Deluxe Ideeënboek
Inhoudsopgave 1. INTRODUCTIE ________________________ 5 1.1 Wat is de Verkeersslang Deluxe? _____________________________ 5 1.2 Inspiratie voor Verkeersslang Deluxe _________________________ 5
2. ACTIVITEITEN VOOR DE ONDERBOUW _____ 6 Verkeerswandeling ____________________________________________ 6 Een (kleur)plaat en/of video bespreken ___________________________ 7 Kleurplaat inkleuren ___________________________________________ 7 Liedje zingen _________________________________________________ 7 Pictogrammen maken _________________________________________ 7 Poppenkastspel opvoeren ______________________________________ 8 Snel of langzaam? _____________________________________________ 8 Spelen van een Verkeerganzenspel, maken van verkeerspuzzel ________ 9
www.trafficsnakegame.eu/thenetherlands
Pagina 2
3. ACTIVITEITEN VOOR DE MIDDENBOUW ___ 10 Knutsel een verkeerslicht ______________________________________ 10 Verkeersborden raden ________________________________________ 10 Verkeersspeurtocht __________________________________________ 11 De huis-schoolroute __________________________________________ 11 Posters maken ______________________________________________ 12 Een ritje met de bus/tram _____________________________________ 12 Hulp in het verkeer ___________________________________________ 13 Dit zien wij _________________________________________________ 13
4. ACTIVITEITEN VOOR DE BOVENBOUW ____ 14 Flyer of schoolkrant maken ____________________________________ 14 Gele en rode kaarten _________________________________________ 14 Verkeerstheorieles ___________________________________________ 15 Samen op de fiets ____________________________________________ 16 Naar de nieuwe school ________________________________________ 16 Verkeersveiligheidsrapport ____________________________________ 17
5. ALGEMENE ACTIVITEITEN ______________ 18 Het kringgesprek ____________________________________________ 18 Actieve fietscontroles _________________________________________ 18 Pimp je fiets wedstrijd ________________________________________ 19 Fietsbelconcert ______________________________________________ 19
www.trafficsnakegame.eu/thenetherlands
Pagina 3
6. MEER INFORMATIE ___________________ 21 Website____________________________________________________ 21 Contact ____________________________________________________ 21
7. BIJLAGEN ___________________________ 22 Kleurplaten _________________________________________________ 23 Liedjes _____________________________________________________ 25 Poppenkastspel _____________________________________________ 28 Fietscontrolekaart ___________________________________________ 33
www.trafficsnakegame.eu/thenetherlands
Pagina 4
1. Introductie 1.1
Wat is de Verkeersslang Deluxe?
De Verkeersslang is een leuke en effectieve campagne voor basisscholen. Kinderen worden met deze campagne gestimuleerd om lopend, fietsend of met het openbaar vervoer naar school te gaan. Het effect van de Verkeersslang zal nog groter zijn als het gecombineerd wordt met bestaande activiteiten of aanvullende activiteiten. Als er extra activiteiten rondom de Verkeersslang worden georganiseerd noemen we dit de ‘Deluxe versie’.
1.2
Inspiratie voor Verkeersslang Deluxe
In dit ideeënboek staan verschillende lesideeën en activiteiten uitgewerkt die tijdens de spelweken van de Verkeersslang georganiseerd kunnen worden. De uitgewerkte ideeën in dit boek zijn al eens door andere scholen in Nederland of in het buitenland uitgevoerd. Wil je graag meer ideeën opdoen? Dat kan, op de website zijn de foto’s van activiteiten op andere scholen te vinden. De Travis blog kan ook inspiratie bieden. In deze blog vertelt ‘Travis the Traffic Snake’ over zijn bezoek aan de deelnemende scholen in Europa. De link naar de blog kun je vinden op de Europese Verkeersslang website: www.trafficsnakegame.eu. Travis kan ook jouw school bezoeken! Neem hiervoor contact op met DTV Consultants. Natuurlijk ontvangen wij ook graag tips en ideeën voor andere activiteiten!
www.trafficsnakegame.eu/thenetherlands
Pagina 5
2. Activiteiten voor de onderbouw ·
Verkeerswandeling
·
Dagelijks een (kleur) plaat en/of videofilm bespreken
·
Kleurplaat inkleuren (met prijswinnaar)
·
Liedje zingen
·
Pictogrammen maken
·
Poppenkastspel opvoeren
·
Snel of langzaam?
