Openbare versie
Nederlandse Mededingingsautoriteit
BESLUIT Besluit van de Raad van Bestuur van de Nederlandse Mededingingsautoriteit als bedoeld in artikel 37, eerste lid, van de Mededingingswet.
Nummer
5041/18.B636
Betreft zaak:
I.
5041/HVC Recycling - GP Groot Recycling
MELDING
1. Op 20 juni 2005 heeft de Raad van Bestuur van de Nederlandse Mededingingsautoriteit een melding ontvangen van een voorgenomen concentratie in de zin van artikel 34 van de Mededingingswet. Hierin is medegedeeld dat N.V. Huisvuilcentrale Noord-Holland en GP Groot Recycling B.V. voornemens zijn een gemeenschappelijke onderneming, Sortiva B.V., tot stand te brengen, in de zin van artikel 27, onder c, van de Mededingingswet. Van de melding is mededeling gedaan in Staatscourant 120 van 24 juni 2005. Ambtshalve zijn vragen gesteld aan verschillende marktpartijen. II.
PARTIJEN
2. N.V. Huisvuilcentrale Noord-Holland is een naamloze vennootschap naar Nederlands recht. Zij staat aan het hoofd van de HVC-groep (hierna: HVC). HVC is door middel van diverse dochterondernemingen onder meer actief op het gebied van de inzameling, overslag, recycling, compostering en verbranding van afvalstoffen en op het gebied van grondreiniging. Tevens exploiteert zij een grondbank. 3. GP Groot Recycling B.V. (hierna: GP Groot Recycling) is een besloten vennootschap naar Nederlands recht. Zij maakt deel uit van de GP Groot groep (hierna: GP Groot), die onder meer actief is op het gebied van aanneming van werk, in- en verkoop van brandstoffen en smeermiddelen, inzameling, overslag, recycling, compostering en storten van afvalstoffen en op het gebied van de reiniging van zand. 4. Sortiva B.V. (hierna: Sortiva) is een op 23 augustus 2005 opgerichte besloten vennootschap naar Nederlands recht. HVC en GP Groot Recycling houden ieder 50% van de aandelen in Sortiva. Sortiva zal actief zijn op het gebied van het sorteren, scheiden en overslaan van diverse afvalstoffen, compostering van groenafval en recycling van puin en hout. III.
DE GEMELDE OPERATIE
1
Openbare versie
Openbare versie
5. De gemelde operatie is neergelegd in een concept Joint Venture Overeenkomst van 2 september 2005 (hierna: Joint Venture Overeenkomst) tussen HVC, GP Groot en Sortiva. In Sortiva zullen in de eerste plaats worden ondergebracht de activiteiten van Sortiva v.o.f.1 Sortiva v.o.f. is een reeds bestaande gemeenschappelijke onderneming van N.V. Huisvuilcentrale NoordHolland en GP Groot Recycling. Sortiva v.o.f. is actief op het gebied van het sorteren en overslaan van afvalstoffen, met name grof huishoudelijk afval. HVC zal in Sortiva inbrengen de activiteiten van haar dochterondernemingen MeerRecycling B.V. en West-Friesland Recycling v.o.f.2; deze ondernemingen zijn actief op het gebied van het sorteren, scheiden en overslaan van bouw- en sloopafval, bedrijfsafval en grof huishoudelijk afval, houtrecycling en groencompostering. GP Groot Recycling zal de volgende activa inbrengen in Sortiva: installaties voor het scheiden en sorteren van bouw- en sloopafval, installaties voor groencompostering, installaties voor overslagactiviteiten, installaties voor puinrecycling en installaties voor houtrecycling. IV.
