Conceptversie voor de leden van GroenLinks
1
1
De Creatieve Stad
2
Op weg naar een duurzaam, sociaal en tolerant Leiden
3
4
Inleiding
5
Leiden is een prachtige stad met een mooie historische binnenstad en gelegen tussen het
6
Groene Hart en de kuststreek. De aanwezigheid van de Universiteit en haar studenten in
7
combinatie met een cultureel aanbod met grote potentie is de basis voor een bruisend
8
stadsleven. De prachtige singels geven de kans om te werken aan een langgerekt park dat de
9
mogelijkheid geeft om ook in de binnenstad rust te zoeken en te recreëren.
10
11
Maar er is nog veel werk aan de winkel. GroenLinks staat voor een solidaire en duurzame
12
samenleving die op een tolerante wijze ruimte geeft aan de diversiteit in de stad waar
13
iedereen op een ontspannen wijze kan meedoen en genieten. Dat is geen geringe opgave in
14
een tijd waarin sprake is van een economische crisis en een klimaatscrisis. Alle aanwezige
15
creativiteit, van overheid en burgers, dient te worden aangewend om te werken aan de stad
16
waar we van dromen.
17
18
Een creatieve overheid is nodig, omdat de oplossingen voor problemen als het gaat om het
19
klimaat, de economie en de oplopende kosten in de zorg, alleen kunnen worden opgelost
20
door slimme verbanden te leggen. Verduurzaming betekent ook werkgelegenheid en
21
economische kansen, nadruk op onderwijs en creativiteit betekent slimmere burgers die zich
22
voor de samenleving in kunnen zetten. Wijkgericht werken, zorg, jongerenwerk, veiligheid,
23
wonen en leefbaarheid zijn geen aparte beleidshoofdstukjes, maar moeten in samenhang
24
worden gezien. Wij doen daarvoor in dit programma een voorzet.
25
26
Behalve in een creatieve overheid gelooft GroenLinks in de kracht van de Leidse burger die
27
veel in zijn stad mogelijk wil maken. Dat blijkt alleen al uit allerlei burgerinitiatieven. In
28
Leiden stranden deze vaak omdat ze op het stadhuis te weinig gehoord worden, of het nu
29
gaat om initiatieven op het gebied van milieu, zorg, cultuur of de inrichting van de stad.
Conceptversie voor de leden van GroenLinks
2
30
GroenLinks is van mening dat de vernieuwing de komende jaren gezocht moet gaan worden
31
bij de energie die de Leidse burgers die hun stad duurzamer, zorgzamer, groener en leuker
32
willen maken. Steeds meer is het besef aanwezig dat de overheid niet alles kan en de
33
bewoners samen dingen voor elkaar kunnen krijgen die we nooit hadden verwacht. Denk
34
aan de vele vrijwilligers en mantelzorgers die een geweldig sociaal netwerk hebben
35
gebouwd. Denk aan het Stadslab die met steeds nieuwe sprankelende ideeën, zoals het
36
Singelpark, komt. Denk aan burgers die als alternatief voor een vervuilende Rijnlandroute
37
het plan van de Churchillavenue hebben bedacht. Denk aan alle kunstenaars die via hun
38
kunst allerlei nieuwe, creatieve verbindingen leggen binnen de stad en tussen Leidenaars. En
39
last but not least alle groene initiatieven die de laatste jaren door Leidenaars zelf zijn
40
ontplooid. Voor GroenLinks is het nooit een probleem om Leidse burgers te vinden die ons
41
jaarlijkse Groene Lintje verdienen.
42
43
Nu het kabinet-‐Rutte heel veel bezuinigt en tegelijkertijd veel taken bij de gemeente
44
neerlegt, kunnen we deze Leidse creativiteit als een kans zien. GroenLinks wil de
45
mogelijkheden van de Leidse burgers benutten om een leefbare en leuke stad te krijgen. Dat
46
betekent natuurlijk wel dat de overheid ervoor moet zorgen dat deze actieve burgers de
47
ruimte krijgen. De gemeente moet aanjager gaan worden van de initiatieven die onze stad
48
kent en die zoveel mogelijk faciliteren. Soms kan dat doordat initiatiefnemers subsidie
49
krijgen om aan de slag te kunnen gaan of om hun ruimte en faciliteiten te kunnen
50
bekostigen. De andere keer helpt de gemeente door meer te denken of makkelijk
51
vergunningen te verlenen.
52
53
Natuurlijk realiseert GroenLinks Leiden zich dat het kabinet door alle maatregelen veel
54
goede zaken wegbezuinigt die we een warm hart toedragen. We staan daarom pal voor het
55
Leidse minimabeleid en zullen ervoor waken dat de zwakkeren in de samenleving niet aan
56
hun lot worden overgelaten. Het gemeentebestuur moet daarom heldere keuzes maken.
57
Liever een goed minimabeleid dan overbodige parkeergarages in de binnenstad. Liever een
58
goed fietsnetwerk dan asfalt dat nog meer auto's aantrekt. Liever een verantwoord
59
milieubeleid met aandacht voor mens en dier dan op onverantwoorde wijze de
60
concurrentiekracht van de Leidse economie proberen te stimuleren. Een ander beleid is
Conceptversie voor de leden van GroenLinks
3
61
nodig. De crisis brengt veel mensen in een moeilijke situatie. Maar GroenLinks wil niet bij de
62
pakken neerzitten. Wij hebben ideeën om de crisis te lijf te gaan. Die ideeën kunt u lezen in
63
dit programma in de verschillende hoofdstukken. En onze ideeën willen we zoveel mogelijk
64
verbinden. Of het nu gaat om werk, gezondheid, cultuur, zorg, groen, sport of onderwijs, alle
65
onderwerpen hebben betrekking op het welzijn van de Leidse inwoners. Daarom moet wat
66
GroenLinks betreft het beleid zoveel mogelijk in zijn onderlinge samenhang worden
67
ontwikkeld.
68
69
Wij willen een creatieve, zorgzame, solidaire en duurzame stad. Een stad waar het fijn is om
70
te leven. Dat is wat GroenLinks de komende vier jaar wil bereiken. Als u dat ook wilt dan
71
weet u waar u op moet stemmen. Dan gaan wij werk maken van de creatieve stad die Leiden
72
is.
73
74
De Groene Stad
75
Leiden is een mooie plek om te leven. Dichtbij het groen en de zee en met een mooie
76
historische binnenstad. Op die binnenstad zijn we niet alleen trots, maar hij is bovendien
77
belangrijk voor de stedelijke economie.
78
Maar Leiden is ook een stad die bijna helemaal is volgebouwd. De beperkte ruimte die we in
79
Leiden hebben, geeft extra uitdagingen voor vraagstukken die te maken hebben met wonen,
80
groen en bereikbaarheid. Geen van die aspecten kun je los van elkaar zien en daarom zitten
81
ze elkaar nogal eens in de weg. Dat vraagt om creatieve oplossingen. Leiden moet een
82
compacte stad zijn, waarin wonen, werken en de publieke ruimte op elkaar zijn afgestemd.
83
De compacte stad is wat GroenLinks betreft duurzaam in alle betekenissen van het woord: er
84
moet bij het innovatief inrichten van de stad niet alleen ruim baan zijn voor openbaar
85
vervoer en de fiets en aandacht voor klimaat en groen, maar ook voor historisch en cultureel
86
erfgoed en hergebruik van gebouwen.
