Denkraam www.denkraam.info
Geestelijke Gezondheidszorg Maatschappelijke Opvang Verslavingszorg
gratis magazine voor en door cliënten in de regio Rijnmond
[1]
nummer 22 - augustus 2006
Redactie: José Bonouvrier, Liesbeth Vollemans, Irmlinda de Vries, Koos Bijlholt, Michiel van Gog, Yvonne Barning, Carla Berkhof, Susan Leijnse, Erwin Tukker, Natasja Schreuder, Loyce van den Berg, en Ester de Bruin. Eindredactie: Ernest Smit, Jan B. Burger, Martin Luycx en Bas van Bellen. Correspondenten: Susan Leijnse (werkgroep herstel), Bas van Bellen, Mr. Helen, Henri Sunant, Natasja Schreuder, Liesbeth Vollemans, Isabella Fabri, Erwin Tukker, Anja, Virginia, Jolanda Antonio, Helena Kats, Madeleine en Miny Warman. Fotografie: Erwin Tukker, Michiel van Gog, Jan B Burger, Bas van Bellen en Liesbeth Vollemans. Voorkant: Christian Dogterom, door Jan B. Burger. Achterkant: Pentekening gemaakt door Christian Dogterom. Illustraties: Christian Dogterom, Jan Beijl en Kito. Strip: Ferry van Wing. Vormgeving en druk: Argus, Rotterdam. Verzendklaar maken: Datawerk, Rotterdam. Distributie: Postdienst Vredehof, Rotterdam. Verspreidingsgebied: Regio Rijnmond, de Hoekse Waard, Voorne-Putten en de Zuid Hollandse Eilanden. Oplage: 2700 exemplaren. Redactieadres: (ook voor een gratis abonnement) Postbus 21078, 3001 AB Rotterdam tel: 010-7502123 / 010-4665962 E-mail:
[email protected] Website: www.denkraam.info
[Denkraam]
Colofon
Inhoud augustus 2006 4. In memoriam Christian Dogterom Gedicht-Standbeeld oude tijd Nagelaten werk In nagedachtenis Christian Dogterom
9. Herstel: de verslaving voorbij? Door de Werkgroep Herstel.
12. De Pauluskerk Op 23 juni werden de deuren gesloten van de Pauluskerk. Een interview met Hans Visser
15 Mijn verslavende poging tot zelfvernietiging Of zelfbeschadiging verslavend is? Een discussie tussen hulpverlening en ervaringsdeskundigen, waar ik zelf een beetje tussensta.
18 Tips voor de nuchtere Wat doe je als een familielid of naaste verslaafd is aan de alcohol.
20 Drugs om de maatschappij rustig te houden. Welke drugs mogen wel en welke niet? Over de rol van onder andere alcohol in de maatschappij.
21 Pluspunt Pluspunt biedt opvang en ondersteuning aan thuislozen in Rotterdam.
22 Mijn Herstel Begin 2005 kwam ik weer langzaam tot mijzelf na een barre tocht door de hel, ook wel mijn geest genoemd. Aan de grond, alleen.
Deadline nummer 23: 18 september 2006 Verschijning: vanaf 12 oktober 2006 Projectondersteuning: Teus van Wijk, Basisberaad Rijnmond (hoofdredacteur) Tel: 010 – 7502123 / 010 – 4665962, Fax: 010 - 4660070 E-mail:
[email protected] ‘Denkraam’ is een onafhankelijk magazine. Het is een product van de gezamenlijke cliëntenraden uit de GGZ, Maatschappelijke Opvang en Verslavingszorg uit regio Rijnmond in samenwerking met Basisberaad Rijnmond. Aan de totstandkoming van deze uitgave is de uiterste zorg besteed. Voor informatie die desondanks onvolledig of onjuist is opgenomen aanvaardt de redactie geen aansprakelijkheid. Alle in deze uitgave opgenomen artikelen mogen niet worden overgenomen zonder toestemming van de opsteller. De redactie kan besluiten ingezonden bijdragen zonder opgave van reden niet te plaatsen, in te korten en/of taalkundig te bewerken. Publiceren onder pseudoniem mag, mits naam en adres bij de redactie bekend zijn.
[2]
24 Legale en illegale drugs Wat kan er wel en wat kan er niet? En wat zijn de gevolgen van deze drugs.
26 Het heft in eigen handen Op 29 juni kwamen bezoekers en medewerkers van dagactiviteitencentra bijeen om te praten over cliëntgestuurde projecten.
En verder: 8 13 14 14 19 22 29 30 31
Verslaafde vogels – column Henri Sunant Verslavingen – column Erwin Tukker Nicotinevervangers, een tikkeltje verraderlijk Verslavend nasmaakje Gokverslaving Reactie Het heft in eigen handen Strip Henkie Denkie Mr. Helens rechthoekje Recept
nummer 22
nummer 22
Van de redactie
Op 27 juli kwam de verschrikkelijke boodschap bij de redactie van Denkraam binnen dat Christian Dogterom, op 39 jarige leeftijd,
plotseling was overleden. De klap kwam hard aan bij een aantal redactieleden, ook bij mij. Christan was niet alleen redactielid
Openbare redactie vergadering Denkraam
maar ook een goede vriend, een dichter, een schilder en blonk uit in de urenlange filosofische gesprekken die je met hem kon voeren. In dit nummer van Denkraam staan we uitvoerig stil bij het
overlijden van Chrissie. Op pagina 4 staat zijn laatste gedicht dat hij, hier op de redactie, de dinsdag voor zijn overlijden heeft
geschreven. Verder nog een aantal schrijfsels die we terug vonden in onze ‘plankmap’ en een aantal ingezonden stukjes van mensen die Christian hebben gekend, hetzij als vriend(in) of Christian op
een andere manier, in het Rotterdamse, hebben leren kennen. Ook
Datum:
vrijdag 8 september 2006
Tijd:
10.00 – 12.00 uur
een mini poster van een van Christians werk mocht natuurlijk niet ontbreken. Deze vindt u ingestoken in het midden van dit nummer. Tijdens de begrafenis werd namens de redactie een gebed
voorgelezen. Dit gebed wil ik u uiteraard niet onthouden. Het is een Joods gebed voor op de begraafplaats en ging als volgt:
Uwe doden zullen herleven. Mijn afgestorven zullen weder opstaan! Ontwaak en juicht, gij, die in het stof ligt, want uw dauw is als der planten, en de aarde zal de overledenen terug geven. En de Eeuwige zal u bestendig geleiden,
Zelf in de dorste streken zal Hij uwe ziel laven en uw gebeente sterke.
Lokatie:
Basisberaad Rijnmond Zomerhofstraat 80-86
En gij zult zelf zijn als een welbesproeide hof, gelijk eene waterbron, die nimmer uitdroogt! Lig in vrede, rust in vrede, totdat de vertrooster komt, die den vrede verkondigt.
3032 CM Rotterdam Gebouw Vijverhof (2e etage)
Chrissie we zullen je nooit vergeten en er voor zorgen dat je nooit
Tel: 010 7502123 e-mail:
[email protected]
vergeten wordt. Met veel pijn en moeite hebben we toch weer een aardig nummer in elkaar weten te zetten. De drug was groot. In dit nummer hebben we een poging gedaan om een aantal verslavingen onder de loep te nemen. Van drugs tot zelfbeschadiging, van vliegende
De redactie nodigt de lezers van Denkraam van harte uit om deze vergadering bij te wonen.
vogels die stoned zijn, tot herstel en van de Pauluskerk naar Pluspunt. Kortom een kuur aan leuke, interessante artikelen. Wederom heel veel leesplezier toegewenst.
Thema van de bijeenkomst is het magazine
Namens de redactie, Teus van Wijk , hoofdredacteur
Denkraam zelf. Wat vind ú van Denkraam? Kom langs op vrijdag 8 september! [3]
In memoriam Christian Dogterom Laatste gedicht
Standbeeld oude tijd Drie hoeken strelen numeriek op vloeken onder de grond De tijd stil op ’t verlangen kweekt de doorgifte der kusten Uit de lijn geschreven op de ronde der kelen is ‘n wond de ziel op tere oliewangen Strijd blinde afgiften, schaamte der lusten steekt de steeninhoud met vredeskriekende inlegminuten. De oude tranende hondekrak steekt de speerhitte als ’t ontvangen der schuld onder vuur der ondervraging De zorgende luit der naties, luid voor de deur der willekeur luidt achter de oude zee als onmacht over het verlies de pijnl’ke wee gedragen door de angst voor de toekomst d’r Re Arteneaic (Christian Dogterom – 25 juli 2006
Hé die Teus een paar tekstjes. Ouwe reus. Hier t leuk acht . MisIk hoop dat je he ren. Alles gute schien te publice d frau leben ist zum familien un arbeit aufs lande nicht sonst ohne what’s the diffeohne zuschau. He rking madness rence between ba sadness an gladand Metropolitan gt: nur hoffnung ness. Wie man sa hihi. Mazzel und ohne fortschritt tsjussie. Chrissie los stukje (tekst dwars op papier) muzieknotatie He kut zeg
Nagelaten werk Christian (gevonden in map ‘plank’ op vrijdag 4 augustus 2006)
karwei De dag zonder nder rei is de arbeid zo e blokjes maar he Duits t geen rokjes geven nog ne Sint antidoel
[4]
Voortsnellend om naar Utrecht te komen bezie ik de wijken achter Gouda. Spanningen opgebouwd in de stad verzwaren dusdanig dat ik een pad neem achter de hoofdweg door Montfoort. Een half uurtje van te voren in Gouda even een fotorolletje gekocht om onderweg te benutten. Op een twijfelachtig moment bij het verlaten van de stad sta ik op een kruising. Ik wil een foto nemen en een broodje kopen. Met de camera in de hand zie ik het dwarsliggende straatje en tracht het te beoordelen. Helaas. Ik besluit er vanaf te zien. Tot op heden staat de plek gegrift op mijn ziel. Ik stap op mijn fiets en rij de straat uit. Terug op het fietspad kom ik een vrouw in een rolstoel tegen. Ze is, aan haar benen te zien, nogal qua botten gehandicapt. Wat anders betreft heeft ze een krachtige persoonlijkheid. We groeten elkaar, waarna ik verder rij. Op het fietspad zie ik een oud huis waar de zon bovenop staat. De camera in de hand tracht ik een juiste stelling in te nemen. De bomen, enkele in een bloesemtooi, geven een fantasie over de geschiedenis van het huis. Vanuit twee hoeken druk ik af en neem mijn rust. Ontspannen onder Hollandse luchten voel ik mij leeg en verlangend
naar verre oorden. Een aantal fietsers
even stil kan staan. Later terug op de
snellen voorbij. De overkant toont zijn
hoofdweg rij ik richting Montfoort. Met
wegvervoer en de voortvarende stadsbe-
een verlangen naar eten en velerlei
hoefte en ik besluit op te stappen. Een
gesprekken. De ontspanning op de fiets
stukje verderop zie ik een klein roeibootje.
met veel plezier meedragend rij ik de stad
Het geeft een hoop weer. Ik neem een
binnen. Mensen als tegenliggers groet ik
foto en ga verder. Het weer is heerlijk en
vriendelijk en heb binnenpretjes. Eenmaal
geeft de lentezachtheid weer. Verderop
door de stad heen wordt de reis vervolgd.
tracht ik te bekijken om naar Reeuwijk te
Met veel plezier de zonnewarmte en de
komen. Het dorpje, een paar straatjes,
hoop op ’t geluk rij ik verder. Indrukken
vraagt en nodigt uit om eventjes stil te
ten over neem ik mee met de hoop
staan bij het voortjagende leven. Ik maak
Utrecht te bereiken.
even een praatje met een man die bezig
Zo’n fietstochtje om uiteindelijk de zaken
is in zijn tuin en vraag de weg. Ik rij terug
te vinden die gezocht werden geeft met
en bemerk dat mijn achterwiel tegen de
het tij aan de kust het plezier. Je zou als
horizontale drager vastloopt. Het kroegje
het ware zo een nerf kunnen uitkerven
op de hoek, beheerd door moeder en
om uiteindelijk iets moois te kunnen
dochter, loop ik binnen omdat ik repara-
bereiken.
tiemiddelen vergeten ben. Ik krijg vier
De akkers en velden bezien geven haast
sleutels mee. Een wordt binnen aange-
de achtergrond van tijden die in en op
reikt de andere drie bij de fiets. Ik zet het
glas beschreven de ogen tegoed doen.
wiel vast en breng de sleutels terug. Na
Je zou kunnen denken aan de pracht die
een ieder gegroet te hebben stap ik op de
het zicht biedt aan de voorbijgangsters
fiets en rij verder. Verderop stop ik bij een
fietsend en lopend door de stad die een
huis en schiet een foto. De bloesem staat
man bezien die alles omsloot om uitein-
er prachtig bij en kom in gesprek met de
delijk een krantje te kunnen kopen die
eigenaar. Het is een oud huis in redelijke
uiteindelijk als prop op de straat verder
staat. Verschillende onderwerpen passe-
dwarrelt terwijl een voorbijgangster er
ren de revue. Meegelopen staan we op de
een schop tegen geeft.
weg en nemen afscheid. Er snellen diverse auto’s voorbij zodat het oppassen
Tekst en foto: Christian Dogterom
geblazen mag heten. Plekjes dwarrelend
Bewerkt door: Ernest Smit
door de gedachte herin-
(tekst op elektra e De terug geeft de
envelop)
nerend en bezien rij ik door het landschap richting Utrecht. Het
xplosia
gevoel meedragend lijkt
waartse
dragelijk
het erop alsof de tijd
heid uitvaart onvoorb ze e ë n v a e reid n stilte. T oekans’ lu Ochtend st begeren , confron tatie die stug maakt, a angeslag machtss en trijd die niet gesu door de s t wanhoo p in vari voortkuu atie rt kan nie t behage n Een jaar lijdt als z ingen Angst la at zich n iet bedw Teruggetr ingen okken als ’n zegel
e black crow Scheisse. Th ihre suche ist nicht wie d ng aufs san zur brennu ler rg u ist wie b Ihre heisse ne zustand aufs luft oh
Het eind
e op ’t h art de vle gel medraai d ie ’t beeld in voorb ijgaan m et tranen stilt is de om
[5]
Lieve naaste familie, vrienden, collega-vrienden en lieve Christian, Op 2 augustus 2007 kwam iedereen samen om jou de laatste eer te bewijzen. Met mijn lijf kon ik er niet bij zijn. Echter in mijn bewustzijn en met mijn hart wel. Dus lieve Christian collega-vriend, wat rest mij anders dan beeldgedachten over jou, de vriendschappelijke band die door het samenwerken is ontstaan, een plek te geven. In de hoop jouw familie, vrienden en onze collega’s een riem onder het hart te steken of zelfs een glimlach op het gezicht te laten verschijnen. Op de eerste plaats heeft het schrijven, en het over allerlei wereldse zaken praten ons sterk verbonden met elkaar. Je kon het zo gek niet bedenken of jij wist er veel van. Als het niet zo was, dan kon je zeker de indruk wekken dat het wel zo was. Een taalgebruik prachtig, een beetje omslachtig dat wel, maar zo eigen! Ik had mijn ideale praatsparringpartner gevonden. Ik weet nog goed dat ik je voor het eerst ontmoette ergens in 2003. Volgens mij was het juni/juli. Het was in een moeilijke periode op de hoofdlocatie van Delta Poortugaal voor mij, en ook nog in de wachtkamer bij de tandarts. Ik had morele ondersteuning bij mij, want ik ben erg bang voor de tandarts. Christian zat er ook, recht tegenover mij. Ik knalde haast uit die wachtkamer van angst en spanning. Alles bewoog aan mij en ik zal ook wel gekke gezichten hebben getrokken. Tja, er zat een man niet erg groot van stuk. Ongeschoren, een beetje slordig. Als je iemand wilt kussen om hem te begroeten is dat zeer pijnlijk! (dat is me nog blijven achtervolgen toen wij eenmaal collega’s waren bij Denkraam). Hij bleef naar mij kijken en vroeg heel schattig. “Ben jij soms een beetje bang? En hij keek zo ontwapenend dat ik er van in de lach schoot. Wat denk jij zelf vriend? Zie
Ik denk dat hij nerveus van me werd en me wilde afleiden. Eh, wat doe jij eh? Ik schrijf een beetje. Oh leuk, ik ben dichter. Er kwamen nog veel bezigheden achteraan. Christian vroeg aan mij, “doe je er ook wat mee?” Ik zei, ‘ ja hoor, pas een lang artikel naar Denkraam gestuurd dat is een magazine van en voor cliënten. Maar ik heb nog niets gehoord. Daar werk ik. Wat? De toevalligheid of juist niet... Jullie begrijpen het wel, ik ging helemaal stuiterend, lachend, verkocht en niet meer zo bang bij de tandarts naar binnen. We raakten aan de praat, en dat is vanaf dat moment zo gebleven als wij elkaar zagen. Je kon het zo gek niet bedenken of we zetten een wetenschap-
[6]
In de oecumenische versie,
pelijke filosofische boom op. We hadden elkaar gevonden en al heel snel ben ik bij Denkraam komen werken door jou eigenlijk als je het goed bekijkt. Eenmaal werkend bij Denkraam heb ik veel begrepen van de diepe dalen waar je als mens in kon bewegen. Het is altijd een schok om een dierbare of collega-vriend te verliezen aan de dood. Ik ben dankbaar dat ik je mocht kennen, dat ik met je heb kunnen werken en dat we veel aan gedachtegoed hebben uitgewisseld. Braveheart, Nu ben je verlost. Bevrijd van dit lichaam en scherpzinnige bewustzijn in dit aardse leven. Oneindig veel goeds, rust en al het sterrenlicht om jouw volgende pad te verlichten tijdens deze reis in het universum. Christian, Ik heb je lief. Untill we meet again.
ik eruit alsof ik het reuze naar mij zin heb?
