BIJLAGE IV Algemene risico-inventarisatie en -analyse per werkeenheid/dienst INSTELLING : RZST
MEDISCHE BEELDVORMING
DIENSTVERANTWOORDELIJKE : MARLEEN DAMS AANTAL BLOOTGESTELDEN AAN HET BEROEPSRISICO IONISERENDE STRALEN: Artsen
:4
Verpleegkundigen
: 11
Onderhoudspersoneel
: wisselend aantal, vooral einde dag
Logistieke medewerkers
: ...........................
Administratief personeel
:5 *
*
*
*
*
DATUM VAN DE RISICO-INVENTARISATIE : 23-6-2004 Deze risico-inventaris dient te worden ingevuld door de hoofdverpleegkundige in overleg met het volledige verpleegteam en in samenspraak met de verantwoordelijke arts R
1 2 3 4
Evaluatie Beperkt risico
Te ondernemen actie Geen onmiddellijke acties worden voorzien. De toestand dient regelmatig te worden geëvalueerd. Algemene sensibiliserende acties of een opleiding kunnen volstaan. Belangrijk Preventieve maatregelen zijn vereist op middellange termijn. Het kan nuttig zijn een aantal van deze acties onder te risico brengen in het globaal preventieplan van de instelling, waardoor deze in de tijd kunnen gespreid worden. Groot risico Op relatief korte termijn dienen acties ondernomen te worden. De preventie van deze risico’s kan planmatig worden aangepakt door ze bijvoorbeeld in te schrijven in het komende jaarlijks actieplan van de instelling. Zeer groot Een actie op zeer korte termijn is noodzakelijk. In vele gevallen is het aan te bevelen de activiteit onmiddellijk stop te risico zetten.
1. FYSISCHE AGENTIA-IONISERENDE STRALEN 1.1. Inventarisatie JA NEEN OPMERKINGEN • Zijn er toestellen aanwezig van klasse II ? X Zo ja, beschrijf hierna welke : 1. 2. 3. 4. 5. • Zijn er toestellen aanwezig van klasse III ? X 6. MULTIX-TOP Zo ja, beschrijf hierna welke : 1. PHILIPS: DIAGNOST 96 7.SIEMENS: ARISTOS (traumazaal) 2. SIEMENS: ICONOS 8.HOLOGIC : DXA (botdensitometrie) 3. SIEMENS: POLYDOROS – POLYSTAR 9.SIEMENS : MAMMOMAT 3000 4. SIEMENS: CT SOMATON 4 PLUS 10. ST.- ANNA: TELEMATIC (Ray-tec) 5. GE MOBIEL TOESTEL ACTIVITEIT CAMPUS SINT ANNA SPORADISCH • Welke onderzoeken hebben plaats in welke zalen en met welke frequentie? Zaal nr. Type onderzoek Frequentie 1 Klassieke Rö-opnamen + kontrast onderzoeken (SMD-Colon-transite, …) Dagelijks 2 Klassieke Rö-opnamen + urologische O.R. (IVP, …) Dagelijks 3 Trauma onderzoeken + angiografische O.R. Dagelijks 4 CT – onderzoeken Dagelijks 5 Opnamen aan bed met mobiel toestel MULTIX TOP (klein skelet) Dagelijks 6 Campus Sint Anna: skelet, thorax sporadisch 7 8 VOORSTELLEN, SUGGESTIES
RISICOGRAAD R :
1
1.2. Dosimetrie • Welke dosimetrie wordt er toegepast : • wanddosimetrie ? • persoonlijke dosimetrie ? Zo ja, • type TLD ? • type film ? • wordt deze effectief gedragen ? • zijn er richtlijnen voor dragen en omwisselen ? • hebben de personeelsleden inzagemogelijkheid in hun dosimetrieresultaten ?
JA
NEEN OPMERKINGEN X
X
X X X
X
Via arbeidsgeneesheer
VOORSTELLEN, SUGGESTIES JAARLIJKS EEN VERGADERING OMTRENT DOSIMETRIE EN RADIOPROTECTIE
RISICOGRAAD R :
1
1.3. Persoonlijke beschermingsmiddelen m.b.t. straling • Zijn er loden schorten ter beschikking ? Zo ja, • zijn ze in voldoende aantal aanwezig ? • worden deze effectief gedragen ? • wat is het aantal mm loodequivalent ? • zijn er ergonomische problemen bij het dragen ? • worden ze regelmatig gecontroleerd op lekken ? • Zijn er beschermhandschoenen ter beschikking? • Zijn er schildklierbeschermers ter beschikking? • Zijn er beschermbrillen ter beschikking?
