Deelnemersvergadering Stichting Pensioenfonds Thales Nederland 3 juni 2015
.
1
Agenda 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10.
Opening Notulen van de vergadering van 22 mei 2014 Governance Herstelplan Financiële gegevens 2014 2015: nFTK, Pensioenpremie en indexatie Wijziging pensioenregeling en brief omzetting tijdelijk pensioen Actualiteit: toekomstvisie pensioenstelsel Rondvraag Sluiting
.
2
Notulen 22 mei 2014
.
3
Governance
.
4
Organisatie en toezicht pensioenfonds Toezicht Accountant (KPMG)
Uitvoering
Overheid (DNB / AFM)
Manager Pensioenfonds Bureau Pensioenzaken Beleggingsadviescommissie
Verantwoordings- h orgaan
Bestuur
Kasbank
Administratie Stichting (AonHewitt) VisitatiePensioenfonds commissie Thales Nederland
Vermogensbeheer (NN IP en Blackrock)
Adviserend actuaris (TowersWatson)
Communicatiecommissie Compliance officer
Waarmerkend actuaris (TowersWatson)
Deelnemers
.
5
Wet en Regelgeving Governance • Code Pensioenfondsen (voorheen Principes voor goed Pensioenfonds Bestuur) • Wet Versterking Bestuur Pensioenfondsen (o.a. verkiezingen voor Verantwoordingsorgaan en afvaardiging gepensioneerden in bestuur) Overige wettelijke wijzigingen • Wijziging van fiscaal kader (Witteveen kader) voor pensioenfondsen per 2014 en 2015; implicaties voor pensioenregelingen (opbouwpercentage omlaag naar 1,875%, pensioenrichtleeftijd naar 67 jaar, aftopping bruto 2e pijler pensioen op 100.000 euro pensioengevend salaris per 2015) • Aangepast FTK per 2015
.
6
Herstelplan
.
7
Dekkingsgraad (definitie)
Vermogen fonds = dekkingsgraad % Verplichtingen
Een dekkingsgraad van 108 % betekent dat het pensioenfonds voor iedere 100 euro die nu en in de toekomst aan pensioen moet worden uitgekeerd, 108 euro aan beleggingen heeft • Minimaal vereiste dekkingsgraad is 104,2%, anders dekkingstekort en korte termijn herstelplan • Vereist (op 15-jaars termijn) is 116,6% (FTK 2014), anders reservetekort en lange termijn herstelplan
.
8
Herstelplan
• Onderdekking sinds eind 2008 (dekkingsgraad < 104,2%) • Voldoende herstel per 31 december 2013 (104,6%) daarvoor was korting van 3,5% wel noodzakelijk; dekkingstekort opgeheven, korte termijnherstelplan ten einde
• Herstel zet door, per 31 december 2014 (110,5%) • Lange termijn herstelplan nog van toepassing; er is nog wel sprake van reservetekort (<116,6%)
.
9
Ontwikkeling Pensioenfonds Thales 2007-2014 (effecten cumulatief over periode van 8 jaar, afgerond op hele mln euro) Kapitaal
Pensioenverplichtingen DG
(in mln euro)
(in mln euro)
Start 2007 Premie Uitkeringen Beleggingsresultaat
686 +208 -203 +526
Kosten -11 Stand 31 december 2014 1206
524 Opbouw +185 Uitkeringen -203 Daling marktrente +421 Rentetoevoeging +113 Levensduur +82 Indexatie +18 Verlaging 3,5% -34 Impact UFR -18 Saldo ov. effecten +4 1091
130,8%
110,5%
.
10
Financiële gegevens 2014
.
11
2014 Verandering t.o.v. 2013 +/-
Totaal per 31 december 2014
Pensioenvermogen
+247,4 mln
1.206,4 mln
Pensioenverplichtingen
+174,6 mln
1.091,3 mln
Aantal gepensioneerden
+67
1554
Aantal actieven
-9
1.824
Aantal Ex-deelnemers
-21
1.310
Dekkingsgraad
+5,9%-punt
110,5%
Indexatie (act + gepens)
0%
Rendement *
+26,2%
(lange) rente
- 0,89%-punt
1,81%
* Inclusief Swap overlay en valuta afdekking
.
