Dienstjaarrekening Dienst Sociale Zaken en Werkgelegenheidsprojecten

Dienstjaarrekening 2011 Dienst Sociale Zaken en Werkgelegenheidsprojecten

Aanleverversie aan Financiën 1 maart 2011

Voorwoord Voor u ligt het jaarbericht over het verslagleggingsjaar 2011 van de dienst Sociale Zaken en Werkgelegenheidprojecten. Dit jaarbericht maakt onderdeel uit van de totale jaarverslaglegging van de gemeente Den Haag, waarmee het college van Burgemeester en wethouders verantwoording af leggen over het gevoerde financiële beleid en beheer. Het totaal behaalde financieel resultaat is conform verwachting negatief en bedraagt € 10,7 mln. nadelig. Dit is geheel toe te schrijven aan een negatief resultaat op de uitvoering van de algemene bijstand, à € 14,6 mln. nadelig. Het dienstresultaat bedraagt € 0,6 mln. voordelig en het concernresultaat bedraagt € 3,3 mln. voordelig. De dienst is in 2011 aan veel verschillende bewegingen onderhevig geweest. Het aantal verstrekkingen in het kader van de bijstand is in de eerste helft van het jaar opgelopen en in de tweede helft van het jaar gestabiliseerd. Over het geheel genomen blijft de klantvraag hoog. Tegelijkertijd is gestart met het implementeren van de eerste tranche van bezuinigingen. Op het terrein van de reïntegratie zijn de bezuinigingen van die omvang, dat pijnlijke maatregelen zoals het in zijn geheel stoppen van activiteiten en opheffen van afdelingen al zijn ingezet. Gedurende deze bewegingen doen we meer werk met minder mensen. Dat lukt op langere termijn niet zonder een visie op hoe de organisatie in de toekomst haar doelstellingen moet gaan realiseren. Hiervoor is er afgelopen jaar een nieuwe visie opgesteld dat lijnen naar de toekomst uitzet. Parallel daaraan is gewerkt aan de bestuurlijke opgaaf om binnen het sociaal domein tot een uitvoeringsorganisatie te komen die een passende uitwerking geeft aan de aanstaande Wet werk naar vermogen. Terwijl er op al deze bewegingen wordt geanticipeerd en gereageerd, leggen we de lat voor onze prestaties nog steeds hoog. Dan behaal je ook mooie successen: zoals het landelijk record voor het aantal gestarte inburgeringstrajecten. In de financiële dienstverlening hebben we weer meer burgers geholpen en we hebben de eerste waardevolle ervaring met het loonsuppletie instrumentatrium opgedaan. Daarbij is de dienst met een nieuwe opzet en inrichting van de bedrijfsvoeringsorganisatie gestart, die uitgerust is om een effectieve ondersteuning te leveren binnen deze dynamiek. SZW is dus volop in beweging en draait volop productie voor de burgers van Den Haag. Het jaarbericht is een samenstelling van de jaarrekening en de belangrijkste onderdelen van het jaarverslag. Voor deze opzet is gekozen binnen de doelstellingen van het verbetertraject op het financieel beheer en verslaggevingskwaliteit dat de dienst de afgelopen twee jaar heeft ingezet. Door deze wijze van presenteren wordt getracht u als lezer: -eerst langs de hoofdlijnen van de financiële resultaten en prestaties te nemen, -vervolgens door een verdieping van onze beleidsinspanningen en activiteiten en -verder meer in detail door de financiële verschillen ten opzichte van de begroting -tot slot zijn uiteraard alle gebruikelijke financiële verdiepingen en bijlagen in een logische volgorde opgenomen.

3

Op het gebied van het verduurzamen van het financieel beheer is 2011 eerder beschreven als het jaar van het ‘ontkiemen’. Positieve ontwikkelingen duiden erop dat 2012 het jaar van het oogsten gaat worden en belangrijke aandachtspunten structureel in control zijn gebracht. Velen binnen en buiten de dienst hebben geholpen om het beheer te verbeteren en een helder jaarbericht te maken. Allen ben ik erkentelijk voor hun bijdragen. Ik wens u een informatieve verdieping toe, Den Haag, maart 2011

mr. drs. J.L.M. van Wesemael algemeen directeur

4

Inhoudsopgave dienstjaarrekening Pagina 0 0 1 B 5a 5b 4 10

Voorwoord Inhoudsopgave Samenvatting Programmateksten en prestatie-indicatoren Staat van baten en lasten per dienst Uitkomst programma Risico's Rechtmatigheid

3 5 6 17 35 36 46 48

2 3a 3b 3c 1 2 3 4a 4b 5 7 8 9 11 12 13 6

Waarderingsgrondslagen Balans Toelichting op de balans Specificatie overlopende activa en passiva Kostenverdeelstaat Reserves Voorzieningen Investeringen realisatie Grote Investeringsprojecten MIP Specificatie vaste activa en kapitaallasten Vergelijkend cijfer Overzicht gemeentelijke tarieven Garantstellingen Budgetten Stadsdelen Grondexploitatie (DSO) Incidentele lasten en baten Sisa (bijlage verantwoordingsinformatie 2011)

49 53 54 63 65 66 67 (n.v.t. voor dSZW) (n.v.t. voor dSZW) 68 69 (n.v.t. voor dSZW) (n.v.t. voor dSZW) (n.v.t. voor dSZW) (n.v.t. voor dSZW) 70 71

BBV-PARAGRAFEN 14.1 14.2 14.2.1 14.2.2 14.2.3 14.2.4 14.2.5 14.2.6 14.2.7 14.3 14.4 14.5 14.6

Onderhoud kapitaalgoederen (n.v.t. voor dSZW) Bedrijfsvoering: Bedrijfsvoering – Aanbestedingen Bedrijfsvoering - POI –gegevens Bedrijfsvoering – DMO Bedrijfsvoering - JZ Bedrijfsvoering – Milieu (n.v.t. voor dSZW) Bedrijfsvoering – Integriteit Bedrijfsvoering - Gemeentebrede en dienstspecifieke processen Treasuryparagraaf (CT) (n.v.t. voor dSZW) Lokale heffingen (GBD/DSB) (n.v.t. voor dSZW) Verbonden partijen Grondbeleid (DSO) (n.v.t. voor dSZW)

5

79 81 91 96 99 106

107

Samenvatting jaarbericht SZW 2011 Inleiding Deze jaarrekening heeft een andere opzet en opbouw dan voorgaande jaren. Qua opzet hebben de beleidsteksten nu een centrale plek gekregen in de jaarrekening en in die zin is er een mix van jaarrekening en jaarverslag gemaakt. Vandaar de titel ‘jaarbericht’. Hierdoor is het mogelijk geworden om qua opbouw een flow te creëren waarbij u als lezer vanuit de samenvatting op prestaties en euro’s wordt meegenomen naar een verdieping op het beleid en vervolgens een uitsplitsing van de daarop volgende financiële uitsplitsing. Het doel is om u als lezer een logisch leeswaardig kader aan te bieden waarmee u zelf kunt bepalen in welke mate u zich wilt verdiepen in de prestaties en financiële uitkomsten van het verslagleggingsjaar. Deze samenvatting geeft een inzicht in de majeure onderdelen van het financiële resultaat, nader toegelicht per programma onderdeel. Tevens wordt aandacht besteed aan specifieke ontwikkelingen in de bedrijfsvoering. Nadrukkelijk wordt ook de samenhang met de beleidsteksten van de programmarekening 2011, de beheersmatige overzichten van de programma’s en de diverse producten aangegeven. Naast programma 8 Werk en Inkomen (waaronder de Wet Werk en Bijstand) voert SZW (delen van) programma 7 Integratie en Krachtwijken, 9 Sociale voorzieningen en armoedebestrijding en 15 Maatschappelijke ondersteuning uit. In 2011 heeft SZW hiermee een resultaat behaald van € 10,7 mln. nadelig. Het programma Werk en Inkomen bestaat uit de onderdelen Werk en Inkomen. Voor het onderdeel werk is vooral het Participatiebudget belangrijk. Het Participatiebudget ten behoeve van re-integratie is de afgelopen jaren sterk gedaald (2003 € 124,6 mln., 2011 € 82,2 mln. naar 2015 € 47,1 mln.). In 2011 is het uitkeringenbestand in Den Haag met 3,3% in omvang gestegen. Met name in de eerste helft van 2011 is het aantal uitkeringen sterk gegroeid. In G4-verband is een vergelijkbare ontwikkeling zichtbaar. Ook landelijk is een stijging van het uitkeringenbestand zichtbaar. Net als ongeveer 80% van alle gemeentes in Nederland moet de gemeente Den Haag fors bijleggen op het inkomensdeel van de Wet Werk en Bijstand (WWB-I deel). In Den Haag was de rijksbijdrage bijna € 43,5 mln. te laag om de kosten van de uitkeringen te dekken. Na de inzet van extra beschikbaar gestelde gemeentelijke middelen en de reserve Inkomensvoorzieningen resteert er een tekort op de WWB-I van bijna € 14,6 mln. Om dit te compenseren dienen we een aanvraag in bij het rijk voor een Incidentele Aanvullende Uitkering (IAU). Pas op zijn vroegst eind 2012 zal blijken of de gemeente deze toegekend krijgt. Linksom of rechtsom zal er tot het uiterste een inspanning moeten worden geleverd om in 2012 het aantal WWB-ers terug te dringen en om binnen het budget te blijven. Alle bedragen in de dienstjaarrekening zijn rekenkundig in mln. en euro, tenzij anders vermeld. Bij de diverse verschillenverklaringen wordt een V gebruikt om een voordeel in de uitkomst ten opzichte van de begroting aan te geven. Hiervan is sprake als de lasten in werkelijkheid lager zijn dan begroot of de baten hoger dan begroot. Een N wordt gebruikt om een nadeel in de uitkomst ten opzichte van de begroting aan te geven. Hiervan is sprake als de lasten in werkelijkheid hoger zijn dan begroot of de baten lager zijn dan begroot. In de verschillenverklaringen worden ook de neutrale verschillen toegelicht. Hiervan is bijvoorbeeld sprake als een resultaat leidt tot verrekening met een reserve.

6

Financieel Resultaat Resultaten dienst SZW

Bedragen x € mln.

Begroting 2011 Lasten Baten Saldo

Uitkomst 2011

657,8 444,5

Verschil

646,3 422,3

Uitkomst 2010

11,5 V 22,2 N 10,7 N

666,1 446,5

Bron: EOS

Resultaten dienst SZW per programma

Bedragen x € mln. Begroting 2011 Uitkomst 2011 Verschil 32,0 29,8 2,2 V 29,8 27,3 2,5 N 0,3 N

Uitkomst 2010 26,6 12,3

Programma 7 Integratie en Krachtwijken

Lasten Baten Saldo

Programma 8 Werk en Inkomen

Lasten Baten Saldo

471,5 391,7

460,7 366,8

10,8 24,9 14,1

V N N

479,6 406,5

Lasten Baten Saldo

54,8 15,8

54,8 18,6

2,8 2,8

V V

63,0 20,8

Lasten Baten Saldo

99,5 7,2

101,0 9,6

1,5 2,4 0,9

N V V

96,9 6,9

Programma 9 Sociale voorzieningen en Armoedebestrijding

Programma 15 Maatschappelijke ondersteuning

Bron: EOS

Programma 7 Integratie en Krachtwijken Bedragen in € mln. M6212 Asielzoekers en vluchtelingen beleid M6232 Inburgering Totaal

Resultaat

Begroting 0,0

Uitkomst 0,0

2,2 2,2

2,4 2,4

Resultaat

Verschil 0,0 0,3 N 0,3 N

Uitkomst 2010 0,2 14,0 14,2

De nadruk van het beleid in dit programma ligt op het aanpakken van maatschappelijke problemen, die een belemmering vormen voor het integratieproces van de verschillende groepen binnen de Haagse samenleving. SZW voert hiervoor de twee programmaonderdelen Inburgering en Asielzoekers en vluchtelingenbeleid uit. Voor 2011 is het belangrijkste behaalde resultaat dat er een dubbelrecord is gevestigd in Den Haag op het gebied van inburgering: ruim 6.500 Hagenaars zijn in 2011 gestart met een inburgeringstraject. Niet alleen is dit een landelijk record maar ook een Haags record: nog niet eerder startten zoveel Hagenaars met een inburgeringstraject. Voor een nadere toelichting op de realisatie ten opzichte van de begroting wordt verwezen naar de programmateksten.

7

Inburgering Het Rijk laat per 2013 inburgering alleen nog voor nieuwkomers gelden. Die moeten hun inburgeringstraject zelf gaan bekostigen. Gemeenten hebben dan geen rol meer in het systeem van inburgering. De dienst SZW is daarom gestart met de afbouw van het apparaat, maar nog niet met de afbouw van de trajecten. Voor 2011 (en ook 2012) was het doel om met name voor de groep WWB-ers een substantieel aantal inburgeringstrajecten te starten die zoveel mogelijk gericht zijn op toeleiding naar werk. Zo wordt invulling gegeven aan de wens van het college om WWB’ers actief te laten participeren, liefst door werk. Het in stand houden van een subtantiële intakecapaciteit voor inburgeraars leidt er toe dat ondanks de besparingen die op de kosten zijn gerealiseerd toch een nadeel van € 0,3 mln. resteert bij inburgering. Gezien de korting ten tijde van het halfjaarbericht van € 1 mln. op de concernbijdrage is dit een aanzienlijke prestatie. De financiering van de inburgeringscursussen gebeurt, evenals de financiering van reintegratietrajecten, uit het Participatiebudget. Omdat inburgeringstrajecten gemiddeld anderhalf jaar door kunnen lopen, worden de lasten pas genomen als de prestatie ook is geleverd. De contracten met de taalaanbieders zijn vrijwel allemaal gebaseerd op de prestaties “start van de cursus”, “deelname aan het examen” en “slagen voor het examen”. Om deze lasten die gespreid zijn over meerdere jaren te kunnen financieren kent het Participatiebudget een meeneemregeling waardoor een deel van het budget (maximaal 25%) dat niet in het jaar wordt besteed kan worden meegenomen naar volgend jaar. Ten tijde van het halfjaarbericht bleek dat niet voldoende budget zou worden uitgegeven (meer dan de grens van 25% van de meeneemregeling). Daarom zijn aanvullende maatregelen getroffen. Het resultaat hiervan is dat er geen budget aan het Rijk moet worden terugbetaald. Voor de onderdelen werkgelegenheidsprojecten en inburgering wordt samen ca. € 26 mln. aan participatiebudget meegenomen naar volgend jaar. Dit budget ligt voor een groot deel vast in reeds gestarte trajecten in 2010/2011 en zal voor de rest worden ingezet conform het bestuursvoorstel bij het halfjaarbericht 2011 (RIS 181275A). Asielzoekers en vluchtelingenbeleid Gemeenten voeren, vanuit hun zorgplicht, verschillende taken en activiteiten uit op het terrein van asiel. Voor de activiteiten voor de verschillende doelgroepen draagt SZW bij door middel van het verstrekken van subsidies aan projecten, fondsen of stichtingen. Voor dit programmaonderdeel is de eindrealisatie in lijn met de begroting.

8

Programma 8 Werken en Inkomen

Bedragen in € mln. M6100 Algemene Bijstand M6231 Werkgelegenheidsprojecten M6500 Kinderopvang Totaal

Resultaat Resultaat Resultaat

Begroting 55,5 19,8 4,4 79,7

Uitkomst 70,1 20,0 3,8 93,9

Verschil 14,6 0,2 0,6 14,1

N N V N

Uitkomst 2010 42,5 25,2 5,5 73,2

Algemene bijstandsverlening Op het product Algemene bijstandsverlening is een nadeel ontstaan van € 14,6 mln. Hieronder wordt het resultaat op de Algemene bijstandsverlening afgezet tegen de rijksbijdrage. Resultaat op de uitkeringen Rijksbijdrage WWB-I Uitkeringslasten Baten uit vorderingen subtotaal

Begroting 253,1 -293,6 6,0 -34,5

Realisatie 248,7 -300,6 8,4 -43,5

Verschil -4,5 -6,9 2,4 -8,9

0,0 -5,5 -5,5

3,8 -5,8 -2,0

3,8 -0,2 3,5

-40,0

-45,4

-5,4

18,9 9,2 11,9 40,0

18,9 0,0 11,9 30,8

0,0 -9,2 0,0 -9,2

Totaal resultaat 0,0 -14,6 *De post overig bestaat voornamelijk uit de generieke budgetkorting van 1,65%

-14,6

Overige resultaten Dubieuze debiteuren Overig* subtotaal Tekort Dekking tekort Bijdrage van het College Incidentele Aanvullende Uitkering Reserve Inkomensvoorzieningen Dekking totaal

Resultaat op de uitkeringen De rijksbijdrage WWB-I bedroeg in 2011 € 248,7 mln., terwijl de uitkeringslasten (WWB, WIJ, IOAW, IOAZ, WWIK, BBZ starters) € 300,6 mln. bedroegen. Daarnaast zijn er baten uit vorderingen gerealiseerd ter hoogte van € 8,4 mln. In totaal was de rijksbijdrage € 43,5 mln. te laag om de kosten van de uitkeringen te dekken. In de begroting was er al rekening mee gehouden dat de rijksbijdrage € 34,5 mln. te laag zou zijn. Hierdoor is in de jaarrekening een nadeel ontstaat van € 8,9 mln. Dit tekort van € 43,5 mln. op de uitkeringen wordt met name verklaard door een te lage rijksbijdrage. Daarnaast was er een stijging van het aantal uitkeringen van 18.703 naar 19.326. Voor de rijksbijdrage geldt dat er onenigheid is met het Rijk over de uitleg van het bestuursakkoord van het vorige kabinet. Daarom zijn verschillende gemeenten, waaronder Den Haag, een bezwaarprocedure gestart tegen de beschikking van de rijksbijdrage. Het aantal uitkeringen (WWB en WIJ) is in 2011 meer gestegen dan verwacht; een stijging van 623 uitkeringen in plaats van de verwachte 275. De eerste helft van het jaar liet een sterke groei van het uitkeringenbestand zien, daarna daalde het bestand licht en stabiliseerde het zich. Dit is een vergelijkbare ontwikkeling met de overige G4 (Amsterdam, Rotterdam, Utrecht). Overige resultaten Op de dubieuze debiteuren is een incidenteel voordeel ontstaan van € 3,8 mln. De benodigde hoogte van de voorziening dubieuze debiteuren wordt periodiek berekend op

9

basis van alle openstaande vorderingen. In 2011 zijn de parameters van de berekening conform bestaande praktijk geactualiseerd. Het voordeel van € 3,8 mln. wordt grotendeels door deze herziening veroorzaakt. Dekking van het tekort Dekking wordt gevonden in de Incidentele aanvullende uitkering (IAU), de reserve Inkomensvoorzieningen en de bijdrage van het college die in 2011 beschikbaar is gekomen. Deze worden hieronder apart toegelicht. Bijdrage van het College In 2011 heeft het College een bedrag van € 24,2 mln. beschikbaar gesteld ter dekking van de tekorten op Algemene bijstandsverlening in 2011 en 2012. Hiervan is € 18,9 mln. ingezet in 2011 en er is dus nog € 5,3 mln. beschikbaar voor 2012. Incidentele aanvullende uitkering In de begroting is rekening gehouden met een Incidentele aanvullende uitkering (IAU) ter hoogte van € 9,2 mln. Als een gemeente een tekort heeft van meer dan 10% van de rijksbijdrage, kan een gemeente onder de volgende voorwaarden aanspraak maken op een incidentele aanvullende uitkering (IAU): 1. Een tekort groter dan 10 procent van de rijksbijdrage. 2. Er is sprake van een bijzondere situatie op de arbeidsmarkt. 3. Het tekort is niet verwijtbaar aan het beleid en de uitvoering van de gemeente. De criteria hiervoor zijn nog niet allemaal bekend. Er zal pas op zijn vroegst eind 2012 duidelijkheid zijn over de toekenning van de IAU. Hierin is de gemeente afhankelijk van de besluitvorming van de toetsingscommissie. Na advies door de gemeentelijke accountant is geconstateerd dat een eventuele IAU niet in het resultaat van het jaar 2011 kan worden genomen, waardoor een nadeel ontstaat van € 9,2 mln. Reserve Inkomensvoorzieningen Alle resultaten van Algemene bijstandsverlening worden verrekend met de reserve Inkomensvoorzieningen. In 2011 was een volledige onttrekking begroot van € 11,9 mln. In de realisatie heeft een dotatie plaatsgehad van € 3,8 mln. als gevolg van het resultaat op de dubieuze debiteuren en een onttrekking van € 15,7 mln., per saldo een inzet van € 11,9 mln. De reserve is nu leeg, waardoor er geen enkele buffer meer is voor toekomstige jaren. Na inzet van bovenstaande dekking resteert er in 2011 een tekort van € 14,6 mln. Bovendien heeft de reserve Inkomensvoorzieningen een ondergrens van € 3 mln. Dit betekent dat een bedrag van € 17,6 mln. onderwerp in de komende begrotingsvoorbereiding is. Indien de aanvraag van de IAU wordt gehonoreerd, staat hier in 2012 een voordeel tegenover van circa € 17 mln. Rechtmatigheid De uitvoering van de Wet Werk en Bijstand is een complex proces van uitvoering van wet en regelgeving, waarbij de kans op financiële en wettelijke tekortkomingen reëel aanwezig is. Voor de uitvoering van de Wet Werk en Bijstand wordt een tolerantiegrens gehanteerd van 1% voor financiële tekortkomingen. Controle op rechtmatigheid van de uitvoering in 2011 heeft geleid tot de conclusie dat financiële tekortkomingen ten opzichte van 2010 verder is gedaald naar 0,21%. Werkgelegenheidsprojecten Vanaf de notitie ‘Huis van de Arbeid’ in december 2009 (RIS 168719) zijn de bezuinigingen bij Werkgelegenheid een belangrijk thema. Inmiddels is duidelijk dat de noodzakelijke bezuiniging oploopt tot € 75,0 mln. in 2015. Een aanzienlijk deel van deze bezuiniging is de

10

afbouw van oude, veelal dure regelingen voor gesubsidieerde arbeid. In 2011 zijn de Opstapbanen, de Ooievaarsbanen en de ID (In- en Doorstroom) banen voor het laatst toegepast. Hierdoor waren de lasten voor gesubsidieerde arbeid ruim € 20,6 mln. lager dan in 2010 het geval was. De oude WIW (Wet Inschakeling Werkzoekenden) banen worden per 1 juli 2012 beëindigd. Voor de afbouw van de ID- en WIW banen is budget beschikbaar om personen ook na beëindiging van het gesubsidieerde dienstverband te ondersteunen (RIS 176889A). Als nieuw instrument is in 2011 gebruikt gemaakt van de Loonwaardesubsidie. Bij de Loonwaardesubsidie wordt een relatie gelegd tussen de verdiencapaciteit van de deelnemer en de subsidie. Per saldo is de subsidie aanmerkelijk lager dan de oude vormen van loonkostensubsidie. Om de uitstroom naar een reguliere baan te optimaliseren is samenwerking gezocht met werkgevers in de marktsector. Door het opzetten van dit nieuwe werkgeversnetwerk, de lagere subsidiebijdrage en het huidige economische klimaat, hebben de plaatsingen op een baan met Loonwaardesubsidie voornamelijk in het tweede deel van 2011 plaatsgevonden. Hierbij is een extra inspanning verricht door samen te werken uitzendbureaus. De kostprijs bij plaatsingen via uitzendbureaus is hoger, maar succesvol: er zijn hierdoor in de tweede helft van het jaar 153 deelnemers geplaatst. In 2011 is op alle fronten (gesubsidieerde arbeid, trajecten en het apparaat) een grotere bezuiniging gerealiseerd dan in de meerjarige taakstelling was opgenomen. Door de lagere lasten is het Participatiebudget in 2011 ontzien. Binnen het Participatiebudget kan maximaal 25% van het beschikbare budget worden meegenomen naar het volgende jaar. Gelet op het hogere overschot bij het onderdeel Inburgering is ervoor gekozen om bij Werkgelegenheid dit jaar € 13,7 mln. minder aan reserves te onttrekken en uit het Participatiebudget te declareren. Hierdoor is voor re-integratie meer uit het Participatiebudget gefinancierd dan het voor 2011 beschikbare budget en worden zowel het Participatiebudget als de bestemmingsreserves de komende jaren volledig benut.

Programma 9 Sociale voorzieningen en Armoedebestrijding Bedragen in € mln. M3103 Financiële dienstverlening

Resultaat

Begroting -0,4

Uitkomst -1,8

Verschil Uitkomst 2010 1,4 V 7,0

Resultaat 31,6 29,6 2,0 V M6140 Gemeentelijk minimabeleid M6203 Schuldhulpverlening Resultaat 7,5 8,1 0,6 N M6204 Bijz. Hulpverl. - Huisvesting Resultaat 0,1 0,1 0,0 M7241 Wet op de Lijkbezorging Resultaat 0,2 0,2 0,0 Totaal 39,0 36,2 2,8 V * product M6203 Schuldhulpverlening was in 2010 onderdeel van product M3103 Financiële dienstverlening

35,0 * 0,1 0,2 42,3

Het doel van dit programma is om iedereen met een laag inkomen of met schulden in staat te stellen om een zelfstandig bestaan te leiden en naar vermogen te participeren in de samenleving. Voor een nadere toelichting op de realisatie ten opzichte van de begroting wordt verwezen naar de programmateksten. Financiële dienstverlening (inclusief Schuldhulpverlening) Financiële dienstverlening (FD) gaat over het voorkomen van moeilijk oplosbare schulden en het hanteerbaar maken van deze schulden. Daarvoor worden activiteiten ingezet als voorlichting, cursussen, budgetbegeleiding, schuldbemiddeling, schuldsanering en sociale kredietverlening. De uitvoering van het beleid rondom financiële dienstverlening wordt vanuit gemeentefondsmiddelen, rentebaten van de gemeentelijke kredietbank en een incidentele uitkering voor schuldhulpverlening van het Rijk (€ 2,2 mln. per jaar) welke na 2011 wegvalt.

11

In 2011 hebben 4.380 burgers een beroep gedaan op schuldhulpverlening. Dit zijn 600 burgers meer dan in 2010; dit is veel meer dan voor de economische crisis. Met name door de genoemde incidentele uitkering voor schuldhulpverlening kon deze toeloop worden opgevangen. Onder het product schuldhulpverlening is verder samen met OCW een pilot gestart om huisuitzettingen te voorkomen. Dit project was niet begroot, wat leidt tot een nadeel ten opzichte van de begroting bij product schuldhulpverlening van € 0,6 mln. Onderdeel van het product financiële dienstverlening zijn de activiteiten van de Gemeentelijke kredietbank. Hierbinnen speelt het pandhuis een rol in de financiële dienstverlening met de uitbreiding naar gebruiksgoederen. Het aantal beleningen pandhuis is gestegen van 117.000 naar 120.000. De rentebaten bij de GKB zijn, als gevolg van het gestegen aantal beleningen, € 0,4 mln. hoger dan begroot. In 2011 is in overleg met de gemeentelijke accountantsdienst de berekeningswijze van de voorziening die SZW aanhield voor de activiteiten van de GKB gewijzigd. Aangesloten is op de methodiek die Centrale Treasury hanteert. Hierdoor valt een deel van de voorziening in 2011 vrij ten gunste van het resultaat. Dit leidt tot een voordeel ten opzichte van de begroting bij product financiële dienstverlening van circa € 1,0 mln. Gemeentelijk minimabeleid Armoede is een belemmering voor participatie. Het gemeentelijk minimabeleid heeft tot doel het wegnemen van deze belemmering. SZW heeft hiervoor een aantal producten. Dit betreft onder andere de Ooievaarspas, bijzondere bijstand, categoriale verstrekkingen en de collectieve zorgverzekering voor minima. De middelen om dit beleid uit te voeren worden verstrekt via het gemeentefonds. Voor gemeentelijk minimabeleid is 2011 een bewogen jaar. Er zijn diverse maatregelen getroffen om de door het college afgesproken bezuinigingen (zie RIS 176937_101207) oplopend van € 2,0 mln. in 2011 tot € 5,0 mln. in 2014 in te passen. De ingezette maatregelen hadden groter effect dan verwacht, want gemeentelijk minimabeleid sluit het jaar af met een positief resultaat van bijna € 2,0 mln. Belangrijkste bijdragen aan dit positieve resultaat kwamen van de ziektekostenverzekering (€ 0,8 mln.) en de langdurigheidstoeslag (€ 0,8 mln.).

collectieve

Voor de collectieve ziektekostenverzekering geldt dat Azivo zich heeft aangesloten in 2011. Hierdoor was een toename van het aantal verzekerden voorzien van 20.000 verzekerden in 2010 tot 30.000 in 2011. Het aantal klanten dat is aangesloten bij een van de verzekeraars is minder gestegen dan verwacht, naar 25.000. Voor de langdurigheidstoeslag geldt dat er rekening was gehouden met een substantieel aandeel van verstrekkingen met terugwerkende kracht, net als in 2010. In de praktijk bleek dat de trend van 2010 niet doorgetrokken kon worden naar 2011. Daarnaast namen in de tweede helft van het jaar de lasten af. Dit leidt tot een positief resultaat van € 0,8 mln. Belangrijk resultaat voor gemeentelijk minimabeleid in 2011 is de invoering van de slimme Ooievaarspas per 1 juli 2011. Ten opzichte van de oude pas wordt met de slimme pas de mogelijkheid van misbruik verkleind door de foto op de pas en administratieve afhandeling vereenvoudigd en goedkoper door de digitalisering.

12

Programma 15 Maatschappelijke ondersteuning Bedragen in € mln. M6202 Advies, informatie en sociaal juridische diensten M6220 Hulp bij het huishouden ouderen en gehandicapten M6520 Vervoer ouderen en gehanicapten M6521 Woonvoorzieningen ouderen en gehandicapten Totaal

Resultaat

Begroting 11,8

Uitkomst 10,9

Verschil Uitkomst 2010 0,9 V 6,8

Resultaat

45,2

45,2

0,0

45,9

Resultaat

24,9

24,9

0,0

25,9

Resultaat

10,8

10,8

0,0

11,3

92,7

91,8

0,9 V

89,9

Het programma Maatschappelijke ondersteuning is gericht op het aan de ene kant stimuleren van participatie in de samenleving en aan de andere kant het ondersteunen van mensen met beperkingen. SZW voert de programmaonderdelen Advies, Informatie en sociaal juridische diensten, Hulp bij het huishouden ouderen en gehandicapten en vervoeren woonvoorzieningen ouderen en gehandicapten. Al deze programmaonderdelen worden gefinancierd vanuit het gemeentefonds. De individuele voorzieningen voor ouderen en gehandicapten zijn gebaseerd op de Wet Maatschappelijke Ondersteuning (Wmo). Voor een nadere toelichting op de realisatie ten opzichte van de begroting wordt verwezen naar de programmateksten. Het resultaat op de producten Woon- en Vervoervoorzieningen voor ouderen en gehandicapten en Hulp bij het huishouden wordt verrekend met de reserve Individuele voorzieningen Wmo. De opbouw van deze reserve in 2011 wordt in een aparte paragraaf hieronder toegelicht. Het resultaat op voornoemde producten is in 2011 € 5,4 mln. Hierna wordt per product aangegeven wat de belangrijkste componenten zijn. Het bovenstaande resultaat voor programma 15 van € 0,9 mln. voordelig betreft grotendeels een voordeel op de apparaatslasten van het product Advies & informatie en sociaaljuridische dienstverlening. Hulp bij het huishouden ouderen en gehandicapten Bij Hulp bij het huishouden ouderen en gehandicapten is een resultaat ontstaan van €1,8 mln. Dit is met name veroorzaakt door een hogere opgelegde en geïnde eigen bijdrage door het Centraal Administratie Kantoor (CAK) (€ 2,1 mln). Daarnaast is door zorgaanbieders nog € 1,2 mln. over voorgaande jaren gedeclareerd. Overige posten resulteren in een voordeel van € 1 mln. Woonvoorzieningen ouderen en gehandicapten Bij Woonvoorzieningen ouderen en gehandicapten is een voordeel ontstaan van € 1,5 mln. Dit wordt voornamelijk veroorzaakt door de gedeeltelijke vrijval van de in eerdere jaren opgenomen verplichting voor verstrekte woonvoorzieningen. Vervoersvoorzieningen ouderen en gehandicapten Bij Vervoersvoorzieningen ouderen en gehandicapten is een resultaat gerealiseerd van € 2,1 mln. Voor € 0,7 mln. wordt dit resultaat verklaard door incidentele baten van de Taxibus waarbij de BTW die is betaald, met terugwerkende kracht voor de jaren 2009 en 2010 gecompenseerd kon worden met de fiscus. Daarnaast zijn lagere lasten gerealiseerd (€ 1,2 mln.) door het verschil dat is ontstaan uit een vergelijking van het door de gemeente geregistreerde verbruik van vervoersvoorzieningen met het door de zorgaanbieder gefactureerde verbruik. Er is een bate van € 0,2 mln. gerealiseerd op overige posten.

13

Reserve Individuele voorzieningen WMO Reserve individuele voorzieningen WMO Beginstand 2011 Resultaat Hulp bij het Huishouden ouderen en gehandicapten Resultaat Woonvoorzieningen ouderen en gehandicapten Resultaat Vervoersvoorzieningen ouderen en gehandicapten Eindstand 2011 * * Bedrag > 5 mln. vloeit terug naar concern financiën bedragen * € 1 mln.

0,9 1,8 1,5 2,1 6,3

De resultaten van de producten Hulp bij het huishouden, Woonvoorzieningen ouderen en gehandicapten en Vervoersvoorzieningen ouderen en gehandicapten worden verrekend met de reserve Individuele voorzieningen Wmo (zie de cijfers in de bovenstaande tabel). Dit leidt tot een eindstand van € 6,3 mln.

Bedrijfsvoering Feniks De gemeente staat aan de vooravond van ingrijpende veranderingen in het sociale bestel. We hebben te maken met forse bezuinigingen, nieuwe wetgeving, aanhoudende economische tegenwind en veranderingen bij het UWV. Dit alles heeft geleid tot een nieuwe kijk op de toekomst van het sociale bestel, en daarbinnen de gemeentelijke dienstverlening op het gebied van werk en inkomen. Daarom hebben de dienst SZW en de Haeghe Groep opdracht gekregen om te komen tot een nieuwe organisatie voor sociale zaken, waar de diensten SZW en de Haeghe Groep in opgaan (operatie Feniks). Met de vorming van deze nieuwe dienst, in combinatie met de omvangrijke bezuinigingen, de komst van nieuwe wetgeving en het ‘open houden van de winkel’ staat de dienst voor enorme uitdagingen. De centrale doelstelling is dat iedereen de regie heeft over het eigen leven. De dienstverlening van de gemeente is gebaseerd op een aantal uitgangspunten, waaronder: - Het gaat om de kortste weg naar betaald werk en de werkgever staat aan kop. - Iedereen doet iets terug voor zijn of haar uitkering. - Er wordt financieel of maatschappelijk rendement gecreëerd. In 2011 zijn voor alle programma’s binnen Feniks (Poortwachter en inkomensverstrekking, Mobiliteit, Werkbedrijf en Bedrijfsvoering & Organisatie) inrichtingsplannen ontwikkeld. In 2012 vindt er verdere concretisering plaats van de werkprocessen, dienstverleningsconcepten en organisatie-inrichting en zullen er reorganisaties worden doorgevoerd. In financiële termen is het doel van de nieuwe organisatie dat de totale uitkeringskosten en de kosten van SW-arbeid zo laag mogelijk worden gehouden. Dit is noodzakelijk omdat er door alle bezuinigingen minder middelen beschikbaar zijn. Dit doel kan bereikt worden door enerzijds efficiënter en effectiever te werken en anderzijds meer rendement te genereren. Rendement kan gegeneerd worden door de loonwaarde van onze klanten te benutten en door opbrengst te realiseren middels het werkbedrijf. Een deel van de verandervoorstellen zal beoordeeld worden door gebruik te maken van een rendementstoets. De rendementstoets levert een gefundeerde onderbouwing of de verandervoorstellen het beoogde effect zullen bereiken. Daarnaast biedt het een instrument voor toekomstige sturing.

