Dienstjaarrekening Dienst Sociale Zaken en Werkgelegenheidsprojecten

Dienstjaarrekening

2012 Dienst Sociale Zaken en Werkgelegenheidsprojecten

Februari 2013

Voorwoord Voor u ligt het jaarbericht over het verslagleggingsjaar 2012 van de dienst Sociale Zaken en Werkgelegenheidprojecten. Dit jaarbericht maakt onderdeel uit van de totale jaarverslaglegging van de gemeente Den Haag, waarmee het college van Burgemeester en wethouders verantwoording af leggen over het gevoerde financiële beleid en beheer. Het totaal behaalde financieel resultaat is conform verwachting positief en bedraagt € 5,2 mln. voordelig. Het dienstresultaat bedraagt € 1,0 mln. voordelig en het concernresultaat bedraagt € 4,2 mln. voordelig. Voor de dienst is 2012 een spannend jaar geweest. Zowel op het implementeren van bezuinigingen als het implementeren van organisatieaanpassingen stonden stevige uitdagingen geagendeerd. De bezuinigingstranche die voor dat jaar moest worden geïmplementeerd bedroeg € 56 mln., waarvan € 41 mln. op re-integratie moest worden bezuinigd. Binnen de organisatie is voor het domein ‘werk en inkomen’ een compleet nieuw werkproces ontworpen en bijbehorende reorganisatie inspanningen uitgevoerd. Hierbij hebben onder meer bijna 500 medewerkers een persoonlijk gesprek gehad met het oog op hun ambitie, bijdrage en mogelijkheden in de nieuwe organisatie. Het nieuwe werkproces staat met een brede intake, waaraan niet alleen vervolg acties gekoppeld worden op het terrein van Werk en Inkomen, maar waar nodig ook dienstverlening van DHOM zoals schuldhulpverlening en social casemanagement. Ook uit de verkenningen over een andere inrichting van de organisatie van de Wet sociale werkvoorziening (WSW) is een conclusie voortgekomen; SZW gaat vanaf 2013 de beleidsmatige en budgettaire verantwoordelijkheid voor de doelgroep HGR voeren en de Haeghe Groep gaat zich op bedrijfsmatige wijze concentreren op de daadwerkelijke uitvoering. In de beleidsuitvoering heeft SZW ondertussen niet stilgestaan. De stijging van het aantal bijstandsontvangers is onder de verwachting gebleven, het aantal begeleide deelnemers naar werk is in deze economisch lastige tijd, boven verwachting uitgekomen en bij een blik op de prestaties op het terrein van inburgering, komt geenszins het beeld op van een beleidsterrein dat moet ‘gaan sluiten’. U vindt een overzicht in de samenvatting van deze jaarrekening en een meer gedetailleerde toelichting in de verdiepende beleidsmatige toelichting. SZW is dus in beweging en aan de velen die afgelopen jaar daaraan een majeure bijdrage hebben geleverd wil ik mijn dankbaarheid overbrengen. Afrondend wil ik ingaan op het traject van het verduurzamen van het financieel beheer. Gegeven de positieve ontwikkelingen in 2011, eerder beschreven als het jaar van het ‘ontkiemen’, kan er bij deze jaarrekening worden vastgesteld dat 2012 inderdaad het jaar van het ‘oogsten’ is geworden. Alle majeure aandachtspunten zijn structureel in control gebracht. Daarbij is er een manier van werken ontwikkeld waarbij het financieel beheer duurzaam wordt gemonitord en van de benodigde acties wordt voorzien. Ik wens u een informatieve verdieping toe, Den Haag, februari 2013

Jos van Wesemael algemeen directeur

3

Inhoudsopgave dienstjaarrekening Pagina 0 0 1 B 5a 5b 4 10

Voorwoord Inhoudsopgave Samenvatting Programmateksten en prestatie-indicatoren Staat van baten en lasten per dienst Uitkomst programma Risico's Rechtmatigheid

3 4 5 19 34 35 44 46

2 3a 3b 3c 1 2 3 4a 4b 5 7 8 9 11 12 13 6

Waarderingsgrondslagen Balans Toelichting op de balans Specificatie overlopende activa en passiva Kostenverdeelstaat Reserves Voorzieningen Investeringen realisatie Grote Investeringsprojecten MIP Specificatie vaste activa en kapitaallasten Vergelijkend cijfer Overzicht gemeentelijke tarieven Garantstellingen Budgetten Stadsdelen Grondexploitatie (DSO) Incidentele lasten en baten Sisa (bijlage verantwoordingsinformatie 2011)

47 52 53 62 64 65 66 (n.v.t. voor dSZW) (n.v.t. voor dSZW) 67 68 (n.v.t. voor dSZW) (n.v.t. voor dSZW) (n.v.t. voor dSZW) (n.v.t. voor dSZW) 69 70

BBV-PARAGRAFEN 14.1 14.2 14.2.1 14.2.2 14.2.3 14.2.4 14.2.5 14.2.6 14.2.7 14.3 14.4 14.5 14.6

Onderhoud kapitaalgoederen (n.v.t. voor dSZW) Bedrijfsvoering: Bedrijfsvoering - Aanbestedingen Bedrijfsvoering - P&O Bedrijfsvoering - DMO Bedrijfsvoering - JZ Bedrijfsvoering - Milieu (n.v.t. voor dSZW) Bedrijfsvoering - Integriteit Bedrijfsvoering - Gemeentebrede en dienstspecifieke processen Treasuryparagraaf (CT) (n.v.t. voor dSZW) Lokale heffingen (GBD/DSB) (n.v.t. voor dSZW) Verbonden partijen Grondbeleid (DSO) (n.v.t. voor dSZW)

4

72 74 81 84 88 92

93

Samenvatting jaarbericht SZW 2012 Inleiding Algemeen De opbouw van deze jaarrekening is gelijk aan de vernieuwde opzet zoals vorig jaar is geïntroduceerd. Qua opzet hebben de beleidsteksten een centrale plek in de jaarrekening en in die zin is er een mix van jaarrekening en jaarverslag gemaakt. Vandaar de titel ‘jaarbericht’. Hierdoor is het mogelijk geworden om in de opbouw een ‘flow’ te creëren waarbij u als lezer door de prestaties en euro’s wordt meegenomen naar een verdieping op het beleid en vervolgens naar de uitsplitsing van de financiële resultaten. Het doel is om u als lezer een logisch leeswaardig kader aan te bieden waarmee u zelf kunt bepalen in welke mate u zich wilt verdiepen in de prestaties en financiële uitkomsten van het verslagleggingsjaar. Deze samenvatting geeft een inzicht in de majeure onderdelen van het financiële resultaat, nader toegelicht per programma onderdeel. Tevens wordt aandacht besteed aan specifieke ontwikkelingen in de bedrijfsvoering. Nadrukkelijk wordt ook de samenhang met de beleidsteksten van de programmarekening 2012, de beheersmatige overzichten van de programma’s en de diverse producten aangegeven. Naast programma 8 Werk en Inkomen (waaronder de Wet Werk en Bijstand) voert SZW (delen van) programma 7 Integratie en Krachtwijken, 9 Sociale voorzieningen en armoedebestrijding en 15 Maatschappelijke ondersteuning uit. In 2012 heeft SZW met deze programma’s een resultaat gerealiseerd van € 5,2 mln. voordelig. Het programma 8 Werk en Inkomen is financieel het grootste van de dienst SZW. Het is belangrijk om te vermelden dat SZW zoals aangekondigd in de jaarrekening 2011, een Incidentele Aanvullende Uitkering (IAU) bij het Rijk heeft aangevraagd om een deel van het tekort 2011 te bekostigen. Begin januari 2013 heeft SZW van het Rijk bericht gekregen dat de IAU is toegekend. Op het programma 7 Integratie en Krachtwijken is in 2012 een voordelig resultaat behaald van € 3,8 mln. Dit is ontstaan door de vrijval van het overlopend passief voor Nieuwkomers en Oudkomers in het resultaat als gevolg van de tussentijdse afrekening voor het Grote Steden Beleid periode III. De kans dat het Rijk deze alsnog terugvordert achten wij nihil, omdat Concern een verantwoording voor de totale BDU SIV heeft ingediend waarin de lasten het totale bedrag van beschikbaar gestelde budgetten overschrijdt. In de begrotingsretraite zal een voorstel worden ingediend voor besteding van (een deel van) het resultaat bij Inburgering aan Taal in de Buurt (OCW). Of het volledig wordt besteed aan Taal in de Buurt is afhankelijk van het hiervoor benodigde bedrag. Programma 9 Sociale voorzieningen en Armoedebestrijding heeft 2012 afgesloten met een resultaat van nihil. Dit is opgebouwd uit een positief resultaat op Schuldhulpverlening en Financiële hulpverlening van € 0,6 mln. en een negatief resultaat op Gemeentelijk minimabeleid van € 0,6 mln. Programma 15 Maatschappelijke ondersteuning heeft een voordelig resultaat van € 0,4 mln. gerealiseerd. Dit betreft een voordeel op het product advies & informatie en sociaaljuridische dienstverlening. Het resultaat op de overige producten binnen dit programma: Woon- en Vervoervoorzieningen voor ouderen en gehandicapten en Hulp bij het huishouden wordt verrekend met de reserve Individuele voorzieningen Wmo.

5

Leeswijzer Alle bedragen in de dienstjaarrekening zijn rekenkundig in miljoenen euro, tenzij anders vermeld. Bij de diverse verschillenverklaringen wordt een ‘V’ gebruikt om een voordeel in de uitkomst ten opzichte van de begroting aan te geven. Hiervan is sprake als de lasten in werkelijkheid lager zijn dan begroot of de baten hoger dan begroot. Een ‘N’ wordt gebruikt om een nadeel in de uitkomst ten opzichte van de begroting aan te geven. Hiervan is sprake als de lasten in werkelijkheid hoger zijn dan begroot of de baten lager zijn dan begroot. In de verschillenverklaringen worden ook de neutrale verschillen toegelicht. Hiervan is bijvoorbeeld sprake als een resultaat leidt tot verrekening met een reserve.

6

Financieel Resultaat

Resultaten dienst SZW

Bedragen x € mln.

Begroting 2012 Lasten Baten Saldo

Uitkomst 2012

640,8 435,4

Verschil

667,7 467,5

Uitkomst 2011

26,9 N 32,1 V 5,2 V

646,48 423,6

Bron: EOS

Resultaten dienst SZW per programma

Programma 7 Integratie en Krachtwijken

Bedragen x € mln. Begroting 2012

Uitkomst 2012

Verschil

Lasten

33,0

33,0

0,0

30,0

Baten

33,2

37,0

3,8 V

28,6

Lasten

444,6

472,2

27,6 N

460,7

Baten

375,1

403,7

28,6 V

366,8

Saldo Programma 8 Werk en Inkomen

3,8 V

Saldo Programma 9 Sociale voorzieningen en Armoedebestrijding

1,0 V

Lasten

63,9

62,1

1,8 V

54,8

Baten

18,2

16,4

1,8 N

18,6

Saldo Programma 15 Maatschappelijke ondersteuning

Uitkomst 2011

0,0

-

Lasten

99,3

100,4

1,1 N

101,0

Baten

8,9

10,4

1,5 V

9,6

Saldo

0,4 V

Bron: EOS

Programma 7 Integratie en Krachtwijken

Bedragen in € mln. M6212 Asielzoekers en vluchtelingen beleid M6232 Inburgering Totaal

Resultaat

Begroting 0,7

Uitkomst 0,7

-0,9 -0,2

-4,7 -4,0

Resultaat

Verschil Uitkomst 2011 0,0 0,0 3,8 3,8 -

1,3 1,3

De nadruk van het beleid in dit programma ligt op het aanpakken van maatschappelijke problemen, die een belemmering vormen voor het integratieproces van de verschillende groepen binnen de Haagse samenleving. SZW voert hiervoor de twee programmaonderdelen Inburgering en Asielzoekers en vluchtelingenbeleid uit. Inburgering In 2012 is het percentage voor Hagenaars die voor het inburgeringsexamen slaagden 71%. Dat is lager dan waarnaar werd gestreefd, maar hoger dan het landelijk gemiddelde (66%, bron BZK cijfers t/m juli 2012). Het aantal inburgeraars dat is gestart met een traject is 5.428, waarvan ruim 2.000 met een WWB-uitkering. Zo heeft SZW invulling gegeven aan de wens van het college om WWB’ers actief te laten participeren.

7

Het Rijk laat per 2013 inburgering alleen nog voor nieuwkomers gelden. Die moeten hun inburgeringstraject zelf gaan bekostigen. Gemeenten hebben dan geen rol meer in het systeem van inburgering. De dienst SZW is daarom gestart met de afbouw van het apparaat: dit jaar verviel de functie van ca. 42 fte consulenten inburgering. In de afwikkeling van het Grotestedenbeleid (periode III) heeft Den Haag voorlopig succes geboekt in de rechtszaak tegen het Rijk betreffende de afwikkeling van de Wet inburgering nieuwkomers. Hierdoor krijgt de gemeente incidenteel een bedrag van € 6,7 mln. beschikbaar. Het Rijk heeft tegen de uitspraak hoger beroep ingesteld, dus is het nog onzeker of dit bedrag daadwerkelijk toegekend zal worden. Om die reden zijn hier nog geen baten voor opgenomen in deze jaarrekening. Wel is een bedrag van ruim € 3,8 mln. vrijgevallen door de afrekening op basis van de geleverde prestaties van de onderdelen Oudkomers en Nieuwkomers binnen GSB III. In de tussentijdse afrekening van de brede doeluitkering Sociaal Integratie en Veiligheid (= BDU SIV) bleek dat bij deze onderdelen geld overbleef. De reden hiervan is dat de dienst deze middelen efficiënt ingezet heeft. De kans dat het Rijk deze alsnog terugvordert achten wij nihil, omdat Concern een verantwoording voor de totale BDU SIV heeft ingediend waarin de lasten het totale bedrag van beschikbaar gestelde budgetten overschrijdt. Aangezien het niet uitmaakt, uitgaande van de regelgeving, waar de lasten binnen de bestedingsdoeleinden van de BDU SIV precies worden gemaakt, lijkt deze verantwoording van Concern het risico volledig af te dekken. Zodoende heeft het programma-onderdeel Inburgering een positief resultaat van de gemelde € 3,8 miljoen. Begin dit jaar zal de definitieve afrekening van de BDU SIV waarschijnlijk door het Rijk worden beschikt. Dan zal Concern naar verwachting ook de € 14 mln. die in het Krachtwijkenbudget is opgenomen conform afspraak moeten terugbetalen, zodat de dienst SZW de verleende voorschotten waarvoor geen prestaties zijn geleverd, aan het Rijk kan terugbetalen. De financiering van de inburgeringscursussen gebeurt, evenals de financiering van reintegratietrajecten, uit het Participatiebudget. Omdat inburgeringstrajecten gemiddeld anderhalf jaar door kunnen lopen, worden de lasten pas genomen als de prestatie ook is geleverd. De contracten met de taalaanbieders zijn vrijwel allemaal gebaseerd op de prestaties “start van de cursus”, “deelname aan het examen” en “slagen voor het examen”. Om deze lasten die gespreid zijn over meerdere jaren te kunnen financieren, kent het Participatiebudget een meeneemregeling. Hierdoor kan een deel van het budget (maximaal 25%) dat niet in het jaar wordt besteed, worden meegenomen naar volgend jaar. In het kader van deze meeneemregeling wordt in 2012 voor de onderdelen werkgelegenheidsprojecten en inburgering ca. € 16,9 mln. aan Participatiebudget meegenomen naar volgend jaar. Dit budget wordt grotendeels besteedt aan inburgerings- en re-integratietrajecten. Deze trajecten zijn voor een groot deel reeds gestart in 2010 tot en met 2012. Het budget dat daarna nog overblijft wordt ingezet voor andere door de gemeenteraad besloten bestedingsdoeleinden: - Bestedingen conform het bestuursvoorstel bij het halfjaarbericht 2011 (RIS 181275A) - Het project huis-aan-huis aan het werk (pijler 3 Krachtwijken) - Taaltrainingen WWB in 2013 en 2014 Asielzoekers en vluchtelingenbeleid Gemeenten voeren, vanuit hun zorgplicht, verschillende taken en activiteiten uit op het terrein van asiel. Voor de activiteiten voor de verschillende doelgroepen draagt SZW bij door middel van het verstrekken van subsidies aan projecten, fondsen of stichtingen. Voor dit programmaonderdeel is de eindrealisatie in lijn met de begroting.

8

Programma 8 Werken en Inkomen Bedragen in € mln. Begroting Uitkomst Resultaat 47,9 47,9 M6100 Algemene Bijstand M6231 Werkgelegenheidsprojecten Resultaat 17,5 17,5 M6500 Kinderopvang Resultaat 4,1 3,1 * De getoonde bedragen zijn ná verrekening met de egalisatiereserve

Verschil Uitkomst 2011 0,0 * 70,1 0,0 20,0 1,0 V 3,8

Algemene bijstandsverlening Op het product Algemene bijstandsverlening is in 2012 een voordeel ontstaan van € 31,4 mln. Dit heeft twee grote oorzaken: een hogere rijksbijdrage voor 2012 en de toekenning van de Incidentele Aanvullende Uitkering (IAU) voor 2011. Het resultaat op het product Algemene bijstandsverlening wordt gedoteerd aan de reserve Inkomensvoorzieningen, waardoor een rekeningresultaat van € 0 ontstaat.

Resultaat op de uitkeringen Gebundelde uitkering (incl. tijdelijke regeling WWIK) Uitkeringslasten Baten uit vordering Subtotaal

Begroting 294,4 -302,5 8,0 -0,2

Realisatie 310,6 -305,9 8,0 12,6

Verschil 16,2 -3,4 0,0 12,8

Overige resultaten Dubieuze debiteuren Resultaat op apparaat Overig IAU 2011 Subtotaal

0,0 0,0 0,2 0,0 0,2

3,0 -0,9 -0,5 17,3 18,8

3,0 -0,9 -0,7 17,3 18,6

Overschot Dotatie aan reserve Rekeningresultaat

0,0 0,0 0,0

31,4 -31,4 0,0

31,4 -31,4 0,0

0,0 3,0 0,0 3,0

0,0 34,4 0,0 34,4

0,0 31,4 0,0 31,4

Reserve Inkomensvoorzieningen Beginstand Dotatie Onttrekking Eindstand bedragen in € mln.

Rijksbijdrage De gebundelde uitkering (dit is het budget dat het Rijk beschikbaar stelt voor de uitkeringen levensonderhoud, IOAW en IOAZ) is € 16,2 mln. hoger vastgesteld dan begroot. Ten tijde van het opstellen van de actuele begroting 2012 (in mei 2012) was alleen het voorlopige budget ter hoogte van € 278,2 mln. bekend. Op basis van de ramingen van het CPB heeft de gemeente in de begroting geanticipeerd op een budget van € 292,2 mln. Dit bedrag kwam overeen met het realistische scenario van onderzoek van Price Waterhouse Coopers. In juni 2012 heeft het Rijk het nader voorlopige budget bekend gemaakt: dit bedroeg € 307,6 mln. Onderdeel van deze bijstelling was het aanpassen van het budget aan het prijspeil 2012. In september 2012 is het definitieve budget bekend gemaakt: € 308,4 mln.

9

Incidentele aanvullende uitkering Het rijk heeft een Incidentele Aanvullende Uitkering (IAU) over 2011 ter hoogte van € 17,3 mln. toegekend aan Den Haag. De gemeente heeft een IAU aangevraagd omdat er in 2011 een tekort is gerealiseerd dat groter was dan 10% van de rijksbijdrage. Doordat dit tekort na uitputting van de reserve Inkomensvoorzieningen ten laste van de dienstcompensatiereserve is gebracht, en er geen beroep kon worden gedaan op het risicocumulatiemodel, is de dienst SZW kritieke dienst geworden. Bij de beoordeling van de IAU aanvraag hebben de Inspectie Werk en Inkomen en de Toetsingscommissie van het ministerie van SZW geconstateerd dat er in Den Haag sprake was van een uitzonderlijke situatie op de arbeidsmarkt en dat het tekort niet is veroorzaakt door beleidskeuzen en handelen van de gemeente. De Inspectie heeft geconcludeerd dat de sturing en risicobeheersing van de gemeente adequaat is geregeld en dat de gemeente beschikt over het instrumentarium om te sturen op de beïnvloedbare delen (van de tekorten) van het Inkomensdeel. Overige verschillen Op de uitkeringslasten is een nadeel van € 3,4 mln. gerealiseerd. Enerzijds zijn de uitkeringslasten wat lager uitgevallen dan begroot, omdat het uitkeringenbestand in 2012 is gegroeid met 445 uitkeringen (2% van het bestand) terwijl in de begroting was geanticipeerd op een groei met 571 uitkeringen. Anderzijds ontstaat er een nadeel omdat de begrote uitkeringslasten nog gebaseerd zijn op het prijspeil van 2011. In het halfjaarbericht werd nog de verwachting uitgesproken dat het uitkeringenbestand in 2012 niet zou groeien. De stijging van 445 uitkeringen heeft zich met name in de laatste twee maanden van 2012 voorgedaan. De WWIK is met ingang van 2012 afgeschaft. Wel was in de eerste helft van 2012 een overgangsregeling van kracht voor kunstenaars die voor 1 januari 2012 recht hadden op een WWIK uitkering. De gemeente heeft in het kader van de overgangregeling een budget van het Rijk gekregen van € 2,1 mln., terwijl de kosten van de overgangregeling € 1,4 mln. bedroegen. In 2012 is een besparing op de uitkeringslasten gerealiseerd van € 1,6 mln. Dit is vooral bereikt door het stimuleren van parttime werk, waardoor bijstandsgerechtigden in 2012 circa € 1 mln. meer eigen inkomsten hebben gerealiseerd dan in 2011. Daarnaast zijn er in 2012 meer maatregelen opgelegd, wat tot een besparing van € 0,4 mln. heeft geleid, en zijn er minder voorschotuitkeringen verstrekt. Op de dubieuze debiteuren is een voordeel van € 3 mln. ontstaan, omdat de inbaarheid van het vorderingenbestand groter was dan verwacht. In 2012 is, als onderdeel van het maatregelenpakket om de uitkeringslasten te verlagen, ook extra ingezet op het invorderen van openstaande vorderingen. Verrekening met reserve Het voordeel van € 31,4 mln. wordt verrekend met de reserve Inkomensvoorzieningen, die daarmee een eindstand van € 34,4 mln. behaalt. Bij resultaatbestemming zal de IAU gedeeltelijk worden bestemd aan de dienstcompensatiereserve (DCR) van SZW. De dienst SZW heeft hiervoor een herstelplan opgesteld waarover wordt besloten in het college. Na bestemming aan de DCR resteert er in de reserve Inkomensvoorzieningen nog steeds een saldo boven de bovengrens van € 17 mln. Dit saldo wordt onderwerp van collegebespreking in de komende begrotingsvoorbereiding. Rechtmatigheid De uitvoering van de Wet Werk en Bijstand is een complex proces van uitvoering van wet en regelgeving, waarbij de kans op financiële en wettelijke tekortkomingen reëel aanwezig is. Voor de uitvoering van de Wet Werk en Bijstand wordt een tolerantiegrens gehanteerd van 1% voor financiële tekortkomingen. Controle op rechtmatigheid van de uitvoering heeft geleid

10

tot de conclusie dat de financiële tekortkomingen in 2012 uitkomen op 0,44%. Het valt ruim binnen de tolerantiegrens van 1%. Werkgelegenheidsprojecten Den Haag zet fors in op een adequate werkgeversbenadering, waarbij de vraag van werkgevers centraal staat. Via het Werkgeversservicepunt wordt meer direct samengewerkt met werkgevers en minder via re-integratiebedrijven ingekocht. Door alle inspanningen in 2012 is van 2.718 personen het trajectplan succesvol beëindigd. Bezuinigingen van het Rijk en de gemeente lopen in totaal op tot € 75,0 mln. in 2015. Door in 2012 voor € 10,2 mln. aanvullende bezuinigingsmaatregelen te treffen zal deze bezuiniging volledig worden gerealiseerd. Per 1 juli 2012 zijn de oude WIW (Wet Inschakeling Werkzoekenden) banen beëindigd. In 2011 waren al voor het laatst toegepast de Opstapbanen, de Ooievaarsbanen en de ID (In- en Doorstroom) banen. Hierdoor waren de lasten voor gesubsidieerde arbeid ruim € 24,1 mln. lager dan in 2011 het geval was. In 2012 is verder gebruikt gemaakt van de Loonwaardesubsidie. Bij de Loonwaardesubsidie wordt een relatie gelegd tussen de verdiencapaciteit van de deelnemer en de subsidie. Per saldo is de subsidie aanmerkelijk lager dan de oude vormen van loonkostensubsidie. Om de uitstroom naar een reguliere baan te optimaliseren is samenwerking gezocht met werkgevers in de marktsector. Binnen het Participatiebudget kan, zoals al gemeld bij het “programma 7”-onderdeel Inburgering, maximaal 25% van het beschikbare budget worden meegenomen naar het volgende jaar. Door de al gemelde verschillende op geplande bestedingen (zie weer Inburgering) uit het participatiebudget in de komende jaren, is ervoor gekozen om bij Werkgelegenheid dit jaar € 1,3 miljoen minder aan reserves te onttrekken en de hiermee gedekte lasten uit het Participatiebudget te declareren. Hierdoor blijft het geld beschikbaar voor de gemeente en kunnen toch alle door het college gewenste bestedingen worden gerealiseerd. Kinderopvang Op het product kinderopvang is in 2012 een voordeel ontstaan van € 1 mln. De belangrijkste oorzaken zijn te splitsen in een prijseffect en een volume effect. Het rijk heeft voor het eerste kind de kinderopvangtoeslag per uur met 2% verlaagd ten opzichte van 2011. Tegelijkertijd zijn de uurtarieven van de kinderopvangorganisaties verder verhoogd. Door deze beide bewegingen wordt kinderopvang voor de doelgroepen duurder, bij een gelijkblijvend aantal afgenomen uren. Hierop wordt door doelgroepen gereageerd door minder uren kinderopvang af te nemen of andere oplossingen te zoeken; dit is het volume effect. Daardoor heeft SZW in 2012 minder tegemoetkoming aan ouders verstrekt. In 2012 is veel werk verzet om de wettelijke doelgroep en bijbehorend budget per januari 2013 over te kunnen dragen aan de belastingdienst. Dit traject is eind 2012 met succes afgerond.

11

Programma 9 Sociale voorzieningen en Armoedebestrijding Bedragen in € mln. M3103 Financiële dienstverlening M6140 Gemeentelijk minimabeleid M6203 Schuldhulpverlening M6204 Bijz. Hulpverl. - Huisvesting M7241 Wet op de Lijkbezorging Totaal

Resultaat Resultaat Resultaat Resultaat Resultaat

Begroting 0,0 36,7 8,7 0,1 0,2 45,7

Uitkomst -1,3 37,2 9,5 0,1 0,2 45,7

Verschil 1,3 0,5 0,8 0,0 0,0 0,0

V N N -

Uitkomst 2011 -1,8 29,6 8,1 0,1 0,2 36,2

Het doel van dit programma is om iedereen met een laag inkomen of met schulden in staat te stellen om een zelfstandig bestaan te leiden en naar vermogen te participeren in de samenleving. Voor een nadere toelichting op de realisatie ten opzichte van de begroting wordt verwezen naar de programmateksten. Financiële hulpverlening Bij de sociale kredietverlening is het aantal aanvragen in 2012 fors gestegen te weten 30% t.o.v. 2011. In toenemende mate moeten aanvragen echter worden afgewezen, omdat de aflossingsruimte bij de aanvrager beperkt is. In het kader van de integrale aanpak wordt doorverwezen naar schuldhulpverlening, als de schuldenpositie te hoog is. Bij het pandhuis is het aantal nieuw afgesloten pandkredieten op hetzelfde niveau gebleven als voorgaand jaar. Het uitstaande saldo blijft echter wel toenemen (eind 2012 circa € 25,1 mln.), omdat gemiddeld hogere kredieten worden verstrekt en vaker om verlenging van de looptijd wordt gevraagd. In 2012 is gewerkt aan het actualiseren van het bankreglement, omdat het oude reglement niet meer aansloot op de werkelijkheid. Eén van de vernieuwingen is dat klanten voortaan overschotten die ontstaan bij veiling van hun panden, langer kunnen ophalen bij de kredietbank. Het nieuwe bankreglement is inmiddels door het college vastgesteld (BSW/2012.267) en treedt formeel in werking op 1 januari 2013. Bij de jaarrekening 2012 heeft SZW al geanticipeerd op deze vernieuwing. Tevens is gestart met het beter inventariseren en vooral kwantificeren van de potentiële risico’s bij de kredietbank in aansluiting op het nieuwe bankreglement. Hiermee wordt beoogd om een diepgaandere beheersing van dergelijke risico’s te realiseren. Vanuit de Nederlandse Vereniging van Volkskrediet (NVVK) en diverse andere organisaties is interesse getoond in het samen op trekken in het ontwikkelen van een dergelijke analyse. Gemeentelijk minimabeleid Het doel van het minimabeleid is het bieden van een solide vangnet en het wegnemen van financiële drempels voor maatschappelijke participatie onder huishoudens met lage inkomens. Gemeente Den Haag heeft hiervoor een aantal producten. Dit betreft onder andere de Ooievaarspas, bijzondere bijstand, langdurigheidstoeslag en de collectieve zorgverzekering voor minima. De middelen om dit beleid uit te voeren worden verstrekt via het gemeentefonds. In 2012 was de opdracht aan gemeenten om ongewenste gevolgen van de stapeling van rijksmaatregelen te repareren. Doordat het kabinet is gevallen, is er gedurende het jaar een aantal maatregelen dat van invloed is op de inkomenspositie van minima, teruggedraaid of gewijzigd. Zo is de huishoudtoets geschrapt en is reparatie overbodig geworden. Daarnaast is in zijn algemeenheid in 2012 een toename te zien van het aantal huishoudens dat een verstrekking heeft ontvangen bij alle categoriale voorzieningen. Het jaar 2012 is afgesloten met een negatief resultaat (€ 0,6 mln.). Belangrijkste oorzaken zijn enerzijds een overbesteding op de langdurigheidstoeslag en een overbesteding op de

12

doorontwikkeling van de Ooievaarspas. Anderzijds is voor de schoolkostenregeling in 2012 een onderbesteding gerealiseerd. In 2012 was het weer mogelijk om de tegemoetkoming voor chronisch zieken en gehandicapten aan te vragen. Voor de jaren 2012-2014 is € 4,5 mln. beschikbaar gesteld. In 2012 hebben ca. 8.800 mensen gebruik gemaakt van deze tegemoetkoming (€ 1,1 mln.). Voor de resterende periode is een reserve gevormd. Schuldhulpverlening In 2012 zijn er 4.314 aanvragen gedaan voor schuldhulpverlening. Het niveau van het aantal aanvragen lijkt zich te stabiliseren op het niveau van 2011 (4.380). Dit is wel veel meer dan voor de economische crisis. Ter vergelijking: in 2008 was het aantal aanvragen 3.400. Budgetbeheer is een instrument om ervoor te zorgen dat schulden niet (meer) ontstaan of verder oplopen. Insteek is om zo veel mogelijk een beroep te doen op eigen kracht en mogelijkheden van de burger. Hierdoor maken er 13 % minder burgers, namelijk van 2.750 in 2011 naar 2.407 in 2012, gebruik van budgetbeheer. De door het college bij het halfjaarbericht 2011 bestemde middelen voor schuldhulpverlening vanuit het Participatiebudget worden in 2012 niet volledig ingezet maar deels bestemd voor 2013. Hierdoor ontstaat een nadeel van € 0,8 mln. op dit programma-onderdeel. Voor het niet volledig in 2012 inzetten van de voor schuldhulpverlening bestemde middelen maar benutten in 2013 zijn twee redenen. Allereerst heeft de implementatie van de ICT-aanpassing voor schuldhulpverlening vertraging opgelopen. Deze benodigde ICT-aanpassing is de uitkomst van de aanbevelingen uit het DMO-onderzoek (RIS 250626) dus deze zal door moeten gaan. De implementatie krijgt in 2013 verder zijn beslag. Daarnaast zullen de efficiency-maatregelen (geplande besparing 17%) in het kader van operatie redesign pas aan het eind van 2013 volledig zijn effect hebben. Hierdoor zal de benodigde arbeidscapaciteit in 2013 moeten krimpen naar het gewenste niveau conform het DMO-onderzoek. N.B. De apparaatbegroting voor 2013 is gebaseerd op het genoemde gewenste niveau.