JA
NEEN OPMERKINGEN
X X X 0,25
mm X X
X X X VOORSTELLEN, SUGGESTIES Herhaalde sensibilisatie personeel i.v.m. afstand Röntgenbron.
RISICOGRAAD R :
1
1.4. Werkomstandigheden m.b.t. straling • Is er een pictogram van ioniserende straling aanwezig aan de ingang van de afdeling ? • Is er een pictogram van ioniserende straling aanwezig op de verschillende toestellen ? • Is er een opvolging voor de externe werknemers ( bv. de zelfstandige artsen) ? • Wordt het personeel opgeleid en regelmatig bijgeschoold m.b.t. ioniserende straling ? • Gaat het personeel achter loodglas staan bij de bediening van de toestellen ? • Staat het personeel soms naast de patiënt ? Zo ja, • worden dan persoonlijke beschermingsmiddelen gedragen ? • Wordt het personeel soms partieel blootgesteld aan een primaire stralingsbundel ? • Worden derden toegelaten bij het onderzoek ? Zo ja, • wordt dan een beschermingsschort gedragen ? • Worden de deuren gesloten gehouden tijdens de bediening van de toestellen ?
JA
NEEN OPMERKINGEN
X
X X X X X X
X X X X
X
1.4. Werkomstandigheden m.b.t. straling (vervolg) • Worden arteriografies en hartcatheterisaties op deze afdeling uitgevoerd ? Zo ja, • zijn er loodflappen aanwezig aan de tafels ?
JA
NEEN OPMERKINGEN
X X
• Is het personeel op de hoogte van de resultaten van de fysische controle ?
Röntgenbuis staat onder tafel Æ strooistraling is dus verminderd, gepulseerde scopie
X
VOORSTELLEN, SUGGESTIES Informatie vergadering over individueel blootstellen waardoor feedback mogelijk is naar gedrag en procedure Afhandeling. (2-jaarlijks?)
RISICOGRAAD R :
1
1.5. Mobiele RX toestellen • Worden deze bediend door vaste personeelsleden ? • Is er een pictogram van ioniserende straling aanwezig op alle mobiele toestellen ? • Is er een beschermschort aanwezig bij elk toestel ? • Worden derden verwittigd voor elke opname ?
JA X
NEEN OPMERKINGEN
X X X VOORSTELLEN, SUGGESTIES
RISICOGRAAD R :
1
2. BIOLOGISCHE AGENTIA INFECTIERISICO 2.1. Blootstelling • Is er patiëntencontact ? Zo ja, • sociaal contact ? • verzorgend contact ? • Is er contact met patiëntenstalen ? • Zijn er instructies aanwezig bij contact met besmette patiënten ? Zo ja, • zijn ze voldoende gekend ? • zijn ze volledig ? • zijn ze éénduidig ? • worden ze nageleefd ?
JA X
NEEN OPMERKINGEN
X X X
X X X X X VOORSTELLEN, SUGGESTIES Onvoldoende of afwezige informatie op RX-aanvragen of onvoldoende informatie overdracht vanwege verpleegkundige eenheden VOORSTEL: specifieke STICKERS in helle kleuren fluor
RISICOGRAAD R :
1
2.2. Scherpe voorwerpen • Zijn er naaldcontainers aanwezig ? Zo ja, • zijn ze functioneel ? • Zijn er instructies bij prikongevallen ? Zo ja, • worden ze toegepast ?
JA X
NEEN OPMERKINGEN
X X X
VOORSTELLEN, SUGGESTIES
RISICOGRAAD R :
1
2.3. Linnen • Is er een aangepaste ruimte voor tijdelijke opstapeling van vuil linnen ? • Zijn er instructies voor afvoer van linnen ? Zo ja, • voldoen ze ?
