Jaargang 34 nummer 2 Juni 2015 1
Bestuur Functie
Voorzitter
Adres gegevens
Telefoon
Mail
H. (Hans) van der Veen Zomerkade 276
06-53439914
[email protected]
Secretaris
P. (Piet) Wouda Stuurboord 41
035-8795203 (ma/vr19.0020.00 uur)
[email protected]
Penningmeester
J. (Jeroen) Lubbers
06-53813083
[email protected]
De Ruyterstraat 77 Bestuurslid Tuinen
B. (Bas) Mechelse
06-28422273
Algemene zaken
R. (Robert) van Hijum
06-48213123
[email protected]
[email protected]
de Drost 43 Dagelijks Bestuur: Voorzitter, secretaris en de penningmeester Andere functies: Tuinuitgifte en inname
H. (Henk) Siebeling
06-20718495
[email protected]
Technische Dienst (T.D.)
R. (Robert) van Hijum
06-48213123
[email protected]
J.(Jeroen) Nagel J.(Johan) de Groot D.(Dirk) Hoogeveen
Tuindienst en onderhoud complex
G.M.T. (George) Dofferhoff
[email protected]
M. (Maarten) de Koning Jan-Peter Post
0355244400
vacant Sector Maai-, Frees-,
A.A. (Fons)Horst J. (Jeroen)Nagel 2
[email protected]
Ploegwerk
M. (Hamadi) Ouladhaj-Chaib C. (Cor) van der Griend H. (Hans) van der Veen J. (Jos) van Bruggen A. (Antonio)Torres Mendoza
Sector Slootwaterbeheer
B. (Bas) Mechelse
Sector Kweekkassen (KKC)
A. (Alexander) Bikhan
06-13932325
[email protected]
W. (Wim) v.d. Veen In- en Verkoop Commissie(I.V.C.)
06-24447163
[email protected]
C. Brederveld (Cees)
035-5230467 06-53580990
[email protected]
R. Jongerden (Remy)
06-15610645
J. (Jan) Vermeer W. (Wim) v.d. Veen D. (Dick) Holdinga H. (Henk) den Otter
Redactie Infoblad In de Boomgaard
Website
[email protected]
R. Jongerden (Remy)
3
Van de redactie Het nieuwe seizoen lijkt al weer in volle gang, ondanks het wat tegenvallende weer. Als je ons complex op loopt, zie je iedere dag meer groen. Het weer is dan weliswaar niet zo heel denderend, planten groeien desondanks gestaag door en vooral het onkruid…. Hoog tijd dus weer voor het infoblad. Ook deze keer staat het blad vol wetenswaardigheden, zowel in algemene zin als over de vereniging. Hopelijk vindt u in dit blad weer de nodige inspiratie en krijgt u het gevoel weer helemaal op de hoogte te zijn van het reilen en zeilen van de vereniging.
Van het bestuur Lustrum 2015 is voor onze VTV een lustrumjaar. De vereniging is 40 jaar geleden opgericht en wel op19 september 1975. Op onze website http://www.vtv-huizen.nl en Facebook pagina https://www.facebook.com/vtvhuizen vindt u een overzicht van alle evenementen en leuke wetenswaardigheden, die bij een lustrum horen Laten we er met z’n allen weer een fantastisch jaar van maken. Vrijwilligersavond Dit jaar hebben we voor het eerst in januari de vrijwilligersavond georganiseerd. Normaliter vindt deze avond in december plaats en wel tussen kerst en oud-en nieuw. Maar doordat december toch al zo’n drukke maand is en de meeste mensen daardoor een volle agenda hebben is voor deze nieuwe opzet gekozen. De opkomst was ook groter dan voorheen. De vers gebakken oliebollen, die natuurlijk door onze vrijwilligers zelf werden gebakken, smaakten overheerlijk. Op de barbecue lagen heerlijke satéstokjes die samen met de welbekende satésaus ons ook weer goed deden smaken. In de loop van de avond werden Johan en Jeroen (technische dienst) naar voren geroepen, omdat zij tot vrijwilligers van het jaar zijn benoemd. Ook kreeg Fons Horst vanuit de verkoopcommissie een aardigheidje voor de grootste rode biet van 2014 namelijk ruim 1200 gram. Conclusie: een geslaagde avond die weer goed verzorgd was. Algemene Leden Vergadering Half januari begonnen we met de voorbereidingen van de jaarvergadering van 19 maart. Hiervoor werd in oktober 2014 al de eerste aanzet gedaan om het huishoudelijk reglement in een nieuw jasje te steken. Na diverse verbeterde versies en een inspraakmiddag voor de leden hadden we eindelijk een mooi nieuw huishoudelijk reglement en konden we afscheid nemen van de drie kleinere deel reglementen. Het eerste infoblad van dit jaar was dan ook geheel aan de ALV gewijd waarin natuurlijk ook het huishoudelijk reglement was opgenomen. De opkomst voor de ledenvergadering was dit jaar kleiner dan in 2014. Slechts 57 leden waren aanwezig, daarnaast helaas maar een tiental afmeldingen. Wij, als bestuur, vinden het natuurlijk fijn dat de leden vertrouwen in ons werk hebben, maar 4
