DOOR PEDRO DE BRUYCKERE IN ZIJN KEYNOTE OVER JONGERENCULTUUR, 24 JANUARI 2013

VERSLAGBOEK

OOP OP NU TE K AAT.BE ORM WWW.F

RO U E 5 1 / 13 * DEREN) /AN (LEDEN PRIJS:16,95 EURO L

*WINKE

IEDEREEN WIL UNIEK ZIJN, MAAR WEL SAMEN. DE GROOTSTE BOOSDOENER? EEN GEBREK AAN TIJD EN RUIMTE. ZET JEUGDHUIZEN IN DE VERF ALS VECHTERS VOOR DIE TIJD EN RUIMTE EN ALS PLAATSEN WAAR SAMENZIJN KAN. DOOR PEDRO DE BRUYCKERE IN ZIJN KEYNOTE OVER JONGERENCULTUUR, 24 JANUARI 2013

Lees ook: ‘De jeugd is tegenwoordig’, Pedro De Bruyckere en Bert Smits (2011)

INHOUD

raktisc

h

0 Beveren

@formaat.be,

n. / vanuit Gent: 38 1uur 23 minuten

schrijving.

e of 03 226 40 83 vincie

DONDERDAG 24 JANUARI 2013 IN EN ROND CULTUURCENTRUM TER VESTEN (BEVEREN) in rachten beroepsk erencentra ng voor alle jo & zen jeugdhui

5 6 8 10 12 14 16 18 20 22

Begeleiders Bie Vancraeynest, Elien Vanhaesebroeck, Fri De Keyser, Hilde Verschaeve, Jan Maas, Joachim Decoutere, Johan Alleman, Kris De Visscher, Ladda, Locus, Michael Cornellissen, Pedro De Bruyckere, Piet Van der Sypt, Pieter Van der Borght, Tijs Vastesaeger, Tim Lamon, Walter Van Wouwe Verslaggevers Gerd Vanmeenen, Joke Hüwels, Kara Eestermans, Lotte Lambin, Patrick Ongena, Stef Moens, Zakayo Wandoloh

INTRO TIME MANAGEMENT CULTUUR EN HET JEUGDHUIS DIGITALE COMMUNICATIE SPORT EN HET JEUGDHUIS VAN PLAN TOT RESULTAAT EN TERUG DE STAD EN HET JEUGDHUIS VERBIND JE VRIJWILLIGERS MET SOCIAL MEDIA DE BUURT EN HET JEUGDHUIS PRIKKELENDE WERKVORMEN

Eindredactie Lotte Van de Werf, Gerd Vanmeenen Vormgeving & lay-out Pepijn Haghebaert Foto’s Formaat, jeugdhuizen, Bram Tack

Alles uit deze uitgave mag worden overgenomen met uitdrukkelijke bronvermelding.

INTRO Met deze woorden trapte Pedro de Bruyckere de Dag van de Beroepskracht, editie 2013, bevlogen af. Zo zette hij meteen de toon en enthousiasmeerde honderd professionals uit het jeugdhuiswerk om de koppen bij elkaar te steken, uit te wisselen en inspiratie op te doen. De centrale vraag: hoe kunnen wij jongeren zo optimaal mogelijk de ruimte bieden die ze nodig hebben om samen te komen, te experimenteren en zich thuis te voelen in het jeugdhuis? Dit verslagboek geeft een overzicht van de denkoefeningen, babbels en ideeën die aan bod kwamen tijdens de verschillende sessies. We gaan dieper in op een aantal thema’s: het ondersteunen van vrijwilligers bij het opzetten van projecten, timemanagement en de mogelijkheden van sociale media als communicatietool en als sociaal bindmiddel. Je krijgt handvaten, tips en ideeën waar je concreet mee aan de slag kan. Daarnaast brengen we een aantal good practices in beeld. Deze projecten bieden inspiratie over hoe je als jeugdhuis je grenzen kan verleggen en buiten de lijntjes kan kleuren, met als doel een breder publiek aan te spreken. Sport, cultuur, de buurt en de stad zijn de vier thema’s waarrond die good practices zijn opgebouwd. We hopen je met dit document te inspireren en te activeren. Om samen te blijven bouwen aan ruimte voor jongeren.

Formaat

Dag van de beroepskracht 2013 – Verslagboek Formaat

5

TIME MANAGEMENT TIJD, JE GROTE VRIEND OF JE GROTE VIJAND? Druk, druk, druk. We hebben allemaal veel aan ons hoofd: werk, hobby’s, vrienden, relaties … Hoe kan je je tijd beter indelen en gebruiken? Word manager van je eigen tijd en win een uur extra per dag. Tijd kan je niet manipuleren, die tikt gewoon iedere seconde voort. Maar je kan je tijd wel beter managen. Wie zijn tijd goed indeelt en plant kan tot een extra uur per dag aan tijd winnen. Een extra uur om te niets te doen, om je beste vriend te bezoeken, rustig een boek te lezen of je eindelijk in te schrijven voor die ene cursus. Een uur extra per dag, dat is bijna een volledige werkdag winst op het einde van de week. Klinkt mooi, maar hoe doe je dat, zo’n extra uur cadeau krijgen?

DE BELANGRIJKE DINGEN Alles wat je doet – zowel voor je werktaken als je privéleven – kan je indelen in vier kwadranten op basis van twee begrippenparen: dringend – niet dringend en belangrijk – niet belangrijk. Als dringend je basishouding is om met activiteiten om te gaan, dan is dit humus voor stress. Als belangrijk de basishouding is om met activiteiten om te gaan, dan is dit humus voor succes.

1. Dringend en belangrijk • Crisissen oplossen • Dringende problemen • Deadlines

3. Dringend en niet belangrijk • Onderbrekingen (mails, telefoons, berichten) • Sommige vergaderingen • Populaire bezigheden

6

2. Niet dringend en belangrijk • Voorbereiding • Planning • Relaties opbouwen • Jezelf vernieuwen • Empowerment / delegeren 4. Niet dringend en niet belangrijk • Onbeduidende zaken, prutsen • Sommige telefoongesprekken • Tijdverspilling • Dagdromerij • Irrelevante post • Overmatig televisiekijken, gamen …


Wie zijn tijd goed indeelt en plant kan tot een extra uur per dag aan tijd winnen. In organisaties en bedrijven met hoogwaardige prestaties stoppen de medewerkers 65 tot 80% van hun werktijd in belangrijke, niet dringende dingen, 20 tot 25% in belangrijke, dringende taken, 15% in onbelangrijke en dringende zaken en minder dan 1% in niet dringende en niet belangrijke dingen. In de meeste klassieke bedrijven ‘verspillen’ we 50 tot 60 % van onze tijd aan dringende en onbelangrijke dingen. Door die zoveel mogelijk te mijden en je te focussen op de belangrijke zaken, zal je heel wat tijd winnen.

Tips om tijd te winnen • Breng je eigen taken en bezigheden in kaart in de verschillende kwadranten. Kijk welke onbelangrijke dingen aan je tijd vreten en doe daar iets aan. • Maak duidelijke afspraken rond het privégebruik van mails en sms’jes. Ook al duurt dit maar 1 minuut, de spanningsboog in je werk gaat naar beneden en dat betekent gemiddeld 7 minuten tijdsverlies. • Een goede vergadering duurt slechts 75 minuten. • Bereid vergaderingen voor. • Zorg voor zo weinig mogelijk afleiding. Richt je werkplek daar naar in. • Laat je mailbox niet de hele dag openstaan. Lees mails bv. alleen aan het begin, het midden en het einde van je dag.

DE PRODUCTIVITEITSPIRAMIDE Stap 1: missie, waarden, doelen

langrijk en dringend is, dan niet belangrijk en dringend. Tenslotte vul je de planning op met de rest.

Persoonlijke missie Neem tijd om je persoonlijke levensmissie en kernwaarden te benoemen. Deze missie kan je helpen om neen (of ja) te zeggen op vragen en/of voorstellen. Een missie is een soort leidraad, die op papier staat en die een houvast kan zijn voor jou. Het is je kompas. Dat kompas moet je af en toe ook wat bijsturen, daarom reviseer je je missie best één maal per jaar.

Tips • Plan niet alles vol. Hou 20% van je tijd vrij voor ad hoc plannen en taken. • Personaliseer je planningstool op maat van jouw noden en manier van werken. • Probeer deze planningsmethodiek vier weken na elkaar en kijk of het werkt voor jou.

