Denkraam
Geestelijke Gezondheidszorg Maatschappelijke Opvang Verslavingszorg
gratis magazine voor en door cliënten in de regio Rijnmond
nummer 14 - april 2005
[1]
Redactie: Christian Dogterom, Koos Bijlholt, Yvonne Barning en Michiel van Gog.
Eindredactie: Ernest Smit, Jan B. Burger, Isabella Fabri, Bas van Bellen en Ton Hensing.
Correspondenten: Lisa Broekaars, Aadt Klijn, Isabella Fabri, Yvonne Barning, Miny Warman, Anja, Ton Hensing, Teus van Wijk, Thomas de Haan, Jan de Haas, Niki Schipper, Georgette Groutars en Liesbeth Vollemans.
Fotografie: Yvonne van Wely Jan B. Burger en Ton Hensing. Strip: Ferry van Wing.
Vormgeving en Druk: Drukkerij Argus, Rotterdam. Verzendklaar maken:Datawerk, Rotterdam. Distributie: Postdienst Vredehof, Rotterdam. Verspreidingsgebied:Regio Rijnmond, de Hoekse Waard, Voorne-Putten en de Zuid-Hollandse Eilanden. Oplage: 2700 exemplaren. Redactieadres: (ook voor een gratis abonnement) Postbus 21078 3001 AB Rotterdam Tel: 010-7502123 E-mail:
[email protected] Website: www.denkraam.info
Deadline nummer 15: 9 mei 2005 Verschijning: vanaf 13 juni 2005
[Denkraam]
Colofon
Inhoudsopgave 4
Zenboeddhisme in klooster de Noorderpoort Over de persoonlijke beleving van het Zenboeddhisme
5
De buik van Boeddha 8
Herstel Een ervaringsverhaal door Liesbeth Vollemans
12
Recht op leven Een opiniestuk over het recht van leven en meningsvrijheid
14
De meeste vragen van jongeren over depressie en eetproblemen Informatief artikel van Lisa Broekaars (Pandora)
Projectondersteuning: Teus van Wijk, Basisberaad Rijnmond (Hoofdredacteur) Tel: 010-4665962 E-mail:
[email protected]
16
Twee jaar Denkraam Impressie van alweer bijna tweeënhalf jaar Denkraam
‘Denkraam’ is een onafhankelijk magazine. Het is een product van de gezamenlijke cliëntenraden uit de GGZ, Maatschappelijke Opvang en Verslavingszorg uit de regio Rijnmond in samenwerking met het Basisberaad. Aan de totstandkoming van deze uitgave is de uiterste zorg besteed. Voor informatie die desondanks onvolledig of onjuist is opgenomen aanvaardt de redactie geen aansprakelijkheid. Alle in deze uitgave opgenomen artikelen mogen niet worden overgenomen zonder toestemming van de opsteller. De redactie kan besluiten ingezonden bijdragen zonder opgave van reden niet te plaatsen, in te korten en/of taalkundig te bewerken. Publiceren onder pseudoniem mag, mits naam en adres bij de redactie bekend zijn.
En verder: 6 6 7 7 9 11 18 18 19
Een ander geluid aan de Maas Waarom ik tegen dwangbehandeling ben Dromen met Yvonne van wely Overdenkingen Kaboutertuin Henkie Denkie Zelfmoord en respect! Handleiding voor ouders in contact met Kinderbescherming Uit de keuken van de redactie
nummer 14
nummer 14 Van de redactie Voor u ligt alweer Denkraam nummer 14. De tijd gaat snel: december 2002 verscheen de eerste Denkraam, het proefnummer, dat destijds nog ‘Het Blad: De Krant’ heette. Hiermee heeft Denkraam de leeftijd van twee jaar bereikt. De redactie heeft dit heugelijke feit aangegrepen om terug te blikken op de afgelopen twee jaar. Niki Schipper, destijds ondersteuner van de redactie en betrokken bij de oprichting van Denkraam, haalt in haar artikel herinneringen op en reflecteert over het werk en de ontwikkelingen van de redactie. Ook is er een stukje gewijd aan de viering van de verjaardag van Denkraam. In dit nummer wordt er zowel met humor als op een serieuze wijze stilgestaan bij het thema spiritualiteit. Aadt Klijn geeft zijn persoonlijke mening over Boeddha en zijn beeltenis. Isabella Fabri schrijft over haar ervaringen in het Zen-klooster ‘de Noorderpoort’. Het is half april als deze Denkraam voor u ligt. Net te kort dag om in dit nummer aandacht te besteden aan de Week van de Psychiatrie, eind maart. Het thema is dit jaar ‘Uit de Kunst!’ In het volgende themanummer “Kunst” van Denkraam wordt er meer aandacht aan besteed. Nu alvast een klein voorproefje in het artikel ‘Een ander geluid aan de Maas’. Speciale aandacht hierin gaat uit naar het gratis festival dat in juni gehouden wordt. In het kader van kunstenaars met een psychische handicap of andere beperkingen, waarbij er diverse ervaringsdeskundige kunstenaars op allerlei kunstzinnig gebied zullen optreden. Dit keer niet de vaste column, maar wel twee artikelen van lezers die schrijven wat ze op hun hart hebben. Dat ziet de redactie graag!
Bij deze nogmaals een oproep aan de lezers om te blijven schrijven. Deadline nummer 15: 9 mei 2005 Ook willen we de cliëntenraden uiteraard van harte uitnodigen om iets te schrijven: de redactie is altijd benieuwd naar leuke verhalen vanuit de raden. Al met al is het een zeer gevarieerd nummer geworden. De redactie wenst u veel leesplezier toe.
[3]
Zenboeddhisme in klooster de Noorderpoort Mijn ervaringen met het Zenboeddhisme: het pad naar innerlijke rust, bevrijding van zelfdestructieve ego’s, een wakker bewustzijnsniveau, verdiept inzicht en wereldvrede voor alle mensen.
Boeddhisme
vrede in de wereld voor iedereen. Het
Een lastige kwestie in het leven is, vind
Het Zenboeddhisme (Ch’anboeddhisme
dromen over innerlijke groei en te ver-
ik, het vechten tegen en het omgaan
in het Chinees) is een Japanse boed-
anderen in een liefdevol wijs mens met
met een instabiel zelfbeeld. Dit bete-
dhistische school die zich richt op
mededogen voor alle lijdende mensen
kent dat er grote onzekerheid kan
meditatie. De religieuze leer Boed-
van de wereld en hen te helpen is een
bestaan over hoe je er uit ziet, of hoe je
dhisme dankt zijn naam aan prins Sidd-
universeel streven.
de dingen des levens uitvoert en
harta Gautama, die de Boeddha of Ver-
In januari 2005 ben ik een week lang
beleeft. Vaak bestaat er twijfel over keu-
lichte werd genoemd. Volgens de chris-
op bezoek geweest in het Zenklooster
zes die gemaakt worden en beslissingen
telijke jaartelling werd hij in 566 v. Chr.
de Noorderpoort te Wapserveen in
die je neemt of in de toekomst moet
geboren en overleed hij 80 jaar later. In
Drente. Van mensen die zichzelf als
nemen. Anderzijds kan je jezelf zo over-
slechts een paar eeuwen tijd verspreid-
Zenboeddhist beschouwen wordt er ver-
schatten of laten gaan: drijven op
de zijn leer zich over India en andere
gevoel en impulsen zodat we niet
Zuidoost-Aziatische landen. Het Boed-
nadenken over gevolgen van ons
dhisme heeft belangrijke sociale hervor-
gedrag en handelen. Dit mentale en
mers met grote politieke en maatschap-
emotionele proces kunnen beheersen is
pelijke betrokkenheid voortgebracht
één van mijn grootste wensen. Dit is
zoals zijne heiligheid Tenzin Gyatso, de
dan ook wat ik beoog met mijn bezoe-
veertiende Dalai Lama, wat letterlijk
ken aan het Zenklooster. Vragen over
“oceaan van wijsheid” betekent.
het leven en op het rechte pad blijven.
