Dijkversterking Merwededijk te Werkendam Veel gestelde vragen en antwoorden Over het ontwerp van variant 4: buitenwaartse versterking in combinatie met gedeeltelijke damwand .......................................................................................................................................... 3
1. Bij de buitenwaartse variant is op het oostelijk deel ook een damwand nodig. Is deze damwand van invloed op de waterhuishouding in de Werkense polder?............................3 2. Hoe loopt de oostelijke overgang van het te versterken deel naar de bestaande dijk?.........3 3. Van waar tot waar komt precies de damwand?..................................................................3 4. Is de damwand overal even zwaar qua lengte en profiel? ..................................................3 5. Op hoeveel meter van de huidige woningen komt de damwand?.......................................3 6. Is bekend hoe groot de schade is bij huizen (dichtbij en verder af) aangezien de meeste ervaringen zijn met op staal gefundeerde huizen? .............................................................3 7. Welke compensatiemogelijkheden zijn er voor bewoners gezien de grote impact die deze variant met zich meebrengt? .............................................................................................3 8. Wat gebeurt er met het grondwaterpeil als er een damwand wordt geplaatst?....................4 9. Hoe wordt de inrichting van de ‘oude’ dijk bij variant 4? ..................................................4 10. Mogen de bewoners de ruimte die vrijkomt vóór hun huis gebruiken als voortuin? ...........4 11. Hoe is de ontsluiting van de woningen bij variant 4?.........................................................4 12. Hoe vindt de ontsluiting plaats van de bestaande wegen op de nieuwe dijk bij variant 4? ..4 13. Is het mogelijk de damwand te omzeilen door net als onder snelwegen verticale diepteversterking aan te brengen; aan de buitenkant van de dijk eerst de grond af te graven en vervolgens te verdichten? .............................................................................................4 14. Is een damwand in het oostelijk deel te vermijden als de buitenwaartse dijkverlegging doorloopt over de plek waar nu het bedrijventerrein van Schwarzkopf is?.........................4 Over de schaderegeling ........................................................................................................5 1. Hoe groot is de kans op schade door een damwand? .........................................................5 2. Ik wil mijn huis graag verkopen, maar door de plannen voor de dijkverbetering is dat lastig. Kan het waterschap mijn huis aankopen?................................................................5 3. Op welke manier wordt schade aan mijn woning na het plaatsen van een damwand gecompenseerd? ...............................................................................................................5 4. Hoe meet het waterschap de schade die ontstaat tijdens of na de werkzaamheden. ............5 5. Hoe gaat het waterschap om met schade die niet direct optreedt, maar pas in een later stadium? ...........................................................................................................................5 6. Ik wil mijn woning graag verkopen maar potentiële kopers worden afgeschrikt door de plannen van de dijkverbetering. Kan ik mijn schade verhalen op het waterschap? .............6 7. Als mijn tuin verzakt na aanleg van de dijk, kan ik deze schade dan verhalen op het waterschap? ......................................................................................................................6 8. Bij enkele woningen staat een bijgebouw waar de bewoners hun beroep uitoefenen? Hoe wordt de voorziene inkomstenderving opgevangen? .........................................................6 Over de uitvoering................................................................................................................7 1
1. Wat gebeurt er wanneer er tijdens het inbrengen van de damwand gestuit wordt op harde stukken? Levert dit meer kans op schade aan de huizen?...................................................7 2. Is bekend waar de nutsleidingen lopen en levert dit problemen op bij de werkzaamheden? .........................................................................................................................................7 3. Als grote kantel- en draaimachines op de dijk bezig zijn, brengt dit risico’s met zich mee voor ..................................................................................................................................7 4. Is het mogelijk om bepaalde huizen extra te funderen om