·
Spelen van een Verkeerganzenspel, maken van verkeerspuzzel
Verkeerswandeling Verken de directe schoolomgeving door middel van een verkeerswandeling. Tijdens de wandeling kan de leerkracht uitleg geven over de basis verkeersregels en de kinderen wijzen op mogelijk gevaarlijke punten of situaties. Het doel is om leerlingen bewust te maken van verkeersregels en verkeersveilig gedrag op straat, zodat ze veiliger in het verkeer kunnen bewegen. Zo is het goed om extra aandacht te geven over het oversteken van wegen. De leerkracht kan de leerlingen uitleggen hoe ze zich moeten gedragen, waar ze het best wel of juist niet kunnen oversteken. Het oversteken kan een aantal keer geoefend worden. Het is belangrijk de leerlingen actief te betrekken bij de wandeling. Ook kan in een groepsgesprek aan de leerlingen worden gevraagd wat ze zelf moeilijk of gevaarlijk vinden. Is er bijvoorbeeld een oversteekplaats vlak bij school die de kinderen gevaarlijk vinden? Juist de plekken en situaties die de leerlingen noemen, kunnen door de leerkracht behandeld worden tijdens de verkeerswandeling. Ook kan de leerkracht vragen stellen over de kennis met betrekking tot verkeersregels en tekens. Weten de leerlingen bijvoorbeeld wat een zebrapad is of hoe ze een veilige oversteekplaats kunnen herkennen?
www.trafficsnakegame.eu/thenetherlands
Pagina 6
Een (kleur)plaat en/of video bespreken Aan de hand van (kleur)platen of een video kan de leerkracht wat vertellen over verkeerssituaties. Het doel is wederom om leerlingen bewust te maken van verkeersregels en verkeersveilig gedrag op straat, zodat ze veiliger in het verkeer kunnen bewegen. Om de leerlingen echt te betrekken bij het onderwerp is het goed om ze een vraag te stellen over de (kleur)plaat of video. Een aantal voorbeelden: ·
Fietsen de fietsers op de goede plek op de weg?
·
Moet deze mevrouw hier eerst stoppen voordat ze oversteekt?
·
Is het hier veilig om te gaan spelen of waar zou je het veiligst kunnen spelen?
·
Als je deze straat wilt oversteken, waar zou je het dan doen en waarom?
·
Wat moet je eerst doen voordat je gaat oversteken?
·
Aan de hand van de kleurplaat kunnen verschillende onderwerpen behandeld worden, zoals oversteken en verkeersregels.
Benodigdheden: een aantal (kleur)platen en/of video’s van verkeerssituaties/ buitensituaties
Kleurplaat inkleuren De kinderen kunnen ook kleurplaten inkleuren. Dit kan gecombineerd worden met de vorige activiteit (een kleurplaat en/of video bespreken). Hier kan een prijs aan gekoppeld worden, die bijvoorbeeld op de laatste speldag uitgereikt wordt. Tot die tijd kan de kleurplaat op een prominente plek in de klas of in de school opgehangen worden.
Liedje zingen De leerkracht kan tijdens de spelweken de leerlingen een lied leren over verkeer en verkeersveiligheid. De liedjes kunnen gezongen worden bijvoorbeeld tijdens de verkeerswandeling of de andere activiteiten. Voorbeeld liedjes zijn te vinden in de bijlage.
Pictogrammen maken De leerkracht legt uit wat pictogrammen (zoals op verkeersborden en bewegwijzeringborden) zijn aan de leerlingen en vraagt de leerlingen om een aantal voorbeelden. Vervolgens mogen de leerlingen een pictogram maken met behulp van karton, papier en verf. Elke leerling kan even vertellen wat ze hebben gemaakt en wat het betekent. Voor de pictogrammen kan een
www.trafficsnakegame.eu/thenetherlands
Pagina 7
mooi plekje worden gezocht. Het is ook mogelijk dat de leerkracht vooraf vertelt wat voor pictogram de leerlingen gaan maken. Bijvoorbeeld “verboden te parkeren” (een auto met een streep er door heen). Deze pictogrammen kunnen tijdens de themaweek rondom de parkeerplaatsen van de school worden opgehangen. Het doel van deze oefening is om leerlingen te leren pictogrammen te herkennen en te begrijpen. Benodigdheden: karton, gekleurd papier, verf, scharen en lijm. Lever eventueel nog een aantal voorbeeld pictogrammen aan, die leerlingen kunnen natekenen of overtrekken.
Poppenkastspel opvoeren Niets is zo leuk als een poppenkastspel! Zie de bijlagen voor een voorbeeld van een Jan Klaasen –poppenspel. Dit spel gaat over oversteken, natuurlijk kunnen creatieve leerkrachten ook een eigen spel uitschrijven over een ander verkeersveiligheidsonderwerp. Het doel is afhankelijk van het onderwerp dat tijdens het poppenkastspel wordt behandeld. Benodigdheden: een poppenkastspel, zie bijlage.
