8 g 0 a l 0 s r 2 ar ve a j T S RZ
d u o h in Voorwoord Zorg
5 6
• Departement patiëntenzorg
- Nieuw organogram zorgdepartement - Uurroosterconcept verpleegkundige afdelingen - Vernieuwde werkplek voor afdeling sp-revalidatie - Inrichting palliatieve zorgkamer op oncologie - Nieuw telemetriesysteem hartbewaking - Gratis laptops voor patiëntjes kinderafdeling - Nieuwe autoclaven sterilisatie - Slaaplabo - Optimalisatie van de hulp via ziekenwagen en spoedgevallen
• Medisch departement
- Uitbreiding medische staf - Toegelaten geneesheren - In memoriam: dr. Luc Siemons - Samenwerking met Jessaziekenhuis op het vlak van pneumologie - Dr. J. Verheezen, nieuwe palliatief arts - Baanbrekend digitaal mammotoestel garandeert hoge detectie aan laagste stralingsdosis - Langverwachte NMR geïmplementeerd op dienst radiologie - Boussignac ademhalingsondersteuningssysteem - Botverankerd hoorapparaat biedt nieuwe perspectieven - Neurologen RZ Sint-Trudo nu ook actief in AZ Vesalius - Nieuw tijdperk voor steenbehandeling in RZ Sint-Trudo - Capsule endoscopie brengt dunne darm in beeld - Pijnbestrijding via radiofrequente stroom - Nu ook ambulante revalidatie mogelijk in het geriatrisch dagziekenhuis - Medische kransen 2008 - Wetenschappelijke lezingen 2008 - Infoavond rust- en verzorgingstehuizen
Kwaliteitsbeleid
7 8 8 8 9 9 10 10 11
11
11 11 12 12 12
12 13 13 13 13 13 14 14 15 15 15 15
16
17 18 18 18 19 20 20 21 21
22
• ICT
23
• Infrastructuur
23
• Boekhouding en facturatie
24
• Beleidsinformatie en MZG
24
• Communicatie
25
- Huisartsen kunnen online het medisch dossier van hun patiënt raadplegen - Medisch materiaal en patiënten traceren met RFID-tags - Nieuwbouw
- Elektronische uitwisseling van de facturatiegegevens - Boekhouding - Informatisering met SAP - Realisaties beleidsinformatie - Minimale Klinische Gegevens - Minimale Verpleegkundige Gegevens - Nieuwe website - Naar een betere communicatie met de huisartsen
23 23
23
24 24 24
24 25 25
25 25
RZST - Medewerkers
26
Organisatie en beleid
30
- Personeelsomkadering - HR-activiteitenplan - Rekrutering, attractiviteit en retentie - Opleiding en ontwikkeling - Sociaal overleg - Sociale activiteiten - Enkele kerngetallen m.b.t. het personeelskader
• Samenstelling bestuur en management anno 2009 • Artsenkorps anno 2009
Kerncijfers - Activiteit - Bedrijfsresultaat - Financieel en uitzonderlijk resultaat - Investeren - Enkele kerncijfers
• Jaarrekeningen - Balans - Resultatenrekening
27 28 28 29 29 29 29
31 32
34 34 34 34 34 35
36 36 38
inhoud
- Stuurgroep en organogram kwaliteit - Sensibilisatie medicatieveiligheid - Eerste cultuurmeting patiëntveiligheid - Protocol patiëntidentificatie van kracht - Preventie ondervoeding - Voorbereiding elektronisch medicatievoorschrift - Ontwikkeling klinische paden en zorgprotocols - Borstcentrum - Patiëntentevredenheidsmeting
7
Zorgondersteunende diensten
2
3
rd o o w r o o v
Regionaal Ziekenhuis Sint-Trudo
Beste lezer en sympathisant van Sint-Trudo, U hebt het zoveelste jaarverslag van ons ziekenhuis in de hand. Het is andermaal op vele vlakken een positieve weergave van de activiteiten in 2008. Er werden door de medewerkers, artsen, directie en raad van bestuur heel wat initiatieven genomen ter verbetering van kwaliteit, organisatie en patiëntvriendelijkheid. De eerste fase van de nieuwbouw langs de Diestersteenweg verloopt vlot en zal in het najaar van 2009 voltooid zijn. Overigens is inmiddels de goedkeuring ontvangen voor de laatste fase van ons project. Ook werd nieuwe medische apparatuur in gebruik genomen die het ziekenhuis in staat stelt mee te gaan in de technologische evolutie van de geneeskunde. Kortom, het ziekenhuis leeft en bruist van ideeën en initiatieven. Dit is de verdienste van alle medewerkers, elk op zijn plaats en manier. Dank hiervoor namens de gemeenschap die de middelen ter beschikking stelt om dit te realiseren. Wij zouden, bij het overlopen van de jaarverslagen van de laatste vijf jaren, het gevoel kunnen krijgen dat alles naar wens verloopt, en dat wij slechts dienen verder te gaan op de ingeslagen weg … Niets is minder waar! De concentratiebeweging in het ziekenhuislandschap zet zich verder door, en ziekenhuizen van onze maat dienen hun plaats en rol in dit landschap duidelijk te definiëren, althans binnen de grenzen van hun eigen vrijheidsgraden. Ondertussen is het economische en financiële klimaat dermate grondig gewijzigd, zoals we dit sinds de tweede wereldoorlog niet meer gekend hebben. De weerslag van dit alles op de zorgsector zal zeer voelbaar worden, ook al lijkt dit voor sommigen nog niet tastbaar. Deze werkelijkheid zal zich in de loop van 2009 maar al te manifest aankondigen. Om deze redenen nodigen wij iedereen uit om mee te denken over de toekomst van Sint-Trudo, en het mandaat dat de gemeenschap ons opgedragen heeft in de zorg voor de gezondheid in onze regio. Wellicht zullen wij nieuwe wegen moeten bewandelen in het volbrengen van dit mandaat. En iedere aanpassing betekent verlies van comfort, minstens tijdelijk! Maar ook beschouwingen over welbegrepen eigenbelang zoals bijvoorbeeld stabiliteit van werkgelegenheid in eigen regio, kunnen motiveren in deze perioden van verandering. Deze uitdaging is boeiend voor alle medewerkers in Sint-Trudo, waar talent en competentie in die mate aanwezig zijn dat we deze wending met goed gevolg zullen kunnen realiseren. Onze patiënten en de gemeenschap in onze regio zullen in de toekomst oordelen of we deze aanpassing met succes voltooid zullen hebben.
voorwoord
Robert Jonckheere Voorzitter
4
5
zorg
Departement patiëntenzorg Nieuw organogram zorgdepartement Een organogram en de invulling daarvan vertaalt de algemene strategische visie van het ziekenhuis naar een organisatiestructuur en naar processen in het zorgdepartement. Dit omvat de kernactiviteit van het ziekenhuis, met name geneeskunde met de nodige verpleegkundige en paramedische omkadering. In het verleden zagen we dat de structuur van een organogram gedurende (meestal) vele jaren statisch was. De huidige context binnen de gezondheidszorg is gekenmerkt door vergrijzing, medische evoluties en ontwikkelingen, verantwoorde zorg, nood aan efficiënt gebruik van middelen, patiëntveiligheid en kwaliteit van zorg. Kader dit binnen een aanhoudend tekort aan verpleegkundigen op de arbeidsmarkt en het wordt evident dat, wil het Regionaal Ziekenhuis Sint-Trudo zijn opdracht verder blijven vervullen, hiervoor een dynamische organisatiestructuur noodzakelijk is. Binnen het organogram van het zorgdepartement is de voorgaande visie vertaald in de structuur: • voor het beleid en de aansturing van de zorg wordt een tandemfunctie gecreëerd tussen: - hoofdgeneesheer – directeur patiëntenzorg - geneesheer-coördinator – zorgmanager - geneesheer-diensthoofd – hoofdverpleegkundige • accent op patiëntveiligheid door: - clustering van afdelingen waarbinnen de hoofdstromen van patiënten zich bewegen (bv. heelkunde, OK, intensieve, pijnkliniek, sterilisatie) - evolutie van afdelingszorg naar trajectzorg en benadering over de afdelingsgrenzen op basis van klinische trajecten • introductie & vorming van studenten/medewerkers: - introductie en begeleiding van studenten en (nieuwe) medewerkers binnen het complexe werkveld - permanente aandacht voor vorming met het oog op kwalitatieve, veilige processen en outcome • differentiatie van zorgtaken: - bundeling van zorgmedewerkers die de organisatie ‘lean’ kunnen maken en de verpleegkundigen toelaten zich te focussen op directe patiëntenzorg Het zorgdepartement (medisch-verpleegkundig-paramedisch) wordt hierbij via matrixwerking op twee cruciale domeinen ondersteund, namelijk: • human resources management • kwaliteitszorg – cel kwaliteit & efficiëntie
directie patiëntenzorg
• Neurologie / nefrologie - MS vpk • Slaapcentrum • Oncologie en longziekten • Inwendig dagziekenhuis • Hart- en vaatziekten / endocrinologie - diabetescentrum • Inwendige en geriatrie • Geriatrisch dagziekenhuis - liaison vpk • Geriatrie CSA • SP revalidatie • Spoedgevallen
• Medische beeldvorming • Nucleaire geneeskunde • Endoscopie / functiemetingen • Nierdialyse • Klinisch labo • Labo anatomopathologie • Kraamafdeling - neonatalogie • Pediatrie • Borstcentrum
* Zorgprogramma - cardiologie - geriatrie - oncologie
* Zorgprogramma - pediatrie
zorgmanager • Orthopedie • Maag- en darmheelkunde - stomacentrum • Gespecialiseerde heelkunde (prostaatverpleegkundige) • Heelkundig dagziekenhuis • Operatiekwartier • Intensieve zorgen • Pijnkliniek - pijnverpleegkundige • Sterilisatie
• Consultaties • Onthaal • Vooropname • Sociale dienst • Psychologie • Mortuarium • Pastor • PST palliatief vpk • Intern patiëntenvervoer • Extern patiëntenvervoer • Intern mobiele equipe • Vrijwilligers • Paramedici - kiné - ergo - logo • Revalidatie
zorg
vorminsbeleid
6
• Begeleiding studenten / intreders • Catheterzorg • Wondzorg • Decubitus • ... • Voeding • Geriatrie • Ziekenhuishygiëne • Automatisatie - vp dossier - medicatiebeheer • MZG (MVG II) • Pediatrie
zorgmanager
Patiëntenbegeleiding en zorglogistiek
zorgmanager Referentie verpleegkundige
7
zorg
Departement patiëntenzorg Uurroosterconcept verpleegkundige afdelingen In 2008 werd het uurroosterconcept van de verpleegkundige afdelingen grondig hervormd. Er werd één conceptuurrooster voor alle afdelingen samengesteld dat geldt als referentiekader voor het opmaken van de uurroosters. Binnen dit kader kan de hoofdverpleegkundige flexibel inspelen op eventuele noden van de verpleegkundigen (work-life balance) en organisatorische noden van de afdeling. De hoofdaccenten van dit conceptuurrooster zijn: • voorzien in voldoende zorgkennis en capaciteit in functie van de zorgpieken • versterking van de continuïteit daar waar de zorgcapaciteit minder groot is • focus van de nachtverpleegkundige enkel op directe patiëntenzorg (overheveling van taken naar de dagdienst: ontslagvoorbereiding, klaarzetten van medicatie) • reductie van het aantal briefingsmomenten • toepassing van sociale wetgeving aangaande uurroosters in de gezondheidszorg Aan de basis van deze grondige herschikking van het uurroosterconcept lagen volgende beleidsaccenten voor de werking van het verpleegkundig departement: kwalitatieve patiëntenzorg en het bieden van een motiverende context voor verpleegkundigen. Daarnaast is deze hervorming ook gebaseerd op recente literatuur rond een breedschalig onderzoek in de Verenigde Staten dat lijkt aan te geven dat er een relatie is tussen adverse events, failure to rescue en mortaliteit in de patiëntenzorg enerzijds en de praktijkomgeving voor verpleegkundigen en het welbevinden op het werk bij verpleegkundigen (burn out, job(on)tevredenheid, intent to leave …) anderzijds.