Missie van je jeugdhuis Welke waarden vind jij belangrijk voor de werking binnen je jeugdhuis? Welke atmosfeer wil je als rode draad doorheen de activiteiten die je er organiseert? Waar wil je dat het jeugdhuis staat binnen drie jaar? Ook voor je jeugdhuis is zo’n missie een handige leidraad om je te helpen bij het maken van keuzes. Uiteraard is het belangrijk in een jeugdhuis dat de missie gedragen wordt door een brede groep. Betrek dus je jongeren bij het opstellen van die missie. Zo’n missie is ook iets dynamisch en moet zeker mee evolueren met je jeugdhuis. Je kan die missie ook vertalen in een ‘unieke’ baseline (3 tot 5 woorden) die zegt waar je jeugdhuis voor staat.

Stap 4: plan dagelijks

Stap 2: zet doelen neer op jaarbasis Vanuit je missie kan je doelen op jaarbasis vastleggen. Zowel op persoonlijk vlak, als op professioneel vlak, als voor je jeugdhuis. Maak in die planning tijd voor me-time. Daarin zijn verschillende factoren belangrijk: • Fysieke: rust, eten en beweging (min. 3 x 20 min/week) • Relationele: welke relaties geven je voedsel? Meestal zijn dit maar 3 à 4 mensen – ook mensen behalve je partner – waarmee je per week 45 à 90 min kan praten over zaken waarmee je bezig bent. Dit is een van de eerste dingen waarop je gaat bezuinigen als je tijd te weinig hebt. • Mentale: lees regelmatig een boek, een artikel … om je horizon breed te houden. • Mystieke: zorg ervoor dat je een plaats hebt waar je tot rust komt, gesprekken kan voeren … Zodat je niet ontploft.

Stap 3: plan wekelijks Plan bij het begin van de week alles wat je de komende week gaat en wil doen, zowel op je werk als privé. Hoe je dat doet? 1. Maak een lijst of mindmap van alles wat je moet doen. 2. Bepaal hoeveel tijd je (bij benadering) nodig hebt voor al je plannen. En geef al je to do’s een tijdscode mee. Hou rekening met de inloop- en aflooptijd van je taken (bv. je vergadering van 10 tot 12 duurt meestal langer). 3. Filter uit je lijst eerst de ‘belangrijke, niet dringende’ dingen. Die krijgen eerst een plaats in je agenda. Daarna volgt wat be-

Maak 5 tot 10 minuten per dag tijd om je dag in te delen. Naast je kerntaken creëer je tijd voor andere dingen. Plan op basis van de prioriteit van die dingen. En leer ‘neen’ zeggen op dingen die geen prioriteit zijn. Dat kan als je heel goed weet wat je wel wil doen.

Leren delegeren Delegeren vraagt op korte termijn tijd, maar geeft tijdswinst op langere termijn. Probeer te delegeren vanuit een ‘coachende’ houding. Zorg voor een duidelijke briefing over de taken, het doel en de stijl, maar geef ook voldoende vrijheid om de taak op een eigen manier uit te voeren.

Sluit je lussen Elke opdracht, taak, afspraak is een open lus: ze staat geprogrammeerd in je hersenen als ‘to do’. Je kan die ‘to do’ negeren, maar zo lang je de ‘lus’ niet sluit, blijft de taak aanwezig in je hoofd. Als je veel open lussen hebt, word je daar heel onrustig van. Je hebt het constante gevoel dat je nog heel wat dingen moet afwerken en dat zorgt voor stress. Hoe kan je lussen sluiten? • Dingen die minder dan 2 minuten van je tijd in beslag nemen, doe je onmiddellijk. • Dingen die meer dan 2 minuten van je tijd in beslag nemen - Klasseer je - Delegeer je - Plan je (op lange/korte termijn)

Begeleider

fessioneel trainer en Walter Van Wouwe is pro ching en consulting specialiseert zich in coa erschap en exterleid , ent over timemanagem ne communicatie.


7

ratie

inspi

CULTUUR EN HET JEUGDHUIS Formaat en Locus zetten drie boeiende en innovatieve praktijkvoorbeelden rond cultuur en het jeugdhuis in de kijker. Drie mensen delen hun expertise en ervaringen. Over hoe je jongeren kan betrekken bij cultuur, hoe je cultuur kan communiceren en hoe je jongeren ruimte kan geven om te creëren en te experimenteren. Laat je nu inspireren voor morgen.

ONTMOETING EN EXPERIMENT

Ladda, Gent

Dit project vertrok vanuit de droom van een jonge kunstenaar. Nog zo’n inspirerende plek is het printcentrum Topo Copy. Dit project vertrok vanuit de droom van een jonge kunstenaar, Daniel ‘El Topo’. Hij droomde van een printcentrum waar kunstenaars konden experimenteren met inkt en papier. Ladda kwam de jonge kunstenaar tegen tijdens een project waarbij een winkelruimte werd omgebouwd tot vrijplaats voor artiesten. Ondertussen is het printcentrum een feit. Topo copy is een ‘open lab-researchcentrum’ rond print, papier, kopie, inkt en kunst. Er vinden allerlei activiteiten plaats zoals workshops, lezingen, interventies en expo’s.

CONCERTEN EN ATELIERS VOOR EN DOOR JONGEREN

WAAR Ladda, Gent WAT inspirerende ontmoetings- en werkplekken voor artistieke expressie SAMEN MET lokale kunstenaars, lokale verenigingen zoals Democrazy en Cirq CHECK IT dokgent.be www.topocopy.org

Ladda is een kenniscentrum en expert in jeugdcultuur. Ladda is begeesterd door maatschappelijke evoluties en hoe jongeren zich daarin bewegen. De organisatie kijkt en opereert binnen die context op een eigenzinnige manier, verzamelt inzichten en deelt deze. Vanuit onderzoek zet het kenniscentrum boeiende projecten op. Een van die projecten is ‘Dok’, een gemeenschappelijke organisatie van de Gentse vzw’s Cirq, Ladda en Democrazy. Voor een periode van twee jaar toverden deze organisaties de verlaten site van de Gentse oude dokken om tot een bruisende en inspirerende ontmoetingsplek. Een plek met ruimte voor concerten, expo, terras en film. Zo willen ze bouwen aan een sociaal en cultureel weefsel dat mee de basis kan vormen voor de nieuwe Gentse woonbuurt die er binnenkort zal ontstaan.

8


WAAR JOC Ieper WAT concerten en ateliers voor en door jongeren SAMEN MET het cultuurcentrum, lokale kunstenaars CHECK IT www.anewbreeze.be www.hynoiz.be

JOC Ieper

Tijdens A New Breeze gingen vijftig jongeren aan de slag in negen verschillende ateliers.

Hypnoiz is een platform voor jongerencultuur in en rond Ieper. Onder de vleugels van JOC Ieper groeide Hypnoiz uit tot een veelzijdige werking met een sterke, eigen identiteit. De organisatie bestaat uit een groep gemotiveerde tieners en twintigers. In samenwerking met sterke partners organiseren ze concerten en culturele projecten.

Mijn Leuven is een samenwerking tussen verschillende vrijetijdsdiensten van de stad Leuven, zoals het jeugdcentrum, 30cc, de sportdienst en museum M. De verschillende organisaties willen jongeren het gevoel geven dat Leuven van hen is door het jeugdaanbod overzichtelijk te bundelen en doelgroepgericht te communiceren.

De werking bouwde op vlak van muziek een stevige reputatie op. Jaarlijks organiseert Hypnoiz ongeveer acht concerten. De medewerkers proberen daarbij vooral ‘anders’ en kwaliteitsvol te programmeren. Met aandacht voor zowel lokaal en onbekend talent als voor bekendere bands zoals Absynthe Minded, Trixie Whitley en Balthazar.

Mijn Leuven bevat een kinderwebsite, een jongerenwebsite en een website voor ouders. Zowel cultuur, sport als andere vrijetijdsinformatie komen aan bod en worden opgefrist met video’s, foto’s en geluidsfragmenten. Via een Facebookpagina kan iedereen artikels of evenementen toevoegen, delen en er op reageren. Mijn Leuven heeft ook een magazine. Dat verschijnt driemaandelijks en richt zich naar jongeren van 12 tot 20. Het verschijnt gratis in alle middelbare scholen. De website en het magazine wordt grotendeels door jongeren gerealiseerd. Dat gebeurt onder andere door de museum M-crew en de vrijwilligerswerking van Mijn Leuven. Ook de Leuvense middelbare scholen worden aangemoedigd om te participeren aan het project.

