DE GRIFFIE VAN HET BEROEPSORGAAN
INZAKE VEILIGHEIDSMACHTIGINGEN,
-ATTESTEN EN -ADVIEZEN
Het Beroepsorgaan inzakeveiligheidsmachtigingen, -attesten en -adviezen, waar van de griffiefunctie wordt waargenomen door de administratie van het Vast Comité r, is bevoegd voor geschillen die betrekking kunnen hebben op beslissin gen in vier domeinen: de veîlîgheîdsmachtigingen, de veiligheidsattesten die toe gang moeten verJenen tot plaatsen waar zich gedassificeerde documenten bevin den, de veiligheidsattesten die toegang mo€ten verlenen tot welbepaalde plaatsen waar zkh een dreiging voordoet en, ten slotte, de veiligheidsadviezen. Daarnaast treedt het Beroepsorgaan ook op ais 'annulatierechter' tegen beslissingen van publieke of administratieve overheden om in een bepaalde sector of voor een bepaalde plaats of happeningveiligheidsadviezen of -attesten aan te vragen 101 Deze activiteiten van hel Beroepsorgaan hebben een directe impact op zowel de budgettaire aIs personele middelen van hel Vast Comité L Immers warden alle werkingkosten gedragen door het Vast Comité l, dat daarnaast niet enkei én de voorzitter én griffier levert, doch oak het nodige administratief personeel dat moet instaan voor de tijdsintensieve voorbereiding, behandeling en afhandeling van de beroepen. In dit hoofdstuk worden de aard van de bestreden beslissingen, de hoedanig heid van de bevoegde overheden en van de verzoekers en de aard van de beslis singen van het Beroepsorgaan binnen de verschillende beroepsprocedures cijfer matig weergegeven. Om enige vergelijking mogelijk te maken, werden de cijfers van de afgelopen twee jaar eveneens opgenomen.
101
Zif hlerover uitgebreid her Aciivileitenverslag 2006 van her Vast Comité 1 (91-119).
VI.l. DE CIJFERS Tabell. Betrokken veiligheidsoverheid 2006
2007
2008
24
4
18
4
0
4
ADIV
15
14
It
ADCC
3
0
0
FANC
2
4
8
Federale politie
2
I
Lokale politie
0
0
Lokale luchthavencommissie 102
0
2
TOTAAL
50
25
58
2006
2007
2008
Vertrouwelijk
6
5
3
(;phe;m
21
5
15
9
2
9
24
8
23
8
3
4
NVO • Veiligheid van de Staat
I
1 1
,
Tabel 2. Aard van de bestreden bes1issing
I Veiligheidsmachtigingen !
Zeer
~eheim
Weigering Intrekking
102
-
""-"
Machtiging voor beperkte duur
1
0
0
Machtigiog voor lager niveau
2
I
0
Geen beslissing binnen termijn
I
0
0
Geen beslissing binnen verlengde termijn
0
0
0
SUBTOTAAL
36
12
27
In iedere Iuchthaven werd door het Directoraat-gencraal Luchtvaart cen zgn, lokale luchtha vencommissie opgericht. Bij wijze van overgangsmaatregel levert deze commissie de veilig heidsadviezen af voer personen die over een luchthavenidentificatiebadge moeten beschikken. gelet op het Konlnklijk Besluit van 2 februari 2009 tot wijziging van het koninklijk beslu;t van 3 jun; 2005 tot wijziging van het koninklijk besluit van 24 maart 2000 tot uitvoering van de wet van [1 december 1998 betreffende de classlncatie en de veiligheidsmachtigingen (B,S. 18 febru ari 2009) zljn deze commlssles bevoegd voor verzoeken identiticatiebadges die gefor muleerd zijn v66r 31 december 2009.