Snel of langzaam? Dit lesidee gaat over de belangrijkste voertuigen die een kind dagelijks tegenkomt. Het heeft als doel om het kind bewust te maken van het begrip ‘snelheid’. Voor het spel is een foto van een auto en van een wandelaar nodig. De leerkracht behandeld de begrippen ‘snel’ en ‘langzaam’. Zegt tegen de groep bijvoorbeeld: als ik straks buiten kom, kom ik een auto tegen (wijs naar het fotootje) en een voetganger (wijs naar het fotootje). Wie is mij als eerst voorbij? Laat de kinderen reageren en vraag hoe ze weten welk voertuig sneller gaat, laat ze voorbeelden noemen van snel verkeer en van langzaam verkeer. Draai daarna dit proces om. U noemt zelf een aantal vervoersmiddelen (auto? fiets?) en vraagt aan de groep om te vertellen of dat snel of langzaam verkeer is. Geef vervolgens de groep een stapel oude kranten en tijdschriften en laat ze per duo plaatjes van snel en langzaam verkeer uitknippen. De groepjes krijgen elk twee grote vellen. De kinderen moeten zelf een opdeling maken tussen snel en langzaam verkeer. Vervolgens moeten ze de knipsels op het juiste vel plakken. Bespreek met de groep de resultaten.
www.trafficsnakegame.eu/thenetherlands
Pagina 8
Een uitbreiding van deze opdracht kan zijn, dat de leerlingen vanuit huis speelgoed meenemen die iets met verkeer te maken hebben (vliegtuigjes, autootjes). Zet al dat speelgoed op een rij en laat de kinderen ze in de juiste volgorde zetten: van groot naar klein, van langzaam naar snel et cetera Eventueel kunnen de kinderen daarna met hun speelgoed gaan spelen. Benodigdheden: veel oude kranten en tijdschriften, papier, scharen, lijm en een afbeelding van een auto en van een wandelaar, speelgoed.
Spelen van een Verkeerganzenspel, maken van verkeerspuzzel Van een foto of afbeelding met daarop een verkeerssituatie of bijvoorbeeld vervoerswijzen kunnen leuke verkeerspuzzels worden gemaakt. Ook kunnen bestaande spelletjes worden opgezet naar een verkeersspel. Denk bijvoorbeeld aan het spel ganzenbord of pictionary.
www.trafficsnakegame.eu/thenetherlands
Pagina 9
3. Activiteiten voor de middenbouw ·
Knutsel een verkeerslicht
·
Verkeersborden raden
·
Verkeersspeurtocht
·
De huis-school route
·
Posters maken
·
Een ritje met de bus of tram
·
Hulp in het verkeer
·
Dit zien wij – fotocollage
Knutsel een verkeerslicht Met behulp van dozen, papier en verf knutselen de leerlingen een verkeerslicht in elkaar. Als de leerlingen klaar zijn met knutselen kunnen ze vertellen hoe het licht er uitziet en wat bijvoorbeeld de verschillende kleuren betekenen. Zo kan bijvoorbeeld van een leeg melkpak een verkeerslicht worden gemaakt. Benodigdheden: schoenendozen, wc-rollen, gekleurd papier, verf, scharen en lijm.
Verkeersborden raden Dit lesidee heeft als doel de leerling bewust te maken van de verschillende verkeersborden en hun betekenis. De leerkracht kan aan de leerlingen vragen om op weg naar school te zoeken naar verkeersborden, waarvan ze de betekenis niet weten. Deze borden kunnen ze tekenen op een formulier uitgedeeld door de leerkracht. Op school kan de leerkracht de formulieren verzamelen en de betekenis van de verkeersborden uitleggen. Draai daarna dit proces om. Laat zelf een aantal (moeilijke) verkeersborden aan de leerlingen zien en vraag wat ze betekenen. Verkeersborden werken met pictogrammen waarbij tevens kleuren en vormen centraal staan. Door dit principe uit te leggen, kunnen leerlingen makkelijker herkennen wanneer het bijvoorbeeld over en verbod of een waarschuwing gaat. Door een aantal verkeersborden te behandelen, krijgen de leerlingen een beter idee hoe ze verkeersborden kunnen lezen. Benodigdheden: een formulier met bijvoorbeeld vier vakjes, waarin de verkeersborden getekend kunnen worden, gekleurde potloden, afbeeldingen van een aantal verkeersborden.