Daarnaast zet Hypnoiz unieke, artistieke projecten op poten die meer zijn dan muziek. Een van die projecten is ‘A New Breeze’. Onder begeleiding van jonge, lokale kunstenaars volgden ongeveer vijftig jongeren gratis een kunstatelier. In totaal liepen er negen zulke ateliers rond verschillende kunstvormen: fotografie, street art, theater, animatiefilm, textiel, filmregie, schilderkunst & installaties, muziek en hedendaagse dans. Naast het werkproces in de ateliers, lieten de deelnemers zich inspireren tijdens verschillende bezoeken aan ateliers en voorstellingen. Bijna een jaar lang werkten ze toe naar een toonmoment. Om het project op poten te kunnen zetten, deed het jeugdhuis mee aan een sociaalartistieke wedstrijd voor lokale projecten. Het jeugdhuis won een stevige som geld. Dankzij die toelage kon Joc het project realiseren en laagdrempelig (gratis) houden voor de deelnemers.

Mijn Leuven organiseert ook projecten die Leuvense jongeren laten proeven van cultuur, zowel op school als tijdens hun vrije tijd. Zo loopt in 2012-2013 het project ‘Mijn Goesting’. In vier middelbare scholen worden drie trajecten georganiseerd rond een bepaalde kunstdiscipline. Leerlingen met goesting voor cultuur verzamelen zich in een cultuurgroepje en bepalen zelf welke disciplines op welke manier aan bod komen.

EEN JONGERENNETWERK IN JE STAD

Leuven

Het project ’Mijn Goesting’ geeft leerlingen de kans om zelf te bepalen rond welke kunstdiscipline ze een traject willen in hun school. check

WAAR Leuven WAT een (cultureel) netwerk voor en door jongeren SAMEN MET de verschillende vrijetijdsdiensten van de stad Leuven CHECK IT www.mijnleuven.be

it

r es het dossie jeugdhuis? Le je in ) ur 13 ltu 20 cu rt Meer over agazine, maa ’ (Formaat M ‘Cultuurkuur rmaat issuu.com/fo

Begeleider

Lotte Lambin, stadswerk www.formaat.be

er Antwerpen bij Formaat.


9

DIGITALE COMMUNICATIE Digitale communicatie is niet meer weg te denken uit de jeugdhuissector. Het biedt ontzettend veel mogelijkheden. Elk jeugdhuis heeft verschillende digitale communicatiekanalen. Maar niet iedereen slaagt erin om daar effectief en efficiënt mee om te gaan. Enkele praktische tips om zelf mee aan de slag te gaan.

DOORDACHTE COMMUNICATIE Social media lijken heel vluchtig en laagdrempelig. Dat wil niet zeggen dat je er ondoordacht mee moet omspringen. Je communicatie heeft pas effect als je erover nadenkt, als je ze plant met aandacht voor je doelgroep, hun kanalen en jouw boodschap.

LUISTEREN Voor je plant, moet je eerst luisteren. Over je jeugdhuis wordt gepraat op het web. En je mag er van op aan dat je niet bij elke conversatie betrokken bent. Het is heel boeiend om te weten te komen wat er over jouw jeugdhuis gezegd wordt. Een paar tips: • Op Google Alerts kan je de naam van je jeugdhuis ingeven. Als er iets nieuws verschijnt, krijg je een e-mail. • Op Facebook kan je nagaan hoeveel links er gedeeld werden en dergelijke. Facebook zal ook zijn zoekfunctie in de nabije toekomst uitbreiden. Iets om in de gaten te houden. • Je hoeft geen Twitteraccount te hebben om je jeugdhuis op te zoeken op Twitter. Surf gewoon naar twitter.com/search.

Net als bij alle vormen van communicatie, spring je best doordacht om met Facebook. KANALEN Je website als basis De belangrijkste digitale communicatietool is en blijft je website. Als mensen op zoek gaan naar je jeugdhuis, gebruiken ze Google. Via Google komen ze eerst op je website terecht. Je website is dus het startpunt van al je digitale communicatie. • Belangrijke informatie zoals het adres en de openingsuren van het jeugdhuis horen op je website thuis. • Duidelijke links naar andere kanalen, zoals Facebook, zijn onontbeerlijk. De click-through-rate (doorklikratio) van websites naar Facebook is enorm hoog. • Hou je bezoekers in de gaten via Google Analytics. Zo kom je te weten wat ze zoeken.

E-mails en nieuwsbrieven Vooral de oudere generatie leest nog mails en nieuwsbrieven. 16-jarigen lezen hun mail nog wel, maar zeker niet elke dag. Ze gebruiken mail vooral om te communiceren met leerkrachten, jeugdbewegingsleiders (vormen van ‘professionele’ communicatie) ... en om spam te ontvangen. De standaard mailbox van een 16-jarige bevat heel wat ongelezen mails. Je moet dus opvallen. Met je titel al. Een nieuwsbrief met ‘november 2013’ in de titel heeft geen zin. Je zet beter de belangrijkste thema’s in je onderwerpregel. Zo zet je aan tot lezen.

10


Facebook

Twitter

Tegenwoordig is elk jeugdhuis actief op Facebook. Niet iedereen werkt echter volgens de regels van de kunst. Zo hebben er heel wat jeugdhuizen een Facebookprofiel. Terwijl je als organisatie eigenlijk best een pagina hebt.

Nog niet zoveel jeugdhuizen zijn actief op Twitter. Communiceren via Twitter heeft enkel zin als je doelgroep Twitter gebruikt. Je kan als beroepskracht nooit alles doen. Dit hoeft ook niet. Maak keuzes op basis van je doelgroep. Uit onderzoek blijkt dat Vlaamse jongeren op dit moment weinig tweeten. Maar stilaan verandert dit. Met Twitter bereik je (momenteel) een andere doelgroep dan Facebook. De twee social media zijn ook op andere vlakken totaal anders. • Twitter gaat over mensen volgen, niet over vriendjes maken. Op Twitter is het dus niet nodig om elkaar echt te kennen. • Twitter werkt met hashtags, bv. #jeugdhuis. Dit is een soort zoekfunctie. Je kan geen hashtags claimen. Je kiest er gewoon eentje uit en maakt dan duidelijk aan iedereen (bv. via een affiche in het jeugdhuis) dat ze die bepaalde hashtag moeten gebruiken. • Je laat best niet elk bericht dat je op Twitter post automatisch op Facebook verschijnen. Je kan via If This Then That (ifttt. com) wel instellen dat een bericht waarin je #facebook schrijft, wel automatisch op je Facebookpagina verschijnt.

Beroepskrachten met een jeugdhuisprofiel hebben hun twijfels bij het overschakelen naar een pagina. Hun redenen weerlegd: • Een profiel kan meer. Nee, een pagina kan andere dingen dan een profiel. Met een pagina kan je inderdaad niet al je vrienden uitnodigen voor een evenement. Maar het aantal fans dat “aanwezig” aanduidt op een evenement is eigenlijk helemaal niet belangrijk. Er moet vooral over je evenement gepraat worden (reacties, delen …). • Met een profiel kan je jongeren in de gaten houden. Jongeren zijn steeds meer bezig met hun privacy. Als zij vriend worden met het jeugdhuis, kan het jeugdhuis alles zien. Zij zijn zich daar steeds meer van bewust en springen kritischer met ‘vrienden’ om. • Ik ben alles kwijt als ik overschakel naar een profiel. Je kan je profiel ombouwen tot pagina zonder alles kwijt te spelen. Op www.mediahelpdesk.be vind je hoe je dat doet. Net als bij alle vormen van communicatie, spring je best doordacht om met Facebook. Plan je berichten. Zorg gemiddeld 3 keer per week voor een update. 20% mag over het jeugdhuis zelf gaan, 20% over de jeugdwerksector en 60% over wat je publiek interesseert (hobby’s, apps, artikels uit kranten …). Niet elk bericht verschijnt in het nieuwsoverzicht van je fans. Facebook werkt met Edgerank, een soort formule die bepaalt wie wat ziet. Facebook geeft een cijfer aan je berichten. Gemiddeld ziet slechts 16% je bericht. Je kan betalen om meer te verschijnen, maar er zijn ook trucs. • Weet wanneer je doelgroep online is. Op het moment dat je post, zien alle fans die op datzelfde moment online zijn je bericht. Schrijf je bericht tijdens de kantooruren, maar laat het ’s avonds verschijnen. Dat kan. • Lok likes en comments uit. Vrienden van likers zien dat als zij op hetzelfde moment online zijn. Zo kan je meer volk naar je pagina lokken. • Zorg voor likes in de eerste 2 uren. Dan is de kans groter dat mensen die later online komen het bericht zien. • Gebruik foto’s en video’s. Die krijgen hogeren cijfers dan statusupdates en links.

check

it

Mediaraven esentatie die pr de er hi Bekijk pskracht. van de Beroe ag D de op f ga raven re.net/Media www.slidesha Mediaraven lpdesk van he ia ed te m de Op aan de slag en tricks om s tip en ek je zo nd vi kan er ial) media. Je gaan met (soc en. ag vr ia ed 300 m in meer dan lpdesk.be www.mediahe van de tools: ogelijkheden Ontdek de m be/alerts www.google. s com/analytic www.google. earch twitter.com/s m ifttt.co

Begeleider

r in de is afgestudeerd als maste Elien Vanhaesebroeck Haar s. viru dia me ial soc r het journalistiek én gebeten doo t op gaat naar wat er beweeg grootste nieuwsgierigheid aan el nte me nicatie. Ze is mo het vlak van online commu iale soc het bij ’ rter sation Sta de slag als ‘Junior Conver nce ela Fre op ft gee en g Heads media-agentschap Talkin en. rav dia basis mediatraining bij Me www.mediaraven.be


11

ratie

inspi

SPORT EN HET JEUGDHUIS Bij sport denk je meteen aan competitie. Maar sport is ook een verhaal van participatie. Het is iets dat je in team doet, dat mensen laat samenwerken. En bovendien is bewegen supergezond.

