DOCENTEN HANDLEIDING
, m ap ad fil ch ra n ds er Ee ien v vr n & er we ov ou rtr ve
L OOK BESTE E CATIEV DE EDU ! KRANT r www. Ga naa en sgeheim oorlog .nl defilm
Bij de digitale les over de film Oorlogsgeheimen
Op 3 juli gaat de bioscoopfilm Oorlogsgeheimen in première. De film is gebaseerd op het gelijknamige boek van Jacques Vriens en gaat over vriendschap, verraad en verdriet. Hij laat zien hoe het leven eruitzag in oorlogstijd. Door het kijken van de film komen rollen van Duitsers/nazi’s, NSB’ers en verzetshelden tot leven. Bij de film is deze digitale les voor het voortgezet onderwijs ontwikkeld. Hierin komen de verschillende (historische) onderwerpen uit de film aan bod. Aan de hand van filmbeelden, stellingen en dilemma’s wordt er dieper ingegaan op de verschillende thema’s uit de film. Daarnaast maken de leerlingen kennis met de hoofdrolspelers en krijgen ze een kijkje achter de schermen.
In deze digitale les komen de kerndoelen Nederlands en Mens en maatschappij aan bod:
• Nederlands, kerndoel 4: Lezen en luisteren. • Nederlands, kerndoel 8: Fictie en non-fictie. • Mens en maatschappij, kerndoel 36: Meningsvorming. • Mens en maatschappij, kerndoel 37: Historische basiskennis. • Mens en maatschappij, kerndoel 47: Oorlog, vrede en mensenrechten.
Deze les is geschikt voor de onderbouw van het voortgezet onderwijs en kan bijvoorbeeld gegeven worden tijdens een les geschiedenis, mens en maatschappij, CKV, mentoruur of Nederlands. U kunt deze les klassikaal behandelen met behulp van het smartboard, maar het is ook mogelijk om de leerlingen zelfstandig of in groepjes te laten werken achter de computer.
2
docentenhandleiding bij digitale les
Scherm 1: Trailer Bekijk met de leerlingen de trailer van Oorlogsgeheimen.
Verdiepingsopdrachten 1 Praat met de leerlingen na over de trailer. Stuur het gesprek door vragen te stellen als: - Wat zijn de thema’s van deze film? (oorlog, vriendschap, jaloezie, geheimen, vertrouwen, moed, verraad) - Over welke oorlog gaat deze film? Wat kunnen de leerlingen vertellen over de Tweede Wereldoorlog? - Roept de trailer vragen op bij de leerlingen? 2. Bekijk met de leerlingen ook de Making Of over het camerawerk in de film. 3. In de Making Of wordt uitgelegd wat een storyboard is. Laat de leerlingen een serie van drie storyboard-tekeningen maken van een scène uit de trailer. Doel van de opdracht De leerlingen kennis laten maken met de thema’s uit de film en ze laten zien wat er allemaal komt kijken bij het maken van een film.
Scherm 2: Quiz Laat de leerlingen de vragen van de quiz beantwoorden.
Verdiepingsopdrachten
Antwoorden: 1. Klopt niet 2. Klopt niet 3. Klopt 4. Klopt niet
1. De stellingen geven aanleiding tot een gesprek over de Tweede Wereldoorlog. Licht indien nodig de verschillende oorlogsbegrippen uit de stellingen toe: - NSB: Afkorting van de Nationaal-Socialistische Beweging die werd opgericht in 1931. In Nederland was in die tijd veel werkeloosheid en armoede. De aanhang van de NSB hoopte op een betere toekomst met één partij en één sterke leider. De partij werkte tijdens de oorlog samen met de Duitse bezetters. De jeugdclub van de NSB heet de Jeugdstorm. - Joden: Tijdens de oorlog kregen mensen met het joodse geloof de schuld van de werkeloosheid en armoede. Nederlandse joden werden steeds meer afgezonderd van de rest van de bevolking en uiteindelijk zelfs opgepakt en naar concentratiekampen gestuurd. - Concentratiekamp: Werkkampen waar vooral joden (maar bijvoorbeeld ook verzetsstrijders, Sinti en Roma (zigeuners), homoseksuelen, zwervers en criminelen) onder dwang naartoe gestuurd werden. Weinig mensen overleefden de kampen. - Verzet: Groep mensen die zich verzette tegen de bezetting van Nederland. Ze kwamen in opstand tegen de bezetters door het illegaal hebben van radio’s, het verspreiden van ongecensureerde verzetskranten, maar ook door onder andere joden, mannen die niet mee wilden vechten en buitenlandse militairen die het land wilden bevrijden te helpen met onderduiken. 2. De film zit vol grijstinten die laten zien dat mensen nooit alleen maar goed of slecht zijn. Discussieer hierover met de klas. Hoe kan iemand die NSB’er is ook goede dingen doen? En is iemand die in verzet zit altijd alleen maar goed?