www.trafficsnakegame.eu/thenetherlands
Pagina 10
Verkeersspeurtocht De verkeersspeurtocht is een uitgediepte versie van de verkeerswandeling. Behalve dat de leerkracht de leerlingen dingen laat zien en leert, worden de kinderen gevraagd naar dingen op zoek te gaan. Vooraf bespreekt de leerkracht de verschillende vormen van verkeerstekens dat men tegen kan komen, zoals verkeersborden, markeringen en gedrag (hand uit steken) van verkeersdeelnemers. Leerlingen kunnen om de beurt een ‘teken’ roepen. Vervolgens kan de speurtocht gestart worden. De kinderen kunnen in groepjes op zoek gaan naar de genoemde ‘tekens’ en op een kaartje aangeven waar ze die hebben gevonden. Terug op school kan de leerkracht een aantal vragen stellen, zoals: -
Wat is de betekenis van het bord/ het teken?
-
Waar heb je het bord/het teken gevonden en waarom stond het juist op die plek?
-
Stel dat het bord/ het teken wordt weggehaald, wat gebeurt er dan? Heeft dit invloed op de verkeersveiligheid?
Doel van deze oefening is om de leerlingen de betekenis, het belang en het effect van de verkeersborden te laten inzien. Benodigdheden: kaartjes van verschillende verkeersborden en tekens
De huis-schoolroute Laat kinderen op een kaart de route van en naar school intekenen, die ze zouden moeten nemen wanneer ze lopend of op de fiets naar school zouden gaan. Laat de kinderen aangeven wat ze zelf moeilijke, enge en/of gevaarlijke punten vinden op deze route. Kies een aantal punten uit waar de leerkracht met de leerlingen kan gaan kijken. De leerkracht laat de leerlingen zien hoe ze zich het beste kunnen gedragen op deze punten (verkeersregels). De leerkracht maakt samen met de leerlingen een aantal foto’s. Terug op school kunnen de leerlingen een oplossing proberen te zoeken voor de gevaarlijke punten. Moet er een zebra komen? Of een voetgangersbrug? Van de gevaarlijke punten kan een rapportje worden geschreven/ gekleurd met daarin de foto’s, de uitleg waarom het een gevaarlijk punt is en de oplossingen. De leerlingen kunnen dit rapport eventueel aandragen aan iemand van de projectgroep, zoals de politie of iemand van de gemeente. Het eerste doel is om leerlingen bewust te maken van verkeersregels en verkeersveilig gedrag op straat, zodat ze veiliger in het verkeer kunnen bewegen. Het tweede doel is om leerlingen bewust te maken van de maatregelen die getroffen kunnen worden om een situatie verkeersveiliger te maken.
www.trafficsnakegame.eu/thenetherlands
Pagina 11
(Voor kinderen die verder weg wonen, gaat het om de loop- fietsroute van en naar openbaar vervoer haltes of de geparkeerde auto. In de themaweek worden alle ouders gevraagd te ‘parkeren op afstand’.) Benodigdheden: een plattegrond van de omgeving van de school, stiften, pen en papier, oude tijdschriften en kranten voor voorbeeldafbeeldingen.
Posters maken De school krijgt van DTV Consultants een aantal posters om te laten zien dat men meedoet aan de verkeersslang. Het is ook leuk wanneer de leerlingen zelf posters en/ of verkeersborden kunnen maken voor de spelweken. Tijdens de spelweken (of eventueel in de week ervoor) worden de posters en de verkeersborden opgehangen en geplaatst. De posters kunnen er mede voor zorgen, dat het streefdoel van de school (minder verkeersonveilige en milieubelastende verplaatsingen) wordt gehaald. Benodigdheden: oude kranten en tijdschriften, gekleurd papier, stiften ed, karton, scharen en lijm.
Een ritje met de bus/tram Voorafgaand aan dit onderdeel geeft de leerkracht uitleg over het (mee)rijden in de bus of in de auto. Aan welke regels moet de leerling zich houden (gordel om, eerst kijken voordat je de deur open doet, uitkijken voordat je de bus uit stapt et cetera). Voor veel kinderen is een ritje in de bus nog spannend, dus een leuke activiteit. Het doel is om leerlingen bewust te maken van verkeersregels en verkeersveilig gedrag omtrent meerijden in auto’s en bussen, zodat ze veilig gebruik kunnen maken van de bus en veilig kunnen meerijden in de auto. De leerkracht kan tijdens dit onderdeel gelijk wat meer uitleggen over “samen lopen en fietsen’. De leerlingen moeten tenslotte gezamenlijk vanuit de school naar de openbaar vervoer halte lopen. De onderbouw zou bijvoorbeeld vanuit de school naar de dichtstbijzijnde halte kunnen lopen. Waar moeten ze op letten? Denk bijvoorbeeld aan: helemaal rechtslopen, elkaars hand vast houden, goed luisteren naar de leerkracht. De middenbouw kan fietsend naar een iets verder gelegen halte gaan. Hiervoor kan een route worden uitgestippeld, waardoor de leerlingen langs een aantal moeilijke punten komen. Bijvoorbeeld langs straatjes waar geen ruimte is om naast elkaar te fietsen of waar men langs een groot kruispunt komt. De route kan vooraf worden doorgesproken met de leerlingen.