SPORT IN HET JEUGDHUIS? DAT KAN! • Een sportief aanbod kan ervoor zorgen dat het jeugdhuis nieuwe (groepen) jongeren bereikt • Bewegen is gezond en maakt je gelukkig. • Samen sporten is positief voor de groepssfeer in het jeugdhuis. • Sporten draagt bij aan het positief imago van je jeugdhuis. • Het jeugdhuis is een plek waar je iets kan opsteken. Sport brengt je heel wat positieve dingen bij zoals fair play, inzet, sportieve vaardigheden en teamgeest. • Door samen te werken met lokale sportpartners vergroot je je lokale netwerk.

GEWOON DOEN Hoe kan je sport een plek geven in je jeugdhuis? En hoe zorg je ervoor dat participatie en competitie elkaar vinden?

Een totaalconcept Organiseer een sporttornooi samen met de lokale sportclub(s). Maak er een totaalevent van met wat muziek, hapjes en rand animatie. Zorg dat er wel wat competitie aanwezig is, maar vooral dat het een leuke dag is voor iedereen.

Team up Ga praten met de sportclub(s) in de buurt. Zoek naar manieren waarop jullie elkaar kunnen versterken. Zet de win-win van zo’n samenwerking in de verf. Door bv. met het jeugdhuis deel te nemen aan een sportactiviteit in de club, leren meer jongeren de club kennen. En voor je jeugdhuis is het een toffe activiteit die weer heel wat leden tevreden stelt.

Spelen om te spelen Maak gebruik van openbare sportinfrastructuur. Is er een basketbalplein in je wijk? Ga daar dan af en toe sporten met het jeugdhuis. De charme van zo’n basketbalpleintje is dat het spel, de uitdaging en het fungehalte er centraal staan, niet de regels. Op zo’n pleintje wordt er gespeeld om te spelen. Daag de lokale sportclub uit om er samen een match te spelen. Via de Koning Boudewijnstichting kan je trouwens subsidies krijgen voor het herstellen van sportinfrastructuur in je wijk. Door mee wakker te liggen van het onderhoud van zo’n plek, werk je ook nog mee aan een betere buurt.

12


Is er een basketbalplein in je wijk? Ga daar dan af en toe sporten met het jeugdhuis. Samen op het toilet Er zijn misschien al ‘sportieve jongeren’ die rondhangen in de buurt van het jeugdhuis. Een groepje jonge gasten dat basket op het pleintje om de hoek? Een paar vrienden die iedere zaterdag voetballen op het grasveld in de straat? Laat hen bv. weten dat ze gebruik mogen maken van de toiletten van het jeugdhuis. En dat ze nadien meer dan welkom zijn om op adem te komen bij een drankje. Schenk hen een bal van het jeugdhuis. Met die kleine inspanningen leren jullie elkaar kennen zonder iets te forceren.

So you think you can dance Dansen is populair en heel laagdrempelig. Je kan bv. tien lessen organiseren en nadien een toonmoment houden in het jeugdhuis.

LAAT JE INSPIREREN • Let’s go Urban Let’s go Urban brengt stadsjongeren met een passie voor subculturen – urban dance, urban sports, urban music en urban choir – bij elkaar. Voor de lessen en repetities werkt LGU samen met verschillende Antwerpse jongerencentra. www.letsgourban.be

• Mechelse Hattrick Mechelse Hattrick, een verzamelnaam voor een hele reeks deelprojecten van de voetbalploegen KV Mechelen en Racing Mechelen met een focus op maatschappelijk engagement. www.mechelsehattrick.be • MSC Ahlan In dit Antwerpse jeugdhuis lopen sport en andere activiteiten door elkaar. www.mscahlan.be • Jespo, gek op sport! Vorig jaar bracht Jespo de Publicatie ‘Hoge sprongen, lage drempels: hoe Jespo als jeugdsportorganisatie werkt aan (langdurige) participatie van kansengroepen en diversiteit’ uit. Deze publicatie bundelt ervaringen rond sportparticipatie en bevat bruikbare tips voor praktijkmensen om een nieuw of bestaand participatieproject maximale slaagkansen te geven. www.jespo.be • Jes (Antwerpen en Bxl): > Proeftuin sport: op donderdag 13 juni organiseert JES vzw samen met Antwerpen Europese Sportstad een studiedag in het kader van de proeftuinen ‘sport in grootsteden’. Ze delen er hun ervaringen en expertise rond de sociale en maatschappelijke meerwaarde van sport. > Vecht en dans: Jes ondersteunt vier dansgroepen en vier thaiboksclubs als middel om jongeren te versterken. > Kort op de bal: sporttechnische en sociaal-educatieve ondersteuning van Brusselse voetbalclubs. www.jes.be

Start to sport

tips in je ? Ga ervoor met deze Sport en het jeugdhuis achterhoofd. )partners in je buurt. • Check potentiële (sport en de rhaal voor het jeugdhuis nve -wi win • Zoek naar een sportclub(s). en jonent waar je zowel je eig • Organiseer een evenem t. eik ber (en ook de buurt) geren als nieuwe jongeren usement. • Combineer sport met am in de iets voor de jongeren uis gdh jeu als • Beteken t zo zeer nie n, doe iets en sam buurt. Leg het accent op op nieuwe leden werven. petaneen samenwerking met de • Think out of the box: t! nie m aro Wa den? queclub van gepensioneer anulair, maar probeer ook pop zijn ten ska en sen • Dan … y erb lerd zoals ijshockey, Rol dere en nieuwe sporten

check

it

t ort’ (Formaa ‘Start to sp el tik ar t he ). Lees p.14 – p.18 bruari 2013, Magazine, fe t rmaa issuu.com/fo s hten? Vlabu sportleerkrac ar . na ng di ek ei zo el Op Sportbeg ureau voor n ee je nd is Vlaams B vi raag oudige aanv Via een eenv or je activiteit. vo er ev sg ortle geschikte sp be www.vlabus.

Begeleider

demotrum voor participatie en Demos is het kenniscen tituut ins sie i.s.m. het Vlaams cratie. Ze gaven deze ses se am Vla de tiebeleid (ISB) en voor sportbeheer en recrea sportfederatie (VSF). www.demos.be


13

VAN PLAN TOT RESULTAAT EN TERUG Jongeren barsten van ideeën die ze willen omzetten in straffe projecten. Hoe stimuleer je jongeren om zelf hun ideeën uit te werken? Hoe begeleid je hen zonder hen af te remmen? Hoeveel ruimte geef je hen? En wat als het fout loopt?

Wil je jongeren optimaal stimuleren bij het uitwerken van hun ideeën? Wees dan een OEN, gebruik veel LSD en laat je OMA thuis. Klinken deze tips je wat vreemd in de oren? Geen nood, ze verwijzen naar een aantal basisregels voor coachend gedrag. De regels bieden inspiratie over hoe je best reageert als jongeren ideeën komen voorstellen en hiermee aan de slag willen gaan.

REMMEN EN MOTIVEREN

Wees een OEN

Jeugdhuizen zijn plekken waar jongeren de ruimte krijgen om hun ding te doen. Meer nog, jeugdhuizen zijn een product van jongeren die zich engageren en samen de zotste activiteiten organiseren. Maar wat zorgt ervoor dat jongeren zich enthousiast achter een bepaald project of een activiteit scharen? Mensen engageren zich niet zomaar. Er zijn heel wat factoren die mee bepalen welke ideeën concreet uitgewerkt worden en welke niet. Je moet jezelf bewust zijn van de aspecten die nodig zijn om jongeren uit te dagen en welke net een remmend effect hebben. Voorbeelden van een aantal remmende en stimulerende factoren vind je in onderstaand schema.

