weinig slapen en koud, maar supermooi. Ik had er wel wat anders van verwacht; dat de sporters meer in het middelpunt zouden staan. Voor de meeste bezoekers was het vooral een dagje uit. Een soort circus, kijk wat knap, en we gaan weer verder. Maar het is wel een circus waar ik graag een keer zelf deel van zou willen uitmaken.”
FEBRUARI 2013
INTERVIEW SARISSA DE VRIES
“Ik ben in Londen wezen kijken. Een week kamperen, weinig slapen en koud, maar supermooi. Het is een circus waar ik graag een keer zelf deel van zou willen uitmaken.”
Na Kaapstad keert De Vries na een hoogtestage in het Nieuw-Zeelandse Wanaka terug naar Auckland voor de eerste race in de World Triathlon Series. Waar haar mogelijkheden liggen vindt ze moeilijk in te schatten. “Ik ben misschien geen toptalent, maar ik weet niet of dat topprestaties in de weg staat. Ik denk dat je met minder talent ook ver kunt komen. Ik wil het beste uit mezelf halen, maar of dat een podiumplaats in de World Triathlon Series is? Met een top-10 of top-15 klassering zou ik nu ook al heel blij zijn.” Veel is ook afhankelijk van hoe ze zich verder ontwikkelt. “Ik moet nog sterker worden en er valt ook tactisch nog veel te leren. Het lopen is voor mij meestal vooral overleven. Met het lopen voor een klassering heb ik weinig ervaring. Ik ben in wedstrijden ook niet echt gefocust op anderen verslaan. Ik wil het zo goed mogelijk doen en dan zie ik wel waar ik eindig, al wil ik een ander wel verslaan als de finishlijn in zicht komt.”
FOTO FRANK RENIA
En zo gebeurde dus ook afgelopen jaar. Na een reeks teleurstellende prestaties in het voorjaar veroverde ze in Groningen, ondanks het ontbreken van echte vorm, op de sprintafstand haar eerste nationale titel. Een maand later volgde een overwinning in de ETU European Cup triathlon in Genève. Inmiddels acht kilo lichter dan eerder in het seizoen volgde het hoogtepunt in Auckland. De Vries werkt er nu hard aan om haar voedingspatroon in balans te krijgen. “Dat is één van mijn belangrijkste doelen voor dit seizoen: goed voor mezelf zorgen als het gaat om voeding en de regelmaat daarin.” Na Auckland maakte ze ook werk van het schrijven van haar bachelorthesis (over trainen op hoogte). “Eind deze maand hoop ik het af te hebben. Aan mijn masters begin ik voorlopig niet. Dat zou ook lastig te combineren zijn met topsport. Ik vind het wel prima zo; geen afleiding meer en me volledig focussen op de sport.”
daardoor ook het ontbreken van structuur en opbouw in de trainingen liep ik eigenlijk voortdurend achter de feiten aan. Met een constantere vorm hoop ik dat de punten vanzelf komen.”
5
FEBRUARI 2013
Doe maar rustig aan Dat er voor een duursport als triathlon duurtrainingen gedaan moeten worden is helder voor iedereen. Na jarenlang actief zelf triathlon bedrijven en het testen en coachen van honderden duursporters blijft de conclusie in de meeste gevallen opmerkelijk hetzelfde: er wordt niet of nauwelijks aan rustige (extensieve) duurtraining gedaan. Dat moet anders. TEKST FRANK HELDOORN Spreek ik met iemand af om een rustige duur-
gebied nog verder op te rekken. Naast variatie
is het daarom ook beter om te redeneren vanuit
training te doen, zit ik urenlang naar een ach-
in intensiteit zal ook de daardoor ontstane
dat omslagpunt (anaërobe drempel). Op 70-80%
terom kijkend iemand te kijken. Het komt vaker
variatie voor het bewegingsapparaat het
daarvan heb je grote kans dat het lichaam voor
voor dan me lief is. De gedachte lijkt bij velen:
lichaam goed doen. Mits de techniek correct
met name vetverbranding zal kiezen.
Waarom zou je überhaupt veel rustiger trainen
beheerst wordt zal juist bij lopen de rustige
dan tijdens je doelevenementen? Is specifiek
duurtraining minder blessures veroorzaken
Dat is verdraaid rustig en daarmee ontstaat ook
trainen niet een heel belangrijk trainingsprincipe?
dan de intensievere trainingen.
vaak de begripsverwarring dat het lángzame
Hieronder een pleidooi voor de rustige – maar dan ook écht rustige – duurtraining. Om te beginnen
duurtraining betreft. Maar dat het langzaam 4. Het lichaam zal wennen aan een bepaalde trainingsomvang. Het overload principe – een
weinig aandacht aan besteed hebben. En dus is
training daarin nog even op een rijtje gezet.
opbouw richting je einddoel – zal het lichaam
het lichaam niet of nauwelijks in staat vermogen
ook op dat vlak steeds weer verder kunnen
te genereren met die verbrandingsoven. Wees
brengen. Met behulp van de rustige duur-
gerust, je kunt het lichaam in redelijk korte tijd
presteer je minder dan ervoor. Als triatleet
training kan er eenvoudiger en drastischer
veel leren en ik ben altijd stikjaloers op de mensen
hebben we een nogal drukke trainingsagenda
worden opgebouwd.
die nog geen rustige duurtraining hebben gedaan.
1. Van trainen word je slechter. Na een training
met mogelijk zelfs meerdere trainingen op
Want die schieten – gek genoeg dus door vooral
een dag. Een volgende training heeft pas zin/
5. Periodisering: Hoe verder verwijderd van het
effect als we hersteld zijn van de vorige. Met
einddoel, des te groter het aandeel rustige
Confronterend kan het zeker zijn. Ik besloot
het fenomeen rustige duurtraining hebben we
duurtraining kan en moet zijn. Hoe meer
in 2006 – mijn laatste serieuze seizoen – mijn
een trainingsvorm waarmee we de mogelijk-
we het lichaam leren zuiniger te verbranden
lichaam te proberen nieuwe prikkels te geven en
heid scheppen trainingsomvang en -fre-
en hoe meer we hebben gewerkt aan het
besloot dat seizoen mijn rustige duurtrainingen
quentie op een niveau te brengen waarmee
herstelvermogen – ook een bijkomstig effect
ONDERIN de vetverbrandingszone te doen. Net
we de eindstreep eenvoudiger gaan halen.
van rustige duurtrainingen – des te meer we
als de meeste andere atleten zocht ik daarvoor
Want de impact van zo’n rustige training op
richting het einddoel intensiever kunnen trai-
altijd graag de bovenrens van mijn zones op. Dat
bijvoorbeeld de spieren is relatief laag. En de
nen en des te meer trainingseffect daarvan te
betekende in mijn geval dat ik mijn duurlopen
hersteltijd dus relatief kort.
verwachten is. Echter, in Nederland hebben
tussen HF 100-110 ging doen. De gemiddelde
we nu eenmaal te maken met de seizoenen.
snelheden die ik daarbij haalde waren laag,
Dat maakt ook dat we de rustige duurtraining
maar wat ik hoopte dat er op de achtergrond
genoemd. Dat wil zeggen dat onze trainingen
in de komende maanden juist kunnen gaan
gebeurde, gebeurde ook. Mijn verbrandingsoven-
erop gericht moeten zijn het aërobe systeem
opvoeren om ons aan het overload principe
tje werd nóg zuiniger. Uiteraard trainde ik niet
(verbranding van vetten en/of koolhydraten
te houden en en passant te genieten van het
UITSLUITEND in deze zone. Maar wel verdacht
mét zuurstof) te verbeteren. Door de rustige
steeds lekker wordende weer.
veel. Conclusie van dat seizoen: je moet best lui
2. We moeten specifiek trainen zoals al eerder
duurtrainingen leren we het lichaam het
rustiger te gaan trainen – als een speer vooruit.
zijn om de top te halen op de lange afstand.
aandeel vetverbranding daarin te vergroten.
Hoe rustig is rustig
Daarmee wordt zuiniger omgesprongen met
Ik kom maar weinig mensen tegen die op gevoel
Oefening in geduld
onze snelle brandstof koolhydraten. Door het
de juiste intensiteit kiezen voor de rustige
Geduld is meestal niet de beste eigenschap van
lichaam te leren meer vermogen/snelheid te
duurtraining. Wat rustig voelt blijkt vaak nog
de ADHD-ers die triatleten zijn. Ben je eerder
leveren met de vetverbrandingsoven gaan we
lang niet rustig genoeg te zijn. Er staat nergens
nog niet voldoende laag gegaan in je rustige
pas bij hogere vermogens/snelheden de snelle
in het Wetboek waar we de rustige duurtraining
duurtrainingen, dan heb je bij het aanleren ervan
koolhydraatfabriek massaler inzetten.
‘moeten’ doen en hoe die zone moet heten.
wel vooral geduld nodig. Het zal niet van vandaag
Gemiddeld genomen zijn de duurtrainers het
op morgen aangepast zijn. Is het gat tussen wat
er wel over eens dat de ‘vetverbrandingszone’
je nu doet en wat je op basis van bovenstaande
weer prikkelen tot het doen van aanpassin-
de juiste zone is om je rustige duurtraining in te
zou ‘moeten’ doen groot? Maak dan voor jezelf
gen. Met het doen van rustige duurtrainingen
doen. Grofweg gezegd zal dat op zo’n 60-70%
een stappenplan. Zak elke twee tot drie weken
stretchen we het totale intensiteitsgebied
van je Hfmax liggen. Maximale hartslagtesten
een aantal hartslagen tijdens je rustige duur-
maximaal uit waardoor we zelf variatiemoge-
zijn niet heel prettig en ik tref in de praktijk grote
trainingen. Zo blijf je voor je gevoel wel lekker
lijkheid creëren. Richting het plafond – de ana-
individuel verschillen aan waar het de marge
bewegen, maar maak je ondertussen stapsgewijs
erobe drempel – is vaak minder ruimte om het
tussen omslagpunt en Hfmax betreft. Mogelijk
je verbrandingsmotor efficiënter. Vooral met
3. Gevarieerd trainen zal het lichaam steeds
6
verloopt is meestal het gevolg van er geen/
de trainingsprincipes en de rol van rustige duur-
lopen blijkt dat vaak de enige oplossing om ooit eens te leren in de vetverbrandingszone te kunnen lopen. Met fietsen is het vaak eenvoudiger te doseren, dankzij ons vlakke
FEBRUARI 2013
TRAINING
landschap. Maar het is niet zo dat we door de rustige duurtraining op de fiets te doen we automatisch met lopen hetzelfde gaan leren. Je zult de verbrandingsmotor sportspecifiek moeten trainen. Zwemmen noem ik even apart. Dat is echt dé sport van de drie waarin het meest NIET aan rustige duurtraining wordt gedaan. Even inzwemmen en that’s it. Gebruik het buitenwater straks voor én het overload principe én het aanleren van meer verbrandingsefficiency en zwem lange stukken extreem rustig in buitenwater. Eens, dat voelt toch niet meer als trainen? Maar omdat het een nieuwe prikkel is werkt het wel. En dan nog iets. Trots thuislaten is ook al zo’n slechte eigenschap van veel duursporters. Ben je lekker op pad met de handjes bovenop het stuur komt er weer zo’n wielrenner voorbij. Laten we wel wezen: je gaat toch niet je rustige duurtraining opofferen voor iemand die al harder is gaan fietsen omdat ie jou zag? Stick to the plan!
