De afbeelding kan momenteel niet worden weergegeven. De afbeelding kan momenteel niet worden weergegeven.
De pensioenhervorming(en): een stand van zaken op 9 juni 2015 Johan Janssens, administrateur-generaal
2
Vooraf: het pensioenproces
pensioenaanvraag
Onderzoek pensioenrecht
Pensioenberekening
Pensioenbetaling
• Meestal verplicht (www.penonline.be) • Rechtstreeks bij PDOS
• Leeftijdsvoorwaarde vervuld? • Loopbaanduurvoorwaarde vervuld?
• Loopbaanduur • Refertewedde • Loopbaanbreuk (tantième) • Cumulatie met pensioenen ? • Cumulatie met een beroepsinkomen of VVI ? • Betaling, vermindering, schorsing
De afbeelding kan momenteel niet worden weergegeven.
De pensioenhervorming 2011-2014
4
Wijzigingen in het pensioenproces door de regering Di Rupo
pensioenaanvraag
Onderzoek pensioenrecht
Pensioenberekening
Pensioenbetaling
• Meestal verplicht (www.penonline.be) • Rechtstreeks bij PDOS
• Leeftijdsvoorwaarde: gefaseerd van 60 naar 62 jaar • Loopbaanduurvoorwaarde: gefaseerd van 5 naar 40 jaar • Invoering verhogingscoëfficiënt voor periodes met preferentieel tantième • Loopbaanduur: hoofdzakelijk herziening opname LO • Refertewedde: van 5 naar 10 jaar (-50 jarigen op 1/1/2012) • Loopbaanbreuk: stop voordeliger tantième dan 1/48 (-55 jarigen op 1/1/2012) • Cumulatie met pensioenen • Cumulatie met een beroepsinkomen of VVI • Betaling, vermindering, schorsing
5
Pensioenrecht: de verhogingscoëfficiënt
PRINCIPE 1 jaar aan 1/60 telt voor 1,00 1 jaar aan 1/55 telt voor 1,09 (60/55) 1 jaar aan 1/50 telt voor 1,20 (60/50) Toepassing: zie omzettingstabel
6
Pensioenrecht: de verhogingscoëfficiënt
Jaar aanvang pensioen
Tantième 1/55
Tantième 1/50 en andere gunstigere tantièmes
Minimumaantal vereiste dienstjaren
Minimumaantal vereiste dienstjaren
38 jaar
39 jaar
40 jaar
41 jaar
42 jaar
38 jaar
39 jaar
40 jaar
41 jaar
42 jaar
2013
1,0910
-
1,0908
-
-
1,1999
-
1,2001-
-
-
2014
1,0910
1,0909
1,0908
-
-
1,1999
1,2000
1,2001
-
-
2015
-
1,0909
1,0908
1,0910
-
-
1,2000
1,2001
1,1999
-
2016
-
-
1,0908
1,0910
1,0909
-
-
1,2001
1,1999
1,2000
2017
-
-
1,0644
1,0649
1,0654
-
-
1,1706
1,1714
1,1722
2018
-
-
1,0390
1,0401
1,0500
-
-
1,1429
1,1443
1,1454
2019
-
-
1,0390
1,0401
1,0500
-
-
1,1164
1,1181
1,1200
2020
-
-
1,0390
1,0401
1,0500
-
-
1,0908
1,0933
1,0957
2021
-
-
1,0390
1,0401
1,0500
-
-
1,0667
1,0697
1,0722
1,0390
1,0401
1,0500
1,0436
1,0467
1,0500
2022 >
EEN STERK EN BETROUWBAAR SOCIAAL CONTRACT Commissie Pensioenhervorming 2020-2040
8
Commissie Pensioenhervorming 2020-2040
9
Commissie Pensioenhervorming 2020-2040
Het verslag van de Pensioencommissie 2020-2040 maakt een onderscheid tussen: 1
2
Structurele hervormingen
en parametrische hervormingen
die betrekking hebben op: 1
2
3
het pensioenrecht
de pensioenberekening
het betalingsrecht
in een context van een gewijzigde gezinsdimensie.