87
88
Groen
89
Groen heeft een positieve invloed op de leefbaarheid van de stad. Het verbetert op een
90
simpele en goedkope manier de kwaliteit van de openbare ruimte. In een dichtbebouwde
Conceptversie voor de leden van GroenLinks
4
91
stad zorgt groen voor een plek om buiten te bewegen, te spelen en te recreëren. Het
92
Singelpark is hier een goed voorbeeld van. Maar de gemeente kan meer doen. Denk
93
bijvoorbeeld aan het beschikbaar stellen van braakliggend terrein of vrije ruimte voor
94
stadlandbouw of voor natuurspeelplaatsen zoals de Torteltuin of de biodiversiteitstuin van
95
Vrij Groen.
96
97
-‐ Groen bestaat in wijken als Zuid-‐West vrijwel altijd uit een grasveld. Groen gebied kan veel
98
creatiever worden ingericht, waarbij biodiversiteit extra aandacht kan krijgen. Te denken valt
99
aan stadslandbouw, plukparken, wilde tuinen en bloemenvelden met bijenhotels. Het groen
100
inrichten van de wijken gaat volgens GroenLinks het beste in samenspraak met de bewoners.
101
102
-‐ De gemeente komt een plan voor elke wijk waarin wordt gekeken op welke manieren de
103
wijk groener gemaakt kan worden. Groene daken en groene gevels worden gestimuleerd. De
104
gemeente geeft daarin het goede voorbeeld.
105
106
-‐ Alle groengebieden van de Oostvlietpolder tot het Kooipark en het Wijkpark in de
107
Merenwijk worden met elkaar verbonden via groene zones. Het Singelpark gaat het centrum
108
vormen van dat grote groene park.
109
110
-‐ Bestaand groen blijft groen. De Groene Kaart waarin tegen kap beschermde bomen staan
111
opgenomen wordt uitgebreid en voor burgers toegankelijk. Leidenaren kunnen op
112
interactieve wijze bomen aanmelden om te beschermen tegen kap.
113
114
-‐ Het groenbeheer en het onderhouden van de walkanten moet ecologisch en met aandacht
115
voor (het verbeteren van) de biodiversiteit gebeuren. Leiden krijgt een kudde stadsschapen
116
om het groen bij te houden.
117
118
-‐ De grachten worden zo schoon dat je er in kan zwemmen. Er komt een stadsstrand en er
119
komen zwemtrapjes in de grachten.
120
Conceptversie voor de leden van GroenLinks
5
121
-‐ Aandacht voor groen en dierenwelzijn kan niet vroeg genoeg beginnen. Kinderen moeten
122
daarom op school Natuur en Milieueducatie krijgen en alle kinderboerderijen blijven open.
123
124
Stadsdieren
125
-‐ Dieren zijn ook stadsbewoners. Ze verdienen daarom hun eigen ruimte in de stad. Om die
126
reden wordt bij de inrichting van de schaarse Leidse ruimte ook rekening gehouden met de
127
behoeften van de stadsdieren.
128
129
-‐ Bijen zijn essentieel voor de voortplanting van veel bloemen, bomen en planten. Ze zijn
130
inmiddels een bedreigde diersoort geworden. Onkruidverdelging gebeurt daarom alleen nog
131
maar natuurvriendelijk, er komen meer bijenhotels en bewoners met daktuinen worden
132
gestimuleerd bijen te houden.
133
134
-‐ Mussen zijn bijna uit het straatbeeld verdwenen doordat er nauwelijks meer heggen en
135
struiken zijn waarin ze zich thuis voelen. De gemeentelijke beplanting wordt daarom
136
musvriendelijker.
137
138
-‐ Er zijn in de stad talloze initiatieven die Leiden diervriendelijker willen maken, zoals de
139
Egelopvang en Kat uit de Gracht. Deze initiatieven worden door de gemeente ruimhartig
140
ondersteund.
141
142
Klimaat
143
De energievraag neemt toe, de voorraden fossiele brandstoffen nemen af met stijgende
144
energieprijzen tot gevolg. De uitstoot van CO2 leidt steeds merkbaarder tot
145
klimaatverandering. Daarom is een goed en helder klimaatbeleid dat mensen, bedrijven en
146
organisaties helpt om in beweging te komen en hun gedrag te veranderen van groot belang.
147
GroenLinks wil het energiegebruik verminderen en stimuleren dat we meer duurzame lokale
148
bronnen gebruiken, zoals de wind en de zon. We zetten in op een klimaatneutrale stad
149
Leiden in 2050. Daarbij nemen inwoners meer het heft in eigen handen. Mensen investeren
150
zelf in het isoleren van hun woningen en het plaatsen van zonnepanelen. De rol van de
151
overheid ligt niet in het organiseren of subsidiëren van initiatieven, maar wel in het stellen
Conceptversie voor de leden van GroenLinks
6
152
van heldere doelen en het aanjagen en faciliteren van de initiatieven die er uit de
153
samenleving komen.
154
Door klimaatverandering krijgt Leiden steeds meer te maken met extreem weer. Al dat
155
water moet ergens heen, maar dat is in Leiden lastig, omdat het een van de meest
156
versteende gemeenten van Nederland is. Dat vraagt om creatieve oplossingen.
157
158
-‐ De gemeente Leiden wordt als organisatie in de volgende collegeperiode klimaatneutraal.
159
De gemeente geeft het goede voorbeeld als het gaat om de eigen panden, het gemeentelijke
160
wagenpark, het gemeentelijke aanbesteding-‐ en inkoopbeleid en het gebouwenbeheer van
161
scholen.
162
163
-‐ Leiden gaat eindelijk klimaatprestaties meten, de resultaten publiceren en vergelijken met
164
andere gemeenten. Samen met partners, zoals Energiek Leiden, wordt een lokale
165
energiestrategie ontwikkeld.
166
167
-‐ De prestatieafspraken met corporaties zijn de sleutel om op grote schaal zonnepanelen te
168
installeren en woningen te isoleren om energie te besparen, werk te genereren en
169
woonlasten omlaag te brengen. Er wordt gestreefd een gemiddeld label B voor het gehele
170
woningbezit binnen 10 jaar.
171
172
-‐ Particuliere huurders en woningeigenaren worden ook gestimuleerd om hun woning te
173
verduurzamen via bijvoorbeeld isolatie en zonnepanelen. Er komt een duurzaamheidloket
174
om woningeigenaren en huurders daarbij te ondersteunen.
175
176
-‐ Het energiezuiniger maken van huizen en monumenten wordt makkelijker door het
177
versoepelen van het welstandbeleid, het verminderen van regels voor vergunningen en door
178
het beschikbaar stellen van leningen tegen gunstige voorwaarden die na de terugbetaling
179
weer opnieuw worden uitgeleend.
180
181
-‐ Leiden krijgt vijf windmolens en een windmolencoöperatie waarin bewoners kunnen
182
participeren.
Conceptversie voor de leden van GroenLinks
7
183 184
-‐ Leiden zet zich in voor een structurele vergoeding voor burgers en bedrijven die
185
gezamenlijk duurzame energie opwekken en per saldo meer (duurzame) energie aan het
186
energienet leveren dan ze verbruiken.