14

Wigo4it In 2011 heeft Wigo4it op een aantal terreinen resultaten bereikt. In de eerste helft van 2011 heeft Wigo4it het programma Next Level met succes uitgevoerd. Dit was gericht op het oplossen van openstaande knelpunten in de software voor de uitvoering van de inkomensvoorzieningstaken. De tweede helft van 2011 heeft daarna voor een belangrijk deel in het licht gestaan van de systeem aanpassingen vooruitlopend op de invoering van de Wet werken naar Vermogen en de wijzigingen in de WWB-I per 2012, zoals de huishoudenstoets. De noodzakelijk aanpassingen waren op 1 januari 2012 gereed. Tot slot is in 2011 succesvol gestart met de geautomatiseerde afhandeling van de aanvragen huishoudelijke verzorging. Bezuinigingen Vanaf 2011 staat SZW voor een omvangrijke bezuinigingsoperatie, die uiteindelijk oploopt tot circa € 140 mln. in 2015. In 2011 kent SZW een bezuiniging van circa € 50 mln. In 2012 ligt het zwaartepunt met een opgave van circa € 110 mln. Hoewel in 2011 al stevige stappen zijn gezet, zal daarom het komende jaar de grootste uitdaging worden. Naast de diverse gemeentelijke taakstellingen wordt SZW tevens hard getroffen door rijksbezuinigingen. De belangrijkste rijksbezuinigingen hebben betrekking op het afbouwen van het volledige inburgeringsbudget en forse bezuinigingen op het reïntegratiebudget. Om richting te geven aan de invulling van de bezuinigingen heeft SZW haar organisatievisie voor 2015 als uitgangspunt genomen voor de te nemen bezuinigingsmaatregelen. Deze toekomstvisie (‘SZW in beweging’) is in 2011 herijkt. Deze visie gaat uit van de kerndoelstelling: ‘Iedereen heeft regie over eigen leven’. De recessie uitte zich bij SZW door een verdere toename van het aantal klanten. Ondanks deze recessie en toename van het klantenbestand is SZW in staat geweest om een afname van de formatie te realiseren. Ten opzichte van de oorspronkelijke meting in 2010 (1.548 fte) is deze eind 2011 al afgebouwd met 116 fte. (daling van circa 7,5%). Deze afbouw is o.a. gerealiseerd door het invoeren van een reorganisatie, het hanteren van een strak beleid bij het bepalen of een vacature opengesteld wordt en door tijdelijke aanstellingen niet te verlengen. Bij het nemen van deze stringente maatregelen is rekening gehouden met het zwaartepunt van de bezuinigingsopgave in 2012. SZW heeft voor de reorganisatie van de afdeling Startbaan Detachering een voorziening getroffen. De middelen die in deze voorziening zijn opgenomen kunnen alleen voor specifieke frictiekosten ingezet worden, waaronder het begeleiden van de medewerkers van werk naar werk en afvloeiingskosten (o.a. WW-rechten) te financieren. De financiering van deze voorziening is voor een groot deel gekomen uit de behaalde voordelen bij de afbouw van de formatie. Andere voordelen die de financiering mogelijk hebben gemaakt zijn het fors terugdringen van uitzendkrachten en het strak sturen op centrale kosten, waaronder huisvesting en ICT. Duurzaam Financieel Beheer In 2010 heeft de taskforce ‘Jaarrekening SZW’ maatregelen genomen om de kwaliteit van het financiële beheer en de verslaglegging van de dienst SZW te verbeteren teneinde een tijdige en correcte jaarrekening SZW 2010 op te leveren. De taskforce heeft met het opleveren van een kwalitatief voldoende jaarrekening SZW 2010 zijn korte termijn doelstelling bereikt. Na afronding van de taskforce was het zaak om de verbetering van het financieel beheer ook duurzaam te borgen. Daarom is in de eerste helft 2011 een adviesgroep Duurzaam Financieel Beheer (DFB) gevormd. De werkwijze van de adviesgroep is overgenomen van de taskforce en richt zich op het structurele verbetertraject van het financiële beheer en de

15

verslaglegging. De adviesgroep DFB bestaat uit de algemeen directeur en directeur Bedrijfsvoering SZW, de adjunct directeur Financiën, de directeur GAD en de waarnemend directeur Haeghe Groep. Deze adviesgroep overlegt éénmaal in de zes weken. Onderwerpen die aan de orde zijn geweest zijn o.a. de rapportages van bevindingen van de hard closures 2011 en de voortgang op de DFB projecten voortvloeiend uit de borgingsaanpak verbeteracties taskforce. De structuur rondom duurzaam financieel beheer wordt in 2012 voortgezet, mede in het licht van de samenvoeging met de Haeghe Groep (Feniks traject).

16

2.7 Programma Integratie en Krachtwijken Coördinerend portefeuillehouder: Marnix Norder Integratie en Krachtwijken

Het stimuleren van de maatschappelijke deelname

Programma onderdelen

Wat hebben we daarvoor gedaan

Lasten Baten Saldo

Wat heeft dat gekost in 2011 (x €1.000)

Het creëren van draagvlak en het vergroten van betrokkenheid in de vier Haagse Krachtwijken

Lasten Baten Saldo

Het gemeentebreed coördineren en aanjagen van de wijkaanpak in Den Haag

Lasten Baten Saldo

Asielzoekers en vluchtelingenbeleid

Begeleiden en ondersteunen van (ex-) asielzoekers

Lasten Baten Saldo

Interculturalisatie en diversiteitsbeleid

Het bevorderen van de integratie van de verschillende bevolkingsgroepen binnen de Haagse samenleving.

Lasten Baten Saldo

Inburgering inclusief volwasseneneducatie

Inburgeraars de kans bieden de Nederlandse taal goed te beheersen om optimaal te participeren in de Nederlandse samenleving.

Lasten Baten Saldo

Realisatie 2011

Realisatie 2010

Burgerparticipatie Krachtwijken

Coördinatie Krachtwijken

1. Wat hebben we bereikt? Topindicator % Hagenaars dat slaagt voor het inburgeringsexamen als % van het aantal Hagenaars dat examen doet

78%

Begroting 2011 78%

68%

Nulmeting 2009 76%

Bron: ISI (Informatie Systeem Inburgering)

Het percentage geslaagden is fors gestegen ten opzichte van vorig jaar (van 68% naar 78%), en daarmee komt de realisatie bijna overeen met de doelstelling. De outputfinanciering en de aansturing van de taalaanbieders hebben bijgedragen aan deze stijging.

2. Wat hebben we daarvoor gedaan? Inburgering Het spreken van de Nederlandse taal ziet de gemeente als een voorwaarde voor een goede integratie en als voorwaarde om mee te doen in de maatschappij. Het college zet de nog beschikbare inburgeringsmiddelen in om nog zoveel mogelijk inburgeraars de Nederlandse taal te kunnen aanbieden. We hebben ons daarbij in 2011 specifiek gericht op arbeidsmigranten uit Midden- en OostEuropa en op de groep mensen met een bijstandsuitkering waarbij het niet beheersen van de Nederlandse taal een belemmering is voor hun kansen op de arbeidsmarkt.

17

In 2011 zijn er 6.532 inburgeringstrajecten gestart. Verreweg de meeste trajecten (85%) waren duaal, dat wil zeggen dat het leren van de taal gecombineerd wordt met participatie: regulier werk, een leerwerkplek of vrijwilligerswerk. Het aantal gestarte trajecten is hoger dan het begrote aantal van 6.000. De financiering van dit hoge aantal was mogelijk door een tijdelijk overschot in het participatiebudget. De extra trajecten die hierdoor konden worden gerealiseerd zijn met name ingezet voor taaltrajecten voor WWB'ers. Het college heeft hiervoor een aanvalsplan gelanceerd. Voor de groep inburgeraars met een WWB-uitkering is een nieuwe werkwijze ontwikkeld met een versnelde plaatsing op een inburgeringstraject. Het college maakt gebruik van de mogelijkheid om op grond van de Wet werk en bijstand WWB’ers te verplichten mee te werken aan arbeidsinschakelende trajecten. Kennis van de Nederlandse taal en samenleving is een eerste voorwaardelijke stap op weg naar werk. WWB'ers krijgen een vraaggericht traject met extra modules om hen zo snel mogelijk aan (vrijwilligers)werk te helpen. In 2011 hebben 1.071 inburgeraars met een WWB-uitkering of een WIJlevensonderhoud een traject gevolgd. Eind 2011 ging een aangepast inburgeringstraject voor de groep arbeidsmigranten uit Midden- en Oost-Europa van start: Taal en rechtvaardig. Hier wordt naast taal ook aandacht besteed aan thema’s uit wet- en regelgeving rond wonen en werken. In augustus bepaalde de Centrale Raad van Beroep dat Turken in ons land niet verplicht kunnen worden om in te burgeren. Het college heeft vervolgens besloten de reeds opgelegde boetes aan Turkse inburgeraars kwijt te schelden en vol in te zetten op het verleiden van deze groep tot vrijwillige inburgering. In 2011 zaten er zo'n 3.200 Turkse Hagenaars op inburgering. Dat is 20 procent van alle inburgeraars in Den Haag. Vanuit de gemeente én de taalaanbieders zijn er de afgelopen periode acties geweest om Hagenaars van Turkse komaf te overtuigen hun inburgeringstraject af te ronden, of zich hiervoor aan te melden. Asielzoekers en vluchtelingenbeleid 1 Gemeenten voeren, vanuit hun zorgplicht, verschillende taken en activiteiten uit op het terrein van asielzoekers en vluchtelingenbeleid. Statushouders Wanneer statushouders zich vestigen in Den Haag biedt de gemeente ondersteuning bij onder andere de huisvesting, inschrijving GBA, aanvraag inkomen en inkomensondersteunende voorzieningen en doorverwijzing naar inburgeringtrajecten. Daarnaast ontvangt Vluchtelingenwerk Zuidvleugel subsidie voor: a. de statushouder verder bekend maken met de Haagse sociale kaart, het vinden van een huisarts in de buurt, inschrijven van kinderen bij een school en het regelen van de aansluiting van gas, water en licht. In 2011 zijn 209 statushouders ondersteund bij vestiging; b. Informatie en (juridisch)Advies. Dit jaar kregen 2.207 asielzoekers informatie en advies. c. Ondersteuning bij gezinshereniging. 117 Statushouders zijn hierbij begeleid. Ex-AMV’s De gemeente biedt hulp aan alleenstaande minderjarige vluchtelingen (AMV) die naar Nederland zijn gekomen op minderjarige leeftijd, maar inmiddels meerderjarig zijn. Voor deze groep is het landelijke project Perspectief in 2009 gestart. Doelstelling van dit project is te voorkomen dat ex-AMV’s in de illegaliteit belanden. Het landelijke project is door het kabinet vervroegd beëindigd per 30 juni 2011. De gemeente heeft het project met eigen middelen voortgezet. Op 1 januari 2012 werden binnen het project 36 ex-AMV’s begeleid.

1

De genoemde aantallen bij ‘Asielzoekers en vluchtelingenbeleid’ zijn pas eind maart definitief.

18

Asielzoekers zonder verblijfsvergunning De gemeente biedt opvang aan asielzoekers (gezinnen), die rechtmatig in Nederland verblijven en op straat dreigen te komen staan. Het gaat hierbij om mensen die (nog) geen verblijfsdocument hebben en in afwachting zijn van een rechterlijke uitspraak ten aanzien van hun asielprocedure. Ondanks de opvatting van het Rijk dat gemeenten hier geen taak in hebben, heeft de gemeente Den Haag een wettelijke zorgplicht tegenover de meest kwetsbaren uit deze groep. Hiervoor is het Haags noodfonds vluchtelingen in het leven geroepen, dat wordt gecoördineerd door de Stichting Samenwerkende Sociale Fondsen (SSSF). In de uitvoering zijn ook VluchtelingenWerk Zuidvleugel en Stek betrokken. In 2011 zijn 40 huishoudens vanuit het fonds financieel ondersteund en begeleid.

19

2.8 Programma Werk en Inkomen Coördinerend portefeuillehouder: Henk Kool Werk en inkomen

Programma onderdelen

Kansen bieden aan hulpbehoevende burgers i h t i Wat hebben we daarvoor gedaan

Lasten Baten Saldo

Wat heeft dat gekost in 2011 (x €1.000)

Algemene bijstandsverlening

Een tijdelijke uitkering bieden aan degenen die het nodig hebben

Lasten Baten Saldo

Werkgelegenheidsprojecten

Het begeleiden van mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt

Lasten Baten Saldo

Kinderopvang SZW

Bieden van kinderopvang voor onbelemmerde deelname aan participatie, re-integratie, of inburgering

Lasten Baten Saldo

Sociale werkvoorziening

Uitvoeren van de Wet sociale Werkvoorziening (Wsw)

Lasten Baten Saldo

Werkgelegenheidsprojecten (Wsw)

Begeleiden van mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt

Lasten Baten Saldo

Burgers met een vraag om ondersteuning helpt de gemeente zo snel mogelijk aan werk om in het eigen levensonderhoud te kunnen voorzien en zelfredzaam te zijn in de maatschappij. Via re-integratie instrumenten en voorzieningen kunnen burgers hun maatschappelijke positie verbeteren en hun deelname aan de maatschappij vergroten. Alleen mensen die het echt nodig hebben, ontvangen een bijstandsuitkering.

1. Wat hebben we bereikt? Topindicator

Realisatie 2011

7,9% Bijstandsvolume als percentage van de huishoudens in Den Haag Bron: Aantal huishoudens CBS en bijstandsvolume SZW *

Begroting 2011 7,3%

Realisatie Nulmeting 2010 2009 7,7% 6,8%*

De nulmeting is in de tweede helft van 2011 aangepast als gevolg van verbeterde cijfers van het CBS.

In 2011 is de gemeente geconfronteerd met een stijging van het aantal uitkeringsgerechtigden. Het aantal uitkeringen WWB levensonderhoud en WIJ is gestegen van 18.703 naar 19.326. De stijging deed zich vooral de eerste helft van 2011 voor, daarna volgde een daling en een stabilisering. Om te bepalen of deze ontwikkeling uniek is voor Den Haag, is de ontwikkeling van het uitkeringenbestand in onderstaande grafiek vergeleken met die van de G4. Daaruit blijkt dat zich in de G4 een vergelijkbare ontwikkeling heeft voorgedaan.

20

Volume ontwikkeling G-4 t.o.v. de stand op 1 jan 2011

peercentage stijging/daling

7 6 5 4

Den Haag Rotterdam

3

Amsterdam Utrecht

2 1 dec

nov

okt

sept

aug

juli

juni

mei

april

mrt

feb

jan

0

periode jan t/m dec 2011

Toelichting: in verband met de onderlinge vergelijkbaarheid van cijfers van het uitkeringenbestand is gedurende 2011 overgestapt op vergelijkbare G4 cijfers. Den Haag blijkt met de 3,3% stijging ten opzichte van 1 januari 2011 na Rotterdam de laagste toename van uitkeringen te hebben binnen de G4 (zie tabel). Wel is de stijging van het uitkeringsbestand met 623 uitkeringen hoger dan de verwachte stijging van 275 uitkeringen. Positief is dat het aantal uitkeringen in Den Haag bij jongeren in deze periode met bijna 5 % is gedaald. In de financiële verhouding met het Rijk gaat het uiteindelijk om de totale uitkeringslasten in 2011 en de vergoeding daarvan door het Rijk. In het halfjaarbericht 2011 heeft de gemeente al aangegeven dat voor 2011 een aanzienlijk tekort ten opzichte van de rijksbijdrage wordt verwacht van circa € 40 mln. Ook andere gemeenten hebben een tekort. Volgens de VNG komt het landelijke tekort voor de uitkeringen (het macrobudget van het WWB-I budget) uit op € 669 mln.). Omdat het Rijk afgelopen jaar niet is ingegaan op de verschillende signalen hierover, heeft de gemeente Den Haag samen met verschillende andere gemeenten een formeel bezwaar ingediend tegen de vaststelling van het WWB-I budget 2011 en de voorlopige vaststelling van 2012. Ook wordt een aanvraag voor een IAU (Incidentele Aanvullende Uitkering) over 2011 bij het Rijk voorbereid. Over de problematiek van het WWB I-budget is de raad uitvoerig geïnformeerd (RIS 180440). In 2011 is er een nadeel ontstaan op de uitkeringen van € 44 mln. Dit tekort heeft de gemeente deels opgevangen door o.a. € 19 mln. beschikbaar te stellen uit algemene middelen en de inzet van de reserve Inkomensvoorziening, waardoor het tekort uiteindelijk uitkwam op € 15 mln. Het resterende tekort van € 15 mln. kan worden opgevangen door het aanvragen van een IAU bij het Rijk. Gemeenten, die een incidenteel tekort hebben groter dan 10%, kunnen onder strikte voorwaarden in aanmerking komen voor een IAU. In de begroting en het halfjaarbericht werd voor de algemene bijstandsverlening nog een nulsaldo verwacht. Hierbij was de IAU de sluitpost. Na advisering door de GAD is duidelijk geworden dat de IAU conform het voorzichtigheidsbeginsel niet in 2011 als baat verantwoord kan worden, omdat het ministerie van SZW pas eind 2012 zal besluiten over de toekenning van de IAU. Hierdoor ontstaat er voor 2011 een tekort, terwijl wij verwachten dat in 2012 een extra baat van circa € 18 mln. wordt gerealiseerd als de IAU wordt toegekend. Werkloosheidsontwikkeling De stijging van het bestand in 2011 wordt veroorzaakt door de economische recessie en de specifieke arbeidsmarktsituatie in Den Haag. De arbeidsmarkt in Den Haag e.o. reageert door de aanwezigheid

21

van een grote collectieve sector (o.a. rijksoverheid) traag op een neergaande conjunctuur, anderzijds hebben de bezuinigingen op de collectieve sector grote invloed op de Haagse arbeidsmarkt. Verschillende onderzoeken leveren een somber beeld op. Het CBS constateert dat zich in 2011 een sterke stijging heeft voorgedaan van het aantal werkzoekenden en een stijging van het aantal WWuitkeringen. In oktober 2011 was de werkloosheid weer op hetzelfde topniveau als begin 2010. Ook het CPB is pessimistisch over 2012. Den Haag heeft vanaf de zomer 2011 een zwaar pakket aan maatregelen ingezet ten behoeve van bestandsreductie. De effecten van deze maatregelen zullen in 2012 zichtbaar worden.

2. Wat hebben we daarvoor gedaan? Algemene bijstandsverlening Beheersing van kosten. Om een beter inzicht te verkrijgen in de kosten van de inkomensvoorziening is opdracht gegeven aan het onderzoeksbureau APE om hiernaar vergelijkend onderzoek te doen. De uitkomsten van dit onderzoek zijn weer aanleiding om nieuwe maatregelen te kunnen nemen voor verdere kostenbeheersing. Daarnaast wordt gekeken naar de mogelijkheid van uitbesteding van werkzaamheden en taken. Bij de afdeling incasso is in september een pilot gestart in samenwerking met drie externe marktpartijen. Ook wordt onderzocht op welke wijze de gemeente incassotaken kan uitbesteden aan marktpartijen. Poortwachten De stijging van de werkloosheid in 2011 zette de poortwachtersfunctie van de gemeente onder druk. Om de dienstverlening aan de poort te verbeteren en een hoge preventiequote te kunnen realiseren werd eind 2011 op alle werkpleinen de zo genoemde versnelde dienstverlening ingevoerd. Versnelde dienstverlening werd als eerste ingevoerd op het werkplein Jongeren, waarbij jongeren een aantal weken 5 dagen per week intensief begeleid werden om hen zo snel mogelijk aan een baan te helpen. Bij de invoering op een regulier werkplein steeg de preventiequote van 31% in de eerste helft van het jaar naar 46% aan het einde van 2011, daarom is deze aanpak per november 2011 verbreed naar alle werkpleinen. Voordeel van deze werkwijze is dat klanten direct worden opgepakt en dat doorroutering effectiever wordt. Er wordt gebruik gemaakt wordt van zogenaamde klantprofielen om de juiste route voor de klant te bepalen. De ervaringen met de versnelde dienstverlening leveren het beeld op dat het afwijzingspercentage met circa 15% stijgt ten opzichte van de oude werkwijze. Taalplein Het Taalplein biedt extra taaltrajecten voor WWB-ers die niet actief zijn op een re-integratie traject en die geen vrijstelling hebben, maar wel arbeidsplichtig zijn. Deze trajecten worden ook ingezet op de nieuwe instroom. Aan de taaltrajecten worden re-integratie- en flankerende instrumenten gekoppeld (schuldhulpverlening e.d.). De inzet van dit project heeft een activerende en een uitstroombevorderende werking. Door het vergroten van taalvaardigheid worden de kansen op werk vergroot. Daarnaast is het consequent hanteren van het maatregelenbeleid een belangrijk onderdeel van de aanpak. De werkwijze op het Taalplein wordt mogelijk gemaakt door de slimme combinatie en effectieve inzet van middelen uit verschillende budgetten. Buurtservicemedewerker Het project buurtservicemedewerker heeft als doel de beschikbare leerwerkplekken in te vullen. Voor de functie Buurtservicemedewerker zijn 200 leerwerkplekken beschikbaar in 2011 oplopend naar 400 in 2013. Het project combineert acties gericht op het efficiënt en snel plaatsen van nieuwe instroom op een passend traject zoals buurtservicemedewerker en consequente toepassing van het maatregelenbeleid. . De leerwerkplekken zijn in 2011 ingevuld. Hiervoor zijn ruim 750 personen benaderd; 200 leerwerkplekken werden ingevuld, 194 mensen kregen een maatregel opgelegd en van 196 mensen werd de uitkering beëindigd.

22

Klant op Koers In 2011 is gestart met Klant op Koers dagen. Op een aantal actiedagen per jaar worden grote groepen uit het zittend bestand opgeroepen met als doel om hen verder te activeren. Behalve de mogelijkheden voor trajecten bij startbaan wordt ook nagegaan of andere vormen van dienstverlening noodzakelijk zijn om de klant in beweging te krijgen: schuldhulpverlening, advies van sociaal raadslieden e.d. In oktober 2011 werden 1000 klanten opgeroepen voor de eerste Klant-op-Koersdag. In 2012 zullen we deze acties nog 6 keer herhalen, waarbij per dag beslist wordt welke groepen uitgenodigd moeten worden. Rechtmatige bijstandverstrekking en voorkomen en bestrijden van fraude Door het tijdig en goed informeren van klanten over hun rechten en plichten, wordt misbruik en oneigenlijk gebruik van de uitkering zoveel mogelijk voorkomen. In november 2011 is het maatregelbeleid verscherpt en in G4-verband geharmoniseerd. Vooral zijn de maatregelen bij fraude verscherpt en kan de uitkering voor één of meerdere maanden geweigerd worden. Naast het informeren van klanten en het toepassen van het maatregelbeleid, worden jaarlijks administratieve rechtmatigheidsonderzoeken gehouden. Hierbij is in toenemende mate gebruik gemaakt van bestandskoppeling en digitaal beschikbare informatie. In 2011 zijn op basis van concrete signalen 2.937 fraudeonderzoeken uitgevoerd. In 1.564 van de gevallen had dit gevolgen voor de klant. Er is € 6,3 mln. teruggevorderd en er zijn 380 uitkeringen beëindigd. Dit is een stijging ten opzichte van 2010. In 2010 werden er 2.847 fraudeonderzoeken uitgevoerd en € 4,2 mln. teruggevorderd. Klantgerichtheid en e-dienstverlening In 2011 is als uitgangspunt gehanteerd dat de klant die een bijstandsuitkering wil aanvragen, hiervoor het elektronische aanvraagformulier via werk.nl invult. Het aantal aanvragen e-WWB was in het eerste kwartaal 653, in het tweede kwartaal 675 en in het derde kwartaal 744. E-WWB-aanvragen worden gestimuleerd door de aanwezigheid van computers voor de aanvragers op de Werkpleinen. Voordeel van de E-WWB is dat hierdoor al veel klantgegevens bekend zijn voordat er fysieke intake plaatsvindt. Op ICT terrein vindt de ontwikkeling plaats dat de E-WWB ook op termijn kan leiden tot meer automatisch afhandelingen. Participatie Voor iedereen met een uitkering van de gemeente geldt dat hij/zij iets moet doen voor die uitkering. Primair moet dit leiden tot het verkrijgen van werk. Van werklozen die (tijdelijk) niet naar werk of naar een leerwerkplek kunnen wordt verwacht dat zij maatschappelijk actief zijn. Zij vormen de doelgroep voor participatie. Het gaat hierbij onder meer om vrijwilligerswerk, eventueel in combinatie met een taal-inburgeringscursus of budgetteringscursus. De gemeente wil vanaf 2012 nog intensiever op deze groep inzetten. In 2011 heeft de gemeente zich hierop voorbereid en afspraken gemaakt met partners in de stad om de maatschappelijke participatie van werklozen te bevorderen. Hiertoe zijn de volgende initiatieven in gang gezet: - In Escamp is in samenwerking met de welzijnsorganisatie MOOI de pilot ‘Actief in Escamp’ opgezet. Hierbij zijn ruim 100 werklozen die (tijdelijk) geen perspectief op werk hebben ‘gematched’ met het vrijwilligerswerk of het zorg- en activeringsaanbod in Escamp. De methodiek die in deze aanpak is ontwikkeld bleek effectief. In 2012 wordt de methodiek van pilot Escamp uitgebreid naar de rest van de stad. - Voor het meer toegankelijk maken van informatie over vrijwilligersplekken is een aanzet gemaakt voor het opzetten van de digitale database www.jekuntmeer.nl, waarbij er een match kan worden gemaakt tussen WWB-ers die zijn aangewezen op participatie en de vrijwilligersplek. Er is een aanzet gemaakt voor pilots in de zorg en in de sport om werklozen met een WWB-uitkering op vrijwilligersplekken te plaatsen. - In het kader van de tweede fase wijkaanpak is gestart met de voorbereidingen van het project “Huis aan huis aan het werk”,waarbij 100 (multiprobleem-)huishoudens via een intensieve en persoonlijke benadering per huizenblok naar participatie zullen worden toegeleid. In 2012 start de daadwerkelijke uitvoering van het project.

23

Werkgelegenheidsprojecten De uitgangspunten van het re-integratiebeleid zoals die ook zijn vastgelegd in het Huis van de Arbeid zijn in 2011 verder geconcretiseerd. Om de uitstroom van WWB-ers voor nu en in de toekomst is veel geïnvesteerd in de relatie met werkgevers. In 2011 werd afscheid genomen van oud beleid door de afbouw van gesubsidieerde arbeid (I/D en WIW). De leerwerkplekken bij de G8 organisaties en de praktijktrainingen werden niet alleen gecontinueerd, maar konden ook uitgebreid worden door het besluit om 4 miljoen euro extra ter beschikking te stellen. Professionele samenwerking met werkgevers Een duurzame arbeidsmarkt betekent dat vraag en aanbod beter op elkaar aansluiten. Onderdeel hiervan is een professionele samenwerking met werkgevers om voldoende uitstroom van uitkeringsgerechtigden te bereiken en om de dienstverlening aan werkgevers te verbeteren. In 2011 heeft het Rijk besloten de taken van het UWV te wijzigen, waardoor de gemeente nog meer dan voorheen de verantwoordelijkheid voor de werkgeversbenadering heeft. Hiertoe heeft de gemeente verschillende netwerkbijeenkomsten en werkgeverspanels gehouden om de samenwerking met werkgevers te verstevigen en de dienstverlening aan werkgevers verder te professionaliseren. Hiervoor wordt gebruik gemaakt van een businessruimte bij het ADO-stadion. Vanuit het werkgeversservicepunt wordt gewerkt om in verschillende sectoren, zoals de zorg- en tuinbouwsector, brancheservicepunten op te zetten. Publiek private samenwerking (PPS) krijgt steeds meer vorm. Er wordt samengewerkt met uitzendbureaus om mensen te plaatsen, maar ook om van elkaar te leren en gebruik te kunnen maken van elkaars deskundigheid en netwerken. Maar ook met verschillende sectoren en werkgevers zijn er afspraken gemaakt, zoals met beveiligingsbedrijven, glazenwassers, chauffeursbedrijven. Deze afspraken, waarbij scholing een belangrijk onderdeel is, dragen bij aan de plaatsing van werkzoekenden. Het werkgeversservicepunt heeft in 2011 op 38 laagdrempelige werkgelegenheidsprojecten mensen kunnen plaatsen. De focus ligt hierbij niet alleen op de werkgevers in Den Haag, maar ook op de werkgevers in de omgeving. Zo zijn met bedrijven op Schiphol afspraken gemaakt over de instroom en opleiding van cargomedewerkers en airsidemedewerkers. Voor het werken in het Westland heeft StartBaan een complete professionele kas van een tuinbouwbedrijf in gebruik, waardoor WWB-ers begeleid worden door ervaren krachten uit het bedrijfsleven. Werkgeversservicepunt werkt met Speedmeets. In een speedmeet houdt een werkgever een korte presentatie over de functie(s) die open staan aan (geselecteerde) kandidaten. Vervolgens gaan de kandidaten kort in gesprek met de werkgever. De eerste indruk is hierbij bepalend. Er is een forse toename in het aantal gehouden speedmeets. In 2010 werden er 55 speedmeets georganiseerd; in 2011 is dit aantal bijna verdubbeld. Voor de ontwikkeling van werkgeversbenadering en arbeidsmarktbeleid vindt samenwerking tussen verschillende diensten plaats, zoals met DSO om informatie en netwerken uit te wisselen en met OCW om vooral de aansluiting onderwijs-arbeidsmarkt te verbeteren en scholingsmogelijkheden beter in beeld te brengen. Parttime werk In de uitstroomdoelstelling is parttime-werk een belangrijk instrument. Waar fulltime-werk niet beschikbaar of niet mogelijk is, biedt parttime-werk mogelijkheden. In 2011 heeft de gemeente het beleid om alleenstaande ouders te matchen naar parttime-werk geïntensiveerd vanuit de opvatting: beter parttime-werk dan geen werk. Als taakstelling voor 2011 is afgesproken dat 1150 WWB-ers naar parttime-werk bemiddeld zouden worden. Hiervoor werd ook het premiebeleid aangepast om dit aantrekkelijker te maken; de premie voor parttime werk is bijna verdubbeld. Door de wettelijke wijzigingen WWB per 1 januari 2012 wordt dit beleid om parttime werk aantrekkelijker te maken verder ondersteund. Alleenstaande ouders met parttime-werk krijgen een extra periode van inkomstenvrijlating van maximaal 30 maanden.

24

Het aantal bijstandgerechtigden met een parttime baan bedroeg eind 2011 1.190. Afbouw permanent gesubsidieerde arbeid Vanwege rijksbezuinigingen op het gemeentelijk re-integratie budget is in 2010 besloten de financiering van volledig gesubsidieerde arbeid af te bouwen. Hiervoor is een Plan van Aanpak ontwikkeld waardoor op 1 januari 2012, respectievelijk 1 juli 2012, de financiering van de ID – en WIW regeling definitief wordt beëindigd. In 2011 werden ID medewerkers ondersteund bij het vinden van een reguliere baan. Aan deze ondersteuning ligt een sociaal plan ten grondslag dat tevens voorziet in tijdelijke financiële compensaties voor hen die het niet is gelukt voor 1 januari 2012 een andere baan te vinden. Eind 2011 blijken 16 medewerkers op eigen kracht een nieuwe baan te hebben gevonden, zijn 246 medewerkers in dienst getreden van het Haags Werkbedrijf en wordt er nog door 367 medewerkers gezocht naar een nieuwe werkgever. Circa 20 medewerkers mogen met toestemming van het UWV een werkgelegenheidstraject in 2012 afronden. Het merendeel van deze trajecten voorziet in een baangarantie. WIW medewerkers hebben op een later tijdstip kennis genomen van het besluit tot afbouw. Daarom is de afbouw van WIW banen gestart op 1 juli 2011. Net als voor ID medewerkers duurt de afbouwperiode een jaar. Het sociaal plan dat voor WIW medewerkers geldt, is een resultaat van onderhandelingen met de ondernemingsraad van de stichting Werkbij, een gemeentelijke werkmaatschappij, en de vakbonden. Eind juni is een akkoord op hoofdlijnen bereikt. In overleg wordt dit akkoord nader uitgewerkt. De begeleiding van WIW medewerkers is door de gemeente op beperkte schaal alvast gestart. 3 medewerkers hebben ander emplooi gevonden en circa 100 WIW medewerkers zijn in bemiddeling genomen. Aanpak Jeugdwerkloosheid Het aantal niet-werkende werkzoekende jongeren in Den Haag bedraagt eind december 2011 (Bron UWV) 2.161 personen. De werkloosheid onder jongeren nam met 18% af (aantal NWW-ers ten opzichte van dezelfde periode vorig jaar). Ook binnen de gemeente Den Haag is deze trend zichtbaar Vanaf januari 2011 tot eind december 2011 is het aantal jongeren met een WIJinkomensondersteuning met 5 % gedaald. Deze daling is mede dankzij een goede poortwachtersfunctie gerealiseerd. Jongeren worden eerst goed geïnformeerd over hun rechten en plichten, en vervolgens wordt een werkleer-aanbod ondertekend en een aanvraag ingediend. Jongeren ondertekenen hun werkleeraanbod waarbij ze akkoord gaan mee te werken aan een traject richting school, werk, re-integratie of - indien het een kwetsbare jongere betreft - een ondersteuningstraject binnen het team JONG. In 2011 hebben rond de 1.900 jongeren een werkleeraanbod gekregen. In 2011 zijn jongeren zonder een startkwalificatie in samenwerking met de afdeling voortijdig schoolverlaters (VSV) ondersteund om weer terug naar school te gaan. In de nieuwe wetswijziging van de WWB, waar jongeren vanaf 1 januari 2012 onder vallen, geldt onderwijs nu ook formeel als een voorliggende voorziening. Verwacht wordt dat hierdoor in 2012 meer jongeren weer naar terug school gaan. Ondernemers in financiële problemen Ook in 2011 was het aantal aanmeldingen van gevestigde ondernemers in financiële problemen bij het Bureau Zelfstandigen en Kunstenaars door de economische crisis hoog, maar nam met ca. 25% af ten opzichte van 2010. Deze aanmeldingen leiden niet altijd tot een aanvraag voor een uitkering voor levensonderhoud, maar het hoge aantal aanmeldingen is wel een indicatie dat de zelfstandige ondernemers last hebben van de crisis. Ongeveer één op vijf aanmeldingen leidt daadwerkelijk tot een uitkering levensonderhoud. Om ondernemers met financiële problemen tijdig te bereiken en om de kans op een succesvolle (door-)start te vergroten, zijn plannen uitgewerkt om ondernemers gerichter te informeren over de mogelijkheden die Bureau Zelfstandigen en Kunstenaars biedt. Zo zal in 2012 met digitale meldingen worden gewerkt.

25

Kleine regelingen In de programmabegroting 2011-2014 is de verwachting uitgesproken dat a.g.v. wijzigingen in de WW het aantal IOAW- en IOAZ-uitkeringen zou toenemen met 250 klanten op jaarbasis. De groei is in 2011 fors lager uitgevallen. Ten opzichte van 2010 is het aantal uitkeringen met 56 gestegen (301 uitkeringen naar 357 uitkeringen op 31-12-2011). Een verklaring voor deze lagere groei kan gevonden worden in het feit dat werkgevers meer gestimuleerd worden om oudere werknemers in dienst te nemen. Kinderopvang SZW Kinderopvang voor WWB’ers en inburgeraars Kinderopvang is voor alleenstaande ouders met kinderen tot 12 jaar een voorwaarde om deel te kunnen nemen aan re-integratie of inburgering. Omdat er lange tijd gebrek was aan voldoende passende kinderopvang heeft de gemeente Den Haag een aantal jaar extra kinderopvang gecreëerd voor doelgroepouders. Door afname van de wachtlijsten en een betere samenwerking tussen gemeente en kinderopvangorganisaties was dit vanaf dit jaar niet meer nodig.

26

2.9 Programma Sociale voorzieningen en Armoedebestrijding Coördinerend portefeuillehouder: Henk Kool Sociale voorzieningen & armoedebestrijding

Duurzaam voorkomen en bestrijden van armoede en financiële problemen onder de

Programma onderdelen

Wat hebben we daarvoor gedaan

Lasten Baten Saldo

Wat heeft dat gekost in 2011 (x €1.000)

Financiële dienstverlening

Voorkomen, hanteerbaar maken en oplossen van problematische schulden.

Lasten Baten Saldo

Gemeentelijk minimabeleid

Het wegnemen van financiële belemmeringen voor actieve deelname aan de samenleving.

Lasten Baten Saldo

Het opvangen van Haagse gezinnen met kinderen tot18 jaar die door een calamiteit (tijdelijk) dakloos zijn geworden.

Lasten Baten Saldo

Het regelen van de begrafenis/ crematie en de afhandeling van de nalatenschap na overlijden, indien er geen nabestaanden zijn.

Lasten Baten Saldo

Bijzondere hulpverlening huisvesting

Wet op lijkbezorging

Het doel van het programma armoedebestrijding is het voorkomen en bestrijden van armoede en financiële problemen onder de Haagse bevolking. Dit stimuleert de zelfredzaamheid en bevordert de maatschappelijke participatie van mensen met een laag inkomen en/of schulden. Het armoedebeleid is gericht op het bevorderen van participatie en is ondersteunend bij de re-integratie naar werk. Gezond voelen, uit het isolement kunnen komen en financieel op orde zijn, zijn daarbij immers belangrijke basisvoorwaarden. Financiële hulpverlening bestaat uit schuldhulpverlening en kredietverlening. Doel hiervan is het voorkomen, het hanteerbaar maken en het oplossen van problematische schulden. Burgers die bij een commerciële kredietverstrekker geen lening kunnen krijgen of niet tegen redelijke voorwaarden, kunnen hiervoor terecht bij de gemeente.