Het Onze Vader
Isabella S. Fabri
Onze Vader die in de hemel zijt, Uw naam worde geheiligd, Uw koninkrijk kome Uw wil geschiede, op aarde zoals in de hemel. Geef ons heden ons dagelijks brood. En vergeef ons onze schulden zoals wij onze schuldenaars vergeven. En leid ons niet in verzoeking, maar verlos ons van de boze. Want van U is het koninkrijk en de kracht en de heerlijkheid in eeuwigheid. Amen.
In memoriam Christian Dogterom
Verbijsterd hebben wij vernomen dat onze oud-voorzitter, Christian Dogterom plotseling is overleden. Christian was een zeer betrokken, inspirerende en creatieve voorzitter, met een brede interesse. Christian zette zich met volle overtuiging in op het gebied van medezeggenschap. Wij wensen zijn naasten sterkte bij dit verlies. Cliëntenraad Sociale Psychiatrie, RIBW Rijnmond Rotterdam, 27 juli 2006
Gedicht
In nagedachtenis aan Christian Dogterom kwam ik de volgende dichtregels tegen. De dichter is mij niet bekend, maar het symboliseert mijn beeld welke ik van Cristian had.
Jij bent Niet meer Jouw geest Heeft de vrijheid Gevonden Geen gedichten, Gesprekken en Verhalen meer. Het is nog moeilijk Te begrijpen Christian, Ik zal je missen Anja
Altijd anders,uitgesloten veroordeeld tot levenslang in mijzelf draag ik mijn eenzaamheid met verve mijn rug recht en mijn hoofd omhoog De pijn van altijd eenling te zijn Mij nergens achter kunnen verschuilen lijkt soms meer dan ik kan dragen Wie kent het kind dat huilt in mijn hart bij elke nieuwe trap ? Maar de kwetsbaarheid Is mijn kracht Mij krijgen ze er niet onder: ik vecht voor recht op leven op mijn eigen wijze Mijn recht: het recht om anders te zijn Ik ben mijn eigen God mijn vrijheid is mijn leven en mijn vloek ik kan niet anders Jan B. Burger
[7]
Ik kom langzaam terug
Verslaafde vogels
[column]
Ik heb lekkage. Bij regen sijpelen de druppels naar binnen langs het platte dak. Kan ik mooi het platte dak op met die regen. Bibberend klauter ik mijn laddertje op. Na een diepe zucht dat ik het er toch maar weer levend van afgebracht heb, zie ik ineens een gat van zo’n vijf vierkante centimeter in het Ruberoid. Hoe kan dát nou weer? Stenen? Weg gewaaid? Als een getergde geit ga ik maar weer bibberend het trapje af. Pfff, wat is dat hoog. De buurvrouw vraagt: “heb je iets aan je dak, lekkage of zo?” “Ja,” zeg ik, “en ik weet niet hoe het komt.” “Nou,” zegt de buurvrouw, “vorige keer zag ik van die zwarte kraaien de dakbedekking wegrukken en opvreten.” “Hu?”, zeg ik, “eten die dan bitumen dakbedekking?” Wat hebben ze daar nou aan? Enige tijd later kom ik Jan tegen, een kennis van mij. Ik leg aan Jan uit dat ik een gat heb in mijn dakbedekking. Jan staat bekend om zijn grote loodgieters vaardigheden.
Op aarde Net iets te vlug Ik ga straks weer heen Opnieuw, Van iets naar geen. Obsessief, Buiten gerief. De dag van morgen Nuchter lief.
[gedicht]en
Drugs
Even geen grens Niet voelen als wens. Geen schaamte, geen weten, Geen benul. Totaal afgesloten, Van al mijn flauwekul.
Hij zal er wel even naar kijken. Ook de buurvrouw bemoeide zich ermee: “ja, een tijdje geleden hadden van die zwarte kraaien…..” Bij nadere controle bleek dat de vogels alleen de daklijm op hadden gegeten. In de lijm zit oplosmiddel die bedwelmend is. Vogels, die op z’n tijd, aan de roesmiddelen zitten? Er is zelfs een film gemaakt, te weten: “Animals Are Beautiful People” uit 1974 - gevonden op internet, met onder-
Ik was wie ik ben Ik ben nu slechts wie ik was. Toen, nu, Maar straks niet meer.
staande recensie: “De mooiste natuurfilm ooit gemaakt volgens mij. Dronken dieren omdat ze van
NS
vruchten eten die gaan gisten en alcohol bevatten, een aap die achterover valt omdat hij een slang onder een steen vindt, later weer bijkomt, nogmaals kijkt en weer bewusteloos valt. Een slang die een struisvogelei in zijn geheel naar binnen werkt, teveel om op te noemen. Geschikt voor iedereen omdat je geen dieren ziet die elkaar
Stoned
opvreten en zo. Erg humoristisch en zeker een film om op te nemen.” Nog meer vogels. De eerste keer dat ik met een verslaafde vogel te maken kreeg was
stilletjes gehoopt dat ze verdwijnen, net als de mussen?
Op een eiland, onbewoond De weed, Een tikkeltje verdraaid De werkelijkheid een windje verder gewaaid Een joint gedraaid Een verslaving gezaaid Een plant, Groen, onschuld Verminkend, verslavend Uiteindelijk ongeduld Het duurt te lang De wereld draait Het plantje De rust Verminkt Allen uitgepaaid!!
Henry Sunant
NS
‘s nachts halverwege de jaren zestig. De oudste zoon van de buren, echt een hippe vogel, had een rare pil geslikt en wat gedronken werd er gezegd, nadat hij zich steeds liet vallen over auto’s en er overheen liep. De volgende hippe vogel zat op de trappen van Metrostation Beurs, vlak bij C&A, met een lepel en aansteker. In de jaren 60 van de vorige eeuw was het Weena in Rotterdam nog een leeg grasveld en lagen er in de zomer regelmatig vogels, zonder dakbedekking, te slapen. Dat was heel gewoon in die dagen. Later bleek dat het geslaap rond het Centraal Station helemaal niet zo gewoon was. Dat waren verslaafden werd er gezegd en hadden niet eens dakbedekking. Er werd wat geregeld. In onze stad zijn de huismussen en ringmussen bijna helemaal uitgestorven. Vogelkenners hebben aangetoond dat het gebrek aan schuilplaatsen, zoals ligusterheg, de mussen hebben verjaagd. De heggen in tuinen werden door de stadbewoners gerooid en vervangen door strakke houten prefab vlechtschermen. Afgelopen jaren, en ook anno 2006 worden bijna alle voorzieningen voor de andere vogel doelgroep afgebroken of verplaatst naar het verre platte land. Wordt er nu ook
[8]
Herstel: de verslaving voorbij? De Werkgroep Herstel Basisberaad Rijnmond gaat in op het verband tussen verslaving en herstel, presenteert diverse interessante citaten en illustreert een en ander met ervaringsverhalen
kan werken. Verslaving heeft dan de vorm van overlevingsstrategie, van het dempen van chaotische gedachtes, van compensatie van gevoelens van tekortschieten, van zelfmedicatie... Een citaat dat hierbij aansluit: “Ik werd zo opgevreten door die depressie, en door de drugs
Hoe zit het met ver-
blijft je verslaving bij je houden. Onze
die ik gebruikte om ertegen te vechten,
slaving en herstel? Er
werkgroep kent echter ook mensen die
dat er niets meer van me over was...” (Uit
zijn mensen die de
al zo lang hun gedrag in de hand heb-
de autobiografische roman “Jong en
rest van hun leven
ben, dat ze vinden dat er van verslaving
depressief”, Elizabeth Wurtzel, 1995.)
alcohol, drugs, een
geen sprake meer is, dat het een gepas-
Afhankelijk van de ernst van de versla-
gokhal enz. moeten
seerd station is.
ving is het niet eenvoudig te bepalen of nou eerst de verslaving of de psychische
mijden als de pest. En er zijn er die nooit
Hoe zit het ten slotte met een geïsoleer-
problematiek aangepakt moet worden.
weten te herstellen
de aanpak van een verslaving? Het is
En allebei tegelijk is nou ook niet
van hun verslaving. Maar er is ook nog
immers bekend dat psychische kwets-
bepaald eenvoudig..., al zou het wel het
een groep die met een proces van vallen
baarheid allerlei verslavingen in de hand
mooiste zijn.
en opstaan, leert om de verslaving terug te dringen tot acceptabele proporties. Wat is acceptabel eigenlijk? Daar valt over te discussiëren. Belangrijke criteria zijn volgens ons: dat je eigen leven (en dat van anderen...) niet ontwricht wordt door je gedrag. Dat je, je bewust bent van waar je mee bezig bent en je de controle niet verliest. Een verslaafde is immers niet meer vrij in zijn of haar keuzes, maar is dwangmatig bezig. Is volledig herstel van verslaving wel mogelijk? Nou is sowieso de ene verslaving de andere niet. Waar geheelonthouding bij de ene verslaving een theoretisch mogelijke keuze is, is dat bij een andere niet zo. Je kunt bijv. niet ‘gewoon’ stoppen met eten. En voor een aandachtverslaafde is het skippen van aandacht ook geen gezonde optie. Herstel van dit soort verslavingen betekent dus maat leren houden. Als geheelonthouding wel mogelijk is, kun je dan spreken van een volledig herstel na een bepaalde periode? AA (Anonieme Alcoholisten) stelt: ”Wie eenmaal alcoholist is die blijft alcoholist. Daarom laten wij in AA juist dat ’eerste glas’, dat onvermijdelijk weer het begin van onze terugval zou zijn, staan.” (Zie www.aa-
Neem deel aan de wereld, ook als je (nog) verslaafd bent Liesbeth Vollemans, ex-drugsverslaafde; bewerkt door Susan M.L. Leijnse
Voor mijn gevoel ben je als verslaafde nog meer een paria dan als psychiatrisch patiënt. Je ligt er totaal uit als je een junkie bent. Ik heb dan ook behoorlijk in een isolement verkeerd. Maar je hoeft je er niet bij neer te leggen dat je wordt uitgekotst. Ik denk dat je mijn hele leven kunt zien als een voorbeeld daarvan. Verslaaft of niet, ik wilde bij de maatschappij horen en dat lukte doordat ik mij ondanks alles onder de ‘gewone’ mensen bleef begeven. Ik ging naar de Vrije Academie (beeldende kunst), nam saxofoonlessen en was ondertussen dus wel verslaafd... Toen ik clean was, ging ik werken en de Sociale Academie doen maar het stigma bleef me achtervolgen. Door er open over te zijn heb ik mijzelf gewoon weer op de kaart gezet om het zo maar te zeggen. Mijn advies aan lotgenoten is: geef het niet op, blijf niet in het kringetje zitten van iedere dag naar de dagopvang en ’s nachts naar de nachtopvang. Dat is het leven van een dakloze, iedere dag voor een slaapplaats zorgen en alleen nog maar in aanraking komen met collega-daklozen bij de opvang! Daar moet je uitbreken, dus ga op een cursus. Of ga fitnessen maar dan niet (alleen) bij een project van de Bouman of Bavo want dat kan daar ook. Nee, gewoon tussen de mensen, je zult het zien, je krijgt weer contacten... Nog een tip: toen ik ziek was en de deur niet meer uitkwam: Internet!! Neem een weblog, ga op MSN of op een forum; je krijgt daardoor toch contacten. Echte vrienden heb ik daar inmiddels aan overgehouden...
nederland.nl.) Met andere woorden: je
[9]
Medicijnverslaving: weer kapitein op je eigen schip worden
angstremmer te stoppen en kreeg moeite-
mentaal proces van het roer omgooien en
loos recept na recept! Tot een sociaal-psy-
een zee van emoties over je heen laten
chiatrisch verpleegkundige mij ervan wist
komen, voordat je kapitein van je eigen
te overtuigen dat het zo niet langer kon,
schip kunt worden.
dat ik medicijnverslaafd was. Met geen pen valt te beschrijven waar ik daarna
Van mijn voormalige kameraad, de ang-
allemaal doorheen moest tot ik uiteinde-
stremmer, heb ik dus succesvol afscheid
lijk in een kliniek wist af te kicken.
genomen. Nu ga ik vanuit acceptatie en kracht gevoelens van verdriet en machte-
Erwin Tukker, 10 jaar verslaafd geweest aan
Voordat je een werkelijke poging kunt
loosheid te lijf. Inmiddels onderneem ik
een angstremmer, opgetekend en bewerkt
doen om van het leven meer te maken
van alles, ik ben redacteur en fotograaf
door Susan M.L. Leijnse
dan slechts overleven, moet je door een
bij Denkraam, coördineer het verzendpro-
pijnlijk proces heen van erkenning van je
ces van het blaadje van Clip Rijnmond*
Een stevige psychiatrische diagnose
problematiek. In mijn geval vloeide uit
en ben lid van het Verslavingspanel*.
benam mij alle moed en ik vond het best
psychische kwetsbaarheid 10 jaar totale
Maar... voorzichtigheid blijft geboden. Het
wat ze me allemaal voorschreven, waar-
afhankelijkheid van een kalmerend
is steeds goed bekijken wat ik aankan. Ik
onder een angstremmer. Zo moe was ik
middel voort terwijl je dat volgens de bij-
wil actief mijn leven in eigen hand blijven
van mijn draaikolk van emoties, dat de
sluiter maximaal 6 maanden mag
nemen en daarbij hoort mezelf goed in de
rust die het medicijn bracht me aanvan-
gebruiken! Als je een en ander eenmaal
gaten houden.
kelijk de zevende hemel leek. Door een
onder ogen durft te zien, moet je ook nog
‘second opinion’ werd mijn diagnose
zien te accepteren dat je je zwakke plek-
Clip: Clienteninformatiepunt Rijnmond
afgezwakt en daar ging al een herstellen-
ken levenslang met je zult meedragen. En
(www.cliprijnmond.nl)
de werking van uit. Ik kreeg weer het idee
dat is echt knokken geblazen en brengt
Verslavingspanel (Basisberaad Rijnmond):
dat ik ZELF wat met mijn leven zou kun-
veel verdriet met zich mee. Maar ja, niet
denktank van ervaringsdeskundigen t.b.v.
nen maar peinsde er niet over om met de
willoos meedeinen, betekent toch echt een
beter beleid in de verslavingszorg
“Ons land telt 400.000 medicijnverslaaf-
“Uit een groot onderzoek uit 2002, waar-
den en 800.000 alcoholverslaafden,
in 119 studies naar de behandeling van
tegenover ‘slechts’ 30.000 harddrugsver-
eetstoornissen zijn geanalyseerd, blijkt
slaafden. Dat het harddrugsprobleem
dat van alle patiënten met anorexia of
toch zoveel aandacht krijgt, heeft vooral
boulimia nervosa slechts 45 tot 50 pro-
Voor Voor u gelezen u gelezen
te maken met het feit dat het in verband
cent herstelt. Dertig procent herstelt niet
“Wat bedoelde Michael ermee dat hij
wordt gebracht met overlast op straat en
helemaal maar ‘verbetert’, en twintig
begreep dat je lijm snoof?” “Hij wist hoe
(kleine) criminaliteit, althans door de
procent houdt een eetstoornis.” (Uit het
het bij mij thuis was. Alleen ik en mijn
gebruiker. Het harddrugsprobleem
artikel “Eetstoornissen geen exclusieve
moeder en we hadden een bloedhekel
springt dus eerder in het oog, terwijl de
puberziekte”, Trouw, 30 mrt. 2006.)
aan elkaar. Meestal was ze stom dronken
kosten van het alcoholprobleem veel gro-
en als ze dat niet was, dan mepte ze de
ter zijn.” (Uit “Grenzeloos”, een uitgave
Over verslaving aan raamprostitutie:
eerste de beste die ze zag, dat was ik
van Bouman GGZ in opdracht van de Cli-
“Het heeft me een jaar of drie gekost er
meestal. Behoorlijk deprimerend. Ze
ëntenraad, okt. 2005.)
helemaal mee te stoppen. In het begin hield ik het nog geen twee dagen uit zon-
heeft enorme problemen, maar ze wil er niets aan doen... ze doet gewoon de deur
“Mijn drang tot heroïek was, vanwege
der het raam, dan moest ik weer gaan
op slot en zinkt weg in haar roes.” “Heeft
het onmatige ervan, in wezen een drang
zitten om me goed en sterk te voelen.
ze je ooit verteld wat haar problemen
tot het onmogelijke, een neiging tot zelf-
Het is een verslavend vak. Men heeft me
zijn?” “U bedoelt afgezien van de licha-
overschatting, tot het boven mezelf en
in die tijd gevraagd wat ik, naast het
melijke afhankelijkheid?” Ik knikte.
anderen uitstijgen, tot meer willen
geld, het meest miste als ik niet werkte
“Dezelfde problemen die iedere junk
presteren dan mijn prestatievermogen
en dat is toch de spanning, de macht van
heeft, denk ik,” zei hij en hij haalde zijn
toeliet. En precies daarom droeg het
het spel. In mijn ogen heeft de hoer spe-
schouders op. “Angst voor het leven...
vanaf het allereerste begin ook de kiem
len toch altijd met bedrog te maken
voor pijn... angst om jezelf goed te bekij-
in zich van falen, van vallen, van onder-
gehad, een soort oplichterij waar je iede-
ken voor het geval dat wat je ziet je niet
gaan.” (Uit het zelfhulpboek “O Neder-
re dag weer goed of minder goed in kon
bevalt.” (Uit de misdaadroman “De vorm
land, vernederland!”, René Diekstra,
zijn.” (Uit de roman “Geheel de uwe”,
van slangen”, Minette Walters, 2000.)