TOEPASSELIJKHEID VAN HET CONCENTRATIETOEZICHT
6. Voor de beoordeling van de toepasselijkheid van het concentratietoezicht wordt in het navolgende onderzocht of de gemelde operatie resulteert in de totstandkoming van een gemeenschappelijke onderneming die duurzaam alle functies van een zelfstandige economische eenheid vervult en die er niet toe leidt dat de oprichtende ondernemingen hun marktgedrag coördineren. Gezamenlijke zeggenschap 7. HVC en GP Groot Recycling zullen ieder 50% van de aandelen in Sortiva houden. Elk aandeel geeft recht op het uitbrengen van één stem. Besluiten van de algemene vergadering van aandeelhouders worden met volstrekte meerderheid van stemmen genomen. In afwijking daarom worden besluiten van de algemene vergadering van aandeelhouders tot benoeming van het bestuur van Sortiva en tot benoeming van de leden van de raad van commissarissen genomen met algemene stemmen. Wanneer de stemmen staken zal de beslissing worden onderworpen aan het oordeel van één of meer adviseurs. 8. Het bestuur van Sortiva zal bestaan uit één of drie leden. GP Groot Recycling heeft het recht een voordracht voor benoeming, schorsing of ontslag van één (indien het bestuur uit één lid bestaat) of twee (indien het bestuur uit drie leden bestaat) bestuurders te doen. HVC zal haar stemrecht in de algemene vergadering van aandeelhouders op een zodanige wijze uitoefenen dat de voordracht van GP Groot Recycling zal worden gevolgd, tenzij er sprake is van zwaarwegende bezwaren aan de kant van HVC tegen de voordracht van GP Groot Recycling. Het omgekeerde 1
Met uitzondering van de overslag van GFT-afval.
2
HVC zal een deel van haar deelneming van tevoren overdragen aan GP Groot Recycling die vervolgens dit deel in Sortiva
zal inbrengen.
2
Openbare versie
Openbare versie
geldt voor één bestuurder binnen een driekoppig bestuur. Voor de eerste maal zullen beide aandeelhouders als enig directeur van Sortiva een reeds bepaalde persoon benoemen die afkomstig is van GP Groot Recycling. 9. De raad van commissarissen van Sortiva zal bestaan uit vier leden. De aandeelhouders zullen hun stemrecht op zodanige wijze uitoefenen dat twee commissarissen worden benoemd op voordracht van GP Groot Recycling en twee op voordracht van HVC. De raad van commissarissen besluit met gewone meerderheid van stemmen in een vergadering waarin alle leden vertegenwoordigd zijn. Wanneer de stemmen staken is de algemene vergadering van aandeelhouders bevoegd een bindend besluit te nemen. De volgende besluiten van het bestuur zijn onderworpen aan goedkeuring door de raad van commissarissen: vaststelling van de begroting, het (investerings)budget en het (treasury-)jaarplan voor het volgend jaar, belangrijke afwijkingen van begroting, investeringsbudget en jaarplan, het uitbreiden der zaken met een nieuwe tak van het recyclen van afval en het vervreemden en overdragen van (een deel van) de bedrijfsactiviteiten van Sortiva, het verrichten van een rechtshandeling met een vennootschap behorend tot HVC of GP Groot, anders dan at arms length, het aangaan van overeenkomsten die hetzij naar hun aard, hetzij naar hun omvang, hetzij naar de aard van de wederprestatie van Sortiva op dat moment buiten de door Sortiva gebruikelijke bedrijfsuitoefening vallen. 10. Gelet op de invloed die zowel HVC als GP Groot Recycling hebben op het strategisch commerciële beleid van Sortiva in de algemene vergadering van aandeelhouders en in de raad van commissarissen wordt geconcludeerd dat er sprake is van gezamenlijke zeggenschap van HVC en GP Groot Recycling in Sortiva. Duurzame zelfstandige economische eenheid 11. Sortiva zal een eigen bestuur hebben. Sortiva zal een startkapitaal hebben van EUR 7 miljoen en een eigen vermogen van bijna EUR 29 miljoen. GP Groot en HVC zullen werknemers bij Sortiva detacheren; detachering geschiedt tegen marktconforme voorwaarden. Sortiva is bevoegd werknemers die afkomstig zijn van HVC of GP Groot te weigeren en andere werknemers aan te trekken. GP Groot en HVC zullen eveneens op basis van dienstverleningsovereenkomsten een aantal diensten3 aan Sortiva leveren; dienstverlening zal gebeuren tegen kostprijs vermeerderd met een opslag of tegen marktconforme prijzen. Sortiva is bevoegd deze diensten (eveneens) van derden te betrekken. Het onroerend goed zal door partijen op basis van een gebruiksovereenkomst ter beschikking worden gesteld aan Sortiva; ook dit geschiedt tegen marktconforme voorwaarden.
