de beste groenrealisaties van 2013 Groene gemeente bijlage bij Groencontact (6)

Groene Lente

bijlage bij Groencontact 2013 | 39(6)

de beste groenrealisaties van 2013

Groene gemeente

Zonder is gezonder

Gemeente in bloei

Groen- en bloemengemeente

Entente Florale Entente Florale is een wedstrijd op Europees niveau met leefbaarheid als wedstrijdthema. Entente Florale telt twaalf Europese landen die elk participeren met 2 kandidaten en die door een vakjury worden bezocht. Entente Florale reikt op een plechtige slotmanifestatie de bronzen, zilveren of gouden ereplaten en diploma’s uit. www.entente-florale.eu

Vlaamse laureaten van Entente Florale 2005 Middelkerke zilveren medaille 2006 Kortrijk gouden medaille 2007 Mechelen gouden medaille 2008 Zwevegem gouden medaille 2009 Nieuwpoort zilveren medaille 2010 Hasselt zilveren medaille 2011 Veurne gouden medaille 2012 Hoogstraten gouden medaille 2013 Sint-Niklaas zilveren medaille 2014 Eeklo Vlaamse kandidaat

colofon Groene Lente is een jaarlijkse wedstrijd waar alle Vlaamse gemeentebesturen kunnen aan deelnemen Groene gemeente promoot en beloont openbare groenrealisaties in Vlaanderen Zonder is gezonder promoot en beloont openbare pesticidenvrije realisaties in Vlaanderen Gemeente in bloei promoot en beloont openbare bloemenrealisaties in Vlaanderen Beter Buurtgroen Award promoot en beloont een groenproject dat is aangelegd door een buurtgroenspecialist Groen- en bloemengemeente van het jaar wordt die gemeente die zich met voorbeeldstellende groen-, pesticidenvrije en bloemenrealisaties heeft onderscheiden. Met deze titel zal de gemeente ook deelnemen aan de Europese wedstrijd Entente Florale in het volgende jaar. Bij die gelegenheid wordt het gemeentebestuur in de schijnwerpers geplaatst en kan zij rekenen op extra ondersteuning en publiciteit. (zie ook p. 26) Finale Groene Lente brengt alle groenverantwoordelijken samen en laat ze kennismaken met de beste groen-, pesticidenvrije - en bloemenrealisaties in Vlaanderen van het afgelopen jaar

Juryleden Groene gemeente Lieve Van Kerckvoorde, adjunct-productmanager sierteelt, VLAM Willy Adriansens, erelid Technische Werkgroep VVOG Jos De Wael, ir. diensthoofd, VVOG Rudi Geerardyn, landschapsarchitect-stedenbouwkundige, VVOG en secretaris van de jury

Juryleden Zonder is gezonder Adelheid Vanhille, VMM Rafaël Huylebroeck, VMM Hanne Buelens, VMM Gabriël De Buysscher, erevoorzitter Technische Werkgroep VVOG Rudi Geerardyn, landschapsarchitect-stedenbouwkundige, VVOG en secretaris van de jury

Juryleden Gemeente in bloei Jan Van Tieghem, tuinaannemer, AVBS Didier Van Der Eeken, tuinaannemer, VTU Yves Heirman, directeur BFG Marie Mertens, coördinatrice BFG Rudi Geerardyn, landschapsarchitect-stedenbouwkundige, VVOG en secretaris van de jury

Groene Lente 2013 Promotie voor kwaliteitsvol openbaar groen in Vlaanderen Deze brochure geeft een overzicht van de beste gemeentelijke groen-, pesticidenvrije - en bloemenrealisaties in Vlaanderen die het afgelopen jaar deelnamen aan de wedstrijd Groene Lente. De VVOG organiseert deze wedstrijd al sinds 1979, in samenwerking met VLAM en VMM, en met de financiële steun van een aantal firma’s. De bedoeling is om het openbaar groen te promoten door interessante, creatieve en vernieuwende groen-, pesticidenvrije - en bloemenprojecten in de kijker te plaatsen en ze te belonen met ofwel een waardevolle geldprijs of een aantal bloemensymbolen, resp. in de wedstrijdonderdelen Groene gemeente, Zonder is gezonder en Gemeente in bloei. Ook dit jaar wordt de Beter Buurtgroen Award uitgereikt aan een gemeentelijk groenproject dat door een buurtgroenspecialist werd aangelegd. Gemeenten die in alle wedstrijdonderdelen goed scoren komen in aanmerking voor de titel van Groen- en bloemengemeente van het jaar. Alle Vlaamse gemeentebesturen konden inschrijven aan de hand van een wedstrijdfolder waarin het verloop en de criteria van de wedstrijd staan beschreven. Een vakjury bezocht alle projecten en bepaalde de eindrangschikking.

Finale Tijdens de Finale op donderdag 12 december 2013 te Sint-Niklaas werden de beste projecten voorgesteld en werden de waardevolle prijzen aan de gemeentebesturen overhandigd (zie rangschikking hierna). In het wedstrijdonderdeel Groene gemeente ontvingen de 20 gelauwerde projecten een waardevolle geldprijs en een diploma. Eén project kreeg daarenboven de Beter Buurtgroen Award 2013, terwijl 2 andere projecten tot laureaat van de campagne Beter Buurtgroen werden uitgeroepen. In het wedstrijdonderdeel Zonder is gezonder waren er 3 finalisten, 4 laureaten en 8 eervolle vermeldingen. Ook hier ontvingen de beste projecten een waardevolle geldprijs en een diploma. In het wedstrijdonderdeel Gemeente in bloei waren er 46 deelnemende gemeentebesturen en werden 1, 2 of 3 bloemensymbolen uitgereikt, naar analogie met het Olympische brons, zilver en goud. De stad Eeklo werd uitgeroepen tot Groen- en bloemenstad 2014 (zie p. 26) en werd geselecteerd om deel te nemen aan de internationale wedstrijd Entente Florale 2014.

Entente Florale In het verlengde van de Vlaamse wedstrijd Groene Lente is er de Europese wedstrijd Entente Florale. Deze wedstrijd heeft leefbaarheid als algemeen wedstrijdthema en plaatst milieu-, groen- en bloemenrealisaties in internationale belangstelling. Twaalf Europese landen participeren elk met twee gemeentebesturen. Een vakjury bezoekt iedere deelnemer en gaat na in welke mate men voldoet aan de wedstrijdcriteria van leefbare gemeente. Op een plechtige slotmanifestatie worden de bronzen, zilveren of gouden ereplaten en diploma’s uitgereikt. Alle wedstrijdresultaten zijn niet alleen in deze brochure terug te vinden, maar ook op de website www.vvog.info.

Vereniging voor Openbaar Groen Predikherenrei 1c | 8000 Brugge | T 050 33 21 33 F 050 33 20 62 | www.vvog.info | [email protected]

Ir Jos de Wael Secretaris VVOG

Partners VLAM Brussel VMM Erembodegem

Hoofdsponsors Firma Thomas Merchtem Best Select Melle

Major sponsors Aspen Benelux Krinkels Londerzeel

Inhoud Colofon en inhoudstafel

3

Groene Lente 2013 | Promotie voor kwaliteitsvol openbaar groen in Vlaanderen

3

Sint-Niklaas | Terugblik op Entente Florale 2013

4

Vanden Broele, Brugge

Groene gemeente | de beste gemeentelijke groenrealisaties in 2013

6

Samenstelling

Beter Buurtgroen Award | de beste realisatie door een buurtgroenspecialist7

VVOG | Rudi Geerardyn | 0476 47 17 36 [email protected]

Zonder is gezonder | de beste pesticidenvrije groenrealisaties in 2013

16

Gemeente in Bloei | de beste bloemenrealisaties in Vlaamse steden en gemeenten in 2013

22

Eeklo | Groen- en bloemenstad 2014

26

Minor sponsor Willaert Roeselare - Opglabbeek

Vormgeving en druk

Foto’s VVOG | Rudi Geerardyn en verschillende gemeentebesturen

Groene Lente in kaart

27

Partners en sponsors28


3

Groen- en bloemenstad 2013 | Sint-Niklaas

Sint-Niklaas behaalde een zilveren medaille in de Europese leefmilieu wedstrijd Entente Florale (v.l.n.r. schepen Christel Geerts, Bernadette Pieters, Joris De Maere)

Sint-Niklaas Terugblik op Entente Florale 2013

Sint-Niklaas

zilveren medaille

4

vvog | groene lente 2013

Het voorbije jaar heeft u op verschillende manieren kunnen kennismaken met Sint-Niklaas, de stad die alom bekend is voor haar ballonfeesten. Maar de hoofdstad van het Waasland heeft heel wat meer te bieden. Zo kon u in de afgelopen jaargang van Groencontact uitgebreider kennismaken met een waaier aan voorbeeldstellende groenprojecten. Ook vernam u dat op 23 juli de internationale jury van Entente Florale te gast was om het milieu- en groenbeleid van Sint-Niklaas te beoordelen. En op 3 oktober organiseerde de VVOG een studiebezoek waar een 80-tal Vlaamse groenverantwoordelijken in de voetsporen traden van de buitenlandse juryleden en op hun beurt de belangrijkste groenrealisaties bezochten. Als apotheose vond de Finale van de Groene Lente plaats op 12 december in het cultuurcentrum De Casino, gelegen in de pas heringerichte Stationsstraat. Tijd om samen met de Groen- en bloemenstad van 2013 terug te blikken op een succesvol jaar van Entente Florale en de Groene Lente.