wanneer we niets van de leden horen is het eigenlijk een beetje jammer. Een grotere opkomst betekent ook meer betrokkenheid. Met de aanwezige leden hebben we, denk ik, wel een goede en nuttige vergadering gehad. De belangrijkste punten van deze vergaderingen waren: - Het jaar 2014 is afgesloten met een positief saldo van euro € 3.100. - Het bestuur is decharge verleend voor het financiële beleid van 2014. - Begroting voor 2015 werd goedgekeurd en de voorgenomen contributieverhoging van € 5,- is weer met een jaar uitgesteld. - Tuinder van jaar 2014 is geworden Jan Huijben van tuin 141 en het bordje pronkt reeds in zijn tuin!
-
Het huishoudelijk reglement werd goedgekeurd Aftredende bestuursleden werden herkozen. Roy van Midde nam afscheid als bestuurslid (met dank voor zijn inzet) en zijn functie is nu geknipt in twee nieuwe functies, te weten: o uitgifte tuinen (Bas Mechelse) en o tuindienst (Jan Peter Post). We wensen beide heren veel plezier en succes in hun bestuurfuncties.
Plantjesmarkt Eind maart startte de tuindienst weer en was er ook de eerste plantjesmarkt van dit jaar. Een zeer geslaagde ochtend met ook weer een leuke opbrengst voor de vereniging. Half april werd het gezaagde en gekloofde hout van oktober 2014 verkocht. Ook nu weer werd er een leuk zakcentje opgehaald voor de vereniging. Op 9 mei, een dag voor Moederdag, was de tweede plantjesmarkt. Ook deze werd weer goed bezocht door onze leden ondanks de harde wind en koude start van die morgen. Behalve tuinplantjes zijn ook nog perkplanten verkocht en hadden we bijna een gelijke omzet aan die van 2014. Met deze drie evenementen hebben we ruim € 300,- op onze rekening kunnen bijschrijven.
5
Schouw Begin mei is onze schouwcommissie gestart met de eerste schouw van dit jaar. Alle tuinen zijn beoordeeld op: - onderhoud van de tuin, - grasrand aan het pad, - slootkant en de - opslag van materialen op de tuin. Deze 4 categorieën maal 232 tuinen geeft een maximale score op 932 punten. Elk onderdeel kreeg de waardering G (goed), V (voldoende), M (matig) of O (onvoldoende). Nu hebben we deze keer maar 28 onvoldoendes gescoord (dat is slechts 3%!). De meeste vielen in de categorie slootkant. Gelukkig wordt het elk jaar beter, maar deze uitslag stemt ons zeer tevreden over de staat van ons complex. De waardering Goed hebben we bij vele tuinen (36x) op alle vier de categorieën gezien, dus de groep die in aanmerking komt voor de nominatie tot ‘Tuinder van het jaar’ is nu wel heel erg groot. Kijken of deze allemaal bij de volgende schouw opnieuw zo kunnen scoren! Open dag Zaterdag 27 juni houden we weer onze jaarlijkse open dag en braderie. We gaan het dit jaar groter aanpakken dan voorgaande jaren en willen ook zeker meer kramen dan de jaren hiervoor. Alle tekenen wijzen nu al de goede kant op. U kunt trouwens zelf ook nog een kraam reserveren! De feestcommissie (bestaande uit 10 personen) is al vanaf februari druk bezig met de invulling van deze dag. Ook dit jaar proberen we iets nieuws aan te bieden, maar wat dat is, blijft nog even een verassing. Maar zeker is dat het heel leuk wordt voor groot en klein! Natuurlijk staat het springkussen weer op ons complex evenals de motorzaagkunstenaar. We gaan dit jaar ook een hoek inrichten waar lekker eten te verkrijgen is en waar men relaxed kan genieten van de zon, want die hebben we natuurlijk gereserveerd voor deze dag! Vanaf 17.30 gaat de barbecue weer aan en kunnen we deze dag afsluiten. Hopelijk zien we jullie allemaal!