JA
NEEN OPMERKINGEN
X X X VOORSTELLEN, SUGGESTIES
RISICOGRAAD R :
1
2.4. Handhygiëne • Zijn volgende zaken aanwezig : 1. zeepdispensers ? 2. papieren handdoeken ? 3. handontsmettingsproducten ? 4. aangepaste kranen ? 5. voetpedaalbediening ? 6. handbeschermingscrème ? • Zijn er instructies voor handhygiëne aanwezig ? Zo ja, • worden ze toegepast ?
JA
NEEN OPMERKINGEN
X X X X X X X X VOORSTELLEN, SUGGESTIES
RISICOGRAAD R :
3. CHEMISCHE AGENTIA 3.1. Productgebruik • Geef de belangrijkste chemische producten aan die op de dienst gebruikt worden : 1. Developer G 138 I (A – B – C) 2. Rapid Fixa G 334 I (A – B) 3. 4. 5. • Leidt het gebruik van chemische producten tot klachten i.v.m. de huid en slijmvliezen ?
JA
NEEN OPMERKINGEN
X VOORSTELLEN, SUGGESTIES
RISICOGRAAD R
1
3.2. Productinfo • Zijn er veiligheidsinformatiebladen van elk chemisch product aanwezig ? • Zijn de veiligheidsinstructies bij gebruik van de chemische producten voldoende gekend ? • Zijn recipiënten op een correcte wijze geëtiketteerd ?
JA
NEEN OPMERKINGEN X
X X
VOORSTELLEN, SUGGESTIES Informatie overdracht betreffende gevaren en voorzorg door hoofdverpleegkundigen
RISICOGRAAD R
1
3.3. Productopslag • Worden de chemische producten op een veilige manier opgeslagen ?
JA
NEEN OPMERKINGEN
X VOORSTELLEN, SUGGESTIES
RISICOGRAAD R
1
3.4. Verdovende middelen • Zijn er op dienst verdovende middelen aanwezig ? Zo ja, • is er een procedure voor gebruik ? • worden ze achter slot bewaard ? • bestaat er een registratiesysteem voor elk gebruik ?
JA X
NEEN OPMERKINGEN
X X X
VOORSTELLEN, SUGGESTIES
RISICOGRAAD R
1
4. ERGONOMIE - FYSIEKE BELASTING 4.1. Werkhouding • Wordt eenzelfde houding (zittend of staand) langdurig volgehouden ? • Wordt er langdurig of vaak vanuit een voorovergebogen houding gewerkt ? • Wordt er langdurig of vaak met gedraaide romp gewerkt ? • Wordt er langdurig of vaak met de armen boven schouderhoogte gewerkt ? • Is er voldoende voetruimte bij staand werk ? • Is er voldoende beenruimte bij zittend werk ? • Is er een aangepaste stoel die een goede zithouding ondersteunt ?
JA
NEEN OPMERKINGEN X
X X X X X
X VOORSTELLEN, SUGGESTIES Preventieve informatie voor tillen patiënten
RISICOGRAAD R
1
4.2. Bewegingen • Worden de bewegingen belemmerd door een te beperkte ruimte ? • Worden er repetitieve handelingen uitgevoerd ? • Worden er handelingen uitgevoerd met gestrekte armen (grote reikwijdte) ?
JA
NEEN OPMERKINGEN
X X X VOORSTELLEN, SUGGESTIES
RISICOGRAAD R
1
4.3. Verplaatsen van patiënten • Dienen patiënten verplaatst te worden van een hoogte naar een andere hoogte ? • Is er voldoende ruimte om de verplaatsing vlot te laten verlopen ? • Zijn er rugsparende technieken voor verplaatsing van patiënten aangeleerd ? Zo ja, • zijn ze praktisch uitvoerbaar ? • worden ze regelmatig herhaald ?
JA
NEEN OPMERKINGEN
X X X X X
X
VOORSTELLEN, SUGGESTIES Sensibilisering Rolmatras techniek Evenwicht mannelijke nachten voorzien
RISICOGRAAD R
4.4. Tillen van lasten • Worden er vaak lasten getild (opgeheven) ? • Worden er vaak lasten gedragen (manueel verplaatst) ? • Worden er vaak lasten van onder kniehoogte getild ? • Worden er vaak lasten boven schouderhoogte getild ? • Zijn de lasten moeilijk te hanteren (handgrepen, volume …) ? • Is het mogelijk om hulp van een collega te krijgen indien nodig ? • Zijn er tilinstructies gegeven ? Zo ja, • zijn ze praktisch uitvoerbaar ? • worden ze regelmatig herhaald ?