Groen- en bloemenstad 2013 | Sint-Niklaas

Hoe kijkt Sint-Niklaas terug op zijn deelname aan Entente Florale? Christel Geerts (schepen) | We kijken met veel genoegen terug op een leerrijk en geslaagd werkjaar. Wat opviel was dat sinds we vorig jaar in Hoogstraten op de Finale van de Groene Lente werden uitgeroepen tot Vlaamse groen- en bloemenstad, de stadsdiensten in een positieve sfeer nauwer begonnen samen te werken. Voorheen contacteerden de verschillende stadsdiensten mekaar ook wel, maar dan was het eerder om probleemgevallen op te lossen. Door onze deelname aan Entente Florale kon de diensten uitpakken met meer positieve zaken en kon men zich van zijn beste kant tonen. Men leerde mekaar beter kennen en men kreeg meer waardering voor elkaars werk. De stadsdiensten beter laten samenwerken was nochtans niet de hoofdbekommernis van de deelname aan Entente Florale, maar het is wel een vaststelling die we als bestuur zeker ervaren hebben en uiteraard toejuichen. Bernadette Pieters (hoofd van de groendienst) | Alle collega’s waren inderdaad zeer enthousiast en reageerden zeer constructief op de oproep van de groendienst om medewerking te verlenen bij de voorbereiding van het jurybezoek. We hebben dit stap voor stap samen opgebouwd en de positieve ingesteldheid leeft nu nog verder. Er ontstond een andere, meer hechtere band tussen de verschillende stadsdiensten en dit is tot op heden nog zo. We plukken dus nu nog steeds de vruchten van onze intensieve voorbereiding en collegiale samenwerking. Christel Geerts | Entente Florale heeft ook geholpen in onze contacten met de burger omdat we dankzij de aandacht die we door de Groene Lente en Entente Florale kregen, er met andere ogen wordt gekeken naar het openbaar groen. We zien er nu meer het positieve van in. Ook veel burgers vinden de extra aandacht die aan groen geschonken wordt terecht. Hun waardering voor wat we doen werkt sterk motiverend. Bernadette Pieters | Door de Groene Lente hebben we ook ervaren dat we het vrij goed doen in Vlaanderen, wat toch ook betekent dat ons groen- en leefmilieubeleid niet zo slecht is. We merken dit eveneens in het juryrapport dat we hebben ontvangen. Het verslag is waardevol en geeft een objectieve kijk en opmerkingen op het gevoerde groenbeleid in de stad. Het rapport geeft aan waar men best zijn pijlen op richt, zonder dat het een verplichting is om hierop

in te gaan. Het geeft een analyse van de zaken waar men mee bezig is en waarvan men wel van weet of ze goed of slecht zijn. Het is eigenlijk een bevestiging van wat we dagelijks aanvoelen en meemaken, maar dan geëvalueerd door een externe partner. Het jurybezoek zelf verliep nochtans niet van een leien dakje. Door de slechte weersomstandigheden in het voorjaar hadden we de tegenslag dat de Stationsstraat nog een complete bouwwerf was zonder enige vorm van groen. Daarenboven was het extreem warm en afmattend weer en waren we gespannen om de jury te ontvangen en te woord te staan.

Het juryrapport geeft een objectieve kijk op het groenbeleid van de stad. Joris De Maere (werkleider groenbeheer) | Het studiebezoek van de Vlaamse groenverantwoordelijken in oktober was dan wel een schot in de roos. We waren overweldigd door het succes en de ruime opkomst van onze collega’s uit alle hoeken van het Vlaamse land. Deze keer konden we in een meer ontspannen sfeer onze groenprojecten uitgebreid voorstellen. De contacten met de groenambtenaren en schepenen waren verrijkend en leverden een positieve interactie op. Nu nog worden we gecontacteerd door collega’s uit andere gemeenten voor bijkomende informatie. Daaruit mogen we toch besluiten dat we een voortrekkersrol bekleden in Vlaanderen. Dit is ook de televisiemakers van Groenland niet ontgaan want zij maakten een uitgebreide reportage over onze groene begraafplaats Tereken. Deze ruime, positieve weerklank heeft ertoe geleid dat ons actiethema Natuurlijk groen, gewoon doen, dat we n.a.v. Entente Florale lanceerden, zal worden verdergezet al minstens tot in 2015.

Zijn er nog andere, groene toekomst plannen? Christel Geerts | We zijn volop bezig met het op poten zetten van een gebiedsgerichte, integrale aanpak bij het beheer van het openbaar domein. Dit is broodnodig want het bestuur kiest wel resoluut voor meer openbaar groen maar de consequenties op gebied van onderhoud worden nog onvoldoende ingecalculeerd. De afgelopen jaren is er zowaar 20% openbaar groen bijgekomen want bij iedere nieuwe stadsont-

wikkeling werd er nl. groen voorzien. In bepaalde, verstedelijkte wijken wordt er zelfs opgelegd om 50% groen te voorzien, dit op aangeven van het groenplan. Maar kiezen voor meer groen en milieuvriendelijk onderhoud moet rationeler aangepakt worden. Waar vroeger het onderhoud gebaseerd was op gevoel en ervaring hebben we nu nood aan een objectieve werkmethodiek. Zeker in tijden van besparingen moeten we hier ten volle op inzetten. Bernadette Pieters | Dit klopt want vroeger waren er veel meer personeelsleden die alles piekfijn en gemillimeterd onderhielden. Nu is er veel minder personeel, terwijl het areaal openbaar groen groter werd. De burgers zijn de laatste decennia misschien teveel gewoon geweest. We moeten ons dan ook afvragen welk kwaliteitsbeeld we nastreven. Intensief onderhoud is niet langer overal mogelijk en dus moeten we op zoek gaan naar andere onderhoudstechnieken, efficiëntere machines, andere beplantingsvormen, …

Maar niet iedereen is overtuigd van het vergroenen van begraafplaatsen of van alternatieve bebloemings vormen? Bernadette Pieters | Dit vraagt inderdaad zijn tijd en ook wij leren van onze fouten. In het begin kregen we eerder negatieve opmerkingen maar door communicatie te voeren met de burger wordt de acceptatiegraad hoger. De laatste tijd krijgen we veel positieve reacties o.a. op onze alternatieve bloemenperken. Wanneer nog andere gemeentebesturen deze trend volgen dan wordt het als vanzelfsprekend en apprecieert men deze nieuwe ontwikkelingen. Daarom is het animatieproject van de Groene Lente zo waardevol omdat we leren van elkaar en andere voorbeelden zien. Het steekt een hart onder de riem om op de ingeslagen weg verder te gaan!

Geniet van de groene verwezen lijkingen en de zilveren medaille als een mooie bekroning van de jarenlange inspanningen! Hartelijk dank voor het interview en de fijne samenwerking.

Interview Rudi Geerardyn | VVOG


5

Groene gemeente | park

Groene gemeente De beste gemeentelijke groenrealisaties in 2013 In het wedstrijdonderdeel Groene gemeente werden 27 kandidaatsdossiers ingediend. Hiervan werden er 20 weerhouden door de jury. In de loop van de maanden juli, augustus en september werden alle projecten bezocht. Tijdens de afsluitende bijeenkomst van de jury op 15 oktober werden de weerhouden projecten ingedeeld in zeven categorieën: park, begraafplaats, landschapsgroen, speelgroen, omgevingsgroen, buurtgroen en verkeersgroen. In elk van de categorieën werden laureaten en hun rangorde aangeduid, zoals hierna vermeld. De beste groenprojecten werden tijdens de Finale in Sint-Niklaas op 12 december voorgesteld aan de aanwezigen. De laureaten ontvingen voor hun inspanningen een getuigschrift en een symbolische geldprijs, geschonken door VLAM. De projecten van de laureaten worden hierna kort beschreven. Voor een samenvattend en alfabetisch overzicht verwijzen we naar p. 27. Rudi Geerardyn | [email protected] Het Neerlandpark wint de Beter Buurtgroen Award 2013 en ontvangt een waardebon en een pakket met plantennoviteiten van Best Select.

Park Antwerpen Nijlen Avelgem Overpelt Eeklo

Neerland Beekpark Evenemententerrein Kloosterpark Mater Dei Heldenpark

1e laureaat 2e laureaat 3e laureaat 4e laureaat 5e laureaat

p. 6 p. 8 p. 8 p. 9 p. 9

1e laureaat

p. 10

1e laureaat

p. 10

Antwerpen

Begraafplaats Roeselare

Groenestraat

Landschapsgroen Hooglede

Bergdal

Speelgroen Kortrijk Tielt Meulebeke

De Warande Avontuurlijk speelterrein Robinsoneiland

1e laureaat 2e laureaat 3e laureaat

p. 11 p. 11 p. 11

Dorpsplein Baasrode Populierenwijk De Nieuwe Stad Keizer Karelstraat

1e laureaat 2e laureaat 3e laureaat 4e laureaat

p. 12 p. 12 p. 13 p. 13

Edward Joossensplein Pieter Huyssensplein Mieksehoeve


p. 14 p. 14 p. 14


p. 15 p. 15 p. 15

Omgevingsgroen Dendermonde Sint-Niklaas Oostende Beveren

Buurtgroen Brugge Gent Brecht

Verkeersgroen Veurne Rumst Brecht

6

Daniël de Haenelaan Rotonde Moës Rotonde Veldstraat


1e laureaat | park

Antwerpen

award 1e laureaat

Neerland Het park ligt in de Antwerpse stadsrand en beslaat 23 ha waarvan 6 ha natuurreservaat en 2 ha die voorzien is voor bouwontwikkeling. Het is één van de weinige open ruimten in dichtbebouwd gebied. Op het terrein bevinden zich ecologische en landschappelijke elementen, zoals anti-tankgrachten. Net zoals in de meeste steden kende het projectgebied grote druk op de open ruimte door functies zoals wonen en bedrijvigheid. In 2007 werden in een Bijzonder Plan van Aanleg (BPA) de bouwgrenzen van de bebouwde ruimte en de hoeveelheid open ruimte vastgelegd. Centraal zou open ruimte bewaard worden voor natuur en groene recreatie. Het BPA werd vertaald naar een gevarieerd landschapsontwerp. Na een grondige studie en inventaris van het terrein werd tot een ontwerp gekomen waarbij de aanwezige elementen de basis vormden. Zo bleek dat diverse landschapselementen zoals de oude boomgaard en de bosjes een grote belevingswaarde hadden. Architectonische grondbermen werden aangelegd die verwijzen naar de vroegere militaire schansen. Daarnaast kwam er een speelnatuurzone in een gevarieerd landschap met reliëf, bomengroepjes, wadi’s, speelgrachten en boomstammen. De zone is ingezaaid met wilde bloemenmengsels met hier en daar een gazonovaal waar zitelementen staan. De gazonplekken worden verbonden met graspaden. Verderop is er een natuurlijke zone die bestaat uit poelen, waterzones, moerasvegetaties, bosvlekken, weilanden en wilgenrijen.