1998.)
Connie Palmen, 2002.)
[10]
Mike over de drugsverslaving van zijn moeder Opgetekend en bewerkt door Susan M.L. Leijnse
Op een gegeven moment heeft ze voor opname gekozen om af te kicken. In het begin had ik wel twijfels. Ze kreeg ook waarschuwingen. Maar gaandeweg kreeg ik steeds meer vertrouwen dat ik mijn moeder zou terugkrijgen. Ik zag ook dat ze weer meer interesse in me had en dat ze geen zin meer had in schulden. Maar ondertussen was ze hierdoor ook een jaar van huis. Je kunt dat nu nog merken, dat
Aanvankelijk had ik het niet zo in de gaten. Er kwamen vreemde mensen over de vloer en dan ging mijn moeder naar haar slaapkamer. Achteraf waren dat dus
ik eerder iets aan mijn vader vraag. Mijn moeder heeft me daarop gewezen en nu probeer ik om dat meer te verdelen want
Onze relatie verslechterde: ze ging vaak weg en we communiceerden minder. Toch
“Iemand die verslaafd is aan
krijg ten slotte nu
weer aandacht van cocaïne, komt er nooit meer van allebei mijn ouders en af”, zei mijn leraar. Ik dacht:
kan over alles met ze
“Mijn moeder wel!”
praten. Toch blijft het
kon ik als ze zich onder
een gevoelig punt. Het
invloed goed voelde, merken dat ze nog steeds van me hield. En ik maakte dan wel eens gebruik van de situatie want ze was dan heel toegeeflijk. Natuurlijk was ik soms boos, bijvoorbeeld als ik ’s nachts niet wist waar ze was. En de reacties van de buurt waren ook moeilijk. Dat ze het openlijk hadden over die
is ten slotte pas vijf
is een woord zo machtig, mensen leven en mensen sterven terwijl ik denk, het is maar één woord. Het is de mens die schopt en slaat, veroordeelt en vernedert,
jaar geleden en dat is niet zo lang op een
uitsluit en vervolgt,
mensenleven. Ik vind het wel goed dat ze
kruizen creëert, pijn, gemis
nu voorlichting geeft. En als ik zo terug-
en een onvulbare leegte
kijk, heb ik zelf van dit alles veel geleerd.
met levenslange garantie.
Dat je niet te snel klaar moet staan met je oordeel bijvoorbeeld.
junk. Maar ik bleef mijn moeder ook gewoon een mens vinden, een mens die in
Verslaving
dat verdient ze. Ik
dealers en gebruikte mijn moeder op haar kamer.
[gedicht]
Vrije wil is een illusie, keuze is luxe, dat is deviant,
Tot besluit verzoeken wij u wederom
de werkelijke uitdaging.
eens drie maanden vandoor gegaan...
om te reageren op ons artikel of input
Mensen sterven, mensen vergeten,
te geven voor het volgende, waarin we aandacht besteden aan de historie van
de propaganda van de tijd dicteert,
Mijn vader had het er moeilijk mee.
de fout ging weliswaar. Ze is er ook nog
Tegen het gebruik viel niet op te werken en dan nog de zorg voor de kinderen. Op
het begrip “herstel” binnen het Basisberaad Rijnmond.
jij wel, jij niet en om het af te maken nog een schop na, een verslaafde
een nacht zag ik hem huilen en dat
kan niet kiezen, tot slaaf verworden.
maakte grote indruk. Maar hij gaf de moed niet op en ook ik bleef hopen dat ze
Werkgroep Herstel Basisberaad Rijnmond
Nou, sorry hoor. Het is een ziekte.
wel een keer zou stoppen. Dat hield me op
Ondersteuner: Foekje Bok
Mag ik nu mijn medicijnen?
de been en ik zocht daarnaast veel afleiding: lekker naar buiten met vrienden, er
Auteur: Susan M.L. Leijnse
niet steeds aan denken. Ook was daar Jeugdzorg. Met de eerste persoon troffen
(
[email protected] / Denk-
we het overigens niet. Die keek naar wat
raam t.a.v. Werkgroep Herstel, Postbus 21078
er fout was in plaats van wat er nog
3001 AB Rotterdam / Tel. spreekuur: dinsdag
mogelijk was om het gezin bij elkaar te
12.00 – 14.00 uur: 06 48319736 => Foekje
houden. Zo van: als je aan de coke zit, ben
Bok belt u terug i.v.m. de kosten als u meldt
je een slechte moeder, dus moeten ze bij
dat u reageert op de Herstel-reeks)
om de symptomen te bestrijden, mensen vergeten, mensen leven.
Virginia
haar weg. En dat wilden we niet. Daarna kwam er echter een flexibeler persoon met meer begrip over de vloer en die luisterde ook naar mij! Daar hadden we wel wat aan.
[11]
De Pauluskerk Interview met Hans Visser De Pauluskerk aan de Mauritsweg in Rotterdam heeft vrijdag 23 juni om middernacht de deuren gesloten. Het kerkgebouw wordt gesloopt en vervangen door nieuwbouw. Met de sluiting wordt er een markante periode afgesloten. Vlak na de sluiting van de Pauluskerk gaat Denkraam in gesprek met dominee Hans Visser. Helemaal gesloten is de kerk ten schrijven van dit artikel nog niet: mensen zijn nog steeds welkom in de kerk. “De Pauluskerk blijft gewoon bestaan”, aldus Hans Visser.
met iedereen, sommige buren bleven hun bezwaren houden.” Vanaf het begin was de Pauluskerk een herberg en actiecentrum. “Maar ook een kerk. Een kerk hoort ten dienste te staan voor mensen in de samenleving. Dit geldt voor alle mensen, dus ook voor vluchtelingen, daklozen, verslaafden. Voor iedereen doen we de deur open. Het gaat om gastvrijheid, laagdrempeligheid. Iedereen moet zich thuis kunnen voelen, de kerk is een plek voor de mensen. Belangrijk vind ik het opbouwen van
Visser opende 26 jaar geleden de deuren
anderzijds leidde dit tot diverse projec-
een relatie met mensen. Contact met de
van de Pauluskerk. Hij zag een gebruiker
ten zoals het Eethuis en de Nachtopvang.
mensen is voor mij belangrijk. Met som-
buiten spuiten en hij nodigde de arme
Maar ook was er de gebruikersruimte in
migen heb ik nu nog een goede band. Ik
man binnen en bood hem onderdak in
de Pauluskerk en werd er oogluikend
zie dit overigens niet als een plicht, ik heb écht interesse in de mensen.”
gelegenheid om te gebruiken in de kerk. De persoon kon in betere omstandigheden zijn drugs gebruiken. Beter voor de eigen gezondheid, maar ook voor die van anderen. Veilig gebruik vermindert de kans op besmettelijke ziektes. Deze benadering werd later door de politiek overgenomen en “Harm Reduction” genoemd.
[interview]
de kerk. Al in 1980 gaf Dominee Visser
De Pauluskerk heeft in de loop der tijd veel bereikt. Hans Visser ziet de kerk als een voorbeeld voor een liberaal drugsbeleid. “Legalisering van drugs, en daarmee regulering, werd in ieder geval op de agenda gezet.” Drugs waren taboe, het werd in ieder geval bespreekbaar gemaakt. “Een aantal politieke partijen was het wel met ons eens”, zo zegt Vis-
De Pauluskerk staat bekend om de
ser. Er zijn in de loop der tijd meer voor-
opvang voor verslaafden, maar dat is
zieningen gekomen, voorzieningen die
niet de enige groep mensen die de Pau-
later zijn overgenomen door andere
luskerk bezoekt: ook vluchtelingen,
gedeald. “Het gemeentebestuur heeft het
instellingen in Nederland. “Denk maar
Molukkers, dak- en thuislozen enzo-
altijd oogluikend toegestaan”, aldus de
eens aan de nachtopvang en de soos.
voorts. “Er was behoefte aan een ont-
dominee, “totdat in 2002 Leefbaar Rot-
Ideeën die later door anderen zijn over-
moetingsplek voor mensen”, zo begint
terdam in de gemeenteraad kwam. De
genomen. We waren echt trendsetters”.
Hans Visser, “dus hebben we in de Pau-
laatste jaren waren er steeds meer inge-
Ook het gedrag van de politie werd
luskerk een ruimte gereserveerd voor
wikkelde conflicten met de gemeente.
onder de loep genomen: de politie is, na
ontmoeting voor iedereen uit de samen-
De politiek is altijd al kritisch meelevend
veelvuldig overleg, soepeler en toleranter
leving.”
geweest. Vanuit de samenleving waren
geworden.
de reacties gemengd. Men is echter de In die tijd ontmoette Hans Visser Nico
laatste jaren onverdraagzamer gewor-
Vier jaar geleden kwam Leefbaar Rotter-
Adriaans, de toenmalige voorzitter van
den. Vroeger werd er meer getolereerd.
dam in groten getale in de gemeente-
de Rotterdamse Junkiebond. Enerzijds
En de buren? Dat is inde loop der jaren
raad. “Dit was een terugval, de geschie-
waren er felle discussies onderling,
goed gekomen, maar ja….Het lukt nooit
denis begint weer opnieuw. ‘Veiligheid’
[12]
Met de komst ven Leefbaar Rotterdam moest de Pauluskerk verdwijnen. Veel van het werk dat we hebben verzet is weer afgebroken. Huisdealers moesten weg, en binnenkort sluiten de gebruikersruimten in de kerk. Leefbaar Rotterdam is echt een waardeloze partij…” Er lijkt sprake van meer repressie, en minder tolerantie dan 25 jaar geleden. Verplicht afkicken is weer ‘in’. “Ik ben voor een zekere mate van drang,” zegt Hans Visser, “maar ik ben tégen dwang.” Na de sluiting van de gebruikersruimten in de Pauluskerk, gaat Hans Visser gewoon door met de strijd. “Ik laat dit probleem niet los”, aldus Visser. In de Pauluskerk blijven gebruikers welkom voor een kop koffie. De Pauluskerk wordt opnieuw gebouwd, maar het blijft open huis. De gebruikersruimten gaan nu over
[mijn idee]
en ‘overlast’ waren de sleutelwoorden.
Verslavingen Verslaving is een gevolg naar mijn idee.Het begint met “emotioneel shoppen“. Tijdens het emotionele shoppen wil je in een andere staat verkeren dan dat je bent. Dit wil je (tijdelijk) oplossen door middel van drank, harddrugs, snoepen, seks, etc. Noem de verslavingen maar op. U vraagt, het draait. Jammer dat we eigenlijk daardoor zo weinig naar onszelf luisteren, wij vragen immers en iets buiten ons “lost het op”. Echter tijdelijk, totdat we het meer en meer “nodig” zijn, tenminste dat vertelt een gevoel ons, een gevoel dat vraagt en na een poos zelfs schreeuwt.
Dat gevoel begint in de buik met een onbehaaglijke stemming.We kunnen het niet plaatsen en raken zenuwachtig, ontstemd of ontevreden. We lijken het niet gelijk zelf op te kunnen lossen, we voelen ons dan onmachtig. Bij onmacht grijpen we maar al te vaak gelijk naar middelen. Onmacht staan we niet toe. Dat is het ergste wat er is voor een mens, een situatie of een gevoel niet positief al dan niet constructief kunnen beïnvloeden door middel van het eigen gezag. We hebben iets NODIG. Dan komt de vraag. De lokale supermarkt bijvoorbeeld is niet te beroerd om aan die vraag te voldoen, immers je bent consument. Wij consumeren.
in de Nico Adriaans Stichting, er komen drie gebruikersruimten verspreid in de stad. “Een aantal mensen zullen we dus niet meer terug zien in de Pauluskerk. Maar hoe het gaat worden? Niemand kan het voorspellen.” Tekst en fotografie Bas van Bellen en Liesbeth Vollemans
Aangezien ik de Pauluskerk en de hele periode van dichtbij heb meegemaakt, doet het mij pijn in het hart dat dit nu verdwijnt. Wat de dominee heeft bereikt is vaak taboedoorbrekend geweest. Altijd heeft hij een voorbeeld
De reden dat iets in onze buik vraagt om aandacht wat we niet kunnen plaatsen zijn bijvoorbeeld onverwerkte gebeurtenissen, geen tot weinig zelf acceptatie, trauma, stress. Hier wordt heden ten dagen in mijn ervaring nog amper aandacht aan besteed. Men kickt even af, houdt ondertussen “vakantie” en men staat weer buiten, eigenlijk bijna niks opgeschoten. Ja, de alcohol is uit het lichaam, maar de veroorzaker niet, die blijft onaangetast Triest….. Ik beschouw verslaving dan ook niet als een hersenziekte, mocht het dat uiteindelijk wel zijn dan is het slechts wederom een gevolg. Bij verslaving zijn we gaan bedelen om dat stukje aandacht wat ons berust. Hetzij cocaïne, snoepen, drinken, sigaret. . Het is wel aangeleerd gedrag, aangevuld met een soort beloningsgedrag zonder gelijk te willen stellen dat iedereen dit voor zijn plezier doet. Een beloning hoeft niet altijd goed te zijn. Die beloning verandert na bewustwording in een straf. Men beloont en straft zichzelf op deze manier. Wat niet bij elke verslaving opgaat maar het dekt wel het gros van de verslavingen.
willen geven, soms dwars gelegen en voorstellen gedaan. Hij is trendsetter geweest waardoor het beleid soepeler is geworden. Voor de junkies nam hij het altijd op, vooral ook dat het gewoon om
Het is een gevolg van een tweestrijd tussen gevoel en verstand. Het gevolg van acute onmacht, begonnen misschien met spielerei. Maar we hebben dan wel ondertussen geleerd dat het middel dat we gebruiken om gevoel te verdoven of te versterken werkt op commando. Geen onmacht, je hebt weer “controle” over de situatie.
mensen gaat, zoals jij en ik, waar de dominee met sommige tot de dag van vandaag een goede band mee heeft opgebouwd. Maar het is toch jammer dat deze tijden veranderen. Ondanks zijn onvermoeibare strijd is het huidige klimaat harder geworden, steeds meer
Het kloterige is dat de drugs het onbehaaglijke gevoel in de buikstreek tienmaal erger maken. Het is ook erg makkelijk te stellen dat verslaving een hersenziekte is, dat zou dan ook gelijk pathologisch verklaren waarom zoveel mensen terugvallen. Ook omdat de Bouman geen antwoord heeft op die situatie, tenminste geen bevredigend antwoord. Zal me niks verbazen als ze feitelijk met de handen in het haar zitten en het schuiven op de hersenen.Weer voer voor de pillen maffia.
antidrugbeleid, meer repressie. Maar Visser blijft zijn idealen trouw ook al gaat
Erwin Tukker
hij ons verlaten. We zullen vast nog wel van hem horen. Liesbeth.
[13]
Verslavend nasmaakje
Nicotinevervangers, een tikkeltje verraderlijk! Zelfs aan nicotinepleisters en nicotine-
Zonder verslaving wordt het even wen-
en vrede, een ieder heeft immers wel
kauwgom worden voorwaarden gesteld,
nen, want dat je moet stoppen kan je
wat onder de lede.
zelfs in zulke belachelijke mate dat ik er
niet langer ontkennen.
Geen redenen om je te verstoppen of
maar een peuk bij opsteek. Geen zure
Het is alsof je met de wijsheid zelve zo
verschuilen, want rook een blow en je
dranken bij de kauwgom, geen zonlicht
kan stoppen, terwijl je weet; ‘’Je helpt
hoeft ook niet meer te huilen!
op de pleister. Ik word gewoon verdrietig
jezelf enkel en alleen naar de knoppen.’’
Gewoon kort vertrouwen met een
en melig tegelijk als ik de bijsluiters lees.