Effecten van rustige duurtraining Als we het lichaam geleerd hebben meer vetten aan te spreken bij de verbranding zal er op een hogere intensiteit ingestoken kunnen worden bij de langere triathlons. Als iemand nog maar kort – in maanden/ jaren - en relatief intensief getraind heeft zal de koolhydraatconsumptie zo rap verlopen dat er onvoldoende aangevuld kan worden om dat urenlang vol te houden. Bij het dalen van de bloedsuikerspiegel zal het prestatievermogen al even snel afnemen. Door de verbrandingsmix –ook bij hogere intensiteiten – van meer vetten te voorzien door de rustige duurtraining kan er tegen de koolhydraatconsumptie nog aangegeten worden en zal de bloedsuikerspiegel constanter kunnen blijven. Verder zal door voldoende rustige duurtraining sneller herstel plaatsvinden tussen de wedsrijden in. En uiteraard zullen door de rustige duurtrainingen – liefst nog een treetje lager – de herstelprocessen nóg verder versneld kunnen worden. Je doet niet voor niets graag actieve herstelpauzes tussen je intervals in. Beter presteren, je fit voelen, van de natuur genieten, je gezondheid op lange termijn dienen en van groepstrainingen daadwerkelijk sociale happenings maken. Het kan! Rustige duurtraining. Je kunt het rustig doen!
7
FEBRUARI 2013
Met minder pasta meer mens Hoewel er niet één direct antwoord mogelijk is op de vraag wat de beste voeding voor een duursporter is, zijn er wel een aantal richtlijnen te geven die kunnen helpen de eigen sportieve prestaties te optimaliseren. Triathlon Sport ging te rade bij triatleet en voedingskundig ingenieur Peter Res. TEKST ROEL KERKHOF
Drink genoeg, maar ook niet te veel
Voeding voor duursporters moet volgens de gangbare theorieën voor 60 procent uit koolhydraten bestaan, voor 20 tot 30 energieprocent uit (liefst onverzadigde) vetten en voor de rest uit eiwit. In de wens om enerzijds voldoende energie te tanken en anderzijds ook om af te vallen raakt bij menig duursporter deze verhouding nog wel eens zoek. Zo constateerde Peter Res toen hij vier jaar geleden als voedingsspecialist aan de slag ging bij de Rabobank wielerploeg dat de renners in hun streven zo mager mogelijk te zijn veel te weinig vetten tot zich namen. Ook was er weinig variatie in de voeding. Op het menu stond pasta, pasta en nog eens pasta. “Triatleten zijn wat dat betreft niet veel anders dan wielrenners en slaan soms ook nog wel eens door”, zegt Res, die voor iets minder koolhydraten en voor wat meer vetten en eiwitten in het sportdieet pleit. De Rabobank wielerploeg was één van de eerste opdrachtgevers waarvoor Res zijn theoretische kennis op het gebied van voeding die hij had opgedaan tijdens zijn studie aan de Wageningen Universiteit en de University of Texas in de praktijk kon brengen. Daarnaast begeleidde hij via zijn
8
eigen sportvoedingsadviesbureau onder meer Michel Butter, momenteel de snelste Nederlander op de marathon, en was hij adviseur voor NOC*NSF. Tot medio vorig jaar deed Res promotieonderzoek aan de Universiteit van Maastricht, maar dat rondde hij niet af om als voedingsdeskundige in dienst te treden bij voetbalclub Ajax. “Ik vroeg mezelf al af of ik verder wilde in de wetenschap. Dit was een kans die ik niet kon laten lopen.”
Uitgebalanceerde maaltijd Hoewel de voedingsbehoefte bij voetballers anders is dan voor duursporters, constateerde Res ook bij Ajax een gebrek aan variatie in de voeding. “Bij een uitgebalanceerde sportmaaltijd ligt op de helft van het bord groente, wordt een kwart ingenomen door vlees, vis of kip en bestaat een kwart uit koolhydraten. Bij veel sporters bestaat een pastamaaltijd echter al snel voor driekwart uit koolhydraten. Als je een Tour de France rijdt kan ik me daar wat bij voorstellen, maar voor de meeste mensen is dat te veel. De doorsnee sporter die acht uur per week traint haalt ook genoeg energie uit groente, fruit en noten
Een mens heeft 1,5-2 liter vocht per dag nodig om de vochtbalans op peil te houden. Wie sport zweet en zal dus nog meer moeten drinken. Onderzoeken hebben aangetoond dat een verlies van twee of meer procent van het lichaamsgewicht door vochtverlies al een afname van prestaties inhoudt. Een eenvoudige manier om te controleren of je voldoende gedronken hebt is om voor en na de training op de weegschaal te gaan staan. Eén kilo gewichtsverlies betekent één liter vochtverlies. Hoewel de meeste sporters eerder te weinig dan te veel zullen drinken, is te veel drinken ook niet goed, waarschuwt sportvoedingsdeskundige Peter Res. “Sommige sporters denken bij drinken dat meer altijd beter is. Dat is niet zo. Het kan juist gevaarlijk zijn. Hyponatriëmie, waarbij het natriumgehalte in het bloed sterk daalt als gevolg van te veel water drinken, is bedreigender voor de gezondheid dan uitdroging en kan in uitzonderlijke gevallen zelfs de dood tot gevolg hebben.”
om vooruit te kunnen”, weet Res uit eigen ervaring. Hij koos na een verdienstelijk debuut op de marathon (2.27 uur) een aantal jaren geleden voor zijn maatschappelijke carrière en ging triathlons doen. Vorig jaar werd hij derde bij het NK Powerman in Horst. Zijn grote doel dit jaar: kwalificatie voor de Ironman Hawaii. “Ik train meer dan een gemiddelde triatleet, maar haal hier ook zelf voldoende energie uit.”
FOTO FRANK RENIA
Groente, fruit en noten mogen van de voedingswetenschapper sowieso een grotere plek krijgen in het Nederlandse sportdieet, met name ter afwisseling van de traditionele broodmaaltijd. “Buitenlanders kijken altijd een beetje raar op van de Nederlander die met alleen zijn broodtrommel bij de lunch verschijnt. Gelijk hebben ze. We krijgen al voldoende tarweproducten binnen. Bij voedingsanalyses zie ik vaak een tekort aan magnesium, koper, selenium en – zeker bij mensen die geen vis eten – vitamine D. Dat zit allemaal in groente, fruit en gemengde noten zoals walnoten, hazelnoten en amandelen.” Res verwijst in zijn betoog naar het paleodieet, dat vooral gebaseerd is op het voedsel van onze voorvaderen van voor de landbouwrevolutie, duizenden jaren geleden. Dit bestond uit vis, vlees van dieren die zich met grassen voeden, groenten, fruit, wortels en noten. Het bevatte geen granen, peulvruchten, zuivel, zout, geraffineerde suiker of verwerkte oliën. “We zijn pas granen en zuivel gaan eten en drinken met de intrede van de landbouw. Ons lichaam is niet ontwikkeld op de mate waarin we deze nu binnenkrijgen”, aldus Res. “We kunnen toe met minder brood, één of twee porties zuivel per dag is voldoende.”
Verantwoord afvallen Een dieet met minder tarweproducten is tevens een goede manier om op een gezonde en verantwoorde manier gewicht te verliezen. De meeste sporters kiezen juist voor het schrappen van vetten uit hun dieet om minder kilo’s op de weegschaal te krijgen. Onverstandig, vindt Res, want vetten zijn juist nodig voor een goed functionerend sportlijf. “Mits het de juiste, vooral onverzadigde, vetten zijn. Die zitten bijvoorbeeld in vette vis, avocado’s en noten. Vetten in bijvoorbeeld frituurvet, koeken of margarine zijn minder goed. Ik zou zelfs eerder aanraden om pure roomboter op de boterham te smeren dan margarine. Dat gaat tegen de voedingsrichtlijnen van de overheid in, maar een beetje verzadigd vet is niet erg, zolang het maar zo puur natuurlijk mogelijk is. Margarine is wat dat betreft maar een gekunsteld product en in feite ongezonder.” De makkelijkste weg om af te vallen is eigenlijk heel simpel, stelt Res. “Ik schrap altijd als eerste de vloeibare koolhydraten. Je moet kauwen op wat je binnenkrijgt. Soms zie ik op de atletiekbaan mensen
met flesjes energiedrank om de heup in sjoktempo 6 x 1.000 meter afwerken. Zij zouden er verstandiger aan doen om geen drank met suikers mee te nemen. Door alleen water en koffie of thee zonder suiker te drinken verlies je de eerste kilo’s. Van lightdranken ben ik overigens niet zo’n voorstander. Die kunnen zelfs averechts werken. De zoete smaak van lightdranken geeft de hersenen een verkeerd signaal. Zoet is suikers. Het lichaam bereidt zich daardoor voor op het binnenkrijgen van energie. De hersenen worden gefopt maar de behoefte aan energie wordt tegelijk wel gestimuleerd. Daardoor ga je meer zoete producten tot je nemen en krijg je vaak juist te veel binnen.” Daarnaast adviseert Res om in plaats van geraffineerde witte rijst of pasta zilvervliesrijst of volkoren pasta te nemen. “Dat vult meer door de vezels. Geraffineerde producten bevatten meer koolhydraten per 100 gram. Tijdens een zwaar trainingskamp kan het helpen om makkelijker in de energiebehoefte te voorzien, maar voor de dagelijkse energiebehoefte als sporter levert het eerder te veel dan te weinig energie.” De normale voeding is volgens Res toereikend voor sportieve inspanningen tot 1 à 1,5 uur. Pas daarna wordt het nodig om de energievoorraad aan te vullen. Echter, af en toe een rustige duurtraining afwerken op een nuchtere maag kan wat hem betreft geen kwaad. Integendeel. Het is een goede manier om de vetverbranding en daarmee het duurvermogen - de metabole efficiëntie - te ontwikkelen. Zeker atleten op de lange afstand kunnen daarvan profijt trekken. “Af en toe het lijf energie onthouden tijdens een training kan een extra prikkel tot verbetering geven.”