DE ROL VAN EEN COACH Een coach kan jongeren stimuleren om hun grenzen te verleggen. Maar hij kan evengoed een nefast effect hebben, bv. als hij te sturend optreedt en de jongere daardoor in zijn eigenaarschap beperkt.

• Open: Wees kritisch ten aanzien van het eigen referentiekader. Leer aanvaarden dat er een andere waarheid is dan die van jou, die ook even waar is. Verplaats je in het perspectief van de ander. • Eerlijkheid: Eerlijkheid is een essentiële eigenschap voor een coach. Durf zeggen waar het op staat en durf ook zeggen wat je niet weet. Er is een belangrijk verschil tussen macht en autoriteit. Macht verwerf je door positie, autoriteit word je geschonken door diegenen die je als autoritair beschouwen. Eerlijkheid is een hefboom voor autoriteit. • Nieuwsgierig: Toon dat je wil weten waarmee mensen bezig zijn, dat je geïnteresseerd bent in hun project.

Gebruik veel LSD • Luisteren: Als coach is het belangrijk jongeren hun verhaal te laten doen. Laat ze de ruimte om hun idee voor te stellen, zonder ze meteen weerwoord te bieden. Zorg er ook voor dat je hun boodschap goed hebt begrepen. • Samenvatten: Vat, terwijl je aan het luisteren bent, geregeld samen wat je van het verhaal onthoudt. Dit helpt je om een duidelijk beeld te krijgen van wat de jongere precies bedoelt. Daarnaast geef je hem of haar zo ook een gevoel van erkenning.

Remmende Factoren

Stimulerende factoren

Angst: angst voor vernieuwing, faalangst, angst voor opnemen van verantwoordelijkheden

Succeservaringen uit het verleden

(Gebrek aan) geld

Financiële mogelijkheden: projectsubsidies, sponsors …

Tijdsgebrek: werk, andere engagementen, school

Eigenaarschap

Negatieve ervaringen uit het verleden

Inspraak/machtsdeling

Organisatiestructuur / organisatiecultuur

Ruimte om te mislukken

Te weinig draagvlak voor het idee

Goede sfeer

Niet haalbaar, te ambitieus

Status (idee van een populaire vrijwilliger, activiteit die tot verbeelding spreekt,…) Helden Coach, aanspreekpunt, motivator Bedreiging (bv verlies infrastructuur …) Toeval/spontaniteit

Bron: deze factoren zijn het resultaat van een denkoefening op de Dag van de Beroepskracht 2013

14


• Doorvragen: Door vragen te stellen toon je aan dat je geïnteresseerd bent in het verhaal van de jongere en precies wil weten wat hij of zij bedoelt. Zo creëer je niet alleen voor jezelf duidelijkheid, je dwingt de ander ook om dieper over een aantal zaken na te denken en zo het idee verder uit te werken.

Laat je OMA thuis • Oordelen: Wees onpartijdig en vermijd om van in het begin je oordeel te geven. Als je bv. onmiddellijk zegt dat iets geen goed idee lijkt, dan beknot je het enthousiasme en kunnen jongeren hun motivatie verliezen. Geef ze een kans om het idee eerst concreet uit te werken en stuur bij tijdens het proces. • Mening geven: Vermijd het om ongevraagd je eigen meningen te geven. • Adviezen: Wil je jongeren stimuleren om hun idee uit te werken? Geef dan zelf niet te veel advies in het begin. Hoe meer advies je geeft, hoe minder jongeren zelf kunnen ontdekken. Mensen leren nog altijd het best door zelf dingen te ervaren, zelf met het hoofd tegen de muur te lopen en terug recht te staan.

Dom blondje Komt een jongere naar jou met een zot idee dat hij of zij wil uitwerken? Wees dan een dom blondje. Een dom blondje heeft geen mening, maar stelt wel heel veel vragen, de domste eerst. Een basisvraag die altijd werkt om jongeren te helpen om hun ideeën te concretiseren is “ik snap het niet, wat bedoel je precies?”.

EEN GEDRAGEN, VISUEEL PLAN Jongeren motiveren en kansen geven is één ding, een project doen slagen is nog iets anders. Een goede planning, die gedragen wordt door alle medewerkers is een essentiële sleutel tot succes. Belangrijk is dat er duidelijkheid is over wat de verschillende stappen zijn in het proces, wie betrokken is en wat de belangrijkste doelstellingen zijn. Er zijn heel wat theorieën en modellen ontwikkeld die inspiratie bieden voor het opmaken van een efficiënt actieplan. Een voorbeeld hiervan is de Business Model Canvas.

Business Model Canvas Deze tool komt uit de profitsector, maar is makkelijk te vertalen naar de context van je jeugdhuis. Het gaat er om dat je een geplande activiteit doorlicht en bepaalt wat de geplande resultaten zijn, welke acties je zal ondernemen, met wie je hiervoor zal samenwerken en wie je wil bereiken. In totaal bevat het model 9 waarden: 1. Klanten (customer segments): Wie wil je bereiken met je project? Wie zijn de mensen waarvan je interesse wil in je project of product? Bv. jongeren, buurtbewoners, lokale kunstenaars … Schets de doelgroep/het doelpubliek van je project.

2. Waardebepaling (value proposition): Wat is de waarde van je project? Waarom zou iemand naar je activiteit komen of deelnemen aan je project? Wat heb je te bieden dat anderen niet hebben? Breng in kaart wat je project bijzonder maakt. 3. Kanalen (channels): Via welke kanalen kunnen mensen deelnemen aan het project? Hoe kunnen mensen output van het project zien/horen/voelen? Denk na hoe mensen in aanraking zullen komen met je project (waar kunnen ze inschrijven, kaarten kopen …). 4. Klantenrelaties (customer relations): Hoe communiceer je met je doelgroep? Hoe breng je hen op de hoogte van je activiteit? Hoe verloopt de promotie naar je verschillende doelgroepen? Welke promoacties plan je? Bekijk hoe je contact houdt met je publiek. 5. Kernacties (key activities): Wat doe je precies? Welke inhoud heeft je activiteit/project? Organiseer je een festival, een sportevenement, een buurtfeest, een fuif …? Omschrijf duidelijk wat je zal organiseren. 6. Kernmiddelen (key recources) Wat en wie heb je nodig om je project te kunnen realiseren? Hoeveel geld? Hoeveel medewerkers? Welke vergunningen, contracten …? Wat voor locatie? Lijst op welke middelen noodzakelijk zijn om het project te kunnen organiseren. 7. Partners (key partners): Wie kan je helpen om het project tot een goed einde te brengen? Wie wil/moet je betrekken bij je project (gemeente, jeugddienst, andere organisaties en verenigingen …)? Breng in kaart met wie je wil/moet samenwerken. 8. Inkomsten (revenu streams): Welke inkomsten zal de activiteit opleveren? Vanwaar komen die inkomsten (ticketverkoop, inschrijvingsgeld, drank, sponsoring, subsidies)? Maak een inkomstenplan van je project. 9. Kosten (cost structure): Welke kosten moet je maken om het project te realiseren? Bv. uitkoopsommen, vrijwilligersvergoedingen, infrastructuur, communicatieproducten …). Maak een kostenoverzicht van je project. Als je deze aspecten kan benoemen – samen met alle medewerkers – dan kan je beter in kaart brengen wat er allemaal moet gebeuren en hoe je alles zo goed mogelijk op elkaar afstemt. Het projectplan ziet er dan als volgt uit (zie foto).

Begeleider

r. sioneel trainer bij Doenke Tijs Vastesaeger is profes zaen t itei ativ cre sen tus k jvla Doenker werkt op het sni sen het subtiele evenwicht tus kelijkheid, op zoek naar . isch denken creatief denken en econom .be ker www.doen


15

ratie

inspi

DE STAD EN HET JEUGDHUIS De stad is een bruisende en levendige plek met heel veel verschillende jongeren. Zij zijn op zoek naar een eigen plek in een snel veranderende omgeving. Stedelijke jeugdhuizen spelen daar op in door een uitgesproken identiteit te ontwikkelen, te bouwen aan een sterk netwerk en oog te hebben voor diversiteit. Kavka (Antwerpen) en Chicago (Brussel) delen hun expertise met jou.

