17-3-2015
Disclosure belangen spreker (potentiële) belangenverstrengeling Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties met bedrijven Sponsoring of onderzoeksgeld Honorarium of andere (financiële) vergoeding Aandeelhouder Andere relatie, namelijk …
Amgen, AstraZeneca, Merck, Novo Nordisk, Roche, Sanofi, Vergoeding voor nascholing en voor auteurschap boek over Chronische Nierschade
1
17-3-2015
Tien jaar Haagse nieren Waar staan wij?
Marc Groeneveld, internist-nefroloog MCH 9 maart 2015
Inhoud presentatie
Historie en achtergrond regionale transmurale werkgroep chronische nierschade Bereikte resultaten afgelopen 10 jaar Epidemiologie nierfalen Evaluatie huidige situatie transmuraal in Haagse regio Aanbevelingen Missie voor de toekomst
2
17-3-2015
Doelstellingen Tijdige detectie, preventie en behandeling chronische nierschade
Transmurale, multidisciplinaire aanpak
Eerste lijn waar het kan, tweede tijdig als het moet
Voorkomen overdiagnostiek en overbehandeling
Plan van aanpak
3
17-3-2015
Wat is er bereikt in 10 jaar
Er zijn 5 symposia georganiseerd> en vanavond no 6 eGFR breed beschikbaar en op dezelfde manier aangeleverd door alle laboratoria 3 protocollen CNS breed beschikbaar gesteld
Regionaal protocol is redelijk goed bekend, door ontwikkeld en in overeenstemming met landelijke richtlijn en wordt door alle ziekenhuizen gedragen Screening wordt breder toegepast Patiënten worden vroegtijdiger verwezen Telenefrologie beschikbaar in alle Haagse ziekenhuizen
Epidemiologie nierfalen- CNS V
4
17-3-2015
Epidemiologie nierfalen Toename door betere overleving bij (preëmptieve) niertx en dialyse pt Betere overleving hart- en vaatziektes DM, obesitas en vergrijzing (Vooral 65+-ers) Per leeftijdsgroep lijkt de incidentie sinds 2013 af te nemen>> effect preventie?? Stabilisering aantal dialyse pt
NTVG; 2015; 159: A8472
Evaluatie huidige situatie transmuraal in Haagse regio Hoe goed loopt de behandeling voor CNS in onze regio?? Kwalitatieve procesevaluatie (afstudeerproject ism met STZ) Evaluatie kwaliteit (terug) verwijzingen
Kwaliteit teleconsulten Landelijke gegevens screening bij risicogroepen
5
17-3-2015
Kwalitatieve proces evaluatie
Afstudeerproject Esther Niewold (co-ass) ism Stichting Transmurale Zorg Evaluatie van de regionale richtlijn Intensieve interviews met 9 inhoudelijke representatieve huisartsen Korte interviews met 2 nefrologen en 4 apothekers Methode van ‘saturatie’: alle relevante thema’s opsporen …Drie vragen voor de zaal…
Huisartsen
60-70 praktijken benaderd maar weinig respons 1/9 kende protocol niet 4/9 gebruiken het; 4/9 gebruikten eigen kennis/ gezond verstand, is ook “voor de hand liggend” en volgen deze globaal 4/9 ligt in de la; digitaal raadplegen gebeurt ook, snel beschikbaar zijn ervan is belangrijk Opvallende kleur, duidelijk, praktisch
6
17-3-2015
Huisartsen Belang regionale richtlijnen Prima indien weinig verschil met landelijke richtlijn Voordeel dat apothekers betrokken zijn, scheelt tijd 3 Huisartsen vinden het onnodig dat er onderscheid is Gebruiken richtlijn ook niet
“Laten we eerlijk zeggen dat is gek. Een nier is een nier en of dat nou in Groningen is of in Den Haag.”
Huisartsen commentaar
Nut: bij twijfel, afkapwaarden, houvast, eigen onderzoek doen, richting gevend Onnut: beleid nefroloog kan huisarts ook, soms polymorbiditeit of bijzondere context, veelheid aan richtlijnen, veel pt lopen al in 2e lijn en bij meerdere specialisten
7
17-3-2015
Huisartsen commentaar Informatie voorziening naar apotheek laat te wensen over Integratie protocol in HIS Inhoudelijke verbeterpunten: relatieve schadelijkheid medicatie (bv. Prednison of NSAIDs bij pt met jicht en DM), schema beschikbare medicatie, opnemen etniciteit Telenefrologie in naam bekend, door enkeling gebruikt en lijkt nuttig als tussenstap
Conclusies
Huisartsen weinig tijd voor medewerking aan onderzoek Onderwerp heeft de aandacht en protocol wordt gewaardeerd Spanning beoordeling nut consult huisartsen en nefrologen
8
17-3-2015
Aanbevelingen Esther Niewold
Telenefrologie opnemen in protocol >>> gedaan Aangeven dat eGFR moet worden doorgegeven aan apotheek>> staat nu vet gedrukt Geef onderwijs en symposia, licht het protocol toe Protocol moet breed beschikbaar zijn Overweeg kwantitieve analyse
Beoordeling verwijzingen Haagse regio vanwege CNS
101 pt in Haagse ziekenhuis retrospectief bekeken HAGA en MCH Eerste lijn naar nefroloog vanwege CNS Vanaf 1 juli 2013 elke verwezen pt nagekeken Microalbuminurie, Macroalbuminurie, lage of te snel gedaalde eGFR Eindpunten: Conform lokale richtlijn? Terecht verwezen en terug verwezen?