Eiwit = herstel Tot slot wil Res graag wijzen op het belang van voldoende eiwitten in de voeding voor een goed herstel na gedane trainingsarbeid. Voor een duursporter wordt 1,5-2 gram eiwit per kilogram lichaamsgewicht aanbevolen. “Het beste is zo snel mogelijk na de training 25 gram wei-eiwit te nemen, bijvoorbeeld in een herstelshake. Wei-eiwitten worden snel opgenomen en bevatten leucine, een essentieel aminozuur dat belangrijk is bij het herstel en de opbouw van spiercellen. Onderzoek heeft aangetoond dat chocomel, waar ook wei-eiwitten in zitten, een goede hersteldrank is. Maar ook eiwitrijke producten als vlees, vis (zoals tonijn), kip,
FEBRUARI 2013
VOEDING
eieren, bonen en noten bevatten veel eiwit.” Eiwitten helpen bovendien bij de opname van koolhydraten in het lichaam, wat vooral van belang is wanneer het moeilijk is om de energievoorraden weer op peil te brengen. In een onderzoek waarin Res zelf als testpersoon meedeed ondervond hij zelf hoe lastig het kan zijn om de koolhydraten weer aan te vullen. Na de energievoorraden volledig te hebben uitgeput moesten deze in zes uur weer worden aangevuld volgens de voorgeschreven 1,2 gram koolhydraten per kilogram lichaamsgewicht per uur. “Na vier uur was ik er misselijk van. Ik kon niet meer eten.” In door hemzelf verricht onderzoek aan de Universiteit van Maastricht toonde Res met een aantal collega-onderzoekers aan dat inname vlak voor het slapen gaan van 40 gram caseïne (een melkeiwit dat bijvoorbeeld in kwark zit) van groot belang is om de ’s nachts optredende afbraak van spiereiwit tegen te gaan. De afbraak van caseïne verloopt minder snel dan van wei-witten en heeft een positief effect op de balans in spiereiwitsynthese: er is sprake van spieraanmaak in plaats van -afbraak*. Res denkt dat 30 gram waarschijnlijk ook voldoende is om hetzelfde te bereiken. Hoewel het onderzoek betrekking had op het effect na krachttraining vaart ook het herstel van de duursporter er wel bij. “De aanpassingen in bijvoorbeeld de mitochondriën, de energiecentrales in onze spiercellen, zijn eveneens afhankelijk van eiwit”, stelt Res, die besluit met de raadgeving de eiwitinname goed over de dag te verdelen. “In de praktijk worden de meeste eiwitten bij de avondmaaltijd genuttigd. In tegenstelling tot vetten en koolhydraten worden eiwitten echter niet in het lichaam opgeslagen. Wat je meer eet dan 25 gram eiwit per keer wordt verbrand. Dat is zonde.” * Res PT, Groen B, Pennings B, Beelen M, Wallis GA, Gijsen AP, Senden JM, VAN Loon LJ. Protein ingestion before sleep improves postexercise overnight recovery. Med Sci Sports Exerc. 2012 Aug;44(8):1560-9
9
FEBRUARI 2013
Ga de uitdaging aan! Ook dit seizoen zal bondsarts en bondscoach lange afstand Guido Vroemen weer maandelijks trainingsschema’s maken. Doel dit jaar is de halve en de hele triathlon, met als uiteindelijke focus de Challenge Almere-Amsterdam. Hieronder worden de regels waaraan je je dient te houden bij het volgen van de schema’s weer even kort samengevat. TEKST GUIDO VROEMEN
Startniveau Er wordt uitgegaan van een bepaald startniveau. Je dient ongeveer 5-6 uur per week training aan te kunnen. Heb je dit niveau nu nog niet, doe dan iets minder dan wat het schema voorschrijft.
Arbeid/rustverhouding Een schema is een leidraad en niet een verplichting: ga er losjes mee om. Training is belangrijk om je doelen te bereiken. Rusten is net zo belangrijk. Wanneer je de indruk hebt dat de training tijdelijk minder goed gaat, doe je er goed aan de inspanningen rustiger uit te voeren en minder lang. Of las een extra rustdag in.
Herstel Slaap voldoende! De nachtrust is bij uitstek de periode van herstel. Te weinig slapen maakt de herstelfase na de inspanning nodeloos langer. Wanneer je slecht geslapen hebt, ben je niet optimaal uitgerust. Je doet er goed aan om die dag wat minder intensief te trainen.
trainen (met als gevolg overtraindheid en daardoor mogelijk weken tot maanden daarvan moeten herstellen!). Het volledige bereik van je hartfrequentie, van rust (Hfrust) tot maximale hartfrequentie (Hfmax), wordt daarbij ingedeeld in de zones Z0 tot en met Z5 (zie ook figuur hieronder). Is alleen je Hfmax bekend, gebruik dan de bovenste kleurenbalk voor de zone-indeling. Is je anaerobe drempel (AD) bekend, dan gebruik je de onderste kleurenbalk. Beiden kun je laten bepalen bij een Sport Medisch Adviescentrum. Om echt nauwkeurig je trainingszones te bepalen heeft training aan de hand van de anaerobe drempel de voorkeur. Bepaling hiervan gebeurt middels ademgasanalyse (spiro-ergometrie), met een protocol met lange (3 minuten) stappen. In het volgende nummer zal hier verder op in gegaan worden. Ook zullen de verschillende trainingszones dan nader worden toegelicht. Figuur 1 Hf-zones
Ziekte Rust bij koorts! Koorts is altijd een reden om tijdelijk te rusten. De meeste mensen zullen echter sowieso weinig of geen zin hebben om te trainen wanneer ze koorts hebben. Na een virale infectie (bijvoorbeeld bij verkoudheid of griep) kan het bovendien nog een tijdje duren voordat je je volledig hersteld voelt. In dat geval kun je uitgaan van de volgende vuistregel: neem na het verdwijnen van de koorts evenveel dagen rust als het aantal dagen dat je koorts gehad hebt. Wanneer je zeven dagen koorts hebt gehad, neem je de volgende zeven dagen nog rust. Nadien kun je de training weer rustig opbouwen met eerst korte, rustige duurtrainingen.
Trainingszones Om inzicht te hebben in de zwaarte van een training wordt in het schema de hartfrequentie gehanteerd. Met een hartslagmeter is deze simpel te meten. Zelfs het meeste eenvoudige en goedkope model voldoet dan al. Wanneer de eigen maximale hartfrequentie bekend is kan op een percentage hiervan worden getraind om een bepaald trainingseffect te behalen. De truc van een goed trainingsschema is te variëren in trainingen met de daarbij behorende hartfrequentiezones. Daarbij is echter belangrijk dat je het doel van de training niet uit het oog verliest. Blijf binnen de aangegeven hartfrequentiezone en zorg voor een logische opbouw. Het motto blijft echter altijd: liever te langzaam dan te hard! Daarom is het ook heel belangrijk bij het volgen van een schema om je trainingszones goed vast te leggen. Als je trainingszones niet goed gedefinieerd zijn loop je het risico te rustig te trainen (met als gevolg weinig progressie) maar nog erger is te hard te
10
Trainingszone aan de hand van maximale hartfrequentie (HfMax) Z0: Hersteltraining. 50 tot 60% van HfMax. Z1: Duurtraining. 60 tot 70% van HfMax. Z2: Tempoduurtraining. 70 tot 80% van HfMax. Z3: Extensieve intervaltraining. 80 tot 85% van HfMax. Z4: Intensieve intervaltraining. Rond 90% van HfMax. Z5: Maximaal gebied. 90 tot 100% van HfMax Trainingszone aan de hand van Anaerobe Drempel (HfAD) Z0: Hersteltraining. 50 tot 65% van HfAD. Z1: Duurtraining. 65 tot 80% van HfAD. Z2: Tempoduurtraining. 80 tot 95% van HfAD. Z3: Extensieve intervaltraining. 95 tot 100% van HfAD. Z4: Intensieve intervaltraining. 100 tot 105% van HfAD. Z5: Maximaal gebied. 105% tot HfMax
FEBRUARI 2013
TRAININGSCHEMA HALVE/HELE TRIATHLON
TRAININGSCHEMA WEEK 9 Maandag
Dinsdag
Woensdag
Donderdag
Vrijdag
Zaterdag
Zondag
25-02-13
26-02-13
27-02-13
28-02-13
01-03-13
02-03-13
03-03-13
Rust/Hersteldag eventueel Hardlopen: 30 min. Herstelloop Zone 0-1 Eventueel extra voor hele triathlon: Fietsen: 60 min zone 1, souplesse
Zwemmen 60 min. Kern: 2 x (6 x 200m in Zone 2), P20 sec
Fietsen/ spinnen: 120 min 50-60km. Zone 1
Zwemmen: 60 min. Kern: 800 + 3x300 in Zone 2/ P20 sec 10x50 Zone 3/ P15 sec Eventueel extra voor hele triathlon: Fietsen: 60 min zone 1, souplesse
Lopen: 60 min 11-13km. Kern: 6x1km/ P2min: 1-3 in Zone 2, 4-6 in Zone 3
Fietsen: 120 min 50-60 km. Zone 1; kern (in 2e uur): 3x6' Zone2Zone3/P5 min
Lopen: 90 min 15-20km. Zone 1; elke 20e minuut versnellen naar Zone 2/Zone 3
1:30:00
1:00:00
2:00:00
2:00:00
1:00:00
2:00:00
1:30:00
weekomvang (uren) 11:00:00 (Halve: 9:00)
TRAININGSCHEMA WEEK 10 Maandag
Dinsdag
Woensdag
Donderdag
Vrijdag
Zaterdag
Zondag
04-03-13
05-03-13
06-03-13
07-03-13
08-03-13
09-03-13
10-03-13
Rust/Hersteldag eventueel Hardlopen: 30 min. Herstelloop Zone 0-1 Eventueel extra voor hele triathlon: Fietsen: 60 min zone 1, souplesse
Zwemmen 60 min. Kern: 3 x (4 x 300m in Zone 2), P30 sec
Fietsen/ spinnen: 120 min 50-60km. Zone 1; na elke 20e minuut 3min in Zone 2 fietsen, 100RPM
Zwemmen: 60 min. Kern: 1000 + 4x200 in Zone 2/ P20 sec; 10x50 Zone 3/ P15 sec Eventueel extra voor hele triathlon: Fietsen: 60 min zone 1, souplesse
Lopen: 75 min 12-16km. Kern: 4x1500m Zone 2-3 P2min
Fietsen: 120 min 50-60 km. Zone 1; kern (in 2e uur): 8x3' Zone2Zone3 /P3 min Voor hele triathlon kan er een uur langer worden gefietst.