3
Dit zijn diensten op het gebied van personeelszaken, inhuren materieel, administratie, automatisering, financiële
controle, PR en communicatie.
3
Openbare versie
Openbare versie
12. GP Groot zet vrijwel al haar bouw- en sloopafval, puin en grof huishoudelijk afval af bij Sortiva. Hetzelfde geldt voor HVC wat betreft grof huishoudelijk afval. Totaal 35% van de door Sortiva te verwerken tonnen afval zal zij betrekken van HVC en GP Groot; hiermee behaalt zij circa 35-40% van haar omzet. Ook thans betrekken de ondernemingen die in Sortiva zullen worden ingebracht al 65% van de door hen verwerkte hoeveelheden van derden. Sortiva is niet verplicht datgene wat zij thans betrekt van HVC en GP Groot van hen te blijven betrekken. Sortiva zal zelfstandig de markt bewerken. 13. Gelet op de marktconforme wijze waarop Sortiva werknemers, diensten, onroerend goed en afval van de moederondernemingen zal betrekken, haar vrijheid genoemde middelen van derden te betrekken, het eigen vermogen waarover Sortiva zal beschikken en haar zelfstandige positie op de markt wordt geconcludeerd dat Sortiva een duurzame zelfstandige economische eenheid vormt. Geen coördinatie van het marktgedrag van de oprichtende ondernemingen 14. Sortiva zal zich bezig houden met het scheiden, sorteren en/of de overslag van puin, bouw- en sloopafval, grof huishoudelijk afval, bedrijfsafval, houtafval, groenafval, glas en diversen. Tevens zal Sortiva actief zijn op het gebied van groencompostering, puinrecycling en houtrecycling. 15. Blijkens de Joint Venture Overeenkomst zullen HVC en GP Groot niet meer actief zijn op de gebieden waarop Sortiva actief zal zijn. Partijen sluiten blijkens de Joint Venture Overeenkomst elke vorm van samenwerking uit buiten het beperkte gebied waarop Sortiva zich zal gaan begeven. Zij houden voor het overige van hun activiteiten hun volledige zelfstandigheid en vrijheid van handelen om deze activiteiten onbeperkt en in concurrentie met elkaar voort te zetten. 16. GP Groot blijft wat betreft recycling wel actief op het gebied van de recycling van kunststof en van bepaalde netten die in de bloembollenindustrie bij de kweek van bloembollen worden gebruikt. Ook blijft GP Groot actief op het gebied van zandrecycling. 17. Buiten Sortiva zullen worden gehouden GFT (groente-, fruit- en tuinafval) compostering, grondgerelateerde activiteiten - grondreiniging en grondbank -, en het beheren van de stortplaats (door GP Groot), verbranding van afval (door HVC) en de inzameling van afval.
4
Openbare versie
Openbare versie
18. Alle in de punten 16 en 17 genoemde gebieden zijn in eerdere besluiten4 door de NMa afgebakend als afzonderlijke markten, met uitzondering van recycling van de verschillende producten. Bij recycling is in eerdere besluiten in het midden gelaten of er afzonderlijke markten voor de verschillende te recyclen producten bestonden (zie punt 26 e.v.). In het onderhavige geval kan dit eveneens in het midden blijven, omdat HVC na de concentratie niet meer actief zal zijn op het gebied van recycling. 19. HVC en GP Groot zijn beide actief op het gebied van de inzameling van grof huishoudelijk afval en de inzameling van bedrijfsafval. Gelet op de totale omzet die HVC en GP Groot behalen en de omzet die zij behalen met hun activiteiten op het gebied van de inzameling van grof huishoudelijk afval en van bedrijfsafval, is het niet aannemelijk dat de samenwerking binnen Sortiva zal leiden tot coördinatie tussen HVC en GP Groot op deze gebieden.5 20. Gelet op het voorgaande is het niet aannemelijk dat de voorgenomen transactie zal leiden tot coördinatie van het marktgedrag van GP Groot en HVC. 21. De gemelde operatie is een concentratie in de zin van artikel 27, onder c, van de Mededingingswet. De hierboven, onder punt 5, omschreven transactie leidt er toe dat HVC en GP Groot Recycling een gemeenschappelijke onderneming, Sortiva B.V., in de zin van artikel 27, onder c, van de Mededingingswet tot stand brengen. 22.