De Boeddha wordt niet als een god of
Twijfel of mij dat ooit zal lukken.
bovennatuurlijk wezen beschouwd,
Alleen, zonder sociale controle en struc-
maar als een man die het antwoord
tuur van binnenuit? Een mechanisme
heeft gevonden op het grootste dilem-
dat diepgeworteld is in de persoonlijk-
ma van het menselijk bestaan: het lij-
heid en wordt ingezet om negatieve
den. In de speelfilm “Little Buddha”
gedachten en gevoelens in mijzelf te
met Keanu Reeves, wordt het verhaal
wacht dat men twee extremen in het
verdringen. Ik heb nog veel te leren en
over zijn leven verteld en hoe hij tot
dagelijkse leven vermijdt. De eerste is
positieve zelfdiscipline en oefening
inzicht, volharding en verlichting
de liefde voor lust, begeerte en aardse
nodig! Daarom wilde ik graag naar het
komt. Prachtig verfilmd, echt een film-
pleziertjes. Deze zijn platvloers,
klooster. Het dagelijkse leven is bijna
tip! Prins Siddharta deed afstand van
gewoontjes, onwaardig en leveren niets
geheel tot op de minuut gestructureerd.
zijn leven in het paleis van zijn vader
op. De tweede is de liefde voor zelf-
Opgetogen kan ik jullie nu uit eigen
om ziekte, armoede en sociale onrecht-
kastijding. Die is pijnlijk, onwaardig en
ervaring vertellen, dat het verblijf in
vaardigheid tegen te gaan. Hij heeft “de
levert niets op. Het is zinvoller om de
het klooster deze week met de nonnen
middenweg”, het pad dat men kan vol-
middenweg te bewandelen want dat
en de monnik, het mediteren, zwijgend
gen om verlichting te bereiken, toegan-
geeft inzicht, kennis en kalmte, een ver-
eten en werken met als doel zich naar
kelijk gemaakt voor anderen. Over de
hoogd bewustzijnsniveau en leidt uit-
binnen te richten om dichter bij mijn
wens om innerlijke rust te voelen en
eindelijk tot verlichting en nirvana.
kern te komen, een van de fijnste
[4]
De buik van Boeddha weken in mijn leven is geweest. Mijns
Iedereen kent ze wel, de beeldjes van Boeddha. Van hout, brons, glas en verschil-
inziens heb ik me maar zelden zo kalm
lende maten en standen. De meest gangbare zijn natuurlijk de beeldjes waarin
en vredig gevoeld. Een héle week geen
Boeddha in de Lotushouding zit. Wat vooral opvalt is de buik van meneer Boed-
negatieve gedachtepatronen en negatie-
dha. Wat een tank is dat, werkelijk, het slaat alles. Gigantisch zo groot. Ik zou me
ve emoties is echt ongekend voor mij.
dood schamen, maar goed, ieder zijn meug. Laat de vraag natuurlijk open hoe hij
En er zullen er meer volgen! Ik wil
aan dat gezwel komt. Ik heb daar wel een verklaring voor. Mijn theorie is dat Boed-
regelmatig terugkeren naar de Noorder-
dha ernstig schizofreen was. Zowel positieve als negatieve symptomen. Daarnaast
poort.
zoop hij daarbij als een Maleier. Die Boeddha deed allemaal compleet onnavolgba-
Het leven in de randstad is niet echt
re praat, wat nog door moet gaan als diepzinnig en wijs, en daarnaast wel giganti-
gezond voor mensen zoals ik. Door een
sche hoeveelheden eten en de hele dag op zijn kont zitten. Vermoedelijk zal hij
gebrek aan “positieve” zelfdiscipline
ook ernstig geconstipeerd zijn.
manoeuvreer ik mezelf in onhoudbare
Laten we eens aannemen dat Boeddha nu nog zou leven, wat zouden we dan met
situaties en een leven vol met verkeer-
hem doen? Ten eerste zouden we hem met een takelwagen uit zijn huis van drie
de keuzes. Het dagelijkse leven is bijna
hoog takelen en per vrachtwagen naar een psychiatrisch ziekenhuis brengen. Daar
geheel tot in de minuten gestructu-
duwen we een spuit Haldol in zijn dikke donder. Verder flikkeren we hem in een
reerd.
lekker heet bad en naaien we van 3 lakens wat lichaamsbedekking. Zo, nu zijn we
Maar niet getreurd, er geschiedt een
tenminste leuk met hem bezig geweest. Hij bloedde wel, dus dat van die staalbor-
wereldwonder! Ik ben eindelijk weer uit
stels was misschien niet zo’n goed idee. Maar goed, nu is het even genoeg geweest
het bed gegleden en actief geworden.
en Boeddha mag rusten, maar dondert door het bed. Was te voorzien natuurlijk,
Het nachtzweet wordt opgezogen door
maar ja, iedereen maakt inschattingsfouten. Wat ondertussen wel aardig opknapte
de lakens op mijn bed, waarin ik
was zijn psychose. Hij deed geen abstracte wartaal meer en met een ingehuurde
onrustig woel en probeer de stormen in
tolk was er zelfs een gesprek met de psychiater mogelijk. Hij sprak nu wel cohe-
mijn hoofd te talmen met beelden van
rent, maar God, wat was hij langdradig zeg. Hij overlaadde de man met onmete-
mooie stranden, wit zand en wuivende
lijke wijsheden, zonder maar een ogenblik iets van het gewone aardse te vertellen.
palmen. De input van buitenaf blijft
De psychiater probeerde zijn best te doen Boeddha wat te remmen maar daar was
voor mij van onschatbare waarde om
geen beginnen aan. Een levende spraakwaterval, die alle persoonlijke zaken uit de
uit de zoveelste neerslachtige impasse
weg ging en omzeilde. Bijvoorbeeld de vraag, wat is uw achternaam? Als antwoord
te komen. Anders blijf ik er in hangen.
kreeg de psychiater dat hij Boeddha was en geen achternaam nodig had, omdat hij
Gelukkig neemt het steeds minder tijd
zichzelf was. Tja.
in beslag. Chronische depressies afge-
Hoe is het nu afgelopen met onze dikke vriend? Wisselend. Hij deed het goed op
wisseld met kortstondige periodes
Haldol, maar echt onder de mensen komen vond hij toch moeilijk. Hij is nu per-
waarin ik mij voel zweven van geluk-
manent opgenomen.
zaligheid en acceptatie, zekerheid en
Veelal zittend op zijn aangepaste bed, drijft hij de verpleging tot wanhoop, die
liefde voor elk mens op de wereld en
maar willen dat hij wat onderneemt. Boeddha niet. Boeddha zit.
tijdens dit aardse leven. Aadt Klijn Isabella Fabri [5]
[week van de psychiatrie] Een ander geluid aan de Maas De gezamenlijke cliëntenorganisaties in de regio Rijnmond organiseren in de maand juni van dit jaar een bijzonder muziekfestival met als motto “Een ander geluid aan de Maas”.
en de performer met ieder hun eigen typisch geluid zijn welkom. En hebben zich al een aangemeld? Jongeren? Ja, maar dan vanaf zo’n 27, 28 jaar. De meesten van hen zijn bandleden die al
podium ligt op een goede locatie, het
in een orkestje spelen.