Je blowt veel, dag in dag uit,
vreemde omdat je hetzelfde plantje
De conclusie is mij helder. Ik stop nog niet
Zodat je uiteindelijk op allerlei proble-
rookt, terwijl je buiten de drugs om,
met roken! In beide staat vermeld dat je
men stuit.
waarschijnlijk onrust stookt.
op afbouw van drie tot zes maanden
Je draait stick na stick, met vrienden of
wordt geadviseerd het middel te gebrui-
alleen,
Een reden wat het nog moeilijker maakt
ken. Gelijk denk ik, is dat niet wat over-
Een vriend die heb je al, want om je joint
om daadwerkelijk te kappen, dat is
moedig van de fabrikant? Op deze manier
kom je niet meer heen.
omdat het probleem van blowen ook
zijn die slimmeriken toch juist bezig om
Waarom lijkt het een genot, wat je
niet is te snappen.
het meest werkzame bestandsdeel, de
bevordert in je vrijheid, terwijl het je na
De halve wereld om je heen lijkt te blo-
nicotine, in stand te houden in je lichame-
een lange tijd harteloze roof pleegt op je
wen als een malloot, vrienden over de
lijke huishouden. Staat dat dan weer niet
blijheid.
vloer en ritueel hetzelfde gekloot.
gelijk aan de sigaretten die je op een dag
Kilo’s zijn er gerookt, ten lange duur.
De een druk je uit, de ander wordt
rookt?
En je ervaart, over je gevoel ligt geen
gedraaid, onbewust word je verslavings-
De fabrikanten willen, naar zeggen, hel-
laagje, maar een enorme muur.
drang gepaaid.
pen in het ondersteunen van uw wils-
Als je, je voor de grap dan ook nog een
Alles is er drugs, in je hoofd, huis of om
kracht, uw behoefte aan roken te weer-
richt op een visualisatie, ben je uiteinde-
je heen,
staan. De nicotine die je voorheen inha-
lijk toch niets meer dan een hasj, weed
En heb je eens geen joint, dan koop je er
leerde wordt alsnog in je bloed opgeno-
combinatie.
toch een.
men. Kant en klare koek dus voor mij,
Je wordt geprikkeld door het draaien, de
vooral als ik naga dat de bijwerkingen en
En toch blijft het trekken en laat jij je
geur en door de smaak, en na even te
zelfs het kopje ‘wat te doen bij overdose-
door de coffeeshop je drugs verstrekken.
zijn gestopt is het lullig genoeg bij de
ring’ mij nog minder wilskrachtig maken.
Vormt het geen schild? Splitst het je
eerste al weer raak.
Irritatie van huid of keel, waar de oplos-
leven? Maakt het je hard zonder op te
Het geeft je een zuiver gevoel van ver-
sing van wordt aangedragen, minder te
hoeven geven.
langen, waardoor die eindeloze drang
plakken of langzamer te kauwen. Piel,
Is het niet je masker en niet wie je wil
naar meer blijft hangen.
piel, plak, weer een shaggie in mijn bek-
zijn, vraag jij je niet af waarom je het
kie! Natuurlijk leef je wel met het besef dat
Natuurlijk zijn er mensen bij wie deze
je het ooit allemaal anders wil, maar tot
middelen ongetwijfeld hun werk doen en
Je zit in de coffeeshop en bestelt op je
die tijd staat toch je wereld stil.
zelfs echt aanzetten tot stoppen met
gemakje nog een blow, in je hoofd blijft
Mocht je ondanks deze vele tegenspra-
roken. Er is inmiddels een farmaceutisch
het maar ratelen; Stoppen?! Dat kan ik
ken, van het een in het ander haken.
middel in de apotheek en drogist te koop
zo!!
Er toch in slagen er niet meer naar je
dat garandeert dat je kunt stoppen met
Er is iets vergeten, het speelt in op je
verslaving te talen,
roken. Maar de bottom-line blijft: als je
nog steeds ervaart als fijn?
geweten. Zelf kan je enkel denken, dat
maar wil!
groene plantje zal mij niet krenken.
Geweldig, maar stiekem is de liefde voor
Dan voeg ik er naar mijn inzien aan toe,
De mensen om je heen, meestal de men-
het stofje nooit meer uit je gevoel te
als je maar wil, dan kan je het zelf!
sen uit de shop, zien het meteen.
halen… Stay Positive
Samen begin je te praten en met elkaar sta je open voor de zwakte van wat je gebruikt, maar zien die mensen ook dat jij hiermee je gevoel ontduikt?! Toch beheers je met een blow, wellicht met de mensen, toch die rust, acceptatie
[14]
Natasja Schreuder Natasja Schreuder
[gedicht] Verslaving aan een Dienaar Ze kan hem nog goed herinneren Die allereerste snee Ze had eindelijk een vriend gevonden Lichamelijke pijn was meer oké Als meisje van dertien jaar Anders dan zo velen… Liep ze rond met haar dienaar En zijn mes om mee te spelen… Geen benul wat hiervan komen zou Haar nieuwe vriend, leek o zo trouw Hoe trouw haar vriend ook leek te dienen Innerlijke pijn was niet te bereiken… Misschien wat dieper snijden
Mijn verslavende poging tot zelfvernietiging
En dan maar verder kijken… Anders dan zo velen… Vraagt ze zich wel eens af
Of zelfbeschadiging verslavend is? Een
het alleen maar om het naar mijzelf te
discussie tussen hulpverlening en erva-
verantwoorden. Wat boekjes, onderzoe-
Als vrouw van negentien jaar
ringsdeskundigen, waar ik zelf een
ken of hulpverleners en vrienden den-
Anders dan zovele…
beetje tussensta. Op mijn negentiende
ken, is al snel niet meer belangrijk als je
Getekend voor het leven
schreef ik dit bovenstaande gedicht, in
enkel snapt dat het je op weet te luchten
Haar armen zijn beschreven
gevecht met de verleiding om mijzelf
en even gedachteloos weet te krijgen…
Haar vriend, die pijn heeft zich bekeert
pijn te doen. Om zo mijzelf te ontladen
Geworden tot verslaafde vijand, zichzelf
van alles wat me bezig hield, alles wat
Ik was dertien toen ik voor het eerst in
aangeleerd
me teveel was en alles wat ik dacht niet
mijzelf sneed. Het had een enorme ver-
aan te kunnen. Zelfs nu ik wat ouder ben
lichtende uitwerking, het bloed leek er
en het constante beschadigen toch wel
letterlijk voor te zorgen dat alle spannin-
wat verder achter me ligt, kan het mij
gen uit me weg ebden. Het schuldgevoel
nog enorm bezig houden. Niet alleen
en het onbegrip wat ik daarna voelde
Ja, ze kan hem nog goed herinneren
omdat ik mijzelf letterlijk behoorlijk
was echter nog veel heftiger en zorgde
Die allereerste snee…
beschreven voel door mijn verleden en
dat ik er een geheim bij had. Waarvan ik
In haar hoofd loopt ze er altijd nog mee
mijn overlevingstactiek, maar ook omdat
me nog goed weet te herinneren, dat ik
ik af en toe stiekem nog wel….even zou
dacht, het wel weer weg te kunnen snij-
willen. Is het in theorie niet verslavend,
den. Schaamte voor wat ik deed had ik
dan is het voor mij in de praktijk zeker
niet. Niet naar mezelf, het was mijn
wel zo geweest. In de ergste wanhoop
geheim. De buitenwereld zou het nooit
momenten dacht ik dan ook maar dub-
te weten komen dus hoefde ik mij niet te
belzinnig; ‘’Snij je rijk, snij je arm’’ Al was
schamen. Zo maakte ik, dacht ik, het mij-
Of ze ooit nog wel zal helen…
Wonend tussen muren zonder kracht De automutilatie buiten macht…
[15]
zelf makkelijker. Ik kwam in een cirkeltje
nooit meer doen’’. Ik mocht gaan, de
zelden. En zo zag ik mijzelf ook. Als grote
terecht waarin ik mijzelf steeds minder
gezinsouders, waar ik woonde zou school
stoere meid van 16, die zichzelf pijn deed
begon te begrijpen. Ik durfde niemand te
niet bellen. Er werd toch gebeld bleek
om het pijnlijke leven maar te kunnen
vertellen wat ik mijzelf aandeed en vond
achteraf, want thuisgekomen brak de hel
hanteren. Bemoeienis, op zorg na, was
het zelf eigenlijk ook te stom voor woor-
los. Van verwijten tot bezorgdheid en
uitgesloten en accepteerde ik niet. Ik
den. Mijn zelfvertrouwen kelderde
uiteraard deze week nog een start bij
rebelleerde het. Uit protest, uit onmacht.
omlaag en uiteindelijk sneed en kraste
een psycholoog. Ik was niet van plan te
Mijn snij gedrag is in deze periode wel
ik echt alle spanningen om mij heen
vertellen waarom ik mijzelf sneed, ze
beperkt tot alleen mijn heel hoge span-
weg. Het was zo gemakkelijk om in auto-
hadden al genoeg van me afgepakt.
ningsmomenten. De prikkende ogen op
matisme naar iets te grijpen, wat je niet
Namelijk mijn geheim, mijn vriend en
school, van vrienden en leidingen zorg-
kon begrijpen, maar wat wel leek te hel-
mijn leven. En nou moest ik nog naar
den ervoor dat ik voorzichtiger werd en
pen. Al was het maar om een paar, dat
een psycholoog ook, ik was toch niet
echt probeerde de goede aandachtsvraag
me wat rustiger maakte. De reden waar-
gek??? Vier vriendinnen op school waag-
te doen als ik het fout voelde gaan. Soms
om ik begon met snijden, was omdat ik
de het erop, ‘’het ook maar eens te probe-
lukt dit, soms niet. Ik vertelde het wel
een onacceptabele jeugd en tienertijd
ren’’. Het maakte me woest, ik ging me
wanneer ik gesneden had, omdat ik daar
doorging en door had gemaakt leken
nog meer schamen. Ik zag niet dat zij
uit eerlijkheid, vaak de ‘’straf’’ van opna-
allang niet meer van belang. Alles was
ook een uitweg van emoties zochten.
me, uitzetting, vermeed. Een tijd lang
een reden om mijzelf pijn te doen. Alles
Gelukkig snapten zij wel mijn woede en
hebben ze me laten begaan, er was geen
deed pijn.
onmacht dus lieten ze het bij die keer. Ik
land met me te bezeilen en al helemaal
bleek niet de goede raadsvrouw te zijn
niet nu ik doorhad, dat ze het stiekem
Ik was zestien en zat in mijn examenjaar
voor hen, hoewel ik wel mijn bezorgd-
ook wel een beetje erg vonden wat ik
toen een vriendin erachter kwam. Tij-
heid te kennen gaf, zorgen maken om de
mijzelf aan kon doen.
dens een tentamen stak ik mijn vinger
eigen ik, vond ik dan weer net niet
Er is eens een begeleider geweest, waar
op in de klas en in een onbewaakt
nodig.
ik nu nog steeds contact mee heb, die mij op een heel harde manier duidelijk
moment schoof mijn mouw iets naar beneden. Mijn vriendin greep in een
Er werden voor mijn zelfbeschadiging
maakte waar ik mee bezig was. Ze zei:
impuls mijn arm en vanaf dat moment
allemaal regeltjes opgesteld, van kwaad
’’Als ik nou een mes pak, en jou in je
stortte mijn wereld in. Ik ben tijdens
tot erger, allemaal in de waan, mij ermee
armen snijd, wat doe je dan?’’ Langzaa-
mijn tentamen het lokaal uitgelopen
te kunnen helpen. Zo mocht ik maar een
maan werd ik aan het denken gezet. En
zonder dat de lerares ook maar iets door-
kwartiertje aandacht per dag besteden
probeerde echt zelf te begrijpen waarom
had van wat er was gebeurd, eenmaal
aan zelfbeschadiging om er niets meer
ik het maar bleef doen als ik mij zo rot
buiten kon ik alleen maar voor me uit
mee te triggeren, deed ik het nog een
voelde. Het had zich echt gevormd tot
staren. Wat ik precies dacht, weet ik niet
keer dan werd ik opgenomen. Niet lang
hulpmiddel die ik ten alle tijden zelf toe
meer. Maar ik wist dat dit het eind van
nadat al deze regels al lang en breed
kon dienen. Al merkte ik ook zo rond
mijn geheim zou zijn. Ik haatte de men-
door mij overtreden waren in geheim,
mijn zeventiende dat ik er ‘’lelijk’’ van
sen, vooral die vriendin, ik haatte mij-
gingen de mensen bij wie ik woonde
werd en de schaamte in combinatie met
zelf, ik hield van mijn armen, tot op dat
verhuizen en kwamen er acht groepslei-
mislukkeling nam schaamteloos toe..
moment.
ders te werken. Voor mij een nieuwe
De vriendin was naar een lerares gestapt
opening om mijn geheim weer achter
Op mijn achttiende, na het zoveelste pro-
van wie ze wist dat ik het daar goed mee
slot en grendel te plaatsen. Maar zo
tocol van niet mogen snijden, doorgesne-
kon vinden. Ik werd diezelfde dag nog
werkt het in de hulpverlening niet, alles
den te hebben, ben ik uit het project
vastgehouden in een kantoor om te pra-
was van haver tot gort overgedragen en
gezet. Ik woonde er inmiddels op een
ten over het waarom. Twee uur lang heb
ook hier golden de regels. Wel wat min-
kamertje naast de groep en had het best
ik in stilzwijgen gekeken naar die
der streng, doordat men op de hoogte
naar me zin. Dat wil zeggen, ik deed
bezorgde mensen, naar die totaal
was, dat de verhuizing voor mij erg veel
waar ik zin in had, dat veroorzaakte de
geschokte omgeving. Ik weigerde mijn
spanning en verdriet mee bracht. Op
nodige crisismomenten waarin ik mij
mond open te doen, vooral nu ik wist
school, vrienden, de groepsleiders, mijn
vreselijk alleen voelde en de regels
wat het was, echte schaamte.. Waarom
verworven psychologe, waren met hun
negeerde. Het niet mogen snijden, vorm-
deden ze me dit aan? Waarom deed IK
onrust en bezorgdheid te uiten naar mij,
de voor mij de uitdaging tot meer. Ik had
hen dit aan?
niet anders bezig dan mij weer te dwin-
zelfs een protocol moeten ondertekenen
Pas toen ze naar huis wilden bellen deed
gen mijzelf te snijden. Ik was namelijk
om geen zelfmoord te mogen plegen.
ik mijn mond open. Een razernij van
de mafkees, die niet te begrijpen was en
Het team dat mij begeleidde was zeker
woorden met; ‘’honderd keer sorry, bel
haar mond niet open deed. Ik praatte
niet trots op hun daad van uitzetten,
alsjeblieft niet naar huis en ik zal het
altijd wel heel veel, maar sprak eigenlijk
maar achteraf gezien, was dat het beste
[16]
wat ze konden doen. Ik heb een jaar lang
wordt, wat bij sommige mensen in het
littekens. Het kwam zelfs zover dat ik op
geleefd op de grens van alles of niets en
hersenhuishouden, door zelfbeschadi-
de afdeling en soms zelf daarbuiten, met
zolang ik met lange mouwen liep,
ging ernstig uit zijn balans is. Het zit toe-
korte mouwen durfde te lopen. Die con-
begrensde ik mijn snijden ook niet lan-
vallig ook in chocolade en bananen. Dat
frontatie, met mijn eigen armen, heeft
ger. Inmiddels had ik een vriendin, die
woog helaas niet tegen het snijden op,
mij ook doen nadenken dat ik er eigen-
ook deed aan automutilatie en samen
alleen omdat het idee van constant
lijk ontzettend verslaafd aan ben
konden we erover praten. We waren alle-
bananen en chocolade eten tot dikma-
geweest. Al is het beter verwoord als ik
bei onze oude woonplek uitgezet vanwe-
kend aan toe, al lachwekkend genoeg
zeg mij er enorm aan te hebben vastge-
ge ons ‘’ontspoorde’’ gedrag en vonden
was er gewoon overheen te snijden.
klampt. Zo maakte ik het er zelf ook
veel heil bij elkaar. Ik merkte wel, wat ik
‘’Endorfine aan de macht’’ heb ik vaak in
naar. Het was zich ook een stukje gaan
heel erg vond, dat zij dieper ging kras-
poging tot mijn zwarte humor geroepen.
vormen tot mijn drang naar en van aan-
sen, omdat ik zo’n mooi voorbeeld was.