Betrokken ondernemingen zijn HVC en GP Groot Recycling.
23. Uit de bij de melding ter beschikking gestelde omzetgegevens blijkt dat de gemelde concentratie binnen de werkingssfeer van het in hoofdstuk 5 van de Mededingingswet geregelde concentratietoezicht valt. V.
BEOORDELING
A.
RELEVANTE MARKTEN
Relevante productmarkten
Horizontale overlap
4
Zie het besluit van 30 september 2002 in zaak 2879/Essent - Razob, punten 11 e.v., het besluit van 28 november 2000 in
zaak 2041/AVR - Arcadis Heidemij Realisatie Grondreiniging, punten 8 e.v., het besluit van 27 juli 2000 in zaak 1905/AVR – Coppens, punten 8 e.v. en het besluit van 3 februari 2000 in zaak 1690/AVR – Avira, punten 8 e.v. 5
Zie de Mededeling van de Europese Commissie inzake het onderscheid tussen gemeenschappelijke ondernemingen met
het karakter van een concentratie of een samenwerkingsverband, punt 3.1 (PB C 385 van 31-12-1994, p.1).
5
Openbare versie
Openbare versie
24. Sortiva zal zich gaan bezighouden met het scheiden en sorteren van afval. Uit een afvalstroom die bestaat uit meerdere soorten afval worden zogenaamde monostromen6 gecreëerd. Voordat deze monostromen nuttig kunnen worden aangewend is meestal een verdere bewerking noodzakelijk (recycling). Sortiva zal actief zijn op het gebied van recycling van hout en puin. Hout wordt versnipperd en, afhankelijk van de kwaliteit van het hout, aangeboden als grondstof voor de spaanplaatindustrie of als brandstof, veelal in Duitsland en Zweden. Puin wordt vermalen tot granulaten, die kunnen dienen als grondstof in onder andere wegenbouw. Alleen op het gebied van de recycling van hout is sprake van een samenvoeging van activiteiten, aangezien zowel HVC als GP Groot haar houtrecyclingactiviteiten zal inbrengen in Sortiva. Overige monostromen zoals kunststof, papier/karton, metaal en glas worden door Sortiva niet verder bewerkt maar doorgeleverd aan derden. Na sortering blijft naast de genoemde monostromen nog een residu over dat gestort wordt.7 25. Gerelateerd aan deze activiteiten zal Sortiva overslagactiviteiten uitvoeren. De overslagplaats heeft zowel een verzamelfunctie als een voorsorteerfunctie. Een deel van de afvalstromen wordt verzameld op de overslagplaats totdat het volume voldoende is om het aan derden door te leveren. Soms worden afvalstromen ook eerst op de overslagplaats geïnspecteerd om vervolgens al of niet het sorteerproces in te gaan. In een eerder besluit8 is in het midden gelaten of overslagactiviteiten een aparte markt vormen of samenhangen met de (eind)verwerking van afval. Overslag is een activiteit die sterk gerelateerd is aan de (eind)verwerking van afval. Gezien deze sterke afhankelijkheid zal deze activiteit in het hierna volgende niet afzonderlijk worden beoordeeld. (i) Scheiden en sorteren van niet-gevaarlijk afval 26. In eerdere besluiten heeft de d-g NMa een mogelijke markt voor het scheiden en sorteren van niet-gevaarlijk afval in aanmerking genomen.9 Er zijn diverse marktpartijen die zich slechts met het (inzamelen en vervolgens) scheiden en sorteren van afval bezighouden om het vervolgens door te leveren aan derden voor de (eind)verwerking van de verschillende monostromen.10 Desgevraagd geven marktpartijen aan het scheiden en sorteren van nietgevaarlijk afval als een aparte activiteit te beschouwen. In de beoordeling van onderhavige zaak
6
Monostromen worden veelal onderscheiden naar puin, hout, glas, bruin- en witgoed, papier, textiel etc.