scheurvorming te voorkomen? .7 5. Hoe kunnen bewoners hun huis bereiken tijdens de uitvoering? Waar kunnen zij hun auto kwijt? ...............................................................................................................................7 6. Hoe lang duurt de uitvoering van variant 4........................................................................7 Over plannen en procedures ................................................................................................8 1. Wanneer wordt duidelijk hoe het ontwerp van de dijk eruit zal zien? ................................8 2. Het waterschap verwacht dat eind februari 2011 bekend is hoe het ontwerp van de dijk er op .....................................................................................................................................8 3. Op welke manier kan ik bezwaar maken tegen de plannen? ..............................................8 4. Hoeveel tijd zit er tussen het bekend worden van de plannen en de start van de uitvoering? .........................................................................................................................................8 Overigen................................................................................................................................9 1. Mijn familie woont al 100 jaar op de dijk, in al die tijd is er nog geen enkele keer sprake geweest van wateroverlast. Is een dijkversterking eigenlijk wel nodig?.............................9 2. Waarom moet de weg op de Sasdijk verbreed worden? .....................................................9 3. Waarom is dhr. Mostert niet benaderd om te praten over sloop van zijn kantoorgebouw? .9 4. Waarom is de variant waarbij de dijk 55 meter buitenwaarts verschuift geen reële optie meer?................................................................................................................................9
2
Over het ontwerp van variant 4: buitenwaartse versterking in combinatie met gedeeltelijke damwand 1. Bij de buitenwaartse variant is op het oostelijk deel ook een damwand nodig. Is deze damwand van invloed op de waterhuishouding in de Werkense polder? Bij de buitenwaartse variant wordt een nieuwe dijk aangelegd, 25 meter buitenwaarts. De bestaande dijk wordt deels afgegraven en vormt een stabiliteitsberm. Bij het oostelijke gedeelte van de dijk moet naast de stabiliteitsberm ook nog een damwand worden aangelegd. Dat komt door dat de waterdruk in de zandlagen door de aanwezige haven direct reageert op de waterstand in de rivier. De damwand is dus bedoeld om de stabiliteit van de dijk te waarborgen. Een damwand heeft niet of nauwelijks invloed op de kwelproblematiek. 2. Hoe loopt de oostelijke overgang van het te versterken deel naar de bestaande dijk? Bij de buitenwaartse variant sluit de nieuwe dijk net vóór het Schwarzkopfgebouw aan op de bestaande dijk. 3. Van waar tot waar komt precies de damwand? Dat kunnen we nog niet precies zeggen. Maar we verwachten dat de damwand ergens begint tussen huisnummer 62 en huisnummer 63 en eindigt tussen huisnummer 28 en huisnummer 29. 4. Is de damwand overal even zwaar qua lengte en profiel? Het is mogelijk dat het profiel niet overal even zwaar zal zijn. Na keuze van het voorkeursalternatief wordt het ontwerp verder uitgewerkt en geoptimaliseerd. 5. Op hoeveel meter van de huidige woningen komt de damwand? De afstand tussen de damwand en de woningen is het kleinst bij Sleeuwijksedijk 56, namelijk 11 m. De overige woningen staan gemiddeld zo’n 15 m vanaf de damwand 6. Is bekend hoe groot de schade is bij huizen (dichtbij en verder af) aangezien de meeste ervaringen zijn met op staal gefundeerde huizen? Het waterschap probeert de schade zoveel mogelijk beperken door een uitvoeringsmethode te kiezen die de minste kans op schade geeft. In deze situatie geeft het hoogfrequent intrillen van de damwanden de kleinste kans op schade. Voor ieder type bebouwing bepaald welke trillingen nog toelaatbaar zijn. Tijdens de uitvoering zullen de trillingen aan de panden worden gemeten. Als deze boven het toelaatbare niveau komen wordt het werk gestopt en gezocht naar andere middelen om de damwand op diepte te krijgen. Bij de dijkversterking in de Krimpenerwaard is veel ervaring opgedaan met het aanbrengen van damwanden dicht bij op staal gefundeerde panden. Met deze ervaring wordt bij de uitwerking/optimalisatie rekening gehouden. 7. Welke compensatiemogelijkheden zijn er voor bewoners gezien de grote impact die deze variant met zich meebrengt? Bij deze variant wordt de ligging van de woningen in de dijk beter. We stellen voor om een parallelweg op de berm aan te leggen en daar parkeerplaatsen te maken. De woningen zijn hierdoor gemakkelijker bereikbaar.