Lopen: 90 min 15-20km. Zone 1; elke 15e minuut versnellen naar Zone 2-3 gedurende 1 min
1:30:00
1:00:00
2:00:00
2:00:00
1:15:00
3:00:00
1:30:00
weekomvang (uren) 12:15:00 (Halve: 10:15)
TRAININGSCHEMA WEEK 11 Maandag
Dinsdag
Woensdag
Donderdag
Vrijdag
Zaterdag
Zondag
11-03-13
12-03-13
13-03-13
14-03-13
15-03-13
16-03-13
17-03-13
Rust/Hersteldag even- Zwemmen 60 min. tueel Fietsen: 60 min. Kern: 2 x (4 x 300m in Herstelrit Zone 0-1 Zone 2), P30 sec Extra voor Hele: Rustige Duurloop 45 min Zone 1
Fietsen/ spinnen: 135 min 55-65km. Zone 1; na elke 30e minuut 5min in Zone 2 fietsen Extra voor Hele: aansluitend aan fietsen Duurloop 45 min Zone 1
Zwemmen: 60 min. Kern: 5x300 in Zone 2/ P20 sec; 20x25 in Zone 3/ P10sec Extra voor Hele: Herstelrit 60 min Z0-Z1
Lopen: 75 min 12-16km. Kern: 10x800m/ P2 min 1-5 Zone 1-2 en 6-10 Zone 2-3
Fietsen: 120 min 50-60 km. Zone 1; kern (in 2e uur): 8x3 min Zone 2-Zone 3/P3 min
Lopen: 90 min 15-20km. Zone 1; elke 15e minuut versnellen naar Zone 2/Zone 3 gedurende 1min
1:45:00
3:00:00
2:00:00
1:15:00
2:00:00
1:30:00
1:00:00
weekomvang (uren) 12:30:00 (Halve: 10:00)
TRAININGSCHEMA WEEK 12 Maandag
Dinsdag
Woensdag
Donderdag
Vrijdag
Zaterdag
Zondag
18-03-13
19-03-13
20-03-13
21-03-13
22-03-13
23-03-13
24-03-13
Rust/Hersteldag even- Zwemmen: 70 min. tueel Fietsen: 60 min. Kern: 3 x (3 x 300m in Herstelrit Zone 0-1 Zone 2), P1min Extra voor Hele: Duurloop 30 min Zone 0-1
Fietsen/ spinnen: 135 min 55-65km. Zone 1; in 2e uur 5 x 5 min zone 2, P3 min Extra voor Hele: aansluitend aan fietsen Duurloop 45 min Zone 1
Zwemmen: 60 min. Kern: 10x200 in Zone 2/ P30 sec
Lopen: 75 min 12-16km. Kern: 3x2000m Zone 2-3 P2 min Hele iets langere training dan Halve: Lopen: 90 min 15-18km. Kern: 4x2000m Zone 2-3 P2 min
Fietsen: 150 min 65-75 km. Zone 1; kern (in 2e uur): 3x10' Zone 2-Zone 3/P5 min Hele iets langere training dan Halve: Fietsen: 180 min 80-90 km. Zone 1; kern (in 2e uur): 4x10’ Zone 2-Zone 3/ P5 min
Lopen: 100 min 16-21km. Zone 1; elke 10e minuut versnellen naar Zone 2/Zone 3 gedurende 2 min
1:30:00
3:00:00
1:00:00
1:30:00
3:00:00
1:40:00
1:10:00
weekomvang (uren) 12:50:00 (Halve: 10:50)
Bij SMA Midden-Nederland (www.sportarts.org) kun je terecht voor alle sportmedische en op maat gemaakte trainingsbegeleiding, inspanningstesten (zowel op de fiets als op de loopband) om je trainingszones nauwkeurig te bepalen, metabole efficiëntie testen (bepaling vetverbranding en koolhydraatverbranding) en fietspositieanalyse.
11
WETSUITS? • REPARATIE VAN ALLE MERKEN WETSUITS (OFFERTE VOORAFGAAND)
• STANDAARDMATEN NIEUWE WETSUITS CAMARO EN TERRAPIN. • NIEUWE WETSUITS OP MAAT ZONDER MOUW V.A. €294,LANGE MOUWEN V.A. €329,-
Zaterdag 7 september 2013 28e Triathlon Apeldoorn
Zwemmen, fietsen en lopen in de bosrijke omgeving van Apeldoorn, dat is Triathlon Apeldoorn. Meedoen? Dat kan op de afstanden: Mini kort kinderen tot en met 10 jaar Mini lang kinderen van 11 tot en met 13 jaar Mini triathlon vanaf 14 jaar Achtste triathlon Kwart triathlon Trio’s
Inschrijving is mogelijk vanaf 1 maart 2013 via www.triathlonapeldoorn.nl
UW ADVERTENTIE HIER?
06-10042999 • www.yingmedia.nl
1-2-3
Uit de circuits Voor de zevende keer in dertien edities won een Belg de Mos Accountants Crossduathlon in de bossen en door de weilanden van natuurgebied De Kogelvanger in Etten-Leur. Met Nederland onder een winterse deken sneeuw haalde het organiserende WBTV (West Brabantse Triathlon Vereniging) alles uit de kast om de vierde wedstrijd uit het Schwalbe X-Athlon Crosscircuit op een veilige manier door te kunnen laten gaan. Bochten werden van sneeuw ontdaan, paden werden geëgaliseerd en gestrooid en waar nodig waren de fiets- en loopronde enigszins aangepast. Met de invallende dooi wachtte de deelnemers al met al een zware wedstrijd die door de Belg Paul Embrechts werd gewonnen. Na de eerste run van 6 kilometer moest hij zijn landgenoot en titelverdediger Geert Lauryssen nog vijftig seconden voor laten gaan, maar tijdens de 20 kilometer mountainbiken en 3 kilometer lange tweede run die daarop volgden trok hij de wedstrijd naar zich toe. Circuitleider Joost Christiaans kwam nog dichtbij maar strandde op plaats twee. Lauryssen werd derde. Riikka Vreeswijk (D40), die tot nu toe alle edities deelnam, won voor de achtste keer. Deze keer was er weinig tegenstand. De nummers twee en drie, Jantiene Hannessen (D40) en Juriena de Vries, eindigden op ruime achterstand. Uitslagen: www.crossduathlonetten-leur.nl.
De Rus Pavel Andreev en de Noorse Borghild Løvset hebben tijdens het EK wintertriathlon in Tartu (Estland) hun vorig jaar verloren Europese titels heroverd. Andreev ging liefst drie landgenoten vooraf, terwijl Løvset de Tsjechische titelverdedigster Helena Erbenova, vorig jaar in Kijkduin ook Europese kampioene crosstriathlon, klopte. Bij de paratriatleten, die voor het eerste meededen, was Rob Noordzij de enige deelnemer. Noordzij moest vanwege zijn handicap (hij kan slechts één arm functioneel gebruiken) anderhalve week voor de wedstrijd nog wel leren met één stok te langlaufen. Twee langlauftrainingen van anderhalf uur volstonden echter om de race tot een goed einde te brengen.
NTC-atleten actief bij Australisch Jeugd Olympisch Festival Vorige maand vond de zesde editie plaats van het Australisch Jeugd Olympisch Festival (AYOF) in Sydney. Met delegaties uit dertig landen streden toptalenten vanuit de hele wereld in twintig olympische sportdisciplines om goud, zilver en brons. Voor het eerst was er ook een Nederlandse triathlonéquipe actief. Met recordtemperaturen ruim boven de veertig graden Celsius kregen de vier Nederlandse atleten de wedstrijd niet cadeau. Op het olympische parkoers van Sydney zag talentcoach Jordi Meulenberg Bas de Waal het beste resultaat noteren. De Almeerder werd tiende na met de kopgroep uit het water te zijn gekomen en zich vervolgens in de eerste groep te handhaven. Olivier Nass (15de) miste net de aansluiting na het zwemmen en moest de hele race achtervolgen. Vlaggendraagster van de Nederlandse AYOF-ploeg Jeanine Kocken (15de) en Britt de Waal (17de) kwamen bij de meisjes nog duidelijk te kort, maar waren ook twee jaar jonger dan de meeste concurrentes. De titels gingen zowel bij de jongens als de meisjes naar de Australische talenten die midden in hun seizoen zaten. In de 4xMixed Relay finishte Nederland als voorlaatste. Uitslagen: www.triathlon.org. ARCHIEF FOTO JEROEN B. KOPPENBERG
Bas de Waal beste Nederlander tijdens Australisch Jeugd Olympisch Festival.
FEBRUARI 2013
ACTUEEL
Bas Candel, de jongste aanwinst van het Davilex Triathlonteam, is tweede geworden in de Israman, een hele triathlon in en rond de Israëlische badplaats Eilat. De 22-jarige Limburger verteerde de overgang van de sneeuw in Nederland naar het woestijnzand goed en hoefde in zijn tweede hele triathlon alleen de Tsjech Petr Vabrousek voor zich te dulden. De 39-jarige routinier, in 2000 al eens winnaar van de Holland Triathlon, volbracht zijn 125ste hele triathlon. In liefst 84 daarvan eindigde hij in de toptien. Candel lag tijdens het fietsen nog een tijdje aan de leiding en finishte na een sterke slotfase op de marathon uiteindelijk binnen de minuut van winnaar Vabrousek die de zware wedstrijd in 10.22.37 uur won. De Duitse tienvoudig winnaar van de loodzware Inferno Triathlon Marc Pschebizin werd derde. Op de halve afstand was Candel’s clubgenoot bij Ferro Mosae Maarten van Kooij goed voor een derde plaats. De Challenge Wanaka is in 8.51.18 uur verrassend gewonnen door de Nieuw-Zeelander Dylan McNeice. Hij klopte bij zijn debuut op de hele afstand onder meer Chris McCormack, die als derde over de meet kwam. Bij de vrouwen won Gina Crawford voor de vijfde keer. De Nieuw-Zeelandse verbeterde daarbij haar eigen parkoersrecord tot 9.24.31 uur. De Belg Bart Aernouts en de Britse Jodie Swallow hebben de Ironman 70.3 Zuid-Afrika op hun naam geschreven. De wedstrijd werd overschaduwd door de dood van twee Zuid-Afrikaanse deelnemers van 29 en 37 jaar. De twee mannen, waarbij niet eerder ernstige gezondheidsproblemen waren vastgesteld, overleden aan de gevolgen van een hartstilstand tijdens het zwemonderdeel. Tijdens de prijsuitreiking werd een minuut stilte in acht genomen om de twee overleden atleten te herdenken.