Noordplein. De organisatoren proberen om 18 juni 2005 als de dag vast te leg-
De manifestatie “Kwartiermaken” in
gen. “Wat ons betreft een droomda-
muziekcentrum Vredenburg te Utrecht
tum,” vindt Arie Harthoorn , een der
op 12 en 13 april 2005 leerde al dat het
organisatoren. En die datum is het
van groot belang is voor burgers, over-
inderdaad geworden.
heden en maatschappelijke instellinge-
“De aanspreekbaarheid van de deelne-
nom draagvlak te creëren in de samen-
mers op het lid zijn van een van de
leving om mensen met een (psychi-
Het is voor de eerste keer in Nederland
doelgroepen (GGz, Maatschappelijke
sche) handicap in haar midden op te
dat een dergelijke happening plaats
Opvang en Verslavingszorg) blijft een
nemen. Vanuit de interesse voor elkaar
vindt. Al eerder was er een Talenten-
dilemma,” zegt Arie en hij vervolgt:
kan door intermenselijk contact begrip
jacht voor dit festival. Deze vond plaats
“Het zou de muzikant of performer
groeien. Begrip dat vooroordelen kan
in wijkcentrum “De Tamboer” op 1
teveel in een vakje kunnen plaatsen of
overwinnen. Begrip ook dat tot het
april en vormde in de regio Rijnmond
etiketteren. Nee, veel beter is het om de
waarderen van elkaars “anderszijn” zal
de afsluiting van de Week van de Psy-
aanwezige kwaliteiten van mensen te
leiden en uiteindelijk van onze samen-
chiatrie 2005.
benadrukken. Zo ontstaat een positief
leving een echt gastvrije maakt.
De winnaars van de Talentenjacht wer-
beeld van de mens achter de muzi-
den door een jury geselecteerd om te
kant.” Het festival is niet alleen bedoeld
Ton Hensing
mogen optreden op het festival. Het
voor muzikanten, maar ook de rapper
Fotografie: Yvonne C.L.M. van Wely
Tegen dwangbehandeling
[ingezonden]
Vooral de vereniging Ypsilon, de vereni-
psychotica) te laten toedienen. Anti-
separeer’ wordt genoemd ís dat hele-
ging voor verwanten van mensen met
psychotica zijn namelijk géén genees-
maal niet, isoleren is isoleren! Het ver-
schizofrenie, dringt erop aan dwangbe-
middelen. Ook met anti-psychotica
schil tussen isoleren en separeren? Isole-
handeling mogelijk te maken. Het argu-
worden alleen de symptomen bestre-
ren is éénzame opsluiting, en dat voor
ment: ieder mens dat ziek is heeft recht
den. Anti-psychotica maken het óók
véle uren lang achtereen, váák, als een
op behandeling. Verder schrijven ze: als
alleen maar voor de omgeving meer
gekooid béést! Overigens heb ik pas van
iemand door zijn ziekte niet in staat is
draagbaar, want de ‘positieve sympto-
iemand gehoord dat sommige verpleeg-
het belang van een behandeling goed te
men’ worden vervangen door de ‘nega-
kundigen het wel leuk werk vinden om
beoordelen, dan moet je hem toch kun-
tieve symptomen’, de patiënt schiet er
psychiatrische patiënten te mogen vast-
nen behandelen. Dat laatste nu vind ik
dus zélf níets mee op. Ik ben van
binden en opsluiten! En door zúlk soort
nogal bevoogdend. Het gaat er zonder
mening dat er in de psychiatrie hele-
mensen zou je je dus moeten laten’be-
meer van uit dat de door de psychiater
máál niet behandeld wordt, er wordt
handelen’? (Met drie of vier man
voorgestelde manier van behandelen
altíjd alleen aan symptoom bestrijding
bovenop je springen en een spuit in je
per definitie de juiste is. De psychiater
gedaan. Het maakt toch niet zo heel
reet, bij het geringste teken van verzet!)
heeft altijd gelijk en de patiënt nooit.
veel uit in wat voor sóórt isoleercel je
Veel patiënten worden namelijk
Het zegt toch wel wat dat een cliënt
opgesloten wordt, ook anti-psychotica
gewoon (bewúst) agressief gemáákt door
zich liever in een isoleercel, om maar
zijn namelijk een isoleercel, namelijk
(vrij veel denk ik) ‘behandelaars’.
niet het afgrijselijke eufemisme ‘sepa-
een chemische, en dat is nét zo erg.
reer’ te gebruiken, laat opsluiten. Dan
Overigens, tegen separeren bén ik níet,
zich een chemische dwangbuis (anti-
wel tegen isoleren, want wat nu ‘de
[6]
Thomas de Haan
[gedicht] Overdenkingen Ik lig op mijn rug in het gras en aanschouw de maan. Ik vraag haar, of zij misschien weet, waarom wij bestaan. Waarom we worden geboren en straks weer gaan. Maar de maan zwijgt en kijkt me lachend aan.
Dromen met Yvonne van Wely Tijdens de Week van de Psychiatrie 2005, hier in de
Er is geen schuld maar elke stap heeft consequenties voor iedereen. Het leven gaat door en toch speel je dit spel vaak alleen. Oh ik kan soms niet bevatten, waar en waarom ik hier ben. Zoekend naar het antwoord op een vraag die niemand kent. Ik wil het spel best spelen maar hoe moet dat dan. Als ik niet weet wat het doel is en of ik het wel kan. Moet ik dan blind geloven, dat het zo zijn reden heeft. Dat geen mens me kan vertellen waarom ik dit leven leef. Dat toch alles hier in dit leven neer komt op vertrouwen. Ik zelf wil toch liever op iets hogers bouwen. En dat ik soms dat gevoel in mijn leven wel eens mis. Maar ik weet voor mij dat het er toch wel is.
[week van de psychiatrie]
Laat me zien waar ik voor ik leef, laat me voelen wat ik geef. Een moment zodat ik weet, dat alles niet voor niets is geweest. Je kunt je eigen regels maken en bepalen, daarin ben je vrij. Het spel begint en dat het eindigt is gegeven maar daar blijft het bij.
regio Rijnmond van 28 maart tot en met 1 april 2005, werden door meerdere kunstenaars uit de verschillende doelgroepen exposities gehouden op diverse locaties in de stad. Yvonne van Wely , een enthousiast schilderes, was een van hen. In de ruimten van het Basisberaad op de Zomerhofstraat waren van haar hand een aantal schilderijen te bewonderen. De schilderstukken, in acrylverf uitgevoerd, munten uit, niet alleen door kleurvoering en compositie, maar ook met een verrassend oog voor zeer precies ingeschilderde details. Haar expositie telde werken uit haar collectie van
de jaren tussen 1990 en 2000. Het was niet haar eerste expositie. Ooit hoopt
Laat me zien waar ik leef, laat me voelen wat ik geef. Een moment zodat ik weet dat alles niet voor niets is. Dat alles toch in mijn leven niet voor niets is geweest.
Yvonne over een eigen atelier te beschikken waarin zij eigen werk ten toon kan stellen. Een ware droom die, als het aan haar ligt, zeker gaat uitkomen. Afwachten maar!