Met de Beter Buurtgroen Award belonen VLAM en VVOG groenprojecten die met de expertise van een buurtgroenspecialist, een professionele tuinaannemer, werden gerealiseerd. (zie www.beterbuurtgroen.be). De Award brengt het maatschappelijk belang van Beter Buurtgroen onder de aandacht en ijvert voor een goede samenwerking tussen gemeentebesturen, boomkwekers en buurtgroenspecialisten. Voor dit wedstrijdonderdeel werden tien kandidaatsdossiers ingediend. In de loop van de maanden juli, augustus en september werden alle projecten bezocht. Na deliberatie werden drie laureaten geselecteerd, waarvan één project de Beter Buurtgroen Award won. Alle laureaten ontvingen een getuigschrift en een pakket met plantennoviteiten, geschonken door VLAM. De drie laureaten worden aangeduid met het logo van Beter Buurtgroen.

Antwerpen Neerland Nijlen Beekpark Kortrijk De Warande


p. 6 p. 8 p. 11

In het parkgedeelte vormt een parkboulevard de schakel tussen de verschillende belevings- en ontmoetingsplekken zoals het bestaande voetbalveld, de volkstuintjes, de hondenlosloopweide, ... Er is duidelijk gekozen voor duurzaamheid want er zijn enkel houten speelelementen van robiniahout, voor de verhardingen werd beton gerecycleerd en er zijn alleen inheemse beplantingen aangelegd. Het water wordt gebufferd, geïnfiltreerd en indien nodig vertraagd afgevoerd. Het beheer van het park gebeurt geheel pesticidenvrij. Participatie vormde de rode draad doorheen het project. De hele buurt werd betrokken, niet alleen om het project te voeden, maar ook om een draagvlak te creëren. Engagement is immers nodig om het park te beheren en verder uit te bouwen. Dit sluit perfect aan bij de visie van Beter Buurtgroen op het maatschappelijke belang van buurtgroen. Het fleurt niet alleen parken en wijken op, het is ook bewezen dat het mensen gezonder en gelukkiger doet voelen en dat het een positieve weerslag heeft op het veiligheidsgevoel. adres: Krijgslaan ontwerp: Grontmij, Mechelen en Fris in het landschap, Gent aanleg en onderhoud: buurtgroenspecialist Soga, Beveren


7


Nijlen

2e laureaat

Beekpark De aanleg van het park kadert binnen de visie om de dichte bebouwingstructuur te verluchten en groen naar de kern te brengen. Het Beekpark is zo aangelegd dat het gebied nu goed doorwaadbaar is voor bezoekers. Door het park zijn wandel- en fietspaden aangelegd die gericht zijn zowel op de doorgaande functie als op de recreatieve en natuureducatieve beleving. Hierbij werd rekening gehouden met een aangepast materiaalgebruik voor de paden en een bijzondere vormgeving voor zitbanken en muurtjes die de paden begeleiden. De inrichting van de vallei aan de Nijlense beek betekent een opwaardering van de kenmerkende fauna en flora. De beek kan beleefd worden over een lengte van ongeveer 450 m. Aan het gebied is een duidelijke identiteit gegeven. Het valleikarakter, het herstellen van het landschapsbeeld en het creëren van beheersbare overstromingszones zijn hierin sterk vormende en visuele componenten. Het geheel is ook heraangelegd uitgaande van een gesloten grondbalans. Het park is ingedeeld in landschapskamers die verbonden zijn door diverse lijn vormige wandelstructuren. Een centraal fiets- en wandelpad koppelt alle recreatieve functies zoals ligweides, petanquebanen, zitbanken, natuurlijke speelelementen, … adres: Damiaanstraat ontwerp: Grontmij, Mechelen aanleg en onderhoud: Houwelyckx Wegenbouw, SintKatelijne-Waver; Christophe Serneels, Berlaar

8


Avelgem Evenemententerrein

2e laureaat | park

Nijlen

3e laureaat | park

Het projectgebied vormt de link tussen totaal verschillende elementen: de neogotische kerk, het modern architecturaal ogende gemeenschapscentrum Spikkerelle met het jeugdhuis, het nieuwe woon-zorghuis Ter Meersch met service-flats en het natuurgebied Scheldemeersen. Dit geeft een prachtige diversiteit aan dit project. De aanleg van een evenementenweide is een logisch verlengstuk van het gemeenschapscentrum en de jeugdclub. Op wandelafstand zijn meerdere scholen gevestigd, van kleuter tot en met hoger middelbare graad. Een speelterrein mocht dus zeker niet ontbreken. De klemtoon viel op een aanbod voor de leeftijdsgroep van -12jarigen. Het is een mix geworden van speelheuvels en een wadi, aangekochte toestellen en een bomenparcours, dat gemaakt werd met de gevelde bomen die aan de rand van het terrein stonden. Een takkenhaag en vlechtwerk vormen bescherming t.o.v. diepe, aanpalende grachten. Er werd zoveel mogelijk gekozen voor streekeigen groen ofwel natuurlijk aanvoelende beplanting, passend bij de Scheldemeersen. Het betonnen, slingerend wandelpad zorgt voor een goede bereikbaarheid met buggy’s en rolstoelgebruikers en is natuurlijk ook vlot begaanbaar voor de senioren van het nabije rusten zorghuis en de service-flats. Het is een bijzondere ontmoetingsplaats geworden die de overgang vormt tussen de bebouwde kern en de Scheldemeersen. Het terrein is bestemd voor mensen van allerlei leeftijden, waar spelen, rusten, natuur en cultuur elkaar vinden. adres: Scheldelaan ontwerp: technische dienst aanleg: Dewulf Gebr., Boezinge; Speelokee, Kortrijk; technische dienst onderhoud: technische dienst


4e laureaat | park

5e laureaat | park

Kloosterpark Mater Dei

Heldenpark

Op de site van het Ursulinenklooster bevond zich een grote kloostertuin met zelfs een boerderijtje. Op die manier zorgden de zusters voor hun eigen voedselvoorziening. In de loop der jaren verminderde het aantal zusters en verwilderde de tuin. Intussen werden de gebouwen van het klooster geklasseerd en heeft het gemeentebestuur in samenwerking met de school Mater Dei de oude kloostertuin heringericht tot een hedendaags park met Finse piste. De bescherming van de site, gecombineerd met de aanleg van het park, maakt dat deze historische plaats een meerwaarde krijgt binnen een globaal kader. Er wordt nl. bij elke nieuwe realisatie een tijdsvenster gecreëerd waar bovendien alle inwoners op een aangename en nuttige manier gebruik van kunnen maken. Bij de aanleg werd het monumentale groen maximaal behouden en in een nieuw groen kader geplaatst. De oude bomen zijn gebleven, maar zijn nu omgeven met hedendaags groen. Bij dit nieuwe groen ligt de nadruk op duurzaamheid, milieuvriendelijke onkruidonderdrukking en onderhoudsvriendelijkheid. Het park is ook nooit af en daarom is er tijd en ruimte gelaten voor nieuwe groenontwikkeling. Zo zal er opnieuw een boomgaard aangeplant worden, net zoals voorzien was in de voormalige kloostertuin. Het kloosterpark is een combinatie van oud en nieuw waarbij begrippen als monumentaal en hedendaags samensmelten tot een aangenaam rustpunt in de stadskern.

In 2009 werd een ontwerp uitgewerkt om het park her in te richten als natuurrijk park met educatieve, sociale en esthetische waarde. Het ligt geïntegreerd in de woonkern en vormt een schakel tussen de sportzone en het gebied dat nog een nieuwe bestemming moet krijgen. Het natuurrijke park focust op ontmoeten, maar biedt ook ruimte voor speelnatuur voor jeugdverenigingen. In beperkte mate kunnen er ook evenementen worden georganiseerd. In het voorjaar 2013 werd een eerste fase van het goedgekeurde beheersplan gerealiseerd. Hierbij werd de nadruk gelegd op de functie van groene cluster tussen de verschillende speel-, sport- en recreatiezones. Waterbeheersing maakt een belangrijk onderdeel uit van dit plan. Er waren nl. reeds geruime tijd waterproblemen in het park. De vroeger ingebuisde gracht werd daarom door de groendienst opengemaakt en verbreed. Daarnaast werd in het verlengde van deze gracht een wadi voorzien in het lager gelegen gedeelte van de gazonzone. Door deze ingrepen ontstond extra buffercapaciteit en kreeg het park meer natuur- en belevingswaarde. In drogere periodes worden deze grachten bovendien gebruikt als speelgracht. De uitgegraven grond werd gebruikt voor de aanleg van een natuurlijke speelzone met speelheuvels. Verder werd de speelcluster uitgebreid met een amfitheater. Een ongebruikt pad werd in het kader van nulgebruik van pesticiden uitgebroken en ingezaaid.

Overpelt

adres: Vloeterstraat-Kerkdijk ontwerp: Joost Valgaeren, Geel aanleg: Henssen, Schinnen (NL) onderhoud: groendienst

Eeklo

adres: Oostveldstraat ontwerp: Fris in het landschap, Gent aanleg en onderhoud: groendienst


9

Groene gemeente | begraafplaats - landschapsgroen

1e laureaat | begraafplaats

1e laureaat | landschapsgroen

Begraafplaats Groenestraat

Bergdal

Het ontwerp is zo opgevat dat de bestaande centrale as vanaf het poortgebouw in het nieuwe gedeelte is doorgetrokken. Kruisgewijs zijn er aansnijdingen en in het midden van de begraafplaats is er een nieuwe centrale dwars-as aangelegd. Bij de opmaak van het plan is gebruikgemaakt van het bestaande reliëf. Zo is er een opbouw in terrassen, wat herhaald wordt in een lijnvormige watercascade. Dit ontwerp wijkt dus duidelijk af van het klassieke patroon van een begraafplaats. Er werd gekozen voor een meer hedendaagse look waarin bepaalde symbolische zaken worden geïntegreerd. Elementen zoals een grasheuvel en het integreren van water spelen een belangrijke rol. Zij geven de begraafplaats net iets meer diepgang, waardoor het authentieke kerkhofkarakter vervaagt en er meer sprake is van een groene bezinnings -en herdenkingstuin. In het ontwerp is de keuze gemaakt om de groenzones en de graftuinen duidelijk van elkaar te scheiden omwille van het onderhoud. Er is gekozen voor zachte materialen zoals gras, hagen en enkele bomenrijen met grote sierwaarde. Het eigenlijke karakter van deze begraafplaats is vereenvoudigd tot een oase van rust en reflectie, waar symboliek tot uiting komt en overgoten wordt door een natuurlijke en groene sereniteit.