www.trafficsnakegame.eu/thenetherlands
Pagina 12
Hulp in het verkeer Veel kinderen weten niet hoe het is als je minder mobiel bent of bijvoorbeeld slecht ziet. Het kan handig zijn om kinderen hier meer over te leren, zeker als er op de school kinderen zijn die inderdaad minder mobiel, slechtziend of bijvoorbeeld doof zijn. Door kinderen zelf te laten ervaren hoe het is als je minder goed ziet, hoort of beweegt kan deze situatie (eerst in het klaslokaal) worden nagebootst. Leerlingen krijgen bijvoorbeeld een blinddoek om en moeten een parcours lopen. Uiteindelijk vertelt de leerkracht meer over hoe ze minder validen in het verkeer kunnen herkennen en kunnen helpen. Het effect van de oefening is dat leerlingen begrijpen dat een handicap het ‘bewegen’ in de openbare ruimte moeilijk maakt en dat ze weten hoe ze mensen met een handicap kunnen helpen in het verkeer. Benodigdheden: een parcours en een blinddoek
Dit zien wij Kinderen zien door hun lengte heel andere dingen in het verkeer, dan volwassen. Laat de leerlingen foto’s maken van hun huis-school route of in de omgeving van de school. Een andere mogelijkheid is het om kinderen foto’s te laten maken van specifieke situaties. Wat zien zij bijvoorbeeld vanuit de auto als ze net uitstappen? Of wat zien ze als ze oversteken tussen twee auto’s door? De foto’s kunnen in een collage of uitvergroot opgehangen worden in de gangen van de school. Dit is leuk voor de kinderen én leerzaam voor de ouders.
www.trafficsnakegame.eu/thenetherlands
Pagina 13
4. Activiteiten voor de bovenbouw ·
Flyer of schoolkrant maken
·
Gele en rode kaarten
·
Verkeerstheorieles
·
Samen op de fiets
·
Naar de nieuwe school
·
Verkeersveiligheidsrapport
·
Zelf een reis plannen
·
Verkeer en milieu
Flyer of schoolkrant maken De leerlingen kunnen een flyer of een extra schoolkrant maken met betrekking tot de spelweken van de Verkeersslang. De school kan zelf bepalen tot hoever men een lesidee uitbouwt. In geval van de flyer kan er speciale aandacht uitgaan naar de praktische kant van de Verkeersslang. Deze flyer kan bijvoorbeeld in de week voor de start van de Verkeersslang aan ouders worden uitgedeeld. In geval van een schoolkrant kan er ook informatie in komen te staan waarom de school de Verkeersslang nodig vindt. Leerlingen kunnen misschien vooraf een aantal foto’s maken om de verkeersituatie in beeld te brengen. De flyer en/of krant kan een bijdrage leveren aan het bereiken van het streefdoel van de school met betrekking tot minder verkeersonveilige en milieubelastende verplaatsingen
Gele en rode kaarten Leerlingen zouden zelf gele en rode kaarten kunnen gaan uitdelen, aan verkeersdeelnemers die zich niet helemaal aan de regels houden. Dit kan tijdens de spelweken aan de ouders die zich niet aan de afspraken houden, maar kan ook tijdens een wandeling door de buurt. De leerlingen kunnen zelf de rode en gele kaarten maken, met een leuke afbeelding of tekst. Doel van deze oefening is dat leerlingen verkeersovertredingen leren herkennen en het “gevaar“ daarvan weten in te schatten. Voor de leerlingen is het leuk als ze zelf daadwerkelijk de gele of rode kaart mogen overhandigen of bijvoorbeeld achter de ruitenwissers mogen plakken, maar hier moet vooraf goed over worden nagedacht. Een aantal praktische tips:
www.trafficsnakegame.eu/thenetherlands
Pagina 14
·
overleg van tevoren goed met de contactpersoon van de school
·
zorg voor een duidelijke afzender, bijvoorbeeld de medezeggenschapsraad of de directie;
·
zorg voor begeleiding;
·
wat is de toonzetting? Het is aanbevelingswaardig om een positieve, humoristische toon in te zetten.