13
JEUGDZONE
FEBRUARI 2013
JUNIORENPRAAT Menno Koolhaas Geboortedatum: Woonplaats: Vereniging: Triathlon sinds: Hoogtepunt:
31 oktober 1995 Amstelveen Oceanus/Multi Triathlon Team 2004 NK 2010 1e H14, NK 2012 5e H18
Menno Koolhaas ging het afgelopen jaar met grote stappen vooruit. Hij werd vijfde op het NK junioren en deed goed mee in de Lotto Eredivisie Triathlon. Doordat hij nu ook in de NTC-selectie zit, merkt hij dat steeds beter wordt. “Mijn eerste triathlon was in Oud Gastel in 2004. Ik was toen echt nog een kleine gup. Ik kon eigenlijk nog helemaal niet zwemmen, maar fietsen en lopen ging al wel heel erg goed. Die wedstrijd eindigde ik als tweede. Ik wist niet eens dat het ook het NK voor aspiranten was en was daarom al naar huis. ’s Avonds belde clubgenote Annika Fangmann mij om te zeggen dat ik tweede op het NK was geworden. Dat gaf voor mij toen wel een signaal dat ik misschien wel goed was in triathlon. Ik was niet zo lang daarvoor met triathlon begonnen doordat Frans van Heteren in de bakkerij van mijn vader kwam werken. Hij nam mij en mijn vader mee naar een training van het Multi Triathlon Team in Aalsmeer. Zo zijn wij eigenlijk samen erin gerold. Bij ons in de bakkerij gaat het sindsdien elke dag over triathlon.”
“Omdat ik pas een jaartje mee train, kan ik nog niet echt zeggen of het voor mij werkt. Afgelopen jaar kon ik in de Eredivisie al wel voor verrassende uitslagen zorgen. Ik eindigde steeds rond de “Naast de triathlon heb ik ook nog een tijdje gevoetbald. Dat was 20ste plek, ook bij het NK in Veenendaal waar ik als 21ste finishte. ook leuk, maar ik wil graag winnen en had er een hekel aan om Het is leuk dat iemand als Sander Berk bij ons in het team zit. Van na een verloren wedstrijd nog gezellig van het veld af te lopen. Ik hem leer ik heel veel. Toch had ik wel meer van mezelf verwacht ben ook niet zo’n samensporter. Triathlon is eigenlijk gewoon veel in de Eredivisie. Als ik naar mijn leeftijdsgenoten Jorik van Egdom, leuker. Maar waarom ik het nou zo leuk vind, weet ik eigenlijk nog Bas de Waal en Bryan de Kraker kijk zitten die nog best een stuk steeds niet. Misschien omdat het een sport is waarin ik helemaal voor me, al is Jorik ook gewoon veel sneller dan ik. Toch heb ik kapot kan gaan. Ik doe ook geen triathlons mee als training. Daar voor dit jaar als doel om op het podium bij het NK junioren te hou ik niet van. Ik wil elke wedstrijd zo hoog mogelijk eindigen. komen. Het wordt een beetje Team4Talent tegen de rest. Daar wil Sinds vorig jaar merk ik dat extra begeleiding zeker helpt om beter ik graag een stokje voor steken. Eigenlijk heb ik al sinds november te worden. Eerst werd ik door Paul Zirkzee begeleid en nu vanuit zin in het nieuwe seizoen.” de bond bij het NTC. Eén keer in de twee weken train in daar. Het enige nadeel is dat Sittard best ver weg is.” PIETER VAN DER MEER
Nationale Talentendag 2013: toppers gezocht
Sportivun-NTB triathlonkampen
Net als vorig jaar organiseren de Nederlandse Triathlon Bond en het Nationaal Topsport Centrum (NTC) Triathlon weer een Nationale Talentendag. Die wordt gehouden op 14 april a.s. in Nieuwegein en bestaat uit een looptest op de baan van AV Atverni over 3.000 meter of 5.000 meter en een zwemtest in Sport- & Evenementencomplex Merwestein over 400 of 800 meter. Iedereen tussen 14-19 jaar is welkom om mee te doen. In het kader van het Tri Talent Project (OS Rio 2016) worden uitdrukkelijk ook zij-instromers uit het zwemmen en de atletiek uitgenodigd. Voor meer informatie en aanmelden zie www.ntc-triathlon.nl.
Ook dit jaar organiseert Sportivun, in samenwerking met de NTB, in de schoolvakanties weer een aantal triathlonkampen voor jeugdsporters. Het thema van de Sportivun sportkampen is ‘leven als een prof’. De trainingsstages worden dan ook begeleid door (ex-)topsporters, onder wie viervoudig Nederlands kampioen Bert Flier. Naast de trainingen (met de juiste intensiteit en met aandacht voor voldoende rust) is er ook genoeg tijd voor andere leuke activiteiten, zoals spelletjes of gezellig bij het kampvuur zitten. Voor meer informatie en aanmelden zie www.sportkampenvansportivun.nl/triathlonkampen.
15
FEBRUARI 2013
Ultrakort Nederlands kampioene duathlon May Kerstens
gecoördineerd door Edo van der Meer. De
een nieuwe locatie, het Catamaranstrand van de
wordt het komende seizoen ondersteund
Nederlands kampioen triathlon middenafstand
Marina Haven. De inschrijving voor deelnemers
door de Utrechtse fietsleverancier Ekeris en
zal samen met het bondsbureau en andere
van de 1eDivisie verloopt via de teamcaptains.
fietsproducent Giant. Met een Giant Trinity
betrokkenen het circuit een nieuwe invulling
Individuele atleten hoeven op dit moment dus
Composite 0 hoopt Kerstens haar derde plaats
geven. Daarbij wordt gestreefd naar een circuit
nog geen actie te ondernemen. Zie ook:
tijdens het WK duathlon lange afstand in
voor alle junioren met als uitgangspunt dat de
www.eerstedivisietriathlon.nl.
Zofingen te kunnen verbeteren. “De samen-
deelnemers op termijn ook kunnen doorstromen
werking met Ekeris en Giant brengt de extra
naar bijvoorbeeld de Ere- en 1eDivisie Triathlon.
NTB-partner Cheaptriathlon.com en Matong
kwaliteit die nodig is”, aldus Kerstens.
Alle informatie over de samenstelling van het
houden volgende maand de NTB Supplier
circuit, de puntentelling, inschrijving, et cetera
Wetsuit Testdagen. Op vier verschillende data
wordt binnenkort verwacht.
kunnen in Eindhoven (15 maart), Alkmaar
Voorafgaand aan de loting voor de 29ste Triathlon Holten heeft triatlete Rachel Klamer
(16 maart), Dordrecht (17 maart) en Nieuwegein
contracten getekend met twee nieuwe spon-
In het overzicht van de NK’s in Triathlon Sport 1
(30 maart) wetsuits van Dare2Tri (waaronder
sors: AA Drink en bouwbedrijf VolkerWessels.
is een foutje geslopen. De website vermeld bij
de nieuwe Mach3, zie foto) en Matong gepast
Beide bedrijven hebben zich voorlopig voor één
het Twinfield NK triathlon olympische afstand
en in het zwemwater uitgeprobeerd worden.
jaar aan Klamer verbonden met de mogelijk-
in Veenendaal was niet juist. Dit moet zijn:
Deelname is kosteloos. Wie zich aanmeldt via
heid tot verlenging. TYR en Schwalbe waren al
www.triathlonveenendaal.nl.
[email protected] ontvangt een gratis
sponsor van de Twentse atlete, die liet weten
Dare2Tri Tubebox, een handig etuitje voor ener-
verheugd te zijn met de toezeggingen. “Voor mij
Op 23 en 24 maart organiseert NTB-bondsarts
giereepjes, gels, sleutels of je mobiele telefoon
is het toch heel belangrijk om steun en zeker-
en bondscoach lange afstand Guido Vroemen
dat op de bovenbuis van je fiets bevestigd kan
heid te hebben. Dat krijg ik op deze manier.”
samen met de Amerikaanse wielercoach Hunter
worden. Voor meer informatie zie
Allen een Powerclinic over het trainen op
www.cheaptriathlon.com en www.matong.nl.
Beginnende triatleten die graag willen meedoen
vermogen. Hunter Allen is o.a coauteur van de
aan de Beach Challenge maar zich afvragen of
boeken ‘Training and Racing with a Powermeter’
de uitdaging te groot is, kunnen vanaf zaterdag
en ‘Cutting Edge Cycling’, co-ontwikkelaar van
13 april meedoen aan de triathloncursus van
de WKO+ training software en Level-1 Coach
RTC Den Haag. De drie wekelijkse trainingen zijn
USA Cycling. Tijdens de tweedaagse clinic leer
zowel geschikt voor beginners als voor atleten
je als serieuze, wedstrijdgerichte sporter hoe je
die al eens eerder een aan triathlon hebben
een vermogensmeter efficiënt moet gebruiken,
meegedaan. Deelnamekosten bedragen 50 euro,
waaruit een goed trainingsplan bestaat om
exclusief de inschrijving voor de wedstrijd. De
sterke, maar ook zwakke, punten te verbeteren
Beach Challenge in Kijkduin, waar ook wordt
en welke protocollen er zijn om vooruitgang
gestreden om de wereldtitels crosstriathlon,
te monitoren. De eerste dag bij SMA Midden
wordt dit jaar gehouden op zaterdag 13 juli. Voor
Nederland in Amersfoort bestaat uit een
meer informatie zie www.beach-challenge.nl.
praktijkdeel en een analysedeel van de files die zijn verkregen uit de praktijkrit. Hier is plaats
Het vorige nummer van Triathlon Sport was
voor maximaal dertig deelnemers. Tijdens de
nog niet verschenen of er was alweer een
tweede dag in het auditorium van het SOMT te
wijziging in de technische staf van de NTB. Na
Amersfoort worden alle theoretische onder-
een samenwerking van ruim tien jaar vertrekt
werpen van trainen met een vermogensmeter
Peter Scheres per 1 maart a.s. als coach bij de
behandeld en is plaats voor maximaal 150
NTB. Scheres, die in de loop der jaren meerdere
personen. Voor meer info en inschrijven:
functies vervulde waaronder die van junio-
www.powerclinic.nl.
renbondscoach, talentcoach en coördinator RTC Almere, was aangesteld als bondscoach
De racekalender van de Apex 1eDivisie
Paratriathlon. Om persoonlijke redenen heeft hij
Triathlon heeft een kleine wijziging ondergaan.
besloten terug te keren naar het bedrijfsleven,
De organisatie van de Oostermeent Triathlon in
waar hij ook voor zijn NTB-periode werkzaam
Huizen (8 juni) heeft zich teruggetrokken voor
was. De NTB hoopt voor 1 maart al een opvolger
de competitie omdat het met het verwachte
voor Scheres als bondscoach Paratriathlon te
aantal extra atleten niet mogelijk werd geacht
kunnen presenteren.