9
17-3-2015
Beoordeling verwijzingen Haagse regio vanwege CNS
Geslacht
Aantal
Man
43
Vrouw
58
Totaal
101
Gemiddelde leeftijd
68
Locatie Haga
75
MCH
26
Risicofactor
Risicofactoren
Diabetes mellitus
51
Hypertensie
60
Cardiovasculaire ziekte
33
Urologisch
6
Familiar
0
Geen
9
10
17-3-2015
Reden van verwijzing
Reden van verwijzing Microalbuminurie
9
Macroalbuminurie
18
Nierfunctieverlies
37
Te lage MDRD
37
Sommigen hadden zowel daling als te lage eGFR; reden huisarts aangehouden
Aanvullend onderzoek Aanvullend onderzoek verricht volgens protocol
Niet strikt geindiceerd
44
Niet verricht, wel geindiceerd
25
Echo
7
Dipstick/sediment
19
Echo en dipstik/sediment
6
11
17-3-2015
Terechte verwijzing
Verwijzing terecht conform protocol
95%
Ja
79
78%
Terecht, had echter meer aanvullend onderzoek kunnen doen
17
17%
Nee
5
5%
Status na 12 maanden Status na 12 maanden Korte klinische beoordeling, waarna retour huisarts
45
Controle nefroloog
48
Predialyse/niertx
2/1
Overig
5
Conform protocol gehouden? Ja
89
Nee
7
overig
5
12
17-3-2015
Beleid 2e lijn Expectatief (14 bij nefroloog gebleven), 3 ten onrechte
39
Minder antihypertensiva of diuretica
18
Meer antihypertensiva of diuretica
16
Vit D/ actief Vit D Staken of aanpassen medicatie op grond van eGFR (Digoxine, metformine, NSAIDS/ COXIB, Tolbutamide)
12
EPO
1
Diversen
8
7
Discussie I Hoog percentage terechte verwijzingen Indien onterecht verwezen Stabiel en acceptabele GFR obv leeftijd Stabiel microalbuminurie
Indien terecht, echter meer aanvullend onderzoek Geen 24 uurs urine of eventueel cockroft berekening Niet vervolgen van microalbuminurie Geen behandeling evt oorzaken (diuretica, nsaid, etc)
13
17-3-2015
Discussie II • 4 patiënten uiteindelijke goede kreatinineklaring na correctie (spiermassa) cockroft of 24 uurs urine • Onvoldoende gegevens voor analyse terecht/onterecht terugverwezen door specialist • Veel medicatie aanpassingen en conservatief beleid
Voorbeeld casus
Vrouw, 31 jaar, hoofdpijn en moeheidsklachten VG : urologisch> functionele mononier na operaties en uwi bij congenitale urologische afwijking; onttrokken uit controle sinds haar 16e Dus : >>> eGFR 14 ml/min (2010 22) met a/c >300 ofwel CNS IV 1 jaar later: pre-emptieve niertransplantatie (Livingrelated) Dubbel gevoel: op tijd niertx; geen vroegtijdige preventie nierfalen
14
17-3-2015
Conclusies
>90% conform protocol verwezen en terug verwezen Vooral medicatie aanpassingen antihypertensiva, Vit D Kleine groep naar predialyse of niertx Belangrijk deel conservatief behandeld en weer retour huisarts Teleconsulten nuttige aanvulling
15
17-3-2015
Patientgegevens
Ervaringen Nijmegen en Den Haag
25 9 2 1
12 (proteïnurie 5)
Anders
1
16
17-3-2015
Ervaringen Nijmegen en Den Haag MCH 1 9
1 3
4 (1 naar SEH) 4 3 (diagnostiek)
Anders
Ervaringen Haagse teleconsulten 10 consulten bekeken vanaf 1/7/2013 van MCH 72 jaar, M=V Nierfunctie verlies 4, slechte eGFR 3, albuminurie 2, hyperK 1 Onterecht 6/10
1 vervolgen microalb was genoeg geweest 3 proteinurie>alsnog verwezen naar nefroloog Progressie nierfalen en hoog kalium>verwijzing Symptomen van overvulling
17
17-3-2015
Telenefrologie
Voordelen
Nadelen Te laagdrempelig
Laagdrempelig
Snel Voor acuut probleem te traag/ missen acute nierinsufficiëntie
Overzichtelijk en systematisch Goed gedocumenteerd Patiënt kan thuis blijven
Ingewikkelde behandeling in 1e lijn laten
Transmuraal Educatief voor 1e lijn Mogelijk betere behandeling 2e lijn kan info in ZIS erbij zoeken
Patiënt valselijk gerustgesteld (`ik hoef niet naar ziekenhuis’)
Hoe verloopt screening landelijk? Bij DM pt in Groningen (182 praktijken): 21.4% niet gecontroleerd op albuminurie de laatste 3 jaar 23.7% slechts jaarlijks vervolgd
In Nijmegen bij pt met hypertensie of HVZ is slechts bij 43% adequaat gecontroleerd op tensie, eGFR en albuminurie PreventieConsult NHG beperkt gebruikt en van pt met hoge score slecht 1/3 naar huisarts Matige respons lage sociaal-economische klasse NTVG; 2015; 159: A8472
18
17-3-2015
Hoe verloopt behandeling landelijk? Bij bekende CNS bij 73% tensie gemeten Bij 44% vd pt was tensie<140/90 Bij 16% tensie<130/80
NTVG; 2015; 159: A8472
Missie Goed georganiseerde huisartsenpraktijken met systematische screening van de risicogroepen Navolgen regionale afspraken wat betreft verwijzingen en terug verwijzen Consulten of telenefrologisch overleg Adequate behandeling juist ook van lage socialeeconomische klasse en etnische minderheden
19
17-3-2015
DANK!
Esther Niewold Jaap Stolk Werkgroepleden Collega nefrologen Alle huisartsen
20