7
Slechts een gering deel (circa 2%) van de verwerkte hoeveelheid afval wordt als residu gestort.
8
Zie het besluit in zaak 2879/Essent – Razob, reeds aangehaald, punt 18.
9
Zie het besluit van de d-g NMa van 29 november 2000 in zaak 2168/Delta – Phoenix, punt 11 en het besluit van de d-g
NMa van 24 december 2002 in zaak 3247/Deltacom – OLAZ, punt 12. 10
Sommige monostromen die uit het sorteerproces resulteren kunnen, bijvoorbeeld door het ontbreken van de daarvoor
benodigde installatie, niet door de sorteerder zelf gerecycled worden.
6
Openbare versie
Openbare versie
zal worden uitgegaan van een aparte markt voor het scheiden en sorteren van niet-gevaarlijk afval. (ii) Recycling 27. In een eerder besluit11 heeft de d-g NMa in het midden gelaten of er één markt voor recycling bestaat of dat hierbinnen mogelijk een nader onderscheid dient te worden gemaakt naar het soort afvalstroom. Onder andere is hier gewezen op de wijze van instroom, de benodigde recyclinginstallaties, de recyclingkosten en de vrijkomende eind- en restproducten die per afvalstroom verschillen. 28. Evenals in genoemd besluit kan in onderhavige zaak in het midden worden gelaten of de markt voor recycling nader dient te worden onderverdeeld naar afvalstromen, aangezien de materiële beoordeling hierdoor niet wordt beïnvloed (zie punten 40 tot en met 44). (iii) Groencompostering 29. Sortiva zal tevens groencomposteringsactiviteiten uitvoeren. Groencompostering is de compostering van plantaardige afvalstoffen die vrijkomen bij de aanleg en het onderhoud van particulier en openbaar groen, bos- en natuurterreinen en watergangen.12 Groencompostering vindt om een aantal redenen plaats in specifieke composteringsinstallaties.13 Evenals in eerdere besluiten14 zal in onderhavige zaak worden uitgegaan van een aparte markt voor groencompostering.
Verticale relatie 30. Voordat afval gerecycled kan worden dient het gesorteerd en gescheiden te zijn, aangezien recycling per monostroom plaatsvindt (zie punt 24). Er bestaat derhalve een verticale relatie tussen de activiteiten op de markt voor sorteren en scheiden van niet-gevaarlijk afval en de markt(en) voor recycling. Relevante geografische markten (i) Scheiden en sorteren van niet-gevaarlijk afval
11
Zie het besluit in zaak 1905/AVR – Coppens, reeds aangehaald, punt 10.
12
Zie de website van de BrancheVereniging Organische Reststoffen (BVOR), www.bvor.nl.
13
Groencompostering onderscheidt zich op een aantal punten van compostering van groente- fruit- en tuinafval:
groencompostering vindt plaats in de open lucht, het composteringsproces duurt langer, bevat minder verontreinigingen en veroorzaakt geen gevaar voor het verspreiden van dierziekten (bron: BVOR). 14
Zie het besluit in zaak 3247/Deltacom – OLAZ, reeds aangehaald, punt 14.