13

Programma 15 Maatschappelijke ondersteuning Bedragen in € mln. Begroting Uitkomst M6202 Advies, informatie en sociaal Resultaat 10,2 9,8 juridische diensten Resultaat 43,9 43,9 M6220 Hulp bij het huishouden ouderen en gehandicapten M6520 Vervoer ouderen en Resultaat 25,5 25,5 gehanicapten 10,8 10,8 M6521 Woonvoorzieningen ouderen en Resultaat gehandicapten 90,4 90,0 Totaal * De getoonde bedragen zijn ná verrekening met de egalisatiereserve

Verschil Uitkomst 2011 0,4 V 10,9 0,0 *

45,2

0,0 *

24,9

0,0 *

10,8

0,4 V

91,8

Het programma Maatschappelijke ondersteuning is gericht op het aan de ene kant stimuleren van participatie in de samenleving en aan de andere kant het ondersteunen van mensen met beperkingen. SZW voert de programmaonderdelen Advies, Informatie en sociaal juridische diensten, Hulp bij het huishouden ouderen en gehandicapten en vervoeren woonvoorzieningen ouderen en gehandicapten uit. Al deze programmaonderdelen worden gefinancierd vanuit het gemeentefonds. De individuele voorzieningen voor ouderen en gehandicapten zijn gebaseerd op de Wet Maatschappelijke Ondersteuning (Wmo). Voor een nadere toelichting op de realisatie ten opzichte van de begroting wordt verwezen naar de programmateksten. Het bovenstaande resultaat voor programma 15 van € 0,4 mln. voordelig betreft grotendeels een voordeel op de apparaatslasten van het product advies & informatie en sociaaljuridische dienstverlening. Het resultaat op de producten Woon- en Vervoervoorzieningen voor ouderen en gehandicapten en Hulp bij het huishouden wordt verrekend met de reserve Individuele voorzieningen Wmo. De opbouw van deze reserve in 2012 wordt in een aparte paragraaf hieronder toegelicht. Het cumulatieve resultaat op voornoemde producten is in 2012 €2,1 mln. Hierna wordt per product aangegeven wat de belangrijkste componenten zijn. Hulp bij het huishouden ouderen en gehandicapten Bij hulp bij het huishouden ouderen en gehandicapten is het resultaat met name ontstaan door een hogere eigen bijdrage door het Centraal Administratie Kantoor (CAK): € 1,1 mln. hoger dan begroot, waarvan € 0,3 mln. betrekking heeft op het jaar 2011. Voor wat betreft de Persoonsgebonden Budgetten (PGB’s) zijn in de afgelopen jaren diverse maatregelen getroffen om het risico op fraude tegen te gaan. Er zijn geen signalen van misbruik danwel fraude bekend. In de tweede helft van het jaar heeft SZW besloten een toets uit te voeren om te controleren of het huidige controleprotocol voor verstrekte pgb’s voldoende is. Controle op de bestedingen van de PGB’s heeft geresulteerd in een terugvordering van € 0,3 mln. Het resultaat op dit programmaonderdeel van € 1,9 mln. wordt gedoteerd aan de egalisatiereserve individuele voorzieningen Wmo. Woonvoorzieningen ouderen en gehandicapten SZW helpt mensen met een beperking via woonaanpassingen om hen zo in staat te stellen om langer zelfstandig te blijven wonen. In 2012 is er een positief resultaat van € 0,8 mln. gerealiseerd.

14

Kosten voor woonvoorzieningen zijn sinds 2010 circa € 1 mln. gestegen. In 2011 en 2012 worden deze hogere kosten gedekt door een incidentele vrijval van balansverplichtingen. In 2012 is een positief resultaat van € 2,3 mln. ontstaan door een vrijval van op de balans opgenomen de verplichtingen voor afgegeven beschikkingen voor woonvoorzieningen. Bij de toekenning van woonvoorzieningen worden beschikkingen afgegeven, maar de levering van dergelijke voorzieningen vindt in voorkomende gevallen pas in een later jaar plaats. Voor deze toekomstige kosten werd een verplichting op de balans aangehouden. Bij jaarrekening 2011 heeft SZW aangegeven na te gaan in welke mate het vormen van een verplichting woonvoorzieningen noodzakelijk is. Uit dit onderzoek kwam naar voren dat dat niet het geval is en daarom is een bedrag van € 2,3 mln. vrijgevallen. Het resultaat op dit programmaonderdeel van € 0,8 mln. wordt gedoteerd aan de egalisatiereserve individuele voorzieningen Wmo. Vervoersvoorzieningen ouderen en gehandicapten Bij vervoersvoorzieningen ouderen en gehandicapten is een nadeel ontstaan van € 0,6 mln. Dit wordt voornamelijk veroorzaakt doordat er meer voorzieningen zijn verstrekt dan begroot. Belangrijkste oorzaak is dat de taxibus 4% meer ritten uit heeft gevoerd dan in 2011. Het resultaat op dit programmaonderdeel van nadelig € 0,6 mln. wordt onttrokken aan de egalisatiereserve individuele voorzieningen Wmo. Reserve Individuele voorzieningen WMO Bedragen * € 1 mln.

Beginstand 1 januari 2012 Afroming tot bovengrens Resultaat Hulp bij het Huishouden ouderen en gehandicapten Resultaat Woonvoorzieningen ouderen en gehandicapten Resultaat Vervoersvoorzieningen ouderen en gehandicapten Eindstand 2012*

2012 6,3 -1,4 1,9 0,8 -0,6 7,0

* De resultaten van de producten Hulp bij het huishouden, Woonvoorzieningen ouderen en gehandicapten en Vervoersvoorzieningen ouderen en gehandicapten worden verrekend met de reserve Individuele voorzieningen Wmo (zie de cijfers in de bovenstaande tabel). Dit leidt tot een eindstand van € 7,0 mln. Het bedrag boven de bovengrens à € 5 mln. van de egalisatiereserve is onderwerp in de komende begrotingsvoorbereiding.

Bedrijfsvoering Veranderprogramma “Feniks” De gemeente heeft te maken met ingrijpende veranderingen in het sociale bestel: forse bezuinigingen, nieuwe wetgeving en een aanhoudend hoog beroep op de dienstverlening. Dit heeft geleid tot een nieuwe kijk op de toekomst van het sociale bestel en daarbinnen de gemeentelijke dienstverlening op het gebied van werk en inkomen. De centrale doelstelling daarbij is dat iedereen de regie heeft over het eigen leven. De dienstverlening van de gemeente is gebaseerd op een aantal uitgangspunten, waaronder: - Het gaat om de kortste weg naar betaald werk en de werkgever staat aan kop. - Iedereen doet iets terug voor zijn of haar uitkering. - Er wordt financieel of maatschappelijk rendement gecreëerd. - Snelheid, integraliteit en maatwerk in de dienstverlening.

15

In 2011 is het veranderprogramma Feniks gestart om het dienstverleningsproces en de organisaties van SZW en HGR op deze uitgangspunten aan te passen. Er is een nieuw dienstverleningsconcept voor werk en inkomen ontwikkeld en er zijn inrichtingsplannen voor de organisatie gemaakt. In 2012 zijn de plannen geconcretiseerd in nieuwe werkprocessen en zijn de reorganisaties van de betrokken uitvoerende afdelingen doorgevoerd (Werkpleinen, StartBanen, Kwaliteitskringen). Deze volgende stap op weg naar snelheid, integraliteit en maatwerk is een grote opgave geweest voor de dienst met veel impact. Zo zijn 650 medewerkers geplaatst in een nieuwe functie (met nieuwe teams en leidinggevenden), 80 nieuwe werkprocessen en 7 ICTapplicaties ingevoerd, en hebben grote huisvestingsbewegingen plaatsgevonden (met gelijktijdige invoer van desksharen). Als gevolg van deze verhuisbewegingen worden verschillende panden door SZW afgestoten, waarmee een aanzienlijke bijdrage aan de totale bezuinigingsopgave wordt geleverd. De dienst SZW heeft een nieuwe visie ontwikkeld op het bevorderen en bewaken van kwaliteit bij de uitvoering van de verstrekking van de inkomensvoorzieningen in het kader van de WWB. Dit is een onderdeel van de vernieuwing en verbetering van het totale werkproces van de dienst. In plaats van de 1-op-1 (100%) toetsing wordt ingezet op een efficiënter steekproefsgewijs en risico gestuurd proces met periodieke toetsen. Dit betekent een belangrijke verandering voor de organisatie, met wezenlijk anders ingerichte werkprocessen en verantwoordelijkheden voor kwaliteitsborging en bijbehorende benodigde kennis en vaardigheden, die bij een dergelijke manier van werken horen. De systematiek van de vernieuwde werkwijze is op volgende wijze samen te vatten: De z.g. toetsers-auditors gaan vanaf januari 2013 consulenten mandaten verstrekken indien zij aan te stellen eisen en voorwaarden voldoen, zodat zij in het uitkeringensysteem ingevoerde gegevens ook zelf kunnen beslissen. De mandaten worden per regeling afgegeven waarbinnen een verfijning naar deelmandaten wordt toegepast. Voor deze verfijning worden beslissingen op aanvragen, heronderzoeken, wijzigingen en beëindigingen onderscheiden. Door periodieke, steekproefsgewijze controles en analyses door de toetser-auditor blijft in beeld of de kwaliteit van de beslissingen door de consulenten op goed niveau blijft. Indien dat niet het geval is, vervalt het mandaat van de betreffende consulent, krijgt hij teruggekoppeld op welke punten verbetering nodig is, zodat deze samen met de z.g. coach vakmanschap zich kan ontwikkelen op de inhoud (wet- en regelgeving), gedrag en vaardigheden. Omdat de hiervoor beschreven veranderingen meervoudig zijn, zijn er beheersmaatregelen getroffen om de kwaliteit van de output extra te beoordelen op het blijven voldoen aan de <1% rechtmatigheidsnorm. De interne auditing functie van de dienst zal deze beheersmaatregelen uitvoeren, zodat op basis daarvan door het management kan worden bijgestuurd. Om ex ante te kunnen beoordelen of veranderingen in de inzet van het instrument financiële rendement opleveren zijn pilots uitgevoerd met een rendementstoets. Hier zijn positieve ervaringen mee opgedaan, waardoor er bekeken wordt of het instrument ook in de toekomst gebruikt kan worden voor een meer dynamische sturing op rendement. In 2013 wordt de implementatie en doorontwikkeling van de veranderplannen voortgezet. De focus ligt hierbij op het optimaal ondersteunen van het primaire proces. Dat vraagt bijvoorbeeld nog aanpassingen in de bedrijfsvoering (besturing, hr-cyclus, managementinfo, ICT-systemen) en de stafondersteuning.

16

Ook wordt invulling gegeven aan de nieuwe samenwerkingsvorm die per 1 januari 2013 is ontstaan tussen SZW en de Haeghe Groep (opdrachtgever-/opdrachtnemersrelatie). De Haeghe Groep (HGR) is zich aan het omvormen naar een meer op de markt gerichte en rendabele organisatie. De HGR blijft plaats bieden aan mensen die op grond van een indicatie (tijdelijk dan wel permanent) zijn aangewezen op een beschutte of beschermde werkomgeving. Daarnaast kunnen ook mensen met een bijstandsuitkering, die (nog) niet op de reguliere arbeidsmarkt terecht kunnen, aan de slag bij de HGR. In 2012 is onderzoek gedaan naar een mogelijke samenvoeging tussen SZW en de HGR. Het college heeft besloten om niet over te gaan tot een ‘klassieke’ fusie van beide diensten, maar voor een overdracht (per 1 januari 2013) van beleid en budget van de HGR naar SZW. Op deze manier wordt de integraliteit in beleid voor de doelgroepen aan de onderkant van de arbeidsmarkt gewaarborgd. Tegelijkertijd krijgt de HGR ruimte om te ‘ondernemen’ en in de markt te kunnen opereren. Uiteindelijk wordt toegewerkt naar externe verzelfstandiging (in eigendom van de gemeente) van de HGR per 1 januari 2016. Dit past ook in de ambitie van het college om het aantal gemeentelijke diensten te verminderen. Wigo4it Vanaf eind 2011 en doorlopend in 2012 is Wigo4it bezig geweest met de systeemaanpassing voor het huishoudinkomen zoals opgenomen in de Wet Werken naar Vermogen. Uiteindelijk was Wigo4it gereed maar is de wet ingetrokken.Verder heeft Wigo4it zich in 2012 ontwikkeld richting een ICT-regie organisatie. Hierbij ligt de nadruk op service georiënteerde architectuur. Er is een nieuw besturingsmodel ingericht waarbij een grote rol is weggelegd voor de directeuren Uitvoering van de G4 waardoor de wensen vanuit business goed naar voren komen. Tot slot heeft Wigo4it zich in 2012 gericht op een viertal belangrijke business wensen: werkgeversdienstverlening/vacaturematching, procesautomatisering, digitalisering/aansluiting DMS en klantbeeld/klantvolgsysteem. Bezuinigingen De bezuinigingsoperatie voor SZW welke in 2011 van start is gegaan, in een cumulatie van gemeentelijke en Rijksbezuinigingen, bedraagt in totaal circa € 140 mln. In de opbouw van de bezuinigingen ligt de nadruk op de jaren 2011 en 2012. In deze jaren heeft een bezuiniging in de begroting van ruim € 100 mln. plaatsgevonden. In 2011 lag de nadruk op maatregelen op generieke collegebezuinigingen alsmede afbouw op armoede en reintegratiebudgetten. In 2012 is het grootste gedeelte veroorzaakt door verdere afname van re-integratiebudgetten. Op personeelsgebied stond 2012 in het teken van de uitwerking van de reorganisatie consulenten inburgering. Per 1 december 2012 is bij deze reorganisatie SBK-fase 2 ingegaan. Ten opzichte van de vastgestelde nulmeting peildatum januari 2010 is de formatie reeds afgenomen met 177 fte. De rapportagemethodiek is verder verfijnd op het gebied van financiële planning en wordt een keer per kwartaal opgesteld. De rapportage geeft verder inzicht in de ontwikkeling van formatie en bezetting per portefeuille vanaf de start van de gestelde bezuinigingen tot de stip op de horizon in 2015. Duurzaam Financieel Beheer Na afronding van de taskforce jaarrekening 2010 was het zaak om de verbetering van het financieel beheer duurzaam te borgen. Daarom is begin 2011 een adviesgroep Duurzaam Financieel Beheer (DFB) gevormd, gericht op het structureel verbeteren van het financiële beheer en de verslaglegging. De huidige adviesgroep DFB bestaat uit de algemeen directeur SZW, de directeur Bedrijfsvoering SZW, de dienstcontroller SZW, de directeur GAD en de adjunct directeur concern Bedrijfsvoering.

17

De vier, in de accountantsverklaring bij jaarrekening 2010 SZW opgenomen, risicogebieden DFB zijn in 2012 duurzaam geborgd. Het gaat om: - Verbetering interne beheersing Hulp bij het Huishouden (HbH); - Volledigheid registratie van klanten in RAAK; - Verbetering rechtmatigheid en financieel beheer Ooievaarspas; - Inzichtelijkheid lastenberekening Inburgering. Hierna wordt per gebied aangegeven hoe de borging is gerealiseerd. Verbetering interne beheersing Hulp bij het Huishouden (HbH) Het meest essentiële verbeterpunt bij dit risicogebied is dat de controle van het bestand met geleverde uren nu standaard vooraf plaatsvindt en dat dan aan de zorgaanbieders wordt aangegeven wat ze aan goedgekeurde geleverde uren mogen factureren. De invoering van deze nieuwe werkwijze heeft ervoor gezorgd dat: - alle facturen binnen 30 dagen betaald worden; - in één oogopslag duidelijk is wat er nog betaald moet worden; - per zorgaanbieder, per periode, de geleverde en geïndiceerde uren en de bedragen HbH inzichtelijk zijn. Volledigheid registratie van klanten in RAAK Er is nu een volledig beeld van het aantal actieve klanten op re-integratietrajecten. Wekelijks levert het bedrijfsbureau overzichten aan de teammanagers en consulenten om hen te ondersteunen in het op orde houden van de registratie. Naast andere resultaatgebieden wordt ook de registratie maandelijks in het managementteam van portefeuille Werken besproken. Verder heeft de invoering van de zogenaamde klantkaart (een invoerschil om RAAK heen) de registratie vereenvoudigd en verbeterd, waardoor vervuiling tot het minimum wordt beperkt. Tot slot zijn er dashboards re-integratie ontwikkeld die per januari 2013 operationeel zijn en gedetailleerde managementinformatie over de re-integratieklanten en hun trajecten laten zien. Verbetering rechtmatigheid en financieel beheer Ooievaarspas Om de rechtmatigheid en het financiële beheer Ooievaarspas duurzaam te borgen zijn de volgende verbeteringen doorgevoerd: - De koppeling van de identiteit van de pashouder en de Ooievaarspas is versterkt door de uitgifte van nieuwe passen te voorzien van een voorgedrukte pasfoto. Dit na controle op rechtmatigheid van de pas en identiteit van de aanvrager; - In het nieuwe pasmanagementsysteem zijn controles opgenomen, waardoor ongemerkt dubbel gebruik van de pas is geblokkeerd; - De vergoedingen aan de aanbieders komen tot stand op basis van de transacties na het daadwerkelijke gebruik van de pas; - Per aanbieder zijn de afspraken over tarieven, kortingen en vergoedingen vastgelegd in het pasmanagementsysteem. Deze kunnen één keer per jaar worden gewijzigd; - Voor het beheer van de gegevens in het pasmanagementsysteem, het invoeren van de aanbiedingen en het afhandelen van de betaalbestanden zijn werkinstructies vastgesteld. Inzichtelijkheid lastenberekening Inburgering De administratieve organisatie Inburgering is op orde. De contracten met de taalaanbieders zijn actueel en de verrekeningssystematiek is duidelijk. Zo ontvangt SZW met regelmaat informatie van de taalaanbieders over de voortgang van de cursisten, opdat de bijbehorende lasten tussentijds goed kunnen worden ingeschat. Daarbij is een essentieel ingevoerd verbeterpunt dat in 2012 de systematiek van de lastenberekening bij Inburgering al in een vroeg stadium aan de geldende compliance eisen is gaan voldoen.

18

2.7 Programma Integratie en Krachtwijken Coördinerend portefeuillehouder: J.M. Norder Integratie en Krachtwijken

Programma onderdelen

Lasten Baten Saldo

Het stimuleren van de maatschappelijke deelname

Wat heeft dat gekost in 2012 (x €1.000)

Wat hebben we gedaan

Het creëren van draagvlak en het vergroten van betrokkenheid in de vier Haagse Krachtwijken

Lasten Baten Saldo

Het gemeentebreed coördineren en aanjagen van de wijkaanpak in Den Haag

Lasten Baten Saldo

Asielzoekers en vluchtelingenbeleid

Begeleiden en ondersteunen van (ex-) asielzoekers

Lasten Baten Saldo

Interculturalisatie en diversiteitsbeleid

Het bevorderen van de integratie van de verschillende bevolkingsgroepen binnen de Haagse samenleving.

Lasten Baten Saldo

Inburgering inclusief volwasseneneducatie

Inburgeraars de kans bieden de Nederlandse taal goed te beheersen om optimaal te participeren in de Nederlandse samenleving

Lasten Baten Saldo

Burgerparticipatie Krachtwijken

Coördinatie Krachtwijken

1. Wat hebben we bereikt? Inburgering Beheersing van de Nederlandse taal is de belangrijkste sleutel tot integratie. Sinds 2007 zijn er meer dan 27.000 inburgeraars met een inburgeringstraject gestart. Topindicator

Realisatie 2012

Begroting 2012

Realisatie 2011

Nulmeting 2009

71%

82 %

78 %

76 %

Hagenaars dat slaagt voor het inburgeringsexamen als % van het aantal Hagenaars dat examen doet Bron: ISI (Informatie Systeem Inburgering)

Het percentage Hagenaars dat voor het inburgeringsexamen slaagde, is dit jaar blijven steken op 71%. Het is daarmee lager dan het eerdergenoemde streven voor 2012 van 82% en de in 2011 gerealiseerde 78%. Dit hangt samen met het feit dat Turkse inburgeraars sinds de uitspraak van de Centrale Raad van Beroep medio 2011 niet meer verplicht zijn om in te burgeren. Ook voor een groot deel van de groeiende groep WWB-inburgeraars heeft niet slagen voor het inburgeringsexamen geen verblijfsrechtelijke consequenties. Daarmee is voor beide groepen de prikkel om te slagen voor het inburgeringsexamen kleiner dan bij verplichte inburgeraars. Overigens bedraagt het landelijke slagingspercentage voor het inburgeringsexamen 66% (cijfers BZK t/m juli 2012). Het Haagse slagingspercentage ligt dus boven het voor Nederland gemiddelde percentage.

19

2. Wat hebben we daarvoor gedaan? Inburgering In 2012 zijn we er voor het derde jaar op rij in geslaagd om meer dan 5.000 inburgeraars met een traject te laten starten. In 2012 startten er 5.428 inburgeraars met een traject, waarvan ruim 2.000 met een WWB-uitkering. Net als in eerdere jaren was er vanuit de Hagenaars uit Midden- en Oost-Europa veel belangstelling voor inburgeringstrajecten: dit jaar startten er 1.212 trajecten voor deze mensen. Mede door de goede prestaties van Den Haag ten opzichte van andere steden is het budget dat het Rijk voor 2012 en 2013 ter beschikking heeft gesteld nog aanzienlijk. Per 2013 zijn Hagenaars zelf verantwoordelijk voor hun inburgering. Gemeenten hebben daarbij dan geen rol meer. Voor inburgering was 2012 dus een overgangsjaar; 2012 was het laatste jaar waarin de gemeente haar burgers een inburgeringsaanbod kon doen. Inburgeraars die voor 2013 met een inburgeringstraject zijn gestart, mogen dat traject uiteraard gewoon afmaken. De afbouw van inburgering heeft consequenties voor de uitvoering. Dit jaar verviel de functie van circa 42 fte consulenten Inburgering. In de afwikkeling van het Grotestedenbeleid (periode III) heeft Den Haag succes geboekt in de rechtszaak tegen het Rijk betreffende de afwikkeling van de Wet inburgering nieuwkomers. Dit betreft de inburgeringstrajecten die in 2005 zijn gestart. Hierdoor krijgt de gemeente incidenteel mogelijk een bedrag van ruim € 6 miljoen beschikbaar. Het voorbehoud ligt in het feit dat het Rijk tegen de uitspraak hoger beroep heeft ingesteld. Asielzoekers en vluchtelingenbeleid De gemeente voert verschillende taken en activiteiten uit op het terrein van asielzoekers en vluchtelingenbeleid. Statushouders Wanneer statushouders zich vestigen in Den Haag biedt de gemeente ondersteuning bij onder andere de huisvesting, inschrijving GBA, aanvraag inkomen en inkomensondersteunende voorzieningen en doorverwijzing naar inburgeringtrajecten. Daarnaast ontvangt Vluchtelingenwerk Zuidvleugel subsidie voor: a. de statushouder verder bekend maken met de Haagse sociale kaart, het vinden van een huisarts in de buurt, inschrijven van kinderen bij een school en het regelen van de aansluiting van gas, water en licht. In 2012 zijn 180 statushouders ondersteund bij vestiging; b. Informatie en (juridisch)Advies. Dit jaar kregen 3.500 asielzoekers informatie en advies. c. Ondersteuning bij gezinshereniging. In 2012 zijn 120 Statushouders zijn hierbij begeleid. Asielzoekers zonder verblijfsvergunning De gemeente biedt opvang aan asielzoekers, die rechtmatig in Nederland verblijven en op straat dreigen te komen staan. Het gaat hierbij om mensen die (nog) geen verblijfsdocument hebben en in afwachting zijn van een rechterlijke uitspraak ten aanzien van hun asielprocedure of meewerken aan terugkeer. Ondanks de opvatting van het Rijk dat gemeenten hier geen taak in hebben, trekt de gemeente Den Haag zich het lot aan van de meest kwetsbaren uit deze groep. Hiervoor is het Haags Noodfonds Vluchtelingen in het leven geroepen, dat wordt gecoördineerd door de Stichting Samenwerkende Sociale Fondsen (SSSF). In de uitvoering zijn ook VluchtelingenWerk Zuidvleugel en Stek betrokken. In 2012 zijn 53 huishoudens vanuit het fonds financieel ondersteund en begeleid. Bij de afronding van het project Perspectief zijn de 20 opvangplaatsen voor kwetsbare ex-amv’s bij Stichting Luna opgenomen in het vaste aanbod voor ongedocumenteerden. Op 1 januari 2013 ontvangen daarnaast nog 12 ex-amv jongeren begeleiding van Stichting Luna of VluchtelingenWerk.

20

2.8 Programma Werk en inkomen Coördinerend portefeuillehouder: H.P.M. Kool Werk en inkomen

Programma onderdelen

Kansen bieden aan hulpbehoevende burgers om in het eigen levensonderhoud te voorzien

Lasten Baten Saldo

Wat heeft dat gekost in 2012 ( x € 1.000)

Wat hebben we gedaan

Algemene bijstandsverlening

Een tijdelijke uitkering bieden aan degenen die het nodig hebben

Lasten Baten Saldo

Werkgelegenheidsprojecten

Het begeleiden van mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt

Lasten Baten Saldo

Kinderopvang SZW

Bieden van kinderopvang voor onbelemmerde deelname aan participatie, re-integratie, of inburgering

Lasten Baten Saldo

Sociale werkvoorziening

Uitvoeren van de Wet sociale Werkvoorziening (Wsw)

Lasten Baten Saldo

Werkgelegenheidsprojecten (Wsw)

Begeleiden van mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt

Lasten Baten Saldo

Iedereen heeft de regie over zijn eigen leven en draagt bij aan de maatschappij door werk, school of op een andere manier. De ondersteuning van de gemeente Den Haag is erop gericht dat mensen daar zelf hun verantwoordelijkheid in kunnen nemen. Hagenaars zijn zelf verantwoordelijk voor het volgen en voltooien van hun opleiding en voor het vinden en behouden van werk. Pas als blijkt dat dat niet lukt, kan de gemeente een (tijdelijk) financieel vangnet en ondersteuning bieden bij het vinden van werk, opleiding of een maatschappelijke activiteit. De ondersteuning van de gemeente is niet vrijblijvend. Ook al heeft iemand niet de capaciteiten om betaald werk te vinden dan is dat geen reden om thuis te zitten.

1. Wat hebben we bereikt? Topindicator Bijstandsvolume als percentage van de huishoudens in Den Haag

Realisatie 2012 8,0%

Begroting 2012

Realisatie 2011

Nulmeting 2009

7,7 %

7,9 %

6,8%

Bron: Aantal huishoudens CBS en bijstandsvolume SZW

De eerste vier maanden van 2012 heeft de gemeente voorbereidende werkzaamheden verricht rond de invoering van de Wet werken naar vermogen (Wwnv) en de verdere implementatie van het Huishoudinkomen. Door de val van het kabinet Rutte – Verhagen ontstond de situatie dat het huishoudinkomen met terugwerkende kracht werd afgeschaft en dat de Wwnv in juni 2012 controversieel is verklaard. Eind 2012 heeft het nieuwe kabinet Rutte – Samsom in plaats van de Wwnv de eerste contouren van de nieuwe Participatiewet aan de Tweede Kamer gestuurd, waarin onderdelen uit het voorstel Wwnv zijn opgenomen. De financiële kaders uit het nieuwe regeerakkoord zijn bij de invoering van de Participatiewet leidend. De gemeente is direct gestart met het onderzoeken van de samenhang met de overige decentralisaties binnen het Sociaal Domein. Daarnaast is een start gemaakt met de 21

inventarisatie van de inhoudelijke en financiële consequenties en met de voorbereidingen voor de implementatie van de nieuwe wet per 2014. Het kabinet heeft ook aangekondigd dat met ingang van 2015 een huishouduitkeringstoets wordt ingevoerd. Nu al is duidelijk dat er met die wet een fundamentele ombuiging plaatsvindt binnen de sociale zekerheid. De instroom in Wajong wordt ingeperkt. Vanaf 2014 is er geen nieuwe instroom in de WSW, de efficiencykorting op de sociale werkvoorziening wordt over zes jaar verspreid. Op het participatiebudget wordt 192 mln. extra bezuinigd. 2. Wat hebben we daarvoor gedaan? Algemene bijstandsverlening In 2012 heeft de gemeente een aanvraag voor een Incidentele Aanvullende Uitkering (IAU) ingediend bij het Rijk. De gemeente deed de aanvraag naar aanleiding van het tekort op het WWB-I budget 2011; gemeenten met een tekort van tenminste 10 % kunnen een IAU aanvragen. De staatssecretaris van Sociale Zaken en Werkgelegenheid heeft besloten de IAU ter hoogte van € 17 mln. toe te kennen, omdat het tekort in 2011 naar oordeel van de Inspectie SZW en van de Toetsingscommissie niet is veroorzaakt door beleidskeuzen en handelen door de gemeente, maar door een uitzonderlijke situatie op de arbeidsmarkt van Den Haag. De Inspectie heeft geconcludeerd dat de sturing en risicobeheersing van de gemeente adequaat is geregeld en dat de gemeente beschikt over het instrumentarium om te sturen op de beïnvloedbare delen (van de tekorten) van het Inkomensdeel. De aanvraag van de IAU aan de Toetsingscommissie is onderdeel van het pakket aan maatregelen dat de gemeente trof om de financiële gevolgen van het tekort van 2011 te beperken. Daarnaast is een aantal maatregelen getroffen om de instroom te beperken en de uitstroom te bevorderen, zoals het verder stimuleren van parttime werk en het hanteren van de vier-weken zoekperiode. Dit pakket aan maatregelen is geëvalueerd door PriceWaterhouse Coopers (PWC) en Regioplan. PwC concludeerde dat de opzet van het pakket goed was (RIS 250196). Het latere rapport van Regioplan bevestigt dat de uitvoering conform de opzet verloopt en op vrijwel alle onderdelen volledig is geïmplementeerd (RIS 255234). Vooral in de laatste twee maanden van het jaar is de toeloop op de bijstand groot geweest. Over het hele jaar bezien is het aantal uitkeringen met 445 toegenomen (2,3%). Dit is te wijten aan de arbeidsmarktomstandigheden die zowel landelijk als lokaal verder verslechterden. PwC en Regioplan hebben geconcludeerd dat Den Haag ook in 2012 te maken had met een relatief ongunstige arbeidsmarktsituatie. Uit vergelijking blijkt dat Den Haag met betrekking tot het beperken van het aantal uitkeringen goed heeft gepresteerd. De toename van het aantal bijstandsuitkeringen in 2012 is kleiner dan de toename van de werkloosheid. Ook is de toename in Den Haag kleiner dan in veel andere gemeenten. Doordat de stijging van het aantal uitkeringen in Den Haag lager is dan het Centraal Planbureau (CPB) voor heel Nederland voorspelde, is er een voordeel in 2012 ontstaan op het budget voor de bijstandsverlening. Dit komt omdat het Rijk het budget op basis van de voorspelling van het CPB bepaalt. De stijging in Den Haag is onder die voorspelde trend uitgekomen, waardoor Den Haag in 2012 een voordeel op de bijstandsverlening van € 14 mln realiseert. Door de toekenning van de IAU komt het totale resultaat op de bijstandsverlening uit op € 31 mln. Wederkerigheid De gemeente heeft de verplichting tot participatie opgenomen in de uitkeringvoorwaarden. De gemeente verwacht van burgers met een WWB-uitkering die nog niet naar werk kunnen worden begeleid dat zij invulling geven aan deze participatieverplichting. Dit kan door het volgen van een taalcursus of het doen van vrijwilligerswerk. Het uitgangspunt, dat van alle burgers met een WWB-uitkering wordt verwacht dat ze iets terug doen voor het ontvangen van een uitkering, heeft ook een positief effect. Mensen ontwikkelen zich door taalonderwijs of door vrijwilligerswerk. Hiermee wordt hun positie op de arbeidsmarkt verbeterd. In dit kader is het gemeentelijk beleid ten aanzien van ontheffing van de arbeidsverplichting in 2012 ook aangescherpt. Tijdelijke ontheffing van de arbeidsverplichting wordt nu alleen maar gegeven om medische gronden, om zorgtaken binnen het gezin en vanwege mantelzorg. Om burgers met een WWB-uitkering te ondersteunen bij het vinden van vrijwilligerswerk of een andere zinvolle maatschappelijke activiteit heeft de gemeente met de Haagse welzijnorganisaties in 2012 een overeenkomst gesloten om 500 burgers met een WWB uitkering te activeren. Deze taakstelling is met 531 ruimschoots behaald. Voor WWB-ers waarvan verwacht kan worden dat ze zelf vrijwilligerswerk kunnen 22

vinden, heeft de gemeente een digitale vacaturebank met vrijwilligersplekken opgezet. Het aanbod van vacatures op deze digitale databank is in 2012 met 39% gestegen van 234 naar 325 vacatures . Het aantal organisaties dat activiteiten aanbiedt op de site is afgelopen jaar verdubbeld van 70 naar 138. Poortwachten In 2012 is het beleid doorgezet om de poortwachtersfunctie verder te verbeteren. Daartoe zijn verschillende initiatieven genomen. Analoog aan de wettelijke zoekperiode van vier weken voor jongeren, wordt de zoekperiode ook gebruikt bij volwassenen. Na een aanvraag krijgen mensen voor de eerste vier weken sollicitatieopdrachten mee, voordat zij verder een afspraak kunnen maken voor de afhandeling van hun aanvraag. Bij de eerste pilot bleek de preventieqoute met 14% te stijgen ten opzichte van andere werkpleinen door de invoering van de vier-weken zoekperiode bij volwassenen. In 2012 is de Introductieweek verder ontwikkeld; aanvragers voor een uitkering worden uitgenodigd voor een collectief weekprogramma over rechten en plichten. Tijdens deze week wordt de klant geprofileeerd. Klanten die direct aan het werk kunnen worden na de introductieweek intensief begeleid in hun sollicitaties om aan het werk te komen. Hierin wordt nauw samengewerkt met uitzendorganisaties. Tijdens en na deze periode van “direct aan het werk” (DahW) worden klanten ook verwezen naar de leerwerkbanen van het Haags Werkbedrijf. Het totaal van deze activiteiten, zoekperiode, introductieweek, direct aan het werk, leerwerkbaan HWB, leidt tot een hoge preventiequote. Uit het onderzoek van Regioplan (ris 255234) komen de volgende resultaten naar voren: - de introductieweek leidt tot een preventiequote van meer dan 50%; - van de 377 personen die in de eerste helft van 2012 aangemeld zijn voor DahW, heeft 71% aan het einde van het half jaar geen uitkering meer; - van de 361 personen die de eerste helft van 2012 zijn aangemeld bij het HWB, maar niet zijn gestart, heeft 43% aan het einde van het half jaar geen uitkering meer. Naar aanleiding van de verschillende ervaringen is het programma van de introductieweek verder aangepast in een Brede Intake om de WWB-ers zo snel mogelijk in de goede route richting arbeidsmarkt te krijgen. Deze Brede Intake zal in 2013 verder worden uitgerold. Maatregelen en fraude Het maatregelenbeleid betreft zowel maatregelen bij het niet of onvoldoende meewerken aan een reintegratie of participatievoorziening als maatregelen bij agressief gedrag, fraude en het herhaaldelijk plegen van hetzelfde verwijtbaar gedrag. Doel van het maatregelenbeleid is het gedrag van de uitkeringsgerechtigde te corrigeren. Door de intensieve aanpak van de dienst om klanten in beweging te krijgen door o.a de Klant-op-Koersdagen en de verscherping van het maatregelbeleid in 2011 is in 2012 het aantal maatregelen toegenomen. In 2012 zijn in totaal 4.546 maatregelen getroffen, waarbij in 2.575 gevallen 30% is ingehouden op de uitkering en in 1.206 gevallen 100% van de uitkering. In 2012 bleek in juridische procedures dat het opleggen van een maatregel alleen op grond van agressief gedrag niet kan. Het Rijk heeft aangekondigd deze leemte wettelijk op te lossen. Door het tijdig en goed informeren van klanten over hun rechten en plichten, wordt misbruik en oneigenlijk gebruik van de uitkering zoveel mogelijk voorkomen. Naast het informeren van klanten en het toepassen van het maatregelbeleid, worden jaarlijks administratieve rechtmatigheidsonderzoeken gehouden veelal op basis van bestandskoppelingen en digitale beschikbare informatie. In 2012 zijn op basis van concrete signalen 3.299 fraudeonderzoeken uitgevoerd. In 1.794 van de gevallen had dit gevolgen voor de klant. Er is € 5,25 mln. teruggevorderd en er zijn 398 uitkeringen beëindigd. Ten opzichte van 2011 is er wel een stijging te constateren van het aantal succesvolle fraudeonderzoeken met 14,7%, maar het totaal terug te vorderen bedrag ligt ten opzichte van 2011 lager; dit was in 2011 € 6,3 mln. Het gemiddelde fraudebedrag is in 2012 ten opzichte van 2011 gedaald van € 4036 naar € 2.926 per fraudegeval. De verwachte aanscherping van de fraude-wetgeving heeft in 2012 geen doorgang gevonden en zal per 2013 in werking treden. Klantgerichtheid en e-dienstverlening Aanvragen voor een uitkering WWB zijn in 2012 zo veel als mogelijk digitaal ingediend. Dit heeft als belangrijk voordeel dat alleen volledige aanvragen in behandeling worden genomen. Op verschillende stadsdeelkantoren zijn speciale balies ingericht om klanten te ondersteunen bij het invullen van hun digitale aanvraagformulier. Deze ondersteuning is noodzakelijk voor burgers die niet in staat zijn zelf een digitale aanvraag te doen. 23