1. Wat hebben we bereikt? Indicator Percentage huishoudens dat gebruikmaakt van de minimavoorzieningen ten opzichte van het aantal huishoudens met een inkomen tot 130% van het wettelijk sociaal minimum

Realisatie 2011

Begroting 2011

Realisatie 2010

Nulmeting 2009

P.M. cijfer volgt eind maart

80%

90%

84%

Bron: Armoede monitor

Het bereik van de voorzieningen onder de doelgroep met lage inkomens is onverminderd hoog. Van alle huishoudens onder de doelgroep heeft 90% gebruik van 1 of meer van de geboden voorzieningen gemaakt.

27

2. Wat hebben we daarvoor gedaan? Financiële hulpverlening en schuldhulpverlening Schuldhulpverlening In 2011 deden 4.380 burgers een beroep op schuldhulpverlening. Dit zijn 600 burgers meer dan in 2010 en veel hoger dan voor de economische crisis. Toen ging het om ongeveer 1.400 aanmeldingen op jaarbasis. In 2011 is ingezet op procesversnelling en verbetering van de dienstverlening. Doel is om Haagse burgers met problematische schulden sneller en beter te helpen. Er is een nieuw vraaggericht proces ingericht, waarbij voor elke klant ingespeeld wordt op de eigen vraag en de eigen omstandigheden. Zo is voor verschillende groepen klanten een apart aanbod ontwikkeld. Daarnaast zijn er leertrajecten ontwikkeld waarbij de hulpvrager de gelegenheid krijgt om de financiële vaardigheden te vergroten. De kans op uitval tijdens het traject of recidive is dan kleiner. Budgetbeheer Budgetbeheer is een instrument om ervoor te zorgen dat schulden niet (meer) ontstaan of verder oplopen. Ongeveer 2.750 burgers maakten in 2011 gebruik van budgetbeheer. Bij budgetbeheer wordt in overleg met de burger zijn inkomsten en uitgaven beheerd. Krediet en saneringskrediet Voor burgers die elders geen krediet kunnen krijgen in verband met o.a. inkomen of leeftijd kan een sociaal krediet worden verstrekt. Eén van de vormen is het saneringskrediet. Met een saneringskrediet worden de schulden afgekocht, wanneer een andere, minnelijke, regeling niet haalbaar is. Het aantal aanvragen voor een krediet is gedaald van 296 in 2010 naar 190 in 2011 en het aantal toekenningen daalde van 240 in 2010 tot 184 in 2011; er is in 2011 vaker gekozen voor een schuldbemiddelingstraject. Om de mogelijkheid op hulp via een krediet te vergroten is de rente op deze kredieten dit jaar verlaagd naar 11,4 %. Mensen kunnen daardoor een hoger krediet krijgen. Doorverwijzing via het Pandhuis Het Pandhuis heeft met de uitbreiding naar gebruiksgoederen (Pandhuis Nieuwe Stijl) een belangrijke rol gekregen in de toeleiding naar Financiële Dienstverlening. Méér dan 70.000 bezoekers zijn genoteerd. Het aantal beleningen is gestegen van 117.000 naar 120.000. Met ruim 2000 bezoekers werd een uitgebreid dienstverleningsgesprek gevoerd, wat zo nodig leidde tot doorverwijzing naar Financiële Dienstverlening. Hiermee voldeed het Pandhuis nieuwe stijl ruimschoots aan de ambities. De groeiende belangstelling voor het Pandhuis heeft ertoe geleid dat hogere kredieten konden worden afgesloten. Dit, samen met een stijging van de goudprijs, heeft er toe geleid dat het uitstaande kredietsaldo met bijna 20 % is gestegen (van € 20,9 miljoen naar € 25 miljoen). Hypothecaire leningen 168 Burgers met een eigen woning deden in verband met schuldenproblematiek een beroep op de Gemeentelijke Kredietbank (GKB). In 135 gevallen konden de schulden worden gesaneerd met behulp van (extra) hypothecaire lening door de GKB. Daarnaast bemiddelde de GKB om een sanering via de eigen bank te bewerkstellingen. Gemeentelijk minimabeleid Inzet van het armoedebeleid maakt maatschappelijke participatie mogelijk. De verbeterde Ooievaarspas is hierin een belangrijk hulpmiddel en kan gezien worden als de locomotief voor het armoedebeleid. Hieraan worden zo veel mogelijk voorzieningen gekoppeld. Om de door het college afgesproken bezuinigingen oplopend van 2 mln. in 2011 tot 5 mln. in 2014 door te voeren, zijn diverse maatregelen getroffen. Zo is besloten de bijzondere bijstand anders in te richten; het accent is verschoven naar maatwerk aan burgers in noodsituaties en bijzondere

28

omstandigheden. De scholensubsidie is gehalveerd en de uitvoering van werkzaamheden is efficiënter ingericht. De implementatie van deze maatregelen lag in het tweede kwartaal van 2011, waardoor de effecten pas later in het jaar duidelijk werden. Gebleken is dat door de beleidswijzigingen de kosten inderdaad binnen het afgesproken kader zijn gebleven. Slimme Ooievaarspas De nieuwe pas, uitgerust met een voorbedrukte pasfoto, chip en magneetstrip, is 1 juli in gebruik genomen. Per 31 december zijn er 70.000 passen verstrekt. Het aantal passen is in 2011 met 14.000 afgenomen. Burgers, die al geen gebruik maakten van de ooievaarspas, vragen de pas niet meer aan. Er ontstaat een beter beeld van het aantal actieve gebruikers. Omdat de burger nu zelf een aanvraag met pasfoto moet doen, is dit een drempel voor de burgers die al geen gebruik maakten van de pas. De in omzet grootste aanbieders zijn elektronisch aangesloten, evenals de zwembaden en –verenigingen, de bibliotheken, musea en theaters en de verenigingen op het gebied van zelfverdediging, waardoor 1/3 van de declaraties geautomatiseerd worden afgehandeld. Langdurigheidstoeslag Indien burgers gedurende een langere periode van tenminste 3 jaar afhankelijk zijn van een inkomen niet hoger dan 110% van het sociaal minimum dan komen zij in aanmerking voor een langdurigheidstoeslag. De burger moet hiervoor een aanvraag doen. In 2011 is aan 13.731 Haagse burgers een langdurigheidstoeslag verstrekt. Ter vergelijking: over 2010 is aan 13.500 Haagse burgers een langdurigheidstoeslag verstrekt. Verstrekkingen bijzondere bijstand Om met het beschikbare budget zo veel mogelijk effect te behalen zijn individuele verstrekkingen waar mogelijk beperkt en heeft categoriaal beleid de voorkeur. Een goed voorbeeld hiervan is het categoriaal beleid voor chronisch zieken en gehandicapten. De in gemeentelijke opdracht uitgebrachte ‘minima effect rapportage’ door Nibud wees er op, dat chronisch zieken en gehandicapten minder tegemoet zijn gekomen dan verwacht. Dit heeft geleid tot het collegebesluit om in 2012-2014 opnieuw een tegemoetkoming aan deze doelgroep in het leven te roepen en hiervoor € 4,5 mln. vanaf 2012 beschikbaar te stellen (RIS 181464) Collectieve zorgverzekering voor minima Ruim 41.000 volwassenen en hun kinderen zijn verzekerd via de collectieve, aanvullende zorgverzekering die de gemeente Den Haag met Azivo en IZA Cura heeft gesloten. Voor 25.000 volwassenen met een inkomen tot 110% van het sociaal minimum betaalt de gemeente een bijdrage in de premie. Dit is een stijging van 5000 ten opzichte van 2010. De verzekering biedt een ruim pakket gericht op minima en doordat het eigen risico en de meeste eigenbijdragen uit het basispakket zijn medeverzekerd, komen mensen niet voor onverwachte uitgaven te staan. Alle inwoners met een laag inkomen die nog niet zijn aangesloten, hebben in november 2011 een brief ontvangen om hen op deze voordelen te wijzen en uit te nodigen zich voor 1 januari 2012 aan te sluiten. Onderdeel van de contracten met de verzekeraars is een sociale paragraaf. Hieruit is een nieuw project gericht op gecombineerde leefstijlinterventie door de verzekeraars gefinancierd. Gezondheidscentra met name in de krachtwijken, kunnen kandidaten die kampen met overgewicht behandelen en verwijzen. Bijzondere hulpverlening huisvesting In 2011 is de gemeente gestart met een experiment om gezinnen, die verblijven bij de Noodopvang Haaglanden, eerder een ‘voorrangsverklaring’ te geven voor een reguliere woning. De uitstroom uit de noodopvang en daarbij de instroom in een huurwoning verloopt hierdoor sneller. Als gevolg hiervan is de wachtlijst voor noodopvang substantieel verkleind naar gemiddeld vier weken. Door de voorrangsverklaring eerder af te geven, is de gemiddelde woonduur in de Noodopvang verlaagd van 5,5 naar 4,5 maanden. Door het succes van het experiment is deze werkwijze regulier beleid geworden en als zodanig in de verordening opgenomen.

29

In 2011 zijn 115 gezinnen in de noodopvang geplaatst. Ter vergelijking: in 2010 ging het om 120 gezinnen. Wet op de lijkbezorging In 2011 heeft de gemeente 180 keer een ‘lijkbezorging’ uitgevoerd. Dit aantal is hoger dan het gemiddelde van 145 van de afgelopen jaren. De werkzaamheden hebben ook betrekking op de overdrachten naar notarissen, het behandelen van aanvragen van Bijzondere Bijstand en de uitgebreide bemiddelingen.

30

2.15 Programma Maatschappelijke ondersteuning Coördinerend portefeuillehouder: Karsten Klein

Maatschappelijke ondersteuning

A. Bevordering participatie aan de samenleving B. Ondersteunen van zelfstandigheid.

Lasten Baten Saldo

Wat heeft dat gekost in 2011 (x €1.000)

Programma onderdelen

Wat hebben we daarvoor gedaan

Vrijwilligerswerk

Participatie door vrijwilligerswerk en maatschappelijke activering

Lasten Baten Saldo

Sociaal cultureel werk

Participatie van groepen, buurten en wijken door soc. cult. activiteiten.

Lasten Baten Saldo

Samenlevingsopbouw (opbouwwerk m.n. Boog)

Participatie van bewoners bij hun leefomgeving bevorderen.

Lasten Baten Saldo

Ruimtebiedende wijkcentra

Participatie bevorderen door het beschikbaar stellen van ruimte in wijkcentra.

Lasten Baten Saldo

Sociaal-cultureel werk gehandicapten

Participatie van gehandicapten bevorderen door sociaal culturele activiteiten

Lasten Baten Saldo

Ouderenparticipatie

Participatie van ouderen bevorderen door o.a. soc. cult. activiteiten ontmoeting en belangenorganisaties

Lasten Baten Saldo

Emancipatie

Bevorderen van gelijkwaardige deelname aan de samenleving door vrouwen en homosexuelen

Lasten Baten Saldo

31

Maatschappelijke ondersteuning -vervolg-

Programma onderdelen

Ondersteuning ouderen

Wat hebben we daarvoor gedaan Individuele ondersteuning ouderenadviseurs, maaltijdverzorging, voorlichting voetverzorging, ouderenloket, groepswoonvoorziening, terminale thuiszorg door vrijwilligers en dagopvang

Wat heeft dat gekost in 2011 (x €1.000) Lasten Baten Saldo

Mantelzorg

Ondersteuning van mantelzorgers

Lasten Baten Saldo

Maatschappelijk werk

Ondersteuning van mensen met complexe problematiek.

Lasten Baten Saldo

Advies, informatie en sociaal juridische diensten

Ondersteuning en advisering van mensen bij wet- en regelgeving en sociaal juridische diensten. Ondersteuning multiprobleem-gezinnen

Lasten Baten Saldo

Ondersteunen bij het voeren van een zelfstandig huishouden

Lasten Baten Saldo

Vervoer ouderen en gehandicapten

Aanbieden van vervoersvoorzieningen.

Lasten Baten Saldo

Woonvoorzieningen ouderen en gehandicapten

Aanbieden van woonvoorzieningen.

Lasten Baten Saldo

Overige

Interne/externe leveringen OCW

Lasten Baten Saldo

Hulp bij het huishouden ouderen en gehandicapten

1. Wat hebben we bereikt? Topindicator Het aandeel klanten met een Wmo-voorziening dat aangeeft dat deze voorziening bijdraagt aan het zelfstandig kunnen blijven wonen.

Realisatie 2011 P.M. Cijfer volgt begin april

Bron: SGBO-onderzoek tevredenheid cliënten WMO

32

Begroting 2011 85%

Realisatie 2010 78%

Nulmeting 2009 84%

2. Wat hebben we daarvoor gedaan? Advies, informatie en sociaal juridische diensten De gemeente heeft in het kader van de Wmo de taak om haar burgers maatschappelijke ondersteuning te bieden door ondermeer advies, informatie en cliëntondersteuning. In 2011 was het totaal aantal hulpvragen 247.287. Ongeveer de helft van de hulpvragen komt telefonisch binnen. De A&I balie, die op alle stadsdeelkantoren aanwezig is, vormt het gezicht van de gemeente naar de burger toe. De burger kan hier terecht met al zijn vragen en problemen. A&I heeft in 2011 67.899 hulpvragen behandeld. Net als in 2010 scoren in 2011 de hulpvragen rondom financiële zaken en inkomensvoorzieningen het hoogst met ca 75% van het totaal aantal hulpvragen. De Sociaal Raadslieden hebben 22.530 hulpvragen behandeld. Dit is 9% minder dan in 2010. Dit is o.a. het gevolg van afspraken die zijn gemaakt met bijvoorbeeld de Belastingdienst. Vanaf begin 2011 kunnen burgers met vragen over belastingen rechtstreeks bij de Belastingdienst terecht. Om de dienstverlening aan de Haagse burger te optimaliseren zal in het kader van de bestuursopdracht ‘stroomlijning toegang Wmo loketten’ gewerkt worden aan het hervormen van de gemeentelijke loketten. Inzet is om de burger aan het gemeentelijke loket (zowel digitaal, telefonisch als aan het fysieke loket) zo optimaal en integraal mogelijk van dienst te zijn. Meldcode en sociaal casemanagement Voor Haagse burgers die te maken hebben met meervoudige problematiek, heeft de gemeente de Meldcode ingericht. Het gaat hierbij om Hagenaars die gelijktijdig op meerdere leefterreinen problemen ondervinden en vastlopen in het integraal oplossen van deze problemen. Sociaal casemanagers inventariseren samen met de burger alle problemen, zoeken naar oplossingen en verbinden waar nodig verschillende hulpverlenende instanties met elkaar. Tevens zorgen zij ervoor dat verschillende voorzieningen efficiënt worden ingezet. Voor 2011 was de taakstelling 2.200 opgepakte meldingen. Er zijn 2.297 meldingen binnengekomen. Het meldpunt heeft 805 meldingen direct afgehandeld, waarvan 428 crisismeldingen. De crisismeldingen gaan over burgers die geconfronteerd worden met directe uithuiszetting en/of bij wie gas, licht en water afgesloten wordt. Sociaal casemanagement heeft de overige meldingen opgepakt en hiervan was eind 2011 ruim 60% afgesloten of in nazorg. Hiermee is ruim voldaan aan de taakstelling 2011. De gemeente heeft een analyse laten doen naar de maatschappelijke kosten en baten van het sociaal casemanagement. Uit deze analyse blijkt dat sociaal casemanagement een hoog rendement heeft; namelijk een rendement van 50% op de investering. Elke in sociaal casemanagement geïnvesteerde euro levert bijna 1,50 euro aan maatschappelijke baten, i.c. voorkoming van andere maatschappelijke kosten. Met de wijzigingen in de AWBZ heeft een deel van de AWBZ-cliënten in 2009 zijn/haar indicatie voor begeleiding verloren en zal naar verwachting een beroep doen op de Wmo. De gemeente Den Haag heeft enkele compenserende maatregelen getroffen, waaronder de inzet van extra sociaal casemanagers om jaarlijks 360 extra aanmeldingen via de meldcode op te kunnen vangen. Uit een onderzoek eind 2011 blijkt dat de beschikbaar gestelde middelen voldoende zijn om de 360 extra aanmeldingen te kunnen oppakken. Hulp bij het huishouden ouderen en gehandicapten In 2011 maakten 12.349 mensen gebruik van hulp bij het huishouden. Dit is iets meer dan in 2010. Van deze 12.349 mensen maakten 2.121 personen gebruik van een persoonsgebonden budget. De overige kregen de hulp via één van de gecontracteerde aanbieders voor hulp bij het huishouden.

33

Van alle mensen die hulp bij het huishouden kregen, maakte 67% gebruik van HH1 (eenvoudigere hulp) en 33% maakt gebruik van meer complexere hulp (HH2). Voor de levering van hulp bij het huishouden in natura heeft de gemeente contracten met twaalf aanbieders. Er zijn geen wachtlijsten voor de hulp bij het huishouden. Uit onderzoeken, waaronder de benchmark WMO, blijkt dat over het algemeen de klanten tevreden tot zeer tevreden zijn en wordt de hulp positief gewaardeerd. Van de hoeveelheid zorg die geboden wordt, wordt daadwerkelijk 82% afgenomen. Vervoers- en woonvoorzieningen voor ouderen en gehandicapten Vervoer ouderen en gehandicapten De Taxibus voerde in 2011 ruim 523.000 ritten uit, circa 7% meer dan in 2010. Ook dit jaar werd 94% van de ritten op tijd uitgevoerd, de norm was 93%. Er zijn 573 klachten over de Taxibus binnengekomen, dat is 0,10 % van de uitgevoerde ritten. De norm is 0,18%. Met ingang van 1 juli 2011 wordt een strenger beleid gevoerd ten aanzien van Taxibusgebruikers die meerdere malen geen gebruik maken van de door hen gereserveerde rit. Er wordt daarbij contact gezocht met de betreffende burgers en getracht de oorzaken van dit gedrag te achterhalen en al dan niet door inzet van een sociaal casemanager aan te passen. Mocht dit desondanks niet leiden tot vermindering van het aantal gemiste ritten, dan zal uiteindelijk de Taxibuspas worden ingetrokken. Ook is de toegankelijkheid van de Taxibus vergroot door alle voertuigen die voorzien zijn van een plateaulift, standaard uit te rusten met een transportrolstoel. Hierdoor kan een grotere doelgroep gebruik maken van de Taxibus. In 2011 werden 1.457 scootmobielen geleverd, dat is een toename van 9 % ten opzichte van 2010. Het aantal geleverde rolstoelen bedroeg in 2011 1.562. Dit is 6,7 % minder dan in 2010. In 2010 is een actie gestart waarbij burgers werd gevraagd om aan te geven of zij nog gebruik maakten van het in het verleden aan hen ter beschikking gestelde hulpmiddel. Deze actie, die doorliep in 2011, heeft geresulteerd in ruim 700 ingenomen en beëindigde hulpmiddelen. Bij veel burgers was de hulpvraag inmiddels veranderd waardoor zij het oorspronkelijke middel niet meer gebruikten. Hierdoor is ruim € 650.000 bespaard. Woonvoorzieningen ouderen en gehandicapten Er zijn in 2011 3.195 woningaanpassingen (inclusief trapliften) gerealiseerd. Dat is ten opzichte van 2010 een toename van 22 %. De toename in het aantal gerealiseerde woningaanpassingen heeft deels te maken met de extra inzet die begin 2011 is gepleegd om nog openstaande aanvragen uit 2010 af te handelen. Andere verklaring van deze toename is dat met de vergrijzing mensen langer zelfstandig blijven wonen. De gemeentelijke kosten voor woningaanpassingen besparen op deze wijze kosten die anders vanuit de AWBZ moeten worden gefinancierd. In het algemeen is door de vergrijzing al enige jaren sprake van een stijgende trend van het aantal aanvragen voor individuele voorzieningen.

34

5a: Staat van baten en lasten per dienst U vult dit format in gesorteerd naar programma's TOTAAL DIENST lasten baten resultaat voor bestemming dotaties onttrekkingen Saldo

Uitkomst 2011 Begroting 2011 Uitkomst 2010 626.531 647.175 645.634 405.209 417.264 407.058 -221.322 -229.911 -238.576 19.689 10.584 20.485 17.096 27.308 39.472 -213.187 -219.589 -223.915

onderverdeeld naar programma's: Integratie en Krachtwijken lasten baten resultaat voor bestemming dotaties onttrekkingen Saldo

Uitkomst 2011 Begroting 2011 Uitkomst 2010 29.757 31.982 20.653 27.273 29.749 11.926 -2.484 -2.233 -8.727 0 0 5.900 54 54 360 -2.430 -2.179 -14.267

Werk en Inkomen lasten baten resultaat voor bestemming dotaties onttrekkingen Saldo

Uitkomst 2011 Begroting 2011 Uitkomst 2010 448.398 462.871 466.636 349.792 364.521 372.597 -98.606 -98.350 -94.039 12.297 8.584 13.000 17.042 27.221 33.969 -93.861 -79.713 -73.070

Soc.Voorzieningen en Armoedebestrijd. lasten baten resultaat voor bestemming dotaties onttrekkingen Saldo

Uitkomst 2011 Begroting 2011 Uitkomst 2010 52.772 52.835 63.052 18.562 15.831 16.879 -34.210 -37.004 -46.173 2.000 2.000 0 0 33 3.904 -36.210 -38.971 -42.269

Maatschappelijke Ondersteuning lasten baten resultaat voor bestemming dotaties onttrekkingen Saldo

Uitkomst 2011 Begroting 2011 Uitkomst 2010 95.604 99.487 95.293 9.582 7.163 5.656 -86.022 -92.324 -89.637 5.392 0 1.585 0 0 1.239 -91.414 -92.324 -89.983

35

5b. Uitkomst Programma

Dienst:

SZW

Programma:

07 - Integratie en Krachtwijken

Commissie:

Samenleving

Resultaten 2011 Belangrijkste resultaat is dat er in 2011 een dubbelrecord is gevestigd in Den Haag op het gebied van inburgering: ruim 6.500 Hagenaars zijn in 2011 gestart met een inburgeringstraject. Daarmee loopt Den Haag voorop in ons land. Niet alleen is dit een landelijk record, nog niet eerder startten zoveel Hagenaars met een inburgeringstraject. In de lasten werken deze gestarte trajecten vertraagd door omdat pas bij de daadwerkelijke deelname aan de cursus de eerste lasten worden genomen.

I - Financiële gegevens (bedragen x € 1.000,-)

Uitkomst 2011 Lasten Baten Saldo voor resultaatbestemming Dotaties aan reserves Onttrekkingen aan reserves Saldo na resultaatbestemming (incl. reserves)

Begroting 2011

Verschil 2011

Uitkomst 2010

29.757 27.273 2.484 N

31.982 29.749 2.233 N

2.225 V 2.476 N 251 N

20.653 11.926 8.727 N

0 54 2.430 N

0 54 2.179 N

0 0 251 N

5.900 360 14.267 N

II - Verschillen uitkomst 2011 - actuele begroting 2011 (bedragen x € 1.000.000,-)

a) Omschrijving verschillen Verschil N/V Minder realisatie diverse lasten inburgering Extra baten verzameluitkering

I/S

-0,4 N

I

0,1 V

I

-0,3 N

Saldo

b) Toelichting verschillen

Minder realisatie diverse lasten inburgering: De twee belangrijkste oorzaken van de overschrijding bij Inburgering zijn de hoger dan verwachte aanpassing van de bijdrage uit het Gemeentefonds bij het halfjaarbericht en het feit dat er nog veel uitvoeringskosten moesten worden gemaakt in verband met het grote aantallen te starten trajecten. Op de overige lasten is zoveel als kon bezuinigd, maar er resulteert toch nog een klein nadelig resultaat.

III - Neutrale Ontwikkelingen 2011 - actuele begroting 2011 a) Omschrijving ontwikkelingen 1. Minder lasten (€ 3,6 mln.) bij inburgeringstrajecten ten laste van het Participatiebudget 2. Meer lasten voor vraaggericht inburgeren ( € 1,7 mln.) ten laste van het Participatiebudget 3. Dotatie aan voorziening oninbare vordering Intop (€ 1,8 mln.) ten laste van Rijksmiddelen 4. Minder lasten bij niet-onderwijslasten (€ 1,5 mln.) ten laste van het Participatiebudget

36

b) Toelichting ontwikkelingen (bedragen x € 1.000.000,-)

Minder lasten (€ 3,6 mln.) bij inburgeringstrajecten ten laste van het Participatiebudget (€ 1,2 mln.) Er zijn in 2011 wel ruim meer dan de begrote 6.000 trajecten beschikt. Om echter de lasten te kunnen nemen van de start moet ook het getekende cursuscontract aanwezig zijn en moet de deelnemer al aan de cursus hebben deelgenomen. Voor in 2011 beschikte trajecten zijn er 1.588 minder daadwerkelijk gestarte trajecten (= met een getekend cursuscontract) geweest dan begroot. Dit betekent circa € 2,4 mln. minder aan lasten en baten in 2011. Deze lasten (en baten) verschuiven naar 2012 omdat deze trajecten al wel aangemeld zijn bij de taalaanbieders. Daarnaast zijn er 644 trajecten die aangemeld zijn in 2010 die nog niet gestart zijn (dus met deelname aan de cursus en een cursuscontract) bij de taalaanbieder. Aangenomen wordt dat deze inburgeraars uitvallen. Dit betekent lagere lasten en baten van circa € 1,2 mln. Meer lasten voor vraaggericht inburgeren ten laste van het Participatiebudget (€ 1,7 mln.) De onderwijslasten voor het vraaggerichte deel van het inburgeringstraject vallen € 1,7 mln. hoger uit door de inspanningen van de taalaanbieders Sagenn en Capabel die volgens afspraak de vraaggerichte modules extra hebben gepromoot bij de inburgeraars. Extra dotatie oninbare vordering Intop (€ 1,8 mln.) De vordering is ingebracht bij de curator. Uit voorzichtigheid is een voorziening gevormd. Dekking vindt plaats vanuit GSB III-gelden en Participatiebudget. Minder lasten bij niet-onderwijslasten (€ 1,5 mln.) ten laste van het Participatiebudget Er zijn geen lasten geweest voor de start van "Multiproblematiek: huis aan huis aan het werk" (€ 0,5 mln.). Deze lasten komen begin 2012. Op de overige lasten is vanwege de genoemde korting op het Gemeentefonds (zie “uitvoeringskosten”) zoveel mogelijk verlaagd wat leidt tot een besparing van € 0,3 mln. De rest van het verschil wordt verklaard door een van de begroting afwijkende toerekening van lasten (conform de met de GAD afgesproken regels). Hierdoor kan minder aan het Participatiebudget worden toegerekend dan begroot (€ 0,7 mln.).

IV - Verschillen uitkomst 2011 - uitkomst 2010 (bedragen x € 1.000.000,-)

Toelichting: De uitgaven aan Inburgeringstrajecten (inclusief vraaggericht) zijn met € 9 mln. toegenomen. Dit is met name veroorzaakt door het aanvalsplan WWB en de extra promotie voor vraaggericht inburgeren door de taalaanbieders. Daarnaast is in verband met het faillissement van taalaanbieder Intop een voorziening getroffen wegens oninbare vorderingen voor € 1,8 mln. In 2010 heeft een toevoeging aan de reserve "risico's WI en afbouw inburgering" plaatsgevonden van € 5,9 mln. Bij de baten loopt de rijksbate voor de GSB III periode naar beneden (€ 3,3 mln minder) omdat er steeds minder prestaties nog betrekking hebben op trajecten die in de GSB III periode (2005-2009) zijn gestart. De baten die zijn onttrokken aan het participatiebudget lopen echter sterk op (€ 18,8 mln. meer) als gevolg van de extra trajecten in 2011, de bestedingen voor vraaggericht inburgeren, de doorlopende trajecten uit 2010 en minder ruimte bij de gemeentefondsmiddelen.

V - Uitkomst programma-activiteiten jaarschijf 2011 (bedragen x € 1.000,-)

a) lasten en baten (excl. reserves) Naam product 621.2.01 Asielzoekers en vluchtelingenbeleid 623.2.01 Inburgering

Uitkomst 2011 Lasten Baten 429 391 29.328 26.882

Begroting 2011 Lasten Baten 980 926 31.002 28.823

Totaal

29.757

31.982

27.273

29.749

Verschil Lasten 551 V 1.674 V 0 0 2.225 V

Baten 535 N 1.941 N 0 0 2.476 N

Saldo 16 V 267 N 0 0 251 N

b) dotaties en onttrekkingen aan reserves Naam product 621.2.01 Asielzoekers en vluchtelingenbeleid 623.2.01 Inburgering

Totaal

Uitkomst 2011 Dotaties Onttrekking 54

0

Begroting 2011 Dotaties Onttrekking 54

54

0

54

Verschil Dotaties 0 0 0 0 0

VI - Begrotingswijzigingen 2011 (bedragen x € 1.000,-)

Stand Gedrukte begroting 2011-2014 rv 131/2011 Programmabegroting 2012/2015 rv 156/2011 Weglek rendabelen 2011

Actuele stand begroting 2011-2014

Lasten 32.073 -118

Baten 28.678

Dotaties Onttrekking 50

Saldo 3.345 N

1.071

4

1.193 V

54

2.179 N

27

31.982

27 N

29.749

0

37

Onttrekking 0 0 0 0 0

Saldo 0 0 0 0 0

5b. Uitkomst Programma

Dienst:

SZW

Programma:

08 - Werk en inkomen

Commissie:

Samenleving

Resultaten 2011 Burgers met een vraag om ondersteuning helpt de gemeente zo snel mogelijk aan werk om in het eigen levensonderhoud te kunnen voorzien en zelfredzaam te zijn in de maatschappij. Via vangnetvoorzieningen en reintegratie instrumenten kunnen burgers hun maatschappelijke positie verbeteren en hun deelname aan de maatschappij vergroten. Alleen mensen die dit nodig hebben ontvangen een bijstandsuitkering. De gemeente doet er alles aan om: minder mensen in de bijstand te krijgen, meer mensen uit de bijstand te krijgen, meer mensen maatschappelijk actief te maken en mensen een baan te bezorgen. In 2011 is het uitkeringbestand gestegen met 623 in plaats van de geplande 275. Er vindt een onderzoek plaats naar de mogelijkheden van bestandsreductie in 2012.

I - Financiële gegevens (bedragen x € 1.000,-)

Uitkomst 2011 Lasten Baten Saldo voor resultaatbestemming Dotaties aan reserves Onttrekkingen aan reserves Saldo na resultaatbestemming (incl. reserves)

Begroting 2011

Verschil 2011

Uitkomst 2010

448.398 349.792 98.606 N

462.871 364.521 98.350 N

14.473 V 14.729 N 256 N

466.636 372.597 94.039

N

12.297 17.042 93.861 N

8.584 27.221 79.713 N

3.713 N 10.179 N 14.148 N

13.000 33.969 73.070

N

Verschil -6,2 1,6 -15 6,3 -1,3

N/V N V N V N

II - Verschillen uitkomst 2011 - begroting 2011 (bedragen x € 1.000.000,-)

Algemene Bijstandsverlening Sociale uitkeringen Apparaat Inkomensoverdachten van het Rijk Verhaal uitkeringen Overig Totaal saldo

Lasten Sociale uitkeringen (1.) Apparaat (2.) Aankopen Reserveringen en voorzieningen Loonbetalingen

baten Overige goederen en diensten Inkomensoverdrachten Rijk (3.) Verhaal uitkeringen (4.) Overige inkomensoverdrachten Reserveringen

Resultaat

I/S I I I I I

-14,6 N

uitkomst begroot 2011 2011

Verschil

Uitkomst 2010

297,9 44,7 -0,1 0,1 -1,0 341,6

-6,2 1,6 -0,3 -3,7 -1,0 -9,6

283,6 45,6 0,4 0,0 0,0 329,5

uitkomst begroot 2011 -0,3 -0,3 -250,9 -265,9 -13,8 -7,5 -0,3 -0,3 -15,7 -12,0 -281,0 -286,0

Verschil 0,0 -15,0 6,3 0,0 3,7 -5,0

Uitkomst 0,0 -263,4 -11,8 -0,4 -11,4 -287,1

-14,6

42,5

304,1 43,1 0,2 3,8 0,0 351,2

70,1

55,5

Toelichting lasten en baten 1. Het aantal bijstandsuitkeringen (WWB en WIJ) is in de eerste helft van het jaar sterk gestegen. Vanaf juli vond een lichte daling en vervolgens stabilisatie van het uitkeringenbestand plaats. In totaal is het uitkeringbestand gestegen met 623 in plaats van de verwachte 275. Daarnaast was de gemiddelde uitkeringsprijs hoger dan begroot. Dit leidt tot een nadeel van € 6,2 mln., ofwel 2% van de totale uitkeringslasten. Onderdeel van dit verschil is hoeveelheidsverschil van € 1,2 mln. en een prijsverschil van € 4,7 mln. op uitkeringen WWB-levensonderhoud en WIJ. De gemiddelde uitkeringsprijs was in de begroting nog gebaseerd op de realisatie in 2010. 2. Vanwege de bezuinigingstaakstellingen heeft SZW strak op de centrale kosten gestuurd, waaronder huisvesting, ICT en personele kosten. Voor Algemene bijstandsverlening betekent dit een lagere doorbelasting van € 1,4 mln. Daarnaast is op de werkpleinen een voordeel ontstaan van € 0,2 mln. 3. De definitieve beschikking van de gebundelde uitkering van het Rijk is vastgesteld in september 2011 en is bijna € 5 mln. lager dan begroot. Er is onenigheid met het Rijk over de uitleg van het bestuursakkoord. Daarom zijn verschillende gemeenten, waaronder Den Haag, een bezwaarpocedure gestart tegen de beschikking van de rijksbijdrage. Als een gemeente een tekort heeft van meer dan 10% van de rijksbijdrage, kan een gemeente onder voorwaarden aanspraak maken op een incidentele aanvullende uitkering (IAU). In de begroting is rekening gehouden met een IAU van ruim € 9 mln. Na advies door de gemeentelijke accountant is geconstateerd dat een eventuele IAU niet in het resultaat van het jaar 2011 kan worden genomen. Dit betekent een tekort van ruim € 9 mln. in 2011. Hier tegenover staat een mogelijke IAU toekenning met betrekking tot 2011 in het boekjaar 2012. 4. Een voordeel van € 6,3 mln. op de baten voor Verhaal uitkeringen heeft de volgende oorzaken: - teruggevorderde uitkeringen: de terugvorderingen bedragen € 8,4 mln. terwijl er € 6,0 mln. was begroot. In 2011 kon er circa € 2 mln. meer teruggevorderd worden dan in 2010. - Vrijval voorziening dubieuze debiteuren: in 2011 is een incidentel baat gerealiseerd van € 3,8 mln. De benodigde hoogte van de voorziening dubieuze debiteuren wordt periodiek berekend aan de hand van een model met alle openstaande vorderingen. In 2011 zijn de parameters van dit model geactualiseerd. Het voordeel van € 3,8 mln. wordt grotendeels door deze actualisatie veroorzaakt.