·
wat is de inhoud? Op de kaart kan er gewezen worden op alternatieve parkeermogelijkheden;
Bedenk goed dat niet iedereen even positief zal reageren bij het ontvangen van een gele of rode kaart. Binnen dit lesidee kan een rol weggelegd zijn voor de wijkagent. Tenslotte is hij/zij degene die normaliter ‘rode en gele’ kaarten uitdeelt. De wijkagent kan bijvoorbeeld meer vertellen over het uitdelen van boetes of over wanneer iemand nu een verkeersovertreding maakt. De wijkagent of de leerkracht kan vragen stellen als: ·
Waarom vind je dat de verkeersdeelnemer een rode of gele kaart verdient?
·
Zou je zelf nooit dezelfde overtreding begaan? Waarom wel/waarom niet?
·
Hoe kunnen we de overtreder stimuleren om niet nogmaals een overtreding te begaan?
Benodigdheden: gele en rode kaarten met een leuke tekst.
Verkeerstheorieles Voor de leerlingen in de bovenbouw wordt het steeds belangrijker om meer van de verkeersregels te weten. Straks gaan ze allemaal naar de middelbare school en dan moeten ze zelfstandig en veilig naar school kunnen fietsen. De leerkracht leert de leerlingen de verkeerstheorie. Aan het einde van de week maken de leerlingen een toets om te kijken of hun verkeerskennis voldoende is. Voor de vragen kan gebruik worden gemaakt van de vragen die ook bij de brommer- en autotheorie horen. Onder andere het onderdeel verkeersles kan goed gekoppeld worden aan het onderdeel “naar de nieuwe school”. Door dit onderdeel aan de verkeerstheorieles te koppelen, kunnen leerlingen gelijk in de praktijk brengen wat ze hebben geleerd.
www.trafficsnakegame.eu/thenetherlands
Pagina 15
Samen op de fiets De leerlingen van de bovenbouw fietsen vaak in groepjes naar school. Als ze straks naar de middelbare school gaan, worden de afstanden groter en de wegen vaak drukker. Samen fietsen is gezellig, maar wel onveiliger voor henzelf en voor andere verkeersdeelnemers. Vraag de leerlingen eens hoe ze nu ‘samen fietsen’. Hebben ze gebaren of kreten als: ‘tegenligger!!” om met elkaar te communiceren? Rijden ze wel eens met meer dan twee op een rij? Vervolgens kan de leerkracht het samen fietsen in de praktijk brengen. Ga met de kinderen naar buiten (op het schoolplein of een rustige weg vlakbij school) en laat een aantal kinderen in kleine groepjes samen fietsen. Tijdens het fietsen moeten de leerlingen een aantal opdrachten uitvoeren. Denk bijvoorbeeld aan: ·
opeens achter elkaar gaan fietsen;
·
weer naast elkaar gaan rijden;
·
naast elkaar stoppen;
·
slalommen tussen obstakels door.
Benodigdheden: een parcours op het schoolplein, een aantal fietsen.
Naar de nieuwe school Binnen twee jaar gaan de leerlingen van de bovenbouw naar de middelbare school. De middelbare school ligt vaak verder van huis en de leerlingen moeten andere, vaak moeilijker, routes leren. De leerkracht kan aan de leerlingen vragen naar welke school ze vermoedelijk zullen gaan en de leerlingen op een kaart deze route laten uittekenen. Aan de leerlingen kan worden gevraagd wat zij denken dat moeilijke punten zijn, die ze op de route tegen kunnen komen. De leerkracht kan met de leerlingen naar deze moeilijke punten fietsen en uitleg geven. Ook is het mogelijk dat de leerkracht vooraf al wat foto’s gaat maken van wat hij/zij verwacht dat de leerlingen moeilijke punten zullen gaan vinden. Aan de hand van deze foto’s kan ook het één en ander worden uitgelegd met betrekking tot voorrangsregels. Doel is dat leerlingen gevaarlijke punten op hun routes weten te herkennen. Bovendien kan het bespreken en fietsen van de route leerlingen wat meer vertrouwen en zekerheid geven, wanneer ze voor het eerst de route zelfstandig moeten fietsen. Benodigdheden: een plattegrond van de stad, stiften.
www.trafficsnakegame.eu/thenetherlands
Pagina 16
Verkeersveiligheidsrapport Vraag aan de leerlingen wat zij verkeersonveilig vinden in hun schoolomgeving. Wat denken ze dat er aan gedaan kan worden? Deel de groep in kleine groepjes en geef aan elke groep een opdracht. Bijvoorbeeld: ·
op internet op zoek gaan naar ‘feiten en cijfers’ met betrekking tot verkeers(on)veiligheid op scholen;
·
de directe omgeving van de school bekijken en onderzoek wat er onveilig is aan de omgeving;
·
de directe omgeving van de school inventariseren op voorzieningen voor voetgangers en fietsers;
·
Een aantal groepjes gaan delen van de wijk rondom de school bekijken. Waar zijn de looproutes? Welke drukke straten moeten kinderen oversteken?