Zeven maanden lang was ik opgenomen
dacht.. En steeds meer, ook al ging het
Ik liet haar gaan, verzorgde haar won-
en heb met twee door God gestuurde
langzaam, begon ik er mijn afkeer van te
den, zij de mijne. Uit liefde, uit respect
hulpverleners mijn leven op de rails
krijgen en probeerde steeds oprechter
en acceptatie. We begrepen van elkaar
weten te zetten. Verschillende keren
om afleiding te zoeken.
ook steeds meer waarom we het deden,
besloot ik op te geven en sneed ik mijzelf
en nog veel belangrijker, dat we alleen
weer. Ik kwam er nooit vanaf, zo zei ik,
Nu is me dat gelukt. Al denk ik er nog
maar voor onszelf konden stoppen. Niet
het was samen met mijn extreme blow-
wel eens aan. Hoe zal het zijn als ik nu
voor wat men van ons verwachtte. Lang-
patroon, mijn enige redmiddel tot over-
nog kon snijden… Maar het lukt me niet
zamerhand begon ik te zien dat mijn
leven. Maar altijd werd mij uitgelegd dat
meer. Ik heb mijn trots naar mijn
armen een en al verhard littekenweefsel
het de heftige emoties zijn, dat het mijn
lichaam verworven en de steun die ik
waren. Wat god zij dank, met de tijd
onbegrip is, dat ik mij niet moet scha-
krijg van mijn vrienden en hulpverleners
steeds minder zichtbaar wordt, maar
men en dat ik misschien nog niet klaar
doen me ten goede om het steeds meer
langzaam begon ik ook in te zien, dat ik
ben voor een ander copingsmechanisme.
te begrijpen. Want ik denk dat, dat voor
niet op deze manier volwassen wilde
Vaak genoeg heb ik op de eerste hulp
de buitenwereld en misschien zelfs voor
worden.
gezeten en mij dubbelop geschaamd
de persoon in kwestie wel het lastigst is,
door de onredelijke manier waarop men
het begrijpen waarom je jezelf (en daar-
Ik kwam door een heftige depressie op
mij aanpakte, maar altijd had ik mijn
mee ook anderen!) zoveel pijn kan doen.
mijn negentiende terecht op een PAAZ
twee vaste hulpverleners bij wie ik het
Dat levert zoveel meer rot gevoelens op,
afdeling, waar mijn snijden door mijn
kwijt kon, en het weer meer kon probe-
dat je jezelf steeds de reden geeft om
situatie gedoogd werd. Ik was dakloos,
ren te begrijpen. Er zijn momenten
door te gaan. Daardoor is het nu juist
had geen enkel sociaalnetwerk, omdat
geweest dat ik in een soort van waan
van mij af komen te staan. Ach ja, het
men door mijn moeilijkheden afstand
dissociatie de controle van mijn heftig-
verslavende nasmaakje aan mijn zelfbe-
beter te bewaken vond. En ik kon niet
heid uit handen werd genomen. Helaas
schadiging is dat ik mijn littekens ben
anders dan ermee instemmen en mij
zorgde dit mechanisme, waarin ik mij
gaan zien als vrienden. Die mij door veel
laten helpen door professionals. Al was
afsloot van mijn ellende, er alleen maar
rotperiodes heen hebben geholpen en nu
de opname niet gepland en raakte ik
voor dat ik er beschadigder uit kwam te
alleen maar geaccepteerd kunnen wor-
zelfs in mijn opname dakloos. Ik had
zien dan ik al was. Natuurlijk was er dan
den, zodat ik terugval vermijd. Want
geen inkomen, geen dagbesteding, kort-
een groot onvermogen mij te kunnen
zoals de slogan op mijn jeugdgroepen
om ik was gedoemd te falen voor altijd.
helpen, maar altijd was er geduld. Vanuit
wel eens in tegenovergestelde richting
Een goede vriend van me, die heeft mij
de verpleging en vanuit mijn beste
luidde; Met krassen en snijden, zal je
altijd bijgestaan, vanaf het begin tot nu
vriend Pim. En dat is waar ik mij een
Natas NIET meer verblijden. En hè, voor
en hoewel hij mijn zelfbeschadiging
heel eind mee heb kunnen helpen. Ik
de mensen die zichzelf beschadigen:
doodsangsten en woedeaanvallen aan-
werd blijkbaar geaccepteerd. Eindelijk, ik
Praat, praat, praat, zoek hulp!! En; ‘’Geef
joeg, hij heeft me nooit laten vallen.
was niet gek. Zelfs niet op de PAAZ waar
jezelf een hand, een kans en de ruimte,
Mede door hem voelde ik het verlangen
ik al zeven maanden vertoefde. Mijn
zodat je niet verliezen kan, want waar-
niet meer te willen snijden. Alleen hoe
huisje lag in zicht, mijn hulprelaties had
schijnlijk zal je in eigen ogen altijd de
deed ik dat dan toch?
ik eindelijk op gelijkwaardig en ver-
verliezer zijn, maar dan wel een die nog
trouwd niveau en een sprankje toekomst
altijd winnen kan!’’
Ik had inmiddels ook te horen gekregen
met hoop durfde zich te openbaren. Het
dat er daadwerkelijk een verslavende
begon er steeds meer op te lijken dat ik
factor vastzit aan het snijden. In je her-
minder kon snijden. En mijn spanningen
Natasja Schreuder
senen komt namelijk het stofje endorfi-
in andere dingen kon uiten. Ik blowde
Fotografie: Pim Venhuis
ne vrij, een stofje waar je vrolijk van
nog wel veel, maar dat was al beter dan
Website: www.zelfbeschadiging.nl
[17]
Tips voor de nuchtere in andermans eeuwige ontkenningsfase???
4. Neem een beetje afstand en geef voor jezelf toe dat het probleem waarschijnlijk een probleem zal blijven als de drinker zich niet wil laten helpen. Natuurlijk is het altijd slim om bepaalde hulplijnen
omgang met verslaafde ouders, vrienden
en diensten, zoals de AA aan te bieden, maar pushen heeft geen zin.
enz. Puur van-
Sommige alcoholisten kunnen erg goed
uit mijn eigen
inspelen op een andermans gevoelsle-
ervaringen
ven, vooral als ze dronken en emotioneel
omdat je zonder
zijn. Of manipulatie het goede woord is
dat je het
weet ik niet, maar weeg de woorden
eigenlijk wil,
tegen elkaar af en trek daaruit je eigen
toch steeds
waarheid.
weer gekwetst wordt en omdat
5. Stel je regels, door bijvoorbeeld te zeggen dat je niet wilt dat er gedronken
het misschien
wordt als jij erbij bent. Schroom niet om
de hoogste
je gevoel erbij uit te leggen, hoe hard dit
tijd wordt
ook lijkt. Je maakt op deze manier steeds
dat je, je hiertegen gaat beschermen.
duidelijker dat het een proces is van de drinker waarin hij andere mensen ook kan meeslepen. En dat soms zelfs dat proces ervoor zorgt dat steeds meer mensen afstand zullen nemen. Als jij open en eerlijk blijft, weerhoud jezelf het
1. Laat je niet van de wijs brengen door
Mijn
gevoel van afwijzing en laat zien dat je er nog wel wilt zijn voor de persoon.
vader is
beloftes over het stoppen van het drank-
alcoholist. En hij verdomt het zich eraan
gebruik. Kijk naar de situatie waarin dit
Een alcoholist drinkt om de problemen,
te laten helpen. Hij zit al ruim twintig
gezegd wordt en laat je gevoel, verstand
het gevoel en verdriet waarvan hij of zij
jaar in de ontkenningsfase. Wanneer ik
en de feiten samenkomen.
het vaak niet aandurft om het recht in de ogen te kijken. Als er ook nog wordt
dan enige toegang krijg tot zijn drankprobleem, dan blijft het simpelweg bij
2. Bescherm jezelf tegen andere loze
ontkend dat er een probleem is, of
toegeven dat hij wat teveel drinkt en
beloftes. De drinker heeft vast het beste
gewoon niet gestopt wil (of kan!) wor-
proost er vervolgens op. Uiteraard krijg
met je voor, maar kan nogal lukraak
den, dan moet je afstand nemen. Niet
ik enkele welgemeende excuses, die ik
beloftes de lucht in schieten omdat hij zo
zozeer in de letterlijke zin, maar emoti-
zelf voor welgemeend moet houden.
ook zijn goede naam wil bewaren (of jou
oneel. Zorg ervoor dat je zelf genoeg
Doordat mijn vader zijn pilsje vrijwel
tot plezier probeert zijn!). Natuurlijk is
steun hebt om erover te kunnen praten
altijd belangrijker heeft gevonden dan
het niet kwaad bedoeld, maar als je, je
zodat jij niet zelf in een zelfde cirkel
de zorg voor zijn kind heeft mij gemaakt
vastklampt aan de gezegde dingen van
terecht komt. Natuurlijk is dit moeilijk
tot wie ik nu ben, en vooral ook hoe ik
een drinker, die hij vaak niet waar kan
en duurt het misschien zelfs even voor-
nu naar mijn vader ben en kijk!
maken, dan houd je eigenlijk alleen
dat je het los kunt laten, vooral als het
Mijn vader heeft veel meegemaakt en
jezelf voor de gek.
een naaste is waar je veel van houdt. Maar ben je eenmaal zover dat je weet
dat is waarschijnlijk de reden dat hij drinkt. Maar als ik zo zijn verleden bekijk
3. Stop met je schamen voor het drank-
dat het niet beter zal worden, raak dan
en het naast mijn eigen tekort geschoten
gebruik van de persoon in kwestie. Hier-
zelf niet in een ontkenningsfase. Je kunt
jeugd neerleg, dan kan ik niet langer
mee maak je het probleem van de ander
zelf immers niet veel doen en het
zeggen dat hij redenen genoeg heeft om
veel te eigen en loop jij met alcohol in je
getuigt al van heel wat inlevingsvermo-
te drinken.
kop rond terwijl jij niet de drinker bent.
gen, dapperheid en naastenliefde dat je
Zevenentwintig jaar ontkennen dat je
Als je hier erg mee zit kan je de drinker
nog steeds naast een verslaafde leeft
een probleem hebt, gaat mij te ver.
ermee confronteren dat het je erg veel
zonder deze te laten vallen.
pijn doet om hem of haar zoveel te zien Daarom wil ik ook wat tips geven in de [18]
drinken.
Anoniem
niemand dat ik ooit verslaafd ben
dat hij moest vanwege zijn vreselijke
geweest, ik had net zo goed een alcoho-
hoofdpijn, toch besluit hij te stoppen.
list kunnen zijn’ denkt Marcel stiekem.
De nachten daarop slaapt Marcel slecht,
Wat is nou precies een gokverslaving?
Hij trekt joviaal zijn portemonnee,
hij ligt te draaien en te woelen en
Iedereen waagt wel eens een gokje is het
bestelt voor ieder nog een biertje, om
droomt over zijn winst van de afgelopen
niet?! Gokverslaving is meer dan enkel
zijn gevoel te compenseren naar de zoge-
maanden, de winst die hij niet ziet als
een gokje wagen, alles draait om dat ene
naamde alcoholisten en besluit zijn
verlies. Marcel krijgt zijn eten bijna niet
gokje, waarin je maar door blijft gokken.
rondje terug te winnen uit de automaat.
door zijn keel en wordt met de dag
Gokverslaving gaat zo ver, dat buiten de
Zo sterk heeft hij het voorgevoel dat hij
depressiever. Hij doet naar zijn vriend
geestelijke afhankelijkheid, ook lichame-
the winner zal zijn.
net alsof hij op zoek is naar een baan,
lijk afhankelijk op kan treden als men
En inderdaad, in nog geen tien minuten
maar slentert ondertussen rond in de
even niet kan gokken, slaapstoornissen
heeft hij 100 euro uit de kast getrokken
stad. De kleine meid van zijn vriend inte-
en depressiviteit bijvoorbeeld. Gokversla-
en hij kan zich niet herinneren dat er de
resseert hem niet meer en op haar vra-
ving is een serieus probleem. Inmiddels
laatste tijd zoiets vrolijks heeft geklon-
gen waarom hij zo boos doet geeft hij
ook een erkend in de DSM-lV als psychi-
ken als het vallen van de door hem
niet eens antwoord. Terwijl hij voor de
sche aandoening en staat ingedeeld
gewonnen euro’s. Wat een prestatie,
zoveelste keer een rondje loopt en voor-
onder de stoornissen in de impulscontro-
houdt hij zich voor. Zijn vriend is blij
bij het café sluipt ziet hij vijftig euro op
le.
voor hem en samen drinken ze er een
de grond liggen. Hij pakt het en loopt
biertje op. De winst wordt luidruchtig
gelijk richting de fruitautomaat. Hij
Marcel waagt een gokje
gevierd en ondertussen ziet Marcel voor
denkt niet, hij kijkt niet, hij lijkt volledig
Marcel is een leuke stevige man van in
zijn ogen de kersjes, citroentjes en BAR
op automatische zijn honger en verlan-
de dertig. Hij woont bij een vriend in
tekentjes draaien.
gen naar gokken te stillen.
huis en is gek op de negenjarige dochter
Nog geen uur later zit hij weer achter de
Drinken bestellen doet Marcel niet en
van zijn vriend. Ze doen leuke dingen
kast en blijft ook zitten als zijn vriend al
plots hoort hij een bekend stemmetje.
samen en in de avond gaan Marcel en
laat in de nacht naar huis vertrekt. Na
Daar staat ze dan, die kleine meid van
zijn vriend een borreltje drinken in het
twee maanden krijgen Marcel en zijn
zijn vriend. ‘Wat ben jij aan het doen?’
café. Hij heeft net de kleine meid nog
vriend ruzie. Hij heeft in geen tijden de
Wel verdikkeme, dat kreng is me gevolgd
een verhaaltje voorgelezen en op zijn
huur meer betaald en maakt een zwij-
denkt Marcel en tegelijkertijd beseft hij
schouders getild en is wel toe aan een
nenstal van het huis. Daarbij heeft de
zich dat dat kleine grut zich zorgen
afzakkertje, hij is een beetje moe en
dochter van zijn vriend bij haar pappa
maakt, voorheen speelde hij altijd met
heeft het gevoel voor de dochter van zijn
geklaagd dat ze spaarcentjes miste uit
haar, nu bijna nooit meer. Het is niet zo
vriend te moeten zorgen. Eenmaal aan
haar spaarpot. ‘Zit je soms weer achter
gek bedenkt hij zich, dat ze hem achter-
de bar gaat het er gezellig aan toe en zijn
die klote kast’ schreeuwt zijn vriend hem
na is gelopen.
oog valt op de fruitautomaat in de hoek
toe. Marcel wist niet dat hij zo een erge
Hij stapt samen met haar de straat op. Ze
van het café. Zal hij een gokje wagen
indruk maakte op zijn omgeving en
vraagt hij zich af…Hij zal inmiddels toch
schaamt zich plotseling rot dat hij 10
wel van die verdomde verslaving af zijn,
euro heeft gepikt uit de spaar-
voor om morgen hulp te gaan
waardoor hij nu bij zijn vriend in de kost
pot van de kleine. Gelukkig
zoeken, wanneer hij zijn laatste
zit. Alles is hij kwijt geraakt, maar dat
weet hij dit weg te mof-
tientje heeft verspeeld.
kan toch niet nog een keer gebeuren, nu
felen voor zichzelf
hij al zo weinig heeft. ‘Daarbij weet ook
onder het mom
Gokverslaving
kopen een ijsje en terwijl hij de schommel duwt neemt hij zich
Natasja Schreuder
[19]
Drugs om de maatschappij rustig te houden Drugs, je hebt ze in vele soorten en maten, het ene mag wel en het ander mag niet. Hoezo, het ene mag wel? Denk daarbij maar eens aan drank, koffie, hasj en sigaretten. Dat zijn de getolereerde
alcohol. Dat brengt natuurlijk
drugs door de overheid,
ook veel geld in het laatje.
dat wil zeggen: ze worden
Vermoedelijk kan bijna geen
niet genoeg als schadelijk
enkele regering zo’n gulle
bevonden en ook niet als
geldschieter missen.
hard drug gezien. Men Grappig is ook dat om soft-
mag ze gebruiken. Tenzij er natuurlijk zoals bij alcohol overmatig
drugs meer problemen zijn bij de Neder-
gebruik plaatsvindt. Dan verwacht men
landse evenals de Amerikaanse overheid.
van de sociale omgeving of de gebruiker
Softdrugs brengen ook geen geld in het
zelf dat die actie onderneemt en richting
belasting laatje. Het is illegaal en wat
de detox gaat.
illegaal is maar toch wordt getolereerd kan men dan toch geen belasting over
Maar waarom tolereert de overheid
heffen, want dan zou men het ook wet-
drugs als bijvoorbeeld alcohol? In de
boekrechtelijk gezien erkennen. En dat
jaren dertig in de Verenigde Staten van
kan niet. Vandaar dus dat regelmatige
Amerika vond er de “drooglegging”
gesteggel over softdrugs tussen overheid
plaats. Dat was een gebeurtenis ingeluid
en de burger. Ook Jan weet hiervan.
Pluspunt Pluspunt biedt opvang en ondersteuning aan thuislozen in Rotterdam middels onder andere zinvolle dagbesteding en motivatie aan thuislozen om de draad weer op te pakken.
door de overheid. De Amerikaanse regering legde het drankgebruik aan banden.