38

Werkgelegenheid Verschil N/V 19,7 V -6,2 N -13,7 N

Lagere lasten Werkgelegenheid Lagere Baten Lagere Onttrekingen uit bestemmingsreserves

-0,2

Totaal saldo

Lasten werkgelegenheidsprojecten

Uitkomst

Begroot

Verschil

2011

2011

2011

2010

1. Re-integratietrajecten

19.523

22.191

-2.668

28.733

2. Verstrekte subsidies

40.253

53.952

-13.699

60.830

3. Apparaat

37.126

40.427

-3.301

42.656

8.529

8.529

0

13.000

105.431

125.099

-19.668

145.219

Uitkomst

Begroot

Verschil

Uitkomst

2011

2011

2011

2010

13.139

14.398

-1.259

20.325

2b. Ooievaarsbanen

5.890

5.841

49

14.249

2c. Opstapbanen

1.200

1.260

-60

2.809

11.367

11.827

-460

11.764

(bedragen x € 1.000,-)

4. Reserveringen bestemmingsreserves Totaal lasten

Specificatie verstrekte subsidies (bedragen x € 1.000,-)

2a. ID-banen G8

2d. WIW-banen (Wet Inschakeling Werklozen)

N

Uitkomst

2e. Loonwaardesubsidie

2.179

5.160

-2.981

51

2f. Overige gesubsidieerde arbeid

6.478

15.466

-8.988

11.632

40.253

53.952

-13.699

60.830

Totaal subsidies

I/S I I I

Toelichting lasten 1. Re-integratietrajecten Het voordeel van € 2,7 mln. bij de re-integratietrajecten is voor € 1,7 mln. het gevolg van bezuinigingen die sneller zijn gerealiseeerd dan begroot. Daarnaast is als gevolg van de opbouw van Leerwerkplekken bij de Buurtservice bedrijven, een voordeel van € 1,0 mln. gerealiseerd. 2. Verstrekte subsidies 2a. t-m 2d. Het voordeel van € 1,7 mln. bij subsidieverstrekkingen is het gevolg van bezuinigingen die sneller zijn gerealiseeerd dan begroot. De subsidies voor de voormalige ID-banen, de Ooievaarsbanen en de Opstapbanen zijn als gevolg van ingrijpende Rijksbezuinigingen in 2011 voor het laatst toegepast. De WIW-banen worden per 1 juli 2012 volledig beëindigd en laten in 2011 een lichte daling van het aantal deelnemers zien. 2e. De Loonwaardesubsidie laat een voordeel van € 3,0 mln. zien. De loonwaardesubsidie is aanmerkelijk lager dan oude vormen van loonkostensubsidies en in combinatie met het moeilijke economische klimaat is minder gebruik gemaakt van deze subsidie. Bij een tweetal contracten met uitzendbureau's heeft de instroom later plaatsgevonden hetgeen in 2011 tot een voordeel leidt. 2f. Dit onderdeel bevat kosten voor de in het verleden gewitte ID-banen, dienstverbanden van uitkeringsgerechtigden met een WSW indicatie en de afbouw van ID- en WIW banen. De afbouw van ID en WIW banen laat t.o.v. de begroting een voordeel zien van € 9,0 mln. euro. Oorzaak hiervan is dat bij de ID-banen minder gebruik is gemaakt van scholing en uitstroompremies. Het gevolg hiervan is dat meer deelnemers na 2011 gebruiik maken van een voorziening. Bij de WIW banen is het sociaal akkoord pas in 2012 tot stand gekomen. 3. Vanwege de bezuinigingstaakstellingen heeft SZW strak op concernkosten gestuurd, waaronder huisvesting, ICT en personele kosten. Hierdoor is, vooruitkijkend naar aanvullende tranches in het kader van de collegetaakstelling apparaat, een meevaller gerealiseerd op de overheadkosten. Baten werkgelegenheidsprojecten (bedragen x € 1.000,-)

1. Inkomstenoverdrachten Rijk

Uitkomst

Begroot

Verschil

2011

2011

2011

Uitkomst 2010

82.931

90.053

-7.122

94.916

2. Overige inkomsten

1.208

273

935

1.652

3. Onttrekkingen bestemmingsreserves

1.339

15.000

-13.661

23.493

85.478

105.326

-19.848

120.061

Totaal baten Toelichting baten

Algemeen De lasten voor Werkgelegenheid zijn bijna volledig gefinancierd uit externe baten en bestemmingsreserves. De lagere realisatie van lasten (zie bovenstaande toelichting) heeft hierdoor hetzelfde verlagende effect op de baten. 1. Inkomstenoverdrachten Rijk De uitkomst 2011 bestaat uit een baat van € 83,3 mln. Participatiebudget en een negatief bedrag van € 0,3 mln. uit het Europees Sociaal Fonds (ESF). Naast de lagere lasten is de ESF subsidie voor de jaren 2009 en 2010 met € 1,2 mln. naar beneden bijgesteld. Oorzaak hiervan is een gedeeltelijke afwijzing van gedeclareerde posten. Het verschil van € 7,1 mln. is onder te verdelen in € 4,8 mln. Participatiebudget en € 2,3 mln. ESF. 2. Overige inkomsten De uitkomst 2011 bestaat uit: € 0,2 bijdrage van OCW voor conciërges met een loonkostensubsidie; € 0,5 mln. uit een vergoeding van de dienst Stadsbeheer voor verstrekte ID subsidies bij de Buurtservice bedrijven; € 0,3 mln. uit een bijdrage van de dienst OCW voor opleidingen bij Mondriaan; € 0,1 mln uit overige inkomsten. Met de laatste drie posten is in de begroting geen rekening gehouden waardoor een voordeel van € 0,9 mln. is ontstaan. 3. Onttrekkingen bestemmingsreserves Uit de bestemmingreserves is in 2011 € 13,7 mln. minder onttrokken dan begroot. Oorzaak hiervan zijn de lagere lasten en een verschuiving in dekking met het Participatiebudget (zie onderstaande toelichting neutrale ontwikkelingen).

39

Kinderopvang De lasten op het product kinderopvang laten een voordeel zien van € 0,6 mln. Als effect van de bezuinigingen door het rijk op de kinderopvangtoeslag en de hierdoor toegenomen eigen bijdrage van de ouders is het aantal doelgroepouders dat gebruik maakt van kinderopvang gedaald. Dit geldt ook voor de gemeentelijke doelgroep sociaal medische indicatie. Vooral ouders met meerdere kinderen maken minder gebruik van kinderopvang.

III - Neutrale ontwikkelingen 2011 - actuele begroting 2011 Omschrijving verschillen

Algemene Bijstandsverlening: Het uitkeringenbestand is in 2011 sterk gestegen. Daarom is in 2011 ingezet op een volledige onttrekking van de reserve Inkomensvoorzieningen van € 12,0 mln. De onder 4. genoemde vrijval van de voorziening dubieuze debiteuren ad. € 3,8 mln. leidt tot een dotatie aan de reserve Inkomensvoorzieningen, waardoor de onttrekking eveneens € 3,8 mln. hoger is geworden. Werkgelegenheid: - De baten uit het Europees Sociaal Fonds zijn voor de jaren 2009 en 2010 neerwaards bijgesteld. Als gevolg hiervan is € 1,2 mln. van ESF dekking alsnog uit het Participatiebudget gefinancierd. - Er is voor € 5,2 mln. aan lasten niet aan de bestemmingsreserve onttrokken, maar uit het Participatiebudget gedeclareerd. Bij het Halfjaarbericht 2011 (RIS181275a) is besloten om in 2011 geen middelen uit het SEF te onttrekken, maar te declareren uit het Participatiebudget. Hiermee wordt de bestemmingsreserve in latere jaren ingezet en tevens voorkomen dat een deel van het Participatiebudget aan het Rijk moet worden terugbetaald.

IV - Verschillen uitkomst 2011 - uitkomst 2010 Toelichting:

Algemene Bijstandsverlening: De baten van het Rijk zijn in 2011 met € 13 mln gedaald tov 2010. Daarnaast zijn de lasten van de uitkeringen gestegen met € 21 mln. Normaal gesproken zullen bij stijgende uitkeringslasten ook de baten stijgen. Het normeringsmodel van het Rijk geeft het tegen gestelde aan. Hiermee wordt aangetoond dat het normingsmodel van het Rijk in tijden van crises niet werkt. Werkgelegenheid (inclusief reserves): de lasten zijn in 2011 met € 35 mln. afgenomen. Dit komt met name door de afbouw van de gesubsidieerde arbeid (€ 20,6 mln), lagere gemiddelde kosten trajecten (€ 6,2 mln) en lagere dotatie bestemmingsreserves in verband met LWP (€ 4,5 mln). Kinderopvang: de lasten zijn in 2011 met € 1,7 mln.gedaald ten opzichte van 2010. Dit betreft voornamelijk een verandering in de doorbelasting voor het apparaat. Daarnaast is het effect van de bezuinigingen door het rijk op de kinderopvangtoeslag en de hierdoor toegenomen eigen bijdrage van de ouders is het aantal doelgroepouders dat gebruik maakt van kinderopvang gedaald.

V - Uitkomst programma-activiteiten jaarschijf 2011 (bedragen x € 1.000,-)

a) lasten en baten (excl. reserves) Naam product M610.0.01 Algemene Bijstandsverlening M623.1.01 Werkgelegenheid M650.0.01 Kinderopvang

Lasten 347.385 96.902 4.111

Totaal

448.398

Uitkomst 2011 Baten 265.304 84.140 348

Begroting 2011 Lasten Baten 341.520 274.046 116.570 90.325 4.781 150

349.792

462.871

364.521

Verschil Lasten 5.865 19.668 670 0 14.473

N V V V

Baten 8.742 6.185 198 0 14.729

N N V N

Saldo 14.607 N 13.483 V 868 V 0 256 N

b) dotaties en onttrekkingen aan reserves Naam product M610.0.01 Algemene Bijstandsverlening M623.1.01 Werkgelegenheid M650.0.01 Kinderopvang Totaal

Dotaties 3.768 8.529

Uitkomst 2011 Onttrekking 15.703 1.339

12.297

17.042

Lasten 454.195

Baten 379.929

8.890

-15.408

Begroting 2011 Dotaties Onttrekking 55 12.001 8.529 15.000 220 8.584

27.221

Verschil Dotaties Onttrekking 3.713 N 3.702 0 13.661 0 220 0 0 3.713 N 10.179

VI - Begrotingswijzigingen 2011 (bedragen x € 1.000,-)

Stand Gedrukte begroting 2011-2014 rv 131/2011 Programmabegroting 2012/2015 rv 155/2011 Taakmutaties Gemeentefonds rv 156/2011 Weglek rendabelen 2011 rv 178/2011 Budgettair neutrale herverd. IDC kosten 2011

Actuele stand begroting 2011-2014

Dotaties Onttrekking 7.000 20.153 1.584

7.068

-223 253 -244

462.871

Saldo 61.113 N 18.814 N 223 V 253 N 244 V

364.521

8.584

40

27.221

79.713 N

V N N N

Saldo 11 N 13.661 N 220 N 0 13.892 N

5b. Uitkomst Programma

Dienst:

SZW

Programma:

09 - Sociale voorzieningen en armoedebestrijding

Commissie:

Samenleving

Resultaten 2011 Voor schuldulpverlening geldt dat in 2011 4.380 burgers een beroep deden op schuldhulpverlening. Dit zijn 600 burgers meer dan in 2010 en veel hoger dan voor de economische crisis. In de toeleiding naar financiële dienstverlening heeft het Pandhuis met de uitbreiding naar gebruiksgoederen (Pandhuis Nieuwe Stijl) een belangrijke rol gekregen. Méér dan 70.000 bezoekers zijn genoteerd. Het aantal beleningen is gestegen van 117.000 naar 120.000. Voor gemeentelijk minimabeleid geldt dat er diverse maatregelen zijn getroffen om de door het college afgesproken bezuinigingen oplopend van 2 mln. in 2011 tot 5 mln. in 2014 door te voeren. Zo is besloten de bijzondere bijstand anders in te richten; het accent is verschoven naar maatwerk aan burgers in noodsituaties en bijzondere omstandigheden. De scholensubsidie is gehalveerd en de uitvoering van werkzaamheden is efficiënter ingericht. De implementatie van deze maatregelen lag in het tweede kwartaal van 2011, waardoor de effecten pas later in het jaar duidelijk werden. Gebleken is dat door de beleidswijzigingen de kosten onder het afgesproken kader zijn gebleven.

I - Financiële gegevens (bedragen x € 1.000,-)

Uitkomst 2011

Begroting 2011

Verschil 2011

Uitkomst 2010

Lasten Baten Saldo voor resultaatbestemming

52.772 18.562 34.210 N

52.835 15.831 37.004 N

63 V 2.731 V 2.794 V

63.052 16.879 46.173 N

Dotaties aan reserves Onttrekkingen aan reserves Saldo na resultaatbestemming (incl. reserves)

2.000 0 36.210 N

2.000 33 38.971 N

0 33 N 2.761 V

0 3.904 42.269 N

II - Verschillen uitkomst 2011 - actuele begroting 2011 (bedragen x € 1.000.000,-)

a) Omschrijving verschillen Verschil N/V Schuldhulpverlening

I/S

-0,9 N

I

Meer rentebaten pandhuis

0,4 V

I

Voorzieningen

1,0 V

I

Collectieve ziektekostenverzekering

0,8 V

I

Schoolkostenfonds

0,4 V

I

Langdurigheidstoeslag

0,8 V

S

Diversen

0,3 V

I

Saldo

2,8 V

41

b) Toelichting verschillen

Niet gedekt extra personeel schuldhulpverlening Gezien de bedrijfsdrukte bleek extra inzet van personeel noodzakelijk (€ 0,3 mln. nadeel) en er is personeel ingezet voor de niet-begrote pilot voorkomen huisuitzettingen (€ 0,6 mln. nadeel). Meer rentebaten pandhuis Het uitstaande saldo is gestegen van € 20,9 mln. in december 2010 naar € 25 mln. in december 2011 (20%). In de begroting is rekening gehouden met een beperktere toename van de rentebaten. Voorzieningen Na een risico analyse is gebleken dat opgebouwde voorzieningen verlaagd moeten worden. Hiervoor is aangesloten bij de methodiek die bij Centrale Treasury wordt gehanteerd. Daarom is in 2011 € 0,7mln. van de voorzieningen vrijgevallen. Hierdoor was het niet noodzakelijk om extra te doteren aan de voorziening. Dit levert een additioneel voordeel op van € 0,3 mln. Collectieve ziektekostenverzekering Azivo heeft zich in 2011 aangesloten bij de collectieve zorgverzekering. Hierdoor was een toename van het aantal verzekerden voorzien. Verwacht werd een stijging van 20.000 verzekerden in 2010 tot 30.000 in 2011. Het aantal klanten dat aangesloten is bij IzaCura of Azivo via de voorziening is minder sterk toegenomen en is blijven steken op 25.000, waardoor een voordeel van € 0,8 mln. is ontstaan. Schoolkostenfonds Voor het schoolkostenfonds zijn de uitgaven begroot met twee uitgangspunten: - Het vanwege bezuinigingen halveren van de bedragen voor het schooljaar 2011-2012 met als eerste aanvraagmogelijkheid juli 2011; - Het vergroten van het bereik met de helft. In 2011 zijn burgers die recht hebben op de voorziening voor het eerst pro-actief benaderd. Het bereik is uiteindelijk gestegen maar minder dan geraamd. Langdurigheidstoeslag In 2010 was 22,3% van de verstrekkingen van de langdurigheidstoeslag een verstrekking met terugwerkende kracht. Onduidelijk was in hoeverre deze trend zich voort zou zetten in 2011. Gebleken is dat dit percentage is afgenomen tot 14,3%. Ook namen de uitgaven vanaf juli drastisch af. Na de zomer bleek dat de uitgaven per maand structureel lager waren. Dit heeft ertoe geleid dat er € 0,8 mln. minder is besteed.

III - Neutrale Ontwikkelingen 2011 - actuele begroting 2011 Omschrijving en toelichting ontwikkelingen Extra door OCW gefinancierde lasten ad € 0,6 mln. voor niet begroot project "voorkomen huisuitzettingen".

IV - Verschillen uitkomst 2011 - uitkomst 2010 (bedragen x € 1.000.000,-)

Toelichting: Bij schuldhulpverlening zijn er in 2011 extra apparaatslasten ad € 1,2 mln. als gevolg van de pilot vermindering huisuitzettingen. Daarnaast is er in 2011 conform begroting voor € 2 mln. aan baten uit het participatiebudget genomen waardoor het vrijvallend gemeentelijk saldo kon worden gedoteerd aan de reserve Schuldhulpverlening. Voorts zijn de baten bij het Pandhuis door de toename van de uitstaande saldo € 1 mln. hoger in 2011.

V - Uitkomst programma-activiteiten jaarschijf 2011 (bedragen x € 1.000,-)

a) lasten en baten (excl. reserves) Naam product Financiele dienstverlening Gemeentelijk minimabeleid Schuldhulpverlening Bijzondere hulpverlening huisvesting Wet op de lijkbezorging Totaal

Uitkomst 2011 Lasten Baten 8.352 10.160 32.414 2.773 11.688 5.628 133 0 185 1 52.772 18.562

Begroting 2011 Lasten Baten 7.728 8.087 34.574 2.946 10.189 4.798 129 0 215 0 52.835 15.831

Verschil Lasten 624 2.160 1.499 4 30 63

Uitkomst 2011 Dotaties Onttrekking

Begroting 2011 Dotaties Onttrekking

Verschil Dotaties 0 0 0 0 0 0

N V N N V V

Baten 2.073 173 830 0 1 2.731

V N V V V

Saldo 1.449 1.987 669 4 31 2.794

V V N N V V

b) dotaties en onttrekkingen aan reserves Naam product Financiele dienstverlening Gemeentelijk minimabeleid Schuldhulpverlening Bijzondere hulpverlening huisvesting Wet op de lijkbezorging Totaal

2.000

2.000

0

42

2.000

33

2.000

33

Onttrekking 0 0 33 N 0 0 33 N

Saldo 0 0 33 0 0 33 N

VI - Begrotingswijzigingen 2011 (bedragen x € 1.000,-)

Stand Gedrukte begroting 2011-2014 rv 131/2011 Programmabegroting 2012/2015

Lasten 55.207 -2.372

Baten 14.014

Dotaties Onttrekking

1.817

2.000

33

Saldo 41.193 N 2.222 V 0 0 0

Actuele stand begroting 2011-2014

52.835

15.831

2.000

43

33

38.971 N

5b. Uitkomst Programma

Dienst:

SZW

Programma:

15 - Maatschappelijke ondersteuning

Commissie:

Samenleving

Resultaten 2011 Er zijn in 2011 bijna 2,2 mln. uren HV (in natura en PGB) geleverd, dit is 1,6% minder dan vorig jaar. Er hebben 12.350 mensen gebruik gemaakt van Hulp bij het huishouden, waarvan 2.121 mensen een PGB ontvingen. De Taxibus voerde ruim 523.000 ritten uit, dit is circa 7% meer dan in 2010.

I - Financiële gegevens (bedragen x € 1.000,-)

Uitkomst 2011

Begroting 2011

Verschil 2011

Uitkomst 2010

Lasten Baten Saldo voor resultaatbestemming

95.604 9.582 86.022 N

99.487 7.163 92.324 N

3.883 V 2.419 V 6.302 V

95.293 5.656 89.637 N

Dotaties aan reserves Onttrekkingen aan reserves Saldo na resultaatbestemming (incl. reserves)

5.392 0 91.414 N

0 0 92.324 N

5.392 N 0 910 V

1.585 1.239 89.983 N

II - Verschillen uitkomst 2011 - actuele begroting 2011 (bedragen x € 1.000.000,-)

a) Omschrijving verschillen Verschil N/V 0,6 V

Doorbelasting Diversen

0,3 V

Saldo

0,9 V

I/S

I I

b) Toelichting verschillen Doorbelasting Er is een onderuitputting ontstaan welke is veroorzaakt door een gemiddeld lagere bezetting ten opzichte van de begrote formatie bij het product Advies, informatie en sociaal juridische diensten.

III - Neutrale Ontwikkelingen 2011 - actuele begroting 2011 a) Omschrijving ontwikkelingen Hogere ontvangsten eigen bijdrage (€ 2,1 mln.) De ontvangen eigen bijdrage is € 2,1 mln. hoger dan begroot. Het CAK heeft in 2011 meer eigen bijdrage opgelegd en geïnd. Geleverde uren zorg (€ 1,2 mln.) Aan uren zorg is € 0,3 mln. minder gerealiseerd dan begroot was (0,7%). Er zijn 19.600 uren minder geleverd dan begroot. Afrekeningen over oude jaren en bonussen hebben daarnaast geleid geleid tot een nadeel van € 1,5 mln. Hierdoor is het saldo € 1,2 mln. nadelig. Vrijval verplichting woonvoorzieningen (€ 1,3 mln.) Voor de toekening van woonvoorzieningen worden beschikkingen afgegeven. De levering van dergelijke woonvoorzieningen vindt vaak pas in een later jaar plaats. Tot 2010 zijn deze beschikkingen volledig verantwoord als verplichting in enig jaar. Inmiddels is gebleken dat er een grotere periode zit tussen beschikking en levering dan verwacht. Daarom valt in 2011 een deel van de verplichting (incidenteel) vrij. Voor het resterende deel van de verplichting vindt nog onderzoek plaats naar de juiste hoogte. Het gevolg van deze vrijval is echter wel dat de lasten komende jaren hoger uit vallen op het moment dat deze voorzieningen feitelijk worden geleverd.

Taxibus (€ 0,7 mln.) De btw die is betaald op het taxibusvervoer kon met terugwerkende kracht voor de jaren 2009 en 2010 gecompenseerd worden met de fiscus. Hierdoor is een voordeel ontstaan van € 0,7 mln. Lagere lasten (€ 1,2 mln.) Er zijn lagere lasten gerealiseerd (€ 1,2 mln.) op vervoersvoorzieningen ouderen en gehandicapten. Dit is ontstaan uit een vergelijking van het door de gemeente geregistreerde verbruik van vervoersvoorzieningen

44

met het door de zorgaanbieder gefactureerde verbruik. Het door de gemeente geregistreerde verbruik kan in sommige gevallen afwijken van het door de zorgaanbieder gefactureerde verbruik doordat klanten bijvoorbeeld tussentijds verhuizen of overlijden. In 2011 is een opschoning van deze verschillen uitgevoerd, wat leidde tot een incidentele afboeking van € 1,2 mln. Diversen (€ 1,2 mln.) Dotatie ( € 5,4 mln.) Het resultaat van € 5,4 mln. op individuele voorzieningen wordt gedoteerd aan de egalisatiereserve individuele voorzieningen WMO.

IV - Verschillen uitkomst 2011 - uitkomst 2010 (bedragen x € 1.000,-)

Toelichting:

N.v.t.

V - Uitkomst programma-activiteiten jaarschijf 2011 (bedragen x € 1.000,-)

a) lasten en baten (excl. reserves) Naam product Advies, informatie en sociaal juridische diensten Hulp bij het huishouden ouderen/gehandicapten Vervoer ouderen en gehandicapten Woonvoorzieningen ouderen en gehandicapten Totaal

Uitkomst 2011 Lasten Baten 10.935 408 52.139 8.765 23.190 389 9.340 20 95.604 9.582

Begroting 2011 Lasten Baten 11.919 482 51.643 6.419 25.120 252 10.805 10 99.487 7.163

Verschil Lasten 984 496 1.930 1.465 3.883

Uitkomst 2011 Dotaties Onttrekking

Begroting 2011 Dotaties Onttrekking

Verschil Dotaties 0 1.850 2.067 1.475 5.392

V N V V V

Baten 74 2.346 137 10 2.419

N N N N

Onttrekking 0 0 0 0 0

N V V V V

Saldo 910 1.850 2.067 1.475 6.302

V V V V V

Saldo 0 1.850 2.067 1.475 5.392

N N N N

b) dotaties en onttrekkingen aan reserves Naam product Advies, informatie en sociaal juridische diensten Hulp bij het huishouden ouderen/gehandicapten Vervoer ouderen en gehandicapten Woonvoorzieningen ouderen en gehandicapten Totaal

1.850 2.067 1.475 5.392

0

0

0

VI - Begrotingswijzigingen 2011 (bedragen x € 1.000,-)

Stand Gedrukte begroting 2011-2014 rv 131/2011 Programmabegroting 2012/2015

Actuele stand begroting 2011-2014

Lasten 95.971

Baten 7.856

3.516

-693

99.487

7.163

45

Dotaties Onttrekking

Saldo 88.115 N 4.209 N 0

0

0

92.324 N

4. Risico’s Programma 7 Terugbetaling € 14 mln. Krachtwijken t.b.v. Inburgering (623.2.01) Omschrijving

Van de voorschotten voor uitvoering van de Wet Inburgering (2007-2009) heeft Concern €14 mln. genomen ten behoeve van het programma krachtwijken. Zij zal deze aan de dienst SZW moeten retourneren als de dienst onvoldoende overlopende passiva voor de Wet Inburgering (GSB III) op de balans over heeft om het Rijk terug te kunnen betalen. Het terug te betalen bedrag wordt bepaald met het aantal examen-deelnames voor de trajecten gestart in de periode 2007-2009. Op basis van de sisa-opgave 2011 (met de resultaten voor deze examendeelname) bepaald het Rijk bij het tweede afrekenmoment in 2012 de hoogte van de terug te betalen voorschotten. Nieuwe trajecten gestart in 2010 onder het participatiebudget vallen niet onder deze afrekening.

Geschatte financiële impact Kans Maatregelen

€ 14 mln. nadelig 100% Afspraak gemaakt met Concern dat het geld terugkomt bij de afrekening van de WI indien het overlopend passief bij de WI onvoldoende is om de terugbetaling te doen.

Mogelijk faillissement taalaanbieders gezien tegenvallende baten (623.2.01) Omschrijving

Geschatte financiële impact Kans Maatregelen

In de contracten met taalaanbieders staat dat de vergoedingen voor de inburgeraars afhankelijk zijn van het aantal gestarte trajecten, aantal examendeelnemers en aantal geslaagden van de examendeelnemers. Omdat de examendeelname en ook de geslaagden achterblijven bij onze verwachtingen verwachten we ook bij de taalaanbieders problemen om kostendekkend te werken. € 0 - € 2 mln. nadelig 20% De prestaties van taalaanbieders worden tegenwoordig voornamelijk achteraf afgerekend op basis van geleverde prestaties.

46

Programma 8 Incidentele aanvullende Uitkering (IAU) (610.0.01) Omschrijving

Geschatte financiële impact

Kans Maatregelen

Het jaar 2011 is voor Algemene bijstandsverlening afgesloten met een omvangrijk nadeel van € 26,6 mln., waarvan € 12 mln. gedekt wordt met de reserve Inkomensvoorzieningen. Hier tegenover staat een aanvraag van een Incidentele aanvullende uitkering (IAU), waar een gemeente onder voorwaarden voor in aanmerking komt. Eén van de voorwaarden, waar Den Haag in 2011 aan voldoet, is een tekort groter dan 10 procent van de rijksbijdrage. Daarnaast moet er aantoonbaar sprake zijn van een bijzondere situatie op de arbeidsmarkt en moet het tekort niet verwijtbaar zijn aan het beleid en de uitvoering van de gemeente. De criteria hiervoor zijn nog niet allemaal bekend. Er zal pas op zijn vroegst eind 2012 duidelijkheid zijn over de toekenning van de IAU. Een IAU over 2011 kan in 2012 naar verwachting circa € 17 mln. opleveren. Daarmee zou het tekort van € 15 mln. (na volledige inzet van de reserve Inkomensvoorzieningen en de bijdrage van € 18,9 mln. van het college) zijn gecompenseerd. 50% De gemeente doet er alles aan om de instroom zo veel mogelijk te beperken en de uitstroom zo veel mogelijk te bevorderen. Een adviesbureau doet onderzoek naar de effectiviteit van deze acties.

Bestandsreductie en kostenbesparingen Algemene bijstand (610.0.01) Omschrijving

Geschatte financiële impact

Kans Maatregelen

Om in 2012 binnen de begroting te blijven is op basis van de huidige verwachtingen een bestandsreductie van 1.500 uitkeringen noodzakelijk, en moet de gemiddelde uitkeringsprijs omlaag. De realisatie van deze doelen is sterk afhankelijk van de economische ontwikkeling en de ontwikkeling van de rijksbijdrage in 2012. Als de daling met 1.500 uitkeringen in 2012 is gerealiseerd, zal op basis van de huidige inschatting van de ontwikkeling van de rijksbijdrage, de tegenvallende economische ontwikkeling en het uitkeringenbestand een nadeel ontstaan van circa € 6 mln. vanaf 2013. De ontwikkeling van de rijksbijdrage loopt niet gelijk met de ontwikkeling van de uitkeringen. Als het uitkeringenbestand in 2012 met 750 daalt in plaats van de geplande 1.500, levert dit een tekort op van circa € 7,5 mln. Als het uitkeringenbestand niet daalt, levert dit een tekort op van circa € 15 mln. Ook als de daling van 1.500 uitkeringen in 2012 wel wordt gerealiseerd, bestaat er op basis van de huidige inzichten kans op een structureel tekort van € 6 mln. vanaf 2013 60% De gemeente doet er alles aan om de instroom zo veel mogelijk te beperken en de uitstroom zo veel mogelijk te bevorderen. Een adviesbureau doet onderzoek naar de effectiviteit van deze acties.

Europees Sociaal Fonds subsidie 2010 (623.1.01) Omschrijving

Geschatte financiële impact Kans Maatregelen

Voor ESF 2010 is een subsidiedeclaratie van € 2,2 miljoen verzonden en in de baten opgenomen. Uit de eerste reactie van het Agentschap blijkt dat € 0,6 mln. van deze declaratie wordt betwist. Maximaal € 0,3 mln. 40% De gemeente heeft een aantal goede argumenten verzameld waarmee de helft van het betwistte bedrag verder kan worden gestaafd. Voor het overige deel wordt momenteel onderzoek gedaan om te toetsen in hoeverre de argumenten van het Agentschap stand houden. De gemeente zal de argumenten van het Agentschap zoveel mogelijk gemotiveerd weerleggen en zal zonodig bezwaar en eventueel beroep aantekenen.

47

10 Rechtmatigheid Programma

Programma 8 Werk en Inkomen

Product Naam wet of regelgeving

WWB, Wet werk en bijstand

Tekortkoming

De uitvoering van de WWB is een complex proces van uitvoering van de wet en regelgeving, waarbij de kans op financiële en wettelijke tekortkomingen reëel aanwezig is. Financiële tekortkomingen Voor de uitvoering van de WWB wordt een tolerantiegrens in euro’s gehanteerd van 1% voor financiële tekortkomingen. Voor 2011 is het percentage vastgesteld op 0,21%. Ten opzichte van 2010 is er sprake van een daling van het % financiële tekortkomingen.

Bedrag Genomen maatregel

Wettelijke tekortkomingen Het aantal geconstateerde wettelijke tekortkomingen zonder financieel gevolg is consistent met het niveau van voorgaande jaren. Niet van toepassing In het kader van een rechtmatige uitvoering van diensten en producten, heeft de dienst SZW een adequaat stelsel van interne controle en beheersmaatregelen met betrekking tot de landelijke regelgeving en de eigen uitvoeringsorganisatie. In nauwe afstemming met de Gemeentelijke accountantsdienst, vinden er gedurende het hele jaar gerichte (rechtmatigheids-) audits plaats.

48

Hoofdstuk 2

Waarderingsgrondslagen

Waarderingsgrondslagen 2.1 Algemeen De kaders van de waarderingsgrondslagen zijn bepaald in de Gemeentewet, het Besluit Begroting en Verantwoording voor provincies en gemeenten (BBV), de verordening Financieel Beheer en Beleid (raadsbesluit 172/2010 en raadsmededeling 2010.278) en het uitvoeringsbesluit Financieel Beheer (RIS 176955). De jaarrekening is net als de begroting opgesteld volgens het stelsel van baten en lasten. In de jaarrekening zijn de baten en lasten opgenomen die toe te rekenen zijn aan het begrotingsjaar. Het moment van betaling of ontvangst van het geld is daarbij niet van belang. In enkele voor de concernrekening in materiële zin ondergeschikte gevallen worden ontvangsten als baten verantwoord. De waardering en resultaatbepaling zijn gebaseerd op historische kosten, tenzij anders is aangegeven. Bij de bepaling van het resultaat wordt onder andere rekening gehouden met het voorzichtigheidsprincipe, het matchingprincipe en het realisatieprincipe. Voor de activa wordt de verkrijgings- of vervaardigingsprijs als waarderingsgrondslag toegepast. De passiva worden gewaardeerd tegen nominale waarde, voor zover niet anders is vermeld. De baten en lasten van interne gemeentelijke leveringen tussen de diensten onderling zijn, evenals bij de begroting, niet geëlimineerd. Voor het inzicht is in de staat van lasten en baten op totaalniveau het bedrag van deze posten als consolidatie-eliminatie specifiek tot uitdrukking gebracht. 2.2 Materiële vaste activa Het BBV maakt onderscheid tussen materiële vaste activa met een maatschappelijk nut en materiële vaste activa met een economisch nut. Materiële vaste activa met een maatschappelijk nut De verordening Financieel Beheer en Beleid maakt een indeling naar vier categorieën van materiële vaste activa met een maatschappelijk nut, waarbij de volgende maximale afschrijvingstermijnen worden gehanteerd: a. 25 jaar voor civiele kunstwerken (zoals tunnels, bruggen en viaducten); b. 20 jaar voor de eerste aanleg van wegen, fietspaden, voetpaden, rotondes, rails; c. 15 jaar voor technische installaties (waaronder verkeersregelinstallaties) en openbare verlichting; d. 10 jaar voor reconstructies en inrichting van de openbare ruimte (activering vindt pas plaats vanaf een bedrag van € 150.000); Materiële vaste activa met een economisch nut Vaste activa met economisch nut zijn activa die bijdragen in de mogelijkheid om middelen te genereren en/of die verhandelbaar zijn. De materiële vaste activa zijn gewaardeerd tegen verkrijgings- of vervaardigingsprijs verminderd met de lineaire afschrijvingen. De eerste afschrijving vindt plaats in het jaar volgend op de investering.