3
8. Wat gebeurt er met het grondwaterpeil als er een damwand wordt geplaatst? De werkzaamheden aan de dijk zullen geen effect hebben op de grondwaterstand. Voor de grondwaterstand worden diverse uitvoeringsmaatregelen genomen, zoals het openlaten van damwanden om de grondwaterstand niet te verstoren. Waar nodig houden we de grondwaterstand met peilbuizen in de gaten. 9. Hoe wordt de inrichting van de ‘oude’ dijk bij variant 4? De bestaande dijk wordt afgegraven. Op de plek van de bestaande dijk komt een parallelweg met in ieder geval één oprit naar de nieuwe dijk. Misschien komt ook aan de andere kant een oprit. Op de parallelweg komen parkeerplaatsen. 10. Mogen de bewoners de ruimte die vrijkomt vóór hun huis gebruiken als voortuin? Bij de buitendijkse versterking kopen we binnendijks geen grond aan. Iedereen houdt dus zijn eigen perceel. Er komt een extra strook vrij tussen de ontsluitingsweg en de erven. De aanwonenden mogen deze grond gebruiken. Het waterschap sluit met iedere bewoner een overeenkomst af over dat gebruik. 11. Hoe is de ontsluiting van de woningen bij variant 4? Vanaf de parallelweg op de plek van de oude dijk, komen trapjes of stoepjes naar de huizen, afhankelijk van hoe hoog de huizen in de dijk staan. 12. Hoe vindt de ontsluiting plaats van de bestaande wegen op de nieuwe dijk bij variant 4? Aan de westkant loopt de nieuwe dijk geleidelijk richting de Sasdijk en sluit rechtstreeks aan op de Richterweg. Aan de oostkant sluit de nieuwe dijk net vóór het Schwarzkopfgebouw aan op de bestaande dijk. 13. Is het mogelijk de damwand te omzeilen door net als onder snelwegen verticale diepteversterking aan te brengen; aan de buitenkant van de dijk eerst de grond af te graven en vervolgens te verdichten? Het is niet goed mogelijk om de watervoerende zandlaag af te sluiten. De maatregelen die hiervoor nodig zijn, zijn uiterst kostbaar. Bovendien zit er een risico aan vast omdat we niet zeker weten of het werkt. 14. Is een damwand in het oostelijk deel te vermijden als de buitenwaartse dijkverlegging doorloopt over de plek waar nu het bedrijventerrein van Schwarzkopf is? Door de hier aanwezige haven reageert de waterdruk in de zandlagen direct op de waterstand in de rivier. Daarom is een stabiliteitsberm alleen niet voldoende en is daarnaast een damwand nodig.
