Nieuwsbrief dijkversterking Gemeente Mook en Middelaar
3e jaargang - nummer 1 - april 2014
Wat doet het waterschap?
In de laatste nieuwsbrief van maart 2013 informeerden wij u over
Waterschap Peel en Maasvallei zorgt samen
de geplande dijkverbeteringen in de gemeentes Bergen, Gennep
met partners voor veilige dijken, droge
en Mook en Middelaar. Deze nieuwsbrief geeft informatie over de
voeten, voldoende en schoon water in Noord-
huidige stand van zaken, de verdere planning en enkele algemene
en Midden-Limburg. Deze taak is gericht
zaken rondom de dijken in de gemeente Mook en Middelaar.
op bedrijvigheid en een veilige en gezonde leefomgeving.
Samen werken aan veiligheid
Ontwerpfase dijkversterking De ontwerpfase voor de dijkversterking in Mook heeft
Veiligheid is wat dijken ons bieden. Waterschap
vertraging opgelopen. Met name voor het dijktracé tussen het
Peel en Maasvallei beheert, onderhoudt en
Kleppermanstraatje en Maasstaete is meer tijd nodig om een keuze
versterkt de dijken in Noord- en Midden-
te maken voor een variant die het beste past in de omgeving. Mark
Limburg daarom zorgvuldig. In 2024 heeft
Henfling vertelt: “Er is gebleken dat de noodzakelijke ophoging van
heel Limburg een beschermingsniveau van
de bestaande kademuur tussen het Kleppermanstraatje en Maasstaete
1/250. Dat betekent dat een waterstand die
klein is: 10 à 15 centimeter. Daar staat helaas tegenover dat recent
gemiddeld één keer in de 250 jaar voorkomt
gebleken is dat de constructieve sterkte van de bestaande muur erg
door waterkeringen wordt gekeerd. Maar let
zwak is. Deze muur is zo zwak dat deze, ondanks de lage ophoging,
op: bijna ieder jaar komen hoge waterstanden
substantieel verstevigd moet worden. Alleen dan voorkomen we
voor en zijn dijken nodig om wateroverlast en
dat de muur bezwijkt onder de toekomstige belastingen van het
schade te voorkomen.
hoogwater. Naast hoge kosten veroorzaakt versteviging van een bestaande muur aanzienlijke hinder voor de omgeving tijdens de uitvoering. Om deze reden heeft het waterschap daarom opdracht gegeven om ook de mogelijkheden van een geheel nieuwe muur te onderzoeken. Dit vergt meer tijd.” Het waterschap verwacht aan het eind van het tweede kwartaal 2014 een keuze te maken voor een variant die het beste past in de omgeving, zo min mogelijk hinder veroorzaakt voor de direct aanwonenden en tegen maatschappelijk te verantwoorden kosten kan worden aangelegd.
Planning en uitvoering
Beheer en onderhoud
Mark Henfling: “Het kiezen en vaststellen van een voorkeurs-
Dijken moeten natuurlijk veiligheid tegen hoogwater
variant voor de dijkversterking in Mook duurt langer dan
bieden. Dat betekent dat dijken voldoende hoog en
aanvankelijk gedacht. We gaan er van uit dat we in het twee-
sterk genoeg moeten zijn. Om dit te kunnen waarborgen
de kwartaal van 2014 een keuze voor een voorkeursvariant
moeten de waterkeringen goed beheerd, geïnspecteerd en
kunnen maken. Vanaf het derde kwartaal kunnen we deze
onderhouden worden. Hiervoor is aan beide kanten van een
variant dan verder uitwerken tot een definitief ontwerp.
waterkering voldoende ruimte nodig. De waterkering moet
Daarna starten we met het opstellen van een projectplan.”
immers zowel aan de binnenzijde als aan de buitenzijde bereikbaar en zichtbaar zijn in verband met inspectie. Met
Een ontwerp projectplan wordt naar verwachting in het eind
name in bestaande situaties is aan de binnenzijde niet altijd
2014/begin 2015 ter visie gelegd. Het definitieve projectplan
voldoende vrije ruimte aanwezig of is de bereikbaarheid
wordt dan in 2015 vastgesteld. In 2015 kan het werk wor-
problematisch om goed en efficiënt te kunnen inspecteren.