49

Conform de Richtlijnen (Notities) van de cie BBV en de gemeentelijke richtlijnen worden de vervaardigingskosten (waaronder de implementatiekosten) van nieuwe geautomatiseerde systemen geactiveerd onder materiële vaste activa. Bij een duurzame waardevermindering zijn de desbetreffende materiële vaste activa tegen de lagere waarde gewaardeerd. De ontvangen investeringsbijdragen van derden zijn in één keer in mindering gebracht op de activering. Voor investeringen met een economisch nut hanteert de gemeente de volgende standaard afschrijvingstermijnen, die in beginsel zijn gebaseerd op de verwachte toekomstige gebruiksduur:

a. 40 jaar voor nieuwbouw gebouwen (permanent), rioleringen; Een uitzondering hierop vormt het stadhuis-/ bibliotheekcomplex waarvoor met raadsbesluit 172/1997 (RIS 20092) een gebruiksduur van 50 jaar is vastgesteld; b. 25 jaar voor sportterreinen, renovatie gebouwen, restauratie monumenten, aankoop gebouwen; c. 20 jaar voor parkeerterreinen; betonnen bakken voor ORAC’s; d. 15 jaar voor technische installaties in gebouwen (elektrische voorzieningen, verwarming, liften, machines); e. 10 jaar voor (brandveiligheid)voorzieningen aan gebouwen, energiebesparende maatregelen in gebouwen, kunstopdrachten, telefooninstallaties, kantoormeubilair (nieuwe inrichting), aanleg terreinwerken (semi-permanent of tijdelijk), nieuwbouw gebouwen (semi-permanent, tijdelijk of verplaatsbaar), groot onderhoud aan gebouwen (mits levensduurverlengend); stalen bakken voor ORAC’s f. 5 jaar voor zware transportmiddelen/aanhangwagens en schuiten, personenauto’s/lichte motorvoertuigen/motoren, automatiseringssystemen plus omvangrijke applicaties, duurzame productiemiddelen; g. 3 jaar voor software; Met ingang van 1 januari 2010 worden materiële vaste activa met een aanschafwaarde die lager is dan € 50.000 per stuk niet als materiële vaste activa verantwoord, maar rechtstreeks ten laste van de exploitatierekening gebracht. Tot en met 2009 was de activeringsgrens € 10.000 per stuk. Op (bedrijfs)activa in uitvoering en gronden wordt niet afgeschreven. Een actief dat buiten gebruik wordt gesteld wordt afgewaardeerd op het moment van buitengebruikstelling, indien de restwaarde lager is dan de boekwaarde. Activa in ontwikkeling (algemeen) Vaste (bedrijfs)activa in uitvoering zijn gewaardeerd tegen verkrijgings- of vervaardigingsprijs, onder aftrek van vooruitontvangen bedragen van derden zoals subsidies en een voorziening voor niet te innen subsidies op uitgevoerde projecten die niet voldoen aan de declaratie-eisen. 2.3 Financiële vaste activa Deelnemingen zijn tegen verkrijgingsprijs gewaardeerd. Ingeval van duurzame waardevermindering worden deelnemingen gewaardeerd tegen lagere marktwaarde. Als de deelneming wordt afgestoten wordt de actuele waarde in de toelichting vermeld. De verstrekte langlopende leningen aan derden, aan deelnemingen en overige uitzettingen zijn gewaardeerd tegen nominale waarde, zonodig onder aftrek van een voorziening wegens oninbaarheid van de lening. De langlopende beleggingen zijn gewaardeerd tegen de verkrijgingsprijs. In de toelichting op de balans is de actuele waarde van deze beleggingen vermeld. 2.4 Vlottende activa Voorraden De voorraden zijn gewaardeerd tegen verkrijgingsprijs, vervaardigingsprijs of standaard verrekenprijs, zo nodig onder aftrek van een voorziening voor incourantheid van de voorraden. Eventuele

50

waarderingsverschillen tussen standaard verrekenprijs en betaalde inkoopprijs worden als bedrijfsresultaat verantwoord. Ingeval van duurzame waardevermindering worden voorraden gewaardeerd tegen lagere marktwaarde. Vorderingen De vorderingen zijn gewaardeerd tegen nominale waarde, onder aftrek van een voorziening voor oninbaarheid. Ook de vorderingen voor meerjarige subsidies zijn nominaal gewaardeerd. Liquide middelen Liquide middelen worden gewaardeerd tegen nominale waarde. 2.5 Eigen vermogen Het eigen vermogen is het verschil tussen de activa en het vreemd vermogen. Binnen het eigen vermogen wordt onderscheid gemaakt in de algemene reserve (waartoe ook de dienstcompensatiereserves worden gerekend), de overige bestemmingsreserves en het onverdeeld resultaat. In de verordening financieel beheer en beleid gemeente Den Haag zijn de overige bestemmingsreserves onderverdeeld in de volgende categorieën: - Reserve grondbedrijf - (Tarief-)egalisatiereserves - Reserve activafinanciering - Systeemreserves (fonds en risico) - Uitvoeringsreserves (gemeentebreed en dienst) - Projectreserves - Overige reserves

Dient om winsten of autonome verliezen te verrekenen als gevolg van resultaten en (tussentijdse) financiële bijstellingen van grondexploitaties Dient om ongewenste schommelingen op te vangen bij de tarieven die aan derden en intern in rekening worden gebracht Centrale reserve voor de dekking van kapitaallasten Specifiek door de raad benoemde reserves die dienen voor het verrekenen van saldi van een specifiek benoemde taak binnen een begrotingsjaar Reserve die dient om financiering van nader in te vullen projecten op een specifiek beleidsterrein mogelijk te maken Reserve die dient ter dekking van een specifiek doel of project Overige

Toelichting • Voor de (tarief-)egalisatiereserves, activareserve en systeemreserves geldt dat de saldi voor resultaatbepaling ten gunste of ten laste van de betreffende reserve mogen worden gebracht. • Voor de projectreserves geldt dat een overschrijding van de begrote onttrekking is toegestaan, mits is voldaan aan de door het Platform Rechtmatigheid gestelde eisen. • Voor gemeentebrede uitvoeringsreserves geldt dat (ten opzichte van de begroting) niet bestede middelen voor resultaatbepaling terugvloeien naar de reserve. • De resterende middelen bij bestemmingsreserves, waarvan de door de raad vastgestelde levensduur per balansdatum is verstreken of waarvan de door de raad vastgestelde doelstelling is gerealiseerd, vallen in alle gevallen vrij ten gunste van het resultaat. (De vrijval hoeft niet begroot te zijn) Voor nadere informatie over de categorie-indeling, looptijd, doel en maximale hoogte van reserves wordt verwezen naar bijlage jaarrekening format 2 Reserves. 2.6 Voorzieningen De voorzieningen zijn gevormd voor verplichtingen, verwachte verliezen of risico’s, waarvan de omvang redelijk is in te schatten op de balansdatum. Verder worden de van derden verkregen middelen die specifiek besteed moeten worden opgenomen onder de voorzieningen. Uitzondering hierop vormen de van Europese en Nederlandse overheidslichamen verkregen middelen. De voorzieningen zijn gewaardeerd tegen de nominale waarde, met uitzondering van de voorziening negatieve plannen bij de grondexploitatie. Deze is gewaardeerd tegen de contante waarde. De voorziening

51

negatieve plannen bij grondexploitatieprojecten is gerubriceerd als correctiepost op het onderhanden werk naar analogie van de voorziening voor dubieuze debiteuren. De voorziening voor aan derden verstrekte langlopende leningen en voor afgegeven garantstellingen wegens door derden aangetrokken leningen bij bankinstellingen c.a. wordt bepaald op basis van risicoinschatting per individuele lening. Bij deze risico-inschatting worden de normen van BASEL II gehanteerd. Indien er 100 % zekerheden zijn gesteld wordt geen voorziening getroffen. Zonodig worden op basis van de risico-inschatting afwijkende percentages toegepast. In de verordening Financieel Beheer en Beleid (RIS 176954) is opgenomen dat bij het verstrekken van leningen en garanties aan derden de voorziening wordt gevormd uit het betreffende beleidsprogramma. Deze bepaling geldt voor nieuwe leningen en garanties die vanaf 1 januari worden verstrekt. Voor de al bestaande leningen en garanties is de reserve financiering aanspreekpunt. 2.7 Langlopende en kortlopende schulden Schulden worden gewaardeerd tegen nominale waarde.

52

53

3a. Balans 2011

2.3.1

A

0

0

P P P P P P P

1.1.1.1 1.1.1.2 1.1.2.1 1.1.2.2 1.1.2.3 1.1.2.4 1.1.4.1

Totaal Activa

Liquide middelen (art. 40) Kas/bank/giro

Uitzettingen/Vorderingen (art. 39) Vorderingen op openbare lichamen Verstrekte kasgeldleningen Rekening courant verhoudingen niet financiële instellingen Overige vorderingen Saldo rekening courant met de CTR Vordering op gemeentelijk dienst Overlopende activa Europ./Nederl. overheidslichamen (art. 40a) Overlopende activa (art. 40 b)

Voorraden (art. 38) Niet in exploitatie genomen bouwgronden Overige grond- en hulpstoffen Onderhandenwerk (incl.bouwgronden in exploitatie) Gereed product en handelsgoederen

Vlottende activa (art. 37)

Financiële vaste activa (art. 36) Kapitaalverstrekking aan Deelnemingen Kapitaalverstrekking aan gemeenschappelijke regelingen Kapitaalverstrekking aan overige verbonden partijen Leningen aan woningbouwcorperaties Leningen aan deelnemingen Leningen aan overige verbonden partijen Overige langlopende leningen aan derden Algemene voorziening voor oninbaarheid Overige uitzettingen met looptijd > 1 jaar Aan gemeentelijke diensten verstrekte langlopende leningen (CTR)

Materiële vaste activa (art. 35) Materiële vaste activa met economisch nut (art. 35 1a) Materiële vaste activa met maatschappelijk nut (art. 35 1b)

236.325

291.385

364

45.557 160.652 17.286 4.396 1.251 230.586

50.237 114.457 4.329 3.843 2.064 175.381

399

1.444

451

125 125

27.985 60.205

24.878 60.155

198 198

34.116 -1.896

105

192

37.687 -2.410

105

192

2.1.1 2.1.2 2.1.3.1 2.1.3.2 2.1.3.3 2.10.1 2.10.2

2.9.1.1 2.9.1.2

P P

1.3.2 1.3.3.1 1.3.3.2 1.3.3.3 1.3.4.1 1.3.7 1.3.8.1 1.3.8.2

1.2.1 1.2.2

P P P P P P P

P P P P P P P P

P P

Totaal Passiva

Overlopende passiva Overlopende passiva Europ./Nederl overheidslichamen (art.49 b) Overlopende passiva (art. 49 a/c)

Vlottende schulden Opgenomen kasgeldleningen (art. 48 a) Bank- en girosaldi (art. 48 b) Overige schulden (art. 48 c) Rekening courant verhoudingen met niet-financiële instellingen Schulden aan andere publiekrechtelijke lichamen Saldo rekening courant met de CTR Schuld aan gemeentelijk dienst

Vlottende passiva (art. 47)

Langlopende schulden (art. 46) Leningen van pens.fondsen en verzekeraars Leningen van banken Omslagrenteleningen (CTR) Maatleningen (CTR) Leningen van bedrijven Door derden belegde gelden Waarborgsommen Vooruitontvangen canons

Voorzieningen (art. 44) Voorzieningen (art. 44 1a t/m 1c) Voorzieningen met voeding van derden (art 44 lid 2)

Vaste passiva (art. 41) Eigen Vermogen (art. 42/43) Algemene reserve (art. 43 1a) Compensatie-reserves (art. 43 1a) Reserve Grondbedrijf (art. 43 1b) (Tarief-)egalisatie-reserves (art. 43 1b) Bestemmingsreserves (art. 43 1b) / overig Activafinanciering (art. 43 1b) Saldo van de rekening (onverdeeld resultaat)

bestemming)

bestemming)

PASSIVA

Vaste activa (art. 33)

31-12-2010* (excl. resultaat-

31-12-2011 (excl. resultaat-

Immateriële vaste activa (art. 34) Kosten voor onderzoek en ontwikkeling (art. 34 b)

ACTIVA

Gereserveerd vakantiegeld Gereserveerd vakantiegeld bijstandsclienten Verplichtingen wegens leasecontracten

2.688 5.018 170

Gereserveerd vakantiegeld Gereserveerd vakantiegeld bijstandsclienten Verplichtingen wegens leasecontracten

2.628 5.784 158

NIET UIT DE BALANS BLIJKENDE PASSIVA

NIET UIT DE BALANS BLIJKENDE ACTIVA

* Feitelijk betreft het hier een aanpassing van de beginbalans2011, waardoor ten behoeve van een juiste vergelijking van balansstanden ook de eindbalans2010 aangepast dient te worden.

2.2.1 2.2.2 2.2.3 2.2.4 2.4.1 2.4.2 2.9.1.1 2.9.1.2

A A A A A A A A

1.3.1.1 1.3.1.2 1.3.1.3 1.3.2.1 1.3.2.2 1.3.2.3 1.3.3.1 1.3.2.2 t/m 1.3.3.1 1.3.3.2 1.3.4.1

A A A A A A A A A A

2.1.1 2.1.2 2.1.3 2.1.4

1.2.0.1 1.2.0.2

A A

A A A A

1.1.2

A

(bedragen in € 1.000)

2.628 5.784 158

236.325

48.509 574 49.083

2.688 5.018 170

291.385

69.052 936 69.988

66.313 123.566

10.096

10.324 35.074 88.088

47.157

54.694

26.073

42.690

58.858

23.137

59 28.562

5.133

9.079

82 35.639

5.133

-1.462 38.004

12.898 25.641

927

bestemming)

31-12-2010* (excl. resultaat-

9.079

-10.729 31.217

6.355 34.777

814

bestemming)

31-12-2011 (excl. resultaat-

TOELICHTING OP DE BALANS Dienst Sociale Zaken en Werkgelegenheidsprojecten - rekening 2011 - (bedragen in duizenden euro's)

TOELICHTING ACTIVA

VASTE ACTIVA (ART. 33) MATERIËLE VASTE ACTIVA (ART. 35) A1.2.0.1

192

Materiële vaste activa met economisch nut (art. 35 1a) Bedrijfsgebouwen

Aanschafwaarde Afschrijvingen t/m 2010 Boekwaarde 01-01-2011 Investeringen Desinvesteringen Afschrijvingen regulier Afschrijvingen extra Totale boekwaarde 31-12-2011

Vervoer middelen

123 50 73 0 0 12 0 61

Machines, apparaten en install. 16 6 10 0 0 4 0 6

0 0 0 125 0 0 0 125

Overige materiele vaste activa 36 14 22 0 0 7 15 0

FINANCIËLE VASTE ACTIVA (ART. 36) A1.3.3.1

60.155

Overige langlopende leningen aan derden Hypotheken en onderhoudskredieten

saldo 1-1-2011

- Uitstaand saldo reguliere hypotheken

verstrekking

aflossing

saldo 31-12-2011

28.905

9.945

5.929

- Uitstaand saldo leningen onderhoudskredieten

8.279

612

1.710

7.181

Voor deze langlopende leningen getroffen voorz.

-1.896

514

-2.410

8.153

37.692

Totaal hypotheken en onderhoudskredieten

35.288

10.557

32.921

Overige uitstaande langlopende kredieten - Uitstaand saldo VSPW kredieten

A1.3.4.1

442

- Sparen/subsidie inzake stimulering onderhoud

-2.388

- Spaardeel spaarhypotheken Totaal

-469 35.277

Aan gemeentelijke diensten verstrekte langlopende leningen (CTR) SAS-spaardepot: Saldo per 01-01-2011 Rentevergoeding Uitbetaalde subsidiebedragen Saldo per 31-12-2011

27.985 1.439 -4.546 24.878

VLOTTENDE ACTIVA (ART. 37) VOORRADEN (ART. 38) A2.1.4

198

Gereed product en handelsgoederen Winkelvoorraad pandhuis Nog te verwerken ingekochte panden pandhuis

122 76

UITZETTINGEN/VORDERINGEN (ART. 39) A2.2.1

175.381

Vorderingen op openbare lichamen

451

Ouderdom t/m 1 mnd Gemeente Leidschendam-Voorburg

32 32

Ouderdom 2 t/m 3 mnd Gemeente Gouda

16 16

Ouderdom meer dan 3 mnd Ministerie SZW (ESF 2003) Gemeente Westland -voorziening oninbaarheid

403 16 -16 403

54

TOELICHTING OP DE BALANS Dienst Sociale Zaken en Werkgelegenheidsprojecten - rekening 2011 - (bedragen in duizenden euro's)

TOELICHTING ACTIVA

A2.2.4

Overige vorderingen (Bijzondere) bijstandsvorderingen worden zo reëel mogelijk gewaardeerd tegen economische waarde. Hiertoe is een voorziening niet inbare vorderingen gevormd welke gesaldeerd wordt opgenomen met de nominale waarde van de vorderingen. Bijgaand een opgave van het uitstaand debiteurensaldo per 31 december 2011, zowel voor de nominale waarde als voor de economische waarde.

Saldo per 1 januari 2011 Opvoeren/verhogen/verlagen vorderingen Ontvangsten/restituties/overboekingen Afschrijvingen/afboekingen Toevoeging voorziening dubieuze debiteuren Saldo per 31 december 2011 Specificatie per bijstandsuitkering: Bijstand Bijzondere bijstand Overig Extra voorziening dubieuze debiteuren Saldo per 31 december 2011

Nominaal vorderingen Bedrag

Voorz oninbaar heid

Econom waarde vorderingen

83.206 20.388 -16.288 -3.560 0 83.746

66.286 7.478 0 -3.560 -3.767 66.437

16.920 12.910 -16.288 0 3.767 17.309

53.503 16.675 13.568 0 83.746

37.352 8.155 12.590 8.340 66.437

16.151 8.520 978 -8.340 17.309

Ouderdom t/m 1 mnd Voorschotten aan personeel e.d. Stichting Werkbij Bewindvoering CAK-BZ - voorziening oninbaarheid Intop -voorziening oninbaarheid Overige vorderingen Leningen cafetariamodel Totaal

30 584 70 3.131 -843 1.760 -1.760 87 68 3.127

Ouderdom 2 t/m 3 mnd Overige vorderingen

1)

1)

50.237

0

Ouderdom meer dan 3 mnd Overige vorderingen Rentedragende vorderingen Bewindvoering -voorziening oninbaarheid Overige vorderingen -dubieus-voorziening oninbaarheid Totaal

19 29.690 211 -119 186 -186 29.801

Deze post betreft de kortlopende rentedragende vorderingen op klanten van de afdeling GKB mbt: - Persoonlijke leningen - Doorlopende kredieten - Beleningen pandhuis - SAS bouwdepot - Hypotheken kortlopend - waarvan voorziening oninbaarheid Totaal kortlopende vorderingen

A2.4.1

Saldo rekening courant met de CTR

A2.4.2

Vordering op gemeentelijke dienst

2.181 287 24.581 353 3.087 -799 29.690

114.457

4.329

Ouderdom t/m 1 mnd Bestuursdienst Centrale Treasury Haeghe Groep

7 4.308 10

Ouderdom 2 t/m 3 mnd Dienst Stedelijke Ontwikkeling

4

55

TOELICHTING OP DE BALANS Dienst Sociale Zaken en Werkgelegenheidsprojecten - rekening 2011 - (bedragen in duizenden euro's)

TOELICHTING ACTIVA

A2.9.1.1

A2.9.1.2

Overlopende activa Europ./Nederl. overheidslichamen (art. 40a) M.b.t. E.S.F 2009 M.b.t. E.S.F 2010 M.b.t. E.S.F 2011

750 2.276 817

3.843

Overlopende activa (art. 40b) Nog te ontvangen beleenrecht van nog niet afgeloste panden Vooruitbetaalde kosten Socrates Nog te ontvangen van Achmea Zorgverzekeringen

1.026 284 754

2.064

LIQUIDE MIDDELEN (ART. 40) A2.3.1

399

Kas/bank/giro

399

NIET UIT DE BALANS BLIJKENDE VERPLICHTINGEN

GERESERVEERD VAKANTIEGELD Conform het gestelde in het BBV is voor de periode juni-december 2011 geen schuld of voorziening vakantiegeld opgenomen in de balans. Ultimo 2011 bedraagt het door de medewerkers opgebouwde recht op vakantiegeld € 2,628 mln. Dit bedrag zal in mei 2012, of eerder bij ontslag, aan de medewerkers uitbetaald worden.

GERESERVEERDE VAKANTIETOELAGE BIJSTANDSCLIENTEN Conform het gestelde in het BBV is voor de periode juni-december 2011 geen schuld of voorziening vakantiegeld opgenomen in de balans. Ultimo 2011 bedraagt het door de bijstandscliënten opgebouwde recht op vakantiegeld € 5,784 mln. Dit bedrag zal in mei 2012, of eerder bij beëindiging, aan de bijstandscliënten uitbetaald worden.

LEASECONTRACTEN Per 31-12-2011 is de portefeuille "Leasecontracten" alsvolgt opgebouwd: 11 auto's t.b.v. de afdeling Bijzonder Onderzoek, 1 auto t.b.v. de afdeling Beleid , en 1 auto t.b.v. Algemeen Beheer van deze dienst. Het totaalbedrag voor de portefeuille leasecontracten bedraagt € 0,158 mln, waarvan hieronder de specificatie over de jaren bedragen van de termijnen welke vervallen in: 2012

2013

2014

2015

2016

13 auto's

65

54

21

9

9

Totaal

65

54

21

9

9

56

TOELICHTING OP DE BALANS Dienst Sociale Zaken en Werkgelegenheidsprojecten - rekening 2011 - (bedragen in duizenden euro's)

TOELICHTING PASSIVA

VASTE PASSIVA (ART. 41) EIGEN VERMOGEN (ART. 42/43) P1.1.1.2

41.946

Compensatiereserves (art. 43 1a) Beginsaldo 927

Bij 0

AF 113

Eindsaldo 814

AF 15.703

Eindsaldo 0 6.355 6.355

Het saldo van de dienstcompensatiereserve voor resultaatsbestemming bedraagt € 0,927 mln. Bij afdoening van de jaarrekening 2010 is het nadelig dienstresultaat, zijnde € 0,113 mln, ten laste gebracht van bovengenoemde reserve.

P1.1.2.2

Egalisatie reserves (art. 43 1b) Beginsaldo 11.935 963 12.898

Inkomensvoorzieningen (voorheen WWB I-deel) Individuele voorzieningen WMO

P1.1.2.3

Bij 3.768 5.392 9.160

15.703

Beginsaldo Bij AF Inkomensvoorzieningen (voorheen WWB I) 11.935 3.768 15.703 Het college wil voor bepaalde beleidsterreinen middelen beschikbaar houden. Daartoe dienen eventuele resultaten op deze taken buiten de uiteindelijke resultaatsverdeling gehouden te worden. Voor product Algemene Bijstandsverlening is hiertoe de egalisatiereserve Inkomensvoorzieningen (voorheen reserve WWB-I) ingesteld (rv 173/2010). De voor- en nadelen van de uitvoering van de bijstand inclusief apparaat, voor zover dit verband houdt met autonome volume ontwikkelingen, worden voor resultaatsbepaling verrekend met deze reserve. De reserve heeft een minimum van € 3 mln en een maximum van € 17 mln. Bij een eindsaldo buiten de bandbreedte is de reserve onderwerp van de begrotingsvoorbereiding. De totale dotatie van € 3,768 en onttrekking van € 15,703 mln zijn opgebouwd uit de volgende elemementen: -de verlaging van de voorzieningenstand dubieuze debiteuren met € 3,768 mln heeft geleid tot een evenredige dotatie. -de uitkomsten declaratie-uitkeringen (de productuitkomsten) hebben geleid tot de maximale onttrekking na dotatie van€ 15,703 mln.

Eindsaldo 0

Beginsaldo Bij Individuele voorzieningen WMO 963 5.392 Het college wil voor bepaalde beleidsterreinen middelen beschikbaar houden. Daartoe dienen eventuele resultaten op deze deze taken buiten de uiteindelijke resultaatsverdeling gehouden te worden. Voor WMO-producten is hiertoe de egalisatiereserve Individuele Voorzieningen WMO ingesteld (rv 173/2010). Deze reserve gaat worden gebruikt om de schommelingen in de vraag naar de WMO-producten (zijnde Hulp bij het Huishouden, Woon- en Vervoersvoorzieningen Gehandicapten) en de benodigde apparaatsinzet op te vangen. Daartoe worden de voor- en nadelen van de uitvoering van de WMO inclusief apparaat, voor zover dit verband houdt met autonome volume ontwikkelingen, voor resultaatsbepaling verrekend met deze reserve. De reserve heeft een minimum van € 1 mln en een maximum van € 5 mln. Bij een eindsaldo buiten de bandbreedte is de reserve onderwerp van de begrotingsvoorbereiding. De bepaling van het resultaat van de WMO-producten heeft geleid tot de volgende dotaties/onttrekkingen: -dotatie van € 1,850 mln ten laste van het resultaat van 622.0 Hulp bij het Huishouden -dotatie van € 2,067 mln ten laste van het resultaat van 652.0 Vervoersvoorzieningen Gehandicapten -dotatie van € 1,475 mln ten laste van het resultaat van 652.1 Woonvoorzieningen Gehandicapten

AF 0

Eindsaldo 6.355

Bestemmingsreserves (art. 43 1b)

Reserve ex ama's Reserve Risico`s Inburgering en verantwoorde afbouw Reserve sociaal economisch fonds Reserve Werkgelegenheid, in het bijzonder afbouw van ID- en WIW banen Reserve aanpak jeugdwerkloosheid Haaglanden Reserve ontwikkelen eigen vorm kinderopvang Reserve schuldhulpverlening Totaal reserves

57

Beginsaldo

Bij

AF

Eindsaldo

54 5.900 9.191 8.043 2.048 372 33

0 0 0 7.000 1.529 0 2.000

54 0 0 179 1.160 0 0

0 5.900 9.191 14.864 2.417 372 2.033

25.641

10.529

1.393

34.777

TOELICHTING OP DE BALANS Dienst Sociale Zaken en Werkgelegenheidsprojecten - rekening 2011 - (bedragen in duizenden euro's)

TOELICHTING PASSIVA

Toelichting reserves Beginsaldo Bij Reserve ex ama's 54 0 Bij de 2e finrap 2009 (rv 162/2009) is voor de kwetsbare doelgroep ex-Ama's een bedrag van € 0,300 mln toegevoegd aan de begroting middels een dotatie aan bovengenoemde reserve. Om te voorkomen dat de ex-Ama's in de illegaliteit belanden heeft Stichting Vluchtelingenwerk Den Haag een ex-Ama steunpunt opgericht dat door de Gemeente Den Haag wordt gesubsidieerd. De ex-Ama's worden hier begeleid, eventueel geschoold en gemotiveerd om terug te keren naar het land van herkomst. Ten behoeve hiervan is in 2011 een bedrag van € 0,038 mln onttrokken uit de reserve. Het restantsaldo ad € 0,016 mln is in 2011 vrijgevallen t.g.v. het concern omdat deze reserve is ontstaan vanuit cofinanciering.

AF 54

Eindsaldo 0

Beginsaldo Bij Reserve risico Inburgering en verantwoorde afbouw 5.900 0 In 2010 is een bedrag van € 5,900 mln toegevoegd aan de reserve (rv 154/2010). Deze reserve is bedoeld om mogelijke tekorten te kunnen dekken op de uitvoering van inburgering, dan wel voor het op verantwoorde wijze afbouwen van de uitvoering op dit beleidsterrein als gevolg van de wijzigingen in het rijksbeleid. De afbouw van het uitvoeringsapparaat inburgering is reeds in gang gezet. De verwachting is dat vanaf 2012 de reserve aangewend gaat worden ter financiering van de financiele consequenties van bovengenoemde afbouw.

AF 0

Eindsaldo 5.900

Beginsaldo Bij AF Reserve Sociaal Economisch Fonds 9.191 0 0 Tijdens de begrotingsretraite 2009-2012 (rv 191/2008) is bovengenoemde reserve gevormd met als doel intensiever in te zetten op participatie van de Haagse burgers en op ontwikkeling van de onderkant van de arbeidsmarkt. Bij het Halfjaarbericht 2011 (RIS181275a) is besloten om in 2011 geen middelen uit het SEF te onttrekken, maar te declareren uit het Participatiebudget. Hiermee worden de SEF middelen in latere jaren ingezet en wordt voorkomen dat een deel van het Participatiebudget aan het Rijk moet worden terugbetaald.

Eindsaldo 9.191

Beginsaldo Bij Reserve Werkgelegenheid, in het bijzonder 8.043 7.000 afbouw van ID- en WIW banen Met de 1e finrap 2009 (rv 82/2009) is besloten om één reserve bij de dienst SZW te vormen voor de financiele afronding van de afbouw van de ID-banen. Conform het collegeakkoord 2011-2014 is een bedrag van € 7,000 mln gedoteerd aan bovengenoemde reserve voor nieuw beleid. Net als bij het SEF is bij het halfjaarbericht 2011 besloten deze bestemmingsreserve zoveel mogelijk te ontzien om het Participatiebudget volledig te benutten. De onttroken € 0,2 mln. zijn lasten die niet declarabel zijn uit het Participatiebudget.

AF 179

Eindsaldo 14.864

Beginsaldo Bij Reserve aanpak jeugdwerkloosheid Haaglanden 2.048 1.529 Bij de vaststelling van de jaarrekening 2009 heeft de raad ingestemd met de vorming van bovengenoemde bestemmingsreserve (rv 75/2010). Conform de meicirculaire 2011 heeft een dotatie plaatsgevonden ad € 1,529 mln voor de "Decentralisatie-uitkering Jeugdwerkloosheid". Een bedrag van € 1,160 mln is onttrokken aan bovengenoemde reserve ter financiering van de gedane doorbetalingen aan de Randgemeenten.

AF 1.160

Eindsaldo 2.417

Beginsaldo Bij Reserve ontwikkelen eigen vorm kinderopvang 372 0 Ter financiering van extra kinderopvang voor WWB`ers en verplichte inburgeraars is bovengenoemde reserve gevormd (rv 133/2008). Verbetering van het gemeentelijk werkproces en de terugloop van de wachtlijsten bij kinderopvangorganisaties maakt dat in 2011 handhaving van de extra kinderopvangplekken niet noodzakelijk bleek. Momenteel wordt onderzocht op welke wijze de reserve in 2012 aangewend kan worden.

AF 0

Eindsaldo 372

Beginsaldo Bij Reserve schuldhulpverlening 33 2.000 Als gevolg van het bestuursakkoord VNG-Rijk “Samen aan de slag” is in 2007 bovengenoemde reserve gevormd (rv 187/2007). Besloten is om schuldhulpverleningstrajecten van klanten die tevens een re-integratie- of inburgeringstraject volgen te financieren vanuit het participatiebudget. De incidentele middelen die hiermee vrijkomen op product Schulhulpverlening worden gedoteerd aan bovengenoemde reserve met als doel in 2012 de verwachte toename van lasten als gevolg van de nieuwe Wet Schuldhulpverlening te kunnen opvangen.

AF 0

Eindsaldo 2.033

58

TOELICHTING OP DE BALANS Dienst Sociale Zaken en Werkgelegenheidsprojecten - rekening 2011 - (bedragen in duizenden euro's)

TOELICHTING PASSIVA

P1.1.4.1

Saldo van de rekening (overdeeld resultaat) Nadelig exploitatiesaldo 2011 Nadelig begrotingssaldo 2011 Dienstsaldo nog te bestemmen

223.915 213.186 -10.729

Ingevolge het raadsbesluit inzake de beheersing van de begrotingsuitvoering is de verdeling van het resultaat als volgt: Onververdeeld resultaat WWB-I* Concernresultaat Dienstresultaat Totaal resultaat

14.617 3.327 561 10.729

N V V N

*Op Algemene bijstandsverlening is een nadelig resultaat gerealiseerd van € 14,6 mln. De oorzaak van dit resultaat wordt elders in dit jaarbericht toegelicht. Dit tekort kan niet met de reserve Inkomensvoorzieningen gedekt worden, omdat die daarmee negatief zou uitkomen. Als de reserve Inkomensvoorzieningen onder de vastgestelde ondergrens van € 3 mln. uitkomt, wordt deze reserve onderwerp van collegebehandeling in de komende begrotingsvoorbereiding.

VOORZIENINGEN (ART. 44)

9.079 Beginsaldo

P1.2.1

Voorzieningen (art. 44 1a t/m 1c) Spaarvariant FPU - niet-actieven Voorziening Reorganisatie GKB - kortlopend GKB - langlopend GKB - winkel/kluisgoederen Kredieten particuliere woningverbetering Totaal

0 279 4.813 0 0 0 41 5.133

Bij

AF 0 134 5.072 0 0 0 0 5.206

Eindsaldo 0 244 975 0 0 0 41 1.260

Voorziening Spaarvariant Ingaande 1 januari 2006 is de mogelijkheid tot sparen van ADV-verlofuren gestopt en heeft er geen dotatie meer plaatsgevonden. De tot dan toe gespaarde ADV-verlofuren staan gestald op bovengenoemde voorziening. Op advies van het concern is deze voorziening met het vergelijkend cijfer voor een bedrag van € 0,273 overgeheveld naar de overige schulden. In 2011 is aan gespaarde verlofuren een bedrag van € 0,052 mln opgenomen. Voorziening FPU niet-actieven Op advies van de GAD is in 2006 een voorziening gevormd ter financiering van de gemeentelijke lasten van de volledig niet actieve voortijdig gepensioneerde voormalige medewerkers. Ultimo 2011 heeft de afdeling P&O een overzicht gemaakt van de stand van zaken voor de jaren 2011-2015. Dit leidt tot een besteding van € 0,244 mln, zijnde de gemaakte lasten in 2011. De inschatting van de lasten voor de jaren 2012-2015 is € 0,169 mln. Dit leidt tot een dotatie van € 0,134 mln. Voorziening Reorganisatie Per 1 december 2010 is de nieuwe Directie Bedrijfsvoering operationeel geworden. Vanaf deze datum hebben de niet geplaatste medewerkers de status SBK gekregen. Voor de kosten gedurende de SBK periode, zoals ontslagvergoeding en bemiddelingskosten etc, is een voorziening gevormd. Dit heeft geresulteerd in een dotatie van € 4,613 mln. Ook voor de verwachte kosten voor de afwikkeling van rechtspositionele zaken die hun oorsprong hebben in 2010 heeft een dotatie plaatsgevonden ten bedrage van € 0,200 mln. In 2011 is voor een bedrag van in totaal € 0,975 mln onttrokken. Per 1 december 2011 is a.g.v. de afbouw van Startbaan Detachering een dotatie inclusief kosten voor extra inzet van P&O ten bedrage van € 5.072 mln. ingesteld. Voorziening GKB Op advies van de GAD is besloten de voorziening GKB ten bedrage van € 3,906 mln om te zetten naar een voorziening dubieuze debiteuren die in mindering gebracht wordt op de langlopende uitstaande kredieten ten bedrage van € 1,896 mln, en kortlopende uitstaande kredieten ten bedrage van € 2,010 mln. aan de actief-zijde van de balans, zoals de regelgeving hieromtrent voorschrijft zodat de economische waarde van de kredietportefeuille uit de actief-zijde van de balans blijkt. Voorziening Kredieten particuliere woningverbetering De GKB heeft voor het verstrekken van kredieten als gevolg van al dan niet verplicht onderhoud aan de eigen woning een samenwerkingsverband met de dienst DSO. Voor de kredieten die verstrekt worden onder deze voorziening ook wel genoemd het Woon Krediet Fonds (WKF) staat DSO garant. Als deze voorziening door afschrijving het nulpunt nadert volgt bijstorting door de dienst DSO. De bijstorting van de dienst DSO vindt plaats in 2012. Het ontstane debetsaldo is overgebracht naar balansrekening 10200 in afwachting van de bijstorting in 2012.

59

0 169 8.910 0 0 0 0 9.079

TOELICHTING OP DE BALANS Dienst Sociale Zaken en Werkgelegenheidsprojecten - rekening 2011 - (bedragen in duizenden euro's)

TOELICHTING PASSIVA

LANGLOPENDE SCHULDEN (ART.46) P1.3.3.2

58.858

Omslagrenteleningen (CTR) Leningnummer LONM10029 (rentelasten 2) Leningnummer LONM10068 (rentelasten 2) Het saldo sluit voor een bedrag van € 110 niet aan bij de activa aan de debetzijde van de balans door enerzijds een in de SZW-administratie versnelde aflossing ad € 15 (bij concern niet verwerkt ivm tijdigheid) en anderzijds een investering in 2011 ad € 125. (BSW/2011.259 RIS 182000)

P1.3.3.3

P1.3.7

44 38

Maatleningen (CTR) Saldo per 01-01-2011 Ingeloste 12-jarige SAS-leningen per 01-01-2011 (Rentelasten 436) Ingeloste leningen per 01-01-2011 inzake Hypotheken/VSPW-kredieten (Rentelasten Hypotheken 944 / VSPW 23)

28.562 -3.235 -261

Aangetrokken 12-jarige SAS-leningen per 01-01-2011 Aangetrokken leningen per 01-01-2011 inzake Hypotheken/VSPW-kredieten Saldo per 31-12-2011

0 10.573 35.639

Door derden belegde gelden SAS Spaardepot Saldo per 01-01-2011 Rentevergoedingen Uitbetaalde subsidiebedragen Saldo per 31-12-2011

26.073 1.410 -4.346 23.137

VLOTTENDE PASSIVA (ART. 47)

P2.1.3.1

137.171

Overige schulden (art. 48c)

1) 2)

42.690

Ouderdom t/m 1 mnd Nog te betalen facturen Nog te betalen subsidies inzake stimulering onderhoud Betalingen onderweg Door klanten gedeponeerde gelden Nog te verwerken ontvangsten Overige schulden

2.379 118 1.714 5.633 965 5.862

1)

Voor klanten gereserveerde gelden m.b.t. toekomstige betalingen/schulden.

2)

Door deze dienst van cliënten ontvangen gelden waarvan de administratieve ontvangstverwerking nog moet worden afgewikkeld. Verplichtingen wegens geleverde goederen en diensten waarvan de faktuur nog niet is ontvangen -M.b.t. Voorziening Gehandicapten -M.b.t. Overige -Facturen waarvan de ontvangsten na 2011 worden vastgelegd en die grotendeels in de verplichting zijn opgenomen

2.357 36.320 -16.363

Ouderdom 2 t/m 3 mnd Nog te betalen facturen

1.987

Ouderdom meer dan 3 mnd Nog te betalen facturen

1.718

Algemene noot: De doorlooptijd van een werkgelegenheidsproject betreft meestal meerdere kalenderjaren. De tijd dat de deelnemer aan een werkgelegenheidsproject deelneemt kan langer dan 1 jaar zijn. Nadat alle deelnemers het project hebben afgerond volgt een evaluatie van het project, en dienen de uitvoerders hun einddeclaratie in (maakt vaak onderdeel uit van de jaarrekening van de betrokken instelling). Op basis van het totaal van deze einddeclaraties stelt SZW declaraties op voor de afrekening naar de diverse subsidieverstrekkers. Deze subsidiedeclaraties moeten vaak voorzien zijn van een goedkeurende accountantsverklaring. Nadat de declaraties zijn goedgekeurd door de subsidieverstrekkers kan SZW definitief afrekenen met de uitvoerders van de projecten. Projecten staan daardoor vaak voor een langere periode in de balans van de dienst.

P.2.1.3.3.