10
Commissie Pensioenhervorming 2020-2040 1
STRUCTURELE HERVORMINGEN Wijzigen de architectuur van een systeem. Ontstaan uit de noodzaak om een nieuwe coherentie tot stand te brengen. Voorbeelden in het rapport: ZIV-regeling puntenstelsel splitsing
11
Commissie Pensioenhervorming 2020-2040 2
PARAMETRISCHE HERVORMINGEN Wijzigen specifieke parameters binnen een bestaande architectuur (zoals criteria m.b.t. preferentiële pensioenleeftijden en tantièmes, verhogingscoëfficiënten, tijdsbonificatie voor diploma, …). Actuariële correcties (bonus, malus, loopbaanduurverlenging, pensioenleeftijdverhoging) zijn in dit verband niet specifiek voor een puntenstelsel maar zijn evengoed parametrische hervormingen die in de bestaande reglementering uitvoerbaar zijn. Zijn in vergelijking met structurele hervormingen niet noodzakelijk minder drastisch, wat betreft hun concrete gevolgen voor toekomstige gepensioneerden en actieven, of hebben niet noodzakelijk minder impact.
12
Commissie Pensioenhervorming 2020-2040 DE TRANSITIE: EEN HELE OPERATIE OM HET PENSIOENSYSTEEM OVEREIND TE HOUDEN
Dit betekent: Bestaande pensioenen blijven Bestaande opgebouwde pensioenrechten kunnen eerst na een billijke overgangsperiode worden gewijzigd
Wel beleidsmatige transitie: Voorbereiding/uitwerking door nieuwe regering Fase met vaste parameters (tot 2025) Fase met endogene aanpassingsmechanismen (na 2025)
Voorbereiding in nieuwe legislatuur 2014-2019: Verder uitwerken Opties nemen In wetten gieten Administratie klaar maken Oudere rommel opruimen (Bv 6 naar 5 dagenweek) Daartoe ook: Nationaal Pensioencomité + Kenniscentrum
HERVORMINGSVOORSTELLEN versus REGEERAKKOORD
14 Hervormingsvoorstellen Commissie •
Parametrische hervormingen Optrekken pensioenvoorwaarden: leeftijd + loopbaanduur Afschaffing diplomabonificatie Quid verhogingscoëfficiënten? Selectievere toepassing preferentiële tantièmes Quid preferentiële pensioenleeftijden?
pensioenrecht
Structurele hervormingen Hervorming ziektepensioen Invoering van een puntensysteem
15 Hervormingsvoorstellen Commissie •
Parametrische hervormingen Optrekken pensioenvoorwaarden: leeftijd + loopbaanduur Afschaffing diplomabonificatie Quid verhogingscoëfficiënten? Selectievere toepassing preferentiële tantièmes Quid preferentiële pensioenleeftijden?
pensioenrecht
Structurele hervormingen Hervorming ziektepensioen Invoering van een puntensysteem heeft geen impact op het pensioenrecht
16 Hervormingsvoorstellen Commissie •
Parametrische hervormingen Weren van de contractuele diensten Afschaffing diplomabonificatie Selectievere toepassing preferentiële tantièmes Behoud gelijkgestelde perioden
pensioenberekening
Structurele hervormingen Deeltijds pensioen Van eindloonregeling naar middelloonregeling in de lengte en (?) de breedte Invoering van een puntensysteem
17 Hervormingsvoorstellen Commissie •
Parametrische hervormingen Weren van de contractuele diensten Afschaffing diplomabonificatie Selectievere toepassing preferentiële tantièmes Behoud gelijkgestelde perioden Afschaffing van de pensioenbonus
pensioenberekening
Structurele hervormingen Deeltijds pensioen Van eindloonregeling naar middelloonregeling in de lengte en (?) de breedte Invoering van een puntensysteem
18
Wijzigingen in het pensioenproces door de regering Michel
pensioenaanvraag
Onderzoek pensioenrecht
Pensioenberekening
Pensioenbetaling
• Meestal verplicht (www.penonline.be) • Rechtstreeks bij PDOS
• • • •
Leeftijdsvoorwaarde: gefaseerd van 62 naar 63 jaar (in onderhandeling) Loopbaanduurvoorwaarde: gefaseerd van 40 naar 42 jaar (in onderhandeling) Gefaseerde afbouw diplomabonificatie volgens studieduur (beslist) Neutraliserend effect van de verhogingscoëfficiënt
• Loopbaanduur: niets • Refertewedde: niets • Loopbaanbreuk: niets