KAVKA, DO IT TOGETHER

houdbaar. Het jeugdhuis ging op zoek naar een manier om zich anders te profileren. De medewerkers kwamen tot de conclusie dat er in Antwerpen veel studenten zijn. En dat er voor hen geen participatief cultuuraanbod bestond. Een gat in de markt dus. Het team van Kavka trok op werkbezoek naar Crea in Amsterdam. Dat is een cultureel studentencentrum met onder andere een uitgebreid aanbod aan vormingen, een repetitiestudio, een theaterzaal en een café. Geïnspireerd door het verhaal van Crea zocht Kavka contact met de Universiteit Antwerpen. Al snel ontstond er een boeiende samenwerking tussen beide partners. Vijf studenten van de universiteit peilden via een onderzoek naar de noden en behoeften van Antwerpse studenten. Daaruit blijkt dat DIY (Do It Yourself) voorbijgestreefd is en plaats heeft gemaakt voor DIT (Do It Together). Jongeren zijn bovendien meer op zoek naar een aanbod waaraan ze kunnen deelnemen. Het ‘voor en door’ principe is voor Kavka een belangrijke waarde. Ze wilden dus niet zomaar een workshopaanbod ‘droppen’. Het team van Kavka ging op zoek naar studenten die een aanbod creëren voor hun peers. Kavka begeleidt de studenten bij het plannen van hun project. Samen met de studenten zette het jongerencentrum ondertussen een uitgebreid workshopaanbod op poten.

WAAR jongerencentrum Kavka, Antwerpen WAT een workshopaanbod voor en door studenten SAMEN MET Stad Antwerpen en de studentenvoorzieningen van de Antwerpse universiteiten en hogescholen CHECK IT www.kavka.be/#ateliers www.crea.uva.nl

GAMEBOX

In een stedelijke context is er vaak een overaanbod. Jeugdhuizen moeten er concurreren met heel wat andere jongerenruimtes en -activiteiten. Onder die concurrenten bevinden zich ook heel wat potentiële partners. Jongerencentrum Kavka zocht – en vond – er vernieuwende samenwerkingen. Kavka was jarenlang een plek waar jongeren terecht konden om te fuiven of een concert mee te pikken. Door toenemende klachten van buurtbewoners was deze manier van werken niet meer

Kavka, Antwerpen

Kavka creëerde samen met studenten van verschillende scholen een uitgebreid workshopaanbod.

16


WAAR Gamebox, Antwerpen WAT een omgeving waar jongeren kennis maken met games en advies en begeleiding krijgen bij gameverslaving SAMEN MET Kavka, Stad Antwerpen, andere CHECK IT www.facebook.com/Gameboxvzw

Gamebox, een nieuwe jeugdwerking in het hartje van Antwerpen, wil gamers verenigen. Het initiatief ontstond toen een groepje gamers (Antwerp Aces) een nieuw clublokaal zocht. De vzw vond onderdak bij Kavka.

Gamebox, Antwerpen

Chicago, Brussel

Onder begeleiding kunnen jongeren op een sociale manier proeven van de laatste technologie en de meest recente games.

De vrijwilligers van het jeugdhuis brengen een thuisbezoek bij iedereen die lid wordt, ook bij jongeren ouder dan achttien jaar.

Gamebox wil in eerste instantie een gecontroleerde omgeving creëren waar jongeren kennis maken met games. Onder begeleiding kunnen jongeren op een sociale manier proeven van de laatste technologie en de meest recente games. Dat sociale aspect is heel belangrijk, vindt de crew van Gamebox. Ze willen af van de misvatting dat gamen een asociale bezigheid is.

Chicago is een emancipatorisch jeugdhuis voor kinderen, jongeren en jongvolwassenen. Die doelgroepen vinden door verschillende inspanningen makkelijk hun weg naar het jeugdhuis. Het jeugdhuis heeft daarin vooral aandacht voor het informeren van de buurtbewoners. Regelmatig trekken de vrijwilligers van Chicago de straat op met een ‘informatiekraam’. Ze spreken er voorbijgangers aan en vertellen hen over de activiteiten, kansen en mogelijkheden die het jeugdhuis biedt aan kinderen en jongeren. Het is een makkelijke manier om contact te leggen met mensen uit de wijk, zowel de jongeren zelf als hun ouders.

Daarnaast geeft Gamebox advies en begeleiding bij gameverslaving. Gamebox profileert zich als kenniscentrum over gaming. In samenwerking met verschillende partners en overheden tracht de organisatie vragen te beantwoorden over gamen. Ze organiseren niet alleen gamenamiddagen, maar ook lezingen, bv. rond ‘geweld en games’.

CHICAGO, BREED GEDRAGEN

Voor de ouders zet Chicago zich extra in. Het vertrouwen van ouders in de werking is enorm belangrijk. Chicago worstelde in het verleden met een negatief imago en hecht er dus veel belang aan om ouders te laten weten dat het jeugdhuis een veilige en boeiende omgeving is voor hun kinderen. De vrijwilligers brengen een thuisbezoek bij iedereen die lid wordt, ook bij jongeren ouder dan achttien jaar. Ze stellen er de activiteiten en de werking voor en zorgen ervoor dat zij de ouders kennen en de ouders hen. Door deze initiatieven is er een brede gedragenheid voor het jeugdhuis. Binnen een stedelijke context slaagt Chicago erin om zich sterk te profileren als werking van en voor jongeren uit de buurt. Chicago heeft ook een aangepast aanbod. Er zijn geen vaste caféavonden in het jeugdhuis, wel een ruim aanbod aan ateliers van maandag tot en met vrijdag.

WAAR Chicago, Brussel WAT emancipatorisch jeugdwerk voor kinderen, jongeren en jongvolwassenen SAMEN MET de buurt CHECK IT www.chicago.be

Chicago ligt midden in het multiculturele en drukke centrum van Brussel. Een plek die het jeugdhuis uitdaagt om zich sterk te profileren. Want als er ergens overaanbod is, is het wel in Brussel. Het jeugdhuis paste zich aan die omgeving aan. In zijn strategie heeft het jeugdhuis veel aandacht voor de diversiteit en de buurt. Het resultaat? Jongeren vinden zelf hun weg naar het jeugdhuis.

te partners? Op zoek naar interessan Laat je inspireren t het plaatselijke

samen me • Ten Goudberghe werkt rdag een zinvolle tijdsbe ove OCMW om werklozen steding te bezorgen. enmet het lokale dienstenc • Chicago werkt samen rshe fiet het in en ger jon trum. Sans papiers helpen stellingsatelier. met jeugdhuizen werkt samen • Een van de aanwezige gejon de n lere bejaarden het seniorencentrum: de leren en ger jon De . ien bre ren hoe ze een sjaal kunnen epjes van Facebook. oudjes op hun beurt de kne


17

VERBIND JE VRIJWILLIGERS MET SOCIAL MEDIA De mogelijkheden van sociale media zijn oneindig. Voor interne communicatie bestaan er verschillende (gratis) online tools die de communicatie tussen jou en je vrijwilligers en tussen vrijwilligers onderling kunnen verbeteren. Niet elke tool is voor elk jeugdhuis interessant. Alles hangt af van je vrijwilligers zelf. Begin daarom bij het begin: • Wie zijn je vrijwilligers? • Welke tools en kanalen gebruiken zij? • Welke van deze kanalen zijn interessant voor het jeugdhuis? Met een antwoord op deze vragen kom je al heel ver. De volgende stap? Doen. Durf de digitale sprong te wagen en experimenteer.

FACEBOOK Facebook is heel populair, ook voor interne communicatie. • Facebookgroepen Ideaal voor vaste groepen. Maak evenementen aan, bewerk document, chat in groep. Je kan kiezen voor een open, gesloten of zelfs een geheime groep. • Facebooklijsten Beheer je vrienden in Facebook door te werken met lijsten. Je kan perfect een lijst maken met daarin je bestuurders. Je kan ervoor zorgen dat een bepaalde lijst een bepaald bericht al dan niet zien, je kan al dan niet chatten met mensen van een lijst … De lijsten bieden je als beroepskrachten heel wat privacymogelijkheden. • Taggen Waarom geen foto van todolijst waarin je mensen tagt? Of iemand taggen in een post: Elien, is je artikel nog niet klaar?

Durf de digitale sprong te wagen en experimenteer. Maak op Facebook een duidelijk onderscheid tussen kanalen voor interne en externe communicatie. Vrijwilligers die op de pagina van het jeugdhuis opmerkingen geven op de interne keuken, schrikken externe bezoekers af.

GOOGLE Google heeft een waaier aan mogelijkheden. Twee daarvan zijn Google Agenda en Google Docs. In Google Agenda kan je agenda’s maken en die delen met anderen. Je kan een vergaderkalender maken, via een agenda uitzoeken wie wanneer examens heeft of tappersshiften online invullen en bekijken.

Via Google Docs kan je samen documenten bewerken. Je kan via zo’n document zelfs vergaderen via Google Docs. Het systeem werkt met een klassieke mappenstructuur. Afhankelijk van wie je bent, kan je andere mappen zien.

DROPBOX Via Dropbox kan je documenten beheren. Je hebt wel iets minder volume (2 Mb) dan bij Google Docs.