Schulden aan andere publiekrechtelijke lichamen

10.324

Ouderdom t/m 1 mnd Belastingdienst Ministerie SZW

P2.10.2

9.306 1.018

Schuld aan gemeentelijke dienst

35.074

Ouderdom t/m 1 mnd Bestuursdienst Centrale Treasury Dienst Publiekszaken Dienst Onderwijs Cultuur en Welzijn Dienst Openbare Bibliotheek Dienst Stadsbeheer Gemeentelijke accountantsdienst Haeghe Groep Intern Dienstencentrum

16 1.758 54 115 26 28 87 -337 237

60

TOELICHTING OP DE BALANS Dienst Sociale Zaken en Werkgelegenheidsprojecten - rekening 2011 - (bedragen in duizenden euro's)

TOELICHTING PASSIVA

Ouderdom 2 t/m 3 mnd Haeghe Groep Intern Dienstencentrum

2.391 5.502

Ouderdom meer dan 3 mnd Centrale Treasury Dienst Stadsbeheer Haeghe Groep Intern Dienstencentrum

P2.9.1.1

24.000 40 1.156 1

Overlopende passiva Europ./Nederl overheidslichamen (art. 49b)

Ontvangen voorschotbedragen van publieke lichamen Beginsaldo

BIJ

AF

Eindsaldo

Wet Inburgering Ex Ama's Nieuwkomers Oudkomers Risico`s Wet Inburgering Bestuurskostenregeling Inburgering van gepardoneerden Participatiebudget (Werken) Participatiebudget Inburgering Participatiebudget Educatie OCW Participatiebonus Inburgering Schuldhulpverlening inc. extra middelen 2009-2011 Haalbaarheidsonderzoek Taalplein Verzameluitkering SZW Handhaving

19.937 161 709 5.303 2.000 272 1.687 15.550 23.433 0 0 0 0 0

0 45 0 0 0 1 0 82.181 22.220 4.938 0 2.357 5 450

11.016 206 -82 1.695 2.000 0 1.132 83.604 26.108 4.917 -668 2.357 5 450

8.921 0 791 3.608 0 273 555 14.127 19.545 21 668 0 0 0

Saldo

69.052

112.197

132.740

48.509

Wet inburgering Conform vaststellingsbeschikking brede doeluitkering Sociaal, Integratie en Veiligheid (BDU-SIV) 2005-2009 is in 2011 een bedrag van € 7,818 mln terugbetaald aan het Rijk. Tevens is een bedrag van € 3,198 mln aan prestatieafhankelijke trajecten vallend onder de financiering Wet Inburgering besteed. Ex Ama's In 2011 is conform beschikking een bedrag van € 0,045 mln ontvangen van het ministerie van BZK . Het beginsaldo inclusief het in 2011 beschikte bedrag is besteed aan de financiering van de begeleiding van ex-alleenstaande minderjarige vreemdelingen en hieraan gelieerde onderwerpen. Nieuwkomers Conform vaststellingsbeschikking brede doeluitkering Sociaal, Integratie en Veiligheid (BDU-SIV) 2005-2009 is in 2011 een bedrag van € 0,918 mln terugbetaald aan het Rijk en heeft mede ter financiering een overheveling van € 1,000 mln plaatsgevonden vanuit het overlopend passief Risico`s Wet Inburgering. Oudkomers Conform vaststellingsbeschikking brede doeluitkering Sociaal, Integratie en Veiligheid (BDU-SIV) 2005-2009 en afrekening pilot Taal Totaal is in 2011 een bedrag van € 2,661 mln terugbetaald aan het Rijk. Tevens is een bedrag van € 0,034 mln besteed aan contractuele prestaties tbv Oudkomers. Daarnaast heeft mede ter financiering een overheveling van € 1,000 mln plaatsgevonden vanuit het overlopend passief Risico`s Wet Inburgering. Risico`s Wet Inburgering Ten behoeve van de financiering van de afrekeningen inzake Nieuwkomers en Oudkomers is het volledige bedrag van € 2,000 mln overgeheveld naar 17334 nieuwkomers tot een bedrag van € 1.000 mln, en 17335 oudkomers tot een bedrag van € 1.000 mln. Inburgering van gepardoneerden Conform vaststellingsbeschikking brede doeluitkering Sociaal, Integratie en Veiligheid (BDU-SIV) 2005-2009 is in 2011 een bedrag van € 1,075 mln terugbetaald aan het Rijk. Tevens is een bedrag van € 0,057 mln besteed aan trajecten tbv gepardonneerden. Participatiebudget (Werken) In 2011 is conform beschikking een bedrag van € 82,181 mln ontvangen van het ministerie van SZW en is voor trajecten naar werk, re-integratietrajecten en gesubsidieerde arbeid een bedrag van € 83,604 mln besteed ten laste van deze Rijksregeling. Participatiebudget Inburgering In 2011 is conform beschikking een bedrag van € 22,220 mln ontvangen van het ministerie van SZW en is aan (duale) en vraaggerichte inburgeringstrajecten een bedrag van € 24,108 mln besteed. Daarnaast heeft een besteding van € 2,000 mln plaatsgevonden tbv een dotatie aan de reserve schulphulpverlening om in 2012 en verder de vaak voorkomende schuldenproblematiek bij inburgerings- en re-integratietrajecten aan te kunnen pakken en de toename van lasten als gevolg van de nieuwe wet schuldhulpverlening op te vangen. Participatiebudget Educatie OCW In 2011 is conform beschikking een bedrag van € 4,938 mln ontvangen van het ministerie van SZW en is door de uitvoerende dienst OCW tbv educatie vallend onder participatiebudget een bedrag van € 4,917 mln aan nota`s bij de beschikkende dienst SZW ingeleverd. Participatiebonus Inburgering Uit onderzoek in 2010 naar de in 2009 verantwoorde baat in het kader van het aanspraak kunnen maken op de participatiebonus als gevolg van het uitvoeren van duale inburgeringsvoorzieningen is in 2011 gebleken dat destijds € 0,668 mln ten onrechte als baat is verantwoord. Voornoemd bedrag vloeit, conform accountantsrapport 2010, in 2011 terug naar het betreffende overlopend passief Schuldhulpverlening incidentele extra middelen 2009-2011 In 2011 is conform beschikking een bedrag van € 2,357 mln ontvangen van het ministerie van SZW . Deze middelen zijn in 2011 volledig besteed aan extra activiteiten op het gebied van schuldhulpverlening en de toename van het beroep hierop als gevolg van de economische crisis. Verzameluitkering SZW Handhaving In 2011 is conform beschikking een bedrag van € 0,450 mln ontvangen van het ministerie van BZK . Deze middelen zijn in 2011 besteed aan mankracht, huisvesting en overige kosten tbv Regionale Coördinatie Fraudebestrijding.

61

TOELICHTING OP DE BALANS Dienst Sociale Zaken en Werkgelegenheidsprojecten - rekening 2011 - (bedragen in duizenden euro's)

TOELICHTING PASSIVA

P2.9.1.2

Overlopende passiva (art. 49a/c) Vooruitvangen subsidies: Bestuursdienst inzake Pardongelden Overige vooruitontvangen subsidies

574 452 122

NIET UIT DE BALANS BLIJKENDE VERPLICHTINGEN

GERESERVEERD VAKANTIEGELD Conform het gestelde in het BBV is voor de periode juni-december 2011 geen schuld of voorziening vakantiegeld opgenomen in de balans. Ultimo 2011 bedraagt het door de medewerkers opgebouwde recht op vakantiegeld € 2,628 mln. Dit bedrag zal in mei 2012, of eerder bij ontslag, aan de medewerkers uitbetaald worden.

GERESERVEERDE VAKANTIETOELAGE BIJSTANDSCLIENTEN Conform het gestelde in het BBV is voor de periode juni-december 2011 geen schuld of voorziening vakantiegeld opgenomen in de balans. Ultimo 2011 bedraagt het door de bijstandscliënten opgebouwde recht op vakantiegeld € 5,784 mln. Dit bedrag zal in mei 2012, of eerder bij beëindiging, aan de bijstandscliënten uitbetaald worden.

LEASECONTRACTEN Per 31-12-2011 is de portefeuille "Leasecontracten" alsvolgt opgebouwd: 11 auto's t.b.v. de afdeling Bijzonder Onderzoek, 1 auto t.b.v. de afdeling Beleid , en 1 auto t.b.v. Algemeen Beheer van deze dienst. Het totaalbedrag voor de portefeuille leasecontracten bedraagt € 0,158 mln, waarvan hieronder de specificatie over de jaren bedragen van de termijnen welke vervallen in: 2012

2013

2014

2015

2016

13 auto's

65

54

21

9

9

Totaal

65

54

21

9

9

62

63

Dienst

Omschrijving regeling

SZW

Wet Inburgering

623.1.01

623.1.01

8

8

SZW

SZW

SZW

SZW

Voorbereidingstraject Participatiebudget

ESF 2011

ESF 2010

ESF 2009 Europa

Europa

Europa

Rijk

Rijk

Ontvangen van publiekrechtelijk lichaam (vul in: Rijk, Europa, Provincie of regio Haaglanden) Haaglanden)

Totaal overlopende activa Europese en Nederlandse overheidslichamen

623.1.01

623.1.01

8

8 - Werk en Inkomen

623.2.01

7 - Integratie en Krachtwijken

8

7

(bedragen in € 1.000) Programma Product

4.396

-

2.689

1.508

15

184

Saldo per 31-12-2010

538-

817

413-

758-

184-

Te ontvangen voorschotbedragen ontstaan door voorfinanciering (art 40a deel a)

-

Vooruitbetaalde bedragen t.l.v. volgende begrotingsjaren (art 40a deel b)

Overlopende activa Europese en Nederlandse overheidslichamen (art. 40a): Nog te ontvangen (voorschot)bedragen en vooruitbetaalde bedragen

3c Specificatie overlopende activa en passiva Europese en Nederlandse overheidslichamen

15

15

Ontvangen (voorschot) bedragen

-

Vrijgevallen bedragen

3.843

817

2.276

750

-

-

Saldo per 31-12-2011

64

9

8 8

7 7 7 7 7 7 7 7 7 7

Dienst

Omschrijving regeling

SZW SZW SZW SZW SZW SZW SZW SZW SZW SZW SZW

SZW SZW

Verzameluitkering SZW Handhaving Participatiebudget Re-integratie

Experiment perspectief ex-amv's Wet Inburgering Nieuwkomers Oudkomers Risico's Wet Inburgering Bestuurskostenregeling Participatiebonus Inburgering Inburgering voor gepardoneerden Participatiebudget Inburgering Participatiebudget Educatie OCW Haalbaarheidsonderzoek taalplein

SZW

Schuldhulpverlening incidenteel extra middelen 2009-2011

Totaal overlopende passiva Europese en Nederlandse overheidslichamen

620.3.01

9 - Sociale voorzieningen en armoedebestrijding

610.0.01 623.1.01

8 - Werk en Inkomen

621.2.01 623.2.01 623.2.01 623.2.01 623.2.01 623.2.01 623.2.01 623.2.01 623.2.01 623.2.01

7 - Integratie en Krachtwijken

(bedragen in € 1.000) Programma Product

Rijk

Rijk Rijk

Rijk Rijk Rijk Rijk Rijk Rijk Rijk Rijk Rijk Rijk Rijk

Ontvangen van publiekrechtelijk lichaam (vul in: Rijk, Europa, Provincie of regio Haaglanden) Haaglanden)

Overlopende passiva Europese en Nederlandse overheidslichamen (art.49 b): Ontvangen (voorschot)bedragen

3c Specificatie overlopende activa en passiva Europese en Nederlandse overheidslichamen

69.052

-

15.550

161 19.937 709 5.303 2.000 272 1.687 23.433 -

Saldo per 31-12-2010

112.197

2.357

450 82.181

22.220 4.938 5

1

45

Toevoegingen (ontvangen voorschotbedragen)

120.268

2.357

450 83.604

66857 26.108 4.917 5

34

206 3.198

Uitgaven tlv publiekrechtelijke middelen

12.472

1.075

7.818 821.661 2.000

Vrijgevallen bedragen

48.509

-

14.127

8.921 791 3.608 273 668 555 19.545 21 -

Saldo per 31-12-2011

657.758

Totaal begroting 2011

SZW SZW SZW

SZW SZW SZW SZW SZW

SZW SZW SZW SZW

610.0.01 Algemene bijstandsverlening 623.1.01 Werkgelegenheid 650.0.02 Kinderopvang SZW Programma 08

310.3.01 Financiele hulpverlening 614.0.01 Gemeentelijk minimabeleid 620.3.01 Schuldhulpverlening 620.4.01 Bijzondere hulpverlening huisvesting 724.1.01 Wet op de lijkbezorging Programma 09

620.2.01 Advies, informatie en sociaal juridische diensten 622.0.01 Hulp bij het huishouden ouderen en gehandicapten 652.0.01 Vervoer ouderen en gehandicapten 652.1.01 Woonvoorzieningen ouderen en gehandicapten Programma 15

296 296

422.601

444.572

Totaal realisatie 2011

Totaal begroting 2011

422.305

408 8.765 389 20 9.582

10.160 2.773 5.628 0 1 18.562

281.007 85.479 348 366.834

445 26.882 27.327

Totaal apparaatslasten Totaal kostenplaatsen

Totaal Product

SZW SZW

Omschrijving

646.516

Totaal realisatie 2011

621.2.01 Asielzoekers en vluchtelingenbeleid 623.2.01 Inburgering Programma 07

product

296 296

646.220

10.935 53.989 25.257 10.815 100.996

8.352 32.414 13.688 133 185 54.772

351.153 105.431 4.111 460.695

429 29.328 29.757

Totaal apparaatslasten Totaal kostenplaatsen

Dienst

SZW SZW SZW SZW

620.2.01 Advies, informatie en sociaal juridische diensten 622.0.01 Hulp bij het huishouden ouderen en gehandicapten 652.0.01 Vervoer ouderen en gehandicapten 652.1.01 Woonvoorzieningen ouderen en gehandicapten Programma 15

Baten

SZW SZW SZW SZW SZW

310.3.01 Financiele hulpverlening 614.0.01 Gemeentelijk minimabeleid 620.3.01 Schuldhulpverlening 620.4.01 Bijzondere hulpverlening huisvesting 724.1.01 Wet op de lijkbezorging Programma 09

Totaal Product

SZW SZW SZW

610.0.01 Algemene bijstandsverlening 623.1.01 Werkgelegenheid 650.0.02 Kinderopvang SZW Programma 08

Dienst

SZW SZW

Omschrijving

621.2.01 Asielzoekers en vluchtelingenbeleid 623.2.01 Inburgering Programma 07

product

0

0

0

0

0

0

1

0

0

0

0

0

0

0

7.309

6.152

0

6.152

0

6.149

6.149

3

3

0

0

1.298

0

1.298

27

27

1.271

1.271

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

3.2.1

23

38

38 38

0

0

0

0

3.0

0

7

1.818

4 4

1.814

0

1.813

1.813

2.3

0

3.363

1.285

0

1.285

0

1.285

1.285

2.2

0

611

1.231

1.231 1.231

0

0

0

0

2.1

0

79.705

80.984

80.984 80.984

0

0

0

0

0

0.0

0

19.919

0

0

0

0

0

0

Niet in te delen lasten

1

2.3

9 9 0

0

0

0

0

0

0

0

0

6

6 6

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

2.050

4.344

290 290

4.054

2 6 116

108

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

388.972

365.289

0

365.289

0

4.675

0

333.860

4.675

0

1 3.403

0

250.928 82.932

72 26.682 26.754

2.740 297 365

535

293 242

0

16.924

25.721

0

25.721

8.765 360 14 9.139

2.476

2.476

320 14.106

13.786

1.889

2.695

0

2.695

300

300

588

588

294 966 28 1.288

319 200 519

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

54

27.308

17.096

0

17.096

0

0

17.042

15.703 1.339

120

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

-130.591 -130.591

130.591

10.923 5.233 3.741 1.338 21.235

4.080 6.357 11.405 133 223 22.198

6.2.2

0

480

5.206

5.206 5.206

0

0

0

0

6.0.1

54

10.584

19.689

0

19.689

1.850 2.067 1.475 5.392

2.000

2.000

12.297

6.0.0

0

44.780

-134

180 180

-314

0

-38 -87

-8 -41

4.3.2

0

94

21.716

0

21.716

0

0

21.716

43.090 37.125 279 80.494

4.3.1

0

129.079

121.997

0

121.997

45.509 18.876 7.904 72.289

25.046

25.046

3.768 8.529

4.2.3

0

297.057

304.088

0

304.088

0

11

11

304.077

21.716

4.2.2

0

17.921

0

17.921

0

0

17.921

3.745 3.745

6.664 6.664

4.2.1

0

0

0

0

0

0

0

0

304.077

-230 3 -227

4.1.1

65.950

60.587

34.051 34.051

26.536

10 1.349 573 98 2.030

2.455

1.182 992 281

17.921

659 20.258 20.917

4.0.2

36

5

3 3

2

2

2

0

0

0

4.0.1

0

1.020

1.116

1.109 1.109

7

0

8

8

-1

193 19.379 85 19.657

2.394 2.394

3.4

0

0

0

0

0

0

0

0

-1

0

6.2.2

6.0.1

6.0.0

4.2.5

4.2.4

4.2.3

4.2.2

4.2.1

4.1.2

3.4.3

3.3.1

0

23

14

14 14

0

0

0

0

0

3.4.1

3.3.3

3.3.2

3.2.2

0

5.027

8.955

8.067 8.067

888

48

48

43

41 2

24 762 2 788

3.1

3.0

Pachten

2.2

Opbrengst van grondverkopen

2.1

Energie

Personeel van derden

Overige goederen en diensten

1.2

Aankoop gronden

Belastingen op producenten

1.1

Betaalde belastingen

Overige aankopen en uitbestedingen duurzame goederen Belasting op inkomen van gezinnen

0.0 Aankopen niet duurzame goederen en diensten Inkomensoverdracht van het Rijk

Lasten Vermogensoverdrachten aan het Rijk Baten met betrekking tot vergoeding en verhaal sociale uitkeringen

1. Kostenverdeelstaat 2011

Subsidies aan marktproducenten

(bedragen in € 1.000)

Sociale uitkeringen in geld

Overige inkomensoverdrachten van overheid (niet-Rijk)

Totaal realisatie 2011

Totaal realisatie 2011

Sociale verstrekkingen in natura aan personen

Overige inkomensoverdrachten

Loonbetalingen en sociale premies

Niet in te delen baten

Inkomensoverdrachten aan overheid (niet-Rijk)

Investeringsbijdragen en overige kapitaaloverdrachten van overheid (niet-Rijk)

Sociale uitkeringen personeel

Werkelijk ontvangen rente en winstuitkeringen

Overige inkomensoverdrachten

Overige investeringsbijdragen en overige kapitaaloverdrachten

Werkelijk betaalde rente

Toegerekende rente

Reserveringen (Dotatie reserve) Reserveringen (Onttrekking reserve)

Afschrijvingen

Afschrijvingen

Reserveringen (dotaties voorzieningen) Reserveringen (vrijval voorzieningen)

Toegerekende rente

Huren

Vergoeding voor personeel

Overige verrekeningen van kostenplaatsen (toerekening aan de producten) Overige verrekeningen van kostenplaatsen (toerekening aan de producten)

65

66

Bijlage 2: Reserves

3010

3650

Dienstcompensatiereserve SZW

Inkomensvoorzieningen (voorheen WWB Ideel) Individuele voorziening WMO

Bestemmingsreserve ouderen, chronisch zieken en gehandicapten

Bestemmingsreserve Jeugdwerkeloosheid Haaglanden Bestemmingsreserve Risico's inburgering en verantwoorde afbouw Bestemmingsreserve ontwikkelen eigen vorm kinderopvang Bestemmingsreserve schuldhulpverlening

3679

3655

3659

3677

3676

3672

Bestemmingsreserve Werkgelegenheid, in het

bijzonder afbouw van ID- en WIW-banen

3675

3660

Bestemmingsreserve Sociaal Economisch Fonds Bestemmingsreserve Experiment ex-AMA's

3678

Res.nr.

Omschrijving reserve

Sociale Zaken en Werkgelegenheid

(bedragen in €1000)

6e. Bestemmingsreserve (project) 6d. Bestemmingsreserve (dienst uitvoering) 6e. Bestemmingsreserve (project) 6e. Bestemmingsreserve (project) 6e. Bestemmingsreserve (project) 500

2012

2014

3.000

2.200

5.900

2013

2012

3.600

2012

27.000

300

2011 2017

onbeperkt

2017

5.000

onbeperkt

4.000 17.000

onbeperkt

2. Dienstcompensatiereserve 6b. Bestemmingsreserve (systeemreserve risico) 6b. Bestemmingsreserve (systeemreserve risico) 6d. Bestemmingsreserve (dienst uitvoering) 6e. Bestemmingsreserve (project) 6e. Bestemmingsreserve (project)

Max. hoogte

onbeperkt

Eindjaar

Categorie

9

09

08

07

08

08

07

08

15

08

08

Progr.nr.

SZW

SZW

SZW

SZW

SZW

SZW

SZW

SZW

SZW

SZW

SZW

Dienst

614.0A

310.3A

650.0B

623.2A

623.1A

623.1A

621.2A

623.1A

div

610.0A

610.0A

Product

39.466

33

372

5.900

2.048

8.043

54

9.191

963

11.935

927

Saldo per 31-12-2010

113-

113-

Resultaatsbestemming 2010

39.353

-

33

372

5.900

2.048

8.043

54

9.191

963

11.935

814

Saldo per 31-12-2010

19.689

2.000

1.529

7.000

5.392

3.768

Dotaties

17.080

1.160

179

38

15.703

Onttrekkingen

16

16

41.946

-

2.033

372

5.900

2.417

14.864

-

9.191

6.355

-

814

Vrijval Saldo per 3112-2011

67

Bijlage 3: Voorzieningen

310.3.01 310.3.01 div. div. div.

SZW SZW SZW SZW SZW 9.312

3.906 41 273 4.813 279 4.179-

273-

3.906-

Saldo per Herrubricering 31-12-2010

5.133

41 4.813 279 5.206

5.072 134 1.305

975 244

86

45-

45-

-

Saldo per Dotaties Bestedingen Vrijval Balansverkorting 31-12-2010

³ Deze voorziening is omgezet naar een "overige schuld", balansrekening 12100.

² Het ontstane debitsaldo is overgebracht naar balansrekening 10200.MB064 in afwachting van de aanvulling door DSO in 2012.

9.079

- ¹ - ² - ³ 8.910 169

Saldo per 31-12-2011

¹ In overleg met de GAD is besloten de voorziening GKB om te zetten naar een voorziening dubieuze debiteuren. De vrijval is overgebracht naar balansrekeningen 01105 en 19000.MB146.

Voorziening GKB Voorziening Kredieten PWV Voorziening Spaarverlof SZW Voorziening Reoganisatie Voorziening FPU niet-actieven

Dienst Omschrijving voorziening

Totaal P 1.2.1 Voorzieningen

9 9 8 8 8

Progr. Product

P 1.2.1 Voorzieningen

(bedragen in €1000)

68 0

Totaal

0

0 0 0 0 0 0 0 0 0

125

0 0 0 0 0 0 125 0 0

Investeringen (bruto)

0

0 0 0 0 0 0 0 0 0

0

0 0 0 0 0 0 0 0 0

0

0 0 0 0 0 0 0 0 0

0

0 0 0 0 0 0 0 0 0

0

0 0 0 0 0 0 0 0 0

15

0 0 0 0 0 0 0 15 0

Overboeken Bijdragen Desinves- Afwaarteringen deringen van gereed derden gekomen activa

0

0 0 0 0 0 0 0 0 0

0

0 0 0 0 0 0 0 0 0

0

0 0 0 0 0 0 0 0 0

23

0 0 0 12 0 4 0 7 0

Afschrijvingen

0

0 0 0 0 0 0 0 0 0

192

0 0 0 61 0 6 125 0 0

Boekwaarde 31-12-2011

0

0 0 0 0 0 0 0 0 0

4

0 0 0 3 0 0 0 1 0

Toegerekende rente

Investeringen in materiële vaste activa met maatschappelijk nut kunnen in principe alleen voorkomen bij balanspost 1.2.4. "Grond- weg en waterbouwkundige werken" en bij balanspost 1.2.9.2 "Materiële vaste bedrijfsactiva in uitvoering". Indien wordt afgeweken van deze balansposten dient dit toegelicht te worden. ¹ De extra afschrijving (door desinvestering) van dit activum is niet in de actualisatie van de omslagrentelening per 31/12/2011 meegenomen, maar zal alsnog geschieden in 2012 .

0 0 0 0 0 0 0 0 0

105

0 0 0 73 0 10 0 22 0

Materiële vaste activa met maatschappelijk nut 1.2.1.1 Gronden en terreinen (niet in erfpacht uitgegeven) 1.2.1.2 Gronden en terreinen welke in erfpacht zijn uitgegeven 1.2.2 Woonruimten 1.2.3 Bedrijfsgebouwen 1.2.4 Grond- weg en waterbouwkundige werken 1.2.5 Vervoermiddelen 1.2.6 Machines apparaten en installaties 1.2.9.1 Overige materiële vaste activa 1.2.9.2 Materiele vaste bedrijfsactiva in uitvoering

Totaal

Materiële vaste activa met economisch nut 1.2.1.1 Gronden en terreinen (niet in erfpacht uitgegeven) 1.2.1.2 Gronden en terreinen welke in erfpacht zijn uitgegeven 1.2.2 Woonruimten 1.2.3 Bedrijfsgebouwen 1.2.4 Grond- weg en waterbouwkundige werken 1.2.5 Vervoermiddelen 1.2.6 Machines apparaten en installaties 1.2.9.1 Overige materiële vaste activa¹ 1.2.9.2 Materiele vaste bedrijfsactiva in uitvoering

Balans- Omschrijving balanspost post

Boekwaarde 1-1-2011

Bijlage 5. Specificatie materiële vaste activa en kapitaallasten

bedragen in € 1.000

69

2.9.1.1

2.9.1.2

2.3.1

A

A

A

Vlottende activa (art. 37)

Kas/bank/giro

Liquide middelen (art. 40)

Overlopende activa (art. 40 b)

Overlopende activa Europ./Nederl. overheidslichamen (art. 40a)

Uitzettingen/Vorderingen (art. 39) Vorderingen op openbare lichamen Verstrekte kasgeldleningen Rekening courant verhoudingen niet financiële instellingen Overige vorderingen Overige uitzettingen Saldo rekening courant met de CTR Vordering op gemeentelijk dienst

Voorraden (art. 38) Niet in exploitatie genomen bouwgronden Overige grond- en hulpstoffen Onderhandenwerk (incl.bouwgronden in exploitatie) Gereed product en handelsgoederen

295.291

364 -3.906

291.385

364

230.586

232.596

4.396

1.444 0 0 45.557 ³ 0 160.652 17.286

0 0 0 125 125

0 0 0 0 0 0 34.116 -1.896 ² 0 27.985 60.205

105 0 105

1.251 -2.010

-2.010

0

-1.896

-1.896

0 0

1.251

4.396

160.652 17.286

47.567

1.444

125 125

27.985 62.101

34.116

105

105

P P P P P P P

1.1.1.1 1.1.1.2 1.1.2.1 1.1.2.2 1.1.2.3 1.1.2.4 1.1.4.1

P

P

P P P P P P P

P P P P P P P P

P P

Overlopende passiva (art. 49 a/c)

Overlopende passiva Europ./Nederl overheidslichamen (art.49 b)

Overlopende passiva

Vlottende schulden Opgenomen kasgeldleningen (art. 48 a) Bank- en girosaldi (art. 48 b) Overige schulden (art. 48 c) Rekening courant verhoudingen met niet-financiële instellingen Schulden aan andere publiekrechtelijke lichamen Saldo rekening courant met de CTR Schuld aan gemeentelijk dienst

Vlottende passiva (art. 47)

Langlopende schulden (art. 46) Leningen van pens.fondsen en verzekeraars Leningen van banken Omslagrenteleningen (CTR) Maatleningen (CTR) Leningen van bedrijven Door derden belegde gelden Waarborgsommen Vooruitontvangen canons

Voorzieningen (art. 44) Voorzieningen (art. 44 1a t/m 1c) Voorzieningen met voeding van derden (art 44 lid 2)

Totaal Passiva

2.9.1.2

2.9.1.1

2.1.1 2.1.2 2.1.3.1 2.1.3.2 2.1.3.3 2.10.1 2.10.2

1.3.2 1.3.3.1 1.3.3.2 1.3.3.3 1.3.4.1 1.3.7 1.3.8.1 1.3.8.2

1.2.1 1.2.2

³ Dit betreft de overheveling van de voorziening GKB (kortlopende kredieten) van de economische categorie Voorzieningen (P121) naar economische categorie Overige vorderingen (A224)

² Dit betreft de overheveling van de voorziening GKB (langlopende kredieten) van de economische categorie Voorzieningen (P121) naar economische categorie Algemene voorziening voor oninbaarheid (A1322)

¹ Dit betreft de overheveling van de voorziening spaarverlof (ADV) van de economische categorie Voorzieningen (P121) naar economische categorie Overige schulden (P2131)

* Feitelijk betreft het hier een aanpassing van de beginbalans 2011, waardoor ten behoeve van een juiste vergelijking van balansstanden ook de eindbalans 2010 aangepast dient te worden.

Totaal Activa

2.2.1 2.2.2 2.2.3 2.2.4 2.2.5 2.4.1 2.4.2

A A A A A A A

A A A A A A A A A A

2.1.1 2.1.2 2.1.3 2.1.4

Financiële vaste activa (art. 36) 1.3.1.1 Kapitaalverstrekking aan Deelnemingen 1.3.1.2 Kapitaalverstrekking aan gemeenschappelijke regelingen 1.3.1.3 Kapitaalverstrekking aan overige verbonden partijen 1.3.2.1 Leningen aan woningbouwcorperaties 1.3.2.2 Leningen aan deelnemingen 1.3.2.3 Leningen aan overige verbonden partijen 1.3.3.1 Overige langlopende leningen aan derden 1.3.2.2 t/ Algemene voorziening voor oninbaarheid 1.3.3.2 Overige uitzettingen met looptijd > 1 jaar 1.3.4.1 Aan gemeentelijke diensten verstrekte langlopende leningen (CTR)

A A A A

1.2.0.1 1.2.0.2

A A

Materiële vaste activa (art. 35) Materiële vaste activa met economisch nut (art. 35 1a) Materiële vaste activa met maatschappelijk nut (art. 35 1b)

1.1.2

A

0

PASSIVA

Vaste passiva (art. 41)

Aangepaste balans per 31-12-2010 (excl. resultaat bestemming)*

Eigen Vermogen (art. 42/43) Algemene reserve (art. 43 1a) Compensatie-reserves (art. 43 1a) Reserve Grondbedrijf (art. 43 1b) (Tarief-)egalisatie-reserves (art. 43 1b) Bestemmingsreserves (art. 43 1b) / overig Activafinanciering (art. 43 1b) Saldo van de rekening (onverdeeld resultaat)

Stelselwijziging/ herrubricering

Vaste activa (art. 33)

Balans per 31-12-2010 (excl. resultaatbestemming)

Immateriële vaste activa (art. 34) Kosten voor onderzoek en ontwikkeling (art. 34 b)

ACTIVA

(bedragen in € 1.000)

Bijlage 7. Vergelijkend cijfer balans per 31-12-2010 Dienst: SZW

295.291

69.988

936

69.052

66.313 123.293

10.096

46.884

54.694

26.073

-3.906

0

273

273

0

-4.179

9.312

59 28.562

-4.179

0

Stelselwijziging/ herrubricering

9.312

-1.462 38.004

12.898 25.641

927

Balans per 31-12-2010 (excl. resultaatbestemming)

291.385

69.988

936

69.052

0 0 47.157 ¹ 0 10.096 0 66.313 123.566

0 0 59 28.562 0 26.073 0 0 54.694

5.133 ¹²³ 0 5.133

0 927 0 12.898 25.641 0 -1.462 38.004

Aangepaste balans per 31-12-2010 (excl. resultaat bestemming)*

B13 Incidentele lasten en baten Dienst: SZW

Incidentele lasten (bedragen ≥ 250.000) Product Progr. Onderwerp

bedragen * € 1.000 2011

Extra afschrijvingen ten laste van de exploitatie Extra dotaties aan voorzieningen (o.a. voor onderhoud) Dotaties aan de algemene reserve (alleen CTR ) -

M6140 M3203

M6220

Lasten ten gevolge van incidenteel nieuw beleid 9 Ontwikkelingskosten slimme pas 9 Pilot voorkoming huisuitzettingen Voor- en nadelige afwikkelingsverschillen voorgaande jaren 15 Uren zorg in natura, afwikkeling voorgaande jaren

500 588

1.039

Eenmalige subsidies -

M6231

Overig 8 Extra re-integratie activiteiten voor jongeren tot 27 jaar.

1.160 3.287

Totaal lasten

Incidentele baten (bedragen ≥ 250.000) Product Progr. Onderwerp

bedragen * € 1.000 2011

Bijzondere baten als gevolg van gemeentelijke eigendommen Extra dividenduitkeringen Onttrekkingen aan de algemene reserve (alleen CTR ) -

M3203

M6520 M6520

Baten ten gevolge van incidenteel nieuw beleid 9 Baten dienst OCW voor Pilot voorkoming huisuitzettingen Voor- en nadelige afwikkelingsverschillen voorgaande jaren 15 Vergelijking verbruik en facturatie van hulpmiddelelen 15 Compensatie vanuit de fiscus over betaalde btw taxibus

588

1.200 700

Eenmalige subsidies -

M6231

Overig 8 BR Jeugdwerkloosheid Haaglanden

1.160 3.648

Totaal baten

70

71

Nummer

A1

C1

C3

Departement

V&J

BZK

BZK

Juridische grondslag

Specifieke uitkering

Gemeenten G31

Besluit brede doeluitkering sociaal, integratie en veiligheid (SIV) en Uitvoeringsregeling brede doeluitkering sociaal, integratie en veiligheid

Brede doeluitkering Sociaal, Integratie en Veiligheid (GSB/SIV)

Gemeenten

1

Regeling verzameluitkering

Verzameluitkering BZK (incl. oud WWI)

Gemeenten

Regeling verzameluitkering

Verzameluitkering Veiligheid & Justitie

Ontvanger

Aard controle n.v.t.

Hieronder per regel één doelstelling / prestatieafspraak / (sub)indicator invullen en in de kolommen ernaast de verantwoordingsinformatie

Aard controle D1

Realisatie

I N D I C A T O R E N

Aard controle D1

€ 44.504 Resultaat ultimo 2011 van in 2010 Afspraak en 2011 alsnog te realiseren doelstellingen en prestatieafspraken in aantallen die met het Rijk zijn overeengekomen o.b.v. het stedelijk meerjaren ontwikkelingsprogramma (MOP), die zijn vastgelegd in het GSBconvenant per stad (prestatielijst) en in de GSB III-periode (deels) niet zijn gehaald.

Aard controle R

€ 160.723 Besteding 2011

Aard controle R

Besteding 2011

Aard controle n.v.t.

Toelichting afwijking

72

Juridische grondslag

Specifieke uitkering

Onderdeel inburgering BDU SIV: Regeling inburgering G31.

Ontvanger

Nummer

Departement

Aard controle R

4434 Besteding 2011 (inclusief inburgering) ten laste van de Rijksmiddelen

Aard controle D1

Realisatie

Indicator verantwoorden op basis van gegevens in het Informatie Systeem Inburgering (ISI).

Totaal aantal inburgeringsplichtigen en vrijwillige inburgeraars voor wie in de jaren 2007 t/m 2009 voor het eerst een reguliere inburgeringsvoorziening is vastgesteld èn die binnen 3 kalenderjaren na vaststelling van de inburgeringsvoorziening hebben deelgenomen aan het inburgeringsexamen

388 339 Uitgaven van vóór 2010, Besteding (gedeeltelijk) waarvan besteding in verantwoord o.b.v. 2011 plaatsvindt voorlopige toekenningen? Ja / Nee Aard controle R Zie Nota batenZie Nota batenlastenstelsel. Indien lastenstelsel beantwoord met ja, zal de medeoverheid in 2012 nog een correctie op de besteding 2011 kunnen opnemen.

3 Toelichting bij de hiervoorgaande 2/3 bestedingenindicatoren; vermelden op welke indicator(en) de toelichting betrekking heeft.

I C A T O R E N Totaal aantal Totaal aantal geestelijk inburgeringsplichtigen, bedienaren voor wie in als bedoeld in het de jaren 2007 t/m 2009 besluit van de voor het eerst een Staatssecretaris van inburgeringsvoorziening Justitie van 12 juni is vastgesteld èn die 2007, nr. 2007/11, voor binnen 3 kalenderjaren wie een na vaststelling van de inburgeringsvoorziening inburgeringsvoorziening is vastgesteld in de hebben deelgenomen jaren 2007 t/m 2009 èn aan het die binnen 3 inburgeringsexamen kalenderjaren na vaststelling van de inburgeringsvoorziening hebben deelgenomen aan het inburgeringsexamen (gepardonneerden) Indicator verantwoorden Indicator verantwoorden Indicator verantwoorden op basis van gegevens op basis van gegevens op basis van gegevens in het Informatie in het Informatie in het Informatie Systeem Inburgering Systeem Inburgering Systeem Inburgering (ISI). (ISI). (ISI). Realisatie Realisatie Realisatie Aard controle D1 Aard controle D1 Aard controle D1

I N D Totaal aantal inburgeringsplichtigen en vrijwillige inburgeraars voor wie in de jaren 2007 t/m 2009 voor het eerst een gecombineerde inburgeringsvoorziening is vastgesteld èn die binnen 3 kalenderjaren na vaststelling van de inburgeringsvoorziening hebben deelgenomen aan het inburgeringsexamen

0

Aard controle D1

Realisatie

Indicator verantwoorden op basis van gegevens in het Informatie Systeem Inburgering (ISI).