den aanbesteed. De verwachting is dat de uitvoering van de
Om dit te verbeteren, wordt naast de noodzakelijke
dijkversterking in 2016 en 2017 plaats kan vinden. Aangezien
versterkingsopgave door het waterschap ook gewerkt aan
de impact van de maatregelen, met name bij de kademuur
toekomstbestendige beheer- en onderhoudsafspraken met
in Mook, hoger is dan aanvankelijk gedacht, zal in nauwe
de direct betrokkenen. In veel bestaande gevallen is hiervoor
samenspraak met de omgeving nog bekeken worden hoe de
maatwerk nodig. Het maken van afspraken met de direct
overlast zo veel mogelijk kan worden verminderd.
betrokkenen vergt meer tijd dan gedacht.
van links naar rechts: Antoon Goossens, Ben Hövels en Mark Henfling
Samenwerking waterschap en initiatiefgroep Mook Van mist naar transparantie
persoonlijke belangen, maar uiteindelijk doen we het voor heel
Medio 2012 heeft een aantal bewoners uit Mook zich
Mook. Informatie-uitwisseling is heel belangrijk. We zijn nooit
verenigd in de initiatiefgroep Mook. De heer Antoon Goossens,
formeel als vertegenwoordiging door onze achterban gekozen.
voorzitter van de initiatiefgroep Mook, vertelt over de
Dat is zo ontstaan. We moeten dan ook steeds alert blijven op
aanleiding: “Er stonden geruchten in de krant en er kwamen
een goede communicatie naar onze achterban en het in contact
signalen over dat er iets met de muur zou gebeuren. Er was een
blijven met deze achterban. De aanpassingen die er moeten
grote pot geld geregeld en er zou 40 centimeter op de muur
gaan gebeuren aan de muur in Mook hebben veel impact op
komen. Onze wenkbrauwen gingen omhoog. Daarna ging
ons als bewoners. Daarom willen we onze achterban daar goed
het verhaal dat er 70 centimeter op de muur kwam. Dat was
én tijdig over informeren.”
schrikken. Deze verhalen vormden voor ons een reden om met een aantal mensen te proberen de feiten bij het waterschap
Klankbordgroep
boven tafel te krijgen. En zo is de initiatiefgroep ontstaan. Een
Naast de initiatiefgroep is er overigens ook nog een
groep die de belangen van de bewoners voorop stelt en beslist
klankbordgroep in Mook die onder andere de belangen van de
geen verlengstuk van het waterschap is.”
kerk, gemeente Mook en Middelaar en het MKB behartigt. Dat traject loopt parallel aan de contacten met de initiatiefgroep.
Contacten met het waterschap Op 7 september 2012 bracht het waterschap het eerste bezoek
Open communicatie
aan de initiatiefgroep in Mook. Tijdens dit bezoek werd het
De samenwerking is vanaf het begin goed verlopen. De heer
de betrokkenen duidelijk waar de plannen van het waterschap
Ben Hövels zegt hierover: “Het is een ontspannen en open
over gaan en in hoeverre er nog inspraak mogelijk was op
communicatie. Er is transparantie en er is een hoop duidelijk
de plannen vanuit de bewoners. In eerste instantie was met
geworden. We kregen een rondleiding in Roermond en Blerick.
name het zuidelijke deel vertegenwoordigd met drie personen
Hier kregen we een beeld van de varianten voor ophoging van
(Antoon Goossens, Ben Hövels en Ton Kessels). Daarna zijn ook
de dijk c.q. muur die zoal denkbaar zijn. Dat was erg informa-
de bewoners van de noordelijke kant van de dijk bij de initia-
tief, het was een waardevolle dag.”
tiefgroep gekomen, Roland Kuipers en Huub Saleminck. Vanaf dat moment konden alle mensen die langs de muur wonen zich
Antoon Goossens: “In 2012 toen we net begonnen waren, was
vertegenwoordigd voelen.
het allemaal nog een mistig gat. Nu weten we waar de plannen vandaan komen. Er was een kennisverschil tussen ons en het
Antoon Goossens vervolgt: “We doen ons best om zo goed mo-
waterschap. We willen voorkomen dat we elkaar verwijten ma-
gelijk ieders belangen te behartigen. Iedereen heeft natuurlijk
ken door een gebrek aan kennis. Inmiddels weten we veel meer
dan in 2012. In petit comité denken we graag mee met het waterschap. Toch blijven we ook kritisch kijken naar de plannen en de gevolgen voor ons als bewoners. Ver van ons bed worden beslissingen genomen over werkzaamheden die onder ons slaapkamerraam ten uitvoer worden gebracht. Daar willen we wel over mee praten en onze mening laten horen! Zo hadden wij twijfels over de bedoelingen van WPM rondom het beheer en onderhoud versus de noodzakelijk geachte reconstructie van de muur. Twijfels die overigens grotendeels zijn weggenomen door gesprekken met de deskundigen van het waterschap Mark Henfling en Jacques Vrusch”.