De laatste jaren werd het steeds moeilijker om de groenzones in de gemeente te beheren. Daarom werd gedacht aan de aanpassing en vernieuwing van verschillende groenzones. De nieuwe legislatuur was hét moment om hiermee te beginnen. In samenspraak met de milieudienst, de groendienst en partner in groenonderhoud Mariasteen, werd in een aantal zones een proefproject met extensief maaibeheer opgestart. Op die manier wordt het beheer beter afgestemd op het gebruiksnut. Verschillende pleintjes in wijken werden niet meer bespeeld, maar werden toch nog wekelijks gemaaid. Er werden advies en ervaringen ingewonnen bij de hogeschool VIVES en de groendienst van Brugge. Het gemeentebestuur koos een vijftal zones uit om een ander beheer toe te passen. Op een plaats werd extensief maaibeheer toegepast, terwijl een andere plaats werd ingezaaid met klaver. In de speelzones voor kleine kinderen of in sieraanplantingen bij kerkpleinen gebeurden voorlopig nog geen aanpassingen. Deze vernieuwde aanpak kadert in het ondertekenen van het biodiversiteitscharter in 2010 en in de actie ‘Laat het zoemen met de bloemen’. Het project is vooral in het voordeel van de bijenpopulatie. Zo zorgt dit aangepast groenbeheer voor een bron van leven en via een duurzaam beheer krijgt de biodiversiteit alle ruimte. De bevolking werd vanaf het begin op de hoogte gebracht via een folder, nieuwsbrief en affiches in het straatbeeld. Een vernieuwde aanpak heeft immers ook een ander beeld tot gevolg. Niet elke inwoner was voorstander, maar na enige uitleg was een groot deel van de inwoners gewonnen voor het verhaal. Om de extensief beheerde zones er niet te slordig te laten uitzien, werden de zijkanten iets intensiever gemaaid. Doorheen het gebiedje werden ook wandelstroken gemaaid zodat de recreant deze zones beter kan bewonderen. Tijdens dit eerste proefjaar werden de extensieve zones tweemaal gemaaid, nl. in de tweede helft van juli en van september. De evaluatie in oktober heeft het gemeentebestuur doen besluiten verder te doen met het opzetten van extensieve projecten. Het is de bedoeling dat er in de toekomst stapsgewijs nieuwe zones worden aangepakt met extensief beheer of met een andere manier van aan planten.

Roeselare

adres: Groenestraat ontwerp: studiebureau Demey, Roeselare aanleg: Frans Maes, Lendelede onderhoud: groendienst

Hooglede

adres: Bergdal ontwerp en aanleg: groendienst onderhoud: Mariasteen, Hooglede

10 vvog | groene lente 2013

Groene gemeente | speelgroen

Kortrijk

3e laureaat

1e laureaat | speelgroen



De Warande

Avontuurlijk speelterrein

Robinsoneiland

De Warande is een 8 ha groot speeldomein, gelegen op slechts een 2-tal kilometer van het stadscentrum. Het domein is gemakkelijk te bereiken met de fiets of het openbaar vervoer. De Warande is een vrij toegankelijk park dat actieve ontspanningsmogelijkheden biedt in een groen kader. Tijdens de schoolvakanties is er speelpleinwerking voor de jeugd. Groepen kunnen gebruik maken van het verblijfscentrum dat voorziet in eet- en slaapaccommodatie. In 2012 verdubbelde het domein in oppervlakte. Er volgde een intens participatietraject met presentaties, maquettes, tekeningen, infomomenten waarna alle behoeftes en verlangens verwerkt werden in het definitief ontwerp. In 2013 werden de uitbreidings- en heraanlegwerken uitgevoerd. Wandel- en fietspaden leiden naar het centrale plein. Deze ontmoetingsruimte met skateplein verleent toegang tot de verschillende speelzones. Naast het avontuurlijk speelbos en het trapveld zijn er een aantal speelzones per leeftijdsgroep. In een groen kader is er speelnatuur gecreëerd met zand- en speelheuvels, glijbanen, loopstammen, speeltafels, een speelbeek, een hangbrug en een natuurlijke arena. Via het dierenpark bereikt men de buurttuinen die aan de Vlaanderenbeek palen. Aan de overzijde bevindt zich het landschapspark. Dit bevat een boomgaard, een hondenloopweide en speelweiden. In de toekomst wordt een nieuw multifunctioneel gebouw opgetrokken dat onderdak biedt aan polyvalente lokalen, het verblijfscentrum en een keuken.

De groenzone werd vanaf de Fonteinestraat tot aan de grote visvijver omgevormd tot een natuurlijk speelterrein met veel aandacht voor natuur. Er werd inheems bosgoed aangeplant en nieuwe bomen werden bijgeplant naast de bestaande waardevolle hoogstammen. De jeugd kan er zich uitleven in het speelbos en op de diverse speelheuvels. Kruiptunnels, speelgrachten en crossheuvels maken het speelterrein nog avontuurlijker. Verder werd er een Finse looppiste, een amfitheater en een BMX-parcours voorzien. Deze groenzone onderging duidelijk een ware gedaanteverwisseling en evolueerde naar een multifunctionele, attractieve en vooral natuurlijke speelzone in de stad.

In het sport- en recreatiedomein Ter Borcht werd een verloederd en ongebruikt eiland opnieuw aantrekkelijk gemaakt door het een nieuwe, groene functie te geven. Het gebied dat omgeven is met een grachtenstructuur moest een sterke natuur- en belevingswaarde kunnen vervullen. Daarom werd op een innovatieve wijze een samenhang gecreëerd tussen natuur, water, groen en spelen. De Milieuraad, jeugdraad en diverse verenigingen hadden inspraak in het project, terwijl de gebiedswerking van het provinciebestuur adviseerde. Tonnen baggerslib uit de aanpalende grachten werden gestapeld en vormen nu een avontuurlijk en heuvelachtig speelterrein. Er is een arena aangelegd met een zone voor kampvuur. Wadi’s vangen het natuurlijk water op. Er werd speelgazon ingezaaid en streekeigen groen werd aangeplant. Speeltoestellen en banken nodigen uit om het Robinsoneiland te beleven.

Kortrijk

Tielt

adres: Ringlaan ontwerp: studiebureau Demey, Roeselare aanleg en onderhoud: Koen Vandeputte, Deerlijk

Meulebeke

adres: Ingelmunstersteenweg ontwerp: Marcel Goossens, Meulebeke; Pieter Blontrock, Roeselare aanleg: Bart Deleersnijder, Meulebeke onderhoud: groendienst

adres: Heirweg 132 ontwerp: Fris in het landschap, Gent en studio Basta, Kortrijk aanleg en onderhoud: Tuinen Descamps, Kortrijk


11

Groene gemeente | omgevingsgroen 1e laureaat | omgevingsgroen

Dendermonde Dorpsplein Baasrode Het dorpsplein voldeed niet meer aan de huidige noden en was toe aan vernieuwing. Men ging aan de slag om de mogelijkheden voor dit grote en dankzij de scheepsbouw welvarende plein in kaart te brengen. Het doel was om een aangename verblijfsruimte te realiseren en ook de aanpalende schoolzone te herbekijken. Er werden een aantal bewonersvergaderingen gehouden om opmerkingen en bevindingen te formuleren zodat het nieuwe plein opnieuw zou voldoen aan de huidige behoeften. Het plein kreeg een rechtlijnige structuur met een unieke bomenrij, bestaande uit 10 meerstammige Moeraseiken. Om een optimale beeld- en groei kwaliteit van de bomen te garanderen is er gekozen om ze aan te planten in een speciaal ontwikkelde constructie die over de volledige lengte van het plein doorloopt. Deze zogenaamde treebox bestaat uit een draagstructuur met betonnen kruisen, afgedekt met een betonplaat. Hierdoor kunnen de wortels van de bomen optimaal groeien, terwijl de betonnen draagstructuur de zware lasten van het verkeer en andere bovengrondse invloeden opvangt. Ook wordt een speciaal bodemmengsel en waterbevloeiing voorzien zodat aan alle standplaatseisen kan worden voldaan. Dit vormt een oplossing voor de vele problemen met stadsbomen. Door het creëren van een tweede

2e laureaat | omgevingsgroen

Sint-Niklaas Populierenwijk In 2008 besliste het stadsbestuur om over te gaan tot de bouw van de Populierenwijk, een nieuwe woonwijk te Belsele. De nabijgelegen Belselebeek was door de jaren heen verworden tot een weinig waardevolle waterloop: vervuild, recht en aangelegd met onaantrekkelijke oeverconstructies. Het verkavelen was een uitgelezen kans om de beek onder handen te nemen en ze een plaats te geven in de parkzone van het woonproject. Een ambitieus plan werd opgevat. De waterloop werd als beekvallei heraangelegd en voorzien van een natuurlijk profiel. Ze transporteert enkel regenwater en is voorzien van een aantal overstromingsvlaktes. Deze fungeren als buffer bij piekdebieten en als habitat voor enkele minder frequent voorkomende soorten. Moeraszegge, Gele lis, Watermunt, Holpijp en Biezenknoppen krijgen de kans om zich te ontwikkelen in de moeraszones. Langs de oevers en taluds werden Hazelaar, Zwarte els, Mispel, Rode kornoelje en Gelderse roos aangeplant. Het geheel wordt extensief beheerd om de ecologische potentie van de oeverzones te maximaliseren. Voorts werd de


Populierenwijk uitgerust met enkele bloemenhagen, hoogstambomen en speelreliëf. adres: tussen de Koning Nobellaan en Malpertuuslaan ontwerp: groendienst en studiebureau Irtas, Beveren aanleg en onderhoud: Van Den Berghe, Beveren

maaiveld ondergronds zal de verharding niet meer worden opgedrukt. Zo ondervinden de bomen geen druklasten meer op hun wortels waardoor ze volwaardig kunnen uitgroeien met minder last van ziekten. Verder zijn er op het plein 52 parkeerplaatsen en vele fietsenstallingen. Voor de verkeersveiligheid is er een asverschuiving aangebracht. Ook zijn er zitbanken op het plein voorzien. Inklapbare obstakels schermen het plein af, maar kunnen verdwijnen als er evenementen plaatsvinden. Niettegenstaande het plein maar liefst 6.500 m2 groot is, koos men er toch voor om deze oppervlakte in massieve natuursteen aan te leggen. Nu is het plein een streling voor het oog en voldoet het niet enkel aan de noden van nu, maar kan het door zijn veelzijdig en open karakter in de toekomst voldoen aan nieuwe eisen. adres: Dorpslein ontwerp: Studiebureau Lobelle, Jabbeke aanleg: Cochuyt-De Smet, Maldegem onderhoud: groendienst

Groene gemeente | omgevingsgroen


Beveren

Keizer Karelstraat


Oostende De Nieuwe Stad

De beplanting in de wijk was al jaren niet juist beheerd en totaal verouderd. Voorheen was het beheer in handen van de sociale huisvestingsmaatschappij, die tevens eigenaar is van de grond. Nu de stad het beheer heeft overgenomen neemt ze systematisch de beplanting onder handen. In een eerste fase werd een speelplein heraangelegd en in de tweede fase werden in het voorjaar alle verbindende paden voorzien van vaste planten. De moeilijk te onderhouden heestermassieven werden vervangen door bodembedekkende vaste planten die meer kleur in de wijk brengen en een open karakter geven aan de smalle verbindingswegen.