Totaal aantal geestelijk bedienaren voor wie in de jaren 2007 t/m 2009 voor het eerst een inburgeringsvoorziening is vastgesteld èn die binnen 3 kalenderjaren na vaststelling van de inburgeringsvoorziening hebben deelgenomen aan het aanvullend praktijkdeel van het inburgeringsexamen

Toelichting bij de hiervoorgaande 5 inburgeringsindicatoren; vermelden op welke indicator(en) de toelichting betrekking heeft.

73

Nummer

G2

Departement

SZW

Juridische grondslag

Specifieke uitkering

€ 262.344.401 Besteding 2011 WIJ

Gemeenten verantwoorden hier het totaal 2011 indien zij de uitvoering in 2011 helemaal niet hebben uitbesteed aan een Openbaar lichaam o.g.v. Wgr.

I. 3 Wet inkomensvoorziening oudere en gedeeltelijk arbeidsongeschikte werkloze werknemers (IOAW)

€ 56.422

Aard controle n.v.t.

Aard controle n.v.t.

€ 4.187.373

€ 747.059 Baten 2011 IOAW (excl. Rijk)

Aard controle n.v.t.

€ 8.747.732 Baten 2011 WIJ (excl. Rijk)

€ 29.096.390 Besteding 2011 IOAW

Gemeenten verantwoorden Aard controle n.v.t. hier het totaal 2011 indien zij de uitvoering in 2011 helemaal niet hebben uitbesteed aan een Openbaar lichaam o.g.v. Wgr.

I.2 Wet investeren in jongeren (WIJ)

Aard controle n.v.t.

I N D I C A T O R E N € 2.436.898 €0 Nee Besteding 2011 algemene bijstand Baten 2011 algemene bijstand (excl. Rijk)

Gemeenten verantwoorden hier het totaal 2011 indien Aard controle n.v.t. zij de uitvoering in 2011 helemaal niet hebben uitbesteed aan een Openbaar lichaam o.g.v. Wgr.

I Gebundelde uitkering op grond van artikel 69 WWB I.1 WWB: algemene bijstand

Ontvanger

74

Juridische grondslag

Specifieke uitkering

Aard controle n.v.t.

Gemeenten verantwoorden Aard controle n.v.t. hier het totaal 2011 indien zij de uitvoering in 2011 helemaal niet hebben uitbesteed aan een Openbaar lichaam o.g.v. Wgr.

Aard controle n.v.t.

Baten 2011 WWIK (excl. Rijk)

Aard controle n.v.t.

€ 8.124 Baten 2011 Bbz 2004 (levensonderhoud beginnende zelfstandigen)

Aard controle n.v.t.

Aard controle n.v.t.

€ 909.007 Besteding 2011 Bbz 2004 (levensonderhoud beginnende zelfstandigen)

I N D I C A T O R E N Baten 2011 IOAZ (excl. Rijk)

Besteding 2011 IOAZ

€ 417.855 I. 6 Wet werk en inkomen Besteding 2011 WWIK kunstenaars (WWIK)

Gemeenten verantwoorden hier het totaal 2011 indien zij de uitvoering in 2011 helemaal niet hebben uitbesteed aan een Openbaar lichaam o.g.v. Wgr.

I.5 Besluit bijstandverlening zelfstandigen 2004 (levensonderhoud beginnende zelfstandigen) (Bbz 2004)

Gemeenten verantwoorden hier het totaal 2011 indien zij de uitvoering in 2011 helemaal niet hebben uitbesteed aan een Openbaar lichaam o.g.v. Wgr.

I.4 Wet inkomensvoorziening oudere en gedeeltelijk arbeidsongeschikte gewezen zelfstandigen (IOAZ)

Ontvanger

Nummer

Departement

75

Nummer

G3

Departement

SZW

Juridische grondslag

Specifieke uitkering

Gemeenten verantwoorden hier het totaal 2011 indien zij de uitvoering in 2011 helemaal niet hebben uitbesteed aan een Openbaar lichaam o.g.v. Wgr.

Besluit bijstandverlening zelfstandigen (Bbz) 2004

Aard controle R

€ 2.280.001 Baten 2011 Bob (excl. Rijk)

Aard controle R

€ 934.838 Besteding 2011 aan uitvoeringskosten Bob als bedoeld in artikel 56 Bbz 2004

€ 1.008.449

€ 963.551

I N D I C A T O R E N € 3.603.295 € 196.158 Baten 2011 Baten 2011 Besluit bijstandverlening Besteding 2011 levensonderhoud Besteding 2011 gevestigde zelfstandigen (excl. kapitaalverstrekking levensonderhoud kapitaalverstrekking zelfstandigen 2004 Bob) (excl. Bob) gevestigde (excl. Bob) (excl. Rijk) (exclusief zelfstandigen (excl. levensonderhoud Aard controle R Bob) (excl. Rijk) beginnende zelfstandigen) Aard controle R Aard controle R Aard controle R

Ontvanger

€ 303.613

Aard controle R

Aard controle R

Besteding 2011 aan Besteding 2011 Bob onderzoek als bedoeld in artikel 56 Bbz 2004 (excl. Bob)

76

Nummer

G5

Departement

SZW

Juridische grondslag

Specifieke uitkering

Gemeenten verantwoorden hier het totaal 2011 indien zij de uitvoering in 2011 helemaal niet hebben uitbesteed aan een Openbaar lichaam o.g.v. Wgr.

Wet participatiebudget (WPB)

Wet participatiebudget (WPB)

Ontvanger

€ 114.627.857

€ 4.916.831

€ 157.757

€0

I N D I C A T O R E N Besteding 2011 participatiebudget Waarvan besteding Baten 2011 (niet-Rijk) Waarvan baten 2011 2011 van educatie bij participatiebudget van educatie bij roc’s roc's Aard controle R Aard controle R Aard controle R Aard controle R

€ 25.822.763

€ 21.379

Reserveringsregeling: Terug te betalen aan rijk overheveling overschot/tekort van 2011 Omvang van het aan naar 2012 het rijk terug te betalen bedrag, dat wil zeggen Omvang van het in het het in het jaar 2011 nietjaar 2011 niet-bestede bestede bedrag voor bedrag dat wordt zover dat de gereserveerd voor het reserveringsregeling participatiebudget van overschrijdt, alsmede 2012. Dit bedrag is het in het jaar 2011 ten exclusief het bedrag dat onrechte niet-bestede een gemeente ten bedrag aan educatie bij onrechte niet heeft roc’s besteed aan educatie bij een roc; hiervoor geldt Aard controle R geen reserveringsregeling (het ten onrechte niet-bestede wordt teruggevorderd door het rijk). óf omvang van het in het jaar 2011 rechtmatig bestede bedrag participatiebudget als voorschot op het participatiebudget van 2012 (bij overheveling van een tekort wordt een negatief getal ingevuld) Aard controle R

77

Ontvanger

Juridische grondslag

Specifieke uitkering

Nummer

Departement

Aard controle R

€0

Dit onderdeel moet door alle gemeenten worden ingevuld. Indien ingevuld met een nul, dan bestaat er voor 2012 geen recht op regelluwe bestedingsruimte

Het aantal in 2011 gerealiseerde duurzame plaatsingen naar werk van inactieven

€0

Aard controle R

761

Aard controle D1

Indicator verantwoorden op basis van gegevens in het Informatie Systeem Inburgering (ISI).

5433

Aard controle D1

Indicator verantwoorden op basis van gegevens in het Informatie Systeem Inburgering (ISI).

I N D I C A T O R E N Het aantal personen uit Het aantal personen uit de doelgroep ten de doelgroep ten behoeve van wie het behoeve van wie het Dit onderdeel dient college in 2011 een college in 2011 een uitsluitend ingevuld te inburgeringsvoorziening duale worden door de inburgeringsvoorziening heeft vastgesteld, dan gemeenten die in 2010 wel met wie het college of een duurzame plaatsingen taalkennisvoorziening in dit jaar een van inactieven naar inburgeringsvoorziening heeftvastgesteld, dan werk hebben wel met wie het college is overeengekomen. gerealiseerd en in dit jaar een duale verantwoord aan het inburgeringsvoorziening Rijk. of een taalkennisvoorziening is overeengekomen. Besteding 2011 Regelluw

2980

2757

Aard controle D1

Indicator verantwoorden op basis van gegevens in het Informatie Systeem Inburgering (ISI).

Indicator verantwoorden op basis van gegevens in het Informatie Systeem Inburgering (ISI). Aard controle D1

Het aantal personen uit de doelgroep in de gemeente dat in 2011 de toets gesproken Nederlands, bedoeld in artikel 3,9, eerste lid, onderdeel b, van het Besluit inburgering, heeft behaald.

Het aantal personen uit de doelgroep in de gemeente dat in 2011 het elektronisch praktijkexamen, bedoeld in artikel 3.9, eerste lid, onderdeel a, van het Besluit inburgering, heeft behaald.

78

G7

SZW

Departement

G6

Nummer

SZW

€ 2.356.752 Besteding 2011

Gemeenten € 450.000

Regeling verzameluitkering Aard controle R

Verzameluitkering SZW

Gemeenten

Aard controle R

Aard controle D1

Indicator verantwoorden op basis van gegevens in het Informatie Systeem Inburgering (ISI).

Het aantal personen uit de doelgroep in de gemeente dat in 2011 het examen in de kennis van de Nederlandse samenleving, bedoeld in artikel 3,9, eerste lid, onderdeel c, van het Besluit inburgering, heeft behaald.

Kaderwet SZW-subsidies

Specifieke uitkering

3246 Besteding 2011

Juridische grondslag

Schuldhulpverlening

Ontvanger

3002

Aard controle D1

Indicator verantwoorden op basis van gegevens in het Informatie Systeem Inburgering (ISI).

I N D Het aantal personen uit de doelgroep in de gemeente dat in 2011 het praktijkdeel van het inburgeringsexamen, bedoeld in artikel 3,7, eerste lid, van het Besluit inburgering, heeft behaald.

322

Aard controle D1

Indicator verantwoorden op basis van gegevens in het Informatie Systeem Inburgering (ISI).

I C A T O R E N Het aantal personen uit de doelgroep in de gemeenet dat in 2011 het staatsexamen NT2 I of II heeft behaald.

14.2.1 Bedrijfsvoering – Aanbestedingen Op 1 december 2009 is de aanbestedingsrichtlijn gemeente Den Haag in werking getreden. U legt conform artikel 5 van deze richtlijn in het concernjaarverslag verantwoording af over het door u gevoerde aanbestedingsbeleid in 2011. 1. Vul in de onderstaande tabellen in: Europese en openbare aanbestedingen

Aantal

Waarde

Europese en nationaal openbare aanbestedingen voor werken (vanaf € 500.000 verplicht openbaar)

-

-

Europese aanbestedingen voor leveringen (vanaf 193.000 verplicht) Europese aanbestedingen voor diensten - vanaf 193.000 verplicht voor zgn 2a diensten

-

-

5

€ 2.330.869

- vanaf 193.000 niet verplicht voor zgn. 2b diensten, niet grensoverschrijdend die enkelvoudig danwel meervoudig gegund zijn

12

€ 6.716.926

TOTAAL

17

€ 9.047.795

Enkelvoudig en meervoudig onderhandse aanbestedingen Meervoudig onderhandse procedures voor werken (verplicht tussen € 200.000 en € 500.000) Meervoudig onderhandse procedures voor leveringen (verplicht tussen € 50.000 en € 193.000) Meervoudig onderhandse procedures voor diensten - verplicht tussen € 50.000 en € 193.000 voor 2a diensten - niet verplicht tussen de € 50.000 en € 193.000 voor 2b diensten

Aantal

Waarde -

-

-

-

4

€

42

Enkelvoudig onderhandse procedure voor werken (tot € 200.000) Enkelvoudig onderhandse procedure voor leveringen (tot € 50.000) Enkelvoudig/meervoudig onderhandse procedure voor diensten (tot € 50.000) TOTAAL

704.745

€ 12.979.834

-

-

-

-

47

€ 1.240.779

93

€ 14.925.358.-

2. Geef een indicatie van het percentage van het totaal aan opdrachten dat is verstrekt aan MKBbedrijven. Ongeveer 70%

79

3. Door wie zijn uw Europese en openbare aanbestedingen intern en extern begeleid? Europese aanbestedingen tw. de zgn. 2a diensten worden begeleid door inkoopteams binnen de dienst Sociale Zaken en Werkgelegenheidsprojecten. De inkopers bij de dienst Sociale Zaken en Werkgelegenheidsprojecten zijn op de hoogte van de Europese- en gemeentelijke aanbestedingsrichtlijnen. De formele procedure wordt na juni 2011 begeleid door het Inkoopbureau van het Interne Diensten Centrum. Een groot deel van de opdrachtverstrekkingen betreft de inkoop van re-integratiediensten. Dit zijn zgn. 2b diensten welke niet Europees aanbesteed behoeven te worden als deze niet grensoverschrijdend zijn. Vanwege het volume en het specifieke karakter van deze diensten zijn speciale inkoopfunctionarissen aangesteld.

4. Heeft u vooraf inzicht in welke onderhandse procedures er in uw dienst worden gestart? Hoe waarborgt u de kwaliteit van uw onderhandse offerteprocedures? Hoewel er inkoopplannen binnen de dienst Sociale Zaken en Werkgelegenheidsprojecten worden opgesteld kan niet altijd van te voren worden aangegeven welke inkoop gaat plaatsvinden. De behoefte aan een bepaalde inkoop kan ook gedurende het jaar ontstaan. Waarborging van kwaliteit is aanwezig doordat een hiervoor opgesteld inkoopproces wordt gevolgd.

80

14.2.2 Bedrijfsvoering 1a Personeelsterkte en -lasten (bedragen in € 1000)

Aantal bezette formatieplaatsen (fte)

Uitkomst 2011

1.460,6

12-maandsgemiddelde 2011

1.495,4

Salarissen en sociale lasten eigen personeel

81.939

Voormalig Totale lasten Baten personeel personeel per uitlening dienst personeel 1.231

83.170

Opmerking:

Salarissen en sociale lasten betreffen ook de lasten die voorheen vielen onder de categorie vergoedingen aan personeel (economische categorie: 3435, voorheen 3440). Dit zijn lasten als o.a. rechtspositionele vergoedingen als OV-abonnementen, reis- en verblijfskosten, werkgeversbijdrage kinderopvang. Naast het aantal feitelijk bezette formatieplaatsen wordt ook gevraagd naar het gemiddeld aantal bezette formatieplaatsen in het jaar. Dit aantal komt tot stand door de bezetting op de laatste dag van iedere maand te sommeren en door 12 te delen.

81

955

14.2.2 Bedrijfsvoering 1b Inhuur Externen (bedragen in € 1000)

Personeel van derden / Aard

Exploitatie

Uitzendkrachten Raamcontract "Inhuur flexibele arbeid" Uitzendkrachten Overig (buiten buiten het raamcontract "Inhuur flexibele arbeid") Interim management Intragemeentelijke dienstverlening (tussen diensten) * Juridische Zaken (Bestuursdienst) * Juridische Zaken (Overig) Financiën en Control Informatisering en Automatisering Personeel en organisatie Extern beleid Overig externen Haeghe Groep * Overig Totaal personeel van derden

Voorzieningen

2.606 3.353 398 1.335 0 201 211 338 114 49 485 0 1.201 10.291

Onderhandenwerk

0

Totaal

0

2.606 3.353 398 1.335 0 201 211 338 114 49 485 0 1.201 10.291

Opmerkingen: 1. * Deze posten zullen in het Jaarverslag apart worden weergegeven. Dit omdat het gemeentebreed gezien geen inhuur externen betreft. " Posten 1b" gebruiken. 2. Posten, groter dan € 500.000,=, dienen van een toelichting te worden voorzien. Voor het invullen kunt u het tabbladToelichting

Toelichting categorieën: Personeel van derden/Aard Onder “Personeel van derden” vallen alle personen die werkzaamheden voor de gemeente Den Haag of één van haar diensten verrichten en die niet op de loonlijst staan van deze gemeente. Kortom: alle personen die “uren x tarief” in rekening brengen. Bij het verstrekken van een subsidie aan een derde is er geen sprake van de inzet van personeel van derden. Indien een dienst een ontvangen subsidie besteedt aan derden is er wel sprake van inzet van personeel van derden. Uitzendkrachten Raamcontract "Inhuur flexibele arbeid" Inhuur van uitzendkrachten binnen het raamcontract "Inhuur flexibele arbeid". Onder het uitzendbureau Tempo-Team vallen de onderdelen Tempo-Team, Tempo-Team Professionals, Dactylo, Societas, Rekenmeesters, Expectra, Mailprofs en Sparq Uitzendkrachten Overig (buiten buiten het raamcontract "Inhuur flexibele arbeid") Inhuur van uitzendkrachten buiten het raamcontract "Inhuur flexibele arbeid". Interim management Inzet van derden voor het op tijdelijke basis uitvoeren van werkzaamheden met een leidinggevend, sturend of (re) organiserend karakter. Intragemeentelijke dienstverlening (tussen diensten) * Inzet van gemeentelijk personeel voor werkzaamheden die vermeld zijn op de interne opdrachtenlijst; deze lijst staat op intranet: http://intranet.denhaag.nl/Docs/Concernbeleid/Organisatie/Inhuur-externen/interne-opdrachtenlijst-november-2002.pdf Juridische Zaken (Bestuursdienst) * Alle advies, onderzoek en bijstand (ondersteuning) met een overwegend juridisch karakter ingehuurd bij de Bestuursdienst. Juridische Zaken (Overig) Alle advies, onderzoek en bijstand (ondersteuning) met een overwegend juridisch karakter exclusief de Bestuursdienst. Financiën en Control Advies, onderzoek en ondersteuning: Financieel beleid, control en accountancy Informatisering en Automatisering Advies, onderzoek en ondersteuning: Beleids-ontwikkeling, uitvoering en evaluatie Personeel en organisatie Advies, onderzoek en ondersteuning: Inrichting van de organisatie, aansturing, personeels- en organisatiebeleid, werving en selectie van personeel, vorming en opleiding, e.d. Extern beleid Advies, onderzoek en ondersteuning: ontwikkeling, uitvoering en/of evaluatie N.B.advies en onderzoek betreffende de uitvoering hoort in deze categorie thuis. Daadwerkelijke uitvoering valt onder categorie Overig. Overig externen Advies, onderzoek en ondersteuning: onder meer administratie, archivering en facilitaire zaken door derden. Haeghe Groep * Inhuur van wsw-personeel van de Haeghe Groep. Overig Alle kosten aan derden die niet in één van bovenstaande categorieën vallen. Exploitatie Hier wordt het totaalbedrag vermeld van de uitgaven voor de inhuur van externen welke als last in de exploitatie 2010 zijn verantwoord. Voorzieningen Hier wordt het totaalbedrag vermeld van de uitgaven voor de inhuur van externen welke direct ten laste van de balanspost voorzieningen zijn gebracht. Onderhandenwerk Hier wordt het totaalbedrag vermeld van de uitgaven voor de inhuur van externen welke direct ten laste van de balanspost onderhandenwerk zijn gebracht.

82

83

Exploitatie

1.201

1.335

3.553

2.660

Voorzieningen

Onderhandenwerk

Totaal

Overig Om haar bezuinigingstaakstellingen op het apparaat te kunnen realiseren, moet SZW reorganiseren. In 2011 heeft SZW veel tijd besteed aan de ontwikkeling van organisatieplannen. Bij de ontwikkeling van de plannen heeft SZW gebruik moeten maken van externe expertise.

Intragemeentelijke dienstverlening Dit betreft voor een aanzienlijk deel de kosten van de Gemeentelijke accountsdient in verband met duurzaam financieel beheer en de reguliere controles. Verder hebben tijdelijke inzet van trainees en de inzet van medewerkers binnen de gemeente voor verschillende projecten een behoorlijk aandeel in gemaakte kosten.

Uitzendkrachten Er zijn externen ingehuurd voor het wegwerken van achterstanden en inhaalslagen, tijdelijke projecten, niet ingevulde formatie en het hanteren van een flexibele schil. Door het hanteren van een flexibele schil is het mogelijk de apparaatsinzet aan te passen aan de vraag aan het loket. Voor het inhuren van uitzendkrachten wordt gebruik gemaakt van de preferred supplier list, waarin de leverenciers met een raamcontract zijn opgenomen. Alleen als er van deze leveranciers geen geschikte inhuur mogelijk is, vindt inhuur plaats buiten de raamcontracten.

Toelichting:

Uitzendkrachten Raamcontract "Inhuur flexibele arbeid" Uitzendkrachten Overig (buiten buiten het raamcontract "Inhuur flexibele arbeid") Interim management Intragemeentelijke dienstverlening (tussen diensten) * Juridische Zaken (Gemeente Den Haag) * Juridische Zaken (Overig) Financiën en Control Informatisering en Automatisering Personeel en organisatie Extern beleid Overig externen HGR * Overig

Personeel van derden / Aard

14.2.2 Bedrijfsvoering 1b Toelichting op posten > € 500.000

84

Aantal WIA / IVA beslissingen (volledig en duurzaam arbeidsongeschikt ) in 2011

Bemiddelingskandidaten overig Aantal effectieve vacatures op 31-12-2011 Aantal WIA beslissingen minder dan 35% loonverlies in 2011 Aantal WIA / WGA beslissingen (minimaal 35% loonverlies) in 2011

Reїntegratiekandidaten (medisch)

Reїntegratiekandidaten reorganisatie (nieuw-SBK)

Totaal aantal personen cfm. ARG (nog in dienst) Feitelijke bezetting in fte’s Formatie in fte's Bemiddelingskandidaten reorganisatie (oud-SBK)

14.2.2 Bedrijfsvoering 1c Bezetting en Vacatures

9

2

8

13

1.460,58 1.462,54 aantal: 15 waarvan 3 nieuw: aantal: 1 waarvan 1 nieuw: aantal: 3 waarvan 3 nieuw: -

1.612

stand 31-12-2011

toelichting

85

26-9-2011 *

5,66

Verzuim% 2011 (inclusief verzuim > 1 jaar) excl. Zwangerschapsverlof

Meldingen (non-) verbale agressie:

1,63

Verzuimfrequentie excl. zwangerschapsverlof 17,02

Gem. Ziekteverzuimduur excl. zwangerschapsverlof 5,6

19

317

543

16

Doelstelling voor 2011 verzuim% (exclusief verzuim > jaar)

* 26-09-2011 heeft er bij dienst SZW de Vitaliteitsdag plaats gevonden. Dit betrof de RI&E Welzijn, uitgevoerd c.q. begeleid door Achmea Vital.

mishandeling, verwonden, schoppen, aanranding, beetpakken, duwen, trekken, slaan, spugen, gericht gooien met voorwerpen, wapen gebruik, vernielen

Meldingen fysieke agressie:

dreigen door houding, gebaar, volgen, stalken, intimidatie, bemoeilijken, onmogelijk maken of juist dwingen tot handelingen/werkzaamheden, lokaalvredebreuk, schenden, kwetsen van het schaamtegevoel, eerbaarheid en seksuele intimidatie, pogingen tot schoppen, slaan of verwonden)

Meldingen persoonsgerichte bedreiging:

beledigen, vernederen, aantasten goede naam of eer, zwartmaken, smaad, treiteren, discriminatie

4,14

Verzuim% 2011 (exclusief verzuim > 1 jaar) excl. Zwangerschapsverlof

Aantal gevallen waarbij dit jaar aangifte is gedaan bij de politie:

Agressie

RI&E Datum laatste RI&E:

Totaal dienst

14.2.2 Bedrijfsvoering 2a Ziekteverzuim

1,5

Doelstelling voor 2011 verzuimfrequentie

86

Totaal aantal (opengestelde) vacatures in verslagjaar

interne functiewisselingen binnen de dienst

netto instroom/uitstroom: (a+b) - (c+d)

d. uitstroom uit de dienst naar buiten

c. uitstroom uit de dienst naar een andere gemeentedienst

b. instroom in de dienst van buiten de gemeente

Aantal personen tot 31-12-2011 a. Instroom in de dienst vanuit een andere dienst

14.2.2 Bedrijfsvoering 2d Mobiliteit Dienst

81

79

-92

115

11

27

7

Aantal

87

3 b. Stagebeleid

3 a. Diversiteit

Stageplaatsen: Alle soorten stages als snuffelstages, meeloopstage, afstudeeronderzoek, stage in het kader van een stageproject etc.

Niet westerse allochtonen (definitie Centraal Bureau voor de Statistiek): een persoon met als geboorteland van de ouders of zichzelf één van de landen in de werelddelen Afrika, Latijns Amerika en Azië (excl. Indonesië en Japan) of Turkije.

Vacatures 13+ Voor het Diversiteitsbeleid 2010 – 2014 is besloten dat voor elke vacature voor een leidinggevende in functieschaal 13 en hoger een selectiecommissie met minimaal één allochtoon wordt gevormd en minimaal één allochtoon bij de laatste drie kandidaten zit.

Het college heeft met ingang van 1 januari 2010 besloten geen verdere aparte registratie meer te laten plaatsvinden van medewerkers op basis van allochtone afkomst. Hierdoor is de uitvraag naar aantal allochtonen o.b.v. het registratiebestand komen te vervallen

Toelichting op deel 3 Goed Werkgeverschap - Jaarrekening 2011

88

4 5

275 5

559

9

2

1

Aantal vrouwen 4

Sollicitanten

63%

529

840

Totaal aantal 10

71%

139

197

0

Aantal allochtonen 0

56%

49%

40%

Percentage vrouwen (o.b.v totaal

2

Aantal vrouwen

5

Totaal aantal personeelsle den

1

1

Vrouw

-

-

Anders, reden:

Aangenomen Allochtoon

-

-

Bij geen, reden:

Kandidaat Allochtoon wel/geen

Vacatures 13+ Voor het Diversiteitsbeleid 2010 – 2014 is besloten dat voor elke vacature voor een leidinggevende in functieschaal 13 en hoger een selectiecommissie met minimaal één allochtoon wordt gevormd en minimaal één allochtoon bij de laatste drie kandidaten zit. Verder moet in dit format worden toegelicht hoeveel vrouwen en allochtonen er hebben gesolliciteerd en of een vrouw of allochtoon is aangenomen.

-

-

Bij geen, reden:

Lid in selectiecommissie Allochtoon wel/geen

Opmerking: Het college heeft met ingang van 1 januari 2010 besloten geen verdere aparte registratie meer te laten plaatsvinden van medewerkers op basis van allochtone afkomst. Hierdoor is de uitvraag naar aantal allochtonen o.b.v. het registratiebestand komen te vervallen.

Manager P&O/paatsvervangend directeur 2 Bedrijfsvoering Hoofd werkplein, (pas einde 2011 open3 gesteld deze werving loopt nog, nog geen gegevens bekend)

1 Hoofd werkplein

Vacatures schaal 13+

Elementaire beroepen Sal. sch. 1 t/m 3 Lagere beroepen Sal. sch. 4 t/m 6 Middelbare beroepen Sal. sch. 7 t/m 8 Hogere beroepen Sal. sch. 9 t/m 13 Topfuncties Sal. sch. 14 en hoger

Diversiteit / Beroepsniveau’s

14.2.2 Bedrijfsvoering 3a Diversiteit

89

5a Wet topinkomens

Als een functionaris geen voltijds dienstverband heeft, moet het belastbaar jaarloon toch openbaar gemaakt worden, als het jaarloon omgerekend naar een voltijds dienstverband het grensbedrag overstijgt. Publicatie vindt plaats in het financieel verslagleggingdocument van de betreffende organisatie en via aanmelding op de internetsite van BZK. Voor de gemeente Den Haag betekent dit een verslaglegging in de concernjaarrekening en in de afzonderlijke dienstjaarrekeningen. Vanaf 2007 maakt de opgave topinkomens deel uit van het model van de jaarrekening. Bij de berekening moeten een aantal componenten worden meegenomen. Er kunnen ook componenten deel uit maken van de berekening die niet via de reguliere salarisbetaling lopen.

Sinds 1 maart 2006 is de Wet Openbaarmaking uit Publieke middelen gefinancierde Topinkomens van kracht (WOPT). Vanaf 1 maart 2006 dienen organisaties die onder de werking van de wet vallen, en die functionarissen in dienst hebben die meer dan het vastgestelde ministerssalaris ontvangen, deze zogenaamde topinkomens te publiceren in hun financieel verslagleggingdocument. De wet regelt dat elke instelling die overwegend uit publieke middelen is gefinancierd, jaarlijks het belastbaar jaarloon per individuele functionaris met wie zij een arbeidsrelatie heeft op functienaam moet publiceren, indien dit belastbaar jaarloon (berekend op basis van een voltijds aanstelling) uitstijgt boven het vastgestelde gemiddelde belastbare jaarloon (het grensbedrag) van de ministers. Jaarlijks wordt dit grensbedrag vastgesteld in een ministeriële regeling. Het grensbedrag voor de rapportage over 2010 is vastgesteld op € 193.000,=. Het bedrag voor 2011 is op dit moment nog niet bekend.

Toelichting op deel 5 Wet topinkomen - Jaarrekening 2011

90

€ €

* Zie toelichting

Totaal

(Bijv. een storting in een stamrecht bv.)

4 Ontslagvergoedingen voor zover deze niet in het belastbaar loon zijn opgenomen.

(Reserveringen die van het bruto loon worden afgetrokken en daardoor niet zichtbaar zijn in het belastbaar loon, zoals bijv. levensloop).

3 Overige voorzieningen ten behoeve van beloningen betaalbaar op termijn

2 Pensioenafdracht Werkgeversdeel Werknemersdeel

(Het bedrag zoals op de jaaropgave is vermeld)

1 Belastbaar loon

Arbeidstijd :

Functie :

€

€

€

€

€

1

14.2.2 Bedrijfsvoering 5a Wet topinkomen De volgende functies overschrijden het grensbedrag 2010 (€ 193.000,= *), zoals bedoeld in de WOPT:

€

€

€

€

€

2

€

€

€

€

€

3

91

Vormgeving functie consulent bemiddeling

SDI/drijfveren

Taakinventarisatie / Formatieonderzoek Werkpleinen

Procesherontwerp SMI

Lean binnen de Groenketen

Intake tot overdracht

Kop van het Proces

Implementatie ED op werkpleinen

SZW

SZW

SZW

DSB

SZW

SZW

SZW

Reo/afbouw Inburgering

SZW

SZW

Rendement van de handhavingsketen

SZW

Kader ED

Implementatie ED bij diverse teams van DHOM

SZW

SZW

Klanttypering en Menugestuurd werken

SZW

Efficiëncy-onderzoeken

titel onderzoek vul de titel in

14.2.3 Bedrijfsvoering - DMO

dienst afkorting

type onderzoek tevredenheidsonderzoek kosten/batenanalyse inventarisatie/verkenning beschrijvend onderzoek overig efficiencyonderzoek overig effectiviteitsonderzoek overig

onderwerp beleid organisatie& aansturing personeelsbeleid & p-management kwaliteitszorg financien juridische aangelegenheden overig beheer anders

Welke formatie wordt nu waar ingezet? Waar valt winst te halen? Hoe gaan we de toekomstige organisatie inrichten? Kan het werkproces van SMI efficienter/goedkoper? Waar kan het Groenketen proces efficienter/goedkoper? Verbeteren intakeproces en besturing hiervan op de werkpleinen Herinrichting en aansturing Kop van het Proces Verbeteren processen, besturing, gedrag en leiderschap

reorganisatie en afbouw taakveld IP ivm bezuiniging realiseren vormgeving en inbedding ED als kwaliteitssyteem binnen SZW Inrichting functie consulent bemiddeling gericht op het zo snel mogelijk aan het werk krijgen van kansrijke klanten Diverse teamsessies/vormgeving rapportage

4=beschrijvend onderzoek

7=overig

2=organisatie en aansturing 6=overig effectiviteitsonderzoek

2=organisatie en aansturing 6=overig effectiviteitsonderzoek

2=organisatie en aansturing 5=overig efficiency onderzoek

2=organisatie en aansturing 5=overig efficiency onderzoek

2=organisatie en aansturing 5=overig efficiency onderzoek

2=organisatie en aansturing 5=overig efficiency onderzoek

8=overig

2=organisatie en aansturing 3=inventarisatie/verkenning

4=kwaliteitszorg

6=juridische aangelegenheden7=overig

Dienstverlening aanpassen aan klantwensen 2=organisatie en aansturing 6=overig effectiviteitsonderzoek en behoeften Verbeteren processen, besturing, gedrag en 2=organisatie en aansturing 6=overig effectiviteitsonderzoek leiderschap Herinrichting en aansturing handhavingketen 2=organisatie en aansturing 5=overig efficiency onderzoek

doel/probleemstelling op welke vraag geeft het onderzoek een antwoord ?

92

Ontwikkelen toegangsloketten WMO

Implementatie directie bedrijfsvoering Jaarplan Participatie & Voorzieningen 2012 ED diagnose afdeling IBO

SZW

SZW SZW SZW

Draaiboek verandertrajecten

SZW

Overdracht Scanpersoneel DSO naar SZW

Samenwerking KS SZW met KCC

SZW

SZW

IP/UP in en uitdiensttredingsprotocol

SZW

Reorganisatie DO, Strategie en Communicatie

Maatregelenbeleid

SZW

SZW

vul de titel in

afkorting

Herinrichting en aansturing Maatregelenproces Hoe het proces van in en uitdiensttreding kan worden verbeterd en tijdig uitgevoerd voor medewerker enn leidinggevende Onderzoek naar de (telefonische) informatievoorziening verdeeld over SZW en het Concern Inrichten van de ondersteuning door P&O in tijden van meervoudige reorganisatietrajecten Reorganisatie van de afdelingen Directie Ondersteuning, Communicatie en het taakveld Strategisch advies, tot één gezamenlijke afdeling ter ondersteuning van de SZW directie De afdeling Document beheer en Scanvoorziening van SZW neemt van DSO een deel van de scanvoorziening over, met de bijbehorende personele formatie. Het is de bedoeling door te groeien naar één centrale voorziening voor digitale dienstverlening Hoe komt de burger zo snel en eenvoudig mogelijk in contact met diensten en voorzieningen in het kader van de WMO Implementatie organisatie- en formatieplan Procesmatige begeleiding Diagnose processen, besturing, gedrag en leiderschap

op welke vraag geeft het onderzoek een antwoord ?

tevredenheidsonderzoek kosten/batenanalyse inventarisatie/verkenning beschrijvend onderzoek overig efficiencyonderzoek overig effectiviteitsonderzoek overig

6=overig effectiviteitsonderzoek

3=inventarisatie/verkenning

5=overig efficiency onderzoek

2=organisatie en aansturing 6=overig effectiviteitsonderzoek 1= beleid 3=inventarisatie/verkenning 2=organisatie en aansturing 3=inventarisatie/verkenning

1= beleid

7=overig beheer

2=organisatie en aansturing 5=overig efficiency onderzoek

2=organisatie en aansturing 5=overig efficiency onderzoek

7=overig beheer

2=organisatie en aansturing 5=overig efficiency onderzoek

2=organisatie en aansturing 6=overig effectiviteitsonderzoek

beleid organisatie& aansturing personeelsbeleid & p-management kwaliteitszorg financien juridische aangelegenheden overig beheer anders

93

ED diagnose afdeling DBS

Reorganisatie Werken en Leren Verbeteren proces Bezwaar

Reorganisatie Kwaliteitsketen

Digitaal werken afdeling Bezwaar & Beroep

SZW

SZW SZW

SZW

SZW

SZW

SZW

SZW

SZW SZW

Verbeteren processen, besturing, gedrag en leiderschap Voorbereiding en organisatieformatieplan Wat zijn de verberingen op efficiency en effectiviteit in het proces Bezwaar? Realiseren van nieuwe verantwoordelijkheidsstructuren en algemene bezuiniging/taakstelling. Digitale ondersteuning realiseren voor medewerkers Beroep in de Rechtbank

op welke vraag geeft het onderzoek een antwoord ?

Waarom vinden burgers die WWB, VG of HV Wat gebeurde er met jongeren die in 20092010 WIJ aanvroegen maar niet zijn ingestroomd in de WIJ Invloed eigen bijdrage Wmo Wat zijn de gevolgen van een verhoging van de eigen bijdrage voor het gebruik van Hulp bij het huishouden of Voorzieningen gehandicapten? Praktijk van de Haagse aanpak multiproblematiek Wat is de praktijk van de Haagse aanpak van multiproblematiek bij de 4 gemeentelijke ketens die zich hiermee bezighouden (CCP, DHOM, CJG, VHH) Evaluatie inburgeringstrajecten Dragen inburgeringstrajecten bij aan de maatschappelijke participatie van inburgeraars?

Oordelen over levertijden Geen WIJ wat nu?