Deze poster zal na enkele kleine aanpassingen ook langs diverse knooppunten in Huizen te zien zijn.
6
Onderhoud complex Dit jaar wordt er extra aandacht besteed aan ons complex in het algemeen. Wat dan als een van de eerste zaken opvalt zijn de grasrandjes voor de tuin. De grasrandjes zijn in maart gesneden en binnen een week hadden vele tuinders het pad alweer helemaal schoon. Enkele tuinders vonden het een uitdaging om de schouw af te wachten, en zullen hier hopelijk lering uit trekken. Helaas is dit jaar de zitgrasmaaimachine al twee keer kapot gegaan door zwerfvuil (met name stenen) in het gras van de grasrandjes. De kosten beginnen hierdoor al behoorlijk op te lopen en zullen zelfs nog verder stijgen als we ons niet allemaal aan de regeltjes houden en proberen de stenen en het andere zwerfvuil handmatig uit de randjes te verwijderen. Uiteindelijk zal eventueel de contributie omhoog moeten om de kosten te dekken of zullen we de tuinder aansprakelijk stellen. Onze technische dienst is er wel extra druk mee om ons machinepark werkende te houden. Dus gaarne uw medewerking wat betreft de graskantjes.
Ook de bosrand aan de noordzijde van ons complex zal extra aandacht krijgen. Zo zijn alle losse boomstronken verwijderd en zal ook het zwerfvuil nog worden opgeruimd. Deze bosjes moeten er mooi en netjes uitzien en niet als vuilnisbelt worden gebruikt, ook niet voor onkruid uit de tuin! Bergkasten De daken van de bergkasten zijn aan vervanging toe en ook een aantal palen zullen moeten worden vervangen. Een gesprek met de gemeente zal binnenkort plaatsvinden en op de uitkomst zullen we nog even moeten wachten. Wedstrijd Ook dit jaar heeft de verkoopcommissie een nieuwe wedstrijd uitgeschreven waar u allen aan mee kunt doen. Het gaat altijd om de dikste/langste/zwaarste of grootste groente en voor dit jaar is dat: Wie kweekt de langste wortel? Natuurlijk bedoelen we hier een groente en niet boomwortels of iets dergelijks. De uiterste inleverdatum ligt nog ver weg (30 oktober), maar voor de winnaar is een leuke prijs beschikbaar.
7
Met vriendelijke tuingroeten, Hans vd Veen Overigens wist u dat…… -
-
er in het huishoudelijk reglement (http://www.vtvhuizen.nl/HuishoudelijkReglement.pdf) van de vereniging niet alleen plichten staan, maar ook rechten, zoals het logisch is de tuin ‘zorgvuldig te onderhouden en vrij te houden van onkruid’ op de tuin vruchtwisseling/wisselteelt toe te passen en met mate te bemesten. voor 1 maart koolplanten/stronken verwijderd dienen te zijn om overlast van witte vlieg te voorkomen de oogst van deze bomen in eerste instantie ten goede komt aan de aangrenzende tuinder(s). En huurders tijdig het fruit dienen te plukken. plukken in onderling overleg met de buren wordt bepaald. Er in artikel 3.6 nuttige informatie staat omtrent het lenen en gebruik van gereedschap. Er in artikel 3.7 duidelijk staat hoe de noodzakelijke tuindiensten ten behoeve van de vereniging geregeld. leden die de leeftijd van 70 jaar hebben bereikt geen tuindienst meer hoeven te doen, maar dit wel zelf bij het bestuur moeten aangeven.