7
Openbare versie
Openbare versie
31. Partijen geven aan dat het geografische gebied waarop Sortiva actief zal zijn in ieder geval de provincies Noord-Holland, Zuid-Holland en Flevoland omvat. In eerdere besluiten15 is in het midden gelaten of de markt voor het sorteren en scheiden van niet-gevaarlijk afval regionaal of nationaal is. Evenals in deze besluiten kan in het onderhavige geval de exacte geografische marktafbakening in het midden blijven, omdat de materiële beoordeling hierdoor niet wordt beïnvloed (zie punten 37 tot en met 39). (ii) Recycling 32. Partijen geven aan dat de markt voor recycling van niet-gevaarlijk afval of mogelijke deelmarkten hierbinnen minimaal de provincies Noord-Holland, Flevoland en Zuid-Holland omvat. Dit zijn ook de provincies die Sortiva zal bedienen. 33. Verschillende afnemers16 hebben desgevraagd aangegeven dat transportkosten een relatief belangrijke rol spelen in het gehele afvalverwerkingsproces, omdat de marges klein zijn. Deze marktpartijen hebben aangegeven om deze reden hun afval bij voorkeur aan de dichtstbijzijnde inzamelaar / verwerker aan te leveren. Onderzoek onder marktpartijen in het kader van onderhavige zaak heeft uitgewezen dat het inzamelgebied van concurrenten van partijen zich veelal in de nabijheid (een straal van ongeveer 30 km) van hun overslagplaats en recyclingsinstallatie(s) bevindt, maar dat een aantal marktpartijen (met name grote spelers) ook in aanpalende regio’s afval inzamelt dat uiteindelijk elders wordt gerecycled. 34. Gelet op het bovenstaande is het aannemelijk dat de markt voor de recycling van nietgevaarlijk afval kleiner dan nationaal van omvang is. Dit geldt eveneens voor de mogelijke markt voor de recycling van hout en de mogelijke markt voor de recycling van puin. In de onderhavige zaak kan vervolgens in het midden worden gelaten of genoemde markten de provincie NoordHolland beslaan of dat deze ruimer zijn dan de provincie Noord-Holland, omdat de materiële beoordeling hierdoor niet wordt beïnvloed (zie punten 40 tot en met 44). (iii) Groencompostering 35. Evenals in eerdere besluiten17 zal in het onderhavige besluit worden uitgegaan van een nationale markt voor groencompostering.
Verticale relatie
15
Zie het besluit in zaak 3247/Deltacom – OLAZ, reeds aangehaald, punt 29 en het besluit in zaak 2168/Delta – Phoenyx,
reeds aangehaald, punt 17. 16
In onderhavig besluit worden met ‘afnemers’ aangeduid de bedrijven die afval aanleveren en diensten op het gebied van
recycling afnemen; de zogenaamde afvalproducenten. 17
Zie het besluit in zaak 3247/Deltacom - OLAZ, reeds aangehaald, punt 31.
8
Openbare versie
Openbare versie
36. Gelet op het gestelde in punten 31 en 34 zal de verticale relatie tussen het scheiden en sorteren van niet-gevaarlijk afval enerzijds en het recyclen hiervan anderzijds op regionaal niveau beoordeeld worden (zie punten 46 en ). B.
GEVOLGEN VAN DE CONCENTRATIE
(i) Scheiden en sorteren van niet-gevaarlijk afval 37. Zoals aangegeven in punt 24 zal Sortiva zich gaan bezighouden met het scheiden en sorteren van afval. Het betreft met name bouw- en sloopafval en grof huishoudelijk afval. Ook sorteert Sortiva, op beperktere schaal, bedrijfsafval.18 38. Sortiva zal vanuit verschillende locaties in de provincie Noord Holland opereren.19 Naast Sortiva zijn er in de provincie Noord-Holland verschillende marktpartijen actief op het gebied van scheiden en sorteren van niet-gevaarlijk afval.20 Allereerst zijn er diverse bedrijven actief in de gehele keten van afvalverwerking. Er zijn vijf grote afvalbedrijven in Nederland: AVR, SITA Nederland, Essent Milieu, Van Gansewinkel Groep en Shanks Nederland, waarvan er tenminste drie actief zijn op het gebied van scheiden en sorteren van niet-gevaarlijk afval in Noord-Holland. Elk van deze marktpartijen had in 2004 een totale omzet van circa euro 400 mln tot euro 500 mln en is daarmee circa vier maal zo groot als partijen gezamenlijk. Daarnaast heeft marktonderzoek in het kader van onderhavige zaak uitgewezen dat zowel in Noord-Holland als daarbuiten een groot aantal bedrijven actief is op het gebied van inzamelen, scheiden en sorteren, recyclen en/of eindverwerken. Ook zijn er in Noord-Holland diverse bedrijven actief die enkel afval inzamelen, scheiden en sorteren, om het gesorteerde afval vervolgens door te leveren ter verdere verwerking aan derden (waaronder partijen in het geval van hout en puin). Voorbeelden van dergelijke inzamelaars/sorteerders zijn ReinUnie in IJmuiden en Pronk’s Container Centrale in Medemblik. Desgevraagd heeft een aantal grote marktpartijen aangegeven voldoende capaciteit te hebben om extra afvalstromen te scheiden en te sorteren (alsmede te verwerken) in geval van een prijsverhoging voor de diensten van partijen. 39. Gelet op het bovenstaande is er geen reden om aan te nemen dat als gevolg van de voorgenomen concentratie een economische machtspositie kan ontstaan of worden versterkt op een mogelijke Noord-Hollandse markt voor het scheiden en sorteren van niet-gevaarlijk afval. Ook indien de geografische marktomvang groter zou zijn dan de provincie Noord-Holland is er, gezien het feit dat alle locaties van Sortiva zijn gelegen in de provincie Noord-Holland, evenmin reden om aan te nemen dat een economische machtspositie kan ontstaan of worden versterkt. 18
Partijen hebben aangegeven dat slechts een klein gedeelte van het ingezamelde bedrijfsafval bij Sortiva terecht komt
omdat bedrijfsafval veelal niet te scheiden en sorteren is. 19
Alkmaar, Middenmeer en Halfweg.