Beleidsonderzoeken

vul de titel in

afkorting

tevredenheidsonderzoek kosten/batenanalyse inventarisatie/verkenning beschrijvend onderzoek overig efficiencyonderzoek overig effectiviteitsonderzoek overig

7=overig

4=beschrijvend onderzoek 4=beschrijvend onderzoek

1= beleid

6=overig effectiviteitsonderzoek

2=organisatie en aansturing 4=beschrijvend onderzoek

1= beleid

1= beleid 1= beleid

2=organisatie en aansturing 7=overig

2=organisatie en aansturing 4=beschrijvend onderzoek

2=organisatie en aansturing 6=overig effectiviteitsonderzoek 2=organisatie en aansturing 5=overig efficiency onderzoek

2=organisatie en aansturing 6=overig effectiviteitsonderzoek

beleid organisatie& aansturing personeelsbeleid & p-management kwaliteitszorg financien juridische aangelegenheden overig beheer anders

94

SZW

SZW

SZW

SZW

SZW

SZW

SZW

SZW SZW

SZW

Evaluatie pilot 'Actief in Escamp'

SZW

op welke vraag geeft het onderzoek een antwoord ?

beleid organisatie& aansturing personeelsbeleid & p-management kwaliteitszorg financien juridische aangelegenheden overig beheer anders

Zijn de doelstellingen van de pilot participatie 1=beleid (Escamp) behaald (output (aantal plaatsingen) en outcome (effect van plaatsingen) Maatschappelijke kosten en baten van het Sociaal Wat zijn de maatschappelijke kosten en 1=beleid Casemanagement baten van het sociaal casemanagement van Den Haag OpMaat? Wmo klanttevredenheid 2011 Meten van de tevredenheid van Wmo-klanten 1= beleid quickscan werkhervatting alleenstaande ouders Welke factoren zijn mogelijk van belang bij 1= beleid de werkhervatting van alleenstaande ouders WWB en inburgering Aantal WWB -ers (peilmoment 2011) zijn er 1= beleid die niet actief zijn op een traject? 1= beleid Minima-effectrapportage gemeente Den Haag 2011Wat zijn gevolgen van de bezuinigingen in het armoedebeleid voor de koopkracht van huishoudens met een inkomen tot 130 procent van het wettelijk sociaal minimum Toegang Wmo in Den Haag Welke loketten bieden toegang tot de Wmo 1= beleid en welke informatiebehoeften hebben mensen t.a.v. Wmo voorzieningen? Wmo monitor De Wmo monitor volgt de Haagse 1= beleid ontwikkelingen op de negen prestatievelden van de Wmo. Inventarisatie instrumenten en methodieken Welke instrumenten kunnen bij de dienst 2=organisatie en aansturing SZW worden ingezet (eerste inventarisatie)? Klantstromen: nieuwe instroom in de WWB en Wat is de omvang en aard van de nieuwe 1= beleid WIJ in 2010 instroom en de afgewezen aanvragen WWB en WIJ in 2010? verkenning informatiezoekgedrag ouderen Hoe zoeken ouderen informatie over zorg en 1= beleid ondersteuning en hoe ervaren zij het aanvraagproces (vooronderzoek)

vul de titel in

afkorting

3=inventarisatie/verkenning

4=beschrijvend onderzoek

3=inventarisatie/verkenning

4=beschrijvend onderzoek

4=beschrijvend onderzoek

7=overig

1=tevredenheidsonderzoek 3=inventarisatie/verkenning

2=kosten/batenanalyse

6=overig effectiviteitsonderzoek

tevredenheidsonderzoek kosten/batenanalyse inventarisatie/verkenning beschrijvend onderzoek overig efficiencyonderzoek overig effectiviteitsonderzoek overig

95

vul de titel in

De kwaliteit van de instroom in de WWB en WIJ

afkorting

SZW

Wat zijn de kansen op de arbeidsmarkt van nieuw instromende bijstandsgerechtigden

op welke vraag geeft het onderzoek een antwoord ?

tevredenheidsonderzoek kosten/batenanalyse inventarisatie/verkenning beschrijvend onderzoek overig efficiencyonderzoek overig effectiviteitsonderzoek overig

2=organisatie en aansturing 4=beschrijvend onderzoek

beleid organisatie& aansturing personeelsbeleid & p-management kwaliteitszorg financien juridische aangelegenheden overig beheer anders

14.2.4 Bedrijfsvoering – Juridische zaken 1. Vragen over juridische procedures 1.1 Aantallen primaire besluiten en bezwaarschriften Geef kwantitatieve informatie over de onderstaande punten. Geef daarbij dezelfde gegevens als op het formulier Burgerjaarverslag. Omschrijving a. primaire besluiten (exclusief personeelsbesluiten) b. bezwaarschriften (HGR, DPZ, SZW, DSB/naheffingsaanslagen parkeren, DPZ/ambtenaar van de Burgerlijke Stand) (exclusief personeelsbesluiten) • ingediend • afgehandeld • (gedeeltelijk) gegrond / herroepen • ingetrokken met herziening • ongegrond • ingetrokken zonder herziening • niet-ontvankelijk • doorgezonden naar juiste instantie • afgedaan binnen wettelijke termijn

aantal 151.726

4.614 4.628 605 146 2.236 492 808 341 4.375

1.2 Redenen bezwaarschriften niet binnen wettelijke termijn 95% van de bezwaren is tijdig afgedaan. Oorzaken voor te late afdoening zijn veelal gelegen in fluctuaties in de instroom van bezwaren en bezettingsproblemen op de afdeling Bezwaar en Beroep van de dSZW.

1.3 Hoeveel uitspraken van bestuursrechters zijn in 2011 gedaan met betrekking tot besluiten die in eerste instantie van uw dienst afkomstig waren? Hoeveel waren er gegrond? Omschrijving

aantal

a. in beroep b. in hoger beroep

824 153

96

aantal gegrond 100 19

1.4 Uitspraken civiele rechters Hoeveel uitspraken van civiele rechters zijn in 2011 gedaan met betrekking tot uw dienst? Hoeveel waren er in uw nadeel? Licht toe wat voor soort zaken het betrof. Omschrijving

aantal

a. in eerste aanleg b. in hoger beroep c. in cassatie

41 2 -

aantal verloren zaken 1 -

aantal geschikte zaken 1 -

Toelichting: De gemeente heeft een verhaalsrecht van de kosten van verstrekte bijstand op onderhoudsplichtigen op grond van de Wet werk en bijstand (Wwb). Het betreft een verzoekschriftprocedure. Als onderhoudsplichtigen niet bereid zijn tot betaling over te gaan van het door de gemeente vastgestelde bedrag dan wordt door de gemeente een verzoekschrift ingediend bij de rechtbank. Hoger beroep is mogelijk bij het gerechtshof. 1.5 Procedures en werkafspraken over resultaten De terugkoppeling van de resultaten in bezwaarprocedures vindt rechtstreeks plaats naar het betrokken Werkplein of de betrokken afdeling. Daarnaast worden alle uitspraken naar de Kwaliteitskringen verzonden. De bezwaarmedewerkers zijn 1 dag per week werkzaam op de werkpleinen en afdelingen om daar informeel overleg over zowel lopende als afgedane bezwaren mogelijk te maken. Structureel vindt er per locatie 1x per maand een inhoudelijke casuïstiek en signaleringsoverleg met de betrokken kwaliteitscoaches plaats. Overstijgend vindt 4x per jaar een centraal kwaliteitsoverleg plaats waaraan de hoofden van de kwaliteitskringen, de afdeling Bezwaar en Beroep, Sociaal Raadslieden en de afdeling Beleid aan deelnemen, waar beleidssignaleringen worden gedaan. 2. Vragen over de inschakeling van externe juridische expertise 2.1 Inschakeling ander kantoor dan huisadvocaat Procesvertegenwoordiging : Barentz en Krans De totale kosten (excl. BTW) waren: € 5.967,80 2.2 Redenen inschakeling ander kantoor Doorverwijzing bezwaar/beroepszaak ESF 2003 van huisadvocaat Pels en Rijcken naar Barentz en Krans. Pels en Rijcken kon/wilde de zaak als zijnde landsadvocaat zelf niet behandelen omdat Pels als landsadvocaat door het Rijk gebruikt wordt als deskundige in rechtszaken en raadsman in processen. Doorverwijzing is destijds in overleg met de BSD/JZ tot stand gekomen. 2.3 Inhuur juridisch personeel Aan 3 vaste zzp-ers die gespecialiseerd zijn in de afhandeling van bezwaren op het gebied van de Wwb en WMO zijn in totaal 507 bezwaarzaken uitbesteed. Kosten : €200.000

Onbekend hoeveel arbeidsuren hiermee gemoeid waren, omdat er niet op uurbasis gedeclareerd wordt, maar er is een vast bedrag per bezwaarzaak betaald. Dit personeel is ingehuurd voor de afdoening van bezwaarzaken m.b.t. de Wwb en WMO

97

2.4 Inschakeling externe juridische expertise in plaats van het JAB Lopende zaken van voor 2011 die al waren ondergebracht bij de huisadvocaat zijn aldaar in behandeling gebleven. Het betreft: • WIN afrekening: De gemeente is van mening dat er geen complete vergoeding heeft plaatsgevonden voor de te leveren prestaties in het kader van de WIN. Onvergoed blijven de inburgeringsprogramma’s die vóór of in 2005 zijn begonnen en waarvan de verklaringen na 2005 zijn afgegeven •

Kliq-faillissementsprocedure

•

ESF 2003: De gemeente heeft in 2003 een aanvraag voor Europese subsidies (ESF 2003) ingediend ten behoeve van re-integratieprojecten. In 2007 heeft het agentschap SZW laten weten dat de subsidie lager vastgesteld wordt dan gedeclareerd. Op 10 december 2009 is de gemeente (na bezwaar) in beroep gegaan tegen deze beslissing. Op 15 februari 2011 heeft de beroepszaak gediend. De rechtbank heeft het besluit van het ministerie vernietigd en besloten dat de gemeente Den Haag alsnog in de gelegenheid gesteld moet worden om haar kosten te declareren. Zaak nadert haar afronding.

98

Bijlage 14.2.6. Bedrijfsvoering-Integriteit Het integriteitsbeleid van SZW is een uitwerking van het overkoepelend gemeentelijk beleid en is weergegeven in de Notitie Integriteitsbeleid SZW december 2008, vastgesteld door de directie met instemming van de OR. Het integriteitsbeleid omvat verschillende instrumenten op het brede gebied van enerzijds de organisatiestructuur met regels, procedures en afspraken en anderzijds de organisatiecultuur met de focus op het ontwikkelen/stimuleren van de morele competentie van het personeel: nalevingaspecten en stimuleringsaspecten. De forse bezuinigingen vragen alertheid omdat zij tot meer integriteitsrisico’s kunnen leiden. Onrust en onzekerheid kan zich tegen de werkgever keren en leiden tot angst en achteloosheid. Of een verslechterde cultuur tot gevolg hebben, die zich uit in het gedrag tussen collega’s onderling. Zoals concurreren en een vorm van pesten, het elkaar de loef af te steken en bepaalde prestaties ten onrechte aan zichzelf toe te schrijven of belangrijke informatie niet te delen. Ook kan het terugdringen van procedures en regels ertoe leiden dat er meer risico’s in het uitvoeringsproces ontstaan. Maar de noodzaak tot bezuinigen heeft ook een andere positieve kant. Er is veel minder ruimte om toe te geven aan de verleiding om te denken in de eigen beschermde wereld. Van hokjes en harkjes. Om resultaten te boeken wordt samenwerken een must. Investeren in integriteit kan weliswaar niet zonder regelgeving, controle en sanctionering, maar een overmaat aan regels kan de morele motivatie doodslaan. Willen we de kwaliteit van ons werk op pijl houden of zelfs verbeteren dan moeten we investeren in professionaliteit. Gebruik maken van de talenten en eigen verantwoordelijkheid van mensen. Daarbij zijn een ethisch klimaat en werkomstandigheden die de professionele verantwoordelijkheid van het personeel mogelijk maken en ondersteunen, van essentieel belang. Ambities en doelen SZW Ambities Kern van ons werk is ‘het stimuleren van mensen de regie over hun eigen leven te vergroten’. En SZW heeft de ambitie om ondanks de bezuinigingen de kwaliteit van de dienstverlening in stand te houden en een organisatie neer te zetten waar we trots op zijn. Doelen integere organisatie Dat betekent dat we integriteit levend houden en als organisatie blijven leren, vanuit het besef dat we ons moeten blijven aanpassen aan de realiteit die voortdurend in verandering is. We kunnen daarin niet perfect zijn, maar we streven wel naar de beste manier. Daarvoor is nodig dat medewerkers in hun kracht zitten, zich gerespecteerd voelen als onderdeel van het proces en zich blijven ontwikkelen. Ontwikkeling van mensen wordt niet alleen gestimuleerd, maar ook afgedwongen. Door de organisatie heen moet open en eerlijk met elkaar worden gecommuniceerd. De juiste kaders en randvoorwaarden zijn aanwezig in een heldere set van afspraken. Binnen de dienst worden dilemma’s consistent en consequent opgelost, waardoor medewerkers worden gemotiveerd om ook lastige keuzes aan te gaan. We werken samen om de professionaliteit te versterken en geven inzicht in hoe bij te dragen aan het grotere geheel.

99

Alles controleren ondermijnt de eigen verantwoordelijkheid, maar meten met mate houdt de vrijblijvendheid buiten de deur. Niet alleen de resultaten worden gemeten, maar ook de kwaliteit, de manier waarop het werk is gedaan, denk aan volledigheid, tijdigheid, accuratesse, enz. We zijn helder in de visie dat fouten maken mag, mits we ervan leren en dat misbruik wordt gestraft. Leidinggevenden hebben een voortrekkersrol en dragen zorg voor een werkomgeving die als veilig wordt ervaren om zaken te bespreken en aan de kaak te stellen. Om integriteit te borgen zorgen we voor een duurzame inbedding van het beleid binnen de organisatie, om te voorkomen dat het onderwerp een ad hoc karakter krijgt. Actiepunten 2011 Naast de reguliere werkzaamheden zijn er voor 2011 aan aantal actiepunten benoemd: 1. Besluitvorming op basis van het eindverslag van de evaluatie over positionering van integriteit in de organisatie en functie van integriteit coördinator. 2. Communicatie traject, na besluitvorming over het ICT Gebruiksprotocol e.a. stukken. 3. Onverminderd aandacht voor integriteit op de werkvloer en ondersteuning van de leiding in hun voortrekkersrol en het creëren van een veilige werkomgeving. Realisatie doelen en actiepunten 2011 1. Evaluatie Naar aanleiding van de evaluatie over positionering van integriteit in de organisatie en de functie van integriteit coördinator (IC) heeft het DT lijnen uitgezet en in dat kader zijn een aantal stappen genomen. • De algemene lijn moet zijn dat er meer nadruk komt op preventie, door de IC meer vrij te spelen. Er zal minder intern onderzoek worden gedaan en er worden activiteiten ontplooid in de richting van externe inkoop, liefst in samenwerkingsverband binnen het concern. • Het DT heeft afspraken gemaakt over de methodiek van melding en onderzoek en de verantwoordelijkheden van verschillende functionarissen in deze processen. Er zijn waarborgen ingebouwd betreffende neutraliteit en onafhankelijkheid. De IC heeft een coördinerende rol als het gaat om integriteitsonderzoeken, ook als extern wordt ingekocht. • Naar aanleiding van het KPMG advies zal door P&O een roulatiebeleid worden ontwikkeld ten aanzien van vertrouwenspersonen. • De functie van IC blijft formeel gepositioneerd onder de afdeling IA vanuit een praktische insteek, inhoudelijk valt de functie onder de AD. • SZW heeft het initiatief genomen tot meer samenwerking met andere diensten en het concern. In oktober 2011 is het overkoepelende Platform Integriteit opgericht: De medewerkers van het Bureau Integriteit en de drie integriteitsfunctionarissen van DPZ, SZW en DSB gaan samen het Platform Integriteit vormen om: - kennis te delen en gemeentebrede zaken op het gebied van integriteit te bespreken; - beleid te evalueren en bij te stellen; - preventieve activiteiten te ontwikkelen; - in algemeenheid samenhang te bewerkstelligen in: - de uitvoering van het integriteitbeleid; - de omgang met meldingen van integriteitschendingen; - de wijze waarop daarnaar onderzoek wordt gedaan - en het treffen van maatregelen en het bepalen van de strafmaat. (Andere diensten zijn van harte uitgenodigd om met een te benoemen integriteitsfunctionaris deel te nemen aan het gemeentebrede Platform Integriteit.)

100

2. ICT Gebruiksprotocol Medio 2011 is er in overleg met de OR besloten tot de invoer van het ICT Gebruiksprotocol, brief aanwijzing bevoegd persoon + de geheimhoudings-/integriteitsverklaring en de bruikleenovereenkomst mobiele telefoon. Vervolgens heeft implementatie plaatsgevonden. Het ICT Gebruiksprotocol en de overige documenten zijn geagendeerd voor de diverse MT’s, de IC heeft de MT’s bezocht en de documenten besproken. Een aantal hoofden heeft toen aangegeven een inhaalslag te willen realiseren voor zittend personeel, door iedereen te vragen de integriteitsverklaring te ondertekenen. Na besluitvorming in het BDT is hiertoe overgegaan, de OR is daarover geïnformeerd. De hoofden en teammanagers zijn geïnformeerd door middel van een mailbericht van de AD. De inhaalslag heeft ertoe geleid dat vanuit de medewerkers vragen en opmerkingen kwamen over de tekst van de integriteitsverklaring. Mede op verzoek van de OR is de tekst herzien. De inhaalslag is inmiddels afgerond en implementatie van de gewijzigde verklaring - voor nieuw personeel - zal in 2012 plaatsvinden. 3. De werkomgeving Een ethisch klimaat wordt samen gecreëerd. Daarvoor is het van belang, dat medewerkers het aandurven hun eigen verantwoordelijkheid te nemen, ieders deskundigheid respecteren en elkaar meenemen in het professionaliseren van de afdeling. Daarin is de leidinggevende als boegbeeld onontbeerlijk, de leider die (o.a. in onderling overleg) helderheid weet te verschaffen over waar we voor staan en hoe we dat willen bereiken, maar ook duidelijk is over grenzen tussen het maken van fouten en het plegen van schendingen. De vaststelling van het gemeentebrede Haags leiderschapsprofiel impliceert een keuze voor integer leiderschap: De Haagse manager is een aansprekend leider, hard op de inhoud, zacht op de relatie. Is omgevingsbewust, heeft een visie, draagt deze uit, stuurt op resultaten, is ook verbindend en inspirerend; een positieve leider en goede coach. Op diverse gebieden is aan leidinggevende in het afgelopen jaar ondersteuning geboden in hun voortrekkersrol. Hierna volgt een beschrijving. Diverse rollen IC De IC vervult verschillende rollen op het gebied van integriteit. De hoofdtaken zijn het doen van beleidsvoorstellen, activiteiten op het gebied van preventie en advies en het doen / coördineren van onderzoek. Integriteit wordt steeds meer een belangrijk item binnen de organisatie, leidinggevenden houden zich in toenemende mate bezig met dit onderwerp. In 2011 is dat merkbaar, door een stijging van het aantal vragen om advies. Ook is men eerder geneigd tot het doen van een melding. Zonder dat er duidelijk sprake is van een concrete misstand, wordt al preventief ingegrepen. Er wordt een stevig beroep gedaan op de IC in haar diverse rollen. In het kader van preventie is het belangrijk om de adviestaken niet te laten ondersneeuwen door de dominantie van melding en onderzoek. Het gevolg is dat de IC meer en meer onder druk staat als het gaat om de hoeveelheid werkzaamheden. Wel blijkt dat combinatie van de diverse rollen in één functie, een integrale aanpak ten goede te komt.

101

De IC heeft in 2011 geïnvesteerd in verdiepingsleergangen en deskundigheidsbevordering, door het volgen van trainingen en het bezoeken van congressen. Door deze activiteiten is er inmiddels een stevig landelijk netwerk opgebouwd. Melding en Onderzoek In 2011 zijn een aantal ernstige meldingen gedaan, die zijn onderzocht op concrete aanwijzingen. Hoewel niet alle meldingen aanleiding gaven om een integriteitsonderzoek in te stellen, hebben een paar zware casussen gespeeld. SZW heeft veel directe lijnen met andere (overheids-)organisaties. Dat vertaalt zich ook in de integriteitsonderzoeken, waar - indien van toepassing - samengewerkt wordt met die organisaties. De directie heeft afspraken gemaakt als het gaat om methodiek van melding en onderzoek. Insteek is verdergaande professionalisering en meer betrokkenheid van de leden van de directie, onder andere bij het bepalen van vervolgacties na onderzoek. Ook wordt er naar gestreefd om meer aandacht in te ruimen voor evaluatie, 3 maanden na afloop van een onderzoek. Daarnaast heeft SZW een programma van eisen opgesteld ten behoeve van externe inkoop van onderzoek. Veel medewerkers zullen misstanden en misdragingen aankaarten bij hun leidinggevenden. Daarnaast kunnen binnen SZW meldingen van misstanden worden gedaan bij de vertrouwenspersoon integriteit (VPI) en de IC. Slachtoffers van ongewenst gedrag van een collega, kunnen zich melden bij de vertrouwenspersoon ongewenst gedrag (VPO). Mocht men zich in eerste instantie wenden tot de verkeerde persoon, er wordt geluisterd en meegedacht. Omwille van de onafhankelijkheid en vanuit het gezichtspunt van de kans op de beste oplossing kan in onderling overleg worden besloten de zaak aan te zwengelen bij een andere vertrouwenspersoon of bijvoorbeeld bij P&O 1 . Het aantal meldingen ten opzichte van vorig jaar is ongeveer gelijk gebleven. Wel zijn er meer meldingen afgerond na een vooronderzoek. Dit kan het gevolg zijn van het fenomeen dat men eerder bereid is zaken te melden en door preventief optreden erger voorkomt. Andere opvallende gebeurtenissen ten opzichte van vorig jaar: - seksuele intimidatie is gedaald van 6 naar 1; - intimidatie is gestegen van 5 naar 13; - pesten komt vaker voor dan vorig jaar van 1 naar 4; - het aantal gemelde arbeidsconflicten is aanzienlijk gedaald van 16 naar 2; - misbruik van vertrouwelijke informatie is licht gedaald van 14 naar 12; - misbruik van regelingen, naam, eigendom dienst is gestegen van 5 naar 9; - zaken zijn aanzienlijk vaker afgedaan met een adviesgesprek van 14 naar 21; - er is aanzienlijk minder vaak doorverwezen van 23 naar 3; - meer zaken zijn afgerond na een vooronderzoek van 5 naar 11; - het aantal rechtspositionele maatregelen is min of meer stabiel van 6 naar 5; - vorig jaar is er 1 keer aangifte gedaan, dit jaar 2 keer. 1

Maatschappelijk werk, vertrouwenspersonen, bedrijfsarts, ARBO- en integriteit coördinator hebben ieder hun eigen verantwoordelijkheid en geheimhoudingsplicht, maar er zijn ook raakvlakken. Wanneer het ten goede komt aan het belang van de verschillende partijen wordt in de praktijk samengewerkt, met respect voor de verschillende verantwoordelijkheden. Gezamenlijk overleg vindt ook wel plaats, in de vorm van intervisie.

102

Signaalfunctie De IC geeft gevraagd en ongevraagd advies aan medewerkers, leiding of directie en geeft signalen af ten aanzien van kwetsbaarheden in functies en processen. In 2011 zijn 11 signalen afgegeven op het gebied van cultuur en werkprocessen. Een stijging ten opzichte van 6 keer vorig jaar. Preventie en advies De dialoog op verschillende niveaus - directie, management, OR - is in 2011 voortgezet over de verhouding tussen het stellen van regels en het werken aan bewustwording, soft controls. De IC ondersteunt deze samenspraak met advies en inzichten, ook vanuit landelijke expertise. Bovendien wordt input gegeven voor overleg via columns op intranet en nieuwsbrieven aan directie en hoofden. In 2011 is 3 keer een column verschenen en zijn 4 nieuwsbrieven verstuurd. Verder is het mogelijk, in overleg, een workshop integriteit te organiseren. Daarvan is 2 keer gebruik gemaakt in 2011. De IC bezoekt de afdelingen met als doel integriteit op de agenda te houden en dilemma’s te bespreken. Officieel intern integriteitsoverleg in 2011: 24 keer. Extern 31 keer (inclusief trainingen en congressen). Opvallend is dat er veel vaker een beroep wordt gedaan op de adviesrol van de IC; 90 keer in 2011 ten opzichte van 33 keer in 2010. In navolging van het concern, dat meer informatie over integriteit op intranet heeft geplaatst, heeft de pagina integriteit van SZW een up-date ondergaan, met veel verwijzingen naar het gemeentelijk intranet. Tijdens de introductiedag van nieuw personeel wordt aandacht besteed aan goed ambtenaarschap, de verantwoordelijkheden en kwetsbaarheden. Wat betekent het te werken bij SZW, wat wordt er van je verwacht en welke afspraken zijn er. Op het programma staat een dilemmagesprek over hoe om te gaan met de vertrouwelijke informatie en autorisaties die toegang verschaffen tot computersystemen. Beginnend leidinggevenden hebben de gemeentebrede training integriteit en leiderschap gevolgd. De algemeen directeur heeft één van deze deze trainingen geopend. Verder heeft een team een programma interne afspraken gevolgd. De werkgroep agressiebeheersing fungeert als denktank integriteit, leden zijn hoofden van afdelingen; iemand van afdeling beleid, directieondersteuning en bedrijfsmaatschappelijk werk. De denktank integriteit speelt een belangrijke rol als het gaat om de vraagbaakfunctie, voortrekkersrol en het meedenken over diverse aspecten van integriteit. Beleid In 2011 zijn een drietal beleidsvoorstellen gedaan aan het BDT: inhaalslag integriteitsverklaring en tekst aanpassing daarvan, methodiek melding en onderzoek. De vraag “werkt het integriteitbeleid” laat zich lastig meten. Wel valt op, dat vanuit de organisatie eerder zaken aan de kaak worden gesteld. Het aantal vragen om advies is opvallend gestegen, drie keer zoveel als vorig jaar. Ook is er naar aanleiding van de inhaalslag integriteitsverklaring een positieve ontwikkeling dat mensen meer vragen stellen over wat wel en niet mag in de omgang met systemen en vertrouwelijke informatie.

103

Risico beheersing De dienst kiest ervoor om op kwetsbare momenten in het proces naar vermogen beheersmaatregelen te treffen en waar noodzakelijk functiescheiding te realiseren. De afdeling Interne Auditing (ondergebracht binnen de directie Bedrijfsvoering) is belast met onafhankelijk en objectief onderzoek hier naar. Onder de werkzaamheden van de afdeling Intern Auditing (IA) valt ook de oordeelsvorming over de opzet van processen als mede de feitelijke uitvoering hiervan. Bevindingen van IA worden vastgelegd in onderzoeksrapporten en besproken met afdelingen. In voorkomende gevallen worden maatregelen getroffen ter vermindering van de kans op integriteitsinbreuken. Denk daarbij aan functies die extra risico’s op integriteitsinbreuken met zich brengen in verband met onder meer het werken met gevoelige informatie, het kunnen beschikken over geld en de omgang met zakelijke relaties. Producten en diensten van de afdeling IA: * Adviezen en informatie m.b.t; - beleidsaspecten (voor zover er een relatie ligt met verantwoordingsrisico’s) - inrichting van werkprocessen - verbetering van bestaande processen - voorkoming/beperking verantwoordingsrisico’s - Ict: systeemfunctionaliteiten - informatiebeveiliging - integer handelen * (Integrale) rapporten over uitkomsten van; - risicoscans op werkprocessen - reviews op werkprocessen /operational audits - rechtmatigheidsonderzoeken (op het voldoen aan wet- en regelgeving van verstrekkingen van uitkeringen en voorzieningen) - financiële onderzoeken naar geschiktheid van uitgaven en juistheid van ontvangsten - ict audits Toevoeging: waar van toepassing worden rapporten ter beschikking gesteld aan de GAD t.b.v. de oordeelsvorming bij de hardclosure en de jaarrekening. * Signaleringen over; - risico’s op onderdelen in het zgn “stelsel van controle / beheersmaatregelen” - risico’s in het kader van de externe verantwoording - mogelijke verbeteringen in de uitvoering De hier voor genoemde producten betreffen niet alleen de afdelingen die verantwoordelijk zijn voor de dienstverlening aan de burgers van Den Haag maar ook de afdelingen die een ondersteunende taak hebben naar deze “primaire afdelingen”.

104

Bijlage 1: Overzicht activiteiten 2011 Afdelingsbezoeken/MT’s

Overleg Integriteit Intern en extern

Workshop Training leidinggevenden / medewerkers

MT Werk en Inkomen MT P&V MT Bedrijfsvoering MT Support Werkoverleg dir. ondersteuning Werkoverleg dir, secretariaat DHOM Westeinde DHOM Laak 2x Werkplein ZuidWest Werkplein Centrum IBS Introductie bijeenkomst nw pers.

29 keer (inclusief trainingen en congressen) + Platform Integriteit: 2 keer + Tasforce: 3 keer + Kerngroep Agressiebeheersing en Integriteit: 4 keer

Workshop: Werkplein Jongeren MT DHOM Westeinde Gemeentebrede training Integriteit voor l.g., 2 dagen: 15 deelnemers AD heeft één van deze trainingen geopend Programma interne afspraken: Werkplein Jongeren Gesprek over integriteit (bij eed en beloftes): alle nieuwe personeelsleden in dienst bij SZW

Columns 3 keer - samenvatting jaarverslag 2010 - binnen en buitenverlichting - conflicterende belangen

Nieuwsbrieven 4 keer - jaarverslag integriteit 2010 - aankondiging column 2x - samenvatting dag vd integriteit BIOS

Beleid Voorstellen: - inhaalslag integriteitsverklaring - tekstwijziging integriteitsverklaring - methodiek melding en onderzoek Implementatie: -ICT Gebruiksprotocol; Brief aanwijzing bevoegd persoon en Geheimhoudings-/Integriteitsverklaring; Bruikleenovereenkomst mobiele telefoon - inhaalslag geheimhoudings-/Integriteitsverklaring;

Signalen n.a.v. integriteitonderzoeken - borgen vertrouwelijke info personeel - functiescheiding 2x - invoer systeem - systeem - registratie externen - cultuur - werkproces externe organisatie 2x

Diverse adviezen en overige acties Wet- en regelgeving, beleid, (nieuwe) procedure Internetgebruik, systeemgebruik Omgang, niet professioneel handelen Integriteit, onderzoek, organisatie intern Integriteit, onderzoek, organisatie extern Belangenverstrengeling /Nevenwerkzaamheden Privé-gedrag ICT Gebruiksprotocol Integriteitsverklaring Vertrouwelijke informatie Doorverwezen VPO Arbeidsverhouding, rechtspositie; doorverwezen naar leiding, HR Uitvoeringsvraag, doorverwezen naar leiding, andere afdeling

105

12 9 7 11 8 7 4 2 12 2 5 8 3

14.2.7 Bedrijfsvoering – Financieel beheer van gemeentebrede en dienstspecifieke processen Uitkeringsproces Het uitkeringsproces is tot in detail beschreven in de administratieve organisatie en vertaald naar werkinstructies. Het uitkeringsproces is voorts verregaand geautomatiseerd. Ter waarborging van de rechtmatige uitvoering van het proces vinden er door de afdeling interne controle van de dienst SZW verbijzonderde interne controles naar de uitvoering van het uitkeringsproces plaats. Hierin worden onder meer hoogte, recht en duur van de verstrekte uitkeringen meegenomen. Voor 2012 ligt de nadruk in het uitkeringsproces op een verregaande digitalisering van de dienstverlening, het vereenvoudigen van procedures en het inkorten van de doorlooptijden.

106

107

Bijlage 14.5 Tabel verbonden partijen

Gemeenschappelijke regelingen

Stichting Werkbij (publiek-publieke samenwerking)

PPS Coöperatie Wigo4it U.A. (publiek-publieke samenwerking)

Deelnemingen

Naam verbonden partij

bedragen in €1000

Den Haag

Den Haag

n.v.t. Stichting Werkbij is opgericht om namens de gemeente op te treden als werkgever voor personen die zijn aangewezen op een baan met loonkostensubsidie. Daarnaast voert Stichting Werkbij de administratie voor loonkostensubsidies die aan overige werkgevers worden verstrekt.

n.v.t.

n.v.t.

n.v.t.

n.v.t.

768

6.444

876

8.941

876

2.235

12.305

3.099

6.567

3.544

Dividend in 2011

-7 n.v.t.

2.497 n.v.t.

Nom. Aandeel (%) Aandeel (%) Eigen vermogen Intrinsieke Vreemd vermogen Resultaat per 31-12(gegevens 2010) waarde Belang per 31-12(gegevens 2010) 2010(bedrijfsresultaat) 2010 2011 1-1 31-12 1-1 31-12

Wigo4it is opgericht om gezamenlijk n.v.t. gebruik, beheer en ontwikkeling van Ict-systemen voor en door de sociale diensten van de vier grote steden mogelijk te maken. Wigo4it draagt, met een zakelijke en professionele klantbenadering, zorg voor de Ict-facilitering van de primaire processen van de vier diensten. Verder moet Wigo4it een belangrijke coördinerende en faciliterende rol krijgen bij intergemeentelijke communicatie- en overlegvormen.

Vestigingsplaats Openbaar belang

Bijlage 14.5 Verbonden partijen - Beschrijving ontwikkeling Beschrijf per deelneming, gemeenschappelijke regeling en publiek-private samenwerkingsverband de belangrijkste ontwikkelingen in 2011. Geef bij PPS-constructies een korte toelichting op de financiële risico's die de gemeente loopt, wat eraan gedaan wordt en hoe het gedekt wordt.

Coöperatie Wigo4it U.A. Ontwikkelingen Begin 2011 is Wigo4it gestart met een heroriëntatie over de toekomstige toegevoegde waarde. Na de implementatie van Utrecht en Amsterdam, was Wigo4it teveel in de rol van ICT leverancier gekomen. Uitkomst van deze heroriëntatie is dat Wigo4it zich wil gaan ontwikkelen en professionaliseren in de richting van ICT-regie organisatie. Hierbij komt de nadruk te liggen op service georiënteerde architrectuur. Verder zal Wigo4it een stimulerende rol blijven vervullen ten aanzien van procesharmonisatie. In 2011 is uitvoering gegeven aan het programma Next Level, gericht op het wegwerken van achterstallige wijzigingsverzoeken en probleemkaarten. Beheersing en sturing De deelnemende gemeentes sluiten iedere aansprakelijkheid uit van Wigo4it, tenzij de schade het gevolg is van opzet of bewuste roekeloosheid van Wigo4it. Verder is Wigo4it beperkt aansprakelijk als zij ter zake van de schade van de deelnemende gemeente verhaal heeft op een derde. De aansprakelijkheid van Wigo4it is dan beperkt tot het door Wigo4it daadwerkelijk ontvangen bedrag van het verhaal verminderd met de kosten ter zaken van het verhaal. Voor het overige zijn er geen specifieke afspraken gemaakt. Dit betekent dat er dus in ieder geval risico wordt gelopen over het geld dat gemeente Den Haag in Wigo4it heeft gestoken (deel startkapitaal á €25.000 en het aandeel van de gemeente Den Haag in de exploitatielasten van Wigo4it. De kosten die de gemeente Den Haag maakt voor Wigo4it, bestaan uit de jaarlijkse contributie en de verrekening van de bewezen diensten/producten die direct toe te wijzen zijn aan een gemeente. De jaarlijkse contributie wordt verrekend naar rato van het aantal WWBers per gemeente. Dit percentage lag voor de gemeente Den Haag in 2011 op 20%. Doordat de Algemeen directeur van de dienst SZW Den Haag bestuurslid is van Wigo4it, kan de Gemeente Den Haag invloed uitoefenen op het (financiële) beleid van de coöperatie. Verder heeft de wethouder SWEI zitting in de ledenvergadering.

Stichting Werkbij Ontwikkelingen In 2010 is besloten tot de beëindiging van de ID- en WIW-banen. In 2011 is inzet gepleegd om zoveel mogelijk personen met een ID-baan op een regulier dienstverband te plaatsen. Daarnaast is met bonden onderhandeld over een sociaal akkoord m.b.t. de beëindiging van de WIW-banen per 30 juni 2012. Beheersing en sturing Het bestuur van Stichting Werkbij bestaat uit drie directieleden van de dienst SZW, te weten: de Algemeen Directeur, zijn strategisch adviseur en de portefeuilledirecteur Werkgelegenheid. De jaarrekening van Stichting Werkbij wordt gecontrolleerd door de Gemeentelijke Accountantsdienst en ter goedkeuering voorgelegd aan het College B&W van de gemeente Den Haag.

108