187
188
-‐ Een ‘milieuprojectenpot’ maakt de uitvoering van ideeën en initiatieven uit de stad op het
189
gebied van milieu en duurzaamheid mogelijk.
190 191
-‐ Leiden werkt in geen geval mee aan nieuwe milieuvervuiling, zoals de productie van
192
schaliegas.
193
194
-‐ Watermanagement wordt een integraal onderdeel bij nieuwe bouw-‐ en infrastructurele
195
projecten. De projecten moeten opgewassen zijn tegen extreem weer.
196
197
-‐ Plekken die gevoelig zijn voor extreem weer, zoals De Kooi, krijgen een waterplein. Een
198
plein dat gebruikt kan worden om te recreëren, maar een vijver wordt bij veel regen. De
199
Lange Mare wordt weer open gegraven.
200
201
Bouwen en wonen
202
Omdat Leiden beperkte ruimte heeft, heeft compacte bouw de voorkeur. Daarbij zijn
203
bebouwing, publieke ruimte en groen nauw vervlochten. Bij bouwprojecten zijn vragen van
204
belang als: is er zo slim mogelijk gebruik gemaakt van de beperkte ruimte? Hoe verbetert de
205
bouw de kwaliteit van de publieke ruimte? Hoe groen en milieuvriendelijk is het project?
206
207
-‐ Nieuwbouw moet altijd een kwalitatieve meerwaarde hebben voor de stad en de openbare
208
ruimte, omdat wonen, werken en recreëren in een compacte stad in elkaar over lopen. Bij
209
het ontwerp staat kwaliteit centraal en is er aandacht voor innovatief en compact bouwen.
210
Daarin is een nieuwe rol weggelegd voor een stedelijke kwaliteitscommissie die adviseert
211
over ruimtelijke projecten.
212
Conceptversie voor de leden van GroenLinks
8
213
-‐ Gebouwen met een cultuurhistorische betekenis zijn belangrijk voor de identiteit van de
214
stad. Daarom heeft herbestemming de voorkeur boven sloop en nieuwbouw.
215
216
-‐ Er moet betaalbare woonruimte zijn voor alle inkomensgroepen. Een gezonde mix van
217
koop-‐ en (sociale) huurwoningen is van belang. Starters, minima en
218
eenpersoonshuishoudens verdienen extra aandacht net als senioren en bijzondere
219
doelgroepen met speciale woonwensen.
220
221
-‐ Een woonomgeving wordt aantrekkelijker als je die (deels) zelf mag inrichten. Bovendien
222
vraagt de vastzittende woningmarkt om innovatieve oplossingen. Daarom moet er meer
223
worden ingezet op zelfbouw en betaalbare klushuizen.
224
225
-‐ De gemeente moet een veel meer actievere rol gaan spelen in het herbestemmen van de
226
vele hectares aan leegstaande winkels en kantoren. Zo kan de gemeente stimuleren dat
227
bedrijfspanden worden omgebouwd tot studentenwoningen, ateliers voor kunstenaars of
228
bedrijfsruimtes voor beginnende ondernemers.
229
230
-‐ Bewoners en hun wensen moeten serieus betrokken worden bij de inrichting van de
231
openbare ruimte in hun straat of wijk.
232
233
Bereikbaarheid.
234
Leiden wordt een veel prettigere stad om in te leven. Schoon verkeer en een betere
235
doorstroming helpen daarbij. GroenLinks vindt dat wijken toebehoren aan spelende
236
kinderen, voetgangers en fietsers. De auto is er te gast. De inrichting van de straat wordt
237
daarop aangepast. Zo komt de nadruk van verlichting en inrichting op het comfort en
238
veiligheid van wandelaars op de stoep en bij de bewoners te liggen en niet op het
239
voorbijgaand verkeer door de straat. In wijken waar het kan worden parkeerplekken
240
omgezet in speel-‐ en groenplekken. In nieuwe straten en wijken parkeren auto's niet in het
241
straatbeeld maar onder of achter de huizen.
242
Het wegennet van Leiden is tijdens de spits verstopt. Uitlaatgassen van stapvoets rijdende
243
auto's zorgen voor gezondheidsproblemen. Het oplossen van de bereikbaarheidsproblemen
Conceptversie voor de leden van GroenLinks
9
244
en het wegnemen van gezondheidsrisico's gaan hand in hand. We gaan ook het water
245
gebruiken voor vervoer. Openbaar Vervoer, waterbus en fiets worden zo verbetert dat ze
246
gelijkwaardige alternatieven worden voor de auto.
247
248
-‐ De Leidse binnenstad wordt volledig autoluw.
249
250
-‐ Alle woonwijken worden op 30 km/u ingericht en auto's zijn er te gast. De verlichting is niet
251
gericht op het verkeer, maar op het verblijf in de straat en dus vooral op de stoep en niet op
252
de weg.
253
254
-‐ Overbodige ondergrondse parkeergarages in het centrum gaan niet door. Dat scheelt 100
255
miljoen euro en files op de Lammenschansweg, Morsweg, Hoge Rijndijk en Rijnsburgerweg.
256
257
-‐ Bezoekers parkeren buiten het centrum. Er komt een tweede duurzaam mobiliteits
258
centrum (zoals aan de Haagweg) in de bestaande, altijd lege, garage onder het ROC
259
Lammenschans.
260
261
-‐ De bestaande, veelal lege parkeergarages in het centrum worden deels ingericht als
262
overdekte, bewaakte fietsenstallingen.
263
264
-‐ Waterbussen ontsluiten wijken die nabij het centrum liggen en goed bereikbaar zijn over
265
het water, te beginnen met een aantal pilot-‐wijken. Op die manier wordt bestaande
266
infrastructuur van het water toegevoegd aan de huidige mogelijkheden.
267
268
-‐ Regionale (snel)fietsverbindingen lopen door (en niet dood) in Leiden. We starten door de
269
Haagweg en Lammenschansweg fietsvriendelijk te maken. Fietsverbindingen in de stad zijn
270
geasfalteerd en zo veel mogelijk ongelijkvloers. Tussen alle wijken lopen bewegwijzerde
271
fietsverbindingen.
272
Conceptversie voor de leden van GroenLinks
10
273
-‐ Vervoer met de bus van buitenwijken naar het Centraal Station en centrum gaat zonder
274
overstappen. Bussen sluiten naadloos aan op Leiden Centraal, op station Lammenschans en
275
op de regionale snelbussen naar buurgemeenten.
276
277
-‐ Er wordt geëxperimenteerd met het ontsluiten van Leidse wijken met kleine busjes met
278
een hoge frequentie, te beginnen met een proef in de Bockhorst en Zeeheldenbuurt.
279
280
-‐ Parkeeroverlast wordt in overleg met de wijken opgelost door betaald parkeren of blauwe
281
zônes. Hoe verder van het centrum, hoe goedkoper. De deelauto wordt gestimuleerd. Dat
282
zorgt ervoor dat auto's minder beslag op de Leidse ruimte leggen. In wijken waar meer
283
plekken zijn dan nodig worden parkeerplekken omgezet in speelplekken of groenstroken.
284
285
-‐ De gemeente creëert in elke wijk oplaadpunten voor elektrische auto's.