Tot voor kort waren de trage wegen in deze sociale woonwijk een aantrekkingspool voor zwerfvuil. Tonnen blikjes, papier, hele restafvalzakken en zelfs elektrische toestellen en matrassen werden er achtergelaten. De buurt én de gemeente hadden er genoeg van. Dankzij een doordachte herinrichting van de wegels, borders en speelzones werd de hele buurt verfraaid en opgewaardeerd. De wijk bestaat uit een aantal straten en twee wegels er doorheen grenzen aan de achtertuinen. Als fiets- en wandelpad verbinden ze de ganse wijk. Ze leiden ook naar het buurtspeelpleintje. Dat kreeg recent een opfrisbeurt met o.a. een ballenvanger, verschillende nieuwe speeltuigen en een leuk speelheuveltje. De vroegere dolomietpaden kregen bij de vernieuwing een betonnen verharding. Het niveau van de plantenvakken langs de paden werd omhoog gebracht om de drainage van het geheel te verbeteren. De borders staan voortaan te pronken met een vasteplantencombinatie van Heuchera, Ligularia, Rodgersia, Tiarella, Waldsteinia, Pennisetum, Miscanthus, Hortensia, varens, … Tussen openbaar en privaat domein kwam een draadafsluiting met Klimop. De bewoners en mensen van het buutcomité, die trouwens medezeggenschap hadden in het project, zijn laaiend enthousiast. Met veel trots waken ze mee over de goede staat van het groen in hun wijk. Als kers op de taart is ook het zwerfvuilprobleem van de baan. adres: Keizer Karelstraat ontwerp: studiebureau Irtas, Beveren aanleg: Alonco, Beveren onderhoud: Tuinaanleg Jan Smet, Beveren

adres: Nieuwe Stad ontwerp: Dienst openbaar domein aanleg: Duinenwacht, Oostende onderhoud: Dienst openbaar domein


13

Groene gemeente | buurtgroen

1e laureaat | buurtgroen



Edward Joossensplein

Pieter Huyssensplein

Mieksehoeve

Het parkje bestond vroeger uit een grote gazonvlakte met twee waardevolle Gleditsia’s. Het was begrensd door een heestermassief en hoge tuinmuren. Hier en daar zijn de tuinmuren doorbroken met toegangspoortjes naar het openbaar domein. Palend aan het parkje bevindt zich een woonwijk met kleine arbeiderswoningen zonder tuin. Als eerste stap bij de heraanleg werden zowel de volwassenen als de kinderen bevraagd. De belangrijkste verwachtingen waren de aanleg van een speelplein dat zowel voor jong als oud aantrekkelijk is. Ook het behoud van de bomen en een open stuk gras voor balspel en voor de organisatie van buurtactiviteiten waren vereist. Daarom werd een ovaalvormige haag geplant met verschillende doorsteken in functie van de speelruimte en van de doorgangen naar de toegangspoortjes. Ter hoogte van het speelplein werd de ovale vorm doorgetrokken met arduinen boordstenen die ook als zitmuurtje kunnen gebruikt worden. Hierlangs zijn evenwichts- en klimtoestellen geplaatst. De zone binnen de hagen is een stiltegebied met ontmoetingsplaats. Ook werden een schommel, een picknickbank en twee betonnen architectonische zitof ligelementen voorzien. De verouderde struikenrand van vroeger werd vervangen door een gelaagd heestermassief. Er werden zowel kruiden als lage en opgaande heesters aangeplant.

De doelstelling voor de herinrichting van het plein was het creëren van een aangename groene ruimte met respect voor de aanwezige monumentale lindebomen en de sfeer in de tuinwijk. Dit uniforme beeld is doorbroken door het aanplanten van een solitaire en opvallend bloeiende Tulpenboom (Liriodendron tulipiferum). Enkele bloeiende sierheesters in de rand geven het plein meer karakter en kleurgeborgenheid. Een deel van het gazon wordt extensief beheerd waardoor een bloemrijk grasland ontstaat. Hierin zijn verschillende bloembollen aangeplant die het tuinwijkkarakter nog meer benadrukken. De twee verharde zones zijn aangelegd in breuksteen. Daarop staan designbanken en een picknicktafel. Een pad in porfiersplit maakt de verbinding tussen de verharde zithoeken. In eenzelfde natuursteenmateriaal zijn op het plein een aantal blokken te vinden die naast zitmogelijkheid ook speelkansen bieden. De speeltoestellen hebben een natuurlijk karakter en vormen een eenheid met de bomen.

De speelweide met speeltoestellen is gelegen in het midden in de gelijknamige woonwijk. Oorspronkelijk was het terrein waterziek en onbetreedbaar. Langs de buitenzijde werden wadi’s gecreëerd. Hierdoor werd er genoeg aarde gerecupereerd om een derde van de oppervlakte op te hogen en bespeelbaar te maken. De brede, ondiepe waterpartijen met zachthellende oevers zijn veilig voor kleine, spelende kinderen maar vormen een uitdaging voor groteren. De verhoogde speelweide wordt wekelijks gemaaid. In de wadi’s wordt hooilandbeheer toegepast en er worden paden gemaaid in het hoge gras. Knotwilgen boorden het terrein strak af langs de straatkant. De organische vormen van de wadi’s worden benadrukt door Zwarte elzen, Paardenkastanjes en wilgen, die niet worden geknot. Net zoals de kinderen op de speelweide, krijgen ook de bomen genoeg ruimte waardoor ze zich maximaal kunnen ontwikkelen.

Brugge

adres: Edward Joossensplein ontwerp: groendienst aanleg: Tuinen en Parken Demuynck, Eernegem onderhoud: groendienst


Gent

adres: Pieter Huyssensplein ontwerp: stadsbestuur aanleg en onderhoud: Steenhaut, Anzegem

Brecht

adres: Lakvenheidedreef ontwerp: gemeentebestuur aanleg: groendienst onderhoud: groendienst en beschermde werkplaats Werminval

Groene gemeente | verkeersgroen

2e laureaat | verkeersgroen

Rumst

Rotonde Moës


Veurne

Daniël de Haenelaan In 2012 werden de wegenwerken beëindigd voor de heraanleg van de laan. Deze werken vormden de eerste fase in de vernieuwing van de kleine stadsring. De werken omvatten de vernieuwing van de riolering waarbij een gescheiden stelsel werd aangelegd. Het wegdek, de parkeerstroken en de voetpaden werden aangepast. Vroeger stonden er op de kleine ring een rij statige kastanjebomen maar op enkele relicten na, bleef er niet veel meer over van deze bomen. In de straat zelf bevond er zich voor de werken een bomenrij van Robinia pseudoacacia ‘Umbraculifera’ die jaarlijks geknot werden. Gelukkig was er in het nieuwe ontwerp weer meer ruimte voor groen voorzien. Er werden 35 Ginkgo biloba ‘Fastigiata’ aangeplant. Er werd voor deze boomsoort gekozen omwille van de transparante kroon en de vrij trage groei. De boomspiegels werden beplant met 1.020 Geranium macrrorhizum ‘Ingwersen’s Variety’. adres: Daniël de Haenelaan ontwerp: bureau Knockaert, Wervik aanleg wegen: Debrandere en Vanlerberghe, Veurne aanleg groen: Segro, Veurne onderhoud: groendienst

De rotonde kreeg haar eigenheid met een typische, historische machine die verwijst naar het industriële steenbakkerijverleden van de Rupelstreek. Een smalspoorlocomotief met kipwagens werd in de streek Moës genoemd. Deze benaming verwijst naar de fabriek te Waremme, waar deze diesellocomotieven geproduceerd werden. De locomotief werd gebruikt zowel voor het vervoer van de klei, als van de natte en de gedroogde stenen in het baksteenproces. De rotonde is de aanzet tot een nieuwe ontsluiting voor de E19 en een nieuw aan te leggen straat. Het verkeersplein met locomotief staat symbool voor de industrie en nijverheid in de streek. De sokkel met het treintje werd toepasselijk gemetst met baksteen uit de Rupelstreek. De vakken werden opgevuld met porfiersteenslag, verwijzend naar de steenslag die gebruikt wordt tussen treinsporen. Voor de beplanting werd rekening gehouden met de omgevingsfactoren. De planten geven de industriële omgeving een fleurig en kleurrijk accent en zijn


Brecht

Rotonde Veldstraat De rotonde is gelegen aan het open afrittencomplex van de E19. Het uitgangspunt voor het ontwerp is de lokale benaming. Zo werd de naam Stapelheide

tegelijk resistent tegen de invloeden van bedrijven en verkeer. In de porfiersteenslag werden enkele strak geschoren buxusbollen geplant, gecombineerd met meer wildgroeiende grasachtigen zoals Miscanthus en Pennisetum. Verder werden er bodembedekkende vaste planten gebruikt met opvallende kleuraccenten, zoals Geranium ‘Biokovo’ en Rudbeckia ‘Goldsturm’. Voor de aanplanting van de buitenkanten werd gekozen voor een onderhoudsvriendelijke en stofresistente beplanting, zoals Rosa rugosa en Lonicera nitita. In de directe omgeving bevinden zich nl. enkele breekinstallaties en transportfirma’s van bouwmaterialen, die voor veel stof, slijk en andere negatieve invloeden zorgen. Voor de vochtige standplaatsen werd gekozen voor zuilvormige bomen Ulmus glabra ‘Dodoens’ en voor de drogere stroken Carpinus betulus. De keuze van deze bomen werd bepaald door de ligging van de nutsleidingen en de eisen die de nutsmaatschappijen stellen. De rotonde werd voorzien van een aangepaste verlichting die de locomotief, de kipwagens en de beplanting belichten. adres project: Steenberghoekstraat-Catenbergstraat ontwerp, aanleg en onderhoud: technische dienst

benadrukt door een met FSC-hardhout gelaagde constructie op te trekken. De twee bovenste niveaus werden beplant met Dopheide, het laagste niveau werd beplant met het zouttolerante Lampenpoetsersgras. Met het aanplanten van meerstammige Eiken in elke helft van de rotonde en brem tussen de grassen, werd op deze beperkte oppervlakte getracht een sfeerbeeld van een heidelandschap te benaderen. In zijn totaliteit is deze locatie zeer onderhoudsvriendelijk. De asymmetrische aanleg zorgt ervoor dat men langs elke invalsweg telkens een ander beeld krijgt. adres: Veldstraat ontwerp: gemeentebestuur aanleg: groendienst onderhoud: groendienst en beschermde werkplaats Werminval