·
Eén groepje gaat foto’s maken van onveilige situaties.
Alle informatie die de leerlingen hebben verzameld, wordt bij elkaar gebundeld in één rapport. Dit rapport kan aan het einde van de week aangeboden worden aan iemand van de gemeente of de politie.
www.trafficsnakegame.eu/thenetherlands
Pagina 17
5. Algemene activiteiten ·
Het kringgesprek
·
Actieve fietscontroles
·
Pimp je fiets wedstrijd
·
Fietsbelconcert
Het kringgesprek Tijdens kringgesprekken kunnen meerdere onderwerpen op gebied van verkeersveiligheid behandeld worden. Ook is een kringgesprek een goede inleiding op de spelweken. Denk bijvoorbeeld aan: ·
de kinderen kunnen verschillende manieren waarop je naar school kan komen noemen. De leerkracht kan vragen of dit milieuvriendelijke manieren zijn. Dit kan eventueel met behulp van rode/ groene kaartjes of met een magneetbord. Rood = milieuonvriendelijk, groen = milieuvriendelijk.
·
laat kinderen de voordelen noemen van lopend of fietsend naar school gaan. Denk aan lichaamsbeweging, milieuvriendelijk en verkeersveiligheid;
·
vraag de leerlingen wat zij van de drukte rondom de school vinden tijdens het wegbrengen en ophalen. Wat valt ze op?
Naar aanleiding van het kringgesprek kan de leerkracht meer vertellen over de Verkeersslang en waarom de school dit organiseert.
Actieve fietscontroles Veel fietsen blijken niet in orde. Regelmatige controles is noodzakelijk. Dat kan niet elke keer door de politie worden uitgevoerd. Daarom kan er tijdens de Verkeersslang door ouders en/ of de oudste leerlingen samen met een fietsenmaker actief gecontroleerd worden op gebreken aan de fiets. Kleine gebreken kunnen onmiddellijk worden verholpen in bijzijn van de kinderen. Grote gebreken kunnen tijdens de lesuren door de fietsenmaker worden verholpen. In de bijlage is een voorbeeld van een controlekaart, die de ouders en leerlingen kunnen invullen. Tijdens de spelweken zouden er twee controles kunnen worden uitgevoerd. Wanneer een fiets niet helemaal in orde is, kan of de fietsenmaker dit verhelpen of wordt er bijvoorbeeld aan de ouders gevraagd hier zorg voor te dragen. Bij de tweede controle (einde
www.trafficsnakegame.eu/thenetherlands
Pagina 18
van de Verkeersslang) behoren alle fietsen helemaal in orde te zijn. Kinderen kunnen hiervoor eventueel een leuke attentie voor krijgen.
Pimp je fiets wedstrijd Door je fiets te versieren, leer je je fiets nog beter kennen. Tijdens een ‘pimp je fiets’ wedstrijd gaan alle leerlingen aan de slag met het versieren van hun eigen fiets. Denk hierbij aan bloemen, spaakversiering, linten, zadelhoesje, een nieuwe fietsbel, of de Verkeersslang beloningssticker. De mooist versierde fiets krijgt een prijs. Bijvoorbeeld een mooie nieuwe fietsbel of fietstoeter.