Vernieuwde werkplek voor afdeling sp-revalidatie Het masterplan van het Regionaal Ziekenhuis Sint-Trudo voorziet de centralisatie van alle ziekenhuisactiviteit op één campus tegen 2012. In de tussenfasen gaat dit gepaard met tal van bouw-, verbouw- en renovatieprojecten binnen de bestaande campussen. Zo verhuisde eind 2008 de afdeling sp-revalidatie binnen campus Sint-Anna van de vleugel Cartuyvelstraat naar de vleugel Stenaertberg (vroegere materniteit) die hiervoor grondig gerenoveerd en aangepast werd. Gezien het grote neurologische en locomotorische zorgaanbod binnen RZST is de functie van sp-revalidatie – naast de nieuwe revalidatieafdeling op campus SintJozef – onontbeerlijk voor de integrale invulling van deze patiëntenzorg. De noodzakelijke elementen zoals een veilige en overzichtelijke zorginfrastructuur, die rolstoel compatibel is en het revalidatieproces zo goed mogelijk ondersteunt en een ergonomische omgeving voor onze medewerkers verantwoorden deze tussentijdse investering.
Nieuw telemetriesysteem hartbewaking In mei 2008 werd een nieuw telemetriesysteem in gebruik genomen waardoor voortaan 12 i.p.v. 8 patiënten van de afdelingen cardiologie, oncologie en pneumologie continu bewaakt kunnen worden. Dankzij de 6 elektroden van het monitortoestelletje kan voortaan ook automatisch van iedere patiënt een EKG worden genomen. De verpleegkundigen op intensieve volgen de toestand van de patiënt continu op. Monitoring is ook mogelijk op de afdeling cardiologie en door de geneesheren-specialisten. Doordat de gegevens ook op een gewone computer worden opgeslagen, kunnen zij zelfs via het internet van thuis uit de gegevens consulteren en de toestand van hun patiënt opvolgen.
Gratis laptops voor patiëntjes kinderafdeling Sinds half september 2008 kunnen de patiëntjes van de kinderafdeling van RZ Sint-Trudo vanuit hun bed surfen op het internet, spelletjes spelen, chatten met hun vriendjes, filmpjes bekijken … De kinderafdeling ontving 6 gratis laptops met draadloze internetaansluiting via het My Zoneproject. Dit is een samenwerking tussen Telenet (installatie en de gratis internetverbinding), Simon & Odil (interactief webplatform voor langdurig zieke kinderen van de vzw 4Kids) en Fujitsu Siemens (levering laptops). Om deze laptops te gebruiken, volstaat het dat de ouders een aanvraag indienen bij de hoofdverpleegkundige. Via de site www.my-zone.be kunnen ze doorklikken naar allerlei leuke sites voor kinderen. En terwijl hun kind een dutje doet, kunnen de ouders deze laptops gebruiken om hun e-mails te lezen en te beantwoorden, hun bankzaken te regelen of gewoon wat rond te surfen om de tijd te verdrijven.
RZ Sint-Trudo streeft er al jaren naar een palliatieve eenheid te verwerven binnen haar zorgaanbod. Ingevolge een moratorium op het aantal palliatieve bedden is dat voorlopig onmogelijk. Met een palliatieve eenheid kan een geïntegreerd zorgaanbod voor de patiënt en zijn familie gerealiseerd worden binnen een aangepaste architectonische en infrastructurele omgeving. De nood aan zo’n eenheid binnen ons ziekenhuis is nochtans verantwoord en noodzakelijk. De aanwezigheid van een snel vergrijzende bevolking in onze regio in combinatie met een gespecialiseerd oncologisch zorgprogramma onderstrepen en bevestigen deze nood. In afwachting van deze palliatieve eenheid heeft RZ Sint-Trudo een aantal initiatieven genomen, deels op eigen kracht, om een optimaal antwoord te bieden op dit gegeven. Enerzijds door de dagelijkse aanwezigheid en transmurale werking van een multidisciplinair palliatief support team en anderzijds eind 2008 door de inrichting van een palliatieve zorgkamer op de afdeling oncologie-pneumologie. Deze palliatieve kamer laat toe de benadering en zorg in deze levensfase voor patiënt en familie sereen en met de nodige aandacht te laten verlopen, in een comfortabele en huiselijke omgeving weg van het acute van de normale ziekenhuissetting. Dit project werd gerealiseerd dankzij sponsoring en giften van diverse verenigingen.
8
zorg
Inrichting palliatieve zorgkamer op oncologie
9
Optimalisatie van de hulp via ziekenwagen en spoedgevallen
zorg
Departement patiëntenzorg Nieuwe autoclaven sterilisatie Om de continuïteit en kwaliteit van de dienst sterilisatie te garanderen, heeft het ziekenhuis beslist om in de aanloop naar de nieuwe sterilisatieafdeling nog te investeren in twee nieuwe autoclaven. In november 2008 was de nieuwe installatie operationeel. Voor de sterilisatiemedewerkers waren deze meer moderne, meer gedocumenteerde en meer complexe toestellen alvast een voorsmaakje van de nieuwe sterilisatieafdeling die in het najaar van 2009 in de nieuwbouw in gebruik wordt genomen.
In 2008 organiseerde de spoedafdeling twee succesvolle infosessies rond de optimalisatie van de hulp via ziekenwagen en spoedgevallen. Uit de praktijk blijkt immers dat de medische hulpdiensten en het dringend ziekenwagenvervoer (MUG, 100) vaak verkeerd gebruikt worden omdat men niet goed weet bij welke dienst men, bij een ongeval of plotse ziekte, terecht kan voor de gepaste hulpverlening. De eerste sessie richtte zich tot de directies van rusthuizen en RVT’s, de tweede tot de huisartsen uit de regio. Ook de FOD Volksgezondheid Hasselt, het Rode Kruis Limburg, de CM en de ziekenwagendienst Alfa 7 verleenden hieraan hun medewerking.
Medisch departement Uitbreiding medische staf
Slaaplabo Sinds 1 januari 2008 heeft het RZ Sint-Trudo een conventie met de overheid afgesloten voor de diagnose en behandeling van het obstructief slaapapneusyndroom. Hiervoor werd op de afdeling neurologie een slaaplabo geïntegreerd waar per nacht 2 patiënten kunnen overnachten ter observatie van hun slaappatroon. Heel wat mensen hebben immers te kampen met slaapstoornissen die op lange termijn een ernstige hypotheek leggen op hun levenskwaliteit. Een aantal van deze slaapstoornissen vindt zijn oorsprong in goed behandelbare neurologische en/of pneumologische aandoeningen. Om de oorsprong van het slaapprobleem te kunnen vaststellen, wordt de patiënt opgevangen door een multidisciplinair team dat bestaat uit geneesheer-specialisten uit volgende disciplines: neurologie, longziekten, neus-keel-oorziekten, mond-, kaak- en aangezichtsheelkunde, hart- en vaatziekten, behandeling van obesitas. Deze equipe wordt verder aangevuld met een psycholoog, een diëtist en een slaapverpleegkundige. In functie van het gestelde probleem wordt de patiënt behandeld door één of meerdere leden van dit team en kan ook overgegaan worden tot een overnachting in het slaaplabo. Een verblijf in het slaaplabo vangt meestal aan in de late namiddag, waarbij eerst een aantal neurologische of pneumologische onderzoeken kunnen plaatsvinden. Aansluitend ontvangt de patiënt van de slaapverpleegkundige de nodige informatie en educatie aangaande een goede slaaphygiëne en comfort. Vervolgens wordt de patiënt aangesloten op een bewakingstoestel dat tijdens zijn slaap een aantal neurologische, pneumologische en cardiale parameters registreert. Deze parameters worden door het multidisciplinair team geëvalueerd om het slaapprobleem vast te stellen. Per jaar worden 400 à 500 slaaponderzoeken uitgevoerd waarvan een honderdtal patiënten door de pneumoloog en de slaapverpleegkundige thuis ondersteund en begeleid worden voor slaapstoornissen die hun oorsprong vinden in de luchtwegproblematiek.
Na een forse uitbreiding van de medische staf in 2007 (11 nieuwe artsen), zijn ook in 2008 vijf nieuwe artsen gestart in het RZ Sint-Trudo: • dr. Jesse Marrannes, radioloog: is sinds 15 augustus 2008 als radioloog werkzaam in het Sint-Trudoziekenhuis, o.a. op het departement MRI. • dr. Wouter De Vooght, neuroloog: versterkt sinds 1 september 2008 als vierde neuroloog de associatie neurologie-fysische geneeskunde-revalidatie die bestaat uit dr. H. De Vooght, dr. Jans, dr. Mulleners, dr. Darcis en dr. Hendrix. Tijdens zijn opleiding in de dienst neurologie van het UZ Gasthuisberg te Leuven (prof. dr. W. Robberecht), heeft dr. W. De Vooght zich gespecialiseerd in de klinische neurofysiologie (EMG, EEG, geëvokeerde potentialen …). Binnen de dienst neurologie heeft hij als speciale interesse ‘hoofdpijn’ en zal hij een hoofdpijnraadpleging uitbouwen. • Prof. dr. Philippe Lauweryns, orthopedist: maakt sinds 1 september 2008 deel uit van de associatie orthopedie samen met dr. Degraeve, dr. Mievis, dr. Moermans, dr. Renson en dr. Tubbax. Met zijn ruime ervaring en grote expertise zal hij samen met dr. Degraeve de rugchirurgie in het Sint-Trudoziekenhuis verder uitbouwen, in nauwe samenwerking met o.a. fysische geneeskunde, neurologie, neurochirurgie, anesthesie en pijntherapie, en radiologie. • dr. Annelies Moermans, orthopedist: maakt sinds 1 november 2008 deel uit van de associatie orthopedie samen met dr. Degraeve, dr. Mievis, prof. dr. Lauweryns, dr. Renson en dr. Tubbax. Door haar bijzondere expertise in de achtervoet- en enkel(prothese)pathologie zal zij de voetkliniek verder upgraden en de coördinatie op zich nemen van het multidisciplinaire zorgteam van de diabetesvoet (medici en paramedici). Daarnaast behandelt zij tevens de hand- en polspathologie. • dr. Gülseren Palit, gynaecoloog: is sinds 1 januari 2009 werkzaam in de associatie verloskunde-gynaecologie samen met dr. de Sonnaville, dr. Eerdekens, dr. Michiels en dr. Verboven. Dr. Palit zal zich toeleggen op senologie en endoscopische heelkunde.