Het aantal aanvragen e-WWB levensonderhoud is in 2012 verder toegenomen. Er zijn 6.712 aanvragen digitaal ingediend ten opzichte van het totaal van 8.735 aanvragen Wwb levensonderhoud, een aandeel van 77%. Verder is in 2012 gestart met het project om aanvragen voor een WWB uitkering volledig geautomatiseerd af te handelen. Voor de klant betekent dit een betere dienstverlening en voor de organisatie efficiencywinst. Naar verwachting zal hiermee in het eerste kwartaal 2013 worden gestart en zal in eerste instantie alleen worden uitgevoerd als alle relevante gegevens beschikbaar zijn. Controles vinden gedurende het proces plaats op basis van risicoprofielen. Participatie en taal In 2011 startte de gemeente op het Taalplein met het aanbieden van taaltrajecten aan WWB-ers bij wie beheersing van de Nederlandse taal een belemmering vormt om aan het werk te gaan of op een andere manier maatschappelijk actief te zijn. Afgelopen jaar is deze activiteit voortgezet. In 2012 zijn 2.075 WWB-ers met een taaltraject gestart. 373 van de WWB-ers die sinds 2011 aan een taaltraject zijn begonnen zijn uit de uitkering gestroomd, doordat ze aan het werk zijn gegaan of vanwege andere redenen. (Zie ook programma 7, Integratie en Krachtwijken) Werkgelegenheidsprojecten Werkgeversbenadering en Regionale samenwerking Den Haag zet fors in op een adequate werkgeversbenadering, waarbij de vraag van werkgevers centraal staat. Via het Werkgeversservicepunt wordt meer direct samengewerkt met werkgevers en minder via reintegratiebedrijven ingekocht. Uiteindelijk zijn in 2012 2.718 personen uitgestroomd. Hierbij waren ook 381 niet uitkeringsgerechtigden (NUG) die de gemeente naar een baan kon begeleiden en 207 personen die naar parttime werk zijn begeleid met een aanvullende uitkering. In 2012 is ook het instrument Loonwaardesubsidie verder ingezet. Met dit instrument zijn in 2012 579 personen op een baan geplaatst. De ‘no-risk polis’ dekt een groot deel van de loonschade van de werkgever bij verzuim van een werknemer die voorheen een WWB uitkering had. Eind 2012 heeft Den Haag vijftig polissen gekocht, deze worden in het eerste kwartaal van 2013 aan werkgevers aangeboden. Op deze wijze wordt de werkgever ook ontzorgd. De arbeidsmarkt heeft zich negatief ontwikkeld, dat blijkt ondermeer uit een daling van het aantal openstaande vacatures bij het UWV Werkbedrijf (december 2012 stonden bij UWV Werkbedrijf in de arbeidsmarktregio Haaglanden, 1.718 openstaande vacatures geregistreerd. Een jaar eerder waren dat er 2.366). Daarnaast is het totale aantal ingeschreven niet werkende werkzoekenden (NWW) in Den Haag met 23,8 % gestegen (in aantal 25.399 eind 2012 t.o.v. 20.514 eind 2011). Daarbij wordt intensief samengewerkt met onderwijs en ondernemers en tussen de verschillende gemeentelijke diensten. In 2012 hebben de drie O’s (Onderwijs, Ondernemers en Overheid) speerpunten geformuleerd en concrete acties in gang gezet om de aansluiting tussen onderwijs en arbeidsmarkt te verbeteren. Dit onder het motto ‘Geslaagd in het Vak’. (RIS 101329) Mede vanuit het Regionaal Platform Arbeidsmarkt (RPA) Haaglanden is in 2012 gewerkt aan de verdere ontwikkeling van de regionale werkgeversbenadering. De RPA-gemeenten en UWV maken hiervoor gezamenlijke marktbewerkingsplannen. Focus op (parttime) werk In 2012 is een analyse gemaakt van de meest kansrijke branches in relatie tot aanbod van parttime werk. De gemeente heeft mede op basis daarvan gerichte marktbewerking en acquisitie kunnen uitvoeren, er is een aparte speedmeet georganiseerd specifiek voor parttimers en is er een pilot gestart om de verrekening van (parttime) inkomsten uit werk te vereenvoudigen. Deze acties hebben geleid tot een stijging van 14% van het aantal mensen met een WWB uitkering, van wie de parttime inkomsten worden verrekend in 2012 ten opzichte van het vorige jaar. Het bedrag aan inkomsten uit arbeid is in 2012 met € 1mln. toegenomen tot € 8 mln. Flexibele arbeid Op de arbeidsmarkt neemt flexibele arbeid een steeds prominentere plaats in. Eind 2012 is een experiment gestart waarbij meer flexibele vormen van arbeid worden aangeboden aan WWB-ers die werken met behoud van uitkering. In het laatste kwartaal van 2012 zijn de eerste twintig kandidaten gestart. Deelname aan de pilot gebeurt op basis van motivatie en vrijwilligheid. Deze kandidaten zijn wel verplicht om aan andere re-integratieactiviteiten deel te nemen. Na een half jaar vindt een tussentijdse evaluatie plaats en wordt bepaald of vormen van flexibele arbeid verder in het re-integratieinstrumentarium worden verankerd. 24

Aanpak Jeugdwerkloosheid In 2012 is nog € 2,4 mln. uitgegeven aan het regionale actieplan ‘Jeugdwerkloosheid Haaglanden’ en heeft een evaluatie van het Jeugdplan plaatsgevonden. Om de oplopende jeugdwerkloosheid tegen te gaan is eind 2012 het initiatief genomen om tot een plan van aanpak te komen, waarbij wordt samengewerkt met de regiogemeenten, de partners in het veld en FNV Jong. In de begroting 2013 heeft het college op voorstel van de raad € 150.000 extra vrijgemaakt om dit plan uit te kunnen voeren. De raad zal in het eerste kwartaal 2013 over deze aanpak worden geinformeerd. Bezuinigingen In de begroting 2012-2015 (RIS 181195a) is opgenomen dat de voorgenomen bezuinigingen vanuit gemeente en Rijk zullen leiden tot een bezuiniging van circa € 75 mln. op re-integratiemiddelen in 2015. Dit jaar is voor dit hele bedrag bezuinigingsmaatregelen bepaald. De grootste bezuiniging betreft de afbouw van de ID- en WIW banen (BSW/210/256 RIS 176889), daarmee gaat een bezuiniging gepaard van € 33,1 mln. In 2012 heeft het college een verdere invulling aan deze bezuiniging gegeven. Het nieuwe kabinet heeft voornemens tot nog verdere bezuinigingen als onderdeel van de nieuwe Participatiewet. Afbouw gesubsidieerd werk In het coalitieakkoord van mei 2010 is de afspraak vastgelegd om de ID banen bij de G8 werkgevers af te bouwen. Door noodzakelijke extra bezuinigingen is besloten om ook de WIW banen, eerder dan voorzien, af te bouwen (RIS 176889). De ID banen zijn per 1 januari 2012 beëindigd en de WIW banen per 1 juli 2012. Ter ondersteuning van deze groepen is een aantal afbouw regelingen getroffen, waarbij o.a. voor 143 medewerkers afgesproken is dat zij tot hun 62e aan het werk kunnen blijven voor een inlenende partij. Deze medewerkers blijven hierdoor tot uiterlijk 2019 in dienst van de gemeente Den Haag (stichting Werkbij). Leerwerkplekken Zoals gepland is onderzoek gedaan naar de effectiviteit van de Leerwerkplekken. In 2012 is vastgesteld dat de leerwerkplekken bij de gesubsidieerde instellingen op het gebied van schoon, heel en veilig (G8) en bij ingekochte bedrijven niet langer voldoen aan de eisen die de gemeente stelt aan de effectiviteit van re-integratie (RIS 248018). Met het oog op de stringente bezuinigingen zullen leerwerkplekken alleen nog worden ingezet voor kandidaten die (op termijn) naar betaald werk kunnen en bij voorkeur bij reguliere werkgevers (RIS 254100). Door invoering van deze aanpassing is in 2012 een bezuiniging van € 3 mln. gerealiseerd. Kinderopvang SZW Kinderopvang De bezuiniging door het rijk op de kinderopvangtoeslag, het ingewikkelde proces rond het aanvragen van de tegemoetkoming en het beperkte aanbod van flexibele kinderopvang zet het gebruik van kinderopvang door burgers met een WWB-uitkering onder druk. De gemeente heeft er het afgelopen jaar naar gestreefd de gevolgen hiervan zoveel mogelijk te beperken om ervoor te zorgen dat kinderopvang geen belemmering is voor deelname aan een programma gericht op werk. Dit heeft de gemeente gedaan door burgers met een WWB uitkering te ondersteunen met het zoeken naar een opvangplek en met het aanvragen van de tegemoetkoming. Daarnaast is de gemeente een experiment gestart met flexibele opvang. Het aantal ouders dat hiervan gebruik heeft gemaakt is beperkt. Het is echter nog te vroeg om te concluderen dat flexibele opvang niet in een behoefte voorziet, zeker met een steeds toenemende flexibilisering van de arbeidsmarkt.

25

2.9 Programma sociale voorzieningen en armoedebestrijding Coördinerend portefeuillehouder: H.P.M kool

Sociale voorzieningen & armoedebestrijding Producten

Duurzaam voorkomen en bestrijden van armoede en financiële problemen onder de Haagse bevolking

Lasten Baten Saldo

Wat heeft dat gekost in 2012 (x € 1.000)

Wat hebben we gedaan

Financiële dienstverlening

Voorkomen, hanteerbaar maken en oplossen van problematische schulden.

Lasten Baten Saldo

Gemeentelijk minimabeleid

Het wegnemen van financiële belemmeringen voor actieve deelname aan de samenleving.

Lasten Baten Saldo

Het opvangen van Haagse gezinnen met kinderen tot18 jaar die door een calamiteit (tijdelijk) dakloos zijn geworden.

Lasten Baten Saldo

Het regelen van de begrafenis/ crematie en de afhandeling van de nalatenschap na overlijden, indien er geen nabestaanden zijn.

Lasten Baten Saldo

Bijzondere hulpverlening huisvesting

Wet op lijkbezorging

1

Het doel van het programma armoedebestrijding is het voorkomen en bestrijden van armoede en financiële problemen onder de Haagse bevolking. Dit stimuleert de zelfredzaamheid en bevordert de maatschappelijke participatie van mensen met een laag inkomen en/of schulden. Het armoedebeleid is gericht op het bevorderen van participatie en is ondersteunend bij de reïntegratie naar werk. Je gezond voelen, uit het isolement kunnen komen en financieel op orde zijn, zijn daarbij immers belangrijke basisvoorwaarden. De financiële hulpverlening bestaat uit schuldhulpverlening en kredietverlening. Landelijk gezien groeit het aantal burgers dat een beroep doet op de schuldhulpverlening nog steeds. Terwijl het moeilijker wordt schuldeisers te bewegen tot kwijtschelding.

1. Wat hebben we bereikt? Topindicator Percentage huishoudens dat gebruik maakt van de minimavoorzieningen ten opzichte van het aantal huishoudens met een inkomen tot 130% van het wettelijk sociaal minimumloon* Bron: Armoede monitor

Realisatie 2012 85%

Begroting 2012

Realisatie 2011

Nulmeting 2009*

75 %

88 %

84 %

*Het rijksvoornemen om de verstrekking van minimavoorzieningen te beperken tot huishoudens met een inkomen tot maximaal 110% van het wettelijk sociaal minimumloon, is niet doorgezet.

Het bereik van de minimavoorzieningen onder Hagenaars met een laag inkomen is hoog. Van alle huishoudens onder de doelgroep met een inkomen tot 130% van de van toepassing zijnde bijstandsnorm, heeft 85% één of meer van de geboden minimavoorzieningen gebruikt. Dit overstijgt de geschatte topindicator van 75% ruim. De kernpunten voor 2012 waren de hernieuwde invoering van een tegemoetkoming voor chronisch zieken en gehandicapten, de zorg voor een goed aanbod van de Ooievaarspas en de invoering van de Wet gemeentelijke schuldhulpverlening. 26

2. Wat hebben we daarvoor gedaan? Financiële hulpverlening en schuldhulpverlening Schuldhulpverlening In 2012 waren er 4.344 aanmeldingen voor schuldhulpverlening. Over het algemeen konden burgers binnen 3 a 4 weken terecht voor een eerste gesprek over hun (financiële) situatie. Dit is binnen de wettelijke termijn. Sinds 1 juli 2012 is de Wet gemeentelijke schuldhulpverlening van kracht. In het kader van deze wet is het ‘beleidsplan schuldhulpverlening 2012-2015 opgesteld. In het plan is opgenomen wat de uitgangspunten zijn voor de dienstverlening. Er is omschreven wat we gaan doen om schulden te voorkomen, beheersbaar te maken of op te lossen. Een belangrijke verandering door de wet is dat schuldhulpverlening nu valt onder de Algemene Wet Bestuursrecht. De gemeente is in 2012 begonnen met het afgeven van beschikkingen voor het doen van een aanbod schuldhulp en het beëindigen van trajecten. Verder bestaat er nu ook de mogelijkheid om bezwaar aan te tekenen naar aanleiding van een besluit. Budgetbeheer Budgetbeheer is een instrument om ervoor te zorgen dat schulden niet (meer) ontstaan of verder oplopen. Eind 2012 maakten 2.407 burgers gebruik van budgetbeheer. Insteek is om zoveel mogelijk een beroep te doen op de eigen kracht en mogelijkheden van de burger. Hierdoor maken er zo’n 13% minder burgers dan voorheen gebruik van budgetbeheer. Kredietverlening Sociale kredietverlening is erop gericht burgers die elders geen krediet kunnen krijgen als gevolg van o.a. hun leeftijd of inkomen toch soelaas te bieden bij het oplossen van enkelvoudige schulden of onverwachte vervangingsaankopen. Hoewel het aantal aanvragen in 2012 fors, d.w.z. met meer dan 30%, is gestegen, moet in toenemende mate tot afwijzing worden besloten omdat de aflossingsruimte beperkt is door te hoge woon- en energielasten of zorgkosten. Naar aanleiding van de aanvraag wordt altijd een adviesgesprek gevoerd. Wanneer de schuldpositie te hoog is, wordt doorverwezen naar de schuldhulpverlening. Pandhuis Na enige jaren stijging is het aantal nieuw afgesloten pandkredieten stabiel. Het uitstaande saldo blijft echter wel toenemen, omdat gemiddeld hogere kredieten worden verstrekt en vaker om verlenging van de looptijd wordt gevraagd. Het Pandhuis was ook in 2012 met 1400 bezoekers per week een belangrijke "vindplaats" van mensen met schulden. Zowel bij nieuwe beleningen als bij verlengingen wordt op basis van signalen met de mensen gesproken over hun schuldenproblematiek en wordt zo nodig doorverwezen naar de schuldhulpverlening. Hypothecaire leningen Als gevolg van de crisis op de woningmarkt doet een toenemend aantal burgers (482 in 2012 tegen 396 in 2011) een beroep op de Onroerendgoedfinanciering van de Gemeentelijke Kredietbank. In een uitgebreid adviesgesprek wordt onderzocht wat een passende oplossing is. Dit kan een betalingsregeling met de eigen bank zijn, of het begeleiden naar verkoop van de woning, het inzetten van schuldhulpverlening of door een (extra) hypothecair krediet van de GKB. Helaas blijkt de ruimte voor dit laatste vaak te worden beperkt door de waardedaling van de woningen (in relatie tot de inkomensdaling die doorgaans de aanleiding is om een beroep op deze dienstverlening te doen). Gemeentelijk minimabeleid Het doel van het minimabeleid is het bieden van een solide vangnet en het wegnemen van financiële drempels voor maatschappelijke participatie onder huishoudens met lage inkomens. De opdracht aan gemeenten was in 2012 om ongewenste gevolgen van de stapeling van rijksmaatregelen te repareren. Doordat het kabinet is gevallen zijn er gedurende het jaar een aantal Rijksmaatregelen die van invloed 27

zijn op de inkomenspositie van minima teruggedraaid of gewijzigd. Zo is de huishoudtoets geschrapt en is reparatie overbodig geworden. Een goed minimabeleid is ook in 2012 weer meer dan nodig gebleken. Bij alle categoriale voorzieningen is een toename te zien van het aantal huishoudens dat een verstrekking heeft ontvangen. Verstrekkingen bijzondere bijstand Aan huishoudens die met problemen kampen, wordt maatwerk geboden. Bijzondere omstandigheden in de woonsituatie of bij meervoudige problematiek waardoor het maatschappelijk functioneren wordt belemmerd is bijzondere bijstand mogelijk. Het uitgangspunt is dat men door bijzondere bijstand kan blijven participeren in de samenleving. Schoolkostenregeling Huishoudens met een laag inkomen of een bijstandsuitkering én schoolgaande kinderen kunnen een tegemoetkoming in de schoolkosten krijgen. De inkomensgrens voor de schoolkostenregeling is voor het schooljaar 2011/2012 verlaagd van 130% naar 110% van het wettelijk sociaal minimum. In 2012 is de bijdrage aan 7.426 huishoudens verstrekt. Tegemoetkoming Chronisch zieken en gehandicapten De inkomenspositie en bestedingsruimte van de Haagse minima wordt nauwlettend gevolgd. Waar nodig leidt dit tot aanpassingen van het armoedebeleid. Zo was het in 2012 voor chronisch zieken en gehandicapten weer mogelijk om een tegemoetkoming aan te vragen. Deze tegemoetkoming is aan 8.261 chronisch zieken en gehandicapten verstrekt. Langdurigheidstoeslag Als burgers gedurende een langere periode van tenminste 3 jaar afhankelijk zijn van een inkomen niet hoger dan 110% van het sociaal minimum, dan kunnen zij een aanvraag doen voor een langdurigheidstoeslag. In totaal hebben 14.597 huishoudens de toeslag aangevraagd en ontvangen. Ter vergelijking: over 2011 is aan 13.731 Haagse burgers een langdurigheidstoeslag verstrekt. Ooievaarspas Het aantal Hagenaars met een Ooievaarspas is boven de 72.000 uitgekomen ten opzichte van 70.000 in 2011. De eigen bijdrage ad. € 12,50 voor pashouders vanaf 18 jaar tot 65 jaar heeft niet tot de eerder verwachte daling van het aantal pashouders geleid. Het aantal aanbieders loopt op richting de 500. Pashouders krijgen 50% korting op entree of lidmaatschap. Voor kinderen tot 18 jaar is lidmaatschap van een sportvereniging of deelname aan een culturele activiteit gratis. De doelstelling om alle aanbieders op de nieuwe pas, met een chip en magneetstrip voor de declaraties, aan te sluiten is door technische problemen en heroverweging van prioriteiten nog niet behaald. Op dit moment zijn 425 van de 450 aanbieders aangesloten. De pas wordt ook ter ontsluiting van andere voorzieningen gebruikt. Naast de tegemoetkoming in de ouderbijdrage aan scholen, is dat het gratis openbaar vervoer in de stad voor Hagenaars van de pensioen gerechtigde leeftijd. Overigens bleek de doelgroep in eerste instantie moeite te hebben met het gebruik van de verplichte OV-chipkaart. Daarom is via het gemeentelijk loket ondersteuning geboden om de OVchipkaart te gebruiken. Collectieve zorgverzekering voor minima Er zijn ruim 46.000 Haagse burgers verzekerd via de collectieve, aanvullende zorgverzekering die de Gemeente Den Haag met Azivo en IZA Cura heeft gesloten. Voor 28.500 volwassenen met een inkomen tot 110% van het sociaal minimum betaalt Den Haag een bijdrage in de premie. Dit is een stijging van 3.500 ten opzichte van 2011. De verzekering biedt een ruim pakket gericht op minima. Minima komen niet voor onverwachte uitgaven te staan, omdat het eigen risico en de meeste eigen bijdragen uit het basispakket zijn meeverzekerd. Een nieuw project; Beweeg mee!, gericht op gecombineerde leefstijl interventie is gestart. Gezondheidscentra, uit met name de krachtwijken, kunnen kandidaten die kampen met overgewicht behandelen en verwijzen. Toeloop Het afgelopen jaar kwamen signalen van de Stichting Samenwerkende Sociale Fondsen (SSSF) en de Stichting Leergeld over een grotere toeloop ten gevolge van de crisis. Bij de SSSF kan er ondermeer een beroep gedaan worden om huisuitzetting of afsluiting van gas licht en water te voorkomen. Stichting Leergeld richt zich op de participatie van jongeren door ondermeer attributen voor sport en cultuur te 28

verstrekken, of fietsen en PC’s beschikbaar te stellen aan schoolgaande kinderen uit minimagezinnen. Voor beide fondsen is binnen het totale budget een oplossing gevonden. Bijzondere hulpverlening huisvesting Het jaar 2012 kenmerkte zich door een gestegen vraag naar de gemeentelijke noodopvang. In 2012 zijn 135 gezinnen in de noodopvang geplaatst. Ter vergelijking, in 2011 ging het om 115 gezinnen. Deze gestegen vraag werd vooral veroorzaakt doordat meer huiseigenaren in de problemen zijn gekomen en hun huis uiteindelijk gedwongen moesten verkopen. Doordat de gemeente in 2012 is gestart om gezinnen, die verblijven bij de Noodopvang Haaglanden, eerder een ‘voorrangsverklaring’ te geven voor een reguliere woning, is de uitstroom uit de noodopvang en daarbij de instroom in een huurwoning sneller verlopen. Als gevolg hiervan is de wachtlijst voor noodopvang verkleind naar gemiddeld vier weken. Aan het einde van het jaar is door de grotere vraag de omvang van de wachtlijst, en daarbij de wachttijd, wel weer toegenomen. De gemiddelde woonduur in de Noodopvang bedraagt 4,5 maanden. Wet op de lijkbezorging In 2012 heeft de gemeente 174 keer een ‘lijkbezorging’ uitgevoerd. Naast het geheel verzorgen van begrafenissen, betreft de uitvoering van de Wet op de lijkbezorging aanvullende en bijkomende werkzaamheden zoals de overdracht naar een notaris, behandeling van aanvragen bijzondere bijstand voor een begrafenis en uitgebreide bemiddeling. Ten opzichte van 2011 heeft de dienst in 2012 meer begrafenissen zelf verzorgd dan hiervoor bijzondere bijstand (€ 3000,-) aan nabestaanden toe te kennen. Hierdoor daalde het aantal verstrekkingen van bijzondere bijstand voor een begrafenis aan nabestaanden van 75 in 2011 naar 16 in 2012.

29

2.15 Programma Welzijn Coördinerend portefeuillehouder: K.P. Klein

Maatschappelijke ondersteuning

A. Bevordering participatie aan de samenleving B. Ondersteunen van zelfstandigheid.

Lasten Baten Saldo

Wat heeft dat gekost in 2012 (x 1.000)

Programma onderdelen

Wat hebben we gedaan

Vrijwilligerswerk

Participatie door vrijwilligerswerk en maatschappelijke activering

Lasten Baten Saldo

Sociaal cultureel werk

Participatie van groepen, buurten en wijken door soc. cult. activiteiten.

Lasten Baten Saldo

Samenlevingsopbouw (opbouwwerk m.n. Boog)

Participatie van bewoners bij hun leefomgeving bevorderen.

Lasten Baten Saldo

Ruimtebiedende wijkcentra

Participatie bevorderen door het beschikbaar stellen van ruimte in wijkcentra.

Lasten Baten Saldo

Sociaal-cultureel werk gehandicapten

Participatie van gehandicapten bevorderen door sociaal culturele activiteiten

Lasten Baten Saldo

Ouderenparticipatie

Participatie van ouderen bevorderen door o.a. soc. cult. activiteiten ontmoeting en belangenorganisaties

Lasten Baten Saldo

Emancipatie

Bevorderen van gelijkwaardige deelname aan de samenleving door vrouwen en homosexuelen

Lasten Baten Saldo

30

Maatschappelijke ondersteuning -vervolg-

Programma onderdelen

Individuele ondersteuning ouderenadviseurs, maaltijdverzorging, voor-lichting voetverzorging, ouderenloket, groepswoonvoorziening, terminale thuiszorg door vrijwilligers en dagopvang

Ondersteuning ouderen

Ondersteuning van mantelzorgers

Mantelzorg

Maatschappelijk werk

Ondersteuning en advisering van mensen bij wet- en regelgeving en sociaal juridische diensten. Ondersteuning multiprobleem-gezinnen Ondersteunen bij het voeren van een zelfstandig huishouden

Vervoer ouderen en gehandicapten

Woonvoorzieningen ouderen en gehandicapten

Lasten Baten Saldo

Lasten Baten Saldo

Ondersteuning van mensen met complexe problematiek.

Advies, informatie en sociaal juridische diensten

Hulp bij het huishouden ouderen en gehandicapten

Wat heeft dat gekost in 2012 (x 1.000)

Wat hebben we gedaan

Aanbieden van vervoersvoorzieningen.

Lasten Baten Saldo

Lasten Baten Saldo

Lasten Baten Saldo Lasten Baten Saldo

Aanbieden van woonvoorzieningen.

Lasten Baten Saldo

Interne/externe leveringen OCW

Lasten Baten Saldo

Overige

1. Wat hebben we bereikt? Topindicator Het aandeel klanten met een Wmo-voorziening dat aangeeft dat deze voorziening bijdraagt aan het zelfstandig kunnen blijven wonen.

Realisatie 2012 Nog niet beschikbaar*

Bron: SGBO-onderzoek tevredenheid cliënten WMO * Het SGBO-onderzoek komt in maart beschikbaar

31

Begroting 2012 85 %

Realisatie 2011 85 %

Nulmeting 2009 84 %

2. Wat hebben we daarvoor gedaan? Advies, informatie en sociaal juridische diensten De gemeente heeft in het kader van de Wmo de taak om haar burgers maatschappelijke ondersteuning te bieden door onder meer advies, informatie en cliëntondersteuning te geven op alle leefgebieden. De in 2011 aangekondigde aanpassingen van de gemeentelijke loketten (digitaal, telefonisch en het fysieke loket) zijn in 2012 doorgevoerd. De gemeente heeft veel geïnvesteerd om de gemeentelijke site gebruiksvriendelijker en aantrekkelijker te maken. Burgers die liever een medewerker willen spreken, hebben de mogelijkheid om de klantenservice te bellen of worden via de balies aan de stadsdeelkantoren bediend. De algemene vragen worden opgevangen door de Advies en informatie medewerkers. De sociaal raadslieden helpen de burgers met complexe juridische vragen. Voor de professionals in de stad is een intermediair contactpunt ingericht. Op deze manier kunnen zij burgers die zij al in begeleiding hebben, zonder weer door te sturen naar een ander loket, beter bedienen. In 2012 was het totaal aantal hulpvragen 241.485 en blijft daarmee onverminderd hoog. Ongeveer 57% van de hulpvragen is telefonisch binnen gekomen. De Advies&Informatie balie (A&I) en de sociaal raadslieden, die op alle stadsdeelkantoren aanwezig zijn, hebben rond 43% van de vragen behandeld. Bij de A&I balies hebben de meeste vragen betrekking op schulden en inkomensondersteunende voorzieningen zoals de toeslagen en heffingen. Bij sociaal raadslieden hebben de vragen vooral betrekking op sociale zekerheid en zorg. Meldcode en Sociaal casemanagement Voor Haagse burgers die te maken hebben met meervoudige problematiek, heeft de gemeente de Meldcode ingericht. Het gaat hierbij om Hagenaars die gelijktijdig op meerdere leefterreinen problemen ondervinden en vastlopen in het integraal oplossen van deze problemen. In 2012 zijn er 3.037 meldingen binnengekomen en opgepakt; in 2011 waren dit er 3.102. Het meldpunt heeft 677 meldingen direct afgehandeld, waarvan 436 crisismeldingen. De crisismeldingen gaan over burgers die geconfronteerd worden met directe uithuiszetting en/of bij wie gas, licht en water afgesloten wordt. Sociaal casemanagement heeft de overige 2.360 meldingen opgepakt en hiervan was eind 2012 ruim 60 procent afgesloten of in nazorg. Het meldpunt heeft in 2012 ook 1.805 informatie-vragen van intermediairs beantwoord. Daarnaast hebben de administratief begeleiders in 2012 aan 172 nieuwe personen administratieve begeleiding gegeven, waarmee op 1 januari 2013 299 personen deze ondersteuning ontvangen. Hulp bij het huishouden ouderen en gehandicapten Hulp bij het huishouden heeft als doel het behoud van de continuïteit van de eigen huishouding voor mensen met functionele (ouderdoms)beperkingen. Uit onderzoek blijkt dat de klanten over het algemeen tevreden zijn over de kwaliteit van de hulp; zij waarderen deze met het rapportcijfer 7,5. Er zijn geen wachtlijsten voor hulp bij het huishouden. In 2012 is het geautomatiseerd indiceren en afhandelen van aanvragen voor hulp bij het huishouden uitgerold. Als nu blijkt dat er hulp nodig is, dan is de goedkeuring in veel gevallen de volgende dag al in huis. Van de mensen die hulp bij het huishouden ontvingen maakten 70% gebruik van eenvoudige hulp (HH1) en 30% van meer complexe hulp (HH2). De (ook landelijke) trendmatige verschuiving van complexe naar eenvoudige hulp zet zich daarmee door; in 2011 bedroegen deze aandelen nog respectievelijk 67% en 33%. In 2012 kreeg 17% een persoonsgebonden budget voor hulp bij het huishouden en ontving 83% deze als zorg in natura. Ook de verschuiving van persoonsgebonden budgetten naar zorg in natura zet zich daarmee door. Voor de levering van hulp bij het huishouden in natura heeft de gemeente momenteel nog een contract met negen aanbieders. In 2012 hebben namelijk de drie aanbieders die deel uitmaken van Humanitas Woonzorgplus Den Haag (CoornhertCentrum, Duinhage en Wijndaelercentrum) in goed overleg met de gemeente besloten te stoppen met het aanbieden van hulp bij het huishouden. De circa 150 klanten van deze aanbieders zijn overgezet naar een aanbieder van hun keuze. 32

In 2012 is de nieuwe aanbesteding voor de hulp bij het huishouden opgestart. De nieuwe contracten gaan in per april 2013. Het kabinet Rutte II heeft het plan om de AWBZ begeleiding en persoonlijke verzorging te decentraliseren. Hierbij zal het beschikbare macrobudget worden gekort met 25%. Het kabinet Rutte II wil daarnaast de hulp bij het huishouden voor burgers inkomensafhankelijk maken. Het voor hulp bij het huishouden beschikbare macrobudget wordt daarbij met 75% gekort. Dit zal ook voor Den Haag financiële consequenties hebben. Vervoers- en woonvoorzieningen voor ouderen en gehandicapten Vervoersvoorzieningen Om mensen met een beperking in staat te stellen om deel te blijven nemen aan de maatschappij helpt Den Haag hen bij lokaal vervoer onder andere via de Taxibus. De Taxibus voerde in 2012 ruim 552.000 ritten uit. Dit is 4 procent meer dan in 2011. Het aantal pashouders dat gebruik maakt van de Taxibus is toegenomen met circa 10 % tot circa 12.000. Van de ritten werd 92,4 % op tijd uitgevoerd. Dat is iets lager dan de streefwaarde van (93 %) en dan het niveau uit 2011 (93,7 %). Dit is onder andere het gevolg van de vele werkzaamheden aan de weg, maar ook van het structureel toegenomen aantal ritten. Inmiddels is het wagenrooster aangepast en stijgt het percentage op tijd uitgevoerde ritten weer langzaam naar het gewenste niveau. De gemeente stimuleert het tijdig uitvoeren van ritten door de vervoerder voor ritten die te laat worden uitgevoerd een lagere vergoeding te geven. Het is de vervoerder er dus alles aan gelegen om het aandeel op tijd gereden ritten zo hoog mogelijk te krijgen. Er zijn in 2012 574 klachten over de Taxibus binnengekomen. Dat is in zowel in absolute als relatieve zin hetzelfde als in 2011. Het klachtenpercentage (dat is het aantal klachten gerelateerd aan het aantal uitgevoerde ritten) bedraagt ook in 2012 0,1 %, en zit daarmee onder de norm van 0,18%. Sinds medio 2011 wordt een strenger beleid gevoerd ten aanzien van Taxibusgebruikers die meerdere malen een gereserveerde rit niet hebben afgezegd. Er wordt over deze gemiste ritten contact gezocht met de betreffende burger. Als dit niet leidt tot vermindering van het aantal gemiste ritten, wordt uiteindelijk de Taxibuspas ingetrokken. Dit strengere misserbeleid heeft duidelijk zijn vruchten afgeworpen. Het aandeel gemiste ritten is afgenomen van 3,7 % in 2011 tot 2,8 % over 2012. In 2012 werden 1.407 scootmobielen geleverd, dat is 3,5 % minder dan in 2011. Het aantal geleverde rolstoelen nam eveneens iets af en bedroeg in 2012 1.423. Dit is 9 % minder dan in 2011. Woonvoorzieningen De gemeente helpt mensen met een beperking via woonaanpassingen om hen zo in staat te stellen om langer zelfstandig te blijven wonen. In 2012 zijn 3.084 woningaanpassingen (inclusief trapliften) gerealiseerd. Dat is 3,5 % minder dan in 2011, maar dat komt doordat in 2011 extra inzet is gepleegd om nog openstaande aanvragen uit 2010 af te handelen.