2006
2007
2008
Weigering
2
0
4
Intrekking
0
0
0
Geen beslissing binnen termijn
0
0
0
Weigering
5
11
9
Intrekking
0
0
0
Geen beslissing binnen termijn
7
0
0
Negatief advies
0
2
18
'Herroeping' van een positief advies
0
0
0
Beslissing van publieke overheid om attesten te eisen
0
0
0
Weigering NVO om ve rificaties vOO r attesten te verrichten
0
0
0
Beslissing van administratieve overheid am adviezen te eisen
0
0
0
Weigering NVO om verificaties voor adviezen te verrichten
0
0
0
SUBTOTAAL
14
13
31
50
25
58
2006
2007
2008
Ambtenaar
11
3
5
Militair
14
12
11
Particulier
11
10
42
Rechtspe rsoon
0
0
0
2006
2007
2008
Franstalig
32
9
44
Nederlandstalig
18
16
14
Duitstalig
0
0
0
Anderstalig
0
0
0
Veiligheid sattesten gedassificeerde documenlen
Veiligheidsattesten plaals of gebeurtenis
Veiligheidsadviezen
N ormatieve rechtshandelingen
TOTAAL
Tabel3. Aard van de verzoeker
Tabel4. Taal van de verzoeker
Tabel S. Aard van de door het Beroepsorgaan genomen voorbereidende besHssingen 2006
2007
2008
Volledig dossier opvragen (1)
43
23
57
Aanvullende ialDrmatie opvragcn (2)
5
3
0
Horen lid overheld (3)
1
0
0
Beslissing voorzitter (4)
0
0
0
Informatie uit dossier halen door Beroepsorgaan (5)
4
12
17
,
0
0
0
I
c-.......
i
Informatie uit dossier halen door inlichtingendienst (6)
I
,
(1) Het Beroepsorgaan beschikt over de mogelijkhcid het gehele onderweksdossier bij de veWg heidsoverheden op te vragen. Aangezlen dit dossier meer gegevens bevat dan het onderzoeks verslag aIleen, wordt di! verwek systematisch gedaan, (2) Het Beroepsorgaan hee1t de mogelijkheid om tijdens de procedure aanvullende informalie die het nuttig acht, op te vragen, (3) Het Beroepsorgaan kan besHssen om de leden van de inlichtingen- en politiediensten of van de veiligheidsoverheden die aan het horen,
ofde -verificatie hebben meegewerkt, te
(4) De voorzitter van het Beroepsorgaan kan beslissen dat het lid Vat1 de it1lichtingendienst bepaalde gegevens geheim houdt tijdens
verhoor.
(5) [ndien de betrokken inHchtingendienst hierom verzoekt, kan het Beroepsorgaan beslissen dat bepaalde informalie uit het dossier ciat aan de verzoeker ter image zal worden voorgelegd, wordt gehaald. (6) Indien het informatie betreft die afkomstig is van een buitenlandse inlichtingendienst, besHst de Belgisebe inliehtingendienst zeif of de informatie ter inzage is. Dit is een aspect van de toe passing van de zgn, 'derdenregel'.
Tabel6. Wijze waarop de verzoeker zijn rechten van verdediging gebruikt 2006
2007
2008
Dossierinzage door klager I advocaat
23
18
28
Horen van de klager i advoeaat
25
20
31
2006
2007
2008
Onontvankelijk
1
0
0
Zonder voorwerp
3
0
0
Ongegrond
13
4
11
13
5
16
Tabel 7, Aard van de beslissingen van het beroepsorgaan
i VeUigheidsmachtigingen I
~
~
(volledige of gedeeltelijke toekenning)
2006
2007
2008
Bijkomende onderzoeksdaden door overheid
3
3
0
Bijkomende termijn voor overheid
0
a
0
Onontvankelijk
0
0
0
Zonder voorwerp
0
0
1
Ongegrond
0
0
0
Gegrond (toekenning)
1
0
2
Onontvankelijk
1
2
1
Zonder voorwerp
0
0
2
Ongegrond
3
0
2
Gegrond (toekenning)
2
9
5
Onbevoegd
0
0
11
Onontvankelijk
0
0
1
Zonder voorwerp
0
0
2
Negatief advies
0
0
2
Positief advies
0
0
2
Onontvankelijk
0
0
0
Zonder voorwerp
0
0
0
Gegrond
0
0
0
Ongegrond
0
0
0
40
23
58
Veiligheidsattesten geclassificeerde documenten
Veiligheidsattesten plaats of gebeurtenis
Veiligheidsadviezen
Normatieve rechtshandelingen
TOTAAL
VI.2. AANBEVELING VAN HET BEROEPSORGAAN Voor het werkingsjaar 2008 formuleerde het Beroepsorgaan inzake veiligheids machtigingen, veiligheidsattesten en veiligheidsadviezen, volgende aanbeveling: 'Het Beroepsorgaan heeft onrechtstreeks kennis kunnen nemen van beslissingen van publieke of administratieve overheden om in een bepaalde sector of voor een bepaalde plaats of happening veiligheidsadviezen of -attesten aan te vragen terwijl niet onmiddellijk evident was dat die beslissingen rekening hie/den met de bij de wet opgelegde voorwaarden. Immers er kan slechts onder strikte voorwaarden overgegaan worden tot veilig heidsverificaties met het oog op de aflevering van een veiligheidsattest of -advies.