4
Over de schaderegeling 1. Hoe groot is de kans op schade door een damwand? Waar wordt gebouwd is de kans op schade aanwezig, dat is niet altijd te vermijden. Maar de ene schade is de andere niet. De kans dat kleine schade optreedt is reëel. Denk bij kleine schade aan schade die betrekkelijk makkelijk is te herstellen, zoals bijvoorbeeld kleine scheurtjes of klemmende ramen en deuren. Grote, constructieve schade, zoals gebroken ruiten, lekkages en grote scheuren kunnen we voorkomen. Dat doen we door de panden tijdens de uitvoering heel goed in de gaten te houden. Als de trillingen aan de panden boven een bepaald niveau komen, leggen we het werk direct stil en gaan we op zoek naar andere manieren om de damwand de grond in te krijgen. 2. Ik wil mijn huis graag verkopen, maar door de plannen voor de dijkverbetering is dat lastig. Kan het waterschap mijn huis aankopen? Het waterschap koopt alleen huizen of gronden die nodig zijn om de dijkverbetering te realiseren. Bij de buitenwaartse variant is hiervan geen sprake. 3. Op welke manier wordt schade aan mijn woning na het plaatsen van een damwand gecompenseerd? Schade die ontstaat door de uitvoering (bijvoorbeeld scheuren, verzakkingen en schade aan uw tuin) vergoeden wij volledig. Hoe hoog die vergoeding is, bepaalt een onafhankelijke taxateur. Meestal vergoeden we schade in geld, soms in natura. We herstellen in dat laatste geval bijvoorbeeld uw tuin, als die schade oploopt. Voor de metingen en bouwkundige opnames hoeft u niets te betalen. Die zijn voor onze rekening. Overigens kiezen we een werkwijze waarbij de kans dat schade ontstaat zo klein mogelijk is. 4. Hoe meet het waterschap de schade die ontstaat tijdens of na de werkzaamheden. Ruime tijd voordat wij starten met de dijkverbeteringen, brengen wij in kaart welke panden risico lopen. We nemen in dat geval contact met u op en doen een vooropname. We brengen zogenaamde zettingsboutjes aan. Dit zijn pennen die we in de gevel van uw pand aanbrengen, tenminste op elke hoek één. Met die pennen bepalen we de (verticale) stand van uw gevel. Als er iets met de gevel gebeurt, kunnen wij de zakking altijd terugzien aan de zettingsboutjes. Ook tijdens en aan het eind van het werk doen we metingen. U krijgt hiervan een rapport. Daarnaast doen we kort vóór de start van de uitvoering van het werk een bouwkundige opname. Hierbij leggen we de bouwkundige staat van het pand vast. Alle aanwezige gebreken (scheuren e.d.) leggen we vast met foto’s. Zo kunnen we goed beoordelen welke schade door de dijkversterking is veroorzaakt en welke schade al aanwezig was. Ook van deze opname krijgt u een rapportage. 5. Hoe gaat het waterschap om met schade die niet direct optreedt, maar pas in een later stadium? Het waterschap vergoedt alleen die schade die rechtstreeks wordt veroorzaakt door de uitvoering van de dijkverbetering. Als schade optreedt, is dat meestal al gedurende of kort na de uitvoering duidelijk. Denk aan een scheur in de muur bij het inbrengen van een damwand. Deze schade vergoeden wij volledig. Soms treedt schade pas na enige tijd op. Bijvoorbeeld schade omdat het pand zakt door ophogingen aan de dijk. Ook deze schade vergoeden wij volledig. Stelregel is dat alle schade binnen 3 jaar na oplevering van het werk is afgewikkeld. Binnen deze periode berust de bewijslast voor het oorzakelijk verband tussen dijkversterking en opgetreden 5
schade bij het waterschap. Daarna moet u zelf aantonen dat de dijkversterking de oorzaak is van de schade. Dit om te voorkomen dat het waterschap tot in lengte van jaren schades moet onderzoeken die waarschijnlijk geen relatie met de dijkversterking hebben. Alleen als aan het eind van de 3-jaarstermijn uit de deskundigenadviezen blijkt dat het schadeveroorzakend proces nog niet tot stilstand gekomen is, verlengt het waterschap de onderzoektermijn voor bepaalde tijd. 6. Ik wil mijn woning graag verkopen maar potentiële kopers worden afgeschrikt door de plannen van de dijkverbetering. Kan ik mijn schade verhalen op het waterschap? Als u aannemelijk kunt maken dat u schade lijdt door de dijkversterkingsplannen, doordat uw huis onverkoopbaar is of alleen verkocht kan worden tegen een lagere prijs dan vóór de dijkversterking, kunt u een beroep doen op de Nadeelcompensatieregeling van het waterschap. Dit kan echter pas als het dijkversterkingsplan onherroepelijk is. Zogenoemde schaduwschade schade die optreedt na bekendmaking van een voorgenomen plan - komt volgens de heersende rechtspraktijk niet voor vergoeding in aanmerking. 7. Als mijn tuin verzakt na aanleg van de dijk, kan ik deze schade dan verhalen op het waterschap? Schade die ontstaat door de uitvoering (bijvoorbeeld scheuren, verzakkingen en schade aan uw tuin) vergoeden wij volledig. Hoe hoog die vergoeding is, bepaalt een onafhankelijke taxateur. Meestal vergoeden we schade in geld, soms in natura. In dat geval herstellen we uw tuin als die schade oploopt. 8. Bij enkele woningen staat een bijgebouw waar de bewoners hun beroep uitoefenen? Hoe wordt de voorziene inkomstenderving opgevangen? Inkomensschade door de uitvoering van de dijkversterking komt voor vergoeding in aanmerking. De tegemoetkoming in de schade wordt vastgesteld op basis van het stelsel van nadeelcompensatie.