Toegelaten geneesheren In 2008 werden volgende specialisten benoemd als toegelaten geneesheer in het RZ Sint-Trudo:
Vaatchirurgie: • dr. F. Libeer • dr. P. Van de Gender Psychiatrie: • dr. O. Bollen
10
zorg
Pneumologie: • dr. J. Aumann • dr. K. Demuynck • dr. P. Jadoul • dr. K. Pat • dr. L. Spaas • dr. K. Weytjens
11
Langverwachte NMR geïmplementeerd op dienst radiologie
zorg
Departement patiëntenzorg In memoriam: dr. Luc Siemons Met het plotse overlijden van dr. Luc Siemons op 3 augustus 2008 verloor het ziekenhuis één van zijn steunpilaren. Dr. Siemons was sinds 1989 als pneumoloog werkzaam eerst in het SintAnnaziekenhuis, later op de campus Sint-Jozef. Hij slaagde erin op enkele jaren tijd een grote en kwalitatief hoogstaande dienst pneumologie uit te bouwen. Hierbij werkte hij steeds uitzonderlijk gedisciplineerd en georganiseerd. Naast het vele klinische werk was hij ook wetenschappelijk actief, met als verwezenlijking enkele publicaties in internationale tijdschriften, een uitzonderlijke prestatie voor een ‘perifere specialist’. Bovendien zette hij zich ook in voor het algemeen belang van de artsen en was hij met de punctualiteit die hem kenmerkte vele jaren actief in de medische raad en het ethisch comité.
Samenwerking met Jessaziekenhuis op het vlak van pneumologie Na het plotse overlijden van dr. Luc Siemons werd sinds september 2008 de dienst pneumologie opnieuw voltijds bemand door de associatie van pneumologen van het Jessaziekenhuis, met name dr. J. Aumann, dr. K. Demuynck, dr. P. Jadoul, dr. K. Pat, dr. L. Spaas en dr. K. Weytjens. Als toegelaten geneesheer in het Sint-Trudoziekenhuis zorgen zij voor de medische permanentie en verzekeren ze de wachtdienst op spoedgevallen. Hospitalisaties gebeuren principieel op de afdeling pneumologie-oncologie. Zij voeren ook consulten, preoperatieve longfunctie onderzoeken en bronchoscopies uit. Dr. K. Weytjens bemant, samen met de neurologen, het slaaplabo, terwijl dr. K. Pat zich meer heeft toegelegd op de oncologie. Ook de thoraxchirurgie kan hierdoor verder in ons ziekenhuis plaatsvinden. De bedoeling is om in de loop van 2010 een bijkomende collega aan te trekken en verdere subspecialisatie in de dienst pneumologie te brengen.
Dr. J. Verheezen, nieuwe palliatief arts Dr. J. Verheezen, oncologe, nam de functie van palliatief arts over van dr. R. Lippens. Dit ligt in het verlengde van haar opleiding. De bedoeling is om de palliatieve zorgen verder structureel uit te bouwen, met o.a. de inrichting van een palliatieve zorgkamer en, indien vooralsnog een erkenning zou kunnen bekomen worden, het uitbouwen van een echte palliatieve afdeling in ons ziekenhuis.
Baanbrekend digitaal mammotoestel garandeert hoge detectie aan laagste stralingsdosis
Boussignac ademhalingsondersteuningssysteem In 2008 werd op de spoedafdeling en op intensieve zorgen het Boussignac ademhalingsondersteuningssysteem geïmplementeerd voor patiënten met acute kortademigheid als gevolg van hartfalen of COPD. Het voordeel van deze methode is dat er geen complexe apparatuur nodig is: het Boussignac-systeem is lichtgewicht, heeft geen bewegende delen en heeft alleen een zuurstoffles nodig. Bovendien is minder vaak een voor patiënten zeer ingrijpende intubatie nodig waardoor de patiënten sneller herstellen en minder lang op de afdeling intensieve zorgen moeten blijven.
Botverankerd hoorapparaat biedt nieuwe perspectieven Patiënten bij wie een conventioneel hoorapparaat niet mogelijk is of die eenzijdig doof zijn, kunnen mits een kleine en risicoloze heelkundige ingreep hun gehoor terug krijgen door plaatsing van een botverankerd hoorapparaat (Bone Achored Hearing Aid of BAHA). Een botverankerd hoorapparaat werkt door middel van beengeleiding: de geluidstrillingen worden via het schedelbot opgevangen en rechtstreeks doorgegeven aan het binnenoor. De geluidskwaliteit is voortreffelijk en de gehoorgang blijft vrij. NKO-arts, dr. X. Verbraken, voert deze ingreep sinds april 2008 uit in het heelkundig dagcentrum.
Neurologen RZ Sint-Trudo nu ook actief in AZ Vesalius Sinds 1 oktober 2008 verzekeren onze neurologen, dr. H. De Vooght, dr. E. Verjans, dr. E. Mulleners en dr. W. De Vooght, beurtelings de dienst neurologie van het AZ Vesalius in Tongeren. In de toekomst zal de associatie nog met minstens 2 neurologen worden uitgebreid. Door deze samenwerking stijgt het aantal neurologische opnames tot meer dan 2 000 per jaar en is deze dienst uitgegroeid tot de grootste in de provincie. De dienst neurologie beschikt over minstens 55 acute en 20 chronische bedden verdeeld over beide ziekenhuizen.
Nieuw tijdperk voor steenbehandeling in RZST Eind 2008 investeerde het ziekenhuis in een gloednieuw ESWL-toestel met belangrijke troeven zowel voor de patiënt als de uroloog. Zo ervaart de patiënt dankzij de gerichte energieopwekking en overdracht minder pijn waardoor deze behandeling geen verdoving meer behoeft en bovendien ambulant kan gebeuren. Bovendien maakt het nieuwe toestel ook geen oorverdovend lawaai meer. Zo werd het dragen van gehoorbescherming overbodig en kon het urologisch dagcentrum worden opgenomen te midden van de consultatieruimtes. Deze niersteenvergruizer van de derde generatie vervolledigt samen met de modernste endoscopische technieken de reeds beschikbare reeks van instrumenten voor steenbehandeling in het RZ Sint-Trudo en laat de urologen toe voortaan iedere patiënt met welke steen ook verder te helpen.
zorg
Als laatste stap in de volledige digitalisering van de dienst radiologie gebeurt sinds het najaar 2008 ook het mammografisch onderzoek digitaal. Met de aanschaf van het nieuwste MicroDose mammografietoestel van het Zweedse technologiebedrijf Sectra investeerde het ziekenhuis in baanbrekende technologie ten voordele van de patiënt: de bestralingsdosis ligt gemiddeld 30 tot 50 % lager dan bij andere digitale toestellen en het apparaat biedt een excellente beeldkwaliteit waardoor een betere en snellere opsporing van letsels mogelijk wordt. Bovendien zijn alle beeldgegevens voortaan sneller en 24/24 u. beschikbaar, ook voor artsen buiten het ziekenhuis. Voor de patiënt biedt deze omschakeling naar digitale mammografie alleen maar voordelen: lagere stralingsdosis, betere en snellere opsporing van letsels en maximaal patiëntencomfort bij mammo-onderzoek. Het toestel werd officieel ingehuldigd door de heer M. Robach, ambassadeur van Zweden en door de heer J. Söderqvist, algemeen directeur van Sectra Mammea.
Eind april kwam eindelijk het verlossende nieuws dat één van de 18 beschikbare NMR’s aan ons ziekenhuis was toegewezen. De NMR is van strategisch belang voor ons ziekenhuis. Voor heel wat disciplines was de NMR immers de ontbrekende schakel om tot een volledige en gedetailleerde diagnose te komen, ook bij complexe ziektebeelden. Met de NMR wordt het basiszorgaanbod van ons ziekenhuis vervolledigd en kunnen we de mensen uit de regio een deskundige zorg garanderen in hun eigen stad, wat gezien de toenemende vergrijzing toch niet onbelangrijk is. Ook voor de NMR investeerde het ziekenhuis met de aankoop van de Avanto, 1.5 Tesla van Siemens in een performant en innovatief toestel. Na de nodige verbouwingswerken op de dienst radiologie kon de NMR in augustus 2008 geïnstalleerd worden. De NMR werd officieel ingehuldigd door de heer Steven Van Ackere, toenmalig Vlaams minister van Welzijn, Volksgezondheid en Gezin, in aanwezigheid van een honderdtal genodigden.
12
13
Nu ook ambulante revalidatie mogelijk in het geriatrisch dagziekenhuis
zorg Capsule endoscopie brengt dunne darm in beeld In het najaar 2008 investeerde het ziekenhuis in een innovatieve onderzoekstechniek, de capsule endoscopie. Deze techniek laat aan de gastro-enterologen toe om rechtstreeks in de dunne darm te kijken. Een pil met daarin een camera ‘reist’ gedurende 8 uur door het maagdarmstelsel en brengt via een 50.000-tal beelden de binnenkant in beeld. De voornaamste indicatie voor dit onderzoek is het zoeken naar een oorzaak van bloedarmoede. Via deze nieuwe techniek kunnen zweertjes, een kleine bloedingshaard of een tumor in de dunne darm worden opgespoord. Het onderzoek is volledig pijnloos en comfortabeler voor de patiënt dan een traditionele endoscopie. Toch kan de capsule endoscopie de klassieke gastroscopie of coloscopie niet vervangen. De capsule is immers niet bestuurbaar, waardoor de volledige maag en dikke darm niet kan worden bestudeerd. Verder kunnen via de capsule ook geen biopsies genomen worden of bloedingen worden gestopt.
Met ingang van 1 januari 2008 werden de pilootprojecten Geriatrisch dagziekenhuis en Interne liaisonfunctie officieel goedgekeurd door de overheid. Het ziekenhuis ontvangt voor beide projecten een forfaitaire financiering voor de bestaffing van de respectieve teams. In het geriatrisch dagziekenhuis kon hierdoor naast diagnose en behandeling ook de pijler revalidatie verder worden uitgebouwd. Patiënten kunnen er voortaan, eventueel in aansluiting op een hospitalisatie, op ambulante basis komen revalideren om hun mobiliteit en zelfredzaamheid te versterken en blijvend op peil te houden. De revalidatie is er vooral op gericht de functies en vaardigheden te verbeteren, zowel individueel als in groepsverband. In functie van de eigen mogelijkheden van de patiënt wordt een individueel behandelingsplan opgesteld. De ergotherapeut traint de activiteiten uit het dagelijks leven, de functionele en cognitieve vaardigheden, het gebruik van hulpmiddelen en valpreventie. De kinesist helpt bij het herwinnen en trainen van de fysische functies. Indien nodig wordt bijkomend een beroep gedaan op een logopedist, diëtist of sociaal werker.