Miny Warman Ton Hensing Fotografie: Yvonne C.L.M. van Wely
[7]
Herstel Hallo, eerst zal ik mij even voorstellen. Ik ben Liesbeth en ik wil iets vertellen over het begrip herstel. Daarbij denk ik dat afkicken hetzelfde kan zijn als herstel van een psychische stoornis. Ik ben namelijk verslaafd geweest aan harddrugs, twee periodes in mijn leven, een periode van 12 jaar en een periode van 3 jaar. Daartussenin was ik dus clean en nu ook weer. In die cleane tijd heb ik o.a een diploma gehaald van de sociale academie en ben een aantal jaren gaan werken bij het onderzoek als veldwerker en ervaringsdeskundige. Daarna was ik o.a. beheerder van een gebruikersruimte! Samen met mijn vriend ben ik ook moeder geworden van twee jongens die nu alweer 16 en 14 jaar zijn! Toch had ik toen die terugval van drie jaar. De eerste keer ben ik afgekickt op eigen houtje, de tweede keer d.m.v. een opname. Daardoor heb ik vrij veel ervaring op het gebied van afkicken en door schade en schande wijzer geworden weet ik wat het inhoudt. Nu ben ik alweer een aantal jaren niet meer verslaafd en ben er langzaam weer boven op aan het komen. Maar waar eigenlijk bovenop? En hoe is dat dan gegaan? En wat is herstel eigenlijk?
gekocht.(Ik mis het nog steeds, maar het zijn maar spullen!) het ergste was natuurlijk ook de onvermijdelijke verwijdering van mijn man en kinderen. Dat zijn toch dingen waar ik altijd spijt van zal houden en wat ik mezelf niet echt kan vergeven. De normen en waarden die ik had hebben mij niet geholpen, ja, aan een schuldgevoel. Gelukkig maar, want dat betekent dat ik nog wel mijn grenzen heb. Maar toch werden die grenzen alleen steeds een beetje verder gelegd. Dat is iets waar ik nog steeds niet helemaal mee kan leven. Van bepaalde dingen zal ik altijd wel een beetje spijt hebben, dat ik het ooit gedaan heb. Zeker als een ander daar last van heeft. Maar over het algemeen was ik meestal zelf de dupe. Gelukkig lag dit alles nu achter mij en kon ik mij met de dingen bezig houden die weer belangrijk voor me werden. Ik zeg nou wel dat het allemaal achter mij lag, ik moest er nog wel een tijd over doen om echt de hele periode te verwerken. Er waren een aantal dingen
Sinds dat ik weer bij het Basisberaad
Maar het houdt nog veel meer in. Her-
waarvan ik totaal niet wist dat het
kom, ben betrokken geraakt bij een
stel is ook heel persoonlijk en je moet
noodzakelijk was om te verwerken en
aantal initiatieven over het begrip her-
het zelf doen, een ander kan het niet
daar zou nog een lange tijd overheen
stel en heb o.a. de cursus: “Werken met
voor je doen. Herstel is ook niet hetzelf-
gaan.
eigen ervaring” gedaan. Mensen met
de als genezing en er bestaat geen
een psychische stoornis krijgen met
recept voor herstel, je moet je eigen
Langzaan zou ik weer de regie van mijn
herstel te maken. Ik ben er achter geko-
weg zoeken.
eigen leven in handen krijgen.
men dat er op het gebied van weten-
Mijn herstel is op sommige momenten
schappelijk onderzoek veel is geschre-
Afkicken en herstel; de weg terug!
heel duidelijk begonnen. Je kan zeggen
ven over het begrip herstel. Er ging een
Het ergste vond ik nog wel van de tijd
dat de weg weer omhoog ging vanaf
wereld voor mij open. Ik zal proberen
dat ik gebruikte, dat ik in het criminele
zo’n moment. Dit is zo’n herstel
uit te leggen wat het inhoudt. Herstel is
circuit terecht kwam en me automa-
moment:
de fase die tussen (in mijn geval) mijn
tisch aan kleine criminaliteit vergreep
In die tijd besloot ik op een gegeven
verslaving en terugkeer in de maat-
om aan dope te komen. Daarnaast heb
moment, mee te gaan doen aan een
schappij. Het is de spiraal naar boven.
ik heel veel spullen verkocht, alles wat
programma van het Boumanhuis
Het is het proces van vallen en opstaan.
een beetje waardevol was. Maar ook een
gericht op afkicken. Het waren groeps-
Het is de weg terug. Het is de regie van
schilderij van Herman Brood wat ik een
gesprekken met een psycholoog. De
je eigen leven weer in handen krijgen.
keer van een erfenis van mijn tante had
bedoeling was ook dat er urinecontroles
[8]
met methadon. Tijdens mijn beurt begon de psycholoog mij te confronteren met mijn gedrag en probeerde erachter te komen waarom ik nog steeds wel eens bijgebruikte. Telkens wanneer ik had bijgebruikt vond hij het nodig mij met een robot te vergelijken. Ik vond zijn vergelijking nogal bot overkomen en reageerde in eerste
[gedicht]
waren en ik zou moeten gaan dalen
Kaboutertuin Eens was ik het slachtoffer van een kinderverkrachter die zich maar wat graag voordeed als reus vier jaar geleden heb ik besloten het is genoeg en sinds korte tijd kan ik zeggen Ik loop vrij rond in mijn eigen kaboutertuin. Overleven is een ware kunstvorm die ik mocht leren van iemand die er altijd is als ik dreig te struikelen richt jij me weer op. Lachend ga ik nu op kleine geniepige tuinkabouter af.
instantie in de verdediging en had zoiets van:man houd je kop en bemoei je niet met mij! Maar na een aantal keren ging dat behoorlijk de keel uit hangen totdat ik echt boos werd. Toen besloot ik helemaal geen communicatie meer te hebben en hield mijn mond dicht. Ondertussen was ik zo boos
Lieve vrouw beste meid ook jij bent bij machte te leven in jou eigen en vrije kaboutertuin in het land van de kaboutertuinen, zijn wij reuzen van overlevers Ontdek snel voor jezelf een kaboutertuin zodat voor jou het leven kan beginnen.
geworden dat ik besloot helemaal met het programma te stoppen, ik was
Anja
immers al een poos gedaald met de methadon en die paar cc die ik nog had, daar kon ik wel zonder, ik besloot dus helemaal met alles te stoppen. Toch heeft die manier van de psycholoog z’n nut gehad, alleen was het niet zo aardig, toch was het hem gelukt, dat ik als enige van ons groepje, een andere wending aan mijn leven kon geven en vooral dat ik mij bewust werd van mijn eigen verantwoording. Alleen ikzelf kon wat aan de situatie doen, geen ander kon mij echt helpen. Afkicken is herstellen Afkicken van hard- of softdrugs, alcohol, medicatie zoals valium, of combinaties van verslavingen, daarvoor hebben mensen allemaal een eigen manier. Afkicken doe je op je eigen manier, herstellen doe je op een eigen manier. Herstellen van een lange periode ziek zijn of verslaafd zijn. Herstellen van een leven in een andere wereld. Je komt als het ware terug uit een heel ver [9]
[gedicht] Ontmoeting Je moet Van twee kanten
land, dan moet je weer wennen en her-
zo dat naarmate de tijd verstreek ik ook
stellen, ja zelfs helemaal terugkomen.
langzaam mijn eigen identiteit terug
Weer helemaal mee gaan doen met
kreeg en daardoor weer meer zelfver-
alles, met de maatschappij, dat is nog
trouwen kreeg waardoor ik meer ging
beter, dat is rehabilitatie. In de versla-
doen en in contact kwam met mensen
vingszorg word er meer over resocialisa-
die niet gebruikten. Vooral contacten
tie gesproken. Het heeft beide in ieder
buiten de drugsscene zijn belangrijk om
geval te maken met: een plek
uit een isolement te komen. Begelei-
(terug)krijgen op verschillende gebie-
ding had ik goed kunnen gebruiken
den zoals: huisvesting, werk, opleiding,
door mensen die weten waar ze het
inkomen, sociale contacten en boven-
over hebben. Jammer genoeg was er
dien gezondheid.
weinig kennis over afkicken en dan sta
Herstellen van een verslaving aan hard-
je er toch alleen voor. Begeleiding op
drugs houd meer in dan je denkt.
het gebied van sociale contacten of
Komen Om elkaar
werk of een ander huis vinden, al die De weg terug
dingen had ik graag willen hebben.
Te ontmoeten.
Waarschijnlijk begon mijn hoop op
Gesprekken of ondersteuning, dat was
Je moet eigenlijk
herstel op het moment dat ik toegaf
fijn geweest.