286
287
-‐ GroenLinks blijft tegen de RijnlandRoute door de Oostvlietpolder en langs de Stevenshof.
288
Deze variant van de RijnlandRoute is overbodig en onacceptabel. De ChurchillAvenue is een
289
veel beter alternatief.
290
291
-‐ Er komt geen RingWegOost via de Kanaalweg en/of de Zijldijk. Leiden werkt mee aan het
292
zoeken naar mogelijke verbeteringen met draagvlak in de hele regio, zoals via het project
293
LAB071.
294
295
De werkende stad
296
297
Leiden heeft een unieke centrale ligging tussen de grote steden van de Randstad. De
298
Universiteit, het LUMC en het Bio Sciencepark staan garant voor veel werkgelegenheid.
299
Daarnaast zorgt de aanwezigheid van veel jongeren, studenten en forensen voor een
300
bruisend stadsleven dat ook veel toeristen trekt. Deze specifieke Leidse economie vraagt
301
om een beleid waar de kernwoorden duurzaamheid en creativiteit voor GroenLinks centraal
Conceptversie voor de leden van GroenLinks
11
302
moeten komen te staan. GroenLinks vindt dat een Leidse economie die niet gericht is op
303
duurzaamheid geen perspectief biedt voor de toekomst.
304
Daarnaast zal er ook aandacht moeten zijn voor de groep inwoners die het door de
305
economische recessie niet meer lukt de broek zelf op te houden. Bestrijding van lokale
306
armoede is voor GroenLinks daarom een kwestie van beschaving. De Leidse economie moet
307
kansen bieden voor iedereen.
308
309
Groene economie
310
De economische én de klimaatcrisis kunnen tegelijkertijd worden aangepakt. Door te
311
investeren in duurzaamheid en alternatieve energiebronnen ontstaan nieuwe banen. Dat
312
noemen we de Green Deal. We willen investeren in het opwekken van duurzame energie,
313
het isoleren van woningen, het herinrichten van bedrijventerreinen en het stimuleren van
314
elektrisch vervoer. Dat levert banen op en een bijdrage aan een gezond milieu.
315
Daarnaast dient de gemeente de Leidse economie stimuleren op punten waar ze nu al sterk
316
is en waarop ze onderscheidend kan zijn ten opzichte van andere gemeenten. Het Bio
317
Sciencepark en de Universiteit zijn zeer belangrijke peilers van die economie. De creatieve
318
economie dient verder uitgebouwd te worden.
319
320
-‐ Samen met de Kamer van Koophandel en Ondernemend Leiden wordt een
321
klimaatconvenant gesloten met winkeliers en bedrijven in de stad om te investeren in
322
duurzaamheid. In het convenant worden gezamenlijke duurzaamheidsplannen, goede
323
voorlichting, het opzetten van een duurzaamheidsloket en het verlenen van subsidies
324
opgenomen. Ook kan worden gedacht aan voorrang bij het verkrijgen van
325
parkeervergunningen bij een schoon wagenpark.
326
327
-‐ In overleg met de regio worden bestaande bedrijventerreinen heringericht en
328
gemoderniseerd. Daarbij staat duurzaamheid voorop en wordt geen groen opgeofferd.
329
330
-‐ Leiden concurreert niet met de omliggende gemeenten, maar bepaalt samen een strategie
331
om de regionale economie te versterken
332
Conceptversie voor de leden van GroenLinks
12
333
-‐ De ontwikkeling van het Bio Sciencepark verdient alle steun om in nauwe samenwerking
334
met Universiteit en LUMC verder uit te groeien tot een belangrijke kern van de Leidse
335
economie.
336
337
-‐ Het per 1 januari 2013 ingezette beleid om mensen met beperkingen langer thuis te laten
338
blijven wonen biedt Leiden de kans om zich te profileren als kennisstad op het gebied van
339
Domotica en te investeren in creatieve initiatieven als Living Lab, ten behoeve van een
340
betere kwaliteit van wonen en leven.
341
342
-‐ De omgeving rond de Meelfabriek wordt een broedplaats voor creatieve economie.
343
344
-‐ Leiden onderscheidt zich door een bijzonder winkelaanbod van kleine exclusieve winkels.
345
Daarbij wordt een cluster van op duurzaamheid gerichte winkels gevormd in de Pieterswijk.
346
347
-‐ Leiden stimuleert de combinatie van wonen, werken en winkels in elke wijk om op deze
348
wijze de leefbaarheid te vergroten: werken aan huis wordt gestimuleerd en de kleine
349
wijkwinkelcentra worden behouden.
350
351
-‐ Winkels mogen elke zondag open, maar de uiteindelijke beslissing daarvoor ligt bij de
352
winkeliers.
353
354
-‐ Als het aan GroenLinks ligt wordt het eerste Leidse hostel voor jongeren en backpackers
355
snel geopend
356
357
Werk en Inkomen
358
Door de economische crisis ervaren veel mensen wat het betekent om geen werk of te
359
weinig inkomen te hebben. Armoede komt vaker voor en een toenemende groep mensen
360
komt daardoor in een sociaal isolement terecht. De gemeente Leiden kan een rol spelen bij
361
het begeleiden van mensen naar werk en hen stimuleren om mee te doen in de
362
samenleving. GroenLinks realiseert zich maar al te goed dat op dit moment de betaalde
Conceptversie voor de leden van GroenLinks
13
363
banen niet voor het oprapen liggen en dat er vanuit de landelijke overheid steeds minder
364
geld beschikbaar is om op lokaal niveau mensen te ondersteunen bij werk en inkomen.
365
Maar het mag niet zo zijn dat inkomensbeleid geen prioriteit meer heeft in Leiden.
366
GroenLinks geeft niemand op en wil op basis van de mogelijkheden van mensen kansen
367
bieden die leiden tot het actief participeren in de samenleving met een inkomen dat een
368
menswaardig bestaan garandeert.
369
Dat betekent tegelijkertijd dat de handreiking van de gemeente Leiden niet vrijblijvend is.
370
Een passend en perspectiefvol aanbod om actief mee te gaan doen kan niet zomaar
371
geweigerd worden.
372
373
-‐ Voorkomen van armoede wordt het speerpunt in het Leidse inkomensbeleid.
374
375
-‐ Het budget voor het minimabeleid zal niet ter discussie komen te staan. Dit geld wordt
376
zoveel mogelijk ingezet om mensen met een laag inkomen te laten meedoen met sport,
377
cultuur en sociale activiteiten.
378
379
-‐ In het armoedebeleid gaat de schuldhulpverlening een meer centrale en regisserende rol
380
innemen waardoor de problemen van mensen niet meer afzonderlijk van elkaar worden
381
behandeld. Wachtlijsten moeten zoveel mogelijk voorkomen worden.
382
383
-‐ Leiden gaat jaarlijks een Week tegen de Armoede organiseren met als doel de aandacht te
384
vestigen op armoedeproblematiek.
385
386
-‐ Door middel van een formulierenbrigade worden mensen geholpen in de wirwar van
387
formulieren die ze moeten invullen.
388
389
-‐ Het re-‐integratiebeleid moet gericht zijn op meedoen aan de Leidse samenleving. Daar
390
staat het perspectief op de lange termijn voorop. Indien een zinvol perspectief wordt
391
geboden kan dat niet vrijblijvend zijn.