JA X
NEEN OPMERKINGEN
X X X
X
Bij mollige patiënten
X X
Uitgezonderd tijdens de wachten
X X
X
VOORSTELLEN, SUGGESTIES Tijdens wachturen dienen niet chirurgische uitgebreide RX-bilans uitgesteld.
RISICOGRAAD R
4.5. Hulpmiddelen • Zijn er voldoende hulpmiddelen ? Zo ja, welke 1.rolmatras 2.slides 3. 4. 5. • Zijn de hulpmiddelen gemakkelijk te gebruiken ? • Zijn de hulpmiddelen doeltreffend ? • Zijn er instructies gegeven bij het gebruik van hulpmiddelen ? • Zijn de hulpmiddelen in goede staat (onderhoudsmiddelen) ?
JA X
NEEN OPMERKINGEN
X X
X X
Worden regelmatig vernieuwd
VOORSTELLEN, SUGGESTIES
RISICOGRAAD R
4.6. Transport • Worden er lasten geduwd of getrokken ? • Zijn de lasten (bedden, karren, brancard, RX-toestel…) vlot verrijdbaar (duw- en trekkracht, draaibaarheid, zichtbaarheid, handgrepen …) ? • Zijn er tijdens het transport hindernissen (niveauverschillen, smalle doorgangen, hellend vlak, …) die het transport bemoeilijken ? • Zijn de transportmiddelen in goede staat (onderhoudsprocedure) ? • Kan men hulp inroepen van medewerkers ?
JA X
NEEN OPMERKINGEN
X Smalle doorgang – kleine werkruimtes X X X
Behalve tijdens de wachten. VOORSTELLEN, SUGGESTIES
RISICOGRAAD R
5. ERGONOMIE - BEELDSCHERMWERK
• Zijn er beeldschermen aanwezig ? Zo ja, • gebruik : - consult van gegevens ? - invoer van gegevens ? - verwerking van gegevens ? • tijdsbesteding : - minder dan 4 uren per dag ? - 4 uren per dag of meer ? • zijn er problemen met hardware ? (beeldscherm, toetsenbord, muis, ...) • zijn er problemen met software ? • zijn er klachten m.b.t. stoel/bureau/werkvlak ? • zijn er klachten m.b.t. de opstelling ? • zijn er klachten m.b.t. de verlichting ? • zijn er nog andere klachten ? Zo ja, omschrijf hierna welke : .
JA X
NEEN OPMERKINGEN
X X X X X X X
X X X X X X
Zoals overal soms.
VOORSTELLEN, SUGGESTIES Scheiding gehospitaliseerde / ambulante
RISICOGRAAD R :
6. ARBEIDSKLEDIJ EN PERSOONLIJKE BESCHERMINGSMIDDELEN (ANDERE DAN SPECIFIEK VOOR IONISERENDE STRALEN) 6.1. Arbeidskledij • Beschikt u over voldoende arbeidskledij (voldoende omwisseling mogelijk) ? • Is de arbeidskledij voldoende comfortabel - m.b.t. het tillen van lasten ? - m.b.t. het draagcomfort ? • Zijn er broekpakken voorhanden ? • Zijn er schorten voorhanden ?
JA
NEEN OPMERKINGEN
X X X X X
Behalve voor administratief personeel Æ is dit nodig? VOORSTELLEN, SUGGESTIES Aangepast schoeisel is wenselijk.
RISICOGRAAD R :
6.2. Handschoenen • Beschikt u over beschermingshandschoenen (andere dan de loden handschoenen) ? Zo ja, • type ? • latex ? • niet-latex ? • poedervrij ? • zijn er problemen bij het gebruik ? • zijn ze in voldoende mate aanwezig ?
JA
NEEN OPMERKINGEN
X
X X X X X VOORSTELLEN, SUGGESTIES
RISICOGRAAD R :
6.3. Andere persoonlijke beschermingsmiddelen • Vereist uw werk 1. Aangepast schoeisel ? Zo ja, • is het beschikbaar ? 2. Veiligheidsbril ? Zo ja, • is deze beschikbaar ? 3. Aangepast hoofddeksel ? Zo ja, • is het beschikbaar ? 4. Mondmasker ? Zo ja, • is het beschikbaar ?