6
Over de uitvoering 1. Wat gebeurt er wanneer er tijdens het inbrengen van de damwand gestuit wordt op harde stukken? Levert dit meer kans op schade aan de huizen? Allereerst wordt er voor gezorgd dat daar waar de damwand moet komen de verhardingen goed worden verwijderd. Wanneer we op grotere diepte nog op harde stukken stuiten en het trillingsniveau te hoog wordt, leggen we het werk direct stil. In overleg met geotechnici onderzoeken we de oorzaak en kijken we naar een adequate oplossing. Zo kan er bijv. een extra boring verricht worden om na te gaan waardoor de problemen worden veroorzaakt. 2. Is bekend waar de nutsleidingen lopen en levert dit problemen op bij de werkzaamheden? Ja dit is bekend veelal liggen deze achter de woningen. Als het nodig is worden de nutsleidingen voorafgaand aan de werkzaamheden verlegd. Bij de buitendijkse versterking kunnen de nutsleidingen achter de panden blijven liggen. 3. Als grote kantel- en draaimachines op de dijk bezig zijn, brengt dit risico’s met zich mee voor letsel en schade. Welke voorzorgsmaatregelen worden genomen? Als het voor het werk nodig is wordt de dijk voor het doorgaande verkeer afgesloten. We zorgen er wel voor dat bewoners altijd hun woning kunnen bereiken. 4. Is het mogelijk om bepaalde huizen extra te funderen om scheurvorming te voorkomen? Het is niet nodig om de huizen extra te funderen. We gaan ervan uit dat het mogelijk is om de damwand binnen de trillingsnorm die hiervoor geldt aan te brengen. 5. Hoe kunnen bewoners hun huis bereiken tijdens de uitvoering? Waar kunnen zij hun auto kwijt? Het waterschap zorgt ervoor dat de woningen altijd bereikbaar zijn voor de bewoners. Ook de hulpdiensten zullen uw woning altijd kunnen bereiken. Wel zult u tijdens de werkzaamheden uw auto ergens anders moeten parkeren. Het waterschap zoekt hiervoor in overleg met de gemeente naar een zo goed mogelijke oplossing. 6. Hoe lang duurt de uitvoering van variant 4. De uitvoering gaat ongeveer twee jaar duren. We beginnen met het aanbrengen van de nieuwe dijk. Als die gezet is, dan zullen we de bestaande dijk afgraven en de damwanden slaan.