Medische kransen 2008 • ‘Het gebruik van nieuwe insulines-analogen’ door prof. dr. A. Mertens • ‘Betekent Taxotere ® een meerwaarde bij de behandeling van HRPCa?’ door dr. E. Vanderschot • ‘Delier’ door dr. S. Martens • ‘Preoperatief stoppen met thuismedicatie’ door dr. L. Bequé • ‘Amputatie, wat nadien?’ door dr. J. Darcis • ‘Correcte indicaties voor radiologische onderzoeken’ door dr. M. Palmers • ‘Bekkenbodemchirurgie’ door dr. U. Verboven • ‘Protocol en klinische beelden van Erysipelas’ door dr. M. Anseeuw
Wetenschappelijke lezingen 2008
Pijnbestrijding via radiofrequente stroom
Infoavond rust- en verzorgingstehuizen Om ook onze oudere populatie met de beste zorgen te kunnen omringen, hecht ons ziekenhuis veel belang aan een goede samenwerking met de rust- en verzorgingstehuizen uit de regio. Daarom werd begin december voor de directies van deze instellingen een succesvolle infoavond opgezet waarbij enkele artsen van ons ziekenhuis volgende items behandelden: het zorgprogramma geriatrie; vallen, ondervoeding en osteoporose; diabeteszorg bij de oudere patiënt; aanpak en preventie van MRSA.
zorg
De RF pijntherapie is één van de innovatieprojecten waarin het ziekenhuis vorig jaar heeft geïnvesteerd. Patiënten met chronische pijn kunnen voortaan in ons ziekenhuis terecht voor een pijnbehandeling met radiofrequente stroom. De stroom wordt toegediend doorheen een geïsoleerde naald die radioscopisch op de juiste plaats wordt ingebracht. De klassieke radiofrequente behandeling – met continue toediening van stroom – wordt voornamelijk toegepast bij chronische hoofd-, nek- of rugpijn afkomstig vanuit de facetgewrichten en bij pijn beïnvloed door het autonome zenuwstelsel. De gepulseerde radiofrequente behandeling – stroom in pulsen – kan worden toegepast bij o.a. aangezichtspijn, lage rugpijn, chronische hoofd-, nek- of rugpijn van spinale oorsprong en perifere zenuwpijn. De RF pijn-behandeling gebeurt onder locale anesthesie in het heelkundig dagcentrum en wordt uitgevoerd door de neurochirurgen (dr. E. Put en dr. M. Wissels) en de anesthesisten (dr. M. Dierckx en dr. M.-P. Lieben). Bedoeling is om op een multidisciplinaire wijze de pijn van de patiënten langdurig uit te schakelen of draaglijk te maken.
• ‘Klinisch onderzoek van de wervelzuil’ door dr. S. Hendrix en dr. J. Darcis • ‘Symposium borstpathologie’ door dr. C. Eerdekens, dr. J. Van Meerbeek, dr. J. Verheezen en dr. L. Bosmans • ‘Het belang van de samenwerking tussen huisartsen en nefrologen voor de patiënten met een chronische nierinsufficiëntie’ door dr. S. Smets • ‘Niet-kleincellig longtumoren anno 2008’ door dr. L. Siemons • ‘Opstart NMR in RZ Sint-Trudo’ door dr. M. Palmers • ‘Nieuwe perspectieven in de medicamenteuze behandeling voor abdominale obesitas bij diabetici’ door dr. T. Herbots • ‘Optimalisatie van de hulp via ziekenwagen en spoedgevallen’ door G. Berden • ‘Comfortzorg voor de palliatieve patiënt’ door dr. J. Verheezen
14
15
k
id e l e itsb e t i l wa Stuurgroep en organogram kwaliteit In 2008 werd een stuurgroep kwaliteit geïnstalleerd met de opdracht het kwaliteitsbeleid als organisatiebeleid ziekenhuisbreed sturing en vorm te geven. Als eerste werd een organogram kwaliteit en veiligheid uitgezet. Dit organogram brengt alle diensten en functies in kaart die een specifiek onderdeel van kwaliteit en/of veiligheid behartigen (zoals medisch farmaceutisch comité, bloedtransfusiecomité, voedingsteam, ombudsvrouw …). De coördinatie van deze verschillende commissies en functies alsook de uitbouw van een kwaliteitssysteem en de afstemming en opvolging van kwaliteitsprojecten gebeurt door de stuurgroep kwaliteit.
Directiecomié
Directie Kwaliteit en Systemen
Stuurgroep Kwaliteit N. Van Hoof
Projectfiche logboek
16
Dr. G. Putzeys
Team ziekenhuishygiëne
Medisch Farmaceutisch Comité
Ap. M. Stragier
Project elektronisch voorschrift R. Nuyttens
Comité Medische Materialen
Ap. M. Stragier
Bloedtransfusie Comité
Dr. L. Bequé
Antibioticabeleidsgroep
Ap. P. Gabriëls
Voedingsteam
Dr. S. Martens
Project klinische farmacie S. Devolder
Klinisch pad werkgroep
Coördinator Klinische Paden
H. Janssen
Ombudsvrouw
V. Pien
Projecten
Klinisch pad werkgroep
kwaliteitsbeleid
Jaarlijks - beleidsplan - indicatoren en actieplan - jaarverslag
Comité Ziekenhuishygiëne
17
k
id e l e itsb e t i l wa Sensibilisatie medicatieveiligheid ‘Veilige zorg… onze zorg’ is de slogan om patiëntveiligheid als prioriteit in ons ziekenhuis kenbaar te maken. Tijdens de nationale week ‘Patiëntveiligheid’ werden alle zorgverleners gesensibiliseerd om tijdens alle fasen van het medicatieproces aandacht te hebben voor een aantal veiligheidsaspecten. 10 vuistregels voor een veilige geneesmiddelendistributie werden samen met een ludieke actie aangereikt.
verrichten van een behandeling telkens opnieuw de identificatieprocedure uit te voeren. Ook patiënten worden hierbij actief betrokken. Zij worden geïnformeerd omtrent het belang van dit polsbandje en gevraagd om mee een oogje in het zeil te houden. Het gebruik van het identificatiebandje wordt via een interne audit nauwlettend opgevolgd.
Preventie ondervoeding
In opvolging van de campagne rond patiëntveiligheid werd begin 2008 bij alle medewerkers die rechtstreeks of onrechtstreeks betrokken zijn bij het zorgproces een veiligheidscultuurmeting uitgevoerd. Bedoeling hiervan was inzicht te verwerven in de veiligheidscultuur van ons ziekenhuis. Een positieve veiligheidscultuur is immers een essentiële voorwaarde om ziekenhuisbreed een kwaliteitsvol veiligheidsbeleid uit te bouwen. De resultaten geven aan dat we de veiligheidscultuur kunnen verbeteren door te werken aan volgende items: een betere samenwerking tussen de diensten, het ter beschikking stellen van procedures om fouten te voorkomen, ondersteuning door het ziekenhuismanagement van een patiëntveiligheidsklimaat en de overdracht van patiënteninformatie bij een transfert. De stuurgroep kwaliteit zal hieromtrent jaarlijks concrete verbeteracties uitzetten en opvolgen.
Protocol patiëntidentificatie van kracht Patiëntidentificatie is één van de meest risicovolle stappen in het zorgproces. Sinds oktober 2008 is een protocol van kracht omtrent het identificeren van personen en het koppelen van de juiste zorg aan de juiste persoon. Om identificatie te vergemakkelijken, wordt nu veralgemeend gebruik gemaakt van een patiënt-identificatiebandje met de naam, geboortedatum en barcode van de patiënt. Ook medicatierecipiënten worden, in het verlengde daarvan, met diezelfde patiëntparameters geïdentificeerd. Alle verpleegafdelingen zijn ondertussen via bijkomende investeringen voorzien om dit 24/24 uur te kunnen waarborgen. Tijdens een actieweek werden alle zorgverleners via banners, affiches en stickers met als slogan ‘Verifieer elke keer’ geïnformeerd en gesensibiliseerd om bij het verstrekken van zorg of het
18
kwaliteitsbeleid
Eerste cultuurmeting patiëntveiligheid
In 2008 liep in ons ziekenhuis een pilootproject van de Federale Overheid omtrent het opsporen van ondervoede patiënten, het zoeken naar risicofactoren voor ondervoeding en het uitwerken van een voedingsgericht behandelingsadvies. Deze screening werd uitgevoerd bij alle opgenomen patiënten van 75 jaar en ouder. In totaal werden 2.267 patiënten (1.694 liaison-patiënten, 573 opgenomen op geriatrie) gescreend via de MNA (mini nutritional assessment) als screeningstool. Hieruit bleek dat in totaal 11,9 % van deze patiënten ondervoed was (9,8 % van de liaison-patiënten en 18 % van de patiënten opgenomen op geriatrie); 33,9 % van al deze patiënten liep een risico op ondervoeding (29,6 % van de liaison-patiënten en 46,6 % van de patiënten opgenomen op geriatrie). Via multidisciplinair overleg met de diëtiste en de liaisonverpleegkundigen konden voor de ondervoede patiënten snel de gepaste acties ondernomen worden. De bedoeling is om op deze manier de morbiditeit en mortaliteit van de in het ziekenhuis opgenomen patiënten te verminderen en de ligduur naar beneden te halen. Naar aanleiding van de internationale voedingsdag op 31 januari 2008 zette het voedingsteam een aantal acties op touw om zowel verpleegkundigen, artsen als patiënten te sensibiliseren voor de ondervoedingsproblematiek. In december 2008 tenslotte lichtte dr. S. Martens, voorzitter van het voedingsteam, de opstart en werking van het voedingsteam van het Sint-Trudoziekenhuis en de uitwerking van het pilootproject toe voor de VVKVM (Vlaamse Vereniging voor Klinische Voeding en Metabolisme).
19
Borstcentrum
k
id e l e itsb e t i l wa Voorbereiding elektronisch medicatievoorschrift In 2008 werd de implementatie van een elektronisch voorschrijfpakket grondig voorbereid. Het gebruik van een pakket voor medicatiebeheer kadert in de uitbouw van een ziekenhuisbreed patiëntveiligheidsbeleid. Elektronisch werken heeft als voordeel dat de informatie duidelijk en eenduidig is; bovendien kunnen artsen en verpleegkundigen die nood hebben aan informatie rond medicatie van hun patiënt deze steeds opvragen. De papierstroom van voorschriften en bestellingen tussen verpleegafdelingen en apotheek valt weg. Bij het opmaken van een elektronische medicatieopdracht is deze informatie onmiddellijk beschikbaar voor de ziekenhuisapothekers. Tijdens de aanloopfase naar een elektronisch medicatievoorschrift werd het ganse proces van medicatiedistributie, wat een risicoproces is, volledig hertekend in functie van veiligheid, kwaliteit en efficiëntie. In het voorjaar van 2009 werd het elektronisch medicatievoorschrift op een pilootafdeling geïmplementeerd.