Vruchtwisseling Als je groenten en kruiden verbouwt, moet weten dat het succes hiervan voor het overgrote deel wordt bepaald door de bodem. De meeste groenten eisen een bodem die op de juiste manier is bemest, die niet te nat en goed doorlatend is maar ook niet uitdroogt. Omdat die bodem zo belangrijk is, krijgen de meeste gewassen in de moestuin ook geen vaste plaats. Als je jaar in jaar uit op hetzelfde perceel dezelfde gewassen teelt, dan krijg je problemen. Groenten die tot dezelfde plantenfamilie behoren, vertonen ook dezelfde kenmerken en stellen dezelfde eisen aan de bodem. Ze zijn ook meestal gevoelig voor dezelfde belagers, ziekten en plagen. In de moestuin is het daarom belangrijk om het principe van de wisselbouw en de rotatie van teelten te respecteren. Dit noem je vrachtwisseling. Vruchtwisseling is gebaseerd op twee kenmerken: verwantschap tussen de planten en hun behoefte aan voedingsstoffen. Hiervoor worden de gewassen in zeven (soms acht) hoofdgroepen/families ingedeeld: 1
Aardappelen
4
Bladgewassen
2
Koolgewassen
5
Vruchtgewassen
3
Wortelgewassen
6
Peulgewassen
8
7
Doorlevende gewassen/vaste planten
De moestuin zelf kan je, om eenvoudig te werken, ook het makkelijkst in meerdere percelen worden verdeeld. Op elk perceel wordt een gewas uit een bepaalde familie verbouwd en dit volgens een vooraf bepaald schema. Op die percelen gebruik je een rotatieschema zodat een zelfde gewas in een periode van verschillende jaren slechts éénmaal op dezelfde plaats terugkomt. Naast een perceel voor elk van deze gewassen kan u ook nog percelen voorzien voor kruiden, aardbeien en de composthoop. Uiteraard kan u ook een tweede perceel voorzien voor één van de gewassengroepen. Aardappelen bijvoorbeeld zodat u één perceel voorziet voor vroege teelt en één voor bewaaraardappelen. Door deze techniek van vruchtwisseling/wisselbouw toe te passen bespaar je jezelf mislukkingen bij de teelt. Deze afwisseling zorgt er namelijk voor dat: de grond niet wordt uitgeput (bodemmoeheid), zodat gewassen niet goed tot ontwikkeling komen. allerlei ziektes worden vermeden (aaltjes, schimmels, insecten). Door steeds op een perceel dezelfde teelt te herhalen of groenten te verbouwen die aan elkaar verwant zijn, zullen plaagdieren en schimmels zich op die plaats gaan nestelen en voor de nodige problemen zorgen. Vooral bodemziektes zoals knolvoet ontstaan door steeds op hetzelfde perceel koolgewassen te zetten. Verzorging van de gewassen vereenvoudigt. De indeling in gewassengroepen heeft namelijk het voordeel dat gewassen behorende tot een zelfde familie ongeveer identieke eisen stellen aan de bodem en bemesting. Dit maakt de verzorging van een perceel (bemesting, bodemstructuur, bekalken, zuurtegraad…) een stuk eenvoudiger. In de winter (januari) maak je (eenmalig) een schema of plattegrond van de moestuin en geef je elk perceel een nummer en een bestemming. Bewaar dit plan zorgvuldig en houd je eraan. Volgend jaar schuiven de gewassen een perceel op. Als een perceel te groot is voor één gewas, combineer je deze met andere gewassen die dezelfde eisen aan de bodem stellen. Verder kun je nog spreken van hoofdteelten en bijteelten. Vroege gewassen kunnen namelijk nog gevolgd worden door een nateelt. Enkele mogelijkheden: Zomerprei: kan gevolgd worden door winterprei Vroege bloemkool: kan gevolgd worden door veldsla Vroege wortel: kan gevolgd worden door andijvie Rode en witte kool: kan voorafgegaan worden door spinazie Pompoen: kan voorafgegaan worden door radijs Bleekselder: kan voorafgegaan worden door kropsla. 9
Te vermijden: -
Best niet dezelfde teelten na elkaar, zeker geen koolgewassen bijvoorbeeld om knolziekte te voorkomen.