12
Beleggingen 31 december 2014 (in mln euro)
137
37 89 vastgoed fondsen aandelen 391
vastrentend (obligaties) marktwaarde swap overlay
552
cash
.
13
Rendement 2014 Rendement Fonds 2014
Rendement benchmark 2014
Aandelen Obligaties Onroerendgoed fondsen
16,1% 10,0% 23,2%
18,0% 9,5% 24,7%
Totaal
13,1%
13,9%
Bijdrage - Swap overlay - Valuta afdekking
14,6% - 1,5%
Totaal rendement 2014
26,2%
.
14
Rendement afgelopen 7 jaar
In %
2014
2013
2012
2011
2010
2009
2008
Totaal 20082014
Gemiddeld per jaar 2008-2014
Totaal beleggingsrendement*
26,2%
2,8%
15,6%
8,3%
11,6%
12,1%
-7,9%
87,1%
9,37%
Totaal beleggingsrende ment (unhegded)
13,1%
6,5%
12,4%
-0,9%
9,1%
16,9%
-15,0%
45,5%
5,50%
Benchmark (unhegded)
13,9%
5,2%
12,6%
-0,5%
8,2%
13,9%
-15,6%
39,6%
4,89%
* Totaal beleggingsrendement betreft het rendement inclusief het effect van valuta afdekking en swap overlay
.
15
Beleggingsstrategie – Startpunt beleggingsstrategie: ALM studie – Acties 2014: • Mandaten NN IP en Blackrock aangepast (ruimte gegeven voor tactisch beleid over de hoofd asset classes) • Er is 2 keer “gerecouponed” in 2014 voor in totaal 120 mln euro. Bij recouponen wordt er positieve marktwaarde (cash) uit de swap overlay gehaald en deze middelen worden herbelegd in aandelen, obligaties en vastgoed. De renteafdekking is hierbij gehandhaafd op 70 procent van de verplichtingen. In totaal heeft het fonds nu voor 177 mln gerecouponed (in 2012 voor 57 mln)
.
16
Uitvoeringskosten 2014 Pensioenfonds Thales NL • Vermogensbeheer 64 basispunten (0,64%) van het gemiddeld belegd vermogen – CEM benchmark 2013 67,2 bp
• Pensioenbeheer € 372 per actieve deelnemer en pensioengerechtigde – CEM benchmark 2013 € 395
Conclusie: kostenniveau in lijn met fondsen van vergelijkbare omvang (CEM benchmark)
.
17
Verantwoordingsorgaan (VO) • Taak: oordeel geven over handelen van bestuur, het door het bestuur gevoerde beleid in het kalenderjaar en beleidskeuzes die op toekomst betrekking hebben. Bijzondere aandacht voor evenwichte belangenbehartiging • Leden: mevr Gomes, dhr Hamelink, dhr Van der Zeeuw (namens respectievelijk de werkgever, werknemers, pensioengerechtigden)
NB: in 2015 uitbreiding Verantwoordingsorgaan van 3 naar 6 leden, ofwel een extra zetel voor zowel gepensioneerden, actieven als werkgever (planning: kandidaatstelling Q3, verkiezingen Q4)
.
18
Verantwoordingsorgaan (VO) (vervolg) Verslag VO over 2014 en reactie bestuur: • VO oordeelt o.b.v. de gevoerde gesprekken en beschikbare documenten positief over het handelen en gevoerde beleid van het bestuur over 2014 • Het VO is van mening dat het Bestuur in 2014 op evenwichtige wijze rekening heeft gehouden met de belangen van de belanghebbenden • Het VO vraagt het bestuur om het indexatiebesluit goed toe te lichten op de deelnemersvergadering Reactie bestuur: het bestuur is het VO erkentelijk voor het verslag en kan de inhoud van dit verslag onderschrijven
.
19
2015
.