Begin maart organiseerde het borstcentrum voor de tweede maal een druk bijgewoond symposium rond borstpathologie voor specialisten en huisartsen uit de regio. In 2008 werden de eerste stappen gezet naar de ontwikkeling van het borstzorgboekje, een soort heen-en-weer-boekje tussen de patiënt, de specialist en de huisarts met als doel de onderlinge communicatie te bevorderen. Dankzij een goede samenwerking van het multidisciplinair team worden de patiënten van bij de diagnose opgevangen en begeleid doorheen heel het traject van onderzoeken, behandelingen zoals chirurgie, chemo- en radiotherapie, tot en met de follow-up. In samenwerking met de Vlaamse Liga tegen Kanker werden in 2008 een reeks van vier ontmoetingsmomenten georganiseerd voor kankerpatiënten en hun familie. Hierbij kwamen verschillende onderwerpen aan bod zoals bijvoorbeeld: hoe omgaan met slecht nieuws, seksualiteit en intimiteit, radiotherapie, chemotherapie … Deze sessies kenden een grote opkomst en werden erg gewaardeerd door de patiënten en hun naaste familie. Om de borstpatiënten een nog betere begeleiding te kunnen bieden, volgde de borstverpleegkundige een bijkomende opleiding oncologische zorg.
Patiëntentevredenheidsmeting Ervaringen en waarderingen van patiënten zijn een belangrijk signaal en geven waardevolle feedback over de kwaliteit van de zorgverlening en de organisatie ervan. Daarom werd eind 2008 bij de patiënten een tevredenheidsenquête gehouden. Gedurende één maand werden alle volwassen gehospitaliseerde patiënten bevraagd aan de hand van een set van 50 uitspraken met betrekking tot hun ervaringen tijdens hun verblijfstraject in het ziekenhuis: opname, spoedgevallen, operatiekwartier, medische, verpleegkundige en paramedische zorg, hotelgebeuren … De enquête kende een responspercentage van 86 % en leert ons dat de patiënten over het algemeen positief zijn over hun ziekenhuisopname. Zo was er een zeer goede score voor de bereikbaarheid van de bedbel, de respectvolle omgang van verpleegkundigen en artsen, de goede medische en verpleegkundige zorg, de respectvolle behandeling in het operatiekwartier en aan het onthaal. De minder goede ervaringen hadden overwegend te maken met informatieverstrekking tijdens de verschillende fases van het ziekenhuistraject. Ondertussen werden een aantal verbeteracties opgezet om deze mindere ervaringen ten opzichte van de referentiegroep weg te werken en bij een volgende meting op alle items minstens 65 % van de patiënten te hebben met een positieve ervaring.
In 2007 werd een bepaalde systematiek geïntroduceerd voor het opzetten en opvolgen van verbetertrajecten. Aansluitend hierop werden in 2008 klinisch paden uitgewerkt voor de zorgtrajecten totale heupprothese, liesbreuk en totale prostatectomie. Vertrekkend vanuit de huidige werkwijze wordt tijdens deze verbetercycli gestreefd naar een optimalisatie van de zorgprocessen. Dit veronderstelt een kritische benadering van de huidige werkwijze, het benoemen van de mogelijke knelpunten, het vastleggen en meten van de kritische indicatoren en uiteindelijk de implementatie van het geoptimaliseerde traject. Daar waar nodig worden achterliggende protocollen en staand orders uitgewerkt zoals bijvoorbeeld PONV, acute verwardheid … Voor de bestaande klinische paden zoals sectio, normale bevalling, mastectomie, totale heupprothese … wordt feedback gegeven op basis van continue monitoring van indicatoren. Na evaluatie werden in eerste instantie de klinische paden COPD en CVA bijgestuurd.
20
kwaliteitsbeleid
Ontwikkeling klinische paden en zorgprotocols
21
n e t s n e i d e d n e un e t s r e d n o zorg
ICT Huisartsen kunnen online het medisch dossier van hun patiënt raadplegen Sinds juni 2008 kunnen, naast de eigen specialisten, nu ook de huisartsen alle gevalideerde en elektronisch beschikbare onderzoeksresultaten en -beelden (radiologie, klinisch labo en anatomopathologie) online consulteren. De huisartsen zijn op deze manier niet alleen sneller op de hoogte, ze krijgen bovendien ook steeds de meest recente resultaten te zien. Deze nieuwe toepassing is beschikbaar via de resultatenviewer op STIPA, ons beveiligd internetplatform voor huisartsen. Om de huisartsen sneller vertrouwd te maken met deze online consultatie heeft de afdeling ICT, die ook instond voor de realisatie ervan, een aantal infosessies gegeven waarin de mogelijkheden en voordelen van de resultatenviewer en STIPA werden uitgelegd.
Medisch materiaal en patiënten traceren met RFID-tags Sinds half november 2008 worden kritische materialen (bv. alternerende decubitusmatrassen en infuuspompen) alsook rolstoelen uitgerust met actieve RFID-tags. Via het draadloze netwerkprotocol Wi-Fi en een webapplicatie van Aeroscout kunnen deze hierdoor op elk moment, in real time, gelokaliseerd worden. Hierdoor wordt er minder tijd verloren met het zoeken naar deze materialen en wordt ook het risico op diefstal beperkt. De ICT-dienst gebruikt deze tags ook om de temperatuur in de serverlokalen te bewaken. Op termijn willen we de tags ook integreren in de polsbandjes van bijvoorbeeld patiënten met dwaalgedrag of baby’s om te vermijden dat ze de afdeling verlaten. In de toekomst wil het ziekenhuis het nieuwe draadloze netwerk ook gebruiken voor ip-telefonie en geneesmiddelenbeheer.
Infrastructuur
Eind februari 2008 werd de ruwbouw van de nieuwe vleugel afgerond en kon gestart worden met de aanbesteding en uitvoering van de volgende fases: de technische uitrusting (elektriciteit, sanitair, centrale verwarming, lift …), afwerking (vloeren, schilderwerk, binnenschrijnwerk …). De nieuwe vleugel beslaat een totale oppervlakte van 6 615 m2 en bestaat uit 7 verdiepingen. In de kelderverdieping zijn de verdeelkeuken, distributie en de vestiaire voor de dames voorzien; op het gelijkvloers het onthaal, de inschrijvingen, de cafetaria, de shop en de kapel; op 1 en 2 bevinden zich respectievelijk de verpleegafdelingen orthopedie en algemene en abdominale heelkunde; op 3 intensieve zorgen, sterilisatie en ICT; de vierde verdieping is gereserveerd voor vier operatiezalen uitgerust met de nieuwste apparatuur en op 5 wordt de technische ruimte ingericht. Per verpleegafdeling komen er 28 bedden wat het totaal voor de nieuwe vleugel op 56 bedden brengt, met bovenop nog eens 11 boxen waarvan er 9 worden uitgerust voor intensieve zorgen. De verpleegafdelingen komen tegemoet aan de almaar toenemende comforteisen van de patiënt. Zo zijn er geen zalen meer, enkel nog één- en tweepersoonskamers. Ook de kamers zelf bieden meer comfort. In elke kamer komt bijvoorbeeld een douche met zitje, heeft iedere patiënt een persoonlijke wastafel en zijn de bel, de telefoon en de afstandsbediening voor tv, radio en lichten geïntegreerd in één handset per patiënt. Alle kamers zijn bovendien uitgerust voor draadloos internet en worden voorzien van topkoeling waardoor we op een milieuvriendelijke manier de temperatuur in elke kamer vijf graden lager kunnen brengen dan de buitentemperatuur. En tenslotte is er nog een energiebeheersingsysteem met ondermeer automatische zonnewering (gestuurd door een heliometer op het dak), hoogrendementsglas en recuperatie van ververste warme lucht. Ook de mogelijkheden in verband met zonneënergie worden onderzocht. Omdat we als ziekenhuis een voorbeeldfunctie te vervullen hebben, werd maximale aandacht besteed aan duurzame en ecologische materialen en milieuvriendelijke technieken. Tijdens de Open Bedrijvendag op 4 oktober zal de nieuwbouw voor het eerst worden opengesteld voor het publiek.
22
zorgondersteunende diensten
Nieuwbouw
23
Boekhouding en facturatie Elektronische uitwisseling van de facturatiegegevens Nadat vorig jaar gestart werd met de communicatie van administratieve gegevens, is nu voor de uitwisseling van de financiële gegevens via het netwerk Carenet ook de belangrijke bijkomende fase gerealiseerd. Doel is de elektronische uitwisseling van de maandelijkse facturatiegegevens in de vorm van gestructureerde berichten tussen de verschillende landsbonden en het ziekenhuis, met het internet als platform, en dit op basis van strikte technische specificaties en databeveiliging. Deze elektronische uitwisseling via het Carenetsysteem vervangt de magnetische dragers (cd-rom en in een vroegere periode de grote magneetbanden) waardoor de informatieoverdracht versneld wordt. Bovendien houdt deze informatisering, gecombineerd met de kwaliteit van de data, de verdere geleidelijke afschaffing van de papieren documenten in. Ook voor een bepaalde arbeidsongevallenverzekering werd opgestart met de overschakeling naar elektronische facturatie en afschaffing van papieren facturen.
Boekhouding Binnen het boekhoudsysteem SAP werden de nodige aanpassingen gedaan om in te spelen op de nieuwe tendensen eigen aan een ziekenhuisboekhouding en de wetgeving van vzw’s in het algemeen (KB van 19/12/12003, dat bij KB van 27/03/2008 werd gewijzigd). In 2008 werd voortgewerkt aan de statistische en financiële gegevens binnen portahealth. Ook de wijzigingen i.v.m. SEPA (Single Euro Payments Area) beginnen geleidelijk aan vorm te krijgen. Dit vraagt ook boekhoudkundige aanpassingen, o.a. binnen SAP en Isabel. De eerste stappen zijn hiervoor reeds in 2008 gezet.
Informatisering met SAP De directie maakte in 2008 een fundamentele keuze voor informatisering met SAP in het belang van beheerscontrole en dit op 2 niveaus: enerzijds voor het voorraadbeheer, anderzijds voor de boekhouding en de factuurcontrole. Dit impliceert een integratie tussen beide niveaus, hetgeen ook de budgetopvolging en rapportering mogelijk maakt. Dit is een bijkomende en belangrijke troef van een geïntegreerd geïnformatiseerd systeem. De directie pleit hierbij voor een fasering over de jaren 2009 – 2010 met 31/12/2010 als absolute deadline voor het volledige project. De voorbereiding van het plan van aanpak gebeurt binnen een interne projectgroep.
