De verbinding tussen gezondheidsachterstanden en de 3 D’s in het sociaal domein:
de rol van het (wijk)team
STUDIEOCHTEND GEZOND IN 11 DECEMBER 2014
Opzet Wijkteams in alle soorten en maten • Stand van zaken in het land: ervaringen en leerpunten • Inzoomen op perspectief gezondheid binnen teams • Dilemma’s
Even Voorstellen Robbert van Bokhoven Hoofd Acquisitie en Innovatie Pharos
STUDIEOCHTEND GEZOND IN 11 DECEMBER 2014
Helga Koper Programmamanager sociaal domein Platform31
Even voorstellen Wie zijn we? Een kennis- en netwerkorganisatie voor stedelijke en regionale ontwikkeling Wat doen we? Platform31 ondersteunt professionals en organisaties bij sociale, economische en ruimtelijke vraagstukken met praktijkgerichte kennis en relevante netwerken. Platform31 ontwikkelt samen met partners kennis in wetenschappelijk onderzoek, praktijkexperimenten en netwerken. We verspreiden deze kennis zowel breed in de vakwereld, als gericht in opleidingen, congressen en excursies. Waarom bestaan we? Steden, regio´s, dorpen en wijken zijn continu in beweging. Professionals en organisaties moeten kunnen inspelen op nieuwe sociale, economische en ruimtelijke ontwikkelingen. De nieuwste kennis in huis en samenwerken met andere partijen zijn dan onmisbaar.
Even voorstellen Wie zijn we? Pharos is een onafhankelijk en landelijk expertisecentrum. Wat doen we? Pharos ondersteunt landelijke en lokale partijen met kennis en expertise bij het terugdringen van de gezondheidsachterstanden en bij het verbeteren van de kwaliteit en effectiviteit van de (gezondheids) zorg en preventie. Pharos werkt op geleide van de vraag en gelooft in het in co-creatie met betrokkenen ontwikkelen en bruikbaar maken van kennis. Pharos werkt hierin samen met gemeenten, professionals, landelijke en lokale partijen in de zorg, patiënten- en migranten organisaties en verzekeraars. Waarom bestaan we? In Nederland hanteren we het uitgangspunt ‘gezondheid en kwaliteit van zorg voor iedereen’. Pharos zet kennis in om de grote gezondheidsverschillen terug te dringen, de kwaliteit, effectiviteit en toegankelijkheid van de gezondheidszorg voor laagopgeleiden en migranten te verbeteren en preventie en het zelfmanagement bij deze groepen te versterken.
‘Gezond in …’ en de 3 D’s
Waarom het lef dit te starten? • programma ondersteunt doelen 3 D’s • integraal werken wordt nu vormgegeven (wijkteams)
STUDIEOCHTEND GEZOND IN 11 DECEMBER 2014
Bevindingen eerste gesprekken gemeenten Integrale aanpak en sociale domein • ter plekke leggen ambtenaren verbindingen tussen verschillende beleidsvelden (verbreding) • inzet op gezondheid is diepte-investering sociale domein • wijkteams: outreachende en laagdrempelige benadering • relatie met armoede-problematiek • rol wijkverpleegkundige als schakel naar eerstelijn
STUDIEOCHTEND GEZOND IN 11 DECEMBER 2014
Huber: gezondheid is het vermogen van mensen zich aan te passen en een eigen regie te voeren, in het licht van fysieke, emotionele en sociale uitdagingen van het leven.
STUDIEOCHTEND GEZOND IN 11 DECEMBER 2014
STUDIEOCHTEND GEZOND IN 11 DECEMBER 2014
Decentralisaties in het sociaal domein: Groen licht voor EEN INTEGRALE DOMEINOVERSTIJGENDE AANPAK! SYSTEEMINNOVATIE:
VAN ZORGEN (VOOR) NAAR ONDERSTEUNEN (ZORGEN DAT)
VAN AANBODGERICHT NAAR VRAAGGERICHT (MAATWERK!)
MEER ZELFREGIE EN SAMENREDZAAMHEID
MEER DOELMATIGHEID IN AANPAK EN RESULTAATGERICHTHEID
AANBOD DICHTBIJ: OP WIJKNIVEAU, MEER PREVENTIE
BEROEP OP EIGEN KRACHT EN INFORMELE NETWERKEN
STUDIEOCHTEND GEZOND IN 11 DECEMBER 2014
STUDIEOCHTEND GEZOND IN 11 DECEMBER 2014
Sociaal wijkteam als instrument Kenmerken sociaal wijkteam:
Dichtbij directe leefwereld, hulp nabij (wijkniveau)
Snelheid, minder schakels en gezichten
Voor alle zorg-/ondersteuningsvragen één aanspreekpunt
Inzet op eigen krachten en het directe netwerk
Vraaggericht werken, naar verwachting kosten besparend
Bij multiproblematiek 1 coördinator (multidisciplinair samengesteld team generalist /specialist)
http://www.platform31.nl/publicaties/vormgeving-sociale-wijkteams
Aanleiding en historie sociale wijkteams -Kabinet heeft bij decentralisaties bewust ingezet op grote beleidsvrijheid van gemeenten -Opvallend dat zoveel gemeenten kiezen voor sociale wijkteams (slim kopiëren?) -2008 Wijkenaanpak (integraal en generalistisch werken in achterstandswijken): leefbaarheid - Combi fysieke, sociale en persoonlijke aanpak - Experiment ‘Achter de Voordeur’ -‘één gezin, één plan, ‘één regisseur’ -Positieve opbrengst(MPG): stabiliteit, welzijn of sociale stijging -MKBA -Nauwelijks onderbouwing keuze voor sociale (wijk)teams
Variatie in het organisatiemodel van sociale wijkteams -Variatie in doelgroepen -Variatie in doelen -Variatie in leefgebieden waarop door het wijkteam zelf steun wordt gegeven -Variatie in de soorten van activiteiten van de wijkteams ►Geen eenduidig universeel sociaal wijkteam-model in de praktijk: maatwerk door de gemeenten als bestuurslaag die het dichtst bij de burger staat en daardoor weet wat er nodig is
Dilemma’s Generalistische werkwijze: -Omgaan met de spanning tussen efficiëntie en inclusieve besluitvorming -Risico van doelverschuiving Selectie van Professionals -Omgaan met de spanning tussen externe en interne legitimiteit Breedte van de professionele kennisbasis van het team - Omgaan met de spanning tussen flexibiliteit en stabiliteit
Logische verbinding met sociale wijkteams -gezondheid -Rapport Astri/Meccano : Multiproblematiek bij cliënten, Rapport IWI Maatwerk bij meervoudigheid (IWI) - Aansluiting wijkverpleegkundige (Brief Langdurige Zorg 2013WMO 2015) -Onderzoek Panteia: samenwerking gemeenten en zorgverzekeraars -(Collectieve zorgverzekeringen)
Voorbeelden
Vragen/Discussie