20
nFTK 2015 • Vereiste buffers worden verhoogd, van 116,6% naar circa 121% (te bereiken in 12 jaar) Per juli 2015 indienen lange termijn herstelplan volgens nFTK 2015 • Eisen premiebeleid aangepast • Grenzen indexatie hoger (indexatie alleen mogelijk bij beleidsdekkingsgraad hoger dan 110% en als je de toekomst ook kunt indexeren) • Maatstaf financiële positie: beleidsdekkingsgraad (gemiddelde dekkingsgraad van afgelopen twaalf maanden; per 31 december 2014 108,4%) • Risico bereidheid vaststellen (met stakeholders van het fonds) • Haalbaarheidstoets (60 jaar (!) vooruit kijken) • Kortingen mogen gespreid worden over de tijd
.
21
Dekkingsgraad Als gevolg van gewijzigde wet- en regelgeving moet het pensioenfonds hogere financiële buffers aanhouden. Ook zijn een aantal parameters gewijzigd. Dit resulteert in een verlaging van de dekkingsgraad tov het oude stelsel, voor ons fonds initieel met 4,8%-punt verschil in dekkingsgraad door wijziging rekenregels per 1 januari 2015 dekkingsgraad dekkingsgraad*
31 december 2014 110,5% 1 januari 2015 105,7%
* Rentecurve zonder 3 maandsmiddeling van de rente
.
22
Actuele dekkingsgraad 30 april 2015 (nFTK 2015) • Vermogen 1.327 mln euro
• Verplichtingen 1.208 mln euro • Actuele dekkingsgraad 109,9% • Beleidsdekkingsgraad 109,3%
.
23
Pensioenpremie 2015
.
24
Premie
* De werkgever is bereid om de benodigde premie boven 30% in 2013, 2014 en 2015 op zich te nemen, hier mogen geen rechten aan worden ontleend voor de toekomst
Premie bestaat uit de volgende, wettelijk verplichte, elementen: a) Comingservice koopsom voor in het betreffende jaar nieuw op te bouwen pensioenaanspraken b) Risicokoopsommen voor nabestaandenpensioen en premievrijstelling arbeidsongeschiktheid c) Een solvabiliteitsopslag (gerelateerd aan risicoprofiel beleggingen) d) Opslag i.v.m. uitvoeringskosten Premieniveau komt steeds hoger te liggen door daling van de marktrente. De lagere marktrente zorgt voor hogere kosten van nieuw op te bouwen pensioenen (onderdeel a). Versobering van de pensioenregeling zorgt voor kleine verlaging van de premie
.
25
Indexatie 2015
.
26
Indexatie 2015 In december 2014 heeft het bestuur besloten geen indexatie te verlenen per 1 januari 2015 • De dekkingsgraad (DG) per eind november was op dat moment bekend en bedroeg 110,4% (inclusief 3-maands middeling van de rente) • Volledige indexatie (prijsindex, CPI afgeleid) zou per 1 januari 2015 0,59% bedragen • Op basis van de ABTN kan er partiële indexatie verleend worden bij DG > 105%; op basis van DG november van 110,4% zou een partiële indexatie van 0,16% toegekend kunnen worden
.
27
Indexatie 2015 (vervolg) Echter: overwegingen om niet te indexeren zijn geweest: • De actuele rente was lager dan de 3 maands gemiddelde rente; dit betekent dat bij gelijkblijvende rente de dekkingsgraad naar 106,6% zou dalen in 3 maanden tijd • Uitgaande van 106,6% had het bestuur een geringe indexatie kunnen verlenen echter de dekkingsgraad zit dicht bij de dekkingstekort grens en het economisch herstel is nog fragiel en financiële markten kennen de nodige bewegelijkheid • Bestuur wilde niet onder de 104,2% dekkingsgraad uitkomen per januari 2015 omdat dan opnieuw een korte termijn herstelplan ingediend moet worden en het gevaar van kortingen op pensioen dreigt • In nFTK 2015 mag pas vanaf 110% indexatie gegeven worden en in 2015 wordt de 3 maands middeling van de rente in de dekkingsgraad berekening afgeschaft Alle bovenstaande overwegingen afwegend heeft het bestuur besloten om niet partieel te indexeren. Conform het bestaande beleidskader is de discretionaire bevoegdheid gebruikt en met een dekkingsgraad boven de grens van 105% toch geen indexatie toegekend
.