JA
NEEN OPMERKINGEN
X X X X X
Bij angiofrafische + interventionele onderzoeken
X X X VOORSTELLEN, SUGGESTIES
RISICOGRAAD R :
7. KLIMAAT EN OMGEVINGSFACTOREN JA • Is er regelmatig hinder van : • te hoge temperaturen ? • te lage temperaturen ? • te droge lucht ? • gebrek aan frisse lucht ? • tocht ? • onaangename geuren ? • Is er bij rechtstreekse zoninval efficiënte zonwering ? • Is er hinder van • te zwakke verlichting ? • te sterke verlichting ? • te grote contrasten, verblinding ? • Is er regelmatig geluidshinder ? • Is er hinder van statische elektriciteit ?
NEEN OPMERKINGEN X X
X X X X X
X X X X X
In doka VOORSTELLEN, SUGGESTIES
RISICOGRAAD R :
8. INFRASTRUCTUUR EN UITRUSTING 8.1. Gebouwen • Zijn er opmerkingen over de staat van : • de muurbekleding ? • de vloeren (risico op vallen en uitglijden) ? • de deuren ? • de plafonds ? • het meubilair (stootrisico) ? • de trappen ? • de liften ? • Is er voldoende bergruimte ?
JA
NEEN OPMERKINGEN X
X X X X X X X
Slipgevaar bij natte vloeren (aangepast schoeisel is wenselijk.
VOORSTELLEN, SUGGESTIES Voldoende bergruimte voorzien in de toekomst Eventueel zelfs buiten dienst zelf (aanpalende ruimten)
RISICOGRAAD R :
8.2. Materiaal • Zijn er opmerkingen over de staat van : • verzorgingskarren ? • transportkarren ? • onderzoekstafels ? • bedden ? • overige hulpmiddelen ?
JA
NEEN OPMERKINGEN X X X
X
Verouderde bedden moeten worden vervangen. X VOORSTELLEN, SUGGESTIES
RISICOGRAAD R :
8.3. Personeelsvoorzieningen • Zijn er aparte toiletten voor het personeel ? Zo ja, • zijn deze gescheiden voor mannen en vrouwen ? • Is er een verpozingsruimte? • Is er een kleedkamer voor het personeel ? Zo ja, • is deze gelegen op de afdeling ? • is deze centraal gelegen ? • is deze gescheiden voor mannen en vrouwen ? • Zijn er afsluitbare kastjes voor het personeel ? • Is er een wasgelegenheid voor het personeel ?
RISICOGRAAD R :
JA X
NEEN OPMERKINGEN
X X X X X X X X
Enkel handen wassen + 1 douche in ok (is te weinig) Wordt in orde gebracht. VOORSTELLEN, SUGGESTIES
8.4. Speciale procedures
JA
NEEN OPMERKINGEN
ONGEDIERTE
• Zijn er klachten i.v.m. de aanwezigheid van ongedierte? • Is er een programma voor de bestrijding ervan ? Zo ja, • voldoet het ? • zijn er veiligheidsvoorschriften in dit verband ?
X X
Niet gekend
MELDING GEBREKEN
• Bestaat er een procedure voor het signaleren van defecten of gebreken aan gebouwen of materiaal ? Zo ja, • is ze gekend door de werknemers ? • Worden gebreken binnen redelijke termijn hersteld ?
X X
VOORSTELLEN, SUGGESTIES
RISICOGRAAD R
9. VEILIGHEID 9.1. Brandveiligheid • Is de procedure bij brand door alle werknemers gekend (melding, blussen, rampenplan) ? • Is de brandbestrijdingsprocedure geafficheerd ? • Wordt de procedure regelmatig opgefrist ? • Zijn er specifieke instructies voor evacuatie ? • Zijn er regelmatig evacuatie-oefeningen ? • Is er een meldknop aanwezig ? Zo ja, • is de plaats ervan gekend ? • Is het blusmateriaal goed bereikbaar ? • Zijn er branddekens aanwezig ? • Is er periodiek nazicht van de blusmiddelen ? • Zijn er duidelijke pictogrammen (blusmateriaal, evacuatiewegen) aanwezig ? • Worden evacuatiewegen vrijgehouden ? • Zijn de branddeuren operationeel ? • Vormt de afdeling een afzonderlijk compartiment of zit het in een vleugel die gecompartimenteerd is ? • Kan het personeel omgaan met de eerste interventiemiddelen ?