33

5a: Staat van baten en lasten per dienst Bedragen x € 1 mln. TOTAAL DIENST lasten baten resultaat voor bestemming dotaties onttrekkingen Saldo

Uitkomst 2012 Begroting 2012 Uitkomst 2011 619.509 626.714 626.751 442.090 408.088 406.579 -177.419 -218.626 -220.172 48.236 14.100 19.689 25.511 27.318 17.096 -200.144 -205.408 -222.765

onderverdeeld naar programma's: 7. Integratie en Krachtwijken lasten baten resultaat voor bestemming dotaties onttrekkingen Saldo

Uitkomst 2012 Begroting 2012 Uitkomst 2011 33.073 33.008 29.977 33.939 29.167 28.643 866 -3.841 -1.334

8. Werk en Inkomen lasten baten resultaat voor bestemming dotaties onttrekkingen Saldo

Uitkomst 2012 Begroting 2012 Uitkomst 2011 430.733 434.596 448.398 386.436 356.818 349.792 -44.297 -77.778 -98.606 41.449 10.000 12.297 17.248 18.329 17.042 -68.498 -69.449 -93.861

9. Sociale voorzieningen en Armoedebestrijding lasten baten resultaat voor bestemming dotaties onttrekkingen Saldo

Uitkomst 2012 Begroting 2012 Uitkomst 2011 58.013 59.841 52.772 13.310 14.639 18.562 -44.703 -45.202 -34.210 4.100 4.100 2.000 3.134 3.600 -45.669 -45.702 -36.210

15. Maatschappelijke ondersteuning lasten baten resultaat voor bestemming dotaties onttrekkingen Saldo

Uitkomst 2012 Begroting 2012 Uitkomst 2011 97.690 99.269 95.604 8.405 7.464 9.582 -89.285 -91.805 -86.022 2.687 5.392 1.978 1.400 -89.994 -90.405 -91.414

3.151 4.017

34

3.989 148

54 -1.280

5b. Uitkomst Programma

Dienst:

SZW

Programma:

07 - Integratie en Krachtwijken

Commissie:

Samenleving

Resultaten 2012 De belangrijkste doelstellingen in 2012 waren: - In 2012 was het geplande aantal trajecten 5.000 - 6.000. Deze doelstelling is met 5.428 gerealiseerd. - Het geplande slaagpercentage was 82%. De behaalde 71% is lager dan de doelstelling maar beduidend beter dan het landelijke cijfer van 66%. - In gang zetten van de afbouw van inburgering in verband met het centraliseren van de uitvoering van Inburgering (van de gemeenten naar Dienst Uitvoering Onderwijs). Is gestart met onder andere het wegvallen van de formatie voor consulenten midoffice voor Inburgering.

I - Financiële gegevens (bedragen x € 1.000,-)

Uitkomst 2012 Lasten Baten Saldo voor resultaatbestemming Dotaties aan reserves Onttrekkingen aan reserves Saldo na resultaatbestemming (incl. reserves)

Begroting 2012

Verschil 2012

Uitkomst 2011

33.073 33.845 772 V

33.008 29.167 3.841 N

65 N 4.678 V 4.613 V

29.977 28.643 1.334 N

0 3.151 3.923 V

0 3.989 148 V

0 838 N 3.775 V

0 54 1.280 N

II - Verschillen uitkomst 2012 t.o.v. actuele begroting 2012 (bedragen x € 1 mln.)

a) Omschrijving verschillen Verschil 3,8

Vrijval overlopend passief Oudkomers en Nieuwkomers

N/V V

I/S I

Saldo b) Toelichting verschillen

Vrijval overlopend passief Oudkomers en Nieuwkomers: Er is een bedrag van ruim € 3,8 mln. vrijgevallen door de afrekening op basis van de geleverde prestaties van de onderdelen Oudkomers en Nieuwkomers binnen GSB III. In de tussentijdse afrekening van de brede doeluitkering Sociaal Integratie en Veiligheid (=BDU SIV) bleek dat bij deze onderdelen geld overbleef. De reden hiervan is dat de dienst deze middelen efficiënt ingezet heeft. De kans dat het Rijk deze alsnog terugvordert achten wij nihil omdat Concern een verantwoording voor de totale BDU SIV heeft ingediend waarin de lasten het totale bedrag van beschikbaar gestelde budgetten overschrijdt. Aangezien het, uitgaande van de regelgeving, niet uitmaakt waar de lasten binnen de bestedingsdoeleinden van de BDU SIV precies worden gemaakt lijkt deze verantwoording het risico op terugbetaling volledig af te dekken.

III - Neutrale volume-ontwikkelingen 2012 t.o.v. actuele begroting 2012 (bedragen x € 1 mln.)

a) Omschrijving volume-ontwikkelingen Bedrag 1. Afloop GSB III/WI Onderwijskosten 2. Onderwijskosten IB-trajecten gestart in 2010-2012 3. Overige lasten taalaanbieders 4. Apparaatslasten

0,5 2,9 2,5 0,8

35

+/+ + -

I/S I I I I

b) Toelichting volume-ontwikkelingen

Ad.1 Afloop GSB III/WI Onderwijskosten Het gaat hier om de trajecten gestart in 2007-2009. Bij de confrontatie van de vorig jaar geboekte lasten en de nu afgerekende of af te rekenen bedragen blijkt de afrekening met de taalaanbieders hoger dan verwacht. Dit wordt veroorzaakt door een hogere realisatie dan verwacht op de contractitems "examendeelname per deelnemer" en "slagen voor het examen" in 2012. Ad.2 Onderwijskosten IB-trajecten gestart in 2010-2012 De lasten vallen hoger uit dan begroot. Dit wordt voor het grootste deel veroorzaakt door extra trajecten die zijn gerealiseerd ten opzichte van het aantal trajecten die voor de begroting als uitgangspunt waren genomen. Daarnaast zorgen ook een hoger dan verwachte examendeelname en een lager dan verwachte gemiddelde trajectduur voor meer lasten. Wel is het zo dat er minder dan verwacht ook daadwerkelijk met de cursus wordt begonnen. Ondanks dat op meer cursusdeelname is gestuurd richting taalaanbieders valt deze toch tegen. Ad.3 Overige lasten taalaanbieders Met name de dit jaar gestarte bemiddeling van WWB-ers naar werk is tot nu toe minder succesvol dan gehoopt. Hierdoor blijft € 1,8 mln. van het begrote bedrag onbesteed. Daarnaast wordt ook minder dan begroot besteed aan vraaggericht inburgeren: € 2,3 mln. is besteed van de begrote € 3 mln.. De inburgeraar wordt wel door de taalaanbieders standaard de mogelijkheid van de beschikbare vraaggerichte modules geboden, dus er is wel zo veel mogelijk aan de behoeften van de inburgeraar tegemoet gekomen. Ad.4 Apparaatslasten De door Concern voorgeschreven doorbelastingssystematiek volgend, valt de uitkomst lager uit door een verschuiving van budget van formatie (op grond waarvan de doorbelasting plaatsvindt) naar uitzendkrachten.

IV - Verschillen uitkomst 2012 t.o.v. uitkomst 2011 Toelichting:

Het verschil in resultaat wordt veroorzaakt door twee factoren. Door de onttrekking aan de reserve risico's WI en afbouw Inburgering ad € 2,7 mln. voor de dotatie aan de voorziening reorganisatie op product 610.0 Algemene bijstandsverlening valt het saldo baten/lasten in 2012 hoger uit. Daarnaast zorgde de realisatie in 2011 op de baten/lasten van in de periode 2007-2009 gestarte trajecten voor een voordeel van € 1,1 mln. in 2011.

V - Specificatie uitkomst 2012 per programma-activiteit (bedragen x € 1.000,-)

a) Lasten en baten (excl. reserves) Naam product Asielzoekers en vluchtelingenbeleid Inburgering Totaal

Uitkomst 2012 Lasten Baten 844 104 32.229 33.741 33.073 33.845

Begroting 2012 Lasten Baten 740 0 32.268 29.167 33.008 29.167

Verschil Lasten 104 N 39 V 65 N

Uitkomst 2012 Dotaties Onttrekking

Begroting 2012 Dotaties Onttrekking 0 0 0 3.989 0 3.989

Lasten 31.736

Baten 104 V 4.574 V 4.678 V

Saldo 0 4.613 V 4.613 V

Verschil Dotaties 0 0 0

Onttrekking 0 838 N 838 N

Saldo 0 838 N 838 N

Baten 28.978

Dotaties 0

Onttrekking 0

Saldo 2.758 N

1.272

189

0

3.989

2.906 V

33.008

29.167

0

3.989

148 V

b) Dotaties en onttrekkingen aan reserves Naam product Asielzoekers en vluchtelingenbeleid Inburgering Totaal

0

3.151 3.151

VI - Begrotingswijzigingen 2012 (bedragen x € 1.000,-)

Stand Gedrukte begroting 2012-2015 Rv 93 / 2012 - Begroting 2013 - 2016

Actuele stand begroting 2012-2015

36

5b. Uitkomst Programma

Dienst:

SZW

Programma:

08 - Werk en inkomen

Commissie:

Samenleving

Resultaten 2012 Burgers met een vraag om ondersteuning helpt de gemeente zo snel mogelijk aan werk om in het eigen levensonderhoud te kunnen voorzien en zelfredzaam te zijn in de maatschappij. V vangnet voorzieningen en reintegratie instrumenten kunnen burgers hun maarschappelijke positie verbeteren en hun deelname aan de maatschappij vergroten. Alleen mensen die dit nodig hebben ontvangen een bijstandsuitkering. De gemeente doet er alles aan om: minder mensen in de bijstand te krijgen, meer mensen uit de bijstand te krijgen, meer mensen maatschappelijk actief te maken en mensen een baan te bezorgen. Ondanks de verder verslechterdende economie is het uitkeringenbestand in 2012 beperkt gestegen met 445 in plaats van de geplande 571. Deze stijging heeft zich grotendeels pas in de laatste twee maanden van 2012 voorgedaan.

I - Financiële gegevens (bedragen x € 1.000,-)

Uitkomst 2012 Lasten Baten Saldo voor resultaatbestemming Dotaties aan reserves Onttrekkingen aan reserves Saldo na resultaatbestemming (incl. reserves)

Begroting 2012

Verschil 2012

Uitkomst 2011

430.733 386.436 44.297 N

434.596 356.818 77.778 N

3.863 V 29.618 V 33.481 V

448.398 349.792 98.606 N

41.449 17.248 68.498 N

10.000 18.329 69.449 N

31.449 N 1.081 N 951 V

12.297 17.042 93.861 N

II - Verschillen uitkomst 2012 t.o.v. actuele begroting 2012 (bedragen x € 1 mln.)

a) Omschrijving verschillen Algemene bijstandsverlening Verschil 2,531,8 3,0 0,931,40,0

1. Sociale uitkeringen 2. Inkomensoverdrachten Rijk 3. Verhaal uitkeringen 4. Apparaat 5. Reserveringen

Lasten Sociale uitkeringen (1.) Apparaat (4.) Aankopen Reserveringen en voorzieningen (5.)

baten Overige goederen en diensten Inkomensoverdrachten Rijk (2.) Verhaal uitkeringen (3.) Overige inkomensoverdrachten Reserveringen en voorzieningen

Resultaat

uitkomst 2012 309,3 44,2 -0,1 37,4 390,8

begroot Verschil Uitkomst 2012 2011 306,9 -2,5 304,1 43,3 -0,9 43,1 0,2 0,3 0,2 5,9 -31,4 3,8 356,2 -34,6 351,2

uitkomst 2012 -0,1 -330,4 -12,4 -0,1 0,0 -342,9

begroot Verschil Uitkomst 2012 2011 0,0 0,0 -0,3 -298,6 31,8 -250,9 -9,4 3,0 -13,8 -0,3 -0,2 -0,3 0,0 0,0 -15,7 -308,3 34,6 -281,0

47,9

47,9

0,0

N/V N V V N N

I/S I I I I I

70,1

b) Toelichting verschillen 1.Het aantal bijstandsuitkeringen (WWB levensonderhoud) is in 2012 gegroeid met 445. Dit is een groei van ruim 2%. Deze groei heeft zich met name in de laatste twee maanden van 2012 voorgedaan. In de begroting werd geanticipeerd op een groei met 571 uitkeringen. Hierdoor ontstaat een voordeel van € 2,3 mln. In het halfjaarbericht werd de groei van het uitkeringenbestand nog op nul geraamd. Daarnaast is er een nadeel van € 4,4 mln. ontstaan omdat de uitkeringen duurder waren dan in de begroting was opgenomen. Dit is een technisch verschil, omdat de gebundelde uitkering van het Rijk ten tijde van het opstellen van de begroting nog gebaseerd was op het prijspeil van 2011. Daardoor waren ook de uitkeringslasten nog gebaseerd op het prijspeil 2011. De WWIK is met ingang van 2012 afgeschaft. Wel was in de eerste helft van 2012 een overgangsregeling van kracht voor kunstenaars die voor 1 januari 2012 recht hadden op een WWIK uitkering. De gemeente heeft in het kader van de overgangsregeling een budget van het Rijk gekregen van € 2,1 mln., terwijl de kosten van de overgangsregeling slechts € 1,4 mln. bedroegen. Daarnaast hield de gemeente er rekening mee dat de stop van de WWIK zou resulteren in een groei van circa 70 WWB uitkeringen. Dit zijn er tot nu toe slechts circa 20 geworden. In totaal is op de WWIK een voordeel van € 1,3 mln. gerealiseerd. In 2012 is rekening gehouden met een kostenreductie van € 3,2 mln. Deze is voor een bedrag van € 1,6 mln. gerealiseerd door dalling van de gemiddelde uitkeringsprijs. Dit is vooral bereikt door het stimuleren van parttime werk, waardoor bijstandsgerechtigden in 2012 circa € 1 mln. meer eigen inkomsten hebben gerealiseerd dan in 2011. Daarnaast zijn er in 2012 meer maatregelen opgelegd, wat tot een besparing van € 0,4 mln. heeft geleid. De rest van deze kostenreductie (€ 1,6 mln.) is gerealiseerd door maatregelen die zijn gericht op hogere invordering van openstaande vorderingen.

2. De rijksbijdragen waren € 31,8 mln. hoger dan begroot. Dit heeft twee grote oorzaken: Ten eerste is de rijksbijdrage voor de uitkeringen in 2012 € 16,2 mln. hoger vastgesteld. Ten tijde van het opstellen van de actuele begroting 2012 (in mei 2012) was alleen de voorlopige rijksbijdrage ter hoogte van € 278,2 mln. bekend. Op basis van de ramingen van het CPB heeft de gemeente in de begroting geanticipeerd op een rijksbijdrage van € 292,2 mln. Dit bedrag kwam overeen met het realistische scenario van onderzoek van PriceWaterhouse Coopers. In juni 2012 heeft het Rijk de nader voorlopige rijksbijdrage bekend gemaakt: deze bedroeg € 307,6 mln. Onderdeel van deze bijstelling was het aanpassen van het budget aan het prijspeil 2012. In september 2012 is de definitieve rijksbijdrage bekend gemaakt: € 308,4 mln. Ten tweede is de Incidentele Aanvullende Uitkering (IAU) toegekend. Gemeenten die een tekort hebben dat groter is dan 10% van de rijksbijdrage, kunnen een IAU aanvragen. Deze wordt alleen toegekend indien er aantoonbaar sprake is van een uitzonderlijke situatie op de arbeidsmarkt en het tekort niet te wijten is aan het beleid en het handelen van de gemeente. De gemeente heeft een IAU toegekend gekregen van € 17,3 mln. vanwege het tekort dat de gemeente in 2011 had op de bijstandsverlening.

3. Een voordeel van € 3 mln. ontstaat doordat de voorziening voor dubieuze debiteuren gedeeltelijk kon vrijvallen. Dit komt doordat de inbaarheid van het vorderingenbestand hoger was dan vooraf ingeschat. In 2012 is, als onderdeel van het maategelenpakket om de uitkeringslasten te verlagen, ook extra ingezet op het invorderen van openstaande vorderingen. Hoewel extra inzet op invordering slechts indirect (via een vrijval van de voorziening dubieuze debiteuren) leidt tot hogere baten, hebben deze inspanningen hier aan bijgedragen.

37

4. Op apparaat is een nadeel van € 0,9 mln. gerealiseerd. Enerzijds is er een voordeel gerealiseerd op het apparaat Inkomen ad. € 0,7 mln., anderzijds moest er nog een taakstelling ad. € 1,6 mln. gedekt worden. Vanaf 2013 is structurele dekking voor deze taakstelling gevonden. 5. Het resultaat op het product Algemene bijstandsverlening ad. € 31,4 mln. wordt gedoteerd aan de reserve Inkomensvoorzieningen.

Werkgelegenheid Verschil N/V 6,3 V -6,3 N 0,0

Lagere lasten Werkgelegenheid Lagere Baten Lagere Onttrekingen uit bestemmingsreserves

0,0

Totaal saldo

Lasten werkgelegenheidsprojecten

Uitkomst

Begroot Verschil Uitkomst

2012

2012

2012

2011

1. Re-integratietrajecten

20.953

20.947

6

19.523

2. Verstrekte subsidies

16.169

20.301

-4.132

40.253

3. Apparaat

33.442

35.568

-2.126

37.126

7.000

7.000

0

8.529

77.564

83.816

-6.252

105.431

(bedragen x € 1.000,-)

4. Reserveringen bestemmingsreserves Totaal lasten

Specificatie verstrekte subsidies

Uitkomst

Begroot Verschil Uitkomst

2012

2012

2012

2011

2a. ID-banen G8

0

0

0

13.139

2b. Ooievaarsbanen

0

0

0

5.890

2c. Opstapbanen

0

0

0

1.200

2d. WIW-banen (Wet Inschakeling Werklozen)

5.332

5.637

-305

11.367

2e. Loonwaardesubsidie

5.228

7.644

-2.416

2.179

2f. Overige gesubsidieerde arbeid

5.609

7.020

-1.411

6.478

16.169

20.301

-4.132

40.253

(bedragen x € 1.000,-)

Totaal subsidies

I/S I I

Toelichting lasten 2. Verstrekte subsidies 2a-d. De WIW-banen zijn per 1 juli 2012 volledig beëindigd. De uitstroom uit deze regeling heeft iets sneller plaatsgevonden dan begroot waardoor een voordeel van € 0,3 mln. is ontstaan. Er hebben in 2012 geen subsidies meer plaatsgevonden aan de voormalige IDbanen, de Ooievaarsbanen en de Opstapbanen. 2e. De Loonwaardesubsidie laat een voordeel van€ 2,4 mln. zien. De loonwaardesubsidie is aanmerkelijk lager dan oude vormen van loonkostensubsidies en in combinatie met het moeilijke economische klimaat is minder gebruik gemaakt van deze subsidie. Het voordeel wordt veroorzaakt door voortijdige uitstroom € 0,7 mln., minder gerealiseerde plaatsingen € 0,9 mln. en een prijsverschil van € 0,8 mln.. 2f. Het voordeel van € 1,4 mln. heeft voornamelijk betrekking op afrekeningen van voor 2012. Een bedrag van € 1,0 mln. is binnen gekomen als gevolg van succesvol teruggevorderde werkgeverspremie, die in het verleden voor de WIW en Ooievaarsbanen is betaald. De afbouw van ID en WIW banen laat t.o.v. de begroting een voordeel zien van€ 0,3 mln. 3. Vanwege de bezuinigingstaakstellingen heeft SZW strak op apparaatskosten gestuurd. Hierdoor is een voordeel van€ 0,6 mln. gerealiseerd. Daarnaast is een voordeel van € 1,5 mln. ontstaan omdat de frictiekosten van de bezuinigingstaakstelling lager zijn uitgevallen dan de begrootte € 5,0 mln.

Baten werkgelegenheidsprojecten (bedragen x € 1.000,-)

1. Inkomstenoverdrachten Rijk 2. Overige inkomsten

Uitkomst

Begroot Verschil Uitkomst

2012

2012

2012

2011

43.188

48.155

-4.967

82.931

38

240

-202

1.208

3. Onttrekkingen bestemmingsreserves

16.874

17.957

-1.083

1.339

Totaal baten

60.100

66.352

-6.252

85.478

Toelichting baten Algemeen De lasten voor Werkgelegenheid zijn bijna volledig gefinancierd uit externe baten en bestemmingsreserves. De lagere realisatie van lasten (zie bovenstaande toelichting) heeft hierdoor hetzelfde verlagende effect op de baten. 1. Inkomstenoverdrachten Rijk De uitkomst 2012 bestaat uit een baat van € 42,5 mln. en een bedrag van € 0,7 mln. uit het Europees Sociaal Fonds (ESF). Aangezien we in 2012 ruim lagere lasten hebben gerealiseerd zijn de baten ook lager geweest. De lagere baten bestaan uit het verschil van € 3,9 mln. Participatiebudget en € 1,0 mln. ESF. 3. Onttrekkingen bestemmingsreserves Uit de bestemmingreserves is in 2012 € 1,1 mln. minder onttrokken dan begroot. Oorzaak hiervan is een verschuiving in dekking met het Participatiebudget. Er is voor € 1,3 mln. aan lasten niet aan de bestemmingsreserve onttrokken, maar uit het Participatiebudget gedeclareerd. Hiermee wordt de bestemmingsreserve in latere jaren ingezet en tevens voorkomen dat een deel van het Participatiebudget aan het Rijk moet worden terugbetaald.

38

Kinderopvang Op het product kinderopvang is in 2012 een voordeel ontstaan van € 1 mln. De belangrijkste oorzaken zijn te splitsen in een prijseffect en een volume effect. Het rijk heeft voor het eerste kind de kinderopvangtoeslag per uur met 2% verlaagd ten opzichte van 2011. Tegelijkertijd zijn de uurtarieven van de kinderopvangorganisaties verder verhoogd. Door deze beide bewegingen wordt kinderopvang voor de doelgroepen duurder, bij een gelijkblijvend aantal afgenomen uren. Hierop wordt door doelgroepen gereageerd door minder uren kinderopvang af te nemen of andere oplossingen te zoeken; dit is het volume effect. Daardoor heeft SZW in 2012 minder tegemoetkoming aan ouders verstrekt. In 2012 is veel werk verzet om de wettelijke doelgroep en bijbehorend budget per januari 2013 over te kunnen dragen aan de belastingdienst. Dit traject is eind 2012 met succes afgerond.

III - Neutrale volume-ontwikkelingen 2012 t.o.v. actuele begroting 2012 (bedragen x € 1 mln.)

a) Omschrijving volume-ontwikkelingen Bedrag

+/-

I/S

Nvt

b) Toelichting volume-ontwikkelingen

Nvt

IV - Verschillen uitkomst 2012 t.o.v. uitkomst 2011 Toelichting:

Algemene Bijstandsverlening: De gebundelde uitkering van het Rijk is in 2012 circa€ 60 mln. hoger vastgesteld dan in 2011, terwijl de uitkeringslasten slechts € 5 mln. hoger waren. Daarnaast is in 2012 een Incidentele Aanvullende Uitkering ter hoogte van€ 17 mln. toegekend voor het tekort dat de gemeente had op de bijstandsverlening in 2011. Bij elkaar zorgt dit in 2012 voor € 77 mln. hogere baten dan in 2011. Werkgelegenheid (inclusief reserves): de lasten zijn in 2012 met € 27,8 mln. afgenomen. Dit komt met name door de afbouw van de gesubsidieerde arbeid (€ 24,1 mln), bezuinigingen apparaat (€ 3,7 mln), hogere volume aan trajecten (€ 1,4 mln) en lagere dotatie bestemmingsreserves in verband met LWP (€ 1,5 mln).

V - Specificatie uitkomst 2012 per programma-activiteit (bedragen x € 1.000,-)

a) Lasten en baten (excl. reserves) Naam product Algemene bijstandsverlening Werkgelegenheidsprojecten Kinderopvang Totaal

Lasten 356.390 70.565 3.778 430.733

Uitkomst 2012 Baten 342.917 43.225 294 386.436

Begroting 2012 Lasten Baten 353.238 308.348 76.817 48.395 4.541 75 434.596 356.818

Verschil Lasten 3.152 6.252 763 3.863

Uitkomst 2012 Onttrekking

Begroting 2012 Dotaties Onttrekking 3.000 0 7.000 17.957 0 372 10.000 18.329

Verschil Dotaties Onttrekking 31.449 N 0 0 1.081 N 0 0 31.449 N 1.081 N

Saldo 31.449 N 1.081 N 0 32.530 N

Lasten 410.999

Dotaties 7.002

Saldo 64.825 N

N V V V

Baten 34.569 5.170 219 29.618

V N V V

Saldo 31.417 1.082 982 33.481

V V V

V

b) Dotaties en onttrekkingen aan reserves Naam product Algemene bijstandsverlening Werkgelegenheidsprojecten Kinderopvang Totaal

Dotaties 34.449 7.000 41.449

16.876 372 17.248

VI - Begrotingswijzigingen 2012 (bedragen x € 1.000,-)

Stand Gedrukte begroting 2012-2015 Rv 155/2011 - Taakmutaties gemeentefonds

Onttrekking 9.855

-223

0

0

0

223 V

23.820

13.497

2.998

8.474

4.847 N 0 0

434.596

356.818

10.000

18.329

69.449 N

Rv 93 / 2012 - Begroting 2013 - 2016

Actuele stand begroting 2012-2015

Baten 343.321

39

5b. Uitkomst Programma

Dienst:

SZW

Programma:

09 - Sociale voorzieningen en armoedebestrijding

Commissie:

Samenleving

Resultaten 2012 De belangrijkste resultaten zijn: - Het bereik van de minimavoorzieningen onder Hagenaars met een laag inkomen is gebracht op 85%. Dit overstijgt de doelstellingen hiervoor (70%) ruim. - De gemeente heeft haar werkwijze aangepast aan de per 1 juli 2012 ingevoerde Wet gemeentelijke schuldhulpverlening. Zie verder de programmateksten in het Jaarverslag.

I - Financiële gegevens (bedragen x € 1.000,-)

Uitkomst 2012

Begroting 2012

Verschil 2012

Uitkomst 2011

Lasten Baten Saldo voor resultaatbestemming

58.013 13.310 44.703 N

59.841 14.639 45.202 N

1.828 V 1.329 N 499 V

52.772 18.562 34.210 N

Dotaties aan reserves Onttrekkingen aan reserves Saldo na resultaatbestemming (incl. reserves)

4.100 3.134 45.669 N

4.100 3.600 45.702 N

0 466 N 33 V

2.000 0 36.210 N

II - Verschillen uitkomst 2012 t.o.v. actuele begroting 2012 (bedragen x € 1 mln.)

a) Omschrijving verschillen Verschil 0,80,6 0,4 0,3 1,00,9 0,30,1-

Schuldhulpverlening Restopbrengsten pandhuis veilingen Lagere dotatie aan de voorzieningen Rentelasten Pandhuis Langdurigheidstoeslag (LDT) Schoolkostenregeling Pas management systeem (ooievaarpas) Divers Saldo

N/V N V V V N V N N

I/S I I I I S I I I

0,0

b) Toelichting verschillen Schuldhulpverlening De door het college bij het halfjaarbericht 2011 bestemde middelen voor schuldhulpverlening vanuit het Participatiebudget worden in 2012 niet volledig ingezet maar deels bestemd voor 2013. Hierdoor ontstaat een nadeel van € 0,8 mln op dit programma-onderdeel. Voor het niet volledig in 2012 inzetten van de voor schuldhulpverlening bestemde middelen maar benutten in 2013 zijn twee redenen: - De implementatie van de ICT-aanpassing voor schuldhulpverlening heeft vertraging opgelopen. Deze benodigde ICT-aanpassing is de uitkomst van de aanbevelingen uit het DMO-onderzoek (RIS 250626) dus deze zal door moeten gaan. De implementatie krijgt in 2013 verder zijn beslag. - De efficiency-maatregelen (geplande besparing 17%) in het kader van operatie redesign hebben pas aan het eind van 2013 volledig hun effect. Hierdoor zal de benodigde arbeidscapaciteit in 2013 moeten krimpen naar het gewenste niveau conform het DMO-onderzoek. N.B. De apparaatbegroting voor 2013 is gebaseerd op het genoemde gewenste niveau. Restopbrengsten pandhuis veilingen Indien het pand niet is opgehaald binnen de overeengekomen beleenperiode, wordt het pand in een openbare veiling verkocht teneinde de kredietsom en de daarbij komende kosten op de opbrengst van die zaak te verhalen. Indien er daarna nog een restopbrengst is, mag de klant binnen 12 maanden na de dag waarop de restopbrengst is ontstaan, dit bedrag ophalen. Na 12 maanden vervalt het overschot aan de bank. Er is minder opgehaald dan verwacht was. Lagere dotatie aan de voorzieningen De verwachting was dat er meer saneringskredieten verstrekt zouden worden in 2012, in plaats van bemiddelingstrajecten. Anticiperend op het risico van oninbaarheid is een bedrag voor de voorziening begroot. Het werkelijke bedrag is lager gebleken, omdat de saneringskredieten niet zo hard zijn gestegen als verwacht was. Rentelasten Pandhuis De rentelasten zijn lager uitgekomen dan het daarvoor begrote bedrag. Er was rekening gehouden met een groei van het uitstaande saldo aan beleningen. Deze groei is lager uitgevallen dan verwacht.

40

Langdurigheidstoeslag (LDT) Op de LDT is een tekort van € 1,0 mln. gerealiseerd. De begroting langdurigheidstoeslag in 2012 is gebaseerd op de gerealiseerde uitgaven in 2011. De structurele uitname van € 0,8 mln., waartoe in de begrotingsretraite in de zomer 2012 is besloten, blijkt niet te corresponderen met de gerealiseerde uitgaven op LDT. Schoolkostenregeling Het overschot op de schoolkostenregeling bedraagt € 0,9 mln. De onderbesteding is veroorzaakt door het feit dat 2012 voor wat betreft de schoolkostenregeling een heel ander jaar is dan 2011. Begin 2011 werden schoolkosten verstrekt voor een dubbel bedrag. Wegens bezuinigingen op de minimavoorzieningen is het bedrag voor het schooljaar 2011-2012 gehalveerd. Per 2012 is bovendien de inkomensbegrenzing van 110% ingevoerd. Beide wijzigingen hebben een grote effect gehad op het totaal verstrekte bedrag dan vooraf voorzien. Pas management systeem (ooievaarpas) In 2012 zijn meer kosten gemaakt dan verwacht voor doorontwikkeling en implementatie geautomatiseerd passysteem (PMS 2) dan begroot.

III - Neutrale volume-ontwikkelingen 2012 t.o.v. actuele begroting 2012 (bedragen x € 1 mln.)

a) Omschrijving volume-ontwikkelingen Bedrag Minder bestedingen schuldhulpverlening waardoor minder batenboeking

0,8

+/-

I/S

-

I

b) Toelichting volume-ontwikkelingen

Minder bestedingen schuldhulpverlening waardoor minder batenboeking Minder bestedingen als gevolg van het niet invoeren van de geplande ICT-aanpassing en door het niet beschikbaar zijn van voldoende gekwalificeerde uitzendkrachten. Hierdoor was het niet nodig om baten ten laste van het Participatiebudget te nemen.

IV - Verschillen uitkomst 2012 t.o.v. uitkomst 2011 Toelichting:

Bij schuldhulpverlening is een verschil in uitkomst door een hogere doorbelasting (circa € 1,3 mln.) voornamelijk door het nu volledig op stoom zijn van de pilot voorkomen huisuitzettingen. Bij gemeentelijk minimabeleid heeft een dotatie plaatsgevonden van € 4,1 mln. aan de reserve chronisch zieken en gehandicapten. Daarnaast is er ook beduidend meer uitgegeven aan de collectieve ziektekostenverzekering ( € 2,3 mln.).