om in de huidige opzet een veilig evenement te kunnen garanderen. De ATC Triathlon Almere
16
Het landelijke Jeugd- en Juniorencircuit
(2 juni) is bereid gevonden de fakkel van Huizen
van de NTB wordt met ingang van dit jaar
over te nemen. De wedstrijd vindt plaats vanaf
Top Tien Verenigingen TriColumn Het nieuwe supporteren worden NTB Opleidingsvereniging Esther Brakenhoff is triatlete, Fred de Vries woont met haar samen. Ook dit jaar In maart 2009 gaf de NTB het startschot voor het project Top Tien Verenigingen, als speerpunt
FEBRUARI 2013
TRIKORT
beschrijft Fred in Triathlon Sport weer maandelijks hoe het is om je als triatleek staande te houden in de wondere wereld van de triathlon.
in het beleidsplan van de NTB voor de periode 2009 – 2012. De NTB investeert extra deze verenigingen die een breed pakket aan stimuleringsactiviteiten aanbieden, fungeren als lokale kenniscentra en op termijn tevens ondersteuning bieden aan de overige verenigingen en ook nauwe contacten onderhouden met bijvoor-
Ik kan het niet langer voor me houden. Ik beken. Omdat ik de worsteling met mijn geweten verlies, omdat ik te veel gezien heb, en omdat bekennen nu eenmaal de laatste mode lijkt. Een dag niet bekend, is een dag niet geleefd, zo lijkt het. Lang was het zo dat wie niet gepakt had, een sukkel was. Wie wel gepakt had, en vervolgens gepakt werd, ook. Tegenwoordig is het anders: zonder een beetje fatsoenlijke dopingbekentenis tel je niet meer mee in het peloton. Kwestie van ‘street credibility’.
beeld het Nationaal Trainingscentrum (NTC), organisaties en verenigingen uit aanverwante sporten. Dit moet leiden tot ‘algehele verbetering van kwaliteit en daardoor meer beoefena-
Voor de duidelijkheid: ik heb het hier niet over het peloton der triatleten, want ondanks dat er geen bal aan te pas komt blijft dat toch gewoon een iets te langdurig spelletje. Zoals drie dagen monopoly ook gewoon monopoly blijft.
ren’. Omdat de naam de lading niet helemaal dekte en nogal eens voor verwarring zorgde zullen de Top Tien Verenigingen vanaf dit jaar als ‘NTB Opleidingsvereniging’ door het leven gaan. De focus komt daarbij nog nadrukkelijker te liggen op talentontwikkeling en -herkenning.
Waar kan ik de komende tijd starten 23 feb
Zwemloop Bergen op Zoom
HPZC
24 feb
Maresia Crossduathlon Waalwijk
XCC
3 mrt
Argo Crossduathlon ’t Lage Veld Wierden
10 mrt
Zwemloop Bodegraven
17 mrt
TVH Duathlon Hilversum
17 mrt
AV Triathlon Zwemloop Amersfoort
17 mrt
Wintertriathlon Groningen
WS
Winter Triatlon Twente
WS
23 mrt
DC
NK wintertriathlon jeugd en junioren 23 mrt
Lenis Duathlon Ter Idzard
24 mrt
BEKA Zwemloop Roosendaal
HPZC
Verklaring afkortingen: XCC = X-Athlon Crosscircuit, DC = Duathloncircuit, WS = Winter Series, HPZC = Zwemcircuit West-Brabant Voor volledige evenementgegevens En inschrijven zie WWW.NTBINSCHRIJVINGEN.NL
Natuurlijk heb ook ik me wel eens afgevraagd hoe het kan dat triatleten die 226 kilometer afleggen op water, een paar gels, wat Tsjernobylsportdrank, en een buiscavia vol energybars, terwijl een normaal mens nog niet eens een avondje Champions League volhoudt zonder een krat bier, een familiezak chips, of een Spaans paspoort. Mijn verklaring: Champions League is hooguit twee keer per maand op tv, terwijl triatleten dagelijks kunnen trainen. Nee, de harde kern van de triathlontoeschouwers weet dat de ware strijd niet op, maar naast het parkoers uitgevochten wordt. Daar worden de vuilste spelletjes gespeeld, daar wordt gepakt bij het leven, daar worden mythes gecreëerd. Dat geen triatleet daar weet van heeft, daar heb ik schoon genoeg van. En dus beken ik. Terwijl ik zo zuiver begon. Ik supporterde vol passie, puur op adrenaline. Ik schreeuwde, zong en floot harder dan wie ook, waar ik maar kon kalkte ik haar naam tussen de andere namen op het asfalt, mijn spandoeken hing ik naast die van anderen, kortom; ik deed alles om de bestaansreden van mijn fanclub te ondersteunen in haar wedstrijd. Ik was werkelijk overal. Maar nadat ik een triathlonseizoen of twee volgejuicht had, begon me toch iets dwars te zitten. Want hoe rap ik ook richting een volgende passage racete, nooit was ik daar als eerste. Al ging ik volle bak aan, altijd weer krijtte en verfde ik mijn teksten in de kantlijn van de weg. Ik volgde de supporterskopgroep, at hun bordje leeg, kletste uit hun hol dat het een lieve lust was, en gaf er de ene na de andere klap op, desondanks hingen mijn spandoeken altijd weer in een zijstraat, buiten het zicht van de triatleten. Al reed ik op mijn tandvlees, op hun tandvlees, en schudde ik aan iedere boom die ik tegenkwam: telkens weer stond ik vanaf de achterste rij aan te moedigen. Er was geen eer aan te behalen. Ik was kansloos. En dan zag ik toeschouwers vooraan staan waarvan ik dacht: ‘Dat bestaat niet.’ Type sandalen met wandelstok. Wanneer ik ze er dan naar vroeg was het altijd: ‘Nee hoor, puur natuur. Ouderwets enthousiasme.’ Team Omerta. Totdat iemand me influisterde dat ik maar eens met een of andere Spaanse dokter moest gaan praten. Vanaf dat moment bevond ik me op een hellend vlak, en gleed ik in ijltempo af naar de prominentste toeschouwersplaatsen. Sindsdien hangen mijn spandoeken in het zicht van mijn triatlete naar keuze, staat haar naam over de volle breedte van de weg gekalkt, zie ik meer dan wat helmen in het voorbijgaan. Toch blijft het vreemd dat een ‘level playing field’ in de praktijk een hellend vlak is. Ik ga niet stoppen nu ik bekend heb. Waarom ik dan beken? Om dezelfde reden als waarom ik gebruik: ik wil mijn triatlete naar keuze recht in de ogen kunnen kijken als ik haar aanmoedig. FRED DE VRIES
17
FOTO FRANK RENIA
FEBRUARI 2013
De favoriete trainingen van…
May Kerstens In 2011 debuteerde Nederlands kampioene
groepje af te spreken om in plaats van in het
duathlon May Kerstens met een vierde plaats
zwembad, bijvoorbeeld in de Kromme Rijn te
bij het WK Powerman Zofingen. Het bleek
gaan zwemmen. Eerst stroomopwaarts en dan
een wedstrijd die haar op het slanke lijf was
weer terug. Als ik terug ben in Zürich is niets
geschreven. Afgelopen jaar schoof ze een
mooier dan zwemmen in het Meer van Zürich:
plaatsje op en veroverde ze brons in de wedstrijd
glashelder water, met een mooi uitzicht op de
die inmiddels ook als het officiële WK duathlon
bergen op de achtergrond. Vanaf verschillende
lange afstand was gaan gelden. Dit jaar wil ze
‘Badeanstalten’ kun je midden in de stad zwem-
meer. “Eén of misschien zelfs twee plaatsen
men. Voor mijn debuut in Zofingen logeerde ik
hoger.” In de voorbereiding daarop staat onder
bij mijn zus. Zij woont aan het water. Vanwege
meer het EK duathlon lange afstand tijdens de
de warmte ging ik elke dag even zwemmen.”
Powerman Holland in Horst aan de Maas op het programma. Daarnaast wil de 36-jarige inwoon-
Vooral op de fiets denkt May dat er nog winst te
ster van Utrecht ook meer halve triathlons gaan
behalen valt om in Zofingen één of twee treetjes
doen. “Lange afstand duathlons zijn er niet zo
hoger te komen op het podium. “Ik ben niet
veel. Ik wil graag meer variatie in wedstrijden. Ik
echt een krachtpatser, moet het meer hebben
Lopend hebben lange duurlopen haar voorkeur.
ben niet iemand die tien jaar lang dezelfde wed-
van mijn duurvermogen. Ik kan lang één tempo
“Eindeloos twee, drie uur lopen vind ik heerlijk.
strijden wil doen, maar vind het juist leuk om
omhoog fietsen. Langere beklimmingen liggen
Het is ‘t leukst om dat te doen met anderen.
steeds weer nieuwe wedstrijden te ontdekken.
me daardoor beter. In Zofingen zijn ze vrij kort,
Soms gaan we met een groepje lange afstand
TriStar 111 wedstrijden (1 km zwemmen, 100
maximaal een kwartier. Dat zou van mij wel wat
atleten van Hellas met de bus naar Wijk bij
km fietsen, 10 km lopen, RK) zijn ook een optie.
langer mogen.” Soms fietst ze van haar werk in
Duurstede om dan over het jaagpad langs de
Dan is het zwemmen minder belangrijk.”
Veenendaal via de Utrechtse Heuvelrug naar
Kromme Rijn de 25 kilometer terug naar Utrecht
huis om daar de klimmetjes mee te pakken.
te lopen. Ook stap ik bijvoorbeeld wel eens
In overleg met Hellas-trainer Kees Greidanus
“Maar die zijn natuurlijk veel te kort, hooguit
eerder uit de trein vanaf mijn werk om over
wordt het trainingsplan opgesteld. Het zwem-
drie minuten. Daarom ben ik vorig jaar naar de
de Utrechtse Heuvelrug door de bossen terug
men zal met meer triathlons op het programma
Vogezen geweest en ga ik regelmatig een lang
naar huis te lopen. Ik hou van afwisseling en
meer aandacht krijgen. “Ik probeer drie keer
weekend naar de Ardennen of Eifel. De Eifel heeft
heb geen echte vaste rondjes. Ik heb ook geen
in de week te zwemmen, al zal dat niet altijd
dan mijn voorkeur: mooie, rustige wegen met
behoefte aan vaste referentiepunten, zodat ik
lukken. Een goede zwemster zal ik ook nooit
minder steile beklimmingen dan de Ardennen.
kan zien hoe ik er voor sta of om me te testen.
worden.” Zoals ze graag variatie heeft in haar
Het is vergelijkbaar met Zofingen. De trainingen
Dat doe ik wel tijdens de wedstrijden. Voor tem-
wedstrijden, zo wordt ook in de trainingen graag
hebben een fartlek karakter; rondzwerven en dan
potrainingen vind ik het trouwens wel belangrijk
afwisseling gezocht. Haar favoriete trainingen
beklimmingen hard omhoog rijden om kracht op
de route te kennen, maar verder is niets leuker
hebben daarom een wat avontuurlijker karakter.
te doen. Maar niet elke keer, anders overleef je
dan tijdens lange duurtrainingen steeds weer
Zwemmen doet de in Zwitserland opgegroeide
zo’n weekend niet. Momenteel zit ik vooral op de
nieuwe dingen te zien en te ontdekken.”
atlete het liefst in buitenwater. “Als het wat
mountainbike. Lekker de bossen in. In de winter
warmer wordt vind ik het leuk om met een
heb ik geen zin in de racefiets.”