Beleidsinformatie en MZG Realisaties beleidsinformatie Het Regionaal Ziekenhuis Sint-Trudo heeft in 2008 gekozen voor de implementatie van een geïntegreerde oplossing voor zijn beleidsinformatie. Bovenop alle operationele ICT-systemen zal een datawarehouse gebouwd worden. Dit zorgt voor een vlotte beschikbaarheid van heel wat informatie. De informatie van de verschillende bronsystemen (opname, facturatie, boekhouding, apotheek ...) zal gemakkelijk met elkaar gecombineerd kunnen worden. Correcte en snel beschikbare informatie is essentieel voor de sturing van het ziekenhuis. Het project zal over verschillende jaren lopen. In 2009 zal gestart worden met het opname- en het facturatiesysteem. Het project zal gerealiseerd worden in samenwerking met een externe partner, Forcea, een bedrijf dat zich uitsluitend toespitst op beleidsinformatie voor ziekenhuizen. Het heeft op dit vlak dan ook al een grote expertise opgebouwd en reeds meer dan 15 ziekenhuizen kozen voor Forcea.
24
Minimale Klinische Gegevens Om de codeerkwaliteit te optimaliseren werd DQE en PARM aangekocht. DQE is interactieve software die controleert of de codeerregels zijn gevolgd, of er andere codeermogelijkheden zijn, en stelt eventuele correcties voor. PARM laat toe om op gerichte wijze en tot op patiëntniveau de codering te evalueren. De MKG-cel werkt ook aan de verdere optimalisatie van de ontslagbrief. In overleg met de individuele arts worden verbetermogelijkheden voorgesteld naar volledigheid van documentatie en afstemming van het klinisch taalgebruik op de codeerregels en mogelijkheden. Anderzijds krijgt de individuele arts minstens tweemaal per jaar feedback m.b.t. zijn individueel gerealiseerde en verantwoorde activiteitsgegevens t.o.v. de ziekenhuisactiviteit.
Minimale Verpleegkundige Gegevens MVG II is de vernieuwde en verzwaarde registratie van alle verpleegkundige zorgen. Deze uitgebreide registratie vraagt om een volledige en correcte documentatie van zorgen. Aangezien de overheid de spelregels verder verfijnt, is bijsturing van het verpleegdossier nodig, met de verdere opleiding van referentieverpleegkundigen om correct en volledig de toegediende zorgen te registreren. Ook de registratie van het ingezette personeel is uitgebreider en complexer geworden. Hiervoor wordt een uitbreiding van de Sp Expert software gepland.
Communicatie Nieuwe website Sinds 11 april 2008 is de nieuwe website van ons ziekenhuis online. Gebruiksvriendelijkheid en klantgerichtheid staan hierin centraal, zowel op het vlak van inhoud, structuur als navigatie. Door een optimalisering van de grafi ek en de structuur kreeg de website een frisse, klantvriendelijke en patiëntgerichte uitstraling. De homepagina biedt de webbezoeker meteen een overzicht van wat hij verder op de website kan vinden. Via aparte ingangen per doelgroep (patiënten, bezoekers, zorgverleners) wordt aan elke doelgroep de nodige informatie op maat aangereikt. Ook vaak geconsulteerde rubrieken zoals raadplegingen en vacatures zijn van op de homepagina raadpleegbaar. De website werd uitgerust met een content management systeem zodat alle mogelijke aanpassingen en toevoegingen om de website up-to-date te houden in huis kunnen uitgevoerd worden. Nieuw zijn o.a. de rubriek ‘stuur een e-card’ waar familieleden, vrienden of kennissen de patiënt een boodschap kunnen sturen via een elektronische wenskaart en de rubriek medisch aanbod waar de bezoeker een overzicht krijgt van alle medische disciplines in ons ziekenhuis en waar een aantal afdelingen en centra (bv. borstcentrum, revalidatiecentrum, geriatrisch dagziekenhuis, slaaplabo, materniteit …) in de kijker worden geplaatst.
Naar een betere communicatie met de huisartsen Om de communicatie tussen de huisartsen en de geneesheren-specialisten te optimaliseren, werd via een enquête aan alle huisartsen uit de regio gevraagd naar hun communicatievoorkeuren (via Medibridge, brief, een personal message op het intranet STIPA, of een combinatie hiervan). Hierbij werd een onderscheid gemaakt tussen dringende patiëntgebonden info, niet-dringende patiëntgebonden info en niet-patiëntgebonden info (bv. aankondiging van nieuwe artsen, uitnodigingen voor symposia …). Het overzicht van de communicatievoorkeuren van de diverse huisartsen werd aan alle specialisten en hun secretariaten bezorgd met de vraag hier maximaal rekening mee te houden. Ook op het intranet is steeds een up-to-date overzicht consulteerbaar.
zorgondersteunende diensten
n e t s n e i d e d n e un e t s r e d n o zorg
25
rs e k r we e d me Personeelsomkadering Op 31 december 2008 bestaat het personeelkader in loondienst uit 670 medewerkers, overeenstemmend met 540,55 fulltime equivalenten (FTE). Op 31 december 2007 bedroeg het kader respectievelijk 640 medewerkers of 506,39 FTE. Dit betekent een toename met 34,16 FTE. Rekening houdend met langdurige afwezigen en tijdelijke medewerkers, omvat de payroll 701 personeelsleden. Het ziekenhuis is hiermee de op één na de grootste werkgever van de regio. Van vermeld kader werden in 2008 daadwerkelijk 519,37 personeelseffectieven ingezet. Een toename met 20,40 FTE ten opzichte van 2007 of ruim 4 %.
Personeelskader per 31.12.08: 670 personeelsleden = 540,55 voltijdse equivalenten
800 700 600 500 400 300 200 100 0 MeDiVa
Adm.
Verpl.
PARA/Andere
RZST RZST Wkn VTE
De toename van de personeelsinzet situeert zich vooral op de boekhouding, stafmedewerkers en zorgmanagers, het operatiekwartier, de medische beeldvorming, de apotheek, het geriatrisch dagziekenhuis, het zorgprogramma oncologie, het opstarten van het project liaison geriatrie en van het project administratieve ondersteuning van de verpleegeenheden.
De totale personeelskosten 2008 stegen met 7,7 % tot 28,2 mio euro. Naast de aanzienlijke personeelsuitbreiding, situeert de kostenstijging zich voornamelijk in drie indexaties, de bijkomende sectorale attractiviteitspremie en extralegale functievergoedingen en toeslagen. De gemiddelde loonkost per FTE bedraagt aldus 54.230 euro per jaar. Ruim boven de subsidiëringen financieringsbedragen, dit enerzijds ten gevolge van een structurele onderfinanciering door de overheid en anderzijds door een hogere kwalificatiegraad in het administratief en verpleegkundig departement (ca. 7 %) en de hogere dienstanciënniteit (ca. 5 jaar) ten opzichte van andere ziekenhuizen.
26
medewerkers
De laatste vijf jaar steeg het ingezette personeelseffectief met 47,67 FTE, of ruim 10 %. Het zorgdepartement kende in die vijf jaar een verhoogde personele inzet van 12,33 %, waarvan 45 % in de kritische en medisch-technische diensten.
27
Al deze inspanningen zorgen ervoor dat het personeelsbestand kwantitatief en kwalitatief op niveau kan worden gehouden. In 2008 zijn 44 nieuwe verpleegkundigen gestart in ons ziekenhuis.
rs e k r we e d me
Opleiding en ontwikkeling
Evolutie Personeelseffectieven (excl. RVT) 519,37
2008 498,97
2007
Sociaal overleg
489,20
2006
De sociale verkiezingen 2008 hebben geleid tot de samenstelling van een nieuwe Ondernemingsraad en een Comité voor Preventie en Bescherming op het Werk. In het zog van de verkiezingen werd tevens een eerste Syndicale Afvaardiging aangesteld.
477,89
2005 471,70 425
445
465
485
505
525
HR-activiteitenplan Een vernieuwde aanpak op het vlak van Human Resources is naar voren geschoven als één van de prioriteiten voor het beleid van ons ziekenhuis. Theo Joris vervoegde begin 2008 als directeur human resources de HR-afdeling. Zijn activiteitenplan 2008-2010, dat door de raad van bestuur werd goedgekeurd, legt de focus op een hogere performantie van de medewerkers, een proactieve staffing, functioneringsbegeleiding en evaluatie, ontwikkeling van mensen en afdelingen, arbeidsvoorwaarden, beloning en medewerkerstevredenheid.
Rekrutering, attractiviteit en retentie De schaarste van verpleegkundigen op de arbeidsmarkt veroorzaakte in 2007 en 2008 een verhoging van de spontane uitstroom bij deze medewerkersgroep. Om de goede continuïteit te waarborgen, werd hierop alert en correct ingespeeld door verhoogde inspanningen op het vlak van rekrutering, attractiviteit en retentie. Inzake ‘employer branding’ werd creatief omgegaan met advertising. Naast flyers, deur aan deur verspreid op 70.000 exemplaren, publiceerden we een zevental, naar vorm en inhoud herkenbare personeelsadvertenties in de regionale pers. In 2008 waren we met een opgemerkte stand aanwezig op jobbeurzen van de hogescholen uit de regio en van de VDAB. Daarnaast organiseerden we een succesvolle eigen jobinfoavond, werden tijdelijke aanbrengpremies voor medewerkers voorzien, en werden de relaties met onderwijsinstellingen aangespannen. Op het vlak van attractiviteit en retentie werden een aantal extralegale premies en toeslagen ingevoerd en budgetten voor teambuilding op de afdelingen vrijgemaakt. Tijdens de weekends werden jobstudenten op de verpleegafdelingen ingeschakeld, waardoor de werkdruk voor de verpleegkundigen op deze dagen wordt gemilderd. Door de toevoeging van een administratieve kracht aan iedere verpleegafdeling, worden de verpleegkundigen grotendeels ontlast van hun administratieve taken. Hierdoor kunnen verpleegkundigen zich meer concentreren op hun professionele competenties en kan de functie van hoofdverpleegkundige geleidelijk aan evolueren naar die van manager van de afdeling. Een kick-off dag voor hoofdverpleegkundigen zal in 2009 en 2010 moeten uitmonden in een breed opleidingstraject, dat er ondermeer op gericht is om hen leidinggevende managementvaardigheden aan te leren. Voor nieuwkomers werd een uitgebreide introductiesessie gespreid over drie dagen opgezet. Deze zal later geïntegreerd worden in een globaal introductieprogramma met als doel de nieuwe medewerker snel in het ziekenhuis te integreren, de betrokkenheid en de tevredenheid te vergroten, het functioneren te versnellen en te verbeteren.