18


ISSUU Via Issuu kan je publicaties delen. Flyers, folders, brochures … Via Issuu kan je deze publicaties gemakkelijk delen op Facebook. Je krijgt ook eenvoudige codes om de publicaties op je website te plakken.

FOTO EN VIDEO Er zijn verschillende online tools voor het delen van foto’s en video’s. Voor foto’s zijn Facebook, Picasa en Flickr vooral gekend. Voor video zijn YouTube, Vimeo en TubeChop mogelijkheden. Via Animoto kan je zelf je eigen filmpjes monteren.

check DOODLE Doodle is een online planningstool. Vele beroepskrachten gebruikten het al om vergaderingen te plannen. Bij sommigen werkt het, bij anderen loopt het mis: • “Iedereen kiest andere dagen. Je vindt nooit een moment waarop iedereen kan.” • Tegen dat iedereen de boel heeft ingevuld, kan de rest niet meer. • Een Facebookpoll werkt beter dan Doodle. Bij Doodle draait het niet enkel om data en tijdstippen. Je kan ook todolijstjes bijhouden in Doodle. Of shiftenlijsten voor evenementen.

WUNDERLIST Wunderlist is een app die je ook perfect op je computer kan gebruiken. Het is heel handig om todolijstjes te maken. Je kan de lijstjes delen, zo kunnen mensen aanvullen en opmerkingen geven.

it

Mediaraven esentatie die pr de er hi Bekijk pskracht. van de Beroe ag D de op f ga raven re.net/Media www.slidesha Mediaraven lpdesk van he ia ed te m Op de aan de slag en tricks om s tip en ek je zo nd vi kan er ial) media. Je gaan met (soc en. ag vr ia ed 300 m in meer dan lpdesk.be www.mediahe

Begeleider

r in de is afgestudeerd als maste Elien Vanhaesebroeck s. Haar viru dia me ial soc het r journalistiek én gebeten doo t op gaat naar wat er beweeg grootste nieuwsgierigheid aan el nte me mo nicatie. Ze is het vlak van online commu iale soc het bij ’ rter Sta sation de slag als ‘Junior Conver nce ela Fre op ft gee en ds g Hea media-agentschap Talkin diaraven. basis mediatraining bij Me .be ven www.mediara

MINDMEISTER De ideale brainstormtool.


19

ratie

inspi

DE BUURT EN HET JEUGDHUIS Het jeugdhuis staat niet op zichzelf. Het is zichtbaar gelegen in een wijk, buurt, dorp of stad. Wat kan het jeugdhuis betekenen voor die buurt? En wat kan die buurt betekenen voor je werking? Johan Alleman (Koning Boudewijn Stichting) stelt de projectoproep ‘Buurten op den buiten’ voor en twee inspirerende experten delen hun ervaring over buurtprojecten.

Waarom een koffie- en theehuis? Omdat het staat voor laagdrempelige ontmoeting tussen vreemden, vrienden, verschillende culturen … Het buurthuis heeft ook een centrale zaal ter beschikking waar iedereen uit de buurt iets kan organiseren. Het is een broedplaats van alles en iedereen waar initiatieven ontstaan en groeien. Trafiek werkt samen met verschillende partners en verenigingen in de buurt. Tijdens een overlegmoment met die verenigingen werd een analyse van de buurtproblemen gemaakt. Het resultaat? Een charter van tien punten waar de komende tien jaar op wordt ingezet. Samen met verschillende partners organiseert Trafiek ook activiteiten zoals een fietstocht, optredens, een atelier modeltekenen, yoga, naai- en knutselateliers. Het buurthuis zorgt voor een hele nieuwe dynamiek in de buurt. Mensen komen samen en werken samen. Trafiek koos er ook heel bewust voor om geen subsidies van de stad te ontvangen en zo de vrijheid te hebben om een open opinie te hebben over het stadsbeleid.

WAAR Trafiek, Gent WAT een koffie- en buurthuis, een jeugdhuis voor volwassenen zeg maar SAMEN MET verschillende partners in de buurt CHECK IT trafiek.blogspot.be

“Het buurthuis vertrekt vanuit dezelfde principes als een jeugdhuis: een plek creëren waar mensen zich goed voelen.” TRAFIEK: JEUGDHUIS VOOR VOLWASSENEN In de periode 2000-2010 besloot de stad Gent zuurstof te creëren in de Brugse poort. In die 19de-eeuwse gordel, met vooral fabrieken en arbeidershuisjes, kocht de stad een school met een directeurswoning. Vzw Trafiek diende een sociaal project in en kreeg de woning met binnenplein in erfpacht. Trafiek startte er een project op voor en van de buurt. Trafiek is een koffie- en buurthuis, een jeugdhuis voor volwassenen zeg maar. Het buurthuis vertrekt vanuit dezelfde principes als een jeugdhuis: een plek creëren waar mensen zich goed voelen.

20


WAAR Parkwijk, Turnhout WAT een tienerwerking voor en van de buurt SAMEN MET verschillende partners in de buurt CHECK IT trafiek.blogspot.be

“Het buurthuis vertrekt vanuit dezelfde principes als een jeugdhuis: een plek creëren waar mensen zich goed voelen.”

TIENERWERKING PARKWIJK Tien jaar geleden deed de stedelijke jeugddienst van Turnhout in samenwerking met Arktos, partner in jongerenprojecten, een onderzoek in de verschillende buurten van de stad. Uit dat onderzoek bleek dat er in drie buurten sprake was van ‘maatschappelijke kwetsbaarheid’ bij kinderen en jongeren. Een groot percentage kinderen en tieners nam nooit deel aan vrijetijdsactiviteiten. De stad Turnhout vindt de vrijetijdsbesteding van jeugd een belangrijke factor voor het algemeen welzijn en besloot extra in te zetten op deze kwetsbare buurten. In de sociale woonwijk Parkwijk richtte de stad een tienerwerking op. Het is een open en laagdrempelig huis voor de jongeren uit de buurt. De werking is meer top down dan een jeugdhuis en werkt vooral met een activiteitenaanbod. Toch is de betrokkenheid van de jongeren bij beslissingen over activiteiten en infrastructuur groot, het is wel degelijk hun plekje. Jongeren krijgen er ook kansen om hun eigen initiatieven te ontwikkelen met ondersteuning van de jeugdwerkers. Om de jongeren te bereiken is het belangrijk dat je hen aanspreekt en zelf buiten komt. De start van een contact begint met een simpele ‘hallo’. Het is ook belangrijk echt te weten wat er leeft in de buurt om je werking daar op af te stemmen. De jeugdwerkers van de tienerwerking hebben een belangrijke signaalfunctie. Voor de jongeren zijn zij het eerste aanspreekpunt. De werking probeert ook regelmatig uit het isolement van de buurt te breken en de mensen uit de omliggende buurten te bereiken met projecten en activiteiten. Op de website van RTV vind je een tof sfeerfilmpje over de Tienerwerking. www.rtv.be/buitengewone-buurt

EEN BUURTPROJECT IN JE JEUGDHUIS? ‘Buurten op den Buiten’ is een fonds van de Koning Boudewijnstichting en de Vlaamse Landmaatschappij. Binnen dat fonds kunnen lokale organisaties zoals jeugdhuizen een activiteit organiseren waarbij ze hun buurt/buren betrekken. Zo wil het fonds het maatschappelijk engagement stimuleren. Het fonds bestaat sinds 1997 en ondersteunde al meer dan 700 projecten. Aangezien veel (vooral grote) steden zelf financiële middelen voorzien voor initiatieven in hun buurten en wijken verschoof de klemtoon de laatste jaren naar kleinschalige initiatieven op het platteland. De nood aan ondersteuning van bewonersinitiatieven is daar nog groot.

Jeugdhuizen horen tot het doelpubliek voor dit fonds en staan expliciet vermeld in de brochure. Hierbij is het cruciaal dat het om een activiteit gaat die niet beperkt blijft tot de leden, maar de actieve betrokkenheid van anderen bewoners garandeert. Het accent ligt op de participatie van bewoners. Bewoners moeten samen iets doen en zo hun buurt aangenamer maken. Projecten moeten vertrekken vanuit een positief verhaal (mensen samenbrengen) en niet vanuit een problematiek.

Waarop moet je letten bij een buurtproject in je jeugdhuis? • Bepaal duidelijk het doel en de doelgroep voor je project. • Vertrek van de meerwaarde en kracht van je jeugdhuis. • Zorg dat je deel uit maakt van het netwerk/sociale weefsel in je buurt. • Kleine initiatieven kunnen een groot verschil maken. Laat de plaatselijke kaartclub gebruik maken van je jeugdhuis, hou een filmvertoning voor de buurt … • Zet in op de ruimte buiten je jeugdhuis. • Verlies in het hele verhaal je identiteit niet als plek voor en van jongeren.