Sowieso heeft de overheid gemengde
“Want als de doelgroep in de stad blijft
Men had genoeg van de problemen die
belangen bij het gebruik van soft drugs
zwerven of in de verkeerde opvang
het veroorzaakte. Drank mocht niet meer
en alcohol.
terecht komt, is het een kwestie van tijd
worden verkocht en de Amerikaanse bur-
Het brengt dus zonder meer geld in het
tot het verkeerd gaat, op wat voor denk-
ger werd de volgende dag wakker in een
laatje, en bij softdrugs kan men in Neder-
bare wijze dan ook”, aldus de website
alcohol loos bestaan. Geen alcohol meer.
land laten zien hoe tolerant het is en de
van Pluspunt. Hoog tijd voor Denkraam
Toen dit feit een poosje voortduurde ont-
erfenis in stand houden van de beginse-
om een kijkje te nemen bij Pluspunt. In
stonden er grote onlusten en veel onrust
len van de vrije meningsuiting en het
gesprek met John Bergenhenegouwen,
“sierde” de Amerikaanse straten, er ont-
gedachten goed van een stroming uit de
oprichter van deze stichting.
stonden rellen. De gegoede burgerij pikte
jaren zestig zeventig. De hippies, make
“Pluspunt is in februari 2005 opgericht.
het niet. De Amerikaanse regering zag in
love not war. En dat deden ze dus onder
Ik zat zelf in de shit, of beter gezegd: het
dat dit besluit een averechts effect had
het genot van een blowtje.
ging niet zoals het zou moeten gaan. Ik was thuisloos, en kwam terecht bij
op de samenleving en stond de verkoop van alcohol weer toe. Men zag ook in dat
Ingeburgerd als deze twee drugs zijn, ze
instellingen zoals het Leger des Heils.
alcohol de menigte rustig hield.
zijn dus gewoon geworden, durft ook
Vaak zat je met anderen een kopje koffie
geen enkele regering aan deze twee heili-
te drinken in de kantine. Ik vond dat, dat
En inderdaad, alcohol houdt de menigte
ge huisjes te komen. Maar gevaarlijk
anders moest kunnen gaan. Ik verbleef
in een soort roes, alcohol bedaart de
kunnen ze absoluut zijn, kijk maar eens
in een kamer hier vlak in de buurt, vlak
gemoederen.
in de psychiatrische ziekenhuizen en bij
voor de winteropvang. Ik wilde weg uit
Alcohol laat je leven in een soort roes,
de detox afdelingen in het land. Een ziek-
de opvang, en kreeg toen het idee om de
ook al is het maar tijdelijk. En welke
tenkostenverzekeraar zou het wel weten
ruimte hier te huren. Zo is Pluspunt van
regering wil nou haarscherpe kritische
met die drugs. Maar het land is
start gegaan.” We zitten in een klein kan-
burgers, die te goed en te kritisch mee-
rustig.Daar drinken we dan maar eentje
toortje dat tevens dient als slaapkamer,
denken, zo zou een regering nooit en te
op.
met uitzicht op een binnenplaats, ergens
nimmer aan regeren toekomen. En daar-
in Rotterdam Noord. De totale ruimte
naast handig als de regering is, wordt er
bestaat uit een woonkamer, een keuken
Belasting geheven over consumptieve [20]
Erwin Tukker
en een slaapkamer annex kantoor. De
gezien. Het blijft hard werken een
verslavingszorg heeft genoeg
waar bezoekers en vrijwilligers elkaar
opvang, we richten ons hier op
ontmoeten. In de eerste zonnestralen
mensen die tussen wal en schip
van de lente gaat een aantal mensen
dreigen te raken.” In de huiskamer
naar buiten. De binnenplaats is gevuld
en op de binnenplaats valt op dat
met fietsen.
de sfeer informeel en gezellig is.
“We hebben diverse werkprojecten,
Mensen pakken een kopje koffie,
onder andere een fietsenproject en een
steken een sigaretje op en al snel
meubelproject. Twee dagen per week
komt er een gesprek op gang. “Wel
kunnen mensen scholing krijgen van
zo aan de slag, hé”, zegt John. “De
een gepensioneerde fietsenmaker. Men-
sfeer is belangrijk hier. Het gaat er
sen kunnen hier hun fiets laten repare-
om dat mensen zich thuis voelen hier.
boekje, zo werken we niet. Toen we vorig
ren. In het najaar gaan we in samenwer-
Iedereen is hier gemotiveerd, en mensen
jaar begonnen, was alles leeg. Nu komen
king met de politie en het Openbaar
motiveren elkaar. In de reguliere opvang
er hier rond de dertig mensen. We zijn
Ministerie van start om de verlichting
is dit wel anders. Voordat het met mij
met schade en schande wijzer geworden.
van fietsers te repareren, van mensen
minder ging, was ik ondernemer. Ik had
We werken vanuit ons hart. Laatst stond
die worden aangehouden omdat ze zon-
totaal geen idee van mijn rechten en
hier op zondagavond een moeder met
der licht rijden. Het is een reparatie ter
plichten, wat mijn mogelijkheden
twee kinderen voor de deur. Deze laat je
plekke, en zal 10 á 12 euro gaan kosten.
waren, en hoe de verschillende organisa-
toch niet buiten staan?” En de toekomst?
Maar dan sparen ze wel een bon uit. Ook
ties en instanties werkten. In de opvang
“We hebben veel ideeën. Zo hebben we
werken we voor de woningcorporatie.
kom ja van alles tegen: van ondernemer
bijvoorbeeld gesprekken met de voedsel-
We knappen tuinen op, we helpen ver-
tot crimineel. Hierdoor dreigen gemoti-
bank over de uitgifte van voedselpakket-
huizen en halen huizen leeg. Hier komen
veerde mensen af te zakken. Dat willen
ten. We willen verder groeien, ook buiten
mogelijk vaste banen uit voort.” Het valt
we hier voorkomen. Hier willen we zin-
Rotterdam. Zo denken we bijvoorbeeld
op dat er veel gebeurt in een kleine
vol bezig zijn. We werken hier laagdrem-
aan uitbreiding richting Delft. Maar
ruimte. “We zijn begonnen als opvang
pelig, er is bijna geen verschil tussen
laten we eerst de ingezette projecten
voor (ex-)thuislozen, maar we zijn uitge-
vrijwilliger en bezoeker. Je ziet dat men-
afmaken, en dan een deurtje verder
groeid tot een dienstencentrum. Er
sen zich hier ontpoppen.” Pluspunt krijgt
gaan.”
komen mensen binnen vanuit de BavoR-
veel enthousiaste publicaties in de pers,
NO, Bouman en de Jeugdzorg. Het is nog
waaronder het Algemeen Dagblad en TV
Door Bas van Bellen
wel zoeken naar een goede manier van
Rijnmond, maar toch is het nog zoeken
Fotografie: Erwin Tukker
doorverwijzen. Mensen krijgen bij ons
naar erkenning van de gemeente en de
wel een intake, maar in de regel wordt er
reguliere instellingen. “We krijgen de
Pluspunt is te bereiken op:
niemand geweigerd. Er wordt hierbij
naam deuren open te schoppen om op
Noorderhavenkade 142
gekeken naar de achtergrond, naar wat
het juiste pad te komen. Zorgmakelaars
3038 XT Rotterdam
er speelt en de verwachtingen. Wel geldt
van de Sociale Dienst bekenden dat ze
[email protected]
dat verslaving een contra-indicatie is. De
iets als Pluspunt nog niet eerder hadden
www.pluspuntrotterdam.info
[profiel]
woonkamer dient als de opvang, de plek
netwerk op te bouwen, we zijn en blijven onafhankelijk. We zijn bezig een goed bestuur te vormen, we willen onszelf wat meer op de kaart zetten.” “We werken hier allemaal vrijwillig, en we zijn allemaal ervaringsdeskundig. De ervaringsdeskundigheid staat hier centraal, dat is de kracht van Pluspunt. Ervaringen haal je niet uit een
[21]
Het heft in eigen handen “DAC’s ontmoeten elkaar”, zo stond er op de uitnodiging. Al eerder kwamen bezoekers en medewerkers van dagactiviteitencentra (DAC’s) bijeen, om met elkaar te praten over gezamenlijke interesses en thema’s.
Op de eerdere bijeenkomsten werd onder andere gesproken over openingstijden, bereikbaarheid en medezeggenschap binnen DAC’s. Op 29 juni stond het thema ‘cliëntgestuurde projecten’ centraal. Hoe kunnen cliënten zélf hun eigen projecten en activiteiten organiseren: hoe krijg en houd je als cliënt zelf het heft in handen? Verschillende cliëntgestuurde projecten, waaronder dit magazine Denkraam, presenteren zich op deze dag en laten zien wat de obstakels en mogelijkheden zijn bij het opzetten en draaiende houden van dergelijke projecten. In de middag is er discussie met de aanwezige mensen: wat willen de cliënten zelf? De ochtend: presentaties projecten
De projecten die zich in de ochtend presenteren zijn: stichting Incentive (activiteiten voor mensen met psychische en psychosociale problemen die na een moeilijke periode weer willen deelnemen aan de samenleving), Butterfly (een
reactie van een bezoeker
reactie van een bezoeker
Het heft in eigen handen
Hallo, ik ben Jolanda Antonio. Op 29 juni
geregen. Op dat moment moet je op het
ben ik naar bijeenkomst ‘DAC’s ontmoeten
team van collega’s kunnen terug vallen.
elkaar’ geweest over ‘Het heft in eigen
Maar wat gebeurt er ’s avonds, als je als
handen’. Het was een goede dag en er
vrijwilliger thuis bent? Wie kun je dan bel-
werd veel besproken. Het was goed ver-
len?
zorgd door de organisatie en het was erg
En wat als hij bijvoorbeeld drie maanden
gezellig. Ik ga nu vertellen wat ik miste
uitvalt? Wie is er dan voor die persoon?
aan deze dag. Het is geen verwijt.
Hoe gaat het team daarmee om? Het dagcentrum moet ook gewoon door draaien.
[26]
Ik denk dat als je een clientgestuurd dag-
Dan kan je zeggen: “Laat vrijwilligers cur-
centrum of project wilt gaan beginnen,
sussen volgen.” Maar niet alles gaat vol-
dat je niet alles door (ex-)cliënten moet
gens een lesboekje. Want je hebt te
laten oplossen. Stel er komt iemand wer-
maken met mensen met elk hun eigen
ken als vrijwilliger die nog een grote rug-
rugzak
zak met nog niet verwerkte problemen
Je krijgt de mogelijkheid om door te stro-
heeft. En op een dag wordt de vrijwilliger
men naar betaald werk. Dat lukt dan niet.
geconfronteerd met bezoekers met dezelf-
Je hebt een terugval omdat je werd
de soort problemen. Dan wordt alles open
geconfronteerd met je problemen. Je hebt
cliëntgestuurd project voor en door (ex-
al een stichting met eigen statuten en
nog niet helemaal duidelijk. Een ander
)cliënten in het gebied Zevenkamp /
een bestuur. Fondsen en subsidiegevers
obstakel is de regio: Rijnmond is groot en
Ommoord), Denkraam en GGzPlaza (tijd-
worden aangeschreven, er moet gewerkt
divers. Initiatieven kunnen bijna nooit
schrift en website voor en door cliënten
worden aan naamsbekendheid, deelne-
de gehele regio bestrijken.
in de regio Rijnmond) en DAC Spijkenisse
mers en vrijwilligers moeten worden
(een cliëntgestuurd dagactiviteitencen-
geworven. Veelal duurt het vaak meer
trum).
dan een jaar voordat een project van
Wat al deze projecten gemeen hebben is
start gaat.
dat het initiatief voor deze projecten
Een aandachtspunt bij cliëntgestuurde
door cliënten zélf genomen is. “Er zaten
projecten is en blijft: hoe motiveer je
gaten in de in het reguliere aanbod van
deelnemers en vrijwilligers. “Betrek vrij-
nazorg”, aldus de jarige Stef van Veen en
willigers bij alle beslissingen”, aldus Stef
initiatiefnemer van Stichting Incentive,
van Veen. “Zorg voor goede ondersteu-
“dagactiviteitencentra zijn alleen tijdens
ning en cursussen”, aldus DAC Spijkenis-
kantooruren open.” Deze opmerking lijkt
se. Dit wordt bij Denkraam en GGzPlaza
welhaast typerend voor de verschillende
ook gedaan: twee cursussen ‘Journalis-
De middag: discussie
projecten: elk van de projecten vult een
tiek Schrijven’ en cursussen op het
Onder leiding van Jaap Meeuwsen
gat in de reguliere hulpverlening. Ook
gebied van lay out en design. En ‘last but
(directeur Basisberaad) wordt ’s middags
DAC Spijkenisse is een aantal avonden
not least’: zorg voor vrijwilligersvergoe-
de discussie ingezet. Centraal staat de
en tijdens weekenden geopend. Butter-
dingen. Waardeer de vrijwilligers, orga-
vraag: welke cliëntgestuurde projecten
fly, de jongste eend in de bijt, is op
niseer een uitstapje voor ze!
zijn er, en welke nieuwe ideeën voor cli-
dezelfde wijze ontstaan. “Mensen voelen
Ideeën voor de toekomst zijn er genoeg.
ëntgestuurde projecten zijn er?
zich soms niet thuis op een DAC of in
Er is vraag naar meer activiteiten en een
een wijkcentrum.”
breder aanbod. Een onzekerheid hierbij
Ideeën
De aanloopfase is vaak het lastigst bij
is de WMO (Wet Maatschappelijke
Vanuit DAC Vredehof is het initiatief
het opzetten van een cliëntgestuurd pro-
Ondersteuning): financieringsregelingen
genomen door bezoekers en vrijwilligers
ject. Ideeën genoeg, maar hoe kom je aan
gaan in 2007 over van het Rijk naar de
om mensen te bezoeken die zich langere
het geld om iets op te zetten? Er moet
gemeenten. Wat hiervan de gevolgen
tijd niet hebben laten zien. Misschien
een rechtspersoon worden opgezet, veel-
zijn voor cliëntgestuurde projecten is
hebben ze trek in een kopje koffie, zin in
zelf ook weer hulp nodig. Wie let daar dan
meer intakegesprekken. Dit is misschien
len. Laat de organisatie maar eens fout
op? Het team draait door, niet iedereen
wel nodig, maar het kan ook anders. Doe
gaan. Bijvoorbeeld als er op een dag geen
heeft een terugval. Dit kan onderlinge
pas een intakegesprek als iemand een
koffie is, of geen soep, of helemaal niets.
spanningen opleveren. En wat als je niet
paar keer is geweest, en wil blijven komen
Mensen gaan dan vragen waarom het er
goed kunt leren (en daardoor de cursus
naar het DAC. Informeer wel voorzichtig!
niet is. Dan kan je met die mensen een
niet kunt volgen)? Hoe houd je die men-
Mensen die op een DAC komen hebben al
gesprek beginnen. Je kunt ze uitnodigen
sen dan gemotiveerd om bij een cliëntge-
24 uur hun problemen. Als ze op een DAC
om te helpen met boodschappen doen. Je
stuurd DAC te blijven werken en zo ook
ook nog eens in aanraking komen met
kan ze dan meteen het prikbord wijzen
hun kwaliteiten te benutten? Vrijwilligers
zaken als een intakegesprek en formulie-
waar de uitnodiging voor het uitstapje
binnen een cliëntgestuurd DAC moet wel
ren, wordt de drempel voor een bezoeker
hangt.
laagdrempelig blijven.
te hoog.
Het hoeft niet allemaal perfect te zijn
Deze laagdrempeligheid geldt ook voor
Dit geldt ook voor vrijwilligers. Voor het
geregeld. Laat mensen maar meedenken
het DAC zelf. Kennen de bezoeker en
team en vrijwilligers geldt dat er bepaalde
en meehelpen. Zo kom je achter iemand
medewerkers de directeur alleen van
regels moeten zijn. Maar zorg er voor dat
zijn kwaliteiten. Mensen zijn net kudde-
naam, of krijgen ze hem ook een keer te
het team en vrijwilligers goed kunnen
dieren. Ze gaan er van uit dat alles is gere-
zien? En wat als je vaker wilt komen naar
functioneren. Druk bijvoorbeeld roddels
geld. Mensen doen wel mee met activitei-
een cliëntgestuurd DAC? Op persoonlijke
direct de kop in. Respecteer elkaar!
ten, maar zien vaak niet wat er bij komt
begeleiding binnen het DAC zit je niet te
Tijdens de bijeenkomst werd gevraagd
kijken om het te organiseren. Ga als team
wachten, want daar heb je al mensen
hoe je bezoekers kan motiveren om bij-
van een cliëntgestuurd DAC maar met de
voor. Na een eerste bezoek krijg je te
voorbeeld mee te gaan met een dagje uit.
billen bloot en organiseer iets sámen met
maken met inschrijfformulieren en een of
Ik denk dat humor een grote rol kan spe-
de bezoekers. Geef de bezoeker het idee [27]
een gesprek of een wandeling. Een soort vriendendienst dus. Er zijn meerdere vriendendiensten in de regio. Als tip wordt gegeven om samen te weken, anderzijds geldt: ‘eenheid door diversiteit’. Er wordt gedacht aan een PC-project. Vaak zijn er bij DAC’s computers die nauwelijks gebruikt worden. Doe iets met deze pc’s! Er wordt gedacht om, in samenwerking met GGzPlaza, les en ondersteuning te geven bij mensen thuis. Een gezamenlijke barbecue of feest met alle DAC’s, wordt er in de zaal geopperd. Wat is er nodig?