-
Geen ui na prei of prei na ui
-
Geen erwten na bonen of bonen na erwten
-
Geen witloof na kolen, andijvie, spinazie, sla, knolselder, erwt
-
Geen wortel na aardappel
-
Geen ui na aardappel, erwten of tuinbonen.
-
Hoofdteelten die geen voor of nateelt mogelijk maken zijn: rode biet, late aardappel, schorseneer, pastinaak, knolselder, witloof, zaaiui en winterwortel.
Voorbeeld voor een moestuin met acht percelen
Aardperen op de tuin Helianthus tuberosus, ook wel bekend onder de naam topinamboer, is eigenlijk heel eenvoudig te kweken, de hele winter door te oogsten en niet alleen lekker mar ook zéér gezond voor suikerpatiënten De knollen lijken op aardappels, maar ze zijn zoeter. Ondanks dat ze zoeter zijn bevatten ze zeer weinig glucose. De planten slaan ´inuline´ op in hun knollen. Deze stof is een uit fructose opgebouwd suiker. Daarnaast zijn de knollen zéér voedzaam (ze bevatten vele eiwitten) en dus bijzonder geschikt om als groente te eten. De aardpeer is verwant aan de zonnebloem, het is dus een forse plant, die tot wel 2 m hoog kan groeien. De bladeren zijn wel kleiner en spitser en voelen grof aan. Ze werden omstreeks het begin van de 17de eeuw hier ingevoerd en kenden toen een groot succes in onze tuinen van kastelen en kloosters. Door de latere komst van de aardappel is de aardpeer eigenlijk verdrongen. Tegenwoordig wordt de aardpeer vooral nog verbouwd door biologische tuiniers. 10
Teelt Nieuwe knollen kun je zowel in het najaar als in het voorjaar (maart-april) uitplanten. Als je 1 of 2 rijen plant, dan kan je best de planten steunen tegen omwaaien. De planten groeien snel waardoor je alleen in de beginperiode wat onkruid hoeft te wieden, het zaakje groeit mooi dicht. De plant groeit zelfs sneller dan een gemiddelde slak kan eten, dus overleeft de plant een slakkenaanval met gemak. Aanaarden is bevorderlijk om grotere knollen te bekomen. Bodem In tegenstelling tot de aardappel doet de aardpeer het ook goed op arme gronden. Een ´lichte´ organische bemesting verhoogt wel de opbrengst. In de zomer kan je met een extra gietbeurt een groeistilstand vermijden. Deze plant stelt verder geen bijzondere eisen, als de standplaats maar niet te nat is. Gronden met een hoge grondwaterstand zijn niet geschikt: de knollen gaan dan rotten. Alhoewel de ervaring op ons tuincomplex anders is; ondanks een hele natte periode in de winter zijn de knollen toch niet verrot en staan de nieuwe planten er nu mooi bij. Hou wel voldoende ruimte vrij voor deze sterke groeiers, ze breiden sterk uit door de vorming van hun uitlopers. Hou er dus rekening mee dat je aardperen moeilijk weg krijgt op plaatsen waar ze gestaan hebben. Tijdens het groeiseizoen (meestal nà half september en bij voldoende zon) kunnen ze eventueel met gele, stervormige bloemen van 4 tot 8 cm groot, bloeien, maar meestal doen ze dat niet. Oogsten Naar het eind van het groeiseizoen heeft de aardpeer vergrote knollen gevormd die je kunt oogsten. Eenmaal geoogst moet je de knollen zo snel mogelijk opeten; bewaren lukt niet. Ze drogen snel uit waardoor hun smaak erg achteruit gaat. Oogsten kan de hele winter door, ze bevriezen zelfs niet bij -30 graden. Begin echter niet té vroeg met oogsten. Hoe vroeger je oogst, hoe kleiner en hoe minder zoet ze zijn. Wil je ook tijdens een vorstperiode kunnen oogsten, denk er dan aan om boven de knollen strooisel of zelfs plastiek aan te brengen. De vorm van de knollen