Een project indienen Wil je jeugdhuis een project indienen? Hou hier rekening mee: • Heb oog voor participatie van de hele buurt en dus niet enkel van jeugdhuisjongeren zelf. • Ga op zoek naar buurtpartners. • Je dient een project in van één jaar, uitzonderingen zijn mogelijk. • Je dient het dossier in in het vaste format op de website. • Voeg een begroting toe aan het dossier: al het geld moet je nuttig kunnen gebruiken en dat moet je achteraf kunnen bewijzen. • Het project moet niet vernieuwend zijn ‘om vernieuwend te zijn’. • Projecten die al gesubsidieerd worden vanuit een andere instantie, kunnen niet ingediend worden.

Inspiratie nodig? • Bouw een ontmoetingsruimte uit waar niet alleen je jeugdhuispubliek welkom is. Hou iedere maand een buurtcafé. • Veel groen in je achtertuin? Start een project waar je tuiniert met de buurt. • Leg een compostpark aan voor de hele wijk. • Blaas tradities nieuw leven in.

check

it

www.buurteno

pdenbuiten.be


21

PRIKKELENDE WERKVORMEN Evalueren, motiveren, vergaderen? Om hardnekkige problemen te boven te komen, moet je soms buiten de bestaande denkkaders durven denken. En ook vergaderen wordt een pak aangenamer als je het net dat beetje anders durft doen. Hier vind je een pak werkvormen om saaie onderwerpen op een bevattelijke en toffe manier te behandelen samen met je team.

CREATIEF DENKEN Hoe werkt je brein? Hoe werk je creatief? Hoe pak je het aan? • Durf logica los te laten en volg je verbeelding. Prikkelende werkvormen maken je brainstorms, teamdagen en presentaties een pak leuker. Tast je grenzen af en denk outside the box. • Outside the box denken is een modewoord in managementkringen. Letterlijk betekent het buiten de doos denken, waarbij met de doos het bestaande denkkader van het jeugdhuis wordt bedoeld. • Binnen organisaties dreigt het gevaar van groepsdenken, waarbij een groep van op zich zeer bekwame personen zodanig wordt beïnvloed door groepsprocessen, dat de kwaliteit van groepsbesluiten vermindert. • Om hardnekkige problemen te boven te komen, moet je soms buiten de bestaande denkkaders kunnen treden. Dit bereik je door creatieve technieken zoals brainstormen te gebruiken.

VERGADERTECHNIEKEN Vergaderen associëren we met saai en lang. Met deze technieken wordt je vergadering een pak boeiender. Door een spelelement aan het vergaderen toe te voegen, blijf je alert.

Train je brein om anders te denken

Kwaliteitenspel

Creatief denken vraagt een inspanning van ons brein, want we zijn net getraind om wel binnen een bepaalde logica te denken. Je kan je brein trainen om anders te denken. Deze twee oefeningen helpen je daarbij.

Het Kwaliteitenspel is een spel met verschillende kaarten waarop menselijke eigenschappen staan. De ene helft van de kaarten bevat kwaliteiten (positieve eigenschappen), de andere helft bestaat uit vervormingen (negatieve eigenschappen). Met het kwaliteitenspel kun je nagaan hoe goed je je medespelers en/of jezelf kent en hoe goed zij jou kennen. Je wordt je bewust van je eigen kwaliteiten en van je valkuilen.

Zie wat er niet is Wanneer je naar iets kijkt, zie je wat er is. Dat is handig. Maar originele ideeën zal het niet opleveren. Probeer gewone dingen dus ook eens anders te bekijken: 1. Verzamel alledaagse voorwerpen zoals een handdoek, een balpen, een stoel en een wasknijper en bedenk voor ieder voorwerp 10 andere toepassingen. 2. Teken 6 cirkels op een blad. Je krijgt twee minuten de tijd om van elke cirkel een tekening (een schildpad, appelboom, plaat …) te maken.

22

Prikkelende werkvormen maken je brainstorms, teamdagen en presentaties een pak leuker.


Time’s up Elke deelnemer krijgt één minuut de tijd om een eerste reactie op een onderwerp te geven.

Pokeren Elke deelnemer krijgt een aantal pokerchips die hij/zij kan inzetten op een goed idee. De persoon met de meeste pokerchips krijgt de pokerchips en heeft dus het beste idee.

Ik vind, hij vindt, wij vinden

Post-its clusteren

De regel is dat je eerst kort samenvat wat je voorganger heeft gezegd, vooraleer je je eigen punt inbrengt. Deze techniek zorgt ervoor dat je meer naar elkaar luistert.

Ieder groepslid krijgt een aantal post-its waar hij/zij zaken kan opschrijven in verband met het thema. Nadien worden de post-its geclusterd en besproken.

Buzzen

Flapdialoog

De deelnemers wisselen eerst per twee hun meningen of ervaringen uit voor ze die in de grote groep brengen.

Breng een muurdiscussie op gang aan de hand van flappen.

Ik sta erachter

Brainstorm, maar doe het per twee.

Op de flap staat de beslissing. Wanneer je het eens bent, ga je er letterlijk achter staan. Wanneer je het oneens bent, ga je er voor staan. Wie nog vragen heeft, zet zich naast de flap. Deze techniek maakt dingen visueel.

Tweetallen Blad in het midden Je legt een blad in het midden en iedereen mag opschrijven wat hij/zij wil.

Hoedje op

ABC

De deelnemers vergaderen over ‘problemen met de buren’. Iedere deelnemer zet een andere hoed op. Elke hoed staat voor een bepaalde manier van denken. Er zijn zes denkhoeden en iedere kleur symboliseert een andere kijk op de dingen. Je kijk op een situatie hangt dus af van de hoed die je op hebt. Door deze hoeden te gebruiken, word je gedwongen om het probleem ook eens van een andere kant te bekijken.

Op flappen staan de letters van A tot Z. Achter elke letter is voldoende ruimte voor enkele woorden. De deelnemers schrijven achter iedere letter een associatie rond de centrale vraag. Elke letter van het alfabet dient als beginletter van een woord.

De zes denkhoeden: • Wit: neutraal – feiten en cijfers • Rood: emoties, vermoedens en meningen • Zwart: zoeken naar schuldigen en fouten • Geel: speculeren, positief zijn • Groen: creatief zijn • Blauw: voorzittersrol, metacommunicatie

BRAINSTORMTECHNIEKEN Brainstormen is een manier om spontaan en op korte tijd veel ideeën te verzamelen.

Theorie van Disney Droom eerst. Bekijk vervolgens wat realistisch is en tenslotte wat haalbaar is.

Voorwerpen Aan de hand van een voorwerp brainstormen de deelnemers over mogelijke oplossingen voor een probleem.

Invalshoeken Elke deelnemer krijgt een bepaalde invalshoek toegewezen van waaruit hij naar de situatie kijkt. De oplossingen, tips of suggesties komen dan voort uit die invalshoek.

Brainwriting Brainwriting is een creatieve methode om ideeën te verzamelen door deze op te schrijven. Deze methode kent veel overeenkomsten met brainstorming. Ideeën worden echter niet uitgesproken maar opgeschreven. Stap voor stap 1. Alle deelnemers krijgen een formulier. 2. Schrijf de probleemstelling boven het formulier. 3. De eerste persoon schrijft in elk van de bovenste vakken een idee (vak 1-2-3). 4. Schuif allemaal en tegelijkertijd het formulier naar de rechter deelnemer. 5. Schrijf nu op de tweede regel weer drie ideeën. Laat je inspireren door het bovenstaande idee (idee 1a door idee 1, idee 2a door idee 2, etc.). 6. Herhaal stap 4 en 5 totdat het formulier vol is. 7. Schuif het formulier nog eenmaal door. 8. Kies de twee meest inspirerende ideeën van het formulier dat nu voor je ligt. 9. Deel deze ideeën met de groep voor verdere verwerking.

check

it

de nieken? Op ainstorm tech br tie ffe to sa ni ar ga amse or Op zoek na rs DC, de Vla s. de tip an at Fl w n el va website it, vind je he en ingscreativite ee id em grn rij de /k on cs voor nis/basi dc.be/nl/ken www.flanders


23

Met de steun van de Vlaamse Gemeenschap

Gedrukt op gerecycleerd papier

V.U.: Formaat vzw, De Wittestraat 2, 2600 Berchem / Tom Willox, Moerheide 9, 9220 Hamme

DOOR PEDRO DE BRUYCKERE IN ZIJN KEYNOTE OVER JONGERENCULTUUR, 24 JANUARI 2013

Recommend Documents