-
Aan de mensen wordt gevraagd wat er nodig is voor het opzetten van cliëntgestuurde projecten. Dit leidt tot de volgen-
Men wil graag ondersteuning en con-
Meer informatie over de cliëntgestuurde
tinuïteit bij het ontplooien van acti-
projecten:
viteiten en projecten. Probeer een project goed op te zetten,
Stichting Incentive:
de aanbevelingen:
maar maak het niet ‘te’ professioneel!
www.stgincentive.nl
-
Hou het losjes.
GGzPlaza:
Luister naar de bezoekers. Zorg voor
-
medezeggenschap, zodat mensen
-
www.ggzplaza.nl
mee kunnen praten. Samenwerking,
Dit is slechts een korte impressie van de
Denkraam:
uitwisseling en gelijkwaardigheid
bijeenkomst. Voor meer informatie over
www.denkraam.info
zijn de sleutelwoorden.
de bijeenkomst, of voor een uitgebreid
Butterfly:
Praat met elkaar over ideeën die je
verslag kunt u terecht bij Basisberaad
www.pluspuntrotterdam.info/butterfly
hebt, misschien zijn er meer mensen
Rijnmond, Arie Harthoorn. Telefonisch
die mee willen werken. Breng ideeën
via 010 – 4665962 of per e-mail: a.hart-
aan bij de bezoekersraad.
[email protected]
Bas van Bellen
(vervolg) reactie van een bezoeker dat hij welkom is om mee te helpen, en
opdoet tijdens de eerder besproken cur-
Besef dat het geen professionele hulp is
dat het niet een vast, klein groepje is dat
sussen.
en wordt binnen het DAC. Want als je dat vergeet, dan kan je niet laagdrempelig
iets organiseert. Betrek mensen, ook als iemand een lastig persoon is. Zó kom je in
Zeg eens sorry als je het fout hebt.Sla
houden.
ieder geval achter zijn kwaliteiten. Smijt
eens een arm om iemand heen.Speel een
.
dus niet meteen met intakegesprekken,
verzoenende rol met een lach, geen rech-
Het is en blijft een dagcentrum voor ver-
cursussen etcetera. Gebruik humor en laat
ter. Dit is wat ik miste op 29 juni. Bij een
schillende mensen met verschillende pro-
mensen gewoon eens meehelpen met bij-
cliëntgestuurd DAC blijven mensen met
blemen.
voorbeeld de boodschappen.
een rugzak zitten, waar ze op een positie-
Wat als wij niet waken voor de teams van
ve manier proberen mee om te gaan. Dit
cliëntgestuurde DAC’s, hoe moet het dan
Met humor en positieve inzet stimuleer je
lukt niet altijd omdat ze met verschillende
zijn voor de bezoeker die nieuw in een cli-
elkaar. Zorg er voor dat het team van een
mensen in aanraking komen, die ook hun
ëntgestuurd DAC komt?
cliëntgestuurd DAC rust uitstraalt en open
eigen rugzakken hebben. Om van bezoe-
Mensen dit is wat ik miste op de dag van
staat voor nieuwe ideeën. Het gaat niet
ker vrijwilliger te worden, zit nu nog een
29 juni.Ik hoop dat er nog meer dagen
om de prestatie maar weer zin vol zijn in
groot gat. Zorg voor de goede balans. Het
komen om de handen in een te slaan en
de maatschappij. Iemand van 50 jaar pikt
kan wel zeker!
over deze problemen te kunnen praten.
het niet als iemand van 25 met het wijs-
Besef wel wat voor verantwoording daar
vingertje zwaait. Juist nu kan je de humor
bij komt kijken. Besef ook dat vrijwilligers
gebruiken om iets op te lossen. Gebruik
en medewerkers van een cliëntgestuurd
Groetjes,
de methodes en vaardigheden die je
dagcentrum daar niet voor niets zijn.
Jolanda Antonio
[28]
Mijn herstel Begin 2005 kwam ik weer langzaam tot mijzelf na een barre tocht door de hel, ook wel mijn geest genoemd. Aan de grond, alleen. Maar met een huis. Mijn eerste eigen huis. Veertig jaar was ik net geworden, voor de zoveelste keer een psychotische episode overleefd en er begon langzaam een besef te dagen dat ik wellicht ouder dan veertig wordt. Ik had echt nooit gedacht dat ik zo oud zou worden. Op mijn vijftiende had ik al besloten dat ik niet ouder zou worden dan negentien. Blijkbaar is mijn overlevingsdrang groter dan mijn zelfvernietigingsdrang en leef ik nu om dit verhaal te schrijven. Allemaal bonus jaren dus. Nou ja, het ligt er wel een beetje aan wat je onder bonusjaren verstaat, die wel degelijk een meerwaarde hebben gehad ondanks de vele legendarische dieptepunten die ik ooit eens zal gaan beschrijven. Maar goed, begin vorig jaar was ik weer eens geland, heel erg hard. En weer leefde ik nog. En de vraag was: wat ga je doen met je leven Helena, wat gaan we dit keer opbouwen en afbreken? Je ziet, ik ken mijzelf. Ik had het allang opgegeven om de cirkel te doorbreken. Sinds mijn dertiende bouw ik op en breek ik af in een periode van ongeveer twee á drie jaar. Ik ben daar goed in, dat geef ik graag toe. Wat dat betreft mag ik best trots zijn op mijzelf. Ik ben in staat om dingen te bereiken. Ik wil en het gebeurt uiteindelijk, echt waar! Alleen, dat geldt maar voor de helft van de tijd. De eerste helft van de cyclus bouw ik vanuit niets iets op en dan is er dat omslagpunt, waardoor ik op onontkoombare wijze alles weer tot niets reduceer. Toen dacht ik aan het Basisberaad, een organisatie waar ik twee cycli geleden mee in aanraking ben gekomen. Met een multidisciplinair team van studenten van de Hoge School Rotterdam kregen wij een opdracht om het thema [22]
“wonen en zorg in de psychiatrie” in
vlammen en te pieken. Dat vind ik leuk,
kaart te brengen. Wij hebben er toen een
maar ik heb dus geen grenzen. En zonder
leuke folder van gemaakt. Toen dacht ik
grenzen kom je heel ver, maar wanneer
al dat ik later als ik afgestudeerd zou
het motortje ontploft is het echt een heel
zijn, dat ik bij zo’n organisatie zou gaan
eind naar beneden.
werken.
En laat ik vooral structuur niet vergeten.
Na rijp beraad met mijzelf besloot ik
Voor het eerst sinds mijn vijftiende han-
ervoor te gaan. Ergens in mei stuurde ik
teer ik weer een agenda. Structuur heb ik
een open sollicitatie naar het Basisbe-
hard nodig, dus vijf keer per week naar
raad. Ik kan die mail niet meer vinden
mijn werk op vastgestelde tijden, iedere
maar er stond zoiets in als: “ik ben een
dag op ongeveer dezelfde tijd naar bed
ex-verslaafde gekke transseksuele prosti-
en hetzelfde geld voor opstaan. Iedere
tuee met een hoop ervaring, kan ik wat
dag een boodschapje doen, ergens, en
voor jullie betekenen?” Ik werd daarop
iedere dag probeer ik iets te doen waar
uitgenodigd door Jaap Meeuwsen, de
ik bang voor ben én probeer ik iets
directeur, voor een gesprek. Zo’n beetje
nieuws te leren. En op zondag rust ik uit.
aan het eind van dat gesprek zei hij
In overleg met Marja en Benno, waarbij
tegen mij dat hij eigenlijk vond dat ik
we mijn valkuilen hebben besproken
hulp nodig had. Tja, ik met mijn grote
(betrokkenheid, verantwoordelijkheids-
mond! Ik zat natuurlijk behoorlijk in de
gevoel, openheid, grenzenloosheid), had
problemen, schulden, geen netwerk, leeg
ik in ieder geval een eerste stap gezet
huis en ook nog eens een klein beetje
naar herstel met perspectief. Nou ja, dat
raar.
uitbreiden naar acht of twaalf uur per
Toen zei ik tegen Jaap, de beste manier
week is dus wat sneller gegaan dan
om mij te helpen is door mij in staat te
gepland. Ik werk nu officieel twintig uur
stellen om anderen te helpen. En daar is
per week, soms werk ik wat meer. En dat
geen woord aan gelogen. Ik had zo het
is ook niet gek want Steunpunt Schuld-
idee dat hij z’n bedenkingen had maar
preventie bestaat nu net een jaar en het
hij nodigde mij uit voor de Plenaire Ver-
werkt. We maken een verschil en doen
gadering om eens kennis te komen
werk dat anderen niet oppikken. Tegelij-
maken met andere vrijwilligers en hun
kertijd hebben we de mogelijkheid om
projecten. Enfin, de volgende PV was dus
zorg en hulp te verbeteren.
in juni en een thema was problemati-
Maar echt veel meer dan tussen de twin-
sche schulden. Op diezelfde vergadering
tig en dertig uur per week ga ik dus niet
besloot ik mij daarop te werpen, ik ken
werken. Ik kom vijf dagen per week naar
die situatie van nabij. Ik stuurde Jaap
mijn werk, ik begin om een uur of half
weer een mail met mijn plan om een
een en eindig rond half vijf. Ik heb struc-
publiciteitscampagne te beginnen en om
tuur, ik doe werk dat ik heel erg leuk
mensen met praktische hulp bij te staan
vind, alhoewel het ook soms wel
om schulden te voorkomen en Jaap stel-
belastend is. Het gebeurt wel eens dat ik
de, inmiddels samen met Marja Glaubitz
wakker lig, maar meestal ben ik hele-
en Benno van de Pas, voor om dat idee in
maal leeg en gewoon moe wanneer ik
te brengen in de PV van juli. Ik zou dan
naar huis ga. Meestal slaap ik ’s nachts
een werkgroepje kunnen opstarten
prima waarbij ik moet opmerken dat ik
onder de vlag van CLIP Rijnmond. Er
een liefhebster ben van Cannabis Sativa
werden alvast werkafspraken gemaakt,
Hollandica. Het ontspannings- c.q.
ik mocht ook gebruik maken van de tele-
genotsmiddel dat mij wonderlijk genoeg
foon en een computer zodat ik aan mijn
uit de greep van medicatie weet te hou-
eigen schulden kon werken. Zo gezegd,
den én psychosevrij! Ongeveer het vierde
zo gedaan!
wat ik doe wanneer ik thuiskom is een
In juli mocht ik officieel beginnen, eerst
joint opsteken en de krant lezen en aan
met 4 uur per week en dan uitbreiden
alles denken behalve mijn werk of mijn
naar acht of twaalf uur per week. Ik heb
eigen problemen. Het werkt meestal per-
dat nodig: grenzen. Ik ben gewend om te
fect.
Toch is betrokkenheid nog steeds een grote valkuil voor mij. Die wordt natuurlijk niet alleen gevoed door empathie en
[gedicht]en
inlevingsvermogen maar ook door mijn eigen schat aan ervaringen. Ik vertrouw op mijn omgeving om mij zonodig attent
Liefde staat voorop
te maken op het een of ander. Het helpt enorm dat ik afscheid heb genomen van
Probeer ieder moment van geluk bewust te beleven.
mijn cynisme, waardoor mijn optimisme
Heb het nooit te druk om liefde te krijgen of te geven.
weer alle ruimte heeft om nieuwe hoop te verspreiden. Dat klinkt een beetje lyrisch. Dat is het ook maar ik durf het
Een simpel woord een klein gebaar, een moment van warmte ze zijn zo kostbaar.
mij te veroorloven. Het omslagpunt is
Hou dat moment vast, zorg dat je ervan geniet.
inmiddels gepasseerd en het gaat nog
Want met liefde als last, ontwijk je veel verdriet.
steeds goed. Nog steeds is er angst en twijfel, ga ik het wel redden? Maar ik voel mij stabieler dan ooit. Ik heb meer zelfvertrouwen
Kwetsbaar
en ik maak weer plannen. Ja, echt waar, ik denk serieus na over mijn toekomst! Maar wat werkelijk helpt is dat ik na al die jaren van vallen en opstaan geleerd
Als liefde pijn doet om te geven. Tranen stromen door het verdriet.
heb dat het iedere keer wel weer goed
Je wantrouwend staat in het leven,
komt, na regen komt enzovoorts, dat ik
voor even geen uitweg meer ziet.
nog steeds kan groeien en nieuwe din-
Probeer dan te denken aan het goede,
gen kan leren zoals jongleren en een
dat ieder mens in zich heeft.
beetje van mijzelf houden. Dat perspectief houd mij uiteindelijk overeind. Focussen op de dingen die ik wél kan en
Zorg dat je niet teveel bloot geeft. Probeer je angsten te overwinnen.
wat minder streng zijn voor mijnzelf.
Al is dit moeilijk in je kwetsbaarheid,
Ik heb bij het Basisberaad en CLIP een
ergens zal je toch moeten beginnen.
plekje gekregen. Zeg maar een kans,
Het leven is immers te kort voor spijt.
want mijn CV kent behoorlijk wat zwarte gaten. Ook het feit dat ik mij gesteund voel door mijn collega’s, zorgt ervoor dat ik het gevoel heb op mijn plaats te zijn.
Nieuwe morgen
Een plek waar ik zelfstandig kan werken, mijn eigen agenda beheer en kan doen wat ik goed kan. De afgelopen weken
Iedereen heeft wel eens dagen,
heb ik het erg druk gehad. Zo druk dat ik
dat het even niet meer gaat.
werkachterstanden heb gekregen.
Dat een plotseling gebeuren,
Prompt word ik geholpen door vrijwilli-
de dagen verkleuren laat.
gers die ook aan het herstellen zijn. En zo
Geen oog meer voor mooie dingen,
is het cirkeltje weer rond. Helena Kats
het lijkt kouder soms wel kil. In zo’n nare periode,staat de tijd even stil En dan ineens zolang gewacht.
P.S. Mijn herstel had waarschijnlijk nooit zo’n
Straalt de nieuwe morgen.
voorspoedig verloop gehad zonder de bijdra-
Daar is de tijd dat je weer lacht,
ge van Ana en Veertje, een mooie poes en een
oprecht en zonder zorgen.
stoere kat. Zij zijn vorig jaar bij mij komen wonen, in dezelfde periode toen ik bij het Basisberaad terecht kwam. Sindsdien is er
Madeleine
harmonie in mijn huis.
[23]
Legale en illegale drugs. Wat kan er wel en wat kan er niet? Hier de afhankelijkheid en de effecten bijeen geschetst. Is een bakkie koffie nog wel zo vertrouwd? Een peukkie nog wel zo geruststellend? Een glaasje wijn nog wel zo gewoon en een avondje feesten op de wat harde drugs wel echt zo ontspannend en onschuldig? Lees hier de side-effects van onze o zo sociaal geaccepteerde hoeveelheid middelengebruik.
darmklachten. Daarbij is alcohol ook nog eens gevaarlijk in combinatie met andere middelen. Cannabis
Er heerst strijd of cannabis nou legaal of illegaal zou moeten zijn, maar aangezien een stickie voor een toerist op elke hoek van Amsterdam te koop is plaatsen we
den, snelle hartsslag, hoesten, koude vin-
de cannabis onder legale drugs.
gers en tenen, irritatie aan neus en ogen.