392
Conceptversie voor de leden van GroenLinks
14
393
-‐ Participatiebanen moeten zijn gericht op de doorstroom naar de arbeidsmarkt. De
394
beloning voor werk is minimaal het minimumloon.
395
396
-‐ Het re-‐integratiebeleid hoort niet alleen gericht te zijn op de groep die weer makkelijk aan
397
de slag kan komen. We schrijven niemand af en iedereen krijgt een kans om mee te doen.
398
399
-‐ De DZB hoort een centrale rol te krijgen bij de re-‐integratie en het aan het werk helpen en
400
begeleiden van mensen met een handicap. Daarbij wordt gestreefd om mensen met een
401
arbeidshandicap zoveel mogelijk bij bedrijven en instellingen te laten werken.
402
403
-‐ Mensen moeten zoveel mogelijk de regie voeren over hun eigen (re-‐integratie)traject.
404
Individueel maatwerk staat daarbij centraal.
405
406
-‐ Via voorwaarden in de gemeentelijke aanbestedingen worden bedrijven geprikkeld om
407
mensen met een handicap of uitkeringsgerechtigden aan te nemen. De gemeente Leiden
408
geeft als werkgever vanzelfsprekend het goede voorbeeld.
409
410
De zorgzame stad
411
412
Leiden kent veel actieve burgers: mantelzorgers die intensieve ondersteuning bieden aan
413
familie of vrienden, bewoners die zich inzetten voor hun wijk en vrijwilligers die vanuit
414
allerlei organisaties actief zijn.
415
Met de overheveling van taken rondom de langdurige zorg naar gemeenten en de forse
416
bezuinigingen die daarmee gepaard gaan, vindt ook een verschuiving van
417
verantwoordelijkheden plaats van overheid naar burger. Daardoor wordt het recht op zorg
418
vervangen door een beroep op de eigen verantwoordelijkheid en het eigen netwerk. De
419
komende jaren zal daardoor het beroep op de samenleving om zich in te zetten voor familie,
420
vrienden of wijkbewoners toenemen. GroenLinks zal de gevolgen van de bezuinigingen
421
kritisch volgen, maar ziet ook een kans om te bouwen aan een nieuw en duurzaam zorg-‐ en
Conceptversie voor de leden van GroenLinks
15
422
welzijnsysteem. Daarin spelen naast de overheid en de zorginstellingen actieve burgers een
423
belangrijke rol.
424
Zorg is meer dan verzorging. Er moet ook aandacht zijn voor kwaliteit van leven door
425
participatie en een zinvolle dagbesteding. Het doel is een samenleving, waarin iedereen
426
zolang mogelijk zelfstandig in de eigen omgeving woont en meedoet. Met een gemeente die
427
faciliteert en stimuleert, professionals en vrijwilligers met elkaar verbindt en waarbij
428
wijkgericht gewerkt wordt.
429
430
-‐ Voor mensen met lichamelijke, verstandelijke of psychische beperkingen moet altijd zorg
431
op maat beschikbaar zijn. Daarbij is het belangrijk dat zij zo veel mogelijk de regie over hun
432
eigen leven kunnen behouden door middel van keuzevrijheid van zorgaanbieder en (bij
433
intensieve zorgvragen) een persoonsgebonden budget (pgb).
434
435
-‐ De cultuuromslag naar een ‘zorgzame samenleving’ kost tijd en moet niet overhaast tot
436
stand komen. De informele zorg is niet afdwingbaar. GroenLinks vindt daarom dat de
437
gemeente moet inzetten op het vergroten van de maatschappelijke betrokkenheid door het
438
faciliteren en stimuleren van onderlinge zorg. Daarnaast dient de gemeente ervoor te zorgen
439
dat een verantwoorde inzet van mantelzorgers mogelijk is.
440
441
-‐ GroenLinks vindt dat het begrip wederkerigheid past binnen de nieuwe verhoudingen. Ook
442
mensen die verzorging ontvangen hebben talenten die ze kunnen inzetten voor de
443
samenleving. Dat voorkomt eenzaamheid en bevordert participatie.
444
445
-‐ De gemeente schrapt alle overbodige regels en zorgt voor een vernieuwde relatie met de
446
zorginstellingen met minder controle, minder bureaucratie en meer vertrouwen. Pas dan
447
kan er ruimte ontstaan voor vernieuwing door professionals en burgerinitiatieven die flexibel
448
en efficiënt werken mogelijk maakt. Dan wordt het ook makkelijker om burgers te betrekken
449
bij de zorg en welzijn in hun eigen wijk.
450
451
-‐ Het ‘keukentafelgesprek’, een eerste gesprek naar aanleiding van een beroep op de Wet
452
Maatschappelijke Ondersteuning (WMO), moet altijd een persoonlijk gesprek zijn, waarin er
Conceptversie voor de leden van GroenLinks
16
453
zorgvuldige afwegingen worden gemaakt over inzet van professionals en het eigen netwerk
454
van degene die om ondersteuning vraagt.
455
456
-‐ Huishoudelijke ondersteuning wordt aangevraagd als mensen door hun beperkingen niet in
457
staat zijn huishoudelijke taken zelf te verrichten. Huishoudelijke hulp moet daarom deel uit
458
blijven maken van het zorgpakket van de WMO. Financiële drempels door een
459
opeenstapeling van eigen bijdragen moeten worden voorkomen.
460
461
-‐ Elke wijk in Leiden krijgt een sociaal wijkteam dat inwoners gericht ondersteunt op het
462
gebied van zorg en welzijn, maar ook bij opvoeding, schulden en andere sociale problemen.
463
De samenstelling van dit team hangt af van de problematiek van de wijk en de speerpunten
464
die de gemeente in overleg met de wijkbewoners kiest.
465
466
-‐ De wijkteams bestaan uit vertrouwde gezichten in de wijk die makkelijk contacten aan
467
kunnen gaan met wijkbewoners. Daardoor kunnen problemen tijdig worden gesignaleerd en
468
kan er veel preventief worden opgelost. Alleen bij complexe problemen wordt verwezen
469
naar specialistische zorg.
470
471
-‐ Juist als het wijkgerichte werken belangrijker wordt, kunnen buurtcentra een
472
ontmoetingsplaats zijn voor de wijkbewoners, huisvesting bieden aan de sociale wijkteams
473
en wijkgerichte zorg en welzijnvoorzieningen bieden. Zo worden ze het kloppend hart van de
474
wijk waarin professionals en vrijwilligers samenwerken.
475
476
-‐ In Leiden zullen initiatieven als “wijkonline” door de gemeente worden ondersteund totdat
477
buurtbewoners dit kunnen overnemen. Via zo’n wijkgerichte website worden bewoners met
478
elkaar in contact gebracht, wordt hun invloed op hun eigen leefomgeving vergroot en het
479
zelforganiserend vermogen van een wijk gestimuleerd.