lijkt niet op de aardappel, ze zijn grillig en onregelmatig. Dit maakt het schillen wat moeilijk. Het is gemakkelijker om de knollen eerst af te borstelen ze daarna ´in de schil´ te koken. Hoe groter de knollen zijn, hoe gemakkelijker ze natuurlijk ook te verwerken zijn. Vermeerderen Als je eenmaal je over plantenmateriaal beschikt, is het gemakkelijk om ze te vermeerderen; je laat gewoon een aantal knollen zitten of plant ze op een andere plek ook uit. Heb je te weinig knollen, dan kan je de knol in stukken snijden. Zorg ervoor dat elk stuk minimaal 3 ‘ogen’ heeft. In de praktijk rooi je meestal de grote knollen en laat je de kleine gewoonweg zitten. Ben je op opbrengst uit of grote knollen, dan kan je beter de mooiste knollen verzamelen, zoals bij aardappelen. Bewaar ze enkele weken in vochtig zand of plant ze direct terug uit. Ziekten 11
Aardpeer kent weinig ziektes; je kan hoogstens wat last hebben van muizen. Zij lusten die ook wel een knolletje. Bronnen: - Handboek Ecologisch Tuinieren, VELT - TK-Plantengids Database - http://www.tuinkrant.com/artikel/helianthus-tuberosus-aardperen-zijn-zeer-gezondvoor-suikerpatienten Tuinkalender Of het nu mooi weer is of niet onkruid groeit zeker door, dus een veel gezien activiteit nu is: schoffelen en wieden. Regelmatig schoffelen is en blijft belangrijk voor een goede oogst, echter pas op rond kleine plantjes en ontkiemende gewassen. Je ziet het snel voor onkruid aan en dan loop je de kans alles op te ruimen… Daarnaast is er genoeg ander werk te doen, een kleine opsomming: Appels en peren ‘krenten’ dat wil zeggen het teveel aan vruchten uit de boom halen zodat de vruchten die wel blijven hangen beter en mooier uit kunnen groeien. Pruimen en perziken kun je snoeien; de ‘wond’ groeit nu snel weer dicht en zo voorkom je eventuele schade. Tomaten moet je regelmatig ‘dieven’; dat is het weghalen van de nieuwe takken die in de oksel van de plant beginnen te groeien. Hierdoor voorkom je dat de plant onnodig energie verliest in de veelheid aan takken en zijtakken en waardoor vruchten groter worden en dat is wat je wilt. Op ons complex zien we ook nog al wat pioenrozen staan. Deze zijn dit jaar erg laat (net als veel andere gewassen), maar als ze straks gebloeid hebben en uitgebloeid zijn, knip dan de bloemknoppen af. Het aanmaken van zaad kost de plant veel energie. Als je de uitgebloeide knop weghaalt, maakt de plant geen zaad en spaart hij dus die energie. Over energie gesproken: met dit mooie weer en in deze tijd kunnen veel planten wel een beetje extra energie gebruiken. Bijmesten, zeker rond de langste dag, is dan ook een goede activiteit. Tenslotte valt er ook nog veel te zaaien en dit kan nu buiten in de volle grond. Denk aan: Andijvie (na 21 juni) Bieten (tot 25 juli) Bleekselderij Boerenkool (late rassen tot half juli) Koolrabi (tot 20 juli) Chinese kool Knolvenkel Bloemkool Radijsjes (zomer ras) En uiteraard sla Met dank aan: tuinen.nl; groei.nl eneetbaretuin.info
Weer rabarbertijd! 12