De afhankelijkheid is lichamelijk niet zo
Op lange termijn; een slechte conditie,
groot, hoewel hierover ook discussie is.
de bekende hart- en vaatziekten, chroni-
Wel is het zo dat psychische afhankelijk-
Koffie, cafeïne
sche bronchitis en uiteindelijk levert het
heid bijna niet te vermijden is, al hele-
Je zou het niet zeggen, maar in feite is
ons kanker op. Stoppen misschien?
maal niet wanneer men een intensieve
De zogenaamde legale drugs
dit een drug. Onschuldig in vele ogen,
gebruiker is. De effecten op
maar toch zeker een met een degelijke
Alcohol
korte termijn zijn; ontspan-
verslavingsfactor. Er is bij koffie niet
We kennen ze wel, de
ning, euforie, aantasting
echt te spreken van een afhankelijk-
alcoholische drankjes. Een
van het korte termijn
heidsgraad of van lange of korte termijn
biertje, een wijntje, een
geheugen, verminderde
effecten, puur en alleen omdat dit ver-
glaasje bessen en soms
concentratie en reactie, ver-
schilt van de persoon op zich. Wel is het
wat sterkers onder de
sterkte gevoelens, een ver-
zo dat bij meer dan twee koppen koffie
mom van een slaapmuts-
draaid wereldbeeld en ver-
(of overmatig drinken van andere cafeï-
je. Wat doet het nou wer-
anderde waarneming,
nehoudende dranken) verslaving kan
kelijk met je? De afhanke-
drang om te eten, snelle
optreden. De effecten hiervan worden
lijkheid varieert per per-
hartslag, rooddoorlopen en
weergegeven als denken aan koffie en
soon en de hoeveelheden
glanzende ogen. Bij een te
vervolgens een bakkie doen. Het geeft
die je
hoge dosis is er kans op
even een opkikkertje en is voor velen
tot je
paniekaanvallen en hallu-
bijna een ritueel te noemen. De zoge-
neemt.
naamde ontwenningsverschijnselen
De
De effecten op langer termijn zijn; aan-
worden omschreven als; het trillen van
effec-
doeningen aan ademhalingsorganen en
handen, sneller vermoeid raken dan
ten van
kanker. Psychisch gezien zit er meer aan
anders, het hebben van hoofdpijn in het
alcohol
vast; demotivatie en uitgesproken apa-
begin van de stopperiode. Het is echter
op
thie, hallucinaties, angst en paniek reac-
nog steeds een vraagteken of dit niet
korte
ties en zelfs de verhoogde kans op schi-
grotendeels een proces is wat meer
termijn zijn; een ontspannen gevoel en
zofrenie is aanwezig.
cinaties, soms flauwvallen.
legal
binnenshoofds afspeelt. Tot die tijd dat
een gevoel van welbehagen, verdoving,
Het is niet zo verstandig te blowen en
dit duidelijk is, staan wij allang een
ontremd gedrag, aantasting van oordeels
tegelijkertijd te drinken, de werking van
- en reactievermogen, sentimentaliteit,
de alcohol wordt hierdoor sterker. Ook is
agressie, zelfoverschatting, aantasting
de populaire spacecake erg link. De kans
van spraak en motoriek en onverschillig-
op overdosering is hier niet minimaal.
nieuw bakkie senseo te zetten! Nicotine
Nicotine zit in sigaretten, shag, pijp en
heid. De effecten van gebruik op lange
sigaren. De afhankelijkheid van dit stofje
termijn zijn echter iets minder onschul-
Eco drugs
wat door veel mensen tot zich wordt
dig; gedaalde emotionele en gedrags-
De eco drugs zijn niet zo bekend. Maar
genomen is lichamelijk van matig tot
controle, geen interesse in eten (wat
toch zijn het veel gebruikte middelen,
groot, per persoon is dat verschillend,
leidt tot ondervoeding), angsten, depres-
waar in principe weinig over bekend is.
terwijl de psychische afhankelijkheid
sie, leverbeschadiging, achtervolgings-
Niet alleen paddo’s vallen hieronder,
zeer groot kan zijn. De effecten op korte
waan, ernstige hersenbeschadiging en
maar ook voedingssupplementen,
termijn zijn; opwekkend, trillende han-
uiteindelijk ook nog eens maag - en
bepaalde kruiden (herbals) en energie
[24]
rijke drankjes bevatten de oppeppende
op de psyche dan op het lichaam wat
Wel zijn de effecten vrij heftig. Op korte
werking van eco drugs. Van lichamelijke
afhankelijkheid betreft, wel komen de
termijn zijn deze; versterking van het
afhankelijkheid is bijna niet te spreken
effecten enigszins overeen, hoewel coke
gevoel waar je op het moment in leeft,
en psychische afhankelijkheid is moge-
(in de volksmond) een stuk duurder in
versnelde hartslag en ademhaling, mis-
lijk, maar komt zelden voor. De effecten
aanschaf is en de tijdsduur van het
selijkheid, beven, spierverslapping, ver-
op korte en lange termijn verschillen
middel aanzienlijk korter.
wijdde puppillen, visuele, auditieve en
van product tot product en typerend
De effecten op korte termijn zijn; stimu-
gevoelshallucinaties/vervorming, soms
genoeg, van de persoonlijkheid van de
lerend, euforie, het gevoel alles aan te
complete verandering van tijd en ruim-
gebruiker. Wel zijn er enige aandachts-
kunnen met het risico hierin, risico’s
te. De gevolgen op lange termijn zijn
punten. Gecombineerd gebruik van ver-
minder goed te kunnen in schatten. Coke
afhankelijk van het psychische welzijn
schillende eco drugs kunnen onvoorspel-
werkt eetlustremmend en je puppillen
van de gebruiker. Ben je erg gevoelig
baar uitpakken omdat de werking van
staan extra verwijd. Na gebruik ben je
voor angsten, psychose en schizofrenie,
de verschillende middelen erg variërend
vaak extreem vermoeid. De effecten op
wees dan maar extra voorzichtig. Een
is. Toch blijft een gegeven dat combina-
lange termijn zijn; gewichtsverlies,
aandachtspunt aan tripmiddelen is dat
tie met andere soft of hard drugs erg link
rusteloosheid, slapeloosheid, jeuk, waan-
bij een te hoge dosering en een te hefti-
is.
voorstellingen, prikkelbaarheid, achter-
ge trip, het zogenaamde flippen kan ont-
docht (tot paranoia en schizofrenie aan
staan. Dat wil zeggen dat je alles behalve
toe), agressie en geheugenstoornissen.
in staat bent je omgeving juist te beoor-
Bij coke wordt ook het lichaam uitgeput
delen en gewoon zal moeten proberen
en het is zelfs een depressie bevorderend
‘’in alle rust’’ je trip uit te zitten.
Illegale drugs
middel als je na lange tijd gebruiken, Speed
stopt. Hierbij geldt dus ook, een lijntje is
Heroïne
Speed is een gemeen middel. Het valt
lang niet zo onschuldig als het lijkt.
Heroïne is gevaarlijk. Niet alleen omdat
onder de amfetaminen (werkt oppep-
het een ontzettend heftige drugs is,
pend in combinatie met euforie) waarbij
XTC
maar ook omdat het lichamelijk en
de lichamelijke afhankelijkheid niet
XTC is lichamelijk niet verslavend alleen
geestelijk ontzettend verslavend is, dat
groot is, terwijl juist de psychische
is ook bij dit middel het risico psychisch
wil zeggen dat afhankelijkheid eigenlijk
afhankelijkheid erg snel kan optreden
verslaafd te raken erg groot. De effecten
vrijwel na de eerste keer gebruik al
en ook erg groot is.
op korte termijn zijn; euforie (extase),
optreedt. De effecten op korte termijn
De effecten op korte termijn zijn; ver-
het gevoel alles aan te kunnen en hier-
zijn; vernauwing van pupillen, vermin-
hoogde energie en concentratie, onder-
door risico’s niet zien, extreem verwijdde
dering van stress en spanning, coördina-
drukking van vermoeidheid en slaap,
puppillen, vermoeidheid na gebruik en
tiestoornissen, vertraagde reflexen van
verdwijning van eetlust en zelfover-
vermindering van eetlust. De effecten op
pijn en angst, slaperig gevoel, kortduren-
schatting. Het gevaar voor het nemen
lange termijn zijn; rusteloos, slapeloos,
de euforie, emotionele vervlakking en
van risico’s wordt aanzienlijk groter. De
angsten, waanvoorstellingen, geheugen-
constipatie. De effecten op lange termijn
effecten op lange termijn zijn; gewichts-
stoornissen, meer kans op psychose en
zijn; onverschilligheid, vermindering van
verlies, irritatie, agressie, rusteloosheid,
gewichtsverlies. Bij overdosering is ver-
vruchtbaarheid, long - en hartaandoe-
angsten, achterdocht, waanideeën en
liezen van bewustzijn en het raken in
ningen. De afkick van heroïne wordt ook
gevaar voor psychose is aanwezig. Met
coma mogelijk.
wel coldturkey genoemd omdat het een
illegal
veel gebruiken van speed put je, je
vreselijk gevoel van krampen en angsten
lichaam uit en vergroot je de kans op
Tripmiddelen
bezorgd. Geen hapklare brok om hier
hartritme stoornissen. Ook is er gevaar
Onder de tripmiddelen vallen LSD, psilo-
weer vanaf te komen. Het risico voor
voor suïcideneigingen en zelfs de kans
cybine’s en ook de paddo’s. (Sinds kort
ondervoeding en verwaarlozing vanwe-
in coma te raken. Een lijntje kan je dus
mogen deze niet meer verkocht worden
ge desinteresse voor het leven is dan ook
maar beter laten liggen.
in de smart-shops, ook niet onder de
sterk aanwezig. Het risico op overdosis
naam eco-drugs.) De afhankelijkheid van
neemt naarmate het gebruik vordert toe,
Cocaïne
tripmiddelen is gezien de impact op
evenals de kans op HIV en andere infec-
Net als bij speed is coke een slinks
lichaam en geest vrij zelden voor zowel
ties.
middeltje. Ook deze drugs speelt meer in
psychisch als lichamelijk.
A.A.
[25]
[henkie denkie]
[ Mr Helen’s Recht Hoekje ]
Mr. Helen’s visie op de No-Claim in de Ziektekostenverzekering
Na vele jaren touwtrekken is ‘het’ product daar: de verplichte ziektekostenverzekering.
Ik ben benieuwd op welke gronden de
heel menselijke overigens… een
advocaten van deze groep de eis hebben
motief dat teruggaat op het Kaïn &
ingebracht, maar gelet op de voorzien-
Abel-verhaal…
baarheid van de afwijzing meen ik dat
(Kaïn sloeg uit jaloersheid zijn broer
de advocaten al snel dicht in de buurt
Abel, die meer bezit had opgebouwd,
komen van een beroepsfout: immers het
dood. Een variant op het verhaal is
is ‘not done’ je cliënt met open ogen in
die van Jakob & Esau over de ‘koop’
een mijnenveld te laten lopen en NB ook
van het eerstgeboren recht…)
nog op diens kosten. Zoals de reclame op tv meldt (voor het
-
Denkt U zich een lijn in, zet op het
zoveelste bedrijf op gebied van
begin “Egoïsme’ en aan het eind
telefonie/internet in 1 pakket): we wor-
‘Altruïsme’ in.
den het gewoon om onfatsoenlijk te wor-
Waar staat U zelf, heeft U dat wel
den behandeld en pikken het ook nog…
eens overwogen?
Geen verschil meer tussen ziekenfonds-
Laten we eerlijk zijn: zonder egoïsme
patiënt (u weet nog wel: van dat brillet-
Als psychotherapeutisch counsellor wil
zouden we persoonlijk geen spat
je…) en overigen, waarbij in de ‘betaalde
ik een aantal waarnemingen kwijt:
vooruitkomen, terwijl zonder enig
klassen’ er zelfs 3 mogelijkheden waren
-
Mensen zijn als ‘homo calculus’
altruïsme zou het ‘moord en dood-
(in klasse 1 werden de premies niet gepu-
(=mensen die berekenen in termen
slag’ worden.
bliceerd maar op aanvraag door verzeke-
van kansen/verlies) steeds vergelij-
Een balans van 40 - 60 % mag gerust
raars verstrekt…). Een zekere kruisbestui-
kend bezig.
gezond worden genoemd.
ving met de autobranche is merkbaar:
Velen kijken graag naar series als de
indien men geen nota indient volgt er
“Bold & Beautiful’ (of een soortgelijke
Wat mij in deze rechtszaak vanuit psycho-
een teruggave op de ziektekostenpremie,
serie, er zijn talloze varianten) zodat
logische bril opviel:
een soort ‘bonus/malusregeling.’
ze het gevoel hebben er zelf beter en prettiger erbij te zitten na het zien
1. de klagers zijn niet open naar zichzelf
En dan komt de klapper: er zijn mensen
van alle (on)verkwikkelijke drama’s.
over het onderliggende motief bij
die het niet eens met deze regeling zijn.
Een wellicht overbekend voorbeeld:
zichzelf.
Ze hebben zelfs geprocedeerd teneinde
Heeft de buurman een dure auto? Het
een vonnis te krijgen dat de teruggave
streven is om dat te overtroeven met
toe: immers kijk je met een blik van
van premie aan mensen in strijd met
een nog duurder exemplaar…
‘dat kan ik niet’bij een probleem dan
fatsoen c.q. internationale regels zouden
Maakt u zich gelukkig niet schuldig
is de kans dat je het niet zult kunnen
zijn. Beide argumenten faalden en de
aan… toch?
redelijk groot, zo bleek uit diverse
rechter (juni 2006) wees de eis tot intrekking van deze wettelijke regeling
onderzoeken. -
af. Waarom noem ik dit een ‘klapper’?
Als jurist meen ik dat de vordering al
De mensen die hier procedeerden in
3. Immers je bevestigt je eigen gelijk
elk geval wel: zij vergeleken zich met
maar al te snel doordat de visie zo
de mensen die geen beroep op de
vertroebeld is geraakt dat alle opties
gezondheidszorg hebben gedaan en
die eventueel mogelijk zouden kun-
dus recht hebben op teruggave van
nen zijn niet eens in beschouwing
een ‘no-claim’ terugbetaling …
worden genomen. Niemand zal
kansloos was: 1. je kunt niet klagen over een wet
2. zij brengen zichzelf nog meer schade
geneigd zijn bij verlies dit te accepteHet voornaamste betoog: het systeem
ren, het rechtvaardigen van een actie
welke niet strekt tot bescherming van
zou in strijd met het solidariteitsbe-
c.q. het alsnog gelijk willen krijgen
jouw belang (‘relativiteitseis’ heet
ginsel zijn…
zet zich nog hardnekkiger voort….
dat)
Ik zet bij dit argument grote vraagte-
4. Last but not least: mag je steeds een
kens. Ik wil hier de vraag neerleggen
beroep doen op –vergaande- solida-
van een wet, mits gemaakt door Kabi-
of er niet een dieper motief ten
riteit van anderen en deze een ‘voor-
net & parlement, niet beoordelen.
grondslag aan de vordering ligt, een
deeltje’ misgunnen? Immers die men-
2. de rechter mag de interne juistheid
[30]
-
[recept]en] sen betalen meer dan evenredig mee aan iets –bijkomende factor: omdat het opgelegd is en dus was er niet eens een keuzevrijheid, waar we allen zo dol op zijn- terwijl zij er geen gebruik van maken. Ik ga hier niet in op de discussie of deze mensen ‘gewoon’ geluk hebben bij een goede gezondheid of dat ze daaraan zelf ook meewerken.
Brandnetelsoep
Voor zes bordjes heb je nodig:
Een vergietje (kleintje) vol met jonge brandnetels. Naar eigen smaak.
Is het m.a.w. niet teveel gevraagd c.q. een overschrijding van gezond egoïsme? Is hier de grens van assertiviteit niet overschreden en heet deze agressiviteit? Als jurist, counsellor én mens meen ik dat het om meer dan 1 reden goed is om mensen die spiegel voor te houden dat hun vordering wellicht te veel gevraagd is, maar ach, ik ben dan ook van de oude stempel die het niet accepteert dat men mij onbeschoft te woord staat of met oneigenlijke redenen iets wil krijgen… Uw gewaardeerde reacties en/of vragen mogen naar:
[email protected]
Tja…. Heb ik dat. Word mij gevraagd voor
(Vergeet de handschoentjes niet)
dit nummer een goedkoop gerechtje te
1 grote aardappel
plaatsen. Deze denktank gaat met zijn
1 grote ui
koppie aan het werk. Ik ga aan het blade-
1 teentje knoflook
ren want ik weet dat ik, ergens op mijn
scheutje room
harde schijf in dat koppie, nog een recept-
Eetlepeltje zonnebloemolie
je heb dat goedkoop en eenvoudig te
1½ liter groentebouillon
bereiden is.
peper en zout
In eerste instantie denk ik: “kom, we gaan
Snijd de aardappel in blokjes en kook hem
de vuilnisbakken in de stad maar effe leeg
in een beetje water in ongeveer 5 minu-
plunderen.” Da’s toch goedkoop! Een
ten gaar.
afgekloven kroketje, frikandelletje of een
Maak de ui en knoflook schoon. Snijd ze
half patatje met niets! Lopend door de
in kleine stukjes.
stad komt er een tweede gedachte op me
Smelt de olie of boter in een grote pan en
af, en in ene heb ik het! In Rotterdam heb-
bak hier de ui en knoflook zachtjes in.
ben we niet veel groen. Maar ik zie ze
Roer er na een paar minuten de bloem
staan, die netels. Bingo! Ik heb het gevon-
door en laat die op een laag vuur licht-
den. Ja, een branderig soeppie. Een brand-
bruin worden.
netel soeppie. Hoef je niet naar Hoekkie
Giet er al roerend de 1 1/2 liter groente-
van Hollandia, of Oostvoorne. Gewoon
bouillon bij. ( heet water waarin drie
langs een singeltje staan ze hier in Rotter-
bouillonblokjes zijn opgelost)
dam. Wel uitkijken voor de vingertjes.
Was de brandnetels heel goed en hak ze fijn.
Edoch de brandnetel wordt zwaar onder-
Doe dan de aardappel en fijngehakte
gewaardeerd. Het is een gezond plantje.
brandnetels in de bouillon en laat die 5
Ze zitten vol met mineralen en vitaminen.
minuten koken
Ook zijn ze goed voor het stimuleren van
Maak het op smaak met room, peper en
de lever en de niertjes en voeren ze gifti-
zout.
ge stoffen af. Goedkoop, eenvoudig en
Je kunt de soep ook pureren in een keu-
lekker dus.
kenmachine of met een staafmixer. [31]