15

Zonder is gezonder | finalisten

Zonder is gezonder De beste pesticidenvrije groenrealisaties in 2013 Het wedstrijdonderdeel Zonder is gezonder werd ook dit jaar georganiseerd en kadert in de VVOG-campagne ‘SAMENwerken aan duurzaam openbaar groen’. Voor de jurering en ondersteuning konden we andermaal rekenen op de actieve steun van de Vlaamse Milieumaatschappij (VMM). Voor dit wedstrijdonderdeel werden 15 kandidaatsdossiers ingediend die allemaal werden weerhouden. In de loop van de maanden augustus en september werden alle projecten bezocht. Na deliberatie werden drie finalisten en vier laureaten aangeduid. Acht projecten kregen een eervolle vermelding vanwege de jury. Vier projecten, nl. dat van Beringen, Brugge, Hasselt en Veurne werden tijdens de Finale in SintNiklaas gepresenteerd aan de aanwezigen. Alle geselecteerden ontvingen een getuigschrift en een geldprijs geschonken door de VMM. De 8 beste projecten worden hierna kort beschreven. Voor een samenvattend overzicht verwijzen we naar p. 27. Rudi Geerardyn | [email protected]

Finalist Brugge Hasselt Veurne

finalist De Koude Keuken Ambertuin Begraafplaats Steenkerke

p. 16 p. 17 p. 17

Brugge

Schoolplein Stedelijke begraafplaats Dendermondse steenweg Begraafplaats Burcht

p. 18 p. 19 p. 18 p. 20

De doelstelling van het project is de omvorming van het groenbeheer volgens de principes van het harmonisch parken groenbeheer. Er wordt gestreefd naar een evenwicht tussen de verschillende functies van het park zonder dat de duurzaamheid in het gedrang komt. Hierbij wordt gezocht naar beheersmaatregelen waar zowel rekening wordt gehouden met de wensen van de gebruikers, als zorg gedragen wordt voor natuur en milieu. In 2010 werd gestart met het omvormen en uitdunnen van de beplanting zodat er meer structuurdiversiteit ontstond. Zo is er nu ruimte voor een kruidenlaag, die zich ofwel spontaan ontwikkelt, dan wel ingezaaid of aangeplant wordt. Door het creëren van een kruidenlaag neemt de soortendiversiteit en daarmee ook de biodiversiteit in het park sterk toe. Om een natuurlijke kringloop te bewerkstelligen werden takkenrillen aangelegd. De takkenrillen zijn belangrijke vestigingsplaatsen voor flora en fauna. Ze bieden eveneens een oplossing voor de afvalverwerking want afvoer- en energiekosten worden gereduceerd. Een belangrijk aspect in het park is de aanwezigheid van water onder de vorm van een walgracht, een vijver en een grachtenstelsel. Om wateroverlast op de paden en de omliggende straten in de winter te vermijden werd in 2013 een wadi uitgegraven om het water zoveel mogelijk ter plaatse te laten infiltreren.

Laureaten Diksmuide Oostende Sint-Niklaas Zwijndrecht

Eervolle vermeldingen Beringen Beveren Hasselt Meulebeke Neerpelt Overpelt Overpelt Tielt

Beeldbestek onkruidbeheer Park Cortewalle Blauwe boulevard Begraafplaats Sint-Amandus Buurtpleintjes Populierenhof en Halmstraat Zaal Holheide Parking De Heuf Tanneke Tielt

p. 20 p. 21 p. 21 p. 21 p. 21 p. 21 p. 21 p. 21

De Koude Keuken

adres: Zandstraat ontwerp, aanleg en onderhoud: groendienst


Zonder is gezonder | finalisten

finalist

Veurne Kerkhof Steenkerke

finalist

Hasselt Ambertuin In het domein Kiewit werd de Ambertuin gerealiseerd door Limburg.net, het stadsbestuur en het Centrum Duurzaam Groen. Het is een toontuin waarin men kan ontdekken hoe men zelf een tuin duurzaam kan inrichten. In de Ambertuin doet de natuur het zware werk. Vogels en nuttige insecten houden plaagsoorten in toom. Bovendien levert een dergelijke tuin een minimum aan groenafval op. Wat overblijft wordt verwerkt tot compost, houtsnippers, een takkenwal of een mooie vlechtconstructie. Minder afval betekent meer tijd om van de tuin te genieten. De Ambertuin wil de bezoekers nl. wijzen op vijf basisprincipes die men gemakkelijk in eigen tuin kan toepassen: vertrek vanuit een goede timing en strategie, ga verstandig om met gras, plant inheemse planten, gebruik enkel milieuvriendelijke producten en wend tuinafval op een creatieve wijze aan in de tuin. Deze Amberprincipes draagt men verder uit door nieuwe technieken te tonen en door het geven van rondleidingen en opleidingen. Zo kan elke tuin Amber kleuren!

Het kerkhof is één van de tien begraafplaatsen van Veurne. In acht van de tien deelgemeenten is het kerkhof nog rond de kerk, terwijl dit in Veurne zelf niet het geval is en we er spreken over twee begraafplaatsen. Alle kerkhoven en begraafplaatsen zijn nog in gebruik en worden door de groendienst onderhouden. Sinds enkele jaren is men met de omvorming van de begraafplaatsen bezig. Zo werden o.a. de kerkhoven van Eggewaartskapelle, Booitshoeke en Avekapelle beplant met bodembedekkende vaste planten. Er wordt telkens met een verschillend motief gewerkt door verschillende vaste plantensoorten te gebruiken. In 2012 werd het kerkhof van Steenkerke aangepast. Dit kerkhof bestaat deels uit gazon en deels uit vaste planten die tussen de graven werden geplant. Er werden ca. 6.700 Geranium macrrorhizum ‘Ingwersen’s Variety’ en 200 Aster ageratoides ‘Asran’ aangeplant. De asters werden telkens in groepjes van zeven verspreid over het kerkhof aangeplant. De bedoeling was om de bloeitijd te spreiden met de Geranium die in de periode juni–juli bloeit, terwijl de Aster een lila-kleur heeft in de maanden september tot oktober. Er werd opnieuw gekozen voor deze welbepaalde Geranium-soort omdat ze vroeger al met goed resultaat op andere locaties werd aangeplant. De planten groeien vrij snel dicht en de beplanting hoeft verder weinig onderhoud. Voor de aanplant werd er compost ingewerkt om de grond te verbeteren. adres: Steenkerkestraat ontwerp, aanleg en onderhoud: groendienst

adres: Putvennestraat ontwerp: Centrum voor Duurzaam Groen, Genk; Limburg.Net; domein Kiewit; Milieu- en groendienst aanleg en onderhoud: Groendienst; MEG, Nieuwerkerken; Santermans, Hasselt; Natuur en Groenbedrijf Heylen, Geel


17

Zonder is gezonder | laureaten

laureaat

laureaat

Schoolplein

Dendermondse steenweg

Sint-Niklaas

Diksmuide De herinrichting van het Schoolplein had tot doel om het plein maximaal terug te geven aan de bewoners, voetgangers en fietsers. Toch moest het aantal parkeerplaatsen zoveel mogelijk worden behouden. De aanleg werd uitgevoerd op een duurzame manier en hield rekening met het principe van ‘zonder is gezonder’. Vóór de heraanleg was koning auto heer en meester op het plein. Door het invoeren van diverse asverschuivingen worden auto’s ontmoedigd om deze sluipweg nog verder te gebruiken. Niettegenstaande de aanwezigheid van diverse bunkers werden toch bomen en bloeiende beplantingen aangeplant in vier bomenbakken en zeven bloembakken. In combinatie met de plantbakken in cortenstaal werden zes zitbanken geplaatst. Een herinneringsplaat met haiku verwijst naar de geschiedenis van de school die aan het plein was gelegen. Alle verhardingen met platines werden met een elastisch voegpolymeer ingewassen. De voegen tussen de granieten boordstenen en straatgoten werden opgespoten met een siliconenvoeg. Twee meerstammige Honingbomen werden aangeplant in de twee grootste bomenbakken. In de twee


kleinere bomenbakken staan meerstammige Kornoeljes. Als onderbeplanting werd gekozen voor Maagdenpalm. De plantvakken aan de zitbanken werden aangeplant met o.a. Buxus, Verbena, Rudbeckia, Potentilla en siergrassen. Op het aanpalende H. Hartplein werden 4 Kleinbladige lindes aangeplant. Zeven bloembakken worden jaarlijks voorzien van seizoenbeplanting. Tijdens de aanlegwerken werd van de gelegenheid gebruik gemaakt om een nieuw gescheiden rioolstelsel aan te leggen. Ook de verlichting werd aangepakt. Op het plein zelf werden naaldvormige masten gebruikt en voor de gevelverlichting werd vloerprojectie aangebracht. In de bomenbakken is er een subtiele sfeerverlichting geplaatst. adres: Schoolplein, H.Hartplein en Reuzenmolenstraat ontwerp: Studiebureau Lobelle, Jabbeke aanleg: Seru, Veurne onderhoud: groendienst

Reeds verscheidene jaren ging de beplanting langs de steenweg zienderogen achteruit. De oude beplanting stierf af en verschillende plantvakken werden stelselmatig vervangen en ingezaaid met gazon. Omdat de smalle plantvakken ingesloten liggen tussen fietspad en de drukke rijbaan kwam de veiligheid van de groenarbeiders in het gedrang. Daarom werd beslist om deze plantvakken op te waarderen en opnieuw te beplanten. Bij de opmaak van het beplantingsplan werd vooral gezocht naar een beplanting die mooi oogt en tevens een zo laag mogelijke onderhoudsfrequentie heeft. Daarom werd gekozen om een vorm van prairiebeplanting toe te passen met vooral laaggroeiende vaste planten en grassen in een toplaag van grof rijnzand. Bij wijze van proef werden in oktober 2011 een zevental plantvakken met deze beplanting uitgevoerd. De beplantingen werden door eigen onderhoudsploegen als zeer positief en arbeidsarm geëvalueerd. Daarom werd besloten om de volledige 1600 meter lange Dendermondse steenweg te vernieuwen.