28
Cumulatief gemiste indexatie sinds 2004
Cumulatief gemiste indexatie en kortingen Actieven (loonindex)*
Gepensioneerden (prijsindex)
indexatie
17,58%
12,24%
verlaging
3,5%
3,5%
21,08%
15,75%
totaal
* vanaf 1-1-2015 actieven ook prijsindex
.
29
Wijzigingen pensioenregeling 2015
.
30
Wijzigingen pensioenregeling 2015 •
Pensioenrichtleeftijd in 2015 naar 67 jaar
•
Opgebouwd levenslang pensioen met een pensioenrichtleeftijd van 65 jaar wordt naar 67 jaar omgezet. Dat betekent een verhoging van het pensioenbedrag met 13,2%. De deelnemer kan dit individueel weer vervroegen naar gewenste pensioendatum. Voor de omzetting is geen toestemming nodig
•
Opbouwperiode wordt langer, opbouwpercentage lager: maximaal 1,875% per jaar
•
Kabinet beëindigt belastingaftrek voor pensioenpremie voor inkomens boven € 100.000
•
Franchise wordt in stappen verlaagd (zorgt voor grotere pensioengrondslag)
•
Nabestaanden pensioen van 70 naar 50% opbouwbasis, tijdens dienstverband risicodekking tot 70%
.
31
Brief omrekening tijdelijke pensioenen
.
32
Omzetting tijdelijke pensioenen Tijdelijke pensioenen ook omgezet naar 67 jaar (tijdelijk pensioen tussen 62 en 65 zonder nabestaandenpensioen) uit oogpunt van administratieve vereenvoudiging wordt levenslang pensioen vanaf 67 jaar met nabestaanden-pensioen. Wordt opgenomen in regulier pensioen, inzetbaar in flexibiliseringsmogelijkheden Er wordt toestemming gevraagd voor deze omzetting
.
33
Omrekening tijdelijke pensioenen Huidig • Uitkering van 62 tot 65 jaar (langer laten doorlopen dan 65 niet mogelijk) • Uitkering mogelijk naast salaris • Uitkering wordt gekort op eventuele ww-uitkering • Op deze pensioenrechten zit geen nabestaandenpensioen Na omzetting in levenslang pensioen vanaf leeftijd 67 • Uitkering vanaf gewenst moment, tussen 55 en 70 jaar • Reguliere flexibiliseringsmogelijkheden van toepassing, onder andere: Tot aan AOWdatum verhoogd pensioen mogelijk (opvulling AOW-gat met maximaal € 18.900 bruto per jaar) Vanaf feitelijke pensioendatum tot 69, 72, 75 jaar hoger of lager pensioen mogelijk (verhouding 100:75 vice versa) • Uitkering kan aansluitend op eventuele ww-uitkering ingaan (ww-er kan niet verplicht worden zijn pensioen vervroegd in te laten gaan) • Wel nabestaandenpensioen bij levenslang pensioen
.
34
Voorbeeld Huidige situatie: maatman 62 jaar oud • Tijdelijk pensioen € 14.000 (van 62 tot 65 jaar) • Levenslang pensioen € 18.750 (vanaf 65 jaar) • Nabestaandenpensioen € 13.125 Na omzetting in levenslang pensioen en AOW compensatie tussen 62 jaar en 65 jaar en 9 maanden • Uitkering € 14.965 (van 62 tot 65 jaar en 9 maanden) • Levenslang pensioen € 18.750 (vanaf 65 jaar en 9 maanden) • Nabestaandenpensioen € 13.125 deelnemers zullen veelal op 1 moment met pensioen willen gaan, veelal eerder dan 67 jaar. Dan heb je doorgaans aan alleen een tijdelijk pensioen niet voldoende en moet je je levenslange pensioen ook vanaf dat moment laten uitkeren om het pensioen voor AOW datum op voldoende niveau te krijgen. Alle pensioenen samenvoegen met een richtleeftijd van 67 jaar en vervolgens vervroegen is in de meeste gevallen de meest passende optie
.
35
Overige actualiteiten
.
36
De consultatie over de toekomst van het pensioenstelsel dhr Tarik Uçar (Pensioenfederatie)
.
37
Rondvraag
.
38