ROEL KERKHOF
Dare2Tri Duathloncircuit 2013 Het kostte dit jaar enige moeite om het Duathloncircuit rond te krijgen, maar het is circuitcoördinator Armand van der Smissen dan toch gelukt om een circuit te presenteren dat voorlopig uit vier wedstrijden bestaat. De door Dare2Tri ondersteunde vijftiende editie van het Duathloncircuit start volgende maand met de TVH Duathlon Hilversum (17 maart). Daarna volgen de Cheaptriathlon.com De Elzen Duathlon Dordrecht (13 april), de Cyclespeed Duathlon Groningen (2 juni) en de Duathlon Borne (24 augustus). Het streven is om daar nog enkele organisaties bij te vinden om – net als vorig jaar – een circuit van maximaal zeven wedstrijden te hebben. Voor alle wedstrijden geldt dat stayeren verboden is. Er worden klassementen bijgehouden voor de leeftijdscategorieën (H/D<23, H/D24, H/D40, H/D50, H60+). Om voor de prijzen behorende bij het eindklassement in aanmerking te komen dienen atleten aan minimaal drie circuitwedstrijden deel te nemen. Bij deelname aan meer wedstrijden krijgt men een bonus van 15 punten per wedstrijd. De beste drie resultaten bepalen het eindklassement waarvoor € 1.500,- prijzengeld beschikbaar is voor het overall klassement en prijzen in natura worden uitgereikt in de verschillende leeftijdscategorieën. Voor meer informatie en de gehanteerde NTB-puntentelling zie www.triathlonbond.nl/circuits.
18
Bondskleding vereist tijdens EK/NK duathlon in Horst.
Aandachtspunten EK/NK duathlon Horst Zoals bekend is de Powerman Duathlon op 21 april in Horst aan de Maas dit jaar niet alleen het EK en het NK op de lange afstand maar ook op de sprintafstand. De NK titels sprintduathlon overall en masters worden verdeeld in de age group serie van het EK. In deze serie is stayeren ook niét toegestaan. Omdat zowel op de lange afstand als op de sprint de NK-deelnemers tevens EK-deelnemers zijn betekent dit dat de reglementen en kledingeisen van de ETU worden gevolgd. Deelnemers zullen
FEBRUARI 2013
TRIKORT
er dus rekening mee moeten houden dat ze in het officiële Nederlandse bondstenue aan de start moeten verschijnen. Bij het ter perse gaan van het vorige nummer van Triathlon Sport was nog niet geheel duidelijk hoe het NK duathlon voor jeugd en junioren precies ingebed zou gaan worden in de bestaande wedFOTO FRANK RENIA
strijdreeksen van de Powerman Holland en het EK sprintduathlon. Omdat in de EK-serie (5 km lopen, 20 km fietsen, 2,5 km lopen) voor de categorie <23 en junioren (16+) stayeren is toegestaan, betekent dit dat het NK voor deze leeftijdscategorieën eveneens een stayerwedstrijd betreft. Junioren en neosenioren dienen hier rekening mee te houden bij hun inschrijving. Voor de jeugd (12+) is een aparte startserie (2,5 km lopen-10 km fietsen-1,2 km lopen) waarin stayeren niét is toegestaan. Voor meer informatie zie www.powerman.nl.
Het triathlongevoel van… Richard Jong-A-Pin Leeftijd: Beroep: Woonplaats: Vereniging: Triatleet sinds: Du/triathlons per jaar:
32 Universitair docent economie Groningen GVAV Triathlon 2004 Ongeveer vijf
“Nog voordat ik zelf aan een triathlon mee-
Iedereen die lid was, jong en oud, trainde voor de
gedaan had, was ik al verkocht. Mijn vriendin
Ironman van Zürich. Het maakt ook niet uit of ze
was met triathlon begonnen en deed mee aan
er vijftien of zestien uur over doen, ze doen het
de triathlon van Holten. Ik stond langs de kant
wel! En als zij het kunnen, dan moet ik het toch
en wist dat ik ook ooit een triathlon wilde doen.
ook kunnen, dacht ik. Ik had al eens een
Zonder enige zwem- of fietservaring ben ik me
marathon gelopen en aan de Roparun mee-
in 2004 gaan voorbereiden op de triathlon in Ten
gedaan, maar een hele triathlon leek me echt
Boer. Het zwemonderdeel bestond uit twintig
de ultieme uitdaging. In 2011 was het zover: In
baantjes zwemmen in het zwembad. Ik zwom
Zürich, waar ik langs de route van de Ironman
drie baantjes fanatiek borstcrawl en kon daarna
had gewoond en waar ik het parkoers kende. Ik
alleen nog maar héél rustig schoolslag zwem-
deed er elf uur en een kwartier over. Na twintig
men. Toch vond ik het een ervaring om nooit
kilometer lopen ging het licht uit. Ik heb, joggend
te vergeten. De eerste paar jaar deed ik alleen
van verzorgingspost naar verzorgingspost,
aangelegenheid is, heb ik dit keer een goed doel
sprint- en kwartafstanden. Ik was er nog niet erg
ontzettend afgezien, maar kwam er na 35
aan de onderneming verbonden. Zo wordt het
serieus mee bezig. Zo zorgde ik er altijd voor dat
kilometer weer een beetje bovenop. Vooraf had
allemaal toch net iets minder zelfzuchtig. Op de
ik precies een week voor de triathlon anderhalf
ik gezegd dat zo’n Ironman eenmalig zou zijn,
website www.eigenwijzerman.nl plaats ik regel-
kilometer kon zwemmen. In 2009 veranderde dat
maar diezelfde avond had ik al het gevoel dat ik
matig columns over mijn trainingsavonturen en
toen ik lid werd van een vereniging en gestructu-
het nog wel een keer wilde doen.”
zo hoop ik mensen warm te maken om geld over
reerd en regelmatiger ging trainen.”
te maken naar Make-A-Wish Nederland. Deze “In 2013 heb ik in Frankfurt mijn tweede hele
stichting vervult de liefste wens van kinderen
“Ik woonde destijds in het Zwitserse Zürich, waar
triathlon gepland. De afgelopen maand was het,
tussen drie en achttien jaar met een levens-
ik een jaar werkte aan de technische hogeschool
met werkweken van zo’n zestig uur, erg druk op
bedreigende ziekte. Door mee te doen aan hele
(ETH). Voor de leden van Trigether, de vereni-
mijn werk, maar normaal lukt het me redelijk om
triathlons vervul ik mijn eigen wensen, hopelijk
ging waar ik lid van was geworden, bestond er
mijn baan en gezinsleven met de trainingen te
kan ik op deze manier ook wensen van anderen
eigenlijk maar één afstand: de lange. Hun eerste
combineren. Het is vaak passen en meten, maar
in vervulling laten gaan!”
vraag aan een nieuwkomer is dan ook standaard:
waar een wil is, is een weg. Omdat de voor-
heb je wel eens een hele triathlon gedaan?
bereiding op een Ironman een vrij egoïstische
MARCIA JANSEN
19
THE NEW BRAND FOR TEAMFASHION
Alleen de beste materialen zijn goed genoeg. Pasvorm en comfort zijn essentieel. m ee tt ee ee nn uu nn ii ee kk dd ee ss ii gg nn ss pp ee cc ii aa aa ll vv oo oo rr jj oo uu gg ee m m aa aa kk t.t. T e a m k l e d i n gg m
duesette.nl
TRIKORT Triatlon Groep Voorne Plaats: Opgericht: Aantal leden: Clubblad: Clubsponsor: Evenement: E-mail: Website:
Brielle november 2009 40 digitale nieuwsbrief detacherings- en uitzendbureau Mateck geen
[email protected] www.triatlongroepvoorne.nl
FEBRUARI 2013
VERENIGING IN BEELD VERENIGING
neer te zetten. Zo geeft Concetta op dinsdag en donderdag hardlooptraining aan de triathlongroep. Wij vonden het leuker om de triatleten met elkaar te laten trainen dan verspreid binnen Voorne Atletiek. Nu zoeken wij een fietstrainer. Tot nu toe ging het fietsen op basis van afspraken door leden onderling en in de zomer werd op zondag samen gefietst na het zwemmen in het Oostvoornse meer.”
Een groep atleten van Voorne Atletiek zocht een nieuwe uitdaging. Hans Houps: “Wij wilden wat anders dan marathons lopen. Eén van onze leden, Concetta Pichierri-Van Esch, deed al mee aan triathlons. Dat leek anderen ook wel wat.” Gevolg was dat Houps en Pichierri-Van Esch samen met Eric van Buuren plannen maakten voor een triathlonclub. “Aanvankelijk separaat van Voorne Atletiek maar dat bleek een hoop geregel. Het bestuur van de club reageerde vervolgens positief op onze vraag een triathlonafdeling op te richten. Als het hen maar geen geld zou kosten. Voorne Atletiek realiseert momenteel een eigen atletiekbaan en nieuw clubhuis en ziet Triatlon Groep Voorne als mogelijkheid nieuwe leden aan te trekken.” De drie initiatiefnemers wisten daarna bij het nieuwe zwembad De Meander in Oostvoorne zwemuren te regelen. “Op zondag zwemmen wij twee keer drie kwartier, met twee groepen na elkaar, onder leiding van een gediplomeerde zwemleraar.”
met De Haan Elke maand verzamelt speaker Ruud de Haan enkele van de meest opvallende, spraakmakende of grappige berichten die triatleten via de sociale media verspreiden.