20
Een marktpartij schat desgevraagd in dat er circa 15 bedrijven op 20 locaties actief zijn.
9
Openbare versie
Openbare versie
(ii) Recycling 40. Er zijn in Nederland circa 200 bedrijven actief op het gebied van recycling.21 Op de mogelijke Noord-Hollandse markt voor recycling zijn er naast partijen circa 8 recyclingbedrijven actief. Vier van hen maken onderdeel uit van een van de vijf grote, landelijk georganiseerde afvalverwerkingsbedrijven (zie punt 38). Marktonderzoek heeft bevestigd dat deze marktpartijen nu reeds grote concurrentiedruk uitoefenen op partijen. Daarnaast hebben enkele marktpartijen aangegeven voldoende capaciteit te hebben om extra afvalstromen te recyclen in geval van een prijsverhoging voor de diensten van partijen. Indien van een markt wordt uitgegaan die ruimer is dan Noord-Holland zijn er nog meer recyclers actief. Er is dan ook geen reden om aan te nemen dat als gevolg van de voorgenomen concentratie een economische machtspositie kan ontstaan of worden versterkt op de markt voor recycling. 41. Zoals aangegeven in punt 24 zal Sortiva voor wat betreft recycling actief zijn op het gebied van verwerking van hout en puin. Alleen op het gebied van de recycling van hout is sprake van een samenvoeging van activiteiten, aangezien zowel HVC als GP Groot haar houtrecyclingactiviteiten zal inbrengen in Sortiva.22 Exacte gegevens met betrekking tot de marktomvang zijn niet bekend. Hoewel schattingen van marktpartijen erop wijzen dat partijen een groot deel van het houtafval in Noord-Holland recyclen, is de positie van partijen op de mogelijke markt voor houtrecycling in Noord-Holland moeilijk te kwantificeren. De volgende factoren geven evenwel nader inzicht in de positie van partijen op bovenstaande mogelijke markt en de mate waarin de concurrentie op deze mogelijke markt door onderhavige concentratie kan worden beïnvloed. 42. Naast partijen is er aantal kleinere spelers die mobiel recyclen23 actief in de provincie Noord-Holland. Daarnaast zijn er tenminste twee grote afvalbewerkers (zie punt 38) actief in de provincie Noord-Holland. In tegenstelling tot ondernemingen die alleen afval inzamelen en het ingezamelde (en eventueel gesorteerde) afval vervolgens ter recycling aanleveren bij partijen, recyclen genoemde marktpartijen het hout met een eigen recyclinginstallatie of leveren zij het hout door aan andere verwerkers dan partijen. Deze marktpartijen bieden hun inzamel(- en verwerkings)diensten nu reeds tegen vergelijkbare voorwaarden (als partijen hanteren) aan in de provincie Noord-Holland. Een derde grote afvalverwerker heeft aangegeven op dit moment de recycling van hout ingezameld in Noord-Holland hoofdzakelijk uit te besteden aan partijen maar
21
Bron: Centraal Bureau voor de Statistiek, “Kerncijfers bedrijfsleven” periode 2003.