JA
NEEN OPMERKINGEN
X X X X
Op te weinig plaatsen Moet regelmatiger gebeuren X
X X X X X X X
X
X
9.1. Brandveiligheid (vervolg) • Wordt er gewerkt met ontvlambare producten ? • Zijn er afspraken omtrent rookverbod ? Zo ja, • worden deze nageleefd • door het personeel ? • door de patiënten ?
JA
NEEN OPMERKINGEN X
X
X X VOORSTELLEN, SUGGESTIES Informatie vergadering vanuit veiligheidsdienst voor dienst MB alleen en ter plaatse
RISICOGRAAD R :
1
9.2. Elektrische installaties • Zijn er zichtbare gebreken aan de elektrische installaties ? • Is er struikelgevaar door losliggende kabels ? • Wordt de onderhoudsdienst automatisch gecontacteerd bij een defect aan een elektrisch toestel? • Wordt er gebruik gemaakt van losse verwarmingsinstallaties ?
JA
NEEN OPMERKINGEN X X X
X
VOORSTELLEN, SUGGESTIES
RISICOGRAAD R :
10. AFVAL JA • Zijn er schriftelijke instructies voor afvalverwijdering? Zo ja, • zijn ze gekend door de werknemers ? • zijn ze goed uitvoerbaar ? • worden ze toegepast ? • Zijn er aangepaste recipiënten en procedures voor medisch afval ?
NEEN OPMERKINGEN
X X X X
Niet door iedereen Niet door iedereen
X VOORSTELLEN, SUGGESTIES Opleiden + instructies toelichten
RISICOGRAAD R :
11. PSYCHOSOCIALE FACTOREN – AGRESSIE 11.1. Mentale belasting • Wordt de werkdruk als zwaar ervaren ? • Laat het werk toe vaardigheden (creativiteit) te ontplooien ? • Is er beslissingsruimte in de job (mogelijkheid om dingen bij te sturen) ? • Is er mogelijkheid om problemen binnen de groep te bespreken ? • Heerst er een positieve werksfeer ? • Komt verbaal geweld voor op de afdeling ? • Komt fysiek geweld voor op de afdeling ? • Is er een opleiding voor het omgaan met agressie ? Zo ja, • voldoet ze ? • is er regelmatig overleg ? • Is er slachtofferhulp voor personeel voorzien ? Zo ja, • wordt hiervan gebruik gemaakt ? • Kan hulp worden ingeroepen in een noodgeval (bv. bij alleenstaande verzorging) ?
JA X
NEEN OPMERKINGEN
X X
X X X
X X
X
X X X
VOORSTELLEN, SUGGESTIES
RISICOGRAAD R :
11.2. Arbeidsorganisatie • Is het werkrooster voldoende lang op voorhand gekend ? • Moeten er regelmatig overuren worden gepresteerd ? Zo ja, • kunnen deze overuren worden opgenomen binnen een redelijke termijn ? • Wordt er gewerkt met gesplitste werkuren (bv. enkele uren in de vroege voormiddag en enkele uren in de late namiddag) ? • Bestaat de mogelijkheid om problemen m.b.t. de werkroosters op interne vergaderingen te bespreken ? • Is er een vervangingspool voorzien ? • Bestaat er een reële mogelijkheid om te muteren ? Zo ja, • moet hiervoor een procedure gevolgd worden ?
JA
NEEN OPMERKINGEN
X X
X
X X X X X X
VOORSTELLEN, SUGGESTIES
RISICOGRAAD R :
12. MOEDERSCHAPSBESCHERMING JA • Is er een procedure voor zwangere werkneemsters en werkneemsters die borstvoeding geven ? Zo ja, • is deze voldoende gekend ? • is deze voldoende uitvoerbaar ?
NEEN OPMERKINGEN
X X X VOORSTELLEN, SUGGESTIES
RISICOGRAAD R :