480
481
Conceptversie voor de leden van GroenLinks
17
482
De lerende stad
483
Elk kind verdient een goede start, in een gezonde omgeving en met onderwijs dat talenten
484
ontwikkelt en eventuele achterstanden wegwerkt. GroenLinks wil daarom jongeren de
485
ruimte geven, met goed onderwijs en voldoende speel-‐ en sportvoorzieningen. We staan
486
voor een positief jeugdbeleid waarbij jongeren uitgedaagd worden hun
487
verantwoordelijkheid te nemen. Voor zichzelf en anderen. We willen dat geen jongere
488
voortijdig afhaakt: iedereen die leerplichtig is, zit op school of volgt een leerwerktraject.
489
GroenLinks zet binnen het onderwijs leerlingen en studenten centraal. Het onderwijs moet
490
recht doen aan individuele verschillen. Persoonlijke ontwikkeling is voor GroenLinks meer
491
dan leren, lezen en schrijven. De ontwikkeling van sociale vaardigheden, culturele en
492
sportieve ontwikkeling en een brede kijk op de wereld horen bij de opvoeding en zijn de
493
verantwoordelijkheid van zowel de ouders als het onderwijs. Scholen worden daarom brede
494
scholen met kinderopvang en aandacht voor buitenschoolse activiteiten als sport en cultuur.
495
Leiden moet de kennisstad blijven die ze is. Daarvoor zijn goede scholen nodig voor ieder
496
soort onderwijs. Dus niet alleen een prima universiteit, maar ook goede basisscholen en
497
middelbare scholen, een uitstekende hogeschool en de beste ROC’s.
498
499
Onderwijs
500
501
-‐ Segregatie in het onderwijs willen we voorkomen door kansrijke en kansarme kinderen
502
samen naar school te laten gaan. Populaire scholen hebben twee wachtlijsten; één voor
503
kansrijke en één voor kansarme leerlingen. Zo zorgen we dat ook kansarme leerlingen een
504
plek kunnen krijgen op populaire scholen.
505
506
-‐ Goed onderwijs begint voor GroenLinks al vóór de basisschool. We willen dat zoveel
507
mogelijk kinderen gebruik maken van een voorschoolse voorziening, waarbij kinderen leren
508
om met elkaar te spelen en zo ook spelenderwijs goed Nederlands leren.
509
510
-‐ Kinderen die opgroeien in gezinnen en wijken met een zwakke sociaaleconomische status
511
en kinderen uit gezinnen met een niet-‐Nederlandse achtergrond hebben vaak minder
Conceptversie voor de leden van GroenLinks
18
512
kansen. Alle kinderen verdienen het om op te groeien in een omgeving die hen stimuleert in
513
hun ontwikkeling. Het is belangrijk dat alle kinderen deelnemen aan voor-‐ en vroegschoolse
514
educatie (VVE) en gestimuleerd worden deel te nemen aan sociale, culturele en sportieve
515
activiteiten.
516
517
-‐ Meer basisscholen en VMBO’s dienen zich te ontwikkelen tot brede scholen. Jongeren
518
kunnen daar hun talenten optimaal ontwikkelen en maken kennis met cultuur en sport.
519
520
-‐ GroenLinks wil de inzet vergroten om de huisvesting van het onderwijs te verbeteren.
521
Kwetsbare wijken krijgen hierbij voorrang. Schoolgebouwen worden multifunctioneel
522
gemaakt en dienen als ontmoetingsplek voor de buurt.
523
524
-‐ Scholen moeten openstaan voor alle kinderen. Kinderen met een specifieke
525
hulp(zorg)vraag worden geholpen een passende school te vinden. Dat betekent dat de
526
gemeente moet voorzien in scholen die toegankelijk zijn. Bij nieuwbouw en renovatie van
527
onderwijshuisvesting is dit voor de gemeente een prioriteit.
528
529
-‐ Iedere Leidse basisschool krijgt een schooltuin. Is hier bij de school zelf geen ruimte voor,
530
dan wordt ergens anders in de wijk een educatieve tuin gerealiseerd. Daarnaast worden
531
schoolpleinen groener ingericht.
532
533
-‐ Op alle scholen maakt voorlichting over seksuele diversiteit, pesten, mensenrechten,
534
racisme en discriminatie deel uit van het reguliere lesprogramma.
535
-‐ De gemeente stimuleert dat het aanbod van het beroepsonderwijs goed aansluit bij de
536
behoefte van het bedrijfsleven en heeft zelf een zo breed mogelijk aanbod van
537
gemeentelijke stageplekken.
538
539
-‐ De Universiteit Leiden hoort en blijft in Leiden. De aanwezigheid van hoger en universitair
540
onderwijs en haar studenten is belangrijk voor de stad. Zij zorgen voor een levendige stad.
541
HBO’s en universiteit moeten zichtbaar zijn in de stad door activiteiten in, met en voor de
542
stad te ontwikkelen.
Conceptversie voor de leden van GroenLinks
19
543
544
Jeugd
545
546
-‐ Jongeren worden door de gemeente actief uitgedaagd om positieve initiatieven te nemen
547
en worden in staat gesteld om goede ideeën uit te voeren.
548
549
-‐ Jongeren mogen meepraten door middel van panelgesprekken als het gaat over zaken die
550
hen direct aangaan. Door middel van een jongerenraad geeft de gemeente Leiden jongeren
551
een stem in de politieke besluitvorming. Deze jongerenraad kan gevraagd en ongevraagd
552
advies geven over alle onderwerpen van de Leidse politiek.
553
554
-‐ In elke wijk moet voor kinderen en jongeren voldoende te doen zijn. Er moeten meer
555
buitenspeelplekken zijn die kinderen uitdagen tot (samen) spelen. Jongerenorganisaties
556
trekken samen op om een passend aanbod in de buurthuizen te bieden.
557
558
-‐ Het jongerenwerk helpt jongeren zonder zinvolle dagbesteding aansluiting te vinden bij de
559
samenleving en helpt hen om weer mee te doen.
560
561
-‐ GroenLinks Leiden blijft de dwarsverbanden leggen tussen sportverenigingen,
562
cultuurinstellingen en het onderwijs. Bijvoorbeeld door middel van
563
combinatiefunctionarissen die worden ingezet in de wijken en scholen waar ze het meest
564
nodig zijn.
565 566
-‐ Als de gemeente straks verantwoordelijk is voor de jeugdzorg, krijgt iedere jongere de hulp
567
die nodig is. Bij problemen wordt zo snel mogelijk (specialistische) hulp gegeven.
568
-‐ Jonge mensen die dak-‐ of thuisloos raken worden direct, apart van andere dak-‐ en
569
thuislozen, individueel opgevangen. Zo kunnen zij deel blijven nemen aan opleiding en werk
570
waardoor zij maatschappelijk blijven meedoen.
571
572
Conceptversie voor de leden van GroenLinks
20
573
De open stad
574
Leiden was en is een stad van vluchtelingen en heeft een lange traditie als het gaat om de
575
opvang van vluchtelingen. De stad van ontdekkingen die Leiden met haar universiteit en
576
musea wil zijn staat ook in een traditie van vrijheden en ontplooiing voor mensen die elders
577
in hun vrijheid beperkt worden.
578
579
-‐ Leiden moet een stad voor vluchtelingen zijn en blijven. Daarom zal Leiden positief
580
antwoorden op een mogelijk verzoek voor het opvangen van vluchtelingen in de stad.
581
GroenLinks is tegen detentiecentra waar uitgeprocedeerde vluchtelingen worden
582
opgesloten.