Toevallig
aan mijzelf dat ik alleen verantwoorde-
Gelukkig heb ik later wel begeleiding
Onderweg zijn.
lijk was voor de hopeloze situatie waar
gekregen, alhoewel ik toen veel ouder
ik toen op dat moment in zat. Er zijn
was en wist hoe het werkte, heb ik de
wel meer van dat soort momenten
opname gebruikt om er weer bovenop
geweest. Al mijn hoop op hulp van pro-
te komen. Ik moest uit mijn vertrouwde
fessionele mensen van de hulpverle-
omgeving om terugvallen te voorko-
ning was in rook opgegaan. Net zoals al
men.
Je moet Geen doel Voor ogen hebben. En je moet Laten gebeuren Waarvoor je bang bent
het geld wat ik aan drugs had uitgegeven in rook was opgegaan. Ik zat met
En nu, nu ben ik er weer helemaal
Je moet niet alles
de gebakken peren, zeg maar, de schul-
bovenop zeg maar! Helemaal nog niet,
Willen verklaren
den van jaren druggebruik. Mijn wereld
maar dat kan je nooit helemaal zeggen.
Voordat je het weet
werd met de dag helderder naar mate ik
Je blijft je zwakke momenten houden
Verklaar je elkaar
minder begon te gebruiken. Langzaam
en het blijft soms moeilijk. Maar dat
De oorlog.
gingen mijn ogen weer open (letterlijk
maakt niet(meer) uit. Ondertussen ben
en figuurlijk). De eerste periode van
ik betrokken bij een aantal ontwikkelin-
mijn afkicktijd kenmerkt zich door de
gen over het begrip herstel en ik kan
gevoelens die ik toen had. Ik was vooral
zelfs mee gaan doen als ervaringsdes-
depressief. Alles kostte mij moeite, ik
kundige met het ontwikkelen van erva-
Je moet jezelf In de ander Durven zien Zonder in die ander
zag overal tegenop en ik wist dat wan-
ringskennis over herstel. Daarbij ga ik
Te werdwijnen
neer ik wat drugs zou gebruiken, dit
zelf lesgeven in de toekomst en krijg ik
Het kan opeens
hopeloze gevoel meteen als sneeuw
nu eerst zelf les in presenteren. Dat is
Zomaar voor je staan
door de zon zou verdwijnen. Toch was
voor mij ook weer een uitdaging.
Het lijkt op iets
ik zo sterk om niet te gebruiken, want
Opnieuw krijg ik weer een kans in mijn
ik wist ook dat de aanhouder wint.
leven om weer wat te betekenen in de
Maar ik had ook terugvalletjes en iedere
samenleving. Dat is geweldig. Ik wil
keer weer begon ik dan opnieuw, de
graag meedoen. Het betekent voor mij
Je maakt het waar
volgende dag. Maar verder was ik bang,
weer een stap verder op de weg. En
Of je maakt het stuk
lichtelijk contactgestoord en zat in een
opnieuw bedenk ik mij wat een geluk ik
Het kan jou bedriegen
identiteitscrisis. Wie was ik nou eigen-
heb!
Het kan jou behoeden
lijk? Ik had door jaren gebruik mijzelf
Om uit de weg te gaan. Dat is het vreemde van geluk
Maar je moet van twee komen
verloren. Ik was immers tot nu toe een
Om elkaar te ontmoeten.
junkie...wat was ik nog meer? Ik had er geen flauw benul van dat dit allemaal met afkicken te maken had. Toch had
Yvonne Barning
[10]
het er alles mee te maken. Ook was het
Liesbeth Vollemans
[henkie denkie]
[11]
Recht op Nederland is ons land. Een fijn en mooi land, maar ook een land met veel problemen. Te weinig betaalbare en goede woningen. Werkloosheid. Onveiligheid. Segregatie. Verpaupering in sommige buurten en wijken. In Rotterdam wonen we samen met meer dan honderdvijftig verschillende culturen, verschillend in afkomst en levensbeschouwing. Het wordt een ramp als al die culturen tegen elkaar uitgespeeld worden. Daarom moeten we investeren in elkaar en elkaar niet afschrijven. Wie wil er nou niet samenleven in een stad waar iedereen zich thuis en gerespecteerd voelt? Een stad waarin we samenwerken om de problemen die er zijn aan te pakken. Waarin we ons niet afzijdig houden, maar ieder onze verantwoordelijkheid nemen. We zouden het willen uitschreeuwen: We laten ons niet tegen elkaar uitspelen door fanatici van welke kant dan ook. We willen geen heilige oorlog - er bestaat geen heilige oorlog - of verdeeldheid, maar meer begrip voor elkaar. We willen een stadsbestuur en een regering die ons steunen om zo’n solidaire stad op te bouwen. Tegen iedereen die met z’n handen aan
[12]
leven onze buren, scholen, moskeeën, kerken of aan onze film-
met de mensen op straat, en luister vooral naar alle partijen
makers en democratische rechten zit, zeggen we: kappen
ik weet dat het soms voor jullie heren heel erg moeilijk is
daarmee.
en los de problemen voor ieder mens die er rondloopt in
Wij zullen er alles aan doen om de mensheid te redden!
Nederland eens goed op. Want ook jullie kunnen het vol-
Theo van Gogh is letterlijk vermoord . Hij liet zijn leven,
gende slachtoffer zijn, en dat weten we maar al te goed.
daardoor zit zijn zoontje zonder vader, en de vader van de
Een aantal van jullie collega’s zijn al bedreigd door een
dader zonder zoon die hij respecteren kan. De dader ver-
aantal fanaten van bepaalde groeperingen.
spilde zijn toekomst. Hij zal lang verdwijnen in de cel,
Een democratie heeft het onvervreemdbare recht, zelfs de
waar hij gehoopt had uit te blijven, in ruil voor de hemel.
plicht, met al haar middelen op te treden tegen hen die de
Dat is een tegenvaller voor hem en misschien een meeval-
democratie willen vermoorden. Laten we zorgen dat we
ler voor de samenleving. Mohammed B is geen martelaar
samen kunnen wonen, en samen kunnen leven. Wie hier
maar een loser. Wie een ander mens vermoordt, heeft zelf
woont hoort er hier bij. Met alle rechten en alle plichten.
alles verloren. Zijn waardigheid en zijn plaats in de samen-
Daar hoort iedereen zich aan te houden. Zo dus ook de
leving. Niets kan hij aanvoeren om zijn daad te recht-
vrijheid van vrije meningsuiting.
vaardigen. Het zijn en blijven smoesjes, in het Nederlands, Mohammeds landstaal, en het Arabisch, zijn geloofstaal. Er
Ik wil dit stuk afsluiten met een gedicht voor een ieder die
zijn heel veel andere jonge mensen van 26 jaar die ook in
het afgelopen jaar is vermoord.