Sociale activiteiten Om de werksfeer en het contact tussen medewerkers van verschillende afdelingen te bevorderen, organiseert het feestcomité van het Regionaal Ziekenhuis Sint-Trudo jaarlijks een aantal activiteiten waaraan medewerkers kunnen deelnemen. In 2008 stonden volgende activiteiten op het programma: nieuwjaarsreceptie, personeelsfeest, quiz, teambuildinguitstap voor leidinggevenden, jubilarissenfeest en op de dag van de verpleegkunde en het SintTrudofeest ontving elke medewerker een speciale attentie.
Enkele kerngetallen m.b.t. het personeelskader • gemiddelde leeftijd: 40,62 jaar • gemiddelde dienstanciënniteit: 14,36 jaar • 45,67 % werkt voltijds • gemiddelde jobtime van 80,71 % (of een deeltijdfactor van 1,239) • 84,18 % zijn vrouwen • 87 % verpleegkundigen met minstens 3 jaar verpleegkundige opleiding • ziektepercentage van 2,92 %
Personeelskader 31.12.08: 306 voltijds - 364 deeltijds
51-99% 29,10% Voltijds 45,67% Halftijds 25,22%
medewerkers
2004
28
Vorming, training en opleiding maken het ons mogelijk om in te spelen op de steeds wijzigende omstandigheden en behoeften, en zorgen er ook voor dat binnen ons ziekenhuis competente medewerkers aan de slag zijn. Ontwikkeling en ontplooiing zorgt voor tevreden werknemers. Hoe beter medewerkers zich voelen, hoe beter ze zorg kunnen verlenen. In 2008 werden 13.144 uren besteed aan vorming, dit is een toename van 8,7 % ten opzichte van 2007. Managementopleidingen, brugopleidingen, postgraduaten in zorgdisciplines als orthopedie, operatiekwartier, geriatrie, neurologie en MS, ethiek … nemen er een belangrijk deel van in. De bestedingen op het vlak van opleidingen bedragen 1,8 % van de totale loonmassa.
29
Samenstelling bestuur en management anno 2009 Algemene vergadering • Zr. Catharina Aerden • Willy Grosemans • Jan Joachims • Zr. Lucienne Jooken • Zr. Marie-Josée Kempen • Zr. Louisa Peeters • Jacques Poncelet • Jos Reniers • Jozef Ruisson • Stefan Schrijvers • Zr. Maria Stevens • Zr. Monique Vanden Broeck • Zr. Magda Van der Borght • Zr. Petra Vandersmissen • Germain Vaneetvelde • Denise Vanmuysen • + leden raad van bestuur Raad van bestuur • Raf Engelbos • Stany Engelbosch • dr. Guy Fabry • zr. Lena Hertsens • Robert Jans • Luc Jenné • Jef Jonckheere • Robert Jonckheere (voorzitter) • Louis Mentens • Jean Neven • dr. Wim Tambeur • Hubert Theunissen • Ludo Thielen • Clement Vandezande Directie • dr. Raf Lippens algemeen directeur • dr. Jacky Bollen hoofdgeneesheer (ontslagnemend) • Patrick Godfroid directeur patiëntenzorg • Theo Joris directeur HR • Nadia Kaczanowski directeur financiën • Nicole Van Hoof directeur kwaliteit en systemen
30
Management • Pol Casteleyn manager HR-services • Annemie Cools beleidsadviseur administratie • Eliane Daenen office manager • Karel Dermont manager aankoop & facilities • dr. Henri De Vooght voorzitter zorgcoördinatiecomité • Daniël Loos ICT manager • Louis Lenaerts manager MZG en beleidsinformatie • Johan Nijs manager patiëntenbegeleiding en zorglogistiek • Ludo Nulens manager infrastructuur • dr. Guus Putzeys adviseur medische beheerscontrole & beleidsinformatie • Kristel Smeyers communicatieadviseur • Marnik Stragier hoofdapotheker • dr. David Van Roosbroeck adviseur netwerking • Alexandra Wilms juridisch adviseur Medische Raad • dr. Inge Bormans • dr. Yves Claes • dr. Wouter Degraeve (voorzitter) • dr. Tom Herbots • dr. Henk Joosen • dr. Ian Michiels • dr. Guus Putzeys • dr. Jan Vanderkerken • dr. Rob Visser
organisatie en beleid
ie t a s i n a g r o
id e l e en b
31
ie t a s i n a g r o
id e l e en b
Artsenkorps anno 2009
anatomopathologie • dr. S. Delvaux • dr. J. Van Meerbeek anesthesiologie / reanimatie • dr. L. Bequé • dr. Y. Claes • dr. M. Dierckx • dr. A. Geessels • dr. D. Knoors • dr. M.P. Lieben • dr. R. Lippens • dr. E. Muyldermans • dr. D. Van Roosbroeck • dr. M-C. Vroonen cardiologie • dr. J. Beckers • dr. C. De Meester • dr. T. Herbots • dr. P. Morias dermatologie • (dr. M. Anseeuw) • (dr. C. Leys) endocrinologie • prof. dr. A. Mertens fysische geneeskunde • dr. J. Darcis • dr. S. Hendrix gastro-enterologie • dr. J. Bollen • dr. J. Nijs • dr. L. Van den Bergh geriatrie • dr. H. Joosen • dr. S. Martens
32
intensieve geneeskunde • dr. Y. Claes • dr. D. Knoors • dr. D. Van Roosbroeck
neus -, keel -, oorziekten / gelaat- en halschirurgie • dr. E. Annys • dr. X. Verbraken
kindergeneeskunde • dr. A. Backaert • dr. B. Beullens • dr. K. Mertens • dr. C. Meurice
nucleaire geneeskunde • dr. I. Bormans • (dr. N. Lemmens) • (dr. L. Van Heeswijck)
klinische biologie • apr. P. Gabriëls • dr. G. Putzeys • apr. M. Verdonck longchirurgie • dr. L. Verougstraete longziekten / allergie • (dr. J. Aumann) • (dr. K. Demuynck) • (dr. P. Jadoul) • (dr. K. Pat) • (dr. L. Spaas) • (dr. K. Weytjens) mond-, kaak- en aangezichtsheelkunde • dr. D. De Coster nefrologie / nierdialyse • dr. P. Claus • dr. S. Smets • dr. H. Verbrugge • (dr. J. Van Walleghem) neurochirurgie • dr. E. Put • (dr. M. Wissels) neurologie • dr. H. De Vooght • dr. W. De Vooght • dr. E. Mulleners • dr. E. Verjans
oncologie • dr. C. Lievens • dr. J. Verheezen oftalmologie • dr. C. Budo • dr. L.-F. Liesenborghs • dr. M. Storms orthopedie / traumatologie • dr. W. Degraeve • dr. A. Hendrickx • dr. G. Jansen • prof. dr. P. Lauweryns • dr. J. Mievis • dr. A. Moermans • dr. L. Renson • dr. H. Tubbax pijnkliniek • dr. M. Dierckx • dr. M.-P. Lieben plastische chirurgie • dr. L Bosmans psychologie • (dr. O. Bollen) radiologie • dr. K. de Jongh • dr. J. Marrannes • dr. M. Palmers • dr. G. Vandenbosch • dr. S. Verhamme • dr. R. Visser
radiotherapie • (dr. P. Bulens) • (dr. L. Noé) reumatologie • dr. H. Verbrugge revalidatie • dr. J. Darcis • dr. S. Hendrix • dr. E. Mulleners spoedgevallen • dr. M. Beeckmans (BAG-arts) • dr. P. Claes (urgentiearts) • dr. L. Conde (acutist) • dr. L. Gevaert (acutist) • dr. T. Smets (acutist) urologie • dr. J. Vanderkerken • dr. E. Vanderschot • dr. S. Vanhaevre vaatchirurgie • (dr. G. Koppert) • dr. J.-P. Lacquet • (dr. F. Libeer) • (dr. P. Van De Gender) • dr. L. Verougstraete verloskunde / gynaecologie • dr. L. de Sonnaville • dr. C. Eerdekens • dr. I. Michiels • dr. G. Palit • dr. U. Verboven
( ) toegelaten artsen
organisatie en beleid
algemene en abdominale heelkunde • dr. P. Geyskens • dr. B. Masereel • (dr. B. Appeltans) • (dr. V. Madoe)
33
Enkele kerncijfers
er s f j i c kern
Evolutie aantal inschrijvingen 140.000 120.000 100.000
Activiteit Het aantal ligdagen daalt met 3,7 % t.o.v. 2007. Dit is vooral te wijten aan de continue druk op de ligduur. Gemiddeld verbleef in 2008 een patiënt 7,58 dagen in ons ziekenhuis t.o.v. 7,78 dagen in 2007. Het aantal ambulante en dagziekenhuispatiënten blijft groeien, het aantal gefactureerde dagziekenhuisforfaits neemt toe met 22,8 %.
80.000 60.000
99.361
102.656
100.622
104.065
117.519
128.198
2003
2004
2005
2006
2007
2008
40.000 20.000
Resultaat Het boekjaar 2008 wordt afgesloten met een omzetstijging van 8 %. Deze stijging staat tegenover een sterker toenemende kostenstructuur. Het bedrijfsresultaat daalt hierdoor van € 4,5 mio in 2007 naar ± € 3,9 mio in 2008. Dit is toch nog beter dan verwacht. Het financieel resultaat is zeer goed dankzij een stijging van 33 % van de financiële opbrengsten en dit omwille van het tijdig bijsturen van de beleggingsstrategie. We worden in 2008 tevens geconfronteerd met een uitzonderlijke opbrengst van meer dan € 5 mio omwille van de afrekening van het inhaalbedrag 1999-2001. Een gedeelte hiervan werd reeds in 2008 geïnd.
Evolutie opgenomen patiënten en dagziekenhuis 30.000 25.000 20.000 15.000
8.741
9.489
9.904
9.967
10.242
12.578
10.876
11.037
11.051
10.817
11.451
11.303
2003
2004
2005
2006
2007
2008
10.000 5.000
Het Regionaal Ziekenhuis Sint-Trudo eindigt het boekjaar 2008 met een winst van € 9.920.373.
aantal opgenomen patiënten
aantal dagziekhuispatiënten
Aantal bevallingen 700 600
Investeren
500 400 300
507
589
562
584
642
639
2003
2004
2005
2006
2007
2008
200 100
In totaliteit werd er in 2008 voor een bedrag van € 4.222.494 geïnvesteerd. Los van de basisbegroting werd geïnvesteerd in de verdere uitbouw van een draadloos netwerk. Ook werden de NMR en de digitale mammografie in gebruik genomen. Er werden tevens materialen voor het operatiekwartier aangekocht alsook een niersteenverbrijzelaar voor urologie. De vaste activa in aanbouw stijgen sterk omwille van het bouwproject. De continuïteitsratio leunt met 97,08 % terug dichter aan bij de 100 % wat betekent dat het investeringsniveau praktisch op peil blijft.