Tegenvaller De heer Hövels geeft aan: “Voor ons als bewoners is het feit dat de constructie van de muur niet goed is een tegenvaller en dat de hele muur daardoor vervangen moet worden. We vragen ons echt af hoe dat nou toch kan? En we hebben ongeloof over het feit dat de muur niet zou deugen.” De heer Goossens vult aan: “Wij willen dat het waterschap een second opinion aan gaat vragen over de diagnose zoals Royal Haskoning DHV die gesteld heeft. Wij vragen ons werkelijk af of de kwaliteit echt zo slecht is als het waterschap zegt. Een nieuw onafhankelijk advies daarover vinden wij wenselijk. Bij het ontbreken van allerlei berekeningen van de bestaande muur worden aannames gedaan en hoe gaat het Waterschap om met deze aannames. Ik kan persoonlijk niet geloven dat de muur niet ongeschonden meerdere malen de hoogst mogelijke waterstand kan weerstaan. Gelukkig hebben we ook een onverwachte meevaller! Er hoeft maar 10 à 15 centimeter boven op de bestaande muur.” De initiatiefgroep blijft in gesprek met het waterschap om op die manier ieders belangen goed te behartigen en om in dialoog te blijven. Ze blijven het werk van het waterschap kritisch volgen met de nodige gezonde hoeveelheid argwaan.
Wederzijds begrip Mark Henfling, projectleider omgeving van het waterschap, zegt dat wederzijds begrip belangrijk is. “We moeten kritisch zijn en kritisch blijven. Aandacht hebben voor wat er speelt in de omgeving. Zo kunnen we tijdig ingrijpen bij onduide-
Samenwerking gemeente Mook en Middelaar De gemeente Mook en Middelaar heeft gemeentelijke plannen die afgestemd worden met onze plannen. We trekken daarin samen op en zorgen voor afstemming op diverse niveaus binnen de gemeente. Dat doen we door op tijd met elkaar te praten en de dialoog aan te gaan. We kijken altijd naar mogelijkheden om iets voor elkaar te betekenen. Daarbij proberen we mee te denken met de ideeën van de gemeente over het gebied langs de Maas.
lijkheid. De muur in Mook heeft een andere status gekregen dan toen hij aan werd gelegd na de hoogwaters van 1993 en
Als waterschap houden we rekening met de visie die de
1995. De situatie van toen is niet zonder meer vergelijkbaar
gemeente heeft op de ontwikkelingen rondom de Maas. We
met die van nu. Inmiddels is het een zogenaamde primaire
willen zoveel mogelijk tegemoet komen aan de wens van de
dijk geworden en moet de muur in Mook gaan voldoen aan
gemeente om de Maas zichtbaar te houden vanuit de kern.
de in de Waterwet geformuleerde eisen en normen. Dat was
En andersom om vanaf de Maas mooi zicht op de kern van
bij de aanleg van de kademuur niet het geval. De kademuur
Mook en Middelaar te houden. Aan de andere kant moeten
is na de hoogwaters van 1993 en 1995 snel aangelegd vol-
we het veiligheidsbelang ook niet uit het oog verliezen. Er is
gens uitgangspunten die toen golden.”
een veiligheidsprobleem en dat lossen we gezamenlijk op.
Regiovisie Maasdal NoordLimburg
zullen moeten blijven werken aan de dijken. Als waterschap
In 2010 is het nationale Deltaprogramma gestart met het
we mee.
zijn we hier nauw bij betrokken, samen met de gemeenten, de Veiligheidsregio en Provincie Limburg denken en praten
doel de waterveiligheid (en zoetwatervoorziening) in Nederland op de lange termijn veilig te stellen. In 2015 stelt
“We zullen continu aan de dijken moeten werken om de
het kabinet de Deltabeslissing vast waarin deze veiligheid
hoogwaterbescherming te blijven waarborgen.”, Jacques
centraal staat.
Vrush, projectmanager dijkversterkingsprojecten.