V - Specificatie uitkomst 2012 per programma-activiteit (bedragen x € 1.000,-)

a) Lasten en baten (excl. reserves) Naam product Financiele hulpverlening Gemeentelijk minimabeleid Schuldhulpverlening Bijzondere hulpverlening huisvesting Wet op de lijkbezorging Totaal

Uitkomst 2012 Lasten Baten 7.952 9.262 36.786 2.575 12.920 1.447 139 0 216 26 58.013 13.310

Begroting 2012 Lasten Baten 8.526 8.488 37.232 3.110 13.728 3.041 133 0 222 0 59.841 14.639

Verschil Lasten 574 446 808 6 6 1.828

Uitkomst 2012 Dotaties Onttrekking 0 0 4.100 1.101 0 2.033 0 0 0 0 4.100 3.134

Begroting 2012 Dotaties Onttrekking 0 0 4.100 1.567 0 2.033 0 0 0 0 4.100 3.600

Verschil Dotaties 0 0 0 0 0 0

Onttrekking 0 466 N 0 0 0 466 N

Saldo 0 466 N 0 0 0 466 N

Lasten 52.880

Baten 13.581

Dotaties 4.100

Onttrekking 3.567

Saldo 39.832 N

V V V N V V

Baten 774 535 1.594 0 26 1.329

V N N V N

Saldo 1.348 89 786 6 32 499

V N N N V

V

b) Dotaties en onttrekkingen aan reserves Naam product Financiele hulpverlening Gemeentelijk minimabeleid Schuldhulpverlening Bijzondere hulpverlening huisvesting Wet op de lijkbezorging Totaal

VI - Begrotingswijzigingen 2012 (bedragen x € 1.000,-)

Stand Gedrukte begroting 2012-2015 Rv 155/2011 - Taakmutaties gemeentefonds

5.050

0

0

0

5.050 N

Rv 93 / 2012 - Begroting 2013 - 2016

1.911

1.058

0

33

820 N 0 0

59.841

14.639

4.100

3.600

45.702 N

Actuele stand begroting 2012-2015

41

5b. Uitkomst Programma

Dienst:

SZW

Programma:

15 - Maatschappelijke ondersteuning

Commissie:

Samenleving

Resultaten 2012 In 2012 maakten 11.887 mensen gebruik van hulp bij het huishouden, dit is 462 minder dan in 2011. Uit onderzoek blijkt dat de klanten over het algemeen erg tevreden zijn over de kwaliteit van de hulp, het rapportcijfer van klantwaardering voor HH is 7,6. Er zijn geen wachtlijsten voor hulp bij het huishouden. De Taxibus voerde in 2012 ruim 552.000 ritten uit. Dit is 4 procent meer dan in 2011. Het aantal pashouders dat gebruik maakt van de Taxibus is toegenomen met circa 10 % tot circa 12.000

I - Financiële gegevens (bedragen x € 1.000,-)

Uitkomst 2012

Begroting 2012

Verschil 2012

Uitkomst 2011

Lasten Baten Saldo voor resultaatbestemming

97.690 8.405 89.285 N

99.269 7.464 91.805 N

1.579 V 941 V 2.520 V

95.604 9.582 86.022 N

Dotaties aan reserves Onttrekkingen aan reserves Saldo na resultaatbestemming (incl. reserves)

2.687 1.978 89.994 N

0 1.400 90.405 N

2.687 N 578 V 411 V

5.392 0 91.414 N

II - Verschillen uitkomst 2012 t.o.v. actuele begroting 2012 (bedragen x € 1 mln.)

a) Omschrijving verschillen Verschil 1,1 0,3 -0,7 -1,3 2,3 -2,1 0,8 0,4

Hogere ontvangsten eigen bijdrage CAK Terugvordering PGB Hogere lasten Vervoersvoorzieningen Hogere lasten Woonvoorzieningen Vrijval verplichtingen woonvoorzieningen Dotatie reserve Divers Saldo

N/V V V N N V N V V

I/S I I I S I I I I

b) Toelichting verschillen

Hogere ontvangsten eigen bijdrage CAK Het CAK int de eigen bijdrage voor hulp bij het huishouden bij onze klanten en draagt deze af aan de gemeente Den Haag. In 2012 valt de ontvangen eigen bijdrage € 1,1 mln. hoger uit dan begroot, hiervan heeft € 0,3 mln betrekking op het jaar 2011. Terugvordering PGB In 2012 heeft de gemeente controles ingezet op de besteding van PGB’s. Dit heeft geresulteerd in terugvorderingen van € 0,3 mln. Overigens hebben de meeste klanten het teveel ontvangen bedrag vrijwillig teruggestort. Hogere lasten vervoersvoorzieningen De hogere lasten van vervoervoorzieningen van € 0,7 mln. zijn veroorzaakt door dat er in 2012 meer voorzieningen verstrekt zijn dan verwacht was. De Taxibus voerde in 2012 ruim 552.000 ritten uit. Dit is 4 procent meer dan in 2011. Het aantal pashouders dat gebruik maakt van de Taxibus is toegenomen met circa 10 % tot circa 12.000. Hogere lasten Woonvoorzieningen Ondanks een daling van het aantal verstrekte woonvoorzieningen van 3%, waren de kosten € 1,3 mln. hoger dan begroot. Kosten voor woonvoorzieningen zijn sinds 2010 circa € 1 mln. gestegen. In 2011 en 2012 worden deze hogere kosten gedekt door een incidentele vrijval van balansverplichtingen. Vrijval verplichtingen woonvoorzieningen Voor de toekenning van woonvoorzieningen worden beschikkingen afgegeven. Aangezien de levering van dergelijke woonvoorzieningen vaak pas in een later jaar plaats vindt, is besloten om af te zien van het opbouwen van deze balansverplichtingen. Dat heeft geresulteerd in vrijval van € 2,3 mln. aan oude verplichtingen woonvoorzieningen. Het gevolg van deze incidentele vrijval is dat de lasten komende jaren hoger uitvallen op het moment dat deze woonvoorzieningen feitelijk worden geleverd. Dotatie Het resultaat van € 2,1 mln op individuele voorzieningen wordt gedoteerd aan de egalisatiereserve individuele voorzieningen Wmo.

42

III - Neutrale volume-ontwikkelingen 2012 t.o.v. actuele begroting 2012 (bedragen x € 1 mln.)

a) Omschrijving volume-ontwikkelingen Bedrag

+/-

I/S

b) Toelichting volume-ontwikkelingen

IV - Verschillen uitkomst 2012 t.o.v. uitkomst 2011 Toelichting:

De lasten voor voersvoorzieningen waren in 2012 € 3 mln. hoger. Dit komt door hogere kosten voor collectief vervoer (Taxibus) in 2012 en door een balansafwikkeling van Welzorg die in 2011 een incidenteel drukkend effect had op de lasten.

V - Specificatie uitkomst 2012 per programma-activiteit (bedragen x € 1.000,-)

a) Lasten en baten (excl. reserves) Naam product Advies, informatie en sociaal juridische diensten Hulp bij het huishouden ouderen+gehandicapten Vervoer ouderen en gehandicapten Woonvoorzieningen ouderen en gehandicapten Totaal

Uitkomst 2012 Lasten Baten 10.002 251 51.189 7.826 26.453 315 10.046 13 97.690 8.405

Begroting 2012 Lasten Baten 10.843 680 51.786 6.500 25.788 274 10.852 10 99.269 7.464

Verschil Lasten 841 597 665 806 1.579

V V N V V

N V V V V

Saldo 412 V 1.923 V 624 N 809 V 2.520 V

Uitkomst 2012 Dotaties Onttrekking 0 0 1.878 1.355 0 623 809 0 2.687 1.978

Begroting 2012 Dotaties Onttrekking 0 0 0 1.400 0 0 0 0 0 1.400

Verschil Dotaties 0 1.878 0 809 2.687

Onttrekking 0 N 45 N 623 V N 0 N 578 V

Saldo 0 1.923 N 623 V 809 N 2.109 N

Baten 429 1.326 41 3 941

b) Dotaties en onttrekkingen aan reserves Naam product Advies, informatie en sociaal juridische diensten Hulp bij het huishouden ouderen+gehandicapten Vervoer ouderen en gehandicapten Woonvoorzieningen ouderen en gehandicapten Totaal

VI - Begrotingswijzigingen 2012 (bedragen x € 1.000,-)

Lasten 98.744

Stand Gedrukte begroting 2012-2015

Baten 7.244

Dotaties 0

Onttrekking 0

Saldo 91.500 N

Rv 155/2011 - Taakmutaties gemeentefonds

540

0

0

0

540 N

Rv 93 / 2012 - Begroting 2013 - 2016

-15

220

0

1.400

1.635 V 0 0

99.269

7.464

0

1.400

90.405 N

Actuele stand begroting 2012-2015

43

4. Risico’s Programma 7 Terugbetaling € 14 mln. Krachtwijken t.b.v. Inburgering (623.2.01) Omschrijving

Van de voorschotten voor uitvoering van de Wet Inburgering (2007-2009) is bij Concern € 14 mln. geplaatst ten behoeve van het programma krachtwijken. As de dienst onvoldoende overlopende passiva voor de Wet Inburgering (GSB III) op de balans over heeft om het Rijk terug te kunnen betalen zal Concern het overige moeten bijdragen uit de € 14 mln.. Het terug te betalen bedrag wordt bepaald met het aantal examen-deelnames voor de trajecten gestart in de periode 2007-2009. Op basis van de sisa-opgave 2011 (met de resultaten voor deze examendeelname) bepaald het Rijk bij het tweede afrekenmoment in 2013 de hoogte van de terug te betalen voorschotten. Nieuwe trajecten gestart in 2010 onder het participatiebudget vallen niet onder deze afrekening.

Geschatte financiële impact Kans Maatregelen

€ 14 mln. nadelig 45% Afspraak gemaakt met Concern dat het geld terugkomt bij de afrekening van de WI indien het overlopend passief bij de WI onvoldoende is om de terugbetaling te doen.

44

Programma 8 Systeemrisico Algemene Bijstandsverlening (610.0.01) Omschrijving

Geschatte financiële impact Kans Maatregelen

In geval van een tekort op de bijstandsverlening moet de gemeente de eerste 10% van dit tekort zelf dekken, voordat er een Incidentele Aanvullende Uitkering (IAU) kan worden aangevraagd. Voor Den Haag betekent dit dat de eerste € 30 mln. zelf gedekt moet worden. De reserve Inkomensvoorzieningen, die is bedoeld om dit risico af te dekken, heeft een bovengrens van € 17 mln. en is dus niet voldoende. In 2011 is gebleken dat een tekort groter dan € 17 mln. niet wordt afgedekt via het risicocumulatiemodel, maar wordt afgewikkeld via de dienstcompensatiereserve van SZW. € 13 mln. nadelig 20% Er zijn twee maatregelen die genomen kunnen worden om dit risico af te dekken. 1. Fors verhogen van de bovengrens van de reserve Inkomensvoorzieningen 2. Fors verhogen van de bovengrens van de dienstcompensatiereserve.

Risico dienstcompensatiereserve (610.0.01) Omschrijving

Geschatte financiële impact Kans Maatregelen

Er is een bedrag van € 14,6 mln. uitgenomen uit de dienstcompensatiereserve van SZW naar aanleiding van het tekort op de bijstandsverlening in 2011. De DCR heeft hierdoor een negatieve stand bereikt. € 14,6 mln. 100% De dienst SZW heeft een herstelplan opgesteld waarmee de DCR gecompenseerd wordt. Hierover wordt besloten in het College.

Europees Sociaal Fonds subsidie 2009 (623.1.01) Omschrijving Geschatte financiële impact Kans Maatregelen

Voor ESF 2009 is een subsidiedeclaratie van € 1,5 mln. verzonden. Uit de reactie van het Agentschap blijkt dat € 1,1 mln. van deze declaratie wordt betwist. Maximaal € 1,1 mln. 60% De gemeente heeft een aantal goede argumenten verzameld waarmee het betwistte bedrag verder kan worden gestaafd. De gemeente zal de argumenten van het Agentschap zoveel mogelijk gemotiveerd weerleggen en zal bezwaar en eventueel beroep aantekenen.

Europees Sociaal Fonds subsidie 2010 (623.1.01) Omschrijving Geschatte financiële impact Kans Maatregelen

Voor ESF 2010 is een subsidiedeclaratie van € 2,2 mln. verzonden. Uit de eerste reactie van het Agentschap blijkt dat € 1,0 mln. van deze declaratie wordt betwist. Maximaal € 1,0 mln. 60% De gemeente heeft een aantal goede argumenten verzameld waarmee het betwistte bedrag verder kan worden gestaafd. De gemeente zal de argumenten van het Agentschap zoveel mogelijk gemotiveerd weerleggen en zal bezwaar en eventueel beroep aantekenen.

45

10 Rechtmatigheid Programma

Programma 8 Werk en Inkomen

Product Naam wet of regelgeving

Wet werk en bijstand (WWB) Verordening toeslagen en verlagingen WWB

Tekortkoming

De uitvoering van de WWB is een complex proces van uitvoering van de wet en regelgeving, waarbij de kans op financiële tekortkomingen en wettelijke tekortkomingen reëel aanwezig is. Financiële tekortkomingen Voor de uitvoering van de WWB wordt een tolerantiegrens in euro’s gehanteerd van 1% voor financiële tekortkomingen. Voor 2012 is het percentage vastgesteld op 0,44%. Ten opzichte van 2011 (0,21%) is er sprake van een stijging van het % financiële tekortkomingen.

Bedrag Genomen maatregel

Wettelijke tekortkomingen Het aantal geconstateerde wettelijke tekortkomingen zonder financieel gevolg is consistent met het niveau van voorgaande jaren. Niet van toepassing In het kader van een rechtmatige uitvoering van diensten en producten, heeft de dienst SZW een adequaat stelsel van controle en beheersmaatregelen met betrekking tot de landelijke en gemeentelijke regelgeving en de uitvoering van deze regelgeving door de eigen organisatie. In doorlopende afstemming met de Gemeentelijke accountantsdienst, vinden er gedurende het hele jaar structurele en thematische (rechtmatigheids) audits plaats.

46

Hoofdstuk 2

Waarderingsgrondslagen

47

2. Waarderingsgrondslagen 2.1 Algemeen De kaders van de waarderingsgrondslagen zijn bepaald in de Gemeentewet, het Besluit Begroting en Verantwoording voor provincies en gemeenten (BBV), de (gewijzigde) verordening Financieel Beheer en Beleid (raadsbesluit 63/2011, RIS 180321) en het uitvoeringsbesluit Financieel Beheer (RIS 176955). De jaarrekening is net als de begroting opgesteld volgens het stelsel van baten en lasten. In de jaarrekening zijn de baten en lasten opgenomen die toe te rekenen zijn aan het begrotingsjaar. Het moment van betaling of ontvangst van het geld is daarbij niet van belang. De waardering en resultaatbepaling zijn gebaseerd op historische kosten, tenzij anders is aangegeven. Bij de bepaling van het resultaat wordt onder andere rekening gehouden met het voorzichtigheidsprincipe, het matchingprincipe en het realisatieprincipe. Voor de activa wordt de verkrijgings- of vervaardigingsprijs als waarderingsgrondslag toegepast. De passiva worden gewaardeerd tegen nominale waarde, voor zover niet anders is vermeld. De baten en lasten van interne gemeentelijke leveringen tussen de diensten onderling zijn, evenals bij de begroting, niet geëlimineerd. Voor het inzicht is in de staat van lasten en baten op totaalniveau het bedrag van deze posten als consolidatie-eliminatie specifiek tot uitdrukking gebracht. 2.2 Materiële vaste activa Het BBV maakt onderscheid tussen materiële vaste activa met een maatschappelijk nut en materiële vaste activa met een economisch nut. Materiële vaste activa met een maatschappelijk nut De ontvangen investeringsbijdragen van derden en reserves worden in één keer in mindering gebracht op de activering. De verordening Financieel Beheer en Beleid maakt een indeling naar vier categorieën van materiële vaste activa met een maatschappelijk nut, waarbij de volgende maximale afschrijvingstermijnen worden gehanteerd: a. 25 jaar voor civiele kunstwerken (zoals tunnels, bruggen en viaducten); b. 20 jaar voor de eerste aanleg van wegen, fietspaden, voetpaden, rotondes, rails; c. 15 jaar voor technische installaties (waaronder verkeersregelinstallaties) en openbare verlichting; d. 10 jaar voor reconstructies en inrichting van de openbare ruimte (activering vindt pas plaats vanaf een bedrag van € 150.000); Materiële vaste activa met een economisch nut Vaste activa met economisch nut zijn activa die bijdragen in de mogelijkheid om middelen te genereren en/of die verhandelbaar zijn. De ontvangen investeringsbijdragen van derden zijn in één keer in mindering gebracht op de activering. De materiële vaste activa zijn gewaardeerd tegen verkrijgings- of vervaardigingsprijs verminderd met de lineaire afschrijvingen. De eerste afschrijving vindt plaats in het jaar volgend op de ingebruikname van de investering. Conform de Richtlijnen (Notities) van de commissie BBV en de gemeentelijke richtlijnen worden de vervaardigingskosten (waaronder de implementatiekosten) van nieuwe geautomatiseerde systemen geactiveerd onder materiële vaste activa. Voor investeringen met een economisch nut hanteert de gemeente de volgende standaard afschrijvingstermijnen, die in beginsel zijn gebaseerd op de verwachte toekomstige gebruiksduur:

48

a. 40 jaar voor nieuwbouw gebouwen (permanent), rioleringen; Een uitzondering hierop vormt het stadhuis-/ bibliotheekcomplex waarvoor met raadsbesluit 172/1997 (RIS 20092) een gebruiksduur van 50 jaar is vastgesteld; b. 25 jaar voor sportterreinen, renovatie gebouwen, restauratie monumenten, aankoop gebouwen; c. 20 jaar voor parkeerterreinen; betonnen bakken voor ORAC’s; d. 15 jaar voor technische installaties in gebouwen (elektrische voorzieningen, verwarming, liften, machines); e. 10 jaar voor (brandveiligheid)voorzieningen aan gebouwen, energiebesparende maatregelen in gebouwen, kunstopdrachten, telefooninstallaties, kantoormeubilair (nieuwe inrichting), aanleg terreinwerken (semi-permanent of tijdelijk), nieuwbouw gebouwen (semi-permanent, tijdelijk of verplaatsbaar), groot onderhoud aan gebouwen (mits levensduurverlengend); stalen bakken voor ORAC’s f. 5 jaar voor zware transportmiddelen/aanhangwagens en schuiten, personenauto’s/lichte motorvoertuigen/motoren, automatiseringssystemen plus omvangrijke applicaties, duurzame productiemiddelen; g. 3 jaar voor software; Met ingang van 1 januari 2010 worden materiële vaste activa met een aanschafwaarde die lager is dan € 50.000 per stuk niet als materiële vaste activa verantwoord, maar rechtstreeks ten laste van de exploitatierekening gebracht. Tot en met 2009 was de activeringsgrens € 10.000 per stuk. Op (bedrijfs)activa in uitvoering en gronden wordt niet afgeschreven. Activa in ontwikkeling (algemeen) Vaste (bedrijfs)activa in uitvoering zijn gewaardeerd tegen verkrijgings- of vervaardigingsprijs, onder aftrek van vooruitontvangen bedragen van derden zoals subsidies en een voorziening voor niet te innen subsidies op uitgevoerde projecten die niet voldoen aan de declaratie-eisen. 2.3 Financiële vaste activa Deelnemingen zijn tegen verkrijgingsprijs gewaardeerd. Ingeval van duurzame waardevermindering worden deelnemingen gewaardeerd tegen lagere marktwaarde. Als de deelneming wordt afgestoten wordt de actuele waarde in de toelichting vermeld. De verstrekte langlopende leningen aan derden, aan deelnemingen en overige uitzettingen zijn gewaardeerd tegen nominale waarde, zonodig onder aftrek van een voorziening wegens oninbaarheid van de lening. De langlopende beleggingen zijn gewaardeerd tegen de verkrijgingsprijs, zonodig onder aftrek van een voorziening wegens risico’s in de belegging. In de toelichting op de balans is de actuele waarde van deze beleggingen vermeld. 2.4 Vlottende activa Voorraden De voorraden zijn gewaardeerd tegen verkrijgingsprijs, vervaardigingsprijs of standaard verrekenprijs, zo nodig onder aftrek van een voorziening voor incourantheid van de voorraden. Een klein aantal artikelen, zoals representatieartikelen en quasi-goederen (zoals waardekaarten parkeergarage) zijn gewaardeerd tegen verkoopprijs. Eventuele waarderingsverschillen tussen standaard verrekenprijs en betaalde inkoopprijs worden als bedrijfsresultaat verantwoord. Ingeval van duurzame waardevermindering worden voorraden gewaardeerd tegen lagere marktwaarde. Vorderingen De vorderingen zijn gewaardeerd tegen nominale waarde, onder aftrek van een voorziening voor oninbaarheid. Ook de vorderingen voor meerjarige subsidies zijn nominaal gewaardeerd.

49

Liquide middelen Liquide middelen worden gewaardeerd tegen nominale waarde. 2.5 Eigen vermogen Het eigen vermogen is het verschil tussen de activa en het vreemd vermogen. Binnen het eigen vermogen wordt onderscheid gemaakt in de algemene reserve (waartoe ook de dienstcompensatiereserves worden gerekend), de overige bestemmingsreserves (welke worden ingesteld door een raadsbesluit) en het onverdeeld resultaat. In de verordening financieel beheer en beleid gemeente Den Haag zijn de overige bestemmingsreserves onderverdeeld in de volgende categorieën: - Reserve grondbedrijf

- (Tarief-)egalisatiereserves - Reserve activafinanciering - Systeemreserves (fonds en risico) - Uitvoeringsreserves - Projectreserves - Overige reserves

Dient om winsten of autonome verliezen te verrekenen als gevolg van resultaten en (tussentijdse) financiële bijstellingen van grondexploitaties Dient om ongewenste schommelingen op te vangen bij de tarieven die aan derden en intern in rekening worden gebracht Centrale reserve voor de dekking van kapitaallasten Specifiek door de raad benoemde reserves die dienen voor het verrekenen van saldi van een specifiek benoemde taak binnen een begrotingsjaar Reserve die dient om financiering van nader in te vullen projecten op een specifiek beleidsterrein mogelijk te maken Reserve die dient ter dekking van een specifiek doel of project Overige

Toelichting • Voor de (tarief-)egalisatiereserves, activareserve en systeemreserves geldt dat de saldi voor resultaatbepaling ten gunste of ten laste van de betreffende reserve mogen worden gebracht. • Voor de projectreserves geldt dat een overschrijding van de begrote onttrekking is toegestaan, mits is voldaan aan de door het Platform Rechtmatigheid gestelde eisen. • Voor een aantal uitvoeringsreserves geldt dat (ten opzichte van de begroting) niet bestede middelen voor resultaatbepaling terugvloeien naar de reserve. In de bijlage 2a en 2b zijn deze reserves aangegeven als gemeentebrede uitvoeringsreserves. • De resterende middelen bij bestemmingsreserves, waarvan de door de raad vastgestelde levensduur per balansdatum is verstreken of waarvan de door de raad vastgestelde doelstelling is gerealiseerd, vallen in alle gevallen vrij ten gunste van het resultaat. (De vrijval hoeft niet begroot te zijn) Voor nadere informatie over de categorie-indeling, looptijd, doel en maximale hoogte van reserves wordt verwezen naar bijlage 2a en 2b van de rekening. 2.6 Voorzieningen De voorzieningen zijn gevormd voor verplichtingen, verwachte verliezen of risico’s, waarvan de omvang redelijk is in te schatten op de balansdatum. Verder worden de van derden verkregen middelen die specifiek besteed moeten worden opgenomen onder de voorzieningen. Uitzondering hierop vormen de van Europese en Nederlandse overheidslichamen verkregen middelen. De voorzieningen zijn gewaardeerd tegen de nominale waarde, met uitzondering van de voorziening negatieve plannen bij de grondexploitatie. Deze is gewaardeerd tegen de contante waarde. De voorziening negatieve plannen bij grondexploitatieprojecten is gerubriceerd als correctiepost op het onderhanden werk naar analogie van de voorziening voor dubieuze debiteuren. Het vormen van een reorganisatievoorziening is verplicht als per balansdatum sprake is van de 2e fase van een reorganisatie conform het Sociaal Beleidskader (SBK) en uit een overzicht van opgeheven

50

functies in het plan van aanpak blijkt dat werknemers aangewezen zijn of gaan worden als reintegratiekandidaten. De voorziening voor aan derden verstrekte langlopende leningen en voor afgegeven garantstellingen wegens door derden aangetrokken leningen bij bankinstellingen c.a. wordt bepaald op basis van risicoinschatting per individuele lening. Bij deze risico-inschatting worden onder meer de normen van BASEL 2 gehanteerd. Indien er 100 % zekerheden zijn gesteld wordt geen voorziening getroffen. Zonodig worden op basis van de risico-inschatting afwijkende percentages toegepast. In de verordening Financieel Beheer en Beleid (RIS 176954) is opgenomen dat bij het verstrekken van leningen en garanties aan derden de voorziening wordt gevormd uit het betreffende beleidsprogramma. Deze bepaling geldt voor nieuwe leningen en garanties die vanaf 1 januari 2010 worden verstrekt. Voor de al bestaande leningen en garanties is de reserve financiering aanspreekpunt. 2.7 Langlopende en kortlopende schulden Schulden worden gewaardeerd tegen nominale waarde.

51

52

3a. Balans 2012

2.9.1.1 2.9.1.2

2.3.1

A A

A

P P P P P P P

1.1.1.1 1.1.1.2 1.1.2.1 1.1.2.2 1.1.2.3 1.1.2.4 1.1.4.1

Vlottende activa (art. 37)

Totaal Activa

Liquide middelen (art. 40) Kas/bank/giro

Overlopende activa Overlopende activa Europ./Nederl. overheidslichamen (art. 40a) Overlopende activa (art. 40 b)

Uitzettingen/Vorderingen (art. 39) Vorderingen op openbare lichamen Verstrekte kasgeldleningen Rekening courant verhoudingen niet financiële instellingen Overige vorderingen Saldo rekening courant met de Treasury Vordering op gemeentelijk dienst

Voorraden (art. 38) Niet in exploitatie genomen bouwgronden Overige grond- en hulpstoffen Onderhandenwerk (incl.bouwgronden in exploitatie) Gereed product en handelsgoederen

249.911

475 236.325

399

3.843 2.064 5.907

50.237 114.457 4.329 169.474

54.316 102.249 4.743 178.952

4.272 6.185 10.457

451

17.644

198 198

24.878 60.155

23.037 59.639

157 157

37.687 -2.410

192

231

39.059 -2.457

192

231

P P

P P P P P P P

P P P P P P P P

P P

2.9.1.1 2.9.1.2

2.1.1 2.1.2 2.1.3.1 2.1.3.2 2.1.3.3 2.10.1 2.10.2

1.3.2 1.3.3.1 1.3.3.2 1.3.3.3 1.3.4.1 1.3.7 1.3.8.1 1.3.8.2

1.2.1 1.2.2

Totaal Passiva

Overlopende passiva Overlopende passiva Europ./Nederl overheidslichamen (art.49 b) Overlopende passiva (art. 49 a/c)

Vlottende schulden Opgenomen kasgeldleningen (art. 48 a) Bank- en girosaldi (art. 48 b) Overige schulden (art. 48 c) Rekening courant verhoudingen met niet-financiële instellingen Schulden aan andere publiekrechtelijke lichamen Saldo rekening courant met de Treasury Schuld aan gemeentelijk dienst

Vlottende passiva (art. 47)

Langlopende schulden (art. 46) Leningen van pens.fondsen en verzekeraars Leningen van banken Omslagrenteleningen (Treasury) Maatleningen (Treasury) Leningen van bedrijven Door derden belegde gelden Waarborgsommen Vooruitontvangen canons

Voorzieningen (art. 44) Voorzieningen (art. 44 1a t/m 1c) Voorzieningen met voeding van derden (art 44 lid 2)

Gereserveerd vakantiegeld Gereserveerd vakantiegeld bijstandsclienten Verplichtingen wegens leasecontracten

2.628 5.784 158

Gereserveerd vakantiegeld Gereserveerd vakantiegeld bijstandsclienten Verplichtingen wegens leasecontracten

2.587 6.113 113

NIET UIT DE BALANS BLIJKENDE PASSIVA

NIET UIT DE BALANS BLIJKENDE ACTIVA

* Feitelijk betreft het hier een aanpassing van de beginbalans 2012, waardoor ten behoeve van een juiste vergelijking van balansstanden ook de eindbalans 2011 aangepast dient te worden.

2.2.1 2.2.2 2.2.3 2.2.4 2.4.1 2.4.2

A A A A A A

A A A A A A A A A A

2.1.1 2.1.2 2.1.3 2.1.4

Financiële vaste activa (art. 36) 1.3.1.1 Kapitaalverstrekking aan Deelnemingen 1.3.1.2 Kapitaalverstrekking aan gemeenschappelijke regelingen 1.3.1.3 Kapitaalverstrekking aan overige verbonden partijen 1.3.2.1 Leningen aan woningbouwcorperaties 1.3.2.2 Leningen aan deelnemingen 1.3.2.3 Leningen aan overige verbonden partijen 1.3.3.1 Overige langlopende leningen aan derden 1.3.2.2 t/ Algemene voorziening voor oninbaarheid 1.3.3.2 Overige uitzettingen met looptijd > 1 jaar 1.3.4.1 Aan gemeentelijke diensten verstrekte leningen (Treasury)

A A A A

1.2.0.1 1.2.0.2

A A

Materiële vaste activa (art. 35) Materiële vaste activa met economisch nut (art. 35 1a) Materiële vaste activa met maatschappelijk nut (art. 35 1b)

1.1.2

A

Vaste passiva (art. 41) Eigen Vermogen (art. 42/43) Algemene reserve (art. 43 1a) Compensatie-reserves (art. 43 1a) Reserve Grondbedrijf (art. 43 1b) (Tarief-)egalisatie-reserves (art. 43 1b) Bestemmingsreserves (art. 43 1b) / overig Activafinanciering (art. 43 1b) Saldo van de rekening (onverdeeld resultaat)

bestemming)

bestemming)

PASSIVA

Vaste activa (art. 33)

31-12-2011* (excl. resultaat-

31-12-2012 (excl. resultaat-

Immateriële vaste activa (art. 34) Kosten voor onderzoek en ontwikkeling (art. 34 b)

ACTIVA

(bedragen in € 1.000)

2.587 6.113 113

249.911

40.309 505 40.814

2.628 5.784 158

236.325

47.140 574 47.714

35.074 88.308

10.324

9.882 28.173 82.891

42.910

44.836

58.858

23.137

20.499

58.701

82 35.639

9.079

10.911

152 38.050

9.079

-9.580 32.366

41.132

814

bestemming)

31-12-2011* (excl. resultaat-

10.911

5.171 56.594

63.857

-12.434

bestemming)

31-12-2012 (excl. resultaat-

TOELICHTING OP DE BALANS Dienst Sociale Zaken en Werkgelegenheidsprojecten - rekening 2012 - (bedragen in duizenden euro's)

TOELICHTING ACTIVA

VASTE ACTIVA (ART. 33) MATERIËLE VASTE ACTIVA (ART. 35) A1.2.0.1

231

Materiële vaste activa met economisch nut (art. 35 1a) Bedrijfsgebouwen

Aanschafwaarde Afschrijvingen t/m 2011 Boekwaarde 01-01-2012 Investeringen Desinvesteringen Afschrijvingen regulier Afschrijvingen extra Totale boekwaarde 31-12-2012

Vervoer middelen

123 62 61 0 0 12 0 49

Machines, apparaten en install. 16 10 6 0 0 3 0 3

Overige materiele vaste activa

125 0 125 79 0 25 0 179

0 0 0 0 0 0 0 0

FINANCIËLE VASTE ACTIVA (ART. 36) A1.3.3.1

59.639

Overige langlopende leningen aan derden Hypotheken en onderhoudskredieten

saldo 1-1-2012

- Uitstaand saldo reguliere hypotheken

verstrekking

aflossing

saldo 31-12-2012

32.921

8.750

7.159

- Uitstaand saldo leningen onderhoudskredieten

7.181

42

1.336

5.887

Voor deze langlopende leningen getroffen voorz.

-2.410

-103

-56

-2.457

37.692

8.689

8.439

37.942

Totaal hypotheken en onderhoudskredieten

34.512

Overige uitstaande langlopende kredieten - Uitstaand saldo VSPW kredieten

A1.3.4.1

374

- Sparen/subsidie inzake stimulering onderhoud

-1.344

- Spaardeel spaarhypotheken Totaal

-370 36.602

Aan gemeentelijke diensten verstrekte langlopende leningen (CTR) SAS-spaardepot: Saldo per 01-01-2012 Rentevergoeding Uitbetaalde subsidiebedragen Saldo per 31-12-2012

24.878 1.271 -3.112 23.037

VLOTTENDE ACTIVA (ART. 37) VOORRADEN (ART. 38) A2.1.4

157

Gereed product en handelsgoederen Winkelvoorraad pandhuis Nog te verwerken ingekochte panden veiling pandhuis

115 42

UITZETTINGEN/VORDERINGEN (ART. 39) A2.2.1

189.409

Vorderingen op openbare lichamen

17.644

Ouderdom t/m 1 mnd Ministerie SZW -deze post betreft toekenning IAU inzake WWB over 2011, betaling vindt plaats 1e kw. 2013 Ministerie SZW - declaratiedeel BBZ-regeling Belastingdienst Gemeente Rijswijk

53

17.255 153 213 23

TOELICHTING OP DE BALANS Dienst Sociale Zaken en Werkgelegenheidsprojecten - rekening 2012 - (bedragen in duizenden euro's)

TOELICHTING ACTIVA

A2.2.4

Overige vorderingen (Bijzondere) bijstandsvorderingen worden zo reëel mogelijk gewaardeerd tegen de economische waarde. Hiertoe is een voorziening niet inbare vorderingen gevormd welke gesaldeerd wordt opgenomen met de nominale waarde van de vorderingen. Bijgaand een opgave van het uitstaand debiteurensaldo per 31 december 2012, zowel voor de nominale waarde als voor de economische waarde. Voor de bijstandsvorderingen m.b.t. de krediethypotheken wordt geen voorziening gevormd.