Toen het zwembad in november 2009 opende, betekende dat meteen ook de start van Triatlon Groep Voorne. De triathlonafdeling startte vol enthousiasme. Pichierri-Van Esch vertelt dat meteen een aanzienlijke groep atleten aansloot, ook van atletiekverenigingen in de buurt. “Het is een hechte groep die veel samen onderneemt. Bij wedstrijden als Kamperland, Binnenmaas en Oud Gastel vielen wij op door het aantal deelnemers. En ook door onze trisuits.” De zwarte pakken hebben een kenmerkend logo. “Een tattoo-artiest heeft in tattoostijl een schildpad opgebouwd uit kleine zwemmers, fietsers en lopers gemaakt.” Een verwijzing naar Hawaii. “Aan de Hawaiiaanse kust zie je veel zeeschildpadden en tattoos zijn er populair.” De drie initiatiefnemers vormen nog altijd de drijvende krachten achter de club, die zich begin vorig jaar aansloot bij de NTB. Houps: “Wij proberen een stabiele club
TGV heeft een vijfjarenplan, vertelt Houps. “Doel is naar minimaal vijftig leden te groeien maar ook om een eigen wedstrijd te organiseren. Rond het Oostvoornse meer zou dat kunnen. Maar in deze omgeving kunnen we ook eenvoudig een crosstriathlon opzetten. Eén van die wedstrijden gaat er absoluut komen, maar wij willen eerst onze energie steken in het verder opbouwen van de club.” Houps en Pichierri-Van Esch roemen de spontane initiatieven die binnen TGV opborrelen. “Dat kenmerkt deze club. Concetta gaat bijvoorbeeld samen met een clubgenoot de hele in Barcelona doen en rond hen tekent zich een groep af die aan de triotriathlon gaat deelnemen. Er zijn al drie teams geformeerd. Een ander voorbeeld is de nieuwjaarsduik van Rockanje. Door ziekte van de organisator werd hij afgelast maar via Facebook hebben wij razendsnel de organisatie overgenomen. Met 400 deelnemers werd dat een mooi succes.” NORBERT VERINGMEIER
Train, eet, train, eet, slaap, studie, train, eet,
300 atleten ingeschreven Stadstriathlon Weert.
slaap..
Deelname aan 1e divisie is overweldigend in
Het leven van Rachel Klamer is soms bijzonder
totaal 45 teams. Check
overzichtelijk.
http://www.eerstedivisietriathlon.nl. In navolging van de Lotto Eredivisie Triathlon
Vasten is een manier om je relatie met God te
heeft ook de Apex 1eDivisie Triathlon een grote
vernieuwen en helpt een nieuw perspectief en
aantrekkingskracht.
een dieper vertrouwen op God te bereiken. Voor Bert Flier is er meer in het leven dan alleen
Whoaaaa, we hebben zowaar 1500 inschrijvin-
triathlon.
gen! HOEVEEL? 1500!!! Voor velen in 2013 weer een mooie wedstrijd! #Trots #TriHo.
Klaar om gezellig met Monique All you need is
De Stichting Triathlon Holten breekt
Zie ik net dat de hele week een rustige trainings-
love te kijken, staat de dopingcontroleur voor de
deelnemerrecords.
week is. Hoe houd ik dat vol trainert?
deur.
Marco Hogenraad loopt tegen een voor veel
Bas Diederen ondervindt dat ook in de triathlon-
triatleten herkenbaar probleem aan.
sport ‘out of competition’ wordt gecontroleerd.
21
TRIKORT
FEBRUARI 2013
Bondsberichten Bidprocedure NK’s 2014-2015 Organisaties die belangstelling hebben voor de organisatie van een NK in 2014-2015 kunnen zich tot uiterlijk 1 juni kandidaat stellen via het bondsbureau van de NTB. Daarbij kan voor 2014 worden ‘geboden’, maar ook voor een periode van twee jaar, dus voor 2014 én 2015. Dat laatste heeft de voorkeur. Kandidaatstellingen en/of vragen
Medische Post
Plotse dood Het afgelopen jaar werd de triathlonwereld meerdere keren opgeschrikt door de plotse dood van deelnemers van triathlons. Voorbeelden hiervan zijn een sterfgeval tijdens de Ironman New York City in augustus vorig jaar en twee atleten die tijdens het zwemonderdeel van de Ironman 70.3 Zuid-Afrika afgelopen maand een hartstilstand kregen. Maar hoe kan dit gebeuren bij schijnbaar gezonde sporters? In oktober 2012 publiceerde USA Triathlon (USAT) een studie die geprobeerd heeft de sterfgevallen in de triathlon in de juiste context te plaatsen.
kunnen worden gericht aan NTB-directeur Rembert Groenman via rembert.
Een vijf leden tellend panel bestaande uit drie artsen
onverklaarbare kortademigheid, een black-out of
[email protected].
en twee racebestuurders bestudeerde van 2006 tot en
ongebruikelijke lichtheid in het hoofd en laat deze
Inschrijfprocedure NK’s sprint- en olympische afstand
met 2011 de wedstrijden waarvoor betrouwbare ge-
2. Zorg dat je op de wedstrijddag fit en voorbereid bent.
er dertig zwemgerelateerde sterfgevallen te betreuren
De keuze voor een race en de benadering daarvan
op en totaal van 38 doden tijdens triathlons. Daarmee
dient overeen te komen met de voorbereiding.
Ook dit jaar zal het aantal beschikbare
kwam het aantal sterfgevallen in triathlonwedstrijden
startplekken voor het NK sprinttriathlon en
in de buurt van 1 per 75.000 deelnames – min of meer
van een triathlon. Stop bij de eerste tekenen van
het NK triathlon olympische afstand beperkt
vergelijkbaar met het aantal gevallen van plotse dood
nood (bijvoorbeeld pijn op de borst, kortademigheid,
zijn, waardoor zeker in de startserie voor de
in marathons. Het aantal sterfgevallen als gevolg van
hoesten, onverklaarbare vermoeidheid of zwakte/
mannen meer inschrijvingen worden
zwemmen ligt iets lager, ongeveer 1 per 90.000. Een
duizeligheid) onmiddellijk om hulp te zoeken.
verwacht dan er startplaatsen beschikbaar
kanttekening bij de studie is dat het aantal evenemen-
zijn. Omdat beide evenementen zijn
ten dat werd meegeteld wat te hoog lag. Sterfgevallen
Verantwoordelijkheden wedstrijdorganisatie:
opgenomen in de Lotto Eredivisie Triathlon en
tijdens trainingsstages, clinics et cetera werden
1. Het zwemparkoers moet worden uitgezet met
alle deelnemende teams gegarandeerd vier
eveneens als ‘wedstrijd’ meegenomen in de studie.
startplaatsen toegewezen krijgen, wordt voor
3. Wees waakzaam en alert tijdens het zwemonderdeel
veiligheid als een allereerste overweging. Hoe verder het zwemparkoers uit de kust gaat, hoe moeilijker
de toekenning van de resterende startplaat-
Een aantal vroege conclusies die konden worden
sen weer gewerkt met een inschrijfprocedure.
getrokken zijn dat plotse dood geen probleem van
De exacte details hiervan kunnen worden
beginners is en dat het sterftecijfer de afgelopen jaren
teruggevonden op www.triathlonbond.nl.
niet is toegenomen. Het aantal dodelijke slachtoffers
de triathlon dient strak omschreven te zijn. Het
Uitgangspunt is net als vorig jaar dat atleten
loopt parallel met de groei van het aantal deelnemers
tijdvenster voor een succesvolle reanimatie van een
zonder team geplaatst worden op volgorde
aan triathlons. Ook kan het sterftecijfer niet worden
slachtoffer van plotse hartdood bedraagt slechts een
van hun positie op de Nationale Triathlon
gerelateerd aan het al dan niet dragen van een wetsuit
handvol minuten. Een plan dat zorgt voor een on-
Ranking (zie www.nedtriathlonbond.org/
en werden er ook geen verschillen gevonden als werd
middellijke herkenning van het levenloze slachtoffer,
Circuits/Overallranking en www.sportranking.nl).
gekeken naar de duur van de race, de locatie (zwembad
direct gevolgd door de redding uit het water en het
Daarnaast kunnen door de technische staf van
of open water), massa- versus wave-start of wedstrij-
verstrekken van reanimatie en defibrillatie binnen
de NTB wildcards beschikbaar worden gesteld
dervaring. Tot slot werd geen bewijs gevonden dat
een paar minuten verhoogt de overlevingskansen.
aan talentvolle atleten die niet aan deze
zwemmen-geïnduceerd longoedeem (SIPE= Swimming
Een op het water aanwezig communicatiesysteem
criteria voldoen.
Induced Pulmonary Edema) een belangrijk doodsoor-
kan essentieel zijn voor de coördinatie van deze
zaak was, hoewel de panelleden waarschuwden dat
reddingen.
Licentiepasjes 2013
het zal zijn om een slachtoffer van een plotselinge hartstilstand te redden. 2. Het veiligheidsplan voor het zwemgedeelte van
‘we niet kunnen uitsluiten dat SIPE een rol speelde bij
Begin deze maand zijn de licentiepasjes voor
de plotse dood van de slachtoffers’. Een vergelijkbaar
Guido Vroemen,
2013 verzonden. De pasjes van verenigings-
onderzoek over de periode 2006-2008 gaf gelijkluidende
bondsarts NTB,
leden zijn naar het secretariaat van de betref-
resultaten (http://jama.jamanetwork.com/issue.aspx?
[email protected]
fende vereniging gestuurd. Individuele leden
journalid=67&issueid=4506).
van wie de betaling is ontvangen hebben hun pasje op hun thuisadres ontvangen. De atle-
Op basis van deze studies zijn een aantal adviezen
tenlicentie is dit jaar roze van kleur en biedt
opgesteld voor atleten en wedstrijdorganisaties, die er
zoals bekend financieel voordeel bij deelname
toe kunnen bijdragen dat het risico op een plotse dood
aan NTB-evenementen. Ook voor deelname
tijdens een wedstrijd zo klein mogelijk wordt.
aan nationale en internationale kampioen-
22
problemen onderzoeken.
gevens beschikbaar waren. Tijdens deze zes jaar vielen
schappen en Ere- en 1eDivisie wedstrijden is
Verantwoordelijkheden triatleet:
een atletenlicentie met ingang van dit jaar
1. Ken je eigen gezondheidstoestand. Zorg voor
noodzakelijk. De pasjes voor basisleden zijn
een jaarlijks sportmedisch onderzoek gericht op
zoals elk jaar wit en de aspirantleden kunnen
gezondheid van het hart en de longen. Let goed
dit jaar een blauw pasje tegemoet zien.
op waarschuwingstekens zoals pijn op de borst,
! ! w u Nie land!
in Neder
Revolutionair en vernieuwend, wetsuits van HUUB design. Voor meer informatie over de wetsuits, de techniek, en de materialen check de site! www.huubdesign.com
De HUUB wetsuits zijn verkrijgbaar bij Step One. Vanaf 22 -02-’13 maken wij spectaculair nieuws bekend m.b.t. HUUB wetsuits!
www.stepone.to
Model: Archimedes Type: 3:5
tdag s e t t i u s t We april a.s. in het op 6 uvel d Vijf He Zwemba lo. in Marke Potdijk 5
Importeur HUUB wetsuits Benelux:
Sportschoenen Adviescentrum Step One Deldensestraat 20 7621 EJ Borne t 074 266 10 62
[email protected] www.stepone.to
PROJECT E:Motion I n s p i re d b y E ff i c i e n c y, D e s i g n e d f o r M o t i o n
For more information: pearlizumi.com/projectemotion DISTRIBUTED BY SHIMANO