hun eerste kwart eeuw op aarde van alles meegemaakt hebben maar die geen mensen gaan vermoorden. Kun je wel,
Fotografie: Ton Hensing
iemand op een fiets eerst neerschieten en dan doodsteken? En dan God en de mensen aanroepen om je schuld weg te poetsen? In de hemel hebben ze zeker geen plaats voor
[gedicht]
Mohammed B. Waarom zou je het eeuwige leven geven aan iemand die er blijk van geeft niet eens fatsoenlijk te kunnen omgaan met een kwartje van één eeuw? Hier op aarde bergen we met recht Mohammed B lange jaren op in een cel. Een samenleving die weet dat er extremisten en extremisme bestaan, mag niet wegkijken maar moet optreden. We zullen meer moeten praten met de verschillende geloven die hier zijn, en we moeten natuurlijk ook niet alles over een kam scheren. We hebben met al die verschillende culturen en geloven altijd mensen die een andere mening hebben. En het fijne van ons land is dat het mag. Daar maken we met zijn allen gelukkig gebruik van, maar maak er geen misbruik van. We moeten dat recht niet de kop in laten drukken, door welke fanatiekelingen dan ook. De laatste maanden zijn er weer vele discussies geweest op de tv, en hebben we stukken kunnen lezen in de kranten. De gemoederen liepen soms hoog op, maar mensen, laten we ons als volwassenen ook als zodanig gedragen praat met elkaar. En tegen de jongere generaties zou ik willen zeggen, respecteer elkaar zoals iedereen is, en eruit ziet, en
Welk recht heeft een mens om een mensenleven te vernietigen, En welk heeft de mens om iemand van het leven te beroven. Welk recht heeft de mens om een levend mens op te ruimen De mens? Die heeft geen enkel recht om dit alles te doen. De mensheid is geschapen in kleuren en vormen, Met gedachten en gevoelens. Maar de mens is niet geschapen met het verlangen, Om elkaar het leven te ontnemen. Wie je ook bent, hoe je er ook uitziet. Waar je ook woont, welk werk je ook doet. Bekend of onbekend. Ieder mens heeft het recht om te leven.
ongeacht huidskleur en geloofsovertuiging, of je het ermee eens bent of niet.
Yvonne Barning
We kunnen overal wel iets achter zoeken of het verkeerd begrijpen. En tegen Den Haag zeg ik: luister en praat meer [13]
De meeste vragen van jongeren over
depressie en eetproblemen
Producten en diensten van Stichting Pando-
geren lopen tegen het praktische pro-
een serieus probleem zijn bij jongeren.
ra voor jongeren
bleem aan dat hun huisarts (nog) in
Soms kwamen de eetproblemen voort
Een jaar geleden heeft Stichting Pando-
een andere plaats gevestigd is dan
uit (andere) psychische problemen,
ra1 haar producten en diensten voor
plaats waar ze (inmiddels) wonen. Ze
zoals sombere gevoelens en/of een-
jongeren uitgebreid met een geheel her-
weten daardoor niet waar ze terecht
zaamheid of bijvoorbeeld omdat de
ziene uitgave van het onderwijsmateri-
kunnen en/of hebben het gevoel dat ze
jongere werd gepest met zijn gewicht.
aal Wie dit leest is gek en een jongeren-
niet de geboden hulp in de buurt kun-
Het is mogelijk dat het grote aantal
site www.zogeknogniet.nl
nen krijgen. Ook de inzage van ouders
jonge meisjes dat kampt met eetproble-
Zowel het onderwijsmateriaal als de
in de gegevens van hun psychische
men samenhangt met het toegenomen
jongerensite geven informatie over
klachten door de rekeningafschriften
overgewicht van jongeren en de wens
diverse psychische problemen, zoals
van de (particuliere)verzekering is voor
om te voldoen aan de norm van een
depressie, eetproblemen, angsten en
jongeren soms een bezwaar en reden
(extreem) slank lichaam die in de
zelfverwonding. Daarnaast wordt er
om geen hulp te zoeken.
media en/of door jongeren gesteld wordt. De vraag is of jongeren zich wer-
praktische informatie gegeven over de hulpverlening met links naar diverse
Depressie
kelijk altijd bewust zijn van de ernst
organisaties waar jongeren terecht kun-
Jongen, 14 jaar
van verstoord eetgedrag, zoals extreem
nen.
Hallo... ik voel me heel erg rot… ik heb
lijnen en de gevolgen hiervan. Volgens
De website biedt tevens de mogelijk-
nergens meer zin in… het liefst wil ik op
Stichting Pandora is het belangrijk om
heid om persoonlijke verhalen, gedich-
bed liggen en soms heb ik huilbuien. Ik
hier meer aandacht aan te besteden.
ten of oproepen te plaatsen en/of van
weet niet hoe het komt, maar soms vraag
anderen lezen. Daarnaast kunnen jon-
ik me af waarom ik nog leef. Mijn moeder
Meisje, 15 jaar
geren per e-mail een vraag stellen aan
wordt helemaal gek van mijn gedrag, wat
De laatste tijd voel ik me meer en meer
het Informatie & Adviesteam als zij zelf
kan ik doen?
down. Ik heb het gevoel dat ik niets goed kan doen. Ik heb altijd ruzie met mijn zus
een probleem hebben of wanneer een vriend of familielid een probleem heeft.
Meisje, 18 jaar
of roep zelfs tegen mijn ouders. Niemand
Deze vragen worden beantwoord door
Ik kan me eigenlijk geen leuk leven meer
lijkt te merken hoe ongelukkig ik me wel
een ervaringsdeskundige.
voorstellen. Een paar terug had ik al het
voel. Dus besloot ik om niet meer te eten:
idee dat ik zwaar depressief was. Ik zag het
ik dacht dat iemand dan wel zou merken
Vragen aan het Informatie & Adviesteam
leven echt niet meer zitten en had het idee
hoe veel vermagerd ik ben en zich zou
van oktober 2003 tot oktober 2004
dat ik zwaar depressief was. Ik zag het
afvragen wat er was. Maar niemand merk-
Het afgelopen jaar stelden jongeren in
leven echt niet zitten en had geen zelfver-
te het , dus begon ik weer te eten en nu
totaal 296 Informatie & Adviesvragen
trouwen. Maar dit werd niet serieus geno-
denk ik dat ik minstens tien kilo meer
aan het team van de jongerensite.
men. Mijn ouders zeiden dat het aan de
weeg.
www.zogeknogniet.nl. Van de jongeren
puberteit lag. Na een tijdje gingen mijn
die het Informatie & Adviesteam bena-
ouders scheiden en het is met mij alleen
Meisje, 24 jaar
derden was 80% vrouw. Het grootste
maar slechter gegaan.
Ik eet wanneer ik me niet goed voel en de laatste tijd is dat steeds vaker. Ik ben een
aantal vragen van ging over depressie en eetproblemen. Daarnaast werden
Eetproblemen
tijd geleden dertig kilo afgevallen, maar het
veel vragen gesteld over zelfverwon-
In Nederlandse dagbladen van dinsdag
komt er langzaam weer bij. Ik zit niet lek-
ding, angst en paniek en problemen
5 oktober zoals Trouw en de Volkskrant
ker in mijn vel, een paar vrienden hebben
thuis.
was te lezen dat tachtig procent van de
me erg gekwetst en mijn vader is overleden.
Opvallend is dat veel jongeren zich geï-
meisjes van 13 tot 18 jaar aan de lijn
Ik heb het idee dat ik verdrink; als ik eet
soleerd en/of onbegrepen voelen, hun
doet, waarvan de helft ongezond of
voel ik me heel even goed. Totdat ik klaar
gevoelens opkroppen en/of niet het
extreem lijnt. Ook uit de vragen en ver-
ben en dan voel ik me nog vreselijker dan
idee hebben dat zij ergens met hun pro-
halen die op de jongerensite van Stich-
daarvoor. Soms stop ik dan de vinger in
blemen terecht kunnen. Sommige jon-
ting Pandora blijkt dat eetstoornissen
mijn keel en gooi ik het er weer uit.