Saldo per 1 januari 2012 Opvoeren/verhogen/verlagen vorderingen Ontvangsten/restituties/overboekingen Afschrijvingen/afboekingen Toevoeging voorziening dubieuze debiteuren Saldo per 31 december 2012 Specificatie per bijstandsuitkering: Bijstand Bijzondere bijstand Krediethypotheken Overig Extra voorziening dubieuze debiteuren Saldo per 31 december 2012

Nominaal vorderingen Bedrag

Voorz oninbaar heid

Econom waarde vorderingen

83.746 18.801 -15.829 -11.171 0 75.547

66.437 3.776 0 -11.171 0 59.042

17.309 15.025 -15.829 0 0 16.505

44.503 13.983 3.204 13.857 0 75.547

33.542 7.151 0 9.406 8.943 59.042

10.961 6.832 3.204 4.451 -8.943 16.505

Ouderdom t/m 1 mnd Voorschotten aan personeel e.d. Stichting Werkbij Handelsdebiteuren Pandhuis Debiteur Haags Werk Bedrijf betreffende Leerwerkbanen, boekjaar 2011 CAK, nog te innen eigen bijdrage Hulp bij het Huishouden - waarvan voorziening oninbaarheid Overige vorderingen Totaal Ouderdom 2 t/m 3 mnd Overige vorderingen Totaal

1)

1)

54.316

73 3.228 162 325 3.216 -825 92 6.271

7 7

Ouderdom meer dan 3 mnd Overige vorderingen Rentedragende vorderingen Bewindvoering - waarvan voorziening oninbaarheid Overige vorderingen -dubieus- waarvan voorziening oninbaarheid Totaal

12 31.368 270 -117 189 -189 31.533

Deze post betreft de kortlopende rentedragende vorderingen op klanten van de afdeling GKB mbt: - Persoonlijke leningen - Doorlopende kredieten - Beleningen pandhuis - SAS bouwdepot - Hypotheken kortlopend - waarvan voorziening oninbaarheid Totaal kortlopende vorderingen

A2.4.1

Saldo rekening courant met de CTR

A2.4.2

Vordering op gemeentelijke dienst

1.749 269 25.091 232 4.929 -902 31.368

102.249

4.743

Ouderdom t/m 1 mnd Centrale Treasury Dienst Onderwijs Cultuur en Welzijn Dienst Publiekszaken Intern Dienstencentrum

4.707 18 15 2

Ouderdom 2 t/m 3 mnd Dienst Onderwijs Cultuur en Welzijn

1

54

TOELICHTING OP DE BALANS Dienst Sociale Zaken en Werkgelegenheidsprojecten - rekening 2012 - (bedragen in duizenden euro's)

TOELICHTING ACTIVA

A2.9.1.1

A2.9.1.2

Overlopende activa Europ./Nederl. overheidslichamen (art. 40a) M.b.t. E.S.F 2009 M.b.t. E.S.F 2010 M.b.t. E.S.F 2011 M.b.t. E.S.F 2012

614 2.165 817 676

4.272

Overlopende activa (art. 40b) Nog te ontvangen beleenrecht inzake belening Pandhuis Vooruitbetaalde kosten Socrates Vooruitbetaalde kosten betreffende Stichting Vluchtelingenwerk. Vooruitbetaling Welzorg Nederland B.V. Vooruitbetaling Sagenn Educatie B.V. Vooruitbetaling Capabel Onderwijs Groep

1.069 239 68 483 1.019 3.307

6.185

LIQUIDE MIDDELEN (ART. 40) A2.3.1

475

Kas/bank/giro

475

NIET UIT DE BALANS BLIJKENDE VERPLICHTINGEN

GERESERVEERD VAKANTIEGELD Conform het gestelde in het BBV is voor de periode juni-december 2012 geen schuld of voorziening vakantiegeld opgenomen in de balans. Ultimo 2012 bedraagt het door de medewerkers opgebouwde recht op vakantiegeld € 2,587 mln. Dit bedrag zal in mei 2013, of eerder bij ontslag, aan de medewerkers uitbetaald worden.

GERESERVEERDE VAKANTIETOELAGE BIJSTANDSCLIENTEN Conform het gestelde in het BBV is voor de periode juni-december 2012 geen schuld of voorziening vakantiegeld opgenomen in de balans. Ultimo 2012 bedraagt het door de bijstandscliënten opgebouwde recht op vakantiegeld € 6,113 mln. Dit bedrag zal in mei 2013, of eerder bij beëindiging, aan de bijstandscliënten uitbetaald worden.

LEASECONTRACTEN Per 31-12-2012 is de portefeuille "Leasecontracten" alsvolgt opgebouwd: 10 auto's t.b.v. de afdeling Bijzonder Onderzoek, 1 auto t.b.v. de afdeling Beleid , en 1 auto t.b.v. Algemeen Beheer van deze dienst. Het totaalbedrag voor de portefeuille leasecontracten bedraagt € 0,113 mln, waarvan hieronder de specificatie over de jaren bedragen van de termijnen welke vervallen in: 2013

2014

2015

2016

2017

12 auto's

54

27

17

15

0

Totaal

54

27

17

15

0

55

TOELICHTING OP DE BALANS Dienst Sociale Zaken en Werkgelegenheidsprojecten - rekening 2012 - (bedragen in duizenden euro's)

TOELICHTING PASSIVA

VASTE PASSIVA (ART. 41) EIGEN VERMOGEN (ART. 42/43) P1.1.1.2

P1.1.2.2

-12.434

Compensatiereserves (art. 43 1a) Beginsaldo 814

Bij 0

AF 13.248

Eindsaldo -12.434

Beginsaldo 0 6.355 6.355

Bij 34.449 2.687 37.136

AF 0 1.978 1.978

Eindsaldo 34.449 7.064 41.513

Beginsaldo

Bij

AF

Eindsaldo

Egalisatie reserves (art. 43 1b) Inkomensvoorzieningen (voorheen WWB I-deel) Individuele voorzieningen WMO Totale boekwaarde 31-12-2012

Inkomensvoorzieningen (voorheen WWB I) 0 34.449 0 34.449 Het college wil voor bepaalde beleidsterreinen middelen beschikbaar houden. Daartoe dienen eventuele resultaten op deze taken buiten de uiteindelijke resultaatsverdeling gehouden te worden. Voor product Algemene Bijstandsverlening is hiertoe de egalisatiereserve Inkomensvoorzieningen (voorheen reserve WWB-I) ingesteld (rv 173/2010). De voor- en nadelen van de uitvoering van de bijstand inclusief apparaat, voor zover dit verband houdt met autonome volume ontwikkelingen, worden voor resultaatsbepaling verrekend met deze reserve. De reserve heeft een minimum van € 3,000 mln en een maximum van € 17,000 mln. Bij een eindsaldo buiten de bandbreedte is de reserve onderwerp van de begrotingsvoorbereiding. De totale dotatie van € 34,449 mln. is opgebouwd uit de aanvulling tot de vastgestelde ondergrens van € 3,000 mln vanuit het concern, de in 2012 toegekende IAU inzake WWB over 2011 ad € 17,255 mln., een overschot op de uitkeringen van per saldo € 14,194 mln. met name veroorzaakt door een hogere rijksbijdrage WWB 2012 van € 15,625 mln.

Beginsaldo

Bij

AF

Eindsaldo

Individuele voorzieningen WMO 6.355 2.687 1.978 7.064 Het college wil voor bepaalde beleidsterreinen middelen beschikbaar houden. Daartoe dienen eventuele resultaten op deze taken buiten de uiteindelijke resultaatsverdeling gehouden te worden. Voor WMO-producten is hiertoe de egalisatiereserve Individuele voorzieningen WMO ingesteld (rv 173/2010). Deze reserve gaat worden gebruikt om de schommelingen in de vraag naar de WMO-producten (zijnde Hulp bij het Huishouden, Woon- en Vervoersvoorzieningen Gehandicapten) en de benodigde apparaatsinzet op te vangen. Daartoe worden de voor- nadelen van de uitvoering van de WMO inclusief apparaat, voor zover dit verband houdt met autonome volume ontwikkelingen, voor resultaatsbepaling verrekend met deze reserve. De reserve heeft een minimum van € 1,000 mln en een maximum van € 5,000 mln. Bij een eindsaldo buiten de bandbreedte is de reserve onderwerp van de begrotingsvoorbereiding. De bepaling van het resultaat van de WMO-producten heeft geleid tot de volgende dotaties/onttrekkingen: -dotatie van € 1,878 mln ten laste van het resultaat van 622.0 Hulp bij het Huishouden ouderen/gehandicapten -dotatie van € 0,809 mln ten laste van het resultaat van 652.1 Woonvoorzieningen ouderen en gehandicapten -onttrekking van € 0,623 mln ten bate van het resultaat van 652.0 Vervoer ouderen en gehandicapten -vrijval van € 1,355 mln ten gunste van concern nav resultaatbestemming 2011.

P1.1.2.3

Bestemmingsreserves (art. 43 1b)

Beginsaldo

Bij

AF

Eindsaldo

5.900 9.191 14.864 2.417 372 2.033 0 34.777

0 0 7.000 0 0 0 4.100 11.100

3.151 9.191 5.268 2.417 372 2.033 1.101 23.533

2.749 0 16.596 0 0 0 2.999 22.344

Reserve Risico`s Inburgering en verantwoorde afbouw Reserve sociaal economisch fonds Reserve Werkgel., ihb afbouw van ID- en WIW banen Reserve aanpak jeugdwerkloosheid Haaglanden Reserve ontwikkelen eigen vorm kinderopvang Reserve schuldhulpverlening Reserve Chronisch zieken incl. ouderen totaal reserves

Beginsaldo Bij AF Eindsaldo Reserve risico Inburgering en verantw. afbouw 5.900 0 3.151 2.749 In 2010 is een bedrag van € 5,900 mln toegevoegd aan deze reserve (rv 154/2010). Deze reserve is bedoeld om mogelijke tekorten te kunnen dekken op de uitvoering van inburgering, dan wel voor het op verantwoorde wijze afbouwen van de uitvoering op dit beleidsterrein als gevolg van de wijzigingen in het rijksbeleid. De afbouw van het uitvoeringsapparaat inburgering is reeds in gang gezet. De onttrokken gelden ad € 3,151 mln zijn ingezet ten behoeve van onder andere het aanvullen van de voorziening reorganisatie.

56

TOELICHTING OP DE BALANS Dienst Sociale Zaken en Werkgelegenheidsprojecten - rekening 2012 - (bedragen in duizenden euro's)

TOELICHTING PASSIVA

Beginsaldo Bij AF Eindsaldo Reserve Sociaal Economisch Fonds 9.191 0 9.191 0 Tijdens de begrotingsretraite 2009-2012 (rv 191/2008) is bovengenoemde reserve gevormd met als doel intensiever in te zetten op participatie van de Haagse burgers en op ontwikkeling van de onderkant van de arbeidsmarkt. De onttrokken gelden ad € 9,191 mln zijn ingezet ter financiering van de gemaakte lasten voor de projecten gesubsidieerde arbeid. Beginsaldo Bij AF Eindsaldo Reserve Werkgelegenheid (afbouw ID banen) 14.864 7.000 5.268 16.596 Met de 1e finrap 2009 (rv 82/2009) is besloten om één reserve bij de dienst SZW te vormen voor de financiele afronding van de afbouw van de ID-banen. Conform het collegeakkoord 2011-2014 is een bedrag van € 7,000 mln gedoteerd aan bovengenoemde reserve voor nieuw beleid. De onttrokken gelden ad € 5,268 mln zijn ingezet ter financiering van de gemaakte lasten bij o.a. Werkgeversservicepunt en Startbaan Detachering ten behoeve van de afbouw ID banen en ter financiering van de projecten gesubsidieerde arbeid en re-integratie. Beginsaldo Bij AF Eindsaldo Reserve aanpak jeugdwerkloosheid Haaglanden 2.417 0 2.417 0 Bij de vaststelling van de jaarrekening 2009 heeft de raad ingestemd met de vorming van bovengenoemde bestemmingsreserve (rv 75/2010). De onttrokken gelden ad € 2,417 mln zijn ingezet ter financiering van de gemaakte lasten bij Startbanen Techniek, Zakelijke Dienstverlening en Sociale Dienstverlening en re-integratieprojecten. Beginsaldo Bij AF Eindsaldo Reserve ontwikkelen eigen vorm kinderopvang 372 0 372 0 Ter financiering van extra kinderopvang voor WWB`ers en verplichte inburgeraars is bovengenoemde reserve gevormd (rv 133/2008). Verbetering van het gemeentelijk werkproces en de terugloop van de wachtlijsten bij kinderopvangorganisaties maakt dat in 2012 handhaving van de extra kinderopvangplekken niet noodzakelijk bleek. De in de reserve aanwezige gelden ad € 0,372 mln vallen vrij wegens het wegvallen van de noodzakelijkheid van de doelstelling. Beginsaldo Bij AF Eindsaldo Reserve schuldhulpverlening 2.033 0 2.033 0 Als gevolg van het bestuursakkoord VNG-Rijk “Samen aan de slag” is in 2007 bovengenoemde reserve gevormd (rv 187/2007). De onttrokken gelden ad € 2,033 mln zijn ingezet ter financiering van de apparaatslasten, gemaakt o.a. ten behoeve van de projecten Stabilisatieteam, Huisuitzetting, Schuldhulpverlening en Financiele Dienstverlening. Beginsaldo Bij AF Eindsaldo Reserve chronisch zieken incl. ouderen 0 4.100 1.101 2.999 Met de programmabegroting 2012-2015 (rv 131/2011) is bovengenoemde reserve ad € 4,100 mln gevormd. De Gemeente heeft middelen vrijgespeeld door activiteiten op het gebied van schuldhulpverlening en werkgelegenheid die vallen binnen de doelstelling van het Participatiebudget te financieren met dit rijksmiddel. Een deel van deze vrijgespeelde middelen ad € 1,101 mln zijn ingezet ten behoeve van de chronisch zieken en gehandicapten.

P1.1.4.1

Saldo van de rekening (overdeeld resultaat) Nadelig exploitatiesaldo 2012 Nadelig begrotingssaldo 2012 Dienstsaldo nog te bestemmen

200.238 205.409 -5.171

Ingevolge het raadsbesluit inzake de beheersing van de begrotingsuitvoering is de verdeling van het resultaat als volgt:

Concernresultaat Dienstresultaat

4.137 V 1.034 V 5.171 V

57

TOELICHTING OP DE BALANS Dienst Sociale Zaken en Werkgelegenheidsprojecten - rekening 2012 - (bedragen in duizenden euro's)

TOELICHTING PASSIVA

VOORZIENINGEN (ART. 44)

10.911 Beginsaldo

P1.2.1

Voorzieningen (art. 44 1a t/m 1c) FPU Voorziening Reorganisatie Voorziening non-actieven Kredieten particuliere woningverbetering Opleverkosten Neherkade Totaal

169 8.910 0 0 0 9.079

Bij

AF 219 3.670 363 105 290 4.647

Eindsaldo 246 2.518 0 51 0 2.815

142 10.062 363 54 290 10.911

Voorziening FPU Op advies van de GAD is in 2006 een voorziening gevormd ter financiering van de gemeentelijke lasten van de volledig niet actieve voortijdig gepensioneerde medewerkers. Ultimo 2012 heeft de afdeling P&O een overzicht gemaakt van de stand van zaken voor de jaren 2012-2015. Dit leidt tot een besteding van € 0,246 mln, zijnde de gemaakte lasten in 2012. De inschatting van de lasten voor de jaren 2013-2015 is € 0,142 mln. Dit leidt tot een dotatie van € 0,219 mln. Voorziening Reorganisatie In 2010 is er met het oog op de aankomende reorganisaties een voorziening gevormd voor de toekomstige kosten, zoals eventuele ontslagvergoedingen, bemiddelingskosten en overige kosten, ten behoeve van medewerkers met een SBK-status. De berekeningswijze van dotaties aan en bestedingen ten laste van deze voorziening zijn in overleg met de gemeentelijke Accountantsdienst (GAD) vooraf bepaald. In 2012 hebben 2 nieuwe reorganisaties en een indexering van toekomstige WW-uitkeringen plaatsgevonden die hebben geleid tot een totale dotatie van € 3,670 mln. In 2012 zijn bestedingen ten laste van de voorziening gedaan voor een bedrag van € 1,336 mln. inzake lasten voortvloeiende uit voorgaande reorganisaties. Daarnaast heeft een vrijval van € 1,182 mln. plaatsgevonden als gevolg van uitstroom van medewerkers met een SBK-status naar een andere baan. Ultimo 2012 is het saldo van de voorziening ten behoeve van toekomstige uitgaven als gevolg van reorganisaties € 10,062 mln. Voorziening non-actieven Bij de controle van de jaarrekening 2011 heeft de GAD opgemerkt dat er geen voorziening is gevormd voor kosten die verwacht worden in verband met voormalige medewerkers die in de WW zitten (m.b.t. niet SBK-ers) Omdat de betreffende medewerkers reeds voor hun situaties beschikkingen hebben gekregen en er met redelijke zekerheid vastgesteld kan worden wat de kosten zijn, is een voorziening getroffen van € 0,363 mln. Voorziening Kredieten particuliere woningverbetering De GKB heeft voor het verstrekken van kredieten als gevolg van al dan niet verplicht onderhoud aan de eigen woning een samenwerkingsverband met de dienst DSO. Voor de kredieten die verstrekt worden onder deze voorziening ook wel genoemd het Woon Krediet Fonds (WKF) staat DSO garant. Als deze voorziening door afschrijving het nulpunt nadert volgt bijstorting door de dienst DSO. De bijstorting van de dienst DSO van € 0,150 mln heeft in 2012 plaatsgevonden. Voorziening opleverkosten Neherkade Op advies van de huisvestingsconferentie is besloten het huurcontract Neherkade niet te verlengen. De einddatum van het huurcontract is vastgesteld op 1 december 2015. In 2013 en 2014 vindt een dotatie plaats van € 0,036 mln. In 2015 vindt de financiering rechtstreeks plaats vanuit de exploitatie.

LANGLOPENDE SCHULDEN (ART.46) P1.3.3.2

P1.3.3.3

P1.3.7

58.701

Omslagrenteleningen (CTR) Leningnummer LONM10029 (rentelasten 1) Leningnummer LONM10068 (rentelasten 7)

21 131

Maatleningen (CTR) Saldo per 01-01-2012 Ingeloste 12-jarige SAS-leningen per 01-01-2012 (Rentelasten 358) Ingeloste leningen per 01-01-2012 inzake Hypotheken/VSPW-kredieten (Rentelasten Hypotheken 1045 / VSPW 18)

35.639 -1.405 -3.407

Aangetrokken 12-jarige SAS-leningen per 01-01-2012 Aangetrokken leningen per 01-01-2012 inzake Hypotheken Saldo per 31-12-2012

0 7.223 38.050

Door derden belegde gelden SAS Spaardepot Saldo per 01-01-2012 Rentevergoedingen Uitbetaalde subsidiebedragen Saldo per 31-12-2012

23.137 1.060 -3.698 20.499

58

TOELICHTING OP DE BALANS Dienst Sociale Zaken en Werkgelegenheidsprojecten - rekening 2012 - (bedragen in duizenden euro's)

TOELICHTING PASSIVA

VLOTTENDE PASSIVA (ART. 47)

P2.1.3.1

123.705

Overige schulden (art. 48c)

1) 2)

44.836

Ouderdom t/m 1 mnd Nog te betalen facturen Nog te betalen subsidies inzake stimulering onderhoud Betalingen onderweg Door klanten gedeponeerde gelden Nog te verwerken ontvangsten Overige schulden

3.003 68 1.894 5.700 1.233 4.859

1)

Voor klanten gereserveerde gelden m.b.t. toekomstige betalingen/schulden.

2)

Door deze dienst van cliënten ontvangen gelden waarvan de administratieve ontvangstverwerking nog moet worden afgewikkeld. Verplichtingen wegens geleverde goederen en diensten waarvan de faktuur nog niet is ontvangen Facturen in omloop die grotendeels in de verplichting zijn opgenomen

P.2.1.3.3.

Ouderdom 2 t/m 3 mnd Nog te betalen facturen

114

Ouderdom meer dan 3 mnd Nog te betalen facturen

206

Schulden aan andere publiekrechtelijke lichamen

9.882

Ouderdom t/m 1 mnd Belastingdienst

P2.10.2

29.340 -1.581

9.882

Schuld aan gemeentelijke dienst

28.173

Ouderdom t/m 1 mnd Bestuursdienst Centrale Treasury Dienst Publiekszaken Dienst Onderwijs Cultuur en Welzijn Dienst Openbare Bibliotheek Dienst Stadsbeheer Dienst Stedelijke Ontwikkeling Gemeentelijke accountantsdienst Haeghe Groep Intern Dienstencentrum

95 1.786 500 61 5 48 59 150 0 300

Ouderdom 2 t/m 3 mnd Bestuursdienst Dienst Openbare Bibliotheek Intern Dienstencentrum

119 1 48

Ouderdom meer dan 3 mnd Centrale Treasury Intern Dienstencentrum

25.000 1

59

TOELICHTING OP DE BALANS Dienst Sociale Zaken en Werkgelegenheidsprojecten - rekening 2012 - (bedragen in duizenden euro's)

TOELICHTING PASSIVA

P2.9.1.1

Overlopende passiva Europ./Nederl overheidslichamen (art. 49b) Ontvangen voorschotbedragen van publieke lichamen Beginsaldo

Wet Inburgering Nieuwkomers Oudkomers Bestuurskostenregeling Participatiebudget (Werken) Participatiebudget Inburgering Participatiebudget Educatie OCW Verzameluitkering SZW Handhaving Pilot voorkomen agressie en geweld ESF huis aan huis (door to door) Saldo

8.474 791 3.608 273 14.127 19.846 21 0 0 0 47.140

BIJ

AF

Eindsaldo

0 6.771 0 0 49.754 17.148 4.777 450 9 122 79.031

0 791 3.608 113 42.886 33.228 4.777 450 9 0 85.862

8.474 6.771 0 160 20.995 3.766 21 0 0 122 40.309

Nieuwkomers In 2011 heeft de Gemeente Den Haag bezwaar gemaakt tegen de vaststelling van de rijksbijdrage Inburgering Nieuwkomers 2006-2009. Op 29 oktober 2012 is van het Ministerie BZK een brief ontvangen (kenmerk 2012-0000550636) met de beslissing op het bezwaar naar aanleiding van de uitspraak van de rechtbank. Deze beslissing heeft geresulteerd in een terugbetaling aan de Gemeente van € 6,771 mln. Aangezien zowel het ministerie als de gemeente in hoger beroep zijn gegaan, valt dit bedrag niet vrij. Het restant van het saldo op Nieuwkomers ( € 0,791 mln) kan vrijvallen, omdat de baten en lasten voor de GSB III-periode volledig zijn afgewikkeld in de Jaarrekening 2012 en er geen risico is (ook volgens de GAD) dat dit geld moet worden terugbetaald. Oudkomers Het saldo op Oudkomers ( € 3,608 mln) kan vrijvallen, omdat de baten en lasten voor de GSB III-periode volledig zijn afgewikkeld in de Jaarrekening 2012 en er geen risico is (ook volgens de GAD) dat dit geld moet worden terugbetaald. Bestuurskostenregeling Een bedrag van € 0,113 mln is ingezet ter financiering van inburgeringstrajecten. Participatiebudget (Werken) In 2012 is conform beschikking IVV/FB/2012/14699 een bedrag van € 45,754 mln ontvangen van het ministerie van SoZaWe en is aan trajecten naar werk, re-integratietrajecten en gesubsidieerde arbeid een bedrag van € 42,886 mln besteed ten laste van deze Rijksregeling. Daarnaast is vanuit het Participatiebudget Inburgering aan bedrag van € 4,000 mln overgeheveld naar het Reintegratiedeel ter financiering van het project Huis aan Huis aan het Werk en schuldhulpverlening. Participatiebudget Inburgering In 2012 is conform beschikking IVV/FB/2012/14699 een bedrag van € 17,148 mln ontvangen van het ministerie van SoZaWe en is aan inburgeringstrajecten een bedrag van € 29,228 mln besteed. Daarnaast heeft er een overheveling plaatsgevonden naar het overlopend passief Participatiebudget Reintegratie van € 4,000 mln. Hiervan is € 2,000 mln bestemd ter financiering van het project Huis aan Huis aan het Werk en € 2,000 mln ter financiering van schuldhulpverlening. Participatiebudget Educatie OCW In 2012 is conform beschikking IVV/FB/2012/14699 een bedrag van € 4,777 mln ontvangen van het ministerie van SoZaWe en is door de uitvoerende dienst OCW tbv educatie vallend onder participatiebudget een bedrag van € 4,777 mln aan nota`s bij de beschikkende dienst SZW ingeleverd. Verzameluitkering SZW Handhaving In 2012 is conform beschikking NAL/2012/2921 een bedrag van € 0,450 mln ontvangen van het ministerie van SoZaWe. Deze gelden zijn ingezet ter financiering van het Regionaal Platform Fraudebestrijding. Pilot voorkomen agressie en geweld In 2012 is conform beschikking SZW/2011/1298 een bedrag van € 0,009 mln ontvangen van het ministerie van BZK. De gelden zijn ingezet ten behoeve van GPS alarmeringsapparaten aangeschaft via Securitas Telematics. ESF huis aan huis (door to door) In 2012 is vanuit Brussel door het hoofdkantoor Commission Des Communautes Europeennes Geie een voorschot verstrekt van € 0,122 mln ten behoeve van het verrichten van huisbezoeken door Sociaal Casemanagers aan sociaal ge ïsoleerde multi-probleem gezinnen met als doel het doorbreken van armoede van generatie op generatie en de betreffende gezinnen uit dit isolement te halen.

P2.9.1.2

Overlopende passiva (art. 49a/c) Vooruitvangen subsidies: Bestuursdienst inzake Pardongelden Overige vooruitontvangen subsidies

505 348 157

60

TOELICHTING OP DE BALANS Dienst Sociale Zaken en Werkgelegenheidsprojecten - rekening 2012 - (bedragen in duizenden euro's)

TOELICHTING PASSIVA

NIET UIT DE BALANS BLIJKENDE VERPLICHTINGEN

GERESERVEERD VAKANTIEGELD Conform het gestelde in het BBV is voor de periode juni-december 2012 geen schuld of voorziening vakantiegeld opgenomen in de balans. Ultimo 2012 bedraagt het door de medewerkers opgebouwde recht op vakantiegeld € 2,587 mln. Dit bedrag zal in mei 2013, of eerder bij ontslag, aan de medewerkers uitbetaald worden.

GERESERVEERDE VAKANTIETOELAGE BIJSTANDSCLIENTEN Conform het gestelde in het BBV is voor de periode juni-december 2012 geen schuld of voorziening vakantiegeld opgenomen in de balans. Ultimo 2012 bedraagt het door de bijstandscliënten opgebouwde recht op vakantiegeld € 6,113 mln. Dit bedrag zal in mei 2013, of eerder bij beëindiging, aan de bijstandscliënten uitbetaald worden.

LEASECONTRACTEN Per 31-12-2012 is de portefeuille "Leasecontracten" alsvolgt opgebouwd: 10 auto's t.b.v. de afdeling Bijzonder Onderzoek, 1 auto t.b.v. de afdeling Beleid , en 1 auto t.b.v. Algemeen Beheer van deze dienst. Het totaalbedrag voor de portefeuille leasecontracten bedraagt € 0,113 mln, waarvan hieronder de specificatie over de jaren bedragen van de termijnen welke vervallen in: 2013

2014

2015

2016

2017

12 auto's

54

27

17

15

0

Totaal

54

27

17

15

0

61

62

3.843

Saldo per 31-12-2011

Totaal overlopende activa Europese en Nederlandse overheidslichamen

ESF 2009 ESF 2010 ESF 2011 ESF 2012

Ontvangen van

750 2.276 817

SZW SZW SZW SZW

8 - Werk en Inkomen 623.1.01 623.1.01 623.1.01 623.1.01

Omschrijving regeling

Europa Europa Europa Europa

Dienst

(bedragen in € 1.000) Product

-

Herrubricering

-

Resultaats bestemming 2011

3.843

750 2.276 817 -

Saldo per 31-12-2011

676

676

Te ontvangen voorschotbedragen ontstaan door voorfinanciering (art 40a deel a)

-

Vooruitbetaalde bedragen t.l.v. volgende begrotingsjaren (art 40a deel b)

247

136 111

Ontvangen (voorschot) bedragen

Overlopende activa Europese en Nederlandse overheidslichamen (art. 40a): Nog te ontvangen (voorschot)bedragen en vooruitbetaalde bedragen

3c Specificatie overlopende activa en passiva Europese en Nederlandse overheidslichamen

-

Vrijgevallen bedragen

4.272

614 2.165 817 676

Saldo per 31-12-2012

63

Rijk Rijk Rijk Europa

Totaal overlopende passiva Europese en Nederlandse overheidslichamen

Verzameluitkering SZW Handhaving Pilot voorkomen agressie en geweld Participatiebudget Re-integratie ESF huis aan huis (door to door)

8 - Werk en Inkomen SZW 610.0.01 SZW 610.0.01 623.1.01 SZW 623.1.01 SZW

Ontvangen van

Rijk Rijk Rijk Rijk Rijk Rijk Rijk Rijk

Omschrijving regeling

7 - Integratie en Krachtwijken 623.2.01 SZW Wet Inburgering 623.2.01 SZW Nieuwkomers 623.2.01 SZW Oudkomers 623.2.01 SZW Bestuurskostenregeling 623.2.01 SZW Participatiebonus Inburgering 623.2.01 SZW Inburgering voor gepardoneerden 623.2.01 SZW Participatiebudget Inburgering 623.2.01 SZW Participatiebudget Educatie OCW

(bedragen in € 1.000) Product Dienst

47.140

14.127 -

8.474 791 3.608 273 19.846 21

Saldo per 31-12-2011

-

Herrubricering

-

Resultaats bestemming 2011

47.140

14.127 -

8.474 791 3.608 273 19.846 21

Saldo per 31-12-2011

75.031

450 9 45.754 122

17.148 4.777

6.771

Toevoegingen (ontvangen voorschotbedragen)

Overlopende passiva Europese en Nederlandse overheidslichamen (art.49 b): Ontvangen (voorschot)bedragen

3c Specificatie overlopende activa en passiva Europese en Nederlandse overheidslichamen

77.463

450 9 42.886

29.228 4.777

113

Uitgaven tlv publiekrechtelijke middelen

-

Terugbetaling aan rijk

-

4.000-

4.000

Interne verschuivingen

VRIJVAL

4.399

791 3.608

Vrijgevallen bedragen tgv exploitatie

40.309

20.995 122

8.474 6.771 160 3.766 21

Saldo per 31-12-2012

SZW SZW SZW SZW SZW

SZW SZW SZW SZW

310.3.01 Financiele hulpverlening 614.0.01 Gemeentelijk minimabeleid 620.3.01 Schuldhulpverlening 620.4.01 Bijzondere hulpverlening huisvesting 724.1.01 Wet op de lijkbezorging Programma 09 Sociale voorzieningen en armoedebestrijding

Advies, informatie en sociaal juridische dienste 620.2.01 622.0.01 Hulp bij het huishouden ouderen en gehandica 652.0.01 Vervoer ouderen en gehandicapten 652.1.01 Woonvoorzieningen ouderen en gehandicapten Programma 15 Maatschappelijke ondersteuning

1.378 1.378

468.885

435.523

Totaal realisatie 2012

Totaal begroting 2012

467.507

251 9.182 938 13 10.384

9.262 3.676 3.480 0 26 16.444

342.917 60.101 666 403.684

104 36.891 36.995

Totaal apparaatslasten Totaal kostenplaatsen

SZW

SZW SZW SZW

610.0.01 Algemene bijstandsverlening 623.1.01 Werkgelegenheid 650.0.02 Kinderopvang SZW Programma 08 Werk en Inkomen

Totaal Product

SZW SZW

Dienst

640.932

Totaal begroting 2012

Omschrijving

669.123

Totaal realisatie 2012

621.2.01 Asielzoekers en vluchtelingenbeleid 623.2.01 Inburgering Programma 07 Integratie en Krachtwijken

product

Baten

1.378 1.378

667.745

Totaal apparaatslasten Totaal kostenplaatsen

SZW

0 0 0

0 14 14

0 0 0

0 0 0

0

0

0 0

0

0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0

0 0 0 0

7.688

6.314

0 0

6.314

0 0 0 0 0

6.311 0 0 0 0 6.311

3 0 0 3

0

1.175

0 0

1.175

0 0 0 0 0

1.175 0 0 0 0 1.175

0 0 0 0

0

0

0

0

0

0

0

0

4

4 4

0

0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0

0 0 0 0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

1.470

2.529

192 192

2.337

0 0 3 -6 -3

1.671 197 374 0 26 2.268

51 21 0 72

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

377.883

407.661

0 0

407.661

0 0 0 0 0

0 0 373 0 0 373

330.360 43.188 0 373.548

0 33.740 33.740

18.928

22.973

0 0

22.973

0 7.827 312 19 8.158

0 2.093 0 0 0 2.093

12.428 0 294 12.722

2.236

1.534

0 0

1.534

251 0 0 0 251

105 285 700 0 0 1.090

73 16 0 89

104 0 104

0

0

0 0

0

0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0

0 0 0 0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

27.318

25.511

0 0

25.511

0 1.355 623 0 1.978

0 1.101 2.033 0 0 3.134

0 16.876 372 17.248

0 3.151 3.151

0

1.184

1.182 1.182

2

0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0

2 0 0 2

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

-131.545 -131.545

131.545

10.411 4.955 3.902 1.768 21.036

4.376 6.554 12.714 139 232 24.015

6.2.2

0 0 0

2.889

4.647

1.588 1.588

3.059

0 0 0 0 0

105 0 0 0 0 105

6.0.1

14.100

48.236

0 0

48.236

0 1.878 0 809 2.687

0 4.100 0 0 0 4.100

45.653 33.442 285 79.380

6.0.0

0

1.010

149

0 0

149

0 0 0 0 0

0 17 0 0 -16 1

2.954 0 0 2.954

4.3.2

0

15.166

13.851

0 0

13.851

0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0

34.449 7.000 0 41.449

4.3.1

0

132.848

133.598

0 0

133.598

0 46.056 21.416 7.958 75.430

0 29.091 0 0 0 29.091

0 134 0 134

4.2.3

0 0 0

304.819

309.089

0 0

309.089

0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0

0 13.851 0 13.851

4.2.2

4.913

2.253

0 0

2.253

0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0

235 0 3.466 3.701

4.2.1

0 0 0

0

0

0

0

0

0

0

309.089 0 0 309.089

4.1.1

61.725

63.118

39.466 39.466

23.652

-410 176 1.135 320 1.221

505 1.011 206 0 0 1.722

0 2.253 0 2.253

4.0.2

0

30

4

3 3

1

1 0 0 0 1

0 0 0 0 0 0

-112 20.244 27 20.159

4.0.1

0

953

1.929

1.901 1.901

28

0 0 0 0 0

0 -8 0 0 0 -8

0 0 0 0

3.4

0 0 0

0

0

0

0

0

0

0

0 36 0 36

3.3.1

0

22

15

15 15

0

0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0

0 0 0 0

3.2.2

0

5.787

9.587

8.725 8.725

862

0 2 0 0 2

0 121 0 0 0 121

115 605 0 720

3.2.1

0

41

40

40 40

0

0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0

0 0 0 0

3.0

0 0 0

8

1.864

8 8

1.856

0 0 0 0 0

1.856 0 0 0 0 1.856

0 0 0 0

2.3

0

3.599

1.110

0 0

1.110

0 0 0 0 0

1.110 0 0 0 0 1.110

0 0 0 0

2.2

0 0 0

600

993

1.239 1.239

-246

0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0

-246 0 0 -246

2.1

0 0 0

78.985

78.640

79.938 79.938

-1.298

0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0

-1.298 0 0 -1.298

0 7.114 7.114

0.0

0 0 0

13.437

0

0 0

0

0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0

0 0 0 0

844 24.532 25.376

Niet in te delen baten

Totaal Product

0 0 0

Werkelijk ontvangen rente en winstuitkeringen

10.002 53.067 26.453 10.855 100.377

0 0 0

Toegerekende rente

SZW SZW SZW SZW

0

Afschrijvingen

Advies, informatie en sociaal juridische dienste 620.2.01 622.0.01 Hulp bij het huishouden ouderen en gehandica 652.0.01 Vervoer ouderen en gehandicapten 652.1.01 Woonvoorzieningen ouderen en gehandicapten Programma 15 Maatschappelijke ondersteuning

0 550 550

Vergoeding voor personeel

7.952 40.886 12.920 139 216 62.113

0 0 0

Niet in te delen lasten

Huren

SZW SZW SZW SZW SZW

0 0 0

Loonbetalingen en sociale premies

Pachten

310.3.01 Financiele hulpverlening 614.0.01 Gemeentelijk minimabeleid 620.3.01 Schuldhulpverlening 620.4.01 Bijzondere hulpverlening huisvesting 724.1.01 Wet op de lijkbezorging Programma 09 Sociale voorzieningen en armoedebestrijding

0

Sociale uitkeringen personeel

Opbrengst van grondverkopen

390.839 77.565 3.778 472.182

0 0 0

Werkelijk betaalde rente

Overige goederen en diensten

SZW SZW SZW

0 19 19

Toegerekende rente

Belastingen op producenten

610.0.01 Algemene bijstandsverlening 623.1.01 Werkgelegenheid 650.0.02 Kinderopvang SZW Programma 08 Werk en Inkomen

0 0 0

2.3

Afschrijvingen

2.2

0 0 0

3.0 Personeel van derden

2.1

0 0 0

3.1

Energie

1.2

0 0 0

3.3.2

Aankoop gronden

1.1

0 0 0

3.3.3 Overige aankopen en uitbestedingen duurzame goederen

0.0

0 0 0

3.4.1 Betaalde belastingen Belasting op inkomen van gezinnen

844 32.229 33.073

3.4.3 Aankopen niet duurzame goederen en diensten Inkomensoverdracht van het Rijk

SZW SZW

4.1.2 Vermogensoverdrachten aan het Rijk Baten met betrekking tot vergoeding en verhaal sociale uitkeringen

Dienst

4.2.1

Subsidies aan marktproducenten Overige inkomensoverdrachten van overheid (niet-Rijk)

Omschrijving

4.2.2 Sociale uitkeringen in geld Overige inkomensoverdrachten

621.2.01 Asielzoekers en vluchtelingenbeleid 623.2.01 Inburgering Programma 07 Integratie en Krachtwijken

4.2.3 Sociale verstrekkingen in natura aan personen Investeringsbijdragen en overige kapitaaloverdrachten van overheid (niet-Rijk)

product

6.2.2

6.0.1

6.0.0

4.2.5

4.2.4 Inkomensoverdrachten aan overheid (niet-Rijk) Overige investeringsbijdragen en overige kapitaaloverdrachten

Lasten Overige inkomensoverdrachten

1. Kostenverdeelstaat 2012

Reserveringen (Dotatie reserve) Reserveringen (Onttrekking reserve)

(bedragen in € 1.000)

Reserveringen (dotaties voorzieningen) Reserveringen (vrijval voorzieningen)

Totaal realisatie 2012

Totaal realisatie 2012

Overige verrekeningen van kostenplaatsen(toerekening aan de producten) Overige verrekeningen van kostenplaatsen(toerekening aan de producten)

64

65

Bijlage 2: Reserves

Bestemmingsreserve Jeugdwerkeloosheid Haaglanden Bestemmingsreserve Risico's inburgering en verantwoorde afbouw Bestemmingsreserve ontwikkelen eigen vorm kinderopvang Bestemmingsreserve schuldhulpverlening Bestemmingsreserve Chronisch zieken incl. ouderen 500

2012 2012 2014

3655 6e. Bestemmingsreserve (project) 3679 6e. Bestemmingsreserve (project)

2.200 3.000

5.900

2013

3677 6d. Bestemmingsreserve (dienst uitvoering) 3659 6e. Bestemmingsreserve (project)

3.600

27.000

2017

2012

onbeperkt

2012

3676 6e. Bestemmingsreserve (project)

5.000

onbeperkt

4.000 17.000

onbeperkt

3010 2. Dienstcompensatie-reserve 3650 6b. Bestemmingsreserve (systeemreserve risico) 3678 6b. Bestemmingsreserve (systeemreserve risico) 3660 6d. Bestemmingsreserve (dienst

Max. hoogte

onbeperkt

Eindjaar

Res.n Categorie r.