Fietsbelconcert Tijdens een fietsbelconcert maken alle leerlingen van de school gezamenlijk muziek met hun fietsbel om zo aandacht te vragen voor verkeersveiligheid. De speelplaats of de parkeerplaats voor de school is wellicht de meest geschikte plaats. Indien de gemeente meedoet zijn er meerdere mogelijkheden: ·
het gemeenteplein;
·
een andere ontmoetingsplaats;
·
op sportvelden;
·
op het geografische middelpunt van de gemeente;
·
aan de school die het meest centraal gelegen is;
Als je naar een plek buiten het schoolplein dien je rekening te houden met de verplaatsing van de fietsende kinderen en de veiligheid. Stippel dus vooraf het veiligste traject uit. Je kan politie inschakelen voor de begeleiding. Geef hun dan vooraf het traject dat jullie wensen te volgen. Het is ook mogelijk om met andere scholen uit de gemeente af te spreken om samen te komen zodat er nog meer fietsbellen rinkelen op één en dezelfde plaats. Dan is het gemeenteplein wellicht de meest geschikte plaats om samen te komen. Daardoor krijgt de actie waarschijnlijk ook meer aandacht. Zodra alle kinderen ter plaatse zijn kan er gezamenlijk afgeteld worden van 10 tot 1. Na 1 mogen ze dan allemaal beginnen te rinkelen! Om het aftellen te vergemakkelijken kan een megafoon gebruikt worden. Laat de leerlingen dan een aantal minuten of langer rinkelen. Het
www.trafficsnakegame.eu/thenetherlands
Pagina 19
rinkelen kan willekeurig gebeuren, maar kan ook gecoördineerd worden: dan geeft een van de leerkrachten het ritme aan waarop er gerinkeld moet worden. Mogelijke bekende ritmes zijn de volgende: ·
“We will rock you” van Queen
·
“Eye of the tiger” van Survivor
·
Ritmes van liedjes waarvan de leerkrachten weten dat de leerlingen ze
·
kennen omdat ze ze reeds in de school geleerd hebben.
Hebben jullie een ander goed ritme? Dan horen wij het heel erg graag! Ook kan je verschillende klassen afzonderlijk laten rinkelen. Of je kan een fietsbellenwave organiseren, waarbij de leerlingen steeds harder en harder gaan rinkelen. Vergeet ook niet de ouders uit te nodigen. Zij kunnen samen met de kinderen en leerkrachten meerinkelen omdat ze hun kinderen veilig en milieuvriendelijk naar school willen brengen. Het fietsbelconcert kan worden uitgebreid. Hieronder stellen we jullie enkele leuke mogelijkheden voor. ·
Indien er personen bij zijn die niet over een fiets beschikken is het mogelijk om op de grond te trappelen of stampen.
·
·
Je kan het geheel ook ondersteunen door muziek in verschillende vormen: o
muziek uit een stereo
o
de kerkklokken
o
een muziekgroepje
Je kan de leerlingen, voor ze beginnen rinkelen, eerst laten plaatsnemen in een bepaalde vorm. Zo kan je bijvoorbeeld groepjes per klas vormen, of verschillende kringen vormen.
Indien je als school zelf nog een andere activiteit wilt aankoppelen, ga je gang! Wij zijn erg benieuwd naar de ideeën.
www.trafficsnakegame.eu/thenetherlands
Pagina 20
6. Meer informatie Website www.trafficsnakegameu.eu > Alle informatie over het Verkeersslang Netwerk. > Link naar de blog van ‘Travis the Traffic Snake’ > Link naar de Verkeersslang in andere Europese landen www.trafficsnakegame.eu/thenetherlands > alle informatie over de Verkeersslang in Nederland Wat kun je vinden op de website? ·
alle downloads (deze handleiding, de meetformulieren, voorbeeldbrief voor ouders en activiteiten-/lesprogramma’s voor de Deluxe versie)
·
een eenvoudige tool om alle resultaten in te verwerken
·
een overzicht van alle deelnemende scholen
·
een overzicht van de veelgestelde vragen.
Contact Annelien Venema DTV Consultants B.V. Postbus 3559 4800 DN Breda Bezoekadres Markendaalseweg 44 4811 KC Breda Telefoon: 31 (0)76 - 513 66 00 Faxnummer: 31 (0)76 - 513 66 06 E-mail:
[email protected]
The sole responsibility for the content of this document lies with the authors. It does not necessarily reflect the opinion of the European Union. Neither the EASME nor the European Commission are responsible for any use that may be made of the information contained herein.
www.trafficsnakegame.eu/thenetherlands
Pagina 21
7. Bijlagen Kleurplaten Liedjes Poppenkastspel Fietscontrolekaart
www.trafficsnakegame.eu/thenetherlands
Pagina 22
Kleurplaten
www.trafficsnakegame.eu/thenetherlands
Pagina 23
www.trafficsnakegame.eu/thenetherlands
Pagina 24
Liedjes
www.trafficsnakegame.eu/thenetherlands
Pagina 25
www.trafficsnakegame.eu/thenetherlands
Pagina 26
www.trafficsnakegame.eu/thenetherlands
Pagina 27
Poppenkastspel
www.trafficsnakegame.eu/thenetherlands
Pagina 28
www.trafficsnakegame.eu/thenetherlands
Pagina 29
www.trafficsnakegame.eu/thenetherlands
Pagina 30
www.trafficsnakegame.eu/thenetherlands
Pagina 31
www.trafficsnakegame.eu/thenetherlands
Pagina 32
Fietscontrolekaart
www.trafficsnakegame.eu/thenetherlands
Pagina 33