583
584
-‐ Om te voorkomen dat uitgeprocedeerden op straat belanden, vangt Leiden hen op
585
menswaardige wijze op, voordat zij veilig naar het land van herkomst kunnen terugkeren. Bij
586
de opvang streeft de gemeente naar een optimale samenwerking met de Stichting
587
Uitgeproceerde Vluchtelingen (STUV) en stelt zij STUV in staat haar werk goed te doen. De
588
minimale hulp aan uitgeprocedeerden mag nooit lijden onder bezuinigingen van de
589
gemeente.
590
591
De inspirerende stad
592
593
Kunst en cultuur zijn belangrijke pijlers voor een creatief en bruisend Leiden. Ze verrassen,
594
inspireren, verbazen, ergeren en fascineren. Niet alleen op de professionele podia vonkt de
595
energie en de creativiteit, maar ook op de muziekschool, de jeugdtheaterschool en in de
596
klas. Creatieve burgers zijn van groot belang voor de stad. Kunst en cultuur zijn er voor
597
iedere Leidenaar: jong en oud, rijk en arm.
598
Na de bezuinigingen van Rutte I is er meer verantwoordelijkheid bij de gemeente komen te
599
liggen voor een spannend en verrassend kunstaanbod. Die verantwoordelijkheid neemt de
600
gemeente door belangrijke kunstinstellingen zoals de Stadspodia en de Lakenhal financieel
601
te ondersteunen, maar ook door kunstenaars en burgers met creatieve ideeën de ruimte te
Conceptversie voor de leden van GroenLinks
21
602
geven. Het StadsLab of het Leids Filmfestival tonen aan wat dit allemaal voor moois kan
603
opleveren. Door simpele maatregelen kan Leiden de creativiteit van meer kunstenaars
604
stimuleren waarvan alle Leidenaars uiteindelijk zullen profiteren.
605
606
-‐ Gemeentelijk cultuurbeleid gaat niet altijd over geld. Soms is een kunstenaar al geholpen
607
met een tijdige vergunningsverlening, door middel van een opstartsubsidie of met een
608
goedkope repetitieruimte. Maatwerk en flexibiliteit worden de uitgangspunten van het Leids
609
cultuurbeleid.
610
611
-‐ Ondernemers, kunstenaars en kunstinstellingen hebben elkaar veel te bieden.
612
Centrummanagement, de Cultuurmakelaar en het Cultuurfonds, BV Leiden en de culturele
613
instellingen gaan daarom nog meer samenwerken.
614
615
-‐ Jonge kunstenaars kunnen door het Rijksbeleid op weinig plekken meer terecht. Zij hebben
616
echter veel nieuwe ideeën en energie waar iedere Leidenaar van kan profiteren. Leiden
617
wordt een creatieve haven voor jong talent door een ruimere pot voor projectsubsidies,
618
goedkope ateliers en repetitieruimtes in leegstaand vastgoed en samenwerking met alle
619
professionele partners van Veenfabriek tot Stadspodia en van Haagweg 4 tot BplusC.
620
621
-‐ Die talentontwikkeling wordt ook gestimuleerd op het gebied van popmuziek en dance.
622
Daarom wordt er het nieuwe muziekcentrum De Nobel ruim baan gegeven aan lokaal
623
muzikaal talent. Daarmee wordt het uitgaan in Leiden meteen een stuk aantrekkelijker.
624
625
-‐ Er komt een helder subsidiebeleid voor kunst, festivals en evenementen, waarin kwaliteit,
626
diversiteit en het samenwerken met culturele en maatschappelijke partners en ondernemers
627
centraal staat. Er komen meer vrije middelen, maar er wordt ook strenger gekeken of aan de
628
voorwaarden van de subsidie wordt voldaan. De subsidie-‐eisen worden flexibeler waardoor
629
maatwerk wordt geboden en cultureel ondernemerschap de ruimte krijgt.
630
631
-‐ Ieder kind verdient het om kennis te maken met kunst en cultuur. Daarom komt er een
632
educatieconvenant tussen gemeente, kunstinstellingen en scholen en een
Conceptversie voor de leden van GroenLinks
22
633
cultuureducatiecoördinator om de culturele vraag van scholen en het aanbod voor jeugd en
634
jongeren bij elkaar te brengen.
635
636
-‐ Gemeente en instellingen werken samen om de Leidse cultuursector te verduurzamen,
637
door meer zonnepanelen, betere klimaatbeheersing, energiezuinige verlichting en duurzame
638
inkoop van de horeca. Bij renovatie of nieuwbouw wordt aandacht besteed aan
639
duurzaamheid van het ontwerp.
640
641
De sportieve stad
642
643
Sporten is niet alleen gezond, het versterkt ook sociale banden. Kinderen ontwikkelen
644
doorzettingsvermogen en leren samenwerken. Met gezonde inwoners gaan de zorgkosten
645
omlaag. Sporten kan bij een vereniging, maar steeds meer mensen sporten en bewegen op
646
eigen gelegenheid door te rennen, te fietsen of te zwemmen. Daarom moet er in het Leidse
647
sportbeleid naast aandacht voor het sporten binnen een vereniging. ook aandacht zijn voor
648
zelfstandig bewegen.
649
650
-‐ Sport moet toegankelijk zijn voor alle bevolkingsgroepen: man, vrouw, oud, jong,
651
autochtoon, allochtoon, arm of rijk, homo of hetero, gezond of met een beperking.
652
653
-‐ Sportverenigingen draaien vooral op vrijwilligers. Hoe beter de vrijwilligers hun werk
654
kunnen doen, hoe beter de vereniging. De gemeente zorgt voor professionele ondersteuning
655
van de vrijwilligers en van de besturen en biedt daarbij zo nodig cursussen aan.
656
657
-‐ Verenigingen kunnen een belangrijke maatschappelijke functie vervullen in een wijk als
658
ontmoetingsplek of als plek waar buiten de sporttijden ruimte is om zelfstandig te spelen en
659
te sporten of bijvoorbeeld als locatie voor kinderopvang of wijkorganisaties.
660
Conceptversie voor de leden van GroenLinks
23
661
-‐ Zwembad De Vliet is voor veel mensen de ideale plek om te bewegen in de buitenlucht.
662
Bovendien heeft het als ontmoetingsplek een belangrijke, sociale functie. Daarom blijft het
663
zwembad open.
664
665
-‐ Veel mensen maken gebruik van de IJshal. Om die toekomstbestendig te maken draagt de
666
gemeente bij aan de renovatie, mits dat gebeurt op een duurzame wijze.
667
668
-‐ De gemeente stimuleert dat de Leidse sportverenigingen meer en effectiever
669
samenwerken als het gaat om het gebruik van velden, energiegebruik en inkoop. Er komt
670
een sportmakelaar om de belangen van de verenigingen op elkaar af te stemmen.
671
672
-‐ Bewegen is net zo belangrijk als sporten. De gemeente zorgt voor goede fietspaden en voor
673
bewegingstoestellen in de parken van de stad. Er moeten genoeg en goed onderhouden
674
speeltuinen en trapveldjes zijn, zodat het leuk is om buiten te spelen. Er komen meer
675
natuurspeeltuinen.
676
677
-‐ Als verenigingen willen mogen ze hun eigen voorzieningen beheren, in plaats van dat dit
678
door de gemeente gebeurt.