Zonder is gezonder | laureaten

laureaat

Oostende Stedelijke begraafplaats In maart 2013 werden de laatste plantvakken aangepakt. Door eigen diensten werd er 145 ton rijnzand verwerkt en 8.500 vaste planten aangeplant. De drukke invalsweg kreeg opnieuw een frisse en kleurrijke uitstraling, met daarenboven veel minder onderhoud. Bijkomend voordeel is dat de bewoners terug meer respect hebben voor de beplanting in hun straat. Vroeger werden de huisvuilzakken systematisch in de plantvakken geplaatst, maar na communicatie plaatst men nu de zakken netjes naast de boordstenen en niet meer tussen de beplanting. adres: Dendermondse steenweg ontwerp, aanleg en onderhoud: groendienst

In het kader van het toekomstig pesticidenvrij beheer van de stedelijke begraafplaats bleek het noodzakelijk om perk 35 om te vormen. Het vele scheerwerk van de heestermassieven en het onkruidvrij houden van de naakte grond was arbeidsintensief en duur in onderhoud. De gesloten structuur met weinig tot geen gelaagde beplanting werd getransformeerd tot een open en bloemenrijk geheel. Enkele bomen en verouderde heestermassieven werden gerooid. Een gelaagde beplanting van bodembedekkers, vaste planten (14.000 stuks) en de heesters (1.000 stuks) zorgt nu voor een harmonieus geheel. In volgende fases zullen secundaire paden worden omgevormd tot steenslaggazon en worden graven in dolomiet veranderd in Sedum-velden. Op de strooiweide zal er een wadi worden aangelegd.

Informatie over de nieuwe aanpak werd verspreid via het stadsmagazine en bezoekers kunnen alles nog eens nalezen op de infoborden. Inmiddels kregen een tiental arbeiders een eerste VVOG-cursus over het beheer van vaste planten. In de toekomst zullen nog regelmatig vormingsmomenten worden ingelast zodat de vaste plantenborders oordeelkundig worden onderhouden. adres: Stuiverstraat ontwerp en onderhoud: Dienst openbaar domein aanleg: Krinkels, Londerzeel onderhoud: Krinkels, Londerzeel; De Leersnyder, Pittem


19

Zonder is gezonder | laureaten - eervolle vermeldingen

eervolle vermelding

Beringen Beeldbestek onkruidbeheer In 2013 is Beringen gestart met het uitvoeren van het onkruidbeheer op verhardingen aan de hand van een beeldbestek. Binnen dit bestek wordt er met twee beeldniveaus gewerkt waarbij in de handelskernen en toeristische trekpleisters een hoger niveau wordt aangehouden dan in het buitengebied. De aannemer moet ervoor zorgen dat hij gedurende het ganse jaar de verhardingen op beeld houdt. Hij mag vrij kiezen welke technieken hij inzet om het eindbeeld te behalen. De opvolging en metingen van het beeldbestek zijn uitbesteed aan een studiebureau. Dit doet op regelmatige basis metingen om te zien of de locaties voldoen aan het voorgeschreven beeld. Er wordt dus bewust beroep gedaan op een derde partner om zo discussies tussen de aannemer en de stad te vermijden. adres: pleinen, begraafplaatsen, parken, voetbalstadion, en sportveld ontwerp: stadsbestuur onderhoud: Krinkels, Londerzeel monitoring: Eco Consult, Dieren (NL)

laureaat

Zwijndrecht Begraafplaats Burcht Het gemeentebestuur hanteert sinds enige tijd het principe van pesticidenvrij onderhoud van het openbaar domein. Ook op de begraafplaatsen werd hiervoor naar initiatieven gezocht die hieraan tegemoet komen. Zo werden de grindpaden tussen de graven, waar ook geregeld onkruid verschijnt, ingezaaid. Tweewekelijks worden deze paden gemaaid zodat ook het onkruid wordt kort gehouden. Het was even wennen want dit initiatief werd niet onmiddellijk door iedereen gewaardeerd. Communicatie met de bevolking blijkt essentieel en wanneer uitleg wordt verschaft kunnen de meeste bezoekers er zich over het algemeen wel in vinden. Hoe dan ook het onkruid verdwijnt niet volledig, maar het algemeen uitzicht is wel groener. Ook leunt het aan bij de visie om de


begraafplaatsen meer een parkkarakter te geven. Toch zal het nog even duren eer de ingezaaide grindpaden volledig tot hun recht komen. In de toekomst zal op verschillende plaatsen nog extra ingezaaid worden zodat op termijn de graspaden nog beter tot hun recht zullen komen. adres: Zwijndrechtsestraat ontwerp, aanleg en onderhoud: gemeentebestuur

Zonder is gezonder | eervolle vermeldingen

eervolle vermelding

eervolle vermelding

Beveren

Hasselt

Park Cortewalle

Blauwe boulevard

eervolle vermelding

eervolle vermelding

Meulebeke

Neerpelt

Begraafplaats Sint-Amandus

Buurtpleintjes Populierenhof en Halmstraat

eervolle vermelding

eervolle vermelding

Overpelt

Overpelt

Zaal Holheide

Parking De Heuf

eervolle vermelding

Tielt Tanneke Tielt


21

Gemeente in bloei

Gemeente in bloei De beste bloemenrealisaties in de Vlaamse steden en gemeenten in 2013 Jaarlijks worden tijdens de Finale van de Groene Lente door de VVOG bloemensymbolen uitgedeeld voor de meest verdienstelijke bebloemingsprojecten. Dit jaar werden 46 gemeenten bekroond met een, twee of drie bloemensymbolen. De tendens is dat gemeentebesturen meer en meer op zoek gaan naar alternatieve vormen van bebloeming door te kiezen voor combinaties met vaste planten. Hierna vindt u een fotocollage met enkele fraaie projecten met bloemen. Beringen | Bebloemingsactie Rudi Geerardyn | [email protected]

Asse Avelgem Beringen Beveren Blankenberge Brecht Bree Brugge De Panne Dendermonde Diksmuide Duffel Eeklo Genk Haacht Hamont-Achel Harelbeke Hasselt Hooglede Ieper Izegem Kasterlee Koksijde

Kortessem Kortrijk Leuven Lille Lochristi Meulebeke Nazareth Neerpelt Nieuwpoort Overijse Overpelt Roeselare Rumst Sint-Niklaas Staden Steenokkerzeel Stekene Tielt Veurne Vilvoorde Wielsbeke Zwevegem Zwijndrecht

Beveren | Bloemencreaties Beveren en deelgemeenten

De Panne | Bebloeming van duin tot polder


Gemeente in bloei

Duffel | Duffel in bloei

Leuven | Fleurig Leuven 2013

Meulebeke | Meulebeke bebloemd

Tielt | Tielt bebloemd

Izegem | Algemene bebloeming

Koksijde | Schilderen met bloemen

Lochristi | Bebloeming Lochristi en deelgemeentes

Roeselare | Roeselare in geuren en kleuren

Veurne | Bebloeming 2013

Zwevegem | Zwevegem Bebloemd


23

Gemeente in bloei

Avelgem | Avelgem, bloemen om te zien in 2013

Bree | Bebloeming Bree

Diksmuide | Bebloemingsactie

Hasselt | Hasselt bloeit

Kortrijk | Bloemen aan de macht

Hooglede | Flower Power

Brugge | Bebloeming van de éénjarige perken

Dendermonde | Bebloeming 2013

Genk | Groen Genk staat in bloei


Gemeente in bloei

Staden | Bebloeming centra en gebouwen

Asse | Bebloeming Asse 2013

Blankenberge | Bebloeming Blankenberge

Brecht | Brecht bebloemd

Haacht | Bebloeming van de gemeente

Hamont-Achel | Eenjarigen in potten en bloementorens

Harelbeke | Harelbeke bloeit

Nazareth | Nazareth in bloei

Steenokkerzeel | Gemeente in Bloei

Stekene | Bebloeming dorpskernen

Wielsbeke | Wielsbeke in bloei

Zwijndrecht | Zwijndrecht in de bloemen


25

Groen- en bloemenstad 2014 | Eeklo

Eeklo Groen- en bloemenstad 2014

Eeklo wordt uitgeroepen tot Groen- en bloemenstad 2014 omdat de stad in de voorbije jaren in alle wedstrijdonderdelen van de Groene Lente voorbeeldstellende projecten heeft gerealiseerd. Met deze titel wordt Eeklo ook afgevaardigd als Vlaamse kandidaat voor de Europese leefmilieuwedstrijd Entente Florale 2014. Eeklo, energiek, eigenzinnig, echt Het stadsbestuur voert een zuinig beleid op alle vlakken, en niet in het minst wil men ook zuinig omspringen met de open ruimte. Toch wenst Eeklo ook nieuwe inwoners aan te trekken. Zonder alles vol te bouwen kiest het

stadsbestuur voor nieuwe wijken met kleinere privétuinen, maar met meer openbaar groen. Men gaat voor kwaliteit met aangename open ruimtes en speelruimtes die met veilige fiets- en wandelroutes tot één groot speelnetwerk worden verbonden. Ook zal de stad de doortocht verfraaien met nieuwe aanplantingen op de middenberm en een project lanceren rond geveltuinen. Een beeldkwaliteitsplan voor het centrum zal met veel inspraak worden opgesteld en zal een leidraad vormen voor de toekomst. De echte stadsvernieuwing met een aangenaam centrum op mensenmaat wil men realiseren met en voor de mensen. Zo bouwt men samen aan Eeklo als een centrumstad, die energiek, eigenzinnig en echt is.