3
docentenhandleiding bij digitale les
Scherm 2: Quiz (vervolg) 3. Zelfreflectie. Laat de leerlingen naar aanleiding van de vorige vraag een lijstje maken met positieve en negatieve eigenschappen van zichzelf. Doel van de opdracht Leerlingen raken bekend met belangrijke gebeurtenissen en begrippen met betrekking tot de Tweede Wereldoorlog en worden zich bewust van de situatie waarin mensen zich in die tijd bevonden.
Scherm 3: Wie is wie Klik op de verschillende castleden en maak kennis met de filmpersonages.
Verdiepingsopdrachten 1. Bespreek de verschillende personages met de klas. Stel tussendoor vragen als: - Waarom hebben Leo en zijn vader geheimen voor Tuur? Is dat verstandig? - Waar worstelt Lambert mee? Wat zou jij doen als je in deze tweestrijd zat? - Wat denk je dat er veranderd is aan het dagelijks leven van de hoofdpersonen? En wat gaat gewoon door tijdens de oorlog? 2. Bekijk met de leerlingen de Making Of van de schrijver. 3. Laat de leerlingen een opstel schrijven over een zelf verzonnen oorlogsgeheim. Doel van de opdracht De leerlingen kennis laten maken met de personages uit de film, hun onderlinge relatie en worstelingen. En ze laten nadenken over hoe je levens- en denkwijze kan veranderen tijdens de oorlog.
Scherm 4: filmfragment Het geheim Bekijk met de leerlingen het filmfragment en klik door naar het volgende scherm voor de bijbehorende vragen.
4
docentenhandleiding bij digitale les
Scherm 5: Vragen bij filmfragment Het geheim Bespreek de vragen klassikaal.
Verdiepingsopdrachten Discussieer met de leerlingen over de vragen die gesteld worden. Stel aanvullende vragen als: - Aan wie vertrouw jij het eerst een geheim toe? - Ben je zelf goed in het bewaren van geheimen? - Heeft iemand weleens een geheim van je doorverteld? Hoe reageerde je daarop? Doel van de opdracht De leerlingen de situatie laten inschatten en laten nadenken en beargumenteren hoe zij zelf zouden reageren en/of handelen.
Scherm 6: filmfragment De grot Bekijk met de leerlingen het filmfragment en klik door naar het volgende scherm voor de bijbehorende vragen.
Scherm 7: vragen bij filmfragment De grot Bespreek de vragen klassikaal.
Verdiepingsopdrachten 1. Discussieer met de leerlingen over de vragen die gesteld worden. Stel aanvullende vragen als: - Waar denk je dat Tuurs ouders en broer mee bezig waren? - Wat zet Tuurs familie allemaal op het spel door hun verzetsacties? - Zou je zelf in het verzet durven gaan of zou je kiezen voor de veiligheid van je familie? 2. Bekijk als afsluiter van de digitale les de Making Of over de regie. 3. Zijn er leerlingen die later ook in de filmwereld willen werken? Welke functie spreekt ze aan? Doel van de opdracht De leerlingen de situatie laten inschatten en laten nadenken en beargumenteren hoe zij zelf zouden reageren en/of handelen.
5
docentenhandleiding bij digitale les
Scherm 8: Meer informatie Wilt u na het maken van deze digitale les nog meer weten over de film Oorlogsgeheimen? Bezoek dan de website www.oorlogsgeheimendefilm.nl. Aanvullend educatief lesmateriaal kunt u bestellen via www.youngcrowds.nl/oorlogsgeheimen.