Bestemmingsreserve Sociaal Economisch Fonds uitvoering) Bestemmingsreserve Werkgelegenheid, in het 3672 6e. Bestemmingsreserve (project) bijzonder afbouw van ID- en WIW-banen

Inkomensvoorzieningen (voorheen WWB Ideel) Individuele voorziening WMO

Dienstcompensatiereserve SZW

Omschrijving reserve

Sociale Zaken en Werkgelegenheid

(bedragen in €1000)

9 9

8

7

8

8

8

15

8 8

Progr.n r.

SZW SZW

SZW

SZW

SZW

SZW

SZW

SZW

SZW SZW

Dienst

620.3.01 614.0.01

650.0.02

623.2.01

623.1.01

623.1.01

623.1.01

div.

610.0.01 610.0.01

Product

41.946

2.033 -

372

5.900

2.417

14.864

9.191

6.355

814 -

Saldo per 31-12-2011

13.248-

13.248-

Resultaatsbestemming 2011

-

Herrubricering

28.698

2.033 -

372

5.900

2.417

14.864

9.191

6.355

12.434-

Saldo per 31-12-2011

48.236

4.100

7.000

2.687

34.449

Dotaties

23.784

2.033 1.101

3.151

2.417

5.268

9.191

623

Onttrekkingen

1.727

372

1.355

51.423

2.999

-

2.749

-

16.596

-

7.064

12.43434.449

Vrijval Saldo per 3112-2012

66

Bijlage 3: Voorzieningen

Totaal P 1.2.1 Voorzieningen

Voorziening Reoganisatie Voorziening FPU/senioren Voorziening WW SZW Voorziening Opleverkosten Neherkade Voorziening non-actieven Voorziening PWV

div. div. div. 610.0.01 div. 310.3.01

8 8 8 8 8 9

SZW SZW SZW SZW SZW SZW

Product Dienst Omschrijving voorziening

Progr.

P 1.2.1 Voorzieningen

(bedragen in €1000)

9.079

8.910 169

Saldo per 31-12-2011

-

Herrubricering

9.079

8.910 169 1.631

51

290 363 105 4.647

1.334 246

3.670 219

Saldo per Dotaties Bestedingen 31-12-2011

1.184

1.184

Vrijval

-

Balansverkorting

10.911

10.062 142 290 363 54

Saldo per 31-12-2012

67

Bijlage 5. Specificatie financiele vaste activa

Totaal

Financiële vaste activa 1.3.1.1 Kapitaalverstrekking aan deelnemingen 1.3.1.2 Kapitaalverstrekking aan gemeenschappelijke regelingen 1.3.1.3 Kapitaalverstrekking aan overige verbonden partijen 1.3.2.1 Leningen aan woningbouwcorperaties 1.3.2.2 Leningen aan deelnemingen 1.3.2.3 Leningen aan overige verbonden partijen 1.3.3.1 Overige langlopende leningen aan derden 1.3.3.1 Algemene voorziening voor oninbaarheid 1.3.3.2 Overige uitzettingen met looptijd > 1 jaar 1.3.4.1 Aan gemeentelijke diensten verstrekte langlopende leningen

Balans- Omschrijving balanspost post

(bedragen in € 1.000)

9.960

1.271

24.878 60.155

8.792 -103

Verstrekking (lening)

37.687 -2.410

Boekwaarde 1-1-2012

10.476

3.112

7.420 -56

Aflossing (lening)

0

59.639

0 0 0 0 0 0 39.059 -2.457 0 23.037

Afwaardering Boekwaarde (lening) 31-12-2012

0

Rente opbrengsten

68

2.9.1.1

2.9.1.2

2.3.1

A

A

A

Kas/bank/giro

Liquide middelen (art. 40)

Overlopende activa (art. 40 b)

Overlopende activa Europ./Nederl. overheidslichamen (art. 40a)

Overlopende activa

Uitzettingen/Vorderingen (art. 39) Vorderingen op openbare lichamen Verstrekte kasgeldleningen Rekening courant verhoudingen niet financiële instellingen Overige vorderingen Overige uitzettingen Saldo rekening courant met de Treasury Vordering op gemeentelijk dienst

Voorraden (art. 38) Niet in exploitatie genomen bouwgronden Overige grond- en hulpstoffen Onderhandenwerk (incl.bouwgronden in exploitatie) Gereed product en handelsgoederen

Vlottende activa (art. 37)

Financiële vaste activa (art. 36) Kapitaalverstrekking aan Deelnemingen Kapitaalverstrekking aan gemeenschappelijke regelingen Kapitaalverstrekking aan overige verbonden partijen Leningen aan woningbouwcorperaties Leningen aan deelnemingen Leningen aan overige verbonden partijen Overige langlopende leningen aan derden Algemene voorziening voor oninbaarheid Overige uitzettingen met looptijd > 1 jaar Aan gemeentelijke diensten verstrekte leningen (Treasury)

Materiële vaste activa (art. 35) Materiële vaste activa met economisch nut (art. 35 1a) Materiële vaste activa met maatschappelijk nut (art. 35 1b)

236.325

399 0

236.325

399

5.907

5.907

3.843

451 0 0 50.237 0 114.457 4.329 169.474

0 0 0 198 198

0 0 0 0 0 0 37.687 -2.410 0 24.878 60.155

2.064 0

0

0

0

0

192 0 192

2.064

3.843

114.457 4.329 169.474

50.237

451

198 198

24.878 60.155

37.687 -2.410

192

192

0

P P P P P P P

1.1.1.1 1.1.1.2 1.1.2.1 1.1.2.2 1.1.2.3 1.1.2.4 1.1.4.1

P

P

P P P P P P P

P P P P P P P P

P P

Overlopende passiva (art. 49 a/c)

Overlopende passiva Europ./Nederl overheidslichamen (art.49 b)

Overlopende passiva

Vlottende schulden Opgenomen kasgeldleningen (art. 48 a) Bank- en girosaldi (art. 48 b) Overige schulden (art. 48 c) Rekening courant verhoudingen met niet-financiële instellingen Schulden aan andere publiekrechtelijke lichamen Saldo rekening courant met de Treasury Schuld aan gemeentelijk dienst

Vlottende passiva (art. 47)

Langlopende schulden (art. 46) Leningen van pens.fondsen en verzekeraars Leningen van banken Omslagrenteleningen (Treasury) Maatleningen (Treasury) Leningen van bedrijven Door derden belegde gelden Waarborgsommen Vooruitontvangen canons

Totaal Passiva

2.9.1.2

2.9.1.1

2.1.1 2.1.2 2.1.3.1 2.1.3.2 2.1.3.3 2.10.1 2.10.2

1.3.2 1.3.3.1 1.3.3.2 1.3.3.3 1.3.4.1 1.3.7 1.3.8.1 1.3.8.2

1.2.1 1.2.2

Voorzieningen (art. 44) Voorzieningen (art. 44 1a t/m 1c) Voorzieningen met voeding van derden (art 44 lid 2)

* Feitelijk betreft het hier een aanpassing van de beginbalans 2012, waardoor ten behoeve van een juiste vergelijking van balansstanden ook de eindbalans 2011 aangepast dient te worden.

Totaal Activa

2.2.1 2.2.2 2.2.3 2.2.4 2.2.5 2.4.1 2.4.2

A A A A A A A

1.3.1.1 1.3.1.2 1.3.1.3 1.3.2.1 1.3.2.2 1.3.2.3 1.3.3.1 1.3.2.2 t/ 1.3.3.2 1.3.4.1

A A A A A A A A A A

2.1.1 2.1.2 2.1.3 2.1.4

1.2.0.1 1.2.0.2

A A

A A A A

1.1.2

A

Vaste passiva (art. 41)

PASSIVA

Eigen Vermogen (art. 42/43) Algemene reserve (art. 43 1a) Compensatie-reserves (art. 43 1a) Reserve Grondbedrijf (art. 43 1b) (Tarief-)egalisatie-reserves (art. 43 1b) Bestemmingsreserves (art. 43 1b) / overig Activafinanciering (art. 43 1b) Saldo van de rekening (onverdeeld resultaat)

Aangepaste balans per 31-12-2011 (excl. resultaat bestemming)*

Vaste activa (art. 33)

Balans per Stelsel31-12-2011 wijziging/ (excl. resultaatbestemming) herrubricering

Immateriële vaste activa (art. 34) Kosten voor onderzoek en ontwikkeling (art. 34 b)

ACTIVA

(bedragen in € 1.000)

Bijlage 7. Vergelijkend cijfer balans per 31-12-2011 Dienst: SZW

236.325

47.714

574

47.140

35.074 88.308

10.324

42.910

58.858

23.137

82 35.639

9.079

9.079

-9.580 32.366

41.132

814

Balans per 31-12-2011 (excl. resultaatbestemming)

0

0

0

0

0

0

Stelselwijziging/ herrubricering

236.325

47.714

574

47.140

0 0 42.910 0 10.324 0 35.074 88.308

0 0 82 35.639 0 23.137 0 0 58.858

9.079 0 9.079

0 814 0 0 41.132 0 -9.580 32.366

Aangepaste balans per 31-12-2011 (excl. resultaat bestemming)*

B13 Incidentele lasten en baten Dienst: SZW

Incidentele lasten (bedragen ≥ 250.000) Product Progr. Onderwerp

bedragen * € 1.000 2012

Extra afschrijvingen ten laste van de exploitatie Extra dotaties aan voorzieningen (o.a. voor onderhoud) Dotaties aan de algemene reserve (alleen Treasury) -

620.2.01

Lasten ten gevolge van incidenteel nieuw beleid 15 - Nazorg ex- gedetineerden Voor- en nadelige afwikkelingsverschillen voorgaande jaren - Afloopcontrole WI GSB III -

251

530

Eenmalige subsidies -

652.1.01 652.0.01

Overig 15 - Vrijval balansverplichtingen van woonvoorzieningen 15 - Opschonen van de balansposten Welzorg

-2.300 -662 -2.181

Totaal lasten

Incidentele baten (bedragen ≥ 250.000) Product Progr. Onderwerp

bedragen * € 1.000 2012

Bijzondere baten als gevolg van gemeentelijke eigendommen Extra dividenduitkeringen Onttrekkingen aan de algemene reserve (alleen Treasury) -

620.2.01

610.0.01 623.2.01

Baten ten gevolge van incidenteel nieuw beleid - Nazorg ex- gedetineerden Voor- en nadelige afwikkelingsverschillen voorgaande jaren 8 - Incidentele aanvullende uitkering 7 - Onttrekking overlopend passief GSB III tbv afloopcontrole WI GSB III

251

17.255 530

Eenmalige subsidies Overig - Niet aan Inburgering bestede baten GSB III Nieuwkomers en Oudkomers

3.869 21.905

Totaal baten 69

Ontvanger

Juridische grondslag

Nummer G2B

Specifieke uitkering

Departement SZW

SiSa bijlage verantwoordingsinformatie 2012 op grond van artikel 3 van de Regeling informatieverstrekking sisa

Besteding (jaar T) algemene I Gebundelde uitkering op Hieronder per regel één grond van artikel 69 WWB gemeente(code) selecteren en bijstand in de kolommen ernaast de verantwoordingsinformatie voor I.1 WWB: algemene die gemeente invullen bijstand

I N D I C A T O R E N Baten (jaar T) algemene bijstand (exclusief Rijk)

Openbaar lichaam o.g.v. Wgr (SiSa tussen medeoverheden) Het openbaar lichaam verantwoordt hier per gemeente over het deel van de regeling dat in (jaar T) door het openbaar lichaam is uitgevoerd. Aard controle n.v.t. Indicatornummer: G2B / 01

I.2 Wet inkomensvoorziening oudere en gedeeltelijk arbeidsongeschikte werkloze werknemers (IOAW)

Aard controle n.v.t. Indicatornummer: G2B / 02

1 0518 ('s-Gravenhage) € 298.377.841 Hieronder per regel één Besteding (jaar T) IOAW gemeente(code) selecteren en in de kolommen ernaast de verantwoordingsinformatie voor die gemeente invullen

Aard controle n.v.t. Indicatornummer: G2B / 03

€ 10.554.606 Baten (jaar T) IOAW (exclusief Rijk)

Openbaar lichaam o.g.v. Wgr (SiSa tussen medeoverheden) Het openbaar lichaam verantwoordt hier per gemeente over het deel van de regeling dat in (jaar T) door het openbaar lichaam is uitgevoerd.

I.3 Wet inkomensvoorziening oudere en gedeeltelijk arbeidsongeschikte gewezen zelfstandigen (IOAZ)

Aard controle n.v.t. Indicatornummer: G2B / 04

Aard controle n.v.t. Indicatornummer: G2B / 05

1 0518 ('s-Gravenhage) € 4.803.705 Besteding (jaar T) IOAZ Hieronder per regel één gemeente(code) selecteren en in de kolommen ernaast de verantwoordingsinformatie voor die gemeente invullen

Aard controle n.v.t. Indicatornummer: G2B / 06

€ 19.975 Baten (jaar T) IOAZ (exclusief Rijk)

Openbaar lichaam o.g.v. Wgr (SiSa tussen medeoverheden) Het openbaar lichaam verantwoordt hier per gemeente over het deel van de regeling dat in (jaar T) door het openbaar lichaam is uitgevoerd. Aard controle n.v.t. Indicatornummer: G2B / 07

1 0518 ('s-Gravenhage) Hieronder per regel één gemeente(code) selecteren en in de kolommen ernaast de verantwoordingsinformatie voor die gemeente invullen

I.4 Besluit bijstandverlening zelfstandigen 2004 (levensonderhoud beginnende zelfstandigen) (Bbz 2004)

Aard controle n.v.t. Indicatornummer: G2B / 08

€ 1.087.178 Besteding (jaar T) Bbz 2004 levensonderhoud beginnende zelfstandigen

Aard controle n.v.t. Indicatornummer: G2B / 09

€ 2.922 Baten (jaar T) Bbz 2004 levensonderhoud beginnende zelfstandigen

Openbaar lichaam o.g.v. Wgr (SiSa tussen medeoverheden) Het openbaar lichaam verantwoordt hier per gemeente over het deel van de regeling dat in (jaar T) door het openbaar lichaam is uitgevoerd. Aard controle n.v.t. Indicatornummer: G2B / 10

Aard controle n.v.t. Indicatornummer: G2B / 11

1 0518 ('s-Gravenhage) € 315.893 Baten (jaar T) WWIK I. 5 Wet werk en inkomen Hieronder per regel één gemeente(code) selecteren en (exclusief Rijk) kunstenaars (WWIK) in de kolommen ernaast de verantwoordingsinformatie voor Openbaar lichaam o.g.v. die gemeente invullen Wgr (SiSa tussen medeoverheden). Het openbaar lichaam verantwoordt hier per gemeente over het deel van de regeling dat in (jaar T) door het openbaar lichaam is uitgevoerd.

Aard controle n.v.t. Indicatornummer: G2B / 13

1 0518 ('s-Gravenhage)

Aard controle n.v.t. Indicatornummer: G2B / 12

€0

Aard controle n.v.t. Indicatornummer: G2B / 14

€ 362.951

70

SZW

G3B

Hieronder per regel één Besteding (jaar T) gemeente(code) selecteren en levensonderhoud gevestigde in de kolommen ernaast de zelfstandigen (exclusief Bob) verantwoordingsinformatie voor die gemeente invullen

Besluit bijstandverlening zelfstandigen 2004 (exclusief levensonderhoud beginnende zelfstandigen)

Besteding (jaar T) kapitaalverstrekking (exclusief Bob)

Baten (jaar T) levensonderhoud Baten (jaar T) Besteding (jaar T) aan gevestigde zelfstandigen kapitaalverstrekking (exclusief onderzoek als bedoeld in (exclusief Bob) (exclusief Rijk) Bob) (exclusief Rijk) artikel 56 Bbz 2004 (exclusief Bob)

Besluit bijstandverlening zelfstandigen (Bbz) 2004 Openbaar lichaam o.g.v. Wgr (SiSa tussen medeoverheden) Het openbaar lichaam verantwoordt hier per gemeente over het deel van de regeling dat in (jaar T) door het openbaar lichaam is uitgevoerd.

Aard controle n.v.t. Indicatornummer: G3B / 01

1 0518 ('s-Gravenhage) Besteding (jaar T) Bob

Aard controle R Indicatornummer: G3B / 02

€ 2.300.971 Baten (jaar T) Bob (exclusief Rijk)

Aard controle R Indicatornummer: G3B / 07

SZW

G5

Wet participatiebudget (WPB)

1€0 Besteding (jaar T) participatiebudget

Aard controle R Indicatornummer: G3B / 03

€ 847.585 Besteding (jaar T) aan uitvoeringskosten Bob als bedoeld in artikel 56 Bbz 2004

Aard controle R Indicatornummer: G3B / 08

Aard controle R Indicatornummer: G3B / 04

€ 237.955

Waarvan baten (jaar T) van educatie bij roc’s

Besteding (jaar T) Regelluw

Aard controle R Indicatornummer: G3B / 09

€0 €0 Waarvan besteding (jaar T) van Baten (jaar T) (niet-Rijk) educatie bij roc's participatiebudget

Dit onderdeel is van toepassing voor gemeenten die in (jaar T-1) duurzame plaatsingen van inactieven naar werk hebben gerealiseerd en verantwoord aan het Rijk.

Wet participatiebudget (WPB) Gemeenten verantwoorden hier het totaal (jaar T) indien zij de uitvoering in (jaar T) helemaal niet Aard controle R hebben uitbesteed aan een Indicatornummer: G5 / 01 Openbaar lichaam o.g.v. € 76.855.630 Wgr. Het aantal door de gemeente in (jaar T) ingekochte trajecten basisvaardigheden

Aard controle R Indicatornummer: G5 / 02

€ 4.741.462 Het aantal door volwassen inwoners van de gemeente in (jaar T) behaalde NT2certificaten, dat niet meetelt bij de output-verdeelmaatstaven uit de verdeelsleutel van Onze Minister voor Immigratie, Integratie en Asiel.

Aard controle D1 Indicatornummer: G5 / 06

SZW

G7

Verzameluitkering SZW

1583 Besteding (jaar T)

Aard controle R Indicatornummer: G3B / 05

€ 1.249.263

Aard controle R Indicatornummer: G5 / 03

€0

Aard controle R Indicatornummer: G5 / 04

€0

Aard controle D1 Indicatornummer: G5 / 07

24

Regeling verzameluitkering (en eventueel besteding van voorgaande jaren voor zover nog niet eerder verantwoord) Gemeenten Aard controle R Indicatornummer: G7 / 01

€ 450.000

71

Aard controle R Indicatornummer: G5 / 05

Aard controle R Indicatornummer: G3B / 06

€ 235.375

14.2.1 Bedrijfsvoering – Aanbestedingen Op 1 december 2009 is de aanbestedingsrichtlijn gemeente Den Haag in werking getreden. U legt conform artikel 5 van deze richtlijn in het concernjaarverslag verantwoording af over het door u gevoerde aanbestedingsbeleid in 2012. 1. Vul in de onderstaande tabellen in:

Europese en openbare aanbestedingen

Aantal

Waarde

Europese en nationaal openbare aanbestedingen voor werken (vanaf € 500.000 verplicht openbaar)

-

-

Europese aanbestedingen voor leveringen (vanaf 200.000 verplicht) Europese aanbestedingen voor diensten - vanaf 200.000 verplicht voor zgn 2a diensten

1

415.000

-

-

- vanaf 200.000 niet verplicht voor zgn 2b diensten, niet grensoverschrijdend die enkelvoudig danwel meervoudig gegund zijn

17

14.025.900

TOTAAL

18

14.440.900

Enkelvoudig en meervoudig onderhandse aanbestedingen Meervoudig onderhandse procedures voor werken (verplicht tussen € 200.000 en € 500.000) Meervoudig onderhandse procedures voor leveringen (verplicht tussen € 50.000 en € 200.000) Meervoudig onderhandse procedures voor diensten voor 2a dienstenverplicht tussen € 50.000 en € 200.000 voor 2b diensten niet verplicht tussen € 50.000 en € 200.000 Enkelvoudig onderhandse procedure voor werken (tot € 200.000) Enkelvoudig onderhandse procedure voor leveringen (tot € 50.000) Enkelvoudig onderhandse procedure voor diensten (tot € 50.000) TOTAAL

Aantal

Waarde

-

-

1

69.504

2

340.000

50

4.710.933

-

-

-

-

68

1.679.058

121

6.799.495

2. Geef een indicatie van het percentage van het totaal aan opdrachten dat is verstrekt aan MKBbedrijven. Ongeveer 80%

72

3. Door wie zijn uw Europese en openbare aanbestedingen intern en extern begeleid? Europese aanbestedingen t.w. de zgn.2a diensten worden begeleid door inkoopteams binnen de dienst SZW. De inkopers zijn op de hoogte van de Europese- en gemeentelijke aanbestedingsrichtlijnen. De formele procedure wordt na juni 2011 begeleid door het IDC. Een groot deel van de opdrachtverstrekkingen betreft de inkoop van re-integratiediensten. Dit zijn zgn. 2b diensten welke niet europees aanbesteed behoeven te worden als deze niet grensoverschrijdend zijn. Vanwege het volume en specifiek karakter van deze diensten zijn speciale inkoopfunctionarissen aangesteld. 4. Heeft u vooraf inzicht in welke onderhandse procedures er in uw dienst worden gestart? Hoe waarborgt uw de kwaliteit van uw onderhandse offerteprocedures? Hoewel er inkoopplannen binnen de dienst SZW worden opgesteld kan niet altijd van te voren worden aangegeven welke inkoop gaat plaatsvinden. De behoefte aan een bepaalde inkoop kan ook gedurende het jaar ontstaan. Waarborging van kwaliteit is aanwezig doordat een hiervoor opgesteld inkoopproces wordt gevolgd.

73

74

1404,5

12-maandsgemiddelde 2012

79.938

Salarissen en sociale lasten eigen personeel

1.239

Voormalig personeel

81.177

4

Totale lasten Baten uitlening personeel per personeel dienst

Naast het aantal feitelijk bezette formatieplaatsen wordt ook gevraagd naar het gemiddeld aantal bezette formatieplaatsen in het jaar. Dit aantal komt tot stand door de bezetting op de laatste dag van iedere maand te sommeren en door 12 te delen.

Opmerking: Salarissen en sociale lasten betreffen ook de lasten die voorheen vielen onder de categorie vergoedingen aan personeel (economische categorie: 3435, voorheen 3440). Dit zijn lasten als o.a. rechtspositionele vergoedingen als OV-abonnementen, reis- en verblijfskosten, werkgeversbijdrage kinderopvang.

1375,2

Aantal bezette formatieplaatsen (fte)

Uitkomst 2012

(bedragen in € 1000)

14.2.2 Bedrijfsvoering 1a Personeelsterkte en -lasten

14.2.2 Bedrijfsvoering 1b Inhuur Externen (bedragen in € 1000)

Inhuur externen - kostensoort

Exploitatie

Uitzendkrachten (geen raamcontract) - 43000 Uitzendkrachten (raamcontract) - 43010 Financiën & Control (raamcontract) - 43011 Financiën & Control (geen raamcontract) - 43021 ICT (raamcontract) - 43012 ICT (geen raamcontract) - 43022 Juridische ondersteuning, advies en onderzoek (raamcontract) - 43013 Juridische ondersteuning, advies en onderzoek (geen raamcontract) - 43023 Personeel & Organisatie (geen raamcontract) - 43024 Beleidsadvies (geen raamcontract) - 43025 Communicatie (geen raamcontract) - 43026 Overige externe ondersteuning, advies en onderzoek (geen raamcontract)- 43029 Interim management - 43040 Inhuur bij organisaties zonder winstoogmerk - 43041 Overig Totaal personeel van derden

Voorzieningen

Onderhandenwerk

3.725 3.484 106 81 0 682 55 23 23 6 0 1.023 410 -31 0 9.587

Totaal

3.725 3.484 106 81 0 682 55 23 23 6 0 1.023 410 -31 0 9.587

Posten, groter dan € 500.000,- dienen van een toelichting te worden voorzien. Toelichting: Om haar bezuinigingstaakstellingen op het apparaat te kunnen realiseren, moet SZW reorganiseren. Om de groete hoeveelheid werk te kunnen doen zonder dat er extern geworven werd, is veel werk verricht door de inzet van uitzendkrachten. Voor het inhuren van uitzendkrachten wordt gebruik gemaakt van de preferredsupplierlist, waarin de leverenciers met een raamcontract zijn opgenomen. Alleen als er van deze leveranciers geen geschikte inhuur mogelijk is, vindt inhuur plaats buiten de raamcontracten. Om de reorganisatieplannen te ontwikkelen en de reorganisaties te begeleiden heeft SZW gebruik moeten maken van externe expertise. Voor het kunnen afbouwen van formatie, is het inzetten van ICT een belangrijke middel geweest.

Toelichting categorieën: Personeel van derden/Aard Onder deze categorie worden uitsluitend gerangschikt de kosten van personeel van derden die op basis van een tarief in rekening worden gebracht. Tot dit personeel worden onder andere gerekend degenen die beschikbaar worden gesteld door andere gemeenten, uitzendbureaus, advies/ingenieursbureaus, sociale werkverbanden en voorts schoonmaak- en onderhoudspersoneel Toelichting gebruik grootboekrekeningen rubriek 3000 Personeel van derden (FI/2010.438): 43000

Uitzendkrachten

43010

Uitzendkrachten (raamcontract)

43011

Financiën & Control (raamcontract)

43021

Financiën & Control

43012

ICT (raamcontract)

43022

ICT

43013

Juridisch advies (raamcontract)

43023

Juridisch advies

43024

Personeel & Organisatie

43025

Beleidsadvies

43026

Communicatie

43029

Overige externe ondersteuning

43040

Interim management

43041

Inhuur bij organisatie zonder winstoogmerk

Alle arbeidskrachten die via een uitzendbureau worden ingehuurd. Een uitzendbureau staat als zodanig ingeschreven bij de Kamer van Koophandel. Idem, maar dan mbt de raamcontracten. Dit zijn: Tempo Team, Dactylo en Societas. Idem 43021, maar dan mbt de raamcontracten EN inclusief interim management (omdat dit als functie in het raamcontract is opgenomen). Perceel 1 Fin.adm. dienstverlening is ondergebracht bij Randstad. Perceel 2 - Advies, management en control is ondergebracht bij Yacht, Balance en Eiffel. Advies, onderzoek en/of ondersteuning ten behoeve van de interne bedrijfsvoering of de ontwikkeling, uitvoering en evaluatie van beleid op het gebied van Financiën & Control. Idem 43022, maar dan mbt de raamcontracten EN inclusief interim management (omdat dit als functie in het raamcontract is opgenomen). Perceel 1 Management & Consultancy is ondergebracht bij Cim Solutions, Verdonck en Devoteam. Perceel 2 Beheer & Ondersteuning is ondergebracht bij Cim Solutions, InterAccess en BT Nederland. Advies, onderzoek en/of ondersteuning ten behoeve van de interne bedrijfsvoering of de ontwikkeling, uitvoering en evaluatie van beleid op het gebied van ICT. Idem 43023, maar dan mbt de raamcontracten bij Pels Rijcken en Salomons. Alle advies, onderzoek en bijstand (ondersteuning) met een overwegend juridisch karakter. Advies, onderzoek en/of ondersteuning ten behoeve van de interne bedrijfsvoering of de ontwikkeling, uitvoering en evaluatie van beleid op het gebied van Personeel & Organisatie. Advies, onderzoek en/of ondersteuning ten behoeve van beleid op het gebied van de interne bedrijfsvoering of de ontwikkeling, uitvoering en evaluatie van beleid voor zover niet ondergebracht in de overige rubrieken (Interim Management, Projecten, Financiën & Control, ICT, Personeel & Organisatie, Juridisch, Communicatie of Organisatie zonder winstoogmerk). Advies, onderzoek en/of ondersteuning ten behoeve van de interne bedrijfsvoering of de ontwikkeling, uitvoering en evaluatie van beleid op het gebied van Communicatie. Alle externe inhuur die niet onder één van de overige categorieën valt. Alle ingehuurde externen voor het op tijdelijke basis uitvoeren van werkzaamheden met een leidinggevend en/of sturend karakter. Interim management mbt het raamcontracten Financiën & Control en ICT moet geboekt worden op 43011 respectievelijk 43012, omdat interim management onderdeel is van deze raamcontracten Inhuur van personen van andere publiekrechtelijke organisaties (gemeenten, provincie, rijk, politie, etc)

Exploitatie Hier wordt het totaalbedrag vermeld van de uitgaven voor de inhuur van externen welke als last in de exploitatie 2012 zijn verantwoord. Voorzieningen Hier wordt het totaalbedrag vermeld van de uitgaven voor de inhuur van externen welke direct ten laste van de balanspost voorzieningen zijn gebracht. Onderhandenwerk Hier wordt het totaalbedrag vermeld van de uitgaven voor de inhuur van externen welke direct ten laste van de balanspost onderhandenwerk zijn gebracht.