Deze week maakte wij thuis een jampotje van vorig jaar open. In het potje zat rabarberjam met sinaasappelsap en hele kleine geraspte stukjes sinaasappelschil er in. Verrukkelijk! Het recept hiervoor heeft al eens in dit blad gestaan, dus wil je dit recept nalezen, kijk dan op onze website op: http://www.vtv-huizen.nl/index.php/infoblad Dit jaar staat de rabarber er weer prachtig bij, dus naast invriezen voor later (als de aardbeien bijvoorbeeld rijp zijn) of het verwerken in rabarbertaarten, hebben we gezocht naar een ander recept voor rabarberjam. Op deze zoektocht kwamen we onderstaand recept tegen: Rabarberjam met appel en munt Dit heb je nodig: 250 g rabarber (in kleine stukjes) 250 g geleisuiker halve theelepel sinaasappelrasp 1 appel (Elstar) geschild en in kleine blokjes 2 takjes gewassen munt (uit eigen tuin?) 2 brandschone jampotten van 250 ml Zo bereid je de jam: 1 Schep de rabarber om met de geleisuiker en sinaasappelrasp en breng dit langzaam aan de kook. 2 Laat het mengsel circa 5 minuten doorkoken en voeg dan de appel toe. 3 Laat dit nieuwe mengsel nog 2 minuten koken terwijl je het mengsel goed roert. 4 Doe in ieder potje een takje munt en giet de rabarbermoes erop. 5 Sluit de potten en keer ze om. Laat ze zo even staan en zet ze daarna weer rechtop. 6 Laat de jam in de gesloten potten geheel afkoelen en bewaar ze op een donkere, koele plaats (bijvoorbeeld in de koelkast). Handzeep maken Werken in de tuin zorgt, vroeg of laat, altijd voor ‘vieze’ handen. Handschoenen kunnen er dan wel voor zorgen dat je minder direct contact maakt met de aarde, maar dat voorkomt vieze handen nooit helemaal. Regelmatig handenwassen is dan een noodzaak. Groter zeepverbruik is dan het gevolg. Waarom dan niet je eigen ‘handzeep’ gemaakt? Hier volgt een recept. bron: http://uitmijnkeukentje.blogspot.nl/2013/08/handzeep-maken.html Je hebt nodig: 40 gram Sunlight of Marseille zeep 1 liter water 1 eetlepel Glycerine (apotheek) evt 1 theelepeltje etherische olie 13
Zo maak je de handzeep: 1 Rasp de zeep. 2 Zet een pan water op me 1 liter water en breng deze aan de kook. Voeg dan de zeep en de Glycerine toe. Roer goed zodat ze zeep oplost. Het is een slijmerige massa. 3 Als alle zeep is opgelost, draai je het gas uit en laat je de pan tot de volgende ochtend staan. 4 De volgende ochtend is het dik en stevig geworden. Maak het fijn en zacht met de staafmixer. Je hebt nu een zachte vloeibare handzeep! Deze handzeep kun je heel goed in een oude navulflacon bewaren…..
14
TUINDIENSTROOSTER 2015 21 mrt 28 mrt 4-apr 11-apr 18 apr 25 apr 2 mei 9-mei 16 mei 20 mei 23 mei 30 mei 6 juni 13 juni 20 juni 27 juni 4 juli 11 juli 18 juli 25 juli 1 aug 8 aug 15 aug 22 aug 29 aug 5 sept 12 sept 19 sept 26 sept 3 okt 10 okt 14 okt 17 okt
Pasen
Woensdag pinksteren
Open Dag
VAKANTIE VAKANTIE VAKANTIE VAKANTIE
woensdag inhaaldag
008B
027
052A2
082
106
133B1
009A
029
052B
083
107
133B2
009B
030B
053
084A
108B
133B2
011B
032A
054B
084B
110
134
012
032B
054C
085
112
135A
013A
033 A
055
086
113
136B
014
033B
056
087
114A1
137A
015
034A
060A
089A
114A2
137B1
019A1
034B
063
089B
114B
139
x x
x x
x x
x x
x x
x x
019A2
035
065
090
115A1
145
019B
036A
069
091B
115A2
146A
021A1
036B
070A
094B
115B
146B
021A2
039A
070B
095
117
148A
021B1
039B1
071A
096A
119A
148B
024
039B2
071B
096B1
121A
149
025
040B
072
096B2
121B
152BC
x x
041
x
x x
x x
x x
x x
026A
042
073
097A
122
153B
x
x
x
x
x
x
026B
044
076
097B
124
x
x
x
x
x
002A
045A
077B
098
126A
003A
045B
078A
099A
126B
004
046
078B1
101A
126C
005
047
078B2
103A1
128
006
048
079
103B
129
007
050
080A
104A
130
x
x
x
x
x
008A
051A
080B
104B
132A
x
x
x
x
x
x
x x
OP ZATERDAG IS DE TUINDIENST VAN 8.30 – 12.00 UUR. OP WOENSDAG IS DE TUINDIENST VAN 13.30 - 17.00 UUR. KUNT U OP DE AANGEGEVEN DATUM NIET AANWEZIG ZIJN NEEM DAN CONTACT OP MET JAN-PETER POST Email
[email protected] 15
16