Vooreest mag de verplichting om over een attest te beschikken alleen opgelegd worden door de ministers van Justitie, van Binnenlandse Zaken ofvan Landsverde diging, door een gouverneur, een burgemeester, de directeur-generaal van het Cri siscentrum van de Regering ofdoor de gerechtelijke overheden die bevoegd zijn voor de handhaving van de orde ter terechtzittingen van de hoven en rechtbanken, Deze overheden mogen daarenboven slechts van deze mogelijkheid gebruik maken voor redenen van openbare orde, veiligheid of de bescherming van de fysieke integriteit van de aanwezige personen voor zover er zich een mogelljke drelging aandient zoals voorzien in de Wet van 30 november 1998 op de inlichtingen- en veiligheidsdienst (bijv, terrorisme), De beslissing van de publieke overheid om attesten te voor een plaats of een evenement moet expliciet worden gemotiveerd en ter kennis gebracht van de veiligheidsoverheid, die de verificatie zal verrichten en van de orga nisatoren van het evenement of van de verantwoordelijken voor de lokalen, de gebouwen of de terreinen, Deze besiissing, die een normatief karakter heeft en bij voorbeeld de vorm kan aannemen van een ministerieel ofKoninklijk besluit, moet goed worden onderscheiden van de beslissing om in individuele gevallen al dan niet een attest toe te kennen, De organisatoren ofde verantwoordelijken moeten op hun beurt aile betrokken personen op de hoogte brengen van de beslissing die inhoudt dat zij aan een veiligheidsverificatie zullen worden onderworpen, HetzeiJde geldt indien een bepaalde administratieve overheid de toekenning van een vergunning of toelating afhankelijk wil maken van een positief veilighetds advies: ook zij moet eeTSt een gemotiveerde normatieve beslissing nemen en ter ken nis brengen van de veiligheidsoverheid en van aIle personen die aan een verificatie zullen of kunnen worden onderworpen, Anders dan voor de veiligheidsattesten, komen hier aile administratieve overheden in aanmerking am dergelijke adviezen aan te vragen, Maar de beslissing om een veiligheidsadvies te vragen, kan slechts genomen worden 'wanneer de uitoefening van een beroep, een funette, een opdracht of mandaat, of de toegang tot lokalen, gebouwen of terreinen, of van het bezit van een vergunning, een licentie of een toelating door een niet-geeigend gebruik schade kan toebrengen aan de verdediging van de onsehendbaarheid van het nationaal grondgebied en van de militaire defensieplannen, de vervulling van de opdrachten van de strijdkrachten, de inwendige veiligheid van de Staat, met inbegrip van het domein van de kernenergie, en het voortbestaan van de democratische en grond wettelijke orde, de uitwendige veiligheid van de Staat en de internationale betrek kingen van Belgie, het wetenschappelijk en economisch potentieel van het land, de veiligheid van de Belgische onderdanen in het bulten/and of de werking van de besluitvormingsorganen van de Staat' (art 22quinquies, § 1, W.C&VM), De over held moet haar beslissing dan ook in concreto motiveren in funette van een moge lijke schending van die belangen, Ingevolge artikel12 WBeroepsorgaan beschikt het Beroepsorgaan reeds over de bevoegdheid om - op verzoek van elke een belang kan aantonen - te
onderzoeken of die normatieve beslissingen gerechtvaardigd zijn vanuit de ei5en van de wet. Het Beroepsorgaan acht het echter wenselijk dat het van elke norma tieve beslissing automatisch in kennis zou worden gesteld en dat het op eigen initi atief zou kunnen overgaan tot een onderzoek van de rechtmatigheid. Minstens zou den voornoemde normatieve beslissingen ook in het Belgisch Staatsblad moe ten gepubliceerd worden zodat eenieder er kennis van kan nemen.'