Borstcentrum Bernhoven
Yvonne Paquay Chirurg
“Klachten” van de borst? Verwijzing naar het borstcentrum voor analyse en zonodig behandeling
2
3
4
Verwijsredenen:
> Knobbeltje voelbaar > BOBZ (de bus) > Controle na eerder mammacarcinoom > Andere klacht (pijn, tepelvloed, erfelijk etc)
5
” Door de molen” 900-1000 patienten per jaar One-stop visit
6
Intake door de mammacareverpleegkundige Anamnese Lichamelijk onderzoek Verwijzing naar de radiologie afdeling 7
Mammografie 8
Echo Borst (en oksel) +/- punctie 9
Punctie Direct weefsel onderzoek (histologie) Plaatselijke verdoving, dikke naald Weefsel naar patholoog, microscopisch onderzoek Uitslag na enkele dagen 10
MRI mammae
11
MRI-onderzoek >Met name voor hoog risico groepen, gendraagsters >Bij bepaalde soorten borstkanker >Voorafgaand aan neo adjuvante chemotherapie om groei veranderingen te monitoren >Bij onduidelijkheid
12
De Diagnose Carcinoom=kanker CIS=voorstadium
13
Multidisciplinair team
14
>Oncologisch chirurg >Radioloog >Medisch oncoloog >Patholoog anatoom >Radiotherapeut >Nucleair geneeskundige >Plastisch chirurg >Mammacare verpleegkundige >Oncologie verpleegkundige
Multidisciplinair overleg Behandeling op maat >Reden voor verder onderzoek? >Volgorde van therapie? >Reden voor bestraling? >Reden voor systeemtherapie en zo ja welke systeemtherapie? >Reden voor genetisch onderzoek? 15
Behandeling Chirurgie Radiotherapie Systeemtherapie Chemotherapie Hormoontherapie Immunotherapie PM soms andere volgorde! 16
• Operaties • Mamma: • lumpectomie • ablatio mammae
• Oksel: • SN • OKT 17
Anatomie
18
Lumpectomie = borstbesparend!
19
Borstbesparend betekent altijd radiotherapie!
20
Maar ook risico op re-operatie ivm positieve snijranden (Prestatie-indicator)
21
En de kans op terugkeer van het carcinoom in dezelfde borst! Maar ook bij verwijderen van de hele borstklier bestaat kans op terugkeer (1,5-2%)!!!! 22
Ablatio mammae = Verwijderen van de hele borstklier
23
Ablatio mammae
24
Ablatio mammae
25
Ablatio mammae
26
Reconstructie mogelijkheden bespreken Bij wens verwijzen naar plastisch chirurg
27
28
Tissue expander 29
Rugspier
30
31
Buikwand inclusief spier
Plastische chirurgie is niet altijd een gemakkelijke weg. Afhankelijk van type reconstructie ½ tot 1 jaar bezig!
32
Operaties oksel
33
Lymfe afvloed borst
34
Schildwachtklier (=SN)
35
Schildwachtklier (=SN) Sparende procedure voor de oksel Veel voordeel voor vrouw! Risico lymfoedeem/pijn zeer klein!
36
SN
37
Okselkliertoilet = verwijderen van alle lymfklieren in de oksel
Indicaties • aangetaste oksel • aangetaste SN 38
Okselkliertoilet
39
Anatomie oksel
40
Gevolgen Korte termijn: vochtophoping (=seroom) Lange termijn: pijn gevoelstoornis beweging lymfoedeem
41
Multidisciplinair team
42
>Oncologisch chirurg >Radioloog >Medisch oncoloog >Patholoog anatoom >Radiotherapeut >Nucleair geneeskundige >Plastisch chirurg >Mammacare verpleegkundige >Oncologie verpleegkundige
Multidisciplinair overleg Nabehandeling op maat
43
>Reden voor verder onderzoek? >Reden voor bestraling? >Reden voor systeemtherapie en zo ja welke systeemtherapie? >Reden voor genetisch onderzoek?
Radiotherapie = bestraling Indicaties afhankelijk van PA >borst >oksel >borstkast
44
Borstbesparende operatie van de borst
45
”Complicaties”
46
Radiotherapie Oksel bij > 3 aangetaste klieren in de oksel Borstkast bij grote tumoren (>5cm) of recidief kanker in litteken
47
”Complicaties”
pijn gevoelstoornis beweging lymfoedeem 48
Systeem therapie
49
Wat is adjuvante systeem therapie? Behandeling na de operatie om te voorkomen dat de kanker terugkomt. Het gaat over kansen. Deel van de patienten wordt voor niets behandeld. 50
Wie wordt geadviseerd adjuvante systeem therapie te krijgen? Niet iedereen met borstkanker heeft het nodig. Als de winst 5% of meer is. Afhankelijk van een aantal factoren 51
Factoren die de soort therapie bepalen Leeftijd Okselklieren Hormoonreceptoren Her-2-neu receptor 53
28-11-2013
Systeem therapie >Chemotherapie (4-6 kuren) >Hormoontherapie (5-7 jaar) >Target therapie (indien eiwit gevoelig) (behandelduur vaak 1 jaar) 55
Chemotherapie Middelen welke werken op snel delende cellen =kankercellen echter tevens ook op gezonde cellen welke sneldelend zijn (huid, slijmvlies etc)
56
28-11-2013
Adjuvante chemotherapie bij borstkanker Als aanvulling op de chirurgie behandeling en eventuele radiotherapie Doel is om de eventuele aanwezige maar nog niet vast te stellen uitzaaiingen in het lichaam ( zeer kleine afwijkingen) te vernietigen (graad/grootte etc)
58
Bijwerkingen (direct) Misselijkheid Haaruitval Slijmvliesbeschadiging beenmergbeschadiging
59
Bijwerkingen (lange termijn) Vermoeidheid Stemmingswisselingen Optreden van de menopauze Veranderde seksuele beleving Mogelijke beschadiging hartspier
60
Hormoontherapie bij borstkanker
61
“Alleen maar hormoontherapie’’ “Iedere dag een pilletje 5-7 jaar lang”
62
Immunotherapie bij borstkanker
Herceptin = trastuzumab
64
Toediening Herceptin Gedurende 1 jaar een maal in de drie weken infuus (sc vorm) Bijwerking op het hart, regelmatig scan hart om pompfunctie te bepalen 65
Genetica in de oncologische praktijk 66
Genetisch onderzoek van de tumor MammaPrint bepaalt het risico op uitzaaiingen
67
MammaPrint bepaalt het risico op uitzaaiingen en daarmee ook al dan niet de noodzaak om chemotherapie te geven
68
Genetisch onderzoek van de patiënt In bloed worden de borstkanker genen gezocht
BRCA1 en BRCA2 BReastCAncer 69
28-11-2013
Genetisch onderzoek van de patiënt Belangrijk bij jonge patiënt en belaste familie Ook risico op andere kwaadaardige gezwellen oa eierstokkanker
71
Behandeltraject voor patiënten met borstkanker is teamwork en niet altijd eenvoudig! 72
Altijd kiezen voor een oncologisch veilige behandeling volgens de Nederlandse richtlijnen
73
Tijdens en na alle behandelingen staan de deuren van Bernhoven open! (Na)zorg door mammacare en oncologieverpleegkundige Revalidatieprogramma “Herstel en Balans” Psycholoog 74
Bedankt voor uw aandacht! 75