Herkomst van de patiënten Hasselt 1,22%
Alken 1,30%
Rummen 1,49%
Wellen 1,14%
Andere gemeenten 11,27%
Walshoutem 1,34%
Linter 1,33% Duras 2,19% Geetbets 2,61%
34
Attenhoven 1,34%
Velm 2,02% Borgloon 3,79%
Landen 4,99%
Sint-Truiden 40,70%
Herk-de-Stad 1,46%
Heers 4,37% Nieuwerkerken (Limb.) 5,12%
Zoutleeuw 5,78%
kerncijfers
Het balanstotaal is gestegen van € 110,5 mio naar € 124,8 mio. Opnieuw scoort het ziekenhuis uitstekend op de belangrijkste ratio’s. RZ Sint-Trudo sluit het boekjaar af met een liquiditeitsratio van 2,91. De solvabiliteit stijgt naar 0,56. De rentabiliteit van het eigen vermogen is gestegen naar 14 %. De afwerking van de facturatie werd in 2008 gemiddeld 3 dagen sneller opgestart dan in 2007. Gemiddeld wordt de voorraad 11 keer per jaar vernieuwd.
Gingelom 6,55%
35
codering
Eigen vermogen
10 tot 15-18
I. II.
Dotaties, inbreng en giften in kapitaal Herwaarderingsmeerwaarden
III.
Reserves A. Wettelijke reserves B. Niet-beschikbare reserves C. Beschikbare reserves nieuwbouw en herconditionering sociale reserve medische uitrusting energievriendelijke maatregelen verwerven onroerend goed` informatisering en archivering kwaliteit & organisatie zorgdepartement Overgedragen resultaat Investeringssubsidies Sluitingspremies Voorzieningen voor risico’s en kosten
boekjaar 2006
boekjaar 2007
boekjaar 2008
54.391.742
59.043.241
70.326.446
10 12
12.000.000 0
12.000.000 0
12.000.000 0
13 130 131 133
21.148.094
26.288.124
33.434.558
148.094 21.000.000 11.000.000 8.000.000 2.000.000
288.124 26.000.000 11.000.000 8.000.000 2.000.000 500.000 4.500.000
14 15 18 16
5.028.809 15.727.702 487.136 7.207.850
4.996.529 15.271.451 487.136 6.821.923
338.966 33.095.592 11.000.000 9.550.000 1.545.592 500.000 7.000.000 2.000.000 1.500.000 7.770.469 16.634.283 487.136 8.381.656
Schulden
17/49
42.115.476
44.727.965
46.129.465
VIII.
Schulden op meer dan één jaar A. Financiële schulden 1. Achtergestelde leningen 2. Niet-achtergestelde leningen 3. Schulden voor huurfinanciering en soortgelijke 4. Kredietinstellingen 5. Overige leningen
17 170/4 170 171
17.851.850 17.546.679
19.335.653 19.030.482
21.650.240 21.345.070
172 173 174
3.117.260 14.429.420
3.100.047 15.930.436
2.998.610 18.346.460
B. Handelsschulden C. Voorschotten Ministerie van Volksgezondheid D. Overige schulden
175
0
0
0
177 178/9
305.170
305.170
305.170
Schulden op ten hoogste één jaar A. Schulden op meer dan één jaar die binnen het jaar vervallen B. Financiële schulden 1. Kredietinstellingen 2. Overige leningen C. Lopende schulden 1. Leveranciers 2. Te betalen wissels 3. Inhaalbedragen 4. Geneesheren D. Ontvangen vooruitbetalingen E. Schulden m.b.t. belastingen, bezoldigingen en sociale lasten 1. Belastingen 2. Bezoldigingen en sociale lasten F. Overige schulden
42/48
23.997.592
25.186.504
24.291.262
1.890.432 0
1.886.216 0
1.699.504 0
0 17.503.030 5.544.985
0 18.483.899 5.832.965
0 17.209.731 6.735.121
6.329.510 5.628.536
6.461.079 6.189.855
3.975.820 6.498.791 1.934
45 450/3 454/9 47/48
4.600.691 553.923 4.046.768 3.439
4.805.451 666.737 4.138.714 10.937
5.363.488 701.140 4.662.348 16.606
Overlopende rekeningen
492/3
266.034
205.808
187.963
10/49
103.715.069
110.593.129
124.837.567
Jaarrekeningen
Balans ACTIVA
codering
Vaste activa I. II. III.
IV.
boekjaar 2006
boekjaar 2007
boekjaar 2008
20/28
48.540.887
47.948.104
51.478.626
Oprichtingskosten Immateriële vaste activa Materiële vaste activa
20 21 22/27
913.590 359.588 47.267.213
757.702 287.585 46.902.322
602.584 284.265 50.587.532
A. Terreinen en gebouwen B. Materieel voor medische uitrusting C. Materieel voor niet-medische uitrusting en meubilair D. Huurfinanciering en soortgelijke rechten E. Overige materiële vaste activa F. Vaste activa in aanbouw
22 23
34.482.893 3.889.894
33.477.063 3.189.777
32.289.206 4.845.722
24 25
3.576.245 3.206.012
3.332.845 2.475.657
2.994.705 2.389.656
26 27
2.112.169
4.426.980
8.068.241
Financiële vaste activa
28
496
496
4.246
55.174.182
62.645.024
73.358.941
1.148.333
1.224.743
1.460.963
19.767.363 18.651.083 2.030.904 15.861.041 192.214 566.923 0
19.304.592 18.176.806 1.689.495 15.378.909 192.214 916.287 -100
20.927.311 19.686.294 1.861.058 16.097.100 858.067 870.089 -20
1.116.280 623.867 492.413
1.127.786 524.317 603.469
1.241.017 593.076 647.941
51/53 54/58 490/1
24.890.174 8.698.372 669.939
29.874.555 11.677.662 563.472
33.814.051 16.517.335 639.281
20/58
103.715.069
110.593.129
124.837.567
Vlottende activa
29/58
V. VI.
Vorderingen op meer dan één jaar Voorraden
29 31
VII.
Vorderingen op ten hoogste één jaar A. Vorderingen voor prestaties 1. Patiënten 2. Verzekeringsinstellingen 3. Inhaalbedragen 4. Te innen opbrengsten 5. Overige vorderingen voor prestaties
40/41 400/409 400 402 403 404 406/9
B.
41 415 411/4-416/9
VIII. IX. X.
Overige vorderingen 1. Geneesheren 2. Overige
Geldbeleggingen Liquide middelen Overlopende rekeningen
Totaal der activa
36
IV. V. VI. VII.
IX.
X.
Totaal der passiva
42 43 430/4 435/9 44 440/444 441 443 445 46
kerncijfers
ker
er s f j i c n
PASSIVA
37
er s f j i c kern Resultatenrekening IV. Financiële opbrengsten
boekjaar 2006
boekjaar 2007
boekjaar 2008
Bedrijfsopbrengsten
70/74
66.114.763
71.021.577
76.797.358
A. Omzet Verpleegdagprijs Geraamd inhaalbedrag van het lopend boekjaar Supplementen kamers Forfaits conventies R.I.Z.I.V. Nevenproducten Farmaceutische en daarmede gelijkgestelde producten Werkingskosten geneesheren Honoraria
70 700
62.525.252 24.055.845
67.175.568 25.387.834
72.587.830 26.838.710
701 702 703 704
177.830 946.527 2.570.255 146.814
-131.569 755.041 2.881.660 142.056
-352.454 747.862 3.341.800 131.036
705 708 709
9.281.504 1.458.286 23.888.192
10.257.561 1.559.336 26.323.649
10.953.941 1.717.560 29.209.376
B.
72
89.535
68.406
67.494
74 740 741/9
3.499.976 0 3.499.976
3.777.603 0 3.777.603
4.142.034 0 4.142.034
60/64
63.597.177
68.126.657
74.694.078
60 600/8 609
14.019.274 13.944.934 74.340
14.830.736 14.907.146 -76.410
16.219.931 16.456.151 -236.220
61
19.147.145
21.858.631
23.683.373
62
24.854.856
26.106.549
28.649.468
4.586.857
4.497.419
4.349.663
Geactiveerde interne productie
C. Overige bedrijfsopbrengsten Bedrijfssubsidies Overige II. Bedrijfskosten
(-)
A. Voorraden en leveringen 1. Inkopen 2. Wijziging in de voorraad (toename +, afname -) B.
Diensten en bijkomende leveringen
C. Bezoldigingen en sociale lasten D. E. F.
Afschrijvingen en waardeverminderingen op oprichtingskosten, op IVA en MVA
630
Waardeverminderingen op vlottende activa (toevoegingen +, terugnemingen -)
631/4
187.337
147.976
103.215
Voorzieningen voor risico’s en kosten
635/7
733.995
613.210
1.559.733
640/8
67.715
72.136
128.694
70/64 64/70
2.517.586
2.894.920
2.103.281
G. Overige bedrijfskosten III. Bedrijfswinst Bedrijfsverlies
38
(+) (-)
Opbrengsten uit financiële vaste activa Opbrengsten uit vlottende activa Subsidies in kapitaal en intresten Andere financiële opbrengsten
V. Financiële kosten
(-)
A. Kosten voor investeringsleningen B. Kosten voor kredieten op korte termijn C. Diverse financiële kosten VI. Winst Verlies
(+) (-)
VII. Uitzonderlijke opbrengsten A. Terugneming van afschrijvingen en van waardeverminderingen op IVA en MVA B. Terugneming van waardeverminderingen op FVA C. Terugneming van voorzieningen voor uitzonderlijke risico’s en kosten D. Meerwaarden bij de realisatie van vaste activa E. Andere uitzonderlijke opbrengsten van het boekjaar F. Opbrengsten m.b.t. vorige boekjaren VIII. Uitzonderlijke kosten
boekjaar 2007
boekjaar 2008
75
2.372.032
2.981.781
3.536.073
750 751 753 754/9
528.976 1.010.665 832.392
747.405 889.608 1.344.767
1.085.129 859.928 1.591.015
65
777.784
811.280
860.184
650 656 657/9
756.641 0 21.143
787.266 0 24.014
725.935 0 134.250
70/65 65/70
4.111.834
5.065.421
4.779.169
76
451.089
1.571.598
5.406.187
760
175.932
206.210
147.522
764/8 769
17.921 257.236
1.003.875 361.513
5.838 5.252.827
66
241.427
1.529.269
264.983
660 661
16.130
745.965
0
664/8 669
26.882 198.416
190 783.115
2.784 262.199
70/66 66/70
4.321.496
5.107.750
9.920.373
761 762 763
(-)
A. Uitzonderlijke afschrijvingen en waardeverminderingen op oprichtingskosten, op IVA en MVA B. Waardeverminderingen op FVA C. Voorzieningen voor uitzonderlijke risico’s en kosten D. Minderwaarden bij de realisatie van VA E. Andere uitzonderlijke kosten van het boekjaar F. Kosten m.b.t. vorige boekjaren IX. Winst van het boekjaar Verlies van het boekjaar
boekjaar 2006
662 663
(+) (-)
kerncijfers
I.
codering
A. B. C. D.
codering
39
n r uide i nt-T o.be S 0 80 ud 0-3 nt-tr g 10 - w w w.si e w e een te r st fo@r z st.b D i es in