7
Over plannen en procedures 1. Wanneer wordt duidelijk hoe het ontwerp van de dijk eruit zal zien? Het waterschap gaat de buitenwaartse variant met damwand verder uitwerken. Op dit moment vindt er een actualisatie van het grondmechanisch onderzoek plaats. De resultaten van dit onderzoek kunnen nog invloed hebben op het uiteindelijke ontwerp van de dijk. 2. Het waterschap verwacht dat eind februari 2011 bekend is hoe het ontwerp van de dijk er op hoofdlijnen uit zal zien. We komen begin maart naar u toe om dat ontwerp te presenteren. U ontvangt hiervoor nog een uitnodiging met de datum, plaats en tijd. 3. Op welke manier kan ik bezwaar maken tegen de plannen? Nadat de stuurgroep het voorkeursalternatief heeft bepaald, stelt het waterschap het ontwerpprojectplan (=dijkversterkingsplan) op. Op dit ontwerpplan kan iedereen zienswijzen indienen. Daarna stelt het algemeen bestuur van het waterschap het projectplan vast, waarbij ze rekening houdt met de ingediende zienswijzen. Vervolgens dient het waterschap het projectplan in bij de provincie voor goedkeuring. Tegen het goedkeuringsbesluit van Gedeputeerde Staten van de provincie kan iedereen die een zienswijze heeft ingediend beroep instellen bij de Raad van State. U krijgt bericht als het projectplan of het goedkeuringsbesluit ter inzage ligt. Voor de uitvoering van de dijkverzwaring is waarschijnlijk ook een wijziging van het bestemmingsplan nodig. Daar gaat een procedure aan vooraf waarbij iedereen in de gelegenheid is zijn zienswijze kenbaar te maken bij het gemeentebestuur dat het bestemmingsplan vaststelt of wijzigt. U kunt in beroep gaan tegen de vaststelling van een bestemmingsplan bij de Raad van State. 4. Hoeveel tijd zit er tussen het bekend worden van de plannen en de start van de uitvoering? Een à twee jaar. Die tijd is nodig voor het uitwerken van het plan in detail, de eventuele aankoop van woningen, het verkrijgen van vergunningen, het wijzigen van het bestemmingsplan etc.
8
Overigen 1. Mijn familie woont al 100 jaar op de dijk, in al die tijd is er nog geen enkele keer sprake geweest van wateroverlast. Is een dijkversterking eigenlijk wel nodig? Het stuk Sleeuwijkse dijk tussen de dijkpalen 241 en 246 in Werkendam is niet stabiel genoeg. Als de rivierwaterstand erg hoog is, bestaat de kans op verzakking van de dijk. Om weer aan de veiligheidsnorm te voldoen, gaan we dit dijktraject verbeteren. Zo blijft het rivierengebied goed beschermd tegen overstromingen. 2. Waarom moet de weg op de Sasdijk verbreed worden? Bij de buitendijkse versterking moet om een goede aansluiting van de weg te krijgen de Sasdijk aan de oostzijde worden verbreed. Het verkeer komt hierdoor iets verder van de woningen. Hier tegenover staat dat voor laag gelegen woningen het uitzicht op de uiterwaard iets kleiner kan worden. 3. Waarom is dhr. Mostert niet benaderd om te praten over sloop van zijn kantoorgebouw? Een oplossing om de buitendijkse versterking verder naar het oosten door te zetten en het buitendijkse kantoor te slopen is onderzocht. De meerkosten van deze oplossing waren zo hoog dat deze op grond hiervan is afgewezen. Daarom is een gesprek met dhr Mostert over mogelijke aankoop niet zinvol. 4. Waarom is de variant waarbij de dijk 55 meter buitenwaarts verschuift geen reële optie meer? Een buitenwaartse verschuiving van de dijk met 55 meter waarbij geen aanvullende damwand nodig is, is technisch gezien een goede oplossing. Maar deze oplossing bleek niet haalbaar omdat de de ingreep in het rivierbed te groot zou zijn. Met negatieve effecten voor de EHS natuur en rivierkundige bezwaren. Er is berekend dat circa 15000 m3 extra uit de Cloppenwaard moet worden ontgraven om de negatieve rivierkundige effecten van de dijkverlegging te compenseren. Deze ruimte is daar niet. Daarnaast maken de uiterwaarden deel uit van de Ecologische Hoofdstructuur (EHS). In dit gebied mag wat betreft oppervlakte en kwaliteit geen verlies aan natuurwaarden optreden.
9