75

76

Aantal WIA / IVA beslissingen (volledig en duurzaam arbeidsongeschikt ) in 2012

Bemiddelingskandidaten overig Aantal effectieve vacatures op 31-12-2012 Aantal WIA beslissingen minder dan 35% loonverlies in 2012 Aantal WIA / WGA beslissingen (minimaal 35% loonverlies) in 2012

Reїntegratiekandidaten (medisch)

Reїntegratiekandidaten reorganisatie (nieuw-SBK)

Totaal aantal personen cfm. ARG (nog in dienst) Feitelijke bezetting in fte’s Formatie in fte's Bemiddelingskandidaten reorganisatie (oud-SBK)

14.2.2 Bedrijfsvoering 1c Bezetting en Vacatures

11

1

1

20

1375,18 1370,9 aantal: 8 waarvan nieuw: aantal: 59 waarvan 26 nieuw: aantal: 5 waarvan 2 nieuw: -

1513

stand 31-12-2012

toelichting

77

5,61

03-12-2012

Verzuim% 2012 (inclusief verzuim > 1 jaar) excl. Zwangerschapsverlof

Meldingen (non-) verbale agressie:

1,51

Verzuimfrequentie excl. zwangerschapsverlof

mishandeling, verwonden, schoppen, aanranding, beetpakken, duwen, trekken, slaan, spugen, gericht gooien met voorwerpen, wapen gebruik, vernielen

Meldingen fysieke agressie:

dreigen door houding, gebaar, volgen, stalken, intimidatie, bemoeilijken, onmogelijk maken of juist dwingen tot handelingen/werkzaamheden, lokaalvredebreuk, schenden, kwetsen van het schaamtegevoel, eerbaarheid en seksuele intimidatie, pogingen tot schoppen, slaan of verwonden)

Meldingen persoonsgerichte bedreiging:

beledigen, vernederen, aantasten goede naam of eer, zwartmaken, smaad, treiteren, discriminatie

4,52

Verzuim% 2012 (exclusief verzuim > 1 jaar) excl. Zwangerschapsverlof

Aantal gevallen waarbij dit jaar aangifte is gedaan bij de politie:

Agressie

RI&E Datum laatste RI&E:

Totaal dienst

14.2.2 Bedrijfsvoering 2a Ziekteverzuim

20,56

Gem. Ziekteverzuimduur excl. zwangerschapsverlof 5,6

33

288

608

11

Doelstelling voor 2012 verzuim% (exclusief verzuim > jaar)

1,52

Doelstelling voor 2012 verzuimfrequentie

14.2.2 Bedrijfsvoering 2d Mobiliteit

Aantal personen tot 31-12-2012 a. Instroom in de dienst vanuit een andere dienst

Aantal 12

b. instroom in de dienst van buiten de gemeente

3

c. uitstroom uit de dienst naar een andere gemeentedienst

11

d. uitstroom uit de dienst naar buiten 91 netto instroom/uitstroom: (a+b) - (c+d) -87 interne functiewisselingen binnen de dienst 52 Totaal aantal (opengestelde) vacatures in verslagjaar

52

78

79

2 3 4 5

1

4

7

8

hoofd beleid

4

1 -

1

Aantal allochtonen

Aangenomen

-

-

Allochtoon

1

Vrouw

Anders, reden:

geen

wel

Voldeed niet aan harde functie eisen Niet aanwezig tussen sollicitanten

Bij geen, reden:

Kandidaat Allochtoon wel/geen

Lid in selectiecommissie

Vacatures 13+ Voor het Diversiteitsbeleid 2010 – 2014 is besloten dat voor elke vacature voor een leidinggevende in functieschaal 13 en hoger een selectiecommissie met minimaal één allochtoon wordt gevormd en minimaal één allochtoon bij de laatste drie kandidaten zit. Verder moet in dit format worden toegelicht hoeveel vrouwen en allochtonen er hebben gesolliciteerd en of een vrouw of allochtoon is aangenomen.

n.b.

n.b.

Allochtoon Bij geen, reden: wel/geen

Opmerking: Het college heeft met ingang van 1 januari 2010 besloten geen verdere aparte registratie meer te laten plaatsvinden van medewerkers op basis van allochtone afkomst. Hierdoor is de uitvraag naar aantal allochtonen o.b.v. het registratiebestand komen te vervallen.

2

Aantal vrouwen

Sollicitanten

0,50

272

545

Totaal aantal

0,63

494

778

0,57

0,71

128

181

0,50

Percentage vrouwen (o.b.v totaal bestand)

1

Aantal vrouwen

2

Totaal aantal personeels leden

manager p&o/plv directeur bedrijfsvoering

Vacatures schaal 13+

Elementaire beroepen Sal. sch. 1 t/m 3 Lagere beroepen Sal. sch. 4 t/m 6 Middelbare beroepen Sal. sch. 7 t/m 8 Hogere beroepen Sal. sch. 9 t/m 13 Topfuncties Sal. sch. 14 en hoger

Diversiteit / Beroepsniveau’s

14.2.2 Bedrijfsvoering 3a Diversiteit

80

€ €

* Zie toelichting

Totaal

(Bijv. een storting in een stamrecht bv.)

Ontslagvergoedingen voor zover deze niet in het belastbaar loon zijn 4 opgenomen.

(Reserveringen die van het bruto loon worden afgetrokken en daardoor niet zichtbaar zijn in het belastbaar loon, zoals bijv. levensloop).

3 Overige voorzieningen ten behoeve van beloningen betaalbaar op termijn

2 Pensioenafdracht Werkgeversdeel Werknemersdeel

(Het bedrag zoals op de jaaropgave is vermeld)

1 Belastbaar loon

Arbeidstijd :

Functie :

€

€

€

€

€

GEEN

1

14.2.2 Bedrijfsvoering 5a Wet topinkomen De volgende functies overschrijden het grensbedrag 2011 (€ 193.000,= *), zoals bedoeld in de WOPT:

€

€

€

€

€

2

€

€

€

€

€

3

81

Klant op Koers

ED IBS Inventariserend onderzoek WGS DBS

ED DBS DHOM frontoffice Informele Ontmoetingen

IBO

SZW

SZW SZW

SZW SZW SZW

SZW

SZW

Procesoptimalisatie IBO

Werkplein in Beweging

SZW

SZW

Titel Onderzoek Officiële titel

Dienst SZW

Onderzoek interne samenwerking en Vitaliteitsonderzoek Implementatie verbetervoorstellen Kaizensessies t.b.v. werkdruk Het realiseren van informele ontmoetingen ter bevordering van de samenwerking en de integrale dienstverlening. Implementatie verbetervoorstellen IBO

Plan van Aanpak, Ontwikkeling en implementatie nieuw dienstverleningsconcept Werkpleinen Brown paper sessies werkprocessen FB tbv procesverbeteringen Ontwikkelen gespreksleidraden en registratieformulier tbv verbetering & uniformering gespreksvoering + informatieoverdracht Diagnose en implementatie verbetervoorstellen. Taakinventarisatie staf WGS

Doel/Probleemstelling Op welke vraag geeft het onderzoek een antwoord

Lijst van Dienstspecifiek onderzoek uitgevoerd in 2012

14.2.3 Format DMO

2

2 8 8

2

2 2

2

2

2

Onderwerp 1= Beleid 2= Organisatie en aansturing 3= Personeelsbeleid & Pmanagement 4= Kwaliteitszorg 5= Financiën 6= Juridische aangelegenheden 7= Overig beheer 8= Anders

5/6

5/6 7

3/4

5/6 3

5/6

5/6

Type Onderzoek 1 =Tevredenheidsonderzoek 2 = Kosten/batenanalyse 3= Inventarisatie/verkenning 4 = Beschrijvend onderzoek 5 = Overig efficiencyonderzoek 6 = Overig effectiviteitsonderzoek 7 =Overig 7

82

Verbeteren Proces Bezwaar

Verbeteren Proces Beroep

Simulatie Mobiliteit Ontwikkelen Frontoffice

Kader ED

Besturing Bijzonder Onderzoek Desksharen

Structuuromhanging Support DHoM Capaciteitsberekening Financiële Dienstverlening DHOM Samenvoegen van StartBaan en WGS tot één nieuwe afdeling: Werkgeversservicepunt Reorganisatie directie Bedrijfsvoering Verandering afdeling Individuele Voorzieningen (DHOM) Oog voor de klant

Wmo klanttevredenheid 2011

SZW

SZW

SZW SZW

SZW

SZW

SZW

SZW

SZW

SZW

SZW

SZW

SZW

SZW

Kwaliteitsketen

SZW

Klanttevredenheidsonderzoek en evaluatie reorganisatie N.a.v. bezuinigingsdoelstelling een geslaagde implementatie voor de afdeling IV in 2013 realiseren. Hoe waarderen de klanten van de Dienst SZW de dienstverlening op de verschillende locaties van de dienst? Meten van de tevredenheid van Wmo-klanten over de aangeboden voorziening en het contact met de gemeente.

Plan van Aanpak, ontwikkeling en implementatie nieuw dienstverleningsconcept en nieuwe organisatie

Inzicht krijgen in de benodigde capaciteit in de huidige situatie en het mogelijke winstpotentieel

Voorbereiden en implementeren van reorganisatie/nieuwe organisatie Kwaliteitsketen Het signaleren van knelpunten en het implementeren van verbetervoorstellen Het signaleren van knelpunten en het implementeren van verbetervoorstellen Veranderen paradigma en cultuur Startbanen Onderzoek naar klantstromen en aanpassen capaciteitsplanning en inroostering Ontwikkelen visie, methodiek en instrumentarium van Excellente Dienstverlening Verbeteren van de aansturing van de afdeling bijzonder onderzoek Ontwikkelen visie en begeleiden implementatie desksharen Opstellen analyse en voorstel voor omhanging

1

1

2

2

2

2

2

2

2

2/4

2 2

2

2

2/ 4

1

1

7

1

7

3/5

4

5/6

5/6

6

6 5

5 /6

5/6

7

83

Terug van Weggeweest

De praktijk van het agressiebeleid anno 2012

Inventarisatie methodieken en instrumenten Evaluatie van de vijf procentregeling: quickscan van literatuur Huishoudenstoets

SZW

SZW

SZW

Werkmaat of schoolmaat?

Wmo monitor

Onderzoek Pilot Invordering Gemeente Den Haag

Quickscan Pilot Wachttijd

Haagse Wijkenmonitor

SZW

SZW

SZW

SZW

SZW

SZW

SZW

Armoedemonitor 2012

SZW

Van hoeveel personen uit ons klantenbestand moet het huishoudinkomen getoetst worden? Welke resultaten heeft Werkmaat tussen september 2009 en september 2011 behaald? De Wmo monitor volgt de Haagse ontwikkelingen op de negen prestatievelden van de Wmo. Hoe wordt door klanten van invordering die dienstverlening van drie incassobureaus en afdeling invording gewaardeerd? Leidt de invoering van een wachttijd tot instroombeperking en welke gevolgen heeft de wachttijd voor klanten? De wijkenmonitor volgt ontwikkelingen op zes terreinen in vier aandachtswijken en stadsdeel Laak.

Wat is de omvang en samenstelling van de minimahuishoudens in Den Haag en van welke minimavoorzieningen maken zij gebruik? Waarom stroomde herhaald instromende klanten eerder uit, wat deden deze klanten in de periode dat zij geen bijstand hadden en wat zijn redenen van hun nieuwe bijstandsafhankelijkheid? Tevens is vastgesteld welke klantgroepen er onder draaideurklanten te vinden zijn. Welke kennis hebben medewerkers van het agressiebeleid en hoe handelen zij bij het voorkomen, beperken en afhandelen van agressie-incidenten? Welke instrumenten en methodieken worden gehanteerd om onze klanten te ondersteunen? Wat is er vanuit de literatuur bekend over het effect van de vijf procent regeling? 7

1

8

1

1

1

1

1

1

4

6

1

4

6

3

3

3

4

1

1

4

1

14.2.4 Bedrijfsvoering – Juridische zaken 1.1 Aantallen primaire besluiten en bezwaarschriften Omschrijving a. primaire besluiten (exclusief personeelsbesluiten) b. bezwaarschriften (HGR, DPZ, SZW, DSB/naheffingsaanslagen parkeren, DPZ/ambtenaar van de Burgerlijke Stand) (exclusief personeelsbesluiten) • ingediend. • afgehandeld • (gedeeltelijk) gegrond / herroepen • ingetrokken met herziening • ongegrond. • ingetrokken zonder herziening • niet-ontvankelijk. • doorgezonden naar juiste instantie • afgedaan binnen wettelijke termijn.

aantal 193.282

5.008 4.955 728 177 2.493 588 772 197 4.724

1.2. Verzoeken Wet openbaarheid van bestuur (Wob) aantal

Omschrijving a: Schriftelijke Wob-verzoeken • ingediend • afgehandeld • afgedaan binnen wettelijke termijn

12 12 12

b: Dwangsommen (op grond van de Wet dwangsom en beroep bij niet tijdig beslissen) • ingediende verzoeken (ingebrekestellingen) • aantal verbeurde dwangsommen • bedrag dat hiermee gemoeid was

0 0 0

1.3. Verzoeken Wet dwangsom en beroep bij niet tijdig beslissen (Wet dwangsom) Omschrijving a: Dwangsommen • ingediende verzoeken (ingebrekestelling) • aantal verbeurde dwangsommen • bedrag dat hiermee gemoeid was

aantal 126 18 € 8.700

1.4 Redenen bezwaarschriften niet binnen wettelijke termijn: Door de hoge instroom en oplopende voorraden gekoppeld aan een niet constante instroom kunnen tijdelijke voorraad problemen ontstaan waardoor de tijdige afdoening niet altijd mogelijk is. Door de tijdige inschakeling van tijdelijk extra capaciteit wordt dit zoveel mogelijk opgevangen.

84

Het tijdigheidspercentage van ruim 95% geeft aan dat dit ondanks de hoge instroom in het algemeen goed is gelukt. 1.5 Hoeveel uitspraken van bestuursrechters zijn in 2012 gedaan met betrekking tot besluiten die in eerste instantie van uw dienst afkomstig waren? Omschrijving

aantal

a. in beroep (inclusief 270 Voorlopige Voorzieningen) b. in hoger beroep

aantal gegrond 852 137

114 11

1.6 Uitspraken civiele rechters Hoeveel uitspraken van civiele rechters zijn in 2012 gedaan met betrekking tot uw dienst? Hoeveel waren er in uw nadeel? Omschrijving

a. in eerste aanleg b. in hoger beroep c. in cassatie

aantal geschikte zaken

aantal verloren zaken

aantal

50 2 -

-

-

Toelichting: De gemeente heeft een verhaalsrecht van de kosten van bijstand op onderhoudsplichtigen op grond van de Wet werk en bijstand (Wwb). Het betreft een verzoekschriftprocedure. Als onderhoudsplichtigen niet bereid zijn tot betaling over te gaan van het door de gemeente vastgestelde bedrag dan wordt door de gemeente een verzoekschrift ingediend bij de rechtbank. Hoger beroep is mogelijk bij het gerechtshof. Er zijn 46 procedures gevoerd. Daarnaast zijn er 4 beslag- en executiezaken geweest, waarvan 2 zaken speelden in Suriname en Aruba. Deze laatste 2 zaken zijn nog niet afgerond. 1.7 Procedures en werkafspraken over resultaten De terugkoppeling van de resultaten in bezwaarprocedures vindt rechtstreeks plaats naar het betrokken Werkplein of de betrokken afdeling. Daarnaast worden alle uitspraken naar de Kwaliteitskringen verzonden. De bezwaarmedewerkers zijn 1 dag per week werkzaam op de werkpleinen en afdelingen om daar informeel overleg over zowel lopende als afgedane bezwaren mogelijk te maken. Structureel vindt er per locatie 1x per maand een inhoudelijk casuïstiek een signaleringsoverleg met de betrokken kwaliteitscoaches plaats. Overstijgend vindt 4x per jaar een centraal kwaliteitsoverleg plaats waaraan de hoofden van de kwaliteitskringen, de afdeling Bezwaar en Beroep, Sociaal Raadslieden, afdeling Beleid en de Juridisch Controller aan deelnemen, waar beleidssignaleringen worden gedaan.

85

2. 2.1/2.2Inschakeling ander kantoor dan huisadvocaat •

Procesvertegenwoordiging: Barents en Krans De totale kosten (excl. BTW) in 2012 bedroegen € 11.938.Redenen inschakeling ander kantoor: Deze inschakeling heeft plaatsgevonden in verband met ESF procedures. Doorverwijzing voor de bezwaar/beroepszaak ESF 2003 van huisadvocaat Pels en Rijcken naar Barents en Krans stamt al van voor 2012. Pels en Rijcken kon/wilde als zijnde landsadvocaat zelf de zaak niet behandelen omdat Pels als landsadvocaat door het Rijk gebruikt wordt als deskundige in rechtszaken en raadsman in processen. Doorverwijzing is destijds in overleg met de BSD/JZ tot stand gekomen. De (gerechtelijke) procedure is afgerond. Het ministerie heeft gehoor gegeven aan de uitspraak van de rechtbank om een nieuwe beslissing op bezwaar op 25 juli 2012 te nemen. Uiteindelijk heeft de gemeente (bijna) alles gekregen wat we gevraagd hebben. Gezien de deskundigheid die aanwezig is bij Barents en Krans zijn er opnieuw bezwaarprocedures gestart met inschakeling van Barents en Krans tegen 4 beschikkingen van de staatssecretaris van Sociale Zaken en Werkgelegenheid ESF 2009 en 2010 omdat de gemeente van mening is dat het subsidiebedrag te laag is vastgesteld. Inschakeling is in overleg met de BSD/JZ tot stand gekomen.

•

Procesvertegenwoordiging USG juristen De totale kosten (excl. BTW) in 2012 bedroegen € 28.000 Reden inschakeling ander kantoor: In verband met collectief ontslag WIW werknemers per 1 juli 2012 en de daarbij noodzakelijke (voorwaardelijke) ontbindingsprocedures ex art. 7 : 685 BW zijn deze procedures uitbesteed bij USG juristen. USG juristen zijn gespecialiseerd in civiel arbeidsrecht. Er is per procedure betaald.

2.3 Inhuur juridisch personeel Aan drie zzp-ers die gespecialiseerd zijn in de afhandeling van bezwaren op het gebied van Wwb en WMO zijn werkzaamheden betreffen het onderzoeken en opstellen van een concept advies in bezwaarzaken uitbesteed. In 2012 zijn 600 bezwaarzaken uitbesteed. Onbekend hoeveel arbeidsuren hiermee gemoeid waren omdat er niet op uurbasis wordt gedeclareerd maar er is een vast bedrag per bezwaarzaak afgesproken. De totale kosten (excl. BTW) in 2012 bedroegen € 240.000 2.4 Lopende zaken van voor 2012 die al waren ondergebracht bij de huisadvocaat zijn daar gebleven. Het betreft: - de Wet Inburgering Nieuwkomers (WIN) afrekening. De gemeente is van mening dat er geen complete vergoeding heeft plaatsgevonden voor de geleverde prestaties in het kader van de WIN. Onvergoed zijn gebleven de inburgeringsprogramma’s die in 2005 zijn gestart waarbij de verklaringen na 2005 zijn afgegeven. In beroep heeft de rechtbank het beroep van de gemeente gedeeltelijk gegrond verklaard. Zowel het ministerie als de gemeente is tegen de gegrondverklaring/ongegrondverklaring in hoger beroep gegaan bij de Raad van State. De zitting bij de Raad van State is gepland op 26 april 2013.

86

- Kliq faillissementsprocedure. De vordering van de gemeente als concurrente crediteur bedraagt € 157.675. De afwikkeling van deze procedure hangt af van de renvooiprocedure van de Staat der Nederlanden. Als de vordering van de Staat der Nederlanden niet zou worden erkend, dan kunnen de concurrente crediteuren naar de huidige stand van de boedel een uitkering van 45% tegemoet zijn. Als de vordering van de Staat volledig wordt erkend dan zal er slechts 5% resteren. We moeten de afloop van de procedure afwachten.

87

14.2.6 Bedrijfsvoering-Integriteit Het integriteitsbeleid van SZW is een uitwerking van het overkoepelend gemeentelijk beleid en is weergegeven in de Notitie Integriteitsbeleid SZW december 2008, vastgesteld door de directie met instemming van de OR. Het integriteitsbeleid omvat verschillende instrumenten op het brede gebied van enerzijds de organisatiestructuur met regels, procedures en afspraken en anderzijds de organisatiecultuur met de focus op het ontwikkelen/stimuleren van de morele competentie van het personeel: nalevingaspecten en stimuleringsaspecten.

1. Geformuleerde plannen voor 2012 1.1. Het versterken van de samenwerking met andere diensten op concernniveau om zo meer eenduidig beleid te realiseren. - Het opstellen van raamcontracten voor het extern inkopen / beleggen van integriteitsonderzoeken, liefst gemeentebreed in nauw overleg met de GAD. - Een protocol melding en onderzoek voor betrokkenen en getuigen, waarin informatie over een integriteitsonderzoek en rechten en plichten wordt gegeven. 1.2. Implementatie gewijzigde geheimhoudings-/integriteitsverklaring en na 1 jaar op verzoek van de OR een evaluatie. 1.3. Preventieplan SZW en continueren dialoog met het management. 1.1. Samenwerking op concernniveau Eind 2011 is het Platform Integriteit opgericht om de samenwerking te realiseren tussen de integriteitsfunctionarissen van de diensten en het concernbrede Bureau Integriteit. Om zo samenhang en uniformiteit te bevorderen in de uitvoering van het beleid en de aanpak van preventie. De acht bijeenkomsten van het Platform in 2012 hebben de verschillende benaderingen van de diverse diensten inzichtelijk gemaakt en tegelijkertijd is er een start gemaakt met het nadenken over hoe we meer samenhang kunnen creëren: Integriteitsonderzoek: Het Bureau Integriteit van de BSD heeft niet de capaciteit om overkoepelende kaderovereenkomsten af te sluiten. De GAD ziet het niet als haar verantwoordelijkheid om in die zin overkoepelend te opereren. Wel kan de GAD als vraagbaak dienen, om zo hun ervaring te delen met de diensten. SZW heeft vervolgens stappen ondernomen richting externe inkoop van onderzoek en een raamcontract afgesloten met Capra. Het gemeentelijk Platform wordt op de hoogte gehouden, met de intentie dat andere diensten zich alsnog aansluiten. Integriteitstrainingen management De integriteitstrainingen voor nieuwe leidinggevenden zijn centraal geregeld. Binnen het platform worden ervaringen uitgewisseld over het geven van een vervolg aan deze trainingen. Protocol melding en onderzoek Een eerste opzet van een dergelijk protocol is belegd binnen het platform. De nieuwe regeling gebruik ICT-middelen De leden van het platform hebben input gegeven voor de nieuwe regeling voor gebruik ICT-middelen die door de BSD wordt opgesteld. Er is meer aandacht gevraagd voor het gebruik van social media, omgaan met vertrouwelijke informatie en een meer toegankelijke tekst als het gaat om de juridische informatie. Ombudsman Bij de aanpak van misstanden komt het voor dat betrokkenen zich melden bij de ombudsman. Platform en ombudsman blijven in gesprek over hoe de verschillende rollen zich tot elkaar verhouden.

88

Opdracht onderzoek integriteitsbeleid Gemeente Den Haag Eind 2012 heeft de BSD opdracht gegeven aan Governance & Integrity (G&I) een onderzoek in te stellen naar de actualiteit en adequaatheid van het integriteitsbeleid van de gemeente Den Haag: garandeert het gemeentelijk beleid voldoende alertheid op integriteitsrisico’s, actieve preventie en een adequate aanpak en registratie van incidenten. Strategische agenda 2013: In 2013 wil het platform zich inzetten voor: - samenhang en uniformiteit blijven bevorderen, b.v. ook bij risico-inventarisaties; - bij de diensten een basisniveau van de organisatie van integriteit bewerkstelligen; - werken aan de PR van integriteit; - integriteit hoger op de agenda van de gemeente zien te krijgen; een goede invalshoek zou de update van de prioriteitennota P&O kunnen zijn; - integriteit in het Haags leiderschapsprofiel uitwerken; - integriteit in de handleiding voor de gesprekscyclus uitwerken. 1.2 Implementatie en evaluatie gewijzigde integriteits-/ geheimhoudingsverklaring De gewijzigde verklaring is geïmplementeerd. Als gevolg van besluitvorming die ten grondslag ligt aan reorganisaties hebben we te maken met geringe instroom van nieuw personeel en externen. De afdeling personeelszaken en de bedrijfsbureaus zijn gevraagd naar een evaluatie: de reactie is positief hoewel slechts in enkele gevallen (extern) personeel is aangenomen: het proces verloopt prima, alle nieuwe personeelsleden ondertekenen de verklaring en deze wordt opgeslagen in het Pdossier of in geval van externen bewaard door de Bedrijfsbureaus; de verklaring geeft nieuw personeel een duidelijk beeld van wat er van hen wordt verwacht, mensen hebben geen vragen. 1.3 Preventieplan Het preventieplan is na overleg met diverse functionarissen binnen de dienst in conceptfase. Overleg over concrete aanbevelingen moet nog plaatsvinden, evenals afstemming met het platform integriteit. Parallel aan het schrijven van het plan is er meer beweging gekomen op concernniveau als het gaat om gezamenlijk integriteitsbeleid binnen de diensten. Daarnaast is de mogelijkheid aanwezig dat uitkomsten van het onderzoek door G&I kan leiden tot wijzigingen in de aanpak centraal en decentraal. De inhoud van het preventieplan gaat samen op met de actuele ontwikkelingen.

2. Preventie Naar aanleiding van het jaarverslag 2011 en de uitkomsten van de vitaliteitsdag is er het afgelopen jaar veel aandacht gevraagd voor houding en gedrag. Samen met een HR adviseur is dit onderwerp in diverse MT’s besproken, met de focus op de relatie tussen pesten en intimideren en de mate waarin vitaliteit en omgangsvormen op peil zijn binnen het team. Er is een leidraad geschreven ‘Integriteit en moreel leiderschap’, en uitgereikt aan het management. Ook in columns en nieuwsbrieven kwam het onderwerp omgangsvormen aan de orde. Alle diensten beschikken nu over de workshop ‘Speel open kaart’. Bij de afdeling opleidingen zijn twee medewerkers getraind om de workshop te geven. Het integriteitsbeleid blijft actueel door nieuwe ontwikkelingen en wetenschappelijke inzichten te integreren. De integriteitscoördinator houdt kennis daarvan op peil door het bijhouden van literatuur en het onderhouden van netwerken. Daarnaast is het afgelopen jaar een 5 daagse training gevolgd aan de UvH: ‘zingeving en macht in organisaties’ en een tweetal congressen:’dag van de integriteit’ en ‘pestpraktijken op het werk’.

3. Melding en onderzoek Het totaal aantal meldingen is ten opzichte van vorig jaar iets gedaald, maar daarbinnen zijn de meldingen over het ervaren van intimidatie gestegen. Bijzonder is het gegeven dat slechts twee integriteitsonderzoeken hebben plaatsgevonden. Deze situatie laat zich lastig duiden. We kunnen hieraan niet de conclusie verbinden dat alles goed gaat, zeker niet met de toename van meldingen over ongewenst gedrag. Tevreden achterover leunen is niet

89

aan de orde. Het blijft zaak om alert te zijn op datgene wat ondergronds aanwezig zou kunnen zijn. De situatie waarin de dienst verkeert met bezuinigingen en reorganisaties kan leiden tot cynisme en de gevoelens van veiligheid aantasten, met de kans dat mensen er even niet voor kiezen elkaar aan te spreken of misstanden te melden.

4. Risico beheersing De dienst kiest ervoor om op kwetsbare momenten in het proces naar vermogen beheersmaatregelen te treffen. De betreffende procesverantwoordelijken hebben hierin een eerste verantwoordelijkheid. Bedrijfsbureaus, Organisatie Ontwikkeling, Personeels Zaken, Planning en Control en Interne Auditing hebben hierin een ondersteunende / adviserende rol. Onder de werkzaamheden van Interne Auditing (IA) vallen advies en oordeelsvorming over de opzet van processen. De feitelijke uitvoering daarvan wordt door de afd IA beoordeeld middels reviews en steekproeven. Bevindingen van IA worden vastgelegd in onderzoeksrapporten en besproken met de opdrachtgevers. In voorkomende gevallen worden maatregelen getroffen ter vermindering van de kans op integriteitsinbreuken. Denk daarbij aan functies die extra risico’s op integriteitsinbreuken met zich mee brengen in verband met onder meer het inzien en of werken met gevoelige persoonsgegevens, het kunnen beschikken over geld of beïnvloeden van de betaalrichting en de omgang met zakelijke relaties. - Producten en diensten van de afdeling IA: * Adviezen en informatie m.b.t.; - uitvoeringsaspecten voortkomend uit nieuw of gewijzigd dienstverleningsbeleid - beheersing ingeval van (her-)inrichting van werkprocessen - maatregelen ter voorkoming/beperking verantwoordingsrisico’s - systeemfunctionaliteiten - informatiebeveiliging - integer handelen * (Integrale) rapporten over uitkomsten van; - audits op opzet van werkprocessen - reviews op de feitelijke werking van werkprocessen /operational audits - rechtmatigheidsonderzoeken (op het voldoen aan wet- en regelgeving van verstrekkingen van uitkeringen en voorzieningen) - financiële onderzoeken naar juistheid, tijdigheid, volledigheid en administratieve verwerking van verplichtingen, uitgaven en verwerking van ontvangsten - it-audits op systeemfunctionaliteiten of onderdelen daarvan - audits ikv informatiebeveiliging De hier voor genoemde producten betreffen niet alleen de afdelingen die verantwoordelijk zijn voor de dienstverlening aan de burgers van Den Haag maar ook de afdelingen die een ondersteunende taak hebben naar deze “primaire afdelingen”. Vereiste rapportages in het kader van de verantwoording bij hardclosure en jaarrekening worden ter beschikking gesteld aan de GAD.

90

Bijlage 1: Overzicht activiteiten 2012 Afdelingsbezoeken/MT’s

Overleg Integriteit Intern en extern

Workshop Training leidinggevenden

MT FD Dhom MT inkomen MT Werken MT P&V MT SB Binckhorstlaan MT directie MT dBV MT Invordering MT Laak

denktank integriteit: 5x directieleden: 17x beveiligingsoverleg: 4x afd.personeelszaken: 8x afd.opleidingen.: 5x afd.communicatie 5x overig: 24x

gemeentebrede training integriteit voor leidinggevenden: 3 deelnemers SZW AD heeft één van deze trainingen geopend. alle nieuwe personeelsleden in dienst bij SZW krijgen een gesprek over integriteit bij de introductie (eed en belofte)

platform Integriteit: 8x overig concern: 13x BIOS kennisplatform integriteit overheid/dag vd integriteit: 4x overig extern: 5x

Columns 3 columns - betrokkenheid met zinvolle regels - samenvatting jaarverslag 2011 - open en direct

Nieuwsbrieven 4 nieuwsbrieven voor directie en hoofden - open kaartspel en jaarverslag integriteit 2011 - aankondiging column 2x - social media en training

Beleid Signalen n.a.v. integriteitonderzoeken/meldingen Beleidsvoorstellen aan BDT /OR Diverse signalen ivm risico’s BDT 3x, OR 2x 6x (integriteitsverklaring/jaarverslag/evaluatie en raamcontract) (doorbetalingen/systeem/awareness/professioneel gedrag) Leidraad voor het management geschreven ‘Integriteit en moreel leiderschap’ Diverse adviezen en overige acties Wet- en regelgeving, beleid, (nieuwe) procedure 3x Internetgebruik, systeemgebruik, social media 4x Omgang, niet professioneel handelen 9x Integriteit, onderzoek, organisatie intern 8x Integriteit, onderzoek, organisatie extern 5x Belangenverstrengeling /Nevenwerkzaamheden 4x Privégedrag 1x Integriteitsverklaring 2x Vertrouwelijke informatie 1x Doorverwezen VPO, Bedrijfsmaatschappelijk werk 2x Arbeidsverhouding, rechtspositie; doorverwezen naar leiding, HR 2x WOB 3x

91

14.2.7 Bedrijfsvoering – Financieel beheer van gemeentebrede en dienstspecifieke processen Uitkeringsproces Het uitkeringsproces is tot in detail beschreven in de administratieve organisatie en vertaald naar werkinstructies. Het uitkeringsproces is voorts verregaand geautomatiseerd. Ter waarborging van de rechtmatige uitvoering van het proces vinden er door de afdeling interne auditing van de dienst SZW verbijzonderde interne controles naar de uitvoering van het uitkeringsproces plaats. Hierin worden onder meer hoogte, recht en duur van de verstrekte uitkeringen meegenomen. Voor 2012 lag de nadruk in het uitkeringsproces op een verregaande digitalisering van de dienstverlening, het vereenvoudigen van procedures en het inkorten van de doorlooptijden.

92

93

Bijlage 14.5 Tabel verbonden partijen

Gemeenschappelijke regelingen

Stichting Werkbij (publiek-publieke samenwerking)

PPS Coöperatie Wigo4it U.A. (publiek-publieke samenwerking)

Deelnemingen

Naam verbonden partij

bedragen in €1000

Den Haag

Den Haag

Stichting Werkbij is opgericht om n.v.t. namens de gemeente op te treden als werkgever voor personen die zijn aangewezen op een baan met loonkostensubsidie. Daarnaast voert Stichting Werkbij de administratie voor loonkostensubsidies die aan overige werkgevers worden verstrekt. n.v.t.

n.v.t.

n.v.t.

n.v.t.

768

8.941

1-1

913

9.110

31-12

913

2.278

12.305

3.375

1-1

6.530

3.349

31-12

145 n.v.t.

169 n.v.t.

Nom. Aandeel (%) Aandeel (%) Eigen vermogen Intrinsieke Vreemd vermogen Resultaat 2010 Dividend in 2012 per 31-12(gegevens 2010) waarde Belang per 31-12(gegevens 2010) (bedrijfsresultaat) 2012 2012

Wigo4it is opgericht om gezamenlijk n.v.t. gebruik, beheer en ontwikkeling van ict-systemen voor en door de sociale diensten van de vier grote steden mogelijk te maken. Wigo4it draagt, met een zakelijke en professionele klantbenadering, zorg voor de ict-facilitering van de primaire processen van de vier diensten. Verder draagt Wigo4it bij aan de coördinatie en afstemming tussen de G4.

Vestigingsplaats Openbaar belang