22
GP Groot beschikt over een houtversnipperaar op de locatie Alkmaar, HVC beschikt, via haar dochteronderneming
MeerRecycling, over een houtversnipperaar op de locatie Halfweg. 23
Mobiel recyclen houdt in casu in dat met mobiele recyclingsinstallaties het hout uit bijvoorbeeld bouw- en sloopafval op
locatie kan worden versnipperd / het puin kan worden gebroken.
10
Openbare versie
Openbare versie
tevens een deel van het houtafval op dit moment reeds te vervoeren naar een aanpalende regio ter recycling. 43. Desgevraagd hebben genoemde marktpartijen aangegeven voldoende capaciteit te hebben om extra hoeveelheden hout (in te zamelen en) te recyclen in geval van een prijsverhoging voor de diensten van partijen.24 Een grote marktpartij heeft daarnaast aangegeven toetreding in Noord-Holland te overwegen in geval van toename van de vraag naar haar houtrecyclingdiensten. 44. Het is aannemelijk dat er van bovengenoemde marktpartijen voldoende concurrentiedruk uitgaat. Er is geen reden om aan te nemen dat als gevolg van de voorgenomen concentratie een economische machtspositie kan ontstaan of worden versterkt op de mogelijke markt voor recycling van hout. (iii) Groencompostering 45. De branchevereniging organische reststoffen (hierna: BVOR) schat de hoeveelheid groenafval in Nederland op 3,2 miljoen ton per jaar.25 Partijen hebben in 2004 ongeveer 75.000 ton groenafval gecomposteerd. Het marktaandeel van partijen is daarmee circa 2%. Gezien dit geringe marktaandeel is er geen reden aan te nemen dat als gevolg van de voorgenomen concentratie een economische machtspositie kan ontstaan of worden versterkt op de markt voor groencompostering.
Verticale relatie 46. Zoals aangegeven in punt 30 is er sprake van een verticale relatie tussen het scheiden en sorteren van afval en het recyclen hiervan. Gelet op de positie van partijen op de markt voor het scheiden en sorteren van niet-gevaarlijk afval en op de markt(en) voor recycling26, is er geen reden om aan te nemen dat de voorgenomen concentratie marktafsluitende effecten zal hebben op een van bovengenoemde markten. VI.
CONCLUSIE
47. Na onderzoek van deze melding is de Raad van Bestuur van de Nederlandse Mededingingsautoriteit tot de conclusie gekomen dat de gemelde operatie binnen de
24
Een grote marktpartij heeft daarbij aangegeven nog een recyclinginstallatie “in de mottenballen” te hebben staan die kan
worden ingezet op het moment dat de vraag naar haar recyclingdiensten toeneemt. 25
Zie de website van de BVOR: www.bvor.nl.
26
Op het gebied van recycling van puin bestaan er meer alternatieven voor afnemers dan op het gebied van recycling van
hout.
11
Openbare versie
Openbare versie
werkingssfeer valt van het in hoofdstuk 5 van de Mededingingswet geregelde concentratietoezicht. Hij heeft geen reden om aan te nemen dat als gevolg van die concentratie een economische machtspositie kan ontstaan of worden versterkt die tot gevolg heeft dat een daadwerkelijke mededinging op de Nederlandse markt of een deel daarvan op significante wijze wordt belemmerd. 48. Gelet op het bovenstaande deelt de Raad van Bestuur van de Nederlandse Mededingingsautoriteit mede dat voor het tot stand brengen van de concentratie waarop de melding betrekking heeft geen vergunning is vereist. Datum: 12 september 2005
De Raad van Bestuur van de Nederlandse Mededingingsautoriteit, namens deze:
w.g. Mr. J. Schönau Directeur Concentratiecontrole
Tegen dit besluit kan degene, wiens belang rechtstreeks bij dit besluit is betrokken, binnen zes weken na de dag van bekendmaking van dit besluit een gemotiveerd beroepschrift indienen bij de arrondissementsrechtbank te Rotterdam, sector bestuursrecht, Postbus 50951, 3007 BM Rotterdam
12
Openbare versie