Eeklo: kandidaat Entente Florale 2014 Volgend jaar staat Eeklo in het middelpunt van de belangstelling. Als de kandidatuur voor Entente Florale wordt weerhouden dan komt de internationale jury volgende zomer beoordelen hoe de criteria van een leefbare stad ingevuld worden. De VVOG zal het stadsbestuur begeleiden bij de opmaak van het wedstrijddossier en zal helpen bij het organiseren van het Europees jurybezoek. In het najaar van 2014 wordt voor de Vlaamse groendeskundigen een studiebezoek aan de groen- en bloemenstad van het jaar uitgestippeld. Ook de Finale van de Groene Lente zal in 2014 in Eeklo plaatsvinden. Meer over het groenbeleid van Eeklo kan u lezen in de volgende jaargang van Groencontact.


Groene Lente in kaart

Groene Lente in kaart Overzicht van de beste groenrealisaties in Vlaanderen in 2013 Hierna vindt u een schematisch overzicht met de resultaten van alle wedstrijdonderdelen. Alle winnaars worden in deze tabellen vermeld in alfabetische volgorde. Op het kaartje werden alle gemeenten aangeduid die in het kader van de Groene Lente 2013 geselecteerd werden. Hoogstraten

Essen

Rudi Geerardyn | [email protected]

Merksplas

De Haan

Beveren

Damme

Brugge

Gistel Koksijde

Nieuwpoort

Knesselare

Zedelgem

Ichtegem

Veurne

Kortemark

Pittem

Hooglede

LoReninge

Staden

Vleteren

Roeselare

Moorslede Ieper

Nevele

Ruislede

Gent

Tielt

Dentergem Meulebeke Oostrozebeke Wielsbeke

Ledegem

Lendelede Harelbeke

Zonnebeke

Kuurne Wevelgem

Wervik

Menen

Heuvelland

Zulte

De Pinte

Melle

Haaltert Herzele

Horebeke

Zwevegem

Maarkedal

Brakel

Sint-KatelijneWaver

Ninove

Asse Affligem Denderleeuw Liede- Ternat kerke Dilbeek Roosdaal

Brussel

Kraainem WezembeekOppem

Gooik

Geraardsbergen Galmaarden

Ronse

Bever

Pepingen

Heme

Begijnendijk

Tremelo

Aarschot

Diest

HouthalenHelchteren

DilsenStokkem

Opglabbeek As

Zonhoven

Lummen

Maasmechelen

Genk

Rotselaar Halen

Kortenaken Glabbeek

Bertem OudHeverlee

Geetbets

Lubbeek

Leuven

Herk-deStad

TieltWinge

Holsbeek Herent

HuldenBerg

Maaseik

MeeuwenGruitrode

HeusdenZolder

ScherpenheuvelZichem

Kinrooi

Bree

Peer

Beringen

Tessenderlo

Hulshout

Bekkevoort

Tervuren Sint-Pieters- Drogenbos Leeuw LinkeHoeilaart beek Beersel Sint-GenesiusRode Halle

Leopoldsburg Ham

Herselt

Haacht

KampenGrimbergenVilvoorde hout Steenokkerzeel Wemmel Machelen Kortenberg Zaventem

HechtelEksel

Laakdal

Heistop-denBerg

Keerbergen

Bocholt

Balen Meerhout

Boortmeerbeek

Meise

Lennik

Lierde

Kluisbergen

Merchtem

Overpelt

Geel

Olen

Westerlo

Putte

Bonheiden

Londerzeel Kapelle-opden-Bos

Buggenhout

Herentals

Herenthout

Duffel

Zemst

Zottegem

Oudenaarde

Rumst

Mechelen

Opwijk

Aalst Erpe Mere

Zwalm WortegemPetegem

Lebbeke

Lede

St.-LievensOosterzele Houtem

Gavere

Avelgem

Wichelen

Zingem

Kruishoutem

Deerlijk

Wetteren

Merelbeke

Nazareth

Waregem

Anzegem Kortrijk

Dendermonde

St-M.Latem

Deinze

IngelIzegem munster

Berlare

Boom

Puurs Willebroek

Sint-Amands

Neerpelt

Lommel Mol

Grobbendonk

Nijlen

HamontAchel Dessel

Vorselaar

Zandhoven

Berlaar

Hamme

Zele

Destelbergen Laarne

Ardooie

Houthulst LangemarkPoelkapelle

Poperinge

Wingene Lichtervelde

Niel

Bornem

Aalter Torhout

Temse

Waasmunster

Lille Kasterlee

Wommelgem Ranst Borsbeek Mortsel Boechout Edegem Kruibeke Hove Hemiksem Aartselaar Kontich Lint Lier Schelle

Sint-Niklaas

Lokeren

Lochristi

Lovendegem

Diksmuide

Alveringem

Moerbeke

Evergem

Zomergem

Oostkamp

Koekelare

De Panne

Wachtebeke

Waarschoot

Beernem

OudTurnhout

Vosselaar

Zoersel

Schilde

Wijnegem

Zwijdrecht

Stekene

Zelzate

Eeklo

Schoten

Antwerpen

Sint-GilisWaas

Kaprijke

Maldegem

Jabbeke

Arendonk

Turnhout

Beerse Malle

Retie

Sint-Laureins

Zuienkerke

Assenede Oudenburg

Brecht

Stabroek Brasschaat

Bredene Oostende

Rijkevorsel

Kapellen

Knokke-Heist Blankenberge

Middelkerke

Ravels

Wuustwezel

Kalmthout

Bierbeek

Nieuwerkerken

Hasselt Zutendaal

Diepenbeek

Lanaken

Alken

Bilzen

Kortessem

Boutersem

ZoutLeeuw

Hoeselt

Wellen SintTruiden

Linter

Tienen

Riemst

Borgloon

Hoegaarden

Tongeren

Overijse

Heers

Landen

Voeren

Gingelom

Zonder is gezonder

Eeklo

pagina

Groen- en bloemenstad 2014

Groene gemeente

Beringen

Beeldbestek onkruidbeheer

eervolle vermelding

20

Beveren

Park Cortewalle

eervolle vermelding

21

Brugge

De Koude Keuken

finalist

16

Diksmuide

Schoolplein

laureaat

18

Hasselt

Ambertuin

finalist

17

Hasselt

Blauwe boulevard

eervolle vermelding

21

Meulebeke

Begraafplaats Sint-Amandus

eervolle vermelding

21

Neerpelt

Buurtpleintjes Populierenhof en Halmstraat eervolle vermelding

21

Oostende

Stedelijke begraafplaats

laureaat

19

Overpelt

Zaal Holheide

eervolle vermelding

21

Overpelt

Parking De Heuf

eervolle vermelding

21

Sint-Niklaas

Dendermondse steenweg

laureaat

18

eervolle vermelding

21

Tielt

Tanneke Tielt

Veurne

Kerkhof Steenkerke

finalist

17

Zwijndrecht

Begraafplaats Burcht

laureaat

20

pagina

1e laureaat

3e laureaat

2e laureaat

Antwerpen

Neerland

park

1e laureaat

Avelgem

Evenemententerrein

park

3e laureaat

8

Beveren

Keizer Karelstraat

omgevingsgroen

4e laureaat

13

Brecht

Mieksehoeve

buurtgroen

3e laureaat

14

Brecht

Rotonde Veldstraat

verkeersgroen

3e laureaat

15

Brugge

Edward Joossensplein

buurtgroen

1e laureaat

14

Dendermonde

Dorpsplein Baasrode

omgevingsgroen

1e laureaat

12

Eeklo

Heldenpark

park

5e laureaat

9

Gent

Pieter Huyssensplein

buurtgroen

2e laureaat

14

Hooglede

Bergdal

landschapsgroen

1e laureaat

10

Kortrijk

De Warande

speelgroen

1e laureaat

11

Meulebeke

Robinsoneiland

speelgroen

3e laureaat

11

Nijlen

Beekpark

park

2e laureaat

8

Oostende

De Nieuwe Stad

omgevingsgroen

3e laureaat

13

Overpelt

Kloosterpark Mater Dei

park

4e laureaat

9

Roeselare

Groenestraat

begraafplaats

1e laureaat

10

Rumst

Rotonde Moës

verkeersgroen

2e laureaat

15

Sint-Niklaas

Populierenwijk

omgevingsgroen

2e laureaat

12

Tielt

Avontuurlijk speelterrein speelgroen

2e laureaat

11

Veurne

Daniël de Haenelaan

1e laureaat

15

verkeersgroen

6

Gemeente in bloei

Asse

Harelbeke

Avelgem

Beringen

Beveren

Hasselt Hooglede Ieper

Blankenberge

Izegem

Brecht

Kasterlee

Bree Brugge De Panne Dendermonde Diksmuide Duffel

Koksijde

Kortrijk

Leuven

Eeklo Genk

Overijse

Kortessem

Meulebeke

Nazareth

Haacht

Neerpelt

Hamont-Achel

Nieuwpoort

Roeselare Rumst Sint-Niklaas Staden

Steenokkerzeel Tielt Veurne Vilvoorde

Overpelt

Stekene

Lille Lochristi

pagina 22-25

Wielsbeke Zwevegem Zwijndrecht


27

Groene Lente 2013 is een organisatie van de Vereniging Voor Openbaar Groen Deze brochure en de actie Groene Lente 2013 werden mogelijk dankzij de steun van de onderstaande organisaties en firma’s

VLAM | Koning Albert II-laan 35 (bus 50) | 1030 Brussel T. 02 552 80 30 | [email protected] www.vlam.be | www.openbaargroen.be | www.beterbuurtgroen.be

VMM | A. Van de Maelestraat 96 | 9320 Erembodegem | [email protected] www.vmm.be | www.vmm.be/zonderisgezonder

Firma Thomas | Brusselsesteenweg 144 | 1785 Merchtem T. 052 372 273 | F. 052 373 740 | [email protected] | www.firmathomas.be

Best Select cvba | Caritasstraat 21 | 9090 Melle T. 09 272 29 01 | [email protected] | www.bestselect.be

Aspen Benelux | GVG Oliehandel BV | De Vlotkampweg 77 | 6545 AE Nijmegen (NL) T. +31(0)24 675 43 61 | F. +31(0)24 675 43 68 | [email protected] www.aspen-benelux.nl

Krinkels NV | Weversstraat 39 | 1840 Londerzeel T. 052 30 36 51 | [email protected] | www.krinkels.be

Willaert | Roeselare-Opglabbeek

de beste groenrealisaties van 2013 Groene gemeente bijlage bij Groencontact (6)

Recommend Documents