679
680
Een democratische stad
681
682
Het gemeentebestuur bestuurt in dienst van de stad en haar inwoners. Een dienstbaar
683
bestuur gedijt het best in een open bestuurscultuur, waarin naar elkaar wordt geluisterd en
684
respect wordt betracht voor anderen. Politici hebben nog wel eens de neiging slechts naar
685
het korte termijn belang te kijken. Een andere, meer open, politieke cultuur is dringend
686
gewenst.
687
De komende jaren zal de overheid veel taken overhevelen naar de burger in het kader van
688
de zelfredzaamheid. Maar de relatie tussen overheid en burger is geen eenrichtingsverkeer.
689
Daarom moet de overheid ook open staan voor de creatieve ideeën en initiatieven die er
Conceptversie voor de leden van GroenLinks
24
690
vanuit de stad komen. Dat vergt om een meer flexibele rol van de gemeente. Daar valt nog
691
veel winst te behalen.
692 693
-‐ Politiek is niet alleen iets van politici. Burgers worden gestimuleerd om zelf initiatieven te
694
nemen en mee te denken in de politieke besluitvorming. Maatschappelijke initiatieven (zoals
695
het StadsLab) worden positief benaderd en ondersteund.
696
697
-‐ Leiden en de omliggende gemeenten werken nauw samen op beleidsterreinen die niet
698
ophouden bij de eigen gemeentelijke grenzen, zoals zorg, economie en werkgelegenheid.
699
Daarbij zullen democratie en transparantie altijd centraal staan.
700
701
-‐ De gemeente geeft op het gebied van duurzaamheid het goede voorbeeld. Er worden
702
alleen maar duurzame en fair trade producten ingekocht en de gemeente belegt haar gelden
703
op een zo duurzaam mogelijke wijze.
704 705
-‐ Leiden moet zich bij de bestaande stedenbanden vooral richten op thema’s als groene
706
economie, duurzame ontwikkeling, onderwijs, watermanagement, (groene) microkredieten
707
en cultuur. De gekozen thema’s komen tot stand in goed overleg met de zustersteden.
708
709
Een veilige stad
710
711
Ondanks alle berichten in de media wordt het op straat veiliger in Nederland. Dat is ook in
712
Leiden het geval. De misdaadcijfers dalen nog steeds. Dat wil niet zeggen dat er geen
713
aandacht moet zijn voor een nog veiliger stad. Iedereen moet zich op straat en in zijn wijk
714
veilig kunnen voelen. Preventie heeft voor GroenLinks daarbij de voorkeur boven repressie.
715
Bovendien zijn burgerrechten, zoals het recht op privacy, geen rechten die je in naam van de
716
veiligheid zomaar over boord kunt gooien.
717
718
-‐ GroenLinks is voor legalisatie van softdrugs. Om de illegale kweek van wiet en de
719
bijbehorende overlast aan te kunnen pakken dient er een gereguleerde wietplantage te
Conceptversie voor de leden van GroenLinks
25
720
komen. Dit biedt zekerheid over de kwaliteit van de softdrugs en het is veiliger voor de
721
gebruiker door de controle op het THC-‐gehalte.
722
723
-‐ Er komt meer aandacht voor een wijkgerichte aanpak van overlast. Hierbij worden de in de
724
wijk bestaande netwerken tussen bewoners, wijkagenten, jongerenwerkers en verzorgers zo
725
veel mogelijk gebruikt.
726
727
-‐ Cameratoezicht kan alleen in uitzonderlijke situaties worden gebruikt ter vergroting van de
728
veiligheid. GroenLinks Leiden staat niet per se negatief tegenover cameratoezicht in het
729
uitgaansgebied rond de Beestenmarkt op momenten met een verhoogd risico. Regelmatige
730
evaluaties dienen nut en noodzaak aan te tonen. De camera’s rondom het station dienen te
731
worden verwijderd.
732
733
-‐ Uitgaan in Leiden moet leuk blijven, voor zowel het uitgaand publiek als omwonenden. Het
734
huidige sluitingsbeleid voor de horeca werkt naar tevredenheid voor alle partijen, daarom
735
blijft het zoals het is.
736
Financieel perspectief
737
738
GroenLinks Leiden is ambitieus, maar wil het realisme niet uit het oog verliezen. Uiteraard
739
stellen we in dit programma nieuwe projecten voor. Maar we zijn ook realistisch: niet alles
740
wat we zouden willen is mogelijk onder de huidige financiële omstandigheden.
741
De huidige politieke discussie gaat nu vooral over de bezuinigingen in plaats van over het
742
ontwikkelen van een visie op waar we met de stad naar toe willen.
743
GroenLinks streeft naar een Leiden waarin investeren in duurzaamheid een
744
vanzelfsprekendheid is. Niet alleen met het ook op de klimaatscrisis, maar vooral ook omdat
745
deze investeringen goed zijn voor de economie, voor de werkgelegenheid en geld opleveren
746
dat weer op andere plekken kan worden ingezet.
747
748
Gelet op de onzekere financiële situatie en de onzekerheid met betrekking tot de
749
kabinetsplannen is het op dit moment niet mogelijk om de wensen van GroenLinks door te
Conceptversie voor de leden van GroenLinks
26
750
rekenen naar een sluitende begroting. In dit programma beperken we ons tot een aantal
751
uitgangspunten die van belang zullen zijn bij de beslissingen. Daarbij is voor GroenLinks
752
leidend dat zoveel mogelijk voorkomen moet worden dat bezuinigingen de zwaksten in de
753
samenleving rechtstreeks raken. Juist in tijden van crisis, moeten de sterkste schouders de
754
zwaarste lasten dragen. Als er bezuinigd moet worden dan ziet GroenLinks Leiden af van
755
bezuinigingen op de sociale zekerheid.
756
757
GroenLinks stelt voor om een aantal onnodige projecten, zoals de geplande nieuwe
758
parkeergarages binnen de singels, niet door te laten gaan. Dit geld kan gebruikt worden om
759
de gevolgen van de crisis voor de zwakkeren in de samenleving te verzachten.
760
761
Het geld dat we als stad verkregen hebben door de verkoop van de NUON aandelen dienen
762
een duurzame bestemming te krijgen. Wat GroenLinks betreft wordt dit geld niet uitgegeven
763
aan asfalt, maar geïnvesteerd in groene en duurzame projecten die de stad ook op termijn
764
een fijne plek maken om te leven en die bijdragen aan een CO2-‐neutrale stad.
765
766
De sociale en groene voorstellen kosten als gezegd niet alleen maar geld: door mensen
767
duurzaam aan het werk te helpen kunnen we op termijn uitkeringen uitsparen. Door energie
768
te besparen als gemeente, kunnen we belastinggeld aan betere doelen uitgeven.
769
770
GroenLinks sluit lastenverhogingen niet op voorhand uit. Zolang rioolheffing en
771
afvalstoffenheffing niet geheven worden volgens het principe "de vervuiler betaalt" vinden
772
verhogingen zoveel mogelijk plaats bij de OZB opdat de sterkste schouders de zwaarste
773
lasten dragen. Indien mogelijk wordt de hoogte van de OZB mede afhankelijk gemaakt van
774
het energielabel van de woning.
775
776
777
778
779