• Cumulatie met pensioenen ? • Cumulatie met een beroepsinkomen of VVI ? • Betaling, vermindering, schorsing
19
Pensioenrecht: leeftijds- en loopbaanduurvoorwaarden LEEFTIJDSGRENS
VERVROEGD PENSIOEN ALGEMENE REGEL
VERVROEGD PENSIOEN LANGE LOOPBAAN
Leeftijd
Minimum loopbaan
Minimum leeftijd
Minimum loopbaan
Minimum leeftijd
Minimum loopbaan
2013 2014 2015
65 65 65
5 5 5
60,5 61 61,5
38 39 40
2016
65
5
62
40
2017
65
5
62,5
41
2018
65
5
63
41
2019
65
5
63
42
60 60 60 60 61 60 61 60 61 60 61
40 40 41 42 41 43 42 43 42 44 43
2025
66
5
63
42
2030
67
5
63
42
60 61 60 61
44 43 44 43
20
P-JAAR
Studieduur 24
36
48
60
72
84
Geen vermindering
2015 2016
-4
-5
-6
-6
-6
-6
2017
-8
-10
-12
-12
-12
-12
2018
-12
-15
-18
-18
-18
-18
2019
-16
-20
-24
-24
-24
-24
2020
-20
-25
-30
-30
-30
-30
2021
-24
-30
-36
-36
-36
-36
2022
-24
-35
-42
-42
-42
-42
2023
-24
-36
-48
-48
-48
-48
2024
-24
-36
-48
-54
-54
-54
2025
-24
-36
-48
-60
-60
-60
2026
-24
-36
-48
-60
-66
-66
2027
-24
-36
-48
-60
-72
-72
2028
-24
-36
-48
-60
-72
-78
2029
-24
-36
-48
-60
-72
-84
21
Het puntensysteem
22 Hervormingsvoorstellen •
pensioenberekening
Invoering van een puntensysteem (1) Middel, geen doel op zich Pensioen = aantal punten x waarde punt Jaarlijkse vaststelling ‘hoegrootheid’ punt Referentieambtenaar
Waarde punt op moment van pensionering Referentievervangingsratio (Referentieloopbaan)
23 Hervormingsvoorstellen •
pensioenberekening
Invoering van een puntensysteem (2) Punten kan men verzamelen door te werken maar men kan ook punten krijgen tijdens een periode van niet-activiteit als die gelijkgesteld wordt met een gewerkte periode.
Uitgangspunt = als een ambtenaar gedurende een bepaald jaar j evenveel verdiend heeft als wat alle ambtenaren gemiddeld verdiend hebben gedurende dat jaar, dan zal hij één punt op zijn rekening krijgen voor dat jaar j; heeft hij meer verdiend dan het gemiddelde, dan krijgt hij meer; heeft hij minder verdiend, dan krijgt hij minder.
Aantal punten = de verhouding tussen zijn eigen verdienste en de gemiddelde verdienste van alle ambtenaren in het jaar j.
24 Hervormingsvoorstellen •
pensioenberekening
Invoering van een puntensysteem (3) Afwijkingen: men heeft minder punten verzameld dan een minimum waarop men recht heeft; men heeft meer punten verzameld dan een maximum waarop men recht heeft (relatief maximum); extra (fracties van) punten worden toegevoegd omdat men effectief doorwerkt na de leeftijd waarop men vervroegd pensioen kon aanvragen (pensioenbonus); eventueel wordt de hoeveelheid verworven punten verhoogd omwille van de erkenning dat het uitgeoefende beroep zwaar is en in de mate dat preferentiële tantièmes op termijn blijven bestaan.
25 Hervormingsvoorstellen •
pensioenberekening
Pensioenformule van het puntenstelsel
Neutraliseert de invoering van de middelloonregeling
pensioen
=
verzamelde punten
X 0,75
Omvat de volledige en onvolledige dienstjaren, verloven, afwezigheden, tantième, …
ˇ
X∝
Gemiddelde bezoldiging ambtenaren
45
Stemt overeen met 1/60 Equivalent van het relatief maximum
THEMA Geïntegreerde pensioencommunicatie MyPension en de pensioenmotor: een win-win-winsituatie voor de werkgever, de burger en de PDOS
27
Geïntegreerde pensioencommunicatie van de 21ste eeuw De pensioeninstelling van de 21e eeuw werkt voor meerdere generaties Groeiend belang van: • informatisering • communicatie • F2F en online pensioenconsultancy • synergieën tussen pensioeninstellingen • mypension.be
mypension.be
Planning
2012
2013
2014
2015
2016
2017
29
Geïntegreerde pensioencommunicatie van de 21ste eeuw
Tot slot • Adviezen Pensioencommissie 2020-2040 • Parametrische en structurele hervormingen • Puntenstelsel in 2030? • Sociaal overleg • Grondige herschikking pensioenlandschap • Fusie RVP-PDOS • Nationaal Pensioencomité • Zuidertoren wordt pensioentoren