De plannen van het Deltaprogramma worden niet eerder
Waar mogelijk zorgen we voor deze verbeteringen in com-
dan tussen 2030 en 2040 uitgevoerd . Het is onverantwoord
binatie met de al geplande en lopende dijkversterkingspro-
om tot die tijd te wachten met het realiseren van de nood-
jecten tot 2024. Via het Deltaprogramma en de regionale
zakelijke dijkversterkingen. De kern van Mook is dan te lang
visie gaan we zoveel mogelijk oplossingen zoeken in de rivier
onvoldoende beveiligd tegen hoogwater. Om die reden
door geulen naast de rivier aan te leggen (rivierverruiming)
gaan we door met het uitwerken van de plannen voor de
en overstromingsgebieden in te richten. Rivierverruiming
dijkversterking en gaan we deze plannen in principe ook op
waar het kan, dijken waar het moet is daarbij het motto. Het
de korte termijn realiseren.
is bovendien niet uitgesloten dat de veiligheidsnormen over enkele jaren worden bijgesteld en daardoor opnieuw aan de dijken gewerkt moet worden.
Deltaprogramma: Leven met water Tot 2024 zijn een groot aantal dijkversterkingsprojecten in Limburg gepland. Voor de lange termijn hoogwaterbescherming (tot 2100) is door het Rijk het Deltaprogramma gestart. Het Deltaprogramma is een nationaal programma waarbinnen ook de hoogwaterveiligheid langs de Maas blijvend moet worden gewaarborgd, gezien bijvoorbeeld de prognose van de klimaatveranderingen op de verwachte waterstanden. Op basis van het Deltaprogramma wordt regionaal een strategie ontwikkeld, die het beste passend is voor de opgave in de regio. In Limburg betekent dit dat we steeds
Informatieavond Rond de zomer van 2014 organiseren wij zeer waarschijnlijk een informatieavond. Wij kunnen de plannen dan verder toelichten. Dat doen we onder meer door kaarten te laten zien. U krijgt tijdens deze avond de gelegenheid om uw vragen te stellen
Meer weten? Neem dan contact op met Jessica Reker van Waterschap Peel en Maasvallei via 077 – 38 91 111 of via
[email protected]. Op onze site kunt u informatie vinden bij: www.wpm.nl/ dijkversterkingen en op www.facebook.com/veiligedijkenlimburg of blijf op de hoogte via twitter @peelmaasvallei Waterschap Peel en Maasvallei
Blijf altijd alert
Op de website www.wpm.nl/waterkeringen (legger waterkeringen) kunt u de betreffende locaties met dijkvakken
Onze waterschapsmedewerkers zijn elke dag in touw om
in detail bekijken. Ook kunt u met de hoogwatercheck op
de dijken in goede conditie te houden en te zorgen voor
deze site zien wat de gevolgen voor uw omgeving zijn bij
veilig wonen, werken en recreëren langs het water. Dit
een hoogwater.
doen we samen met onder andere het Rijk, provincie, gemeenten, maar ook agrariërs en inwoners. Het is goed voorbereid te zijn op mogelijk hoog water. Bijvoorbeeld door de hoogwatercheck, het volgen van berichtgeving via de media of het hebben van een noodpakket in huis.
Van nooddijken naar primaire dijken Jacques Vrusch, projectmanager dijkversterkingen, geeft aan: “Na het hoogwater van 1993 en 1995 zijn nooddijken aangelegd. Het ging aanvankelijk om een tijdelijke oplossing, in afwachting van verruiming van de rivier. Toen later bleek dat hoogwaterbescherming niet alleen met rivierverruiming kon worden bereikt, zijn de nooddijken primaire waterkeringen geworden. Om deze dijken aan de landelijke normen voor een primaire waterkering te laten voldoen is veel geld nodig. Een deel van het geld hebben we hiervoor al gekregen van Maaswerken.
Primaire dijken continu toetsen en verbeteren De dijken worden continu getoetst en onderzocht, zodat we steeds scherper weten waar de zwakke schakels zitten en onze maatregelen hierop kunnen treffen. Ook sluiten we steeds meer aan bij de landelijke normen en richtlijnen, waardoor eerdere bevindingen betreffende bijvoorbeeld het effect piping (water dat onder de dijken door gaat) veranderen. Dat is een belangrijke reden
Waterschap Peel en Maasvallei Postbus 3390, 5902 RJ Venlo, T (077) 38 91 111 F (077) 38 73 605,
[email protected], www.wpm.nl twitter @peelmaasvallei www.facebook.com/veiligedijkenlimburg
waarom veel van onze dijken in de toekomst verder versterkt moeten worden.
U kunt aan de informatie in deze uitgave geen rechten ontlenen.