[14]
ren. Hierin ligt een belangrijke taak weggelegd voor het onderwijs. Wanneer er in het onderwijs meer aandacht besteed wordt aan (het hebben van) psychische problemen kan hier een belangrijke preventieve werking van uit gaan. Door middel van het lesmateriaal ‘Wie dit leest is gek’, eventueel in combinatie met een gastles door een ervaringsdeskundige voorlichter in de klas, leren jongeren hoe zij met problemen van henzelf en van hun omgeving kunnen omgaan. Het onderwijsmateriaal en de voorlichtingen leveren daarnaast een bijdrage aan het bestrijden van vooroordelen over mensen met een psychiatrisch verleden en de bespreekbaarheid van psychische problematiek, waardoor erger voorkomen kan worden.2 Voor vragen en/of verdere informatie kunt u contact opnemen met het secretariaat van Stichting Pandora: Tel: 020-685 11 71, e-mail:
[email protected] Voor specifieke informatie kunt u terecht bij Lise Broekaar, beleidsmedewerker en auteur van de herziene uitgave van het onderwijsmateriaal Wie dit leest is gek, Tel: 020-685 11 71, e-mail:
[email protected] Lise Broekaar, beleidsmedewerker Stichting Pandora
Meisje, 15 jaar
Voorlichting en advies over psychische
Hoi, ik ben 15 jaar en heb echt zin om
problemen aan jongeren essentieel
anorexia te hebben. Ik wil echt vlug verma-
Stichting Pandora is van mening dat er
geren. Ik ga soms wel eens overgeven, maar
meer aandacht besteed moet worden
dat lukt niet altijd. Heb ik nu psychische
aan de geestelijke gezondheid, ofwel de
problemen?
psychosociale ontwikkeling van jonge-
1 Stichting Pandora is een landelijke organisatie die zich, sinds de oprichting in 1964, inzet om de (maatschappelijke) positie van mensen die psychische en/of psychiatrische problemen hebben (gehad) of kunnen krijgen te verbeteren. De ervaringen van deze mensen zelf zijn voor Stichting Pandora de basis voor al haar acties. 2 Het onderwijsmateriaal ‘Wie dit leest is gek’ en de voorlichtingen door ervaringsdeskundigen kunnen zowel gezamenlijk als afzonderlijk van elkaar gebruikt worden.
[15]
Tweejarig bestaan!
etc. etc. De redactie wil ook een krant maken die informatief is, ruimte biedt voor opinies, discussie oproept en
Denkraam twee jaar
plaats biedt aan eigen ervaringen. Elke keer weer is het puzzelen.
‘Hoe lang is het proces al gaande?’ Zo vraag ik mij af nu ik aan het schrijven sla. Het eerste uitvoeringplannetje over het starten van de krant, het echt handen en voeten gaan geven, dateert van september 2002.
Gaandeweg heeft de redactie er voor gekozen om naast ‘gewone’ nummers ook themanummers uit te brengen. Zo verschenen er ‘psychiatrie over grenzen’, ‘psychoses en schizofrenie’ en in het najaar van 2004 Jeugdzorg. Ook voor komend jaar staan er thema’s
Start
over wat er goed gaat en wat er minder
gepland. Zo’n themanummer vormt
Wij zijn gestart als een werkgroep
goed gaat. De talenten van elkaar wor-
een doel om naar toe te werken. Om na
bestaande uit mannelijke cliënten. Vra-
den beter benut, maar ook de zwakke
te denken over de verschillende kanten
gen als: wat is een krant, voor wie
plekken zijn bekend. Met deze beschou-
en om gericht op onderzoek uit te
maken we hem, wat moet erin, etc.,
wing houd ik nu op, voordat ik alle
gaan.
vroegen allemaal om een antwoord.
redactieleden op de divan ga leggen,
Het was een periode van zoeken en ont-
dat gaat echt te ver voor dit stukje.
dekken. Met elkaar, maar ook naar het
Rol van cliënten In nummer 13 staan drie artikelen over
concept van de krant ‘Denkraam’.
Evenwicht
cliëntgestuurde projecten (cliënt-
Aan het einde van het ontwikkelings-
Vraagstukken die terug blijven komen
gestuurde DAC’s, en Zorghotel Pitstop.
proces ligt nummer 2 bij de drukker.
zijn: wat moet er in het komende num-
Mijn inziens wordt terecht opgemerkt
Teus is de ondersteuner van denkraam
mer, hoe staat het met de illustraties?
dat cliëntgestuurd een modewoord lijkt
geworden en de werkgroep noemde
Maar ook, hoe zorgt de redactie ervoor
te zijn, dat te pas en te onpas uit de
zich inmiddels redactie. Er lag een con-
dat alles bij elkaar komt, op tijd bij de
kast gehaald wordt. Maar wat betekent
cept redactiestatuut en er was een
drukker is en uiteindelijk op de deur-
deze term nou eigenlijk in relatie tot
redactieruimte. Een bureau en een com-
mat van de abonnees. Het lijkt steeds
Denkraam? Naar mijn mening is Denk-
puter en nog zo wat. Kortom de meest
weer een strijd tegen de deadline en
raam een op en top cliëntenproject. Het
basale attributen om een redactie te
klok. Het blijft toch een broos geheel,
is bedacht door cliënten en opgezet
laten functioneren waren er aanwezig.
de redactie en haar krant. Dan gaat de
door cliënten. Het magazine wordt
Ik heb nog symbolisch het prikbord
ene op vakantie, heerst er een griepepi-
gemaakt door en voor cliënten en gele-
opgehangen en daarmee was Denkraam
demie, dan moet een ander even een
zen door cliënten. En ook door hulp-
klaar om voort te gaan.
stapje terug doen. Het blijft in ontwik-
verleners en anderen die werkzaam zijn
keling, steeds weer naar een evenwicht
binnen instellingen in de regio. Ik zou
Twee jaar later
tussen de mensen en hun mogelijkhe-
me niet kunnen voorstellen dat de hui-
Nu twee jaar later, ben ik voor korte
den.
dige redactie slechts een rol als adviseur
tijd terug bij de redactie. Inmiddels een
De redactieleden bekwamen zich steeds
zou willen hebben. Helaas krijgen cliën-
nieuwe ruimte, een tweede computer
beter in het balanceren. Er is en blijft
ten in sommige projecten slechts een
en een prikbord, wat opnieuw moest
ruimte om zich te ontwikkelen. Om een
rol in een klankbordgroep, terwijl de
worden opgehangen. Dit hebben we
cursus interviewen te organiseren en te
projecten zich dan cliëntgestuurd noe-
inmiddels gedaan. De redactie wordt
volgen, of journalistiek schrijven. Mis-
men. De cliënten zouden moeten
deels door dezelfde mensen bemenst.
schien dat zelfs volgend jaar de Denk-
nagaan in hoeverre ze een echt sturen-
Gelukkig hebben ook enkele dames de
raam wel wordt opgemaakt door redac-
de rol hebben in het project waar zij
weg naar de redactie gevonden. Wat
teuren.
actief bij betrokken zijn. Of zijn ze mis-
meer uitgekristalliseerd lijkt, zijn de
schien een schaamlapje voor het bloe-
deskundigheden van de redactieleden.
Wat moet erin?
den en laten ze zich gebruiken om sub-
Iedereen lijkt zijn eigen weg te hebben
Het is altijd weer puzzelen. De redactie
sidie te kunnen verkrijgen? Wellicht is
gevonden. Het is niet zó dat het team
begint met een leeg nummer. Er zijn
dit ook een themanummer waard.
uit los zand bestaat, zó van iedereen
stukken die redactieleden zelf willen
doet maar wat. En drempels voor nieu-
schrijven. Bijeenkomsten of discussies
we redactieleden worden niet opgewor-
in de regio waarvan verslag gedaan
Niki Schipper
pen. Maar er wordt eerlijk gesproken
wordt. Er worden artikelen aangeleverd.
Tijdelijk ‘versteviger’ van de redactie
[16]
2 jaar bestaan Denkraam - 18 februari 2005
Hoera, het is al weer ruim 2 jaar geleden
Ton op de fiets aanzetten, helemaal ver-
ter iets van het gedicht, maar daardoor
dat Denkraam werd opgericht, toen nog
zopen als een kat.
was aan gelach geen gebrek.
genaamd ‘Het Blad: De Krant’.
Dus eindelijk konden we gaan bestellen.
Ja het blad heeft er 2 jaar op zitten met
En dat hebben wij als redactieleden
Een ieder bestelde waar hij trek in had,
ook wel eens vallen en opstaan, maar
even lekker gevierd met een lekker
zodat er een gevarieerd menu geser-
we groeien heus wel met tijd die gaat
drankje en een gezellig etentje in de
veerd was op tafel. Isabella was weer
komen.
Hazzebaz.
heerlijk op dreef met het personeel, en
En dan bij deze nog even: Teus, oude
Allen daar aangekomen hebben we
Christian, onze filosoof van het team
reus, al was je er niet bij, er zullen best
genoten van de gezellige sfeer die er
zat echt wel op zijn praatstoel. Zo was
wel mensen zijn geweest die aan je heb-
rondwaardde. Het was er vreselijk gezel-
ieder lekker met elkaar aan het praten.
ben gedacht, zoals ik. Tot horens, jon-
lig, wat een lol hebben we gehad met
Tevens droeg onze filosoof een gedicht
gen!
zijn allen.
op aan de charmante bediening. De
Na een lekker drankje kwam ook onze
bediening noch de redactie begreep ech-
Yvonne Barning
[17]
Handleiding voor ouders in contact met Kinderbescherming Voor ouders is het enorm schrikken als ze te maken krijgen met een rapport van de Raad voor de Kinderbescherming over de opvoeding van hun kind. Zo’n rapport is de basis waarop een rechter beslist wat er met hun kind gaat gebeuren. Het is belangrijk voor ouders om gebruik te maken van de wettelijke mogelijkheid een reactie op het rapport te geven. Om dat goed te doen, is nu een brochure geschreven.
opvang en verslavingszorg. Georgette Groutars van het Basisberaad Rijnmond licht toe: “ We hoorden van ouders dat ze jaren later nog geconfronteerd werden met onzorgvuldige uitspraken uit het raadsrapport. Bij het verschijnen van het raadsrapport hadden ze niet goed gereageerd omdat ze niet wisten hoe.” De brochure is ontwikkeld samen met het Advies- en Klachtenbureau Jeugdzorg (AKJ) én de Raad voor de Kinderbescherming. Het is voor het eerst dat deze drie organisaties in de Rijnmond samenwerken. Dat is opmerkelijk, omdat het belang van het kind en het belang van de ouder niet altijd hetzelfde zijn en de partijen soms recht tegenover elkaar staan. Een goed geïnformeerde cliënt is echter voor alle partijen van belang. De
De Raad voor de Kinderbescherming
van de Raad voor de Kinderbescher-
drie organisaties hebben de samenwer-
beschrijft in een raadsrapport het
ming’ helpt de ouder/verzorger bij het
king als waardevol ervaren en willen
onderzoek naar een opvoedingssituatie.
lezen en het begrijpen van het raadsrap-
deze in de toekomst voortzetten.
Op basis van dit rapport kan de rechter
port. Vervolgens kan de handleiding
of kinderrechter vervolgens een kinder-
gebruikt worden om te reageren op het
Alle ouders in Rotterdam die te maken
beschermingsmaatregel nemen. Voor de
rapport. De reactietermijn voor het rea-
krijgen met een onderzoek, ontvangen
ouder/verzorger is het van groot belang
geren op het raadsrapport is meestal
voortaan automatisch de handleiding
dat er geen onjuistheden in het rapport
maar een week.
van de Raad voor de Kinderbescherming
zijn opgenomen. Ook omdat de gege-
Het initiatief voor de brochure ligt bij
(vestiging Rotterdam). De handleiding is
vens in het raadsrapport meegenomen
het Basisberaad Rijnmond, de regionale
ook gratis verkrijgbaar bij Basisberaad
worden in het eventuele hulpverle-
organisatie die opkomt voor de belan-
Rijnmond (010-4665962).
ningstraject. De ‘Handleiding voor het
gen van cliënten van de geestelijke
schrijven van een reactie op het rapport
gezondheidszorg, maatschappelijke
Zelfmoord en respect!
[ingezonden]
Bewust, maar vaak ook onbewust zijn we begaan met iemand die toch suïcide heeft gepleegd. Niemand begrijpt het wat er gebeurd is. We verklaren het alleen achteraf. Wat gewoon in je leven gebeurt, goed of slecht, je kunt het soms jammer genoeg niet terugdraaien. Je zwijgt er verder over. Met de beste vrienden laat je nog wel eens iets vallen. In mijn ervaringsdeskundigheid ben ik vaak met zelfmoord in de instelling geconfronteerd geworden. Zwijgen over eventuele oorzaken of andere goed bedoelde aandacht hiervoor kan beter veranderd worden in respect voor de dode, liefde voor hen die achterblijven en hopen dat jij jouw gegeven leven niet zelf zult beëindigen. In een inrichting gaat men er niet zo aan voorbij. Jan de Haas [18]
[recept uit de keuken van de redactie
]
Pittige rundvleescurry voor vier personen De redactie ontvangt met enige regel-
de uien gedurende een minuut of vijf
maat e-mail van lezers over Denkraam.
meefruiten tot de uien bruin zijn. Voeg
Ton zoek er een leuke foto bij
De volgende e-mail van onze eigen
de kruidenpasta toe en roerbak dit een
a.u.b.
hoofdredacteur, wilden we u echter niet
paar minuten mee. Nu het vlees erbij
Hoop jullie snel te zien.
onthouden:
doen en blijven omscheppen tot het
Groetjes, Teus.
aan alle kanten gebakken is. Giet er een Beste Denkertjes,
kwart liter water bij en zodra dit kookt, het vuur laag zetten en het vlees met
De redactie heeft het recept nog niet
Zoals jullie wellicht gehoord
een deksel op de pan in ongeveer
geproefd, consumptie is dus voor eigen
zullen hebben gaat het weer
anderhalf tot twee uur zachtjes gaar
risico. Daarentegen heeft de redactie
een stuk beter met mij. Hier
laten worden. Op smaak brengen met
het volste vertrouwen in de kookkun-
is mijn bijdrage voor het
zout.
sten van Teus.
kookhoekje:
Zet het vuur hoger en laat wat vocht verdampen. Roer er citroensap door. Serveren met rijst en sperziebonen.
Eet smakelijk!
PITTIGE RUNDVLEESCURRY voor vier personen 600 gr. hacheevlees 4 grote uien 1 bol knoflook (± 12 teentjes) 5 rode pepers 1 theel. gemalen kurkuma 1 theel. gemalen komijn 1 theel. mosterdzaadjes 10 gedroogde kerrieblaadjes 1 theel. zout 1 eetl. citroensap 3 eetl. olie Het rundvlees in kleine blokjes snijden. De knoflook en de rode pepers in stukken snijden en in een keukenmachine samen met de kurkuma, komijn en mosterdzaadjes tot een pasta pureren. De uien in dunne ringen snijden. Verhit de olie in een braadpan. Fruit hierin al omscheppend de kerrieblaadjes. Nu [19]
Ode aan SADE Doordrongen van nostalgische melancholie luister ik naar bitterzoete songs, die een woest verloren liefdesgevecht tussen jou en mij, en mensen in metaforen beschrijven Beelden en herinneringen van spijt die mijn verdrietige pijn en schaamte diep weggestopt, desondanks…raken en die universele vergankelijke illusie tot een alles trotserend naar ademsnakkend verlangen maken Slechts één moment wist ik niet meer dat, toen ik vandaag opnieuw geboren werd, er een onvoorstelbaar zacht licht zó verleidend naar mij lonkte en schitterde, het maakte zich meester en vulde me met kracht en hoop
Isabella Fabri